KABANATA 60 : IKAKASAL SI MARIA CLARA

Tagpo : (matapos ay hatid ni don santiago si donya victorina mabilis itong pumanhik)

Don Santiago: ( pasigaw ang pagtawag) isabel! isabel!

Tiya isabel: bakit santiago?
Don Santiago: magkakaroon tayo ng malaking selebrasyon bukas pa alam natin sa
alto selebrasyon ng malalapit na pakikipag isang dibdib ni maria clara
Don Santiago: (kukunot ang noo) nahihibang ka na ba Santiago
Don Santiago: (kukunot din ang noo) Bakit Isabel Kailangan bang ipakasal ang
kaisa-isa kong anak kay linares (dinuduro si Tiya Isabel) Tandaan mo bukod sa
Espanyol ang binatang yan napakayaman at may mga koneksyon pa
Tiya Isabel: (may pag-aalinlangan) papaano si Crisostomo??
Don Santiago:( naiinis na nagsasalita) napaka kulit mo Isabel,Tandaan mo wala
tayong pakialam sa filibustero ng yan kumapit siya sa patalim quest hinukay niya ang
kanyang libing!
Tiya Isabel: ano? balimbing ka talaga Santiago
Don Santiago: (hihinga ng malalim seryoso at mahinahon na) hindi dapat mamangka
sa dalawang ilog ang anak ko Isabel isa lamang ang maaari nyang mahalin

SCENE 2 : kinaumagahan sa ipinahandang pagtitipon

Tagpo 1 : pangkat ng mga babae

Babae 1: Maganda si Maria pero hindi ko sinasangayunan na magpakasal siya dahil

lamang sa kayamanan
Babae 2: (titingin ng masama kay Maria) lalong hindi ko inaasahan na sapagka't
bibitayin na si Ibarra ay kailangang Magpakasal na siya sa iba
Ibang mga babae : (tatango tango na lamang)

Tagpo 2 : pangkat ng mga lalaki

Tinyente Guevara : nabalitaan kung aalis naraw kayo sa bayang ito Padre salvi
Padre salvi : (medyo nagulat) tinyente komandante tapos na kasi ang gawain ko rito
kaya sa Maynila naman ako ipapadala binabati ko nga pala kayo sa idinagdag na
bituin sa uniporme ninyo nakarating sa akin na aalis din daw kayo
Tinyente Guevarra : kinakailangan po ako ng pamahalaan napili kasi akong maging
tagapangulo ng isang pangkat ng mga sundalo naatasan po kami ng pasukuin kung
hindi man paghuhulihin ang mga filibustero sa lalawigan
Padre salvi: tiyak po siguro ang Labis Ang parusa sa isang pilibustero Ano po ang
parusa ang ibibigay sa pinaka leader nito?
Tenyente Guevarra : bitay po!
Padre salvi : (iiling iling) kawawang ibarra
Nakikiusyoso : Padre salvi, kumandante maginoo na sa inyong usapan nabalitaan ko
bang hindi naman bibitayan siI Senior Crisostomo Ibarra
Padre salv:i (nagtataka) hindi bibitayin Ano pa kaya ang ipapataw sa kaniya tinyente
Guevarra?
tinyente Guevarra: ipapatapon daw po ang magiting na anak ni Don Rafael
Padre salvi : sayang (iiling iling)
Nakikiusyoso : Naniniwala po akong nakaligtas sana ang mabait na binata sa mga
Imbestigador kung hindi sana niya inaamin sa kanya galing ang liham niya sa isang
kabanata na isinulat niya bago magpunta sa Europa
Maria Clara: (mabibitawan ang hawak ng mga bulaklak at nanginginig ang mga
kamay)
Nakikiusyoso : Paano naman napasakamay ng mga Imbestigador ang nasabing sulat?
Padre salvi : ( umiiwas ng tingin at tila nailang)
Tenyente guevarra : (nilapitan si Maria) isang pinulot ang mga rosas at inabot sa
Nanginginig na dalaga binabati kita Maria Inuna mo ang sariling kapakanan sa
kaligtasan ng isang binatang may mabuting layunin para sa bansang sinilangan
Tiya isabel : (dadaan malapit kay Maria)
Maria clara : (nanghihina) ihatid po ninyo ako sa aking silid
Tiya isabel : May sakit ka ba
Maria clara : (hihigpit ang kapit sa braso ni Tiya Isabel) Ako po'y nahihilo kailangan
kong mamahinga sabihin niyo na lamang sa aking ama na ako'y matutulog na

SCENE 3
Tagpo 1 : (Maria Clara : nakahiga hinihintay na maging tahimik ang lahat)

