Professional Documents
Culture Documents
2018 JDR Igyk 06 Fya%Ksh Mqrjeis Wohdmkh
2018 JDR Igyk 06 Fya%Ksh Mqrjeis Wohdmkh
mqrjeis wOHdmkh
ksmqK;d ksmqK;d úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,É wdrï wji wdrï wji fjk;a
j uÜgu fÊo N ka N l< ka w;ai
.Kk lrk lrk oji l< k
oji oji Èkh
1 ls%hdYS,S 1'1 mdif,a wfma mdi, mdif,a wdrïNh ms<sn`o
iudðlf wdrïNh yd wdrïNl miqìu uQ,sl f;dr;=re meyeÈ,s
hl= úldYkh )wdrïN lsÍug uq,a jQ lrhs'
jYfhka úu¾Ykh fya;= mdi, wdrïN lsÍug uq,a jQ
mdi,a lrhs' ) wdrïN jQ wdldrh mqoa.,hskaf.a fiajh w.h
iudcfha ) wdrïN lsÍug ueÈy;a lrñka woyia olajhs' 2
ixj¾Ok jQ mqoa.,hska
hg odhl mdi, wdrïN jQ wjêfha
) m%:ufhka wdrïM l< .fï k.rfha iudc
fjhs' ia:dkh wd¾Ól miqìu ms<sn`oj
) mdi, wdrïN lrk f;dr;=re bÈßm;a lrhs'
ld,fha .fï$ k.rfha
miqìu mdif,ka isÿjk
-iudc wd¾Ól lghq;= fiajhw.h lrñka woyia
- ðjfkdamdh ud¾. olajhs'
) mdif,ka ìys jQ
Èma;su;a wdÈ isiqka
mdi,a fldäh
) j¾K ixfla;j,ska m%ldY jk
foa
) fldäh Tijk
wjia:d$wdldrh
) pdï nj
) l%udkql+, nj
) iudk nj
mdi,a ks,
,dxckh
wdo¾Y mdGh
) th Ôú;hg wdo¾Yhla úh
hq;= nj
mdif,a oelau yd
fufyjr m%ldYh
) mdif,ka iudchg jk
fufyh
2'3 úúO mqoa.,fhl= iudch ;=< Ôj;a • iudc wjYH;d bgq lsÍu
mqoa.,hska yd ùfï § ;u wjYH;d ;ksj i|yd iydh jk úúO
wdh;k" ;u imqrd .ekSfï wmyiq;dj mqoa.,hska yd ixúOdk kï
ffoksl úúO mqo.,hskf.a yd lrhs'
meje;aug ixúOdkj, iydh ta i`oyd • wmg Wojq lrk
wjYH nj wjYH ùu wdh;kj,ska yd
f;reï f.k mqoa.,hskaf.ka bgqjk
lghq;= lrhs' úúO ld¾h bgq lsÍug
mqoa.,hska iy ixúOdk fiajd fjka fjkaj ,ehsia;=
iudch ;=< ìysù ;sîu .; lrhs'
• m%foaYjdiSka ;u
wmg Woõ lrkakka yd wjYH;d bgqlr .ekSu
bgqjk fiajd i|yd msysgqjdf.k we;s
Wod # .%du ks,Odß$ iuDoaê iñ;s iud.ïj,ska isÿjk
ks,Odß $ mjq,a fi!LH fiajd w.h lrñka woyia
ks,Odßksh$;eme,alre wdÈ olajhs'
wmg Woõ lrk wdh;k yd • fiajd imhkakkaf.a iy
tajdfhka bgqjk fiajd fiajd,dNSka f.a hq;l
= ï yd
Wod # m%dfoaYSh f,alï j.lSï úia;r lrhs'
ld¾hd,h
m<d;a md,k wdh;k
^ uy k.r iNd" k.r
iNd m%dfoaYSh iNd&
mdi," frday,"
fmd,Sish
