1

TSAPTER 1

1. Introduksyon

Taong 2013 nang inilabas ng Commission on Higher Education (CHED) ang CHED

Memorandum Order No. 20, ang “General Education Curriculum: Holistic Understandings, Intellectual

and Civic Competencies.” Batay sa kautusan, hindi na ituturo ang Filipino bilang asignatura sa kolehiyo

kapag naipatupad na ang programang K to 12 sa 2016. Tinalakay ng nasabing memorandum ang

pagpasok ng General Education Courses sa Grade 11 at 12 kung saan kabilang dito ang Filipino. Sapagkat

marami ang tumutol na tanggalin ang asignaturang Filipino, ang kanilang mga panawagan ay ang mga

sumusunod: Panatilihin ang pagtuturo ng asignaturang Filipino sa bagong General Education Curriculum

(GEC) sa kolehiyo; rebisahin ang CHED Memo Order 20, serye ng 2013; gamitin ang wikang Filipino

sa pagtuturo ng iba’t ibang asignatura; at isulong ang makabayang edukasyon (Leal, 2013).

Ang CMO blg. 20 s.2013 Bilang Anti-Filipinong GE, tumanggap ng malawakang kritisismo ang

pagpapatupad ng Commission on Higher Education (CHED) Memorandum blg. 20 serye 2013 (CMO

blg. 20 s. 2013) sa ilalim ng termino ni Patricia Licuanan. Sa bisa nito, hindi na kasama ang Filipino sa

mga kinakailangang asignatura sa General Education Curriculum (GEC) ng mga estudyante sa kolehiyo.

Ang layunin ng CHED sa pagtanggal ng asignaturang Filipino sa GEC ay dahil ito ay paulit ulit lamang

at dapat hanggang sa K-12 na lamang. Commission on Higher Education Memorandum Order No. 20

Series of 2013 na nagbababa sa minimum na yunit ng General Education sa 36, at dahil dito hindi na

bahagi ng "core subjects" ang Filipino at Panitikan. At ikinakatwiran ng CHED na hindi na magagamit

ang panitikan at asignaturang Filipino sa ilang mga pangunahing kurso sa kolehiyo at upang mas

mapagaan ang pag-aaral ng mga kolehiyo. Ang bagong General Education Curriculum ay nagmungkahi

ng mga kursong pangunahin ay tatanggalin ang mga kurso mula sa dating general education

curriculum kasama na ang asignaturang Filipino at idadagdag ang mga bagong asignatura na inimungkahi

ng bagong GEC (Umil,2014).

 2

Ang pag-tanggal ng asignaturang Filipino sa General Education Curriculum (GEC) ay isang isyu

na maraming may malalim na opinyon at datos. Mahalaga ang pag-unawa sa mga dahilan sa likod nito

upang mas maintindihan ang konteksto at epekto nito sa edukasyon ng mga mag-aaral. Kaugnay sa mga

nabanggit na isyu, layunin ng pananaliksik na ito na matuklasan ang mga kadahilanan ng pagtangal ng

asignaturang Filipino sa General Education Curriculum at ano ang maging epekto nito sa mga kumuhuka

ng kursong BSEd Filipino sa pagtanggal ng asignaturang Filipino sa General Education Curriculum.

 3

1.1 Paglalahad ng Suliranin

Layunin ng pananaliksik na ito na malaman ang dahilan sa pagtanggal ng Asignaturang Filipino

sa General Educational Curriculum at naglalayong matugunan ang mga sumusunod:

1. Bakit tinanggal ang asignaturang Filipino sa General Education Curriculum (GEC) ng

Commission on Higher Education o (CHED)?

2. Ano-ano ang mga legal na batayan sa pagtanggal ng asinaturang Filipino sa General

Education Curriculum?

3. Ano-ano ang maging epekto sa mga kumukuha ng kursong BSED Filipino sa pagtanggal ng

Asignaturang Filipino sa General Education Curriculum?

1.2 Kahalagahan ng Pag-aaral

Layunin ng pananaliksik na ito ay upang malaman ang mga kadahilanan ng pagtanggal ng

Asignaturang Filipino sa General Education Curriculum at ano ang Legal na Batayan sa pagtanggal sa

nasabing isyu at kung ano ang maging epekto nito sa mga kumukuha ng kursong BSEd Filipino. Bukod

dito, ang pag-aaral na ito ay kapaki-pakinabang sa mga sumusunod:

Unibersidad: Malaki ang magiging epekto ng pagtanggal ng Asignaturang Filipino sa mga Unibersidad

dahil magsisilbing gabay ang papel-pananaliksik na ito sa maaaring maging pagbabago o pagpaplano sa

pagbuo ng isang kurikulum na umaagapay sa kasalukuyang panahon.Dapat lamang na maging mahusay

 4

ang isang kurikulum ng programang tumatalakay at tumutugon sa pangangailangan upang mapanatili ang

Asignaturang Filipino.

Mga Guro: Ang pananaliksik na ito ay magsisilbing gabay ng sinumang guro ukol sa kahalagahan ng

Asignaturang Filipino sa GEC. Mahalaga ang gagampanan nito bilang pagmumulat sa bawat guro na

pagyamanin ang Asignaturang Filipino sa bawat Unibersidad.

Mga kumukuha ng kursong BSED Filipino: Malaki ang magiging epekto ng mga mag-aaral na

kumukuha ng kursong BSED Filipino sa hinaharap dahil mawawalan sila ng pagkakataon na makapagturo

ng Asignaturang Filipino sa tersarya.

Pamahalaan: Makatutulong ang pag-aaral na ito sa pagbibigay impormasyon sa Commission on Higher

Education (CHED) ito para malaman kung ang pagtanggal sa asignaturang Filipino ay magiging epektibo

at lubusang makabubuo ng mahusay na pamantayan sa sistema ng pagkatuto ng mga mag-aaral sa tersarya.

Susunod na mga mananaliksik: hinggil sa epekto ng pagtanggal ng asignaturang Filipino sa kolehiyong

curriculum makatutulong ang pag-aaral na ito para maging basehanng kanilang gagawing pag-aaral.
 5

1.3 Saklaw at Limitasyon ng Pag-aaral

Saklaw ng pag-aaral na ito na suriin ang mga mandatos, probisyon, memorandum, at

pangungulikta ng mga datos sa mga indibidwal na nag sasaad na hindi na kabilang ang asignaturang

Filipino sa tersarya at makakuha ng panayam kung ano ang mga posibling maging epekto nito sa mga

mag-aaral na kumukuha ng kursong BSEd Filipino. Layunin ng mga mananaliksik na malaman ang mga

kadahilanan ng pagtanggal ng Asignaturang Filipino sa General Education Curriculum at ano ang mga

Legal na Batayan sa pagtanggal sa nasabing isyu at kung ano ang maging epekto nito sa mga kumukuha

ng kursong BSEd Filipino. Ang mga datos na makukuha sa pananaliksik na ito ay sa pamamagitan

ng Deskriptibong Analisis na mangalap ng mga dokumento at mga saligang batas hinggil sa pagtanggal

ng Asignaturang Filipino sa GEC.

