11/4/2020

Teknologjia e Produktet shtazore te perdorshme nga njeriu

pȅrpunimit tȅ mishit.

Dr. Alketa Shehaj

Cfare eshte mishi? Faktorët që ndikojnë në

• Mishi është një produkt ushqimor me prejardhje shtazore dhe njëkohësisht
mjaftë i rëndësishëm për organizmin tonë.
prodhimin e mishit
• Perdorimi i mishit si ushqim per njeriun eshte shume I rendesishem pasi • Raca
eshte nje produkt me vlera te larta biologjike
• Ky ushqim asimilohet lehtë dhe në përmbajtje të tij gjejmë permbajtje:
• sepse kemi raca që shtojnë 2000 gr në ditë, kjo ndodh kryesisht
• - te larte te proteinave 18%-23% qe kane ne perberjen e tyre aminoacide në moshën optimal,
esenciale (te pa zevendesueshme), gjendet miozina 2%, miogjeni 20%, • Mosha
globulina dhe mioglobulina. Gjithashtu keto proteina i ndajme ne: te
tretshme ne uje, te tretshme ne kripe dhe proteinat e indit lidhes qe jane te • është një faktor tjetër pasi një kafshe me moshë më të madhe
patretshme. prodhon më shumë mish pavarësisht cilësisë,
- Uje 75%,
• Kushtet e mbarështimit
- Lende minerale,
- Yndyre (ac. Linoleik, ac. Linolik, ac. arakidonik), kolesteroli permbahet ne • ushtrojnë ndikimin e tyre në prodhimin e mishit. Pra lloji i
normen 65-70gr/100gr(ne indin muskulor) ushqimit,sasia e tij, dhënia e bollshme e ujit, kushtet e mjedisit të
- Karbohidrate dhe vitamina. mbarështimit etj.
- Enzima si lipaza (melci, pankreas, indin dhjamor), amilaza (muskuj),
peroksidaza etj. • Seksi
• pasi meshkujt shtojnë më shumë në peshë sesa femrat, pra kanë
• Në vendet ekonomikisht të përparuara (Gjermania, France, etj) konsumi rreze më të mirë
individual mesatar vjetor rreth 95 kg/vit, Itali 75 kg/vit.

1
 11/4/2020

Kafshet/shpendet te cilat na
Tipet e mishit qe tregetohen
japin mish
• Mishi i cili shfrytëzohet si ushqim mundë të rrjedhë prej:
• Thundrakëve
Gjedhet, Buallicat, Demat, Viçat, Delet, Dhitë, Derrat etj Mish
Një thundrakëve
• Kali, Mushka, Gomari etj
• Shpendët
• Pulat, Patat, Rosat, Pëllumbat e butë etj
• Peshqit, Gaforret, Guackat, Bretkosat, Kerminjtë Breshkat etj I paperpunuar I perpunuar
• Egërsirat
• Kafshët e egra
• Tipi i gjedheve mishtor dallohet pas kane ind muskulor shumë
te zhvilluar, mishi ka inde të buta dhe me përmbajtje Mish I Mish I Produktet e
yndyrore, me ngjyrë të kuqe në të celët fresket ngrire mishit

Mishi i fresket Mishi i ngrire

• Mishi i freskët është ai mish i cili nuk i është nënshtruar asnjë
lloj përpunimi për qëllime të ruajtjes, nëse është, atëherë ai
përpunim nuk e ka ndryshuar vetite e mishit të freskët.
• Mish i fresket konsiderohet edhe ai mish i cili është përpunuar,
por i cili mund te fitoj vetit e mishit të freskët si psh në këto
raste:
• Mishi i ftohur ose i ngrirë
• Mishi pak i kriposur
• Mishi i vendosur në yndyrë, xhelatin ose material tjetër për tu
mbrojtur nga ajri.
• Mish i ngrirë konsiderohet mishi, i cili është ngrirë tërësisht (-18°C),
madje edhe atëherë, nëse është shkrirë rastësisht ose edhe me
qëllim.
• Me mish të ngrirë thellë dhe me produkte të ngrira thellë të mishit
nënkuptojmë mishin apo produktet e mishit që janë paketuar në
ambalazhe të vogla shitjeje.
• Mishi i ngrirë i hapur (pa ambalazh) merr një pamje në ngjyrë kafe, e
cila quhet djegie e ngrirjes. Për këtë arsye masa e ngrirë duhet të
mbrohet me një mbështjellje të hollë prej alumini.
• Shkrirja e mishit
• Për shkrirjen e mishit ekzistojnë tri mundësi:
• Shkrirja e ngadalshme në temperaturë dhome (në rastin normal është
metodë optimale).
• Shkrirja nën ujë të rrjedhshëm (zgjedhja urgjente)
• Shkrirja në mikrovalë (vetëm me rastin e përgatitjes së menjëhershme)

