Chùa Ajanta

Chùa hang Ajanta là một trong những di sản lớn nhất về đạo Phật
còn lưu giữ được đến ngày nay. Chùa hang nằm ẩn sâu trong khu rừng
rậm hoang vu của cao nguyên Deccan ở Ấn Độ.
Phức hợp chùa hang Ajanta nằm trong một khe núi đá hiểm trở
với rừng cây cối rậm rạp, cách làng Ajantha khoảng 3,5 km. Nó toạ lạc ở
huyện Aurangabad, bang Maharashtra, miền Trung Ấn Độ.
Chùa hang Ajanta ở lưng chừng núi, bên dưới hang động là dòng sông
Waghora uốn khúc. Hang động được bố trí theo dạng hình móng ngựa,
khoét sâu vào bên trong vách núi đá thẳng đứng cao 76m.
 Quang cảnh xung quanh của phức hợp chùa hang Ajanta

Các chùa hang này bắt đầu được xây dựng vào thế kỷ thứ II TCN,
tiếp tục cho đến tận thế kỷ IX SCN. Cho nên, nói như Chritmas
Humphey: "Ở đây, trong một ngày, ta có thể xem toàn bộ lịch sử của
nghệ thuật Phật giáo".
Di tích hang động Ajanta có tất cả 30 hang, bao gồm Thánh đường
Phật giáo và các khu phụ cận. Các nhà khảo cổ đã đánh dấu các hang
theo số thứ tự. Quần thể hang động Ajanta không được tạo dựng trong
một thời kỳ liên tục nên các nhà nghiên cứu phân chia các hang động
theo từng thời kỳ xây dựng.
Phức hợp chùa hang Ajanta bao gồm các chùa thờ Phật (Viharas)
và các lăng mộ của các vị thiền sư (Chaitya-grihas) được đào khoét ngay
trong lòng núi ở hai giai đoạn. Giai đoạn đầu thế kỷ II trước Công
nguyên thường được gọi là giai đoạn Hinayana (liên quan đến Phật giáo
Tiểu thừa, khi đạo Phật là tôn giáo được sùng bái) .... Ở Ajanta, hang
động số 9, 10,11,12, 13 và 15A (hang động cuối cùng được khai quật
vào năm 1956, và vẫn chưa được đánh số chính thức) mang nhiều màu
sắc của Phật giáo nguyên thủy.
Giai đoạn hai của công trình xây dựng Ajanta được tiếp tục tiến hành
sau hơn 3 thế kỷ tạm lắng được xây dựng vào thế kỷ V, mang màu sắc
Phật giáo mới. Giai đoạn này thường được gọi một cách không chính
thức là giai đoạn Mahayana, và một số hang vẫn đang dang dở chưa
được hoàn tất.

Một trong những điểm đặc biệt của quần thể hang động này chính
là một số lượng khổng lồ những bức tượng điêu khắc về đạo Phật. Đây
được coi là những tác phẩm hội họa đẹp nhất của nghệ thuật Phật giáo
ở Ấn Độ.

