Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 23

राष्‍ट्रपति्और्उप-राष्‍ट्रपति

52 भारि के राष्‍ट्रपति
53 सघं की कार्यपातिका शति
54 राष्‍ट्रपति का तिर्ायचि
55 राष्‍ट्रपति के तिर्ायचि की रीति
56 राष्‍ट्रपति की पदार्ति
57 पुितिर्ायचि के तिए पात्रिा
58 राष्‍ट्रपति तिर्ायचि होिे के तिए अहयिाएं
59 राष्‍ट्रपति के पद के तिए शिें
60 राष्‍ट्रपति द्वारा शपथ प्रतिज्ञाि
61 राष्‍ट्रपति पर महातभर्ोग चिािे की प्रतिर्ा
62 राष्‍ट्रपति्के ्पद्में्ररति्को्भरिे्के ्तिए्तिर्ायचि्करिे्का्समर््और्आकतममक्ररति्को्भरिे्
के ्तिए्तिर्ायतचि्व््र्ति्की्पदार्ति्
63 भारि्का्उप-राष्‍ट्रपति्
64 उप-राष्‍ट्रपति्का्राज््र््सभा्का्पदेि्सभापति्होिा्
65 राष्‍ट्रपति्के ्पद्में्आकतममक्ररति्के ्दौराि्र्ा्उसकी्अिुपतमथति्में्उप-राष्‍ट्रपति्का्राष्‍ट्रपति्
के ्रूप्में्कार्य्करिा्र्ा्उसके ्कृत््र्ों्का्तिर्यहि्
66 उप-राष्‍ट्रपति्का्तिर्ायचि्
67 उप-राष्‍ट्रपति्की्पदार्ति्
68 उप-राष्‍ट्अरपति्के ्पद्में्ररति्को्भरिे्के ्तिए्तिर्ायचि्करिे्का्समर््और्आकतममक्ररत‍्ि्को्
भरिे्के ्तिए्तिर्ायतचि्व््र्ति्की्पदार्ति्
69 उप-राष्‍ट्रपति्द्वारा्शपथ्र्ा्प्रतिज्ञाि्
70 अन््र््आकतममकिाओ्ं में्राष्‍ट्रपति्के ्कृत््र्ों्का्तिर्यहि्
71 राष्‍ट्रपति्र्ा्उप-राष्‍ट्रपति्के ्तिर्ायचि्से्सबं ंतिि्र्ा्सस
ं ‍्ि्तर् र््
72 क्षमिा्आतद्की्और्कुद्मामिों्में्दडं ादेश्के ्तििंबि, पररहार्र्ा्िघुकरण्की्राष्‍ट्रपति्की्
शति्
73 सघं ्की्कार्यपातिका्शति्का्तर्म्िार्
के न््रीर््मंतत्रपरर द्और्भारि्का्महान््र्ार्र्ादी
74 राष्‍ट्रपति्को्सहार्िा्और्सिाह्देिे्के ्तिए्मंतत्रपरर द्
75 मंतत्रर्ों्के ्बारे्में्अन््र््उपबंि्
76 भारि्का्महान््र्ार्र्ादी्
77 भारि्सरकार्के ्कार्य्का्सच
ं ािि्
78 राष्‍ट्रपति्को्जािकारी्देिे्आतद्के ्संबंि्में्प्रिािमंत्री्के ्कियव््र््
संसद
79 संसद्का्गठि्
80 राज््र््सभा्की्संरचिा्
81 िोकसभा्की्संरचिा्
82 प्रत््र्ेक्जिगणिा्के ्पश््चाि्पुि: समार्ोजि्
83 संसद्के ्सदों्की्अर्ति्
84 संसद्की्सदम्र्िा्के ्तिए्अहयिा्
85 संसद्के ्सत्र, सत्रार्साि्और्तर्घटि्
86 सदिों्के ्अतभभ ण्का्और्उिको्संदेश्भेजिे्का्राष्‍ट्रपति्का्अतिकार्
87 राष्‍ट्रपति्का्तर्शे ्अतभभा ण्
