Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 20

AYT

BİYOLOJİ
So RU
BANKASI
Kullanım Kılavuzu için
Karekodu Okut

YAYINEVİNE AİT KİTAPLAR


ÖRNEK PDF’LER
AKILLI TAHTA UYGULAMALARI
(PARDUS İLE UYUMLUDUR.)
VİDEO SORU ÇÖZÜMLERİ
MOBİL UYGULAMALAR
LİSE DESTEK ÖĞRENCİ
UYGULAMASI Sanal Sınıf Entegrasyonu
ZOOM ile kurumların ders
işlemelerini sağlar.
Ders tekrarlarını izleme imkânı verir.
Soru Havuzu
Mobil Öğretmen ve
Öğrenci Uygulamaları
Ödevlendirme sistemi
İçeriklere erişim
Raporlama

İdari Hizmetler
YAYIN DENİZİ VİDEO ÇÖZÜM Sanal sınıf
UYGULAMASINI İNDİREREK, SMS ile duyuru
Gelişim raporları
www.yayindenizi.com.tr
ADRESİNİ ZİYARET EDEREK Erişilebilirlik
Tarayıcı aracılığıyla erişim
VİDEO ÇÖZÜMLERE ULAŞABİLİRSİNİZ.
Copyright ©
Bu kitabın her hakkı yayınevine aittir.
Hangi amaçla olursa olsun, bu kitabın tama-
mının ya da bir kısmının, kitabı yayınlayan
yayınevinin önceden izni olmaksızın elek-
tronik, mekanik, fotokopi ya da herhangi bir
kayıt sistemi ile çoğaltılması, yayınlanması
ve depolanması yasaktır.

PRO

Genel Yayın Baskı Adresi


Yönetmeni
Ayça DEMİRCAN

Editör Dizgi
Büşra KOCA Yazarlar
Yayın Denizi
Mehmet Ali CEMİLOĞLU Fatih SARI
Dizgi Birimi
Barbaros GÜL
Muhammet BALTACI

s i mü l a t ör
yd_yayindenizi Mobil uygulama www.yayindenizi.com.tr
Yayın Denizi Eğitim yayindenizi@isler.com.tr
yd_yayindenizi
YAYIN DENİZİ EĞİTİM 0549 839 68 49
Yayın Denizi

26-0621-05-2000Ö - 3000 B/ 35
ISBN: 978-605-197-325-8
KİTAP İÇERİĞİ

• Testler konu başlıkları ve kazanımlar dikkate alınarak oluşturulmuştur.


• Her test kendi içerisinde öğrenme sırası dikkate alınarak hazırlanmıştır.
• Öğrencinin kitaptan tam verim sağlayabilmesi için rehberlik bölümü eklenmiştir.
• Öğrencilerimizin soruları çözerken nerede takıldıklarını tespit edebilmeleri için konuya ait
her tip soru çeşidine yer verilmiştir.
• Algı ve yorum gücünü ölçen sorular vardır.
• Ünite tekrar testleri ile konuların bir bütün olarak değerlendirilmesi sağlanmıştır.
• Tamamı video çözümlüdür.

BU KİTAP SANA NE KAZANDIRACAK?

• Her tip soru çeşidini görmenizi sağlayacaktır.

• Akıl ve mantık yürütmenizi kolaylaştıracaktır.

• Düşünme becerinizi geliştirecektir.

• Her seviyedeki öğrenciye hitap eden bu soru bankası, eksiklerinizi görmede size kaynak olacaktır.

• Bazı soruların farklı formatlarının üst üste sorulmasıyla konuları daha iyi öğrenmeniz, kavramanız ve

pekiştirmeniz amaçlanmıştır.

• Seviyenizi belirlerken size yol gösterecektir.

AS
AYISI
U SAYISI SAY
ISI
ME
SAYISI
YF R T NE
S
SO
SA

DE
TE

192 740 86
ON SOZ
Sevgili Öğrenciler,

Bu kitap 11. ve 12. sınıf konuları dikkate alınarak hazırlanmıştır.

Gereksiz ayrıntılardan ve müfredat dışı sorulardan kaçınılmıştır. MEB kazanım başlıklarını


tam anlamıyla tarayıp, çıkabilecek farklı soru kalıplarının tümüne yer vermeye çalıştık.
Kitabımızda ayrıca AYT sınavında karşılaşabileceğiniz görsel ve grafikleri de bolca
kullandık.

Ünitelerin test başlıklarını oluştururken konuyu tam olarak kavramanız için hücrelendirme
yöntemi kullandık. Ünite sonlarındaki tarama testleriyle genel bir pekiştirme yapmanızı
istedik.

Sevgili öğrenciler hayatınıza yön vereceğiniz önemli bir basamak olan üniversite
sınavında yanınızda durmak ve size omuz vermek istiyoruz. Dilediğiniz bölüme girmenizi
sağlamada yardımcınız olacak, kapınızı aralayacak bu pro anahtarı yanınızdan
ayırmayın.

“Öğrenmek hiç bu kadar zevkli ve kolay olmamıştı.” demeniz dileğiyle...

Fatih SARI

Kitapla ilgili öneri, istek ve düşüncelerinizi aşağıdaki mail adreslerine iletebilirsiniz.


Fatih SARI fatihsari1974@gmail.com

PRO
EVDE ETKİN ÇALIŞMA
Evde olduğunuz zamanı çok iyi değerlendirmelisiniz. Çoğu

?
zaman yoğun ve yorgun bir gün geçirerek eve geldiğiniz için iyi ve
ÇALIŞMA PLANI YAPARKEN BU
uygulanabilir bir programa ihtiyacınız var.
SORULARI DİKKATE ALINIZ!
E
NERED
Evde yapılması gereken işler:

?
Hangi ders, hangi gün? • Uyuma • dinlenme • beslenme • konuları tekrar etme • soru
çözme • çözemediğin sorular için araştırma yapma
Konu öğrenme ve tekrar ne zaman?
NE ZAMAN Soru çözümü ve ödevler ne zaman?
• ödev yapma • fazladan sınav uygulama • önceden öngörüle-
meyen durumlar

? Deneme sınavları ne zaman? gibi pek çok başlık altında toplanabilir.

NASIL Aksayan çalışmalar hangi gün ve ne


Dersler gün boyu peşinizi bırakmadı. Okul bitti ama evde
derse devam çünkü hedefleriniz ve hayalleriniz var. Bunu asla
zaman çalışılmalı?
unutmamalısınız.
Ders dışı hangi etkinlikler ne zaman
yapılmalı? Eve gelince önce dinlenmelisiniz.