(mấy tấm nhỏ này m để chung 1 2 trang thôi cũng được nhee)
Số lượng khổng lồ của tượng điêu khắc về đạo Phật
 Các hang thờ Phật ở Ajanta có kích thước khác nhau, trong đó
hang lớn nhất có diện tích khoảng 16m, được đục khoét một cách
vuông vức. Việc xây dựng các chùa hang này cũng có sự khác nhau rất
lớn, có những chùa được xây dựng một cách đơn giản nhưng cũng có
những chùa được xây dựng khá công phu và tinh xảo.
Nhưng phần thiết yếu mà một ngôi chùa phải có đó là nơi thờ Phật.
Trong giai đoạn Vakataka, những nơi thờ tự Phật ít được để tâm xây
dựng bởi vì những nơi có mặt bằng rộng rãi thì thường được dùng làm
nơi ăn ở và tụ tập của tín đồ...
Sau đó, các nơi thờ Phật mới được xây dựng nhiều hơn.
Các nơi thờ Phật thường được xây dựng dựa lưng vào vách đá phía sau
ở trung tâm của ngôi chùa và trên mỗi nơi thờ tự thường đặt một bức
tượng Phật ngồi bằng đá.
Không chỉ có các hang động, Ajanta đặc biệt nổi danh với những
bức bích họa trên vách đá và trần hang. Tổng cộng ở Ajanta có đến 500
bức.
Màu sắc tranh được làm từ các chất khoáng và các chất có nguồn gốc
thực vật nên vừa hài hòa, vừa tương phản mà vẫn tươi nguyên qua mấy
ngàn năm. Toàn bộ các bức tranh đều tập trung thể hiện cuộc đời đức
Phật và thể hiện các câu chuyện tiền thân của Ngài (trong đó có nhiều
kiếp là các con vật , nhiều kiếp là những con người có xuất thân khiêm
tốn).
Du khách đến tham quan sẽ thực sự ngạc nhiên và choáng ngộp trước
khung cảnh hết sức hùng vĩ ở nơi đây, trước hàng dài tượng Phật được
đục đẽo bằng tay ở mặt tiền của hang động. Vào sâu trong hang, là cả
một câu chuyện lịch sử về quá trình giác ngộ, tu luyện gian khổ của Đức
Phật sẽ được thể hiện qua hàng loạt các tác phẩm điêu khắc trong
hang.
 (này nữa)
Điều gây ấn tượng hơn nữa đó là cách mà những người thợ xa xưa
đã tạo nên các tác phẩm nghệ thuật của mình. Theo một số tài liệu,
nguyên liệu chính để làm nên những bức vẽ chính là đá cuội và các loại
rau quả. Rau quả được nghiền nát ra để tạo thành 1 chất keo, sau đó
được nghiền tiếp và các viên sỏi đầy màu sắc để tạo ra một loại sơn cho
những tác phẩm này. Những chất liệu được người xưa nghiên cứu và
tìm tòi đã được chứng minh và kiểm nghiêm qua thời gian hàng trăm
năm, cho đến hôm nay vẫn giữ được vẻ đẹp của nó. Chính điều này
càng làm tăng thêm giá trị về văn hóa lịch sử cho công trình chùa hang
Ajanta.
Vì thế, tuy đều là gắn với đề tài Phật giáo nhưng các bức tranh không
chỉ giới hạn trong cuộc sống tăng viện mà bao trùm hiện thực rộng lớn
hơn: cả cuộc sống cung đình, cuộc sống của bao người bình dị nơi thị
thành thôn xóm, thế giới chim thú, cỏ hoa và cả thế giới của các tiên nữ,
các tạo vật thần linh trên thiên giới nữa. Một cuộc sống sôi nổi, hưng
phấn và đầy đam mê.
 Những thiếu nữ trong tranh Ajanta được thể hiện rất quyến rũ với
những đường cong mềm mại, thần thái sinh động trong từng ánh mắt,
từng nét môi say đắm và e lệ. Các nghệ nhân còn khéo lợi dụng sự phân
bố ánh sáng để người xem khi chuyển dịch vị trí có thể thấy nhân vật
trong tranh như chớp mắt, hé cười, hết sức sống động.

Chùa cũng nổi tiếng với bức bích họa lớn vẽ một phụ nữ và một đứa
trẻ, gương mặt họ bừng lên khao khát hướng tới sự giải thoát. Đó là vợ
và con của Phật.

Bức hoạ nổi tiếng - Vợ và con của đức Phật

 Có thể nói, nghệ thuật Phật giáo đã sử dụng vẻ đẹp của thế giới
vật chất như một phương tiện để hướng đạo khát vọng các tín đồ với vẻ
đẹp tâm linh của giác ngộ chân mạnh của nó nằm ở chính thông điệp
của Đấng Giác Ngộ kêu gọi chi kiến của chúng ta chế ngự, vượt qua
những cạm bẫy cám dỗ. Vượt qua những hình thức ảo ảnh, giả ngụy của
cái đẹp, ta sẽ thấy cái đẹp đích thực.
Quần thể hang động Ajanta chính là di tích quý giá đại diện cho
thời kỳ hưng thịnh của Phật giáo tại Ấn Độ.