TTPT - CH 01

TA# NG TRƯƠ*NG &
PHA. T TRIE1 N
GIẢNG VIÊN: THS. HOÀNG BẢO TRÂM
EMAIL: BAOTRAM.HOANG@FTU.EDU.VN
NỘI DUNG MÔN HỌC
NỘI DUNG THỜI
LƯỢNG
Chương 1: Lý thuyết tăng trưởng kinh tế: từ lý thuyết ngoại sinh 3 buổi
đến nội sinh
Chương 2: Tăng trưởng kinh tế và phát triển: lý thuyết và thực 6 buổi
tiễn
Chương 3: Chính sách thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế 2 buổi
Thuyết trình 3 buổi
Ôn tập 1 buổi
2
GIÁO TRÌNH & TLTK
Giáo trình
§ Mankiw, N.G (2010), Macroeconomics, Fifth edition, Prentice Hall.
§ Torado, M.P & Smith S.C (2010), Economic Development, 11th edition, Addision – Wesley.
§ Nafziger, E.W (2006), Economic Development, 4th edition, Cambridge University Press.
§ Romer, D (2006), Advanced Macroeconomics, 3rd edition, The MacGraw – Hill Companies.
Tài liệu tham khảo
§ Easterly W (2001), The Elusive Quest for Growth, Economist’ Adventures and Misadventures in the
Tropics, MIT.
§ Acemoglu, D & Robinson, J.A (2012), The origin of power, prosperity, and poverty: Why nations fail,
New York: Crown Publisher.
3
Chương 1
Lý thuyết tăng trưởng kinh tế: từ lý thuyết ngoại
sinh đến nội sinh
1. Lý thuyết tăng trưởng kinh tế tân cổ điển – mô hình Solow
2. Lý thuyết tăng trưởng nội sinh
3. Bằng chứng thực tiễn về tăng trưởng kinh tế: hội tụ hay
phân kỳ
4
Lý thuyết tăng trưởng kinh tế
tân cổ điển – mô hình Solow
5
Robert Solow (1956)
§ Mô hı̀nh tâ n co, đie, n
§ Mở rộ ng mô hı̀nh Harrod-Domar
§ Vai trò củ a vo= n (tỷ lệ tie= t kiệ m), ye= u to= dâ n so= và cô ng nghệ tới qui mô và to= c độ
tă ng trưởng kinh te=
6
Cá c giả định
§ NeJ n kinh te= được xem xé t với mộ t hà ng hó a duy nha= t
§ NeJ n kinh te= đó ng cửa và khô ng có can thiệ p củ a chı́nh phủ
§ Tie= t kiệ m:
§ chı̉ phụ thuộ c và o thu nhậ p mà khô ng phụ thuộ c và o lã i sua7 t
§ toà n bộ tie7 t kiệ m được chuye> n thà nh đa? u tư
7
Các giả định
§ Các yếu tố đầu vào gồm K và L (kết hợp với công nghệ):
§ Các yếu tố đầu vào có thể thay thế cho nhau
§ Cả K và L đều tuân theo qui luật hiệu suất cận biên giảm dần
§ Thị trường ở trạng thái toàn dụng lao động
§ → tốc độ thay đổi lao động đúng bằng tốc độ thay đổi dân số
§ Tư bản khấu hao theo tỷ lệ cố định
§ Hàm sản xuất là hàm tăng → tăng yếu tố đầu vào (K, L) thì sản lượng tăng
8
Cá c giả dịnh
§ Cung về hàng hóa và hàm sản xuất
Hà m sả n xua+ t Y = F (K,L) khô ng đo; i theo quy mô
→ zY = F (zK, zL)
La+ y z = 1/L → Y/L = F(K/L,1)
Đặ t y = Y/L (sả n lượng/thu nhậ p trê n 1 cô ng nhâ n) và k = K/L (mức tư bả n trang bị cho 1 cô ng nhâ n) → y = f(k)
§ Cầu về hàng hóa và hàm tiêu dùng
y=c+i
y = (1-s).y + i hay i = s.y
trong đó : s là tỷ lệ tie= t kiệ m, i là đaA u tư trê n mộ t lao độ ng
9
Tư bản (vốn)
§ Tạ i mo[ i mức tư bả n bı̀nh quâ n trê n mo[ i lao độ ng (k), xá c định y, c, I
§ Sự thay đoe i lượng tư bả n (∆k ):
∆k = i - δk = sf(k) – δk
trong đó : δ là tỷ lệ khai u hao (-), i là đak u tư (+) .
10
Tá c độ ng củ a vo/ n và tỷ lệ tie/ t kiệ m tới tă ng trưởng
§ Xé t hà m sả n xua/ t 𝑌! = 𝐹 𝐾! , 𝐿! có hiệ u sua/ t co/ định theo qui mô :
𝑌! = 𝐴𝐾 " 𝐿#$" (với 0 < α < 1)

§ Với trı̀nh độ cô ng nghệ nha/ t định (A khô ng thay đoG i), chia hai ve/ cho 𝐿! :
%! '!∝ &∝ #$∝

