1

MỤC LỤC BÀI BÁO CÁO

ĐIỀU RĂN THỨ 7 VÀ THỨ 10
CHƯƠNG 1: ĐIỀU RĂN THỨ BẢY.................................................................
I. ĐỊNH NGHĨA VÀ BẢN CHẤT:...........................................................................
II. QUYỀN CHUNG HƯỞNG VÀ QUYỀN TƯ HỮU...............................................
1. Quyền chung hưởng......................................................................................................
2. Quyền tư hữu.................................................................................................................

III. NHỮNG ĐIỀU VI PHẠM ĐIỀU RĂN THỨ BẢY..............................................

1. Tội trộm cắp................................................................................................................
2. Một số vi phạm khác..................................................................................................
3. Trách nhiệm luân lý và sửa lỗi..................................................................................

IV. NHỮNG VẤN ĐỀ LIÊN QUAN ĐẾN ĐIỀU RĂN THỨ 7 KHÁC..........................
1. Về vấn đề vật nuôi......................................................................................................
2. Về giáo huấn xã hội của Hội Thánh Công Giáo.........................................................
3. Về nghĩa vụ bác ái, bố thí cho người nghèo.............................................................

CHƯƠNG 2: ĐIỀU RĂN THỨ MƯỜI..............................................................

I. GIẢI THÍCH.................................................................................................
1. Trong Kinh Thánh:.....................................................................................................
2. Trong giáo lý Hội thánh Công giáo (GLHTCG)..........................................................

II. CÁC HAM MUỐN BẤT CHÍNH LỖI ĐIỀU RĂN...............................................

III. CÁC PHƯƠNG THẾ ĐỂ THOÁT KHỎI CÁM DỖ LỖI ĐIỀU RĂN 10...........
1. Cầu nguyện để có những ước muốn hợp ý Chúa Thánh Thần..............................
2. Sống tinh thần khó nghèo........................................................................................
3. Mong ước được thấy Thiên Chúa............................................................................

2
 ĐIỀU RĂN THỨ BẢY VÀ THỨ MƯỜI
SEPTIMUM ET DECIMUM PRAECEPTUM
CHƯƠNG 1: ĐIỀU RĂN THỨ BẢY
SEPTIMUM PRAECEPTUM

I. ĐỊNH NGHĨA VÀ BẢN CHẤT:

1. Định nghĩa

Điều ră n thứ 7 cấ m lấ y hoặ c giữ củ a cả i ngườ i khá c cá ch bấ t cô ng, hay

là m thiệt hạ i củ a cả i củ a họ bấ t cứ cá ch nà o. (x.GLHTCG số 2401)

2. Bản chất

Bả n chấ t củ a điều ră n thứ 7 tó m lạ i thà nh 3 điều nà y:

 Giữ đứ c cô ng bằ ng giữ a mọ i ngườ i.

 Bá c á i về củ a cả i trầ n thế vớ i mọ i ngườ i.

 Tô n trọ ng thà nh quả lao độ ng củ a con ngườ i.

Điều ră n thứ 7 giú p cho con ngườ i gó p phầ n phụ c vụ Thiên Chú a và
gia tă ng tình bá c á i.

II. QUYỀN CHUNG HƯỞNG VÀ QUYỀN TƯ HỮU

1. Quyền chung hưởng

Thiên Chú a là chủ tể mọ i loà i, mọ i vậ t trong cô ng trình sá ng tạ o củ a

Thiên Chú a: “Chú a là m chủ trá i đấ t cù ng muô n vậ t muô n loà i” (Tv 23,1).
Thiên Chú a sau khi sá ng tạ o con ngườ i đã giao quyền cai quả n muô n loà i
muô n vậ t cho họ (St 1,28-30).

=> Do đó, mọi vật trong thiên nhiên và mọi vật chất khác đều có bản
chất là của chung hưởng của tất cả mọi người.

3
 Tuy nhiên, để tô n trọ ng thà nh quả lao độ ng và giữ tính cô ng bằ ng và
bá c á i thì trong trậ t tự xã hộ i cầ n có quyền Tư hữ u.

2. Quyền tư hữu

Tư hữ u là quyền củ a con ngườ i đượ c sở hữ u nhữ ng vậ t cho riêng

mình. Nhữ ng vậ t đó đượ c sở hữ u do lao độ ng hoặ c do hưở ng di sả n hay
ban tặ ng.

Đặ c điểm củ a quyền tư hữ u:

 Khi sở hữ u cá ch hợ p lý tà i sả n thì cũ ng phả i coi là củ a chung theo

nghĩa là củ a mang lợ i cho mình và giú p ích cho tha nhâ n.

