Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 8

MISSION VISION

OLLCF is committed to provide Republic of the Philippines A locally responsible and globally
dynamic, excellent, and client- OUR LADY OF LOURDES FOUNDATION competitive learning institution capable
oriented services to ensure relevant OFFICE OF THE VICE PRESIDENT FOR ACADEMIC AFFAIRS of producing highly competent, morally
and quality higher education upright, and productive citizenry.
Vinzons Ave., Daet,Camarines Norte
accessible to all.

Mga Barayti at Baryasyon Antropolohikal:Pagsilip sa mga hibla at


habi ng wika, kultura at Lipunan
Edward Taylor (1871)
“Ang kultura ay isang komplikadong kabuuan na binubuo ng
lahat ng mga kakayahan at kasanayan na nalinang ng tao bilang
kabahagi ng isang lipunan.”

Ang teoretikal na hibla ng varayti at baryasyon antropolohikal


May dalawang teorya na sumibol mula sa mga pagsusuring nalikha sa
kasaysayan ng L.A.
1. Linguistic relativity
2. Cognitive appropriation
Principle of linguistic relativity
Ayon kay Sapir :
“while all languages can do the same work of symbolic e
expression, different techniques of expression are salient and
indicate relativities of understanding.”
Ayon naman kay Whorf:
“We cut up nature, organize it into concepts, and ascribe
significances as we do, largely because we are parties to an
agreement to organize it in this way- an agreement that holds
throughout our speech community and its codified in patterns of
our language.”
“Ang mga wika ba ay totoong magkatulad o totoong magkakaiba?”
- Natuklasan na lahat ng mga wika at paggamit nito ay nakalaan
para sa komunikasyon.
- bilang mga magkakatulad na natatanging Sistema, pinaiinog ang
mga wika ng tunog, salita, at iba pang mga linggwistikong
manipestasyon ng komunikasyon.
- subalit ang common denominator, ayon sa kanilang pagsusuri, ng
lahat ng paraan ng pagbuo, paglikha, at paggamit ng wika ay hindi
naman komunikasyon, kundi kahulugan.

Sa pamamagitan ng kanilang mga kapaniwalaan, nasagot na rin ang tanong


na:
“ Sa anong kahanggahan maituturing na ang mga wika ay nahuhubog ng
kultura?.”

PAGE \* MERGEFORMAT 2 | College of Teacher Education


MISSION VISION
OLLCF is committed to provide Republic of the Philippines A locally responsible and globally
dynamic, excellent, and client- OUR LADY OF LOURDES FOUNDATION competitive learning institution capable
oriented services to ensure relevant OFFICE OF THE VICE PRESIDENT FOR ACADEMIC AFFAIRS of producing highly competent, morally
and quality higher education upright, and productive citizenry.
Vinzons Ave., Daet,Camarines Norte
accessible to all.

Ipinaliliwanag nito na ang mga wika ay totalidad ng pag-iral at ang


pag-iisip at wika ay magkawing na Mabuti kung kaya’t ang pagtukoy sa
world view o kabuuang pananaw ng isang pangkat sa mga penomenong
natural at empirical ay kumakawang din sa kung paano ginagamit ang
isang wika .
Cognitive appropriation

 Pangunahing layunin nito na tukuyin at tiyakin ang ugnayan ng


habitual thought o kinasanayang anyo ng pag-iisip at pagkilos sa
wika at paggamit nito.
 Sinabi nitong tanging sa mga manipestasyon ng karanasang kultural
lamang mauunawaan kung paanong nag-aangkop(appropriate)ang isang
pangkat ng tao ng isang kaanyuang pangwika na lapat sa kanilang
anyo ng pag-iisp at pag-uugaling panlipunan.