1.4 Teoretikal Freymwork at Konseptwal Freymwork

1.4 Teoretikal Freymwork

Ang pananaliksik na ito ay naglalayong malaman ang dahilan sa pagtanggal ng

asignaturang Filipino sa General Educational Curriculum at malaman kung ano-ano ang maging epekto

nito sa mga kumukuha ng kursong BSED Filipino sa pagtanggal ng Asignaturang Filipino sa General

Education Curriculum. Upang makalap ang mga datos at mga legal na batayan na angkop sa isyu, kasabay

dito ang paggamit ng Deskriptibong Analisis “Descriptive analysis is a sort of data research that aids in

describing, demonstrating, or helpfully summarizing data points so those patterns may develop that

satisfy all of the conditions of the data. It is the technique of identifying patterns and links by utilizing

recent and historical data. Because it identifies patterns and associations without going any further, it is

frequently referred to as the most basic data analysis”(Villegas, 2023). Batay sa inilahad ni Villegas,

mahalagang gamitin ang Deskriptibong Analisis tulad ng isinagawang pag-aaral upang mailarawan ang

mga datos kaugnay sa pag-aanalisa sa mga impormasyong nakalap na maging batayan sa layunin ng

pananaliksik na ito.
 6

1.4 Konsepwal Freymwork

General Education Curriculum

Legal na Batayan sa Pagtanggal Mga Epekto ng Pagtanggal ng

ng Asignaturang Filipino sa GEC Asignaturang Filipino sa GEC sa

mga mag-aaral na kumukuha ng

kursong BSED-Filipino

Figyur 1. Paradigma ng Pananaliksik

Ibinahagi sa figyur na inilahad sa itaas ang pangkalahatang-ideya, Ang “General Education Curriculum

is a set of courses that represent a body of knowledge and set of skills that faculty desire students to know and

do in preparation for disciplinary study. Often the curriculum includes a breadth of courses across many

disciplines and/or courses that focus on higher- order skills such as critical thinking or integrative approaches

to learning”. Sa ikalawang kahon, nakapaloob dito ang mga legal na batayan sa pagtanggal ng asignaturang

Filipino sa GEC. Nagkaroon ng reporma sa pagtangal ng Asignaturang Filipino sa Higher Education

Curriculum at pagpapatupad ng Commission on Higher Education (CHED) Memorandum blg. 20 serye 2013

(CMO 20 s. 2013) sa ilalim ng termino ni Patricia Licuanan. Sa bisa nito, hindi na kasama ang Filipino sa mga

kinakailangang asignatura sa General Education Curriculum (GEC) ng mga estudyante sa kolehiyo. Makikita

sa unang kahon ng GEC na kung saan ito ay konektado ito sa pangalawang kahon na nasa kanan ng legal na

batayan sapagkat susuriin ng pananaliksik na ito kung ano ang mga legal na batayan sa pagtanggal ng Filipino

sa General Education Curriculum at susubuking aanalisahin ng mga mananaliksik ang mga epekto ng

pagtanggal ng asignaturangilipino sa GEC sa mga mag-aaral ng kursong BSED-Filipino.

 7

TSAPTER 2

MGA KAUGNAY NA PAG-AARAL AT LITERATURA

2 Kaugnay na Pag-aaral

Ayon sa Kaalaman at Kasanayan (Competence) sa Pananaliksik ng mga Senior Hayskul sa Filipino:

Implikasyon sa Pagtanggal ng Filipino sa Kolehiyo(CHED MEMO BLG. 20 S. 2013) nina Eliza E. Bayang at

Ariane Lou R. Rodriguiz (2020), Ang layunin ng pag-aaral na ito ay suriin ang antas ng kaalaman at kasanayan

sa pananaliksik ng mga senior high school sa Filipino at ang epekto nito sa pagtanggal ng asignaturang Filipino

sa kolehiyo. Batay sa mga resulta ng pagsusuri, lumalabas na maraming senior high school students ang may

kakulangan sa kasanayan sa pananaliksik sa Filipino. Ayon sa mga natuklasan, lumalabas na marami sa mga

mag-aaral sa sekundarya ay hindi pa sapat na handa para sa gawaing pananaliksik, lalo na sa asignaturang

Filipino na isang pangunahing aspeto ng senior high school curriculum. Ipinapakita ng pananaliksik na ang

mga mag-aaral sa senior high school lalo na sa asignaturang Filipino, ay hindi pa sapat na handa para sa

kolehiyo, partikular sa gawaing pananaliksik na nakasaad sa teksto (Bayang at Rodriguez, 2020).

Kaugnay dito ang inilabas ng DLSU ang "Posisyong Papel para sa Bagong CHED Curriculum", layunin

ng teksto na ilarawan ang mga hakbang na isinagawa ng Tanggol Wika at iba't ibang grupo upang ipagtanggol

ang asignaturang Filipino sa kolehiyo laban sa plano ng K to 12 Program. Ang mga hakbang na isinagawa ng

Tanggol Wika, DLSU, at PSLLF ay nagresulta sa hindi pagkakasundo sa plano ng CHED na magtakda ng core

courses sa bagong kurikulum sa antas tersarya, kung saan wala nang Filipino. Ang teksto ay nagtatampok ng

aktibong pakikibaka ng Tanggol Wika para sa pagpapahalaga at pagpapalaganap ng wikang Filipino mula 2014

hanggang kasalukuyan. Binigyang diin ang kahalagahan ng diyalogo at konsultasyon sa pagpapatibay ng

posisyon ng Tanggol Wika. Binanggit ang kakulangan sa demokrasya sa ilalim ng top-down na estilo ng CHED,

ngunit nagbigay ng pag-asa sa pagpapalaganap ng impormasyon at pakikibaka ng Tanggol Wika (San Juan,

2017).
 8

Sa kadahilanan ng pagtutol ng pagtanggal ng asignaturang Filipino, isinampa ng Tanggol Wika noong

Abril 15, 2015 na pinangungunahan nina Dr. Bienvenido Lumbera, Rep. Antonio Tinio, Rep. Fernando Hicap,

Rep. Terry Ridon, at mahigit 100 propesor ang isang petisyon sa Korte Suprema. Layunin nito na ilarawan ang

mga hakbang na isinagawa ng Tanggol Wika at ang kanilang adbokasiya upang ipagtanggol ang asignaturang

Filipino laban sa implementasyon ng K to 12 Program. Kaugnay sa nasabing isyu ay naglabas ang Korte

Suprema ng temporary restraining order (TRO) sa nasabing taon, na nagbigay ng pansamantalang pagpigil sa

implementasyon ng nasabing CMO. Ang pagsusuri ng Korte Suprema ay ipinagtanggol ang mga argumento ng

Tanggol Wika, lalo na ang konstitusyonal na proteksyon na iginagawad sa wika at ang hindi pagsunod ng CMO

No. 20 sa mga patakarang pang-estado, partikular na sa pagtuturo ng Panitikan at Philippine Government and

Constitution. Kaugnay dito ang layunin ng Tanggol Wika at patuloy na pakikibaka nito matapos ang tagumpay

sa Temporary Restraining Order (TRO). Sa kabila ng tagumpay sa TRO, ipinagpatuloy ng CHED ang

pagpapatupad ng CMO No. 20. Dalawang taon matapos noong Agosto 9, 2017, naglabas ng "manifestation and

motion" ang Office of the Solicitor General na naglalayong ipatanggal ang TRO at ipa-ipinapatapos ang

petisyon ng Tanggol Wika. Ipinakita ng Tanggol Wika ang hindi malinaw na implementasyon ng TRO ng

CHED sa pamamagitan ng paglabas ng mga dokumento na may maliligoy at malalabong pahayag.

Ayon naman sa pananaliksik na Removal of Filipino Subject in Tertiary Level: Effects and Reactions

of MSU-IIT Filipino Faculties. Ang layunin nito ay ituro ang asignaturang Filipino sa lahat ng kolehiyo at

unibersidad sa Pilipinas bilang bahagi ng General Education Curriculum (GEC) para sa antas ng tersyarya.

