01.08.
2016
GÜNÜMÜZ ORGANİZASYONLARINDA
KULLANILAN BİLİŞİM SİSTEMLERİ
DR.ÖĞR.GÖR.NEZAHAT KOÇYİĞİT
BİLİŞİM SİSTEMLERİ VE ALT BİLEŞENLERİ
BİLİŞİM SİSTEMLERİ VE ALT BİLEŞENLERİ
• Tarihçilerin büyük bir bölümünün kabul ettiği
görüşe göre; gelişmiş uygarlıkların en önemli
karakteri, etkin bilgi üretme, kullanma ve
bunları saklama kabiliyetinin olması
• Mezopotamya'da yaşamış ve başarılı olmuş
uygarlıkların en ilgi çekici ortak özellikleri,
değerli bilgilerini farklı büyüklük ve şekildeki
kilden yapılmış tabletlere yazmış olmaları
• Verilerin işlenerek bilgiye dönüştürülmesi
çalışmalarına verilen önem (18. yy)
• Bilgi sistemlerinin geliştirilmesi (19.yy)
• Bilgisayar teknolojisinin daha yaygın bir
şekilde kullanılmaya başlaması (1950’ler)
BİLİŞİM SİSTEMLERİ
Bilişim sistemi, bir örgütteki verileri toplayan/analiz eden insan kaynağı, donanım, yazılım ve veri kaynağının
organize edilmiş herhangi bir kombinasyonu şeklinde olabilir.
Bilişim sistemi, asıl amacı örgütlerdeki bilgiyi elde etmek, sınıflandırmak, saklamak, üzerinde işlemler
yapabilmek olan ve birbirleriyle ilişkili bileşenlerden oluşan bir sistemdir.
1
 01.08.2016

BİLİŞİM SİSTEMLERİNİN BOYUTLARI

BİLİŞİM SİSTEMLERİ
Girdi: İşletme veya çevreden ham verinin toplanması.
İşleme/Süreç: Ham veriyi ihtiyaç duyulan anlamlı bir şekle dönüştürmektir.
Çıktı: İşlenmiş enformasyonu kullanacak kişilere veya kullanılacağı faaliyetlere iletmektir.
Geri bildirim: Kullanıcılara girdi aşamasında gerekli düzeltmelerin yapılabilmesi için geri dönüş ve kontrol
imkanı sağlamaktır.
Bilişim sistemlerini tam olarak anlayabilmek için sistemlerin organizasyon ve yönetim sınırlarını, bilgi
teknolojileri boyutunu, işletme içindeki ve çevresindeki sorunlara ve zorluklara çözüm sağlama gücünü
anlamak gerekir.
Bu anlayış Bilişim Sistemi Okuryazarlığı olarak ifade edilir.
Bilgisayar Okuryazarlığı ise sadece bilgi teknolojilerini bilmeye odaklanır.

Organizasyon

Bilişim
Sistemleri
Yönetim Teknoloji

BİLİŞİM SİSTEMLERİNİN BİLİŞİM SİSTEMLERİNİN BOYUTLARI

BOYUTLARI
Bir organizasyonun anahtar elemanları; insanlar, yapı, süreç,
politika ve kültürdür.
Bir organizasyondaki yetki ve sorumluluk hiyerarşik olarak
düzenlenir. Yönetimin görevi, işletmelerin karşı karşıya kalabilecekleri
Her bir seviyedeki çalışanın ihtiyaç duyduğu enformasyon ve durumları keşfetmek, karar vermek ve problemleri çözmek için
buna bağlı olarak aldığı kararlar farklıdır. hareket planları hazırlamaktır.
Üst yönetim; ürün ve hizmetlerle ilgili uzun dönemli stratejik Yöneticiler vakitlerinin büyük kısmını yeni iş, hizmet ve
Bilişim Organizasyon
kararlar alır. İşletmenin finansal performansını kontrol eder.
Orta yönetim; üst düzeyin belirlediği plan ve programları Bilişim stratejiler geliştirmekle harcamaktadırlar.
Yönetim Her şeyin çok hızlı değiştiği günümüz dünyasında ise eskiye
Sistemleri uygular. Taktiksel kararlar alır.
Alt yönetim; işletmenin günlük faaliyetlerini yerine getirmekle
Sistemleri nazaran karar aşamasını negatif etkileyecek olan belirsizlikler
büyük rol oynamaktadır.
sorumludur. Operasyonel kararlar alır. Böyle bir durumda ise yöneticilerin bilgi eksikliklerinin giderilip
etkili karar vermelerinde bilişim sistemlerinin rolü çok büyüktür.

