5

NOT

ARALING
PANLIPUNAN
Unang Markahan – Modyul 1
Absolute at Relatibong Lokasyon ng Pilipinas
Pilipinas Bilang Bansang Archipelago
Araling Panlipunan - Grade 5
Alternative Delivery Mode
Kwarter 1 -Modyul 1
Unang Edisyon 2020

Paunawa hinggil sa karapatang-sipi.Isinasaad ng Seksiyon 176 ng Batas

Pambansa Bilang 8293: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa ano mang
akda ng Pamahalaan ng Pilipinas. Gayon pa man, kailangan muna ang pahintulot ng
pamahalaan o tanggapan kung saan ginawa ang isang akda upang magamit sa
pagkakakitaan ang nasabing akda. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing
ahensiya o tanggapan ay ang patawan ng bayad na royalty bilang kondisyon.
Ang mga akda / materyales (mga kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan,
ngalan ng produkto o brand names, tatak o trademarks, palabas sa telebisyon,
pelikula atbp.) na ginamit sa aklat na ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga
iyon. Pinagtibay sa isang kasunduan ng Kagawaran ng Edukasyon at ang
kumakatawan sa paghiling ng pahintulot sa nagmamay-ari ng mga akdang hiniram at
ginamit dito. Hindi inaangkin ng kinakatawan ng tagapaglathala (publisher) at mga
may-akda ang karapatang-aring iyon.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon -Sangay ng Ozamiz

Tagapamanihala ng mga Paaralan: Jean G. Veloso, CESO VI
Development Team of the Module
Author: Cherrylen B. Maglasang
Reviewers: Ramil G. Cabural, Principal 1
Letecia D. Tatoy , EPS-Araling Panlipunan
Fernando D. Sumondong, PSDS
Elsa B. Buenavidez, PSDS

Illustrator and Layout Artist: Ronald A. Catedral

Management Team
Chairperson: Jean G. Veloso, CESO VI
Schools Division Superintendent

Co-Chairperson: Myra P. Mebato, CESE

Assistant Schools Division Superintendent

Members Anacleta A. Gacasan, CID Chief ES

Letecia D. Tatoy, EPS-Araling Panlipunan
May P. Edullantes, EPS-LRMS
Fernando D. Sumondong, PSDS
Desi G. Aninao, PDO II
Mary Ann Grace J. Manili, Librarian II

Printed in the Philippines by

Department of Education – Division of Ozamiz City
Office Address: IBJT Compounds, Carangan, Ozamiz City
Telefax: (088)545-09-90
E-mail Address: deped1miz@gmail.com
 5
Araling
Panlipunan
Unang Markahan - Modyul 1
Absolute at Relatibong Lokasyon ng
Pilipinas Pilipinas Bilang Bansang
Archipelago

This instructional material was collaboratively developed and reviewed

by teachers, school heads and education program supervisors of the
Department of Education – Ozamiz City Division. We encourage teachers and
other education stakeholders to email their feedback, comments, and
recommendations to the Department of Education – Ozamiz City Division at
deped1miz@gmail.com.

We value your feedback and recommendations.

FAIR USE AND CONTENT DISCLAIMER: This module is for educational purposes only. Borrowed materials
(i.e., songs, stories, poems, pictures, photos, brand names, trademarks, etc.) included in this module are owned
by their respective copyright holders. The publisher and authors do not represent nor claim ownership over them.
Sincerest appreciation to those who have made significant contributions to this module.

Department of Education ● Republic of the Philippines

 Talaan ng Nilalaman

Paunang Salita ................................................................................................................................ i

Alamin………………………………………………………………………………………………i

Pangkalahatang Panuto………………………………………………………………………………………………………………..i

Icons ng Modyul ............................................................................................................................. ii

Aralin 1:

Absolute at Relatibong Lokasyon ng Pilipinas

Pilipinas Bilang bansang Archipelago

Alamin ................................................................................................................................ 1

Subukin .......................................................................................................................... 1

Balikan ............................................................................................................................... 1

Tuklasin ............................................................................................................................ 2

Suriin ................................................................................................................................. 2