Tiya isabel : kakatok

Maria clara : (hihinga ng malalim, hayaan lang at hindi sasagot, marahang tatayo at
dudungaw sa bintana sa maaliwalas na Langit at tumanaw sa ilog maaninaw ang
paghinto ng bangka sa Aplaya ang anino ng paparating)
Maria clara : Crisostomo! Crisostomo! Crisostomo,
Crisostomo ibarra : (patakbong umakyat sa hagdanan Bato nga siya habang
sumisigaw ng maria)
Maria clara :(dali daling lumabas ng silid)
Crisostomo ibarra: (tititigan ang mga mata ni maria) maria…..
Maria clara : (masaya ngunit medyo nag-aalala) Crisostomo Salamat at nagkita tayo
paano ka nakaalis sa bilangguan?
Crisostomo ibarra: invictus ako ni Lea sa bilangguan na pinag hatiran sa akin sa
isang mapagmahal na kababata at matalik na kaibigan
Maria clara : (napakagat ng labi)
Crisostomo ibarra: Natatandaan mo ba ang sumpa ng ipinangako ko sa harap ng
bangkay ng aking ina na kitay paliligayahin anuman ang mangyari sa akin hinangad
kong iaalay sayo ang isang libo at isang katuwaan sa buhay ng pag-ibig katahimikan
at karangalan pero nagkulang ka sa iyong sumpa sapagkat hindi mo naman siya ina
(hihinga nang malalim) at unawaan kita karapatan mo na humarap ng ibang
magmamahal Alam kong hindi na tayo muling magkikita Bata Ka Pa Maria at may
karapatang lumigaya Alam kong matutuwa na rin ang nanay ko sa pagsisikap ko ng
makakausap at ipadama sa iyong pinatawad na kita maging Maligaya ka sana Maria
paalam……
Maria clara : (nalulungkot at Kinunot ang noo nang bahagya) naparito ka Krisostomo
hindi upang patawarin ako narito ka upang sumbatan ako upang dustain ako
Crisostomo: Naririto Ako Maria hindi upang husgahan ka gusto lamang kitang makita
sa huling pagkakataon sa pagkikita natin ngayon alam kung magkakaroon ka ng
katiwasayan
Maria clara : me minamahal kita Crisostomo Alam mo yan Pero kailangang magkalayo
ang landas natin sa utos ng kapalaran hindi mo alam ang kasaysayang
pinanggalingan ko Crisostomo wala kang kaalam-alam kung sino talaga ako
Crisostomo: (nakakunot ang nuo) ugat ng kasaysayan?
Maria clara: Oo Crisostomo hindi si Kapitan Tiyago na dating kaibigan mo ang tunay
na ama ko kundi si……
Crisostomo: sino? Sino? Sino? Sino?
Maria clara : (hahagulgul ng mahinhin)
Crisostomo: (hawakan sa pisngi si Maria) magpakahinahon ka maria ibulong mo sa
akin kung hindi mo masabi at mababagabag na baka may makarinig
Maria clara : halika at ibubulong ko sayo…
Crisostomo : (manlalaki ang mata at iiwas ang tingin kay maria) hindi ako
makapaniwala maria
Maria clara : iyan ang dahilan kung bakit suko hanggang langit ang galit sa iyo nang
malaman nyang nag kakaunawaan na tayo
Cirsostomo : (hindi parin makatingin kay maria) may proweba kabang sya ang ama
mo?
Maria clara: (ibibigay ang dalawang sulat) narito ang dalawang liham na sulat ng
aking ina, na isinulat niya habang nagdadalang tao ginusto niyang mamatay ako Hindi
raw ako nararapat isilang sa mundong ito anak daw ako ng pagkakasala at dapat
isumpa ng simbahan at lipunan
Crisostomo:(magtataka) pa paano nakarating sa iyo ang mga sulat
Maria clara: naiwan ito ng aking ina ipagpalit nya ang dalawang liham sa sulat na
ibinigay mo sa akin ng Magpunta ka sa Europa Alam kong ang sulat na bigay mo ang
naging dahilan upang ikaw ay imbestigahan at madiin isang pilibustero nagkulang
ako sayo Crisostomo pero hindi hinangad ng mapagmahal mong kababata at matalik
na kaibigan na ihatid ka sa bilangguan
Crisostomo : Bakit nakalimot ka?
Maria clara: naipit ako sa dalawang nag-uumpugang bato sa iyo Crisostomo at sa
tunay na ama ko na nakatunggali mo kinalimutan kita alang-alang sa dalawang amang
nagdurusa kung nagpakasal ako sayo walang mukhang ihaharap sa lipunan ang
tunay na ama ko, matitiyak kung susulutin din niya ang ama-amahan kung nagbigay
sa akin ng pangalan kasaganahan at pag-aaruga dalawang kaluluwa sila ng
namimighati, Crisostomo, Tandaan mo ang tunay na pag-ibig ay nakauunawa, parang
awa muna mahal ko, parang awa mo na, patawarin mo ako ( luluhod)
Crisostomo : Huwag kang lumuhod Maria hindi mo kasalanan ang lahat ng mga
biktima lang tayo ng pagkakataon( i tatayo si Maria at punasan ang mga luha nito)
Maria : natutuwa na rin ako at Maligayang hihiwalay sa iyo sapagkat naiintindihan mo
ang pagdurusa ko
Crisostomo : nabalitaan kong ikakasal kana Maria
Maria: labag sa kalooban ko ang lahat Crisostomo pero tandaan mong makasal
naman ako kay linares Ay di ko kakalimutan ang sumpang binitawan ko sayo iibigin
kita Hanggang Kamatayan, Ano ngayon ang plano mo Crisostomo, sabihin mo kung
ano ang maitutulong ko sayo……
Crisostomo : madilim ang bukas para sa akin Maria Hindi ko alam kung anong
gagawin ko tiyak na malalaman din ng mga may kapangyarihan ang pagtakas ko
Maria : (nilapitan ni Maria ang kasintahan at tinitigan sa mga mata mahigpit na
yayakapin si Crisostomo)
Crisostomo : (hawakan sa pisngi ang kasintahan at dahan-dahang nilalapit ang
kanyang mukha hanggang sa maglapat ang kanilang mga labi)
Maria : (itutulak ng namumulang dalaga ang binata at yumuko dahil sa kahihiyan)
Crisostomo : (mabilis sa tatalikod ang Binata pa takbo nito ng binagtas ang bangkang
naghihintay)
Maria : (yuyuko hahawak sa mukha at iiyak)