Oko – budowa

Oko – budowa
Oczy to parzyste narządy osadzone w zagłębieniach czaszki, które nazywamy oczodołami.
Każde oko składa się z:
 gałki ocznej,
 nerwu wzrokowego,
 aparatu ochronnego,
 aparatu ruchowego.

Gałka oczna
Gałka oczna to główna część narządu wzroku.
 Gałka oczna jest wypełniona galaretowatym płynem tzw. ciałem szklistym, który
nadaje jej kształt i załamuje promienie świetlne.
 Ściana gałki ocznej jest zbudowana z trzech błon: błony włóknistej, błony
naczyniowej i siatkówki.

Błona włóknista
Błona włóknista to najbardziej zewnętrzna błona ściany gałki ocznej, która pełni funkcje
ochronne.
Błona włóknista nie ma jednolitej budowy, dlatego w jej obrębie wyróżniamy dwa obszary:
 przezroczystą i uwypukloną rogówkę w przedniej części oka.
 grubszą i nieprzezroczystą twardówkę w pozostałej części oka.
Błona naczyniowa
Błona naczyniowa to środkowa część oka zbudowana z trzech elementów. Są to:
 naczyniówka, w której występują liczne sieci naczyń włosowatych zaopatrujące gałkę
oczną w substancje odżywcze i tlen;
 tęczówka, która może mieć różne zabarwienie, i w której znajduje się centralnie
położony otwór – źrenica;
 ciało rzęskowe, które łączy naczyniówkę z tęczówką. W jego skład wchodzi mięsień
rzęskowy, który wpływa na zmianę kształtu soczewki.

Soczewka to elastyczny i przezroczysty element, który załamuje wpadające do oka promienie

świetlne, dzięki czemu skupiają się one na trzeciej z błon – siatkówce.

Siatkówka
Siatkówka to wewnętrzna, przezroczysta i delikatna błona, która uczestniczy w odbiorze
bodźców świetlnych. W skład siatkówki wchodzą dwa rodzaje receptorów, które odbierają
bodźce świetlne i przetwarzają je na impulsy nerwowe.
 Czopki umożliwiają wyraźne widzenie oraz rozróżnianie barw. Są nierównomiernie
rozmieszczone w siatkówce.
o Najwięcej czopków znajduje się w punkcie zwanym plamką. Jest to miejsce
najostrzejszego widzenia.

 Pręciki są odpowiedzialne za postrzeganie kształtów oraz ruchu, a także widzenie w

półmroku.
Przetworzone na impulsy nerwowe bodźce świetlne są przekazywane do mózgu przez nerw
wzrokowy, który opuszcza gałkę oczną przez miejsce nazywane tarczą nerwu wzrokowego.
Aparat ochronny gałki ocznej
Aparat ochronny gałki ocznej składa się z:

 powieki, która chroni gałkę oczną przed przesuszeniem, zanieczyszczeniami i zbyt

intensywnym światłem;

 brwi, która zapobiega dostaniu się potu z czoła do gałki ocznej;

 rzęs, które chronią przed zanieczyszczeniami;

 spojówki, czyli błony śluzowej wyściełającej wewnętrzną stronę powieki i część gałki
ocznej;

 gruczołu łzowego, który produkuje łzy nawilżające i oczyszczające gałkę oczną. Łzy
zawierają lizozym – białko o działaniu bakteriobójczym.
Nadmiar łez spływa kanalikami łzowymi do przewodu nosowo-łzowego.

Aparat ruchowy oka

Aparat ruchowy oka to grupa sześciu mięśni umożliwiających ruchy gałki ocznej wewnątrz
oczodołu. Mięśnie aparatu ruchowego są zbudowane tkanki mięśniowej poprzecznie
prążkowanej.