Pagyamanin .................................................................................................................... 5

Isaisip …............................................................................................................................ 6

Isagawa.............................................................................................................................. 6

Tayahin .............................................................................................................................. 7

Susi sa pagwawasto ...................................................................................................... 8

Paunang Salita

Ang modyul na ito ay tugon ng Alternative Delivery Mode (ADM) na nagbigay

tulong sa edukasyon, para sa mga mag-aaral na mapunan ang kaalaman nila at
naayon sa pangangailingan ng mga bawat mag-aaral.
Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon ng “New Normal” kung saan
binigyang-diin ang paglinang ng mga kakayahan at kasanayang magagamit sa araw-
araw na pamumuhay, at higit sa lahat ang paghubog ng isang Pilipino na kumikilala
sa kanyang pinagmulan, binibigyang halaga ang kasaysayan at kultura at aktibong
nakibahagi sa mga gawaing makapagpaunlad sa bansa para sa magandang
kinabukasan. Layunin din nito na ihatid ang mga aralin sa paaralan sa inyong mga
tahanan at inaasahan na masasagot ninyo ang mga gawaing iniatas sa inyo.
Para sa mga facilitators, ang modyul na ito ay para pagtibayin ang mga
kaalaman ng ating mga mag-aaral. Inaasahang gagabayan at tutulungan natin sila sa
kanilang pag-aaral upang makamit nila ang kalidad na edukasyon at kasanayang pan
21 – siglo.

Alamin

Para sa mga Mag-aaral

Ang modyul na ito ay ginawa upang matutunan ng mga mag-aaral ang

ibat’ibang paraan ng pamumuhay ng mga sinaunang Pilipino sa panahong Pre-
Kolonyal.

Pangkalahatang Panuto

Ito ang magiging gabay sa paggamit ng modyul na ito:

• Basahin at unawain nang mabuti ang bawat bahagi ng modyul at
sundin ang mga direksiyon o panuto habang binabasa ang materyales.
• Sagutin ang lahat ng mga katanungan.
• Maglaan ng sapat na oras sa pagsagot ng mga katanungan.

• Gawing kasiya-siya ang bawat panahon sa paggamit ng modyul.

i
Icons na Ginagamit sa Modyul

Ito ay ang bahaging naglalahad ng mga layunin o mithiing

Alamin
dapat matamo sa pag-aaral mo sa modyul na ito.

Ito ay pagtatasa sa antas ng iyong kaalaman sa tatalakaying

Subukin aralin. Sa pamamagitan nito masususuri kung ano na ang
iyong natutunan kaugnay sa bagong tatalakaying aralin.

Ito ay ang pagtatatag ng ugnayan sa pamamagitan ng

pagtatalakay sa mga mahahalaga mong natutunan sa
Balikan
nagdaang aralin na may koneksiyon sa tatalakaying bagong
aralin.

Ito ay paglalahad sa bagong aralin sa pamamagitan ng iba’t

Tuklasin ibang gawain

Ito ay ang pagtatalakay sa mga mahahalaga at nararapat

Suriin mong matutunan upang malinang ang pokus na
kompetensi.

Ito ay ang mga gawain na magpapalawak sa iyong

Pagyamanin natutunan at magbibigay pagkakataong mahasa ang
kasanayang nililinang.

Ito ay mga gawaing magpoproseso sa iyong mahahalagang

Isaisip
natutunan sa aralin.

Ito ay ang mga gawain na gagawin mo upang mailapat ang

iyong mahahalagang natutunan sa mga pangyayari o
Isagawa
sitwasyon sa totoong buhay.

Pagtatasa Ito ay nagsusuri sa antas ng iyong kaalaman pagkatapos

tinatalakay ang aralin.

