Cm i Cp

1 Biomedica
Biomedica 2022,
2022, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła 2015)
2015)
- Zadanie
Zadanie 14.
14. (1
(1 pkt)
pkt)
Zmieszano 200 cm3 0,2-molowego roztworu wodorotlenku sodu z 25 cm3 35% roztworu
kwasu solnego o gęstości 1,176 g/cm3.

Oblicz stężenie molowe otrzymanej soli. Wynik podaj z dokładnością do trzeciego

miejsca po przecinku.

2 Informator
Informator CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła 2023)
2023)
- Zadanie
Zadanie 53.
53. (1
(1 pkt)
pkt)
Jakość gleb zależy m.in. od zawartości tzw. próchnicy, stanowiącej mieszaninę związków
chemicznych pochodzących z rozkładu szczątków organicznych. Sposób określenia w
przybliżeniu zawartości próchnicy w glebie polega na ilościowym utlenieniu związków
organicznych, których głównym składnikiem jest węgiel.

Utlenianie węgla zawartego w związkach organicznych można przeprowadzić za pomocą

dichromianu(VI) potasu, w środowisku kwasu siarkowego(VI) z dodatkiem siarczanu(VI)
rtęci(II) jako katalizatora (reakcja 1.), co w uproszczeniu można zilustrować równaniem:

T, … katalizator
3C + 2K2Cr2O7 + 8H2SO4 3CO2 + 2K2SO4 + 2Cr2(SO4)3 + 8H2O

W tej metodzie stosuje się nadmiar dichromianu(VI), a następnie – w obecności wskaźnika –

utleniacz dodany w nadmiarze poddaje się reakcji z jonami żelaza Fe2+ jako reduktorem
(reakcja 2.).

2−
6Fe2+ + Cr2O 7 + 14H+ → 6Fe3+ + 2Cr3+ + 7H2O

Jest to tzw. miareczkowanie reduktometryczne, podczas którego roztwór soli żelaza(II) o

znanym stężeniu znajduje się w biurecie. Ten roztwór dodaje się stopniowo do kolby z
utleniaczem i na końcu dokładnie odczytuje, jaka jego objętość została zużyta w reakcji.

Do przygotowania roztworu soli żelaza(II) najczęściej stosuje się tzw. sól Mohra o wzorze
(NH4)2SO4·FeSO4·6H2O.

Oblicz masę próbki soli Mohra, którą trzeba odważyć, żeby w kolbie miarowej o
pojemności 100 cm3 przygotować roztwór o stężeniu jonów Fe2+ równym 0,1 mol ∙ dm–3.

3 Matura
Matura Maj
Maj 2020,
2020, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła 2015)
2015)
- Zadanie
Zadanie 14.
14. (3
(3 pkt)
pkt)
Zmieszano 100 cm3 wodnego roztworu Ba(OH)2 o stężeniu 0,2 mol∙dm−3 z 40 cm3 wodnego
roztworu HCl o stężeniu 0,8 mol∙dm−3. W mieszaninie przebiegła reakcja opisana
poniższym równaniem:

H3O+ + OH− → 2H2O

14.1. (0–2)

Oblicz pH powstałego roztworu w temperaturze 25°C. W obliczeniach przyjmij, że

objętość tego roztworu jest sumą objętości roztworów Ba(OH)2 i HCl. Wynik końcowy
zaokrąglij do drugiego miejsca po przecinku.

Obliczenia:
14.2. (0–1)

Wpisz do poniższej tabeli wartości stężenia molowego jonów baru i jonów chlorkowych
w otrzymanym roztworze.

[Ba2+ ], mol ∙ dm−3 [Cl− ], mol ∙ dm−3

4 Matura
Matura Maj
Maj 2019,
2019, Poziom
Poziom podstawowy
podstawowy (Formuła
(Formuła 2007)
2007)
- Zadanie
Zadanie 9.
9. (2
(2 pkt)
pkt)
Sporządzono 350 cm3 wodnego roztworu chlorku potasu (KCl) o stężeniu 1 mol ⋅ dm−3.

Oblicz masę soli, która pozostanie po całkowitym odparowaniu wody z opisanego

roztworu.
5 Matura
Matura Maj
Maj 2019,
2019, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła 2007)
2007)
- Zadanie
Zadanie 29.
29. (2
(2 pkt)
pkt)
Oblicz, ile centymetrów sześciennych wodnego roztworu kwasu etanowego o stężeniu
równym 41,0% masowych i gęstości 1,05 g·cm−3 należy rozcieńczyć wodą, aby otrzymać
200,00 cm3 roztworu kwasu etanowego o stężeniu 0,70 mol·dm−3.

