‫د افغانستان اسالمی دولت‬

‫د عدلیی وزارت‬

‫‪KU‬‬
‫فرمان شماره ‪ ۰۱۰‬مورخ ‪ ۳۱/۹/۴۹‬رئیس دولت‬
‫اسالمی افغانستان در باره قانون رهنمائی معامالت‪.‬‬ ‫رسمی جریده‬
‫‪AC‬‬

‫شماره دهم ‪ /۰۳ -‬اسد سال ‪۴۰۳۱‬‬

‫نمبر مسلسل ‪۳۸۴‬‬

 ‫فرمان رئیس جمهور دولت اسالمی افغانستان‬

‫در باره توشیح قانون رهنمای معامالت‬

‫شماره ‪۰۱۰‬‬

‫تاریخ ‪۴۰۳۱/۹/۴۹‬‬

‫به مالحظه مصوبه شماره ‪ ۸۸۱۱‬مورخ ‪ ۸۷۳۱/۱/۸۱‬صدارت عظمی قانون رهنمایی معامالت را که بداخل چهار‬
‫فصل و بیست و نه ماده از طرف وزارت عدلیه ترتیب گردیده است توشیح میدارم‪.‬‬

‫این قانون از تاریخ نافذ و در جریده رسمی نشر گردد‪.‬‬

‫پروفیسوربرهان الدین ربانی‬

‫رئیس جمهور دولت اسالمی افغانستان‬

‫‪KU‬‬
‫‪AC‬‬
 ‫دولت اسالمی افغانستان‬

‫صدارت عظمی‬

‫اداره امور‬

‫مصوبه‬

‫در مورد قانون رهنمای معامالت‬

‫(‪ )۸‬طرح قانون رهنمای معامالت که توسط پیشنهاد شماره ‪ ۶۷۶‬مورخ ‪ ۸۷۳۱/۱/۵۱‬وزارت عدلیه که جهت بررسی‬
‫و تدقیق به کمیسیون دایمی شورای وزیران در امور قانون گذاری ارایه گردیده بود با برخی تعدیالت تائید است‪.‬‬

‫(قانون به ضمیمه است)‬

‫(‪ )۵‬مصوبه کمیسیون دایمی شورای وزیران در امور قانونگذاری غرض توشیح به مقام محترم ریاست جمهوری‬
‫‪KU‬‬ ‫دولت اسالمی افغانستان ارایه گردد‪.‬‬

‫حجت االسالم و المسلمین سید دمحم علی جاوید‬

‫معاون صدارت و رئیس کمیسیون دایمی شورای وزیران در امور قانونگذاری‬

‫‪AC‬‬
 ‫بسـم هللا الرحمن الرحیم‬

‫قانون رهنماي معامالت‬

‫فصل اول‬

‫احکام عمومی‬

‫ماده اول‪:‬‬

‫این قانون به منظور طرز ایجاد و تنظیم امور مربوط به رهنماي معامالت وضع گردیده است‪.‬‬

‫ماده دوم‪:‬‬

‫(‪ )۸‬رهنماي معامالت شغل غیر دولتی است که توسط دارنده امتیاز آن مطابق احکام این قانون انجام میشود‪.‬‬

‫(‪ )۵‬دارنده امتیاز رهنماي معامالت شخص داراي اهلیت حقوقی میباشد که بعد از حصول جوازنامه مطابق شرایط‬
‫‪KU‬‬
‫مندرج این قانون انواع معامالت حقوقی را که روی اموال منقول‪ ،‬غیر منقول و وسایط نقلیه فی مابین بایع و مشتری‬
‫صورت میگرد وساطت مینماید‪.‬‬

‫ماده سوم‪:‬‬

‫(‪ ) ۸‬جوازنامه شغل رهنماي معامالت سند حقوقی مطبوعی است که شکل و محتواي آن از طرف وزارت عدلیه دولت‬
‫‪AC‬‬

