ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΟΙΝΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ

Το Αμύνταιο βρίσκεται στο νομό Φλώρινας, στο βορειοδυτικό άκρο της

Μακεδονίας. Είναι η μοναδική ζώνη Π.Ο.Π. της Δυτικής Μακεδονίας, και θεωρείται
η ψυχρότερη αμπελουργική ζώνη στην Ελλάδα.
Τα κρασιά ΠΟΠ Ξινόμαυρο μπορεί να είναι λευκά, ροζέ ή κόκκινα, και μάλιστα το
ροζέ είναι το μοναδικό ροζέ ΠΟΠ στην Ελλάδα, το οποίο το συναντούμε και σε
ενδιαφέρουσα αφρώδη εκδοχή.
Το Αμύνταιο είναι μια περιοχή η οποία επιβραβεύει τους ικανούς παραγωγούς,
η μέση θερμοκρασία κατά τους καλοκαιρινούς μήνες είναι στους 24 βαθμούς,
περίπου όπως στο Μπορντό(22 °C), ενώ το χειμώνα επικρατούν πολύ συχνά
χιονοπτώσεις και πολύ χαμηλές θερμοκρασίες.
Οι περισσότεροι αμπελώνες βρίσκονται στην περιοχή μεταξύ των λιμνών
Βεγγορίτιδας και Πετρών σε υψόμετρο πάνω από 600 μέτρα.
Το Ξινόμαυρο Αμυνταίου είναι πιο ελαφρύ από το Ξινόμαυρο της Νάουσας, λιγότερο
τανικό και με μια πιο ανθική έκφραση, υπάρχουν όμως παραγωγοί που δίνουν
δείγματα Ξινόμαυρου πιο εκχυλισμένα με μεγαλύτερη πυκνότητα τα οποία έχουν
πολλές ομοιότητες στο στυλ με την καινούρια τάση Ξινόμαυρων της Νάουσας.
Τα περισσότερα αφρώδη από Ξινόμαυρο παράγονται με τη μέθοδο Charmat σε
διαφορετικά στιλ, από blanc de noir σε ροζέ demi sec κλπ.

Οινοποιία Νεμέας : Μόλις 127χλμ από την Αθήνα βρίσκεται ο μεγαλύτερος

αμπελώνας των Βαλκανίων, το «Μπορντό της Νοτιοανατολικής Ευρώπης», με
αμπελοκαλλιέργεια 25.000 στρεμμάτων και με περισσότερα από 30 μεγάλα
οινοποιεία. Και εδώ μιλά η ιστορία... αφού οι σπόροι που βρέθηκαν στις
αρχαιολογικές ανασκαφές μαρτυρούν ότι ο αμπελώνας καλλιεργείται αδιαλείπτως για
πάνω από 3.000 χρόνια.
Στη Νεμέα καλλιεργείται το αγιωργίτικο σταφύλι, μια από τις πιο σημαντικές και
πολυδύναμες ποικιλίες δίνει εξαιρετικούς οίνους ονομασίας προέλευσης ανώτερης
ποιότητας ΟΠΑΠ Νεμέα. Η γκάμα των παραγόμενων οίνων περιλαμβάνει
τουλάχιστον πέντε διαφορετικά κρασιά, ανάλογα με τον τρόπο καλλιέργειας και
οινοποίησης.