! &! '! ∝
= 𝐴. ∝ . = 𝐴.
&! &! &! &!
%! '!
§ Đặ t 𝑦! = , 𝑘! = :
&! &!
𝒚𝒕 = 𝒇 𝒌𝒕 = 𝑨. 𝒌𝒕 ∝
Như vậ y, tạ i moM i thời đieG m, lượng vo/ n (𝑘! ) là ye/ u to/ quye/ t định tới sả n lượng (𝑦! )
11
Trong dài hạn, khi lượng vốn biến đổi …
§ Giả sử to= c độ tă ng dâ n so= là n co= định, ở trạ ng thá i toà n dụ ng lao độ ng, ta có :
𝐿! = 𝑁! = 𝑁" 𝑒 #!
§ Với tỷ lệ tie= t kiệ m s co= định và toà n bộ tie= t kiệ m được chuye, n thà nh đaJ u tư :
𝐼! = 𝑆! = 𝑠𝑌!
§ Với δ (tỷ lệ kha= u hao tư bả n) là co= định:
𝐾!$% = 𝐾! + 𝐼! − 𝛿𝐾!
𝐾̇ = 𝐾!$% − 𝐾! = 𝐼! − 𝛿𝐾! = 𝑠𝑌! − 𝛿𝐾!
12
Trong dài hạn, khi lượng vốn biến đổi …
§ Lượng vốn thay đổi theo thời gian:
"!
"̇ #" % # #! & 𝑲̇ 𝑳̇
"!
= #$
#" = #$
# '! = 𝑲𝒕
−𝑳
! ! 𝒕
§ Trong đó:
'̇ *+! , .'! *.0! * &̇ 1̇
'!
= '!
= "!
−𝛿 = "!
# 𝑓 𝑘$ − 𝛿 &!
= 1!
=𝑛
𝒌̇ = 𝒔𝑨𝒌𝜶 − (𝜹 + 𝒏)𝒌
13
Trong dà i hạ n, khi lượng vo? n bie? n đoA i …
14
Trong dà i hạ n, khi lượng vo? n bie? n đoA i …
§ Phương trı̀nh 𝒔𝑨𝒇 𝒌𝒕 = (𝒏 + 𝜹)𝒌 chı̉ có mộ t nghiệ m duy nha= t k* khi 𝑘̇ = 0
→ tạ i k*, neJ n kinh te= đạ t tới trạ ng thá i o, n định (steady state)
§ Tạ i trạ ng thá i o, n định:
n to= c độ tă ng củ a to, ng lượng vo= n (K) và to, ng sả n pha, m đaJ u ra (Y) baY ng đú ng
to= c độ tă ng dâ n so= → thu nhậ p bı̀nh quâ n đaJ u người khô ng thay đo, i
→ tạ i trạ ng thá i o, n định, neJ n kinh te= khô ng có tă ng trưởng
15
Tá c độ ng củ a vo/ n và tỷ lệ tie/ t kiệ m tới tă ng trưởng
§ Theo lậ p luậ n củ a Solow:

• ne/ u mức vo/ n bı̀nh quâ n cô ng nhâ n nhỏ hơn k* (k1), nó sẽ có xu hướng tă ng tới k*.
• ne/ u mức vo/ n bı̀nh quâ n cô ng nhâ n lớn hơn k* (k2), nó sẽ có xu hướng giả m tới k*.
→ Trạ ng thá i o, n định chı́nh là câ n baY ng dà i hạ n củ a neJ n kinh te=
→ Với tỷ lệ tiết kiệm (s) cố định, nếu nền kinh tế đã ở trạng thái ổn định (y*) thì sẽ
dừng tại đó, nếu nền kinh tế chưa đạt trạng thái ổn định thì sẽ có xu hướng tiến tới
trạng thái đó
16
Ne? u tỷ lệ tie? t kiệ m thay đoA i ?
17
Ne? u tỷ lệ tie? t kiệ m thay đoA i ?
§ Với tỷ lệ tiết kiệm cao hơn, nền kinh tế sẽ đạt mức sản lượng cao hơn
hay
việc tăng tỷ lệ tiết kiệm sẽ giúp nền kinh tế đạt tốc độ tăng trưởng nhanh
hơn
§ Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng này không được duy trì (sẽ chậm lại) bởi
trong dài hạn nền kinh tế sẽ tiến tới trạng thái ổn định (steady state).
18
Tá c độ ng củ a dâ n so?
19
Tá c độ ng củ a cô ng nghệ
§ Trường hợp cô ng nghệ nâ ng cao hiệ u quả lao độ ng (labor-augmenting
technological progress)
§ Lao độ ng hiệ u quả (effective labor) được xá c định là so= lao độ ng thô ng thường
(L) nhâ n với hiệ u quả lao độ ng đạ i diệ n cho ye= u to= cô ng nghệ (E).
• Ví dụ: nhờ cô ng nghệ hiệ n đạ i hơn, mộ t “lao độ ng hiệ u quả ” có the, là m được baY ng
3 laJ n mộ t người lao độ ng bı̀nh thường (ko được trang bị cô ng nghệ )
20
§ Giả sử ye) u to) cô ng nghệ tă ng với to) c độ g, ta có :
𝑌! = 𝐹(𝐾! , 𝐿! ∗ 𝐸! )
trong đó : ΔE/E = g
§ Phương trı̀nh vo) n:

∆𝑘 = 𝑠 ∗ 𝑦 − 𝑛 + 𝛿 + 𝑔 𝑘
21
§ Dưới tá c độ ng củ a khoa họ c cô ng nghệ , tot c độ tă ng củ a vot n bı̀nh quâ n và
sả n lượng đax u ra bı̀nh quâ n chı́nh bay ng tot c độ tă ng củ a hiệ u quả lao độ ng.
§ Nex n kinh tet sẽ đạ t tới trạ ng thá i o{ n định mà tạ i đó 𝑘2̇ = 0.
• Tạ i trạ ng thá i câ n baY ng dà i hạ n nà y, vo= n bı̀nh quâ n trê n lao độ ng hiệ u quả thı̀
khô ng thay đo, i nhưng vo= n bı̀nh quâ n trê n lao độ ng (thường) thı̀ có tă ng
⇨ có tă ng trưởng kinh te= (the, hiệ n qua mức tă ng thu nhậ p bı̀nh quâ n đaJ u người)
22
Hà m ý chı́nh sá ch
§ Tă ng vo) n chı̉ thú c đa2 y tă ng trưởng trong nga7 n hạ n
§ Trong dà i hạ n, muo) n có tă ng trưởng (thu nhậ p bı̀nh quâ n đaC u người)
phả i có tie) n bộ cô ng nghệ
§ Tă ng dâ n so) tá c độ ng tiê u cực tới trạ ng thá i dừng dà i hạ n
23
§ Quy ta7 c và ng:
𝑐∗ = 𝑦∗ − 𝑖∗ = 𝑓 𝑘∗ − 𝛿 + 𝑛 + 𝑔 𝑘∗
𝑐 ∗ đạ t max khi:
𝑀𝑃𝐾 = 𝛿 + 𝑛 + 𝑔
hay
𝑀𝑃𝐾 − 𝛿 = 𝑛 + 𝑔
24
§ Quá trı̀nh hộ i tụ củ a cá c neC n kinh te) :
• Cá c nước “nghè o” (mức Y/L và K/L that p hơn) sẽ có xu hướng tă ng trưởng
nhanh hơn so với cá c nước “già u” hơn và đuo{ i kịp cá c quot c gia có mức thu
nhậ p cao hơn (other things equal)
• Khi thu nhậ p quot c gia tă ng lê n, tă ng trưởng có xu hướng chậ m lạ i.
25
Lý thuyết tăng trưởng nội sinh
26
Giới thiệ u chung
§ Trong cá c mô hı̀nh tă ng trưởng tâ n coG đieG n, to/ c độ tă ng trưởng dà i hạ n được xá c định mộ t
cá ch ngoạ i sinh bởi tỷ lệ tie/ t kiệ m hoặ c to/ c độ tie/ n bộ kỹ thuậ t.
§ Cả tỷ lệ tie/ t kiệ m laM n to/ c độ gia tă ng tie/ n bộ kỹ thuậ t đeW u được cho là khô ng phụ thuộ c và o
quá trı̀nh tă ng tưởng hay cá c hoạ t độ ng kinh te/ . Cá c ye/ u to/ nà y được xá c định bê n ngoà i cá c
cơ che/ kinh te/ , hay ye/ u to/ ngoạ i sinh.
§ Lý thuye/ t tă ng trưởng nộ i sinh : độ ng cơ cho tă ng trưởng có theG xua/ t phá t từ cá c ye/ u to/ nộ i
tạ i neW n kinh te/
27
Giới thiệ u chung
§ Mô hı̀nh AK
• Frankel (1962)
§ Vai trò củ a vo) n nhâ n lực