Susi ng Ito ay nagbibigay ng mga tamang sagot sa mga gawain ng

Pagwawasto bawat bahagi sa modyul.

ii
 Aralin Absolute at Relatibong Lokasyon ng Pilipinas
Pilipinas Bilang Bansang Archipelago
1
Alamin

Layunin:

Natutukoy ang lokasyon ng Pilipinas (absolute at relatibo) gamit ang mapa

Nasusuri ang katangian ng Pilipinas bilang isang bansang archipelago
Naipapaliwanag ang kaugnayan ng lokasyon sa paghubog ng kasaysayan

Para masunod natin ang mga layunin na binanggit,gagawin natin ang sumusunod:

Subukin

Sagutin ang mga sumusunod:

1. Ano ang hugis ng mundo?

2. Saang bahagi ng mundo matatagpuan ang Pilipinas?
3. Ano anong uri ng panahon ang mararanasan sa Pilipinas?
4. Ilang oras mayroon ang isang ikot ng mundo?
5. Ano ang tawag sa pinag- iikutan ng ating mundo?
6. Ipaliwanag ang kaugnayan ng lokasyon sa paghubog ng ating kasaysayan?

Balikan

1. Ano ang pumapaligid sa kapuluan ng Pilipinas?

2. Ano ano ang apat na pangunahing direksyon?
3. Ano ano ang tatlong malalaking pulo sa Pilipinas?

1
 Tuklasin

Ano ang ibig sabihin ng mapa?

Ano ano ang makikita sa mapa?

Ano ano kaya ang mga guhit na makikita sa mapa?

Ano ano ang pumapalibot sa Pilipinas kung pagbabatayan ang mga pangunahing direksiyon?

Paano nakakaapekto ang lokasyon sa paghubog nga kasaysayan ng isang bansa?

Suriin

ANG GLOBO AT ANG MAPA

Kung titingnan ang globo at ang mapa, mapapansin na may mga guhit ito.Sadyang inilagay
ang mga guhit na ito upang higit na maunawaan ang mundo na siyang kinakatawan nito.Ang
mga guhit na ito ay pawang mga kathang-isip lamang. Hindi makikita ang mga guhit na ito sa
mundo.

https://images.app.goo.gl/LdQzX5CvVFR6dTmn8

2
Ekwador

Nakikita mo ba ang guhit na tila humahati sa globo? Ito ang Ekwador. Pabilog na guhit ito sa
pinakagitnang bahagi ng globo. Hinahati nito ang globo sa dalawang hatingglobo. Ang
Hilagang Hatingglobo at Timog Hatingglobo.

Prime Meridian

Ang guhit na patayo na may bilang na zero digri (°) ay tinatawag na Prime Meridian. Ito ang
nag-uugnay sa dalawang polo (Hilaga at Timog) at naglalagos sa Greenwich, England. Ang
Prime Meridian ay naghahati sa globo sa Silangan at Kanlurang Hatingglobo.

International Date Line

Matatagpuan ang International Date Line o IDL sa kabilang bahagi ng globo, katapat ng
Prime Meridian. Tulad ng Prime Meridian, ito rin ay nag-uugnay sa dalawang polo. Ang
International Date Line ay batayan sa pagkakaiba ng araw o petsa sa magkabilang panig ng
mundo.

Tropic of Cancer o Tropiko ng Kanser

- ang guhit sa 23 ½ °hilaga ng Ekwador.

Tropic of Capricorn o Tropiko ng Kaprikornyo

-Ang guhit sa 23 ½ timog ng Ekwador

Kabilugang Arktiko- espesyal na guhit sa 66 ½ ° hilaga ng ekwador

Kabilugang Antartiko- espesyal na guhit sa 66 ½ timog ng ekwador

Rehiyong Polar- pook na nasasakop mula sa Kabilugang Arktiko hanggang polong hilaga at
mula sa Kabilugang Antarktiko hanggang timog polo. Malamig ang klima rito. Ang paligid ay
nababalot ng yelo sa buong taon.

Relatibong Lokasyon
augnay na kinalalagyan ng bansa ay ang direksyon o lokasyon ng isang lugar batay sa
kinalalagyan ng mga katabi o kalapit nitong lugar.
-silangang Asya sa kontinente o lupalop
ng Asya.
ansa. Ang Pilipinas ay isa sa mga bansang ito.