2
 01.08.2016

BİLİŞİM SİSTEMLERİNİN BOYUTLARI

ENFORMASYON DEĞER ZİNCİRİ
Donanım: Bir bilişim sisteminde girdi, süreç ve çıktı faaliyetleri için kullanılan
fiziksel ekipmandır. (Bilgisayar, depolama aygıtları ve telekomünikasyon
cihazları)
Yazılım: Bilgisayar donanımı bileşenlerini kontrol ve koordine eden detaylı,
daha önceden programlanmış komutlardır.
Veri Yönetim Teknolojisi: Fiziksel depolama ortamında verinin
düzenlenmesini yöneten yazılımı içermektedir.
Bilişim Teknoloji Ağ ve Telekomünikasyon Teknolojisi: Fiziksel aygıt ve yazılımların tümünü
Sistemleri içermekte ve donanımın farklı parçalarını bağlamakta, veriyi bir fiziksel
konumdan diğerine aktarmaktadır.
Bilgisayarlar arasında veri, görüntü, ses vb. ağlar üzerinden aktarılmaktadır.
Dünyanın en büyük ve en çok kullanılan ağı internettir.
İnternetin işletme içi kullanılan sınırlı versiyonu intranettir.
Kullanıcılar arasına işletmenin tedarikçi ve müşterileri de eklenip ağ dışa
açılırsa buna exranet adı verilir.
World Wide Web: İnternette enformasyonun bir sayfa düzeninde İşletme bakış açısına göre bilişim sistemleri, yöneticilerin karar
depolanması, elde edilmesi, düzenlenmesi ve görüntülenmesi için evrensel vermelerini etkinleştirmek, organizasyon performansını artırmak ve sonuç olarak
olarak kabul gören standartlar kullanan ve internet tarafından sağlanan bir işletme kârını artırmak için enformasyon elde edilen, dönüştüren, dağıtan
hizmettir. ve değer katan bir faaliyetler serisinin parçasıdır.
Bir işletmenin etkili bir bilişim sistemine sahip olması için bilişim
teknolojisi alt yapısının iyi bir şekilde tasarlanması gerekmektedir.

TAMAMLAYICI VARLIKLAR TAMAMLAYICI VARLIKLAR

Bilişim teknolojilerinin geri dönüşü ile ilgili çalışmalar İşletme bilişim teknolojisi yatırımları konusunda yapılan
işletmelerin bu yatırımlardan elde ettikleri geri dönüşlerin araştırmalar teknoloji yatırımlarını,
farklılık gösterdiğini ortaya koymaktadır. ◦ yeni iş modelleri,
◦ yeni işletme süreçleri,
İşletmeler arasındaki bu farklılığın sebebi nedir? ◦ yönetim davranışı,
• Bilişim teknolojisi yatırımları destekleyici değerler, yapılar, ◦ örgüt kültürü veya eğitime yatırım ile tamamlayan
örgütteki davranış yolları ve diğer tamamlayıcı varlıklarla işletmelerin yüksek miktarda getiri elde ettiklerini
tamamlanmadığında istenen başarıyı sağlayamazlar. göstermektedir.
• İşletmeler bilişim sistemlerini uygulamaya geçirdiklerinde Bu yatırımlar kısaca örgüt ve yönetim sermayesi olarak
eski iş yapış şekillerini değiştirmek zorunda kalırlar. bilinmektedir.
• Bazı işletmeler yeni teknolojiye uygun iş modelini
geliştiremediklerinden başarısız olurlar.
• Tamamlayıcı varlıklar, herhangi bir yatırımdan değer elde
etmek için gerekli varlıklardır.
• Örneğin otomobilden değer elde etmek için yol, benzin
istasyonu, servis vb. tamamlayıcı varlıklara ihtiyaç duyulur.