• Lucas (1988)
§ Lý thuye) t tă ng trưởng dựa trê n đo2 i mới (Innovation-based theory)
• Romer (1990)
• Aghion and Howitt (1992)
28
Mô hı̀nh AK
§ Frankel (1962)
• Sả n pha{ m cậ n biê n củ a vot n (MPK) có the{ là khô ng đo{ i hoặ c thậ m chı́ tă ng
dax n.
• Trong quá trı̀nh tı́ch lũ y vot n, mộ t phax n vot n tă ng thê m là vot n trı́ tuệ tạ o ra
tiet n bộ cô ng nghệ . Tiet n bộ cô ng nghệ nà y sẽ bù đa‹ p cho xu hướng giả m
dax n củ a MPK.
29
Mô hı̀nh AK
§ Trường hợp MPK co1 định, Y tỷ lệ thuậ n với quy mô vo1 n K:
𝑌 = 𝐴𝐾
trong đó : A là haD ng so1 , nhậ n giá trị dương
§ Tă ng trưởng dà i hạ n phụ thuộ c và o tỷ lệ tie1 t kiệ m:
𝑑𝐾
= 𝑠𝑌 − 𝛿𝐾
𝑑𝑡
theo đó , to1 c độ tă ng trưởng được xá c định baD ng:
1 𝑑𝑌 1 𝑑𝐾
𝑔= = = 𝑠𝐴 − 𝛿
𝑌 𝑑𝑡 𝐾 𝑑𝑡
⇨ Vı̀ A và 𝛿 đeN u khô ng đoO i, tă ng tỷ lệ tie1 t kiệ m sẽ khie1 n to1 c độ tă ng trưởng đạ t mức cao hơn
30
Lucas (1988)
§ Mòi lao độ ng sở hữu nguoJ n nhâ n lực ℎ 𝑡 phả n á nh mức kỹ nă ng củ a lao độ ng đó
(general skill level)
§ To, ng lượng lao độ ng N với mức kỹ nă ng ℎ thay đo, i từ 0 đe= n ∞
(
𝑁 = & 𝑁 ℎ dℎ
'
§Mòi lao độ ng sử dụ ng thời gian theo tỷ lệ 𝑢 ℎ dà nh cho sả n xua= t và 1 − 𝑢 ℎ dà nh
cho tı́ch lũ y vo= n nhâ n lực⇨lao độ ng hiệ u quả (effective labor) trong neJ n kinh te= :
(
𝑁 ) = & 𝑢 ℎ 𝑁 ℎ ℎdℎ
'
31
Lucas (1988)
§ Net u hà m sả n xuat t ở dạ ng 𝐹 𝐾, 𝑁 4 :
• lương theo giờ củ a mòi lao độ ng : 𝐹* 𝐾, 𝑁 ) ℎ
• thu nhậ p củ a mòi lao độ ng: 𝐹* 𝐾, 𝑁 ) ℎ𝑢 ℎ
⇨ thu nhậ p phụ thuộ c và o nguoC n nhâ n lực mà lao độ ng sở hữu
32
Tă ng trưởng
§ Hà m sả n xua= t:
𝑌 = 𝐴𝐾+ ℎ𝑢𝑁 %,+ ℎ
- 𝑡 .
"
• ℎ! 𝑡 tá c độ ng củ a vo/ n nhâ n lực đó ng gó p và o nă ng sua/ t (external effect) hay ngoạ i tá c
§ Cá nhâ n trong ne- n kinh te0 lựa chọ n tiê u dù ng 𝑐 𝑡 và thời gian dà nh cho sả n xua0 t 𝑢 𝑡 nha= m
to0 i đa hoá H (với giá củ a vo+ n vậ t cha+ t và vo+ n nhâ n lực laQ n lượt là 𝜃! và 𝜃" )
𝑐 ,0 = 𝜃%
𝜃% 1 − 𝛽 𝐴𝐾+ 𝑢𝑁ℎ ,+
𝑁ℎ%$. = 𝜃% 𝛿ℎ
§ Tă ng trưởng phụ thuộ c và o mức độ đa- u tư củ a vo0 n vậ t cha0 t và vo0 n nhâ n lực
33
Tă ng trưởng
§ To= c độ tă ng trưởng hiệ u quả (efLicient rate) củ a vo= n nhâ n lực
1−𝛽
𝑣 ∗ = 𝜎 $# 𝛿 − 𝜌−𝜆
1−𝛽+𝛾
Trong đó : 𝛿 to0 c độ tă ng trưởng củ a nguo- n nhâ n lực ℎ 𝑡
𝜆 to0 c độ gia tă ng dâ n so0 (co0 định)

𝜌 thị hie0 u thời gian (time preference)
34
Tă ng trưởng và vo? n nhâ n lực
§ Lant Pritchett (1996): tă ng trưởng vo0 n nhâ n lực khô ng đi kè m với tă ng trưởng GDP bı̀nh
quâ n ????
• Tă ng lương khô ng đo> ng nghı̃a với tă ng trưởng (chủ lao độ ng trả lương cao hơn cho lao độ ng có
trı̀nh độ cao hơn, nhưng nă ng sua/ t khô ng chaC c cao hơn)
• Vo/ n con người chı̉ đó ng gó p và o tă ng trưởng khi có ca> u lao độ ng kỹ nă ng
ü Giả định ve, toà n dụ ng lao độ ng là khô ng thực te8 (trı̀nh độ giá o dụ c củ a cá c quo8 c gia được cả i thiệ n liê n tụ c, đạ t mức cao nhưng
mộ t so8 quo8 c gia có tỷ lệ sinh viê n tha8 t nghiệ p cũ ng cao)
ü Giá o dụ c khô ng phả i ye8 u to8 duy nha8 t thú c đaF y nă ng sua8 t (tỷ lệ vo8 n đa, u tư tha8 p, hiệ u quả đa, u tư vo8 n khô ng cao…)
35
36
37
§ Chỉ số vốn nhân lực (Human Capital Index - HCI)
• Vo, n nhâ n lực — tri thức, kỹ nă ng và sức khoẻ mà cá c cá nhâ n tı́ch luỹ trong suo, t cuộ c
đời.
“the amount of human capital that a child born today can expect to acquire by age 18,
given the risks of poor health and poor education that prevail in the country where she
lives.”
➜ Sự đó ng gó p củ a giá o dụ c và y te, đo, i với nă ng sua, t củ a the, hệ lao độ ng tie, p theo
• Bá o cá o baO t đaP u cô ng bo, từ 2018

38
https://www.weforum.org/agenda/2019/06/what-is-human-capital-know/ 39
World Development Report 2019: The Changing Nature of Work 40
Romer (1990)
§ Xé t mộ t ne- n kinh te0 có hai khu vực sả n xua0 t:
• Khu vực sx hà ng hó a (go> m cá c doanh nghiệ p) sử dụ ng vo/ n vậ t cha/ t, kie/ n thức và lao độ ng
là m đa> u và o củ a quá trı̀nh sx, đeK sx ra hà ng hó a và dịch vụ
• Khu vực sả n xua/ t kie/ n thức (cụ theK là khu vực R&D) cũ ng sử dụ ng cá c đa> u và o trê n, nhưng
sx ra mộ t nhâ n to/ sx gọ i là kiến thức và được sử dụ ng trong cả hai khu vực
§ Tỷ lệ 𝜙& lđ được sử dụ ng trong kv sx kie0 n thức
§ Tỷ lệ 1- 𝜙& lđ được sử dụ ng trong kv sx hà ng hó a
§ Tỷ lệ 𝜙' vo0 n dù ng trong kv sx kie0 n thức
§ Tỷ lệ 1- 𝜙' vo0 n dù ng trong kv sx hà ng hó a
41
Romer (1990)
§ Sả n lượng trong kv sx hà ng hó a (khô ng đoS i theo quy mô )
𝑌= 1 − 𝜙' 𝐾 " [𝐴 1 − 𝜙& 𝐿]#$" , 0 < 𝛼 < 1

