H 8, III podsumowanie: Świat po II wojnie światowej

1. Początek zimnej wojny

● skutki II wojny: demograficzne, materialne, społeczne, kulturowe i polityczne
● co postanowiono w Poczdamie
● kogo sądzono w procesach norymberskich i czy się udało?
● w jakim celu powstało ONZ i uchwalono Powszechną deklarację praw człowieka
● które państwa znalazły się po której stronie żelaznej kurtyny
● w jaki sposób USA (Doktryna Trumana) pomagało Europie
● pojęcia:
○ 4D: denazyfikacja, demilitaryzacja, dekartelizacja, demokratyzacja
○ reparacje wojenne
○ procesy norymberskie
○ żelazna kurtyna
○ sowiecka strefa wpływów / blok państw komunistycznych
○ zimna wojna
○ plan Marshalla
○ kryzys berliński
○ RFN i NRD
● daty:
○ lato 1945 - konferencja w Poczdamie
○ 1945 - ONZ
○ 1948 - Powszechna deklaracja praw człowieka
○ 1949 - NATO
○ 1961-1989 - Mur Berliński
● postaci:
○ Wielka Trójka: Józef Stalin, Harry Truman, Winston Churchill (potem Clement
Attlee)
○ zbrodniarze: Hermanna Göringa - dowódca Luftwaffe, Hansa Franka -
gubernator, Joachima von Ribbentropa - eksterminacja Żydów
○ Konrad Adenauer

2. Za żelazną kurtyną
● jakie państwa wchodziły w skład ZSRS
● jakie inne państwa były poza wpływem sowieckim i dlaczego
● dlaczego doszło do destalinizacji i co zmieniła
● po co utworzono Układ Warszawski
● przyczyny i skutki powstania węgierskiego
● pojęcia:
○ sowietyzacja
○ demokracja ludowa: kolektywizacja, ateizacja
○ RWPG
○ odwilż polityczna - destalinizacja
○ Układ Warszawski
● daty:
○ 5.03.1953 - śmierć Józefa Stalina
○ 1955 - Układ Warszawski
○ 1956 - powstanie węgierskie
 ● postaci:
○ Nikita Chruszczow
○ Josip Broz-Tito

3. Rozpad systemu kolonialnego

● przyczyny i skutki wojny domowej w Chinach
● dlaczego podzielono Koreę i jak się skończyła wojna w Korei
● dlaczego rozpadał się system kolonialny
● klęski państw kolonialnych: Francja (Indochiny, Algieria), Wielka Brytania (Indie,
Pakistan, państwa afrykańskie)
● w jaki sposób państwa afrykańskie uzyskiwały niepodległość
● różnorodność państw Trzeciego Świata
● pojęcia:
○ dekolonizacja
○ Wielki Skok
○ rewolucja kulturowa w Chinach
○ Indochiny
○ Rok Afryki - kraje Trzeciego Świata
● daty:
○ 1947 - niepodległość Indii i Pakistanu
○ 1950 - zajęcie Tybetu przez Chiny i wojna w Korei
○ 1960 - Rok Afryki
○ 1966 - rewolucja kulturowa w Chinach
● postaci:
○ Mao Zedong
○ Mahatma Gandhi

4. Konflikt na Bliskim Wschodzie

● przyczyny powstania Izraela
● z czego wynika konflikt arabsko-izraelski
● dlaczego Kanał Sueski stał się przyczyną konfliktu
● działalność arabskich organizacji terrorystycznych
● atak Iraku na Iran i Kuwejt (I wojna w Zatoce Perskiej)
● pojęcia:
○ syjonizm
○ kryzys sueski
○ Autonomia Palestyńska, w tym Strefa Gazy
● daty:
○ 1948 - niepodległość Izraela
○ 1956 - kampania sueska
○ 1967 - wojna sześciodniowa
○ 1972 - atak terrorystyczny na olimpiadzie w Monachium
○ 1973 - wojna Jom Kippur
○ 1979 - rewolucja islamska w Iranie
○ 1990 - I wojna w Zatoce Perskiej i operacja “Pustynna burza”
○ 1993 - porozumienie w Oslo
● postaci:
○ Naser - przejął władzę w Egipcie 1954
 ○ Jasir Arafat
○ ajatollah Chomejni
○ Saddam Husajn

5. Zimna wojna i wyścig zbrojeń

● w jakich dziedzinach była rywalizacja Wschód-Zachód
● przyczyny i skutki kryzysu kubańskiego
● chronologia podboju i rywalizacji o kosmos
● dlaczego USA wzięło udział w wojnie w Wietnamie i jak to się dla nich skończyło
● rządy Chruszczowa a Breżniewa
● z czego wynikało niezadowolenie w Czechosłowacji
● wojska Układu Warszawskiego - gdzie musiały interweniować
● pojęcia:
○ kryzys kubański
○ socjalizm z ludzką twarzą
○ „To jest mały krok człowieka, ale wielki skok dla ludzkości”
● daty:
○ 1955-1975 - wojna w Wietnamie
○ 1957 - “Sputnik” w kosmosie
○ 1961 - Jurij Gagarin w kosmosie
○ 1962 - blokada morska Kuby
○ 1968 - Praska Wiosna
○ 1969 - lądowanie ludzi na księżycu “Apollo 11”
● postaci:
○ Dwight Eisenhower i John F. Kennedy
○ Jurij Gagarin
○ Fidel Castro
○ Neil Armstrong
○ Leonid Breżniew

6. Droga ku wspólnej Europie

● jak Niemcy, Włochy, Portugalia i Hiszpania stały się demokratyczne
● jak przebiegała integracja i współpraca państw Europy Zachodniej
● jaki państwa zaproponowały plan Schumana
● jakie państwa tworzyły EWWiS i które wstąpiły w następnych latach
● różnica między grupą państw w UE a w Schengen
● pojęcia:
○ integracja europejska
○ rewolucja goździków
○ UE i euro
● daty:
○ 1947 - Plan Marshalla
○ 1948 - powstanie Beneluksu
○ 1950 - plan Schumana
○ 1951 - Europejska Wspólnota Węgla i Stali EWWiS
○ 1957 - Europejska Wspólnota Gospodarcza EWG i Europejska Wspólnota
Energii Atomowej Euratom
○ 1968 - Unia Celna
 ○ 1973 - wstąpienie Wielkiej Brytanii
○ 1981 - wstąpienie Grecji
○ 1985 - układ w Schengen
○ 1986 - wstąpienie Hiszpanii i Portugalii
○ 1992 - traktat w Maastricht - powołanie UE od 1993
○ 1993 - powstanie Unii Europejskiej
● postaci:
○ Francisco Franco
○ Charles de Gaulle
○ Robert Schuman i Konrad Adenauer

7. Przemiany społeczne i kulturowe w II poł. XX w.

● który wynalazek zawrócił ludziom w głowach po II wojnie
● dlaczego doszło do rewolucji obyczajowej
● skąd się wzięli i jak wyglądali hipisi
● bunty studentów, kobiet i Afroamerykanów - z czego wynikały
● zmiany w kościele po II soborze
● pojęcia:
○ rewolucja obyczajowa
○ kontestacja
○ subkultura
○ hipisi
○ pacyfizm
● daty:
○ 1964 - zniesienie segregacji rasowej
○ 1965 - II sobór watykański
● postaci:
○ Martin Luter King
○ Jimi Hendrix, Janis Joplin, Led Zeppelin,
○ The Beatles