' ' '
i<m Ccr^^cr ,rfi
CCcr
>? <«L'<x:cc (c
XCCC «' '
^ - '.:^CCXC e
c xrcccXs €
C CC(L c <
.1 CC r
cT «rrc.cg:^
<: ccc c<^c«
r (€Ci C'^' ^<
^ CCft Cc C<CLcC:c€I(-CC'cc
C< C<'
o
'
,
'
ecc<A-c < Cv r'<SJ0eoc:"Cc:rc
C'-
'^;
C<SJ^<'
^-
^ ^
( c
<^ ' ^5 ^^*^ « ccc< '
cC« r
'
<C u:^^c <cci. (c:<^c
. ^( -.(CC^ Q^ ccc < <
c^c
cccr<rc'<ac: <^(cc< <(i[^c.co«^,<(3 fu"^r^<:.r "
C'^\ Cdfi
L
<
C^ ' CCCrf
.Crc'CCC<SgC^ ^VcC f<O^C0(«aK C'"'-«^ c cc cc:cm:.^ cccc<^
.CcccCr^C:«IELcc€ «O^CGCi^
c wcc.^dCTccC CCMjX ccOOc ^i r :<amS
c^^C
'
4c c t
Ccc^CsrLCcC^ C<3^cc
C C (C CC ^<^ .C C<C: <r C4K c cc^ <
C <k <Cc C_'
.
CcC cc
;cccccccc
c ir<acC «'f
.«'^c:c«
c;c<( <j -^
Wc^c: c^c.fftc ".
.^^^ CC.CCiCC r c .r^
:<€ C ^c CW^.' Cccc VILLANOVA COLLEGE LIBRARY [r (.
CCCC C' «XccCC^cC^- C rc^-
Villonova, Pennsylvcmia rmtr'-^
cc:.a<<icccc^ c 'cm
.CC'^^C1CCC<SCC<^ r «!(
c:c:(Sl-' f <c (
This book was donated
C(C'«:ccc<rc^C' cc<2c
c cc Oicc' '
c <s:Cc<cr,'C c< cc < ...3--~A^49. CM2<a^^s<c:
ccccscc^ccgo: cccc- by
'<cr^i^3c.^
^«.CS:fiCC-..
=iev.....ii.,...Sulli-y-an,.-0-,S.,.A-.
c^aEsc cc (@^<:c<j^
cC
cC
c
C cc.<c.<X'Ccca<'C^ m"^S^cc^CCCd
.i<XCfCC c;'<iSCCrC ' CCcC'^
<Ii(c<f(C( CC3Ccc(^:<
CCccc ' >C?<CC<:C v:<i> •
cCCC ^
CcCC CCC<^<^c
c #:' ;Sf flgt:??:^
ccC'cCc CCC'^ccQ^ 'd^c'CI^CCl
CCC CC CCC'<^CCC^ ^zc
s^cccc" cccc^cssc^^ <::<
^55- CC' €:CSX:<mm^^L ^'
€: C '
«i
7CC<C ^tr -
rc(^^ JC' C CCC
BC\C^ CC C c '
cc^.
^ .rc<c:c.cc:c._.^
T" CCCcc- <CCC CcCiC C
mir.((.r<Z. CCcGC <;
ccc.(C<£5CCc,«[:<^t,cc %:C' ccccccc, <
'\ cc CCOC^
c
i: cC €(C _lCC. C^^<!
^<^(C<Qi8:c ^ ^ e-.
CiC
"cc
"CC'
'CC'
rrc cccc cc^^^
rc cccc cc^^
(C^-C . r "l:r<rc:'.' Cc^IL^. .
'
.ccc CCOCCC- «C C
.rcrc '
c r: .
c c<c cccc^m
<:i:<c 'C ccf^p.:^ .?
f:
CCCCSCC. CC:':cCCCC^'^^C
*:CC'CCCcdC ccCc^'-CC rwc:'C:'.' ccc^^c j
rcLc^cccccc c«r<5? c<cc «c^. Ic, .C..CC.
:<!^c 'ccc^cc ^cc ''-C' ccccgi^^cJ
"C^^ <S
;- CC C C(Cf c Ci^Ccct<gc ccc CCCCc
CCE
.
Cc c
cc '
CC(C CC^CCCCC, CC«£C^ :
CCc ctB^C(C^ C(CC:C:_ C.-
:C cccc ICC COC'
cccc<..c«®cc«i'<& ccccc<c:c- £_<^ :<: c(C<s^ crc
'^^^c<^^cc:C"C c
c
C
c
c
C
c
c
c .
c^:c<2
c<s
^c c^
^
c<^ . 'C' CC<eCc(C ^1>. cf'(<:c:c<i ii"C^^eicrC' c c. cc ^c< crc
c *^< '<c ccCcc cgcc^ (c:<c:: <^ a irc«c^'crc^: •(<<_:
.iC( .cc<OCccc^c:_ca^C: -^ ^c <iEC<tr<7rr'-
<^^:c<r€r
:<?
«j :^<^pj
'Ccc<«?ci
€f<0^Cm (<<["' 'j
«(nxCCCCC^s^!^'^ j
<<^
<€ '(«(fCC <^
('<Z<<( C'i'i<i.
Jc C^C^^i C<r 'C^r^rcc c4C(^^CC(f^
J' Ci c^
<C'. C <CC
((« r ,CiC(-'
l'C' 'C€CCC(^'<C«' ^C CKX^SC^^CC CC fC€<
jc 'C<CCCCC€'€ <
<£^C C^C^Cc&cC ^ cC r^<€
: C( mcccc€'(€' r cf (^(^^T^cccCfcc: ''i <€
- - — - *-'
fCcrCC^'' r<t?(f? cigj: cc^,
^c^OC cCo C^ c ^CCCC4
C CCCCSI^ rarr<
<mmccMC€
uCcs;<;a: i«
ic_c< ccm' ««
C^Tc? ^c '<^r^<r cc,<s
^ <3rccx . i^mZ Cc <c:cw
^'^
<r<^^CCi®«K«m<fCC: € <XC<£? '
«c ^c ii' cc_<'C(i:?C4is<i
c c^s-cc^rcc
m ccc
CC5> CCr
<^cc
C(2c"CC CC<^
'.c<g
S ^<rc
C<gilKcCcc«s <mcu^c(fr mc<zc< cmz'^(c^€CC4
% ^C«K^C
<cm^<^<
cm. cc' oc^csc ccrcc^. cd
cc:<r. cr<c' cc <m: 'CC<i
ci3m:cc<c «
r^ S'^5^^ 'CC'CCc^fe*S
ccc cc (-c^xmo- c:c<m ccKi
CjjCh CC (C^OEC "CCTC^: CC^'
ccctci cr '^d^c "<sc c^ 'CC5- • ^rc<C^<|^cc <^^ CTCCcSI C
rccc<<£r:'<K<iorc''crc:- ^Sic<cg(«
3KM^c<^ES<cC'C<^ r «^ cx^rc -. cc(r^cr:ccc^
^CC cr<^ <K^^^^C^ c^cc c
»(CCC
f( crr'^^P^>-^^^''Cc^'^<^
c c cca
CCcC^ ^ CCiCCC
.f( ( r (CCC' (
d^<Sz<
<^^< cm ig v<CC( rc
^^c^'!-<m^< c l «<r r'
(CCC -
jf tCCCicc-
•
( Cc
ccccc:c ec:(
'C:c<ci--crc«C'C cCC^
ccc
-
C^«C&^ CC rc§|^C'C 'ccc: -cCC<
; <:cs<«Svc-^cc'c .L.CC'
,^ccs<^:'"crcr< c CC
g:^^*^«: c<r^^ cCCCJ
rCCSCC
^cccccc^-' S^^ccc^^c C
^ ccar cc
ACTA
SANCTORUM
MHISIIS. — EX TYPIS V" GOUPY, VIA GARANClfeHE, 5.
.
^^' 1 Sanc<loroii> qjj
K?t1
'»/.,
««... ^^
M .'^"i
•-'i'<
h L^^
.^ A
pS€
1S5»5^«
^ca?::a ^^
'W^
m
p\ APRlLlS
coil ecte, digefta,
^l^^^^^^^.o
GODEFRIDO HET^SC
iteSa
j4 e 5ocietate lef«^-
'
quo priores x
TOMVS 1
dies contineJitur-
'im Cat.il^^S
•^;
^''amitttinlur d\u> anti^nisstmi
'ROTnanprutn ^I^oviificurTL,
" ohscriuitixmihiii
^ttriu ad illos
'uiiunifunlur ^4trta G-ra:ca
ai eosdem diarpertinentia.
' OITIO XOVISSIMA.
curante ^
'VE CARNAN^^M
\v
- -^54e% --
^"^'T/
,-^^
1
">:.
ti*«i
'njJT5X<^<i>
JV^HA
-PARISIIS & ROMvE.APVD VlCTOREM PALMK. M. DCCC. LXV.c"
ACTA
SANCTORUM quotquot toto orbe coluntur, vel a catholicis scriptoribus celebrantur
QU^ EX LATINIS ET GRyECIS, ALIARUMQUE GENTIUM ANTIQUIS MONUMENTIS
COLLECTA, DICESTA, ILLUSTRATA A
GoDEFRiDo HENSCHENIO et Daniele PAPEBROCHIO,
E SOCIETATE JBSU.
EDITJO NOVISSIMA CUBANTE JOANNE CAHNANDET
APRILIS TOMUS PRIMUS
COMPtECTElVS DIES X I-RIORES
ROMANORUM PONTIFICUM, CUM VARIIS AD ILL03 OBSER V.VTION BUS
PR.CMITTUNTUR DUO ANTIQUI SSIMI CATALOGI 1
SUBJUNGUNTUR ACTA GRJiCA AD EOSDEM DIES PERTINENTIA.
PARISIIS ET ROMM
APUD VICTOREM PALME, bibliopolam.
1866
SANCTISSIMO ET BEATISSIMO
PATRI ET DOMINO NOSTRO
CLEMENTI X
PONTIFICl OPTIMO MAXIMO.
Sanctorum Acta, a nobis et pise niera. Joannc Bollando collecta
liactenus, digesta, illustrala, Sanctissime Pateu, ideo fuerunt ad
Urbani VIII, Alexandri VII, Clementis IX Decessorum Tuorum delata
pedes, quod unius Apostolicse Sedis judicio permiseril Ecclesia defl-
nire ritum, quo sint ab hominibus venerandi in terris, quos supra
omnem humanse cognitionis captum Ecclesiai Sponsus glorificavit in
ccelis. Nunc operis, ab illis haud mediocriter probati, parlem quar-
tam, qua mensis Aprilis continetur, Sanctitati sistimus TuvE : non
tantum ob eam rationem, qua; ceteris omnibus mensibus fuit erit-
que communis ; sed ob aliam etiam, ipsi Aprili specialem ac pro-
priam quod unus bic plurium Sanctorum Pontificum gesta referat,
:
quam alii multi menses simul ; videlicet Cleti, Sixti i, Amceti, So-
teris, Caii, Marcellini, Julii I, Anastasii I, Coelestimi I, Leonis Magni,
et Leonis IX. Horum acta temporaque quia non poterant sufficienter
haberi explicata absque distinctiori decessorum successorumque no-
titia ; et velut in catena nexorum mutuo annulorum, proximos sibi
utrimque coha^rentes quicumque movebatur trahebat secum ; vix
seculis Romanus Epi-
ullus fuit totis quatuor primis rei Chrisliana;
scopus, cujusnon esset suscitanda illustrandave
memoria. Ad hoc
porro antiquissimo duo eorum Catalogi, cum ipsi
per se contulere
primi feternique Pon-
subsidium maximum, tura occasionem dedere
tificis Jesu setatem omnera, a nalivitale ad passionem, exa-
Christi
atque perpe-
minandi,etcum vulgari qua utimur ^Era comparandi,
successionemYicarioruraejus,usque
tua serie explicandi ordineraac
ad priraum tomum prselirai-
ad Bonifaciura ii, quod fit in Diatriba
riari. Est igitur mensis
Aprilis peculiari quodara titulo Pontifi-
instilutionera confirmatio-
cius Quid ^ quod Rcligiosorura Ordinura
Petri Cathedrara essc voluerunt
sacrosancta
nemque penes solam
jusserunt Processus formatos
Concilia
•
et ad idera tribunal deferri
pra^claram
in causaeorum, quorum sanctitatera, virtutum exemplis
coruscam, aris templisque dignara pro-
et miraculorum evidentia
devotio flagitat. Alqu. de Sanct.s ac
nuntiari fidelium populorum
Xiclensi, Notkero Sangallens-
Beatis Francisco Paulano, Guilielrao
,
„
T. Ir
Jpnlis ,
i Hermanno
^ /J^'^
Hermanno Sleinfeldensi, Wernhero Bacheracensi, Jacobo Bitectensi,
Simone Tudertino, Peregrino Foroliviensi, aliisque nonnullis au-
thenlica taliura actionum instrumenta, ex autographis Tabellionum
Pontificiorum membranis, mensis hic producit in lucem, plura quam
antehac in cunctis prioribus simul prodierint : et Cluniacensium,
Cisterciensium, Cavensium, Silvensium, Tironiensiummonachorum,
sub Begula Sanctissimi Patriarchae Benedicti per numerosissimas
Congregationes divisorum, origines ; Fratrum quoque Carmelitarum
ac Minimorum exordia dcducit, ex scriptorum vetustissimorum flde,
eo apud omnes futura majori, quo rerum quse tractantur tempora
vel complectuntur arctius aetate sua vel propius attingunt. Tam
multis ergo nominibus Pontificium Tribunal respiciens Mensis, quot
alius nullus, merito istic ambit invenire Patronum, ubi necessario
debet habere Judicem : speratque cum Auctoribus suis, ad Sancti-
TATis TUiE Pedes prostratis, nihilo minori se suscipiendum favore,
quara qui eadcra fiducia Bomam accedentes, Januarius, Februarius,
Martisu, a pra^nominatis Decessoribus Tuis Apostolicam nobis Bene-
dictionem jara toties retulere, ad reliquas operis vasti partes raelius
promptiusque elucubrandas. Id enim hac studiorum nostrorura obla-
tione, Tu^ Beatitudini facienda, spectamus ; ut Tuo ex Pectore, Pa-
TEr Sanctissime, velutexlucisindefectibilis fonte, derivatos radiosin-
feramus in obscuros sancta? anliquitatis recessus, ad Dei gloriara,
Sanctorura honorem, publicam privatamque utilitatem Ecclesise :
cui utinam longo adhuc lempore prsesis feliciter ; ut possis eamdem
novorum Patronorura et numero ornare ssepius et fulcire prgesidio j
donec illorum ipse consortio, annis raeritisque cumulalissimus acce-
das. Ita post huraile Pedura Apostolicorum osculura vovebamus. An-
tuerpiae mdclxxv.
SANCTITATIS TU^
minimi famuli
GoDEFRiDus HENSCHENIUS,
Daniel papebrochius.
Socielatis Jesu Sacerdoles.
FACULTAS
R. P. PROVINCIALIS FLANDRO-BELGICyE SOCIETATIS JESU,
ET SUMMA PRIVILEGII CiESAREl.
Acta Sanclorum mensis Aprilis, coUecta digesta et illustrata labore studio
Cum Godefridi Henschenii et Danielis Papebrochii, c Societate Jesu, ires dicta; Societa-
et
tis Theologi legerint, opusque laboriosum, eruditum, ac luce pubiica dignum
judicarint ; Ego infrascriptus Societatis pr.-efatjc per Flandro-Beigicam Praepositus Pro-
vincialis, potestate ad id mihi facta a Reverendissimo Patre Nostro Joanne Pauio
Oliva Prseposito Generali, concedo Michaeli Cnobbaeri, Typographo Antuerpiensi, fa-
cultatem eadem Acta cxcudendi.
