Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 403

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Yayınları No: 000

Bu kitabın basım, yayım ve satış hakları Eskişehir Osmangazi Üniversitesi’ne aittir.


Bütün hakları saklıdır.

Kitabın tümü ya da bölümü/bölümleri Eskişehir Osmangazi Üniversitesi’nin yazılı izni


olmadan elektronik, optik, mekanik ya da diğer yollarla basılamaz, çoğaltılmaz ve
dağıtılmaz.

Copyright 2008 by Eskişehir Osmangazi University


All rights reserved.

No part of this book may be printed, Reproduced or distributed by any electronical,


optical, mechanical or other means without the written permission of Eskişehir
Osmangazi University.

Kapak Düzeni: Arif Alper Çevik


Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi,
Acil Tıp Anabilim Dalı

Tasarım: Cemalettin Yıldız


Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi,
Grafik Tasarım Bölümü

Dizgi: Arif Alper Çevik, Cemalettin Yıldız

ISBN. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. BASKI

ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ MATBAASI, ESKİŞEHİR, 2008


1. Baskı

Kanıta Dayalı Acil Travma Yönetimi Kursu


2008
“Kurs Kitabı”

Editörler

Doç.Dr. Arif Alper Çevik


Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı

Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün


Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı

Prof.Dr. C. James Holliman


Program Manager, Afghanistan Healthcare Sector Reachback Project
Center for Disaster and Humanitarian Assistance Medicine
Uniformed Services University of the Health Sciences
Bethesda, MD, USA

Kanıta Dayalı Acil Tıp Danışmanı

Yrd.Doç.Dr. Cenker Eken


Akdeniz Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Antalya

Görsel Tanı Danışmanları

Doç.Dr. Yıldıray Çete


Akdeniz Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Antalya

Yrd.Doç.Dr. İsa Kılıçaslan


Fırat Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Elazığ

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi


2008
İçerik
1 Travmalı hastanın değerlendirilmesi ve stabilizasyonu
Doç.Dr. Yıldıray Çete 1 - 15

2 Travmalı hastada havayolu yönetimi


Öğr.Gör.Dr. Neşe Çolak Oray 16 - 29

3 Şok’un tanımlanması ve yönetimi


Yrd.Doç.Dr. Cenker Eken 30 - 39

4 Travmalı hastada IV sıvılar ve yollar


Yrd.Doç.Dr. Erkan Göksu 40 - 49

5 Toraks travmasının tanımlanması ve yönetimi


Doç.Dr. Arif Alper Çevik 50 - 61

6 Abdominal travmanın tanımlanması ve yönetimi


Yrd.Doç.Dr. Ahmet Demircan 62 - 73

7 Pelvik travmanın tanımlanması ve yönetimi


Yrd.Doç.Dr. Fırat Bektaş 74 - 83

8 Genitoürner travmanın tanımlanması ve yönetimi


Yrd.Doç.Dr. Mutlu Kartal 84 - 93

9 Kafa travmasının tanımlanması ve yönetimi


Yrd.Doç.Dr. Ayfer Keleş 94 - 105

10 Servikal travmanın tanımlanması ve yönetimi


Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün Acar 106 - 117

11 Ektremite travması hakkında bilinmesi gereken temel noktalar


Doç.Dr. Arif Alper Çevik 118 - 127

12 Üst ekstremitenin ortopedik yaralanmalarının tanımlanması ve yönetimi


Uzm.Dr. Selahattin Kıyan 128 - 147

13 Alt ekstremitenin ortopedik yaralanmalarının tanımlanması ve yönetimi


Uzm.Dr. Ersin Aksay 148 - 165

14 Yanık yaralanmalarının tanımlanması ve yönetimi


Uzm.Dr. Ebru Karaca 166 - 177

15 Elektrik ve Yıldırım yaralanmalarının tanımlanması ve yönetimi


Yrd.Doç.Dr. Ayfer Keleş
178 - 187

16 Pediatrik travma hastasının yönetimi


Yrd.Doç.Dr. Seçgin Söyüncü 188 - 197

i
İçerik
17 Gebe travma hastasının yönetimi
Uzm.Dr. Özlem Yiğit 198 - 207

18 Geriatrik travma hastasının yönetimi


Öğr.Gör.Dr. Neşe Çolak Oray 208 - 215

19 Hipotermi ve donuk
Doç.Dr. Murat Pekdemir 216 - 225

20 Travma hastasında yara bakımı ipuçları ve tetanoz profilaksisi


Yrd.Doç.Dr. İsa Kılıçaslan 226 - 239

21 Maksillofasiyal travmaların tanımlanması ve yönetimi


Uzm.Dr. Ebru Karaca
240 - 255

22 Künt ve penetran boyun travmalarının tanımlanması ve yönetimi


Uzm.Dr. Murat Ersel
256 - 269

23 Ateşli silah yaralanmalarının tanımlanması ve yönetimi


Yrd.Doç.Dr. Serkan Yılmaz
270 - 281

24 Travma resusitasyonunda personelin özel görevleri


Prof.Dr. C. James Holliman 282 - 289
Çeviren: Dr. A. Tuğrul Zeytin

25 Travma hastalarının hastaneler arası transferi


Prof.Dr. C. James Holliman 290 - 295
Çeviren: Dr. A. Tuğrul Zeytin

26 Travma radyografilerinin değerlendirilmesi


Doç.Dr. Cüneyt Ayrık 296 - 309

27 Travmalı hastada beyin tomografisi yorumlanması


Uzm.Dr. Aslıhan Yürüktümen 310 - 317

28 Travmalı hastada toraks BT değerlendirilmesi


Doç.Dr. Levent Avşaroğulları 318 - 325

29 Travmalı hastada abdominal BT değerlendirilmesi


Doç.Dr. Şahin Aslan 326 - 335

30 Acil Ultrasonografiye Giriş - Temel US ve Ekipman Bilgisi


Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün Acar 336 - 345

31 Ultrasonografi eşliğinde havayolu stabilizasyonu


Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün Acar 346 - 349

ii
İçerik
32 Acil Travma Ultrasonografisi - FAST / E- FAST
Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün Acar 350 - 363
33 Ultrasonografi eşliğinde IV girişimler
Doç.Dr. Arif Alper Çevik 364 - 371

34 Ultrasonografi ile yabancı cisim araştırılması


Uzm.Dr. Aslıhan Yürüktümen 372 - 377

35 Ultrasonografi ile kemik değerlendirilmesi


Yrd.Doç.Dr. Seçkin Söyüncü 378 - 383

iii
Yazralar
Yrd.Doç.Dr. Ahmet Demircan

Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Ankara


Acil Tıp Anabilim Dalı Başkanı
Konu 6

Doç.Dr. Arif Alper Çevik

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Eskişehir


Acil Tıp Anabilim Dalı Başkanı
Konu 5, 11, 33

Uzm.Dr. Aslıhan Yürüktümen

Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, İzmir


Konu 27, 34

Yrd.Doç.Dr. Ayfer Keleş

Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Ankara


Öğretim Üyesi
Konu 9, 15

Prof.Dr. C. James Holliman

Program Manager, Afghanistan Healthcare Sector


Reachback Project
Center for Disaster and Humanitarian Assistance Medicine
Uniformed Services University of the Health Sciences
Bethesda, MD, USA
Konu 24, 25

Yrd.Doç.Dr. Cenker Eken

Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Antalya


Öğretim Üyesi
Türkiye Acil Tıp Dergisi Editörü
Konu 3

Doç.Dr. Cüneyt Ayrık

Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Mersin


Acil Tıp Anabilim Dalı Başkanı
Konu 26
Uzm.Dr. Ebru Karaca

Eskişehir Devlet Hastanesi, Acil Servisi, Acil Servis Direktörü


Konu 14, 21
iv
Yazralar
Yrd.Doç.Dr. Erkan Göksu

Akdeniz Üniversitesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Antalya


Öğretim Üyesi
Konu 4

Uzm.Dr. Ersin Aksay

Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, İzmir


Konu 13

Yrd.Doç.Dr. Fırat Bektaş

Akdeniz Üniversitesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Antalya


Öğretim Üyesi
Konu 7

Yrd.Doç.Dr. İsa Kılıçaslan

Fırat Üniversitesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Elazığ


Öğretim Üyesi
Konu 20

Doç.Dr. Levent Avşaroğulları

Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Kayseri


Öğretim Üyesi
Konu 28

Uzm.Dr. Murat Ersel

Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, İzmir


Konu 22

Doç.Dr. Murat Pekdemir

Kocaeli Üniversitesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Kocaeli


Öğretim Üyesi
Konu 19

Yrd.Doç.Dr. Mutlu Kartal

Akdeniz Üniversitesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Antalya


Öğretim Üyesi
Konu 8

v
Yazralar
Öğr.Gör.Dr. Neşe Çolak Oray

Dokuz Eylül Üniversitesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, İzmir


Öğretim Elemanı
Konu 2, 18

Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün Acar

Dokuz Eylül Üniversitesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, İzmir


Öğretim Elemanı
Konu 10, 30, 31, 32

Uzm.Dr. Özlem Yiğit

Akdeniz Üniversitesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Antalya


Konu 17

Doç.Dr. Şahin Aslan

Atatürk Üniversitesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Erzurum


cu Acil Tıp Anabilim Dalı Başkanı
an Konu 29
z
Yrd.Doç.Dr. Seçgin Söyüncü

Akdeniz Üniversitesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Antalya


Öğretim Üyesi
Konu 16, 35

Uzm.Dr. Selahattin Kıyan

Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, İzmir


Konu 12

Yrd.Doç.Dr. Serkan Yılmaz

Kocaeli Üniversitesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Kocaeli


Öğretim Üyesi
Konu 23

Doç.Dr. Yıldıray Çete

Akdeniz Üniversitesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Antalya


Acil Tıp Anabilim Dalı Başkanı
Konu 1

vi
Kurs İçeriği
Teorik Konular

1 Travmalı hastanın değerlendirilmesi ve stabilizasyonu


2 Travmalı hastada havayolu yönetimi
3 Şok’un tanımlanması ve yönetimi
4 Travmalı hastada IV sıvılar ve yollar
5 Toraks travmasının tanımlanması ve yönetimi
6 Abdominal travmanın tanımlanması ve yönetimi
7 Pelvik travmanın tanımlanması ve yönetimi
8 Genitoürner travmanın tanımlanması ve yönetimi
9 Kafa travmasının tanımlanması ve yönetimi
10 Servikal travmanın tanımlanması ve yönetimi
11 Ektremite travması hakkında bilinmesi gereken temel noktalar
12 Üst ekstremitenin ortopedik yaralanmalarının tanımlanması ve yönetimi
13 Alt ekstremitenin ortopedik yaralanmalarının tanımlanması ve yönetimi
14 Yanık yaralanmalarının tanımlanması ve yönetimi
15 Elektrik ve Yıldırım yaralanmalarının tanımlanması ve yönetimi
16 Pediatrik travma hastasının yönetimi
17 Gebe travma hastasının yönetimi
18 Geriatrik travma hastasının yönetimi
19 Hipotermi ve donuk
20 Travma hastasında yara bakımı ipuçları ve tetanoz profilaksisi
21 Maksillofasiyal travmaların tanımlanması ve yönetimi
22 Ateşli silah yaralanmalarının tanımlanması ve yönetimi
23 Travma resusitasyonunda personelin özel görevleri
24 Travma hastalarının hastaneler arası transferi
25 Travma radyografilerinin değerlendirilmesi
26 Travmalı hastada beyin tomografisi yorumlanması
27 Acil Ultrasonografiye Giriş - Temel US ve Ekipman Bilgisi
28 Ultrasonografi eşliğinde havayolu stabilizasyonu
29 Acil Travma Ultrasonografisi - FAST / E- FAST
30 US eşliğinde IV girişimler
31 US ile yabancı cisim araştırılması
32 US ile kemik değerlendirilmesi

Pratik Uygulama ve Tartışmalar

1 Travmalı Hastada Omurga Stabilizasyonu


2 Havayolu ve Zor Havayolu Yönetimi
3 IV ve IO damar yolu girişimleri
4 Cerrahi Havayolu Girişimleri
5 Tüp torakostomi ve perikardiyosentez
6 Büyük Eklemlerin Acil Redüksiyonu
7 Video tartışma 1, 2, 3
8 Kanıta Dayalı Tıp Literatürü ile tartışma 1, 2, 3, 4
9 Görsel Tanı 1
10 Olgu senaryoları 1, 2, 3

vii
Eğitmenler

Kurs Direktörleri

Prof.Dr. C. James Holliman


Doç.Dr. Arif Alper Çevik
Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün Acar

Kurs “Kanıta Dayalı Tıp” Danışmanı

Yrd.Doç.Dr. Cenker Eken

Kurs “Görsel Tanı” Danışmanı

Doç.Dr. Yıldıray Çete


Yrd.Doç.Dr. İsa Kılıçaslan

Eğitmenler

Prof.Dr. C. James Holliman


Doç.Dr. Arif Alper Çevik
Doç.Dr. Murat Pekdemir
Yrd.Doç.Dr. Cenker Eken
Yrd.Doç.Dr. Mutlu Kartal
Yrd.Doç.Dr. Erkan Göksu
Yrd.Doç.Dr. isa Kılıçaslan
Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün Acar
Öğr.Gör.Dr. Neşe Çolak Oray
Uzm.Dr. Aslıhan Yürüktümen

Kursun Organizasyonunda Görev Alanlar

Doç.Dr. Arif Alper Çevik


Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün Acar
Dr. Filiz Baloğlu
Dr. Şeyhmus Kaya
Dr. A. Tuğrul Zeytin
Dr. Hamit Özçelik

viii
Çağımızın hızla gelişen uzmanlık alanı olan Acil Tıp, ülkemizde de son 15 yılda önemli

Önsöz
aşamalar kaydetti. 1993 yılında uzmanlığımızın ayrı bir uzmanlık alanı olarak kabul
edilmesinden bu yana geçen sürede travma hastalarının da bu yeni uzmanlık alanı ile
birlikte Acil Servislerde aldıkları hizmetin kalitesi yükseldi.

Bugün Acil Servislerde değerlendirilen travma hastalarının önemli bir çoğunluğu Acil
Servis şartlarında Acil Tıp Uzmanlarınca yönetilebilecek sorunlarla gelmektedir. Bu
hastaları ilk karşılayan uzmanlık alanı olarak, travma konusundaki eğitimimizi derin-
leştirmeli, konuyla ilgili olan diğer uzmanlık alanlarıyla iletişim ve paylaşımlarımızı
artırmalıyız.

Bu kurs tek başına travma konusunda asla yeterlilik kazandıran bir kurs değildir.
Travma yönetimi konusunda yeterli düzeye ulaşabilmek sürekli eğitim ve deneyimlerin
artmasıyla mümkün olur. Bu kurs sadece travma yönetimi yapan biz Acil Tıp
Uzmanlarına farklı bir değerlendirme ve bakış açısı sunmayı amaçlamaktadır. Her kur-
sun özelliği olan o konuyla ilgili formatlanmış temel bilgiler bu kursta da yer alacaktır.
Bununla birlikte kursta çok sayıda görsel uyaran, fotoğraf, video ve uygulama ile
yoğun fakat net bilgi akışı da hedeflenmektedir. Kursun asıl çıkış noktası ise bilgilerin
her geçen gün yeni olarak karşımıza çıkması gerçeğidir ki, bu nedenle kurs “Kanıta
Dayalı Acil Travma Yönetimi” başlığı altında sizlere sunulmaktadır. Kurs esnasında
konularla ilgili aklımıza gelen herhangi bir soru uzman eğitmenlerce güncel uygula-
malarımız çerçevesinde tartışılacak, ek olarak konuya ilişkin kanıtlar online olarak
taranıp güncel, en yeni bilgiye ulaşılacaktır.