Οινοποιία Ρόδου: Στη Ρόδο, η δημοτική ενότητα Αταβύρου έχει τα περισσότερα

αμπέλια και σχεδόν όλα τα οινοποιεία. Εκεί επικεντρώνονται, χωρίς να εξαντλούνται,
οι δυνατότητές σας για οινοτουρισμό στη Ρόδο.
Ο αμπελώνας της Ρόδου δεν έχει χτυπηθεί από τη φυλλοξήρα και ψηλά στον
Ατάβυρο οι οινόφιλοι θα δουν αμπέλια ηλικίας ακόμα και άνω των 70 ετών. Οι
πλαγιές του Ατάβυρου είναι η κύρια περιοχή των λευκών, ερυθρωπών και ερυθρών
οίνων ΠΟΠ (ΟΠΑΠ) Ρόδος.
Αρχικώς, η Ρόδος παρήγαγε μόνο λευκούς & ερυθρούς ήσυχους (χωρίς αφρισμό)
οίνους ΠΟΠ. Η προσθήκη των ερυθρωπών οίνων αλλά και η προσθήκη αφρωδών
λευκών και ερυθρωπών οίνων έγινε τον Νοέμβριο του 2011. Η Ρόδος έχει μια ακόμα
ονομασία προέλευσης τον γλυκό λευκό οίνο ΠΟΠ (ΟΠΕ) Μοσχάτος Ρόδου.

Χρειάζονται 2 ημέρες για να επισκευθεί κανείς με άνεση τα οινοποιεία της Ρόδου. Θα

το κάνει ακολουθώντας τους 2 δρόμους του κρασιού της Ρόδου που σχηματίζονται.

Ο 1ος είναι ο δρόμος του κρασιού του Αταβύρου που θα σας πάει στην καρδιά του
ροδίτικου αμπελώνα, σε 4 οινοποιεία και 1 αποστακτήριο σούμας..

Οινοποιία Σαντορίνης: Οι ενδείξεις λένε ότι η αμπελουργία και οι εργασίες της

αμπέλου στη Σαντορίνη έχουν μια ιστορία 3500 ετών αν και οι ιστορικές αποδείξεις
ξεκινούν από το 1700 π.Χ. με τα γίγαρτα που βρέθηκαν στις ανασκαφές του
Ακρωτηρίου αλλά και τις αγγειογραφίες με τις αναπαραστάσεις σταφυλιών.

Πρόκειται λοιπόν για ένα πάρα πολύ παλιό αμπελώνα που η μοναδικότητά του έχει
να κάνει με το γεγονός ότι είναι ένας από τους ελάχιστους αμπελώνες παγκοσμίως
που δεν έχει προσβληθεί ποτέ από φυλλοξήρα και επομένως αποτελείται από
αυτόριζα (λόγω του παραπάνω δε φυτεύτηκε με υποκείμενα από την Αμερική, όπως
έγινε παγκοσμίως). Στην πορεία των χρόνων γινόταν φυσική ανανέωση και έτσι τα
αμπέλια δεν έχουν πλέον ηλικία. Λαμβάνοντας υπόψη ταυτόχρονα ότι όσο μεγαλώνει
ο αμπελώνας, μειώνεται η παραγωγή αλλά βγαίνει υψηλότερη ποιότητα σταφυλιού,
καταλαβαίνουμε ότι μιλάμε για μια μοναδική πρώτη ύλη.

Εκτός αυτού το πράγμα που διαφοροποιεί απόλυτα τη Σαντορίνη και δίνει ένα
ξεχωριστό χαρακτήρα στις ποικιλίες μαζί με το μικροκλίμα (ελάχιστες βροχές) είναι
το πορώδες έδαφος του νησιού που είναι πλούσιο σε ελαφρόπετρα και λάβα.

Οινοποιία Χαλκιδικής: Η περιφερειακή ενότητα (νομός) Χαλκιδικής είναι το

παραθεριστικό κέντρο της βόρειας Ελλάδας και ελκυστικός πόλος θέρινών διακοπών.

Αμπελοτόπια και οινοποιεία βρίσκονται κυρίως στα δυτικά με επίκεντρο την περιοχή
της Καλλικράτειας αλλά και στη Σιθωνία και στο Άγιο Όρος ενώ τα τελευταία χρόνια
υπάρχει δραστηριότητα στις βόρειες πλαγιές του Χολομώντα (Αρναία, Μαραθούσα)
και στις περιοχές Τρίγλιας και Παναγίας. Οι οινόφιλοι, σε αυτές τις περιοχές θα
εντοπίσουν το ενδιαφέρον τους για οινοτουρισμό στη Χαλκιδική, στην οποία
εξελίσσεται η Διαδρομή του Κρασιού της Χαλκιδικής, μια από τις διαδρομές των
Δρόμων του Κρασιού της Βόρειας Ελλάδας.