2

Mishi i perpunuar
• Me mish të perpunuar kuptojmë të gjitha proceset që
përdorën për të ndryshuar mishin e freskët duke filluar që nga
• trajtimi i tij me shtesa,
• tymosje,
• konservim,
• pjekje,
• ngrirje,
• dehidratim,
• prodhimin e produkteve me lagështi të ndërmjetme dhe
• përdorimin e aditiveve .
Tipet e produkteve te mishit
• Si konserva të mishit konsiderohen produktet e mishit që janë
të mbyllura hermetikisht në kanaçe të llamarinës ose në enë
të tjera te qendrueshme (si. p.sh. ambalazhe prej qelqi).
• Konservat ose produktet e ambalazhuara janë produktet, tek
të cilat zbatohen normat teknike të mëposhtme:
• Ambalazhim i mbyllur hermetikisht nga ndikimi i lëngjeve,
gazeve dhe mikroorganizmave;
• Trajtim termik i aftë për të shkatërruar ose paralizuar
veprimtarinë e mikroorganizmave apo toksinave të tyre.
11/4/2020
Tipet e produkteve te mishit
• Produkte të mishit afatgjata – prod e tymosura, te dehidratuara
etj. ( mish i thate, sallam i holle/ presuar / thare etj
• Produktet e mishit afatshkurta –prod te tymosyra ose te
konservuara per tu ruajtur per nje kohe te shkurter, tip salcice
te zjera, te kriposura/tymosura etj
• Produktet e mishit të prishura lehtë- prod qe nuk rezistojne
gjate, panvareshisht trajtimit, tip qofte, melci, suxhuk I pjekur
etj.
• Klasifikimi realizohet ne baze te aw dhe pH
Qendrueshmeria dhe temp e
ruajtjes
• Qëndrueshmëria e produkteve të mishtit
• Produktet e mishtit afatgjata të pa ftohura më shumë së 1 muaj
• Produktet e mishit me afat të kufizuar të pa ftohura 2 ditë- 1 javë
Ushqimet e mishit me lehtësi prishjeje të ftohura 1-2 ditë
• Konservat e mishit
• Konservat e plota të pa ftohura deri në 3 vite
• Gjysmë konserva të ftohura deri në 3 muaj
• Temperatura e ruajtjes
• Produktet e mishit afatgjata 12-15° C
• Produktet e mishit me lehtësi prishjeje dhe me qëndrueshmëri të
ulët (p.sh. salsiçe të përgatitjes në ujë të nxehtë) 5° C
• Mishi dhe prodhimi i produkteve të mishit të paziera nga mishi i
papërpunuar 0-2° C
• Mishi dhe produktet e mishtit të ngrira thellë -18° C
3