Kursun kitapçığının hazırlanmasında çok sayıda öğretim üyesi, uzman ve asistanın


emeği geçti. Son derece yoğun çalışma programlarına rağmen kursun başarılı ola-
bilmesi için destek veren tüm Acil Tıp Uzman ve Asistanlarına teşekkür ederiz. Ek
olarak, verdikleri destek ile kursun ve kitapçığın başarıyla sunulmasına katkıda bulu-
nan Anabilim Dallarına, tüm diğer branşlardaki hocalarımıza, uzman arkadaşlarımıza
da minnettarız. Arşivlerini ve bilgilerini bizlerle paylaştılar, kursa ciddi katkı sağladılar.

Bu kursun gerçekleşmesi için olanaklarını seferber eden Eskişehir Osmangazi Üniver-


sitesi Rektörlüğü ve Tıp Fakültesi Dekanlığına da çok teşekkür ederiz.

Bu kurs her yıl bir kez Eskişehirde, Acil Tıp Anabilim Dalımızda tekrarlanacak, en son
güncel bilgilerle donatılmış, yeni basım kitapçık ve görsel materyallerle sunulacaktır.
Bu kursun gerçekleşmesinin asıl nedeni olan değerli katılımcılara da gösterdikleri ilgi
nedeniyle teşekkür eder, saygılar sunarız.

Prof. Dr. C. James Holliman Doç.Dr. Arif Alper Çevik Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün Acar

ix
x
Kanıta Dayalı Acil Travma Yönetimi Kursu
2008

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi


Acil Tıp Anabilim Dalı
Eskişehir

xi
001
Doç.Dr. Yıldıray Çete

Travmalı Hastanın Değerlendirilmesi ve Stabilizasyonu

xii
Travmalı Hastanın Değerlendirilmesi ve Stabilizasyonu
Doç.Dr. Yıldıray Çete

001
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

1
001

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

2
Travmalı Hastanın Değerlendirilmesi ve Stabilizasyonu
Doç.Dr. Yıldıray Çete

001
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

3
001

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

4
Travmalı Hastanın Değerlendirilmesi ve Stabilizasyonu
Doç.Dr. Yıldıray Çete

001
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

5
001

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

6
Travmalı Hastanın Değerlendirilmesi ve Stabilizasyonu
Doç.Dr. Yıldıray Çete

001
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

7
001

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

8
Travmalı Hastanın Değerlendirilmesi ve Stabilizasyonu
Doç.Dr. Yıldıray Çete

001
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

9
001

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

10
Travmalı Hastanın Değerlendirilmesi ve Stabilizasyonu
Doç.Dr. Yıldıray Çete

001
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

11
001

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

12
Travmalı Hastanın Değerlendirilmesi ve Stabilizasyonu
Doç.Dr. Yıldıray Çete

001
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

13
001

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

14
Travmalı Hastanın Değerlendirilmesi ve Stabilizasyonu
Doç.Dr. Yıldıray Çete

001
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

KAYNAKLAR
Cornwell III EE. Initial Approach to Trauma. In Tintinalli J, Kelen GD, Stapczynski JS editors. Emergency Medicine: A Comprehensive
Study Guide. NewYork, McGraw Hill; 2004:1537-1542.

ATLS

WHO. The Injury Chart Book. 2002

Devlet İstatistik Enstitüsü. Türkiye istatistikleri. http://www.die.gov.tr/, 2001.

Rozycki GS, Ballard RB, Feliciano DV, et al. Surgeon-performed ultrasound for the assessment of truncal injuries. Lessons learned from
1,540 patients. Ann Surg. 1998;228:557–567.

Richards JR, et al. Bowel and mesenteric injury: evaluation with emergency abdominal ultrasound. Radiology. 1999;211:399–403.
Novelline RA, Rhea JT, Bell T. Helical CT of abdominal trauma. Clin North Am. 1999;33:591-612.

Tsang BD, et al. Effect of oral contrast administration for abdominal computed tomography in the evaluation of acute blunt trauma.
Ann Emerg Med. 1997;30:7-13.

Root HD, Hauser CW, McKinley CR, et al. Diagnostic peritoneal lavage. Surgery. 1965;57:633-637.

Brown CK, et all. Diagnostic evaluation of patients with blunt abdominal trauma: a decision analysis. Acad Emerg Med. 2000;7:385-
396.

Otomo Y, et al. New diagnostic peritoneal lavage criteria for diagnosis of intestinal injury. J Trauma. 1998;44:991-999.

Kemmeter PR, et all. Dilemmas in the diagnosis of blunt enteric trauma. Am Surg. 1998;64:750-754.

Meredith JW, et al. Computed tomography and diagnostic peritoneal lavage. Am Surg. 1992;58:44-58.

Henneman PL, et al. Diagnostic peritoneal lavage: accuracy in predicting necessary laparotomy. J Trauma. 1990;30:1345-1355.

Sozuer EM, et al. Diagnostic peritoneal lavage in blunt abdominal trauma victims. Eur J Emerg Med. 1998;5:231-2

Hodgson NF, et all. Open or closed diagnostic peritoneal lavage for abdominal trauma? A meta-analysis. J Trauma. 2000;48:1091-
1095.

15
002
Öğr.Gör.Dr.Neşe Çolak Oray

01.12.1979 tarihinde Rize’nin Çayeli ilçesinde doğdu. İlk ve orta öğrenimini Trabzon’da tamam-
ladıktan sonra 1995 yılında Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesine girdi. 2001 yılında
mezun olduktan sonra 4 ay T.C. Sağlık Bakanlığı Of Sıraağaç Sağlık Ocağı’nda pratisyen hekim
olarak çalıştı. 2002 yılında Tıpta Uzmanlık Sınavını kazanarak Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp
Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı’nda araştırma görevlisi olarak çalışmaya başladı. Mart 2006’da
“Sedatif-hipnotik İlaç Alımları:12 Yıllık Analiz” konulu tezimi tamamlayarak uzman oldu. 2006-
2007 yıllarında Uşak Devlet Hastanesi’ne devlet hizmeti yükümlülüğü görevini tamamladı. Ocak
2008 itibariyle Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı’nda öğretim görevlisi
olarak çalışmaktadır.

Travmalı Hastada Havayolu Yönetimi

16
Travmalı Hastada Havayolu Yönetimi
Öğr.Gör.Dr.Neşe Çolak Oray

002
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

17
002

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

18
Travmalı Hastada Havayolu Yönetimi
Öğr.Gör.Dr.Neşe Çolak Oray

002
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

19
002

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

20
Travmalı Hastada Havayolu Yönetimi
Öğr.Gör.Dr.Neşe Çolak Oray

002
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

21
002

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

22
Travmalı Hastada Havayolu Yönetimi
Öğr.Gör.Dr.Neşe Çolak Oray

002
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

23
002

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

24
Travmalı Hastada Havayolu Yönetimi
Öğr.Gör.Dr.Neşe Çolak Oray

002
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

25
002

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

26
Travmalı Hastada Havayolu Yönetimi
Öğr.Gör.Dr.Neşe Çolak Oray

002
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

27
002

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

28
Travmalı Hastada Havayolu Yönetimi
Öğr.Gör.Dr.Neşe Çolak Oray

002
...............................................................
...............................................................
...............................................................

KAYNAKLAR
McGill J. Airway management in trauma: an update. Emerg Med Clin North Am. 2007;25(3):603-22

Practice guidelines for management of the difficult airway: an updated report by the American Society of Anesthesiologists Task
Force on Management of the Difficult Airway. Anesthesiology. 2003;98(5):1269-77.

Dunham, C. Michael MD; Barraco and et al. for the EAST Practice Management Guidelines Work Group. Guidelines for Emergency
Tracheal Intubation Immediately after Traumatic Injury. Journal of Trauma-Injury Infection & Critical Care. 2003;55(1):162-179.

Henderson JJ, Popat MT, Latto IP, Pearce AC; Difficult Airway Society. Difficult Airway Society guidelines for management of the
unanticipated difficult intubation. Anaesthesia. 2004;59(7):675-94.

Kortbeek JB, Al Turki SA, Ali J and et al. Advanced trauma life support, 8th edition, the evidence for change. J Trauma.
2008;64:1638-50.

Holliman CJ. Airway management and ventilation. Emergency Trauma Care Course, 2nd Ed. 2003;19-26

Walls RM, Murphy MF, Luten RC. Manual of Emergency Airway Management. WoltersKluwer. 2008.

Sorular / Yanıtlar

29
003
Yrd. Doç. Dr. Cenker Eken

1975 yılında Antalya’nın Kumluca ilçesinde doğdu. İlk ve orta öğretimimi Burdur, liseyi öğretimi-
mi ise Bursa’da tamamladı. 1993-1999 yılları arasında Akdeniz Üniversitesi’nde Tıp Fakültesi
eğitimimi tamamladıktan sonra 2000 yılında yine Akdeniz Üniversitesi Acil Tıp Anabilim Dalı’nda
ihtisasa başladı. 2004 yılında Acil Tıp Uzmanı olarak tamamladığı AÜTF Acil Tıp Anabilim
Dalı’nda öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır.

Travmalı Hastada Şokun Tanımlanması ve Yönetimi

30
Travmalı Hastada Şokun Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Cenker Eken

003
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

31
003

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

32
Travmalı Hastada Şokun Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Cenker Eken

003
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

33
003

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

34
Travmalı Hastada Şokun Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Cenker Eken

003
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

35
003

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

36
Travmalı Hastada Şokun Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Cenker Eken

003
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

37
KAYNAKLAR
003
Cocchi MN, Kimlin E, Walsh M, et al. Identification and resuscitation of the trauma patient in shock. Emerg Med Clin N Am.
2007;25:623-642

Edelman DA, White MT, Tyburski JG, Wilson RF. Post-traumatic hypotension: Should systolic blood pressure of 90-109mmHg be
included? Shock 2007;27(2):134-8

Rady MY, Smithline HA, Blake H, Nowak R, Rivers E. A comparison of the shock index and conventional vital signs to identify
acute, critical illness in the emergency department. Ann Emerg Med. 1994;24(4):685-90.

Brown CV, Velmahos GC, Neville AL, et al. Hemodynamically ‘‘stable’’ patients with peritonitis after penetrating abdominal trauma:
identifying those who are bleeding. Arch Surg 2005;140(8):767–72.

American College of Surgeons Committee on Trauma. Advanced trauma life support for doctors. 7th edition. Chicago (IL):
American College of Surgeons; 2004.

Bickell WH, Wall JM, Pepe PE, et al. Immediate versus delayed fluid resuscitation for hypotensive patients with penetrating torso
injuries. N Engl J Med 1194;331:1105-1109

Yaghoubian A, Lewis RJ, Putnam B, et al. Reanalysis of prehospital intravenous fluid administration in patients with penetrating
truncal injury and field hypotension. Am Surg. 2007;73(10):1027-30.

Dutton RP, Mackenzie CF, Scalea TM. Hypotensive resuscitation during active hemorrhage: impact on in-hospital mortality. J
Trauma. 2002;52(6):1141-6.

Beekley AC. Damage control resuscitation: A sensible approach to the exsanguinating surgical patient. Crit Care Med
2008;36(Suppl):S267-S274

Perel P, Robert I. Colloids versus crystaloids for fluid resuscitation in critically ill patients. Cochrane Database Systematic Review.
2007;17;(4):CD000567

Kincaid EH, Miller PR, Meredith JW, et al. Elevated arterial base deficit in trauma patients: a marker of impaired oxygen utilization.
J Am Coll Surg 1998;187:384-92

Davis JW, Parks SN, Kaups KL, et al. Admission base deficit predicts transfussion requirements and risk of complications. J
Trauma. 1996;41:769-74

Dickinson K, Roberts I. Medical anti-shock trousers (pneumatic antii-shock garments) for circulatory support in patients with trau-
ma. Cochrane Database Syst Rev. 2000;(2):CD001856.

Holliman CJ. Shock. In: Emergency Trauma Care. A course on the early management of victims of trauma. Second Edition. Editor:
Holliman CJ. Pennsylvania State University. Hershey, PA. 2003. P27 – 34.

Boffard KD, Riou B, Warren B, eta al.Recombinant factor VIIa as adjunctive therapy for bleeding control in severely injured trauma
patients: two parallel randomized, placebo-controlled, double-blind clinical trials. J Trauma. 2005;59(1):8-15

38
Travmalı Hastada Şokun Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Cenker Eken

003
Sorular / Yanıtlar

39
004
Yrd.Doç.Dr. Erkan Göksu

Travmalı Hastada Damar Yolları ve Sıvılar

40
Travmalı Hastada Damar Yolları ve Sıvılar
Yrd.Doç.Dr. Erkan Göksu

004
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
004

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

42
Travmalı Hastada Damar Yolları ve Sıvılar
Yrd.Doç.Dr. Erkan Göksu

004
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

43
004

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

44
Travmalı Hastada Damar Yolları ve Sıvılar
Yrd.Doç.Dr. Erkan Göksu

004
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

45
004

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

46
Travmalı Hastada Damar Yolları ve Sıvılar
Yrd.Doç.Dr. Erkan Göksu

004
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

47
004

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

48
Travmalı Hastada Damar Yolları ve Sıvılar
Yrd.Doç.Dr. Erkan Göksu

004
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

Sorular / Yanıtlar

...............................................................
...............................................................
...............................................................

KAYNAKLAR
Steele R, Irvin B. Central line mechanical complication rate in emergency medicine patients. Acad Emerg Med. 2001;8:204-
7.

Mer M, Duse AG, Galpin JS, Richards GA. Central Venous Catheterization: A Prospective, Randomized, Double-Blind Study.
Clin Appl Thromb Hemost. 2008;1.

Reichman EF. Simon R. R. Emergency Medicine Procedures. McGraw-Hill companies 2004.

Alam HB, Rhee P.New Developments in Fluid Resuscitation. Surg Clin N Am 2007;87:55–72

Miller AH, Roth BA, Mills TJ, Woody JR, Longmoor CE, Foster B. Ultrasound guidance versus the landmark technique for the
placement of central venous catheters in the emergency department. Acad Emerg Med. 2002;9:800-5.

Holliman CJ. Intravenous fluids and lines. Emergency trauma Care Course, 2003;35-45

Perel P, Roberts I. Colloids versus crystalloids for fluid resuscitation in critically ill patients. Cochrane Database Syst Rev.
2007 Oct 17;(4):CD000567

Bunn F et al. Hypertonic versus near isotonic crystalloid for fluid resuscitation in critically ill patients.Cochrane Database Syst
Rev. 2004;(3):CD002045

49
005
Doç.Dr. Arif Alper Çevik

Aralık 1968’de İzmir’de doğdu. Nazilli Lisesinden mezun oldu. Tıp Fakültesi eğitimini Anadolu
Üniversitesinde 1993’te tamamladı ve Isparta Devlet Hastanesi Acil Servisinde mecburi hizmetini
Acil Serviste pratisyen doktor olarak yaptı. 1995 - 1999 yılları arasında Dokuz Eylül Üniversitesi
Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalında uzmanlık eğitimini tamamladı. 1999 - 2000 yıllarında
Pennsylvania State University, Milton S. Hershey Medical Center, Department of Emergency
Medicine’da International Emergency Medicine Fellowship programını tamamladı. 2000 - 2002
sonu arasında Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalında uzman olarak
görev yaptı. 2002 sonunda Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesine geldi ve Acil Tıp
Anabilim Dalı kuruluş hazırlıklarını yürüttü. 2004 yılında Acil Tıp Anabilim Dalı kurulumunda
görev aldı. 2007 yılından bu yana Acil Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı görevini sürdürmekte.
Profesyonel ilgi alanları arasında Travma, Uluslararası Acil Tıp, Acil Ultrasonografi yer almakta.

