ООУ КОСТА РАЦИН с.

Подареш Радовиш
Учебна 2022/23

Предметен наставник Раде Филиповски

СТАНДАРДИ ПО МАТЕМАТИКА
ЗА VII ОДДЕЛЕНИЕ

Август 2022 година

Нивоа на знаење Тема-Броеви и решавање на проблеми Што може да користиме од програмата

1
и способности
Цели броеви, степени и корени
ПОЗНАВАЊЕ
 Препознава негативни броеви дадени на бројна
права и подредува, собира и одзема позитивни и
негативни цели броеви во даден контекст.
 Препознава содржатели, делители (множители),
заеднички делители (множители), прости броеви
(помали од 100),
 Препознава квадрати на цели броеви до најмалку
20 × 20 и соодветни квадратни корени; како на
пример и вање на проблемски ситуации, а потоа
Дропки, децимални броеви, проценти, размер и
пропорција
 Препознава еднаквост на најчесто користени
дропки, децимални броеви и проценти.
“Математика со логика”?
 Видови шаблони (шаблони за азбука,
аритметика со зборови, просторни шаб-
лови,откривање шаблони со табели, от-
кривање на функција, шаблони со табе-
ла сто, Паскалов триаголник, броеви на
триаголник и квадрат...).
 Игри за флексибилно размислува
(играта 24, играта со куглање,..).
 Евидентирање (запишување) и прашу-
вање. Користење на манупалитивни
средства и други видови на претставу-
се прави поврзување на конкретното
претставување со симболичното. Тоа
значи запишување на размислувањата и
активностите на учениците при реша-
вање на математички проблеми.
2
 Цели броеви, степени и корени  Видови шаблони (шаблони за азбука,
РАЗБИРАЊЕ аритметика со зборови, просторни шаб-
 користи некои признаци за деливост, наоѓа најмал лови,откривање шаблони со табели, от-
заеднички содржател во едноставни случаи, кривање на функција, шаблони со табе-
ла сто, Паскалов триаголник, броеви на
 користи "сито" за генерирање на прости броеви триаголник и квадрат...).
според Ератостен.
 Игри за флексибилно размислува
Месна вредност, подредување и заокружување (играта 24, играта со куглање,..).

 Толкува децимален запис и месна вредност, множи  Евидентирање (запишување) и прашу-

и дели цели броеви со 10, 100 или 1000.
 Подредува децимални броеви, вклучувајќи мерење
и ги претвара во иста мерна единица.
Дропки, децимални броеви, проценти, размер и
пропорција
 Упростува дропки со кратење на заедничките
делители и идентификува еднакви дропки; претвара
неправилна дропка во мешан број и обратно;
претвора децимален број во дропка , на пример,
0,23 = 23/100.
вање. Користење на манупалитивни
средства и други видови на претставу-
вање на проблемски ситуации, а потоа
се прави поврзување на конкретното
претставување со симболичното. Тоа
значи запишување на размислувањата и
активностите на учениците при реша-
вање на математички проблеми.

 Споредува две дропки со користење на дијаграми,

или со користење на калкулатор за претворање на
дропки во децимални броеви, на пример, 3/5 и
13/20.

 Собира и одзема две едноставни дропки, на пример,

1/8 + 9/8, 11/12 - 5/6; наоѓа делови од целини
(одговорот е цел број); множи дропка со цел број.

3

 Го разбира процентот како стоти дел од целината;
 Пресметува едноставни проценти од целината
(одговорот е цел број).
 Препознава врска меѓу размер и дел од целината.
Алгебра
Изрази, равенки и формули
 Заменува позитивни цели броеви во едноставни
линеарни изрази/формули.
 Да се користат стратегии со кои ќе се
прикаже колку различно влијаат
операциите собирање и множење врз
броевите.
 Да се започне со фокусирање на вни-
манието на идејата за пропорционално
размислување (активности кои градат
разбирање за групирање).
 Користење на пропорционални табели
за поттикнување на пропорционално
размислување.

