1.

HAFTA: İLETİŞİM

- İLETİŞİM

- İLETİŞİMİN AMACI

- İLETİŞİMİN TEMEL FONKSİYONLARI

- İLETİŞİMİN UNSURLARI

- İLETİŞİM TÜRLERİ

- İLETİŞİM ARAÇLARI
İLETİŞİM VE İLETİŞİMİN AMACI

İlkel çağlarda jest ve mimiklerden, el ve kol hareketlerinden, duvarlara çizilen

şekil ve resimlerden başlayarak günümüzde gelen iletişim, hayatımızın
önemli bir parçasını oluşturmaktadır. İletişim zorunlu bir ihtiyaç olup aynı
sosyal ortamda iletişim kurmamak neredeyse imkansızdır. İletişimde
bulunmadan herhangi bir işin başarılması mümkün olmadığı gibi toplumu bir
arada tutan iletişimdir. Gündelik hayatımızda evde ailemizle, toplu taşıma
araçlarında diğer kişilerle, okulda arkadaşlarımızla sürekli iletişim halinde
bulunuruz.
İLETİŞİM

Peki iletişim nedir?

İLETİŞİM

İletişim kavramı farklı kişiler ya da farklı durumlar için değişik anlamlara

gelebilmektedir. «Herhangi biri ile iletişim kurmak», «bir haber ya da bilginin
iletilmesi», «bir dosya ya da belgenin iletilmesi», insan makine arasındaki
iletişim ve «sistemler arası iletişim» iletişimin çeşitli anlamlarda kullanımına
örnek verilebilir.

İletişim, bilgi ve düşüncenin herkesçe aynı şekilde anlaşılır hale getirilmesi,

paylaşılması ve karşılıklı bir etkinin sağlanmasıdır.
İLETİŞİM

İletişimi, her türlü duygu, düşünce, haber veya bilginin çeşitli yollarla, başka
kişilere yada merkezlere iletilmesi olarak ifade edebiliriz.

Bir başka tanıma göre ise iletişim, duygu, düşünce ve olayların anlam yüklü
mesajlar aracılığıyla alıcı konumdaki kişi ya da gruplara aktarılması, iletilen
bu mesajların alıcı üzerinde bir etki oluşturması, geri bildirim yoluyla da yeni
iletiler alınması sürecidir.
İLETİŞİM

İletişim, çeşitli sembol ya da şekiller kullanılarak etkileşime geçilmesidir.

İletişim en sade anlamıyla, belirli bir kaynaktan alıcıya duygu ve düşüncelerin

aktarılmasıdır.

İnsanların, kurum ya da kuruluşların içinde yaşadıkları toplumdaki diğer

kişiler, kurum ve kuruluşlarla görsel, işitsel ya da duygusal yollarla kurdukları
etkileşim de iletişimdir.
İLETİŞİM

İki insanın karşılıklı konuşması, arıların balın yeri hakkında

birbirlerine yaptıkları bildirim, araçtayken korna çalmak,

selektör yapmak, bebeklerin karnı acıktığında ağlamaları,

canı yanan bir hayvanın acıyla bağırması vb.,

bunların hepsi birer iletişimdir.

İnsan ya da diğer canlılar hayatlarını sürdürebilmek ve çeşitli ihtiyaçlarını giderebilmek için

iletişim kurmak/iletişim içerisinde bulunmak zorundadırlar.
İLETİŞİMİN TEMEL FONKSİYONLARI

• İletişim bilgi taşır: Bilgi, kişilerin ve grupların var olma süreçlerini ve

ihtiyaçlarını tanımlar. Bilgi, iletişim sorunlarını çözmede ve sorunların
algılanmasında önemli bir faktördür. İletişim, kişi ve gruplar arasında bilgi
taşır.

• İletişim sağlıklı ilişkilerin kurulmasına yardım eder: Bireyler arasında iyi ve

kötü ilişkilerin kurulmasında iletişim aracılık eder. Bireyler arasında sağlıklı
bir iletişim kurulması için her iki tarafında iletişime açık olması ve
birbirlerine inanması gerekir.
İLETİŞİMİN TEMEL FONKSİYONLARI

• İletişim etkileşimi sağlar: Tüm yönetsel ve eğitsel iletişim biçimleri

etkileşim amaçlıdır. Bir kimse başka kimselerin düşünce ve davranışlarını
değiştirmek için onları eyleme geçirmek suretiyle, gönderinin düşüncesinin
alıcıda oluşturulması etkileşimini sağlar.

