ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ - ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Μάθημα 1ο

1. Το ιατρείο του κτηνιάτρου κ. Γατούλη βρίσκεται στην οδό Δημοκρίτου αρ. 45 στην Ξάνθη (Τ.Κ.
67100). Το παραπάνω κείμενο περιγράφει
 τη γεωγραφική θέση
 την απόλυτη θέση
 τη σχετική θέση
 την παραπλανητική θέση
του ιατρείου.

2. Το φανοποιείο του κ. Μπομπ Μάστορα βρίσκεται στο δρόμο που πάει από την Ξάνθη στη
Καβάλα στο δεξί μας χέρι αμέσως το 3ο βενζινάδικο. Το παραπάνω κείμενο περιγράφει
 τη γεωγραφική θέση
 την απόλυτη θέση
 τη σχετική θέση
 την παραπλανητική θέση
του φανοποιείου.
Μάθημα 2ο

3. Ένα κρουαζιερόπλοιο πλέει στο Αιγαίο. Ο καπετάνιος του, Τζακ Σπάροου, πρέπει να στείλει ένα
μήνυμα στην εταιρία του όσον αφορά τη θέση του. Σκέφτεται και είναι ανάμεσα σε δύο:
1Ο: «Ώρα 11:00 π.μ. Βρίσκομαι 38° Βόρεια και 25° Ανατολικά».
2Ο: «Ώρα 11:00 π.μ. Βρίσκομαι βορειανατολικά της νήσου Άνδρου».
α. Ποιο από τα δύο μηνύματα πιστεύετε ότι πρέπει να στείλει;
β. Να δικαιολογήσετε την επιλογή σας.

4. Να σημειώσετε ένα Σ ή ένα Λ ανάλογα με το αν οι παρακάτω προτάσεις που αφορούν την

Ελλάδα είναι σωστές ή λανθασμένες.
 Η Ελλάδα βρέχεται από τη Μεσόγειο, τον Ατλαντικό και όχι από τον Ειρηνικό ωκεανό.
 Βρίσκεται πολύ κοντά στην Ασία και την Αφρική και άρα έχει αυξημένη σημασία για την
περιοχή.
 Η σχετική της θέση είναι από 34° έως 41° Βόρεια και από 20° έως 27° Ανατολικά
περίπου.
 Μια και βρίσκεται περίπου στο μέσο της απόστασης Βόρειος Πόλος – Ισημερινός έχει
εύκρατο κλίμα.

Μάθημα 3ο

5. Οι γεωμορφολογικοί ή γεωφυσικοί χάρτες απεικονίζουν

 το φυσικό περιβάλλον
 το ανθρωπογενές περιβάλλον
 την κατανομή ενός φαινομένου ποιοτικά
 την κατανομή ενός φαινομένου ποσοτικά
6. Ένας χάρτης της Ελλάδας δείχνει με διαφορετικά χρώματα τους νομούς της χώρας και
σημειώνονται επάνω του οι πρωτεύουσες των νομών, άλλες μικρότερες πόλεις, το κεντρικό
οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο, τα λιμάνια κ.ά. είναι:
 γεωμορφολογικός
 θεματικός
 πολιτικός
 ποιοτικός (θεματικός)

7. Αντιστοίχισης: να αντιστοιχίσετε τα είδη των χαρτών της 1ης στήλης με τους ορισμούς της 2ης.
1η στήλη
Ι. πολιτικός χάρτης
ΙΙ. ποσοτικός θεματικός
ΙΙΙ. ποιοτικός θεματικός
ΙV. γεωμορφολογικός
2η στήλη
α. δείχνει την κατανομή ενός φαινομένου σε μια περιοχή
χρησιμοποιώντας π.χ. διαφορετικά χρώματα
β. εστιάζεται κυρίως στο ανθρωπογενές περιβάλλον (π.χ.
πόλεις, λιμάνια, οδικό δίκτυο)
γ. δείχνει τις καιρικές συνθήκες που αναμένεται να
επικρατήσουν τις προσεχείς δύο ημέρες.
δ. δείχνει με αριθμούς και ποσοστά την κατανομή ενός
φαινομένου στο χώρο.
ε. εστιάζεται κυρίως στο φυσικό περιβάλλον.