 Khi có quyền tư hữ u, ngườ i sở hữ u đượ c gọ i là ngườ i sở hữ u, là

ngườ i quả n lý củ a Chú a, lo sinh hoa lợ i và chia sẻ cho tha nhâ n.

III. NHỮNG ĐIỀU VI PHẠM ĐIỀU RĂN THỨ BẢY

1. Tội trộm cắp

Theo sá ch GLHTCG điều 2408: “Cấ m trộ m cắ p”, đâ y là điều vi phạ m

trự c tiếp đến điều ră n thứ 7: “Chớ lấ y củ a ngườ i”. Cấ m trộ m cắ p nghĩa là
“ cấ m chiếm đoạ t củ a cả i tha nhâ n trá i vớ i ý muố n hợ p lý củ a chủ sở
hữ u.

Ngoạ i lệ là khô ng phả i trộ m cắ p nếu thỏ a 1 trong 2 điều kiện sau:

 Phỏ ng đoá n đượ c sự ưng thuậ n củ a chủ nhâ n

 Bị khướ c từ mộ t cá ch vô lý, trá i vớ i lý trí vì vi phạ m quyền

chung hưở ng củ a cả i vậ t chấ t.

VD: Trong trườ ng hợ p khẩ n cấ p mộ t cá ch nghiêm trọ ng như đá p ứ ng

nhu cầ u thứ c ă n, nướ c uố ng,… thì mọ i củ a cá i đều hưở ng quyền chung
hưở ng. (x.Thần học luân lý, Bernard Haring, tr. 170-172)

2. Một số vi phạm khác

4
 Mộ t số vi phạ m đến điều ră n thứ 7 khá c:

 Giữ lạ i củ a cả i đã mượ n hoặ c củ a rơi

 Gian lậ n trong buô n bá n

 Trả lương bấ t cô ng

 Lợ i dụ ng sự khô ng biết hoặ c nhu cầ u tha nhâ n để tă ng giá kiếm lờ i

(đầ u cơ tích trữ trong hoà n cả nh khẩ n cấ p như thiên tai)

 Chiếm đoạ t và sử dụ ng riêng nhữ ng củ a cả i chung

 Vi phạ m lờ i hứ a và cá c hợ p đồ ng

 Chơi cờ bạ c ă n tiền: Tự nó khô ng lỗ i khi chơi khô ng có tiền bạ c,

nhưng vì nặ ng về tiền bạ c và may rủ i nên khi chú ng cướ p cá i cầ n
thiết để đá p ứ ng nhu cầ u bả n thâ n thì có tộ i (VD: Bá n nhà để đá nh
bạ c, nhìn đó i để lấ y tiền đá nh bạ c,…)

3. Trách nhiệm luân lý và sửa lỗi

Trách nhiệm luân lý: Về việc tính nặ ng nhẹ luâ n lý củ a cá c vi phạ m, thì
tuâ n theo nguyên tắ c là tù y và o hoà n cả nh để xét tộ i:

 Xú c phạ m đến chủ nhâ n (buồn nhiều, buồn ít, thiệt hại nhiều hay ít)

 Hoà n cả nh củ a chủ nhâ n (giàu hay nghèo, VD: Trộm 50 ngàn của
người giàu thì nhẹ hơn khi trộm người nghèo khổ)

 Nếu lấ y cắ p ít từ ng lầ n mộ t, sau gom lạ i nhiều thì cũ ng phạ m trọ ng

tộ i.

Sửa lỗi: Khi sử a chữ a lỗ i lầ m thì ngoà i việc tha tộ i trong bí tích hò a
giả i thì cò n phả i đền bù thiệt hạ i theo CÔ NG BẰ NG GIAO HOÁ N nghĩa là
đò i buộ c phả i trả lạ i củ a cả i đã bị lấ y cắ p cho sở hữ u chủ củ a họ (Lc 19,8).
(x.Thần học luân lý, Bernard Haring, tr. 173) và việc trả lạ i có thể trự c
tiếp hoặ c giá n tiếp dướ i danh nghĩa quà biếu, tiền cô ng,…
5
IV. NHỮNG VẤN ĐỀ LIÊN QUAN ĐẾN ĐIỀU RĂN THỨ 7 KHÁC

1. Về vấn đề vật nuôi

Sá ch GLHTCG số 2416-2418 có viết

 Thú vật là nhữ ng thụ tạ o củ a Thiên Chú a. Ngà i â n cầ n quan

phò ng chă m só c chú ng. Chỉ bằ ng sự hiện hữ u củ a mình, chú ng đã ca tụ ng
và tô n vinh Ngà i. Con ngườ i cũ ng phả i đố i xử tử tế vớ i chú ng.

