Vi-Tich-Phan-1b - (VTP - Vi-Tich-Phan) - Bai-Tap-Ve-Chuoi-Taylor - (Cuuduongthancong - Com)

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN TP.
HCM
KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
BTC ÔN THI HỌC KỲ 1 KHÓA 2016
om
.c
ng
co
an
Bài tập Chuỗi Taylor

th
ng
và Xấp xỉ bằng BĐT Taylor

o
du
 Vũ Lê Thế Anh
u
cu
Cập nhật: 15/02/2017
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Khoa Công nghệ thông tin – ĐH KHTN TP.HCM Ôn thi Học kỳ 1 – Khóa 2016
Xấp xỉ 𝒇(𝒙) bằng đa thức Taylor bậc n xung quanh a và uớc lượng độ chính xác của xấp xỉ
khi x nằm trong đoạn cho trước:
1/ 𝑓(𝑥) = √𝑥, 𝑎 = 4, 𝑛 = 2, 𝑥 ∈ [4,4.2]
2
2/ 𝑓(𝑥) = 𝑒 𝑥 , 𝑎 = 0, 𝑛 = 3, 𝑥 ∈ [0,0.2]
3/ 𝑓(𝑥) = 𝑥 sin 𝑥 , 𝑎 = 0, 𝑛 = 4, 𝑥 ∈ [−1,1]
Câu 1:
Có: 𝑓(𝑥) = √𝑥, 𝑎 = 4, 𝑛 = 2, 𝑥 ∈ [4,4.2]
om
Đa thức Taylor bậc 𝑛 = 2 của 𝑓(𝑥) quanh 𝑎 = 4:
2
𝑓 (𝑛) (4)
.c
𝑓(𝑥) ~ 𝑇2 (𝑥) = ∑ (𝑥 − 4)𝑛
𝑛!
𝑛=0
ng
Có: co
𝑓 (0) (𝑥) = 𝑓(𝑥) = √𝑥 = 𝑥 1/2 ⇒ 𝑓 (0) (4) = 2
1 1
𝑓 (1) (𝑥) = 𝑥 −1/2 ⇒ 𝑓 (1) (4) =
an
2 8
1 −1
th
𝑓 (2) (𝑥) = − 𝑥 −3/2 ⇒ 𝑓 (2) (4) =

4 32
ng
Vậy:
1 1
o
𝑇2 (𝑥) = 2 + (𝑥 − 4) − (𝑥 − 4)2
8 64
du
Ước lượng độ chính xác của phép xấp xỉ là đánh giá độ lớn sai số |𝑅2 (𝑥)| = |𝑓(𝑥) − 𝑇2 (𝑥)| trên [4,4.2]:
u
Có:
cu
3 3 5 3
|𝑓 (3) (𝑥)| = | 𝑥 −5/2 | ≤ . 4−2 = = 𝑀, ∀𝑥 ∈ [4,4.2]
8 8 256
Theo Bất đẳng thức Taylor:
𝑀 3 1 1
|𝑅2 (𝑥)| ≤ |𝑥 − 4|3 ≤ . |4.2 − 4|3 =
3! 256 3! 64000
Câu 2:
2
Có: 𝑓(𝑥) = 𝑒 𝑥 , 𝑎 = 0, 𝑛 = 3, 𝑥 ∈ [0,0.2]
3
𝑓 (𝑛) (0) 𝑛
𝑓(𝑥) ~ 𝑇3 (𝑥) = ∑ 𝑥
𝑛!
𝑛=0
Có:
2
𝑓 (0) (𝑥) = 𝑓(𝑥) = 𝑒 𝑥 ⇒ 𝑓 (0) (0) = 1
2
𝑓 (1) (𝑥) = 2𝑥𝑒 𝑥 ⇒ 𝑓 (1) (0) = 0
2 2 2
𝑓 (2) (𝑥) = 2(𝑒 𝑥 + 2𝑥 2 𝑒 𝑥 ) = 2𝑒 𝑥 (1 + 2𝑥 2 ) ⇒ 𝑓 (2) (0) = 2
2 2 2
𝑓 (3) (𝑥) = 2[2𝑥𝑒 𝑥 (1 + 2𝑥 2 ) + 4𝑥𝑒 𝑥 ] = 4𝑥𝑒 𝑥 (3 + 2𝑥 2 ) ⇒ 𝑓 (3) (0) = 0
Vậy:
om
𝑇3 (𝑥) = 1 + 𝑥 2
.c
Ước lượng độ chính xác của phép xấp xỉ là đánh giá độ lớn sai số |𝑅3 (𝑥)| = |𝑓(𝑥) − 𝑇3 (𝑥)| trên [0,0.2]:
Có:
ng
2 2 2
|𝑓 (4) (𝑥)| = |4[𝑒 𝑥 (1 + 2𝑥 2 )(3 + 2𝑥 2 ) + 4𝑥 2 𝑒 𝑥 ]| = 4𝑒 𝑥 (4𝑥 4 + 12𝑥 2 + 3)
co
2
Xét 𝑔(𝑥) = 𝑒 𝑥 (4𝑥 4 + 12𝑥 2 + 3)
an
2 2 2
𝑔′ (𝑥) = 2𝑥𝑒 𝑥 (4𝑥 4 + 12𝑥 2 + 3) + 𝑒 𝑥 (16𝑥 3 + 24𝑥) = 2𝑥𝑒 𝑥 (4𝑥 4 + 20𝑥 2 + 15) ≥ 0 ∀𝑥 ∈ [0,0.2]
th
Vậy 𝑔(𝑥) đồng biến ∀𝑥 ∈ [0,0.2] ⇒ max 𝑔(𝑥) = 𝑔(0.2) ⇒ |𝑓 (4) (𝑥)| = 4𝑔(𝑥) ≤ 4𝑔(0.2) = 𝑀
[0,0.2]
ng

