Home /

Atopowe zapalenie skóry – wszystko, co musisz wiedzieć.

Przyczyny, objawy, leczenie i pielęgnacja skóry atopowej.

ATOPOWE
ZAPALENIE SKÓRY –
WSZYSTKO, CO
MUSISZ WIEDZIEĆ.
PRZYCZYNY,
OBJAWY, LECZENIE I
PIELĘGNACJA
SKÓRY ATOPOWEJ.
7 min. czas czytania

Skóra w organizmie człowieka pełni wiele

istotnych funkcji. Jedną z nich jest
ochrona narządów wewnętrznych oraz
zapobieganie przed wnikaniem do
wnętrza organizmu zarazków,
mikroorganizmów i drobnoustrojów, a
także alergenów, które mogą mieć
negatywny wpływ na nasze zdrowie.
Skóra chroni również przed szkodliwym
działaniem czynników zewnętrznych,
m.in. wiatru czy mrozu. Niestety w
przypadku niektórych osób bariera
ochronna skóry nie pracuje w taki sposób
jak powinna, czego efektem jest
swędzenie, pieczenie i ogólny
dyskomfort. Objawy te zwykle stanowią
symptomy AZS – atopowego zapalenia
skóry. Choroba ta funkcjonuje również
pod nazwami wyprysku atopowego oraz
egzemy i może dotyczyć nawet 20%
noworodków i 3% dorosłych. Zapalenie
skóry jest jednym z najczęściej
występujących schorzeń skóry, które
może w bardzo dużym stopniu wpływać
na nasze codzienne życie. Dowiedz się
wszystkiego o AZS i sprawdź, jak w
poprawny sposób pielęgnować skórę
atopową.

1 ATOPOWE ZAPALENIE SKÓRY – CO TO

TAKIEGO?

2 ATOPOWE ZAPALENIE SKÓRY –

PRZYCZYNY

3 ATOPOWE ZAPALENIE SKÓRY – OBJAWY

4 CO ZAOSTRZA OBJAWY AZS?

5 WPŁYW AZS NA JAKOŚĆ ŻYCIA

6 JAK LECZYĆ ATOPOWE ZAPALENIE

SKÓRY?

7 ATOPOWE ZAPALENIE SKÓRY –

LECZENIE

8 PIELĘGNACJA SKÓRY Z AZS

9 SKÓRA ATOPOWA – O TYM WARTO

PAMIĘTAĆ

1
ATOPOWE ZAPALENIE
SKÓRY – CO TO TAKIEGO?
Chcąc dowiedzieć się, w jaki sposób
prawidłowo pielęgnować atopową skórę,
warto zacząć od podstaw. Co to jest
atopowe zapalenie skóry? Atopowe
zapalenie skóry to niezwykle
powszechna, przewlekła, zapalna i
niezakaźna choroba skóry. Jednym z
towarzyszących jej objawów jest bardzo
silny świąd i atopia skóry, a także okresy
remisji, jak i silnych nawrotów. Ze
względu na jej dużą częstotliwość
występowania, atopowe zapalenie skóry
uznawane jest za chorobę cywilizacyjną
XXI wieku. Choroba ta zwykle pojawia się
w bardzo wczesnym dzieciństwie i w
wielu przypadkach utrzymuje się przez
całe życie. Szczególnie często występuje
w krajach wysokorozwiniętych, a
niezdiagnozowana stanowi duże źródło
zarówno fizycznego, jak i psychicznego
dyskomfortu.

U KOGO WYSTĘPUJE ATOPOWE

ZAPALENIE SKÓRY?

AZS u dorosłych rzadko pojawia się

samoistnie i zwykle stanowi nawrót
choroby z czasów dzieciństwa. Warto
pamiętać, że w przypadku tej choroby
wyróżniamy jej trzy fazy:
● niemowlęcą – może mieć miejsce od
narodzin do 2. roku życia. Zmiany
zlokalizowane są przede wszystkim na
policzkach, płatkach uszu, skórze głowy,
a w ciężkim przypadkach mogą
obejmować całe ciało;
● dziecięcą – dotyczy dzieci pomiędzy 3.
a 11. rokiem życia. Zmiany pojawiają się
głównie na zgięciach łokciowych i
kolanowych, skórze karku, częste jest
również atopowe zapalenie skóry na
dłoniach;
● młodzieżową/atopowe zapalenie
skóry u dorosłych – zmiany
zlokalizowane są w tych samych
miejscach jak w fazie dziecięcej,
dodatkowo mogą pojawiać się w górnej
części ciała i wokół ust. Ich obecność
często uwarunkowana jest w zależności
od pory roku mogą nasilać się wiosną,
jesienią i zimą, a łagodzić w czasie lata.