Tatil günü hangi gün? Kendinize bir ders çalışma saati belirlemeli ve sürekli bunu
düşünmelisiniz. Çünkü zihin neyi tekrar ederse kendini o
yönde yönlendirir.
Her şey ne kadar karışık görünse de; Konu öğrenme, tekrar etme, soru çözme saatlerini birbiri
gerçekleştirilebilecek bir hedefin varsa, arkasına yerleştirmelisiniz.
hedefe ulaşmayı amaç edindiysen, Ders çalışırken mutlaka ara vermelisiniz. Ara vermek odak-
soru çözerek deneyim kazanıyorsan, lanma gücünüzü artıracaktır.
konuları birbiri ile ilişkilendirebiliyorsan, Her gün konu tekrarlarına zaman ayırmalısınız. Yeni
sınav uygulayarak bilgilerini sık sık kontrol ediyorsan, bilgiyi günlük tekrar etmelisiniz. Tekrar etmek başarının
kendine güveniyorsan anahtarıdır. Bilginin pekiştirilmesini ve uzun süreli hafızaya
atılmasını sağlar. Tekrarlarınızı zihinden yapmayı öğren-
işler iyi gidecek demektir. melisiniz. Bu size zaman kazandırmanın yanında kalıcı
olarak öğrenmenize de katkı sağlayacaktır.
İYİ NOT ALMAK, HER ŞEYİ Bilginin kalıcı olmasını sağlamak için ilişkilendirerek öğren-
YAZMAK DEMEK DEĞİLDİR! meye çalışmalısınız. Ezberden kaçınmalısınız. Öğrenilen
İyi not almak; kendi cümlelerini kurmak, şekille veya bilginin tam olarak kullanılması için beyin tarafından analizinin
yazıyla şifrelemek, baktığında kolayca anlayıp hatırla- yapılması gerekir. Ezberci sistem bunu engeller.

mak için materyal hazırlamak demektir. Not alma hızınızı kendinize göre belirlemelisiniz. Yavaş not
Tutulan notlar; onlara geri dönmek, onları okumak, alma beynin konsantre olmasını zorlaştırır, yazma hızı ile
gözden geçirmek, oradaki fikirlerin üzerine düşünmekle beynin çalışma hızı arasında boşluk meydana gelir. Zihin
başka alanlara kayar ve konsantrasyon sorunu yaşarsınız.
bir anlam kazanır.
Her şeyden arındırılmış ortam, çalışma için iyi bir ortam
değildir.

Dikkatinizi belli alanlara değil, genele yaymalısınız. Dikkati-


Merak;
ete geçirir,
öğrenme isteğini harek
nizi uyanık tutmayı unutmamalısınız.

odaklanmayı sağlar, Sosyal hayattaki olumsuz etkenlere dikkat etmeli, mümkün


ller.
çabuk yorulmayı enge olduğunca bunları ortadan kaldırmalısınız.

Yaptığınız programa beyninizi ikna etmelisiniz.

Bilgi + Deneyim + Duygu ve Davranış = ÖĞRENME


Rehberlik Yönergesi
Şu soruları sorarak öncelikle kendini tanımalısın

Öğrenme Yöntemim Nedir?


Nerede Eksiğim Var?
Yazarak Dinleyerek
Konuyu nasıl çalışacağımı bilmiyorum.
Konuyu hiç bilmiyorum. Anlatarak Görerek
Konu eksiğim var.
Yeterince soru çözmüyorum. Soru Çözerek
Soru çözerken zorlanıyorum.
Nelere takıldığımı bulamıyorum.
Okuduğumu anlamıyorum.
U T MAYALIM!
Yorum yapamıyorum. NU GELECEĞİN
CAHİLİ
iz soruları toplu K İŞ İ DEĞİL,
Testlerde çözemediğin OKUMAYAN
nerede eksiği- NECEĞİNİ
bir şekilde incelerseniz NASIL ÖĞRE TIR.
niz olduğunu bu lur sunuz. İŞİ OLACAK
BİLMEYEN K )
(Alvin Toffler

Kendimi Geliştirmek İçin Ne Yapmalıyım


KONUYU NASIL ÇALIŞACAĞIMI BİLMİYORUM KONUYU HİÇ BİLMİYORUM.
Öncelikle nasıl öğrendiğini belirlemeli ve ona uygun bir Konu anlatımlı kitap veya ders videolarını izleyerek işe
şekilde çalışmalısın. başlamalısın.
Konuları sırasına göre çalışmalı, not tutmalısın. Nasıl not Öğrenme yöntemine uygun konu anlatımlı kitaplar seçme-
tutulur iyi bilmelisin. lisin.
Soru çözerek uygulama yapmalısın. Örnek çözümlü sorula- Görsel içeriği zengin, konuyu örneklerle destekleyerek
rı incelemelisin. anlatan kitaplar öğrenmeni kolaylaştıracaktır.
Gerekirse daha alt sınıflarda aynı konu ile ilgili bilgileri ince-
lemeli, sorularını çözmelisin.
Eğer tek başına çalışamadığını fark edersen kendine bir
YETERİNCE SORU ÇÖZMÜYORUM.
çalışma arkadaşı bulmalısın.
Şunu belirlemelisin: Çözmüyor musun, çözemiyor musun?
Çözemiyorsan öncelikle kendine uygun seviyede bir soru
KONU EKSİĞİM VAR.
bankası alarak işe başlamalısın. Eksiklerini görmede sana
Nerede eksiğin olduğunu belirleyerek işe başlamalısın. Bu yol gösterecektir.
nedenle çözdüğün testlerdeki takıldığın noktalara dikkat Unutma öğrenmenin kalıcı olması için yeterince ve farklı
etmelisin. sorular çözmelisin. Bu nedenle eğer soru çözmüyorum
Konu özetli soru bankası almalısın. diyorsan işin daha kolay sadece çözmeye başlamalısın.
Konu özetlerini not tutarak incelemelisin. Unutma zamanı doğru kullanabilmek için yeterince ve
Konu içinde örnek olarak verilen soruların çözümünü ince- farklı sorular çözmelisin.
lemelisin.
Yapamadığın soruları öncelikle çözümünden anlamaya ça-
SORU ÇÖZERKEN ZORLANIYORUM.
lışmalısın. Bu eksiğin daha kolay fark etmeni sağlayacaktır.
NEREDE TAKILDIĞIMI BULAMIYORUM.
Konuyu zamana yayarak günlük kısa periyotlarla çalışma-
lısın. Bu daha çok tekrar etmeni ve bilgiyi kalıcı hafızana Örnek çözümlü kitap alıp çözümlü soruların çözümlerini
atmanı sağlayacaktır. incelemelisin.
Tüm örnek soruların çözümünü inceledikten sonra konu
sonundaki soruları çözmeye başlamalısın.
YORUM YAPAMIYORUM, ANLAMADA ZORLANIYORUM. Soru çözümlerinde nerelere takıldığına dikkat etmelisin.
Daha yavaş okumalısın. Gözle okuma yerine dudaktan Eğer işlemleri tamamlayamıyorsan öncelikle işlem gücünü
okuma yapmalısın. geliştirmelisin.
Her şeyin altını çiziyorsan bundan vazgeçmelisin. Okuma Soruları çözmek zaman alıyorsa sabırlı olmalısın. Farklı
hızınla düşünme hızını eşitlemelisin. sorularla karşılaştıkça ve çözdüğün test sayısı arttıkça bu
Paragraf soru bankaları sözel okuma ve algılama yeteneği- durumun değiştiğini göreceksin.
ni geliştirmede sana yardımcı olacaktır. Yapamadığın sorular temel düzeyde ise konu anlatımına
Günlük kitap okuma alışkanlığı geliştirmelisin. geri dönmeli veya dersi tekrar dinlemelisin.
Böyle misin?
• Düzenli ortam • Yazarken renkleri kullan.
• Resimli dergi ve kitaplar • Okurken önemli yerlerin altını çiz.
• Masa başında, bireysel çalışma
• Ders dinlerken küçük kartlara not al.
• Şema, grafik, harita kullanma Görsel • Karmaşık konuları çizime dönüştür.
• Renkli kalem kullanma
• Gözlemleyerek kavrama • Konuyu planla ve organize et.
• Çizimleri takip etme • Resimlerle çalış, konuları kolay kavra.
• Duyduğunu hatırlama • Soru çözerken verilenleri şemala.