Toraks Travmasının Tanımlanması ve Yönetimi

50
Toraks Travmasının Tanımlanması ve Yönetimi
Doç.Dr. Arif Alper Çevik

005
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

51
005

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

52
Toraks Travmasının Tanımlanması ve Yönetimi
Doç.Dr. Arif Alper Çevik

005
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

53
005

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

54
Toraks Travmasının Tanımlanması ve Yönetimi
Doç.Dr. Arif Alper Çevik

005
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

55
005

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

56
Toraks Travmasının Tanımlanması ve Yönetimi
Doç.Dr. Arif Alper Çevik

005
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

57
005

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

58
Toraks Travmasının Tanımlanması ve Yönetimi
Doç.Dr. Arif Alper Çevik

005
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

59
005

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

...............................................................
...............................................................
...............................................................

Sorular / Yanıtlar

60
Toraks Travmasının Tanımlanması ve Yönetimi
Doç.Dr. Arif Alper Çevik

005
KAYNAKLAR
LoCicero J, Mattox KL. Epidemiology of chest trauma. Surg Clin North Am. 1989;69:15–19.

Kulshrestha P, Munshi M, Wait R. Profile of Chest Trauma in a Level I Trauma Center. J Trauma. 2004;57:576 –581.

Holliman CJ. Chest Trauma. In: Emergency Trauma Care. A course on the early management of victims of trauma. Second Edition.
Editor: Holliman CJ. Pennsylvania State University. Hershey, PA. 2003. p46 – 54.

Kincaid EH, Meredith JW. Thoracic injuries overview. Editors: Flint L; Meredith JW; Schwab CW; Trunkey DD; Rue LW; Taheri PA.
Trauma: Contemporary Principles and Therapy, 1st Edition. Lippincott Williams & Wilkins. 2008. P351.

Buchman TG, Hall BL, Bowling WM, Kelen GD. Thoracic Trauma. In: Emergency Medicine: A Comprehensive Study Guide. Editors:
Tintinalli JE, Kelen GD, Stapczynski JS. Sixth Edition. McGraw Hill, 2004. 1595 – 1613.

Rosen CL, Wolfe RE. Blunt chest trauma. In: Trauma management. An emergency medicine approach. Editors: Ferrera PC,
Clucciello SA, Marx JA, Verdile VP, Gibbs MA. Mosby. 2001. p232-258.

Ankel F. Aortic Dissection. In: Rosen's Emergency Medicine: Concepts and Clinical Practice. 5th edition. Editors: Marx J, Hockberger
R, Walls R, Mosby. 2002.

Mattox KL, Wall MJ, Le Maire SA. Injury to the Thoracic Great Vessels. In: Trauma. 5th Ed. Editors: Feliciano D, Mattox K, Moore E.
McGraw-Hill. 2004.

Holtzman SR, Bettmann MA, Casciani T et al. Blunt Chest Trauma—Suspected Aortic Injury. American College of Radiology ACR
Appropriateness Criteria. 2005.

Duan Y, Smith CE, Como JJ. Cardiothoracic trauma. In: Trauma. Editors: Wilson WC, Grande CM, Hoyt DB. Informa Health Care,
NY. 2007. 469 – 499.

Leigh-Smith S, Davies G. Tension pneumothorax eyes may be more diagnostic than ears. Emerg Med J 2003;20:495–496

S Leigh-Smith, T Harris. Tension pneumothorax—time for a re-think? Emerg Med J 2005;22:8–16.

Shanmuganathan K, Matsumoto J. Imaging of Penetrating Chest Trauma. Radiol Clin N Am 2006;44: 225–238

Emergency ultrasound in the acute assessment of Haemothorax. A Brooks, B Davies, M Smethhurst, J Connolly. Emerg Med J
2004;21:44–46

Bruce Simon, MD,James Ebert, MD,Faran Bokhari, MD et al (Eastern Association for the Surgery of Trauma). Practice Management
Guideline for “Pulmonary Contusion - Flail Chest”. 2006

Mattu A, Brady W. ECGs for the Emergency Physician. BMJ. 2003.

Hudson T, Leigh M, Wyatt J. Aortic injury review failed to mention the “osseous pinch”. Emerg Med J 76 2001;18:76–77

Ungar TJ, Wolf SJ, Haukoos JS, et al. Derivation of a Clinical Decision Rule to Exclude Thoracic Aortic Imaging in Patients With
Blunt Chest Trauma After Motor Vehicle Collisions. J Trauma. 2006;61:1150 –1155.

O’Conor CE. Diagnosing traumatic rupture of the thoracic aorta in the emergency department. Emerg Med J 2004;21:414–419.

Holanda MS, Dominguez MJ, Lopez-Espadas F. Cardiac contusion following blunt chest trauma. European Journal of Emergency
Medicine 2006, 13:373–376

Pai M. Diagnosis of myocardial contusion after blunt chest trauma using 18F-FDG positron emission tomography. The British
Journal of Radiology, 79 (2006), 264–265

61
006
Yrd.Doç.Dr. Ahmet Demircan

1967 yılında Konya Ereğli'de doğdu. İlkokulu Ereğli'de ortaokulu Konya Anadolu Lisesinde ve
liseyi İzmir Fen Lisesinde tamamladı. 1994 yılında Hacettepe Üniversitesinden mezun oldu.
Karaman ilinde mecburi hizmet yaptı. 1997-2001 yılları arasında acil tıp ihtisasını Dokuz Eylül
Üniversitesinde tamamladı. 2001 yılından bu yana Gazi üniversitesi Tıp Fakültesi Acil tıp
Anabilim Dalında çalışıyor. Acil Tıp Anabilim Dalı Başkanlığını yürüten Dr. Ahmet Demircan,
mesleği ile ilgili çeşitli yurtiçi ve yurt dışı derneklere de üye. Evli ve bir kız çocuğu var.

Abdominal Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi

62
Abdominal Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Ahmet Demircan

006
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

63
006

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

64
Abdominal Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Ahmet Demircan

006
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

65
006

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

66
Abdominal Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Ahmet Demircan

006
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

67
006

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

68
Abdominal Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Ahmet Demircan

006
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

69
006

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

70
Abdominal Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Ahmet Demircan

006
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

...............................................................
...............................................................
...............................................................

71
KAYNAKLAR
006
Holliman CJ. Abdominal Trauma. In: Emergency Trauma Care. A course on the early management of victims of trauma. Second
Edition. Editor: Holliman CJ. Pennsylvania State University. Hershey, PA. 2003. 55-62.

Kortbeek JB, Al-Turki SA, Ali J, et al. Advanced Trauma Life Support, 8th edition, The Evidence for Change. J Trauma
2008;64:1638-1650.

Scalea TM, Boswell SA. Abdominal injuries. İn: Tintinalli JE. (ed) Emergency Medicine a comprehensive study guide. Sixth edition.,
New York, McGraw-Hill Com., 2004:1613-1619.

Isenhour JL, Marx J. Advances in abdominal trauma. Emerg Med Clin N Am 2007;25:713-733.

Clinical policy: Critical issues in the evaluation of adult patients presenting to the emergency department with acute blunt abdomi-
nal trauma. Ann Emerg Med 2004;43:278-290.

Güloğlu R, Yanar H. Karın yaralanmaları. In: Ertekin C, Taviloğlu K, Güloğlu R, Kurtoğlu M (eds). Travma. Birinci baskı, İstanbul,
İstanbul Medikal Yayıncılık. 2005;875-885.

American College of Surgeons. Advances trauma life support course. seventh edition. USA. American College of Surgeons
2005;131-150.

Livingston DH, Lavery RF, Passannante MR, et al. Admission or observation is not necessary after a negative abdominal computed
tomographic scan in patients with suspected blunt abdominal trauma: results of a prospective, multi-instutitional trial. J Trauma
1998;44:273-283.

Liu M, Lee C-H and P'eng F-K. Prospective comparison of diagnostic peritoneal lavage, computed tomographic scanning, and ultra-
sonography for the diagnosis of blunt abdominal trauma. J Trauma 1993;35: 267–270.

Fakhry SM, Watts DD and Luchette FA. Current diagnostic approaches lack sensitivity in the diagnosis of perforated blunt small
bowel injury: analysis of 275,557 trauma admissions from the EAST multi-institutional HVI trial. J Trauma 2003;54:295–306.

Ma O.J, Mateer JR, Ogata M et al. Prospective analysis of a rapid trauma ultrasound examination performed by emergency physi-
cians. J Trauma 1995;38:879–885.

Richards JR, McGahan JP, Simpson JL et al. Bowel and mesenteric injury: evaluation with emergency abdominal ultrasound.
Radiology 1999;211:399–403.

Hodgson NF, Stewart TL and Girotti MJ. Open or closed diagnostic peritoneal lavage for abdominal trauma? A meta-analysis. J
Trauma 2000;48:1091–1095.

Sozuer EM, Akyurek N, Kafali ME et al. Diagnostic peritoneal lavage in blunt abdominal trauma victims. Eur J Emerg Med 1998;5:
231–234.

72
Abdominal Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Ahmet Demircan

006
Sorular / Yanıtlar

73
007
Yrd.Doç.Dr. Fırat Bektaş

Pelvik Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi

74
Pelvik Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Fırat Bektaş

007
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

75
007

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

76
Pelvik Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Fırat Bektaş

007
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

77
007

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

78
Pelvik Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Fırat Bektaş

007
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

79
007

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

80
Pelvik Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Fırat Bektaş

007
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

81
KAYNAKLAR
007
Steele M, Ellison, SR. Trauma To The Pelvıs, Hıp, And Femur. In: Tintinalli JE, ed. Emergency Medicine Comprehensive Study
Guide. Vol 6. NewYork: McGraw Hill; 2004:1712-1726.

Rice PL, Rudolph M. Pelvic Fractures Emerg Med Clin N Am 25 (2007) 795–802.

Young JW, Resnik CS: Fracture of the pelvis: current concepts of classification. AJR Am J Roentgenol 1990, 155:1169-1175.

Pennal GF, Tile M, Waddell JP, Garside H: Pelvic disruption: assessment and classification. Clin Orthop Relat Res 1980, 151:12-21.

Cryer HM, Miller FB, Evers BM, Rouben LR, Seligson DL: Pelvic fracture classification: correlation with hemorrhage. J Trauma 1988,
28:973-980.

Tayal V, Neilsen A, Jones A, et al. Accuracy of trauma ultrasound in major pelvic injury. J Trauma 2006;61:1453–7.

Obaid AK, Barleben A, Porral D, et al. Utility of plain film pelvic radiographs in blunt trauma patients in the emergency department.
Am Surg 2006;72(10):951–4.

Lunsjo K, Tadros A, Hauggaard A, et al. Acute plain anteroposterior radiograph of the pelvis is not useful in detecting fractures of
iliac wing and os sacrum: a prospective study of 73 patients using CT as gold standard. Australas Radiol 2007;51(2):147–9.

Nunn T, Cosker TD, Bose D, et al. Immediate application of improvised pelvic binder as first step in extended resuscitation from
life-threatening hypovolaemic shock in conscious patients with unstable pelvic injuries. Injury 2007;38(1):125–8 [E-pub Sep 22,
2006].

Bottlang M, Krieg JC, Mohr M, et al. Emergent management of pelvic ring fractures with use of circumferential compression. J
Bone Joint Surg 2002;84-A:43–7.

Ramzy AI, Murphy D, Long WB. The pelvic sheet wrap. Initial management of unstable fractures. JEMS 2003;28:68–78.

American College of Surgeons. Advanced Trauma Life Support for doctors, ATLS. Instructor course manual. Chicago: American
College of Surgeons; 1997. p. 206–9.

Bottlang M, Simpson TS, Sigg J, et al. Noninvasive reduction of open-book pelvic fractures by circumferential compression. J
Orthop Trauma 2002;16:367–73.

Croce MA, Magnotti LJ, Savage SA, et al. Emergent pelvic fixation in patients with exsanguinations pelvic fractures. J Am Coll Surg
2007;204(5):935–9.

Geeraerts T, Chhor V, Cheisson G, Martin L, Bessoud B, Ozanne A and Duranteau J. Clinical review: Initial management of blunt
pelvic trauma patients with haemodynamic instability. Critical Care 2007, 11:204

Kaya T. Kas, İskelet – Yumuşak Doku Radyolojisi. Nobel – Güneş Kitabevi. 2008

Holliman CJ. Pelvic Trauma. Emergency Trauma Care Course. 2003;63-68.

82
Pelvik Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Fırat Bektaş

007
Sorular / Yanıtlar

83
008
Yrd.Doç.Dr. Mutlu Kartal

1972 Akşehirde doğdu. İlk orta öğreniminin önemli kısmını Akşehir’de tamamladı. Akdeniz
Üniversitesi Tıp fakültesinden 1997’de mezun oldu. 2,5 yıl pratisyen hekimlik yaptıktan sonra
2000 yılında Akdeniz Üniversitesi Acil Tıp AD’de araştırma görevlisi olarak çalışmaya başladı.
2004’te uzman oldu. Halen Akdeniz Acil Tıp AD’de öğretim üyesi olarak çalışmakta.

Genitoüriner Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi

84
Genitoüriner Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Mutlu Kartal

008
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
008

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

86
Genitoüriner Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Mutlu Kartal

008
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

87
008

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

88
Genitoüriner Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Mutlu Kartal

008
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

89
008

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

90
Genitoüriner Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Mutlu Kartal

008
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

...............................................................
...............................................................
...............................................................

91
KAYNAKLAR
008
Levy F, Kelen GD. Genitourinary trauma: In tintinalli JE, emergency medicine a comprehensive study guide, 6th edition, Mc Graw
Hill, 2004.

Schneider ER. Genitourinary Trauma: In rosen’s emergency medicine concepts and clinical practice, 6th edition, Mosby Elsevier,
2006.

Abdominal Trauma. Advanced Trauma Life Support for doctors, ATLS. Instructor course manual. Chicago: American College of
Surgeons; 131-150, 1997.

Miller KS, Mc Aninch JW. Radiographic assesment of renal trauma:our 15 year experience: J Urol 1995;154:352-5.

Bron SL, Elder JS, Spirnak JP. Are pediatric patients more susceptible to major renal injury from blunt trauma? a comparative study:
J Urol 1998;160138-40.

Perez-Brayfield MR, Gatti JM, Smith EA et al. Blunt traumatic hematuria in children.is a simplified algoritm justified? : J Urol,
2002;167:2543-46.

Ahn JR, Morey AF, Mc Aninch JW. Work up and management of traumatic hematuria: Emerg Med Clin North Am 1998;16:145.

Jankovski JT, Spirnak JP. Current Recommendations for imaging in the management of urologic traumas: Urol Clin N Am
2006;33:365-376.

Tze MW, Spencer JA: The role of CT in the management of adult urinary tract trauma: Clin Radiol 2001;56:276.

Moore EE, Shackford SR, Pachter Hl et al: organ injury scaling:spleen, liver, kidney. J Trauma 1989;29:1664.

Elliott SP, McAninch JW. Ureteral injuries from external violence: the 25 year experience at san fransisco general hospital. J Urol
2003;170:1213-6.

Rosenstein D, McAninch JW. Urologic Emergencies; Urol Clin N Am 2004;88:495-518.

Gann DS. American Association for the Surgery of Trauma, 1988 annual session. J Trauma.1989;29:1459-61

92
Genitoüriner Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Mutlu Kartal

008
Sorular / Yanıtlar

93
009
Yrd.Doç.Dr. Ayfer Keleş

1971 yılında Ankara’da doğdu. Etlik ilkokulunun ardından 1982-1989 arasında Özel Yükseliş
Lisesinde öğrenim gördü. 1989 yılında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesine başladı ve 1995 yılın-
da mezun oldu. Sağlık Bakanlığına bağlı olarak Diyarbakır’ın Kocaköy ilçesinde 1997 yılına kadar
pratisyen hekim olarak çalıştı. 1997’de Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim
Dalı’nda ihtisasa başladı. 2001 yılında ihtisasını tamamlayarak İzmir Atatürk Eğitim Hastanesi
Acil Servisinde ve daha sonra Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD’de Acil Tıp Uzmanı
olarak görev yaptı. 2002 yılından bu yana Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim
Dalında Yardımcı Doçent olarak görev yapmaktadır. 2004 Ocak ve Mayıs ayları arasında Amerika
Birleşik Devletlerine gitmiş University of Michigan Acil Tıp Bölümünde gözlemci doktor olarak
bulunmuştur. Anabilim dalında asistan eğitimi ve rotasyon sorumlusu olarak çalışmaktadır.
Anabilim Dalı İSO sorumlusu olup Gazi Hastanesinde İç denetimci olarak görev yapmaktadır.
Toksikoloji ve acil serviste şiddet ilgi alanlarıdır.