Foley (1997)

MGA PAGPAPADRONG LINGGWISTIKO BILANG ESTILO NG PAGSASALITA

SISTEMA NG KONSEPTUWALISASYON AT REALISASYON NG KARANASAN

MGA KAPANIWALAAN AT KASANAYANG KULTURAL

Ipinapakita ng dayagram na ito, batay kay Foley(1997),na ang


wika, pag-iisip o kognisyon, at kultura ay magkakaugnay.

Ang nosyon ng varayti at barasyong antropolohikal


Barasyon ng taguri sa mga pekulyar na katangiang mayroon ang
isang wika o kaanyuang pangwika kung ihahambing sa iba pa.
Varayti ang taguri sa mga aktwal na wika o kaanyuang pangwika na
nagtataglay ng mga partikular na katangiang lingguwistiko o
supralingguwistiko, berbal o di-berbal.

PAGE \* MERGEFORMAT 2 | College of Teacher Education


MISSION VISION
OLLCF is committed to provide Republic of the Philippines A locally responsible and globally
dynamic, excellent, and client- OUR LADY OF LOURDES FOUNDATION competitive learning institution capable
oriented services to ensure relevant OFFICE OF THE VICE PRESIDENT FOR ACADEMIC AFFAIRS of producing highly competent, morally
and quality higher education upright, and productive citizenry.
Vinzons Ave., Daet,Camarines Norte
accessible to all.

Linguistic variety at diversity- mga phenomenon ng mga nagsasali-


salikop na ideya at usapin ng kapangyarihang kultural, politikal
at sosyal.
Tatlong padrong kultural na maaring makaapekto sa pagkilala sa
baryasyon at varayti sa mga wika(Robert Lado (1957)
Anyo- tumutukoy sa elemento ng isang partikular na kultura na
bumubuo sa isang functioning na yunit ng pagkilos (behavior).
Kahulugan- tumutukoy sa pagsusuri ng mga bagay sa paligid na
nararanasan sa isang kultura.
Distribusyon- kadalasang pagsasagawa ng isang pagkilos.

Ipinalagay ni Lado na kung nais nating maghambing ng dalawang


kutura at ang mga wikang pekulyar sa mga ito, kailangang suriin
ang tatlong padrong ito na lumalabas sa apat na anyo:
Parehong anyo, magkaibang kahulugan
Parehong kahulugan, magkaibang anyo
Parehong anyo, parehong kahulugan, magkaibang
distribusyon
Mga preconceived na nosyon

Mga manipestasyon ng varayti at barasyong antropolohikal


Wika at Panahon
Wika at Bilang
Wika at Espasyo
Wika at Kulay
Wika at Kinship
Wika at Etnikong Pagkakakilanlan

Wika at panahon

 Itinuturing na ang panahon (time) ay isang perceptually tangible


na bagay.
 Tulad ng maraming wika sa daigdig , ganito ang pagturing ng mga
Filipino sa panahon kung kaya, pagdagdag ang pagtukoy sa panahon.
Wika at bilang

 Ang konsepto ng panahon ay nasusukat bilang isang obhektibong


kantidad, gaya ng haba, lawak, at iba pa. Subalit kapag ito ay
sinukat o binilang, animo ito’y nagiging perceptually tangible sa

PAGE \* MERGEFORMAT 2 | College of Teacher Education


MISSION VISION
OLLCF is committed to provide Republic of the Philippines A locally responsible and globally
dynamic, excellent, and client- OUR LADY OF LOURDES FOUNDATION competitive learning institution capable
oriented services to ensure relevant OFFICE OF THE VICE PRESIDENT FOR ACADEMIC AFFAIRS of producing highly competent, morally
and quality higher education upright, and productive citizenry.
Vinzons Ave., Daet,Camarines Norte
accessible to all.
anyo ng mas deskriptibong pagturing.

