`Paggamit ng Wasto ng Diksiyonaryo

Ang diksiyonaryo (tinatawag ding talatinigan o talahuluganan) ay isang aklat na naglalaman ng listahan ng mga salitang
nakaayos nang paalpabeto.

Pangunahing ibinibigay ng isang diksiyonaryo ang kahulugan ng salita. Ipinapakita rin dito ang paraan ng pagbigkas ng
salita at kung anong bahagi ito ng pananalita tulad ng pangngalan, pang-uri, pangabay, o pandiwa.

Mga Bahagi ng Diksiyonaryo

1. Salita

2. Kahulugan

3. Pamatnubay na Salita

4. Tamang Pagbigkas

Gabay sa Paggamit ng Diksiyonaryo

1. Tandaang ang mga salita sa diksiyonaryo ay nakaayos batay sa pagkakasunod-

sunod ng 28 titik sa alpabetong Filipino.

2. Tingnan ang simulang titik ng salita at hanapin kung saan ito makikita ayon sa
pagkakasunod-sunod ng alpabetong Filipino.

Halimbawa, kung ang salitang hinahanap ay gubat, nasa bandang gitnang bahagi
ito ng aklat, kasama ng ibang mga salitang nagsisimula sa titik G.

3. Kapag nahanap na ang titik G sundan lamang ang mga salita pababa hanggang
sa mga susunod na pahina upang mahanap ang salitang gubat.

Alamat

ito ay isang kuwentong-bayan na nagpapaliwanag sa pinagmulan ng isang tao,bagay, o pangyayari.

naglalaman ito ng mga supernatural na pangyayari.

madalas nagsasangkot ito ng mgaa anito o bathala o iba pang makapangyarihang nilalalang.

Elemento ng Alamat

Banghay-dito makikita ang maayos na pagkakasunod-sunod ng mga pangyayri sa isang akda.

Tagpuan – tumutukoy sa lugar at oras kung saan at kailang naganap ang pangyayari.

-dito rin masasalamin ang kaangkupan ng paksa, banghay at mga tauhang nagsiganap sa akda.

Tauhan-nakasalalay sa maayos at makatotohanang pagkakahabi ng mga tauhang ang pagiging epektibo ng isang akda.

- ang uri,dami at bilang ng mga tauhan ay dapat umayon sa pangangailangan.

 - pinakamahalaga ang pangunahing tauhan dahil sa kaniya iikot ang buong akda mula sa simula hanggang
wakas.

Bahagi ng Alamat

Simula—kabilang sa simula ang tauhan,tagpuan at suliranin

Gitna—binubuo ang gitna ng saglit na kasiglahan,tunggalian at Kasukdulan

Wakas—binubuo ang wakas ng kakalasan at katapusan

Konteksto

Naranasan mo na bang hulaan ang susunod na mangyayari sa kalagitnaan ng iyong panonood ng pelikula o pagbabasa ng
kuwento? Ano ang iyong pakiramdam kapag tama ang iyong naging hula?

Sa totoo lang, baka hindi panghuhula ang ginawa mo kundi paghihinuha. Ang hinuha ay hatol, pasiya, opinyon, o palagay
na ginawa batay sa mga katibayan at pangangatwiran (UP Diksiyonaryong Filipino, 2012). Sa paghihinuha sa isang
kuwento o pangyayari, halimbawa, natutukoy mo ang maaaring maging katapusan o resulta nito batay sa sitwasyon o
kaganapan na nagpapahiwatig nito.

Subukin ang iyong kasanayan sa paghihinuha. Manood at makinig nang mabuti sa video clip na ipakikita ng iyong guro
tungkol sa naibalitang rehabilitasyon ng Boracay noong 2018.

Sa iyong palagay, ano-ano ang magiging pangmatagalang epekto ng ganitong programa ng pamahalaan sa hinaharap?
Isulat sa isang malinis na papel ang iyong hinuha sa pinanood na balita at ang iyong sagot sa tanong sa itaas. Ibahagi sa
klase ang iyong sagot.

Talasalitaan

Piliin sa ibaba ang mga pamilyar na salita o parirala sa iyo. Isipin kung anong karanasan mo ang dahilan kung bakit naging
pamilyar ka sa mga ito. Pagkatapos, maghanap ng kaklase na pamilyar sa mga salita o parirala na hindi pamilyar sa iyo.
Magbahaginan kayo ng inyong mga sagot. Kung sakaling may salita o parirala na pareho kayong hindi pamilyar, maaaring
gumamit ng diksiyonaryo.

1. turista

2. ektarya

3. aplaya

4. sewage system

5. Maayong adlaw!

Taas Noo, Ito ang Bayah Ko

DALAWANG ANYO NG BALITA

Tuwirang balita (straight news

Balitang lathalain (Course feature)

TUWIRANG BALITA direkta sa punto at walang kinikilingang impormasyon.

→ sumusunod sa estilong baligtad na piramid (pyramid)

* nakasulat ang mga detalye at impormasyon mula sa higit na mahalaga tungo sa di gaanong mahalaga.
BALITANG LATHALAIN mas nagtutuon ng pansin sa pagpapaliwanag ng mga detalye detalye ng isang balita.

-mas malaman kaysa sa isang kwento ng balita; o maarii itong tumingin sa isang patuloy na kwento mula sa bagong
anggulo

ELEMENTO NG BALITA

1. NAPAPANAHON- mahalagang bago pa lamang ang pangyayaring baita

2-MALAPIT - hindi importante sa mga tao ang mga ipormasyon malapit sa kanila

3. TANYAG madalas na naibabalita ang inga pangyayaring kinaabibilangan ng nga sikat na personalidad.

4. MAKABULUHAN - importanteng nakaugnay at 7777777777777777777777777777777777777777may epekto sa mga

tao ang balita para

magkaroon ito ng silbi sa kanila

5. KAKAIBA madalas ding nababalita ang mga pangyayari kung hindi ito karaniwan o may kakaiba sa impormasyon

MEDIA Tumutukoy sa mga midyum at teknolohiya na ginagamit sa pagpapahayag o pagpapadala ng mensahe

IBA'T-IBANG URI NG MEDIA

1. Print Midya

2. Digital Midya

3. Entertainment Midya

4. NAKALIMBAG NA MEDIA

nakasulat nakalathala

mabatasa ng mga hav

makalımbag o nakaputuch

HALIMbawa

dyaryo, komike magasin, social media

5. HINDI NAKALIMBAG

napapanood

hindi nakaenlas at hindi rin nalatara

Kahalagahan
- nagpapabatid its sa Sakto at kalagayan ng panahon

- makakapaghanda ang mga tao sa sakuna o kalamidad

- magbibigay impormasyon tungkol sa mga programa at proyekto ng pamahalaan - da

dagdag na karunungan o kaalaman sa paligid

-nagbibigay "tuwa" o "entertainment" nalalaman kung ano ang trending o napapanahong isyu

PANG-URI bahagi ng pananalita na naglalarawan sa taa, hayop, bagay pagkain at lugar. kapaligiran. May mga pang-
ma angkop na gamitin sa tao, hayop, bagay, pagkain at lugar.

Kayarian ng Pang-uri

1. Payak -binubuo ng salitang ugat lamang

2. Maylapi- pang-uring nilalapian

3. Inuulit -inuulit ang unang pantig ng salitang ugat

4. Tambalan- binubuo ng dalawang salita na pinagtambal