MGA KASANAYAN SA PAGSASALITA

A. Pagtatalumpati – sining ng pasalitang pagpapahayag na may layuning makaakit

at makahikayat sa mga nakikinig.
Layunin
1. magbigay ng katuwaan
2. magdulot ng impormasyon
3. magpahayag ng katuwiran
4. magbigay ng paliwanag
5. mang-akit sa isang kilusan

Paraan ng Pagbigkas
1. pagbasa sa isinulat na talumpati
2. pagbigkas mula sa balangkas
ng talumpati
3. pagbigkas sa isinaulong
talumpati
4. pagbigkas nang hindi
MGA KASANAYAN SA PAGSASALITA
A. Pagtatalumpati – sining ng pasalitang pagpapahayag na may layuning makaakit
at makahikayat sa mga nakikinig.
Layunin
1. magbigay ng katuwaan
2. magdulot ng impormasyon
3. magpahayag ng katuwiran
4. magbigay ng paliwanag
5. mang-akit sa isang kilusan

Paraan ng Pagbigkas
1. pagbasa sa isinulat na talumpati
2. pagbigkas mula sa balangkas
ng talumpati
3. pagbigkas sa isinaulong
talumpati
4. pagbigkas nang hindi
MGA KASANAYAN SA PAGSASALITA

A. Pagtatalumpati – sining ng pasalitang pagpapahayag na may layuning makaakit at makahikayat sa mga

nakikinig.

Layunin Paraan ng Pagbigkas

1. magbigay ng katuwaan 1. pagbasa sa isinulat na talumpati
2. magdulot ng impormasyon 2. pagbigkas mula sa balangkas ng talumpati
3. magpahayag ng katuwiran 3. pagbigkas sa isinaulong talumpati
4. magbigay ng paliwanag 4. pagbigkas nang hindi pinaghandaan
5. mang-akit sa isang kilusan

BAHAGI NG PAGTATALUMPATI

1. Pambungad – inihahanda ang kaisipan ng mga nakikinig. Layuning kawilihan ang mga nakikinig
2. Paglalahad – katawan o pinakakaluluwa ng talumpati. May kawastuhan, kalinawan, pang-akit
3. Panindigan – pagpapatunay sa talumpati. Layuning mapaniwala at mahikayat ang mga nakikinig
4. Pamimitawan – huling bahagi ng talumpati. Nag-iiwan ng kakintalan sa isipan ng nakikinig

Uri ng Pagtatalumpati

1. Panlibang – naririnig sa mga piging at salusalo

2. Pampasigla – naririnig sa mga anibersaryo, pagtatapos, pagtatalaga sa tungkulin, seminar at kumbensyon
3. Panghikayat – naririnig sa mga kampanya sa panahon ng eleksyon
4. Pangkabatiran – naririnig sa mga panayam at pagbibigay ng ulat
5. Pagbibigay-galang – pagsalubong sa mga bagong kasapi ng isang samahan o pagtanggap sa isang bagong
natalaga sa isang tungkulin
6. Papuri – pagbibigay ng parangal ang layunin nito:
a. parangal – papuri sa isang namatay
b. pagtatalaga – binubuksang isang paaralan, gusali, aklatan, atbp
c. pamamaalam – aalis sa isang tanggapan at ililipat sa iba o ng isang magreretiro sa tungkulin d.
paghahandog – pagpahanga sa isang punong papaalis na sa tungkulin, paggawad ng medalya,
katibayan ng pagkilala dahil sa mabuting paglilingkod

B. Pakikipanayam – pag-uusap ng dalawang tao o grupo – ang kumakapanayam at ang kinakapanayam

Layunin: Makakukuha ng mapanghahawakang mahalagang impormasyon o kabatiran hinggil sa kinakapanayam, sa
ibang tao, sa mga bagay-bagay, Gawain, sa mga pangyayari o pangkalahatang kalagayan sa lipunan.