Cumque sacree Csesarea? Majestatis decreto cautum sit, ne qui libri a Societate Jesd
conscripti, in provinciis Romano Imperio subjectis, excudantur aut venales proponantur
absque ejusdem Societatis consensu; hisce declaro eumdem Typographum isto privilegio
legitime frui. In quorum fidem hisce, officii mei sigillo munitis, manu mea subscripsi.
Actum Antuerpiae, dievi mensis Decembris, mdclxxiv.
LAURENTIUS VAN SCHOONE.
APPROBATIO CENSORIS.
Infrascriptus fidem facio, me legisse Acta Sanctorum Aprilis, a Beverendis Patribus
Godefrido Henschenio et Daniele Papebrocliio Sgcietatis Jesu Presbyteris, magno
labore nec minori doctrina, collecta, digesta, et illustrata. Opus, olim per Summos
Pontifices desideralum, atque Apostolicis Notariis demandatum ; tractu temporis, per
haereticorum nequitiam ct simpliciorum inscitiam, varie obscuralum ; nostro hoc aevo,
per dicla; Societatis Scriptores, ctfptum nova methodo ehicubrari ; et in antehac vulga-
tis Januarii, Februarii, Martii mensibus, per Alexandrum vii etCLEMENTEM ix, utrumque
recordationis felicis Romanum Pontificem, insigniter laudalum; atque per Eminentissi-
mos Cardinales, lllustrissimos ac Reverendissimos Archiepiscopos et Episcopos, Reli-
giosorumque Ordinum Generales, et doclissimos viros quamplurimos, magnificis judiciis
approbatum, communique Christiani Orbis plausu exceptum ; in quo prudens Eruditio,
ANTiQUA REDUciT ; ct simplex Veritas, obscura revelat. Igilur et hunc Aprilem, tribus
tomis comprehensum, praememoratis mensibus nihilo inferiorcm ;
quin ctiam, pro
modo crescentis usu scienti.Te, ipsis prjestantiorem ; luce publica dignissimuni censeo ;
ut qui nihil contineat, quod Orthodoxa; Fidei adversetur, multa autem scitu utilia dele-
gat ac manifestet. In quorum fidem hisce subscripsi. Antuerpia; xvi Februarii, anno Do-
mini mdclxxv.
AUBEBTUS VANDEN EeDEN I. V. L.
Protmotarius Apostoiicus, Canonicus et Archidiaconus,
lUustrissimi ac Reverendissimi D. Episcopi Antuerpiensis Vicarius Generalis,
Librorum Censor.
SUMMA PRIVILEGII
REGIS CATHOLICI.
CAWOLUS, Dei gratia Hispaniarum, Indiarumque, etc. Rex Catholicus, Archidux
Auslria, Dux Burgundia-, Brabanlia?, etc. Serenissimus Belgarum Princeps, di-
plomate suo sanxit, ne quis Acta Sanctorum mensis Martii, auctoribus Gode-
frido Henschenio, Daniele
Papebrochio Socielatis Jesu Sacerdotibus edita, prffter
et
voluntatem Michaelis Knobbari proximis novem annis ullo modo imprimat, aut alibi
terrarum impressa in has nostne Germaniae Inferioris ditiones importet , venaliave
habeat : qui secus faxit, confiscationc librorum et alia gravi poena multabitur, u(i la-
tius patet in litteris datis Bruxellse xxiii Junii mdclxxhi.
Signat
Loyens.
,,;
AD TOMUM PRIMUM APRILIS
DIATRIBA PR/ELIMINARIS
IN CATALOGOS VETERES
ROMANORUM PONTIFICUM
Ex anliijuissmis codicibus MSS. acceplos.
PROLOGUS NOSTER.
Mense Aprili
occurruni i-ifmillimus Actis Sanctorum Itiijii.': men- citi S. Pius subrogatiis, fuit annos octo verus
Natales
Pontificum
Sanctorum,
P
rtiiil,
/s
eamque
Aprilis liaclaluiit dc sciie el xucccssinne
Siinuiioiiiiii Pdnlilicuiii
piimis aliquot scculis Ecclesiiim rexc-
ex~
marlijrio aul vilw sanctitale
ad illud sttidiuin, Itiin
ortuirunt. Ittcitarunt nos
Roinandrum, qui
Poittifex, aitle
gini cl Aniccli Vicarius seu
ctiam mudo
Liiius, S.
per sciitcm circiler aiinos SS. Hy-
/'ttcruiit
Pctri Apostuli;
]'icarii
Cborepiscopus quo
scu Chorepiscopi,
Sixtus, S. Alcxandri
:
carccri incltisi ; Ste|)hanus, S. Lucii in exilium
antiqui Catahxji eorumdem, quus Itic damus aliorum
acli : et alii. Imn qui Liberio, sub Con-
liim jjolissimum dies nalalcs iilurium in Ititnc stantio Iinpcratore in exiliitm aclo, prw/uil S.
menscm cadentes; qitornm alules ac res qestie Felix II, inlcr Pouti/iccs Homanos ab Eccle.iia
noti satis liquide dcjiniri et tractari possunt, nttmernlttr, qiiarnvisnou scderit pust dicti l.tbcrii
absipte decessortim successorumqtie exacla noli- mortein. Scctiln autcin Christi septimo, ctim S.
tia, qiiamctim darc iutcndimtts
dictis Cataloijis Martinus Papa ab E.xarcho Theodoro CaUtopa
ul veritas tindeqtiaque slabilila clarius ob oculos capttts et in exilittm ablejattis; mandante Con-
ponatur. Ex liis qtios dixi ad Aprilem speclan- stanle linjicratorc in cjits locttm constitulits est
Ctetl,
lilitis priino Chrisli seculo jluruit S. Clctus, a Eugenius,
S. qiti usque ad S. Martini obitum
Priucipe .iiiostoloruin el priino Ponli/ice Petro ftiit I icaritis annis dtiobus, metisibiis octo, die-
cum SS. Lino elOemi^uii ordinattts Episeoptts, bus octodecim : ar dein verits Poutifex sedit
creditusquc jiost Itos Ecclesiam rexisse qiti a :
oclo mcnsibus, diebtis octodecim morlitus amto
,
successore suo .inacleCo, coiitra qitem sensertinl DCLVi die 11 Juitii, inseriptits
cl Martijrologio
Eitsebius ct plitres alii. necessario esl ctim liisce Romaito.
Catulogis distiiiijuendus. Post Itus autein duos Pio Ponli/ici successit S. Soter
:i ; in cujus
traditnr usquc ad tcmpora S. Evarisli, super- Actis, XXII Aprilis illustratis, demonstratnus
^°'"''"-
fitisse S. Clemeiis; sed privattis. attt Apostolicus etim intcgros annos novem privfuisse, atqtic anno
Epiicopus, id esl nulli Cathedriv adstrictus. Christi CI.XXI vita ftinclum csse. Cardinalis I)a-
Secitlo secttndo vixertint, et Itoc mensc coltintUT ronitts,quia alitcr de aiinis dcccssortim .leuscrat,
Sixti,
SS. Si.xtus I, Aiiieetus et Soter. Inlcr inemora- coactits tempus Sedis ad tioit intcijros quutuor
Ittm EvHiistum et hunc Sixtum, pnpfuit Eccle- aniios contrahere, ejusque obittiin anno clxxix
sia; S. Alexander : ciijus .icta sincerissima, assirjnare ; Si quis, ini[uit, certinrem de annis
videntur tiniversam decessorttm et successortim Soleris invenerit chronographiam, qua tamen
Pontificum chronotaxim posse /irmissime sta- Clelus e nuraero liomaiiorum Pontilicum uon
hilire. Eamdcm corroborant S. llermes tirbis ejiciatur, iicc litleraruin .Martvruiu Lugcluncn-
Bomantf Prujcctus, et Quirinus Tribunus alii- sium sinceruui tcslininnium couteuinatur. haud
que ad x Aprilis rclati, ubeodcm .\lexamlro co/i- iiiviti asscnlicniiir. llac lluronius ciijits desi- :
versi cl martijrio coronali stib .AurelianoComite; derio speramus u nobis fucicnditin satis soli-
qui ub aliis Judex, Princeps et Imperator cpm- dissiina et coininodissima melhudo, clirunogra-
pcllatttr : ct ctijusfacinora a rariis ad Atirelia- phiam isiatn pctcndo cx ipsis S. Sotcris Actis,
nttin Angusttim , sesqtti scctilo scritis imperantcm nec nonex sticccssioiie S. Eleutherii, citjiti anno
fuerunt pcrpcrain Iraiislata. Succc.sscruiit Sixto vu mota esi apiid iuqdunenscs persecutio, cuin
I Tclcsphoius ct Ilvsinus; dc qtiibits acliim est hitjits Ponti/icis rirtns satis itbique innoluissct.
tomo priino Jaiiuurii, scd qtioiitodo Ititic agi a Imo sticcessio Cleti ab Anaclcto distincti, con-
nobis potttit qtii saiictw aiitiquiialis sucettm Ira nuperos (iriccizantcs, optimc propiujnunir.
necdiim imbibcramtis ; ititnc rero cdocli mcliiis Postea, in pcrsectitioue Diocletiani, jiassi sunt
maijisque cxercitati ad veri falsique discrimcii mciisc Aprili SS. Caius et Marccllinus PontiC-
pcrcipicnditm, aiiiota ista vellcmiis oinnia, et ees.
quoc liic indicnbiiiiltir sola coruin locu snbsli- 4 Eusebitis lib. 1 llistoriiv Ecclesiastica; cap.
lui. 3-2 a.^iscrit, Caium et .Marcelliiiuni sua a?late vi-
Caii
Aiiicetif 2 Hygino sttccessorem damus S. Anicetum xisse. Sed, quod vchcinetitcr obstupescendum
AprUis T. /,;. u est.
u CATOLOGI VETERES
AUCTORB G. II
e-st, ila alicrral, iil viiliMlur ultrii voluisse a ve- quitum Iteipublica^ Komana- prwfuerunt, accu-
rilalis Irainilc rccederc. Caii dccessor Kuly- ratt dc.siijiiaiiluv ; qitum Rcgiain viani csse docet
vix deceiii iiieiises ex 1'alvihus Itavonius, in l'vicfat'toiie ad .in-
chiaiius .sedit auiios oclo, ciii
luischiits dciii iiicrtissima seijnitie, nales suos licclcstasticos: cl ad atinum LXix
coiiccdil :
ct Marcelluin cpis Siircesso- num. xxxvi iui coiicltidit : Teinpora annunierala
SS. Marcclliiiuiii
aut per Cnnsules lilienlioribus sunt accipicnda au-
rem, in uinimcitiiideinijitc Itimiiiiciit cnnllal ;
ribus, cuui cclcris iUa frcqucntior, libcralior et
certe, olniiiiniiiissimililudiiicm.yV.ircMoiiinisso,
.succcssores S. Marcclliiii slutiitt iii Clironico verior noscatur esse chrouographia, alijue in
SS. Euseliiuiii, Mclcliiadoiii el Silvcslrum, siili usuni rrct|uentiorein actepla, quic a Faslis dc-
qiio .SHH/H Clironicon /iiiit. Quare liii.scliio ciiin ducla est Consularibiis. Ccrte quidcin cuni ve-
siiis scijiiaiilius amandato, in iis quoB suiit I!»- tera nionuineiita iii antiquis scriptoribus iiiter-
iiiaiiai Ixt lcsiii^ iiiaiurcni cssc adliilwntkin fitlcni dum inveninius esse Coiisulibus consiguata,
cjiis aluin::is, (jiiain cctciis, ccn.scinusctim llaro- inagnoalllcinuir gaudio, peiindeacsi in tenebris
nio, iii i\iitis suis ail xxvi Ajirilis, iiuo coluitlur ohciTanti fax aliiiua exuplata piicfulgeat. Ilicc
SS. Clctus ct Marcclliiius, 7«'« Etischiusu succcs- Itavonius, qai lamen facetii illnitt pvo pviinis l'on-
soribiis Aiiaclcto ct Alarccllo non distinxeral. ti/icibus sihi non ctivavit acccitdcvc qttoil itos in :
.') I.alinis iijilur jiotius <iuiiin Cirivcis cii-ca .subjunclis .\otalionihus, ct in VilaS.Sotcvis alio-
rr:r Wmi lloinuttiis l'iiitli/iics inliiircre cum liitlicrcmus vuinqttc .Sancloruiti l'oitli/icum Actis, lioc incnse
fiinH/lcali
conxliltiliiitt. iliuturna ac ittaijiia soliciludiiic tit- .ipiiits, ul stipra iniitcalunt csl, rclnlis, faceve
daiiiiritnus ijitiKCUinijuc ilc Sitiiimis 1'oiili/icihus coitati, ad camdein faccin iiUus quoqiiv cotttro-
triictattis ahcjtisilcm lu-clcsiu' altiiiinis aiiliijuio- vcvsias divimitnus, qucmudtnodum llavonius .sc-
rilius ronscriiitos : ct anito miici.x Itomam Uj)- culo levtio cl scqucnlihus /acit sicpissiinc : ctijus
pitl.si, Itac dc re cuin viris niatfis cruditis eiji- rei cxempliim tinicum adduxissc salis erit.
tnus. Ciitninciidahaiit alii]ui l.thruin l'onli/ica- "1 Sith Jnito I l'onti/icc, cujtis Cilain clitcida-
lcm, c.r iitiii \'ilif 1'onli/icuin cilitic suiit uh itius XII Apvilis. fuitSijnodus ccntuin ei
s<^'^cy'""'i-l'oluro!,'mix
Aloijsiii l.ijiiiinano loiito lcrtio yitaritm Saitcto- Episcopovuin llotnic collccta, iinpcriinlibus {ttl dirimuntur.
rum l'rtscoriiin l'alruiti, iisijue ad S. feliccm 11 Acla Sijnoiliilia siih iniliuin liahctit) Constaulio
ct teini>ora fonstanlit Impcratoris, (juic cl in elConstante anno ipiarto, sub die xix Kalenda-
toinis 1'oncilioruin saltcin usiitie ad tcmiiora ruin Octrobriuni, Indiclionc sexla, et sub /incm
S. Circijorii Miitjni allcijattUir, ct jioslmoiluin ct addiiuv, Data Kalendis Novcmbris, Kcliciano
Aiiastasio hihliolliccarioaliisijitc aiiclorihus coii- et Maxiniiano vins clarissiinis Consulibus. Ila-
tiniianlur, ac iiassim in .itinalilnis licclcsiaslicis roHiHs- niiHO t.ccxxwii HMin. i.xvii, priino in lo-
cf Ca/tttotjo laiiihinlur. Lucas lltilstcnius llihliolliccic l'ali- cum Maximiaiii suhstiluit Titianuin, qui isto
MS. S>alatlni,
ciiitic liincCusUis {ijticin H«i/.v .\lc\aiitlcr vii l'on- uniio collega Feliciani fiiit : ac dcinde sic lo-
tilcx Mavinius ut viruni crudituin cl luiniincni quituv. Quod autem spectat ad Synodum diclis
piuni cointiiciiilabiil) ohtulit r.atalogiiin Suinino- Consulibus annotatam, cuni triplici et inter se
ruin l'ontiliciini, o.v aiitinuissiinis nicniliranis l'a- diversa chronographia signetur, mcnduni in
latiiiis Vaticana; liil)liollicca.i dcscrijitutn. in notas numeri irrepsisse facile est intelligere : pri-
ciijiis codiccin arinarii 20 aiitc 1'ifiiilciilialcs mum eiiim aniiu quarto diotorum Augustorum,
Psalntos Davidis conlinchalur. Ilunc calaloijtiin rursiim Intlictione sexta, atque deniuni uomi-
ipsi ilcscriiisimusdcdticlumusijuc ad Stc/ihiitium nalis Cunsulibus ponilur cadem
Synodus cole-
III 1'iiiiaiit sive ad lcmjiora l'iiiini ctCaroli JHagni quajnam
hrata. Si igitur inoveatur controversia.