 Thiên Chú a đã trao phó cá c thú vậ t cho con ngườ i quả n lý, con
ngườ i mà Ngà i đã dự ng nên theo hình ả nh Ngà i. Vì vậ y, việc sử dụ ng thú
vậ t là m lương thự c và y phụ c là hợ p phá p. Con ngườ i có thể thuầ n hó a
chú ng để chú ng trợ lự c con ngườ i trong lao độ ng hoặ c giả i trí.

 Hà nh hạ thú vậ t và phung phí mạ ng số ng củ a chú ng cá ch vô ích

là nghịch vớ i phẩ m giá con ngườ i. Cũ ng vậ y, chi phí nhữ ng số tiền quá
đá ng cho thú vậ t, mà lẽ ra phả i ưu tiên là m giả m bớ t sự khố n cù ng củ a
con ngườ i, là mộ t việc bấ t xứ ng. Đượ c phép ưa thích thú vậ t, nhưng
khô ng đượ c dà nh cho chú ng tình yêu, chỉ dà nh cho con ngườ i.

2. Về giáo huấn xã hội của Hội Thánh Công Giáo

Hộ i Thá nh đưa ra phá n đoá n trong lã nh vự c kinh tế và xã hộ i, khi cá c

quyền că n bả n củ a con ngườ i hoặ c ơn cứ u độ cá c linh hồ n đò i hỏ i việc
đó . Hộ i Thá nh quan tâ m đến cá c khía cạ nh trầ n thế củ a cô ng ích vì lý do
chú ng quy hướ ng về Sự Thiện tố i thượ ng, là mụ c đích tố i hậ u củ a chú ng
ta. (x. GLHTCG 2458)

3. Về nghĩa vụ bác ái, bố thí cho người nghèo

Các việc từ thiện là nhữ ng hà nh vi bá c á i, qua đó chú ng ta giú p đỡ tha

nhâ n nhữ ng gì cầ n thiết cho thể xá c và tinh thầ n củ a họ . Dạ y dỗ , khuyên
nhủ , an ủ i, khích lệ là nhữ ng việc từ thiện về mặ t tinh thầ n, cũ ng như tha
thứ và nhẫ n nhụ c chịu đự ng. Cá c việc từ thiện về mặ t vậ t chấ t gồ m có :

6
 cho kẻ đó i ă n, cho kẻ vô gia cư tạ m trú , cho kẻ rá ch rướ i ă n mặ c, thă m
viếng bệnh nhâ n và kẻ tù đà y, chô n xá c kẻ chết. Trong cá c cô ng việc đó ,
bố thí cho ngườ i nghèo là mộ t trong nhữ ng bằ ng chứ ng chủ yếu củ a tình
bá c á i huynh đệ; đó cũ ng là việc thự c thi đứ c cô ng bằ ng là m đẹp lò ng
Thiên Chú a. (x.GLHTCG 2447)

Việc bố thí cho ngườ i nghèo là mộ t chứ ng từ củ a đứ c mến Ki-tô Giá o:

đó cũ ng là việc thự c thi đứ c cô ng bằ ng là m đẹp lò ng Thiên Chú a. Giữ a
biết bao ngườ i khô ng cơm bá nh, khô ng nhà cử a, khô ng chố n nương
thâ n, chú ng ta lạ i khô ng nhậ n ra anh Lazarô , ngườ i hà nh khấ t đó i khổ
trong dụ ngô n sao? Là m thế nà o lạ i khô ng nghe Chú a Giê-su nó i: “Cá c
ngươi đã khô ng là m cho chính Ta” (Mt 25,45)? (x.GLHTCG 2462-2463)

7
 CHƯƠNG 2: ĐIỀU RĂN THỨ MƯỜI
DECIMUM PRAECEPTUM

I. GIẢI THÍCH

Điều ră n thứ mườ i cấ m ta tham lam mộ t cá ch “thá i quá” củ a cả i và thế

lự c trầ n gian. Ta có thể tìm đượ c cá c bả n vă n đề cậ p đến điều ră n thứ
mườ i trong Kinh thá nh cũ ng như cá c bả n vă n củ a giá o hộ i (Giá o lý Hộ i
thá nh Cô ng giá o).