‫اسالمي افغانستان ترتیب و بدسترس درخواست کننده واجد شرایط گذاشته میشود‪.‬‬

‫(‪ )۵‬قیمت ورقه درخواست جوازنامه مندرج فقره اول این ماده مبلغ (‪ )۱۵۵۵‬افغانی میباشد‪.‬‬

‫ماده چهارم‪:‬‬

‫اشخاص واجد اهلیت حقوقی میتوانند بصورت انفرادی و یا شراکت شغل رهنماي معامالت را انجام دهند‪.‬‬

‫ماده پنجم‪:‬‬

‫دارنده امتیاز رهنماي معامالت در برابر انجام خدمات وساطت در معامالت مندرج فقره (‪ )۵‬ماده دوم این قانون‬
‫مستحق دریافت حق العمل معیني که درین قانون پیشبیني گردیده است میباشد‪.‬‬
 ‫فصل دوم‬

‫طرز ایجاد رهنماي معامالت‬

‫ماده ششم‪:‬‬

‫شخص شغل رهنماي معامالت را ایجاد و انجام داده میتواند که واجد شرایط ذیل باشد‪:‬‬

‫(‪ )۸‬داشتن تابعیت دولت اسالمي افغانستان‪.‬‬

‫(‪ )۵‬عدم محکومیت بجزای جنایت‪.‬‬

‫(‪ )۷‬داشتن شهرت نیک‪.‬‬

‫(‪ )۱‬تکمیل سن هجده سالگی‪.‬‬

‫(‪ )۱‬حداقل داشتن شهادت نامه بکلوریا یا معادل آن‪.‬‬

‫‪KU‬‬ ‫(‪ )۶‬وقوف به مبادي قانون مدني مخصوصا بخش معامالت‪.‬‬

‫ماده هفتم‪:‬‬

‫(‪ )۸‬اشخاص آتی نمیتوانند شغل رهنماي معامالت را ایجاد و انجام دهند‪:‬‬
‫‪AC‬‬

‫‪ -۸‬قاضی‪ ،‬څارنوال‪ ،‬منسوبین قوای مسلح وکالي شورای ملي و سایر کارکنان دولت‪.‬‬

‫‪ -۵‬دارنده امتیاز وکالت دفاع و یا شخصي که به حکم قانون از اشتغال به وکالت دفاع ممنوع باشد‪.‬‬

‫‪ -۷‬مشمولین هیات اجرائیوي سازمان سیاسی و اجتماعي‪.‬‬

‫(‪ )۵‬اشخاص مندرج فقره اول این ماده بعد از تقاعد یا کناره گیری از وظیفه در صورتي که واجد شرایط مندرج درین‬
‫قانون باشند میتوانند شغل رهنماي معامالت را انجام دهند‪.‬‬

‫ماده هشتم‪:‬‬

‫(‪ )۸‬شخصی که خواهش انجا م شغل رهنماي معامالت را داشته باشد درخواست کتبي با تعیین شهرت مکمل به اداره‬
‫مربوط وزارت عدلیه تقدیم میدارد‪.‬‬

‫(‪ ) ۵‬ادره مربوط وزارت عدلیه مکلف است معلومات مبنی برعدم مسئولیت جنایي مدنی و مالي درخواست دهنده را‬
‫طبق معمول از مراجع زیربط جمع آوري نماید‪.‬‬
‫(‪ )۷‬اداره مربوط وزارت عدلیه بعد از تثبیت عدم مسئولیت درخواست دهنده طوریکه در فقره دوم این ماده درج‬
‫میباشد شهرت مکمل درخواست دهنده را ثبت و با رعایت نوبت تقدیم درخواست و نظر داشت احکام مندرج این قانون‬
‫اجازه ایجاد فعالیت دفتر رهنماي معامالت را رسما برایش صادر مینماید‪.‬‬