lUijitttt l'rancoruiii : ciiiniiuc constilucruinus ali- harum trium chronographia fidelior habenda
ijuaiulo aliis Calaliujts miiinno cliaractcrc cxcu- sit^incaquitlemsenlcntianotalisConsulibuspotius
stitti, suhjiiiiijere. levitm ipita ihi iioit indicantuv inha;rentluin existimavcrim, illa putissiniuin iiiter
Consulcs Uoinaiii, !j/.i jios.scI ilic alinm usuin alias ratione persuasus,(|uod facilius sit in notas
liuhcvc, iittani ut c.x crchris ejits evrorihus uunieri orrores illabi, quam in ipsa noniiua,
di.sccvciniis, iiuam iiaruin /idciiduin sil comjiutui quud oiiuies puto justissime couce.ssuros. Hinc
annorum, cui Cotistilcsaut aiinilitijicvalovuin dc- oiiim cst quod inos inolovit, ut cum vel anni
siinl. Altiiiii Calaliiijtiin rciieriinus in illuslii hi- Imperatoris vel Indictionis, iii logibus ab Inipe-
pratialar
hliotlicca Sereiiissinuc Clirislina' Rci;iiue SueciaB, latoribus latismcntio haberetur, Consulum quo-
atuts fx MS. contcnluni in codicc ittcinhraitacco valdc inagno quo iiomina addoroiitur, eam nimirum ob caus-
sith tiumcro b%, ijucni, ustiue ad Fcliceiu iv el sam, ut Fastoruni soliditalo, annoruni Impcrato-
tciniiovii Justitiiaiti Intiicvalovis dcductum de- rum nuinerus vel Indiclionis semper integer ser-
scriiisimns, cl Itic dainns: scil loco duinlaxat se- varetur; vel si lihrariornm vitio corruinperetur,
cundo, tiuia iiosl sliiiliosain lotiijnniiiuc riicdita- ex notatis Cunsulibus rostitui fperlacile posset.
timiem, iudtcaviintis iiriinnm locuiii ct majori.s Htcc Haronius, quic in dictis Itomanoruin l'on-
characlcris iiricvoijalivinn de/erendain alleri, ti/icum CaUtloijis neccssario sunl obsevvanda :
noUf loitijc oiiliinic Cauiloijo, qui i>cncs nos quod sithinde ipsa Iinpcralorum notnina vitio li-
pridcm ftin. dcduclus usqtic ad inilium Liherii hrttviovum uut sciolovuin, qtii pevvevsam lia-
l'onli/icis ct tciniioraConstanliilmiicratoris, sive hehaiit clironoloijiam, sint itnmuUila, ct resti-
annuin Cltristi ctxi.iv, uti ex ndjuncto ihidein lucndaex Faslis Consulitm ibi rclictovtim, quos
Calaloijo Consultimdiiti in Constantio Auijusto vii ncscivil imperiita illoruin iminutarc.
el Coiistantio Cicsare desinii) inanil'esiutn ved- S llis posilis proijredientes, ad auctorcs dicti
ditur. jam jtrimarii pcrquircndos pro
Ciilalixji , nu-
6 l'erplacet oiniscnlani, liiin oh summani an- mcro partitim illius divcvsavum, ipsos quoque
/n hftc Coiistt
(es deiismii-
liquilatem, mclltodum scrihcndi, qita
tiim oh censemus distiugnendos. 1'rima coinplelitv cuin
tw: lcmpora sinijulorum l'onli/icuin pev ConstUes,
S. Urbano Pontilice, ohho ccxxx marCijrium
passo
ANTIQUIORUM PONTIFICUM
Iliy'iis pars passo. In liac prioic jiaiic MiUi Coiisiiles bis rc- liuncciimdem liahuil Joannes Cuspinianus, etin-
priar itaque
ad annum
pctuiiliir, qiiaiiiris iih iisfleiii , siih sedme
iiiiihiis '<cruil Commcnliirio suo in Aurclii Cassiodori a Cusjiiniano
sjiarsim
230 dcductu inccperunl ijniiliiin fncrinl viln funcli nul mar- Consulcs, incipicns n Consiilatu diiorum Gcmi-
cifita,
lijrio roronali eoruin (leressorcs. lircmjiU caifiia noniin, inquo^iinperanteTibcrio Cwcsarc, passus
S. AIomiiiiIlt ilicilur fuisse tomjiniibus Trcijatii. cst Doininus iiostei' Jesiis C.hristus ((/((cin lociim
a Ginsulalu l'aliiia;cl Tulli usquo /Eliariocl Vc- in Diiircssionc nostra ad idcm Pruicniiiim lalc
tcic. Crealus is est ii .Marlii anno i\\ Coiisu- cxjilicainu.'^) cl /inil cum Ponli/icatu S. Jiilii
lilius Palnia cl Tullo. cuni ail dicti anni Fchriin- Poillifiris,«/M//;rn indicavimus. lutmdem litibiiit
riuni sedisscl .V. livaristus : dcin .Elianiis ct in aiiliquis membranis .Mcolau': Vahriciits, Pei-
Vcliis fucrunl Consulcs anno cxvi, tjiios nltiinos rcsci Dominws ct Scnalor Atptcnsis, uti lcsltilitr
tolo aiino liahuit Ale.iandcr cl superfuil ustjiic Anltniius Capclliis de Cicna et Passionc Chrisli (ib Onupfirio
ad dicin m .Maii anni c.wii, ipio Consules erant cap. .')
(hniphriu-i Panrinius. in Conimenlario
s.rpius Citata,
Niger et Apronianus, qui lanirn noii altrihuun- in Hbruin .secuniium Fasinritin. incipil cilare
tur S. .\lcxandro, sedsoliS. Sixlo ejiis siicces- Damasuin in filif. Pnnli/icuni a
Consulatu Sa-
sori : inlcrini .icla anlitpta S. Alcianilri liahenl, turnini ct Scipionis, ipiando S. Linus crcalus csl
post liujiis inorlein, \m\.ulie\, codcni aiino, dc- ICpi-:copus cl VicariusS. Pclri, cl proscqniliir
funcluni esscTrajanuin, tpiod ccrliun csl coiiti- iisque «(/ /incni dicli libri cl Ponli/ictiluin S.
gissc iii Cilicia x die .iiigusli, Nigro et Apio- .]u\i'\ sire /incm iiricl'ali Cataloiji. leriim quia
aucfore parlis iminisccl Cnnsules, quorinn in aliis
niano Consiililius. Aiiclor liuju<! vitlclnr Ciilaloips,
forsan S
Anlero, possc sialiii S. Anterus l'apa. qui gcsla Martyriiin libro punli/icali cl apud Anaslusiuni nullti .sil
diligentcr a Notariisexquisivit, ct iii ccclesia rc- mcnlio. opinamur illos aul c.i Calalogo prtc-
coiulidit. .Vc(/i( is soluin uiio incnse in siio Pon- scriplo tpicm liabucril, creerptos csse,aul ex Ciis-
tijicalu, vidclurquc gcsla Marlijrum, potissimum pinianotlcsumplos. Apuqrnphum noslrum cnm-
Buclierio
Summorum Ponlijicum, cjrqiiisivisse necdum iiiunit:avil olim Junnncs linllandiis noslcr .Kifidio communicata
Ponlifex, suh S. Pontiano snccessorc S. Crbani. Ilnchcriu, qui illiid cdidil in Coiiimrnlario suo in
Imo Acla SS. Irliani cl Callisli liujus dcccssoris CaniincmPasclialcm Viclorii scd is ntni pariim :
videri u S. Anlcro scripla, diccmus xxv .\Iaii, fulitfinis ipsiadjccil.iluin Ciitaloipiin illiiin tpicm
quo coiiliir S. irhanus, ct X quo colunlur
.Maii, cunfusiorem ctvitiosumjudicabal) non salis tvsli-
SS. Culeptidius Preshijler, Palmalius Consul, mavit : dixil tamcn reliquorum Calaloijorum
SiinplicntsSenalor aliiipic Marlijrcs, qiiorum res fonlem viileri, et posse stiidio industriaquc alio-
gestic in Aclis S. Callisti conlincnlur. riim dcpiirari, alque ad rigandam vclcris his-
9 Sccunda ertjo pars incipcrct a diclo 1'oiUia- loritr siccitalem adhihcri : qiiod nos hoc Irac-
attera parx 110, cl iii liac jiassiin majorn Ponli/icum clotjia latu ctnianiur jiruslare, ct judicio cruditnrum
fcrc ad finem
cunOnei rcferunliir, iidcm Consulcs rcpelunlur, dies or- liominum suhjiccrc, ul quod sincerissimum tcs-
reliqua. dinalionis cl morlis Ponli/icuin assigiianliir. Et timarinl, .«/('(/«»/.
yu,r Pontifi-
liwc pars ad /inem fcre dcilucilur, uhi S. Julii 1 1 Altcr Cataloijus, tpiem iil ilixi ex MS. Co- cum in altero
Catalogo
elotjiiim prtclcr morcm aliorum liahct accuratam dicc lictjinic acccptum sccundo loco damus, ex
basilicaruin ab eo exlrudarum narrationcm : jiriore Consules liahct desumptos. scd suhinde
ex qua xii Aprilis ad liiijus S. Jiilii Vilam con- non satis cxaclc : in lioc tamen csi utilis, tptiid
firmtitniis hitjus Calaloiji cmincnlem solidiliilcm. aliquot locis lacuniv prioris Calalotji prtcclttrc
Succcssit S Julio Lilierius, cujus tciiiporc liuiic cx cii supphantiir. Asl liic in iis ipitv a tcmpo-
vetcrcin Indiculiiin Hoiiianoriini 1'onlilicuni con- rihus S. Dainasi ad Fcliccm iv cl lcinpurtt Jiis-
textuin fuisse asseril Dionijsitis Pclav s lih. 3, liniani Iniperatoris tradunlur, nnn liahcl Cun-
lialionarii lcinporuin capul o, qui bum pe.nes sules. priclerquam in Jnanne i el diclo Felice
Hac Gestu sc liabuil. Posl obilum Lilierii conslilulus est IV, quando anclnr vixil et voluit imilari auc-
a 5. Damaso
Pontifcx Romanus S Daniasus, ipii roijatus a S. lorem primi catalntji. Postcn apud .inastasium
ad i. Hiero •
nijmum //ieraH;/mo,Gcstal'ontilicuni,qua'potuit rcpcrire Consulum ratio niilla liahctur : idco in rcliquis
!'T Scdis studio, ad cunidirexit, (/H(c Dumasi diriijcnda sunl tcinpura pcr cpistolas Ponli/i-
verha arhitramur inlcllitjenda de jam inilicato cinncl Concilia sith iis litthita, in quihus Con-
Calaloijo, usquc «(/Lilicriuin cjus tlecessorcm dc- sulcs indicantnr; itcm pcr Cnnsulcs apud Pros-
duclo. Epistolas ulrittsiiuc liac derc.ct S. llicro- pcruin, .Marccllinum Comilein, Victorcin Tiin-
lujini ct Damasi, ex codicihus .MSS. privponimus. ncncnscm alliibulns initin Ponli/iralus ritriornin
Idem S. Ilieronipnus de Scriptoribus Kcclcsiits- Poiiti/icinn. uhi Ittincn innjur ililiijciilia rctpii-
licis cap. 1.') suiluil S. Cleaieiitcin quartuin rilnr in posteriorihus Ponli/icihus apud Mar-
post Petrum, Rnnianum Pontilicem, siquidem cclliniim.
inquil secundus Linus fuit, ct lcrtius Anacletus, 12 Porro hislnria in dictisCalalatjis coiilcnla, et alUt
elsi plcnque Lalinorum sccundum pnst Pctrum latius cxplicalur non sulum in I.ihro Punli/icali, codicibus
dcducfx.
Apostolum putent fuisse (Uemciitem. Vhi opi- qiicin tnitc iiidicavimus, scd etiam iii aliis co-
namur iiominc Lalinurum iiidicari liunc Calalo- tlicihus .MSS. Ponti/icum ad Stephanum
tlc Vitis
gum, a S. Damaso missum ad S. llicronijmum, 111 cl Pipinum ac Carolnm .Maijnum lictjes Fran-
qui cliain lib. i advcrsns Jovinianum appcllal roruin dcduclis : nequc illtc iii allcrn cntlicc
Clementem, successorem Apostoli Petri, cl in .Marquardi Frcheri. cl alio pcrrctusto llcrli-
niani miniasterii, tic lcrlio Parisicnsi a Pltilippo
capul 52 Esaiir seribcns, ait euni post Petrum
Ijibhtvo indicalo ullcrins dcductic liahciilur. Con-
Romanam rcsissc Ecclcsiam, sciliccl inlcrpusito
cas Anastasius llibliolhrcarius usipic
ad modicum tcmpus S. Lino, cui succcssisse linuavil
Cleinentem iradunl Oplalus Milerilanus lih. i ad Sicolaum Papam, sive annuin di:ci:lxvii ; ct
et S. Auguslinus episl. 163. liuiliclmus Ilihliulliecarius aliiisque usqiic ad
10 Sed, ut «(/ dictum Catatoijum reverlamur, ohitum .Martini V sive anniiin .Mccccxxxi, el sic
continuatas
V CATOLOGI VETERES
ACCTOnE fi. 1. amliiittata.') Iiubemus in ilhislri coilicc. Ilas,
ad
vsqiie
jiriml
Marttnum
iii.sciiplit' siiiit, cilamtts MSS. Gesla l'on- ANNOTATA.
qutntum lilicun). m.sce Geslis sitjira indicatic epistolic
.V.S. Hieriniijini ct Dttrnasi }ntcjiiiiicliaiilitr, eo- Mariiiis Milesius Saraianiwi, I. C. Romanus eiidit
ttein fjiiii alihi iiioilo, proitt lijpis Valicanis, aiviti .mdcxxxviii, Vilam opera S.
sithjiciitntiir. Posl el
(lictas cjjislolas hic inscrebatur titulits. In no- Damasi Papx : cl ijitarinns prseuiclas epistoltis iion lia-
niint; Duinini incipit hucrtt alias hisce plane similes exhibcl pag. 12) et «.j- Consuetudo
.sciies Ponlilicuni Rnma-
ipteati, el esl ibi iitjlala Epistola vil ad HieronymuBi fifterarum
noiuni, (|ui in Seile I!. 1'eiri A|)osloli ;•!) ipsn circa fibros
Presbyleriini. Ej- ea nonulla cxcerijo. Sic ctijoincipit
usque ad liocliTiipiis scderunl. 1'inil unlem cuin :
hifer S.S.
Damasus Episcoiiiis Fratri et Criinpresljytero Hie- Dama.-ium et
nbitu et scimlliira Slartiiii v (idilila liac claii-
ronyinoiiiDomino sahitem. Dum nnilta corpora li- Hieronymum,
suln. CessaviUpic Kpiscnpalus dichus xii. /iiiclor
lirorum in meo arliitrio allata fuissent, contigit, ut
eriiii sub siiccessore liiitjenio iv dicenilus cst et lilirum Psalmorum iii meo aiiimo festinus co-
el forsan .scriitsi.sse, anteanniim mciccxi.vii,
erijo (jiio Ett- giioscerem
atictarc Ju detiiieri, et niemoriam capacitatis meae
cobo Xcno,
ijeniiis evita eicessii. Viiit eo temimrc .lacoljus iiiiljuere. Cogitavi Fi^aferamantissime et in Christo
Zciius, Palricius Vcnclus, vir in rchii.i agendis semper sacerdos, secundum septuaginta interpre-
claii.ssimus, cl omiiihus sciipluiis lam humanis fes...invenire vestigia. Peto etiam tuam Carita-
(luaiii (hvinis discrlissiniu.s cl diiclus, ipii his tem, tit Grseconim psallentiam ad nos dirigere
tua
lcniporilins ail agilaiiiluni ingcniuni ile Vilis Fralernitas delecleiur... Peto ergo per Fratrem
et
omniiiniPonlilicuni lioinanonini lihiuin clcganli Conqiresliyterum nostrum Bonifacium, «t lubeat
sermoiK! conscripsil. Iin .lacohiis Philiijjjiis Iter- Fraleinitas tua rei linjus nobis aiierire vestigia.
ijoiiiimsislib.