88 सदिों्के ्बारे्में्मंतत्रर्ों्और्महान््र्ार्र्ादी्के ्अतिकार्
89 राज््र््सभा्का्सभापति्और्उप-सभापति्
90 उप-सभापति्का्पद्रर‍्ि्होिा, पदत््र्ाग्और्पद्से्हटार्ा्जािा्
91 सभापति्के ्पद्के ्कियव््र्ों्का्पािि्करिे्र्ा्सभापति्के ्रूप्में्कार्य्करिे्की्उप-सीाापति्र्ा्
अन््र््व््र्तिर्ों्की्शति्
92 जब्सभापति्र्ा्उप-सभापति्को्पद्से्हटािे्का्कोई्सक ं ल््प्तर्चारिीि्है्िब्उसका्पीठासीि्
ि्होिा्
93 िोक्सभा्के ्अध््र्क्ष्और्उपाध््र्क्ष्
94 अध््र्क्ष्और्उपाध््र्क्ष्का्पद्रर‍्ि्होिा, पद्त््र्ाग्और्पद्से्हटार्ा जािा्
95 अध््र्क्ष्के ्पद्के ्कियव््र्ों्का्पािि्करिे्र्ा्अध््र्क्ष्के ्र्प्में्कार्य्करिे्की्उपाध््र्क्ष्र्ा्अन््र््
व््र्ति्की्शति्
96 जब्अध््र्क्ष्र्ा्उपाध््र्क्ष्को्पद्से्हटािे्का्कोई्सक ं ल््प्तर्चारिीि्है्िब्उसकी्पीठासीि्ि्
होिा्
97 सभापति्और्उप-सभापति्िथा्अध््र्क्ष्और्उपाध््र्क्ष्के ्र्ेिि्और्भत्ते
98 ससं द्का्सतचर्ािर््
99 सदम्र्ों्द्वारा्शपथ्र्ा्प्रतिज्ञाि्
100 सदिों्में्मिदाि, रर‍्िर्ों्के ्होिे्भी्सदिों्की्कार्य्करिे्की शति्और्गणपूतिय्
101 म्थािों्का्रर‍्ि्होिा्
102 सदम्र्िा्के ्तिए्तिरहयिाए्ं
103 सदम्र्ों्की्तिरहयिाओ्ं से्सबं ंतिि्प्रश््िों्पर्तर्तिश््चर््
104 अिुच््छेद्99 के ्अिीि्शपथ्िेिे्र्ा्प्रतिज्ञाि्करिे्से्पहिे्र्ा्तिरातहयि्तकए्जािे्पर्बैठिे्और्
मि्देिे्के ्तिए्शातमि्
105 सस ं द्के ्सदिों्की्िथा्उिके ्सदम्र्ों्और्सतमतिर्ां्की्शतिर्ों, तर्शे ातिकार्आतद्
106 सदम्र्ों्के ्र्ेिि्और्भत्ते्
107 तर्िेर्क्के ्पुर:म्थापि्और्पाररि्तकए्जािे्के ्सबं ंि्में्उपबंि्
108 कुछ्दशाओ्ं में्दोिों्सदिों्की्सर्ं ु‍्ि्बैठक््
109 िि्तर्िेर्कों्के ्सबं ंि्में्तर्शे ्प्रतिर्ा्
110 िि्तर्िेर्क्की्पररभा ा्
111 तर्िेर्क्पर्अिुमति्
112 र्ात यक्तर्त्तीर््तर्र्रण्
113 ससं द्में्प्रा‍कििों्के ्सबं ंि्में्प्रतिर्ा््
114 तर्तिर्ोग्तर्िेर्क्
115 अिुपूरक, अतिरर‍्ि्र्ा्अतिक्अिुदाि्
116 िेखािुदाि, प्रत््र्र्ािुदाि्और्अपर्ादािुदाि्
117 तर्त्त्तर्िेर्कों्के ्बारे्में्तर्शे ्उपबंि्
118 प्रतिर्ा्के ्तिर्म््
119 सस ं द्में्तर्त्तीर््कार्य्सबं ंिी्प्रतिर्ा्का्तर्ति्द्वारा्तर्तिर्मि्