Sa layuning ito, ang mga bagong pagbabagong ipatutupad ng bagong General Education Curriculum ay

nagdulot ng positibong reaksyon mula sa iba't ibang personalidad partikular mula sa mga Propesor ng

Filipino at mga kasapi ng kagawaran ng Filipino ng MSU-IIT. Batay sa pananaliksik, ito ay naging paraan

upang ipalaganap ang kaalaman tungkol sa wikang Filipino at sa mga bahagi nito sa mga mag-aaral sa

kolehiyo. Sa pamamagitan ng pagtuturo ng mga asignaturang Filipino, hindi lamang ang wikang Filipino

kundi pati na rin ang kultura ng mga Pilipino sa kabuuan ay ipinapakita at itinuturo sa isipan ng mga mag-

aaral sa kolehiyo.Dahil ayon sa CHED Memorandum Order No. 20 series ng 2013, may mga pagbabago na

gagawin sa General Education Curriculum (GEC). Isa sa mga ito ay ang pag-aalis ng asignaturang Filipino

mula sa kurikulum at paglipat ng kurso sa senior high school (Espinoza et al., 2015).
 9

Samantala, kaugnay sa pananaliksik ang mga datos na nakalap mula sa mga indibidwal ang pag sang-

ayon sa pagtanggal ng asignaturang Filipino sa GEC. Sa pananaliksik na The Removal of Filipino Subjects

in the Tertiary Education: Level of perception among the Professionals. Ang pag-aaral na ito ay naglalayong

tukuyin ang antas ng mga pananaw tungkol sa pag-alis ng mga asignaturang Filipino sa antas ng tersyarya

sa gitna ng mga propesyonal. Sa layuning ito ay natuklasan ng kasalukuyang imbestigasyon na naglalaman

na may mga pagkakaiba sa antas ng pananaw hinggil sa pag-alis ng mga asignaturang Filipino sa antas ng

tersyarya. Sa kabuuan may kaunting mas mababa sa kalahati ng mga propesyonal ang sumasang-ayon sa

pag-alis ng mga asignaturang Filipino sa edukasyong tersyarya, at may kaunting mas mababa sa kalahati ng

mga propesyonal ang lubos na sumasang-ayon at neutral hinggil sa pag-alis ng mga asignaturang Filipino

sa edukasyong tersyarya (Souribio, 2017).

Kaugnay ditto ang pagsang-ayon sa pag-tanggal ng asignaturang Filipino ang pananaliksik na

Looking into the Different Perception of Teachers upon the Pending Removal of the Filipino Subjects, ang

layunin ng papel pananaliksik na ay upang susihing mabuti ang pang-unawa ng mga guro sa pansamantalang

nakabitin pa na pagtanggal ng Filipino at Panitikan bilang pamantayang asignatura sa tersarya at ang mga

kadahilanan ng kanilang pananaw kung sang-ayon ba sila o tutol sa pagtanggal. Ang mga respondente ay

sang-ayon dahil ito ay paulit-ulit dahil itinuturo na ito sa elementarya hanggang sekundarya samantalang

ang mga hindi pabor ay nagsabi na ang asignaturang Filipino at Panitikan ay mahalaga sa kolehiyo, sapagkat

ito'y magdudulot ng kakulangan sa kaalaman ng mga mag- aaral at mawawala ang kahalagahan ng wika

pati na rin ang kultura at pamana nito. Sa pangkalahatan ang ang mga guro ay may kaalaman hinggil sa

inaasahang pag-alis ng asignaturang Filipino at Panitikan sa kolehiyo. May iba't ibang pananaw ang mga

guro ukol dito, kung pabor o hindi pabor. Ang mga pabor ay nagtutol dahil ito'y itinuturo na sa mas maaga

pang antas. Sa kolehiyo, naniniwala silang dapat nakatuon ang kurikulum sa mga praktikal na kasanayan.

Ang hindi pabor naman ay nagtatanggol sa kahalagahan ng asignaturang Filipino at Panitikan sa pag-unlad

ng kaalaman sa lokalidad, kultura, at pamana ng bansa. May mga nag-aakala na mas maaapektohan ang

mga guro sa pag-alis ng asignatura, habang may iba namang naniniwala na mas maaapektohan ang mga

mag-aaral (Andres, et.al, 2019). Sa pamamagitan ng mga inilathalang mga pag-aaral, ay nakuha ng mga

mananaliksik ang mga datos at impormasyon kaugnay na dito ang paglalarawan ng pagtatag at pag-unlad

ng Tanggol Wika, isang alyansa na naglalayong ipagtanggol ang asignaturang Filipino sa antas tersyarya
 10

mula sa mga plano ng pamahalaan na maaaring magdulot ng pagpapababa o pag-alis ng asignaturang ito sa

kurikulum ng kolehiyo. Ang teksto ay naglalahad ng mga hakbang na isinagawa ng Tanggol Wika at iba't

ibang grupo upang ipagtanggol ang asignaturang Filipino sa kolehiyo laban sa plano ng K to 12 Program.

Nagkaroon ng mga argumento ukol sa nasabing reporma at sa pagpapatupad ng bagong kurikulum na

kabilang na dito ang pagsusuri ng Korte Suprema, ipinagtanggol nito ang mga argumento ng Tanggol

Wika, na nagsasaad na ang pagtanggal ng Filipino bilang medum of instruction ay labag sa konstitusyonal

na proteksyon na iginagawad sa wika. Binanggit din ng Korte Suprema ang hindi pagsunod ng CMO No.

20 sa mga patakarang pang-estado, partikular na ang pagtuturo ng Panitikan at Philippine Government and

Constitution. Inilahad din ng Tanggol Wika ang posibilidad ng hindi pagkakaroon ng trabaho para sa libo-

libong guro dahil sa pagbabago sa kurikulum, na ayon sa kanila, ay hindi naaayon sa mga probisyon ng mga

batas, tulad ng Republic Act No. 7104, Batas Pambansa Bilang 232, at Republic Act No. 7356. Sa ibang

nakalap na mga pag-aaral ay mayroong pabor at hindi pabor, ito ay dahil ito'y itinuturo na sa mas maaga

pang antas. Sa kolehiyo, naniniwala silang dapat nakatuon ang kurikulum sa mga praktikal na kasanayan.

Ang hindi pabor naman ay nagtatanggol sa kahalagahan ng asignaturang Filipino at Panitikan sa pag-unlad

ng kaalaman sa lokalidad, kultura, at pamana ng bansa. Nakatulong ang mga inilathalang pag-aaral na ito

malaman ang mga kadahilanan ng pagtanggal ng Asignaturang Filipino sa General Education Curriculum

at ano ang mga Legal na Batayan sa pagtanggal sa nasabing isyu at upang masuri kung ano ang maging

epekto nito sa mga mag-aaral na kumukuha ng kursong BSEd Filipino.

 11

2.1 Kaugnay na Literatura

Ang UNESCO-IBE o IBE-International Bureau of Education ay nagtatakda ng kurikulum

bilang isang dinamikong at transformatibong pagsasalaysay ng kolektibong mga asahan hinggil sa layunin,

kalidad, at kahalagahan ng edukasyon at pag-aaral. Ang aksyon ng UNESCO-IBE ay batay sa isang pang-

unawang kurikulum na: sistemiko, holistiko, partisipatibo, inklusibo, at endogenous. Ang naging

pamamaraan nito sa edukasyon ay itinatag ang GCED o mas kilala bilang Global Citizenship Education

ay isang uri ng edukasyon na naglalayong magbigay ng kaalaman, kasanayan, at pag-unawa sa mga mag-

aaral tungkol sa global na isyu, karapatan, responsibilidad, at pagkakaugnay ng bawat isa sa isang

pandaigdigang konteksto. Layunin nito na hubugin ang mga mag-aaral na maging mga mamamayan na

may pang-unawa at pakikibahagi sa mga global na hamon at pagkakataon. Ayon sa Global Citizenship

Foundation, ang GCED ay maaaring tukuyin bilang isang transpormatibong, panghabambuhay na

paghahanap na kasama ang pang-araw-araw na pag-aaral at praktikal na karanasan upang bumuo ng isang

pang-unawa na nagmumula sa pag-aalaga sa tao at sa kalikasan, at upang bigyan ang mga tao ng

pandaigdigang kasanayan na kinakailangan upang magsagawa ng responsableng mga aksyon na

naglalayong bumuo ng mas makatarungan, mapayapa, ligtas, matibay, matagumpay, mapagpasiyahan, at

kasaliang lipunan (GCED, 2020).