Indet kryesore tek mishi
Procesi i therjes se kafshes
• Therja e kafshes eshte nje nder proceset me te rendesishme. Ne
therje shkojne ato kafshe qe jane te mbareshtruar vetem per mish.
(mish do quajme te gjitha pjeset e kafshes)
• Behet perzgjedhja dhe ndarja e kafsheve, transporti me mjete te
posacme, futja ne box, trullosja, therja dhe kullimi I gjakut, rrjepja,
prerja e jashtme, hapje, prerje me dysh, kontrolli veterinar dhe me
pas behet ndarja anatomike sipas qellimit per te cilin do e perdorim
mishin
11/4/2020
Perberja morfologjike e mishit
• Indi muskulor: perben 55-60% te peshes se mishit, eshte I pasur me ene gjaku, fije nervore, qeliza
gjaku. Keto mbulohen me nje cipe te holle apo membrane qe quhet Sarkoleme duke formuar
muskulin.
• Indi lidhor: perben 10-12% te peshes totale te mishit te kafshes, perbehet nga kolagjeni dhe
elastina. Ka formen e rrjetes, I shkrifet dhe eshte elastik, nese ky ind gjendet ne sasi te madhe ul
vleren ushqyese dhe rrit fortesine e mishit.
• Indi dhjamor: perben 2-40% te peshes se mishit. Formohet nga qelizatdjamore dhe depozitohet ne
indin lidhor, nenlekure. Ngjyra dhe konsistenca ndryshon nga lloji I kafshes dhe te ushqyerit e tyre.
• Indi kockor: eshte indi me I forte I cili formohet nga osteocidet. Ky in permban 25-30% uje, 30%
proteina dhe 40% perberje inorganike. Ka permbajtje te larte te fosfatit, karbonatit te kalciumit dhe
ne sasi te vogel permban: Fe, Cl, Na, Mg dhe K.
• Indi kercor permban 67-72% uje, 20-22% lende minerale dhe 25% lende proteinike.
• Indi nervor: perbehet nga qeliza nervore, fije nervore, ganglione dhe sinapse nevore. Fijet nervore
bashkohen ne tufa nervore te mbeshtjella nga ind lidhor. Ne indin nervor hyjne dhe palca e kurrizit,
lenda e bardhe dhe e gri e trurit e cila perbehet edhe nga qelizat ndihmese.
• Gjaku: hyn ne kategorine e indit lidhes dhe eshte I perbere nga plazma dhe elementet qelizore
(eritrocitet, leukocitet, trombocidet).
Ndryshimet qe peson mishi pas therjes
• Pas therjes muskuli I kafshes peson nje seri ndryshimesh biokimike dhe biofizike.
• Ndryshimi I pare eshte ai kadaverik (rigor mortis). Shpejtesia e ngurtesimit kadaverik varet
nga:
• shkalla e relaksimit,
• temperatura e mjedisit,
• menyra e te ushqyerit dhe
• shkalla e lodhjes.
• Gjate ketij procesi ndodh harxhimi I rezervave energjitike te muskulit , kryesisht ATP.
• Glikogjenoliza ndalon perpara se te perfundoje I gjithe glikogjeni, ngadalesohet veprimi I
fosforit, ulet pH nga 7.3-7.5 ne 5.3-5.5.
• Ky ngurtesim shoqerohet me ulje te aftesise se muskulit per te mbajtur uje.
• Mishi duhet te kaloje ne nje periudhe maturimi perpara se te konsumohet, ky proces
perfshin: ndalimin e qarkullimit te gjakut, ndalimin e frymemarrjes qelizore, hidrolizen e ATP
(kjo con ne formimin e aktiozimes apo ngurtesimin) dhe glikogjenolizen + glikolize anaerobe
(uljen e pH) se fundmi ulet aftesia per te mbajtur uje.
4
 11/4/2020

Mishi i shpendeve
• Mishi i shpezëve është një produkt shumë i përdorur nga njeriu
në dietën e tij. Ky mish sigurohetnga të gjitha llojet e
shpezëve duke filluar nga pulat, patat, rosat, fazanët.
• Mishi i shpendëve përbëhet nga uji, proteinat, sasi e vogël
karbohidratesh, yndyrna në sasi pak më të vogël krahasuar me
mishin e kuq, proteina me vlerë të ulët biologjike, përmban
gjithashtu vitamina dhe minerale.
• Mishi i shpezëve është lehtësisht i asimilueshëm.
• Prodhimi i mishit të shpendëve ashtu si edhe llojet e tjera të
mishit varen nga disa faktorë kryesor: mosha, trashëgimia, seksi,
madhësia trupore, të ushqyerit, mjedisi i mbarështimit etj.
• Prodhimi i mishit të shpendëve realizohet kryesisht nga zogjtë,
pra ata janë burimi kryesor i mishit dhe faktorët kryesor që
ndikojnë në prodhimin e mishit janë: raca, lloji , seksi.
• Mishi i shpendëve prishet shumë shpejt.
• Mishi i bardhë i pjesës së gjoksit shitet më shtrenjtë sesa mishi i
errët i lëngshëm i kofshës.
Peshqit
• Peshku ka qenë gjithmonë përbërës i rëndësishëm i ushqimit të
njeriut, sidomos në zonat bregdetare ku aktiviteti
i peshkimit dhe lehtësia e sigurimit të produktit të freskët kanë ndikuar
ndjeshëm në zakonet gastronomike të popullatave që jetojnë pranë
detit.
• Përsa i përket vlerave ushqyese mishi i peshkut është më i
asimilueshëm se mishi i kuq, përmban më shumë minerale sidomos
kalcium dhe fosfor.
• Peshku përmban vitamina , ka përmbajtje të lartë proteinash (sa mishi
i kuq ose pak më shumë) dhe ka përqindje të ulët të yndyrnave
sidomos të kolesterolit.
• Përbërja kimike e peshkut nuk ndryshon shumë nga ajo e mishit.
• Peshku përmban 60-80% ujë në peshën e tij, proteina 15-25% të cilat
përbëhen më shumë nga proteina miofibrile. Yndyra përbën 0.5-
22% sasi e cila varet nga specia, mosha, gjinia, ushqimi dhe momenti i
peshkimit. Kjo yndyrë ndodhet nën lëkurë dhe shpesh nëpër organe.