‫ماده نهم‪:‬‬

‫(‪ )۸‬جوازنامه رهنماي معامالت بدرجات ذیل تقسیم گردیده که در بدل پرداخت حق االمتیاز معین برای درخواست‬
‫دهنده واجد شرایط مندرج این قانون اعطا میگردد‪:‬‬

‫‪ -۸‬جوازنامه درجه اول رهنماي معامالت حقوقي عقاري و بیع وسایط نقلیه ترانسپورت زمینی در بدل حق االمتیاز‬
‫چهل هزار افغانی‪.‬‬

‫‪ -۵‬جوازنامه درجه دوم رهنماي معامالت عقاري در بدل حق االمتیاز سی هزار افغاني‪.‬‬

‫‪ -۷‬جوازنامه درجه سوم رهنماي معامالت بیع وسایط نقلیه زمینی در بدل حق االمتیاز بیست و پنج هزار افغاني‪.‬‬

‫(‪ )۵‬جوازنامه رهنماي معامالت هر سال بعد از تصفیه کلیه وجایب مالیاتي به ترتیب ذیل تجدید میگردد‪.‬‬
‫‪KU‬‬
‫‪ -۸‬جوازنامه رهنماي معامالت درجه اول در بدل (‪ )۸۵۵۵۵‬افغاني‪.‬‬

‫‪ -۵‬جوازنامه رهنماي معامالت درجه دوم در بدل (‪ )۳۵۵۵‬افغانی‪.‬‬

‫‪ -۷‬جوازنامه رهنماي معامالت درجه سوم در بدل (‪ )۱۵۵۵‬افغاني‪.‬‬

‫‪AC‬‬

‫(‪ )۷‬مالک رهنماي معامالت نمیتواند خالف مندرجات جوازنامه شامل فقره (‪ )۸‬این ماده به انجام شغل رهنماي‬
‫معامالت بپردازد‪.‬‬

‫(‪ )۱‬هر گاه جوازنامه بعد از سپري شدن یک سال در مدت پانزده روز تجدید نشود برعالوه تطبیق حکم مندرجه فقره‬
‫(‪ )۵‬این ماده صاحب امتیاز مطابق احکام قانون نیز جریمه میشود‪.‬‬

‫(‪ )۱‬در صورت مفقود شدن جوازنامه مثني آن در برابر پرداخت قیمت مندرج فقره (‪ )۵‬ماده سوم و فقره (‪ )۸‬این ماده‬
‫اعطا میشود‪.‬‬

‫ماده دهم‪:‬‬

‫(‪ )۸‬رهنماي معامالت مطابق احکام قانون تابع پرداخت مالیات برعایدات میباشد‪.‬‬

‫(‪ )۵‬وزارت مالیه مکلف است مطابق احکام قانون مالیات برعایدات در قسمت حصول مالیات عواید رهنماي معامالت‬
‫تدابیر مؤثر و الزم را اتخاذ نماید‪.‬‬
 ‫فصل سوم‬

‫حقوق و وجایب رهنماي معامالت‬

‫ماده یازدهم‪:‬‬

‫(‪ )۸‬صاحب امتیاز دفتر رهنماي معامالت مکلف بداشتن دفاتر منظم غرض ثبت اجراءت روزمره خویش مطابق‬
‫شرایط قابل قبول مراجع عدلي و حسابی میباشد‪.‬‬

‫(‪ )۵‬اول و اخر دفتر رهنماي معامالت را اداره مربوط مهر و نشاني شد مینماید‪.‬‬

‫ماده دوازدهم‪:‬‬

‫فوتوکاپي مصدقه سند مفقود شده توسط دفتر رهنماي معامالت به مصرف صاحب ادعا به محکمه تقدیم میگردد‪.‬‬