𝑀 4 𝑔(0.2) 4 𝑔(0.2)
o
|𝑅3 (𝑥)| ≤ |𝑥| ≤ 0.2 = ≈ 9.676.10−4

4! 6 3750
du
u
Câu 3:
cu
Có: 𝑓(𝑥) = 𝑥 sin 𝑥 , 𝑎 = 0, 𝑛 = 4, 𝑥 ∈ [−1,1]

4
𝑓 (𝑛) (0) 𝑛
𝑓(𝑥) ~ 𝑇4 (𝑥) = ∑ 𝑥
𝑛!
𝑛=0
Có:
𝑓 (0) (𝑥) = 𝑓(𝑥) = 𝑥 sin 𝑥 ⇒ 𝑓 (0) (0) = 0
𝑓 (1) (𝑥) = sin 𝑥 + 𝑥 cos 𝑥 ⇒ 𝑓 (1) (0) = 0
𝑓 (2) (𝑥) = 2cos 𝑥 − 𝑥 sin 𝑥 ⇒ 𝑓 (2) (0) = 2
𝑓 (3) (𝑥) = −3 sin 𝑥 − 𝑥 cos 𝑥 ⇒ 𝑓 (3) (0) = 0
𝑓 (4) (𝑥) = −4 cos 𝑥 + 𝑥 sin 𝑥 ⇒ 𝑓 (4) (0) = −4
Vậy:
1
𝑇4 (𝑥) = 𝑥 2 − 𝑥 4
6
Ước lượng độ chính xác của phép xấp xỉ là đánh giá độ lớn sai số |𝑅4 (𝑥)| = |𝑓(𝑥) − 𝑇4 (𝑥)| trên [−1,1]:
Có: |𝑓 (5) (𝑥)| = |5 sin 𝑥 + 𝑥 cos 𝑥|
Xét 𝑔(𝑥) = |5 sin 𝑥 + 𝑥 cos 𝑥| trên 𝐷 = [−1,1] có 𝐷 là miền đối xứng do ∀𝑥 ∈ 𝐷 ⇒ −𝑥 ∈ 𝐷.
om
𝑔(−𝑥) = |5 sin(−𝑥) − 𝑥𝑐𝑜𝑠(−𝑥)| = |5 sin 𝑥 + 𝑥𝑐𝑜𝑠 𝑥| = 𝑔(𝑥)
Vậy 𝑔(𝑥) là hàm chẵn ⇒ đồ thị 𝑔(𝑥) đối xứng qua trục tung Oy.
.c
∀𝑥 ∈ [0,1], 𝑔(𝑥) = 5 sin 𝑥 + 𝑥 cos 𝑥 , 𝑔′ (𝑥) = 6 cos 𝑥 − 𝑥 sin 𝑥 ≥ 0 (𝑑𝑜 ∀𝑥 ∈ [0,1], cos 𝑥 > sin 𝑥).
Vậy 𝑔(𝑥) đồng biến ∀𝑥 ∈ [0,1] ⇒ max 𝑔(𝑥) = max 𝑔(𝑥) = 𝑔(1) ⇒ |𝑓 (5) (𝑥)| = 𝑔(𝑥) ≤ 𝑔(1) = 𝑀
ng
[−1,1] [0,1]

