SCHOOL OF HEALTH AND NATURAL SCIENCES CENTER FOR NATURAL SCIENCES
April Joy V. Casculan
BSN 1D 5028-Panitikang Filipino
1. Ano ang panitikan?
Ang panitikan ay tumutukoy sa pagbibigay ng mga kaisipan, karanasan, at nararamdaman ng isang tao sa pasulat at pasalita na pamamaraan. Ang panitikan ay anumang sulatin na siyang iniulat ng isang tao. Kung aaralin ang pinagmulan nito, ang panitikan ay tinatawag ding literatura na nagmula sa salitang “litera” na isang salitang Latin na ang ibig sabihin ay “titik”. Kung kaya’t ang mga pasulat at pasalita na akda na ating makikita at mababasa ay isang halimbawa ng panitikan. 2. Ano ang dalawang anyo ng panitikan? Ang dalawang anyo ng panitikan ay ang tinatawag na akdang prosa o tuluyan at akdang patula. Ang akdang prosa o tuluyan ay naglalaman ng pangungusap at talata. Sa anyong ito mababatid ang tuoly tuoly at natural na daloy ng mga ideya, mayroong kalayaan sa paggawa nito at walang sinusunod na tugma. Sa kabilang banda naman, ang akdang patula ay tumutukoy sa pagpapahayag ng ideya sa masining na paraan, na kung saan isinasaalang-alang nito ang sukat, taludtod, bilang ng pagbigkas at malikhaing pagprepresinta ng mensahe. 3. Anu-ano ang mga uri na nakapaloob sa dalawang anyo ng panitikan? Ang mga uri na nakapaloob sa akdang prosa o tuluyan ay ang malikhaing kwento, nobela, dula, alamat, pabula, anekdota, balita, talambuhay, sanaysay, mito, parabula, at talumpati. Samantalang ang mga uri na nakapaloob sa akdang patula ay ang tulang pasalaysay na binubuo ng epiko at balad, tulang liriko na binubuo naman ng awiting bayan, soneto, elehiya, oda, dalit, at awit at korido, tulang pandulaan naman na naglalaman ng komedya, melodrama, trahedya at parsa o saynete. 4. Bakit mahalagang pag-aralan ang panitikang filipino? Lubos na mahalagang pag-aralan ang panitikang Filipino sapagkat nakakatulong ito upang maging maalam ang mga Pilipino patungkol sa sariling wika. Nakakatulong din ito upang mas maunawaan ng bawat isa and kultura’t tradisyon ng sariling bansa at magin mabuting ehemplo sa bawat mamamayan ang pagtangkilik sa mga akda ng kapwa Pilipino, at maging maalam sa katalinuhan ng lahing pinagmulan.
Marianolouella (2020) Panitikan-Kahulugan, mga Uri at mga Halimbawa