Sa pagtukoy sa konstitusyonalidad ng CMO No. 20, Serye ng 2013, ipinahayag ng Korte Suprema

ang tatlong pangunahing punto. Una, na sa ilalim ng Seksyon 13 ng R.A. 7722, may awtoridad ang CHED

na tukuyin ang (a) pinakamaliit na kinakailangan para sa partikular na mga programa sa akademiko; (b)

kinakailangang asignaturang pang-edukasyon ayon sa maaaring tukuyin ng Komisyon; at (c) partikular

na mga propesyonal na asignatura ayon sa maaaring itakda ng iba't ibang ahensiyang nagbibigay ng

lisensya. Pangalawa, na ang pag-aaral ng Filipino, Panitikan, at Konstitusyon ay matatagpuan sa batayang

kurikulum ng edukasyon mula Grade 1 hanggang Grade 10 at Senior High School alinsunod sa K-12

Law.
 12

Ang mga pagbabago sa General Education Curriculum ay ipinatupad upang siguruhing walang

pagkakapareho ng mga asignatura sa Grades 1 hanggang 10, Senior High School, at Kolehiyo. Pangatlo,

na sa antas ng tersiyaryo, wala sa mga nabanggit na batas ang nag-uutos na dapat isama ang Filipino at

Panitikan bilang mga asignatura, at ang pag-aaral ng Filipino ay maaaring madaliang isama bilang bahagi

ng kurso sa antas ng tersiyaryo, kung magpasya ang mga Higher Education Institutions na gawin ito.

Samakatuwid, napatunayang konstitusyonal ang CMO No. 20, Serye ng 2013 at hindi nilabag ang

anumang iba pang batas.

Paliwanag pa ni De Vera, hindi tuluyang inabolish ang dalawang subject, bagkus ay inilipat lang

ito sa Senior High School. “…since these are important building blocks in the preparation of senior high

students to be university-ready when they graduate.” Naglabas ng pahayag ang ahensya ilang araw

matapos paboran ng Supreme Court ang Memorandum Order No. 20 na nagsasaad na 36 units na lamang

ang general education (GE) curriculum, at hindi na kabilang ang Filipino at Panitikan. Mula kay Solicitor

General Jose Calida sa balita, “tama lang na tanggalin bilang college subjects ang Filipino at panitikan

dahil kabilang na ang mga ito sa K to 12 Basic Education Curriculum”. Umapela ang Tanggol Wika

hinggil sa naging desiyon ng Korte Suprema at Commission on Higher Education (CHED) kaya’t sila ay

nagsimulang kumilos ang nasabing grupo upang muling sumubok sa pangalawang pagkakataon para sa

motion for reconsideration. Sila rin ay umaasang makamit ang layunin na pigilan ang pagtanggal ng

Wikang Filipino sa kurikulum sa kolehiyo kahit pa ito ay labag sa desisyon ng saligang batas (Calida,

2017).

Mula sa nasabing isyu ay parihong umapila sina Rommel Rodrigues isang Direktor ng Sentro ng

wikang Filipino at si David San Juan bilang DLSU Filipino Deparment Coordinator , binigyang diin nila

na hindi magiging pareho ang asignaturang kinuha ng mga estudyante sa elementarya at hayskul bagkus

ito’y mapapalalim at mabibigyang diin ang iba’t ibang konsepto pagdating sa kolehiyo a t dahil kung

tuluyang maaalis ang sariling lenggwahe maaari itong maging resulta ng disintegrasyon ng ating

Republika, (San Juan at Rodriguez, 2019).

 13

Ang isinabatas ng House Bill 223 (Filipino at Panitikan sa Kolehiyo) mula sa Alyansa ng Mga

Tagapagtanggol ng Wikang Filipino, Maraming tumutuol sa pagtanggal ng asignaturang Filipino, dahil

ang mga itinuturo sa elementarya at sekundarya ay pangunahing konsepto lamang. Sa kolehiyo naman ay

malawak ang kaalaman na mula sa Asignaturang Filipino ang itinuturo, ito rin ay ang pagsunod sa

pamantayang Global sa Edukasyon dahil karamihan sa ibang mga Unibersidad na mula sa ibang bansa ay

itinuturo ang kanilang sariling wika at nagiging parte ng kanilang asignatura, (Alyansa ng Mga

Tagapagtanggol ng Wikang Filipino, 2019). Maaaring epikto pa ng pagtanggal ng asignaturang Filipino

sa tersarya na ito ay isang paglabag sa Konstitusyon, sa Artikulo 14 Seksyon 6, na ang wikang pambansa

ay nasa Filipino at dapat na gamitin ito sa ano mang antas ng edukasyon sa Pilipinas (Cagalingan, 2018).

Sa pinagmulan ng jornal na Neoliberalismo sa Edukasyon: Ang CMO blg. 20 s.2013 Bilang

Anti-Filipinong GE, tumanggap ng malawakang kritisismo ang pagpapatupad ng Commission on Higher

Education (CHED) Memorandum blg. 20 serye 2013 (CMO 20 s. 2013) sa ilalim ng termino ni Patricia

Licuanan. Sa bisa nito, hindi na kasama ang Filipino sa mga kinakailangang asignatura sa General

Education Curriculum (GEC) ng mga estudyante sa kolehiyo. Sa ginanap na kumbensiyon noong 21

Hunyo 2014, higit 300 na mga guro at estudyante ang dumalo at sumuporta laban sa polisiyang ito (Umil,

2014).

At labag sa kasunduang ito ang pahayag mula sa datos ng nakuhang indibidwal na iminungkaning

dahil sa rebisyon na asignaturang Filipino ay nabuo ang alyansa ng tagapagtanggol ng Wikang Filipino o

Tanggol Wika na pilit ipinagtanggol ang kahalagahan ng wika at asignaturang Filipino ayon pa sa

pahayag na ito sa Pambansang Alagad ng Sining sa Panitikan at guro sa Unibersidad ng Pilipinas na si

Bienvenido Lumbera, kolonyal na edukasyon ang ugat ng ganitong polisiya. Nagpalit man ng

tagapangulo ang CHED sa katauhan ni Prospero De Vera III simula noon 2018 ay pariho rin ang tindig nito

sa pagpapatupad ng nasabing memorandom. Noong 2019, pinabulaanan ng CHED ang bansag na ito ay ‘anti-

Filipino’ kay ayon kay Lumbera ay mali ang bansag na ito dahil naniniwala silang may pundamental na papel

sa edukasyon ang wika (Hallare, 2019).

Ngunit pinilit bigyang- katwiran ng CHED ang desisyong tanggalin ang Filipino sa GEC sa

pamamagitan ng paggamit ng maling batayan. Ipinamamalagay nitong, una, pareho lamang ang mga

paksang tatalakayin sa Filipino sa sekundarya at kolehiyo kaya hindi na raw ito

 14

nararapat na ituro bilang isang asignatura. At ikalawa, ang paggamit dito bilang wikang panturo o medium

of instruction ay mas mahalaga kaysa ituro ito bilang asignatura kung nais nating maayos itong pagyamanin.

Hindi ito hiwalay sa naging pahayag dati ni Licuanan noong unang naging matunog ang tungkol sa CMO

20 s. 2013. Sinabi niyang hindi tuluyang mawawala ang Filipino sa kolehiyo dahil bibigyang insentibo

naman ng CHED ang mga institusyong gagamit ng Filipino bilang wikang panturo at makikipagtulungan

ito sa Komisyon sa Wikang Filipino sa pagbubuo ng plano kabilang ang pagbibigay ng insentibo sa mga

lilikha ng mga materyal sa Filipino (Geronimo, 2014).

Kabilang sa mga tumutol sa pagtanggal ng asignaturang Filipino ay ang National Commission on

Culture and the Arts-National Committee on Language and Translation (NCCA-NCLT) na naglabas ng

resolusyon na isama ang mandatory na 9 unit sa General Education Curriculum (GEC) at ang Tanggol

Wika na naglahad ng mga hakbang upang ipagtanggol ang asignaturang Filipino sa kolehiyo laban sa

plano ng K to 12 Program. Samantala, ang mga sang-ayon sa pagtanggal ng asignaturang Filipino sa

tersarya ay ang mga anti-Filipino na nagsusulong sa pagsasanay ng Ingles. Pinanigan ng Korte Suprema

ang Tanggol Wika at naglabas ng Temporary Restraining Order (TRO) laban sa CMO No. 20, Series of

2013 ng CHED dahil may mga batas itong nalabag tulad ng Batas Republika 7104, nakasaad sa batas na

ito ang pagkilala at pagpapanatili sa Wikang Filipino, Batas Pambansa Bilang 232, na nagbibigay

karapatan sa mga mag-aaral at guro na magtatag, sumali at magpanatili ng organisasyon, at Batas

Republika 7356, Pambansang Komisyon para sa Kultura at mga Sining.