• Çalışma arkadaşı bul veya grupla çalış.


• Özenli, hoş, rahat konuşabilme • Yüksek sesle tekrar et.
• Dinleyerek ve konuşarak öğrenme
• Yeni öğrendiğin bilgileri ritmik tarzda tekrarla.
• Müzik ve ses kayıtlarını dinlemeyi sevme işitsel (Komik, saçma ve çılgınca olması öğrenmeyi
• Ritmik, orta hızda, tane tane konuşma
• Grup çalışmalarından zevk alma. kolaylaştırır.)
• Sözel ifadeleri takip etme • Öğrendiklerini kendine anlat
• Öğrendiklerini kendi kelimelerinle ifade et.

• Az ve öz konuşma • Ön sıralara otur, kısa notlar al.


• Sürekli hareket etme isteği • Konu tekrarlarında hareket hâlinde ol.
• Ögeleri kullanmayı ve deney yapmayı sevme
• Yaşadığını, gördüğünü ve dokunduğunu
dokunsal • Yüksek sesle oku.
• Çalışırken şema, tablo, harita yap.
hatırlama
• Rahat ve sakin konuşma • Kendi istediğin yerde ve formda çalış.
• Rahatına düşkün olma. • Dersi hareketli birinden dinle.

sol beyin sağ beyin


Vücudun sağ tarafındaki organlarını yönetir. Vücudun sol tarafındaki organları yönetir.

Analitik düşünme becerisine sahiptir.


Görsel ve işitsel konularla ilgilenir.
Akademik ve bilimsel konularda başarılıdır.
Görme ve duyma yoluyla öğrenir.
Matematiksel verilerle ilgilenir.
Gerçek üstü hayaller kurar.
Dili iyi kullanır.
Mecaz anlamlarla ilgilenir.
Kelime, sayı ve sembollerle ilgilenir.
Mantıksaldır. Üretkendir.

Sebep-sonuç ilişkisini iyi kurar, sonuçlarla ilgilenir. Sanatsal faaliyetlere çok yatkındır.

Yapamam sendromu Ses tonu ve duygular


Eleştirme
Matematiğin merkezi
Yeniliğe karşı olma
Gerçek sorun çözücü
Analiz etme
Algılama ve üretme Yenilikçi
Sıralı işlem yapma Bütünsel kavrama
Alışkanlıklarla değerlendirme Değer yargısı eksik

çıkarın ve
Beyninizi yerinden
.
ini koruyacaktır
ona saldırın kend Mark Twain
PRO

İçindekiler
ÖN SÖZ
REHBERLİK

1 ÜNİTE
4 ÜNİTE
İNSAN FİZYOLOJİSİ
Sinir Sisteminin Yapısı, Görevi ve İşleyişi.................................. 11 CANLILARDA ENERJİ DÖNÜŞÜMLERİ
Endokrin Bezler ve Salgıladıkları Hormonlar.............................. 19 Enerjinin Temel Molekülü ATP ve Fosforilasyon Çeşitleri........ 131
Duyu Organlarının Yapısı ve İşleyişi.......................................... 25 Fotosentez – Kemosentez........................................................ 133
Destek ve Hareket Sistemi......................................................... 31 Hücresel Solunum.................................................................... 143
Sindirim Sistemi.......................................................................... 39 Ünite Tarama Testi................................................................... 153
Dolaşım Sistemleri..................................................................... 49
Bağışıklık Sistemi....................................................................... 57
Solunum Sistemi........................................................................ 61
Üriner Sistemi............................................................................. 69
Üreme Sistemi ve Embriyonik Gelişim....................................... 77
Ünite Tarama Testi..................................................................... 85

5 ÜNİTE
2 ÜNİTE BİTKİ BİYOLOJİSİ
Çiçekli Bitkilerin Temel Kısımlarının Yapısı ve Görevleri......... 161
Bitki Gelişiminde Hormonların Etkisi ve Hareket...................... 167
KOMÜNİTE VE POPÜLASYON EKOLOJİSİ
Bitkilerde Madde Taşınması..................................................... 173
Komünite Ekolojisi...................................................................... 95
Bitkilerde Eşeyli Üreme............................................................ 177
Popülasyon Ekolojisi.................................................................. 99
Ünite Tarama Testi................................................................... 181
Ünite Tarama Testi................................................................... 101

3 ÜNİTE
6 ÜNİTE
GENDEN PROTEİNE
Nükleik Asitler........................................................................... 107 CANLILAR VE ÇEVRE
Genetik Şifre ve Protein Sentezi.............................................. 113 Canlılar ve Çevre...................................................................... 189
Genetik Mühendisliği ve Biyoteknoloji...................................... 119
Ünite Tarama Testi................................................................... 123
ÜNİTE 1
TEST BAŞLIKLARI

• Sinir Sisteminin Yapısı, Görevi ve İşleyişi


• Endokrin Bezler ve Salgıladıkları Hormonlar
• Duyu Organlarının Yapısı ve İşleyişi
• Destek ve Hareket Sistemi
• Sindirim Sistemi
• Dolaşım Sistemleri
• Bağışıklık Sistemi
• Solunum Sistemi
• Üriner Sistem
• Üreme Sistemi ve Embriyonik Gelişim
• Ünite Tarama Testleri

PRO

ÖSYM KONU ANALIZI

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

13 10 8 9 10 7 6 8 4 5 6

iNSAN FİZYOLOJİSİ
! DİKKAT
Gelişmiş bir canlı olan insan, milyarlarca hücreye
sahiptir. Bu hücrelerin ihtiyaçlarının karşılanabilmesi ve
vücudun kararlı iç dengesinin sağlanabilmesi için gelişmiş
sistemlere ihtiyaç vardıır. Bu sistemler hakkında bilgi sahipi
olmak, hem vücudumuzdaki genel işleyişi anlayabilmek hem de
sağlığımız açısından önemlidir.