120 सस ं द्में्प्रर्ोग्की्जािे्र्ािी्भा ा्
121 सस ं द्में्चचाय्पर्तिबयिि्
122 न््र्ार्ािर्ों्द्वारा्सस ं द्की्कार्यर्ातहर्ों्की्जांच्ि्तकर्ा जािा्
123 सस ं द्के ्तर्श्ांति्काि्में्अध््र्ादेश्प्रख््र्ातपि्करिे्की्राष्‍ट्रपति्की्शति्
उच््चिम्न््र्ार्ािर्
124 उच््चिम्िर्ार्ािर््की्म्थापिा्और्गठि्
124क राष्‍ट्रीर््न््र्ातर्क्तिर्ुति्आर्ोग्
124ख आर्ोग्के ्कार्य््
124ग ससं द्की्कािूि्बिािे्की्शति्
125 िर्ार्ािीशों्के ्र्ेिि्आतद््
126 कार्यकारी्मुख््र््न््र्ार्मूतिय्की्तिर्ुति्
127 िदथय्न््र्ार्ािीशों्की्तिर्ुति्
128 उच््चिम्न््र्ार्ािर््की्बैठकों्में्सेर्ातिर्िृ ्न््र्ार्ािीशों्की उपतमथति्
129 उच््चिम्न््र्ार्ािर््का्अतभिेख्न््र्ार्ािर््होिा्
130 उच््चिम्िर्ािर््का्म्थाि्
131 उच््चिम्न््र्ार्ािर््की्आरंतभक्अतिकाररिा्
131क के न््रीर््अतिकाररर्ों्की्सर्ं ैिातिक्र्ैििा्से्सबं ंतिि्प्रश््िों्पर्तर्चार्के ्तिए्सर्ोत्तम्
न््र्ार्ािर््का्तर्शे ्क्षेत्रातिकार्(तिरम्ि)
132 कुछ्मामिों्में्उच््च्न््र्ार्ािर्ों्से्अपीिों्में्उच््चिम्न््र्ार्ािर््की्अपीिी्अतिकाररिा्
133 उच््च्न््र्ार्ािर््से्तसतर्ि्तर् र्ों्से्सबं ंतिि्अपीिों्में्उच््चिम्न््र्ार्ािर््की्अपीिी्
अतिकाररिा्
134 दांतडक्तर् र्ों्में्उच््चिम्न््र्ार्ािर््की्अपीिी्अतिकाररिा
134क उच््चिम्न्र्ार्ािर््में्अपीि्के ्तिए्प्रमाणपत्र््
135 तर्द्यमाि्तर्ति्के ्अिीि्फे डरि्न््र्ार्ािर््की्अतिकाररिा्और्शतिर्ों्का्उच््चिम्
न््र्ार्ािर््द्वारा्प्रर्ो‍्िव््र््होिा्
136 अपीि्के ्तिए्उच््चिम्न््र्ार्ािर््की्तर्शे ्इजाजि्
137 तिणयर्ों्र्ा्आदेशों्का्उच््चिम्न््र्ार्ािर््की्तर्शे ्इजाजि्
138 उच््चिम्न््र्ार्ािर््की्अतिकाररिा्की्र्तृ ि््
139 कुछ्ररट्तिकाििे्की्शतिर्ों्का्उच््चिम्न््र्ार्ािर््को्प्रदि्तकर्ा्जािा्
139क कुछ्मामिों्का्अंिरण्
140 उच््चिम्न््र्ार्ािर््की्अिु ांतगक्शतिर्ां्
141 उच््चिम्न््र्ार्ािर््द्वारा्घोत ि्तर्ति्का्सभी्न््र्ार्ािर्ों्पर्आबिकर्होिा्
142 उच््चिम्न््र्ार्ािर््की्तडतिर्ों्और्आदेशों्का्प्रर्ियि्और्प्रकटीकरण्आतद्के ्बारे्में्आदेश्
143 उच््चिम्न््र्ार्ािर््से्परामशय्करिे्की्राष्‍ट्रपति्की्शति्
144 तस्तर्ि्और्न््र्ातर्क्प्रातिकाररर्ों्द्वारा्उच््चिम्न््र्ार्ािर् की्सहार्िा्में्कार्य्तकर्ा्जािा्