co
𝑀 5 𝑔(1) 5 sin 1 + cos 1
|𝑅4 (𝑥)| ≤ |𝑥| ≤ = ≈ 0.03956
an
5! 120 120
th
ng
Ước lượng chính xác đến 5 chữ số thập phân:

1/ cos 85°
o
2/ 𝑒 0.1
du
u
Câu 1:
cu
𝜋 17𝜋 𝜋
Xét 𝑓(𝑥) = cos 𝑥 quanh 𝑎 = 2 với 𝑥 ∈ [ 36 , 2 ].
𝜋
𝑓 (𝑛) (𝑥) = cos (𝑥 + 𝑛 ) , ∀𝑛 ≥ 0
2
𝜋 17𝜋 𝜋
Có: |𝑓 (𝑛+1) (𝑥)| = |cos [𝑥 + (𝑛 + 1) 2 ]| ≤ 1 = 𝑀, ∀𝑥 ∈ [ 36 , 2 ]
𝑀 𝜋 𝑛+1 1 17𝜋 𝜋 𝑛+1 1 𝜋 𝑛+1 17𝜋 𝜋

|𝑅𝑛 (𝑥)| ≤ |𝑥 − | ≤ | − | = ( ) , ∀𝑥 ∈ [ , ]
(𝑛 + 1)! 2 (𝑛 + 1)! 36 2 (𝑛 + 1)! 36 36 2
Để đảm bảo luôn thỏa mãn yêu cầu đề bài, ta cần chọn n nhỏ nhất thỏa:
1 𝜋 𝑛+1
( ) < 0.00001 ⇒ 𝑛 = 3
(𝑛 + 1)! 36
𝜋
Đa thức Taylor bậc 𝑛 = 3 của 𝑓(𝑥) với 𝑎 = 2 :
𝜋 1 𝜋 3
𝑓(𝑥) ~ 𝑇3 (𝑥) = − (𝑥 − ) + (𝑥 − )
2 6 2
Vậy:
17𝜋 17𝜋 𝜋 𝜋3
𝑓( ) ~ 𝑇3 ( )=− − ≈ 0.08715
36 36 36 139968
𝜋4
Với sai số |𝑅3 (𝑥)| ≤ ≈ 2.6 ∗ 10−6.
40310784
om
.c
Câu 2:
Xét 𝑓(𝑥) = 𝑒 𝑥 quanh 𝑎 = 0 với 𝑥 ∈ [0,0.1].
ng
𝑓 (𝑛) (𝑥) = 𝑒 𝑥 , ∀𝑛 ≥ 0 co
Có: |𝑓 (𝑛+1) (𝑥)| = 𝑒 𝑥 ≤ 𝑒 0.1 < 𝑒 < 3 = 𝑀, ∀𝑥 ∈ [0,0.1]

an
𝑀 3
|𝑥|𝑛+1 ≤ 0.1𝑛+1 , ∀𝑥 ∈ [0,0.1]
th
|𝑅𝑛 (𝑥)| ≤
(𝑛 + 1)! (𝑛 + 1)!
ng
Để đảm bảo luôn thỏa điều kiện đề bài, ta cần tìm n nhỏ nhất thỏa:
3
0.1𝑛+1 < 0.00001 ⇒ 𝑛 ≥ 4
o
(𝑛 + 1)!
du
Đa thức Taylor bậc 𝑛 = 4 của 𝑓(𝑥) quanh 𝑎 = 0 là:

u
1 1 1
𝑓(𝑥) ~ 𝑇4 (𝑥) = 1 + 𝑥 + 𝑥 2 + 𝑥 3 + 𝑥 4
cu
2 6 24
Vậy:
𝑓(0.1) ~ 𝑇4 (0.1) = 1.10517
Với sai số |𝑅4 (𝑥)| ≤ 2.5 ∗ 10−7.
Ước lượng miền giá trị của x để các xấp xỉ có độ chính xác tương ứng:
𝑥3
1/ sin 𝑥 ≈ 𝑥 − , |𝑠𝑎𝑖 𝑠ố| < 0.01
6
𝑥 2 𝑥4
2/ cos 𝑥 ≈ 1 − 2 + 24 , |𝑠𝑎𝑖 𝑠ố| < 0.005
Câu 1:
Xét 𝑓(𝑥) = sin 𝑥.