3
 01.08.2016

BİLİŞİM SİSTEMLERİNE ÇAĞDAŞ YAKLAŞIMLAR BİLİŞİM SİSTEMLERİNE ÇAĞDAŞ YAKLAŞIMLAR

Bilişim sistemleri sadece teknik değil sosyal kavramları da içeren sosyo-teknik sistemlerdir. TEKNİK YAKLAŞIM
Matematik tabanlı modeli vurgulamanın yanında sistemin fiziksel teknoloji
ve biçimsel kapasitesi ile ilgilenir.
Teknik yaklaşıma katkısı olan birimler:
1. Bilgisayar bilimi: Bilgisayar ile işlem yapma, hesaplama teorileri, etkin veri
depolama ve erişim yöntemleri uygulamak ile ilgilenir.
2. Yönetim bilimi: Karar verme ve yönetim uygulamaları ile ilgili model
geliştirmeyi vurgular.
3. Yöneylem araştırması: Örgütlerin taşıma, stok kontrol, işlem maliyetleri
vb. optimizasyon modelleri üzerine odaklanır.

BİLİŞİM SİSTEMLERİNE ÇAĞDAŞ YAKLAŞIMLAR BİLİŞİM SİSTEMLERİNE ÇAĞDAŞ YAKLAŞIMLAR

SOSYO-TEKNİK SİSTEMLER
DAVRANIŞSAL YAKLAŞIM • Yönetim bilişim sistemlerinde yönetici ve
çalışanlar, yasal, sosyal ve kültürel kapsam olmak
üzere 4 aktör bulunmaktadır.
• Bilişim sistemleri, geliştirilme ve uzun dönemli bakım evrelerinde ortaya çıkan davranışsal konuları da • Yönetim bilişim sistemleri, bilgisayar bilimi,
içermektedir. yönetim bilimi ve yöneylem araştırmasını bir araya
• Sosyologlar grup ve örgütlerin sistem geliştirmeyi nasıl etkilediği ve bunun yanında sistemlerin birey, getirerek gerçek problemlere ve bilişim teknolojisi
grup ve örgütleri nasıl etkilediğini inceler. kaynaklarını yönetmeye yönelik uygulamalı sistem
• Psikologlar, karar vericilerin resmi enformasyonu nasıl algıladığı ve kullandığı konusu ile ilgilenir. geliştirme çözümleri sunar.
• Ekonomistler, bilişim sistemlerinin dijital ürünler, dijital pazarların dinamikleri ve yeni bilişim • Aynı zamanda bilişim sistemlerinin geliştirilmesi,
sistemlerinin işletmede kontrol ve maliyet yapılarını nasıl değiştirdiği ile ilgilenirler. kullanımı, etkisi ve tipik olarak sosyoloji, ekonomi
• Bilişim sistem teknolojisi çoğunlukla davranışsal bir problem ortaya çıkarmaktadır. ve psikoloji alanlarında tartışılan davranış konuları
ile ilgilenir.
• Sosyo-teknik bakış açısına göre bilişim teknolojisi
maliyetlerin hızla düşmesi ve verimlilik ve kâr
artışı sonucunu getirmeyebilir. Bilişim sisteminin
iyi olması işletmede bunun etkin kullanılacağı
anlamına gelmemektedir.
• Dolayısıyla sistemin teknik ve sosyal boyutların
her ikisini de göz önüne alarak geliştirilmesi
gerekmektedir.

4
 01.08.2016

• Bilgi düzeyli sistemler:

Organizasyonda kullanılacak tüm bilgiyi kapsamaktadır. Farklı türdeki
Bilişim sistemlerini organizasyonel ve bilgileri girdi olarak kullanabilmek için bir araya getirmektedir.
yapısal açıdan iki farklı şekilde • İşlem düzeyli sistemler:
sınıflandırmak mümkündür. Alt düzey yöneticiler için olup, satışlar, nakit akışı, bankamatik
işlemleri (para çekme, yatırma, havale, vb.) kayıtlar örnek verilebilir.
Organizasyonel açıdan dört farklı • Yönetim düzeyli sistemler:
bilişim sistemi vardır: Orta kademe yöneticilerin tüm süreci izlemesine, kontrolüne ve karar
• Bilgi düzeyli sistemler vermesine yardımcıdır.
• İşlem düzeyli sistemler • Stratejik düzeyli sistemler:
• Yönetim düzeyli sistemler Üst düzey yöneticilerin örgüt içinde ve dışında strateji belirlemelerine
• Stratejik düzeyli sistemler yardımcıdır.