Metodat e konservimit te MISHIT dhe prod te tij Metodat e konservimit te MISHIT dhe prod te tij
Konservimi I mishit ka si qellim ruajtjen e perbereve ushqimore dhe
menjanimin e prishjes. Metodat e konservimit jane me tharje, me
Metodat e konservimit jane te shumta dhe jane perdorur qe ne
fermentim dhe me te dy metodat se bashku
lashtesi: me tharje dhe kriposje. Sot perdoren
Procesi I ruajtjes kryen:
• Kripëzimi
- Uljen e mases mikrobiale fillestare
• Tymosja
- Inhibon rritjen e baktereve qe superojne trajtimet
• Ftohja
- Mund te jete: fizik,kimik, biologjik ose kombinim I ketyre trajtimeve.
• Ngrirja e mishit
- Vende te ndryshme aplikojne forma te ndryshme per fermentimin
• Tharja
dhe tharjen e mishit
• Zierja
• Sterilizim.

5

Kriposja e mishit
• Kjo eshte metoda me e vjeter e perdorur nga njeriu per ruajtjen e produkteve ushqimore.
Edhe ketu perdoret funksioni osmotik.
• Praktikisht molekulat e kripes levizin ne te njejten kohe ne drejtime te ndryshme. Kripa duhet
te hidhet ne sasine qe te mos kaloje 4% tek produkti I gatshem.
• Kriposja ka si qellim: inhibimin e m/o degradues dhe favorizon zhvillimin e mikroflores acido-
laktike e cila kundervepron ndaj m/o kalbezuese, dhenien e nje shijeje specifike, etj
• Kripa duke depertuar ne produkt nxjerr jashte ujin.
• Tipet e kriposjes:
- Kriposje e thate: perdoret per prodhimin e proshutes, pancetes etj, ketu ndodh dehidratim I
indeve, kemi 8-10 % humbje peshe.
- Kriposje e njome: perdoret per prodhimin e produkteve te tymosjes, perqendrimi I shellires
arrin 10-15%, kripa ketu shperndahet uniformisht ne produkt.
- Kriposje e perzier: eshte kombinim I dy tipeve te mesiperme. Kripa shpejton oksidimin e
pigmentit te kuq te mishit deri ne komponime ngjyre kafe, te gjelber ose boje hiri. Prandaj
gjate kriposjes mishi humbet ngjyren e vet normale.
Konservimi I mishit nepermjet temperatures
• Konservimi ne temperature te ulet: 4-6° per 24-48 ore, gjate kesaj
kohe tek mishi ndodhin nje sere ndryshimesh fizike, kimike,
biologjike dhe mikrobiologjike. Ngjyra ne siperfaqe erresohet si
rrjedhoje e avullimit te lageshtise dhe intensifikimit te substancave
ngjyruese. Gjithashtu kemi edhe humbje ne peshe e cila varet nga
lloji I kafshes, majmeria, cilesia dhe koha e ruajtjes se mishit.
• P.sh: mishi I Derrit kur thahet humbet ne peshe me pak sesa
gjedhet, mishi I majme humbet ne peshe me pak se mishi I dobet.
Sa me e ulet te jete temperatura dhe sa me larte te jete lageshtia
relative aq me te vogla jane humbjet ne peshe e mishit.
11/4/2020
Tymosja e mishit
• Ky eshte procesi I perpunimit te produkteve te mishit, kryesisht I sallameve
dhe proshurtave me tym druri (ahu, arra, plepi dhe lisi), kashte apo bimesh
aromatike. Tymi ka veti antioksidante dhe baktericide
• Procesi bazohet ne dukurine e shperndarjes dhe te osmozes.
• Tymi hyn ne produkt ne dy faza:
1. faza e pare komponentet e tymit grumbullohen ne siperfaqe te produktit
2. faza e dyte komponentet e tymit depertojne ne thellesi te produktit.
Dallojme tre tipe tymosjesh:
- Tymosja e ftohte: ne temperature 20-30°C, kjo perdoret per sallamet dhe
proshutat krudo, zgjat 2-7 dite dhe staxhionimi kryhet per 1-2 muaj.
- Tymosja e ngrohte : ne temperature 40-50°C kjo perdoret per sallamet e
tymosur dhe pak te pjekur. Koha e tymosjes zgjat 2-3 ore. Me kete metode
tymosen sallamet e zier dhe gjysme te tymosur koha e tymosjes 40 minuta.
- Tymosja e nxehte : ne temperature 60-80°C duke kryer tymosje dhe tharje
Ndryshimet ne mish gjate ftohjes
Gjatë mbajtjes së mishit në gjendje të ftohur, ndodhin një sërë
ndryshimesh fizike, kimike, biologjike dhe mikrobiologjike si
p.sh konsistenca zbutet, shija përmirësohet, aroma modifikohet etj,
ndryshime të cilat lidhen me maturimin e mishit.
Gjatë ruajtjes së mishit në gjendje të ftohur ndryshon edhe ngjyra e
mishit dhe pëson humbje në peshë
Gjatë mbajtjes së mishit në gjendje të ftohur, ngjyra e mishit në
sipërfaqe vazhdon të errësohet si rezultat i formimit të
metmioglobinës dhe rritjes së përqendrimit të substancave
ngjyruese nga avullimi i lagështirës.
6
 11/4/2020