Sa papel-pananaliksik na ito, natugunan ang mga layunin sa Deskriptibong Analisis sa mga Legal

na Batayan sa Pagtanggal ng asignaturang Filipino sa General Education Curriculum ng Commision on Higher

Education. Sa pamamagitan ng mga legal na batayan na nagbibigay halaga sa Asignaturang Filipino mula sa

mga indibidwal na pinagkuhanan ng mga datos ay mas naging malinaw ang impormasyon na nais makamit

ng mga mananaliksik sa pag-aaral na ito.

 15

TSAPTER 3

METODOLOHIYA NG PAG-AARAL

3 Metodolohiya

Tinatalakay ng kabanatang ito ang disenyo ng pananaliksik, pamamaraan ng pangangalap ng

datos at pagsusuri o pangongolikta ng datos kung ano ang mga epekto at mga legal na batayan ng

pagtanggal ng asignaturang Filipino sa General Education Curriculum ng Commision on Higher

Education.

3.1 Datos na Ginamit

Ang datos na ginamit ng mananaliksik ay Data Analysis o pagsusuri ng datos. “Data Analysis is

the process of scrutinizing raw data with the purpose of drawing conclusion about that information is

called ―Data Analysis. Ang pangunahing layunin ng Pagsusuri ng Datos ay baguhin ang mga hindi

maayos na datos sa isang anyo na mas madaling maunawaan, mas malinaw, konklusibo upang maging

gabay at sumusuporta sa mekanismo ng paggawa ng desisyon (Bahtia, 2017).

3.2 Pangongolekta ng Datos

Ang mga datos na ginamit at nakulekta ay nagmula sa internet, artikulo, memorandum, mga papel

pananaliksik, jornal, balita, at mga opinyon ng mga mag-aaral na kumuha ng kursong BSED Filipino.

Upang makakalap ng mga impormasyon na nakabatay sa mga legal na batas sa pagtanggal ng

asignaturang Filipino sa GEC.

 16

TSAPTER 4

PRESENTASYON AT INTERPRETASYON NG MGA DATOS

PRESENTASYON INTERPRETASYON

MGA MANDATOS

- Panukalan Batas Bilang 223 o “Batas na nagtatakda

-House Bill 223 (Filipino at Panitikan sa
na hindi bababa sa siyam (9) na yunit ng asignaturang
Kolehiyo) Alyansa ng Mga Tagapagtanggolng
Filipino at tatlong (3) yunit ng asignaturang panitikan
Wikang Filipino, 2019.
sa kurikulum ng kolehiyo”.

- Ang Batas Republika Bilang 7104 ng Pilipinas ay isang

- REPUBLIC ACT. 7104 Batas Republika ng Pilipinas. Kilala sa tawag na Batas na

Komisyon sa Wikang Filipino (Commission on the

Filipino Language Act), nilalayon ng batas na ito ang

pagpakilala at pagpapanatili ng ating wikang Filipino.

- Batas Republika Bilang. 7356 na nagpapasantatag sa

pagpapatayo ng Pambansang Komisyon para sa Kultura at

mga Sining na pumalit sa Presidential Commission on

- Republic Act. 7356
Culture and the Arts (PCCA). Ang nasabing batas ay

naguutos ng pagbabalangkas at paglikha ng mga

pambansang patakaran at palatuntunin sa kultura.

- Republic Act.7722 o ang Higher Education Act of 1994

na ipinatnugot ni Senador Francisco Tatad. Ang paglikha

ng CHED ay bahagi ng isang malawak na adyenda para sa

 17

- Republic Act. 7722 mga pagbabago sa sistemang edukasyon ng bansa, na

ibinalagkas ng Congressional Commission on Education

(EDCOM) noong 1992.

- Sek. 6. Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino.

Samantalang nalilinang, ito ay dapat payabungin at

pagyamanin pa salig sa umiiral na mga wika sa Pilipinas

- TADHANANG PANGWIKA SA at sa iba pang mga wika. Alinsunod sa mga tadhana ng

KONSTITUSYON NG REPUBLIKA NG
PILIPINAS, 1987: batas at sang-ayon sa nararapat na maaaring ipasya ng
ARTIKULO XIV
Kongreso, dapat magsagawa ng mga hakbangin ang

Pamahalaan upang ibunsod at puspusang itaguyod ang

paggamit ng Filipino bilang midyum ng opisyal na

komunikasyon at bilang wika ng pagtuturo sa sistemang

pang-edukasyon.

- Ang isa pa ay ang Batas Pambansa 232 o mas kilala sa

katawagang “Education Act of 1982”, ang Batas na

nilikha para sa Pagtatag at Pagpapanatili ng Sistemang

Integratibo ng Edukasyon.

-Pambansang Batas Bilang 232

- Ang K to 12 Program ay sumasaklaw sa Kindergarten at

12 taon ng pangunahing edukasyon (anim na taon ng

elementarya, apat na taon ng Junior High School, at

dalawang taon ng Senior High School [SHS]) upang

magbigay ng sapat na oras para sa mastery ng mga

- K-12 Basic Curriculum
konsepto at kasanayan, pagbuo ng mga mag-aaral na

patuloy na natututo, at paghanda sa mga nagtatapos para

sa tersiyaryong edukasyon, pagpapaunlad ng mga

 18

kasanayang sa gitnang antas, trabaho, at negosyo.

DATOS MULA SA INDIBIDWAL

-San Juan (2017), De La Salle University- Manila -Ito ay isang alyansa na naglalayong ipagtanggol ang

(DSLU)- “ Alyansa ng mga Tagapagtanggol ng asignaturang Filipino sa antas ng tersarya mula sa

Wikang Filipino/Tanggol Wika”. mga plano g pamahalaan na maaaring magdulot ng

pagbaba o pag-alis ng asignaturang ito sa kurikulum

ng kolehiyo.

-Leal (2023)- Philippine Online Chronicle -Ipinalabas sa balita ang Memorandom ng Commisio

on Higher Education ang artikulo ng CHED

Memorandom No.20 Series 0f 2013. Batay dito

maraming tumutol na mga propesor sa pagtanggal ng

asignaturang Filipino sa GEC.

-Jalandoni (2017), ABS-CBN News “pagtanggal -Ayon sa grupong Tanggol Wika, isang grupo ng

ng Filipino, Panitikan sa Kolehiyo, mga guro sa Filipino na higit 10,000 guro sa Pilipina

Pinangangambahan”. s na maaapektuhan kapag nawala ang Filipino at

Panitikan sa kolehiyo. Sa pahayag na ito, maraming

tumutol sa pagtanggal ng asignaturang Filipino

kabilang dito ang Tanggol Wika. At marami rin ang

sumuporta sa pagtanggal kabilang na dito ang mga

dumalo sa Buwan ng Wika ang Office of the Solicitor

General.
 19

-Calida (2017), ABS-CBN News, “Pagtanggal ng -General Jose Calida sa balita, “Tama lang na

Asignaturang Filipino sa Kolehiyo”. tanggalin bilang college subject ang Filipino at

Panitikan dahil kabilang na ito sa K to 12 Basic

Education Curriculum”.

-Cagalingan (2018), DZMM News Senior -Aniya “Ang pagtanggal ng Filipino ay isang

Language Researcher- Komisyon sa Wikang paglabag sa Konstitusyon, sa Artkulo 12 Seksyon 6,

Filipino. ang wikang pambansa ay nasa Filipino at dapat na

gamitin sa ano mang antas ng edukasyon sa

Pilipinas”.

-Dito ipinahayag ang pagsuporta ng mga guro at mga

-Umil (2021), “Educators, students formalliance estudyante laban sa mga polisiya ukol sa ipinalabs ng

to defend Filipino language, subject”. CHED Memorandom blg. 20 serye 2013 (CMO 20 s.

2023).

-Layunin ng pag-aaral na ito na tasahin ang kaalaman

-Bayang at Rodriguez (2020), “Kaalaman at at kasanayan sa pananaliksik ng mga Senior High

Kasanayan (Competence) sa Pananaliksik ng School sa Filipino at implikasyon sa pagtanggal ng

mga Senior Hayskul sa Filipino: Implikasyon sa Filipino sa kolehiyo.