1. Trong Kinh Thánh:

“Ngươi khô ng đượ c ham muố n nhà ngườ i ta, ngươi khô ng đượ c ham
muố n vợ ngườ i ta, tô i tớ nam nữ , con bò con lừ a, hay bấ t cứ vậ t gì củ a
ngườ i ta.” (Xh 20,17)

“Ngươi khô ng đượ c ham muố n vợ ngườ i ta, ngươi khô ng đượ c thèm
muố n nhà củ a ngườ i ta, đồ ng ruộ ng, tô i tớ nam nữ , con bò con lừ a, hay
bấ t cứ vậ t gì củ a ngườ i ta.” (Đnl 5, 21)

Chính Chú a Giêsu cũ ng đã cả nh bá o và khuyên nhủ : “Anh em phả i coi

chừ ng, phả i giữ mình khỏ i mọ i thứ tham lam, khô ng phả i vì dư giả mà
mạ ng số ng con ngườ i đượ c bả o đả m nhờ củ a cả i đâ u.” (Lc 12,13)

2. Trong giáo lý Hội thánh Công giáo (GLHTCG)

Điều ră n thứ mườ i cấ m sự ham muố n củ a cả i củ a ngườ i khá c, là cộ i rễ

củ a tộ i trộ m cắ p, cướ p đoạ t và gian lậ n, mà điều ră n thứ bảy đã cấ m.
“Dụ c vọ ng củ a đô i mắ t” (1 Ga 2,16) đưa đến bạ o lự c và sự bấ t cô ng, mà
điều ră n thứ nă m đã cấ m. Sự ham muố n, cũ ng như sự gian dâ m, bắ t
nguồ n từ việc thờ ngẫ u tượ ng mà ba điều ră n đầ u củ a Lề Luậ t đã cấ m.
Điều ră n thứ mườ i nhắ m đến ý hướ ng củ a trá i tim; và cù ng vớ i điều ră n
thứ chín, điều ră n thứ mườ i tó m kết tấ t cả cá c điều ră n củ a Lề Luậ t.
(Điều 2534)
8
 II. CÁC HAM MUỐN BẤT CHÍNH LỖI ĐIỀU RĂN

Tham lam đượ c khở i đi từ sự ướ c muố n củ a con ngườ i. Chính vì thế,

mà luâ t Chú a cấ m sự ướ c muố n “Ngươi khô ng đượ c ham muố n.” (Rm
7,7). Ướ c muố n đươc chia thà nh 2 loạ i, đó là : ướ c muố n chính đá ng và
ướ c muố n bấ t chính

Ước muốn chính đáng: Đó là nhữ ng ướ c muố n giá c quan như: đó i thì
thèm ă n, khá t thì thèm uố ng, lạ nh thì mong đượ c sưở i ấ m, … Chú ng thú c
đẩy con ngườ i đi tìm sự thỏ a mã n. Nhữ ng ướ c muố n này “thiên phú ” cho
nó là nhữ ng ướ c muố n tố t vì nâ ng cao giá trị và chấ t lượ ng số ng củ a con
ngườ i.

Các ước muốn bất chính: là nhữ ng ướ c muố n xấ u củ a con ngườ i như:
tham lam, ă n cắ p, lừ a đả o, bao lự c, bấ t cô ng, ghen tỵ, ướ c ao hết sứ c lấy
củ a cả i củ a ngườ i khá c, …

 Cá c ướ c muố n chính đá ng nếu bị con ngườ i là m quá lên vượ t qua

mứ c độ hợ p lý như: thèm ă n là ă n cá c mó n ngon, thích đượ c sở i ấ m
nhưng lạ i muố n nhà lầ u đồ sộ , … thì nó đượ c liệt và o tội ham muốn
bản năng thái quá. Vì chính nó sẽ sinh ra cá c tộ i khá c (nếu ngườ i ướ c
muố n khô ng dù ng chính khả nă ng củ a bả n thâ n để đạ t đượ c).
 Làm hại tài sản người khác: Vì ham muố n bấ t thà nh nên đâ m ra là m
điều bấ t cô ng để là m hạ i tà i sả n củ a ngườ i khá c. (ví dụ : ă n khô ng
đượ c thì chọ c cho hô i, …)
 Ham muốn người ta khó khăn để trục lợi: mượ n cơ hộ i ngườ i ta lâ m
cơn khó khă n để trụ c lợ i. (ví dụ : đầ u cơ tích trữ khiến nguồ n cung
khan hiếm để đẩy giá cá c mặ t hà ng lên cao nhằ m thu lợ i nhuậ n bấ t
chính, …)
 Ganh tỵ: là buồ n bự c khi nhìn thấy ngườ i khá c già u có hơn mình và
ướ c ao chiếm đoạ t cá ch bấ t cô ng cá i họ đang có .