Ruajtja e mishit me ngrirje Ngrirje e shpejte apo e ngadalte?

• Aplikohet temperature nen 0°C.
• Fillimisht mishi ftohet ne 0°C pastaj kalon ne -18 deri ne -20°C.
• Metodat e ngrirjes jane te ndryshme:
- Kontakt me siperfaqe te ngurta te ftohta: me I perhapuri eshte frizeri tip
pllake.
- Kontakt me leng te ftohte: ka avantazh sepse ka koeficient te larte te
transmetimit te nxehtesise si dhe ka komoditet te ftohjes se objekteve ne
forme jo te rregullt.
- Kontakt me gaz te ftohur: ftohje me rryme ajri eshte metoda e dhomave
frigoriferike.

http://flash-freeze.net/flash-freezing/quick-freeze.html

Trajtimi i mishit me nxehtesi Ndikimi temperatures ne mish

• Pjekja, zierja, sterilizimi jane metodat e ruajtjes se mishit me temperature
te larte.
• Edhe ne kete rast ndodhin ndryshime fiziko kimike dhe biologjike duke e
bere mishin te pelqyeshem dhe te ngrenshem.
• Trajtimi me nxehtesi eshte I mjaftueshem per te vrare patogjenet
vegjatative dhe per te arritur objektivat teknologjike.
• Ky trajtim mund te aplikohet me qarkullimine ajrit te nxehte, avullit te
nxehte, ujit te nxehte, vajit te nxehte rrezatimit, nxehje dielektrike.
• Temperatura ka një ndikim esencial në ruajtjen e ushqimeve.
• 120-140º C:
• gjatë 20 minutave, sterilizim: Të gjitha mikroorganizmat
vdesin; produktet janë të pastra nga bakteret dhe mund të jenë të qëndrueshme pa ftohje.(Konse
rvat e kanoçeve, pasterizimi, dhe nxehja në temperaturë të lartë).
• 98-100º C:
• Shkatërrimi përmes nxehtësisë: Bakteret të cilat janë të dëmshme përnjeriun shkatërrohen.
• 75-90º C:
• për disa sekonda: Pasterizimi: shumica e baktereve të dëmshme mbyten;qëndrueshmëria edhe
më tutje është e kufizuar, meqë nuk janë mbytur të gjitha bakteret.
• mbi 65º C
• : Shtimi i baktereve ndalet; shumica e baktereve që janë shkaktarë tësëmundjeve vdesin.
• 10-50º C:
• Në këto temperatura bakteret ndihen mirë: shumimi i madh i tyre është sidomos ndërmjet 30 dhe
40º C)
• 0-5º C:
• Frigoriferi: Shumimi i baktereve është reduktuar fuqishëm; prishja e ushqimeve vazhdon në një
ritëm të ngadalësuar.
• 0º C:
• Pika e ngrirjes: Shumimi i baktereve pothuajse ndalet totalisht.
• -18º C:
• Temperatura e ngrirjes së thellë: Rritja e numrit të baktereve ndalet, megjithëse bakteret
vazhdojnë të jetojnë, ato gjenden në një “gjumë të ftohtë”.
•