Низи, функции и графици

 Наоѓа координатни парови кои ја задоволуваат

линеарната равенка, каде што у е дадена
експлицитно во однос на x; го црта соодветниот
график; препознава графици паралелни на x и/или
y-оската.
ПРИМЕНА  Пресметува едноставни дропки и проценти од
количини, на пример, една четвртина од 64, 20% од  Да се користат стратегии со кои ќе се
50 кг. прикаже колку различно влијаат
операциите собирање и множење врз
 Користи редослед на операции, вклучувајќи и броевите.
загради, при едноставни пресметувања.
 Користење на пропорционални табели
Собирање и одземање за поттикнување на пропорционално
размислување.
 Собира и одзема цели броеви и децимални броеви,
вклучувајќи децимални броеви со различен број на
децимални места.

4
 Множење и делење

 Множи и дели децимални броеви со еден и/или две

децимални места со едноцифрен број, на пример,
13,7 × 8 ; 4,35 ÷ 5.

 Знае дека ако при делење , деленикот не е

содржател на делителот, ќе има остаток, на
пример 157 ÷ 25 = 6 остатокот 7. Остатокот може да
се изрази како дропка од делителот, на пример, 157
÷ 25 = 6 7/25.

Алгебра
Изрази, равенки и формули
 Видови шаблони (шаблони за азбука,
 Користи букви за да претстави непознати броеви
аритметика со зборови, просторни шаб-
или променливи; го знае значењето на зборовите:
лови,откривање шаблони со табели, от-
член, израз и равенка.
кривање на функција, шаблони со табе-
ла сто, Паскалов триаголник, броеви на
 Знае дека алгебарски операции се извршуваат по триаголник и квадрат...).
истиот редослед како аритметички операции.

 Поедноставува линеарни изрази, на пр собира

слични членови; множи со константна надвор од
заграда.

 Изведува и користи едноставни формули, на

пример, запишува часови во минути

Низи, функции и графици

 Претставува едноставни функции, користејќи

зборови, симболи и придружување по дадено

5
 правило.
АНАЛИЗА, Математички операции/Ментални стратегии
СИНТЕЗА,
ВРЕДНУВАЊЕ  Користи аритметички закони и инверзни операции за  Ситуациски и текстуални задачи-на
да се поедностават пресметувањата со цели и учениците да им се покаже како да им
децимални броеви. се даде значење на остатоците во
делење во контекст на одредена
Множење и делење празнина.

 Знае кога да заокружи нагоре, а кога надолу по  Видови шаблони (шаблони за азбука,
аритметика со зборови, просторни шаб-
делење кога контекстот бара одговорот да биде цел
лови,откривање шаблони со табели, от-
број.
кривање на функција, шаблони со табе-
ла сто, Паскалов триаголник, броеви на
Алгебра
триаголник и квадрат...).
Изрази, равенки и формули
 Да се изнајдат и објаснат стратегии за
 Составува едноставни алгебарски изрази, користејќи решавање на проблеми со повеќе
букви во замена за броеви. чекори.

 Составува и решава едноставни линеарни равенки

со целобројни коефициенти ( со непозната само на
едната страна), на пример, 2x = 8; 3x + 5 = 14; 9 - 2x
= 7.

Низи, функции и графици

 Генерира членови на низа од цели броеви и наоѓа

член што е на дадена позиција во низата; Наоѓа
едноставни правила за добивање на член по член.

 Генерира низи на броеви од визуелни прикази и го

опишува општиот член во едноставни случаи.

6
Нивоа на знаење Тема-Геометрија и решавање на проблеми Што може да користиме од програмата
и способности “Математика со логика”?
Форми и геометриски размислувања
ПОЗНАВАЊЕ
 Идентификува 2Д форми во различни положби.  Видови шаблони (шаблони за азбука,
аритметика со зборови, просторни шаб-
 Идентификува страни, агли и симетричност на лови,откривање шаблони со табели, от-
четириаголници и триаголници и правилни кривање на функција, шаблони со табе-
многуаголници со 5, 6 и 8 страни. ла сто, Паскалов триаголник, броеви на
триаголник и квадрат...).
 Почнува да препознава агли на трансверзала на
две паралелни прави ( вклучувајќи го случајот
трансверзалата да е нормална на паралелните
прави).