Ο αμπελώνας της Χαλκιδικής δίνει τους οίνους ΠΓΕ Χαλκιδική (Τοπικός Οίνος
Χαλκιδικής) αλλά ειδικότερα ο αμπελώνας της Σιθωνίας παράγει τους οίνους
ΠΟΠ (ΟΠΑΠ) Πλαγιές Μελίτωνα και ΠΓΕ Σιθωνία (Τοπικός Οίνος Σιθωνίας) και ο
αμπελώνας του Αγίου Όρους τους οίνους ΠΓΕ Άγιο Όρος (Αγιορείτικος Τοπικός
Οίνος).

Οινοποιία Σάμου: Μία από τις βασικές πηγές εισοδήματος για τη νεότερη Σάμο
προέρχεται από την καλλιέργεια της αμπέλου και την εμπορία των προϊόντων της. Η
αμπελοκαλλιέργεια αποτελούσε ήδη από την Αρχαιότητα μια πολύ καλή και
προσοδοφόρα οικονομική δραστηριότητα, αν και στα Αρχαία χρόνια το σαμιώτικο
κρασί δεν ήταν τόσο φημισμένο όσο στα Νεότερα. Κατά τη μυθολογία, την
αμπελοκαλλιέργεια δίδαξε στους αρχαίους Σαμιώτες ο Διόνυσος, ο οποίος
λατρευόταν στο νησί, ενώ ο πρώτος οικιστής, ο Αγκαίος, ήταν δεινός αμπελουργός
και οινοποιός. Εξάλλου ένα από τα δύο μεγάλα ορεινά συγκροτήματα της Σάμου
ονομαζόταν Άμπελος, όπως και ένα μικρότερο βουνό κοντά στην αρχαία πόλη. Η
καλλιέργεια του αμπελιού στη Σάμο θα πρέπει να τοποθετηθεί στα 1350-1330 π.Χ.

Οινοποιία Νάουσας: Στον οινικό χάρτη της περιφερειακής ενότητας

(νομού) Ημαθίας το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στην ανατολική πλευρά του Βερμίου,
στην ευρύτερη περιοχή τουαμπελώνα της Νάουσας, όπου
πολλά επισκέψιμα οινοποιεία βρίσκονται σε πολύ κοντινές αποστάσεις και με
εύκολες διαδρομές.
Για τους οινόφιλους, οινοτουρισμός στην Ημαθία πρακτικά
σημαίνει οινοτουρισμός στη Νάουσα, στην οποία εξελίσσεται και η Διαδρομή του
Κρασιού της Νάουσας, μια από τις διαδρομές των Δρόμων του Κρασιού της Βόρειας
Ελλάδας.
Ο αμπελώνας της Νάουσας είναι το κέντρο του ΠΟΠ (ΟΠΑΠ) Νάουσα και η
σχέση Ξινόμαυρο-Νάουσα είναι μια από τις πλέον ρωμαλέες στο χώρο των ερυθρών
ελληνικών κρασιών. Από τον Οκτώβριο του 2011, στη ζώνη των οίνων ΠΟΠ Νάουσα
προστέθηκε και η περιοχή του Ροδοχωρίου.
Ο συνολικότερος αμπελώνας της Ημαθίας παράγει τους οίνους ΠΓΕ
Ημαθία (Τοπικός Οίνος Ημαθίας).
Η Νάουσα, από τα τέλη του 2010 (ΦΕΚ Β2024 27-12-2010), πέτυχε την
αναγνώριση της ένδειξης ΠΓΕ "Ούζο Νάουσας" ή "Ούζο Ναούσης".
Λίγο καιρό μετά (ΦΕΚ Β145 10-02-2011) αναγνωρίστηκε και η
ένδειξη ΠΓΕ "Τσίπουρο Νάουσας" ή "Τσίπουρο Ναούσης" αποκλειστικά από
ξινόμαυρο της ζώνης ΠΟΠ και από αποστακτήρια που βρίσκονται εντός των ορίων
του δήμου Νάουσας.