8. Η Ευρώπη, σύμφωνα με κάποιους γεωγράφους, μπορεί να θεωρηθεί σαν

 ένα νησί
 μια ήπειρος
 μια χερσόνησος
 μία λίμνη
της Ασίας.

9. Το κλίμα της Ευρώπης θεωρείται κατά κύριο λόγο εύκρατο. Ένας λόγος που συμβαίνει αυτό
είναι ότι:
 είναι στον Ισημερινό.
 είναι μακριά από την Ωκεανία.
 το μεγαλύτερο μέρος της βρίσκεται στην πολική ζώνη.
 το μεγαλύτερο μέρος της βρίσκεται στην εύκρατη ζώνη.

10. Τα Ουράλια όρη, η Κασπία θάλασσα, ο Καύκασος, ο Εύξεινος Πόντος και τα στενά
Ελλησπόντου - Βοσπόρου είναι τα φυσικά όρια της Ευρώπης με
 την Αφρική
 την Ασία
 την Αμερική
 την Μεσόγειο

11. Ανάμεσα στις άλλες πληροφορίες που μας δείχνει ένα χάρτης είναι και οι σχέσεις μεταξύ της
θέσης ενός σημείου και των λειτουργιών ή φαινομένων.
 Σωστό
 Λάθος
Μάθημα 14ο Η Μεσόγειος θάλασσα

12. Από τις παρακάτω ευρωπαϊκές χερσονήσους αυτή που δεν βρέχεται από τη Μεσόγειο θάλασσα
είναι η
  Βαλκανική
 Ιταλική
 Ιβηρική
 Σκανδιναβική

13. Στην περιοχή της Μεσογείου επικρατεί ιδιαίτερος τύπος εύκρατου κλίματος, το μεσογειακό κλίμα
που χαρακτηρίζεται από
 ήπιους χειμώνες και ξηρά, ζεστά καλοκαίρια
 ψυχρούς χειμώνες και υγρά, ζεστά καλοκαίρια
 ήπιους χειμώνες και καλοκαίρια με πολλές βροχές και χαμηλές σχετικά θερμοκρασίες
 χειμώνες με υψηλές θερμοκρασίες, ελάχιστες βροχές και καλοκαίρια με χαμηλές
θερμοκρασίες και πολλές βροχές

14. Τα πέντε μεγαλύτερα νησιά της Μεσογείου είναι

 Σικελία, Σαρδηνία, Κύπρος, Κορσική και Κρήτη
 Ιρλανδία, Ισλανδία, Σικελία, Κύπρος και Κρήτη
 Βρετανία, Κύπρος, Σικελία, Κρήτη και Βαλεαρίδες
 Σικελία, Σαρδηνία, Εύβοια, Ρόδος και Σαντορίνη

15. Τα νερά της Μεσογείου παρουσιάζουν αυξημένη αλατότητα γιατί η Μεσόγειος

 είναι σχετικά «κλειστή» θάλασσα
 βρίσκεται κοντά στην τροπική ζώνη και άρα έχει μεγάλη εξάτμιση
 αν και δέχεται το νερό πολλών ποταμών και του Νείλου αλλά η παροχή τους καθώς και των
λιγοστών βροχοπτώσεων είναι πολύ μικρή.
 υπόκειται σε όλα τα παραπάνω

16. Να συμπληρώσετε τα κενά (με μία ή περισσότερες λέξεις) στις παρακάτω προτάσεις:
Παρατηρώντας τη Μεσόγειο στο χάρτη διαπιστώνουμε ότι αποτελεί μια σχεδόν ………….
θάλασσα. Επικοινωνεί με τον Ατλαντικό Ωκεανό με ……………………………… , με τη Μαύρη
θάλασσα με …………………………………………….. και με την Ερυθρά θάλασσα με
……………………………… .

17. Μπροστά από κάθε πρόταση από τις παρακάτω να σημειώσετε ένα Σ αν είναι σωστές ή ένα Λ
αν είναι λανθασμένες.
 Η Μεσόγειος θάλασσα επικοινωνεί με τον Ειρηνικό ωκεανό με τον Πορθμό του Γιβραλτάρ.
 Η Μεσόγειος θάλασσα ανήκει στις αβαθείς θάλασσες της Ευρώπης και το πιο βαθύ της
σημείο βρίσκεται μεταξύ Τυνησίας και Σικελίας με μέγιστο βάθος περίπου 350 μέτρα.