6 Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2018,
2018, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 12.
12. (2
(2 pkt)
pkt)
Mieszaninę soli KBr i MgBr2 o masie 4,22 g rozpuszczono w wodzie i otrzymano 1,00 dm3
roztworu, w którym stężenie jonów Br jest równe 0,04 mol · dm–3.

Oblicz masę bromku potasu KBr w opisanej mieszaninie.

7 Matura
Matura Maj
Maj 2018,
2018, Poziom
Poziom podstawowy
podstawowy (Formuła
(Formuła 2007)
2007)
- Zadanie
Zadanie 13.
13. (2
(2 pkt)
pkt)
Przeprowadzono doświadczenie zgodnie z poniższym rysunkiem.

Podczas doświadczenia w kolbie przebiegła reakcja chemiczna zilustrowana równaniem

Mg + 2HCl → MgCl2 + H2

W kolbie umieszczono próbkę magnezu o masie 2,4 grama i stopniowo dodawano kwas
solny. Stwierdzono, że magnez przereagował całkowicie po dodaniu 100 cm3 roztworu HCl
o stężeniu cm. Przebiegła reakcja opisana powyższym równaniem.

Oblicz stężenie molowe użytego do reakcji kwasu solnego.

8 Matura
Matura Maj
Maj 2018,
2018, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła 2007)
2007)
- Zadanie
Zadanie 18.
18. (2
(2 pkt)
pkt)
W jednej z przemysłowych metod otrzymywania kwasu siarkowego(VI) jako substrat
pierwszego etapu stosuje się piryt (FeS2) – powszechnie występujący minerał.

FeS2 → SO2 → SO3 → H2SO4

W wyniku opisanego procesu – do którego na pierwszym etapie wykorzystano 100 gramów

pirytu niezawierającego zanieczyszczeń – otrzymano wodny roztwór kwasu siarkowego(VI)
o stężeniu 96% masowych. Sumaryczna wydajność procesu była równa 85%.

Oblicz masę wodnego roztworu kwasu siarkowego(VI) uzyskanego w opisanym procesie.

9 Matura
Matura Maj
Maj 2017,
2017, Poziom
Poziom podstawowy
podstawowy (Formuła
(Formuła 2007)
2007)
- Zadanie
Zadanie 6.
6. (3
(3 pkt)
pkt)
W poniższej tabeli zestawiono wybrane właściwości dwóch substancji oznaczonych
numerami I i II:
 Właściwość Substancja I Substancja II

masa molowa 42 g ⋅ mol−1 46 g ⋅ mol−1

temperatura topnienia pod ciśnieniem 1013 hPa 610°C – 114°C

temperatura wrzenia pod ciśnieniem 1013 hPa 1360°C 78°C

84 g w 100 g
rozpuszczalność w wodzie w temperaturze 20°C nieograniczona
H2 O

przewodnictwo elektryczności przez wodny

przewodzi nie przewodzi
roztwór

Na podstawie: W. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 1997.

6.1. (1 pkt)

Oceń, czy poniższe informacje są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa,
albo F – jeśli jest fałszywa.

Substancja I jest związkiem jonowym, a substancja II – związkiem

1. P F
kowalencyjnym.

Substancja I jest – w temperaturze 20°C – lepiej rozpuszczalna w wodzie niż

2. P F
substancja II.

3. Obie substancje ulegają dysocjacji jonowej pod wpływem wody. P F

6.2. (2 pkt)

Oblicz stężenie procentowe (w procentach masowych) nasyconego wodnego roztworu

substancji I w temperaturze 20°C.
10 Matura
Matura Maj
Maj 2017,
2017, Poziom
Poziom podstawowy
podstawowy (Formuła
(Formuła 2007)
2007)
- Zadanie
Zadanie 14.
14. (2
(2 pkt)
pkt)
Oblicz, ile cm3 wodnego roztworu NaOH o stężeniu cp = 5,0% (w procentach masowych) i
gęstości równej 1,1 g·cm–3 należy odmierzyć, aby w odmierzonej objętości roztworu
znajdowało się 0,5 mola NaOH.

11 Matura
Matura Maj
Maj 2016,
2016, Poziom
Poziom podstawowy
podstawowy (Formuła
(Formuła 2007)
2007)
- Zadanie
Zadanie 11.
11. (2
(2 pkt)
pkt)
Rozpuszczono w wodzie 33,2 g jodku potasu (KI), w wyniku czego otrzymano 150 cm3
roztworu.