Οινοποιία Κρήτης:
Τα κρασιά της Κάντιας είναι εξαίρετα, κόκκινα, λευκά και ροζέ. Λόγω του
κλίματος, τα κρασιά διαθέτουν αρκετή οξύτητα ώστε ν’ αντισταθμίζεται η γλύκα
τους. Η οποία όχι μόνο δεν είναι γλυφή στη γεύση, αλλά συνοδεύεται από ένα
βάλσαμο τόσο θελκτικό, ώστε όσοι γεύτηκαν τα κρασιά της Κάντιας να περιφρονούν
κάθε άλλο κρασί» (Joseph Pitton de Tournefort, Γάλλος περιηγητής-βοτανολόγος,
1717). Αναφορές αντίστοιχες υπάρχουν πολλές για έναν τόπο τόσο ευλογημένο από
κλιματολογικής άποψης. Η παλαιότερη μαρτυρία χρονολογείται στη δεύτερη προ
Χριστού χιλιετία και αποδεικνύει πως η μινωική οινοποιία ήταν τεχνικά πιο
προηγμένη παρά οπουδήποτε αλλού στην εποχή της. Μέσα από την πάροδο των
αιώνων, η κρητική οινοπαραγωγή φρόντιζε να είναι τουλάχιστον επίκαιρη (αν όχι
πρωτοπόρος, για κάποιες περιόδους) σε σχέση με ό,τι συνέβαινε στην ελληνική
επικράτεια. Αξίζει να σημειωθεί πως, από τις αρχές του 12ου μέχρι τα μέσα του 17ου
αι., το νησί συμμετείχε στην παραγωγή και το εμπόριο του «Μαλβαζία οίνου». Η
περιοχή συνέχισε να παράγει κρασί, αλλά όταν κατά τη δεκαετία του ’90 έγινε η
ποιοτική επανάσταση των υπόλοιπων αμπελουργικών ζωνών, η Κρήτη δεν ήταν
ανάμεσα στις πιο δημοφιλείς επιλογές των καταναλωτών. Η αλήθεια είναι πως το
τελικό αποτέλεσμα ήταν πολύ λιγότερο ενδιαφέρον (ποιοτικά) από τα ανταγωνιστικά
προϊόντα περιοχών όπως η Νεμέα, η Σαντορίνη κ.λπ. Σιγά σιγά αποκτούσε τη φήμη
του κρασιού για εσωτερική κατανάλωση, είτε εντός των ορίων του νησιού είτε μέσω
των αμέτρητων κρητικών delicatessen σε όλη την ελληνική επικράτεια. Κι ενώ
πέρασε κάτι περισσότερο από μια δεκαετία που η ποσότητα δούλευε σε βάρος της
ποιότητας, βρέθηκαν οι κατάλληλοι άνθρωποι στις κατάλληλες θέσεις και πέτυχαν
την ολική επαναφορά. Η Κρήτη πλέον δεν επικοινωνείται μόνο με το χαρακτηριστικό
αυτοκόλλητο στο πίσω μέρος του αυτοκίνητου. Εξωστρέφεια σε όλο της το μεγαλείο,
μέσα από μουσική, φαγητό, κρασί, ενός δηλαδή πολύ συγκεκριμένου τρόπου ζωής. Ο
ντάκος, το γαμοπίλαφο, το λάδι της Σητείας, οι χοχλιοί, η Βηλάνα, το Κοτσιφάλι, οι
Χαΐνηδες, ο Λουδοβίκος των Ανωγείων, ο Χαρούλης και τόσοι άλλοι έχουν μπει
τόσο όμορφα στην καθημερινότητά μας. Σε αυτή τη συλλογική –συμπτωματικά–
προσπάθεια είναι σημαντικό πως κανένας από τους πρωταγωνιστές δεν πάτησε πάνω
στην μπανανόφλουδα της πατριδολαγνείας και δεν βασίστηκε στη μεσογειακή τα-
ξέρω-όλα ιδιοσυγκρασία. Αναπόφευκτα, το αποτέλεσμα της δουλειάς τους
αντανακλά τον τόπο τους, και φαντάζομαι πως τα θεμέλια αυτής της προσπάθειας
είναι γεμάτα από αυτό που λέμε «παράδοση».
Κι όμως, το τελικό αποτέλεσμα είναι σύγχρονο, χωρίς παράλληλα να έχει
κόψει τη γέφυρα επικοινωνίας με το παρελθόν. Για μεγάλο χρονικό διάστημα, οι
λίστες κρασιών των εστιατορίων της Αθήνας και κατ’ επέκταση της υπόλοιπης
Ελλάδας είτε αρκούνταν σε μια μικρή αναφορά, είτε δεν αναφέρονταν καθόλου στον
κρητικό αμπελώνα. Το τοπίο πλέον έχει αλλάξει και λόγω της δραματικής αλλαγής
προς το καλύτερο της παραγωγής, αλλά και λόγω της εμφάνισης εστιατορίων καθαρά
τοπικού χαρακτήρα που λειτουργούν ως πρεσβευτές. Αλάτσι, Ντάκος, Κρήσσα Γη,
Κατσούρμπος, Τσουγκρί, είναι μερικά από τα ονόματα που μου έρχονται στο μυαλό.
Έχω την εντύπωση πως δεν είναι άλλη μια περίπτωση μόδας που ήρθε για να φύγει.
Απλώς ωρίμασαν οι συνθήκες για μια κουζίνα τοπικού χαρακτήρα, ξεκάθαρη, χωρίς
φανφάρες και πολυδιάστατες αναμείξεις. Αυτό το άρμα είναι μιας πρώτης τάξεως
ευκαιρία για το κρασί της Κρήτης να βγει εκτός συνόρων.