Wika at espasyo

 Ang mga konsepto at termino para sa espasyo ay nakabatay sa ‘ego’


(personalidad) bilang isang sentral na reference point para sa
lahat ng pagkaunawang pang-espasyo.
 Batayan ng pag-unawa sa tatlong axes ng pag-unawa sa espasyo.
Vertical (taas, baba)
Horizontal (harap, likod, gilid)
Asymmetric (kaliwa, kanan)
 Ang mga axis na ito ang batayan para sa metaporikal at
metonimikal na manipestasyong lingguwistiko sa isang partikular
na wika.
Halimbawa:
Binastos niya ako mula ulo hanggang paa.
Kaliwa’t kanan ang gulo sa panahon ngayon.
Apektado rin ang pagsukat sa espasyo ng ilang kultural na
konseptuwalisasyon.
Wika at kulay

 Ipinalalagay na ang pagbubuo ng mga konsepto at kategorisasyon ng


kulay ay gawaing neuropsychological lamang at hindi naaapektuhan
na kultural na mga impluwensya.
 Ang mga natatalos na kulay ay nalalaman sa pamamagitan ng tatlong
dimension:
 Hue (aktuwal na kulay)
 Saturation (katingkaran)
 Brightness(kalinawan)
 Batay sa mga pag-aaral, natukoy na dalawa lamang ang pangunahing
kategorya ng kulay: maliwanag at madilim.

PAGE \* MERGEFORMAT 2 | College of Teacher Education


MISSION VISION
OLLCF is committed to provide Republic of the Philippines A locally responsible and globally
dynamic, excellent, and client- OUR LADY OF LOURDES FOUNDATION competitive learning institution capable
oriented services to ensure relevant OFFICE OF THE VICE PRESIDENT FOR ACADEMIC AFFAIRS of producing highly competent, morally
and quality higher education upright, and productive citizenry.
Vinzons Ave., Daet,Camarines Norte
accessible to all.

Kultura At Sistemang Jejemon: Pag-Aaral sa Varayti at Baryasyon


ng Filipino Slang
Ang wikang Jejemon ay isang Filipino slang na parte ng
wika at kulturang Filipino na nagmula sa mayamang imahinasyon ng
mga nagnanais mapadali ang pakikipagkomunikasyon sa iba’t ibang
sector sa loob at labas ng bansa sa pamamagitan ng paggamit ng
social networking sites, paglalro ng online games, at pagtetext.

PAGE \* MERGEFORMAT 2 | College of Teacher Education


MISSION VISION
OLLCF is committed to provide Republic of the Philippines A locally responsible and globally
dynamic, excellent, and client- OUR LADY OF LOURDES FOUNDATION competitive learning institution capable
oriented services to ensure relevant OFFICE OF THE VICE PRESIDENT FOR ACADEMIC AFFAIRS of producing highly competent, morally
and quality higher education upright, and productive citizenry.
Vinzons Ave., Daet,Camarines Norte
accessible to all.
Si Vivencio M. Talegon ay director ng kumperensya sa
University of Asia and Pacific, College of Arts and Science. Siya
ay minsang naging Hurado ng 65th Carlos Palanca Memorial Awards
for Literature, isang kompatisyon sa bans ana nagbibigay
inspirasyon sa mga Filipino writers upang gumawa ng mga
magagandang obra ng literatura.Sa kasalukuyan, siya ay isang
instructor sa Unibersidad ng Santo Tomas, Departamento ng
Filipino.

Mga Ideya:
I.Ang Jejemon ay isang wika na mayroong sariling Sistema
 Naguumpisa ito sa paglalaro ng mga kabataan ng kompyuter
games, paggamit ng social networking sites, at pagtetext.
 Mula sa pagtatayp ng “jeje” sa halip na “hehe”at “mon”
bilang hlimaw.
 Ito ay ang pagiba sa wikang Tagalog o Ingles sa puntong
hindi na ito maunawaan ng karamihan
 May apat na lebel ng Jejemon: Mild, Moderate, Severe, at
Terminal.
 Ang sariling Alpabeto ay tinatawag na “Jejebet” at ang
pagbuo ng mga pangungusap ay nangangailangang gumagamit ng
mga numero, mga bantas, at iba’t ibang pagkapitalisa ng mga
titik.