Pagtanggal ng Filipino sa Kolehiyo (CHED

Memo blg. 20 s. 2013)”.

-Ang CMO blg.20 s. 2013 bilang Anti-Filipino GE,

-Marin (2021), ng Neoliberalismo sa Edukasyon . tumanggap ng malawakang kritisismo ang

pagpapatupad ng Commission on Higher Education

sa ilalim ng termino ni Patricia Licuana. Sa bisa nito,

hindi na kasama ang Filipino sa mga kinakailangang

 20

asignatura sa General Education Curriculum (GEC)

ng mga estudyante sa kolehiyo.

-Ayon sa pahayag na ito, mali ang bansag na Anti-

Filipino dahil naniniwala silang may pundamental na

-Hallare (2019), “CHED Refutes Anti-Filipino”. papel sa edukasyon ang Wika.

-Ayon sa pahayag na ito, na hindi tuluyang

mawawala ang Filipino sa kolehiyo dahil bibigyang

-Geronimo (2021), “CHED keeps new GE insentibo naman ng CHED ang institusyong gagamit

Curriculum”. ng Filipino bilang Wikang panturo at

makikipagtulungan ito sa Komisyon sa Wikang

Filipino sa pagbubuo kabilang ang pagbibigay ng

insentibo sa mga lilikha ng mga materyal sa Filipino.

-Sa layuning ito, ang mga bagong pagbabagong

ipatutupad ng bagong General Education Curriculum

ay nagdulot ng Positibong Reaksyon mula sa iba’t

-Espinoza et al., (2015), Mindanao State ibang personalidad partikular mula sa Propesor ng

University- Iligan Institute of Technology. Filipino at mga kasapi ng kagawaran ng Filipino ng

“Removal of Filipino Subject in Tertiary Level: MSU-IIT.

Effects and Reactions of MSU-IIT Filipino

Faculties”.

-Nagpapahiwatig na tinanggapnila ang bagong

kurikulum at mga pagbabagong gagawin sa

tertiaryong antas ng edukasyon, na naglayong

pagsang-ayon sa pag-alis ng mga signaturang

 21

-Souribio (2017), Central Philippine University- Filipino sa antas ng tersarya.

Ilo-Ilo City. “The Removal of Filipino Subjetcs in

Tertiary Education: Level of Perception among -Layunin ng papel pananaliksik na ito na susihig

the Professionals”. mabuti ang pag-unawa ng mga guro sa

pansamantalang pagtanggal ng Filipino at panitikan

bilang pamantayang asignatura sa tersarya at mga

-Andres et.al (2019), Far Eastern University. kadahilanan ng kanilang panananaw kung sang-ayon

“Looking into the Different Perception of ba sila o tutol sa pagtanggal.

Teachers upo n the Pending Removal of the

Filipino Subjetcs”. -Biniyang diin nya na hindi magiging pareho ang

asignaturang kinuha ng mga estudyante sa

elementarya, sekundarya, at kolehiyo.

-ipinahayag dito ang General Education Curriculum,

-Rodriguez (2019), “Direktor ng Sentro ng ang pagpapahalaga at desiplina na nakapukos sa

Wikang Filipino” pagkakaroon ng Higher Order Skills katulad ng

Critical Thinking at Interactive Approaches.

-Giering at Hunger © (2019), University of

Virginia USA. “Advancing a New General

Education Through a Faculty Community of

Pracitce”.

OPINYON NG MGA MAG-AARAL NA KUMUKUHA NG KURSONG BSEd FLIPINO

-Lincuna, Jean- BSEd Filipino III, College of -Ayon sa kanya, “ang pagtanggal ng asignaturang

Education, Caraga State Unniversity- Main Filipino sa General Education Curriculum ay

maaaring magdulot ng pagbabago sa pagtingin at

 22

Campus
pagpapahalaga ng lipunan sa sariling wika at kultura,

at maaaring magkaruon ito ng malalim na

implikasyon sa paghubog ng mga mag-aaral na

kumukuha ng BSED Filipino.”

-Pascual, Jhereda- BSEd Filipino III, College of

-“Ang pagtanggal ng asignaturang Filipino sa
Education, Caraga State Unniversity- Main
General Education Curriculum ay maaaring
Campus
magdulot ng ilang epekto sa mga katulad ko na

kumukuha ng kursong BSED Filipino. Maaaring ito

ay magresulta sa pagkabawas ng oportunidad na mas

lalo pang mapalalim ang kanilang kaalaman sa

sariling wika at kultura. Ito'y maaaring makaapekto

rin sa kanilang kakayahan na maipasa ang licensure

examination dahil ang Filipino ay isang

mahalagang bahagi ng curriculum para sa mga

guro.”

-Carpiz, Daren - BSEd Filipino III, College of

-“Maaring mabawasan nito ang lawak ngkasanayan
Education, Caraga State Unniversity- Main
at pang-unawa ng mga mag-aaral na kumukuha ng
Campus
kursong BSEdFilipino patungkolsa sariling wika at

kultura. Posible rin na ito ay makaapekto sa kanilang

pag-unlad bilang guro ng Filipino, gayundin ang

lawak at lalim ng kaalamang marapat taglayin ng

isang guro.”

-Seno, Marifel - BSEd Filipino III, College of -“Ang pagtanggal ng asignaturang Filipino sa
 23

Education, Caraga State Unniversity- Main

General Education Curriculum ay maaaring
Campus
magdulot ng ilang epekto sa mga kumukuha ng

kursong BSED Filipino. Maaaring maging sanhi ito

ng pagbaba ng proficiency sa wikang Filipino, lalo

na't ang BSED Filipino ay naglalayong magbigay ng

sapat na kaalaman at kasanayan sa asignaturang ito.”

-“Para sa akin bilang isang mag-aaral na kumukuha

-Jaum,, Jessa- BSEd Filipino III, College of ng BSED Fil, ito ay malaking pagkadismaya sa

Education, Caraga State Unniversity- Main kagawaran ng edukasyon bilang ang asignaturang

Campus itoayisasakahinaanngbawatmag-aaral. Sa halip na

tanggalin, bakit hindi nalang bigyang pansin at

suhestiyon ang mababang marka ngakademiko

hinggil sa asugnaturang Filipino”.

MGA KURIKULUM

General Education Curriculum - Ang “General Education Curriculum is a set of

courses that represent a body of knowledge and set of

skills that faculty desire students to know and do in

preparation for disciplinary study. Often the

curriculum includes a breadth of courses across many

disciplines and/or courses that focus on higher- order

skills such as critical thinking or integrative

approaches to learning”.

K-12 Basic Curriculum -Ang K to 12 Program covers Kindergarten and 12

 24

years of basic education (six years of primary

education, four years of Junior High School, and two

years of Senior High School [SHS]) to provide

sufficient time for mastery of concepts and skills,

develop lifelong learners, and prepare graduates for

tertiary education, middle-level skills development,

employment, and entrepreneurship.

INTERNET

United Nations Educational, Scientific and Ang UNESCO-IBE o IBE-International Bureau of

Education ay nagtatakda ng kurikulum bilang isang
Cultural Organization
dinamikong at transformatibong pagsasalaysay ng
(UNESCO)
kolektibong mga asahan hinggil sa layunin, kalidad, at

kahalagahan ng edukasyon at pag-aaral. Ang aksyon ng

UNESCO-IBE ay batay sa isang pang-unawang

kurikulum na: sistemiko, holistiko, partisipatibo,

inklusibo, at endogenous.

Villegas, (2013) Descriptive Analysis Mahalagang gamitin ang Deskriptibong Analisis

tulad ng isinagawang pag-aaral upang mailarawan

ang mga datos kaugnay sa pag-aanalisa sa mga

impormasyong nakalap na maging batayan sa

layunin ng pananaliksik na ito.

Bahtia, (2017) Data Analysis Ang pangunahing layunin ng Pagsusuri ng Datos ay

baguhin ang mga hindi maayos na datos sa isang

anyo na mas madaling maunawaan, mas malinaw,

 25

konklusibo upang maging gabay at sumusuporta sa

mekanismo ng paggawa ng desisyon.