Bu ünitede sinir sisteminin yapı, görev ve işleyişini açıkalayacak homeos-


tasinin sağlanmasında sinir sistemi ve hormonların görevlerini anlayacaksı-
nız. Duyu organlarının görev ve işleyişini kavrayacak, sağlığın korunması için
çıkarımlarda bulunacaksınız. Destek ve hareket sistemi elemanlarını tanayacak,
bu elemanların yapıların ve işleyişini kavrayacaksınız. Sindirim ve dolaşım sistemleri
hakkında bilgi sahibi olacak, organların yapısını, işleyişini ve görevlerinin öğreneceksiniz.
Lenf dolaşımı ve kan dolaşımı ile ilişkisini öğrenceneksiniz. Bağışıklık çeşitlerini tanıya-
caksınız. Solunum ve üriner sistemin organlarının yapı, görev ve işleyişini kavrayacak ve
mekanızmalarını öğreneceksiniz. Dişi ve erkek üreme sisteminin organlarını yapı ve görevleri
hakkında bilgi sahibi olacaksınız.

Sistemlerin sağlığı tehdit eden hastalıkları öğrenecek çözüm yolları hakkında bilgi sahibi
olacaksınız.

Soruları çözerken sorunun mantığıyla hareket ediniz. Soruları çözerken konular arasında
bağlantılar kurarak soruları çözünüz.

Ünitenin içeriği ağırlıklı olarak Alan Yeterlilik Testi (AYT)’nin konusudur.

Üniteye MEB müfredatında 11. sınıfta yer verilmiştir.


Sinir Sisteminin Yapısı, Görevi ve İşleyişi TEST-1
1. Aşağıdaki şekilde bir nöronun yapısı gösterilmiştir. 3. İnsanlarda reseptörlerle alınan uyarıların değerlendi-
rilip, tepki oluşturulması sürecinde duyu, ara ve motor
nöronların zarar görmesi sonucu ortaya çıkabilecek
Mitokondri
sonuçlar aşağıdaki tabloda harflerle belirtilmiştir.
Dendritler
Endoplazmik
retikulum Nöronun zarar görmesinin sonuçları
Çekirdek
Ribozomlar K Uyarı duyu organlarından merkezi sinir sistemine
Gövde
Nissl taşınır, uyarı değerlendirilmez ve tepki verilmez.
tanecikleri
Golgi Lizozom L Uyarı duyu organlarından merkezi sinir sistemi-
aygıtı ne getirilir, değerlendirilir ve tepki verilmez.
Mikrotübüller
M Uyarı duyu organlarından, merkezi sinir sistemine
iletilemez, uyarı hissedilmez ve değerlendirilemez.
Buna göre nöron ve yapısıyla ilgili aşağıdaki açıkla-
malardan hangisi yanlıştır? Buna göre;
A) Mitokondri, ribozom, çekirdek, nissl tanecikleri, I. felç,
golgi organelleri ve sitoplazma nöronun hücre göv- II. lokal anestezi,
desinde bulunur.
III. botoks
B) Protein sentezinde görev alan granüllü endoplaz-
durumlarıyla tabloda verilen sonuçlar aşağıdaki
mik retikulum grupları nissl taneciklerinden oluşur.
seçeneklerden hangisinde doğru eşleştirilmiştir?
C) Dendrit ve akson boyunca uzanan, nörona şekil
I II III
veren, madde dolaşımında görev alan nörofibril
telcikleri sitoplazmada bulunur. A) K L M
YAYIN DENİZİ

D) Hücre gövdesinden, çok sayıda kısa uzantılar olan B) K M L


dentrit ile, dendritten daha uzun olan ve her nöron C) L M K
için genellikle bir tane bulunan akson uzantısı çıkar. D) L K M
E) Sitoplazmasında sentrozom organeli bulunmayan E) M K L
nöronlarda DNA sentezi gerçekleşemez.

4. İnsanların dış dünya ile iç çevresi arasında bağlantı


kurmasını, iç ve dış ortamda meydana gelen değişik-
liklere karşı iç dengesini ve vücut bütünlüğünü koru-
masını sağlayan denetleyici ve düzenleyici sistemleri
bulunmaktadır.
Buna göre;
2. İnsana ait sinir hücreleriyle ilgili olarak,
I. kandaki glukoz, su ve tuz gibi maddelerin belli sınır-
I. Bütün sinir hücreleri birbiriyle doğrudan temas
lar arasında tutulması,
halindedir.
II. duyu organlarından alınan ışık, ses, koku ve tat gibi
II. Sinir hücrelerinin tamamında miyelin kılıf bulunur.
uyarıların değerlendirilmesi,
III. Sinir hücrelerinde uyartı iletimi elektrokimyasal
III. vücut ısısının belli değerler arasında tutulması
değişiklikler şeklinde olur.
olaylarından hangileri denetleyici ve düzenleyici
yargılarından hangileri doğrudur?
sistemler tarafından gerçekleştirilir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III
D) I ve III E) I, II ve III

AYT Biyoloji Soru Bankası 1. ÜNİTE • İnsan Fizyolojisi 11


Sinir Sisteminin Yapısı, Görevi ve İşleyişi

5. Aşağıdaki şekilde, fonksiyonlarına göre çalışan K, L, M 7. Biyoloji öğretmeni Gül, sinir sistemi konusunu anlatır-
nöronlarının çalışma mekanizması gösterilmiştir. ken uyarının iletim hızını etkileyen faktörleri şu şekilde
göstermiştir.
L
• Miyelin kılıfı olan hücrelerde iletim, miyelin kılıfsız
hücrelere göre daha hızlıdır.
• Akson çapı büyük olan hücrelerde iletim, akson
çapı küçük olanlara göre daha hızlıdır.
M Biyoloji öğretmeni, sınıftaki öğrencilerden anlattığı fak-
törleri dikkate alarak beş nörondan oluşan ve hızlıdan
K yavaşa doğru olacak şekilde bir tablo hazırlamalarını
istemiştir.
Kas
Buna göre, öğrencilerin hazırladıkları tablodan han-
Buna göre, gisi öğretmen tarafından doğru kabul edilmelidir?
I. K duyu nöronu, L ara nöron, M ise motor nöronu
A) Nöron Miyelin Akson B) Nöron Miyelin Akson
simgelemektedir.
çeşidi kılıf çapı çeşidi kılıf çapı
II. Her üç nöron çeşidinde de uyartı iletim şekli aynıdır. K Yok 500 K Yok 10
III. L nöronunun fonksiyonunun bozulması refleks tep- L Yok 100 L Yok 40
kisinin oluşmasını engellemez. M Var 80 M Yok 80
yargılarından hangileri doğrudur? N Var 60 N Var 100
P Var 40 P Var 120
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
C) Nöron Miyelin Akson D) Nöron Miyelin Akson
çeşidi kılıf çapı çeşidi kılıf çapı
YAYIN DENİZİ