§ Kie0 n thức mới trong kv sx kie0 n thức (khô ng xđ theo quy mô )
𝐴I = 𝜆(𝜙' 𝐾), (𝜙& 𝐿)- 𝐴. λ > 0, 𝛽 ≥ 0, 𝛾 ≥ 0 (*)
trong đó :
λ là tham so0 chuyeS n đoS i theS hiệ n bao nhiê u nghiê n cứu R&D được trieS n khai
θ phả n á nh ả nh hưởng củ a kho0 i lượng kie0 n thức hiệ n có đo0 i với thà nh cô ng củ a R&D
(tham so0 nà y có theS â m hoặ c dương)
§ Tỷ lệ kha0 u hao ba= ng 0 (đơn giản hóa)
42
Romer (1990)
§ Net u 𝛽 + 𝜃 < 1: tot c độ tă ng trưởng củ a A và K sẽ hộ i tụ vex giá trị
𝛽+𝛾
𝑔7∗ = 𝑛
1 − (𝜃 + 𝛽)
𝑔'∗ = 𝑔7∗ + n
§ Net u 𝛽 + 𝜃 >= 1 : A và K sẽ có tot c độ tă ng trưởng tă ng liê n tụ c
43
§ Vai trò củ a khu vực sx kie= n thức, đặ c biệ t kie= n thức có khả nă ng
trieE n khai (độ lớn củ a θ) và lượng lao độ ng trong khu vực sả n
xua= t kie= n thức (độ lớn củ a 𝛾)
§ Vai trò củ a lợi tức tư bả n – sử dụ ng má y mó c hiệ n đạ i (độ lớn củ a
β)
44
Phả n biệ n
§ Romer (1990) ngụ ý raU ng những quo) c gia có nhieC u lao độ ng là m việ c
trong khu vực ”tri thức” sẽ có tă ng trưởng cao hơn
§ Jones (1995, 1999) chı̉ ra raU ng trong giai đoạ n 1950-1990, Mỹ có so)
lượng người là m trong khu vực nghiê n cứu tang ga) p 5 laC n nhưng tă ng
trưởng kinh te) chı̉ ở mức 2%/nă m
• Mô hı̀nh bá n nộ i sinh sẽ phù hợp hơn với thực tet nước Mı̃???
• Vat n đex ngoạ i tá c tri thức
45
Aghion and Howitt (1992)
§ Tă ng trưởng theo kieE u Schumpeter
§ Schumpeter đưa ra khá i niệ m veP phá hủ y sá ng tạ o (creative
destruction) nă m 1942 trong cuo= n “Capitalism Socialism and
Democracy”
46
Sự phá hủ y mang tı́nh sá ng tạ o
§ Schumpeter tin ray ng đo{ i mới (innovation) sẽ được thú c đa{ y net u doanh
nghiệ p vı̀ đo{ i mới được mộ t phax n thưởng nà o đó .
§ Phax n thưởng đó chı́nh là sự độc quyền phát minh, giú p cho doanh nghiệ p
có the{ thu được khoả n lợi nhuậ n độ c quyex n.
§ Schumpeter tin ray ng cho phé p cá c doanh nghiệ p độ c quyex n phá t minh sẽ
giú p cho xã hộ i có nhiex u lợi ı́ch hơn từ việ c có nhiex u phá t minh hơn.
47
§ Schumpeter nhı̀n nhậ n đặ c trưng phá t trieS n củ a neP n kinh te, là dựa và o quá trı̀nh phá
hủ y sá ng tạ o “creative destruction”
§ Trong quá trı̀nh nà y, sả n phaS m cũ sẽ bị thay the, (destruction) baX ng những sả n phaS m
mới ưu việ t hơn hoặ c baX ng phương thức sx rẻ hơn (creative)
⇒ Những sả n phaS m mới nà y tạ o lậ p vị the, tho, ng trị trê n thị trường
⇒ Vị the, nà y sẽ lạ i bị phá hủ y (destruction) bởi mộ t sả n phaS m mới hoặ c quá trı̀nh sx
mới.
§ Những sp hay quá trı̀nh mới được phá t minh bởi những đo, i thủ cạ nh tranh do vie\ n
cả nh veP lợi nhuậ n độ c quyeP n
48
§ Trong cá c dạ ng thị trường, thị trường độc quyền tập đoàn (oligopoly) phù hợp nha0 t với
khá i niệ m ve- phá hủ y sá ng tạ o, tạ o độ ng lực nhie- u hơn cho tă ng trưởng kinh te0 chứ khô ng
phả i là cạ nh tranh hoà n hả o (ha- u he0 t cá c lvực trong ne- n kinh te0 thuộ c dạ ng thị trường
nà y). Cạ nh tranh hoà n hả o với sả n phaS m gio0 ng nhau, mức giá do thị trường quye0 t định sẽ
khô ng theS tạ o độ ng lực đeS tạ o nê n đoS i mới.
§ Chi phí của quá trình phá hủy sáng tạo bao go- m chi phı́ liê n quan đe0 n nghiê n cứu giới
thiệ u sp mới, thay the0 má y mó c lo_ i thời và chi phı́ phâ n boS lạ i nguo- n lực – chi phı́ ra0 t lớn,
tậ p trung, to- n tạ i trong ngaa n hạ n.
§ Tuy nhiê n, lợi ích mà nó tạ o ra lạ i từ từ lan tỏ a trong ne- n kinh te0 và duy trı̀ trong dà i hạ n.
49
Ví dụ:
• Má y ả nh cơ → má y chụ p ả nh la/ y ngay→ má y ả nh kỹ thuậ t so/ → camera
• Đı̃a than → bă ng cassette → đı̃a CD/VCD/DVD → má y nghe nhạ c MP3 → kê nh nghe nhạ c trực tuye/ n
• Bá o gia/ y → Bá o hı̀nh → Bá o điệ n tử
50
Cá c giả định
§ Nex n kinh tet với cá c hà ng hó a: lao độ ng, hà ng hó a tiê u dù ng, hà ng hó a trung
gian
§ 3 nhó m lao độ ng với to{ ng lượng cot định (M, N, R):
• Lao độ ng khô ng có tay nghe- (unskilled labor) được sử dụ ng trong khu vực sả n xua0 t hà ng
hó a tiê u dù ng
• Lao độ ng có tay nghe- (skilled labor) được sử dụ ng trong khu vực sả n xua0 t hà ng hó a trung
gian và hoạ t độ ng nghiê n cứu