Μάθημα 15ο Οι άνθρωποι στη Μεσόγειο

18. Η Μεσόγειος αν και έχει μικρή έκταση σε σχέση με άλλες θάλασσες της Γης θεωρείται η
σπουδαιότερη για την ανθρώπινη ιστορία. Αυτό συμβαίνει γιατί
 έχει μεγάλη ποικιλία θαλάσσιων ειδών.
 έχει πολλά και μεγάλα νησιά όπως η Σικελία, η Σαρδηνία κλπ.
 βρίσκεται στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων και σ’ αυτήν εμφανίστηκαν και αναπτύχθηκαν
σπουδαίοι πολιτισμοί και σημαντικές θρησκείες.
 υπάρχουν σημαντικές ποσότητες εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων πετρελαίου.
19. Ο σημαντικότερος οικονομικός πόρος για τους μεσογειακούς λαούς είναι
 ο τουρισμός
 η βαριά βιομηχανία
 η καλλιέργεια σιτηρών
 η αλιεία

20. Χαρακτηριστικές μεσογειακές καλλιέργειες είναι

 οι τριανταφυλλιές και οι γαρδένιες
 τα εσπεριδοειδή (πορτοκαλιές, λεμονιές, νεραντζιές, κ.ά) και το καλαμπόκι
 το αμπέλι και η ελιά
 τα όσπρια και τα λαχανικά

21. Σωστού – Λάθους:

 Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της Κύπρου είναι οι Τουρκοκύπριοι και ακολουθούν οι
Ελληνοκύπριοι και άλλες εθνότητες όπως π.χ. οι Αρμένιοι.
 Η Ελλάδα, η Ιταλία και η Ισπανία είναι τρεις από τις μεγαλύτερες ελαιοπαραγωγικές χώρες
στον κόσμο.
 Στη Μεσόγειο έχουμε δρομολόγια υπερσύγχρονων πετρελαιοφόρων πλοίων που
μεταφέρουν αργό πετρέλαιο μέσω της Διώρυγας του Σουέζ από τον Περσικό κόλπο σε
βιομηχανικές περιοχές της βόρειας Μεσογείου.

22. Για διάφορους λόγους, σήμερα, η μοναδική ευρωπαϊκή πρωτεύουσα που είναι χωρισμένη στα
δύο είναι
 το Βερολίνο
 η Λευκωσία
 το Βουκουρέστι
 η Ρώμη

Μάθημα 16ο Τα βουνά και οι πεδιάδες της Ευρώπης

23. Ο κύριος ορεινός όγκος της Ευρώπης είναι

 οι Σκανδιναβικές Άλπεις
 τα Ουράλια όρη
 οι Άλπεις με τα παρακλάδιά τους στη Βαλκανική, την Ιταλική και την Ιβηρική χερσόνησο
 τα υψώματα Βαλντάϊ

24. Το ψηλότερο βουνό της Ευρώπης είναι

 οι Άλπεις
 τα Καρπάθια
 τα Πυρηναία
 ο Καύκασος

25. Να αντιστοιχήσετε τις πεδιάδες της Ευρώπης με τις χώρες στις οποίες βρίσκονται:

Πεδιάδες Χώρες
Α. Ρωσική πεδιάδα  Ουγγαρία, Ρουμανία, Σερβία, Κροατία
Β. Παννονικό Λεκανοπέδιο  Ρωσία, Ουκρανία
Γ. Πεδιάδα Βλαχίας  Βρετανία, Σουηδία
 Δ. Πεδιάδα του Πάδου  Ιταλία
 Ρουμανία

26. Φυσικό σύνορο μεταξύ Ισπανίας και Γαλλίας είναι η οροσειρά

 των Άλπεων
 του Καυκάσου
 των Καρπαθίων
 των Πυρηναίων

27. Η οροσειρά που αποτελεί τη «ραχοκοκαλιά» της Ιταλικής χερσονήσου είναι

 τα Πυρηναία
 τα Απέννινα
 οι Δυναρικές Άλπεις
 ο Αίμος

28. Η οροσειρά που έδωσε το όνομά της στη Βαλκανική χερσόνησο είναι
 ο Καύκασος
 τα Απέννινα
 τα Καρπάθια
 ο Αίμος