m%foaYfha isoaOia:dk" iñ;s
iud.ï" wdh;k u.ska bgq
jk fiajd fn!oaOd.ñl -
mkai, yskaÿ wd.ñl -
fldaú,a isoaOia:dk bia,dï
wd.ñl - uiaðo
l%sia;shdks$lf;da,sl wd.ñl-
m,a,s"
) fuys§ ;u m%foaYh ;=<
we;s mkai,a" fldaú,a" m,a,s
y`ÿkd .ekSu
isoaOia:dkj,ska bgqjk
fiajd
) ñksidf.a wdOHd;añl .=K
j.djka j¾Okh lsÍu
) yslaóu" úkh.relnj yd
iodpdr iïmkak nj
j¾Okh lsÍu
) lreKdj" ohdj" ffu;%sh"
bjiSu jeks .=Kdx. j¾Okh
lsÍu ) oyï oekqu ,nd
§u ) iudcfha wd.ñl
wjYH;d bgq lsÍu
Wod (- odkuh msxlïj, §
wjux.,H lghq;=j, §
ux.,H lghq;=j, § )wjjdo
wkqYdikd ,nd §u
Wod (- .egqï wjia:dj, §
mjq,a" wdrjq,aj, §" iñ;s
iud.ïmj;ajd f.k hdfï §
wd.ñl wdh;k yd iudch
w;r hym;a ne`§ula we;s
lrñka iudc iqrCIs;;dj
;yjqre lsÍu
m%foaYfha iñ;s iud.ï
) m%foaYjdiSkaf.a iudc"
wd¾Ól" ixialD;sl" mdßißl
wdos úúO fmdÿ wjYH;d bgq
lr .ekSu i`oyd iñ;s
iud.ï msysgqjd f.k we;s
nj
Wod(- iuqmldr iñ;s"
f.dú iñ;s" ëjr iñ;s" .%du
ixj¾Ok iñ;s" fn!oaO
iñ;s" wjux.,HOdr iñ;s"
l%Svd iñ;s
m%foaYfha we;s iñ;s
iud.ïj,ska isÿjk fiajd
fiajd imhkakkaf.a iy
fiajd ,nkakkaf.a hq;=lï
hym;a 6'3'1 ixjrYS,S j m%shukdm j yd wdpdrYS,S j NdIdj Ndú;
mqrjeisf wdpdrYS,S j ksjerÈ j wkHhkag lsÍfï jeo.;alu meyeÈ,s
hl= NdIdj Ndú; f.!rjhla we;s jk mßÈ lrhs'
hym;a lrhs' NdIdj Ndú; lsÍu wdpdrYS,S j NdIdj
mqrjeisf wdpdrYS,S j NdIdj Ndú; Ndú;fha § ie,ls,su;a úh
hl= lsrSu Wod (- mQcH mlaIh hq;= .=Kdx. m%o¾Ykh
hym;a iu`." .=rejreka iu`." lrhs'
mqrjeisf
hl=
jeäysáhka iu`." iujhia wjia:dfjdaÑ; j NdIdj
lKavdhï iu`. Ndú; lrhs'
jYfhka
m%.=K ia:dkhg yd wjia:djg wkqj ikaksfõok ld¾hfha §
l< hq;= NdIdj yeisrùu il%Sh j ijka §fï fhfohs'
.=Kdx. m%.=K l< hq;= ikaksfõok wkHu; bjiSfï jdis
6'3 l=i,;d úia;r lrhs'
hym;a tÈfkod lghq;=j, §
.=Kdx. ) il%sh ijka §u idlÉPd u.ska iïuq;sj,g
j,ska ) iudch iu`. lghq;= lsÍfï § t<fUhs
fyì wkH u; bjiSu ) ksjerÈ
idudðlf woyiaj,g .re lsÍu
hl= f,i ) wkHhkag woyia bÈßm;a
lghq;= lsÍug wjia:dj ,nd §u
lsÍug
iQodku
m%o¾Ykh
lrh
6'3'3 ukd 'úkh' yd 'YslaIKh' úkh yd YsCIKh we;s
úkhlska yd ye`Èkaùu lrjk fmdÿ .=Kdx.