• İletişim kararlar taşır: Kişi ve kurumların amaçlarını engelleyen sorunların

çözümü için bir dizi önlemi ve bunlar için kararları belirler.
İLETİŞİMİN TEMEL FONKSİYONLARI

• İletişim emirleri taşır: İşlerin verimli bir şekilde yürütülebilmesi için etkili
bir iletişime ihtiyaç vardır. Kurum ya da kuruluşların amaçlarının
açıklanması, çalışanların görev tanımlarının yapılması, yapılacak işleer
hakkında bilgi verilmesi iletişim sayesine olur.

• İletişim geri bildirme imkanı tanır: Alıcı tarafından alınan mesajın

değerlendirilmesini ve alıcıdan mesajı gönderene duygu, düşünce, görüş vb.
aktarılmasına imkan tanır.
İLETİŞİMİN UNSURLARI

 İletişim sürecinde gönderici (kaynak) tarafından oluşturulan mesaj, alıcı

tarafından alınır, alınan mesaj doğrultusunda tekrardan göndericiye geri
bildirimde bulunur. Bu süreçte yer alan unsurlar iletişim sürecinin
unsurlarıdır.
İLETİŞİMİN UNSURLARI

 Kaynak (gönderici): İletişim sürecinde iletilecek olan mesajı oluşturan ve

alıcıya ileten öğedir.

İletişim sürecinin olmazsa olmaz iki öğesinden biridir. İletişim sürecinin

başarı bir şekilde gerçekleştirilmesi büyük ölçüde kaynağa (göndericiye)
bağlıdır. Süreç içerisinde gönderici zihninde oluşturduğu ve göndereceği
mesajı formüle eder. Bunu yaparken zihnindeki fikri kelimelere, sayılara,
resme, şekle vs. dönüştürür.
İLETİŞİMİN UNSURLARI

 Alıcı: Kaynak tarafından gönderilen mesaja hedef olan öğedir.

İletişim sürecinin olmazsa olmaz ikinci öğesidir. Alıcı, kaynaktan gelen

mesajı alır, yorumlar ve bir tepkide bulunur. Alıcının kaynak tarafından
verilen mesajı anlayabilmesi için iyi bir dinleyici, okuyucu, gözlemci vs.
olması gerekmektedir.
İLETİŞİMİN UNSURLARI

 Mesaj (İleti): Kaynak tarafından gönderilen, alıcı tarafından algılanması

beklenen görsel, işitsel vs. ifadelerdir.

 Kanal: Kaynak tarafından gönderilen mesajın alıcıya iletilmesini

sağlayan araçtır.

Mesajın kaynaktan alıcıya gittiği yolu ifade eder. Bu sözlü ve yüz yüze
görüşmede dille olurken, telefon görüşmesinde ise kanal telefondur.
İLETİŞİMİN UNSURLARI

 Geri bildirim (feedback): İletişim sürecinin son halkasını oluşturan geri

bildirim, kaynağın alıcıdan aldığı tepki olarak tanımlanabilir.

Alıcının göndericinin mesajına verdiği cevap da diyebiliriz. Bu cevap

sayesinde kaynak, alıcı tarafından mesajın tam olarak anlaşılıp
anlaşılmadığını öğrenebilir.
İLETİŞİMİN UNSURLARI

 ÖRNEK:
Öğretmen burada kaynak, sınava çalıştınız mı? cümlesi mesaj, öğrenciler
alıcı, bunun dille ifade edilmesi kanal, öğrencilerin verdikleri çalıştık
ifadesi ise geri bildirim (feedback)’tir.
İLETİŞİM TÜRLERİ

İletişim sürecinde insanlar duygu ve düşüncelerini çeşitli iletişim

yöntemleri ile ifade etmektedirler. Bunlar;

• Sözlü iletişim

• Yazılı iletişim

• Sözsüz iletişimdir.
SÖZLÜ İLETİŞİM

• Sözlü iletişim: Toplumsal hayatta en çok kullanılan iletişim türüdür.