Μάθημα 17ο Τα βουνά και οι πεδιάδες στη ζωή των Ευρωπαίων

29. Ποια είναι τα οφέλη που αποκομίζουν οι Ευρωπαίοι από τα βουνά τους;
Απάντηση:
 Ξυλεία
 Ρετσίνι από τα κωνοφόρα
 Διάφορους καρπούς (π.χ. κάστανα, καρύδια) – Μελισσοκομία
 Τα ποτάμια που κατεβαίνουν ορμητικά κινούν γεννήτριες ηλεκτρικού ρεύματος
 Κτηνοτροφία – Στα ορεινά βοσκοτόπια μπορούν να εκτραφούν πρόβατα, κατσίκια και
αγελάδες και να παράγουν εκτός των άλλων μεγάλη ποικιλία τυροκομικών προϊόντων
 Πετρώματα όπως π.χ. μάρμαρο, διάφορα μεταλλεύματα και πολύτιμα μέταλλα
 Τουρισμό και άθληση – πεζοπορία, ορειβασία, χειμερινά σπορ

30. Πώς επηρεάζουν το κλίμα οι οροσειρές;

31. Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις:

 Κάποια από τα δέντρα που φύονται στα βουνά προσφέρουν ………… που
χρησιμοποιείται είτε για την κατασκευή επίπλων, την παραγωγή χαρτιού κ.ά., από τα
………. ή τα ………… παράγεται ρετσίνι, ενώ άλλα δέντρα όπως ………… ή και
………… προσφέρουν τους θρεπτικούς καρπούς τους.
 Αν υπάρχουν ορεινά βοσκοτόπια εκτρέφονται συνήθως …………., …………., ………….
που εκτός των άλλων παράγουν και μεγάλη ποικιλία ποιοτικών τυροκομικών προϊόντων.
 Οι άνθρωποι επισκέπτονται τα βουνά για …………., …………. και για …………. σπορ
όπου είναι αυτό δυνατό, συνδυάζοντας αναψυχή και άθληση. Ο Χειμερινός τουρισμός
απειλείται από την …………. του πλανήτη.
32. Σωστού – Λάθους:
… Οι άνθρωποι εκμεταλλεύονται σε πολλές περιπτώσεις τα ορμητικά νερά των ποταμών που
πηγάζουν από τα βουνά και φτιάχνουν υδροηλεκτρικά φράγματα που παράγουν ηλεκτρική
ενέργεια.
… Έχει παρατηρηθεί ότι οι σεισμοί στις πεδινές περιοχές της Ευρώπης είναι πιο συχνοί από ότι
στις ορεινές.

33. Οι άνθρωποι προτιμούν να ζουν στις πεδινές περιοχές παρά στις ορεινές γιατί
 υπάρχουν μεγάλες εκτάσεις για την ανάπτυξη της γεωργίας και της κτηνοτροφίας.
 το κόστος κατασκευής οδικών και σιδηροδρομικών δικτύων είναι μικρό.
 το κλίμα είναι πιο ήπιο από ότι στις παρακείμενες ορεινές περιοχές.
 ισχύουν όλα τα παραπάνω.

Μάθημα 19ο Το κλίμα της Ευρώπης

34. Στις παρακάτω απαντήσεις να επιλέξετε ποιες είναι σωστές (προσοχή: είναι περισσότερες από
μία).Το κλίμα ενός τόπου διαμορφώνεται από τους εξής παράγοντες:
 γεωγραφικό πλάτος
 γεωγραφικό μήκος
 απόσταση γης – σελήνης
 απόσταση από τη θάλασσα
 την πρωτεύουσα της χώρας που ανήκει ο τόπος
 υψόμετρο
 το χρώμα των κατοίκων
 ειδικές τοπικές συνθήκες που επικρατούν σ’ αυτόν