Kafa Travmasının Tanımlanması ve Yönetimi

94
Kafa Travmasının Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Ayfer Keleş

009
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

95
009

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

96
Kafa Travmasının Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Ayfer Keleş

009
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

97
009

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

98
Kafa Travmasının Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Ayfer Keleş

009
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

99
009

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

100
Kafa Travmasının Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Ayfer Keleş

009
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

101
009

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

102
Kafa Travmasının Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Ayfer Keleş

009
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

103
009

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

Sorular / Yanıtlar

104
Kafa Travmasının Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Ayfer Keleş

009
KAYNAKLAR

Heegard W, Biros M. Traumatic Brain Injury. Emerg Med Clin N Am, 2007; 25: 655-678.

Valadka AB, Injury to the cranium. In: Mattox KL, Feliciano DV, Moore EE(eds). Trauma, 4th ed, 2000, McGraw Hill, USA, pp: 377-
399

Head injury. In: Mandavia DP, Newton EJ, Demetriades D(eds) Color Atlas of Emergency Trauma, 2003, Cambridge University
Press, Cambridge, UK; pp: 1-31.

Kortbeek JB, Al Turki SA, Ali J et al. Advanced Trauma Life Support, 8th edition, The Evidence for Change.J Trauma, 2008; 64:
1638-1650.

Stiel IG, Clement CM, Rowe BH et al. Comparison of the Canadian CT Head Rule and the New Orleans Criteria in patients with
minor heda injury. JAMA 2005; 294(12): 1511-1518.

Savaş A. Kafa travmalarında acil cerrahi girişim endikasyonları. Travma, Ertekin C, Taviloğlu K, Güloğlu R, Kurtoğlu M(editör-
ler)2005; 1. Baskı,İstanbul Medikal Yayıncılık Ltd. Şti.,İstanbul, Sayfa 646-653.

Ma OJ. In: Ma OJ, Cline DM, Tintinalli JE, Kelen GD, Stapcznski JS(eds)Emergency Medicine Manual, 2004, 6. edition, McGraw Hill,
USA, pp774-779.

Holliman CJ. Head Trauma. Emergency Trauma Care Course Book. 2003;74-82

Macanochie I, Ross M. Head injury (moderate to severe). BMJ Clin Evid. 2008; 01:1210

Sorular / Yanıtlar

105
010
Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün Acar

Servikal Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi

106
Servikal Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün

010
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

107
010

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

108
Servikal Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün

010
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

109
010

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

110
Servikal Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün

010
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

111
010

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

112
Servikal Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün

010
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

113
010

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

114
Servikal Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün

010
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

115
010

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

116
Servikal Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün

010
KAYNAKLAR
Beattie LK, Choi J. Acute spinal injuries: Assessment and management. Emergency Medicine Practice 2006;8(5):1-28.

Lowery DW, Wald MM, Browne BJ, Tigges S, Hoffman JR, Mower WR. Epidemiology of cervical spine injury victims. Ann Emerg
Med 2001;38(1):12-6

Domeier RM, Evans RW, Swor RA, Rivera-Rivera EJ, Frederiksen SM. Prehospital clinical findings associated with spinal injury.
Prehosp Emer Care 1997;1(1):11-5

Domeier RM, Evans RW, Swor RA, et al. Multicenter prospective validation of prehospital clinical spinal clearance criteria. J Trauma
2002;53(4):774-50

Domeier RM, Frederiksen SM, Welch K. Prospective performance assessment of an out-of-hospital protocol for selective spine
immobilization using clinical spine clearance criteria. Ann Emerg Med 2005;46(2):123-31.

Prof.Dr. Tamer Kaya. Kas İskelet – Yumuşak Doku Radyolojisi. Nobel-Güneş. 2008

Mower WR. Hoffman J. Comparison of the Canadian C-Spine rule and NEXUS decision instrument in evaluating blunt trauma
patients for cervical spine injury. Ann Emerg Med. 2004;43(4):515-17

2: Stiell I.G, Clement C.M, McKnight R.D, Brison R, Schull M.J and Rowe BH et al. The Canadian C-Spine Rule versus the NEXUS
low-risk criteria patients with trauma. N Engl J Med 2003;349:2510–18.

Tins BJ, Cassar-Pullicino VN. Imaging of acute cervical spine injuries: review and outlook. Clinical Radiology 2004;59:865-80

Gerling MC, Davis DP, Hamilton RS, et al. Effects of cervical spine immobilization technique and laryngoscope blade selection on an
unstable cervical spine in a cadaver model of intubation. Ann Emerg Med 2000;36(4):293-300.

Bracken MB, Shepard MJ, helenbrand KG, et al. Methylprednisolone and neurological function 1 year after spinal cord injury:
results of the National Acute Spinal Cord Injury. J Neurosurgery 1985;63:704-13.

Bracken MB, Shepard MJ, Collins WF, et al. A randomized controlled trial of methylprednisolone or naloxone in the treatment of
acute spinal cord injury: results of the Second National Acute Spinal Cord Injury Study. N Eng J Med 1990;322:1405-11

Peery CA, Brice J, White WD. Prehospital spinal immobilization and the backboard quality assessment study. Prehosp Emerg Care.
2007;11(3):293-7.

Sorular / Yanıtlar

117
011
Doç.Dr. Arif Alper Çevik

Aralık 1968’de İzmir’de doğdu. Nazilli Lisesinden mezun oldu. Tıp Fakültesi eğitimini Anadolu
Üniversitesinde 1993’te tamamladı ve Isparta Devlet Hastanesi Acil Servisinde mecburi hizmetini
Acil Serviste pratisyen doktor olarak yaptı. 1995 - 1999 yılları arasında Dokuz Eylül Üniversitesi
Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalında uzmanlık eğitimini tamamladı. 1999 - 2000 yıllarında
Pennsylvania State University, Milton S. Hershey Medical Center, Department of Emergency
Medicine’da International Emergency Medicine Fellowship programını tamamladı. 2000 - 2002
sonu arasında Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalında uzman olarak
görev yaptı. 2002 sonunda Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesine geldi ve Acil Tıp
Anabilim Dalı kuruluş hazırlıklarını yürüttü. 2004 yılında Acil Tıp Anabilim Dalı kurulumunda
görev aldı. 2007 yılından bu yana Acil Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı görevini sürdürmekte.
Profesyonel ilgi alanları arasında Travma, Uluslararası Acil Tıp, Acil Ultrasonografi yer almakta.

Ekstremite Travması Hakkında Bilinmesi Gereken


Temel Noktalar

118
Ekstremite Travması Hakkında Bilinmesi Gereken Temel Noktalar
Doç. Dr. Arif Alper Çevik

011
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

119
011

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

120
Ekstremite Travması Hakkında Bilinmesi Gereken Temel Noktalar
Doç. Dr. Arif Alper Çevik

011
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

121
011

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

122
Ekstremite Travması Hakkında Bilinmesi Gereken Temel Noktalar
Doç. Dr. Arif Alper Çevik

011
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

123
011

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

124
Ekstremite Travması Hakkında Bilinmesi Gereken Temel Noktalar
Doç. Dr. Arif Alper Çevik

011
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

125
011

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

126
Ekstremite Travması Hakkında Bilinmesi Gereken Temel Noktalar
Doç. Dr. Arif Alper Çevik

011
KAYNAKLAR
Edward J. Newton, MD. Acute Complications of Extremity Trauma. Emerg Med Clin N Am 25 (2007) 751–761.

Holliman CJ. Extremity injuries. Emergency Trauma Care Course. 2003;102-111.

Pfeifer R, Pape HC. Missed injuries in trauma patients: A literature review. Patient Saf Surg. 2008;23:20.

Montmany S, Navarro S, Rebasa P, Hermoso J, Hidalgo JM, Cánovas G. A prospective study on the incidence of missed injuries in trau-
ma patients. Cir Esp. 2008;84(1):32-6.

Meijer JM, Janssens M, Hammacher ER. Injuries missed in diagnosing severely injured accident victims in the emergency room. Ned
Tijdschr Geneeskd. 1999;143(34):1742-5.

Tiwari A, Haq AI, Myint F, Hamilton G. Acute compartment syndromes. Br J Surg. 2002;89(4):397-412.

Brown CV, Rhee P, Chan L, et al. Preventing renal failure in patients with rhabdomyolysis:do bicarbonate and mannitol make a differ-
ence? J Trauma 2004;56:1191–6.

Pearse FP, Harry L, Nanchahal J. Acute compartment syndrome of the leg. BMJ 2002;325:557–8.

Sorular / Yanıtlar

127
012
Uzm.Dr. Selahattin Kıyan

13.07.1977 yılında Adana’da doğdu. İlkokul, ortaokul ve lise öğrenimimi Adana’da tamamladı.
Tıp eğitimimi 1994–2000 yılları arasında Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesinde sürdürerek
mezun oldu. Eylül 2000’de Dokuz Eylül Üniversitesi Acil Tıp Anabilim Dalında araştırma görevlisi
olarak çalışmaya başladı. Haziran 2004 yılında “Acil Tıp Hekimlerince İstenen Kardiyoloji
Konsültasyonlarının Uygunluğunun Araştırılması” konulu tezini tamamlayarak Acil Tıp Uzmanı
oldu. 1 yıl Dokuz Eylül Üniversitesi Acil Tıp Anabilim Dalında uzman doktor olarak çalıştı. 8 ay
özel bir tıp merkezinde çalıştıktan sonra Ağustos 2005 tarihinde Ege Üniversitesi Acil Tıp
Anabilim Dalı’nda uzman olarak göreve başladı. Halen Ege Üniversitesinde çalışmaktadır.

Üst Ekstremitenin Ortopedik Yaralanmalarının


Tanımlanması ve Yönetimi

128
Üst Ekstremitenin Ortopedik Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Selahattin Kıyan

012
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

129
012

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

130
Üst Ekstremitenin Ortopedik Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Selahattin Kıyan

012
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

131
012

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

132
Üst Ekstremitenin Ortopedik Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Selahattin Kıyan

012
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

133
012

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

134
Üst Ekstremitenin Ortopedik Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Selahattin Kıyan

012
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

135
012

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

136
Üst Ekstremitenin Ortopedik Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Selahattin Kıyan

012
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

137
012

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

138
Üst Ekstremitenin Ortopedik Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Selahattin Kıyan

012
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

139
012

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

140
Üst Ekstremitenin Ortopedik Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Selahattin Kıyan

012
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

141
012

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

142
Üst Ekstremitenin Ortopedik Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Selahattin Kıyan

012
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

143
012

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

144
Üst Ekstremitenin Ortopedik Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Selahattin Kıyan

012
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

145
012

...............................................................
...............................................................
...............................................................

KAYNAKLAR
Muelleman RL, Wadman MC. İnjuries Hand And Digits. Tintinalli JE, Kelen GD, Stapczynski JS, eds. A Comprehensive Study Guide:
Textbook of Emergency Medicine, 6 th edi. North Carolina: Mc Graw-Hill; 2004;1670-4.

Smith P (ed): Lister's the Hand: Diagnosis and Indications, 4th ed. London, Churchill Livingstone, 2002.

Uehara DT, Robert DW, Escarza H. Wrist injuries. Tintinalli JE, Kelen GD, Stapczynski JS, eds. A Comprehensive Study Guide:
Textbook of Emergency Medicine, 6 th edi. North Carolina: Mc Graw-Hill; 2004;1674-84.

Berger RA: The anatomy and ligaments of the wrist and distal radioulnar joints. Clin Orthop Related Res 2001;383:32.

Ritchie JV, Munter DW: Emergency department evaluation and treatment of wrist injuries. Emerg Med Clin North Am 1999;17:823.

Goldfarb CA, Yuming Y, Gilula LA, et al: Wrist fractures: What the clinician wants to know. Radiology 2001;219:11.

Perron AD, Brady WJ, Keats TE, et al: Orthopedic pitfalls in the ED: Lunate and perilunate injuries. Am J Emerg Med 2001;19:157.

Krasin E, Goldwirth M, Gold A, et al: Review of the current methods in the diagnosis and treatment of scaphoid fractures. Postgrad
Med J 2001;77:23 5.

Bredenkamp H., Uehara DT. Injuries to the elbow and forearm. Tintinalli JE, Kelen GD, Stapczynski JS, eds. A Comprehensive
Study Guide: Textbook of Emergency Medicine, 6 th edi. North Carolina: Mc Graw-Hill; 2004;1684-94.

Cohen MS, Hastings H: Acute elbow dislocation: Evaluation and management. J Am Acad Orthop Surg 1998;6:15.

Villarin LA, Belk KE, Freid R: Emergency department evaluation and treatment of elbow and forearm injuries. Emerg Med Clin
North Am 1999;17:843.

Uehara DT, Rudzinski JP. Injuries to the shoulder complex and humerus. Tintinalli JE, Kelen GD, Stapczynski JS, eds. A
Comprehensive Study Guide: Textbook of Emergency Medicine, 6 th edi. North Carolina: Mc Graw-Hill; 2004;1694-1702.

Holliman CJ. Extremity Trauma. Emergency Trauma Care Course.2003;102-111.

Newton EJ. Acute Complications of Extremity TraumaEmerg Med Clin N Am 25 2007;751–761.

Newton EJ, Love J. Emergency Department Management of Selected Orthopedic Injuries. Emerg Med Clin N Am 25 2007;763–793.

Perron AD, Brady WJ. Evaluation and management of the high-risk orthopedic emergency. Emerg Med Clin N Am 21
2003;159–204.

Carl R. Menckhoff, Cherie Welter, Orthopedic Pearls and Pitfalls. Emerg Med Reports. 2007;28:181-192

146
Üst Ekstremitenin Ortopedik Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Selahattin Kıyan

012
Sorular / Yanıtlar

147
013
Uzm.Dr. Ersin Aksay

1974 yılında Gaziantep’te doğdu. İlk ve orta öğretimimi Ankara’da tamamladı. Tıp eğitimimi
1992–1999 yılları arasında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesinde aldı. Dokuz Eylül Üniversitesi
Acil Tıp Anabilim Dalında araştırma görevlisi olarak çalışmaya başladı. 2003 yılında “Anstabil
Anjina Pektoris Olgularında Olasılık Sınıflamasının Koroner Anjiografi ile Değerlendirilmesi” konu-
lu tezini tamamlayarak Acil Tıp Uzmanı oldu. Bir yıl Dokuz Eylül Üniversitesi Acil Tıp Anabilim
Dalında çalıştı, son 4 yıldır ise Ege Üniversitesi Acil Tıp Anabilim Dalında acil tıp uzmanı olarak
çalışmakta. 2007 yılında Türkiye Acil Tıp Derneği yönetim kurulu üyeliği yaptı.

Alt Ekstremitenin Ortopedik Yaralanmalarının


Tanımlanması ve Yönetimi

148
Alt Ekstremitenin Ortopedik Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Ersin Aksay

013
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

149
013

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

150
Alt Ekstremitenin Ortopedik Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Ersin Aksay

013
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

151
013

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

152
Alt Ekstremitenin Ortopedik Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Ersin Aksay

013
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

153
013

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

154
Alt Ekstremitenin Ortopedik Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Ersin Aksay

013
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

155
013

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

156
Alt Ekstremitenin Ortopedik Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Ersin Aksay

013
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

157
013

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

158
Alt Ekstremitenin Ortopedik Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Ersin Aksay

013
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

159
013

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

160
Alt Ekstremitenin Ortopedik Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Ersin Aksay

013
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

161
013

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

162
Alt Ekstremitenin Ortopedik Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Ersin Aksay

013
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

163
KAYNAKLAR
013
Perron AD, Miller MD, Brady WJ. Orthopedic pitfalls in the ED: radiographically occult hip fracture. Am J Emerg Med.
2002;20(3):234-7.