Bilgisayar tabanlı bilişim sistemi 7 sınıfa ayrılmıştır:

Yapısal açıdan üç farklı bilişim sistemi vardır: 1.Veri İşleme Sistemleri

• Biçimsel bilişim sistemi (organizasyon tarafından temsil edilen 2.Yönetim Bilişim Sistemleri
organizasyon şemasına dayalıdır.)
• Biçimsel olmayan bilişim sistemi (çalışan temelli olup, mesleki 3.Karar Destek Sistemleri
ihtiyaçları karşılamada ve işle ilgili problemleri çözmede yardımcı 4.Üst Yönetim Destek Sistemleri
olmak için tasarlanmıştır.)
• Bilgisayar tabanlı bilişim sistemi 5.İş Zekası ve Uzman Sistemler
6.Ofis Otomasyon Sistemleri
7.İletişim Destek Sistemleri

5
 01.08.2016

HAREKET İŞLEME SİSTEMLERİ (HİS)

(TRANSACTION PROCESSING SYSTEMS-TPS)

TPS günlük operasyonlarla ilgilenir.

Yapılan işlemler, işlem yükü ve hacmi çok yüksek olan tekrarlı
işlemlerdir. TPS bu tür işlemleri yerine getirmek için gerekli
bilgiyi sağlar.
TPS: İşletmedeki yürümesi gereken günlük ve rutin işlemleri
kaydeden, işleyen, güncelleştiren bilgisayarlı sistemlerdir.
Veriler bu sistemleri elle, yarı otomatik ya da tam otomatik
olarak girilmektedir.
«Stok seviyemiz nedir?», «Bugünkü ödeme planlarımız
nasıldır?» gibi sorulara hızlı ve güncel bilgi sağlar.
Yöneticiler iç işlemlerin durumunu ve işletmelerin dış çevresiyle
ilişkisini gözlemlemek için TPS’ye ihtiyaç duyarlar.

İşletmelerde farklı yönetim gruplarını desteklemek için kullanılan sistemler şunlardır:

1. Hareket işleme sistemleri
2. Yönetim bilişim sistemleri (Karar destek sistemleri , İş zekası)
3. Üst yönetim bilgi sistemleri

HAREKET İŞLEME SİSTEMLERİ (HİS) YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ (YBS)

(TRANSACTION PROCESSING SYSTEMS-TPS) (MANAGEMENT INFORMATION SYSTEMS-MIS)

TPS işletmedeki diğer bilişim sistemlerine hem İşletmelerde orta düzey yöneticilerin,
de iş fonksiyonlarına temel enformasyonu gözlemleme, kontrol etme, karar verme ve iş
sağlamaktadır. faaliyetlerine yardım için bazı sistemlere ihtiyacı
Bundan dolayı bu sistemdeki bir aksaklık buna vardır.
bağlı tüm sistemlerde yanlış enformasyon • Bu işlemlere yönelik temel soru şudur: İşler
kullanılmasına ve yanlış çıktılar elde edilmesine yolunda mı?
sebep olur ki bu da işletme için büyük kayıplara • YBS, Hareket İşleme Sistemleri tarafından
yol açar. sağlanan veriyi kullanarak işletmenin ana
• Yurtiçi kargoda TPS hatası gereği müşteri görevlerini raporlar ve özetler.
kargolarındaki barkodların hatalı okunması • Bu raporlar genellikle çevrimiçi
nelere yol açar? dağıtılmaktadır.
• Hava alanlarında özellikle aktarmalarda TPS • Şekilde üç tane TPS’den sağlanan veriler
hatası sonucu valizlerin başka ülkelere gitmesi YBS’lere aktarılmaktadır.
çok rastlanan bir problemdir. • YBS’lerde bu veriler işlenerek özet ve raporlar
oluşturulmakta ve yöneticilere
sunulmaktadır.