K Var 500 K Var 50


L Var 100 L Var 100
M Var 50 M Var 200
N Yok 10 N Yok 100
P Yok 20 P Yok 200

E) Nöron Miyelin Akson


çeşidi kılıf çapı
K Var 80
L Var 40
M Var 20
6. Nöronların akson uçlarında çok sayıda dallanmalar N Yok 10
görülebilir. Her bir dal uyarıları alıcı bir hücreye aktaran P Yok 5
sinaptik uç ile sonlanmaktadır.
Buna göre, sinaptik uçtaki dallanmaların çok olması;

I. uyarının bir nörondaki iletim hızının artmasına,


II. nöronun etki alanının genişlemesine,
8. Tüm nöron çeşitlerinde aşağıda verilen yapılardan
III. impuls iletiminin daha az enerji tüketilerek gerçek-
hangisi bulunmaz?
leşmesine
durumlarından hangilerine neden olur? A) Çekirdek B) Dendrit C) Akson
D) Miyelin kılıf E) Nörofibril
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III

12 1. ÜNİTE
8. D 7. E 6. B 5. C 4. E 3. B 2. B 1. E
Sinir Sisteminin Yapısı, Görevi ve İşleyişi TEST-2
1. İmpuls 3. Aşağıdaki şekilde sinir dokudaki glia hücrelerinin çeşit-
leri farklı harflerle belirtilmiştir.

Hücre Mikroglia (K)


iyon kanalları

dışı
Voltaj kapılı

Hücre
zarı
Hücre Schwann hücresi (L)
içi

Yukarıdaki şekilde bir nöronun akson boyunca aksiyon


potansiyelinin ilerlemesi gösterilmiştir.
Buna göre;
I. Sodyum iyonlarının bir bölgede zardan içeri doğru Astrosit (R)
geçtiği durumda aksiyon potansiyeli oluşur.
II. Aksiyon potansiyelleri depolarizasyon bölgesinde
Oligodendrosit (M)
komşu kanalların açılmasını sağlayan bir akım baş-
Ependim hücresi (N)
latır.
III. Aksiyon potansiyelinin bulunduğu bölgenin arkasın- Buna göre;
daki bölgede repolarizasyon gerçekleşir. I. sinir sisteminde fagositoz yaparak savunmayı sağla-
yargılarından hangileri doğrudur? ma,

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II II. çevresel ve merkezi sinir sistemi nöronlarında mye-


YAYIN DENİZİ

lin kılıfı oluşturma,


D) II ve III E) I, II ve III
III. BOS üretme ve akışını düzenleme, MSS boşlukla-
rını örtme,
IV. kan-beyin bariyeri oluşturarak zararlı maddelerin
girişini engelleme
görevlerini gerçekleştiren glia hücreleri aşağıdaki-
lerden hangisinde doğru eşleştirilmiştir?
I II III IV
A) K L, M N R
B) K L, M R N
C) L K M, N R
D) R K L, M N
2. Nöron boyunca iletilen impulsla ilgili; E) L K, M R N
I. genliği,
II. frekansı,
III. hızı
niceliklerinden hangileri uyarının şiddeti hakkında
4. Bir nörondan diğerine impuls geçişini sağlayan
bilgi verir?
nörotransmitter maddelerin sentezi aşağıdaki hüc-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II resel yapılardan hangisinde gerçekleşir?
D) II ve III E) I, II ve III A) Sentrozom B) Ribozom C) Lizozom
D) Koful E) Granülsüz ER

AYT Biyoloji Soru Bankası 1. ÜNİTE • İnsan Fizyolojisi 13


Sinir Sisteminin Yapısı, Görevi ve İşleyişi

5. Bir nöronun hücre sitoplazmasını ve hücre dışı orta- 7. Uyarıların sinapslarda bir nörondan diğer bir nörona
mını birbirinden ayıran hücre zarı elektriksel bir potan- geçişi aşağıdaki şekilde gösterilmiştir.
siyel enerjiye sahiptir. Zar potansiyeli adı verilen bu
elektriksel yük farkı hücre içindeki ve dışındaki anyon Akson ucu İmplus yönü
ve katyonların konsantrasyon farkından kaynaklanır. Mitokondri
Bu durumdaki bir nörona eşik değerine ulaşan uyarı Sinaptik
yumru Sinaptik keseler
gelmesi durumunda zar potansiyeli değişimi aşağıdaki
Sinaptik boşluk
grafikte gösterilmiştir.
Dendrit
Zar potansiyeli
Reseptör
Nörotransmitter
+40 MV
madde

II III Buna göre,


I. Nörotransmitter maddelerin, dendrit zarındaki
Eşik değer reseptöre bağlanması depolarizasyona neden olu-
I V yorsa uyarı diğer nörona aktarılır.
–70 MV
IV
II. Görevi biten nörotransmitterler hidroliz edilir ya da
geri emilir.
Zaman
Buna göre aşağıda yapılan açıklamalardan (ms)
hangisi III. Sinaptik yumruda çok sayıda mitokondri bulunması
doğrudur? sinapslarda impuls geçişinin daha hızlı gerçekleş-
mesini sağlar.
A) II’de Na+ iyonları difüzyonla akson dışana çıkarak
açıklamalarından hangileri doğrudur?
depolarizasyona neden olur.
YAYIN DENİZİ

B) III’de K+ iyonları difüzyonla akson içine girerek A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II


repolarizasyona neden olur. D) II ve III E) I, II ve III
+ +
C) Na - K pompası I ve V’de çalışarak nöronun pola-
rize halde olmasını sağlar.
D) IV’te voltaj kapılı K+ kanallarının yavaş kapanması,
K+um aksona daha çok girmesine ve hiperpolari-
zasyona neden olur.
E) II’de K+, III ve IV’de Na+ aktif taşıma ile yer değiştirir.

6. İmpulsun bir nöronda ilerlemesiyle ilgili aşağıda


verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
8. Sinapsa gelen her impuls, sinapstan geçemez. Bu
A) Uyarı şiddetinin artması impulsun iletim hızını
olaya seçici direnç denir.
değiştirmez.
Bu durumla ilgili,
B) Akson çapının ve ranvier boğum sayısının artması
impulsun iletim hızını aynı şekilde etkiler. I. Sadece hedef organların uyarılmasını sağlar.