3
 https://www.slideshare.net/chikath26/
ang-mapa-at-ang-mga-direksyon>

Ang Relatibong lokasyon ay isang paraan ng pagtukoy sa lokasyon ng Pilipinas, ito ay may
dalawang paraan. Una ay ang Insular na pagtukoy ng lokasyon kung saan ginagamit ang
kinaroroonan ng mga anyong tubig na nakapaligid dito. At ang ikalawa ay ang Bisinal na
pagtukoy sa lokasyon kung saan ginagawang batayan ang mga bansang katabi nito.

Mga Direksyon

pagturo ng lokasyon o kinalalagyan ng isang lugar o bansa.

Pangunahing Direksyon
Hilaga, Timog, Silangan at Kanluran .

Pangalawang Direksyon

Sa pagitan ng mga pangunahing direksyon ay ang mga pangalawang direksyon.

Ito ang hilagang-silangan, timog-silangan, hilagang-kanluran, at timog-kanluran.
Compass Rose sa mapa

https://images.app.goo.gl/Qs3CrpMh1L4iunNr9

4
Arkipelago
- napabilang ang Pilipinas sapagkat ito ay lipon ng kapuluan na binubuo ng 7,641 na
malalaki at maliliit na pulo o isla
Pilipinas – nahahati sa ( 18 )labinwalong rehiyon.
Luzon-(8) walong rehiyon
Visayas- (4) apat
Mindanao(6) anim

Pagyamanin

A. Hanapin sa mapa o globo kung saang latitud napabibilang ang mga sumusunod na bansa.
1. Indonesia
2. New Zealand
3. Germany
4. Pilipinas
5. United States of America
B. Basahing mabuti ang bawat aytem. Piliin ang titik ng tamang sagot.
1. Ito ay nakatutulong sa pagsasabi kung ang mga lugar sa mundo ay nasa hilaga o nasa
timog.
A. Ekwador C. Prime Meridian
B. Arctic Circle D. Parallel
2. Ito ang batayan ng isang lugar kung ito ay huli o nauuna ng isang araw.
A. Prime Meridian C. International Date Line
B. Antarctic Circle D. Tropic of Cancer
3. Ito ay ang mga guhit latitude na kinalalagyan ng Pilipinas.
A. 4° H at 21°H latitud C. 6°H at 25°H latitud
B. 3°H at 12°H latitud D.14°H at 21°H latitud
4. Ito ay ang mga guhit longhitud na kung saan matatagpuan ang Pilipinas.
A. 116°S at 125°S longhitud C. 127°S at 118°S longhitud
B. 118°S at 12°S longhitud D. 115°S at 126°S longhitud

5. Ito ay ang sukat ng layo ng isang lugar o pook mula sa Ekwador.

A. Ekwador C. Parallel
B. Latitud D. Prime Meridian
6. Ilang rehiyon ang bumubuo sa Pilipinas?
A.6 C.18
B.28 D.8
7. Ilang pulo ang bumubuo sa Pilipinas?
A.107 C.7,710
B.1,107 D.7,107

5
 Isaisip

Sagutin ang mga tanong. Isulat ang sagot sa kwaderno.

1. Anong guhit na patayo na nag-uugnay sa dalawang polo (hilaga at timog) at naglalagos sa

Greenwich, England?

2. Anong guhit ang naghahati sa globo sa silangan at kanlurang hatingglobo?

3. Anong guhit ang matatagpuan sa kabilang bahagi ng globo at katapat ng Prime Meridian?

4. Ano ang pabilog na guhit sa pinakagitnang bahagi ng globo?

5. Anong lugar ang pinakamalayong lugar sa hilaga ng ekwador?

Isagawa

1. Gumawa ng mapa ng iyong pamayanan. Ipakita ang lokasyon ng inyong bahay,

plasa, simbahan, paaralan at iba pang bahay at gusali. Lagyan ng Compass Rose o North
Arrow ang mapa.

2. Sumulat ng talata na nagpapaliwanag ng kaugnayan ng lokasyon ng bansa sa

paghubog ng kasaysayan.

Tayahin

Gawain A

Punan ang mga patlang mga pangunahin at pangalawang direksyon.

6
Drawn by chermaglasang2020

Gawain B

Gumuhit ng halimbawa ng mapa na nagpapakita ng archipelago/isla.