6
 01.08.2016

YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ (YBS) KARAR DESTEK SİSTEMLERİ (KDS) YBS’nin aksine rutin olmayan karar verme süreçlerini daha
(MANAGEMENT INFORMATION SYSTEMS-MIS) (DECISION SUPPORT SYSTEMS-DSS) fazla desteklemektedir.
KDS çözüme varmak için gereken prosedürün önceden tamamen
tanımlanmadığı hızla değişen ve eşsiz problemlere odaklanır.
YBS’ler temel olarak haftalık, aylık ve yıllık KDS, organizasyonun yönetim seviyesine
• Aralık ayında satışları ikiye katlasaydık üretim planlarına etkisi nasıl
sonuçlarla ilgili olarak yöneticilere hizmet sağlar. hizmet veren, veriler ile karmaşık analitik olurdu? şeklinde sorulara cevap vermeye çalışır.
Bu sistemler önceden belirtilmiş olan rutin araçları birleştiren veya yarı yapılandırılmış ve (What-if” analizi)
sorulara genel manada cevap verir ve yapılandırılmamış kararların alınmasını • YBS ve TPS genellikle iç sistemdeki enformasyonu kullanırken, KDS,
cevaplamak için önceden tanımlanmış bir desteklemek için veri analiz araçlarını sağlayan işletme dışındaki enformasyonu da
prosedüre sahiptir. bir yönetim bilişim sistemidir. kullanır.(enerji fiyatları, taşıma fiyatları, enflasyon oranı vb.)
Bu sistemler çok esnek değildir. Hangi işlem için • KDS veriyi analiz edebilmek için çok farklı modeller kullanabilir ve
tasarlandı ise sadece o hizmeti verebilir. kullanıcıların bunlarla çalışabilmesi için tasarlanır.
Genellikle rutin dışı işlemleri yerine getiremez.
Problem çözme yetenekleri çok azdır. Daha çok
karşılaştırma, özet ve rapor hazırlama maksatlı
kullanılırlar.
Desteklediği aktiviteler şunlardır:
1. Raporlar
• Performans Göstergeleri
• Beklenti ve Tahminler
• Detay Bilgiler (Drill Down )
2. Ad Hoc Raporlar: Özel sorulara cevap
veren rutin dışı raporlardır.

ÜST YÖNETİM DESTEK SİSTEMLERİ (ÜYDS) ÜST YÖNETİM DESTEK SİSTEMLERİ (ÜYDS)
(EXECUTIVE SUPPORT SYSTEMS-ESS) (EXECUTIVE SUPPORT SYSTEMS-ESS)

Üst düzey yöneticiler karar almak amacıyla “Üst Yönetim Bilgi • ÜYDS hem dış kaynaklı veriyi
Sistemleri” olarak adlandırılan bilgi sistemlerini kullanırlar. hem de KDS ve YBS tarafından
Üst düzey yönetici önümüzdeki 5 yıl içinde işe adam alma sağlanan özet enformasyonu
seviyesi nasıl olacak?
Önümüzdeki yıllarda başka bir alanda yatırım yapmalı mıyız?
düzenler.
vb. stratejik sorulara cevap arar. ÜYDS bu kararları almada üst • Kritik veriyi inceler, özetler,
düzey yöneticilere yardım eder. izler ve üst düzey yöneticiler
Bu sistemler analiz, değerlendirme ve tahmin gerektiren rutin için büyük öneme sahip olan
olmayan kararlara yönelik destek sağlar. Desteklediği aktiviteler şunlardır:
Çözüme ulaşmada kabul görmüş bir prosedür yoktur. Üst 1. Üst düzey kararlar enformasyonu gösterir.
2. Stratejik planlar
yönetim bilgi sistemi, tamamıyla stratejik, karmaşık ve önceden
3. İçsel ve dışsal olayları izleme
• Bu süreçler, eğitim analizleri,
programlanamayan kararların alınmasında kullanılan bilgi tahminler ve derinlemesine
sistemleridir. 4. Kriz yönetimi
5. Çalışan yönetim ve takibi veri araştırmaları için iş zekâsı
ÜYDS, üst düzey yöneticilere pek çok kaynaktan (içsel ve dış
kaynaklar) veri ve grafikler sunar. 6. Simülasyonlar çözümleme araçlarını
7. Trend analizleri kullanmaktadır.