YslaIKhlska YslaIKh we;s lsÍu i`oyd úia;r lrhs'
hq;= j lghq;= bf.kSu" b.ekaùu yd úkh yd YsCIKh
lrh mqyqKqj hk wxY ;=k u mqoa.,fhl=g ;u Ôú;
m%.=K l< hq;= ùu ld,h mqrd u mj;ajd
mqoa.,fhla ;u ðú; ld,h .ekSfï jeo.;alu meyeÈ,s
;=< ukd úkhla yd lrhs'
YslaIKhla mj;ajd .; hq;= tÈfkod Ôú;fha § ukd
ùu úkhlska yd YsCIKhlska
ukd úkhla yd YslaIKhla hq;=j lghq;= lrhs'
mj;ajd f.k hdfï
jeo.;alu
m%cd;ka;%jd§ Èú meje;aug
wod< .=Kdx. meyeÈ,s lrhs'
• whs;sjdislï
- wdrlaIs;" msßisÿ yd
m%ikak fiajd mßirhla - • fiajl whs;sjdislï yd
/lshdjg wod< fuj,ï hq;=lï
- lEu úfõlh j.= .; lrhs'
- uQ,sl mqyK
q qj • fiajl whs;sjdislï N=la;s
8'6'7 - ksrka;r jD;a;Sh ú`Èñka hq;=lï yd j.lSï bgq
fiajl ixj¾Okh - ksjdvq lsÍfï jeo.;alu meyeÈ,s lrhs'
whs;sjdislï ^jrm%idohla f,i& "uQ,H
yd j.lSï m%;s,dN
ms<sn`o mÍlaId - jD;a;Sh iñ;s
lrh's idudcsl;ajh
• hq;=lï
- kshñ; fõ,djg
meñKSu
- fm!oa.,sl fmkqu
- meje;au
- uykaisfhka jev lsÍu
- lKavdhï iudðlhl= f,i
lghq;= lsÍu
- fiajd wjYH;d mßÈ
jev lsÍu - fiajd ia:dkfha
myiqlïj,g yd
fuj,ïj,g .re lsÍu yd
wdrlaId lsÍu
fiajd ia:dkfha ÈhqKqjg
iduqysl j lghq;= lsÍu
8'6'8 • fm!oa.,sl ld¾h idOkh
fm!oa.
,sl • l=i,;d • Y%ñlhl= jYfhka
jD;a;S • bf.kSï l%u fm!oa.,sl ld¾h idOkh by<
h uÜgul mj;ajd .ekSfï
- mdrïmßl jeo.;alu meyeÈ,s lrhs'
.=Kdx Ys,amSh$jD;a;Sh l%ufõo
. mj;ajd f.k hEu - • ;ud i;= l=i,;d iy ;u
m%.=K ;dlaIKh fhdod .ekSu wNsreÑ ms<sn`o jD;a;Sh
lr ud¾f.damfoaYlhl= iu`.
- úfYaI{ w;aoelSï idlÉPd lrhs'
.ekSf
,nd .ekSu
ï
jeo.;a • jD;a;Sh ixj¾Okh i`oyd
lu úúO bf.kqï l%u Ndú; lsÍfï
w.h wjYH;dj meyeÈ,s lrhs'
lrhs'
8'6'9 • fiajd,dNshd ;Dma;su;a fiajd,dNSka ;Dma;su;a lsÍfï
fiajd,dNS lsÍfuka fiajd ia:dkh Wmdh ud¾. fhdackd lrhs'
ka flfrys we;s úYajdih fiajd,dNSka uekúka y`oqkd
;Dma;su;a ;yjqre ùu f.k lghq;= lsÍfï
l< yels
úúO
• fiajd,dNSkag ,efnk jeo.;alu meyeÈ,s lrhs'
m%;s,dN
Wmdh
ud¾. • fiajd,dNSka ;Dma;su;a
úYaf,aI njg iy;slh
Kh • ks;H fiajd,dNSka iu`.