 26

TSAPTER 5

BUOD, KONGKLUSYON, AT REKOMENDASYON

5 Buod

Ang layunin ng pananaliksik na ito na malaman ang dahilan ng pagtanggal ng asignaturang

Filipino sa General Education Curriculum na naglalayong matugunan ang mga suliranin sa mga

kadahilanan ng pagtanggal ng asignaturang Filipino sa Genaral Education Curriculum (GEC) ng

Commission on Higher Education o (CHED), kalakip dito ang mga legal na batayan ng pagtanggal ng

asignaturang Filipino sa GEC. Panghuli, ay ang mga opinyon kung ano ang mga epekto sa mag-aaral na

kumukuha ng kursong BSED Filipino sa pagtanggal ng asignaturang Filipino sa General Education

Curriculum. Upang makalap ang mga datos at impormasyon, ang mananaliksik ay gumamit ng

Deskriptibong Analisis kung saan Pag-aanalisa ng mga datos ang ginamit upang mabuo ang mga datos

na kailangan makalap ng mga mananaliksik.

Sa karagdagang impormasyon, ang naging resulta ng pagkalap ng datos ay maraming tumutol sa

pagtanggal ng asignaturang Filipino sa tersarya kabilang dito ang mga guro at mga kasapi ng Tanggol

Wika , dahil sa pagpanukala ng CHED Memorandum Order Blg.20 Serye.2013 na ipaptupad ang

“General Education Curriculum: Holistic Understandings, Intellectual and Civic Competencies.” Batay

sa kautusan naipahayag ang batas na naging sanhi ng pagtanggal ng asignaturang Filipino sa tersarya.

Ipinapakita ng mga umapila na may tatlong batas na nailabag ng CHED kaya tinutulan ito ng Tanggol

Wika, ang mga batas na ito ay ang Batas Republika 7104, ito ay isang Batas Republika ng Pilipinas. Kilala

sa tawag na Batas na Komisyon sa Wikang Filipino (Commission on the Filipino Language Act), nilalayon

ng batas na ito ang pagpakilala at pagpapanatili ng ating wikang Filipino. Nalabag rin ang Pambansang

Bilang 232, na nagbibigay karapatan sa mga mag-aaral at guro na magtatag, sumali at magpanatili ng

organisasyon at ang panghuli naman ay ang Batas Republika 7356, Ang Pambansang Komisyon para sa

Kultura at mga Sining ang pangkalahatang ahensiya para sa paggawa ng patakaran, pag-uugnayan, at

paggagawad ng tulong tungo sa pag-iingat, pagpapaunlad, at pagpapalaganap ng mga sining at kultura ng

Pilipinas.
 27

Sa nakalap ng mga impormasyon at datos mula sa mga indibidwal, naging matagumpay ang

panukala ng CHED na tanggalin ang Asignaturang Filipino sa GEC , gayun paman malaki ang pagka

dismaya ng mga Tanggol Wika sa resulta ng inilabas na panukala. Sa pamamagitan ng pag-aanalisa

ng mga datos, ay nakuha ng mg a mananaliksik ang layunin ng pag-aaral ng ito kung ano ang dahilan ng

pagtanggal ng asignaturang Filipino sa GEC at ano ang legal na batayan sa pagtanggal nito. Sapagkat

maraming mga nalabag ng mga saligang batas ang CHED ngunit hindi ito naging dahilan upang ipatupad

ang kanilang panukala. Sa pagkuha ng mga opinyon ng mga mag-aaral na kumukuha ng kursong BSEd

Filipino ay malaki ang hindi pag sang-ayon sa panukalang ito. Naging matagumpay ang panukala ng

CHED memorandum at natanggal agn mismog asignaturanng Filipino bilang asignaturang panturo sa

tersarya.
 28

5.1 Konklusyon

Sa konklusyon ng pananaliksik na ito, batay sa CHED na nagtatag ng CMO No. 20, Series of 2013

na naglalaman sa pagtanggal ng asignaturang Filipino sa GEC. Ang layunin ng CHED sa pagtanggal ng

asignaturang Filipino sa GEC ay dahil ito ay paulit ulit lamang at dapat hanggang sa K- 12 lang daw ito.

Dahil dito, tumutol ang mga propesor na nagmula sa 43 na unibersidad at kolehiyo at itinatag nila ang

alyansa ng “Tagapagtanggol ng Wikang Filipino” o mas kilala bilang Tanggol Wika.

Ukol sa mga nasabing isyu, ang National Commission on Culture and the Arts-National

Committee on Language and Translation (NCCA-NCLT) na naglabas ng resolusyon na isama ang

mandatory na 9 unit sa General Education Curriculum (GEC). Isinulong ng Tanggol Wika sa Korte

Suprema ang kanilang petisyon sa CMO No. 20, Series of 2013. Pinanigan ng Korte Suprema ang

Tanggol Wika at naglabas ng Temporary Restraining Order (TRO) laban sa CMO No. 20, Series of 2013

ng CHED dahil may mga batas itong nalabag tulad ng Batas Republika 7104, nakasaad sa batas na ito ang

pagkilala at pagpapanatili sa Wikang Filipino, Batas Pambansa Bilang 232, na nagbibigay karapatan sa

mga mag-aaral at guro na magtatag, sumali at magpanatili ng organisasyon, at Batas Republika 7356,

Pambansang Komisyon para sa Kultura at mga Sining.

Batay sa aming nakalap na impormasyon, naging matagumpay ang pagpapatupad ng CHED

memorandum na tanggalin ang mismong asignatura, marami mang umapila ngunit napagtagumpayan

parin na isulong ang mismong batayan sa pagtanggal. Sa pagtatapos ng pananaliksik na ito, ang mga

mananaliksik na kumukuha ng kurso sa ikalawang antas ng Batsilyer ng Edukasyong sekundarya Major

sa Filipino ay naglalayong mas ipapaunlad ang pagtuturo ng asignaturang Filipino sa alin mang lebel ng

edukasyon, dahil ang asignaturang Filipino; ang wika at panitikan ay may layunin sa paghubog ng

edukasyon sa Pilipinas.
 29

5.2 Rekomendasyon

Mula sa nabanggit na paghahanap at konklusyon, iminumungkahi ng mananaliksik ang

sumusunod na rekomendasyon:

Unibersidad. Maaaring maapektohan ang mga Unibersidad sa pagkawala ng asignaturang Filipino dahil

ito ay naging bahagi na ng paghubog ng mga linang at pag-aaral mula elementarya hanggang sekundarya.

Kaya naman mas maraming opurtinad na mas magiging maunlad ang pagtuturo ng asignaturang Filipino

kung hindi ito ipapatanggal sa mga Unibersidad. Naglalayong mas mas bigyang importansya at pansin ng

mga tagapamahala ng Unibersidad na mas maipapatatag at maipagpatuloy ang pagtuturo ng asignaturang

Filipino bilang Asignaturang panturo sa tersarya. Sa pamamagitan ng pananaliksik na ito, magkakaroon

ng tugon na mas yumabong pa ang pagturo at paglinang sa asignaturang Filipino.

Mga Guro. Mabuti na ipinaglaban ng mga guro na ipapanatili ang pagtuturo ng asignaturang Filipino sa

tersarya. Dahil ayon sa aming nakalap ng mga datos at impormasyon maraming mga guro na nangamba

sa pagkawala ng Asignaturang Filipino dahil nababawasan ang kanilang sahod at mawawalan na sila ng

trabaho. Kaya nagpapasalamat sila sa mga kasapi ng Tanggol Wika na ipinaglaban ang pag alyansa ng

pagtanggal ng asignaturang Filipino sa tersarya. Sa pamamagitan ng pananaliksik na ito, mabibigyan sila

ng ideya upang ipaglaban at ipagtanggol ang kanilang karapan bilang mga guro.

