დედაბრული

ხელი
გიორგი ხალვაში
საბა ქათამაძე
11.12/23
თათია ბოლქვაძე
 დედაბრული ხელი — ქართული მხედრული დამწერლობის ერთ-ერთი სახეობა,
რომელიც სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოში, გურიასა და აჭარაში ჩამოყალიბდა.

დედაბრული ხელის სახელწოდება უკავშირდება იმ ფაქტს , რომ იგი

ძირითადად ქალებს შორის იყო გავრცელებული. დედაბრული ხელით
შესრულებულია როგორც პირადი წერილები (მაგალითად ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრის

ხელნაწერი H-1258), აგრეთვე ისტორიული საბუთები (Qd-3351, Qd-3366, Qd-

3578, Qd-3580) და ხელნაწერი — (H-1258). არსებობს აგრეთვე
კარაბადინი

დედაბრული ხელით შესრულებული წერილი . თურქულ ენაზე

 დედაბრული ხელის პირველი ზოგადი
დახასიათება, რომელიც ორსტრიქონიან
ნიმუშთან ერთად გამოქვეყნდა 1878 წელს,
ეკუთვნის დიმიტრი ბაქრაძეს. თავად
ტერმინი „დედაბრული ხელი“ პიველად 1946
წელს გამოიყენა სიმონ ჯანაშიამ. 1949 წელს
დედაბრული ხელი გამოიკვლია და მას
ცალკე ნაშრომი უძღვნა თ. ხაჟომიამ.
დედაბრული ხელისათვის დამახასიათებელია მხედრულ ასოთა კუთხოვანი
მოყვანილობები. ცალკეულ შემთხვევებში მხედრულად ნაწერ ტექსტში
ზედმეტად ჩართულია , , ან სხვა ასოები. , ,
ნუსხური უ ი და სხვა ზოგიერთ
ანის განის ენისა

ასოთა მოხაზულობა ემსგავსება ადრეულ მხედრულ მოხაზულობებს.

XI საუკუნის

დედაბრული ხელით შესრულებული ძეგლები თარიღდება; მეცნიერთა

XIX საუკუნით

ნაწილი ადრეულ მხედრულთან მსგავსების გამო ვარაუდობს , რომ წერის ეს

სახე გაცილებით ადრე უნდა ჩამოყალიბებულიყო .