lrhs' in`o;d wLKav j mj;ajd
f.k hEu
• fyd`o wdodhula
,eîfuka w;a jk m%;s,dN • wdodhu jeä lr .ekSug
iqÿiq l%shdud¾. fhdackd lrhs'
• wvq wdodhula ,eîu
ksid w;a jk m%;súmdl • ;u wdodhu jeä lr .ekSu
i`oyd nqoaêu;a j yd iudc
8'6'10 • iudc ys;ldó ys;ldó j lghq;= lsÍfï
l%shdud¾. Tiafia ;u jeo.;alu meyeÈ,s lrhs'
wdodhï wodhu jeä lr .ekSu i`oyd
bmhSu wkq.ukh l< yels • fyd`o wdodhula ,eîu Ôjk
Ôjk l%fudamdh ;;a;ajfha ixj¾Okhg fya;= jk
rgdjg y`ÿkd .ekSu wdldrh meyeÈ,s lrhs'
n,mdk
wdldrh
úu¾Yk
h lrhs'
• kS;s uQ,dY%h
kS;s j¾.
• foaYSh kS;sh
wdKavql%u jHjia:d kS;sh
wmrdO kS;sh
isú,a kS;sh
wka;¾cd;sl kS;sh
9'1'2 iudc iqrCIs;;dj we;s lsÍu i|yd wdKavql%u jHjia:dj yd wfkl=;a 04
iudc fhdod we;s hdka;%K " kS;sÍ;s yd kS;sÍ;s wkq.ukh lsÍfï
iqrCIs;;djg ne÷Kq mqoa., j.lSï yd hq;=lï wjYH;dj meyeÈ,s lrhs
odhl jk wdKavql%u jHjia:dj yd wfkl=;a hqla;sh mis|,Su i|yd wêlrK
úúO wdh;k kS;sÍ;s l%shdj,shg iydh ±laùfï
iu`. wêlrKh jeo.;alu meyeÈ,s lrhs
wNsudkj;a kS;sh yd iduh wdrCId lsÍu i|yd
mqrjeishl= fmd,Sish fmd,Sishg iydh ùu
f,i
iyfhda.fhka wdrCIl yuqod iïnkaOfhka mqrjeis ld¾hNdrh
úia;r lrhs'
lghq;= lrhs' iu: uKav,
cd;sl wdrCIdj ;yjqre lsÍu i|yd
cd;sl <ud wdrCIl wêldßh lghq;= lrk ;%súO yuqodj iu`.
iyfhda.fhka lghq;= lsÍfï
udkj ysñlï fldñiu jeo.;alu m%ldY lrhs
iudc iqrCIs;;dj wdrCId lsÍu
iïnkaOfhka iu: uKav,
l%shdj,shg odhl ùfï jeo.;alu
úia;r lrhs'
iudc iqrCIs;;djg odhl jk
fjk;a wdh;k iu`.