 Препознава 3Д форми и некои од нивните

карактеристики, на пример, бројот на ѕидови,
рабови и темиња.

 Препознава осна и ротациона симетрија кај 2Д

форми и модели;

7
 Положба и движење
РАЗБИРАЊЕ Форми и геометриски размислувања

 Oпишува 2Д форми во различни положби.  Евидентирање (запишување) и прашу-

вање. Користење на манупалитивни
 Именува страни, агли и симетричност на средства и други видови на претставу-
четириаголници и триаголници и правилни вање на проблемски ситуации, а потоа
многуаголници со 5, 6 и 8 страни. се прави поврзување на конкретното
претставување со симболичното. Тоа
 Опишува 3Д форми и некои од нивните значи запишување на размислувањата и
карактеристики, на пример, бројот на ѕидови, рабови активностите на учениците при реша-
и темиња. вање на математички проблеми.

 Игри за флексибилно размислува

 црта оска на симетрија и
(играта 24, играта со куглање,..).
 формира модели со две оски на симетрија;
 идентификува ред на ротациона симетрија.

Положба и движење

 Чита и одредува координати на точки во сите четири

квадранти

 Знае дека форми остануваат складни по дадени

трансформации (ротација, транслација).

ПРИМЕНА Форми и геометриски размислувања

 Користи соодветни ознаки за точки, прави, агли и  Примена на својата интуиција и

форми. разбирање дека постојат повеќе начини
за точно решавање на проблемите.
 Црта 2Д форми во различни положби.

 Определува непознат агол користејќи ги знаењата

8
 за збирот на аглите околу точка, на права, во
триаголник,

 Користи дека збирот на аглите на четириаголник е

360 °.
 Барање од учениците да го објаснат
 Решава едноставни геометриски проблеми со начинот на решавање, кое овозможува
користење на својствата на страните и аглите за да да се согледа дали ја разбираат
идентификува еднакви должини, да пресмета постапката што ја применуваат и дали
непознати агли, и да го објасни размислувањето. умеат да ја заменат со друга постапка
или концепт кој им е повеќе познат.
 Користи линијар, комплет триаголници и агломер за
да :
- мери и црта отсечка до најблискиот милиметар;  Користење на манипулативни средства
- мери и црта остар, тап и неконвексен агол, до за зајакнување на разбирањето на
најблискиот степен; учениците.
-црта паралелни и нормални прави;
-конструира триаголник зададен со две страни и
аголот меѓу нив или два агли и страна на која лежат
двата агли;
-конструира квадрати и правоаголници;
-конструира правилни многуаголници, даден со
страна и внатрешен агол.

Положба и движење
 Трансформација на 2D форми и точки со :
- ротација околу дадена точка.
- транслација.
АНАЛИЗА, Форми и геометриски размислувања
СИНТЕЗА,  Да научат дека проценувањето е начин
ВРЕДНУВАЊЕ  Проценува големина на остар, тап и неконвексен за проверување дали одговорот е
агол до најблискиот степен изразен со цели 10 °. разумен.
 докажува дека накрсните агли се еднакви  Да се користат методи на проценување.
 изведува дека збирот на аглите на четириаголник е  Да се поучуваат учениците на методите

9
 360 °. кои ќе им помогнат да прават подобри
Положба и движење проценувања

Нивоа на знаење Тема-Мерење и решавање на проблеми Што може да користиме од програмата

и способности “Математика со логика”?
Должина, маса и зафатнина
ПОЗНАВАЊЕ

Должина, маса и зафатнина

РАЗБИРАЊЕ  Користење на манипулативни средства
Ги знае ознаките и односи меѓу мерните единици и ги за зајакнување на разбирањето на
претвора една во друга: учениците.