Oblicz stężenie molowe tego roztworu.

12 Matura
Matura Maj
Maj 2016,
2016, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła 2007)
2007)
- Zadanie
Zadanie 13.
13. (2
(2 pkt)
pkt)
Oblicz, ile cm3 wodnego roztworu NaOH o stężeniu 2,0 mol · dm–3 należy zmieszać z
wodą destylowaną, aby otrzymać 200 cm3 roztworu o stężeniu 0,1 mol · dm–3.

13 Matura
Matura Maj
Maj 2016,
2016, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła 2007)
2007)
- Zadanie
Zadanie 36.
36. (2
(2 pkt)
pkt)
Glicyna (kwas aminoetanowy) zaliczana jest do aminokwasów obojętnych, które
charakteryzują się punktami izoelektrycznymi w zakresie pH 5,0–6,5. Reaguje z kwasami i
zasadami, a w odpowiednich warunkach ulega reakcji kondensacji. Po wprowadzeniu
glicyny do świeżo uzyskanej zawiesiny wodorotlenku miedzi(II) tworzy się rozpuszczalny w
wodzie związek kompleksowy, a powstający roztwór przyjmuje ciemnoniebieskie
zabarwienie.

Na podstawie: J. McMurry, Chemia organiczna, Warszawa 2005.

Sporządzono 100 gramów wodnego roztworu pewnego dipeptydu. Stężenie roztworu

wynosiło 10% masowych. Następnie przeprowadzono częściową hydrolizę dipeptydu
znajdującego się w roztworze, w wyniku której jako jedyny produkt otrzymano glicynę w
ilości 0,1 mola.

Oblicz stężenie dipeptydu, wyrażone w procentach masowych, w roztworze

otrzymanym po częściowej hydrolizie, tzn. w momencie uzyskania 0,1 mola glicyny.
14 Matura
Matura Maj
Maj 2015,
2015, Poziom
Poziom podstawowy
podstawowy (Formuła
(Formuła 2007)
2007)
- Zadanie
Zadanie 13.
13. (2
(2 pkt)
pkt)
Masa jodu stanowi 3% masy jodyny.

Oblicz, ile gramów jodu należy użyć, aby otrzymać 100,0 cm3 jodyny, której gęstość jest
równa 0,8 g · cm–3. Wynik zaokrąglij do pierwszego miejsca po przecinku.

15 Matura
Matura Maj
Maj 2015,
2015, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła 2007)
2007)
- Zadanie
Zadanie 16.
16. (1
(1 pkt)
pkt)
Jodyna jest preparatem o działaniu odkażającym. Aby otrzymać 100,0 gramów jodyny,
miesza się 3,0 gramy jodu, 1,0 gram jodku potasu, 90,0 gramów etanolu o stężeniu 96%
masowych (pozostałe 4% masy stanowi woda) oraz 6,0 gramów wody. Powstała mieszanina
jest ciemnobrunatnym roztworem.
Jod rozpuszczony w etanolu ma ograniczoną trwałość. Reaguje z wodą obecną w
roztworze, tworząc jodowodór i kwas jodowy(I) o wzorze HIO, który z kolei utlenia etanol
najpierw do aldehydu, a następnie − do dalszych produktów. Aby zapobiec tym
przemianom, do jodyny dodaje się rozpuszczalny w wodzie jodek potasu. W wyniku reakcji
jodu cząsteczkowego z jonami jodkowymi powstają trwałe jony trijodkowe, dzięki czemu
jod nie reaguje z wodą.
Na podstawie: http://www.doz.pl, A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa
2010 oraz R.T. Morrison, R.N. Boyd, Chemia organiczna, t. 1, Warszawa 2008.

Oblicz stężenie procentowe (w procentach masowych) etanolu w jodynie przy założeniu,

że nie zaszła reakcja utleniania etanolu. Wynik zaokrąglij do pierwszego miejsca po
przecinku.

16 Matura
Matura Maj
Maj 2015,
2015, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła 2015)
2015)
- Zadanie
Zadanie 18.
18. (2
(2 pkt)
pkt)
W temperaturze 20°C rozpuszczalność azotanu(V) potasu jest równa 31,9 grama na 100
gramów wody.

Oblicz stężenie molowe nasyconego wodnego roztworu azotanu(V) potasu w

temperaturze 20 °C, jeżeli gęstość roztworu jest równa 1,16 g · cm−3 .

Na podstawie: J. Sawicka i inni, Tablice chemiczne, Gdańsk 2004.