Atopowe zapalenie skóry znacznie

częściej występuje w przypadku dzieci,
których rodzice również chorowali lub w
dalszym ciągu zmagają się z tą chorobą.
Co więcej, z większą częstotliwością
pojawia się u kobiet. Warto mieć na
uwadze fakt, że AZS bardzo często
współistnieje z innymi chorobami
atopowymi jak astma oskrzelowa, alergia
pokarmowa czy alergiczny nieżyt górnych
dróg oddechowych i spojówek. Warto
mieć to na uwadze, jeśli podejrzewamy
atopowe zapalenie skóry u swojego
dziecka.

2
ATOPOWE ZAPALENIE
SKÓRY – PRZYCZYNY
Skąd bierze się atopowe zapalenie skóry i
jakie są jego przyczyny? Niestety do dnia
dzisiejszego nie zostały one w pełni
poznane. Mimo to liczne źródła naukowe
wskazują, że AZS jest wynikiem
złożonych czynników genetycznych,
środowiskowych i immunologicznych
współistniejących z defektem bariery
naskórkowej. Na rozwój choroby mają
wpływ mutacje genów, które odpowiadają
za czynniki sprzyjające rozwojowi innych
chorób skóry jak łuszczyca, astma czy
reumatoidalne zapalenie stawów.

Na rozwój zmian atopowych bardzo duży

wpływ mają jednak czynniki
środowiskowe, do których zalicza się:
● alergeny (sierść zwierząt, kurz,
roztocza, pyłki roślin, niektóre pokarmy);
● zanieczyszczenie środowiska;
● zakażenia bakteryjne (np. gronkowiec
złocisty);
● silny, chroniczny stres;
● różnego rodzaju substancje drażniące
(detergenty, niektóre tkaniny, wybrane
składniki kosmetyków);
● wilgotność powietrza;
● wysoka i niska temperatura, a także jej
wahania.

Na wystąpienie AZS zdecydowanie

częściej narażone są osoby żyjące w
miastach, gdzie kiepska jakość powietrza
i częsta zmiana temperatur utrudnia
codzienną pielęgnację skóry i potęguje
nieprzyjemne objawy.

3
ATOPOWE ZAPALENIE
SKÓRY – OBJAWY

Objawy atopowego zapalenia skóry są

dość charakterystyczne i dość trudno je
przeoczyć. Warto jednak pamiętać, że
jeżeli zauważymy symptomy wskazujące
na obecność tej choroby, zawsze
powinniśmy udać się z nimi do
dermatologa, który będzie w stanie
postawić właściwą diagnozę (niektóre
choroby skóry początkowo mogą dawać
podobne objawy jak AZS). Jak wygląda
atopowe zapalenie skóry?

Objawy, które mogą wskazywać na

obecność atopowego zapalenia skóry, to:
● bardzo silny świąd, który powoduje
chęć drapania się;
● znaczna suchość skóry;
● zaczerwienienie i rumień;
● obecność grudek i pęcherzyków, które
często wypełnione są płynem
surowiczym i mogą tworzyć sączące ranki
i nadżerki.

Lekarze wyróżniają także mniejsze

kryteria świadczące o obecności
atopowego zapalenia skóry jak:
● świąd w trakcie pocenia (np. po
intensywnym wysiłku fizycznym);
● wczesny początek zmian;
● szybkie reakcje skórne;
● rybia łuska;
● pozytywne wyniki testów skórnych z
alergenami;
● tendencje do nawrotowych zakażeń
skóry;
● nietolerancja wełny;
● nietolerancja wybranych pokarmów;
● zaćma.

Duże znaczenie ma także lokalizacja

zmian. Jak już wspomniano, u niemowląt
zmiany znajdują się najpierw na twarzy, a
następnie na szyi oraz tułowiu. W
przypadku starszych dzieci i nastolatków
obejmują zgięcia stawowe, a w przypadku
osób dorosłych mogą być rozsiane po
całym ciele, choć bardzo często
pojawiają się na dłoniach.

4
CO ZAOSTRZA OBJAWY
AZS?
Zmiany atopowe bardzo szybko mogą
ulec zaostrzeniu w wyniku różnego
rodzaju czynników. Aktualnie ma to
miejsce niezwykle często w wyniku
kontaktu z różnego rodzaju
detergentami, które mogą znajdować się
w kosmetykach czy też środkach
chemicznych. Szczególnie
niebezpieczne są barwniki i konserwanty,
dlatego też np. w trakcie sprzątania
zaleca się korzystanie ze specjalnych
rękawiczek, aby możliwie jak najbardziej
ograniczyć ewentualny kontakt skóry z
substancją drażniącą.