C) İmpuls ilerlerken oksijenli solunum ve aktif taşıma II. Nörotransmitter salınımını azaltır.
yapılması kimyasal değişime, iyonların yer değiştir- III. Hedef organların sürekli uyarılmış durumda kalma-
mesi elektiriksel değişime neden olur. sını sağlar.
D) Uyarıyı alan duyu reseptörünün çeşidi ve impulsu yargılarından hangileri doğrudur?
taşıyan yol, sinir sistemine gelen uyarının çeşidinin A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
belirlenmesini sağlar.
D) II ve III E) I, II ve III
E) Uyarının frekansı, oluşan impuls sayısını ve sıklığı-
nı etkiler.

14 1. ÜNİTE
8. A 7. C 6. B 5. C 4. B 3. A 2. B 1. E
Sinir Sisteminin Yapısı, Görevi ve İşleyişi TEST-3
1. Aşağıdaki şekilde insanların kafatasında bulunan 3. Aşağıdaki şekilde insan beyninin lobları harflerle göste-
beyne ait bazı yapılar ile beyni örten zarlar gösterilmiştir. rilmiştir.

Sert zar (I) K L


Örümceksi zar (II)

İnce zar (III) M


Boz madde (IV)
Ak madde (V) N

Buna göre, aşağıda yapılan açıklamalardan hangisi


yanlıştır? Buna göre;

A) Kafatasına yapışık olan zar I, beynin tüm girinti ve I. dokunma, tat alma, koku alma,
çıkıntılarını saran zar III ile gösterilmiştir. II. hafıza, duyma, öğrenme, bilgi edinme,
B) Beynin besin ve oksijen ihtiyacını karşılayan kan III. konuşma, kişilik denetimi, planlama, karar verme,
damarlarının bulunduğu zar III ile numaralanmıştır. IV. görme alanı, görsel yorumlama, okuduğunu anlama
C) Beyni mekanik etkilerden koruyan, kan ile besin, durumları ile bunları kontrol eden beyin lobları
oksijen alışverişini ve iyon derişiminin dengede aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak
kalmasını sağlayan BOS, I ve II ile belirtilen zarlar eşleştirilmiştir?
arasında bulunur.
D) Sinir hücrelerinin gövde kısmından oluşan bölüm I II III IV
IV, miyelinli akson uzantılarından oluşan bölüm V
A) K N L M
ile gösterilmiştir.
YAYIN DENİZİ

B) L N K M
E) I, II ve III ile gösterilen beyin zarlarının mikroorga-
C) L K N M
nizma etkisiyle iltihaplanmasına menenjit denir.
D) L N M K
E) N L K M

2. İnsanda sinir sistemi ile ilgili,


I. Beyin merkezi sinir sistemine, omurilik ise çevresel
sinir sistemine ait organlardır.
II. Çevresel sinir sisteminin motor bölümünü otonom 4. Havaya atıldığında uçabildiği halde, uyarılmadıkça
sinirler, duyu bölümünü ise somatik sinirler oluşturur. uçamayan bir kuşta, sinir sisteminin aşağıdaki
III. Merkezi sinir sistemini ara nöron ve motor nöronla- yapılarından hangisi işlev gösterememektedir?
rın hücre gövdeleri, çevresel sinir sistemini ise duyu
A) Omurilik soğanı
ve motor nöronlar ile sinirlerin gövdelerinden oluşan
B) Beyin kabuğu
ganglion denilen sinir düğümleri oluşturur.
C) Beyincik
açıklamalarından hangileri doğrudur?
D) Hipotalamus
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) Talamus
D) I ve III E) II ve III

AYT Biyoloji Soru Bankası 1. ÜNİTE • İnsan Fizyolojisi 15


Sinir Sisteminin Yapısı, Görevi ve İşleyişi

5. Aşağıdaki şekilde insan beyni ve bazı kısımları harfler- 7. MS hastalığında, akyuvar hücrelerinin merkezi sinir
le gösterilmiştir. sistemindeki sinir hücrelerinin miyelin kılıflarını yabancı
madde olarak algılamasıyla sinir hücrelerinin miyelin
kılıflarında hasar oluşur. Hasar gören bu bölgelere plak
K
(skleroz) adı verilir. Hastalığın belirtileri kişiye özgüdür.
Uyuşukluk, karıncalanma, güç kaybı, kas sertliği, çift
L görme, kısa süreli hafıza kaybı görülebilen MS hastalı-
ğının tam olarak nedeni bilinmemektedir.
M
N
R

Buna göre,
Miyelin kılıf
I. Beyin yarım kürelerini üstten bağlayan ve sinir hüc-
relerinin akson uzantılarından oluşan nasırlı cisim Hasarsız sinir
hücresi
K, alttan bağlayan beyin üçgeni L ile gösterilmiştir.
II. Vücut duruşu, kas tonusu, işitme ve görme refleks-
lerini kontrol eden, dördüz çıkıntıların bulunduğu Hasar gören bölge

orta beyin R ile gösterilmiştir.


III. M ile gösterilen ve uyku halinde çalışmayan tala- Buna göre MS hastalığı ile ilgili,
mus, duyu nöronlarının taşıdığı implusları sınıflan- I. Beyinde oluşan plaklar, sinirlerin beyne giden ve
dırarak uç beyne iletir. beyne gelen elektrik sinyallerini iletme özelliğinin
kaybolmasına neden olur.
IV. Vücut homeostasisini düzenleyen, hormonal kont-
rolü ve vücut ısısının sabit tutulmasını sağlayan N II. Çevresel ve kalıtsal faktörler ile alerjik reaksiyonlar
ile gösterilmiş hipotalamus sadece sıcakkanlı hay- hastalığa neden olabilir.
YAYIN DENİZİ

vanlarda bulunur. III. Akyuvar hücrelerinin miyelin kılıflarda hasar oluş-


turması otoimmün bir hastalık olduğunu gösterir.
açıklamalarından hangileri doğrudur?
IV. Nöronlardaki miyelin kılıfın hasar görmesi, uya-
A) I ve III B) II ve III C) I, II ve III rıların merkezi sinir sisteminde değerlendirilmesini
D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV engeller.
açıklamalarından hangileri doğrudur?