Uri ng Pakikipanayam

1. Ayon sa paksa
a. aktwal – ang mga tanong ay sumasaklaw sa mga impormasyon, kuru-kuro o reaksyong nais malaman
b. Nagtatampok – kinapapalooban ito ng paglalarawan at pagpapahalaga sa mga taong kilala
c. Patalambuhay – nahihinggil sa pinagdaanang buhay ng isang taong maaaring makapagbigay ng kawilihan o
kaalaman sa mga tao

2. Ayon sa pamamaraan
a. Pormal – karaniwang isinasagawa ito sa larangan ng pangangalakal, sa pagpasok sa trabaho, sa mga
awtoridad, mga dalubhasa, mga artista at iba pang kilalang tao na kailangang pagtakdaan ng panahon
b. Personal/impersonal – kadalasan ay tanong at sago tang ginagawa ditto. Kahit saan magkita, madali ang
pakikipag-usap, hindi na kailangang itakda pa

3. Ayon sa layunin
a. Karaniwan – sa daigdig ng balita, ito ang tinatawag na balitang pakikipanayam, isang uri ng pagkuha ng balita
na karaniwang pormal sa paraan
b. Kinaugalian – ito’y madalas na pinagbabatayan ng mga nasusulat na mga natatanging lathalain o artikulo sa
mga pang-araw-araw na mga babasahin
c. Pangkatan – nababatay sa bilang ng kumakapanayan at kinakapanayam

Hakbang
1. Tiyakin ang layunin ng pakikipanayam
2. Pumili at magtakda ng taong kakapanayamin
3. Alamin ang oras, lugar at tagpuan ng panayam
4. Sikaping may sapat na kaalaman tungkol sa paksa
5. Siguruhing may sapat na kabatiran tungkol sa kakapanayamin
6. Planuhing mabuti ang mga panimulang pahayag na napapaloob sa introduksyon
7. Makipagkasundo tungkol sa pagrerekord ng impormasyon

Paglikha ng mga Katanungan

1. Oo o hindi (yes-no question)
2. Open-ended
a. mga tanong na humihingi ng maikling kasagutan
b. mga tanong na humihingi ng mahabang kasagutan
3. Follow-up
a. elaboration question
b. clarification question
4. Pagbubuod (summary question)
5. Karagdagang katanungan (continuation question)

Balangkas sa Pagsasagawa ng panayam

1. Introduksyon
2. Katawan
3. Kongklusyon

Mga Dapat Tandaan Habang Nakikipanayam

1. Panatilihin ang kaaya-ayang atitud
2. Maging sensitibo sa mga non-verbal cues
a. eye contact
b. ekspresyon ng mukha
c. postura
d. muwestra
e. espasyo
3. Tiyakin na nauunawaan ng kinakapanayam ang mga follow-up na katanungan

C. Pagdedebate – binubuo ng pagtatalo ng dalawang koponan o pangkat na nagkakatuwiran sa isang proposisyon na

napagkasunduan nilang pagtalunan.
Proposisyon – isang paninindigan sa katunayan o kabulaanan ng isang bagay ng makatotohanan.

D. Pakikipag-usap – pagpapalitan ng damdamin at kaisipan sa pamamagitan ng mga salita.

Kahalagahan
1. Sa pamamagitan ng pakikipag-usap, ang isang tao’y maaaring
a. magkaroon ng mga kaibigan
b. makipagpalitan ng kuru-kuro
c. matuto ng bagong kaisipan
d. makabuo ng paniniwala
e. makabuo o makasira ng mabuting pagsasamahan
f. maaari naming makayamot at makapagpagalit sa kausap
2. Ang karanasan sa pakikipag-usap ay nakatutulong sa isang tao upang
 Maging matalas ang pakiramdam.
3. Nagagamit ito sa pakikisalamuha sa lipunan.

E. Pagkukuwento
 Kwento – isang uri ng salaysay na nagsasaad ng mga pangyayaring maaaring totoo o kaya ay kathang-isip lamang.
 Maikling kwento – isang uri ng panitikan na may katamtamang
habang salaysay ng isang

F. Pangkatang Talakayan – maayos na paraan ng masusing pagpapalitan ng kuru-kuro o opinion na ang layunin ay
makatipon ng mga kaalaman at magbigay-halaga sa mga mabisang opinion ukol sa isang paksa o kaya’y ihanap ng
solusyon ang isang problema.

G. Pagbabalita
- Paglalahad ng mga pang-araw-araw na pangyayari sa ating lipunan.
- Laglalayong ipabatid sa mamamayan ang mga huling kaganapan sa larangan
ng ekonomiya, pulitika at kultura.

H. Pag-uulat
- Isang anyo ng paglalahad na nagbibigay ng isang mahalagang impormasyon
sa isang paksang tatalakayin.
- Halimbawa: pag-uulat sa bagong tuklas na gamut sa larangan ng medisina

Ang resulta ng isang pagsusulit ay ipinapaalam ng guro sa mga mag-aaral.

I. Sabayang Pagbigkas- Isang masining na pagpapakahulugan o interpretasyon sa anumang anyo ng panitikan

Kahalagahan