‫‪KU‬‬ ‫ماده سیزدهم‪:‬‬

‫(‪ ) ۸‬سندي که توسط دفتر رهنماي معامالت في مابین بایع و مشتري تبادله میشود در صورت داشتن شریط ذیل نزد‬
‫محاکم مربوط بحیث سند عرفي طبق احکام قانون مدار اعتبار میباشد‪:‬‬

‫‪ -۸‬داشتن نشان انگشت و امضاي طرفین‪ ،‬مهر و امضاي دفتر رهنماي معامالت‪.‬‬

‫‪ -۵‬موجودیت ثبت سند در دفتر رهنماي معامالت با نشان انگشت و امضاي طرفین و مهر رهنماي معامالت بدون قلم‬
‫‪AC‬‬

‫خوردگي و گل و تراش‪.‬‬

‫‪ -۷‬عدم موجودیت سند مخالف آن‪.‬‬

‫‪ -۱‬ثبت اصل سند در دفتر رهنماي معامالت‪.‬‬

‫(‪ )۵‬قباله وسایط نقلیه ایکه یکبار ذریعه رهنماي معامالت بفروش رسیده است باید توسط محکمه مربوط تسجیل گردیده‬
‫مالیات مربوطه را بپردازد در غیر آن مندرجات سند فروش ثاني ذریعه رهنماي معامالت حین بروز دعوي نزد‬
‫محاکم مدار اعتبار نمی باشد‪.‬‬

‫هر گاه رهنماي معامالت به چنین علمی مبادرت ورزد مطابق احکام قانون مسئول شناخته میشود‪.‬‬

‫ماده چهاردهم‪:‬‬

‫حق العمل دفتر رهنماي معامالت با نظرداشت قیمت مبیعه در مقابل بیع قطعی‪ ،‬جایزي و کرایي توسط طرفین عقد‬
‫طور بالمناصفه به ترتیب ذیل پرداخته میشود‪:‬‬

‫(‪ )۸‬از معامالت قطعي‪:‬‬

‫‪ -۸‬در صورتیکه قیمت مبیعه پنجصد هزار الي سه ملیون افغاني باشد سی هزار افغاني‪.‬‬
 ‫‪ -۵‬در صورتیکه قیمت مبیعه بیشتر از سه الی ده ملیون افغانی باشد هفتاد هزار افغاني‪.‬‬

‫‪ -۷‬در صورتیکه قیمت مبیعه بیشتر از ده الي سي ملیون افغاني باشد یکصد هزار افغاني‪.‬‬

‫‪ -۱‬در صورتیکه قیمت مبیعه متجاوز از سي ملیون افغاني باشد صرف یکصد و بیست هزار افغاني‪.‬‬

‫(‪ )۵‬از معامالت جایزي (گروي)‪:‬‬

‫‪ -۸‬در صورتیکه قیمت مبیعه پنجصد هزار الي سه ملیون افغاني باشد بیست هزار افغاني‪.‬‬

‫‪ -۵‬در صورتیکه قیمت مبیعه متجاوز از سه الي هفت ملیون افغاني باشد چهل هزار افغاني‪.‬‬

‫‪ -۷‬در صورتیکه قیمت مبیعه متجاوز از هفت ملیون افغاني باشد صرف شصت هزار افغاني‪.‬‬

‫(‪ )۷‬از معامالت کرایي‪:‬‬

‫‪KU‬‬ ‫‪ -۸‬در صورتیکه کرایه ملکیت ماهانه الي بیست هزار افغاني باشد ثلث کرایه برج اول‪.‬‬

‫‪ -۵‬در صورتیکه کرایه ملکیت ماهانه متجاوز از بیست الي چهل هزار افغاني باشد ربع کرایه برج اول‪.‬‬

‫‪ -۷‬در صورتیکه کرایه ملکیت ماهانه متجاوز از چهل هزار افغاني باشد صرف پانزده هزار افغاني‪.‬‬