144क् तिर्मों्की्सर्ं ैिातिक्र्ैििा्से्सबं ंतिि्प्रश््िों्के ्तिम्िारण्के ्तिए्तर्शे ्प्रार्िाि्(तिरम्ि)
145 न््र्ार्ािर््के ्तिर्म्आतद्
146 उच््चिम्न््र्ार्ािर््के ्अतिकारी्और्सेर्क्िथा्व््र्र््
147 तिर्यचि्
148 भारि्का्तिर्ंत्रक-महािेखा्परीक्षक्
149 तिर्ंत्रक-महािेखा्परीक्षक्के ्कियव््र््और्शतिर्ां्
150 सघं ्के ्और्राज््र्ों्के ्िेखाओ्ं का्प्ररूप्
151 सपं रीक्षा्प्रतिर्ेदि्
राज््र्पाि
152 पररभा ा्
153 राज््र्ों्के ्राज््र्पाि
154 राज््र््की्कार्यपातिका्शति्
155 राज््र्पाि्की्तिर्ुति्
156 राज््र्पाि्की्पदार्ति्
157 राज््र्पाि्तिर्ु‍्ि्होिे्के ्तिए्अहयिाए्ं
158 राज््र्पाि्के ्पद्के ्तिए्शिें्
159 राज््र्पाि्द्वारा्शपथ्र्ा्प्रतिज्ञाि्
160 कुछ्आकतममकिाओ्ं में्राज््र्पाि्के ्कृत््र्ों्का्तिर्यहि्
161 क्षमा्आतद्की्और्कुछ्मामिों्में्दडं ादेश्के ्तििंबि, पररहार्र्ा्िघुकरण्की्राज््र्पाि्की्शति्
162 राज््र््की्कार्यपातिका्शति्का्तर्म्िार्
राज््र््मंतत्रपरर द्और्महातिर्‍्िा
163 राज््र्पाि्को्सहार्िा्और्सिाह्देिे्के ्तिए्मंतत्रपरर द्
164 मंतत्रर्ों्के ्बारे्में्अन््र््उपबंि्
165 राज््र््का्महातिर्‍्ि्
166 राज््र््की्सरकार्के ्कार्य्का्सच
ं ािि्
167 राज््र्पाि्को्जािकारी्देिे्आतद्के ्सबं ंि्में्मुख््र्मंत्री्के ्कियव्र्् ्
राज््र््का्तर्िाि-मंडि
168 राज््र्ों्के ्तर्िाि-मंडिों्का्गठि्
169 राज््र्ों्में्तर्िाि्परर दों्का्उत््सादि्र्ा्सज
ृ ि्
170 तर्िाि्सभाओ्ं की्सरं चिा्
171 तर्िाि्परर दों्की्संरचिा्
172 राज््र्ों्के ्तर्िाि-मंडिों्की्अर्ति्
173 राज््र््के ्तर्िाि-मंडि्की्सदम्र्िा्के ्तिए्अहयिा्
174 राज््र््के ्तर्िाि-मंडि्के ्सत्र, सत्रार्साि्और्तर्घटि्
175 सदि्र्ा्सदिों्में्अतभभा ण्का्और्उिको्संदेश्भेजिे्का्राज््र्पाि का्अतिकार्
176 राज््र्पाि्का्तर्शे ्अतभभा ण््
177 सदिों्के ्बारे्में्मंतत्रर्ों्और्महातिर्‍्िा्के ्अतिकार्
178 तर्िाि्सभा्के ्अध््र्क्ष्और्उपाध््र्क्ष्
राज््र््का्तर्िाि-मंडि
179 अध््र्क्ष्और्उपाध््र्क्ष्का्पद्रर‍्ि्होिा, पदत््र्ाग्और्पद्से्हटार्ा्जािा्
180 अध््र्क्ष्के ्पद्के ्कियव्र्् ों्का्पािि्करिे्र्ा्अध््र्क्ष्के ्रूप्में्कार्य्करिे्की्उपाध््र्क्ष्र्ा्अन््र््