Hak DJ, Goulet JA. Severity of injuries associated with traumatic hip dislocation as a result of motor vehicle collisions. J Trauma.
1999;47(1):60-3.

Ferguson KL, Harris VV. Inferior hip dislocation in an adult: does a rare injury now have a common mechanism? Am J Emerg Med.
2000;18(1):117-8.

Wiss DA, Watson JT, Johnson EE: Fractures of the knee, in Rockwood CA, Jr, Green DP, Bucholz RW, Heckman JD (eds): Fractures
in Adults, 4th ed. Philadelphia, JB Lippincott, 1996;1919.

Wascher DC, Dvirnak PC, DeCoster TA. Knee dislocation: initial assessment and implications for treatment. J Orthop Trauma.
1997;11(7):525-9.

Roberts DM, Stallard TC.Emergency department evaluation and treatment of knee and leg injuries. Emerg Med Clin North Am.
2000;18(1):67-84.

Peron AD, Brady WJ, Sing RF. Orthopedic pitfalls in the ED: Vascular injury associated with knee dislocation. The American Journal
of Emergency Medicine. 2001;19:583-8.

Wiss DA, Watson JT, Johnson EF. Fractures of the knee. In Rockwood CA Jr, Green DP (eds): Fractures in Adults, 4th ed.
Philadelphia, Lippincot-Raven. 1996:1919.

Böstman O, Kyrö A. Delayed union of fibular fractures accompanying fractures of the tibial shaft. J Trauma. 1991;31(1):99-102.

Howard PW, Makin GS. Lower limb fractures with associated vascular injury. J Bone Joint Surg Br. 1990;72(1):116-20.

Bachmann LM, Kolb E, Koller MT, Steurer J, ter Riet G. Accuracy of Ottawa ankle rules to exclude fractures of the ankle and mid-
foot: systematic review. BMJ. 2003;326(7386):417.

Vuori JP, Aro HT. Lisfranc joint injuries: trauma mechanisms and associated injuries. J Trauma. 1993;35(1):40-5.

Englanoff G, Anglin D, Hutson HR. Lisfranc fracture-dislocation: a frequently missed diagnosis in the emergency department. Ann
Emerg Med. 1995;26(2):229-33.

Patzakis MJ, Bains RS, Lee J, Shepherd L, Singer G, Ressler R, Harvey F, Holtom P. Prospective, randomized, double-blind study
comparing single-agent antibiotic therapy, ciprofloxacin, to combination antibiotic therapy in open fracture wounds. J Orthop
Trauma. 2000;14(8):529-33.

Harrison Magnus. Antibiotics after puncture wounds to the foot. “http://www.bestbets.org/bets/bet.php?id=175.” Ulaşım tarihi:
19.09.2008.

Chachad S, Kamat D. Management of plantar puncture wounds in children.. Clin Pediatr 2004;43(3):213-6.

Turkcuer I, Atilla R, Topacoglu H, Yanturali S, Kiyan S, Kabakci N, Bozkurt S, Cevik AA. Do we really need plain and soft-tissue radi-
ographies to detect radiolucent foreign bodies in the ED? Am J Emerg Med. 2006;24(7):763-8.

Terry Gilpin. Operative repair is best for an acutely ruptured achilles tendon “http://www.bestbets.org/bets/bet.php?id=21.” Ulaşım
tarihi: 19.09.2008.

Kendall Ho, Riyad B. Abu-Laban. Ankle and Foot. Rosen’s Emergency Medicine. John A. Marx, Robert S. Hockberger, Ron M. Walls.
6th eds.Mosby, Philadelphia. 2006;808-839.

Are the Ottawa ankle rules helpful in ruling out the need for x-ray examination in children?
http://www.bestbets.org/bets/bet.php?id=247 . Erişim tarihi: 19.09.2008.

Stiell IG, Wells GA, Hoag RH, et al: Implementation of the Ottawa Knee Rules for the use of radiography in acute knee injuries.
JAMA 1997;278:2075.

Seaberg DC, Yealy DM, Lukens T, et al: Multicenter comparison of two clinical decision rules for the use of radiography in acute,
high-risk knee injuries. Ann EmergMed 1998;32:8.

S.T. Seroyer, V. Musahl, C.D. Harner. Management of the acute knee dislocation:The Pittsburgh experience. Injury, Int. J. Care
Injured 2008;39:710—718

Anglen JO. Comparison of soap and antibiotic solutions for irrigation of lower-limb open fracture wounds. A prospective, random-
ized study. J Bone Joint Surg Am. 2005;87(7):1415-22

164
Alt Ekstremitenin Ortopedik Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Ersin Aksay

013
Sorular / Yanıtlar

165
014
Uzm.Dr. Ebru Karaca

Yanık Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi

166
Yanık Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Ebru Karaca

014
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

167
014

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

168
Yanık Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Ebru Karaca

014
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

169
014

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

170
Yanık Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Ebru Karaca

014
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

171
014

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

172
Yanık Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Ebru Karaca

014
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

173
014

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

174
Yanık Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Ebru Karaca

014
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

175
014

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

...............................................................
...............................................................
...............................................................

KAYNAKLAR
Gomez R, Cancio LC. Management of Burn Wounds in the Emergency Department. Emerg Med Clin N Am. 2007;25:135–146.

Holliman CJ. Burn injuries. Emergency Trauma Care Course. 2003;112-123.

176
Yanık Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Ebru Karaca

Sorular / Yanıtlar

014

177
015
Yrd.Doç.Dr. Ayfer Keleş

1971 yılında Ankara’da doğdu. Etlik ilkokulunun ardından 1982-1989 arasında Özel Yükseliş
Lisesinde öğrenim gördü. 1989 yılında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesine başladı ve 1995 yılın-
da mezun oldu. Sağlık Bakanlığına bağlı olarak Diyarbakır’ın Kocaköy ilçesinde 1997 yılına kadar
pratisyen hekim olarak çalıştı. 1997’de Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim
Dalı’nda ihtisasa başladı. 2001 yılında ihtisasını tamamlayarak İzmir Atatürk Eğitim Hastanesi
Acil Servisinde ve daha sonra Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD’de Acil Tıp Uzmanı
olarak görev yaptı. 2002 yılından bu yana Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim
Dalında Yardımcı Doçent olarak görev yapmaktadır. 2004 Ocak ve Mayıs ayları arasında Amerika
Birleşik Devletlerine gitmiş University of Michigan Acil Tıp Bölümünde gözlemci doktor olarak
bulunmuştur. Anabilim dalında asistan eğitimi ve rotasyon sorumlusu olarak çalışmaktadır.
Anabilim Dalı İSO sorumlusu olup Gazi Hastanesinde İç denetimci olarak görev yapmaktadır.
Toksikoloji ve acil serviste şiddet ilgi alanlarıdır.

Elektrik ve Yıldırım Yaralanmalarının Tanımlanması


ve Yönetimi

178
Elektrik ve Yıldırım Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Ayfer Keleş

015
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

179
015

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

180
Elektrik ve Yıldırım Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Ayfer Keleş

015
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

181
015

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

182
Elektrik ve Yıldırım Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Ayfer Keleş

015
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

183
015

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

184
Elektrik ve Yıldırım Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Ayfer Keleş

015
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

185
KAYNAKLAR
015
Dalay C. Elektrik yanıkları. Travma, Ertekin C, Taviloğlu K, Güloğlu R, Kurtoğlu M(editörler) 1. Baskı,İstanbul Medikal Yayıncılık Ltd.
Şti.,İstanbul, 2005;594-602.

Paul MK, Dhanraj P, Gupta A. Recovery after spinal cord injury due to high tension electrical burns: A 5-year experience. Burns
2008;34:888-890.

Dokov W. Assessment of risk factors for death in electrical injury. Article in press. Doi: 10.1016/j.burns.2008.05.005

Fioramonti P, Mezzana P, Buccheri EM, Dessy LA, Malzone G, Scuderi N. Low voltage electrical injuries treated with Er:Yag laser.
Article in press. Doi:10.1016/j.bjps.2008.04.020.

Yeong EK, Huang HF. Persistent vegetative state in electrical injuries: A 10 year review. Burns, 2008;34:539-542.

Fu PK, Hsu HY, Wang PY. Delayed reversible motor neuronopathy caused by electical injury. J Chin Med Assoc, 2008;71(3):152-
154.

Fleury V, Kleinig TJ, Thompson PD, Ravindran J. Cardio-embolic cerebellar stroke secondary to mitral valve chordae rupture as a
delayed complication of a high voltage electrical injury. J Clin Neurosci , 2008;15:210-212.

Tooley M. Electrical hazards: their causes and prevention. Anaesth Intensive Care Med, 2007;8(11):461-463.

Dega S, Gnaneswar SG, Rao PR, Ramani P; Krishna DM. Electrical burn injuries, some unusual clinical situations and management.
Burns 2007;33:653-665.

Dallar Y, Bostanci I, Atli O. Indoor electric burns in children. Ulus Travma Acil Cerrahi Derg, 2005;11(1):35-37.

Jarvis HE. Electrical and lightning injuries. In: Ma OJ, Cline DM, Tintinalli JE, Kelen GD, Stapcznski JS(eds)Emergency Medicine
Manual, 6. edition, McGraw Hill, USA, 2004:593-597.

Holliman CJ. Electrical and lightning injuries. Emergency Trauma Care Course. 2003;124-134.

186
Elektrik ve Yıldırım Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Ayfer Keleş

015
Sorular / Yanıtlar

187
016
Yrd.Doç.Dr. Seçgin Söyüncü

10.04.1973 Antalyada doğdu. İlk-orta-lise öğrenimini Antalya’da tamamladıktan sonra 1997


yılında Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun oldu. 16.06.1998 tarihinde Akdeniz
Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı’nda Araştırma Görevlisi olarak göreve başladı ve
18.03.2002 yılında Acil Tıp Anabilim Dalı’ndan Acil Tıp Uzmanlığını aldı. 2006 yılında Girne Asker
Hastanesi-Kıbrıs’da Acil Servis sorumlusu olarak askerlik görevini tamamladı. Halen Akdeniz
Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı’nda Yardımcı Doçent olarak görev yapmaktadır.
Evli ve iki çocuğu var.

Pediatrik Travma Hastasının Yönetimi

188
Pediatrik Travma Hastasının Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Seçgin Söyüncü

016
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

189
016

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

190
Pediatrik Travma Hastasının Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Seçgin Söyüncü

016
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

191
016

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

192
Pediatrik Travma Hastasının Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Seçgin Söyüncü

016
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

193
016

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

194
Pediatrik Travma Hastasının Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Seçgin Söyüncü

016
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

195
016

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

...............................................................
...............................................................
...............................................................

196
Pediatrik Travma Hastasının Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Seçgin Söyüncü

016
KAYNAKLAR
Miniño AM, Heron M, Smith BL, Kochanek KD. Deaths: final data for 2004. Health E-Stats. Hyattsville, MD: U. S. Department of
Health and Human Services, National Center for Health Statistics. Released November 24, 2006. Available at:
http://www.cdc.gov/nchs/products/pubs/pubd/hestats/finaldeaths04/finaldeaths04.htm. Accessed September 19, 2008.

Langlois JA, Rutland-Brown W, Thomas KE. Traumatic brain injury in the United States: emergency department visits, hospitaliza-
tions, and deaths. Atlanta (GA): Centers for Disease Control and Prevention, National Center for Injury Prevention and Control;
2006.

Schafer I, Barkmann C, Riedesser P, et al. Posttraumatic syndromes in children and adolescents after road traffic accidentsda
prospective cohort study. Psychopathology 2006;39(4):159–64.

Marx JA, Holberger RS. Rosen’s emergency medicine: concepts and clinical practice. 5th edition. Mosby; 2002;267–81.

Pediatric Advanced Life Support. Circulation 112: IV-167-187IV-; published online before print as doi:10.1161/CIRCULATIONA-
HA.105.166573.

American college of surgeons. Advanced Trauma Life Support (ATLS) student course manual. 7th edition. Chicago: American
College of Surgeons; 2004.

Bracken MB, Shepard MJ, Holford TR. Administration of methyprednisolone for 24 or 48 hours or tirilazid mesylate for 48 hours in
the treatment of acute spinal cord injury. JAMA 1997;277(20):1597–604.

Holliman CJ. Pediatric Trauma. Emergency Trauma Care Course. 2003;154-159.

Sorular / Yanıtlar

197
017
Uzm.Dr. Özlem Yiğit

05.06.1977’de Sinopta doğdu. 2000 yılında Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesinden mezun oldu
ve 2001 yılında aynı üniversitenin Acil Tıp Anabilim Dalında araştırma görevlisi oldu. 2005 yılında
uzman olan Dr. Özlem Yiğit halen Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A.D’ında uzman
doktor olarak çalışmaktadır.

Gebe Travma Hastasının Yönetimi

198
Gebe Travma Hastasının Yönetimi
Uzm.Dr. Özlem Yiğit

017
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

199
017

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

200
Gebe Travma Hastasının Yönetimi
Uzm.Dr. Özlem Yiğit

017
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

201
017

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

202
Gebe Travma Hastasının Yönetimi
Uzm.Dr. Özlem Yiğit

017
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

203
017

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

204
Gebe Travma Hastasının Yönetimi
Uzm.Dr. Özlem Yiğit

017
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

205
017

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

206
Gebe Travma Hastasının Yönetimi
Uzm.Dr. Özlem Yiğit

017
...............................................................
...............................................................
...............................................................

KAYNAKLAR
Cusick SS. Tibbles CD. Trauma in Pregnancy Emerg Med Clin N Am 2007;25:861–872

Muench MV. Canterino JC. Trauma in Pregnancy Obstet Gynecol Clin N Am 2007;34:555–583

Meroz Y. Elchalal U. Ginosar Y. Initial Trauma Management in Advanced Pregnancy. Anesthesiology Clin 2007;25: 117–129

Tibbles CD. Trauma In Pregnancy: Double Jeopardy Ebmedicine.net July 2008;10:7

Muench MV, Baschat AA, Reddy UM, et al. Kleihauer-Betke testing is important in all cases of maternal trauma. J Trauma.
2004;57:1094-1098

Dhanraj D, Lambers D. The incidences of positive Klei¬hauer-Betke test in low-risk pregnancies and maternal trauma patients. Am
J Obstet Gynecol. 2004;190(5):1461–1463

ACEP Clinical Policy. Critical Issues in the initial evalu¬ation and management of patients presenting to the emergency department
in early pregnancy. Ann Emerg Med. 2003;41:123–33

ACOG Committee Opinion. Number 299, September 2004 (replaces No. 158, September 1995). Guidelines for diagnostic imaging
during pregnancy. Obstet Gynecol. Sep 2004;104:647–651

Brent RL. The effect of embryonic and fetal exposure to x-ray, microwaves, and ultrasound: counseling the pregnant and nonpreg-
nant patient about these risks. Semin Oncol 1989;16: 347–68

American College of Obstetricians and Gynecologists Committee Opinion #299: Guidelines for diagnostic imaging during pregnan-
cy; 2004

Katz VL, Dotters DJ, Droegemueller W. Perimortem cesarean delivery. Obstet Gynecol 1986;68: 571–6
Mattox KL, Goetzl L. Trauma in pregnancy. Crit Care Med 2005;33:S385–9

Katz V, Balderston K, DeFreest M. Perimortem cesarean delivery: were our assumptions correct? Am J Obstet Gynecol
2005;192:1916–21

El Kady D, Gilbert WM, Xing G, et al. Association of maternal fractures with adverse perinatal outcomes. Am J Obstet Gynecol
2006;195(3):711–6.