-Километри (км), метри (м), центиметри (см),

милиметри (mm).  Игри за флексибилно размислува
- Тони (t), килограми (kg) и грами (g). (играта 24, играта со куглање,..).
- Литри (l) и милилитри (ml)
 Чита скала на аналогни и дигитални мерни инструменти.

Време

 Знае врски меѓу единиците за време; разбира и

користи 12-час и 24-часовен систем; толкува
распоред; пресметува временски интервали.

Плоштина, периметар и волумен

 Знае ознаки и врски меѓу квадратни метри (m2),

квадратни центиметри (cm2), квадратни милиметри
(mm2).

 Пресметува плоштина на ѕидови на коцки и квадар

10
 од нивните мрежи.
ПРИМЕНА Должина, маса и зафатнина
Време
 Црта и толкува графици од реалниот живот
вклучувајќи повеќе од една фаза, на пример,
график за патување.
Плоштина, периметар и волумен
 користи формули за периметар и плоштина на
правоаголник; пресметува периметар и површина
на сложени форми составени од правоаголници.
 користи формулата за волумен на квадар;
пресметува волумен на квадар.
АНАЛИЗА, Должина, маса и зафатнина
СИНТЕЗА,
ВРЕДНУВАЊЕ  Избира соодветни мерни единици за проценка,
мерење, пресметување и решавање на проблеми во
секојдневен контекст.
Плоштина, периметар и волумен
 Изведува формули за периметар и плоштина на
правоаголник; пресметува периметар и површина на
сложени форми составени од правоаголници.
 Ја изведува формулата за волумен на квадар;
пресметува волумен на квадар.
 Евидентирање (запишување) и прашу-
вање. Користење на манупалитивни
средства и други видови на претставу-
вање на проблемски ситуации, а потоа
се прави поврзување на конкретното
претставување со симболичното. Тоа
значи запишување на размислувањата и
активностите на учениците при реша-
вање на математички проблеми.
 Видови шаблони (шаблони за азбука,
аритметика со зборови, просторни шаб-
лови,откривање шаблони со табели, от-
кривање на функција, шаблони со табе-
ла сто, Паскалов триаголник, броеви на
триаголник и квадрат...).
 Евидентирање (запишување) и прашу-
вање. Користење на манупалитивни
средства и други видови на претставу-
вање на проблемски ситуации, а потоа
се прави поврзување на конкретното
претставување со симболичното. Тоа
значи запишување на размислувањата и
активностите на учениците при реша-
вање на математички проблеми.
 Барање од учениците да го објаснат
начинот на решавање, кое овозможува
да се согледа дали ја разбираат
постапката што ја применуваат и дали
умеат да ја заменат со друга постапка
или концепт кој им е повеќе познат.
11
  Видови шаблони (шаблони за азбука,
аритметика со зборови, просторни шаб-
лови,откривање шаблони со табели, от-
кривање на функција, шаблони со табе-
ла сто, Паскалов триаголник, броеви на
триаголник и квадрат...).

Користетет го Прирачникот за одделенска настава “Математика со размислување”, притоа може да ја дополните третата колона.

12
Нивоа на знаење Тема-Работа со податоци и решавање на проблеми Што може да користиме од програмата
и способности “Математика со логика”?
Планирање и собирање на податоци
ПОЗНАВАЊЕ Обработување и претставување на податоци
Толкување и дискусија за резултатите
Веројатност

Со примена на техники и вештини во решавање на

математички проблеми

Користење на разбирање и стратегии за решавање на

проблемите.

Планирање и собирање на податоци

РАЗБИРАЊЕ Обработување и претставување на податоци  Користи различни стратегии за
пресметување.
 Наоѓа мод (или модални класа за групирани
податоци), медијана и ранг

 Пресметува аритметичка средина, вклучувајќи од

едноставни табели на фреквенции.  Игри за флексибилно размислува
(играта 24, играта со куглање,..).
Толкување и дискусија за резултатите
Веројатност  Користење на манипулативни средства
за зајакнување на разбирањето на
 Наоѓа веројатност врз основа на еднакво веројатни учениците.
исходи во едноставни контексти.