iyfhda.fhka lghq;= lsÍfï
jeo.;la u meyeÈ,s lrhs'
ld,Sk 9'2'1 ;dCIKsl fjkia ùï yd tajdg ;dCIKsl fjkia ùï meyeÈ,s
fjkia ùï ld,Sk fjkia olajk m%;spdrj, jeo.;alu lrh's
9'2 ùï mqoa., yd ;dCIKh ye¢kaùu .fõIK yd m¾fhaIK kj fidhd
iudc iudc .ekSïj,g odhl jk nj meyeÈ,s 02
hym;g ixj¾Okhg ;dCIKsl fjkia ùï ye¢kaùu lrhs'
odhl jk n,mdk úúO .fõIK" m¾fhaIK u`.ska ;dCIKsl fjkia ùï iudc
;dCIKsl" wdldrh lrkq ,nk fidhd .ekSï fjkiaùïj,g n,mdk wdldrh
wd¾Ól yd úu¾Ykh
lrhs' ;dCIKsl fjkia ùï iu`. we;s úia;r lrhs'
iudc fjkia
ùïj,g
jk iudc fjkia ùï fhda.H ;dCIKh Ndú;fhka
wkq.; j ks¾udKYS,S mqrjeishl= jYfhka fN!;ls yd udkj iïm;ja ,ska
l%shd lrhs' ;dCIKsl fjkia ùï fhdod Wmßu m%fhdack ,nd.; yels
wdldr fmkajd fohs'
.ekSfï jeo.;alu
;srir ixj¾Okh i|yd fhda.H
fhda.H ;dCIKh fhdod .ekSfï ;dCIKh Ndú;fha jeo.;la u
jeo.;alu meyeÈ,s lrhs'
• iyÔjkh ye¢kaùu •
iyÔjkhl wjYH;dj
• iyÔjk .=Kdx.
• iyfhda.fhka lghq;= lsÍu
• wkHhkag .re lsÍu
• fnodyod .ekSu
• wfkHdakH úYajdih
• iqyo nj
• wjxl nj
• iyÔjk .=Kdx. Ôú;hg wod<
lr
.ekSfï jeo.;alu
hyÔjkh yd iyÔjkh mqoa., yd iudc
ixj¾Okhg jeo.;a jk wdldrh
9'2'5 • iuqmldr jHdmdrh ye¢kaùu • iuqmldr jHdmdrfha wruqKq yd
iuQmldr ld¾hNdrh meyeÈ,s lrhs'
• iuqmldr jHdmdrfha j¾;udk
jHdmdrh yd ld¾hNdrh • úúO fiajd iuQmldr iñ;j, yd
iïnkaO ù mdi,a iuQmldr iñ;sj, wjYH;dj 02
iyÔjkfhka • úúO fiajd iuqmldr iñ;s yd idlÉPd lrhs'
hq;= mqrjeishl= mdi,a iuqmldr iñ;s
f,i lghq;=
lrhs'
• foaYSh;ajh w¾:dkaú; j úia;r lrhs'
• f,dalh ms<sn| mq`M,a ±lau
• foaYSh;ajh ?l.ekSug odhl ùfï
• foaYSh;ajh w¾:dkaú; j w.h lsÍu jeo.;alu meyeÈ,s lrhs'
foaYSh ixialD;sh • foaYSh;ajh /l.ksñka úYaj 02
foaYSh ksIamdok .ïudkfha idudðlhl= f,i lghq;=
lsÍfï jeo.;alu idlÉPd lrhs'
9'2'6 foaYhg wdfõKl foa
foaYSh;ajh /l WodyrK(- T!IO" Ydl" i;=ka jeks • wfkHdakH /¢hdj u`.ska
.ksñka úYaj f.da,Sh jYfhka iyÔjkh ls%hd;aul
.ïudkfha • foaYSh rduqfjka Tíng f.dia wkH
ixialD;s y÷kd .ekSu yd tajdhska jk wdldrh meyeÈ,s lrhs
idudðlhl=
f,i lghq;= bf.kSu
lrhs • iyÔjkh f.da,Sh jYfhka
ls%hd;aul jk wdldrh y÷kd
.ekSu
• wfkHdakH /¢hdj
lsis u mqoa.,hl=g" ck
j¾.hlg" rglg" f,dalfha ;ks
j mej;sh fkdyels nj
9'6'5 • cSj o;a; m;s%ldjlg we;=<;a l< • jvd;a meyeÈ,s yd l%uj;a Ôjo;a;
b;d Wiia hq;= jeo.;a lreKq WodyrK(- m;%sldjl we;=<;a úh hq;= lreKq
f,i ieliQ - fm!oa.,sl f;dr;=re .ek mÍlaId lrh's
Ôj o;a; - wOHdmk iqoqiqlï wod< • fiajd fhdaclhdf.a wjOdkh Èkd
m;%sldjla ;nd m<mqreoao -fmr /lshd .; yels Ôj o;a; m;%sldjla
.ekSfï f;dr;=re - l=i,;d" ilia lr .ekSug ±kqïj;a fjhs'
jeo.;alu .=Kdx.