• Lao độ ng chuyê n biệ t (specialized labor) chı̉ tham gia và o hoạ t độ ng nghiê n cứu
51
Cá c khu vực củ a ne@ n kinh teA
§ Khu vực sả n xua= t hà ng tiê u dù ng sử dụ ng lượng co= định lao độ ng khô ng có thay
ngheJ (M) và lượng L lao độ ng có tay ngheJ
𝑦 = 𝐴𝐹 𝑥 với 𝑥=𝐿
Trong đó : x luoQ ng đaQ u và o trung gian ; A là tham so+ bie; u thị nă ng sua+ t củ a đaQ u và o trung gian.
§To= c độ đo, i mới trong neJ n kinh te= tạ i mòi thời đie, m phụ thuộ c và o hoạ t độ ng nghiê n
cứu:
𝜆𝜙(𝑛, 𝑅)
Trong đó : 𝜆 là haW ng so+ ; hà m 𝜙 co+ định theo quy mô ; n lượng lao độ ng có tay ngheQ sử dụ ng trong hoạ t độ ng nghiê n
cứu ; R to; ng lượng lao độ ng chuyê n biệ t
52
Nghiê n cứu và đoC i mới
§ Mòi hoạ t độ ng đo, i mới (innovation) bao goJ m việ c tạ o ra mộ t hà ng hó a trung gian
mới, việ c sử dụ ng hà ng hó a nà y là m đaJ u và o cho phé p sử dụ ng cá c phương phá p
hiệ u quả hơn đe, sả n xua= t hà ng hó a tiê u dù ng.
Vı́ dụ : độ ng cơ hơi nước, má y bay và má y tı́nh ⇨ cá c hà ng hó a trung gian nà y da_ n tới việ c
sử dụ ng/ tạ o ra cá c phương phá p sả n xua0 t mới trong khai thá c mỏ , vậ n tả i và ngâ n hà ng….
§ Với đo, i mới thà nh cô ng, doanh nghiệ p sẽ nhậ n được baY ng sá ng che= sử dụ ng đe, độ c
quyeJ n trong lı̃nh vực sx hà ng hó a trung gian.
53
Nghiê n cứu và đoC i mới
§ BaY ng sá ng che= được cho là sẽ toJ n tạ i mã i mã i. Tuy nhiê n, vị the= độ c quyeJ n chı̉ ké o
dà i cho đe= n laJ n đo, i mới tie= p theo, lú c đó hà ng hó a trung gian được thay the= baY ng
hà ng hó a mới hơn.
§ Ta= t cả cá c thị trường đeJ u cạ nh tranh hoà n hả o ngoạ i trừ thị trường hà ng hó a trung
gian.
§ Việ c sử dụ ng hà ng hó a trung gian mới là m tă ng nă ng sua= t (A):
𝐴! = 𝐴' 𝛾 ! với tham so= 𝛾>1
54
Tă ng trưởng
§ Tạ i đie, m câ n baY ng, to= c độ tă ng trưởng trung bı̀nh củ a neJ n kinh te= (AGR):
𝐴𝐺𝑅 = 𝜆𝜑 𝑛H 𝑙𝑛𝛾
Trong đó : 𝑛! lượng lao độ ng là m việ c trong khu vực nghiê n cứu (tạ i đieO m câ n baD ng)
§ Lượng lao độ ng là m việ c trong khu vực nghiê n cứu (𝑛)
5 tă ng lê n khi:
• Có sự gia tă ng 𝛾 đo0 i với mo_ i hoạ t độ ng đoS i mới;
• ToS ng lượng lao độ ng có tay nghe- trong ne- n kinh te0 (N) tă ng lê n;
• Có sự gia tă ng tham so0 𝜆
55
Như vậ y…
§ Tă ng trưởng chı̉ đe/ n từ tie/ n bộ cô ng nghệ
§ Tie/ n bộ cô ng nghệ là ke/ t quả củ a sự cạ nh tranh giữa cá c doanh nghiệ p nghiê n cứu (nhaY m tạ o ra đoK i
mới đeK sở hữu lợi the/ độ c quye> n).
§ Mo[ i đoK i mới đó ng gó p mộ t hà ng hó a trung gian mới được sử dụ ng đeK tạ o ra sả n phaK m cuo/ i cù ng theo
cá ch thức hiệ u quả hơn trước.
§ Cá c doanh nghiệ p nghiê n cứu được thú c đaK y bởi trieK n vọ ng ve> đặ c lợi từ độ c quye> n khi mộ t đoK i mới
thà nh cô ng được ca/ p baY ng sá ng che/ . Tuy nhiê n, những đặ c lợi đó sẽ khô ng cò n to> n tạ i khi hoạ t độ ng
đoK i mới tie/ p theo xua/ t hiệ n (khie/ n hà ng hó a trung gian hiệ n có trở nê n lo[ i thời).
56
Bằng chứng thực tiễn
về tăng trưởng kinh tế:
hội tụ hay phân kỳ
57
Hộ i tụ (convergence)
§ Hội tụ (convergence):
• "Beta-convergence" : xu hướng thu nhậ p bı̀nh quâ n đax u người (sả n lượng
bı̀nh quâ n đax u người) ở cá c nước thu nhậ p that p tă ng nhanh hơn tạ i cá c
nước thu nhậ p cao
• “Sigma-convergence" : xu hướng giả m mức độ phâ n tá n vex thu nhậ p giữa
cá c nex n kinh tet
⇒ ket t quả là cá c nước thu nhậ p that p có the{ đuo{ i kịp (catch-up) cá c nước thu
nhậ p cao theo thời gian
58
Cá c hı̀nh thức hộ i tụ
s Convergence b Convergence
g g
Time Time
59
Hộ i tụ (convergence)
§Hội tụ có điều kiện (conditional convergence): mộ t quot c gia được cho là có
the{ đuo{ i kịp cá c quot c gia phá t trie{ n hơn với mộ t sot điex u kiệ n cụ the{ vex tỷ lệ
tiet t kiệ m, LLLĐ, trı̀nh độ cô ng nghệ
60
Phâ n kỳ (divergence)
§ Phân kỳ (divergence): là xu hướng thu nhậ p bı̀nh quâ n đax u người (sả n
lượng bı̀nh quâ n đax u người) ở cá c nước thu nhậ p cao tă ng nhanh cá c nước
thu nhậ p that p
⇒ ket t quả là khoả ng cá ch thu nhậ p giữa cá c quot c gia nà y cà ng tă ng theo thời
gian
61
Hộ i tụ hay phâ n kỳ ?