\o Suiiiilemenii Chronicaruin llri- Missa V Kalendas Novembris. Stibncctuitr Responsio
Tiiv anno .Mccccr.xxxv cxciisi. F.st dicliis Zciiiis HieronymiPresliyleri ad Damasum Papam Itocmodo:
Beatissimo Pap;u Damaso, Sedis Apiistolicic
ttriu E]K i:/iisciJiius llclliincnsis cl 1'elirciisis in
l'rovincia Urbis
•
Fetlrcnsl ct Roma^, Hieronymus siqiplex. Legi litteras
MaiTliitc Tarrisintr xxvi Ajirilis (inni .viccccxr.vii Aposto-
Pulavino, latus vestri, poscentes ut
crcatus, et imslcu Eijiscoijus Palttvinits anno
secundum simiilicitatem
Lxx Inlerprefnm, canendum Psalmograplnmi inter-
sicccc.i.x rcnunliulus. Ohiil aulein, tcsle eodcin prelari festinem... Precatur ergo clieiis
tuus, ut
llcrijoinensi, aiiiio a Nalali Ciiiisli .vcccclxxvi, vox istapsallentium in Sede Tua Romana die
noc-
/(/ est annis novein antctjuam in litccm tiique canalur, et in fine Psalnii
cujusliliet con-
jjiodirct Siiiijilcmciilitm llcrijomciisis, iiitinl jias- jiingi pripcipiat Apostolatus Tui
ordo, Gloria Patri
siin circa \'itas Poiiiilicnm u Jiicoho Xcno et Filio et Spirifui sancto. Sicuterat
scriii- inprincipio etc.
tiis sctiuuntur '1'rillicmius, liiiseiiijrenius, assc- S. Dttinasi ebgiun: aliiiiiod iiifra e.v sceuiitlo
Cala-
rcns opliina lldc cxposilas, Ge.sncrus. Po.tsevinus, logo profcrtur ob ifla prlmus
ubidicemus,eumsfdi.^.sc ab aniio ccccxv
:
Calatogus
Vossius cl iilnres alii. ii.sque ad aniium ccci.xxii.
Non videtiir autem S. Ba- }wn est scri'
masusipscconscripsisse priorem Cataloijum
dc Vitis ptus, sed
EPISTOL.K PH.EVLE Ponliftciim;scdsolum lias, ad Liberium
opprohatus.
decessocem
Ex anliquis codicibus MSS.
suiim a variis dtilucttis. approbassc, et ad S. Hieronij-
mum dircxissc. Itjitur
cum Ptolomxus Lucensis apud
IIIERONYMI PRESBYTERI. Mih'sitim paij. 21 ilicil, quod iisipie
Damasuin Chro-
nica summorum Poutiflcum vigorem
Ad Damasum Papam Urbis RomEe. reeipiuut Da^
maso scribente, codem approbante scu stibscnbcnte
B »ealissimo
SaiiclilMlis
Papa- Danmsn Hieroiivmus. Glo- fieri
pnmo
intclliijimus
scripiori,
;
passim
cl qiiod ipsi
tribiiaiUura
rHx Pimltficum,
id
iit
i'iaiii Tn.c iiostra luinidilasdcprccalur, SabeUice, Pan-
vinio ct aliis, mmusprobamits.
ulsccniiduiiiAposlolicicScdisaucloiilalcm.quam
cognuviiiius |icr Tiiaiii Saiictilalcni giihcinari,
acliis gcsloriim a B. Pclri Apostoli principatu PROEMIUM PRIORIS
u.s(|ueail vcslra lcinpnra, qiui) scilicct in Scde CATALOGI.
Tuagcsla sunl, per oidincm paiicis cnar-
iiohis
De mviio el die morlis Christi.
rarc dijjncris qualeiius noslra humditas sen-
:
ticns rccognoscal, qiiis merucrit \
ile Episcopis Impcrnnte libcrio Ca^sare pnssiis ost Do-
supradicla) Scdis niarlyrii) coronari
vcl si quis ;
inimis nosler .lesus Clirislus,
coiitra C.anoncs Apostolurum duobiis Gemi-
cxcessisse eo<rnos-
° nis Consulibus, vm Kaiend.is
calur. Ora pro iiohis licali.>sime Aprilis et
Papa. :
post ascensuni ejiis Bcalissimiis
Pelriis Epi-
II. DVMASI PAPyE seopalum susee|,ii. Ex quo lempore per
suecessioi.eni dispositiim,
A(i llieroiiymuiii quis Episcopus,
Prcsbytcrum.
et quot iinnis praduil, vel quo
iinperante.
DaFamasiis. F.piscupus Urhis Romic, llieronYmo
IVeshylero. Gaudcl Ecclesia,
liiila;ct amphus
liio roiite jain sa- EXERCITATIO I.
silil curiu.silas lciiiporum Sa-
ccrdotaluiin. ut (pioil ili;.nuiii An rectc staliiatur Christus passus
est co-iioscalnr duobus
quoil iiiihgnum Geminis Consulibus, ct viu
rcspiialnr. VerunUamcn gesla Kalcndas
Ponlihcum, qu,c |,u|„j,„„s Aprilis.
...p,,,;,,, j,, „^^1,,^
&edis sUidio, ad Umn Caritalcm
gandcnlcs di- ^dmirandus
reximus. Ora pro noliis ail plane videtur cnm lioc Proicmio
.sanclani Rcsnrrec- conscnsns
tioncn, vetustiorum Palrum et Scriplorum,
FralcrctConipr(-.shyler. Vale in
Christo (itlestantiiim, ijuod hic
Dco Doniino nostro. Dat. x
ct "
dicitur, iiupcranle Ti-
Kalciidas Jnnii. bcrio Gesarc, passum esse
ct acccpla Kalcndas
Octohris. Missa
Dominum nostrum
de Roma Jesnm Chrisluin, duohus Geminis
nieiusolyiuaui. Consulihus
viii Kalcndas Aprilis. Est liic dies xxv Martii',
ati
:
::
ANTIQUIORUM PONTIFICUM. V
ad qucmlate dediiximun.iacram Clirisli criici- Vixit eoflcm scciilo Victorius Aguilanus, gui Ca- Am.Tonc c. H.
Dies 25
Marlii aHbi /iii meiiiDriain, e.r Iritjiiila el plurHiiis aiiliiiiits ninicm 1'iischaleiii anno gutidringcntcsimo guin- Viiloriu^
est exami Aquitaitus
Martijroloijiis, qunruiii retustissiiimm S. Ilicro- guugcsimo seripsit, cumilenigue his
nattis.
vcrbis aus- in Gallia,
iiijinn tribuilur. Lhi etiam ad eumilem diem re- picntnr : Cruciflxio Clirisli, duobus Geminis
feruntiir /iijurte fhristi criixi/ixi ul sutit Mi-
: RiilTiiioet Rubollin. llabcliat llisptinia eodem
cliael Archangelus, de dracoiio triiiiiii)lians; lcmpore viriini criidiluin, Idatium in Galltvcia
Adamus creatus, lapsus, murtuus; Aliel jtislus, F.piscopum, giii Clironictm dcdii.rit usijue ad an- Idatius Episc.
in t/ispania,
|irimus Maityr; Melchisedec, Rox ut Sacerdns; iium guailrinrjenlcsimnm .\e.ragcsiiiinin scjiti-
Isaac, a Patre Abrahamo immolatus: Israelilai, miiin. Iluic altribuitur Con.wliim dcscriplio,
mare Rubrum ti^ansgressi. lino sanctus I.alro, acciiratiiis a PhUippo Labbe siib inilium tomi
cum Cbristo crucirixus, ad diein x\v Marlii primi liibliotheciv noniv exciisa, in giia iriidnn-
eliain hodierno Martijrolojio Iloinano est in- turisla : : Rufo et Rubellioue Consiilibus passus
/lie de Con-
scriplus. Ideindics ibidcm confirmatur cx Tcr- est Cbristus. 1'ostIdaiium segiiitur iu eodem
siita/u Gp- tulliano, Auqustino, lieda. Ilenricus l'hilii>i)i timin Chriniicim integrum Prosperi Aguiluni, ProKprr Atjui-
vtinortnn
in Qucestionibus Clironologicis de .\nnis nati ct ct pag. i'i .s((// /incm in Aiiclario, ista lcijuntiir: ta:ius inGattia
agitur :
passi ChristiSalvatoris cuji. 19 adilil illustrcs 1'silalinr Iraditio liabel, Domiiium noslrum de-
scriptoresSS. Thomam, etAntoninuui ct alios ciino quiiito anno Tiberii CiCsaris, dunbus Ge-
Iriginta; asserentes Clirislum xxv Slarlii passum miiiis Consiilibiis, crucinxum. Similcs Catalogos
imoait, Marianam sentire lemcr\M\ proximum iinliguos Con.mlum ftom«»ocHin allcgat Cuspi-
velle hanc sentenliam labefactare. Aljiliitnsns nianus in Commculario Consuliim Cassiodori
antiqui Ca-
Salmeron, tom. \ Prnlogomcno 3S ferc sub /i- in guibiie diciiur passiis Dnininus .losiis
Christus totoifi Con-
nem, aifinter tractatus Joaiinis a Turrecremata Cnnsulibus diiobus Geminis. Omilliinus livan- sututn, .
manuscriptos unumse invenisse qui inscribitur Nicodemi, guo utcbanlur Cnostici apiid
ijcliuin
In quinque conclusiones Episcopi Abulensis de Irenicum lib. 2 cap. 28. in guodicclmlur passus
mandato 1'apEe examinatas, Priina iater eas Christus sub Ponlio Pilalo, aiinn qiiinto docinio
damnatas hsc eivit : Domiimm .lesum passum Iinperii Tiliorii Caisaris,
sub Consulatu Rufi et
annoaetatis tricesiino tertio currenle. Sfcuuda, Rubollionis. Concludnt Ccorgiiis Cedrcnus histo- Erangetium
iMcodemi,
nequaquam vigesimn quinto Martii, sed tertio ricus Grtvcus, qiii cum Grivcis siiis
assentiens
Aprilis mortiium.Scdhis obitcr indiralis, placct rclulissct, ad annwn xix Tiberii passiim e.sse
hoc loco addere aliguot auliguonim. in rnriis Cliristum, sub /inctn adjuiiTit FAaclius tcmpus Romnni :
regionibus degentiuin, tcstimonia de Cbrislo salularis isliussupplioii a Romaiiis esl nolatum apud Cedre.
;
mim in
crucifixo duobus Geminis ConsuHbus, dicto xxv eveiiissenimirum Gominis Consulibus inniiens : Grtrcla,
Martii et feria sexta, quod aliis proximis annis apud plnriinos Latinos, ad sua usgue tempora,
non congruit idgiie co tantum fine. ut siia liuic
: lianc perseverasse scnlentiam,
lamguam ecclesite
de Summis Pontiftcibus Catatogo dcbita cou- Uomanw. Consensus aliorum anliguorum infra
sistat aucloritas, relicta aliis liberlate ulterius profcretur.
rei veritatem inguircndi. l Eamdcm sentcntiam nuper asseniil, ut cer-
2 Primus itague prodeat antiqnus Tertul- tinrem et constantem Ecclesiic Catholico) tradi- et Antoniiis
fapettus
lianus, qui /loruit circa aiinum Christi diicen- tionein, Anloniiis Capclliis, Franci.scanus Coii- ctim appro-
tesimum et seguentes, elqucmS. Ctjprianus ob venlunlis, in libro de Cocna Christi .luprema, batione Ro-
miram doctrinam stium Magistruin appellare dcgiie privcipuis Viliv ejiis capitibus, cdilo Pa- inana.
cum ad- solitus cst. Ilic libro contra Judicos ita disscrit risiis aiinn \ii)r.x\\',cuin aprobatione Vincentii
struant Tcr~ Martinclli sncii Maijistri sacri
Cbristi passio peiffcta esl sub Tibcrio Caesare, Palalii Apnsto-
tultian.s in
Africa, Consulibus Rubellio Gemino et Rufio Gemino, Nicnlai Iticcardii Ordinis etiam Pnedi-
lici, et
mense Marlio, temporibus Pasehae, die viii Ka- catorum Sacrre Thcoloijite Magi.ilri et Rcgentis
lendarum Aprilium, prima azyniorum quo
die : cnllegii S. Thnmic siiper Mincrvnin : gui, man-
agnumut occiderent ad vespeiam, a Moyse erat dantc eadein Magistro sacri Palalii Apostolici
prseceplum. Ikec Tertullianus insua ciiin Judtvis leijit;ct aureain di.ssertalioiiemn/(/«'//a(i!(, prae
concertatione . Succedat Severus Sulpitius, S. singulari eruditiono, piotuto insigni, robusla
Martini discipuliis, qui siiam hisloriam usqiie etiain ralione ageiidi pro vindicanda .SaiictfB
Sevenia ad Cousulatuin Stiliconis sive annuin c.ccc dc- Romaiiie Ecclesia) anliquilate et traditione, di-
Suliiitius in
Gallia,
duxit, tradilgue libro secundo Doniinum cruci- gnam, qua- comniuiieiii lucem aspiciat,
niaxinio
fixum esse Kusio Gemino etRebellio Gemino. litleraiicB Reipublicie emoluinento. In hoc crgo
3 At proe rcliguis majoris ponderis testiinonium libro cap. o plura lector rcperiet, guic hanc
confert S. Augusliiius, ipii lib. 2 de Dnclrina scntcnlium con/irmant.
christiana cap.28 am'n(, ignorantiam Consula- Fn, guod in Proivmio proposilum
.*)
csi, sci-
lus, quo natus cst Doininus et quo [lassus est, licet passuin duobus Gominis
csso Cbristiim
S. Auqnsti-
nnnnullos coegisse errare. Ilunc crgolib. iHdc Coiisulibus VIII Kalondas Aprilis, parlim prnha-
nus in Afri-
eu. Civitate Dei cap. ."li indicat, diim isla scribit, tiiin \xv Marlii ad Sacram mcinoiiam passio-
elapsis triginta aniiis post Consulatuin Thcoilori nis Christi, partim cicptuin liic con/irmari, guod
Manlii: adcogue sciinus, aniium Clirisli /'uisse plcniiis /ict segnenlibus cxcreitaiionibiis. Fcriain
quadringcntesimum vitjesimum nnnuiii, euiiigue hcbdoinadiv .texlain fuisse in confcssn apiid oin-
ante obitum ipsius Augustini penulliinum, guaii- tics est.inica ab aliguibus dt/ficnltas upprc-
do dicto capiti, rc bene discussa, ne et ipse abcr- hendilur, qiiasi nou fucril u Jiidtvis dies de-
raret, ista inlerserit Morluus cst Clirislus duo-
: cima giiarta incnsis j\i.mn rcgiii.sila, non con-
busGeminis(;onsulibus, octavoKalcndas Aprilis : currciile /ilciiilunio aslronomico. In linc aulcm
resurrexit tertia die, sicul Apostoli suis etiam quutitopcre tdicrrent ,
giitciriitcs iil qiiod miniine
sensibus probavcrunt. lUcc ibi S. Augustinus. tuiic ubscrvabutiir, doccbit nos Joannes Kep-
Aprilis T. I. .
iii plerus
:
CATALOGI VETERES.