w.h lrhs'
- ,nd.;a ch.%yK-
f;dr;=re ,nd.; yels
mqoa.,fhda
• fjk;a Ôj o;a; m;%sld w;=frka
;udf.a Ôj o;a; m;s%ldfõ we;s
iqùfYaIs nj
9'6'6 • m<uq j b,a¨ï m;%fha lgq msgm;la • /lshd b,a¨ï m;%h iïmQ¾K
/lshd b,a¨ï iïmQ¾K lr .ekSfï jeo.;alu lsÍug fhdod .kakd ld,h
m;%hla ksjerÈ • ?lshd úia;rh wkqj ksrjoH M,odhl nj wjfndaO lr
j iïmQ¾K f;dr;=re bÈßm;a lsÍu .kshs'
lr .kakd
wdldrh • wka whf.a whÿïm;a w;=ßka ;u • M,odhs /lshd b,a¨ï m;%hl wvx.=
wjfndaO lr whÿïm; yÿkd .ekSug wjYH úh hq;= lreKq meyeÈ,s j úia;r
.kshs' uQ,sl fm!oa.,sl f;dr;=re lrhs'
iemhSu WodyrK(- • whÿïmf;y s f;dr;r= e bÈßm;a
- /lshdjg wod< fm!oa.,sl lrk wdldrh iy ieleiau fiajd
<eÈhd yd úfkdaodxY fhdaclhd$ iïuqL mÍlaIK
• imhk ,o bvlv {dkdkaú; j uKav,h fj; ys;lr n,mEula
mdúÉÑ lsÍu" Ôj o;a; igyk we;s lrk nj meyeÈ,s lrhs'
wuqKd ;eîu • b,a¨ï m;%hla wjika Èkg fmr
• wjidk Èkg fmr b,a¨ï m;%h bÈßm;a lsÍfï wjYH;dj úia;r
bÈßm;a lsÍu lrhs'
9'6'9
iïuqL
mÍlaIKhlg
fyd¢ka uqyqK
§fï jeo.;alu
w.h lrhs'
• fiajdodhlhl= f,i ld,h ukd • /lshd ia:dkfha § ld,h
fia l<ukdlrKh lr .ekSfï ld¾hCIu j fhdod .ekSfï
jeo.;la u jeo.;la u meyeÈ,s lrhs'
• l< hq;= ld¾h m%uL
q ;dj wkqj fm< • l< hq;= ld¾h m%uqL;dj wkqj fm<
.eiaùu .eiaùfï wjYH;dj idlÉPd lrhs'
• fm!oa.,sl ld,h$ jev lsÍug we;s • fm!oa.,sl wjYH;d" mqyqKqj yd
ld,h$ wOHhk lghq;= i|yd we;s ld¾h idOkh i|yd ld,h ;=,kh
ld,h lsÍfï wjYH;dj meyeÈ,s lrhs'
• fiajdodhlhkag ,nd fok uQ,H
9'6'10 m%;s,dNj,g iß,k mßÈ fiajhla
ld,h ukd fia ,nd .ekSug fiajdfhdaclhdg
l<ukdlrKh whs;shla we;s nj m%ldY lrhs'
lr fiajdodhlhd .ek fiajdfhdaclhd
.ekSfï ork u;h wdh;kfha ÈhqKqjg
jeo.;alu w.h n,mdk wdldrh ms<sn|j idlÉPd
lrhs' lrhs
M,odhs;dj yd ld¾hCIu;dj .ek
fiajdfhdaclhdf.a wjOdkh