Skóra atopowa jest bardzo reaktywna,

dlatego też należy poświęcać wiele uwagi
na kosmetyki pielęgnacyjne, z których
korzystamy na co dzień. Może się okazać,
że to właśnie w ich składzie znajduje się
przyczyna problemu. Oprócz sztucznych
barwników, konserwantów i parabenów
niebezpieczne mogą okazać się
substancje o działaniu wysuszającym, jak
alkohol czy SLS-y, które również mogą
doprowadzić do naruszenia płaszcza
hydrolipidowego.

5
WPŁYW AZS NA JAKOŚĆ
ŻYCIA
AZS skóry ma bardzo duży wpływ na
jakość życia. Pacjentom dokucza
nieznośny świąd, nieopisane uczucie
suchości na skórze, a potrzeba drapania
się pojawia się nawet podczas snu, co z
kolei może prowadzić do rozdrażnienia i
bezsenności. Niestety AZS ma wpływ
także na pozostałe aspekty życia. Wiele
dzieci zmagających się z tą dermatozą
posiada znaczne problemy w szkole,
które wynikają z braku możliwości
skupienia się na zajęciach, równie często
są na nich nieobecne. Udowodniono też,
że dzieci cierpiące na atopię częściej
miewają stany lękowe.

Dorośli również zmagają się z

problemami skórnymi i mogą one być
równie niekomfortowe. Tu w grę wchodzi
nie tylko samopoczucie, ale też
wizerunek i pewność siebie, którego
może zabraknąć w życiu zawodowym i
prywatnym.

6
JAK LECZYĆ ATOPOWE
ZAPALENIE SKÓRY?
Jak wyleczyć atopowe zapalenie skóry?
Tutaj pojawia się dobra i zła wiadomość.
Niestety pomimo tak dużego rozwoju
medycyny w dalszym ciągu nie
wynaleziono leku, który raz na zawsze
zlikwidowałby wszystkie przyczyny i
dolegliwości dotyczące skóry atopowej.
Dobra wiadomość jest taka, że dzięki
stosowaniu odpowiednich leków
immunosupresyjnych, unikaniu
czynników drażniących, a także właściwej
pielęgnacji skóry można zwalczyć objawy
do tego stopnia, że choroba na długi czas
pozostanie w stanie uśpienia. Podstawą
sukcesu jest jednak niezmiennie
prawidłowa diagnoza. Dlatego też, jeśli
zauważysz jakiekolwiek niepokojące
symptomy (u siebie lub swojego
dziecka), najpierw odwiedź dermatologa,
by uzyskać prawidłową diagnozę.

Diagnoza choroby przebiega przede

wszystkim na podstawie wywiadu z
pacjentem. Mimo to dermatolodzy
bardzo często przed postawieniem
ostatecznej diagnozy zlecają
przeprowadzenie dodatkowych badań
jak:
● testy skórne i płatkowe;
● poziom ogólnego IgE;
● poziom specyficznego IgE.

7
ATOPOWE ZAPALENIE
SKÓRY – LECZENIE
Nie ulega wątpliwości, że leczenie AZS
to niezwykle żmudny i długotrwały
proces. Przede wszystkim wymaga on
dużej cierpliwości i determinacji pacjenta
(niestosowanie się do zaleceń lekarza
jest jedną z przyczyn zaostrzania
objawów choroby). W dużej mierze
lekarze koncentrują się na profilaktyce,
łagodzeniu istniejących objawów, a także
leczeniu miejscowym i ogólnym. Jeśli
zmiany nie są nasilone, zwykle stosuje
się leki o działaniu
przeciwhistaminowym,
immunomodulującym lub
przeciwinfekcyjnym. Niestety, jeśli
objawy są mocno nasilone, lekarz może
zdecydować o leczeniu
ogólnoustrojowym.

Leczenie miejscowe w przypadku

większości pacjentów cieszy się dużym
powodzeniem. Jego głównym zadaniem
jest zmniejszenie świądu skóry, a także
regeneracja uszkodzonej skóry i
odbudowa warstwy hydrolipidowej. W
przypadku leczenia zewnętrznego
wykorzystuje się przede wszystkim
glikokortykosteroidy, antybiotyki, a
czasem także leki o działaniu
przeciwgrzybiczym i przeciwwirusowym.

8
PIELĘGNACJA SKÓRY Z
AZS
Oprócz niezbędnej terapii
farmakologicznej kluczowa jest także
codzienna pielęgnacja i stosowanie
odpowiednich kosmetyków do wrażliwej
skóry ze zmianami atopowymi, aby nie
dopuszczać do wystąpienia objawów.
Marka La Roche-Posay wychodzi
naprzeciw osobom zmagającym się z tą
dermatozą, oferując skuteczne,
bezpieczne i łagodzące produkty do
codziennej pielęgnacji ciała.