AtCTUEtE c. It plcrm prwxlan.': Axtronoiiiim, in Eclogia Cliro- cnjus calamo liubemui qiialuor traclalus Pari-
nicis mno }i\K\\ fruncojiirli ejccuxis ; pai). 90 siis excu-so'! stilicct Lctics Mticas ab co collccltis,
coiilra Itcusiierum cl Culvisium itu loquena ditjcstaiel commenlurio illuslratas, iliscclluneo-
lii priiiia conli oversiii de 1'ascliiitu lia; et uter- rum libros iiovem et ob.scrvntionum libros trcs,
Pleiiilunium vcterum lucn illuslrauiiir ex-
quu iu Astruiiuiiiia, velut iiius iii piuo. Mii uni fa- in qiiibus varia cl
t/iin c/iritfut
jHliSU^ ilt, luni. Ipsc Aslioiionuis celeios 111)11 .\strononios plicanlur, ct Eclntjas Clirontilotjicus, iu quibus
ulislialiu ub Astroiioiiiia iu acliuiie liujiisfaus.sa;. de cariis aiinis Jiidicorum, Samuritarum Grie- ,
I'rul)aiiilum est legilinie, Juilieus laiii liene corum, Marredoniim, Sijromaccdonum Itoma- ,
1'uisseAsli'uiioiiiice (luctos.ipiiiiilaiii lioilie coiiiii- norum lijpis, cijcUsquc vetcvum Clirislitinorum
tiniieiii aneruiilailliiiucciui.ssuHi.Kgo coiilraiiuiii Pascliiilibus dispululiir. Iii his Eclngis lib. cap i
alliriiio, priscos illos .liidiiMis us(|ue ail Cliiisti XI scribil (;iiristiini passum duobus Geiniiiis Con-
feie leiiipura, iii nsn Kiilcndarii iiiliil ultra vnlgi sulihus, anno .EriB viilgatis xxix, quo mensis
capluui sapiiisse. /il paii- 91 ValJi^ ii;'''"') '"'/"". iMsaii cepit die XI iMarlii feria scxla, ergo dies
decepti suiit nustri Aslroiiuiiii, liis niliiui.-. ci,'ii- XIV iMsan luitdie xxiv Marlii, fcna quiiita. Eo
tuiii (piiiiipiiif,'inla iiiiiiis, (pii. cx siia pcrfectii dic 1'ascha celebravit Diiiiiiuns, et sequenti die
Aslruiiuiiiiii, pleni-luiiia ad Oliristi tcinpura; ex xxv.Miirtii, feria sexta passusest.quo ipsodie ves-
l'lciii-hiiiiis, lcsla .ludiiMjruiii ; ex liis et coii- peri pleriquc JudiBoruiu, certe illoriim 1'iiinoi'es
cursu Keriris, aiiiiuiii Passiuiiis aiisi suul dcter- ct 1'oiitilices, fiischa celcbrarunt. lltvc latiits
iniiiare aliiiui, (piaiii veteres, ielali (lliristi pro- ibiilcm 1'ctituscxplical : Pi litum scqnitur el ex-
xiuii, triuliiJerunt. Si hudie quis, oiuisso coiiipu- ponil labulis cxpansis Joaniics ^'ossius in Disser-
to 1'xclcsiastico aherraiile. (?x Asli-uuuuiia per- tatitme tlc tcmporc Doininictv passionis c. 16. El
lecla, accoiiimudalis dccrclis Mcteiiis quic jac- hnc mntlo scircriint antiqui Putrcs ct Scriptores
tanlur, cuuipularcl 1'ascliata superiorum secu- cx similibiis tabulis el continua majorum tra-
loriim, is Cflcherriinc ahcrraret iih usuali l'as- diiiinic, Christum passum primu die azymorura
cliiiti!,ct vix uiiipiaiii jusUiiii liisluiiie aiinuiii as- fcria scxla, viii Kaleudas Aprilis et duobus Go-
scipicrctur. /'" Kijiplcnis, vcrissiinc. cl ail pro- niiuis Consulihus, et conscqiicntcr censueriinl
cum Juda'l ptisiluin tliljinilliitciii accDininoihlissiinc. liinc tunchabitam csse I.uniim xv civilcm, licel As-
cijito torruplo
ulcrciilur
noxtio utlliuc lcmporc, tpiuiitlo Puscliu cx prir- trnnniiiica iion cssel : qund passiin reliqui iii sua
icpto Sipiotli .Sicicntc cclcbrulur l.iinu xv.xvi, scittcntia dcbcitt adinittcre. .Iddatur el idquiiqiic,
XVII ("»( (/"i nun ulmiscrnnl lorrt clioncin (irc- quod pultiiu cst, vctcruin Mathcmaticorum ta-
ijorianuin halcntUirii, unno .m»i.\xxii civptam, bulas Mctone olim fiiisse correclas, Metonis
cclcbrunt 1'usclia Liina astroiioniica xxii,xxiii deindc a Calippo, Calippi ab llipparcho, llip-
XXIV, ('( ipiiinilijtpie intcijra l.unutione, ul vn- purchi a Ptolcintvo,el Ptuleintvi riirsiis ah .iljle-
ciint, scritis. Ila unno Miici.xxiv, tpio liicc jirulo ijiinio csse eincndatas, Qiias ccii male tornatas
piirahaiitur, tpiuuilo noscclcbruriinwi l'u\cliatlie deniio udinciidcinvocal Alphonsus ItcxCastellw,
\w .)lartii, Luiiu\\i\, luiic ijtii diclum correc- etlias velut muncas et iinpnlilas Copernicusrcd-
lionein non titlmiscrunt, suuiii 1'asclia cclcbra- diilit limic Istus deiniim Cnpcrnici Tijchu Bralie
runtincnsc Aprili, nontamen xxii .iprilis, quem eliinavit : idcmqiie alii liaclenus jjrtcslare co-
XII uppcUuriinl, tpiamvis essct l.nna xvi, seil nauliir non leincic provcrbialisteneat seriiio,
: ut
liebtlmnuilc inlciiru scrius, clie \\\\.ijirilis, illis facilius omnia llnrolo'jia, quain uslroloqos coii-
XIX, cl l.iinu uslruiioinicu xxiii, qtiiHl ubsitrilum ciliuri pnsse. Qttare jiroplcr mtithcinaticorum
esscipsi futcntiir. Quitlni ctiain, csciitcnliu licp- calcnliim uiil cjpavtxi oaivousva vclle a doctriua
plcri, aUquiil tlicbiix pfisl rcruinjilciii-litninin cc- niiliqunrum Putrum, unanimi consensu Iradita,
lcbiarint suunt l'uscba Jutlai; ct sic Clirislum descisccrc, nini vidcliir viri sapientis ctcloquiiim
in liorlo ctnninclicnsuri, vcnerunl ciim lalernis mijslieum profitenlis: matimcin rebiisjudaicis,
et fiicibus, qutc alitis niinus neccssaiiic fuis- quod, ut Pctavius lib. 12 de Doclrina lcinpo-
senC : cui tuincu urtjuincnto ininus inlucrcrc vo- riim cap. 12 obscrvat. Judaicus tyclus haud ac-
litmus. (iiralc lunaribiis vesligiis institerit, sed non-
6 S. Epiplianius, ciiiii liicrcsi 70 § i tlijtissct nuniquam lougius aherrarit.
1'asclia aiile cclchrari iiou pusse, quaiii ii'qiii-
nocliuiii coiircctiini sit, uihlit, Judicos ilhul ne- EXERCITATIO II.
qiiaipiiun ubservas.sc. apud (piuildcpravata ac Quomodo i'elii|iia vilii Cliristi clictae senten-
perliuhala ciant uiuiiia. /;'( Coustunlinus Ma- liae sit aclaplaiida.
tjiius, cpistola ail Ecclcsias cx SipiuJo .Mcivna
ilatn,(quic rcfcrlur puij. .K>5 ctlilionis Lupurcw ,^conlroversia dcaniio morlis Chrisli tolain vi-
tmiio 2 Coticilioruiii) ilc Juiltcis ait, (|u()d ne liv ab eo intcr morlalcs iliictic sericm tlependfre,
titiii imliie . liac (piidein parte veiilatcin perspiciaiit : quippe nemo est qui iion videat. Iliiic ab oninibus elium
luiit rcrlta- (pii ut pluiiiiiiim aber:aiiles, iiuii iiiidu erru- iis,tjui uliwi ub liic propositu scntenlia ojjiniones
tclii atUiiifcic.
rem iiuu curriguut, sed iii eudem auuu alleruni siint amiilexi, solicitc laboratum iit EvantjeUcw ,
Pasdiii cclcljraiit. Iino llctla, 1'uschusiiius Epis- liisioritv contcxtiiin sua probarent consis-
cuiii
cnpus l.iltjbitnnus, .]luriuna ct Scrrarius, a llu- lcrc. Iil qiioinodo cliam in iintiquiori liac sen-
clicrio in tructutu tle l'uschuli Juilicoruni cijclo leutia prtcsturi possil, ajtjreilitniir cxjdiearc.
cap. ,') cituli, vulunt Juilum vetcrcs Pu.tcliu in- Icncrabilis lleda, libro de tcmjiuruiu ratione
dixissc, nini cx cursu Lunic, scd ex .\coincuitc cup.li, Ilabfl, ('»(/«/(, iii 1'allor, Kcclesia: fides, oiiannos
cijclo. Addunl ulii, apud .Woi/vem nulluin plcni- Doiitinuui iii cariie paiilo pUis ipiam triginla wj m «<
liinii iiicnlioiiciu /icri, scd solum annus ustpic ad su;e leiiipora piissionis vi- """""'
pric.^tcribi liicm tics '
decimain tpiartam, mensis priini. In simili un- xisse. /("oChrislummansisse in hac vita annos
liquilale niultum erudilus esl SaniuelPclilus, u liigiututres, ex .dyjosfo/onim Iradilione, testa-
tur
ANTIQUIORUM PONTIFICUM. TH
tur codex jtfS. Florcnlinuf! ItibHothecn' Medicic fnerat ciimV,. Lucrctio Vespellone Consulcreo/iis
ac morlem
relatam ad tempore llonorii i I'onti/icis exaratus. Siijjra et poslmndum, ut infra dicetur, iterum Consul
an. 29 .€rx landalus Ilenricus Pliilipin profert cap. B lin- Ab hoc aulem actum esse Cen.nim, docet
fiiit.
vulgarii
jus sentenliw assecla.s, pricci/iuos viros, phires Tcrtidlianus lib. iconlra Marcionem cap. 19.
quam Iriijinta. IIos erqo annos et menscs cidem Sed etccnsus, inqnit, constal actos sub Augusto
tribuimus, et quia Consulntus dnoniin Geniino- tunc in Juda;a per Sentium Saturninum, apud
rum cx accuratiori calculo convcnit ciiin nnno quos genusejus, Christi scdicct Salvatoris, ex-
/Ene vuhjaris vigesimo nono, arbitramur anle quirere potuissent Jndai. Idem anlea cap. 7 di-
initium htijus /Ene annos omnino quinqitc adji- .teral, esse Censum istum, Dominica) nativitatis
ciendos es.ie cum ante citato Capello, quos el testom fidissiinum, qiiom Roinana archiva custo-
Kepplerus innuil addendos. At Declierius, Pc- diunt. Ilac ibi. At qnomodoa
l.uca dicaturhxc
tavius, Buclierius, Senescallus, aliique annos descriptio prima facta a Piwside Cyrino, tangit
quatuor adscisciinl Baronius ad diios annos plane omnes, qnocumque anno ipsum dieaiit
hui€ iunt
prcevenit ad unicnm Onuphrius qui tamen pos-
: : conligisse, cuin circa huc tcmpusnon reperiatur
prarponendi tremi duo aunum priinum Cliristi nali ab Epo- Cijrinus, siiie Quirintts, Prwses Sijriw fuisse.
anni S
cha yEra: vuUjaris non separarunl. Vt antem Verba prcefata sic Grccce efferuntur : Auxvi -^
diclos quinqiie annos prohcmus clarius, deditc- «noYpa(p"^| -pcorri eyevcto, -riYSjiovsijovToc T~rf, 2u-
tionis liujiis initium ab aiino antc vulijarem pta^; Jonnnes Georgiits llerwartus
Kupiviou, ubi
ASram odavo sumemus, addilis cujusque anni in nova Chronologia cap. 241 tradit, positiviim
Consulibus Romanis : sic enim etiiim ea inlelli- irpioTT, vim habere comparativi n.foth'x], respectu
gentur, quce ante Incarnationem Verbict Chrisli (/eni(iiu YiYsiiovEuovTo? : alque hoc swpe in sacra
Aativitatem gesta, ad Evancjelicam ciuoqiie his- Scriplura etapitd S. Lucam (icri ostendit, ut
toriam pertinent Consules erijo erant.
. sensussilltujnsmodi:}\cecest descriplio prior,
AII. ANTt M. .Marcius Censorinus, et diversaab ea, quam postea, ut infra dicetur,
£RAU
VULGAR.' C. Asinius Gallus. instiluit Augustus, cum Cyrinusesset Syriae Pr»-
8 8 Ut Bcx pacificus vultum de-
veniret, cujus ses. cuin eo plures. Imo t*
Ilccc llcrwarlus, el
Bella
suttata.
siderabat oinnis terra siiblata fuerunl cuncta per TtpioTa,eliam tcstiinonioS. Ilicrongmi, pro prio-
orbem liomaniim bellu. Dictis enim Consiilibus ribus dumlaxal accipiunlnr ul cum Lucw ii v. :
asserit Cassiodorus in chronico, Germanos om- 20 de iminundo spirilu, qui assumptis septem
nes, inler Albim el Rhenum, deditos Tiberio Ne- spirilibus iiiimundioribus se revcrtitur, ita ha-
Toni ,
qui. atlestante Dione lib. .'iS, cuin Vel- bcretur, xai ytvtTai Ta layii-za. tou avOpoiiou £x-
lejo Paterculo [hic autcm ciim Tibcrio vixit, mi- £(vou ydMa. Twv •KpcoTwv, quic verba ctiam ha-
litavit, prcefectura, qucestiira, leijalione et prw- bentur ilallluci 12 i'. 45; utrobique ita trans-
Janus tura funclus) omnes Germaniie parles victor pc- ferunlur : Et liunt novissima hoininis illius pe-
ctauiUSf
ragravit. Auguslus nomen Impera-
Tunc vcro jora prioribus, ciim ad verbum esset pejora pri-
toris accepit et Tiberio communicavit, ut ait mis. Ila Matlhcvi 12 i'. 36 itaAiv a.T:iii~.iCkvt aX-
prcedictus Dion. Pnce aulem constituta terra Aou? oouAciu; -iiXefovE^; tcov npcoTcov, S. Ilieronij-
marique Jani Qiiirini porltc tertia vice fnerunt mus ita vertit ,\\.er\\n\ misit alios servos plures
clausie quas, uli ex Tacito dcdiicil Pauliis
: prioribus cum prwcise verterctur plures primis.