Cahill AG. Bastek JA. Stamilo DM et al. minor Trauma in Pregnancy – is the evaluation unwarranted? Am J Obstet Gynecol
2008;198:208.e1-208.e5

National Conference on Medical Indications for Air Bag Disconnection Conducted by The Ronald Reagan Institute of Emergency
Medicine and The National Crash Analysis Center, The George Washington University Medical Center, Washington DC, July 16–18.
1997

Holliman CJ. Trauma in Pregnancy. Emergency Trauma Care Course. 2003;160-165

207
018
Öğr.Gör.Dr.Neşe Çolak Oray

01.12.1979 tarihinde Rize’nin Çayeli ilçesinde doğdu. İlk ve orta öğrenimini Trabzon’da tamam-
ladıktan sonra 1995 yılında Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesine girdi. 2001 yılında
mezun olduktan sonra 4 ay T.C. Sağlık Bakanlığı Of Sıraağaç Sağlık Ocağı’nda pratisyen hekim
olarak çalıştı. 2002 yılında Tıpta Uzmanlık Sınavını kazanarak Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp
Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı’nda araştırma görevlisi olarak çalışmaya başladı. Mart 2006’da
“Sedatif-hipnotik İlaç Alımları:12 Yıllık Analiz” konulu tezimi tamamlayarak uzman oldu. 2006-
2007 yıllarında Uşak Devlet Hastanesi’ne devlet hizmeti yükümlülüğü görevini tamamladı. Ocak
2008 itibariyle Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı’nda öğretim görevlisi
olarak çalışmaktadır.

Geriatrik Travma Hastasının Yönetimi

208
Geriatrik Travma Hastasının Yönetimi
Öğr.Gör.Dr. Neşe Çolak Oray

018
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

209
018

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

210
Geriatrik Travma Hastasının Yönetimi
Öğr.Gör.Dr. Neşe Çolak Oray

018
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

211
018

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

212
Geriatrik Travma Hastasının Yönetimi
Öğr.Gör.Dr. Neşe Çolak Oray

018
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

213
018

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

214
Geriatrik Travma Hastasının Yönetimi
Öğr.Gör.Dr. Neşe Çolak Oray

KAYNAKLAR

018
Lewis MC, Abouelenin K, Paniagua M. Geriatric trauma: special considerations in the anesthetic management of the injured elderly
patient. Anesthesiol Clin. 2007;25:75-90.

Knudson MM, Lieberman J, Morris JA Jr, Cushing BM, Stubbs HA. Mortality factors in geriatric blunt trauma patients. Arch Surg.
1994;129:448-53.

David W. Callaway, Richard Wolfe. Geriatric Trauma. Emerg Med Clin N Am. 2007;25:837–860.

Adam J. Geroff, Jonathan S. Olshaker. Elder Abuse. Emerg Med Clin N Am. 2006:491–505.

Wutzler S, Lefering R, Laurer HL, Walcher F, Wyen H, Marzi I; NIS (Notfall-, Intensivmedizin und Schwerverletztenversorgung) der
DGU. [Changes in geriatric traumatology : An analysis of 14,869 patients from the German Trauma Registry.] Unfallchirurg.
2008;111:592-8.

Tornetta P 3rd, Mostafavi H, Riina J, Turen C, Reimer B, Levine R, Behrens F, Geller J, Ritter C, Homel P. Morbidity and mortality in
elderly trauma patients. J Trauma. 1999;46:702-6.

Marik PE, Corwin HL. Efficacy of red blood cell transfusion in the critically ill: a systematic review of the literature. Crit Care Med.
2008;36(9):2667-74.

Sorular / Yanıtlar

215
019
Doç.Dr. Murat Pekdemir

1970 yılında Adapazarı’nda doğdu. Sakarya ilindeki muhtelif ilköğretim kurumlarına devam
ederek Arifiye Öğretmen Lisesi’nden 1986 yılında mezun oldu. Aynı yıl Anadolu Üniversitesi
(Eskişehir) Tıp Fakültesi’nde tıp eğitimine başladı ve 1992 yılında mezun oldu. Sakarya Devlet
Hastanesi Acil Servis’i ve Karaosman Sağlık Ocağında çalışarak zorunlu hizmetini tamamladı.
1994 yılında Fırat Üniversitesi (Elazığ) Tıp Fakültesi İlk ve Acil Yardım Anabilim Dalı’nda uzman-
lık eğitimine başladı. 1996 yılında Dokuz Eylül Üniversitesi (İzmir) Acil Tıp Anabilim Dalı’na geçti
ve 1998 yılında uzmanlık eğitimini tamamladı. 1999 yılında Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil
Tıp Anabilim Dalında yardımcı doçent doktor ünvanıyla göreve başladı. 2003 yılında Kocaeli
Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı’na geçti. 2007 yılında doçent doktor ünvanını
aldı. Halen aynı kurumda çalışmaktadır. Türkiye Acil Tıp Derneği’nin çeşitli komisyon ve
kurullarında görev aldı. Halen aktif olarak dernek çalışmalarına devam etmektedir. Kardiyak
aciller, travma ve toksikoloji konularına ilgi duymaktadır. Evli ve 2 çocuk babasıdır.

Hipotermi ve Donuk

216
Hipotermi ve Donuk
Doç.Dr. Murat Pekdemir

019
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

217
019

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

218
Hipotermi ve Donuk
Doç.Dr. Murat Pekdemir

019
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

219
019

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

220
Hipotermi ve Donuk
Doç.Dr. Murat Pekdemir

019
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

221
019

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

222
Hipotermi ve Donuk
Doç.Dr. Murat Pekdemir

019
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

223
019

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

224
Hipotermi ve Donuk
Doç.Dr. Murat Pekdemir

019
KAYNAKLAR
Rabold MB. Frostbite and Other Localized Cold-related Injuries. In: Tintinalli JE, Kelen GD, Stapczynski JS, eds. Emergency Medicine: A
Comprehensive Study Guide. 6th ed. New York, NY:McGraw-Hill;2004:1175-1178.

Besen HA. Hypothermia. In: Tintinalli JE, Kelen GD, Stapczynski JS, eds. Emergency Medicine: A Comprehensive Study Guide. 6th ed.
New York, NY:McGraw-Hill;2004:1179-1183.

Doezema D, Sklar DP. Procedures Pertaining to Hypothermia. İn Roberts JR, Hedges JR. Clinical Procedures in Emergency Medicine.
3rd ed. Philadelphia:WB Saunders;1998:1193-1202.

Tsuei BJ, Kearney PA. Hypothermia in the trauma patient. Injury, Int. J. Care Injured. 2004;35:7-15.

Ulrich AS, Rathlev NK. Hypoterhmia and localized cold injuries. Emerg Med Clin N Am. 2004;22:281-298.

Kempainen RR, Brunette DD. The evaluation and management of accidental hypothermia. Respiratory Care. 2004;2:192-205.

Clift J, Munro-Davies L. Is defibrillation effective in accidental severe hypothermia in adults? Emergency Medicine Journal 2007;24:50-
51

Webster-Smith C, Ghosh A. Bypass or external rewarming after hypotermic cardiac arrest. Emerg Med J. 2001;18:61.

Biem J, Koehncke N, Classen D, Dosman J. Out of the cold: management of hypothermia and frostbite. CMAJ. 2003;168:305-311.

Soar J, Deakin CD, Nolan JP et al. Section 7. Cardiac arrest in special circumstances. European Resuscitation Council Guidelines
forResuscitation 2005. Resuscitation 2005;67S1:S135—S170.

American Heart Association. Hypothermia. Circulation 2005;112;136-138.

Holliman CJ. Hypothermia and frostbite. Emergency Trauma Care Course. 2003;135-146.

Sorular / Yanıtlar

225
020
Yrd.Doç.Dr. İsa Kılıçaslan

Travma Hastasında Yara Bakımı İpuçları ve


Tetanoz Profilaksisi

226
Travma Hastasında Yara Bakımı İpuçları ve Tetanoz Profilaksisi
Yrd.Doç.Dr. İsa Kılıçaslan

020
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

227
020

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

228
Travma Hastasında Yara Bakımı İpuçları ve Tetanoz Profilaksisi
Yrd.Doç.Dr. İsa Kılıçaslan

020
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

229
020

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

230
Travma Hastasında Yara Bakımı İpuçları ve Tetanoz Profilaksisi
Yrd.Doç.Dr. İsa Kılıçaslan

020
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

231
020

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

232
Travma Hastasında Yara Bakımı İpuçları ve Tetanoz Profilaksisi
Yrd.Doç.Dr. İsa Kılıçaslan

020
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

233
020

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

234
Travma Hastasında Yara Bakımı İpuçları ve Tetanoz Profilaksisi
Yrd.Doç.Dr. İsa Kılıçaslan

020
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

235
020

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

236
Travma Hastasında Yara Bakımı İpuçları ve Tetanoz Profilaksisi
Yrd.Doç.Dr. İsa Kılıçaslan

020
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

237
020

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

238
Travma Hastasında Yara Bakımı İpuçları ve Tetanoz Profilaksisi
Yrd.Doç.Dr. İsa Kılıçaslan

020
KAYNAKLAR
Singer AJ, Dagum AB. Current management of acute cutaneous wounds. N Engl J Med. 2008;359(10):1037-46.

Singer AJ, Thode HC, Hollander JE. National trends in ED lacerations between 1992 and 2002. Am J Emerg Med 2006;24:183-8.

Strecker-McGraw MK, Jones TR, Baer DG. Soft tissue wounds and principles of healing. Emerg Med Clin North Am. 2007;25(1):1-
22
.
Thomsen TW, Barclay DA, Setnik GS. Videos in clinical medicine. Basic laceration repair. N Engl J Med. 2006;355(17):e18

Maria E. Moreira, Vincent J. Markovchick. Wound Management. Emerg Med Clin North Am. 2007;25(3):873-899.

Crystal CS, McArthur TJ, Harrison B. Anesthetic and procedural sedation techniques for wound management. Emerg Med Clin
North Am. 2007;25(1):41-71.

Lloyd JD, Marque MJ 3rd, Kacprowicz RF. Closure techniques. Emerg Med Clin North Am. 2007;25(1):73-81.

Ball V, Younggren BN. Emergency management of difficult wounds: part I. Emerg Med Clin North Am. 2007;25(1):101-21.

Younggren BN, Denny M. Emergency management of difficult wounds: part II. Emerg Med Clin North Am. 2007;25(1):123-34.

Brown DJ, Jaffe JE, Henson JK. Advanced laceration management. Emerg Med Clin North Am. 2007;25(1):83-99.

Patel PR, Miller MA. Postcare recommendations for emergency department wounds. Emerg Med Clin North Am. 2007;25(1):147-58.

Chatterjee JS. A critical review of irrigation technique in acute wounds. Int Wound J 2005;2:258-65.

Chachad S, Kamat D. Management of plantar puncture wounds in children. Clin Pediatr (Phila) 2004;43:213-6.

Pfaff JA, Moore GP. Reducing risk in emergency department wound management. Emerg Med Clin North Am. 2007;25(1):189-201.

Eaglstein WH, Sullivan TP, Giordana PA, Miskin BM. A liquid adhesive bandage for the treatment of minor cuts and abrasions.
Dermatol Surg 2002;28:263-7.

Singer AJ, Quinn JV, Clark RE, Hollander JE. Closure of lacerations and incisions with octylcyanoacrylate: a multicenter randomized
clinical trial. Surgery 2002;131:270-6.

Kuo F, Lee D, Rogers GS. Prospective, randomized, blinded study of a new wound closure film versus cutaneous suture for surgical
wound closure. Dermatol Surg 2006;32:676-81.

DeBoar RH, Rondeau DF, Kang CS et al. Principles of Basic Wound Evaluation and Management in the Emergency Department.
Emerg Med Clin N Am. 2007;25:23–39.

Holliman CJ. Wound care and repair. 2003;205-215.

Sorular / Yanıtlar

239
021
Uzm. Dr. Ebru Karaca

Maksillofasiyal Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi

240
Maksillofasiyal Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Ebru Karaca

021
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

241
021

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

242
Maksillofasiyal Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Ebru Karaca

021
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

243
021

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

244
Maksillofasiyal Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Ebru Karaca

021
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

245
021

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

246
Maksillofasiyal Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Ebru Karaca

021
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

247
021

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

248
Maksillofasiyal Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Ebru Karaca

021
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

249
021

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

250
Maksillofasiyal Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Ebru Karaca

021
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

251
021

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

252
Maksillofasiyal Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Ebru Karaca

021
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

253
021

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

254
Maksillofasiyal Travmanın Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Ebru Karaca

021
KAYNAKLAR
Stewart C,. Maxillofacial Trauma: Challenges In ED Diagnosis And Management. Emergency Medicine Practice. 2008;10(2):1-20.

Holliman CJ. Facial Trauma. Emergency Trauma Care Course. 2003;94-101.

Sorular / Yanıtlar

255
022
Uzm.Dr. Murat Ersel

04.10.1970 tarihinde İzmir’de doğdu. İlk ve orta öğrenimini İzmir’de tamamladıktan sonra 1988
yılında Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne girdi ve 1995 yılında mezun oldu. Mezuniyet sonrası
1996-1999 yılları arasında Kayseri ve İzmir’de pratisyen hekim olarak çalıştı. Bu arada Ege
Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı Ana Bilim Dalında Doktora Eğitimine başladı.
Mart 2003’de Halk Sağlığı Doktoru (Ph. D) unvanını kazandı. 1999 Ocak ayında Dokuz Eylül
Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı’nda araştırma görevlisi olarak çalışmaya başladı.
Mart 2002 tarihinde “Dokuz Eylül Üniversitesi Acil Servisinin Kullanım Özellikleri ve Hasta
Aciliyetinin Hekim ve Hasta Açısından Değerlendirilmesi” konulu tezini tamamlayarak uzman
oldu. Mart 2002 – Ekim 2004 tarihleri arasında İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil
Servisinde Acil Tıp Uzmanı olarak görev yaptı. Ekim 2004 – Mayıs 2005 tarihleri arasında Kocaeli
Üniversitesi Acil Tıp Anabilim Dalında Yardımcı Doçent olarak görev yaptı. Haziran 2005 tari-
hinde Ege Üniversitesi Acil Tıp Anabilim Dalında Uzman Doktor olarak göreve başladı. Halen bu
görevde çalışıyor. Türkiye Acil Tıp Derneği’nde 2004-2005 ve 2005-2007 tarihleri arasında iki
dönem Yönetim Kurulu Üyesi ve Afet Komisyonu Başkanı olarak görev yaptı. İyi derecede
İngilizce ve çok iyi derecede Almanca biliyor. Evli ve bir çocuk babası.

Künt ve Penetran Boyun Yaralanmalarının


Tanımlanması ve Yönetimi

256
Künt ve Penetran Boyun Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Murat Ersel

022
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

257
022

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

258
Künt ve Penetran Boyun Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Murat Ersel

022
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

259
022

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

260
Künt ve Penetran Boyun Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Murat Ersel

022
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

261
022

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

262
Künt ve Penetran Boyun Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Murat Ersel

022
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

263
022

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

264
Künt ve Penetran Boyun Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Murat Ersel

022
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

265
022

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

266
Künt ve Penetran Boyun Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Murat Ersel

022
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

267
022

...............................................................
...............................................................
...............................................................

KAYNAKLAR
Baron BJ. Penetrating and Blunt Neck Trauma: In Tintinalli JE, Emergency medicine a comprehensive study guide, 6th edition, Mc
Graw Hill, 2004;1590-1595.

Newton K. Neck: In rosen’s emergency medicine concepts and clinical practice, 6th edition, Mosby Elsevier, 2006;441-451.