17 Zbiór
Zbiór zadań
zadań CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła 2015)
2015)
- Zadanie
Zadanie 62.
62. (1
(1 pkt)
pkt)
Do 100 cm3 wodnego roztworu CaCl2 o stężeniu 0,1 mol · dm−3 dodano 100 cm3 wodnego
roztworu NaCl o stężeniu 0,1 mol · dm−3, a następnie 100 cm3 wodnego roztworu AgNO3 o
stężeniu 0,1 mol · dm−3.

Podaj wzory jonów, które pozostaną w końcowym roztworze i oblicz ich stężenie
molowe. Przyjmij, że objętość roztworu końcowego jest sumą objętości roztworów
zmieszanych.

18 Zbiór
Zbiór zadań
zadań CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła 2015)
2015)
- Zadanie
Zadanie 64.
64. (2
(2 pkt)
pkt)
Zmieszano 200,00 cm3 technicznego kwasu solnego o stężeniu 30,00% (wyrażonym w
procentach masowych) i 200,00 cm3 wody destylowanej.
Na wykresie przedstawiono zależność gęstości kwasu solnego od jego stężenia
procentowego.
 Na podstawie: J. Sawicka i inni, Tablice chemiczne, Gdańsk 2001, s. 225.

a) Oblicz stężenie procentowe (w procentach masowych) otrzymanego kwasu solnego.

Przyjmij, że gęstość wody wynosi 1,00 g · cm–3.

b) Oblicz stężenie molowe otrzymanego kwasu solnego. Przyjmij, że objętość tego

roztworu jest sumą objętości kwasu solnego technicznego i wody.
19 Zbiór
Zbiór zadań
zadań CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła 2015)
2015)
- Zadanie
Zadanie 67.
67. (1
(1 pkt)
pkt)
Zmieszano dwa roztwory wodne wodorotlenku potasu (roztwór A i roztwór B) i otrzymano
roztwór C. Roztwór A o gęstości d = 1,1818 g · cm−3 otrzymano przez rozpuszczenie 40 g
stałego KOH w 160 g wody. Roztwór B o gęstości 1,2210 g · cm−3 i stężeniu procentowym
KOH 24% masowych miał objętość 500 cm3.

Na podstawie: J. Sawicka i inni, Tablice chemiczne, Gdańsk 2001, s. 225.

Oblicz stężenie procentowe (w procentach masowych) roztworu C. Wynik podaj w

zaokrągleniu do jedności.

20 Zbiór
Zbiór zadań
zadań CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła 2015)
2015)
- Zadanie
Zadanie 68.
68. (1
(1 pkt)
pkt)
Zmieszano dwa roztwory wodne wodorotlenku potasu (roztwór A i roztwór B) i otrzymano
roztwór C. Roztwór A o gęstości d = 1,1818 g · cm−3 otrzymano przez rozpuszczenie 40 g
stałego KOH w 160 g wody. Roztwór B o gęstości 1,2210 g · cm−3 i stężeniu procentowym
KOH 24% masowych miał objętość 500 cm3.
 Na podstawie: J. Sawicka i inni, Tablice chemiczne, Gdańsk 2001, s. 225.

Oblicz przybliżone stężenie molowe roztworu C. Wynik zaokrąglij do dwóch miejsc po

przecinku. Przyjmij, że objętość roztworu C jest sumą objętości roztworów A i B.

21 Zbiór
Zbiór zadań
zadań CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła 2015)
2015)
- Zadanie
Zadanie 69.
69. (1
(1 pkt)
pkt)
Zmieszano dwa roztwory wodne wodorotlenku potasu (roztwór A i roztwór B) i otrzymano
roztwór C. Roztwór A o gęstości d = 1,1818 g · cm−3 otrzymano przez rozpuszczenie 40 g
stałego KOH w 160 g wody. Roztwór B o gęstości 1,2210 g · cm−3 i stężeniu procentowym
KOH 24% masowych miał objętość 500 cm3.

Na podstawie: J. Sawicka i inni, Tablice chemiczne, Gdańsk 2001, s. 225.

