Mapagsidlang kawayan

PUNDASYON

ni: Joneth O. Rivas

Naalala ko pa noong bata pa ako laging nandyan ang aking magulang upang ako’y
gabayan sa lahat ng aking gagawin at sila din ang nagturo sa akin kung paano
tumayo sa aking sariling mga paa. Tanda ko pa noon kung paano nila ako
tinutulungan sa aking pagpasok sa school , tulungan sa paggawa ng mga takdang
aralin at mga proyekto , paghahanda ng baon at hinahatid sa eskwela ngayon ako
na gumagawa ng lahat ng ito mag isa. Noong bata pa ako lagi kong sinasabi sa
sarili ko na kaya ko namang mabuhay kasi andyan naman sila upang gabayan ako
ngunit, sa paglipas ng maraming panahon kung saan natuto na akong mag isip
para sa sarili ko, magdesisyon para sa ikabubuti ko, nalaman ko ang pag kakaiba
ng tama sa mali at manindigan sa buhay. Namulat ako sa katothanang hindi sa
lahat ng oras ay nandyan sila sa tabi ko upang gabayan ako sa buhay ko. Noong
una hindi ko talaga lubos maisip bakit nila ako pinapalo pag nag kakamali ko sabi
nila pag pinapalo ka indikasyon itong mahal ka nila pero bakit baliktad ang aking
nararamdam? at mga halos araw-araw na sermon ang aking natatanggap. Ngunit
sa kabila ng mga sermon at palong aking natatanggap katumbas nito ay isang
pagdidisplina na akala mo di ka nila mahal dahil sinasaktankaayun pala ay guisto
ka nilang matuto sa mga pag kakamaling nagagawa mo. Ngayong malaki na ako
mas lalo kong napatunayan na hinahayaan na nila akong magdesisyon para sa
sarili ko sapagkat alam nila na matibay na ang Pundasyong kanilang ginawa sa
akin. Para sa aking pananaw ang mga magulang ay gagawin ang lahat para sa
ikabubuti ng kanilang mga anak. Nagagawa nila ang mga bagay na hindi nila
inaasahang magagawa nila tulad ng pamamalo ngunit sa kabila ng lahat ng ito dito
tayo natututo sa mga pag kakamaling ating nagagawa. Binigay sila ng Diyos upang
gabaya’t alagaan ang kanilang mga anak at patibayin ang pundasyon para sa
kinabukasan at kapakanan ng kanilang mga anak.
Methodology

Illegal logging and associated corruption are by definition difficult to measure. Philippine forestry
statistics are notoriously unreliable and are often manipulated for political purposes (Kummer 1992).
The information presented in this paper is, therefore, largely based on insights gained through our
research and conservation activities in the NSMNP over the past nine years (2001-2009). Our
involvement in Northern Sierra Madre Natural Park Conservation Project, the Multi-Stakeholder Forest
Protection Committee, the Protected Area Management Board of the NSMNP, and more recently the
Anti-illegal Logging Taskforce of the provincial government of Isabela gave us an insider's view of
bureaucratic decision-making processes and local politics.

We mainly rely on field observations and informal interviews with municipal government officials, forest
rangers, traders, loggers, and farmers. We kept detailed notes of these informal interviews in the
different municipalities of the protected area. Additional qualitative data on perceptions on
environmental legislation, fraud, and corruption was collected by Dutch and Filipino graduate students
who worked under our supervision in different barangays along the forest fringe from 1992 to 2008 (see
Appendix for a list of student reports; available on request)[Additional file 1] . This information was
complemented by a comprehensive review of the grey literature on illegal logging in the NSMNP
(provincial forestry statistics, project reports, conference proceedings, and newspaper articles).

Quantitative information on wood extraction volumes was collected from 2006 to 2008. In all major
river systems in the NSMNP we counted log transports, and estimated the number of chainsaws based
on informal on-site interviews with barangay officials and farmers at major hauling points (barangays
along the forest frontier), and with loggers and transporters in the extraction areas. Van der Ploeg
collected data along the Disabungan (barangay Del Pilar), Catalangan (Villa Miranda, San Isidro), and
Ilaguen (Tappa, Ibujan) rivers in the municipality of San Mariano from February to May 2007. During the
same period, Arnold Macadangdang, our field assistant, collected information along Pinacanauan de
Tumauini (Antagan), Bintacan River (Batong Labang), and Abuan River (Cabeseria 27). Information in
Pinacanauan de San Pablo (Tupa) and Puerta (Dy Abra and Masipi East) was collected in July and August
2007 by van der Ploeg. Van Weerd and van der Ploeg conducted surveys along the Pacific Coast in March
2006 and January 2008 (in the municipalities of Divilacan and Palanan). In general, loggers and
middlemen were transparent about their activities during informal interviews. We did not experience
any form of obstruction or threats during fieldwork. The information gathered in the field was validated
during interviews with key informants working for government, civil society groups, and universities in
the region.
Information on forest protection activities was obtained from the regional office of the DENR in
Tuguegarao, and the office of the provincial governor in Ilagan. The provincial office of the DENR in
Ilagan did not respond to our requests for information.
Ang Kahalagahan ng Edukasyon

Ang pagkakaroon ng isang mataas at matibay na edukasyon ay isang saligan upang mabago ang takbo ng
isang lipunan tungo sa pagkakaroon ng isang masaganang ekonomiya.

Mataas na edukasyon na hindi lamang binubuhay ng mga aklat o mga bagay na natutunan sa ating mga
university at paaralan. Bagaman, kasama ito sa mga pangunahing elemento upang magkaroon ng sapat
na edukasyon, ang praktikal na edukasyon na nakabase sa ating araw-araw na pamumuhay ang siya pa
ring dapat na piliting maabot.

Matibay ang isang edukasyon kung ito ay pinagsamang katalinuhan bunga ng mga pormal na pag-aaral
tungkol sa Mathematics, Science, English at mga bagay na tungkol naman sa buhay at kung paano
mabuhay ng maayos.
 MESOAMERICA
Kontribusyon
(Agrikultura ng India)

Joshayne O. Rivas