व््र्ति्का्शति्
181 जब्अध््र्क्ष्र्ा्उपाध््र्क्ष्को्पद्से्हटािे्का्कोई्संकल््प्तर्चारािीि्है्जब्उसका्पीठासीि्ि्
होिा्
182 तर्िाि्परर द्का्सभापति्और्उपसभापति्
183 सभापति्और्उपसभापति्का्पद्रर‍्ि्होिा, पदत््र्ाग्और्पद्से्हटार्ा्जािा्
184 सभापति्के ्पद्के ्कियव्र्् ों्का्पािि्करिे्र्ा्सभापति्के ्रूप्में्कार्य्करिे्की्उपसभापति्र्ा्
अन््र््व््र्ति्की्शति्
185 जब्सभापति्र्ा्उपसभापति्को्पद्से्हटािे्का्कोई्सक ं ल््प्तर्चारािीि्है्िब्उसका्पीठासीि्
ि्होिा्
186 अध््र्क्ष्और्उपाध््र्क्ष्िथा्सभापति्और्उपसभापति्के ्र्ेिि्और्भत्ते
187 राज््र््के ्तर्िाि-मंडि्का्सतचर्ािर््
188 सदम्र्ों्द्वारा्शपथ्र्ा्प्रतिज्ञाि्
189 सदिों्में्मिदाि, ररतिर्ों्के ्होिे्हुए्भी्सदिों्की्कार्य्करिे्की्शति्और्गणपूतिय्
190 म्थािों्का्रर‍्ि्होिा्
191 सदम्र्िा्के ्तिए्तिरहयिाए्ं
192 सदम्र्ों्की्तिरहयिाओ्ं से्सबं ंतिि्प्रश््िों्पर्तर्तिश््चर््
193 अिुच््छेद्188 के ्अिीि्शपथ्िेिे्र्ा्प्रतिज्ञाि्करिे्से्पहिे्र्ा्अतहयि्ि्होिे्हुए्र्ा्तिरतहयि्तकए्
जािे्पर्बैठिे्और्मि्देिे्के ्तिए्शातमि्
194 तर्िाि-मंडिों्के ्सदिों्की्िथा्उिके ्सदम्र्ों्और्सतमतिर्ों्की शतिर्ां, तर्शे ातिकार, आतद्
195 सदम्र्ों्के ्र्ेिि्और्भत्ते्
196 तर्िेर्कों्के ्पुर:म्थापि्और्पाररि्तकए्जािे्के ्संबंि्में्उपबंि
197 िि्तर्िेर्कों्से्तभन््ि्तर्िेर्कों्के ्बारे्में्तर्िाि्परर द्की्शतिर्ों्पर्तिबंिि्
198 िि्तर्िेर्कों्के ्संबंि्में्तर्शे ्प्रतिर्ा्
199 िि्तर्िेर्क्की्पररभा ा्
200 तर्िेर्कों्पर्अिुमति्
201 तर्चार्के ्तिए्आरतक्षि्तर्िेर्क्
202 र्ात यक्तर्त्तीर््तर्र्रण
203 तर्िाि-मंडि्में्प्रा‍्कििों्के ्संबंि्में्प्रतिर्ा्
204 तर्तिर्ोग्तर्िेर्क्
205 अिुपूरक, अतिरर‍्ि्र्ा्अतिक्अिुदाि्
206 िेखािुदाि, प्रत््र्र्ािुदाि्और्अपर्ादािुदाि्
207 तर्त्त्तर्िेर्कों्के ्बारे्में्तर्शे ्उपबंि्
208 प्रतिर्ा्के ्तिर्म्
209 राज््र््के ्तर्िाि-मण््डि्में्तर्त्तीर््कार्य्सबं ंिी्प्रतिर्ा्का्तर्ति््द्वारा्तर्तिर्मि्
210 तर्िाि-मंडि्में्प्रर्ोग्की्जािे्र्ािी्भा ा्
211 तर्िाि-मंडि्में्चचाय्पर्तिबयन््िि्
212 न््र्ार्ािर्ों्द्वारा्तर्िाि-मंडि्की्कार्यर्ातहर्ों्की्जांच्ि तकर्ा्जािा्
