Wj 3 1 Gdy MojŜesz pasał owce swego teścia, Jetry, kapłana Madianitów,

zaprowadził [pewnego razu] owce w głąb pustyni i przyszedł do góry BoŜej Horeb*.
2 Wtedy ukazał mu się Anioł Pański* w płomieniu ognia, ze środka krzewu. [MojŜesz]
widział, jak krzew płonął ogniem, a nie spłonął od niego. 3 Wtedy MojŜesz powiedział
do siebie: «Podejdę, Ŝeby się przyjrzeć temu niezwykłemu zjawisku. Dlaczego krzew
się nie spala?» 4 Gdy zaś Pan ujrzał, Ŝe [MojŜesz] podchodził, Ŝeby się przyjrzeć,
zawołał <Bóg do> niego ze środka krzewu: «MojŜeszu, MojŜeszu!» On zaś
odpowiedział: «Oto jestem». 5 Rzekł mu [Bóg]: «Nie zbliŜaj się tu! Zdejm sandały z
nóg, gdyŜ miejsce, na którym stoisz, jest ziemią świętą*». 6 Powiedział jeszcze Pan:
«Jestem Bogiem ojca twego, Bogiem Abrahama, Bogiem Izaaka i Bogiem Jakuba».
MojŜesz zasłonił twarz, bał się bowiem zwrócić oczy na Boga.
7 Pan mówił: «Dosyć napatrzyłem się na udrękę ludu mego w Egipcie i
nasłuchałem się narzekań jego na ciemięzców, znam więc jego uciemięŜenie.
8 Zstąpiłem, aby go wyrwać z ręki Egiptu i wyprowadzić z tej ziemi do ziemi Ŝyznej i
przestronnej, do ziemi, która opływa w mleko i miód*, na miejsce Kananejczyka*,
Chetyty, Amoryty, Peryzzyty, Chiwwity i Jebusyty. 9 Teraz oto doszło wołanie
Izraelitów do Mnie, bo teŜ naocznie przekonałem się o cierpieniach, jakie im zadają
Egipcjanie. 10 Idź przeto teraz, oto posyłam cię do faraona, i wyprowadź mój lud,
Izraelitów, z Egiptu». 11 A MojŜesz odrzekł Bogu: «KimŜe jestem, bym miał iść do
faraona i wyprowadzić Izraelitów z Egiptu?» 12 A On powiedział: «Ja będę z tobą.
Znakiem zaś dla ciebie, Ŝe Ja cię posłałem, będzie to, Ŝe po wyprowadzeniu tego ludu
z Egiptu oddacie cześć Bogu na tej górze».
13 MojŜesz zaś rzekł Bogu: «Oto pójdę do Izraelitów i powiem im: Bóg ojców
naszych posłał mię do was. Lecz gdy oni mnie zapytają, jakie jest Jego imię, to cóŜ im
mam powiedzieć?» 14 * Odpowiedział Bóg MojŜeszowi: «JESTEM, KTÓRY
JESTEM». I dodał: «Tak powiesz synom Izraela: JESTEM posłał mnie do was»

PSALM 19(18)*
Chwała BoŜa w przyrodzie i Prawie

1 Kierownikowi chóru. Psalm. Dawidowy.

2 Niebiosa głoszą chwałę Boga,
dzieło rąk Jego nieboskłon obwieszcza.
3 Dzień dniowi głosi opowieść,
a noc nocy przekazuje wiadomość.
4 Nie jest to słowo, nie są to mowy,
których by dźwięku nie usłyszano;
5 * ich głos się rozchodzi na całą ziemię
i aŜ po krańce świata ich mowy.
Tam* słońcu namiot wystawił,
6 i ono wychodzi jak oblubieniec ze swej komnaty,
weseli się jak olbrzym, co drogę przebiega.
7 Ono wschodzi na krańcu nieba,
a jego obieg aŜ po krańce niebios,
i nic się nie schroni przed jego Ŝarem.
8 Prawo Pana doskonałe - krzepi ducha;
świadectwo Pana niezawodne - poucza prostaczka;
9 nakazy Pana słuszne - radują serce;
przykazanie Pana jaśnieje i oświeca oczy*;
10 bojaźń Pańska szczera, trwająca na wieki;
sądy Pańskie prawdziwe, wszystkie razem są słuszne.
11 Cenniejsze niŜ złoto, niŜ złoto najczystsze,
a słodsze od miodu płynącego z plastra.

12 ChociaŜ Twój sługa na nie uwaŜa,

w ich przestrzeganiu zysk jest wielki,
13 kto jednak dostrzega swoje błędy?
Oczyść mnie od tych, które są skryte przede mną.
14 TakŜe od pychy broń swojego sługę,
niech nie panuje nade mną!
Wtedy będę bez skazy i wolny
od wielkiego występku.
15 Niech znajdą uznanie słowa ust moich i myśli mego serca
u Ciebie, Panie, moja Skało i mój Zbawicielu!