Orosius lib. 6 ca/). 22 adversus Paganos ad .iu- Alia triginta exempla leiji possiint apud Ilerwar-
gustinum, quietissimo semper obseratas otio ipsa tum. Alii vocem /^-tii.ovvjomai; laliits sumitnt, et
etiam rubigo consignavit. sic S. Juslinus liunc Cyriniim appellat Judaji
Tib. Claudius Nero, £-£TpoTt(;v Procuratorem. Rebellarant anno prw-
Gn. Carpurnius Piso. cedenti Iloinonadcnses in Cilicia,adquosdoman-
S. Joa. B, Annus liic primus pacis U7iiversalis censetur: dosrni.isus Quirinus, eos cxpugnavit, et ad qua-
conceptuSf
quando Gabriel Ancjelus missus ad Zaehariam titor millia virnrum in vicinis urbibuscollocavit.
eidem nuntiavit concipiendum S.Joannem Prw- Qiiid si tiinc Lcgalus aut Procurutor missus in
cursorem Domini. Sijriam, lulcrit mani/atum ccnsus cxicjendi,quod
D. Laelius Balbus, execnliis fueril Sentius Saturninus; ipse aulem
C. Antistius Verus. Uomam revcrsus /Emiliam Lepidam uxorem ab
9 Atlulit hicanniistempus acceptabileet diem Aiiijiislo accepit! Utul sit, obhunccensum'i\)a.ni
Chriitus salutis, dieni xxv Martii, quando misso iteriim onincs, tesle Luca, ut prolitercntur, singuli in
incama •
tut. ad lerras Gabricle Anqclo in civilatem Naza- suani civilatem. Ascenditaulom etJoseph in ci-
reth ad Virginem Mariam, ccternus Dei Filius de vitatem David, quaj vocatur Bctbleem, ibi Jesus
Spiritu sancto incariialus, et liomo factus cst. CunisTUS Salvulor noster secunilum carnem
Quo tcmpore, ne illiid cjaudium apiiil solain naliis esl ilic x.w Dccernbris. IVam, ul S. Au-
ttelta in
Deiparam yirginem consisteret urbilrcimiir slcl- , cjnsiinus lib. \ dc Trinilate cap. 5 liabet, sicut a
Oriente
visa : lam apparuisse iu Orienle. quacxcitati et ijaudio niajorilius traditum suscipiens Ecclesia) custodit
repleti Macji iter upiiarariinl et snsccpcriint. audoiilas octavo Kalendas Aprilis conceptus
Tempus hoc infracx infanlicidiuconslabit. Im- tradilur, qiio etpassus. Natus autemtraditur oc-
pletum dein est tempits Elisabeth pariendi, et tavo Kalciulas Januarii. Quam traditionem accu-
Baptista
natus : peperit xxiv Jiinii Joanncm Baptislam.
die rate obscrvamus.
Quibiis mijsteriis ab Evar.cjeHsta Liica narratis, Aiigustus Caesar xii,
orbls de-
scrlptus, addit exiisse ediclum a Caesare Auguslo, ut de- L. Cornelius Sylla.
scriberetur universus orbis, Eral litnc ct niillo 10 Circumci.sus cst Cliristus ipsis Kalendis
alio anno sequenle Syria; Pricscs, (uti c.t. Josepho Junuaiii, ctc vi die cjusdem mcnsis a Magisado-
lib. {& Antiquilalum Judaicarum cap. \7 liijiicl) ratus dein seciinda Februarii in
:
templum de-
C. Sentius Saturninus, qui ante annos tredecim latus et a Simeone in uliias acceptus, Iiide vi-
detur
»111 CATALOGI VETERES.
deltir prout S. Autjuslinm el alii sculiuiil, lle-
kJttiVS
AST. XT.
«n cii.
tlileemum
fixisse.
rfliiliis,
Jnlerim lioc
ibitjue Jiisejilms
eudeiu aiiun,
tlomieilium
Suiilio Snliir-
mX CHRISTI VULGARIS.
j
I
ANNIIS
NAT. XT.
.CR. CH.
nino Pivijsidi SyriiB succcssisse Quintiliiini V.i- II Ita rocamits /liCrunt . quiv cliamnum fluit, et
ru0), iudical Joscjilius lih. 1 7 Auliijuilaium rap. ad initium eujus aptantur passim a Clironologis
T; et lioc apptvhinle, Aiilipiilei-, lilius Hurodis, aliurum qniintmvis .ICrarum nuincri. Et lia:
in vinculu esl coiijeclus. .Stih /ineiit dicli itnni, qitidcm, qitiv ab Epochu passim notiori flttunt,
de^ertur
fiiija ah Anijelu mundula, delaltts esl Cltrislus Itaitil ilumuijnant hitbcnl, ttt rcducanlitr, diffi-
In jKfn/- in /lujijplum, el occisi sunl infunles xxviii l)c- cullatcni : difficilius ordinatur /Era annorum
ptum oc
\ cUluntur ceinbris, a himaltt et infru, secundum tempits a .Mtindi crcutione : hanc tamen et illas, uli ex
infantci ijttod lleriiiles uudicrat u de slella risa itsu, ntinc rcccpto ivstimantur, sic perctirre,
;
Mitifis in ut
Oriente.lClapsi nuniipte erantubiiniitialape>\in- aniio 1 /Erte vulgaris habealur.
gelttm lncarnulione,circa iptiid lenipus crcdimtts Annits /Era) ConslanlinopolitaiiEe a eondilo, ut
cocptam vidcri sielluin, menscsviginti et unus uc putctnt, orhe 5509
dies tres. Occisos infaiilcs diclo xxviii IJecem- Annus Periodi Julianic, uSculiijero inventa:, 4714
bris tradunt in suis Fuslis antiiptis Laliiii, Grieei, Annus Urbis Ronias condita;, e computu Varro-
I
I Stjri, Arabes, /ICijijiilii. nis, 754
C. (;nlvisiu.s S;il)inus ii, Annns Olvmpiadis, cxcv 1
L. Pussienus liufus. Annnsiu\'m\u^,inhacquwslioneab aliquibus ad-
Jlcrodes tvger sediliosos aliqttos Jnilivos jnssit liiberisolitus,eocplus aquarto Consulatu Julii
vivos comburi, nli cup. 8 dicli libri 17 dcscribit Ctesaris IJiclatoris. 46
Jlerodes
I
morllur :
Josephus. addens eclipsiii Lun,i> ciiflein nocle Annus JEim HispaniciB 39
contigisse : tptw verba Orivce sic crjniinunlnr, Jmpcrii Augusti C:L'saris 44
Kai f\ cMivr^ ii rri aiJT?] vuxTt £^£'Xi7;£v. h'cp- Jtegnoriim Arcbelai, Herodis Antipse et Phi-
plerns usscrit, hanc ecli|)sin Lunn! conligisse lippi 5
lril)iis lioiisanlcSolis oiluin xiii Marlii, et liiisse Ab liis annisinitio vulgaris JJSrse sic tiumeratis facile
digiloriiinpenc sex, ctaiinis dnobus sei]uenlibus esl cl procedenilo ilescemlere tisque ad liuiic nostriim an-
nnllani fuisse cclipsin anle 1'ascba : ipio fii ut num ClinsUiinx jErx 167b el retrocedendo ascendere; ANND8
AR. XT.
ah linc eclipsi, niorlem Ilcrodis privijrcssa el lain flucliat cum iiiilio diclx jErx. VUL. CH.
siiinanter intlicaUt, maxiiniini robur acccdal /Etal^isOAXvsixannus sextns quo et aliis tribusse-
,
chronoloijiiv ei ipiitni propotnimus . Occiso dein qttcntibtis Consules erant
filio Antipalro, snpcrfidl llc.v llerodes quiniptc C. Julius Cssar uepos Angusti,
dichus, antc 1'asclia morluus. Asscnlitur eum L. yEmiliusPaulus.
Jiepplero Pelaviits, ipti Itoc eodcm nnno post P. Vinicius Nepos,
dictnm cclipsim (cnjus cxactnin cpiloijismnin
P. Alfenius Varus.
exhibet) llcrodcm vila fttnctnm scribit, lib. 2 de
L. /Elius Lamia,
doctrina tciipornm cap. i, et lib 13 ad liitnc
M. Servilius Gemma.
annmn cl lib. h Itationarii lemporum cap. 22.
Sex. ^EIius Catus,
Mortno llcrode, Archclaxts (iliuscjus post scda-
lum quiv in Paschalc cxorla fneral scdilioncm, C' Sentius Saturninus u. .
Komam csl jnvfcctns, ut cx pulris lcslaincnlo Cains Civsar ab Attgusto ex Syria evocatus, in
rcijnnm ith Aiiijnslo oblincrct. Ibi Caium Civsa- Lgcia morilur, Corpus Romam revexit Quiri-
rem, Auijusti ncpolcm ct fiHum adoi/lirnin, iit nus. Tiherius cum Germanico el Agrippa adop-
coneilio primttm locntn tcucntcm vidil, nli pro- talur.
sequitur coji. ii Joscphits. Ante fincin aulcin L. Valcrius Mesalla,
hnjns anniCainm Civsurem fui^^sc in provincias C. Cornelius Cinna. 10
profcclum, ncqne lioiiiam rcrcrsum, cx Paler- /Emilius Lepidus,
culo, Suclonio ct a>iis liomuiiis hisloricis eoii- Arunlius Nepos. 11
stat. Inlcrim Archclans, acccpla diinidia pnrlc Arcbclaus diclis Consulibus lib. 55, et anno
rcgrii llcrodis, Ijlinarclia iib .inijinlo consii- principalus deciino sicundum Joscphum cap.
tuins, in Judivam rcdiil. ulliinii lib 17, a fratribus accusatus, trans Al-
Cn. Cornclius Lcnlulus, pes rclegaliis est, et Judiva, qiiiv illi parebat, in
M. Valerius Messalinus. provinciiv foriniim redacta cst. Tnnc in Sgriam
Chrislus monculc Angclo in lcrram Israel re- missus esl t)uiriiius scii Cyrintis Prajses, ut Archelao
jura pvlsn Cy-
latus cst ex .ICtjgpto aijus mgsicrii inemoria
: populisreddcrel, uc bonorum censum institue- rtnvs exi-
git ccn-
inscriina csl Marlgiolugio Uoinuno ad dictn vii rel. ICl hivc est descriptio a Josepho lib. 18 ium.
Januarii. \'cruniipmd Archchins regnurcl in Jii- eap. 1 indiciita : rcspcclu cujus, deseriptio, ob
diva, timuit Joseplins eo ire, et admoniltts sc- quam SS. Joscphus ct Dcipara Uclhlchemum
ccssil in parlcs Ouldiviv (nbi Ilcrodcs Antipas, abiernnt,a I.nca ICvangelista apjjcllatur i^rima.,
Archclai frntcr, impcrabul Tctrarclta) hahila- el ab bac ccnsetitr.
aliquibiis prior
vitqtie in civitate .^u^arclli, et ab cdueatione Q. Mclcllus Creticus,
l\azo:rcnus coijnominalits cst. L. Licmius Nerva.
12
Auguslus (;a'sar xiii. Chrislns, releijalo jatit Archclao, et cessante
M. Plautius Silvanus, ciqite snffeelns mctu, qiii JoscphuiH cl Mari^vn cocgcrat in Ga- Christvs
inveuUur
C. Caninius Callus. lilivatusccedcre, asccndit llicrosolyinam et in- , inter Do-
Cossus Corni'liiis Lcnliilus, venlns cst in lcinplo, scdensin mcdio IJoctorum, ctortss.
L. Calpurnius l'iso. audicns ct inlerroijans eos : et reversus citm pa-
rentibus Aazarethum, eral subdiltis illis. Luccel.
M. Furius
.
ANTIQUORUM PONTIFICUM „
A?INDS M. Furius Camillus,
SK JBT.
13 Aiiijuslus in Campaniam profectusl ANrtllS
Sex. Nonius QuintUianus. Nolw, die xix Angusti, vila ct Imperio \ cm.imp.
13
functits esl cui liinc cx intenro .iitbrniialus'"''" ""P'™'
:
P. Sulpitius Cameiinus, ttberiits, Impertum soliis
14 udininistravit.'mi,riuaAu-
C. Poppaeus Sabinus. El liiiic diciltir initiuin anitnrttm, sceun-!}"""
12 Tibcrius Cwsar licllum Dalmaticiim coii- dum qiios traditiir Christus ah '''j'^ *
aiitiqitis Pa- '
feceral, sed intra quiwiuc dics hujus bclli con- /n7*H,s f« s('n'/*/t()vfcH,v niortuus anno xv Ti-I^ i^
summati nuntiatum cst dc clade in Oerinania ac- "
Vuro CiesQ berii Augusti Gcniinis Con,sulibus, sic ut
Tiberlus cepta in qna Quintilius 1'arus, nujicr, ciim llc-
luilur II
:
hujits secundiv /Erw Tibertaniv aiinos opor-
milea rodes morcrcliir, Pricses Sijriic, jam Gcrmanim lcut auspicari a (//exix Aitgiisii, et ideo sin-
cum tribtis lcgionihus
Priefecius, ah Armiuio gulos eoritm, ut hifariam dividendos, du
Germanorum Duce circumvcntiis ct opprcssus plici notahiiiius ntimero.
est.Uinc Tiherius Cmsar de sua victoria trium- Drusus Ca«ar (il. Tibcrii,
plnim agere non pottiil, sed cum novo exercitu G. Norbanus Flaccus.
ad Rhenum profectus, limiles Impcrii Romani T. S(alilius Si.scnna Taurus,
firmavit. Ita Dio ct alii. L. Scribonius Libo.
10 P. Cornclius Dolabella, C Ca'lius lUifus,
15
C. Junius Silanus. L. Pompeius Flaccus.
Tiberius Coesar, oh rem Romani Imperii contra Tiberius Auguslus iii,
Germanos prwclare gcslain, lcstc Paterculo pei'- Geniiaiiicus Cwsar ii.
petuus Romani Imperii Patronus hahitus. M. .lunius Silaniis,
,11 16 M. yEmilius Lepiilus, L. Norbanus Balbiis Flaccus.
T. Statilius Taurus. M. Valcrius Mcssala,
Lege per Consules lata, provincias cum 2S10
M. AurcliiisCotta.
Incipit xrain
Auguslo, communiter administravit Tibc- Tibcrius Auguslus iv,
26,11
tmperii cum riiis, testeSitetonio, et ut Tacitits loquititr,
Augvs'0 ad-
Drusus Caesar lil. Tiberii ii.
mihistrati filius et collega Imperii : et a Germania Qiiirinus scu Cijrinus, in Evangelto memo-
inUrbem post bicniiium ingressus, trium- ratus , morlitus cst : ffiyHv sordiilam et prae-
phum quem distulcrat egil. Dcdicavit ct potcnteni seiiccfaiu descrihit Tacitus lih. 4
Concordiae aedem, item Pollucis et Cas- ^)iHa//«m.
toris suo fratrisque nomine dc manubiis- C. Sulpitius Galba,
27,12
Quce fere eadem citm indicatis Consulihtis D. Hateriiis Agrippa.
referuntur apiid Dioiiem lih. 5G. Apud Pa- C. Asinius Apollo, 28 13
terciilum vero qui aderat, cap. 121 ista le- C; Antistius Vetiis.
gunttir : Eadem ct virtus et forluna sub- S. Cornelius Celhegus,
sequenti tempore ingressa animum Inipe- L. Vitcllius Varro. 29 14
ratorisTiberii fuit, quee initio fuit ; i|ui con- C. Lentulus Isauricus,
cussis hostium viribus, classicis pfiditumquc M. Asinius Aprippa. 30 18
expeditionibus, cum res Galliarum niaxiiiur ii Pontius Pilatits succcdit Grato Va
molis, accensasque plebis Viennensium dis- lerio Prwscs Jitdiriv. Aijchanl in Prin-
sensiones, coercitatione magis qiiaui picna, cipatu sito annuin xxix Ilerodes Aii-
mollisset; et Senatus populusquc Romanus. tipas, Tetrarcha GalHwiv lcujtis postea
postulantc patre ejus, ut Eequum ei jus iu jussii. S. Joanncs llaptista capite ple-
omnibus provinciis exercitibusque esset [ete- xus et C/i)'/s(H,v illusus) ct Philippits fra-
nim absurdum erat uon csse sub illo, quse ter ejits, Tctiarclia llurciv ct Travlio-
ab illovindicabaiitur; ctquiadopcm fcrcii- nitidis regioiiis\, citin Ujsanin, Ahilinw
dam erat primus, ad viudicandum honorcm Tctrarcha. Fitctum est aulcm vcrhuin
non judicari parom) in Urbcm rcvcrsus, Doinini sujicrjnaliiicm Zachariw/iliuin,
jampridem debitum, scd viiidicationc hos- prwdicantcin haptismiim pwiiilcntitc etc
tium delatum, ex Pannoniis Dalmaliisipic Liic. 3. citi cst hic Tiberii anntis xv,
egit triumphum. U((c ihi. Ab hoc ci/jo anno at TertuUiunn xii.
saltcin lahenle, sive ad 31 16
aliqitot inenses Cu. Coriicl. Lcntulus Gctulicus,
progresso, principium Iinpcrii Tthcrti Cic- C.Calvisius Sabinus.
saris, nondum Augusti, sed siinul citm Chrisliis baptizutus a Jnaniie vi Juntta-
Augusto regnantis, sumcndum cst ciijus : rii, Dniniitica die.annnrumivtatis qtiasi
anntim xv ab Evaugelisla Luca cap. :i, triginla, iil est, trigiiila ct dicruin Irc-
prwdicatioite Joannis llaplistiu el huplismo dccim. De particulu qitasi, Grivcis imii,
Chrisli celebrein, infra rcfercmus. Dc Itac id esteircitcr, iiifralatius agimtts. Posi
prtma Tibcrii Iinpcrii epoclia consitleiidi iejiiiiium autcin quailraqiiita dieruin
Capcllits indicato cap .^ Ilcrtoartus cap.Vi^,
.
iiucpit se iinpendere prwdicationi.
et Bucheriits lih. 3 Rclgii Roinani cap. 3. M. LiiiniiisCrassus, 27 32 17
Germanicus Ca;sar, L. Calpurniiis Piso.