 Ги идентификува сите можни исходи кои меѓусебно

се исклучуваат кај еден елементарен настан.

13
 Со примена на техники и вештини во решавање на
математички проблеми

 Работи со броеви, алгебарски изрази и равенки и

применува често користени алгоритми.

 Црта прецизни математички дијаграми и графици.

Користење на разбирање и стратегии за решавање

на проблемите
ПРИМЕНА Планирање и собирање на податоци
Обработување и претставување на податоци  Барање од учениците да го објаснат
 Црта и толкува: начинот на решавање, кое овозможува
да се согледа дали ја разбираат
- столбести дијаграми постапката што ја применуваат и дали
- дијаграми на фреквенција за групирани дискретни умеат да ја заменат со друга постапка
податоци или концепт кој им е повеќе познат.
- секторски дијаграми
- пиктограми

Толкување и дискусија за резултатите  Да научат дека проценувањето е начин

Веројатност
 Го користи јазикот на веројатноста за да го опише и
толкува резултатот вклучувајќи веројатност и
можност.
 Разбира и користи веројатност од 0 до 1.
 Користи експериментални податоци за проценка на
веројатноста.
за проверување дали одговорот е
разумен.
 Да се користат методи на проценување.
 Да се поучуваат учениците на методите
кои ќе им помогнат да прават подобри
проценувања

14
 Со примена на техники и вештини во решавање на
математички проблеми

 Користи аритметички закони и инверзни операции

за да се поедностават пресметувањата со цели
броеви и децимални броеви.

 Ги разбира секојдневните системи за мерење и ги

користи за да процени, да измери и да пресмета.

 Ги препознава, споредува и користи својствата на

формите во две и три димензии.

 Проверува резултати од пресметувања со

користење на инверзни операции.

Користење на разбирање и стратегии за решавање

на проблемите

 Идентификува и претставува информации или

непознати броеви во проблеми, правилно употреба
броеви, симболи, зборови, дијаграми, табели и
графици.

АНАЛИЗА, Планирање и собирање на податоци

СИНТЕЗА,
ВРЕДНУВАЊЕ  Одлучува кои податоци ќе бидат релевантни за  Да научат дека проценувањето е начин
истражувањето, ги собира и организира податоците. за проверување дали одговорот е
разумен.
 Изработува и користи инструмент за собирање на
податоци или прашалник за едноставна анкета.  Да се користат методи на проценување.

15
 Прави и користи табела на фреквенција за да се
соберат дискретни податоци, по потреба групирани 
во еднакви интервали
Обработување и претставување на податоци
Толкување и дискусија за резултатите
Да се поучуваат учениците на методите
кои ќе им помогнат да прават подобри
проценувања

 Изведува заклучоци врз основа на дијаграмот и

едноставна статистика.

 Споредува две множества податоци со користење  Примена на својата интуиција и

на ранг и на аритметичка средина, медијана или разбирање дека постојат повеќе начини
мода. за точно решавање на проблемите.

Веројатност

 Споредува експериментална и теоретска

веројатности во едноставни контексти.

Со примена на техники и вештини во решавање на

математички проблеми  Да се изнајдат и објаснат стратегии за
решавање на проблеми со повеќе
 Проценува, одредува приближна вредност и ја чекори.
проверува својата работа.

 Решава текстуални проблеми со цели броеви,

проценти, децимални броеви, пари или мерки;
избира операции и умствени или писмена методи
соодветни на броевите и контекстот, вклучувајќи ги и
проблемите со повеќе од еден чекор.

Користење на разбирање и стратегии за решавање

на проблемите

16
 Препознава математички својства, модели и врски,
воопштувајќи ги во едноставни случаи.

 Користи логички следства и изведува заклучоци..

 Поврзува резултати или наоди во првичниот

контекст и проверува дали тие се разумни.

 Евидентира и објаснува методи, резултати и

заклучоци.

 Ефективно дискутира и разговара за добиените

наоди, усно и во писмена форма.

17