A) I ve II B) III ve IV C) I, II ve III
D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV

6. Omurilik soğanının yapısı ve görevleriyle ilgili aşa-


ğıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Beyinciğin altında pons ile omurilik arasında bulu-


nan, arka beyne ait bir yapıdır.
8. Talamusun altında bulunan hipotalamusta homeostosi-
B) Vücuttan çıkarak beyin yarım kürelerine gidecek
nin devamlılığını sağlayan merkezler bulunur.
sinirlerin çapraz yaptığı yerdir.
Buna göre aşağıdaki olaylardan hangisi hipotala-
C) Hapşırma, öksürme, çiğneme, yutma, kusma ve
musun kontrolünde değildir?
kan damarlarının büzülüp gevşemesi gibi refleksle-
A) Kan basıncı ve kalp atış hızının ayarlanması,
rin kontrol merkezidir.
B) Hipofiz bezi ve iç organların çalışmasının denetlen-
D) Karaciğerde şeker miktarı, kalp atış hızı ve soluk
mesi
alıp verme hızını ayarlar.
C) İdrar oluşumu
E) Dolaşım, solunum, sindirim, boşaltım ve salgılama
gibi yaşamsal faaliyetleri kontrol eden merkezler D) Kas tonusu
bulundurduğu için hayat düğümü olarak adlandırılır. E) İyon dengesinin düzenlenmesi

16 1. ÜNİTE
8. D 7. C 6. B 5. C 4. B 3. B 2. C 1. C
Sinir Sisteminin Yapısı, Görevi ve İşleyişi TEST-4
1. En basit refleks yayı olarak kabul edilen diz kapağı 3. Koluna iğne batan bir birey kolunu çektiği halde aşı
refleks yayında duyu ve motor nöronlar görev yap- olan birey canı yansa da kolunu çekmez.
maktadır. Ancak uyluk kemiğinin önüne yerleşmiş ve Bu durum aşağıda verilenlerden hangisiyle açıkla-
dizin açılmasını sağlayan kastan çıkan duyu nöron, ara nabilir?
nöronla omurilikte bağlantı yapar. Aşağıdaki şekilde diz
kapağı refleksinde meydana gelen olaylar gösterilmiştir. A) Refleksi omurilikteki ara nöronların yorumlaması
B) Beynin, omuriliği baskılaması
2
C) Omuriliğin, beyni baskılaması
1 D) Uyarıların beyne iletiminin omuriliğe iletimden sonra
3
gerçekleşmesi
E) Uyarının şiddetine göre beyin veya omuriliğin
4 değerlendirme önceliklerinin değişebilmesi

Buna göre,
I. 1 ile gösterilen ve bilgiyi omuriliğe getiren duyu nöro-
nu hem motor hem de ara nöron ile sinaps yapar.
II. 3 ve 4 numaralı yapılar, uyarıları bacak kaslarına
YAYIN DENİZİ

ileten motor nöronlardır.


III. 2 ile gösterilen ara nöron bazı motor nöronları bas-
kılayıp bükücü kasların kasılmasını önler.
açıklamalarından hangileri doğrudur? 4. Aşağıdaki şekilde insan beyni ve kısımları numaralarla
gösterilmiştir.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III 1
2

3 8

2. Vücut ısımızın düzenlenmesinde meydana gelen; 4


5
I. hipotalamustaki ısı merkezi uyarılması,
6 9
II. terleme olayı gerçekleşmesi,
10
III. iskelet kasları kasılması, 7

IV. deride yüzeye yakın kan damarları genişlemesi


olaylarının vücut ısımızın yükselmesi (X) ve düşme- Buna göre ön, orta ve arka beyne ait yapılarla ilgili
si (Y) durumuna göre doğru eşleştirilmesi aşağıda- aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi doğrudur?
kilerden hangisidir?
Ön beyin Orta beyin Arka beyin
X Y
A) 1, 2, 3, 4 5 8, 9, 10
A) I, II, IV III
B) 1, 2, 3, 4 5, 6, 7 8, 9, 10
B) II, IV I, III
C) 1, 2, 4 1, 2, 3, 5 7, 8, 9, 10
C) I, III II, IV
D) 2, 3, 4, 5 1, 6 8, 9, 10
D) IV I, II, III
E) 1, 2, 3, 4 5, 8 7, 9, 10
E) I, II, IV I, III

AYT Biyoloji Soru Bankası 1. ÜNİTE • İnsan Fizyolojisi 17


Sinir Sisteminin Yapısı, Görevi ve İşleyişi

5. İnsanlarda merkezi sinir sistemine ait yapılardan biri 7. Aşağıdaki şekilde insan beyninin bazı kısımları harfler-
olan omurilik ve enine kesiti aşağıdaki şekilde gösteril- le gösterilmiştir.
miştir.
Duyu siniri
Ak madde
Ara nöron Dorsal kök

Motor siniri
Ventral kök
Boz madde K M
L

Buna göre, aşağıdaki açıklamalardan hangisi doğ-


Omurga
rudur?

A) Sadece memelilerde bulunan L, solunum ritminin


ayarlanmasında görev yapar.
Buna göre, omuriliğin yapısı ve görevleriyle ilgili
B) Kuşlarda ve balıklarda diğer omurgalı hayvanlara
aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır?
göre daha gelişmiş bir yapıda olan K, denge ve kas
A) Omurga kemikleri, BOS ve meninges adı verilen üç koordinasyonunu sağlar.
tabaka zar ile korunmaktadır.
C) Hayat düğümü denilen M’nin zarar görmesi duru-
B) Dışında duyu ve motor nöronların aksonlarının munda birey yaşamını devam ettiremez.
olduğu ak madde, içinde ara nöron, motor nöron
D) K, L ve M yapıları beyin sapının bölümleridir.
hücre gövdesi ve duyu nöronların akson uçlarının
E) L’de dışta ak madde içte boz madde bulunurken,
olduğu boz madde bulunur.
M’de ise dışta boz madde içte ak madde bulunur.
C) Alışkanlıkları, doğuştan var olan refleksleri yönetir-
YAYIN DENİZİ

ken, öğrenilmiş refleksleri kontrol etmez.


D) Çevreden gelen uyarılar sonucu oluşan impulsları
beyne, beyinden gelen impulsları çevresel sinir
sistemine ileten geçiş bölgesidir.
E) Arka kısmı olan dorsal kökten duyu sinirleri ile
getirilen uyarılar, omurilikte bulunan ara nöronlarla
değerlendirilir, ön kısmı olan ventral kökten motor
sinirler ile çıkar.

6. Somatik sinir sistemiyle ilgili aşağıda verilen ifade- 8. Çevresel sinir sistemiyle ilgili aşağıdaki ifadelerden
lerden hangisi doğrudur? hangisi yanlıştır?
A) Hücre gövdeleri beyin ve omurilikte bulunur, akson A) Beyin ve omurilikten çıkan sinirlerden ve bunlarla
uzantıları ise düz kaslara uzanır. bağlantılı gangliyonlardan oluşur.
B) Miyelinsiz motor nöronlardan oluşur. B) Duyu, ara ve motor nöronları içerir.
C) İstemsiz olarak yaptığımız yürüme, yazma, çizme C) Omurilikten çıkan 31 çift çevresel sinir bulunur.
gibi davranışları denetler.
D) 10. beyin siniri olan vagus siniri, karın ve göğüs
D) Otonom sinir sistemiyle birlikte çevresel sinir siste- boşluğundaki kalp, akciğer, pankreas, bağırsak ve
minin motor bölümünde bulunur. mide gibi organların çalışmasını kontrol eder.
E) Birbiriyle zıt çalışan, her iç organa bağlantılı sempa- E) Omuriliğin arka kökünden çevresel sinir sistemine
tik ve parasempatik sinirlerden oluşur. ait duyu nöronu girer, ön kökünden ise çevresel
sinir sistemine ait motor nöronu çıkar.