•Beta-convergence" : sử dung mô hı̀nh hox i quy
g 8 = 𝑎 + 𝛽𝑦9
⇒ Net u 𝛽 <0 : nước nghè o tă ng trưởng nhanh hơn
•“Sigma-convergence" : đo lường mức độ phâ n tá n (phương sai) củ a thu
nhậ p trê n mo– i lao độ ng giữa cá c quot c gia.
⇒ Net u sự phâ n tá n giả m đi : theo thời gian có sự hộ i tụ giữa cá c quot c gia
62
63
64
§ Quá trı̀nh đuo, i kịp củ a Nhậ t Bả n thời Minh Trị (1868-1912) và cá c nước châ u An u
đo= i với neJ n kinh te= Mỹ
• Và o những nă m 1950, thu nhậ p bı̀nh quâ n đa- u người củ a Mỹ cao ga0 p khoả ng 2 la- n so với
mức thu nhậ p ở Anh, Phá p, Đức và ga0 p 6 la- n so với Nhậ t Bả n.
• Và o nă m 1998, thu nhậ p bı̀nh quâ n đa- u người củ a Mỹ chı̉ cò n cao hơn bo0 n nước Châ u Ar u
khoả ng 30% và Nhậ t Bả n trê n đà tă ng trưởng nhanh đã đuoS i kịp cá c nước trong to0 p đa- u
(tı́nh theo ngang giá sức mua).
65
§ Thậ p niê n 1960 và 1970, thu nhậ p bı̀nh quâ n tạ i HoJ ng Kô ng, Hà n Quo= c, Singapore,
Đà i Loan chı̉ baY ng 1/10 Mỹ. Sau đó , Singapore, HoJ ng Kô ng, Hà n Quo= c và Đà i Loan
liê n tụ c duy trı̀ mức tă ng trưởng cao, nhanh chó ng gia tă ng mức thu nhậ p bı̀nh quâ n
đaJ u người
§ Tuy nhiê n, đo= i với khu vực châ u Phi và hay Trung Nam Mỹ, khoả ng cá ch thu nhậ p
giữa khu vực nà y và Mỹ lạ i trở nê n lớn hơn do neJ n kinh te= đı̀nh trệ và gaJ n như
khô ng tă ng trưởng trong suo= t giai đoạ n những nă m 1980.
66
§ “Convergence club”:
• cá c quo0 c gia được coi là "nghè o" có xu hướng hộ i tụ ve- phı́a nhau và tạ o ra mộ t nhó m
quo0 c gia có mức thu nhậ p bı̀nh quâ n đa- u người tha0 p.
• cá c quo0 c gia già u có , phá t trieS n như Hoa Kỳ và Tâ y Ar u hı̀nh thà nh mộ t nhó m hộ i tụ có mức
thu nhậ p bı̀nh quâ n đa- u người cao hơn.
67
• Tiet p cậ n đo lường khá c: cá c chı̉ sot vex bat t bı̀nh đa— ng
⇒ Net u chı̉ sot bat t bı̀nh đa— ng gia tă ng: hiệ n tượng phâ n kỳ chiet m ưu thet
Vı́ dụ : Prichett (1997)
“Between 1870 and 1990, the ratio of richest to poorest countries' income
increased from roughly 9 to 1 to 45 to 1, the standard deviation of (natural log)
per capita income doubled, and the average income gap between the richest and
all other countries grew nearly tenfold from $1,286 to $12,000.”
68
Hans Rosling's 200 Countries, 200 Years, 4 Minutes - The Joy of Stats - BBC Four
https://www.youtube.com/watch?v=jbkSRLYSojo
69
Nguyê n nhâ n
cho sự hộ i tụ
§ ChuyeK n giao cô ng nghệ (technology
transfer)
• Anh tă ng ga+ p đô i sả n lượng bı̀nh quâ n
trong vò ng 60 nă m, Mỹ trong vò ng 45
nă m, Hà n Quo+ c trong vò ng 12 nă m,
Trung Quo+ c trong vò ng 9 nă m
§ Tỷ lệ đa> u tư (investment rate)
70
Các yếu tố tác động tới sự hội tụ hay
phân kỳ
Yếu tố trong nước Yếu tố toàn cầu
Tiết kiệm, đầu tư Thương mại hàng hóa dịch vụ
Tốc độ tăng dân số, Vốn con người Dòng vốn đầu tư ra vào
Công nghệ Dòng di cư lao động có kỹ năng và phổ thông
Phát triển cơ sở hạ tầng Tiếp nhận công nghệ mới
Chính sách kinh tế hợp lý, luật lệ rõ ràng Tăng trưởng kinh tế toàn cầu
minh bạch
Xã hội thuần nhất, ổn định Hòa bình, giá dầu…
71
TLTK
1. Aghion, Philippe, and Peter Howitt (1992) “A Model of Growth Through Creative Destruction.“ Econometrica, Vol. 60, no. 2,
pp. 323-351.
2. Frankel, M. (1962). “The production function in allocation and growth: A synthesis”. American Economic Review, Vol. 52, pp.
995–1022.
3. Pritchett, L. (1996). "Where has all the education gone?," Policy Research Working Paper Series 1581, The World Bank.
4. Pritchett, L. (1997). "Divergence, Big Time." Journal of Economic Perspectives, 11 (3): 3-17.
5. Lucas, Robert E. (1988). “On the Mechanics of Economic Development”. Journal of Monetary Economics, Vol. 22, Issue 1,
pp.3-42.
6. Romer, Paul M. (1990) “Endogenous Technological Change.” Journal of Political Economy, Vol. 98, no. 5, 1990, pp. S71–102.
7. World Bank (2020). World Development Report 2019. The changing nature of work. © World Bank, Washington, DC.
8. World Bank (2020). The Human Capital Index 2020 Update: Human Capital in the Time of COVID-19. © World Bank,
Washington, DC.
72