‫رهنمایي معامالت در صورتي مستحق حق العمل وساطت مندرج فقرات (‪ ۵ ،۸‬و ‪ )۷‬این ماده میشود که عقد بکلی‬
‫منعقد گردد‪.‬‬
‫‪AC‬‬

‫ماده پانزدهم‪:‬‬

‫(‪ ) ۸‬رهنماي معامالت حق دارد صرف براي یک مرتبه حق العمل وعده انجام و خدمات وساطت را از درخواست‬
‫دهنده در مقابل اعطاي کارت مطبوع که شکل و محتواي آن توسط اداره صدور تعیین میگردد قرار ذیل مطالبه نماید‪:‬‬

‫‪ -۸‬از وعده انجام وساطت خدمات معامالت قطعي مبلغ یکهزار افغاني‪.‬‬

‫‪ -۵‬از وعده انجام وساطت خدمات معامالت جایزي مبلغ پنجصد افغاني‪.‬‬

‫‪ -۷‬از وعده انجام وساطت خدمات معامالت کرایي مبلغ سه صد افغاني‪.‬‬

‫(‪ )۵‬حق العمل مندرج فقره اول این ماده قابل استرداد نیست‪.‬‬

‫ماده شانزدهم‪:‬‬

‫تعیین حق العمل در مورد حفاظت وسایط نقلیه و سایر ماشین آالت ذریعه رهنماي معامالت روي تفاهم و تراضي في‬
‫مابین بایع و رهنماي معامالت صورت میگیرد‪.‬‬
 ‫ماده هفدهم‪:‬‬

‫دفتر رهنماي معامالت در خانه نشیمن ایجاد شده نمیتواند‪.‬‬

‫ماده هجدهم‪:‬‬

‫(‪ )۸‬دفتر رهنماي معامالت داراي لوحه تسجیل شده در جوازنامه میباشد‪.‬‬

‫(‪ ) ۵‬دفتر رهنماي معامالت داراي مهر مخصوص بوده که بعد از تائید وزارت عدلیه بمصرف صاحب امتیاز تهیه‬
‫میگردد‪.‬‬

‫ماده نزدهم‪:‬‬

‫(‪ ) ۸‬امتیاز رهنماي معامالت در صورت ذایل شدن اهلیت حقوقي یا ترک شغل صاحب رهنماي معامالت ختم گردیده‬
‫قابل انتقال نمي باشد‪.‬‬

‫(‪ )۵‬در صورت فوت صاحب امتیاز هر گاه وارث واجد شرایط مندرج ماده ششم این قانون باشد شغل رهنماي‬
‫‪KU‬‬ ‫معامالت را با امتیاز جدید ادامه داده میتواند‪.‬‬

‫(‪ )۷‬حکم مندرج فقره (‪ ۸‬و ‪ )۵‬این ماده در صورت مدار اعتبار است که موضوع قبال باطالع اداره صدور جواز‬
‫رهنماي معامالت وزارت عدلیه رسانیده شده باشد‪.‬‬

‫فصل چهارم‬
‫‪AC‬‬

‫احکام نهایي‬

‫ماده بیستم‪:‬‬

‫دعوي ناشي از اختالف حق العمل في مابین دفتر رهنماي معامالت و مراجعین آن بعد از انقضاي یکسال قابل سمع‬
‫نیست‪.‬‬

‫ماده بیست و یکم‪:‬‬

‫دعاوي ناشي از اختالفات مربوط بر موضوعات رهنماي معامالت مطابق احکام قانون در محکمه مربوط حل و فصل‬
‫میگردد‪.‬‬

‫ماده بیست و دوم‪:‬‬

‫(‪ )۸‬هر گ اه طرف معامله از اجراي خدمات مخالف احکام قانون رهنماي معامالت شاکي باشد به تشخیص وزارت‬
‫عدلیه صاحب امتیاز حسب احوال به یکي از مؤیدات ذیل تادیب میشود‪:‬‬