18 1. ÜNİTE
8. B 7. E 6. D 5. C 4. A 3. B 2. E 1. E
Endokrin Bezler ve Salgıladıkları Hormonlar TEST-5
1. Aşağıdaki tabloda insan vücudunda bulunan numara- 3. Aşağıdaki şekilde insan vücudunda salgı yapan bezler
landırılmış bazı bezlerin salgıladığı hormonlar ve hedef numaralarla gösterilmiştir.
dokuları gösterilmiştir.

1 TSH Tiroit bezi


1
2 ADH Böbrek
2
3 FSH, LH Eşey bezleri
3
4 Aldosteron Böbrek
5 Kalsitonin Kemik

6 Parathormon Kemik
4
Buna göre, 5
I. Aynı bezden salgılanan farklı hormonlar, aynı orga-
nı uyarabilir
II. Farklı bezlerden salgılanan farklı hormonlar aynı
organı uyarabilir.
Buna göre aşağıda yapılan açıklamalardan hangisi
III. Bir bez başka bir bezi hormon salgılaması için uya-
yanlıştır?
rabilir.
A) 1 numaralı salgı bezinden üretilen hormonlar
ifadelerinden örnek olabilen hormonlar aşağıdaki
2 numaralı salgı bezinin çalışmasını düzenler.
seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
B) 3 numaralı salgı bezinden üretilen hormon vücut
YAYIN DENİZİ

I II III hücrelerinde oksijen tüketimini artırır.

A) 3 2, 4 1 C) 4 numaralı salgı bezinden üretilen hormonlar anta-


gonist çalışarak kandaki glikoz seviyesini düzenler.
B) 3 2, 4, 5, 6 1
C) 3 2, 4, 5, 6 1, 3 D) 5 numaralı salgı bezinden salgılanan kortizol hor-
monu stresli durumların daha çabuk atlatılmasını
D) 1, 2 5, 6 1, 3
sağlar.
E) 1, 2 2, 4, 5, 6 1, 3
E) 2 numaralı salgı bezinden salgılanan TSH 3 numa-
ralı salgı bezinden kalsitonin salgılanmasını uyarır.

4. Hormonlarla ilgili aşağıda verilen ifadelerden han-


gisi doğrudur?
2. İnsanlarda hormonlar,
A) Ekzokrin bez, karma bez ve bazı sinir hücreleri
I. ter ve idrar gibi boşaltım sıvılarında, tarafından salgılanırlar.
II. sindirim kanalında, B) Farklı bezlerden salgılanan farklı hormonlar, aynı
III. doku sıvısında, organı etkileyemez.
IV. hücre sitoplazmasında C) Sinir sistemine göre etkisini daha yavaş ve kısa
verilenlerden hangisinde bulunur? süreli gösterir.
D) Kandaki miktarları eşik değerlerinin üstüne çıkma-
A) Yalnız II B) I ve II C) II ve IV
dıkça etki göstermezler.
D) I, III ve IV E) II, III ve IV
E) Aynı bezden, aynı organ üzerinde farklı etkilere
sahip farklı hormonlar salgılanabilir.

AYT Biyoloji Soru Bankası 1. ÜNİTE • İnsan Fizyolojisi 19


Endokrin Bezler ve Salgıladıkları Hormonlar

5. ADH hormonunun salgısının artmasına; 7. Hipofiz bezinin ön lobundan salgılanarak diğer bezlerin
I. idrarın seyreltik olması, salgı yapmasını sağlayan hormonlar ve uyarılma sonu-
cu bezlerden salgılanan hormonlar aşağıdaki şekilde
II. kan osmotik basıncının azalması,
numaralarla gösterilmiştir.
III. kanın tuz miktarının artması,
Hipotalamus
IV. kandaki su miktarının artması
olaylarından hangileri neden olur?
Hipotalamustan
A) Yalnız III B) I ve II C) III ve IV hipofize uzanan
portal damarlar
D) I, II ve IV E) II, III ve IV

Ön lop
Hipofiz bezi
Tiroit bezi
Eşeysel bez
6, 7
1
3
Adrenal bez

2 8, 9
4, 5
6. Aşağıdaki tabloda hipofiz bezinden salgılanan bazı
hormonlar numaralandırılmış ve uyardıkları organlar Buna göre, şekilde numaralarla belirtilen hormon-
“+” ile gösterilmiştir. ların isimlerinin doğru sıralanışı aşağıdakilerden
hangisidir?
1 2, 3 4 5 6 7
YAYIN DENİZİ

A) TRH, tiroksin, ACTH, aldosteron, kortizol, FSH, LH,


östrojen, progesteron.
Böbrek +
B) TSH, tiroksin, ACTH, aldosteron, kortizol, FSH, LH,
Rahim + östrojen, progesteron.
C) TSH, kalsitonin, ACTH, adrenalin, nöradrenalin,
Tiroit bezi +
FSH, LH, östrojen, progesteron.

Adrenal korteks + D) TRH, kalsitonin, ADH, aldosteron, kortizol, LTH,


FSH, testosteron, östrojen.
Kemikler, dokular + E) TSH, tiroksin, ACTH, aldosteron, kortizol, LTH,
FSH, testosteron, progesteron.
Yumurtalık +

Buna göre, aşağıdaki açıklamalardan hangisi yan-


lıştır?

A) 4 ve 6 numaralı hormonlar hipofizin arka lobundan


diğerleri ön lobundan salgılanır.
B) 2, 3, 5 ve 7 numaralı hormonlar başka bezlerin hor- 8. Aşağıda verilen yapılardan hangisi hormon salgıla-
mon salgılamasını sağlar. maz?
C) 1 numaralı hormonun etki alanı diğerlerine göre
A) Böbrek
daha geniştir.
B) Karaciğer
D) 4 numaralı hormonun fazla salgılanması hipotonik
idrar oluşmasına sebep olur. C) Kemik

E) Kandaki tiroksin hormonu miktarı eşik değerin D) Epifiz


altına düşerse 5 numaralı hormonun salgılanması E) Nöron akson ucu
artar.

20 1. ÜNİTE
8. C 7. B 6. D 5. A 4. E 3. E 2. D 1. C

You might also like