TTPT - CH 01

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

TTPT - CH 01

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

TTPT - CH 01

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TA# NG TRƯƠ*NG &

1. Lý thuyết tăng trưởng kinh tế tân cổ điển – mô hình Solow

2. Lý thuyết tăng trưởng nội sinh

§ Mở rộ ng mô hı̀nh Harrod-Domar

§ toà n bộ tie7 t kiệ m được chuye> n thà nh đa? u tư

La+ y z = 1/L → Y/L = F(K/L,1)

§ Cầu về hàng hóa và hàm tiêu dùng

y = (1-s).y + i hay i = s.y

§ Sự thay đoe i lượng tư bả n (∆k ):

𝑌! = 𝐴𝐾 " 𝐿#$" (với 0 < α < 1)

%! '!∝ &∝ #$∝

§ Với δ (tỷ lệ kha= u hao tư bả n) là co= định:

𝐾̇ = 𝐾!$% − 𝐾! = 𝐼! − 𝛿𝐾! = 𝑠𝑌! − 𝛿𝐾!

§ Tạ i trạ ng thá i o, n định:

§ Theo lậ p luậ n củ a Solow:

§ Phương trı̀nh vo) n:

§ Vai trò củ a vo) n nhâ n lực

• thu nhậ p củ a mòi lao độ ng: 𝐹* 𝐾, 𝑁 ) ℎ𝑢 ℎ

𝜆 to0 c độ gia tă ng dâ n so0 (co0 định)

• Bá o cá o baO t đaP u cô ng bo, từ 2018

𝑌= 1 − 𝜙' 𝐾 " [𝐴 1 − 𝜙& 𝐿]#$" , 0 < 𝛼 < 1

𝐴! = 𝐴' 𝛾 ! với tham so= 𝛾>1

• Có sự gia tă ng tham so0 𝜆

Tiết kiệm, đầu tư Thương mại hàng hóa dịch vụ

Công nghệ Dòng di cư lao động có kỹ năng và phổ thông

Phát triển cơ sở hạ tầng Tiếp nhận công nghệ mới

Xã hội thuần nhất, ổn định Hòa bình, giá dầu…

You might also like