Oblicz masę wody, jaką należy dodać do powstałego roztworu C, aby jego stężenie w
procentach masowych osiągnęło wartość 10%. Wynik podaj w gramach i zaokrąglij do
jedności.
22 Zbiór
Zbiór zadań
zadań CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła 2015)
2015)
- Zadanie
Zadanie 128.
128. (1
(1 pkt)
pkt)
Siarkowodór otrzymywany jest w laboratorium w reakcji kwasu solnego z siarczkiem
żelaza(II). Reakcja ta przebiega zgodnie z równaniem:

FeS(s) + 2HCl(aq) → FeCl2 (aq) + H2S(g)

Tak otrzymany gazowy siarkowodór wykorzystuje się w analizie chemicznej do wytrącania

osadów trudno rozpuszczalnych siarczków, np. siarczku cynku. Gdy wodny roztwór, w
którym znajdują się jony cynku, nasyca się siarkowodorem, zachodzi reakcja opisana
równaniem:

Zn2+ + H2S → ZnS ↓ + 2H+

Po zakończeniu reakcji biały osad siarczku cynku odsącza się na sączku z bibuły, przemywa
i umieszcza wraz z sączkiem w uprzednio zważonym porcelanowym tyglu. Następnie spala
się sączek i praży osad w temperaturze 900°C aż do uzyskania stałej masy. Podczas
prażenia osad siarczku cynku przechodzi w tlenek cynku zgodnie z równaniem:

2ZnS + 3O2 → 2ZnO + 2SO2 ↑

Znając masę otrzymanego tlenku cynku, można obliczyć masę cynku, który znajdował się w
badanym roztworze.

Na podstawie: J. Minczewski, Z. Marczenko, Chemia analityczna. Chemiczne metody analizy ilościowej, t. 2, Warszawa
1998, s. 174–175

Aby wyznaczyć stężenie jonów cynku w badanym wodnym roztworze rozpuszczalnej soli
cynku, pobrano próbkę tego roztworu o objętości 50 cm3 i umieszczono ją w zlewce.
Pobrany roztwór rozcieńczono i ogrzano, a następnie pod wyciągiem nasycano
siarkowodorem. Po upływie godziny od zakończenia reakcji wytrącony osad odsączono,
przemyto i włożono do tygla, w którym był prażony do stałej masy. Otrzymano 243 mg
tlenku cynku.

Oblicz stężenie molowe jonów cynku w badanym roztworze.

23 Zbiór
Zbiór zadań
zadań CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła 2015)
2015)
- Zadanie
Zadanie 165.
165. (1
(1 pkt)
pkt)
W pracowni chemicznej znajduje się roztwór kwasu octowego o stężeniu 10% masowych.
Zaprojektuj sposób postępowania, który pozwoli z tego roztworu otrzymać roztwór kwasu
octowego o stężeniu 6% masowych. Dysponujesz: zlewką, w której znajduje się 200 g
roztworu kwasu octowego o stężeniu 10% masowych, zlewką, w której znajduje się 500 g
wody destylowanej, pustą zlewką o pojemności 0,5 dm3, szklaną bagietką oraz wagą
laboratoryjną.

Zapisz odpowiednie obliczenia, które należy wykonać, aby otrzymać roztwór kwasu
octowego o stężeniu 6% masowych z roztworu tego kwasu o stężeniu 10% masowych.

24 Zbiór
Zbiór zadań
zadań CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła 2015)
2015)
- Zadanie
Zadanie 167.
167. (2
(2 pkt)
pkt)
W pracowni chemicznej znajduje się roztwór kwasu octowego o stężeniu 10% masowych.
Zaprojektuj sposób postępowania, który pozwoli z tego roztworu otrzymać roztwór kwasu
octowego o stężeniu 6% masowych. Dysponujesz: zlewką, w której znajduje się 200 g
roztworu kwasu octowego o stężeniu 10% masowych, zlewką, w której znajduje się 500 g
wody destylowanej, pustą zlewką o pojemności 0,5 dm3, szklaną bagietką oraz wagą
laboratoryjną.
Oblicz stężenie molowe roztworu kwasu octowego (o stężeniu 10,00% masowych)
znajdującego się w zlewce, jeżeli gęstość tego roztworu wynosi 1,0121 g · cm–3 oraz
stężenie molowe roztworu kwasu octowego (o stężeniu 6,00% masowych) otrzymanego
po rozcieńczeniu, jeżeli jego gęstość wynosi 1,0066 g · cm–3.

Źródło: J. Sawicka i inni, Tablice Chemiczne, Gdańsk 2004, s. 224.

25 Matura
Matura Maj
Maj 2014,
2014, Poziom
Poziom podstawowy
podstawowy (Formuła
(Formuła 2007)
2007)
- Zadanie
Zadanie 29.
29. (2
(2 pkt)
pkt)
Oblicz stężenie molowe roztworu glukozy, wiedząc, że w 0,1 dm3 tego roztworu znajduje
się 3,6 grama glukozy. Przyjmij masę molową glukozy M = 180 g · mol–1.