Karagdagang Gawain

A. Tukuyin ang nawawalang salita sa bawat patlang. Isulat ang sagot sa kwaderno.

1.Ang dalawang bahagi ng mundo ay ___________________ at _________________.

2.Ang modelo ng mundo ay _________________________.

3.Ang instrumentong ginagamit sa pagtukoy ng direksyon ay ang _______________.

4.Ang _________ang tumutukoy sa direksyon o lokasyon ng isang lugar batay sa

kinalalagyan ng mga katabi o kalapit nitong lugar.

5.Guhit ang matatagpuan sa kabilang bahagi ng globo at katapat ng Prime meridian?

B. Gamit ang mapa ng daigdig,hanapin ang sumusunod na lugar at alamin kung saang sonang
pangklima ito matatagpuan.
1. Vietnam
2. Iceland
3. South Korea
4. Mexico
5. Indonesia

Susi ng Pagwawasto

Subukin
1. Bilog
2. Timog Silangang Asya
3. Tag-ulan at tag-init
4. 24 oras
5. Axis
Balikan:
1. Tubig
2. Hilaga,timog,silangan,kanluran

7
 3. Luzon,Visayas,Mindanao
Tuklasin

1. nagsasabi tungkol sa lokasyon at direksyon

2. mga pangalan ng lugar
3. may mga guhit patayo at pahalang
4. karagatan

Pagyamanin
A..
1. Tropiko ng Kanser
2. Kabilugang Antartiko
3. Tropiko ng Kanser
4. ekwador
5. Tropiko ng Kanser
B.
1. d
2.c
3.c
4.d
5.b
6.c
7.d
Isaisip
1. Prime Meridian
2. Prime Meridian
3. International Date Line
4. Ekwador
5. Kabilugang Arktiko

Isagawa
Guhit ng mapa ng pamayanan

Tayahin:
A.

B.
Guhit ng Isla

Karagdagang Gawain:
A.
1.insular at bisinal
2. mapa

8
3.compass rose
4.relatibong lokasyon
5.international dateline
B.
1.sonang tropikal
2.sonang polar
3.sonang katamtaman
4.sonang tropikal
5.sonang tropikal

Sanggunian:

 Mercado, Denofra Ruby R (2016) Araling Panlipunan5: Pilipinas Bilang Isang Bansa:
gabay ng guro 5. Quezon City: Vibal Group Inc., pages 5-8.

 K to 12 Araling Panlipunan5 Gabay Pangkurikulum (2016), Pasig City: Department of

Education, page 47 of 120

 K to 12 Araling Panlipunan5 Daily Lesson Log (June 2019) Depedtambayan

 CONNIE (2020). Ang Mapa at Ang Mga Direksyon. [online] Slideshare.net.

available at: <https://www.slideshare.net/chikath26/ang-mapa-at-ang-mga-direksyon>
[Accessed 27 June 2020

 Pinterest. 2020. 55 Very Easy Watercolor Painting Ideas For Beginners |

Globe Art, Map Painting, World Map Painting. [online]
Availableat:<https://www.pinterest.co.uk/pin/384354149447536739/?autologin=tr>
[Accessed 27 June 2020].

 Images.app.goo.gl. 2020. Image: Aralin 2 Ang Globo At Ang Mapa.

[online] Available at: <https://images.app.goo.gl/LdQzX5CvVFR6dTmn8>
[Accessed 27 June 2020].

 Images.app.goo.gl. 2020. Image: Timog Silangang Asya. –

Cansinala, Pampanga, Philippines | Facebook. [online] Available at:
<https://images.app.goo.gl/u3pVTyQejKC7oLXX8>
[Accessed 27 June 2020].

 Images.app.goo.gl. 2020. Image: Pink And Yellow Compass Royalty Free Vector
Image. [online] Available at: https://images.app.goo.gl/Qs3CrpMh1L4iunNr9
[Accessed 27 June 2020].

9
For inquiries and feedback, please write or call:

Department of Education – Division of Ozamiz City

Office Address: IBJT Compounds, Carangan, Ozamiz City

Telefax: (088)545-09-90

Website: deped1miz@gmail.com

10