213 तर्िाि-मंडि्के ्तर्श्रांतिकाि्में्अध््र्ादेश्प्रख््र्ातपि्करिे की्राज््र्पाि्की्शति्
उच््च्िर्ार्ािर्
214 राज््र्ों्के ्तिए्उच््च्न््र्ार्ािर््
215 उच््च्न््र्ार्ािर्ों्का्अतभिेख्न््र्ार्ािर््होिा्
216 उच््च्न््र्ार्ािर्ों्का्गठि्
217 उच््च्न्र्ार्ािर््के ्न््र्ार्ािीश्की्तिर्ुति्और्उसके ्पद्की्शिें
218 उच््चिम्न््र्ार्ािर््से्सबं ंतिि्कुछ्उपबंिों्का्उच््च्न््र्ार्ािर्ों में्िागू्होिा्
219 उच््च्न््र्ार्ािर्ों्के ्न््र्ार्ािीशों्द्वारा्शपथ्र्ा्प्रतिज्ञाि्
220 म्थार्ी्न््र्ार्ािीश्रहिे्के ्पश््चाि्् तर्ति-व््र्र्सार््पर्तिबयन््िि्
221 न््र्ार्ािीशों्के ्र्ेिि्आतद्
222 तकसी्न््र्ार्ािीश्का्एक्उच््च्न््र्ार्ािर््से्दूसरे्न््र्ार्ािर््का्अंिरण्
223 कार्यकारी्मुख््र््न््र्ार्मूतिय्की्तिर्ुति्
224 अपर्और्कार्यकारी्न््र्ार्ािीशों्की्तिर्ुति्
224क उच््च्न््र्ार्ािर्ों्की्बैठकों्में्सेर्ातिर्िृ ्न््र्ार्ािीशों्की्तिर्ुति्
225 तर्द्यमाि्उच््च्न््र्ार्ािर्ों्की्अतिकाररिा्
226 कुछ्ररट्तिकाििे्की्उच््च्न््र्ार्ािर््की्शति्
226क् अिुच््छेद-226 के ्अंिगयि्कारयर्ाईर्ों्में्के न््रीर््अतितिर्मों्की्संर्ैिातिक्र्ैििा्पर्तर्चार्िहीं
(तिरम्ि)
227 सभी्न््र्ार्ािर्ों्के ्अिीक्षण्की्उच््च्न््र्ार्ािर््की्शति्
228 कुछ्मामिों्का्उच््च्न््र्ार्ािर््को्अंिरण्
228क् राज््र््अतितिर्मों्की्संर्ैिातिक्र्ैििा्से्संबंतिि्प्रश््िों के ्तिरम्िारण्के ्तिए्तर्शे ्प्रार्िाि
(तिरम्ि)
229 उच््च्न््र्ार्ािर्ों्के ्अतिकारी्और्सेर्क्िथा्व््र्र््
230 उच््च्न््र्ार्ािर्ों्की्अतिकाररिा्का्संि्राज््र्क्षेत्रों्पर्तर्म्िार्
231 दो्र्ा्अतिक्राज््र्ों्के ्तिए्एक्ही्उच््च्न््र्ार्ािर््की्म्थापिा
232 व््र्ाख््र्ा्(तिरमि)
अिीिम्ि्न््र्ार्ािर्
233 तजिा्िर्ार्ािीशों्की्तिर्ुति्
233क् कुछ्तजिा्न््र्ार्ािीशों्की्तिर्ुतिर्ों्का्और्उिके ्द्वारा तकए्गए्तिणयर्ों्आतद्का्
तर्तिमान््र्करण्
234 न््र्ातर्क्सेर्ा्में्तजिा्न््र्ार्ािीशों्से्तभन््ि्व््र्तिर्ों्की्भित्
235 अिीिम्थ्न््र्ार्ािर्ों्पर्तिर्ंत्रण्
236 तिर्यचि्
237 कुछ्र्गय्र्ा्र्गों्के ्मतजम्रेटों्पर्इस्अध््र्ार््के ्उपबंिों्का्िागू्होिा्

You might also like