7
 11/4/2020

Aditivet ne mish dhe produktet Aditivet ne mish dhe produktet

e mishit e mishit
• Kloruri i natriumit (NaCl),- • Fosfatet
• përdoren për të garantuar lagështinë në mishin e ftohur, pothuaj në të
• është agjenti kryesor trajtues, dhe në produktet e njëjtin nivelsikurse tek mishi pa kocka.
gatshmetradicionale ndodhet në sasinë 2% tek pastërmaja e • Acidi askorbik (vitamina C)
6% tek proshutat. Funksioni tipik i NaClështë të veprojë si • dhe kripa e tij (Askorbati i Na) kontribuojnë në zhvillimin engjyrës në
mishin e përpunuar. Acidi askorbik është përdorur në përqendrim 0.03-
konservant dhe të përmirësoj shijen e mishit. 0.05 % kuraskorbati i Na është përdorur në përqendrimin 0.07 %.
• Sheqeri dhe shurupet e ngurta Kështu, kripa e nitritit duhet të shtohet nëmish që në fillim, ndërsa acidi
askorbik duhet të shtohet gjithmonë në fund.
• - shtohen kryesisht për aromat e tyre në produktet e • Qumështi pluhur,
trajtuara.Sheqeri zbut produktet dhe kundërvepron në një farë • kazeinati i Na dhe K,- shtohen si lidhësa dhe homogjenizues të masës
së brumit.
mënyre ndaj ashpërsisë dhe efektitfortësues së kripës së
• Amidoni
përdorur gjatë trajtimeve. • (shtohet deri në masen 4%), mielli gjithashtu shtohen si shtesa
• Nitratet kujdesen për ngjyrën e mishit, sepse veprojnë kur • Aromatizuesit
produktet thahen përmes një procesi të gjatë ( jo me shume • - si piperi i zi, piperi i kuq, rozmarina, etj shtohen për shije dhe per të
favorizuarkonservimin e mishit.
se 200 mg/kg)

FAZAT E PRODHIMIT TE SALLAMEVE TE FERMENTUAR

• Seleksionimi I lendes se pare: copa mishi pa dhjame, pjeset qendrore, dhjam. Peshqit dhe produktet e detit
• Ngrirje/ftohje e lendeve te para (dhjami ne -4°C deri ne -7°C)
• Grirje e mishit (sipas madhesise se kerkuar) dhe dhjamit dhe dhe formimi I brumit te
mishit (prati)
• Shtesa e erzave dhe kripes per staxhionim (kultura starter, karbohidrate, nitrite, aditive te
tjere, )
• Homogjenizim (duhet qe erezat te jene te mire shperndara ne masen e brumit)
• Largimi I ajrit (brumatrice dhe perzieres nen vakum)
• Mbushje (per mbushje perdoren zorret e kafsheve )
• Tharje e siperfaqes
• Inkubacion (nese jane shtuar kultura starer, kemi ulje te pH ne 5,3, temperaturat e
kerkuara ne Europe lejohen 20°-30 °C, ne Amerike lejohen 37 °C )
• Tymosje (sherben per formimin e aromes, permiresimin e ngjyres, inhibimin e rritjes se
m/o te padeshirueshem ulje e mundesise se hidherimit. Temperatura 10-12 °C per nje
kohe me te gjate per sallamrat me aciditet te ulet dhe 18-22 °C per nje kohe me te
shkurter per sallamrat me aciditet te larte)
• Maturim dhe Tharje: procesi kryhet ngadale ne temperatura relativisht te larta 20-37 ° C
per shkak te prezences se kulturave starter.
• Amballazhim