Airway and Ventilatory Management. Advanced Trauma Life Support, Program for doctors, ATLS. 7th edition. Chicago: American
College of Surgeons. 2004;42-43.

Eggen JT, Jorden RC. Airway management, penetrating neck trauma. J Emerg Med 1993;11(4):381-385.

Rathlev NK, Medzon R, Bracken ME. Evaluation and Management of Neck Trauma. Emerg Med Clin N Am. 2007;25:679–694.

Levy DB, Gruber BS. Neck Trauma. Url at: http://www.emedicine.com/emerg/ topic331.htm. Last updated 10 July 2008.

Schaider J, Bailitz J. Neck Trauma: Don’t Put Your Neck On The Line. Emergency Medicine Practice. An Evidence-Based Approach
To Emergency Medicine. 2003;7:1-28.

268
Künt ve Penetran Boyun Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Uzm.Dr. Murat Ersel

022
Sorular / Yanıtlar

269
023
Yrd.Doç.Dr. Serkan Yılmaz

Ankara’a 1973 yılında doğdu. Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesini 1996 yılında bitirdikten sonra
Nevşehir’in Gülşehir İlçesi Merkez Sağlık Ocağı’nda pratisyen hekimlik yaptı. Atatürk Üniversitesi
Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı’nda uzmanlık eğitimi aldıktan sonra 2003 yılında GATA’da
askerlik görevini yaptı. Mayıs 2005’de Kocaeli Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı’nda Öğretim
Üyesi olarak göreve başladı ve halen bu görevi sürdürmektedir.
Mesleki ve bilimsel kuruluşlardan Türkiye Acil Tıp Derneği ve Türk Tabipleri Birliği Kocaeli Tabip
Odası üyesidir. Halen evli, 9 ve 4 yaşında 2 çocuk babasıdır.

Ateşli Silah Yaralanmalarının Tanımlanması ve


Yönetimi

270
Ateşli Silah Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Serkan Yılmaz

023
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

271
023

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

272
Ateşli Silah Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Serkan Yılmaz

023
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

273
023

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

274
Ateşli Silah Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Serkan Yılmaz

023
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

275
023

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

276
Ateşli Silah Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Serkan Yılmaz

023
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

277
023

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

278
Ateşli Silah Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Serkan Yılmaz

023
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

279
023

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

280
Ateşli Silah Yaralanmalarının Tanımlanması ve Yönetimi
Yrd.Doç.Dr. Serkan Yılmaz

023
...............................................................
...............................................................
...............................................................

KAYNAKLAR
Holleran JJ, Fackler ML. Wound Ballistics. In: Tintinalli JE, ed. Emergency Medicine: A Comprehensive Study Guide. McGraw Hill,
2004; 1633-1638

Volgas DA, Stannard JP, Alonso JE. Ballistics: a primer for the surgeon. Injury, Int. J. Care Injured 2005; 36: 373-379

Özcebe H. Türkiye’de Ateşli Silah Yaralanma Ve Ölümleri Ne Boyutta ?. VIII. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, Kongre Kitapçığı

Uzar Aİ, Güleç B, Kayahan C et al. Yara Balistiği-I: Kalıcı ve Geçici Yara Boşluğu (kavite) Etkileri. Turkish J Trauma & Emerg Surg.
1998; 4:225-229

Uzar Aİ, Kayahan C, Güleç B et al. Yara Balistiği-II "Yara balistiği (II) Mermideki şekil bozuklukları ve parçalanma etkileri"Turkish J
Trauma & Emerg Surg. 1998; 4: 235-239

Fackler ML. Cıvılıan gunshot wounds and ballıstıcs: dıspellıng the myths. Emerg Med Clin NA 1998; 16: 17-28.

Bartlett CS. Clinical Update: Gunshot Wound Ballistics. Clin Orthop 2003;408:28–57

Koç S. Atipik Ateşli Silah Yaralanmaları. BALİSTİK. II:Adli Bilimler Sempozyumu 1997; 28-35

Şam B. Ateşli Silah Yaraları. Adli Otopsi Atlası 2003; 76-102.

Jack CF Chong. Gunshot Wounds - ED Management. http://elc.skh.org.tw/elc/er119/sked/95lecture/1002.pdf Erişim tari-


hi:18/09/2008

Sorular / Yanıtlar

281
024
Prof.Dr. C. James Holliman

Travma Resüsitasyonunda Personelin Özel Görevleri

282
Travma Resüsitasyonunda Personelin Özel Görevleri
Prof.Dr. C. James Holliman

024
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

283
024

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

284
Travma Resüsitasyonunda Personelin Özel Görevleri
Prof.Dr. C. James Holliman

024
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

285
024

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

286
Travma Resüsitasyonunda Personelin Özel Görevleri
Prof.Dr. C. James Holliman

024
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

287
Sorular / Yanıtlar
024

288
Travma Resüsitasyonunda Personelin Özel Görevleri
Prof.Dr. C. James Holliman

024
Sorular / Yanıtlar

289
025
Prof.Dr. C. James Holliman

Travma Hastalarının Hastaneler Arası Transferi

290
Travma Hastalarının Hastaneler Arası Transferi
Prof.Dr. C. James Holliman

025
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

291
025

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

292
Travma Hastalarının Hastaneler Arası Transferi
Prof.Dr. C. James Holliman

025
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

293
025

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

KAYNAKLAR
American College of Surgeons. Advanced trauma life support instructor manual. Chicago, IL. 1997;389-416.

Moylan JA. Trauma injuries: triage and stabilization for transfer. Postgrad Med. 1985;78:166-167.

American College of Emergency Physicians. Guidelines for trauma care systems. Ann Emerg Med. 1987;16:459-463.

American College of Surgeons. Resources for optimal care of the injured patient. Chicago, IL. 1993;133.

Runge JW. The cos of injury. Emerg Med Clin NA. 1993;11:241-253.

Hargarten SW, Karlson T. Injury control. a crucial aspect of emergency medicine. Emerg Med Clin NA. 1993;11:255-62.

294
Travma Hastalarının Hastaneler Arası Transferi
Prof.Dr. C. James Holliman

025
Sorular / Yanıtlar

295
026
Doç.Dr. Cüneyt Ayrık

1970 yılında Mersin'de doğdu. İlk ve orta öğrenimimi Mersin’de tamamladıktan sonra 1988 yılın-
da Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne girdi. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden
1994 yılında üçüncülükle mezun oldu. Aynı yıl Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp
Anabilim Dalı’nda Araştırma Görevlisi olarak göreve başladı. Mart 1999'da "Acil servise senkop
atağı ile gelen hastalara yaklaşımın değerlendirilmesi" konulu uzmanlık tezi ile Acil Tıp Uzmanı
oldu. Yaklaşık 6 yıl DEÜTF Acil Tıp AD’da uzman kadrosunda çalıştıktan sonra 2006 yılı nisan
ayında Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD’na yardımcı doçent olarak atandı. 2007 yılı
aralık ayında yapılan doçentlik sınavında başarılı olarak doçent unvanı almaya hak kazandı. Bu
süre içinde pek çok kongre, sempozyum ve kurslarda görev aldı. 2006 yılında Mersin Tıp
Fakültesi Acil Tıp AD Başkanlığı kadrosuna atandı. Acil Tıp Uzmanları derneği yönetim kurulunda
ve Akademik acil tıp dergisi ve Toksikoloji dergisi yayın kurulunda görevler yaptı. Üniversitemiz
bünyesinde ambulans ve acil bakım teknikerliği program koordinatörü, İlk Yardım Uygulama ve
Araştırma Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi olarak çeşitli akademik ve idari görevleri üstlendi.
Uluslararası ve ulusal pek çok bilimsel çalışma ve bildiride katkıları oldu.

Travma Radyografilerinin Değerlendirilmesi

296
Travma Radyografilerinin Değerlendirilmesi
Doç.Dr. Cüneyt Ayrık

026
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

297
026

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

298
Travma Radyografilerinin Değerlendirilmesi
Doç.Dr. Cüneyt Ayrık

026
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

299
026

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

300
Travma Radyografilerinin Değerlendirilmesi
Doç.Dr. Cüneyt Ayrık

026
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

301
026

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

302
Travma Radyografilerinin Değerlendirilmesi
Doç.Dr. Cüneyt Ayrık

026
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

303
026

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

304
Travma Radyografilerinin Değerlendirilmesi
Doç.Dr. Cüneyt Ayrık

026
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

305
026

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

306
Travma Radyografilerinin Değerlendirilmesi
Doç.Dr. Cüneyt Ayrık

026
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

307
026

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

308
Travma Radyografilerinin Değerlendirilmesi
Doç.Dr. Cüneyt Ayrık

026
...............................................................
...............................................................
...............................................................
KAYNAKLAR
Stiell IG, Clement CM, McKnight RD, et al. The Canadian C-spine rule versus the NEXUS low-risk criteria in patients with trauma. N
Engl J Med. 2003;349(26):2510-8.

Cryer HM. Chest radiography in blunt trauma patients: is it necessary? Ann Emerg Med.2006;47(5):422-3.

Mower WR. Selective chest radiography in blunt trauma: who cares? Ann Emerg Med. 2006 ;47(5):420-1.

Rodriguez RM, Hendey GW, Marek G, Dery RA, Bjoring A. A pilot study to derive clinical variables for selective chest radiography in
blunt trauma patients. Ann Emerg Med. 2006;47(5):415-8.

Kessel B, Sevi R, Jeroukhimov I, et al. Is routine portable pelvic X-ray in stable multiple trauma patients always justified in a high
technology era?Injury. 2007;38(5):559-63.

Guillamondegui OD, Pryor JP, Gracias VH, Gupta R, Reilly PM, Schwab CW.Pelvic radiography in blunt trauma resuscitation: a
diminishing role. J Trauma. 2002 ;53(6):1043-7.

Their ME, Bensch FV, Koskinen SK, Handolin L, Kiuru MJ. Diagnostic value of pelvic radiography in the initial trauma series in blunt
trauma. Eur Radiol. 2005;15(8):1533-7.

Obaid AK, Barleben A, Porral D, Lush S, Cinat M. Utility of plain film pelvic radiographs in blunt trauma patients in the emergency
department. Am Surg. 2006;72(10):951-4.

Gonzalez RP, Fried PQ, Bukhalo M. The utility of clinical examination in screening for pelvic fractures in blunt trauma.J Am Coll
Surg. 2002;194(2):121-5.

Anatomy in Diagnostic IMAGİNG. P. Fleckenstein, J. Tranum – Jensen, editors. 1st edition, by Munksgoard , Copenhagen,
Denmark. 1993.

Essentials of Skeletal Radiology. Terry R. Yochum, Lindray J. Rowe editors. Second Edition, Williams& Wilkins, Baltimore,
Pennsylvania, 1996.

Emergency Radiology Imaging and Intervetion. Borut Marincek, Robert F. Dondelinger, editors. Springer-Verlag Berlin Heidelberg,
2007.

MacLeod M, Powell JN.Evaluation of pelvic fractures. Clinical and radiologic. Orthop Clin North Am. 1997;28(3):299-319.

Türk Toraks Derneği Okulu –e – Eğitim. Solunum Sistemi Radyolojisi. URL: http://www.toraks.org.tr/news.php?id=781

Daffner RH. Helical CT of the cervical spine for trauma patients: a time study. AJR Am J Roentgenol. 2001;177(3):677-9.

Blackmore CC. Evidence-based imaging evaluation of the cervical spine in trauma. Neuroimaging Clin N Am. 2003;13(2):283-91.

309
027
Uzm.Dr. Aslıhan Yürüktümen

Travmalı Hastada Beyin Tomografisi Yorumlanması

310
Travma Hastasında Beyin BT Yorumlanması
Uzm.Dr. Aslıhan Yürüktümen

027
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

311
027

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

312
Travma Hastasında Beyin BT Yorumlanması
Uzm.Dr. Aslıhan Yürüktümen

027
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

313
027

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

314
Travma Hastasında Beyin BT Yorumlanması
Uzm.Dr. Aslıhan Yürüktümen

027
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

315
027

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

316
027
...............................................................
...............................................................
...............................................................

KAYNAKLAR
Moeller TB, Reif M. Normal Findings CT and MRI. Thieme, 2000;3-26

Stiell IG, Clement CM, Rowe BH, Schull MJ, Brison R, Cass D et al. Comparison of the Canadian CT Head Rule and the New Orleans
Criteria in patients with minor head injury.[see comment]. JAMA 2005, 294(12):1511-8.

Smits M, Dippel DW, de Haan GG, Dekker HM, Vos PE, Kool DR et al. External validation of the Canadian CT Head Rule and the New
Orleans Criteria for CT scanning in patients with minor head injury. JAMA 2005, 294(12):1519-25.

Management of patients with head injury. Mendelow AD, Timothy J, Steers JW, Lecky F, Yates D, Bouamra O, Woodford M, Hutchinson
PJ. Lancet 2008; 372: 685–87.

The Swirl Sign. Al-Nakshabandi NA, Radiology 2001; 218:433.

Sorular / Yanıtlar

317
028
Doç.Dr. Levent Avşaroğulları

1981’de Gaziantep Lisesinden mezun oldu. 1992’de Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesini bitirdi.
1992 – 1995 yılları arasında mecburi hizmetini yaptıktan sonra mezun olduğu üniversitede Acil
Tıp Anabilim Dalında ihtisasa başladı. 2000 yılında uzman olan Doç.Dr. Levent Avşaroğulları
halen aynı anabilim dalında öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. Ulusal ve uluslararası
mesleki derneklere üyedir ve bu derneklerin organize ettiği bilimsel aktivitelere destek vermek-
tedir.

Travma Hastasında Toraks BT Yorumlanması

318
Travma Hastasında Toraks BT Yorumlanması
Doç.Dr. Levent Avşaroğulları

028
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

319
028

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

320
Travma Hastasında Toraks BT Yorumlanması
Doç.Dr. Levent Avşaroğulları

028
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

321
028

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

322
Travma Hastasında Toraks BT Yorumlanması
Doç.Dr. Levent Avşaroğulları

028
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

323
028

...............................................................
...............................................................
...............................................................

KAYNAKLAR
Van Hise ML, Steven LP, Israel RS, Müller NL. CT in Blunt Chest Trauma: Indications and Limitations. RadioGraphics
1998;18(5):1071-84.

Elmalı M, Baydın A, Nural MS, et al. Lung parenchymal injury and its frequency in blunt thoracic trauma: the diagnostic value of
chest radiography and thoracic CT. Diagn Interv Radiol 2007;13(4):179-82.

Primack SL, Collins J. Blunt nonaortic chest trauma: radiographic and CT findings. Emerg Radiol 2002;9(1):5-12.

Dee PM. The radiology of chest trauma. Radiol Clin North Am. 1992;30(2):291-306.

Mirvis SE, Templeton P. Imaging in acute thoracic trauma. Semin Roentgenol 1992;
27(3) :184–210.

Kalavrouziotis G, Athanassiadi K, Exarchos N. Emergent axial computed tomography in the diagnosis and management of blunt
thoracic trauma. Eur J Cardiothorac Surg 1997;12 (1) : 158-9.

Ball CG, Hameed SM, Evans D, Kortbeek JB, Kirkpatrick AV. Occult pneumothorax in the mechanically ventilated trauma patient.
For the Canadian Trauma Trials Collaborative. Can J Surg, 2003;46(5):373-9.

Wall SD, Federle MP, Jeffrey RB, Brett CM. CT diagnosis of unsuspected pneumothorax after blunt abdominal trauma. AJR Am J
Roentgenol 1983;141(5):919-21.

Mirvis S. Diagnostic imaging of acute thoracic injury . Seminars in Ultrasound, CT, and MRI 2004;25(2):156 - 79 .

Collier B, Hughes MK, Mishok K, et al. Is Helical Computed Tomography Effective for Diagnosis of Blunt Aortic Injury? Am J Emerg
Med 2002;20(6):558-61.