Podstawą pielęgnacji skóry atopowej są

emolienty. To substancje o silnie
regenerującym i natłuszczającym
działaniu, które zabezpieczają i
odbudowują uszkodzoną warstwę
hydrolipidową skóry. Charakteryzują się
również działaniem zmiękczającym. Są
one dostępne w formie balsamów,
kremów, a także produktów do kąpieli. To
właśnie tutaj rozpoczyna się prawidłowa
pielęgnacja skóry atopowej, która
zapewni nam komfort przez cały dzień.
Dobrym produktem będzie krem myjący
do skóry wrażliwej Lipikar Syndet AP+,
który można stosować już od pierwszych
dni życia. Sprawdza się bardzo dobrze w
przypadku skóry atopowej i wrażliwej.
Jest bezzapachowy, nie zawiera mydła, a
jego kremowo-żelowa konsystencja jest
bardzo przyjemna dla skóry.

Kolejnym kosmetykiem myjącym, który

sprawdzi się idealnie do pielęgnacji skóry
dla całej rodziny jest żel myjący Lipikar.
W jego składzie znajdują się dwa istotne
składniki, które wpływają na odżywienie i
ukojenie atopowej skóry: niacynamid oraz
masło shea. Niacynamid niweluje
nieprzyjemne uczucie swędzenia, z kolei
masło shea pomaga odbudować
uszkodzoną warstwę lipidową.

Skóra atopowa ze względu na

uszkodzoną warstwę ochronną bardzo
szybko traci wodę odpowiadającą za jej
nawilżenie. Dlatego też, aby skóra po
kąpieli nie stawała się sucha i swędząca,
należy odpowiednio ją zabezpieczyć i
zatrzymać niezbędne nawilżenie. W tym
celu również pomocne okażą się
emolienty i Lipikar Baume AP + M
balsam do bardzo suchej skóry.
Przywraca on równowagę mikrobiomu
skóry, która w przypadku AZS jest
zaburzona. Jest idealny do stosowania na
dzień, ponieważ posiada lekką
konsystencję, która bardzo szybko się
wchłania. Może być stosowany w
pielęgnacji skóry atopowej dorosłych
oraz niemowląt.

9
SKÓRA ATOPOWA – O
TYM WARTO PAMIĘTAĆ
Jak już zostało wspomniane, profilaktyka i
odpowiednia, świadoma pielęgnacja
stanowią podstawę w walce z atopowym
zapaleniem skóry. Poniżej znajduje się garść
przydatnych wskazówek, które mogą okazać
się pomocne w dbaniu o skórę atopową
zarówno w przypadku dorosłych, jak i dzieci:
● w przypadku osób chorujących na AZS nie
zaleca się długich kąpieli w ciepłej wodzie.
Najbezpieczniejsze będą szybkie prysznice
w wodzie o temperaturze nie
przekraczającej 38°C;
● rekomendowane jest także używanie
miękkiego ręcznika, który nie podrażnia
skóry. Należy się nim wycierać poprzez
delikatne przykładanie do skóry, a nie
pocieranie. Zalecane jest też korzystanie z
ręczników jasnych, pozbawionych ciemnych
barwników, które dodatkowo mogą
podrażniać wrażliwą już skórę;
● regularność to w przypadku atopowej
skóry podstawa – pamiętaj, aby nawilżać ją
co najmniej dwa razy dziennie;
● rób wszystko, by unikać przegrzewania się
i nagłych zmian temperatury. Nie rezygnuj
całkowicie z aktywności fizycznej, ale postaw
na taką, która nie potęguje atopowych zmian
pojawiających się na skórze – jednym
słowem staraj się nadmiernie nie spocić. A
jeśli jesteś miłośnikiem basenu, to pamiętaj,
że kontakt z chlorowaną wodą powinien być
najkrótszy jak to możliwe. Lepszym
rozwiązaniem będą baseny z wodą
ozonowaną;
● zwróć uwagę na detergenty, których
używasz do prania. Najlepiej zrezygnuj z
płynów do prania wypełnionych po brzegi
substancjami zapachowymi. Płucz pranie
dwa lub trzy razy, by pozbyć się chemii, która
dostała się do tkanin, a potem będzie miała
kontakt z Twoją skórą. Wybieraj proszki i
płyny do prania ubranek niemowląt –
zazwyczaj są pozbawione substancji
zapachowych. Zwracaj uwagę na skład
produktu i to, czy posiada on odpowiednie
certyfikaty;
● czynnikiem potęgującym zmiany u osób
chorych na AZS jest między innymi stres.