Mga kumukuha ng kursong BSED Filipino. Malaking pagkadismaya ng mga mag-aaral na kumukukha

ng kursong BSEd Filipino dahil sa panukalang pagtanggal ng asignaturang Filipino sa tersarya. Bagama’t

mas ipinaglaban nila ang asignaturang Filipino dahil ito ang humobog ng kaalaman at nagbigay linang sa

mga mag-aaral. Sa pamamagitan nito naglalayong ipabatid ng pananaliksik na ito

 30

ang kahalagahan ng asignaturang Filipino sa mga mag-aaral hindi lamang sa mga kumukuha ng kursong

BSEd Filipino kung di sa iba pang kurso bilang kanilang minor na asignatura.

Pamahalaan. Batay sa ibinigay ng korte suprema na TRO pansamantalang ipinahinto ang pag

implementa ng CHED sa panukalang CHED Memorandum Order Blg. 20 Serye 2013. sa pamamagitan

nito mas maipaglaban pa ng mga Tanggol Wika ang karapatang maisulong ang pagpapanatili ng

asignaturang Filipino sa Tersarya.

Susunod na mga Mananaliksik. Sa pamamagitan ng pananaliksik na ito mabibigyan sila ng pagkakataon

na magkaroon ng kaalaman batay sa mga isyung pagtanggal ng asignaturang Filipino sa Tersarya. Mas

maliwanagan sila na kilangan talagang ipagpatuloy ang asignaturang Filipino bilang asignaturang

panturo.
 31

Sanggunian

• Andres, et.al (2019), Far Eastern University. “Looking into the Different Perception of Teachers

upon the Pending Removal of the Filipino Subjects”.

https://www.academia.edu/download/65585349/PRACTICAL_RESEARCH_QUALITATIVE.p

df

• Bayang at Rodriguiz (2020), Kaalaman at Kasanayan (Competence) sa Pananaliksik ng mga

Senior Hayskul sa Filipino: Implikasyon sa Pagtanggal ng Filipino sa Kolehiyo(CHED MEMO

BLG. 20 S. 2013). https://www.journalcra.com/article/kaalaman-kasanayan-competence-sa-

pananaliksik-ng-mga-senior-hayskul-sa-filipino-implikasyon

• Cagalingan (2018), DZMM News Senior Language Researcher- Komisyon sa Wikang Filipino.

https://news.abs-cbn.com/video/news/08/04/18/filipinos-urged-to-learn-more-about-native-language

• Calida (2017), ABS-CBN News. “Pagtanggal ng Filipino sa kolehiyo”.

https://news.abs-cbn.com/life/08/29/17/pagtanggal-ng-filipino-panitikan-sa-kolehiyo-

pinangangambahan?fbclid=IwAR2QKHBPZaYfvtFI4GE1KGifCvEaoasc4NB5IkJPI3iZJuRBhs

feRiLEnTc

• CHED Memorandum Order No. 20 series of 2013. https://ched.gov.ph/wp-

content/uploads/2017/09/Press-Statement-Statement-of-the-Commission-on-Higher-Education-on-

Filipino-and-the-revised-General-Education-Curriculum-CMO-No.-20-s.-2013.pdf

• COMMISSION ON HIGHER EDUCATION (CHED) - Memorandum Order No. 20 Series of

2013. https://ched.gov.ph/wp-content/uploads/2017/09/Press-Statement-Statement-of-the-

Commission-on-Higher-Education-on-Filipino-and-the-revised-General-Education-Curriculum-

CMO-No.-20-s.-2013.pdf

• DR. Francisco (2015) - DLSU Dasmarenas “Kahalagahan ng pag-aaral ng wikang Filipino sa

Tersyarya.” https://dlsudmco.wordpress.com/2015/11/24/ano-ba-ang-kahalagahan-ng-pag-

aaral-ng-wikang-filipino-sa-tersyarya/
 32

• Espinoza et al., (2015), Mindanao State University- Iligan Institute of Technology.

http://researchpapergroup8.blogspot.com/

• Geronimo, Jee Y. “CHED keeps new GE curriculum.” Rappler. 27 Nob. 2014. Onlayn. 8 Peb.

2021. https://journals.upd.edu.ph/index.php/djwf/article/download/8590/7530/

• Giering at Hunger © (2019), University of Virginia USA. “Advancing a New General

Education Through a Faculty Community of Practice”. https://www.igi-

global.com/dictionary/advancing-a-new-general-education-curriculum-through-a-faculty-community-

of-practice/67166

• Hallare, (2019), “CHED Refutes ‘Anti-Filipino’ Tag.” INQUIRER.net, 29 May. 2019, Onlayn. 8

Peb.2021. https://journals.upd.edu.ph/index.php/djwf/article/download/8590/7530/

• House Bill 223 (Filipino at Panitikan sa Kolehiyo) Alyansa ng Mga Tagapagtanggol ng Wikang

Filipino, 2019. https://www.change.org/p/philippine-house-of-representatives-isabatas-ang-

house-bill-223-filipino-at-panitikan-sa-kolehiyo

• House Bill No. 223, 18th Congress of the Republic. https://issuances

library.senate.gov.ph/bills/house-bill-no-223-18th-congress-republic

• Jalandoni (2017) ABS-CBN News, Pagtanggal ng Filipino, panitikan sa kolehiyo,

pinangangambahan. https://news.abs-cbn.com/life/08/29/17/pagtanggal-ng-filipino-panitikan-sa-

kolehiyo-pinangangambahan

• K-12 Basic Curriculum (Memo). https://www.officialgazette.gov.ph/k-12/

• Leal (2013) - Philippine Online Chronicle. https://kitzibatan.wordpress.com/2015/08/14/huwag-

maging-anino-reaksyon-sa-ched-memo-no-20-2013/

• Marin (2021), ng Neoliberalismo sa Edukasyon.

https://journals.upd.edu.ph/index.php/djwf/article/download/8590/7530/

• PAMBANSANG BILANG 232 https://www.coursehero.com/file/147730787/PAGSASANAY-

2docx/
 33

• “Removal of Filipino Subject in Tertiary Level: Effects and Reactions of MSU-IIT Filipino

Faculties”. http://researchpapergroup8.blogspot.com/

• REPUBLIC ACT. 7104 https://lawphil.net/statutes/repacts/ra1991/ra_7104_1991.html

• Republic Act. 7356 https://philippineculturaleducation.com.ph/pambansang-komisyon-para-sa-

kultura-at-mga-sining/

• Republic Act. 7722 https://ang-tesda-ay-nasa-ilalim-ng-anong-ahensiya.kirchenchor-dingden.de/

• Rodriguez (2019), Direktor ng Sentro ng Wikang Filipino.

https://thebenildean.org/2019/05/pagtanggal-ng-korte-suprema-sa-panitikan-at-filipino-sa-kolehiyo-

pinal-na/

• San Juan (2017), De La Salle University-Manila (DLSU)- “Alyansa ng Mga Tagapagtanggol ng

Wikang Filipino/ Tanggol Wika.

https://www.researchgate.net/publication/320558204_Alyansa_ng_Mga_Tagapagtanggol_ng_Wik

ang_FilipinoTANGGOL_WIKA_Internal_na_Kwento_Mga_Susing_Argumento_at_Dokumento_

2014-2017

• Souribio (2017), Cental Philippine University- Ilo-Ilo City. “The Removal of Filipino Subjects in

Tertiary Education: Level of Perception among the Professionals”.

https://repository.cpu.edu.ph/handle/20.500.12852/2802?fbclid=IwAR1sGwQLIgJgg8_5EdXRq

FwM5vakvdvsoSsnErafiyFfkrRjO3a3iuora3g

• TADHANANG PANGWIKA SA KONSTITUSYON NG REPUBLIKA NG PILIPINAS, 1987:

ARTIKULO XIV https://www.officialgazette.gov.ph/downloads/1987/02feb/19870211-Konstitusyon-

CCA.pdf

• Umil, Anne Marxze D. “Educators, students formalliance to defend Filipino language, subject.

”Bulatlat.com. 14 Hun. 2014. Onlayn.

https://journals.upd.edu.ph/index.php/djwf/article/download/8590/7530/

• UNESCO- IBE o IBE-International Bureau of Education (2020). https://www.ibe.unesco.org/en

• Villegas (2023), QuestionPro- “Descriptive Analysis”.

https://www.questionpro.com/blog/descriptive-analysis/
34