Günlük hayatımızda önemli bir yere sahip olan sözlü iletişim, konuşma
dili olarak da isimlendirilir. Sözlü iletişim, konuşarak ve dinleyerek
gerçekleştirilen iletişimdir. Gönderici ve alıcı tarafından gerçekleştirilen
konuşmaların hepsi, ister yüz yüze olsun isterse telefon vs. ile
gerçekleştirilsin sözlü iletişime girer. En etkili iletişim biçimi sözlü ve
yüz yüze olan iletişimdir. Bunun nedeni alıcıyı duyduğumuz gibi niyetini
açıklayan el, kol ve beden hareketlerinin de görebilmemizdir.
SÖZLÜ İLETİŞİM

Sözlü iletişim, iletişim sürecinde;

• Verilen mesajın anlaşılabilmesinin kolay olması,

• Mesaj hakkında sorular sorulabilmesi,

• Verilen cevapların kontrol edilebilmesi,

• Anlaşılamayan hususlara açıklık getirilmesi,

• Eş zamanlı olarak geri bildirim alınabilmesi gibi avantajlara sahiptir.

YAZILI İLETİŞİM

• Yazılı iletişim: İletişimin kağıt, kalem, bilgisayar ve diğer teknolojik yazı

yazma aygıtları kullanılarak gerçekleştirildiği iletişim biçimidir.
Örgütlerde en sık başvurulan, sözlü ifadelerin yazıya dökülerek
biçimlendirildiği ve sunulduğu iletişim türüdür. Yazılı iletişim, kanıt
niteliği taşıdığından dolayı diğer iletişim türlerinden üstündür. Sözlü
iletişimde verilen ifadeler unutulabilir, ancak yazılı ifadeler kalıcıdır. Bu
yüzden yazılı kayıtların önemi büyüktür.
YAZILI İLETİŞİM

Yazılı iletişim sözlü iletişime göre biraz daha zaman alabilir. Ancak,
düşüncelerin yazıya dökülmesi, mesajın karşı tarafa iletilmeden
denetlenmesini sağlar. Yazılı iletişimin dezavantajı ise, mesajı alan herkes
aynı yorumu yapmayabilir. Ayrıca alıcıdan anladıklarını belirten anlık geri
bildirim mekanizması yeterli değildir.

Resmi yazı, iş mektubu, raporlar, dilekçeler, formlar, genelgeler,

sözleşmeler, broşürler vb. önemli iletişim aracıdır.
SÖZSÜZ İLETİŞİM

• Sözsüz iletişim: Sözsüz, dili kullanmadan beden duruşu, yüz ifadeleri,

ses tonu ve göz, jest, mesafe ve giyim gibi davranışlarla kurulan
iletişimdir.

İş yaşamında başarılı olmak için iletişim kurulan kişinin sözlü ifadelerinin

yanı sıra yüz, el, kol, ses tonu, mimiklerine de dikkat etmeli ve onları
duymalıdır. Böylece daha başarılı ve etkin bir iletişim kurulabilir.
İLETİŞİM ARAÇ VE SİSTEMLERİ

Gündelik hayatımızda iletişim için kullandığımız araç ve sistemlerden bazıları

şunlardır;
 Yazılı ve Basılı İletişim Araçları:
• Gazete ve dergi
• Fax ve telgraf
• Broşür ve bültenler
• El ilanları ve el kitapları
• Mektup
• Afiş ve Duyuru panoları
İLETİŞİM ARAÇ VE SİSTEMLERİ

 Sesli İletişim Araçları:

• Telefon
• Cep telefonu
• Telsiz
• Radyo
• Televizyon
• Bilgisayar
• Kuş dili
İLETİŞİM ARAÇ VE SİSTEMLERİ

 Görüntülü İletişim Araçları:

• Cep telefonu (instagram, facebook, whatsapp, vb.)
• Televizyon
• Bilgisayar ve İnternet (e-mail, blog, web siteleri, uzaktan
erişim, vb.)
• Duman?
İLETİŞİM ARAÇ VE SİSTEMLERİ

 İnternet adreslerinde en çok kullanılan alan adı kısaltmaları:

• gov: hükümet (devlet) kuruluşları
• edu: eğitim kurumları
• org: kar amacı gütmeyen kuruluşlar
• com: ticari kuruluşlar
• mil: askeri kuruluşlar
• net: servis sunucuları
• k12: orta dereceli okullar
İLETİŞİM ARAÇ VE SİSTEMLERİ

Sizce günümüzde en çok kullanılan iletişim aracı???

