BIBLIA

Werset- wyodrębniony graficznie, niekiedy opatrzony numerem odcinek tekstu Biblii

Symbol- semantyczny środek stylistyczny który ma jedno znaczenie dosłowne i różną liczbę
znaczeń ukrytych.
Alegoria- środek stylistyczny który przedstawia sensy dosłowne i ukryte.
Symbole i alegorie:
- Alfa i Omega- początek i koniec
- Baranek- Chrystus
- Biel- zwycięstwo
- Smok- szatan
- Lew- zwycięstwo

Podział ksiąg biblijnych:

- Historyczne- poemat epicki, saga rodowa, zbiór praw, opowiadania historyczne.
Stary Testament- Pięcioksiąg, Nowy Testament- Ewangelie
- Dydaktyczne- zagadnienie człowieka i jego życia, mądrość biblijna, fakt istnienia
Boga podstawą ludzkiego życia. Księga Hioba, Psalmów, Koheleta, Pieśń nad
Pieśniami
- Profetyckie- inaczej prorockie, nawracanie ku Bogu, obietnice o nadchodzącym
Mesjaszu i przyszłym odrodzeniu narodu. Księga Izajasza, Jeremiasza, Daniela
Genesis- księga rodzaju, ukazuje Boga jako twórcę świata, pokazuje jego prace.
Patriarcha- protoplasta, twórca praojciec, rodów, ludzkości, Izraela
Ziemia Obiecana- biblijne miejsce do którego Mojżesz prowadził Izraelitów po
wyprowadzeniu ich z Egiptu i przeprowadzeniu przez Morze Czerwone.
Exodus- Księga Wyjścia, opowiada o 430 letniej niewoli egipskiej, zakończonej wyjściem
Izrelitów pod wodzą Mojżesza.
Prorok- człowiek powołany przez Boga po to by reprezentował go na Ziemii i ogłaszał
ludziom słowa boże, np. Izajasz
Manna z nieba- frazeologizm biblijny oznacza coś wspaniałego, nieoczekiwany dar.
Manna to pokarm rzucany z nieba przez Boga w czasie wędrówki Izraelitów przez pustynię
Synaj.
Dekalog- 10 przykazań Bożych- zbiór praw: nakazów i zakazów moralno-religijnych,
podstawa moralności żydowskiej i chrześcijańskiej.
Arka Przymierza- zdobiona skrzynia, będąca jednym z głównych sprzętów starożytnych
Izraelitów.
Mojżesz- postać biblijna, przywódca Izraelitów w okresie ich wyjścia z Egiptu i wędrówki do
Ziemii Obiecanej, święty prorok.
Psalm- biblijny utwór poetycki o charakterze modlitewno-hymnicznym, przeznaczony do
śpiewania np. Księga Psalmów
Ewangelia- nazwa ksiąg wchodzących w skład Nowego Testamentu, w którym opisane jest
życie Jezusa Chrystusa i jego nauka. Biblia zawiera 4 Ewangelie- Św.Mateusza, Marka,
Łukasza, Jana.
Historia Hioba- Hiob był człowiekiem sprawiedliwym, był bogaty. Bóg zawarł układ z
szatanem i pozwalać poddać Hioba próbie, ma to na celu sprawdzenie wiary i wierność
Hioba. Traci on majątek, umierają mu dzieci a także ulega ciężkiej chorobie i traci żonę i
przyjaciół, lecz nie traci wiary w Boga. Przeszedł próbę pomyślnie.
Relacje między Bogiem a Hiobem-
Sens cierpienia w księdze Hioba- cierpienie wzbogaca człowieka, bóg ma swój plan którego
ludzie nigdy nie poznają, cierpienie może dotknąć każdego.
Definicja przypowieści- narracja posiadająca znaczenie dosłowne lub głębsze, alegoryczne
lub symboliczne. Wydarzenia służą prezentacji jakiejś ogólniejszej myśli, ma charakter
moralistyczny np. Przypowieść o siewcy
Wizja końca świata w Objawieniu Św. Jana (apokalipsa, katastrofizm, fantastyka, symbole,
jeźdźcy Apokalipsy):
- Apokalipsa- biblijny gatunek literacki opisujący tajemnice czasów ostatecznych i
sensu dziejów.
- Katastrofizm- postawa wyrażająca przeświadczenie o nieuniknionej , gwałtownej
zagładzie świata.
- Fantastyka- kreowanie świata przedstawionego, który różni się od rzeczywistości.
- Symbole- 4 Jeźdźcy
- 1 biały koń- zwycięstwo
2 koń barwy ognia- wojna
3 koń czarny z wagą- głód
4 koń trupioblady- śmierć
Charakterystyka stylu biblijnego-
- podniosły, uroczysty ton wypowiedzi
- Metafory, porównania
- Powtarzające się symbole i alegorie
- Szyk przestawiony czyli inwersje
- Apostrofy i tryb rozkazujący
Frazeologizmy biblijne-
- hiobowa wieść- straszna wiadomość
- Zakazany owoc- grzech, coś zabronionego
- Arka Noego- ochrona
- Wdowi grosz- mała ofiara ale ze szczerego serca
- Umywać ręce- nie brać za coś odpowiedzialności
Biblia jako źródło dla późniejszych artystów- ogromną rolę odegrała w literaturze:
- Dziady cz.3 Wielka Improwizacja
- Treny Jana Kochanowskiego
- Psalmy Jana Kochanowskiego, Czesława Miłosza
- Przypowieści Adam Mickiewicz
- Boska Komedia