9
 “Thèm muố n củ a con mắ t khô ng đến từ Thiên Chú a, nhưng đến từ việc
thờ ngẫ u tượ ng” (1Ga 2,16)

III.CÁC PHƯƠNG THẾ ĐỂ THOÁT KHỎI CÁM DỖ LỖI ĐIỀU RĂN 10

Thánh Gioan đã thuậ t lạ i lờ i củ a Thiên Chú a về cách thế để chú ng ta

bướ c đi trong ánh sáng, Ngài đã khẳng định rằng các ham muố n bất chính
củ a con ngườ i khô ng đến từ Thiên Chú a. “Thèm muố n củ a con mắt khô ng
đến từ Thiên Chú a, nhưng đến từ việc thờ ngẫu tượ ng” (1Ga 2,16). Chính vì
thế, để tránh các ham muố n bất chính đó , chú ng ta có thể thự c hiện các
biện pháp sau:

1. Cầu nguyện để có những ước muốn hợp ý Chúa Thánh Thần

Thiên Chú a ban lề luậ t và â n sủ ng để con ngườ i thoá t khỏ i tính tham
lam và ghanh tỵ khi dạy con ngườ i ướ c ao sự toà n thiện, biết ướ c muố n
nhữ ng điều hợ p ý Chú a Thá nh Thầ n – Đấ ng là m no thỏ a lò ng ngườ i.

Thiên Chú a luô n nhắ c nhở con ngườ i đề phò ng sự quyến rũ củ a

nhữ ng thứ cá m dỗ ngọ t ngà o nhờ tiếng lương tâ m. Đó cũ ng chính là
tiếng nó i củ a Thá nh Thầ n khi giú p con ngườ i khá ng cự lạ i nhữ ng ướ c
muố n xấ u.

Nhữ ng ngườ i Kitô Hữ u phả i đó ng đinh tính cá c thịt và o thậ p giá cù ng

vớ i cá c đam mê và dụ c vọ ng (Gl 5,24). Nhờ việc đó ng đinh tính xá c thịt
mà chú ng ta nhờ ơn sủ ng nơi Thá nh Giá cứ u chuộ c củ a Ngườ i để thắ ng
vượ t mọ i cá m dỗ . Như ở ngày Ngũ tuầ n, chính Thá nh Thầ n Chú a giú p cá c
mô n đệ trở nên mạ nh mẽ, thì cũ ng chính Chú a Thá nh Thầ n sẽ giú p
chú ng ta vượ t khỏ i mọ i ham muố n bấ t chính.

2. Sống tinh thần khó nghèo

10
 “Phú c thay ai có tâ m hồ n nghèo khó vì Nướ c Trờ i là củ a họ” (Mt 5,3).
Số ng khó nghèo khô ng khiến mình phả i chạy theo nhữ ng củ a cả i trầ n
gian, ham tích trữ vậ t chấ t mà quên phầ n thiêng liêng.

Như bà gó a nghèo dâ ng cho Chú a 2 đồ ng bạ c, bà là ngườ i khô ng có gì

để từ cá i khô ng có đó mà đượ c Chú a cho bà trở thà nh ngườ i có nhiều
nhấ t. Khi con ngườ i số ng tinh thầ n khó nghèo để trở nên trố ng rỗ ng thì
khi ấy, chính Chú a sẽ đổ đầy nhữ ng thứ mà con ngườ i khô ng thể ngờ .
“Chính Thiên Chú a cũ ng khô ng là m gì cho ngườ i khô ng muố n dà nh chỗ
cho Chú a. Cầ n phả i là m cho mình trố ng rỗ ng để Chú a vò a và để Chú a là m
điều Chú a muố n” (Mẹ Têrêsa Calculta).

3. Mong ước được thấy Thiên Chúa

Con ngườ i khô ng bao giờ tìm thấy châ n lý tuyệt đố i nơi trầ n thế, chỉ
nơi Thiên Chú a thì mọ i ướ c muố n và châ n lý trở nên hoà n mỹ và trò n
đầy, bở i vì Thiên Chú a là đấ ng Tuyệt đố i trong mọ i sự .

Đây chính là điều quan trọng nhất, vì cù ng đích củ a cuộ c đờ i này là sự

trở về cù ng vớ i Thiên Chú a. Khi ướ c mong đượ c thấy Thiên Chú a thì con
ngườ i mớ i ý thứ c đượ c mọ i việc mình là m, và cố gắ ng hoà n thiện mình
theo tinh thầ n Nướ c Trờ i. Nhấ t là sự buô ng bỏ cá c thứ phụ tù y để thuộ c
trọ n về Chú a. Khi đượ c Chú a chiếm ngự cõ i lò ng thì chẳ ng cò n rà ng buộ c
nà o khiến cho con ngườ i bị phạ m tộ i.

11