II.Ang Jejemon ay nakakaapekto sa iba’t ibang grupo sa Lipunan


 Ang kabataan ang madalas na gumagamit ng wikang Jejemon.
Nababahala ang Departamento ng Edukasyon dahil sa maling
pagbabaybay sa wikang ito at maaaring dumating sa punto na
hindi na alam ang totoong baybay ng mga salita

 Karamihan ng gumagamit ay nasa ikatlong antas kaya bumababa


ang tingin sa mga gumagamit dito lalo’t hindi ginagamit ang
balarila sa tamang paraan.
 Hindi masyadong ginagamit sa opisina dahil sa ideya na
mababa ang IQ ng isang Jeje

PAGE \* MERGEFORMAT 2 | College of Teacher Education


MISSION VISION
OLLCF is committed to provide Republic of the Philippines A locally responsible and globally
dynamic, excellent, and client- OUR LADY OF LOURDES FOUNDATION competitive learning institution capable
oriented services to ensure relevant OFFICE OF THE VICE PRESIDENT FOR ACADEMIC AFFAIRS of producing highly competent, morally
and quality higher education upright, and productive citizenry.
Vinzons Ave., Daet,Camarines Norte
accessible to all.
 Nagkakaroon ng hindi pagkakaintindihan ang mga matatanda at
mga bata. Nagkakaroon ng paglayo ng loob ng mga anak sa
magulang.

III.Ang Jejemon ay isang kultura


 Ito ay isang kultura na nakapaloob sa mas malaking kultura
ng Filipino.
 Madalas ay hindi alam ng isang Jejemon na isa siyang Jejemon
 Paggamit ng malalaking damit at rainbow colored caps magisa
man o bilang isang grupo
 Paraang ng pagtetext at pakikipagusap pati paggalaw na tila
siga
 Pagsasabit ng telepono sa leeg at paggamit ng earphones na
sobrang lakas at may mga rap tapos biglang magiging ballad.
 Inaaway ng mga Jejebuster
IV.Mayroong mga kaugnay na popular na phenomenon ang Jejemon
 Swardspeak: Paraan ng mga bading upang makapagusap
 1337 (Leet):pagpapalit ng mga simpleng titik sa numero
 Pokemoniastic Pismo: Polish na katumbas ng Jejemon. Sobrang
paggamit ng letrang “I” at mga emoticon na gumagamit ng mga
simbolo.
V.Iba’t iba ang mga pananaw ng mga tao sa wikang Jejemon
 Hindi angkop ang Jejemon sa pagpapahayag ng sarili sa
pasulat man o pasalita
 Iniisteryotipikong bahagi ng ikatlong antas ng lipunan ang
mga Jejemon
 Hinahadlangan ng wikang Jejemon ang wasto o pormal na
edukasyon ng pagbasa at pagsulat
 Kailangang mawala ang wikang jejemon sa bansa.
 Hindi pormal at hindi pampropesyunal. Bumababa ang
kakayahang pampanitikan.

 Karamihan ng mga nasa pampublikong paaralan at mga may blue


collar jobs ang nagnanais na mapanatili ang wikang Jejemon
ngunit dapat nalimitahan at malaman pa rin ang tamang
balarila.

PAGE \* MERGEFORMAT 2 | College of Teacher Education


MISSION VISION
OLLCF is committed to provide Republic of the Philippines A locally responsible and globally
dynamic, excellent, and client- OUR LADY OF LOURDES FOUNDATION competitive learning institution capable
oriented services to ensure relevant OFFICE OF THE VICE PRESIDENT FOR ACADEMIC AFFAIRS of producing highly competent, morally
and quality higher education upright, and productive citizenry.
Vinzons Ave., Daet,Camarines Norte
accessible to all.
Linggwaheng pinoy sa Bilyar

PAGE \* MERGEFORMAT 2 | College of Teacher Education

You might also like