4
𝑓 (𝑛) (0) 𝑛
𝑓(𝑥) ~ 𝑇4 (𝑥) = ∑ 𝑥
𝑛!
𝑛=0
Có:
𝑓 (0) (𝑥) = 𝑓(𝑥) = sin 𝑥 ⇒ 𝑓 (0) (0) = 0
𝑓 (1) (𝑥) = cos 𝑥 ⇒ 𝑓 (1) (0) = 1
om
𝑓 (2) (𝑥) = − sin 𝑥 ⇒ 𝑓 (2) (0) = 0
𝑓 (3) (𝑥) = − cos 𝑥 ⇒ 𝑓 (3) (0) = −1
.c
𝑓 (4) (𝑥) = sin 𝑥 ⇒ 𝑓 (4) (0) = 0
ng
Vậy: co
1
𝑇4 (𝑥) = 𝑥 − 𝑥 3
6
an
Có: |𝑓 (5) (𝑥)| = |cos 𝑥| ≤ 1 = 𝑀, ∀𝑥 ∈ ℝ

th
𝑀 5 |𝑥|5
ng
|𝑅4 (𝑥)| = |𝑓(𝑥) − 𝑇4 (𝑥)| ≤ |𝑥| =

5! 120
o
Sai số đề bài chính là sai số Lagrange 𝑅3 (𝑥) của xấp xỉ Taylor trên. Để thỏa yêu cầu:
du
|𝑥|5 5 5
< 0.01 ⇒ − √1.2 < 𝑥 < √1.2
120
u
cu
Câu 2:
Xét 𝑓(𝑥) = cos 𝑥.

5
𝑓 (𝑛) (0) 𝑛
𝑓(𝑥) ~ 𝑇5 (𝑥) = ∑ 𝑥
𝑛!
𝑛=0
Có:
𝑓 (0) (𝑥) = 𝑓(𝑥) = cos 𝑥 ⇒ 𝑓 (0) (0) = 1
𝑓 (1) (𝑥) = −sin 𝑥 ⇒ 𝑓 (1) (0) = 0
𝑓 (2) (𝑥) = − cos 𝑥 ⇒ 𝑓 (2) (0) = −1
𝑓 (3) (𝑥) = sin 𝑥 ⇒ 𝑓 (3) (0) = 0
𝑓 (4) (𝑥) = cos 𝑥 ⇒ 𝑓 (4) (0) = 1
𝑓 (5) (𝑥) = −sin 𝑥 ⇒ 𝑓 (5) (0) = 0

Vậy:
1 1
𝑇5 (𝑥) = 1 − 𝑥 2 + 𝑥 4
2 24
Có: |𝑓 (6) (𝑥)| = |− cos 𝑥| ≤ 1 = 𝑀, ∀𝑥 ∈ ℝ
om
𝑀 6 𝑥6
|𝑅5 (𝑥)| = |𝑓(𝑥) − 𝑇5 (𝑥)| ≤ |𝑥| =
.c
6! 720
Sai số đề bài chính là sai số Lagrange 𝑅3 (𝑥) của xấp xỉ Taylor trên. Để thỏa yêu cầu:
ng
𝑥6 6 6
< 0.005 ⇒ − √3.6 < 𝑥 < √3.6
720
co
an
th
o ng
du
u
cu

Vi-Tich-Phan-1b - (VTP - Vi-Tich-Phan) - Bai-Tap-Ve-Chuoi-Taylor - (Cuuduongthancong - Com)

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Vi-Tich-Phan-1b - (VTP - Vi-Tich-Phan) - Bai-Tap-Ve-Chuoi-Taylor - (Cuuduongthancong - Com)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN TP.