SÖZLÜ VE YAZILI İLETİŞİM ARASINDAKİ FARKLAR

 Dil, insanların birbirleriyle iletişim kurmak, birbirlerine duygu ve düşüncelerini

aktarmak amacıyla kullandıkları sözlü, sözsüz ve yazılı göstergeler dizgesidir.
Dil düşünceyi iletmekle kalmayıp düşüncelerin oluşmasını da sağlar. Düşünce
ve bilginin aktarılması ancak dil sayesinde olur. Anlam yaratmanın, iletmenin,
onu algılamanın tek aracı dildir. Anlam yaratmanın, bunu iletmenin ve iletilen
anlamın algılanmasının tek aracı dildir. Dil, sözlü, yazılı veya beden hareketleri
ile somut hale gelerek iletişim kurulmasını sağlar.
SÖZLÜ VE YAZILI İLETİŞİM ARASINDAKİ FARKLAR

Yazı, insanlar arası ilişkilerde ve kurumlar arası iletişimde güven sağlayıcı bir
özelliğe sahiptir. Yazı, insanoğlunun belleğinin yükünü hafifleterek düşünsel
enerjisini başka işlere ayırmasını sağlar. Yazı, bilginin nicelik olarak artmasına
katkı sağlamasının yanı sıra niteliksel olarak da gelişmesini sağlar. Yazı sayesinde
bilgiler, hem uzun süre korunur hem de farklı insan ve toplumlara iletilmesi
sağlanır.

Sözlü iletişim ile yazılı iletişim arasındaki farklılıklar, sadece kullanılan dilde
görülmez.
SÖZLÜ VE YAZILI İLETİŞİM ARASINDAKİ FARKLAR

Sözlü ve yazılı iletişim farklı araçlarla yapıldığı için bazı farklılıklar gösterir.
Bunlar;

• Yazılı anlatımda beden dili kullanma olanağı yoktur. Bu fark etkin yazı yazma
ile giderilmelidir.

• Sözlü iletişimde alıcı sadece konuşmayı anlamaya çalışırken dil yanlışlarına

bakmaz. Yazılı iletişimde ise dil bilgisi kuralları, noktalama işaretleri önemlidir
ve bunlara dikkat edilmelidir.
SÖZLÜ VE YAZILI İLETİŞİM ARASINDAKİ FARKLAR

• Sözlü iletişimde, ses tonu ve beden dilinin kullanımı önemliyken, yazılı

iletişimde yazı biçimi (şekli) önemlidir.

• Sözlü iletişimde verilen mesaj aynı anda düzeltilebilir ve anında geri bildirim
alınabilir.

• Yazılı iletişimde beden dili olmadığı için iletişim gücü zayıflar. Yazılı iletişimde
bu boşluk, dilde doğruluk ve dilin mekaniğine uyularak giderilmeye çalışılır.
YAZILI İLETİŞİMİN AVANTAJLARI VE DEZAVANTAJLARI

Yazılı iletişimin avantajları öyle sıralanabilir;

• Yazılı iletişimde iletilmek istenen mesaj, sözlü iletişime göre daha dikkatli ve özenli
hazırlanır.

• Yazılı iletişimde verilmek istenen mesaja dönme imkanı sözlü iletişime göre daha
mümkündür. Sözlü iletişimde verilmek istenen mesaj tekrar edilmek istendiğinde
unutulur ya da aynı olmayabilir.

• Yazılı iletişimde, sözlü iletişime göre geri bildirim sayısı azalacağı için yapılacak iş ve
işlemlerde hız sağlanır.
YAZILI İLETİŞİMİN AVANTAJLARI VE DEZAVANTAJLARI

• Yazılı iletişimde gönderilen mesajın bozulma imkanı yoktur.

• Yazılı iletişimde bilgiler, son halini almadan dikkatlice hazırlanıp

gözden geçirilebilir. Teorik olarak yazılı iletişimde sözlü iletişime
göre daha az yanlış yapılır.
YAZILI İLETİŞİMİN AVANTAJLARI VE DEZAVANTAJLARI

Yazılı iletişimin dezavantajları ise şunlardır;

• Yazılı iletişimde, mesajı alan için kişi için anlaşılmayan ifadeleri açıklama imkanı
yoktur.

• Sözel iletişim için son derece önemli olan kişisel temas, resmi olunması gereken yazılı
iletişimde yoktur. Alıcının mesajı aldığında aklına gelen soruları sorma imkanı
olmadığından iletişim etkinliği yazılı iletişimde azalır.

• Yazılı iletişimde, kullanılan yazının ömrü bitinceye kadar saklanması gerekmektedir.

Bu da saklama, koruma güçlüğüne neden olabilmektedir.