‫‪ -۸‬توصیه شفاهي‪.‬‬
 ‫‪ -۵‬اخطار کتبي‪.‬‬

‫‪ -۷‬تنبه مالي که از ده هزار افغاني تجاوز نکند‪.‬‬

‫‪ -۱‬مسدود کردن دفتر رهنماي معامالت الي یکماه‪.‬‬

‫(‪ )۵‬هر گ اه رهنماي معامالت تکرارا مرتکب تخلف شود تعطیل انجام شغل و یا مصادره جوازنامه آن بعد از اطالع‬
‫وزارت عدلیه بڅارنوالي بحکم محکمه ذیصالح صورت میگیرد‪.‬‬

‫(‪ )۷‬سایر تخلفات از احکام مندرج این قانون مطابق احکام قوانین نافذ کشور بررسي میگردد‪.‬‬

‫ماده بیست و سوم‪:‬‬

‫(‪ )۸‬هر گاه شخص دیگري به جز دارنده امتیاز از دفتر رهنماي معامالت استفاده نماید در صورت اثبات مطابق حکم‬
‫قانون با وي بحیث فریبکار معامله میشود‪.‬‬

‫(‪ )۵‬هر نوع معامله بیع و شرا مخالف احکام این قانون که توسط رهنماي معامالت صورت میگیرد از اعتبار قانوني‬
‫‪KU‬‬ ‫ساقط است‪.‬‬

‫ماده بیست و چهارم‪:‬‬

‫اداره صدور جواز وکالت دفاع و رهنماي معامالت وزارت عدلیه جوازنامه رهنما را با نظرداشت احکام مندرج این‬
‫قانون ثبت و محل فعالیت دفتر رهنماي معامالت را در ان درج مینماید‪.‬‬
‫‪AC‬‬

‫ماده بیست و پنجم‪:‬‬

‫اداره صدور جوازنامه مسایل مربوط به سوانح مختصر و سوابق کار و تطبیق مؤیدات پیشبیني شده درین قانون را در‬
‫خصوص دارندگان امتیاز رهنماي معامالت در دفتر خاص تسجیل مینماید‪.‬‬

‫ماده بیست و ششم‪:‬‬

‫اداره صدور جوازنامه رهنماي معامالت وزارت عدلیه داراي مهر مخصوص و دفاتر ثبت مشخص میباشد‪.‬‬

‫ماده بیست و هفتم‪:‬‬

‫هر گ اه عواید ناشي از تطبیق این قانون بوقت و زمان معین قانوني بحساب قطعی دولت تحویل خزانه نگردد جرایم‬
‫تاخیر باالي کارمند مؤظف عملي میگردد‪.‬‬
 ‫ماده بیست و هشتم‪:‬‬

‫(‪ )۸‬اشخاصیکه قبل از انفاذ این قانون شغل رهنماي معامالت را انجام میداد هر گاه واجد شرایط احکام مندرج درین‬
‫قانون باشند با اخذ جوازنامه و تجدید ثبت آن در ظرف یک ماه بعد از انفاذ این قانون به فعالیت خویش ادامه داده‬
‫میتواند‪.‬‬

‫(‪ )۵‬در صورتیکه صاحب امتیاز رهنماي معامالت حایز شرایط مندرج درین قانون نباشد دفتر وي رسما مسدود‬
‫میگردد‪.‬‬

‫(‪ )۷‬ارگانهاي پولیس‪ ،‬امنیت دولتي و شاروالی مکلف اند در مرکز و والیات به تشخیص وزارت عدلیه دفاتر غیر‬
‫مجاز را بعد از انفاذ این قانون در ظرف یکماه مسدود نماید‪.‬‬

‫ماده بیست و نهم‪:‬‬

‫‪KU‬‬ ‫این قانون بعد از توشیح نافذ و در جریده رسمی نشر گردد‪.‬‬
‫‪AC‬‬