35. Στις παρακάτω απαντήσεις να επιλέξετε ποιες είναι σωστές (προσοχή: είναι περισσότερες από
μία). Επιπλέον το κλίμα της Ευρώπης φαίνεται να επηρεάζουν
 ο Ειρηνικός ωκεανός
 ο Ατλαντικός ωκεανός
 η έρημος Σαχάρα
 ο ποταμός Νείλος
 η Σιβηρία
 η Πίνδος
 τα Ουράλια όρη

36. Στην Ευρώπη ωκεάνιο κλίμα έχουν:

 περιοχές της ανατολικής και κεντρικής Ευρώπης (Πολωνία, Ρωσία, Ουκρανία κ.α.)
 περιοχές της δυτικής Ευρώπης (Γαλλία, Βρετανία, Ολλανδία κ.α.)
 περιοχές της νότιας Ευρώπης στη ζώνη της Μεσογείου (Ελλάδα, Ιταλία, κ.ά.)
 περιοχές με μεγάλο υψόμετρο (Άλπεις, Καρπάθια, Πυρηναία, Καύκασος κ.α.)

37. Στην Ευρώπη ηπειρωτικό κλίμα επικρατεί σε:

 περιοχές της ανατολικής και κεντρικής Ευρώπης (Πολωνία, Ρωσία, Ουκρανία κ.α.)
 περιοχές της δυτικής Ευρώπης (Γαλλία, Βρετανία, Ολλανδία κ.α.)
 περιοχές της νότιας Ευρώπης στη ζώνη της Μεσογείου (Ελλάδα, Ιταλία, κ.ά.)
 περιοχές με μεγάλο υψόμετρο (Άλπεις, Καρπάθια, Πυρηναία, Καύκασος κ.α.)
38. Υπάρχουν αρκετοί τύποι εύκρατου κλίματος. Σε έναν από αυτούς έχουμε μεγάλες διαφορές
θερμοκρασίας μεταξύ χειμώνα και καλοκαιριού και μάλιστα οι χειμώνες είναι ψυχροί με αρκετά
χιόνια. Ο τύπος αυτός του εύκρατου κλίματος χαρακτηρίζεται ως
 ωκεάνιο
 μεσογειακό
 ηπειρωτικό
 πολικό
Μάθημα 21ο Τα ποτάμια και οι λίμνες της Ευρώπης

39. Σωστού – Λάθους

 Τα ευρωπαϊκά ποτάμια είναι αρκετά σε σχέση με τη μικρή έκταση της ηπείρου.
 Τα ποτάμια της νότιας Ευρώπης είναι ήρεμα και με πάρα πολύ νερό όλες τις εποχές του
έτους.

Μάθημα 22ο Τα ποτάμια και οι λίμνες στη ζωή των Ευρωπαίων

40. Με ποιους τρόπους τα ποτάμια και οι λίμνες χρησιμεύουν και επηρεάζουν θετικά τη ζωή των
Ευρωπαίων;
Απάντηση
 ύδρευση πόλεων
 άρδευση γεωργικών εκτάσεων
 παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας
 τουριστικές δραστηριότητες
 ψύξη βιομηχανικών εγκαταστάσεων
 αναψυχή
 βιομηχανική παραγωγή
 αλιεία
 μεταφορές, κ.ά.

41. Για να είναι τα ποτάμια πλωτά θα πρέπει:

 να έχουν σημαντική παροχή νερού όλο το χρόνο
 να μην παγώνουν το χειμώνα
 να μην έχουν στη διαδρομή τους καταρράκτες
 να ισχύουν όλα τα παραπάνω

42. Ο Δούναβης διέρχεται από τέσσερεις πρωτεύουσες ευρωπαϊκών χωρών, τις΅

 Αθήνα, Ρώμη, Βελιγράδι, Βιέννη
 Βιέννη, Μπρατισλάβα, Βουδαπέστη, Βελιγράδι
 Ρώμη, Παρίσι, Μαδρίτη, Λισαβόνα
 Βελιγράδι Λονδίνο, Πράγα, Παρίσι

43. Σωστού – Λάθους

 Τα ευρωπαϊκά ποτάμια και λίμνες αντιμετωπίζουν προβλήματα ρύπανσης λόγω της
ανθρώπινης δραστηριότητας.
 Το τμήμα του Δούναβη που διαρρέει το Λονδίνο ονομάζεται Τάμεσης.