Mirvis SE, Shanmuganathan K, Buell J, et al. Use of spiral computed tomography for the assessment of blunt trauma patients with
potential aortic injury. J Trauma. 1998;45(5):922-30.

324
Travma Hastasında Toraks BT Yorumlanması
Doç.Dr. Levent Avşaroğulları

028
Sorular / Yanıtlar

325
029
Doç.Dr. Şahin Aslan

1969 yılında Gümüşhane’de doğdu. İlk, orta ve lise öğrenimimi Gümüşhane’de tamamladı. 1988
yılında girdiği Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden 1995’de mezun oldu. 1999 yılında Atatürk
Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalında uzmanlık eğitimine başladı. 23.02.2003 tari-
hinde uzman oldu ve 2003’ün Aralığında yardımcı doçentlik görevine atandı. 25.12.2008 yılında
atandığı Doçentlik görevine aynı üniversitede devam etmekte. Evli ve iki çocuk babası.

Travma Hastasında Abdominal BT Yorumlanması

326
Travma Hastasında Abdominal BT Yorumlanması
Doç.Dr. Şahin Aslan

029
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

327
029

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

328
Travma Hastasında Abdominal BT Yorumlanması
Doç.Dr. Şahin Arslan

029
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

329
029

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

330
Travma Hastasında Abdominal BT Yorumlanması
Doç.Dr. Şahin Arslan

029
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

331
029

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

332
Travma Hastasında Abdominal BT Yorumlanması
Doç.Dr. Şahin Arslan

029
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

333
KAYNAKLAR
029
American College of Surgeons. ATLS Textbook. Chicago: American College of Surgeons; 2001.

Ochsner MG, Knudson MM, Pachter HL, et al. Significance of minimal or no intraperitoneal fluid visible on CT scan associated with
blunt liver and splenic injuries: a multicenter analysis. J Trauma. 2000;49:505–510.

Nicole Brofman MD, Mostafa Atri MD, John M. Hanson, Leonard Grinblat MD, Talat Chughtai MD , Fred BrennemanMD. Evaluation
of Bowel and Mesenteric Blunt Trauma with Multidetector CT RadioGraphics 2006;26:1119–1131

Self ML, Blake A-M, Whitley M, et al. The benefit of routine thoracic, abdominal, and pelvic computed tomography to evaluate
trauma patients with closed head injuries. Am J Surg. 2003;186:609–614.

Nastanski F, Cohen A, Lush SP, et al. The role of oral contrast administration immediately prior to the computed tomographic eval-
uation of the blunt trauma victim. Injury 2001;32:545–9.

Federle MP, Yagan N, Peitzman AB, et al. Abdominal trauma: use of oral contrast material for CT is safe. Radiology 1997;205:91–
3.

Chiu WC, Cushing BM, Rodriguez A, et al. Abdominal injuries without hemoperitoneum: a potential limitation of Focused Abdominal
Sonography for Trauma (FAST). J Trauma. 1997;42:617– 625.

Fernandez L, McKenney MG, McKenney KL, et al. Ultrasound in blunt abdominal trauma. J Trauma. 1998;45:841– 848.

Yoshii H, Sato M, Yamamoto S, et al. Usefulness and limitations of ultrasonography in the initial evaluation of blunt abdominal
injury.J Trauma. 1998;45:45–51.

Livingston DH et all. Admission or observation is not necessary after a negative abdominal computed tomographic scan in patients
with suspected blunt abdominal trauma. J Trauma. 1998;44:273-283

Schurink GWH, et all. The value of physical examination in the diagnosis of patients with blunt abdominal trauma. Injury.
1997;28:261-265.

Fabian TC, Mangiante EC, White TJ, et al. A prospective study of 91 patients undergoing both computed tomography and peri-
toneal lavage following blunt trauma. J Trauma 1986;26:602– 8.

Federle MP. Computed tomography in blunt abdominal trauma. Radiol Clin North Am 1983;21:461– 75.

Peitzman AB, Makaroun MS, Slasky BS, et al: Prospective study of computed tomography in initial management of blunt abdominal
trauma. J Trauma 1986;26:585- 592.

Webster VJ: Abdominal trauma: Pre-operative assessment and postoperative problems in intensive care. Anaest Int Care
1985;13:258-262.

Livingston DH, Lavery RF, Passannante MR, et al: Admission or observation is not necessary after a negative abdominal computed
tomographic scan in patients with suspected blunt abdominal trauma: Results of a prospective, multi-institutional trial.J Trauma
1998;44:272-28.

Fakhry SM, et all. Current diagnostic approaches lack sensitivity in the diagnosis of perforated blunt small bowel injury: analysis of
275,557 trauma admissions from the EAST multi-institutional HVI trial. J Trauma. 2003;54:295-306.

Butela ST, et al. Performance of CT in detection of bowel injury. AJR. 2001;176:129-135.

Hagiwara A, Yukioka T, Satou M, et al. Early diagnosis of small intestinal rupture from blunt abdominal trauma using computed
tomography: significance of the streaky density within the mesentery. J Trauma 1995;38:630–633.

Akhrass R, Kim K, Brandt C. Computed tomography: an unreliable indicator of pancreatic trauma. Am Surgeon. 1996;62:647-651.

Kao LS, Bulger EM, Parks DL, et al: Predictors of morbidity after traumatic pancreatic injury. J Trauma 2003;55:898-905.

McAninch JW, Santucci RA. Genitourinary trauma. In: Walsh PC, Retik AB, Vaughan ED, Wein AJ, eds. Campbell’s Urology. 8th ed.
Philadelphia: WB Saunders Company 2002;3707-3744.

Qin R, Wang P, Qin W, Wang H, ChenB . Diagnosis and treatment of renal trauma in 298 patients. Chin J Traumatol. 2002;5:21-3.

Murray JG, et al. Acute rupture of the diaphragm due to blunt trauma: diagnostic sensitivity and specificity of CT. AJR.
1996;166:1035-1039.

334
Travma Hastasında Abdominal BT Yorumlanması
Doç.Dr. Şahin Arslan

029
Sorular / Yanıtlar

335
Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün Acar
030

Acil Ultrasonografiye Giriş


Temel US ve Ekipman Bilgisi

336
Acil Ultrasonografiye Giriş, Temel USG ve Ekipman Bilgisi
Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün

030
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

337
030

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

338
Acil Ultrasonografiye Giriş, Temel USG ve Ekipman Bilgisi
Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün

030
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

339
030

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

340
Acil Ultrasonografiye Giriş, Temel USG ve Ekipman Bilgisi
Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün

030
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

341
030

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

342
Acil Ultrasonografiye Giriş, Temel USG ve Ekipman Bilgisi
Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün

030
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

...............................................................
...............................................................
...............................................................

343
KAYNAKLAR
030
Durston WE, Salamone J, Weisenfarth J. Ultrasound equipment. In: Emergency Ultrasound. Editors: Ma OJ, Mateer JR. 2003;15-
44.

Nielsen TJ, Lambert MJ. Physics and instrumentation. In: Emergency Ultrasound. Editors: Ma OJ, Mateer JR. 2003;45-66.

Sorular / Yanıtlar

344
Acil Ultrasonografiye Giriş, Temel USG ve Ekipman Bilgisi
Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün

030
Sorular / Yanıtlar

345
031
Öğr.Gör.Dr.Nurdan Ergün Acar

Ultrason Eşliğinde Havayolu Stabilizasyonu

346
Ultrason Eşliğinde Havayolu Stabilizasyonu
Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün

031
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

347
031

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

348
Ultrason Eşliğinde Havayolu Stabilizasyonu
Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün

031
KAYNAKLAR
Blaivas M, Tsung JW. Point-of-care sonographic detection of left endobronchial main stem intubation and obstruction versus
endotrcheal intubation. [Journal Article] Journal of Ultrasound in Medicine 2008;27(5):785-9.

Weaver B, Lyon M, Blavias M. Confirmation of endotracheal tube placement after intubation using the ultrasound sliding lung sign.
Acad Emerg Med 2008;13(3):239-44.

Ma G, Davis DP, Schmitt J,Vilke G, Chan TC and Hayden SR. The sensitivity and specificity of transcricothyroid ultrasonography to
confirm endotracheal tube placement in a cadaver model. Journal of Emergency Medicine 2007;32(4):405-7.

Chun R, Kirkpatrick AW, Sirois M, Sargasyn AE, Melton S, Hamilton DR, Dulchavsky S. Where's the tube? Evaluation of hand-held
ultrasound in confirming endotracheal tube placement. Prehosp Disaster Med 2004;19(4):366-9.

Sorular / Yanıtlar

349
032
Öğr.Gör.Dr.Nurdan Ergün Acar

Acil Travma Ultrasonografisi - FAST / E-FAST

350
Acil Travma Ultrasonografisi - FAST / E-FAST
Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün

032
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

351
032

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

352
Acil Travma Ultrasonografisi - FAST / E-FAST
Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün

032
033

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

353
032

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

354
Acil Travma Ultrasonografisi - FAST / E-FAST
Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün

032
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

355
032

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

356
Acil Travma Ultrasonografisi - FAST / E-FAST
Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün

032
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

357
032

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

358
Acil Travma Ultrasonografisi - FAST / E-FAST
Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün

032
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

359
032

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

360
Acil Travma Ultrasonografisi - FAST / E-FAST
Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün

032
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

...............................................................
...............................................................
...............................................................

361
KAYNAKLAR
032
Emergency Ultrasound Guidelines. ACEP Policy Statement approved by the ACEP Board of Directors 2001.

MA OJ, Mateer JR. Trauma. In: MA OJ, Mateer JR, editors. Emergency Ultrasound.1st ed. New York: McGrawHill;2003. p. 67-88.

362
Acil Travma Ultrasonografisi - FAST / E-FAST
Öğr.Gör.Dr. Nurdan Ergün

032
Sorular / Yanıtlar

363
033
Doç.Dr. Arif Alper Çevik

Aralık 1968’de İzmir’de doğdu. Nazilli Lisesinden mezun oldu. Tıp Fakültesi eğitimini Anadolu
Üniversitesinde 1993’te tamamladı ve Isparta Devlet Hastanesi Acil Servisinde mecburi hizmetini
Acil Serviste pratisyen doktor olarak yaptı. 1995 - 1999 yılları arasında Dokuz Eylül Üniversitesi
Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalında uzmanlık eğitimini tamamladı. 1999 - 2000 yıllarında
Pennsylvania State University, Milton S. Hershey Medical Center, Department of Emergency
Medicine’da International Emergency Medicine Fellowship programını tamamladı. 2000 - 2002
sonu arasında Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalında uzman olarak
görev yaptı. 2002 sonunda Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesine geldi ve Acil Tıp
Anabilim Dalı kuruluş hazırlıklarını yürüttü. 2004 yılında Acil Tıp Anabilim Dalı kurulumunda
görev aldı. 2007 yılından bu yana Acil Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı görevini sürdürmekte.
Profesyonel ilgi alanları arasında Travma, Uluslararası Acil Tıp, Acil Ultrasonografi yer almakta.

Ultrasonografi Eşliğinde Vasküler Girişimler

364
Ultrasonografi Eşliğinde Vasküler Girişimler
Doç.Dr. Arif Alper Çevik

033
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

365
033

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

366
Ultrasonografi Eşliğinde Vasküler Girişimler
Doç.Dr. Arif Alper Çevik

033
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

367
033

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

368
Ultrasonografi Eşliğinde Vasküler Girişimler
Doç.Dr. Arif Alper Çevik

033
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

...............................................................
...............................................................
...............................................................

369
KAYNAKLAR
033
Emergency Ultrasound Guidelines. ACEP Policy Statement approved by the ACEP Board of Directors 2001.

MA OJ, Mateer JR. Trauma. In: MA OJ, Mateer JR, editors. Emergency Ultrasound.1st ed. New York: McGrawHill;2003. p. 349-361.

370
Ultrasonografi Eşliğinde Vasküler Girişimler
Doç.Dr. Arif Alper Çevik

033
Sorular / Yanıtlar

371
034
Uzm.Dr. Aslıhan Yürüktümen

Ultrasonografi İle Yabancı Cisim Araştırılması

372
Ultrasonografi İle Yabancı Cisim Araştırılması
Uzm.Dr. Aslıhan Yürüktümen

034
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

373
034

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

374
Ultrasonografi İle Yabancı Cisim Araştırılması
Uzm.Dr. Aslıhan Yürüktümen

034
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

375
034

...............................................................
...............................................................
...............................................................

KAYNAKLAR
Jones R, Blaivas M. The Handbook of Ultrasound in Trauma and Critical İllness. Ohio Chapter of the American Collage of
Emergency Physicians 2003;241-247.

Shiels WE, Soft Tissue Foreign Bodies Sonographic Diagnosis and Therapeutic Management. Ultrasound Clin 2007;2: 669-681.

Dean AJ, Gronczewski CA, Costantino TG. Technique For Emergency Medicine Bedside Ultrasound Identification Of A Radiolucent
Foreign Body The Journal of Emergency Medicine, 2003;24(3):303–308.

Soudack M, Nachtigal A, Gaitini D. Clinically Unsuspected Foreign Bodies The Importance of Sonography. J Ultrasound Med,
2003;22:1381–1385,

Boyse TD, Fessel DP, Jacobson JA, Lin JA, Van Holsbeeck MT, Hayes CW. US of Soft-Tissue Foreign Bodies and Associated
Complications with Surgical Correlation. RadioGraphics, 2001; 21:1251–1256

Levy AD, Harcke T. Handheld Ultrasound Device for Detection of Non-Opaque and Semi-Opaque Foreign Bodies in Soft Tissues Clin
Ultrasound, 2003;31:183–188.

376
Ultrasonografi İle Yabancı Cisim Araştırılması
Uzm.Dr. Aslıhan Yürüktümen

034
Sorular / Yanıtlar

377
035
Yrd.Doç.Dr. Seçgin Söyüncü

10.04.1973 Antalyada doğdu. İlk-orta-lise öğrenimini Antalya’da tamamladıktan sonra 1997


yılında Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun oldu. 16.06.1998 tarihinde Akdeniz
Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı’nda Araştırma Görevlisi olarak göreve başladı ve
18.03.2002 yılında Acil Tıp Anabilim Dalı’ndan Acil Tıp Uzmanlığını aldı. 2006 yılında Girne Asker
Hastanesi-Kıbrıs’da Acil Servis sorumlusu olarak askerlik görevini tamamladı. Halen Akdeniz
Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı’nda Yardımcı Doçent olarak görev yapmaktadır.
Evli ve iki çocuğu var.

Ultrasonografi İle kemik Değerlendirilmesi

378
Ultrasonografi İle kemik Değerlendirilmesi
Yrd.Doç.Dr. Seçgin Söyüncü

035
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

379
035

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

380
Ultrasonografi İle kemik Değerlendirilmesi
Yrd.Doç.Dr. Seçgin Söyüncü

035
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

381
035

............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................
............................................................... ...............................................................

...............................................................
...............................................................
...............................................................

KAYNAKLAR
Griffith JF, Rainer TH, Ching ASC, et al.: Sonography compared with radiography in revealing acute rib fracture. AJR 173:1603-
1609, 1999.

Marshburn T, Legome E, Sargsyan A, et al.: Goal-directed ultrasound in the detection of long-bone fractures. J Trauma 57:329-
332, 2004.

Thiede O, Kromer JH, Rudack C, et al.: Comparison of ultrasonography and conventional radiography in the diagnosis of nasal
fractures. Arch Otolaryngol Head Neck Surg 131:434-439, 2005.

382
Ultrasonografi İle kemik Değerlendirilmesi
Yrd.Doç.Dr. Seçgin Söyüncü

035
Sorular / Yanıtlar

383
Son

384
Kanıta Dayalı Acil Travma Yönetimi Kursu
2008

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi


Acil Tıp Anabilim Dalı
Eskişehir

385
386

You might also like