12 C. Fonteius Capito. Secundus annus prtcdtcationis Cliristi
C. Silius Ncpos, Ap. Jiinius Silanus, ^g 33
13 L. Munatius Plancus. P. Silius Nerva.
Sex. Pompeius, Tertius anntis Prwdicationis Chrisli.
14
Sex. Apuleius.
Aprilui T. I. C.
;
CATALOGI VETERES
AtiHBS
A!»Kl'S C. Rubelliiis Geininus, sex , menses sex et dicsviginti novem.
TIBRB. CiLI- iTlBRB
[CHBIST
C. Fusius Geniinus. Consule lib. 1 Stromalum : sed hi anni GCL.E IMPER.
Ijizariis (I Chiislo iuscitutur. liujreditur compulanlur a tcmpore, quo simul cum
29 '34 19
Jlierosuhjinain , Domiiiica Patmarum Aiigusto imperavit, scilicct ab aiino
XX Martii. lllimum cuin discipulis cw- Alvw vuhjuvis xi, ut eliuin S. Lucas
nam sumit, feria quinlu xxiv Martii, cjus uniios compulavil. Jihcvio successit
et diewv mensis IVisan. At die xwJlar- Caius Caiiqulu, lilius Gcnnunici. Jlic
tii, feria scxta in 1'arasceve primo die Jlerodein Agrippain, liliiiiv Aristobuli,
azymurum, nalus annos Irirjinta tres et coptivum Komw, liberavit: donavit illi
meiises Ires, jn-o redcmplione gencris Tctrarcliium, qiiw fuevul Pliilippi;ad-
liumani Cruce inorliius esl ^die autem
in jecitque Tctrarchiam l.ijsaniw; et im-
xxvii viclor a morluis resurrcxit. Eo- posiio capiti ejus diadcmale, Regem
dem aiino .S. Jucnbus, fralcr Domini, creavit. Josephus historicus naseilur.
ordinatus est Ejiiscopus JJicrosolijmila- M. Aquilius Julianus,
nus et S. Slephunus hipidalus. P. Nonius Asprenas. 10 38
C. Casfius LoiJginus, Ilcrodcs Anlipns est spoliatus Tetrar-
30 2 20
M. Yinitius Qucirtinus. chia Galilww, et ciim Ilerodiade niissus
Facta perseculionc dispcrsi sunt Chri- Lugdunum in exilium : ipsa aulem Te-
stiani. S. Puulus convertilur.Sejano lio- Ivurchia cjus donala est Ilcrodi Agrip-
mw slatna: ponunlur pw. Josephus cap. 9.
TiLierius Au<Tiistus v, Caius Caligula Caesanl,
11 39
21 L. Apronius.
yEliusScjaiius.
Tihcrius linp. Chrislum inlcr Deos ho- Pontius Pilatus in multas incidens ca-
norundniii proponil. Iinpedil cnm Se- lamilates, jiropria se manu interfecit. 5.
ncilu Scjnnus Consul, <pii intcrficitur. Ilieronijinus iii Chronico.
Jtes infrn eijilicnlnr. C. Caligula Cajsar iii,
C, Doniilius Ahenoharbus, L. Gelius Poplicola.
32 4 22 Divisio Aposioloriim censetur fucta, et
A. YilelliusNepos, eique suffectus.
Fiirius Ciiniillus Scribonius. a S. Pelro Cuilicdra Romw collocata.
Scr. Sulpilius Galba, Quidni et S. Jacobus fraler Joannis
19
33! 23 L. Cornelius Sulla. cen.iealur in Ilispaniam missus 1 Res
20
S. Pnulus venit llicrosolyinam videre infra explicatiir. CIAC-
C. Caligula Caesar DII
1'clrnm. Dcindchic Cuthedram collocal iv,
Antiochiii'. Cn. Sentius Saturainus. 12 40
Paulus FabiusPriscus,
20 16 Caligulw, xxiv Januarii occiso, succedit
34 (
24 L. Yitellius Nepos.
21
15 Pbilippus.Heroilis Antipae frater, Claudius j)alruus ejus. .ib eo donata Herodi
diemsuuni obiit, aniio Tibcrii Princi- Agrippw Jiidwa et Samaria. Josephus lib. \9
patus viijesiino, cum ipse proefuisset Iri- cap. 4. Revcrsi SS. Petrus et Jacobus anno
ginta seplem annis Traebonitidi et Gaa- XLJii Ilicrosolgmain; ubi S. Jucobus occisus, et
lanitidi ac BataniEa!,vir perpetuo mo- . Pelrus ab Angelo e carcere liberatus. Hic
.
dcstus, et amator iiuietis et otii. Ila Jn~ pnsica cum S. Paiilo Romce occubuil suh Nerone
\ephus lib. 1 8 Aiiliipiil cup. G numernn- unnispost Chrisli passionem elapsis xxxvll, et
do scilicel aiinos Prwfccturw ub nbitu Ilierosolijiia excisa estanno yErw vulgaris h\x,
palris Ilerodis AscoloniUv, viortui in a Chrisio passo xliI, ut jMssim Putres tradunt.
Paschalc anno qiiarlo anle /Erain vul- Omnia infra exjilicantur. Solenne namque fuit
qarcm. Ilinc dicto anno /Erw labenlis anliquisscriploribus calciilos annoriim siippulare
xxxiv, in Paschutc, elapsi erant dicli a Christi Passioneaut Resurrectione, aul etiam,
anni triginta scplem (iu texlu Grwco quod comcideret a Consulatu duorum Gemi-
id
iizTo. x«( TplaxovTa) ct Ihiebnl udliiic iiorum. //n Severus Siilpitins a tempore Do-
annusTibcrii vicesiinns tisque iid diem mini Crucilixi et Consulatu Geminorum usque
'S.w Augusti : qui Tibcriusdilioiicm ejus ad Consulatum Stiliconis, sive unnum cccc, enu-
atlribuil proviiiciw Sijriw. mcral annos cccLxxii, et nostram Chronotaxim
21 confirinut.
35; 23 C. Cestius Camerinus, Similiter in anliqua suj)putatione
22 {qiiam Cainbdcnns, reperlam in iionniillis Ninii
M. Servilius llufus.
Ilerodes Anlipasesidcviclus in bclloub c.irinpluribiis, edidit aiilc
Hrilanniam use illu-
.ireta negc.ciijnsliliainin ii.rorcin .siiinp- slratain in Apparulu de .inglo-Saxonibus) 7iu-
lam repudiarnl, nl Ilerodiudem duce- meiaulur auni a duobus Geminis Fusio et Re-
ret. Juscplins cap. 7. bcllio usque ad Stiliconem, el sic deinceps ns-
36 22 qnc adAiigln-Saxonum advenlumin Dritannium.
8|2C Q. Plaulius Plaulinianus,
23
Q. Papiniiis Galicnus. Eodcin inndo a S. Greijorio Turoncnsi, ad cal-
37 9 27 23 Cu. Aceioiiius Proculus, cern llistoriw Eraiicorum,numeruntur anni a
C. Pnntius Nigriuus. transilu maris Rubri usque ad Resurreclionem
.Vo ritur Tibcrius Iniper. sxv .Marlii Diimini, eta Resurrectione Domini usque
ad
cnrn a mortc .iugusli regnassel aniios transitum S. Martiui. Aj)ud Canisium tomo 2
XX 11, incH.vcs VI, dies xxviii. Cleniens Antiqiiariim Lcclionum, Anonijmus aiictor Chro-
Al exandrinus aunos tribuil illi vigiuli nici, ab Exordio mundi ad xui Alexandri Im-
jperalorii
, ;
ANTIQUIORUM PONTIFICUM. XI
peraloris dcdncti lib. i rap 17 K Ptassione Chrisii secmiiliim morcin delalum esset, ut dc susci-
AUCroRR G. n.
inquit, usque ad liuucaniuini, qui est xui Alo- pieiido cullu prius ipsedeecrncret, consecratio-
xandri, anui ccvi, qiiot sciHcet a Con^uialu duo- iiein Christi recusavit ;ciliitoque conslituit cx-
rum Gemiiiorum ad annuin xui Alexandri jlu^ lerminandiis csse Urbe Chrislianos, pr.Tcipue
xcrunl. cum el Sejanus, Prffifeclus Tiberii, suscipiendse
rcligiiini ol)slinatis;,ime contradiceret. Tiberius
EXERCITATIO 111 taincn edicto .accusaloribiisCbrislianorum mor-
Dicta sentcnfia confiniiatur c rcbus post icm comminatus est... plurimos Senatorum pro- eosque Impe-
Cliristi passioncni gcstis. srripsit, ct ad mortcm coegit. Viginti sibi Pa- dire nUfere-
tur Sejantis
tricios viros consilii caussa elegerat, horum vix
Consvt,
Y ides hencvolc Leclor, usitatiorcm traditin- duos incoluines reliquit, cetcros diversis caussis
nem [ut lotiiiUiir Vrosjjcr Aijuilniius^bnhm, Do- necavit ; Sejanum Piwfectum suum, res novas
minum nostrum, cleciiiio quinto anno Tilicrii molicntem, interfocit. Ilivc Orosius, quihus con-
Anno x\
Tiberii pas-
CiEsuris, tluolius Gcuiinis Consulilius, crucifixum sonaiil. qiiir Tcrliilliiinus srrihit iii Apologetico
sum Christum quod, inilicala dujiUci cpoclia Tilicrii, oslendi- advcrsus llciiles capile v. Tiberius, inquit, cu-
mus opliinc ciiiii siicra Scrijiluraconvenire. Ilunc jus lemporc noinen Clnistianuni in seculum in-
conflrmat
apud S. Hie- cumdcin dcciinuin quinlum Tihcrii annum scmcl Iriiivit, anmnitialuin sibi ex Syria Paleestina
ranyrmm ilerumquc indicat S. llicronijmus, cxplicans Christum, quod illic veritatein illius divinitatis
caput IX Danielis Propliclw de sci>luaijiiila an- revelavcrat, dctulit ad Scnatuin cuin prairoga-
norum liehdomadis; iibi in qua-slionc dijficili liva suHragii sui : Senatus, quia non in so pro-
JuHus Afri-
canus, antiquioruin ScriiHoruin sententias profert, ac baverat, respuit ; Cicsar in scntentia raansit,
primojuliuin Africanum, </!(/ septuaginta hcliclo- comniinatus pericuhini accusatoribus Christia-
madas Danielis /?)»'( ad aunum quiDlum deci- noium. IIwc ihi, ad quw aiiiiotal Pammelius,
mum Tiberii Caesaris, c|uando passum csse Chri- camdeni historiam lcgi apud Eusebium, lib. 2
stum. etcnmplerihebdomadasseptuaginta, juxta cap. 2; Nicephorum, Orosium, Ccdrenum, pos-
et TertuHia- omnes quibus
lunarem Hebrworumsupputationem, asserit. Al- teriores dcnique hisloricos : fi-
nus.
ter auctor a S. Ilicronijino citalur Tertullianus, d;'m non adhibcre tani probalis scriptoribus,
contra Judwos ita scrihens : Imperii Tiljcrii de- vanumforet. Eusehius scribit a Pilato indicatam
cimnquinlo anno patiturChristus, annos habens Chrisli resiirrcctionem, miraoula, cumquo Deum
quasi triginta tres cum pateretur. Eosdcm annos haberi. Ilispositis, Iradilur Scjanus su.scipiendcE
item Ctemens el menses tres Christum natum fuisse, ciim pa- reliqioni Cliristi ohstinatissime coiitradixisse.
Alexandrinus teretur nos quoque diximus. Simili modo Cle- Porro ne Scjanus ad ipsum Im-
veritits Tiherius
mens Alexandrimis lih. Slromutiim, annum
i perium aspiraret, curavit illum per Scnatum
decimum quintum Imperii Tiberii cum tempore condcmnari. et Consnlem cum magna iijnomi-
quopassus estChristus componil. El lii Ires in- niu occididicww anni xxxiOctobris
^""' ^"^^^^^/,; ;
tra ducenlos annos post passioncm Christi vixe- pliiribus. ut apparet, mensibus ante impedivisset ^™^ j|'"'
runt. Junqalur illis Firmianus Laclantius, qui coiisecralioncin Clirisli a Cwsare propositam,
et Lactantius.
ct constititissct Chrislianos Vrhc propelli qui-
suh Constantino Maqno floruit, Crispi Civsaris ;
filii ejus constitutus Maqister. llic lih. 4 de Vcra bus omnihus ut spalium tcinporis justum dctitr,
sapientla cap Sub Herode, inquit, Judaso-
x, et convcrsi ah Apostolis Jitdiri alii qui c Sijria
rum Tctrarcha, anno decinio quintolmperii Ti- Itomain rciierint ; seciinditm post Ascensionem
bcrii Capsaris. .ludaii Cbristum cruci ainxcrunt. Christi dccurri arhitramur; et ex anno
annum
Idem capite xiv Zacharias, inquit, adolevil Da- dictw ca^dis confirmamus duobiis Geminis passum ,
rii et Alexandri annisquingentis ante an-
a'tate, essc Cliristum : de anno aulcm illo, constare po-
num decimuni qiiintum ImperiiTiberii Ca?saris, tcstex Cornclio Tacito, Dione Cassio aliisipie
quo Christuscrucifixus est. Jlwc ihi. passim, narranlihus potentissiini hominis subi-
Tiberius 18 Sed proijrediamur ad res illiistriores, gcs- tam eversioiicm.
Imp. Chri- tasposi Chrisii passioncm. Occurrit primo, quod 19 Interim verodum Romw Tiherius Irnpcra-
tium inter
Tiherius Iiiipcratorvulucril Chrisium inler Deos tor addictus esset Christo Doinino et Cliristianis,
Decs hono-
randum honorari, sed ah Jiliu Sejano ac reliquo Senatn eisdem in Palwslina maxime oberant Jiidtei:
prnponit impcdilus, ipsuin Scjanum cum vuriis Patriciis a qiiihus comprchciisiis Stcphanus, citm dice-
la-
intcrfeccrit jam luin Consulcin anno xx.xi, cum ret, se Jesum a dextris Dci stanlcm videre,
post Geminos Consules laherelur secundiis an- pidihus obrutus ohilormivit in Domino Prolo-
niis. Totam hisloriain prwclarc descrihit Paulus murliir. Iliijus morlc in .lclis Apostolorum re-
Orosius aaversm Paqano-i, prwfixu ad S. Au- lataaddilur cap. viii. Facta cst autem in illa
erat Ilie-
gustinum pricfaliouc; etlihro vii capitew istd die persecutio magna in Kcxlcsia qua;
hahet : Postquam passus est Domiuus Chrislus ro.solyHiis cl omiies dispersi sunt per regiones
:
ob miraeula
atquc a morluis resurrcxit. ct discipulossuos ad Judicie, et S;miaria' prajter Apostolos.