7
 01.08.2016

Enformasyon, işletme yönetiminde anahtar roldeki göstergelerin grafik ve tablolarını
tek ekranda gösteren dijital gösterge tablosu (digital dashboard) şeklinde sunulur.
İŞ ZEKASI (İZ)
(BUSINESS INTELLIGENCE-BI)
İş Zekası, orta ve büyük ölçekli kurumların kullandığı ana sistemlerdendir.
İş zekası, yöneticilere ve diğer kurum kullanıcılarına daha fazla enformasyonla karar almaları için yardımcı olmak
adına veriye erişimi sağlayan, analiz eden ve düzenleyen yazılım araçları ve veri tabanı için kullanılan güncel bir
terimdir.
Altı çizilmesi gereken nokta üst yönetimin anlık olarak karar almasını destekleyen bir sistemin vaadidir.
İlgili veri kaynaklarından BI sistemine ham veriler çekilir daha sonra raporlanarak bu veriler bilgi şekline dönüşür. Bu
bilgileri kullanarak stratejik, taktiksel ya da operasyonel olarak hızlı karar almaya yardımcı olur.
İş zekası uygulamaları sadece orta düzey yöneticilerle sınırlı değildir. Üst düzey de dahil olmak üzere işletmenin
tümünü kapsayabilir.
Değişik yazılım şirketleri tarafından piyasada olan Business Intelligence ürünler mevcuttur. Bunların en bilinenleri
SAP’nin Business Objects’i, IBM’in Cognos’u, Oracle’ın Hyperion’ı, Microsoft’un SQL Reporting Serves’ı, QlikView ve
SAS’tır.

İŞ ZEKASI (İZ)
(BUSINESS INTELLIGENCE-BI) UZMAN SİSTEMLER
Çözümleri önemli uzmanlık gerektirecek kadar zor olan problemlerin çözümü için uzmanın bilgi ve çıkarım
yordamlarını kullanan/taklit eden bilgisayar programlarıdır.
BI'NIN TEMEL BİLEŞENLERİ Uzmanların muhakeme yeteneklerini ve kurumun belirli bir alandaki çalışmalarını çoğaltmak için çalışırlar.
1. Veri ambarı kurulumu Sistemi kullanan kişinin uzman olmasına veya programlama bilmesine gerek yoktur. Öncelikle bilgi işçilerini
2. Veri toplama, depolama desteklemek için kullanılırlar.
3. Detaylı sorgulama
4. Rapor ve analizler Üç temel bileşeni vardır:
5. Karar destek
6. Veri madenciliği BİLGİ TABANI: Girdi olarak kullanılabilecek ilişkili verileri içerir.
7. Analitik müşteri ilişkileri yönetimi
ÇIKARIM MEKANİZMASI: Uzmanlardan alınan bilgiler ışığında hazırlanan sorgular ve algoritmalardır. Veri
tabanında ve problem çözmede kullanılan uzmanın bilgi ve çıkarımlarını içeren yazılımın bir fonksiyonudur.

KULLANICI ARA YÜZÜ: Kullanıcı ile uzman sistemleri arasındaki iletişimi sağlayan görsel bileşendir.

8
 01.08.2016

UZMAN SİSTEMLER KURUMU BAĞLAYAN SİSTEMLER

İşletme içindeki farklı bilişim sistemleri arasındaki veri paylaşımı nasıl yapılıyor?
BİLGİ TABANI: Zemin etüt bilgileri,
bina durumu, olası deprem
parametreleri, vb.

ÇIKARIM MEKANİZMASI: İnşaat

mühendisi, deprem uzmanı, jeoloji
mühendisinden alınan bilgiler
ışığında hazırlanan sorgular ve
algoritmalar

KURUMSAL UYGULAMALAR KURUMSAL UYGULAMALAR

İşletme içindeki farklı sistemleri yönetmek zor bir süreçtir. 1. Kurumsal Sistemler
Zamanla işletmeler kullandıkları farklı bilişim sistemlerini birbirleriyle iletişime geçirme ve tek bir bütüncül • Kurumsal kaynak planlama sistemi, organizasyon
sistem oluşturma zorluğuyla yüz yüze gelirler. çapındaki tüm kaynakların yönetimine olanak tanıyan
Bütünleşme sağlanamazsa işletme içinde birbiriyle farklı lisanları konuşan bir çok sistem olacaktır. bilgisayar tabanlı yönetim bilişim sistemidir.
Çözümlerden biri, faaliyet alanlarını entegre eden, işletme çapında iş süreçlerini yürütmeye odaklanan ve • İşletmeler, imalat, finans, muhasebe, satış, pazarlama,
yönetimin bütün seviyelerini içeren sistemler olan kurumsal uygulamaları gerçekleştirmektir. insan kaynakları, vb. departmanlarındaki iş süreçlerini tek
Kurumsal uygulamalar, iş süreçlerini daha yakından koordine ederek ve süreçteki grupları birleştirerek bir yazılımda birleştirmek için kurumsal kaynak planlama
işletmelerin daha esnek ve üretken olmasına yardım eder. Bu sayede müşteri hizmetleri ve kaynakların etkili sistemleri (KKP) olarak bilinen kurumsal sistemleri
yönetilmesine olanak verebilirler. kullanırlar.
4 temel kurumsal uygulama vardır: • Farklı bilişim sistemleri içinde önceden parçalanmış
1. Kurumsal sistemler enformasyon, işin çok farklı bölümleri tarafından
2. Tedarik zinciri yönetimi sistemi kullanılabilen bir kapsamlı veri tabanında depolanır.
3. Müşteri ilişkileri yönetimi sistemi • Müşteri sipariş verdiğinde bu işlemden etkilenen
4. Bilgi yönetimi sistemi işletmenin diğer birimlerine otomatik olarak bu talep
iletilir.