Οινοποίια Αργολίδας: Στην περιφερειακή ενότητα (νομό) Αργολίδας τα

περισσότερα αμπέλια και οινοποιεία βρίσκονται βορειοδυτικά στις δημοτικές
ενότητες Κουτσοποδίου και Λυρκείας, κοντά στα σύνορα με την Κορινθία, αφού η
περιοχή είναι τμήμα της ζώνης των οίνων
ΠΟΠ (ΟΠΑΠ) Νεμέα. Στην περιοχή αυτή θα εντοπίσουν οι οινόφιλοι και τις
δυνατότητες για οινοτουρισμό στην Αργολίδα.
Αμπελουργική και οινική δραστηριότητα αναπτύσσεται και στις δημοτικές
ενότητεςΆργους, Κρανιδίου και Τροιζήνας.
Από το 2008, ο αμπελώνας της Αργολίδας παράγει τους οίνους ΠΓΕ
Αργολίδα(Τοπικός Οίνος Αργολίδας).

Οινοποιία Γουμένισσας: Ανακαλύψτε τους Δρόμους του Κρασιού της Βορείου

Ελλάδος. Ταξιδέψτε ανάμεσα σε ορισμένους από τους πιο φημισμένους ελληνικούς
αμπελώνες. Σταματήστε σε ονομαστά οινοποιεία και δοκιμάστε τα αγαπημένα σας
κρασιά στον χώρο που παράγονται. Γνωρίστε τους ανθρώπους που τα φτιάχνουν.
Αναζητήστε τα παραδοσιακά προϊόντα, τη γαστρονομία της κάθε περιοχής.
Έκπληκτοι θα ανακαλύψετε πως τα αρώματα και η γεύση μοιάζουν να
εναρμονίζονται με τον τόπο, μ’ έναν τρόπο που, μέχρι να αφήσετε την πόλη πίσω
σας, μόνο να τον φανταστείτε μπορείτε.