J 14
8 Rzekł do Niego Filip: «Panie, pokaŜ nam Ojca, a to nam wystarczy». 9 Odpowiedział
mu Jezus: «Filipie, tak długo jestem z wami, a jeszcze Mnie nie poznałeś? Kto Mnie
zobaczył, zobaczył takŜe i Ojca. Dlaczego więc mówisz: "PokaŜ nam Ojca?" 10 Czy
nie wierzysz, Ŝe Ja jestem w Ojcu, a Ojciec we Mnie? Słów tych, które wam mówię,
nie wypowiadam od siebie. Ojciec, który trwa we Mnie, On sam dokonuje tych* dzieł.
11 Wierzcie Mi, Ŝe Ja jestem w Ojcu, a Ojciec we Mnie. JeŜeli zaś nie - wierzcie
przynajmniej ze względu na same dzieła! 12 Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam:
Kto we Mnie wierzy, będzie takŜe dokonywał tych dzieł, których Ja dokonuję, owszem,
i większe od tych uczyni, bo Ja idę do Ojca*. 13 A o cokolwiek prosić będziecie w imię
moje, to uczynię, aby Ojciec był otoczony chwałą w Synu. 14 O cokolwiek prosić mnie
będziecie w imię moje, Ja to spełnię.
KKK
28 W ciągu historii, aŜ do naszych czasów, ludzie w rozmaity sposób wyraŜali swoje
poszukiwanie Boga przez wierzenia i akty religijne (modlitwy, ofiary, kulty, medytacje itd.).
Mimo niejednoznaczności, jaką one mogą w sobie zawierać, te formy wyrazu są tak
powszechne, Ŝe człowiek moŜe być nazwany istotą religijną.

On z jednego [człowieka] wyprowadził cały rodzaj ludzki, aby zamieszkiwał całą powierzchnię ziemi. Określił
właściwe czasy i granice ich zamieszkania, aby szukali Boga, czy nie znajdą Go niejako po omacku. Bo w
rzeczywistości jest On niedaleko od kaŜdego z nas. Bo w Nim Ŝyjemy, poruszamy się i jesteśmy (Dz 17, 26-28).

Bóg Ŝywy

205 Bóg przywołuje MojŜesza z krzewu, który płonął, ale się nie spalał. Bóg mówi do
MojŜesza: "JESTEM Bogiem ojca twego, Bogiem Abrahama, Bogiem Izaaka i Bogiem
Jakuba" (Wj 3, 6). Bóg jest Bogiem ojców; Tym, który wzywał i prowadził patriarchów w ich
wędrówkach. Jest Bogiem wiernym i współczującym, który pamięta o nich i o swoich
obietnicach; przychodzi, by wyzwolić ich potomków z niewoli. Jest Bogiem, który ponad
czasem i przestrzenią moŜe i chce to urzeczywistnić oraz posłuŜy się swoją wszechmocą w
spełnieniu tego zamysłu.

"Ja Jestem, Który Jestem"

MojŜesz... rzekł Bogu: "Oto pójdę do Izraelitów i powiem im: Bóg ojców naszych posłał mnie do was. Lecz gdy
oni mnie zapytają, jakie jest Jego imię, to cóŜ im mam powiedzieć?" Odpowiedział Bóg MojŜeszowi: "JESTEM,
KTÓRY JESTEM". I dodał: "Tak powiesz synom Izraela: JESTEM posłał mnie do was... To jest imię moje na
wieki i to jest moje zawołanie na najdalsze pokolenia" (Wj 3, 13-15).

206 Objawiając swoje tajemnicze imię JAHWE (JHWH), "Ja Jestem Tym, Który Jest", "Ja
Jestem Tym, Który Jestem" lub "Ja Jestem, Który Jestem", Bóg mówi, kim jest i jakim
imieniem naleŜy Go wzywać. To imię BoŜe jest tajemnicze, tak jak Bóg jest tajemnicą. Jest
ono imieniem objawionym, a zarazem w pewnej mierze uchyleniem się od ujawnienia imienia,
i właśnie przez to wyraŜa ono najlepiej, kim jest Bóg, który nieskończenie przekracza to
wszystko, co moŜemy zrozumieć lub powiedzieć o Nim; jest On "Bogiem ukrytym" (Iz 45,
15). Jego imię jest niewymowne 7 , a zarazem jest On Bogiem, który staje się bliski ludziom.

IV. Konsekwencje wiary w Jedynego Boga

222 Wiara w Boga, Jedynego, i miłowanie Go całą swoją istotą ma ogromne konsekwencje dla
całego naszego Ŝycia:

223 Poznawać wielkość i majestat Boga: "Wielki jest Bóg, choć nieznany" (Hi 36, 26).
Dlatego "na pierwszym miejscu trzeba słuŜyć Bogu" 28 .

224 śyć w dziękczynieniu: jeśli Bóg jest Jedyny, to wszystko, czym jesteśmy i co posiadamy,
pochodzi od Niego: "CóŜ masz, czego byś nie otrzymał?" (1 Kor 4, 7). "CóŜ oddam Panu za
wszystko, co mi wyświadczył?" (Ps 116,12).
225 Poznawać jedność i prawdziwą godność wszystkich ludzi: wszyscy oni zostali uczynieni
"na obraz i podobieństwo BoŜe" (Rdz 1, 26).

226 Dobrze uŜytkować rzeczy stworzone: wiara w Jedynego Boga pozwala nam na uŜywanie
wszystkiego, co Nim nie jest, w takiej mierze, w jakiej zbliŜa nas do Niego, a takŜe na
odrywanie się od wszystkiego w takiej mierze, w jakiej nas od Niego oddala 29 :

Mój Panie i BoŜe, zabierz mi wszystko, co oddala mnie od Ciebie. Mój Panie i BoŜe, daj mi to wszystko, co
30
zbliŜa mnie do Ciebie. Mój Panie i BoŜe, oderwij mnie ode mnie samego i oddaj mnie całkowicie Tobie .

227 Okazywać Bogu zaufanie we wszystkich okolicznościach, a nawet w przeciwnościach.

WyraŜa to wspaniale modlitwa św. Teresy od Jezusa:

Niech nic cię nie niepokoi, / niech nic cię nie przeraŜa.
Wszystko mija, / Bóg się nie zmienia.
Cierpliwość osiąga wszystko. / Temu, kto ma Boga,
31
Nie brakuje niczego. / Bóg sam wystarcza .