9
 01.08.2016

KURUMSAL UYGULAMALAR KURUMSAL UYGULAMALAR

2. Tedarik Zinciri Yönetimi Sistemi
Müşteriye, doğru ürünün, doğru zamanda, doğru yerde, doğru fiyata tüm tedarik zinciri için mümkün olan en
düşük maliyetle ulaşmasını sağlamak için malzeme, para ve tüm süreçlerle ilgili bilginin akışının planlanması,
yürütülmesi, kontrol edilmesi ve yönetilmesidir.
İşletmeler üreticileriyle ilişkilerini yönetmede yardım etmesi için bu sistemleri kullanırlar.
Bu sistemler işletmelere, satın alma işlemlerinde, dağıtıcılara ve lojistik işletmelerine kaynak sağlayabilme,
üretebilme, ürün ya da hizmetleri etkili bir şekilde dağıtabilme için siparişler, üretimi stok seviyeleri, ürün ve
hizmet dağıtımı hakkında enformasyon paylaşımında yardım eder.
3. Müşteri İlişkileri Yönetimi Sistemi
Müşterilerle ilişkilerin yönetilmesinde kullanılır.
Müşteri memnuniyeti ve müşterileri işletmede tutmayı sağlamak için satış, pazarlama ve hizmet alanlarında
müşterilerle ilgili iş süreçlerinin hepsinin koordinasyonu için enformasyon sağlar.
Bu enformasyon işletmenin en kârlı müşterileri tanımasına, müşteri elde etmesine ve müşteriyi elde
tutmasına yardım eder. Mevcut müşterilere en iyi şekilde hizmet sunulmasını sağlayarak satışları artırır.
Müşteriyi bazen tasarım sürecine dahil ederek yeni ürün ya da hizmet tasarımlarında müşteri görüşleri de
alınmaktadır.

KURUMSAL UYGULAMALAR OFİS OTOMASYON SİSTEMLERİ

(OFFICE OTOMATION SYSTEMS)
4. Bilgi Yönetimi Sistemi
Daha iyi bilgiye sahip olan işletmeler rakiplerine göre daha iyi konumdadır. • Ofis çalışanlarının verimini artırır.
Bilgi ve uzmanlığı ele geçirmek ve uygulamak için örgütlere daha iyi yönetim süreçleri sağlar.
İşletmedeki bütün tutarlı bilgi ve tecrübeleri bir araya toplayan sistemlerdir. • Daha fazla bilgi paylaşımı imkanı sağlar.
Ayrıca işletmenin dış bilgi kaynaklarına erişimini sağlar.
• Kağıt kullanımını azaltır.
• Farklı konumlardaki bilgi işçilerinin kontrolünü sağlar.

10
 01.08.2016

İLETİŞİM DESTEK SİSTEMLERİ (COMMUNICATION

SUPPORT SYSTEMS)
Bozkurt, Ç. Ö., Çeşmeli, Ş. M. & Pençe, İ. (Ed.). (2020). Yönetim Bilişim Sistemleri, Nobel Akademik
Yayıncılık, 1. Basım.

Laudon, K. C. & Laudon, J. P. (2014). Management Information Systems: Managing The Dijital Firm.
Yozgat, U. (Çev. Ed.), Nobel Akdemik Yayıncılık, 12. Basım.

Sebetci, Ö. (2018). Bilişim Sistemleri, Bilgi Teknolojileri ve Yönetim Bilişim Sistemleri, (Ed: Sebetci, Ö.), 1.
Baskı, Kodlab Yayın Dağıtım Yazılım, İstanbul.

4 6.11.2022 Alt bilgi ekleme

2

11