Bài tập Chuỗi Taylor

và Xấp xỉ bằng BĐT Taylor

Cập nhật: 15/02/2017

Có: 𝑓(𝑥) = √𝑥, 𝑎 = 4, 𝑛 = 2, 𝑥 ∈ [4,4.2]

𝑓 (2) (𝑥) = − 𝑥 −3/2 ⇒ 𝑓 (2) (4) =

Đa thức Taylor bậc 𝑛 = 3 của 𝑓(𝑥) quanh 𝑎 = 0:

Theo Bất đẳng thức Taylor:

|𝑅3 (𝑥)| ≤ |𝑥| ≤ 0.2 = ≈ 9.676.10−4

Có: 𝑓(𝑥) = 𝑥 sin 𝑥 , 𝑎 = 0, 𝑛 = 4, 𝑥 ∈ [−1,1]

Đa thức Taylor bậc 𝑛 = 4 của 𝑓(𝑥) quanh 𝑎 = 0:

𝑓 (0) (𝑥) = 𝑓(𝑥) = 𝑥 sin 𝑥 ⇒ 𝑓 (0) (0) = 0

𝑓 (1) (𝑥) = sin 𝑥 + 𝑥 cos 𝑥 ⇒ 𝑓 (1) (0) = 0

𝑓 (2) (𝑥) = 2cos 𝑥 − 𝑥 sin 𝑥 ⇒ 𝑓 (2) (0) = 2

𝑓 (3) (𝑥) = −3 sin 𝑥 − 𝑥 cos 𝑥 ⇒ 𝑓 (3) (0) = 0

𝑓 (4) (𝑥) = −4 cos 𝑥 + 𝑥 sin 𝑥 ⇒ 𝑓 (4) (0) = −4

Có: |𝑓 (5) (𝑥)| = |5 sin 𝑥 + 𝑥 cos 𝑥|

Xét 𝑔(𝑥) = |5 sin 𝑥 + 𝑥 cos 𝑥| trên 𝐷 = [−1,1] có 𝐷 là miền đối xứng do ∀𝑥 ∈ 𝐷 ⇒ −𝑥 ∈ 𝐷.

Theo Bất đẳng thức Taylor:

Ước lượng chính xác đến 5 chữ số thập phân:

Theo Bất đẳng thức Taylor:

𝑀 𝜋 𝑛+1 1 17𝜋 𝜋 𝑛+1 1 𝜋 𝑛+1 17𝜋 𝜋

Xét 𝑓(𝑥) = 𝑒 𝑥 quanh 𝑎 = 0 với 𝑥 ∈ [0,0.1].

Theo Bất đẳng thức Taylor:

Đa thức Taylor bậc 𝑛 = 4 của 𝑓(𝑥) quanh 𝑎 = 0 là:

𝑓(0.1) ~ 𝑇4 (0.1) = 1.10517

Với sai số |𝑅4 (𝑥)| ≤ 2.5 ∗ 10−7.

Xét 𝑓(𝑥) = sin 𝑥.

Đa thức Taylor bậc 𝑛 = 4 của 𝑓(𝑥) quanh 𝑎 = 0:

𝑓 (0) (𝑥) = 𝑓(𝑥) = sin 𝑥 ⇒ 𝑓 (0) (0) = 0

𝑓 (1) (𝑥) = cos 𝑥 ⇒ 𝑓 (1) (0) = 1

𝑓 (3) (𝑥) = − cos 𝑥 ⇒ 𝑓 (3) (0) = −1

Có: |𝑓 (5) (𝑥)| = |cos 𝑥| ≤ 1 = 𝑀, ∀𝑥 ∈ ℝ

Theo Bất đẳng thức Taylor:

|𝑅4 (𝑥)| = |𝑓(𝑥) − 𝑇4 (𝑥)| ≤ |𝑥| =

Xét 𝑓(𝑥) = cos 𝑥.

Đa thức Taylor bậc 𝑛 = 5 của 𝑓(𝑥) quanh 𝑎 = 0:

𝑓 (0) (𝑥) = 𝑓(𝑥) = cos 𝑥 ⇒ 𝑓 (0) (0) = 1

𝑓 (1) (𝑥) = −sin 𝑥 ⇒ 𝑓 (1) (0) = 0

𝑓 (2) (𝑥) = − cos 𝑥 ⇒ 𝑓 (2) (0) = −1

𝑓 (3) (𝑥) = sin 𝑥 ⇒ 𝑓 (3) (0) = 0

𝑓 (4) (𝑥) = cos 𝑥 ⇒ 𝑓 (4) (0) = 1

𝑓 (5) (𝑥) = −sin 𝑥 ⇒ 𝑓 (5) (0) = 0

You might also like