Ilwc ihi :
In namine
xxxiv
ejus facla. pra;dicanduiii liiniisit; Pilatus Pra;ses Palicslina! oh quw vcrba llariiimts ad culcem anni
provinciae ad Tiberium Imperatorem atque movct qmrsiionem, curApostolis, quorumcaussa
ad
Jud;eis fueranl coiicilalai, Hie-
Senatum retulit dc passione ct resurrecliouo lurba; omncs a
concessum fuerit ct apte
Christi couscquentibusqiie viilulibus, qua; vcl rosolyniis nianerc :
per ipsum palam factai fuerant, vel perdiscipulos nisi miraculo cl illius tanUim
respondct, id noii
ipsius iu nominc ejusfiebant
etdc co quod cer- ; virtuli tribuendum, qui sluluit marc m cpiasi
tatim, cresccnte plurinioruni fide, Deus crede- utre et posuit terniinos cjus
arenam exiguam.
eum jam qui Apostolis
Romx habi- relur. Tibcriiis cum sufiragio magiii favoris re- Opus, inquam, Christi Salvaloris,
ut inler mfensis-
tarenl Chri* ad Scnatum, ut Christus Deus habeictur.
tulit dedit iniplcre quod jusserat,
$tiani.
Senatus indigiiatione motus, cur non sibi prius simos hostes ad duodecim annos,
quemadmo-
Aprilis T. I. V dum
CATALOGI VETERES
dum habet Apollonii tradilio, vcrsareiitur. Ilivc itcin apiid Rahanmn, Nolhcrum, et in quam
ArtTOBE G. n
lAiirihus llaronius. Apolloniiis iste Vrbis Itoma- pluriinis antiipns variuruin Ecclesiarum Fastis
nw Scnalor fuil, sub Commoilo linpcrulorc sacris. S. Iliiroiiijmus dc Scriptorihus Eecle-
circa auiium Clirisli txx.x.w niarlijrium i>assus, siasticis .iuum de co Elogium, ita concludit.
Divisio ApO' cujus Acla.damus rf/e xvni ApriUs. Delioc liii- Triginta annos llierosolyinis rexit Ecclesiam, id
sfolonim scliiiis, l. 5 /(;.s(. Itccl. c. 18, iiarral quomodo est usque ad .seplimum Ncronis aunum. Aptis-
anno ]1 (t
Cltrisli pas- Culaplirijijas coiifularcril. el cinimcratis iis ijiio- siinc secundum nostram clironotaxim. l\'am
sione riim menlioncm fccil, sub jinein istn hahel : annus vii Aeronis, phrasi Ilomanorum a Ja-
Meiiiinit Thraseae, qui circa h.icc lenipora Mar- nuario annos incipientiiim usitatissima, conve-
tyr fuit. Ad ha'C, taniquam ex veteruni tra- nit in annum/Eiw vulgaris sexaqesimitm ; diim
ditione, refert :Dominuiii Apnstolis suis pra;- priinus .\eroiiis, licet non inteipv regnarit, cuin
ccpisse, ue intra duodecim aiinos Ilierosolymis aiino Liv absolvitiir : S. Jacohiis aulem anno Llx
disccderent, id cst, nc ullra Sijriam cl ricinas dic xvil Deccinbris annos Sedis explevil tri-
ditioncs ahircnt. Quir ultiina siiiil verba ipsius ginta, et superfucrunt circiter tres menses us-
Apollonii, non S. Tlirasciv .Martijris, tit aliqui quead Pasclia sequentis aiini sexagesimi, quo
censenl. ColiturS. Tliraseas v Octohris. Ccle- Ilicrosolgmis e pinnaculo teinpli dejectus, ful-
hratur autein Divisio Apostoloruin iii pliirihus loiiis ligno pcrcussiis, martijrium complevit.
Ecclesiis, el variis Marlijroloijiis inscribitur ad licliqua de utroqiic Jacobo Alphiei, et Jacobo
occisiis an.
diem xv Jiilii. Aposloli nainqnc aiile in Syria Clcopliw /ilio j)aravimus edeiida ad Kal. Maji. 60.
et aliis vicinis PaUvsliniv ditionilms Erangclium Po-<^sunt interiin a curiosis hujus quwstionis in-
Cliristi annuntiaraiil: cl liinc iicreijre illis per dagalorihus legi laudatio S. Jacobi Alpliwi
orbcm disjiersis in omiicm terram exivil soniis Apostoliauclore Isiceta Paphlagone, et Com-
eorum, cl in jinesorbis lcrriv verha coriiin. Facta mentarius rcriim gestarum S. Jacobi fratris
porro cst divisio Aposlolorum anno jErce vul- Doinini pcr Simconem Metaphrastem qui uter- ,
facla an. /lO
fjatic quadraijcsimo, cum laherclur tunc post que tractalus extat apud Franciscum de Coin-
Ascensiuucm Cliristi aninis duodccimus, quod befis tom. 6 Bihliothecce Patrum concionatorice
jam statutcc clironologiic magnam addil confir- ad Kal. Maji.
malionem. 21 Pliira eliam sunt in Aetis 55. Petri el
20 Discessit tuiic S. Petrus Apostolorum Pauli, quw clironotaxim de Passione Christi,
Vrinceps ad Principcm orhis urbcm lioiimiiam, diiohus Geminis Consulihus peracta, confirmant:
Cathedra ibique primam Ecclesiic universc' Culhedram quw infra in elogio S. Petri proferuntur : in
S. Petrl Romx collocavit Synodus Hierosohjmitana habita anno Synodus
in qua teslimonio omnium, iit infra
: primis
ad 25 annos. Hierosolymis
ad cjus cloqium dirctiir, sedit annos qiiinque et Cliristi XLVU o conversione 5. Pauli (quw con-
;
liabita anno
viginti, seilicet usqiie ad annnm lxv, quo cum tigit proximo post passionem Cliristi) anno xvii, 47.
martyrio coronatum infra demonstramus. Tiine et hiennio anlequam Roma pellerentur Judwi.
Discedit in etiain S. Jacobus .Apostolus, filius Zcbcdici et Sed vel maxime elucet veritas diclw chrono-
Hispaniam frater Joannis Evangclistiv potuit discessisse in taxis, diim SS. Petriis el Paulus traduntur, oc-
,
S. Jacobus
Zcbedanxs
Jlispanias, ul communis Jlispanorum traditio cisi post Passionem Christi elapsis annis xxxvu ;
hahct : ac potiiit tain ipse quain S. Petrus, ob quia illorum martijritim contigit Consulibus
SS. Petrut
occurrenles caussas circa annum liuu reversus Nerva et Vestino, anno Mrw Christianw Lxv, et Paulus
fiiisseIlierosohjmam, qiiando llcrodes Agrippa, prwsente tunc Romic Nerone Imperatore; qui occisi an. 65,
ut affHgcrct quosdam de Ecclesia. occidit Jaco- anno sequenti diseessit in Grceciam. neereversus
an. 43 ascen- hnm fratrcm Joannis ijladio : vidensautem quia esl Romam nisi aliquot ante mortem [mensihus,
sus Hieroso-
placcrct Jiidicis, apprcliendit et Petruin, volens et einde fugiens se ipsiim ix Junii interfecit,
lymis.
post Paseha produccre populo. Hiec anno XLiii cum necdum xiv Imperii annum absolvisset. .it-
conligisse infra in elogio S. Petri probamus; qiie liiec de 5. Petro Apostolo, primo Pontifice Ro-
cumquc .tic potiierit S. Jacohus ad tertiiim us- mano : qiiem istis Consulibusobiisse confirmant,
que annum in llispnniis .'<ubstitissc : fit iit eliam qiiolquot in Sede sua hahiiit successores , et ma-
in liac purtc, quieuliis lam difficultcr pvobatur, xime jjroximi, Linus, Clcdiens, Cletus, Ana-
S. Jacohtis noH laboremiis. Alter Jucobits Alphivifilius ex cletus, Evaristus, Alexander, et alii proinde-:
Alphxi cru-
duodenario Apostolorum numero, uh. illis in que slabiliunt prw laudalam sententiam de
cl/lxus Ostra-
cinte. ilictaDivisione scjunctus, Gaziv, Elcutlieropoli, Christo in cruce passo, duohiis Geminis Consu-
Ostraeinic, et in vicinis yEggpti, Arahiiv, ac Pa- lihus, anno /Erw vulgaris xxix. Ad singulorum
hcstinwloeis, imo Perside, Evangclium
et in aulcm elogia confirmalur temporum ipsis assi-
Chri.Uiannuntiavit, ac tandem criici afjixus Os- gnatorum ratio ex veterrimis Ecelesiw Romanw
traciniv Marlijr oeeuhuit. Verumqiiia tam liu- monumentis, pula ex Catalogis, Vitis et Gestis
jus qiiam aliorum Apostolorum tempus mnr- Summorum Ponlificum, manit exaratis et prw-
tijrii i.on fuit a scripioribus cum aiino Passionis lo cusis, ex pcrvetustis generis utriusque Mar-
collalum, 110)1 polest inde slatiita ehronotaxis tijrologiis cl lireviariis variarum Eeelesiarum et
confirmari vcl infirmari. Tcrtiiis uutcm Jacohiis Actis Sanetorum. Porro arhitramur in iis om-
S.Jaeobus
filiiis Clcoplkc cl Mariw, frater Doinini,
Cleophx fi-a- el si- nibus quw ad Romanos Pontifices pertinent,
ter bo ini cut Pauliis ila et ip.se Aposlolus appellaliis. a
'
fidem niajorem adhibendam Romana; Ecclesiaj
Episcopu, dnodecim dic xxvu Dccembris ordinatiis esl aluiiinis quam celeris, nli monet ad xxvi Apri-
Uierosolymis,
Episcopus llicrosohjinitanus, luheute aniio /Erw llaronius, conlra
lis Eusehium, qiii Cletum et
vulijuris XXIX diiohus Cicminis Consulihus, quo Marcellum Pontifices omisit, aut certe uh Ana-
fiieral Cliristus in criiccpassus
xxv Murtii ad : cleto et Marccllino non distinxit.
quein diem marlijrium ejus cclebratur
in pervc- 22 E.xeidium iirbis llierosohjmitanw contigit
tustis Martijroloqii Ilieronymiani apographis, anno secundo Imperii Vespasiani et septuage-
simo
.
ANTIQUIORUM PONTIFICUM.
\
Htaosoiijma
iic.sn aii. /11
simo A!rw Clirisliainv, fvija aulematqtie (/i.<i//Cr- a .ipud Latinos, tisque ad lempora Dionij- Aw.TnnE c. h.
^jg Juiliporum facia csl in Sabhalo die octava sii Exiijui .Ahbatis Romani, videtur sensus oin- „'„/„„„^3
Septcmbris; de quo excidio liiscc Exercitatio- iiiHm fuisse, Christum duohus Geminis Consu- iHimpii
'':"'''" "'"'
nibus addimus, observari a Diomjsio Petavio l. lihus passum, De lioc auctore, Be.da lih. de Ua-
12 de Ductrina teiiiporum c. 12. (/«oiZ Clomons tione lemporum c . \.> ista scrthit, Fri no de-
Alexandrinus, Oiigenes et alii (.luidam ex auti- ceninovenalis circuli versn, teniporuni ordopra!-
quis, ^Uierosolyuiilau» uibis excidium collo- Bgitur : quem Graeci calculatores a. Diocletiani
cent anno quadrngesimo secundo a PassioneCtni- Priucipis annis observavere. Sed Dionysius ve-
ti; niniirumiiuod anno Tiiierii decinio quinto, nerabilis Abbas RomaniB Urbis , et utriusi[ue
secundum postcriorcm luijus /i^ram, Gcminis lingua), Greecai vidclicet ac Latinae, non igno-
duobus Consulibuspassumcsse putcnt Dominum. bili praeditus scientia, Paschales scribens circu-
[nter alios antiquos esl S. llieronijmus in So- los, noluit eis, sicut ip.se testatur, inemoriam
phonim c. i. v. 17. Verba Oriijenis contra Cel- impii persecutoris innectere, sed magis elegit
suin l. 4 sunt ista : ziaaa.^dv.m-^ix. yap ivr^ xai ab Incarnatione Domini nostri Jesu Christi an-
Suo, oijjiai, acp' ou STTaupojiav Tov 'lT|OOLiv, ^iyj- norum tempora pra^notare ;
quatenus exordium
vevai, twv 'l£pooo)i.ij[j.ojv xaOa(p£oiv. Nam
£-t spei nostne notius nobis existeret, et causa re-
quadraginta duo anni, ul reor, intercesseruut paratiopis humana\ id est passio Rcdemptoris
inter Jesu Christi crucem, et eversionem Hiero- nostri, evidenlius eluceret. Ita Beda : qui epo-
solymorum. Et liwc sufliciant, ut ostendatur ilic- cltam Diontjsianam reltnquens, /Eram Chrislia-
la sentenlia optime cohwrere cum lola serie nam a Kal. Januarii anni sequeittit auspicatur
vilw Christi el rebus post ejus passionem perac- IIos postinodum eeteri secuti sunt, sed dissimi-
tis. Advertal porro lector, nullam aliorum sen- liter aliquantulum, alii ab Angeliea Salutatione
tentiama nobisdata opera refutari, sed solum sive Pascltate ipsam sequenle, alii ab ejusdem
nos proposuisse consensum antiquiorum Patrum in carne nati die prirno, alii cuinBedaab oc-
et hujus piimarii Pontificii Cataloiji, quantam- tavo {ut qui idem esset anni Itomani initium)
que is commoditatem ad Evangelicam
habeat alii a Paschate nativitatem sequenti exorsiannos
historiam universam ahsque ulla violenta tor- numerare: donec tandem aptid omnes prievaluit
sione explicandam. Suam cuique opinionem re- ultimis liisce sectdis modus is, qui omnium eom-
Imquimus, quam si prohabiliorcm possint argu- modissimus erat, et suasit Christi annos Ro-
mentando facere, lihenter dimittemus disputata manianni initioa Kal. Jantiarii dticto aplare.
liactenus,etmajoris certitudinis cerliorisque ve- Paulinac. 6 /. 13 i«(/ica(, prssidente Eugenio
ritatislucem undccumque ohlatam ijratanter IV Papa, creato anno .viccccxxxi, adhortante
Blomio Foroliviensi, PontiQcii collegii a secre-
excipiemus in eumque jinem pnccipuas alio-
:
rum opiniones paiieis sugijerimus: ob quas ab tisNotario, in bullis atque rescriptis PontiQcali-
receptissima duorum Geminorum Consulum, sub bus scribi primum coepisse hanc annorum sup-
quibus passus traditur Chrislus nomenclatura putationem, atque a chronographis acceptam
recesserint, primum Grivci deinde etiam Lalini. usui suo accommodasse, relicta viris eruditis
23 Eusebius Pamphilus in annum Tiberii libertate htijus rei veritatem tdterius indagandi.
seiMschn-
siiim pnssim Caesaris xv offendens, neque Epocham illius du- Ilanc nos ^Eram vulgarein anuorum Christi di-
cimtis, licel aliquot atite illain aiinos Chrislus,
se'L"s"sa!inis, pUcem supru expositam disccrnens, et tres so-
lidos annos Chrisli prwdicationi Iribuens. pas- natus slatuatur.
sionem cjus assiijnavit ad annum Tiberii xvui, 25 Eodem eum dicto Diontjsio seculo vixit
Consulibus Persico et VitelUo. Verum Vitellio in Cas.Hodorus, qui in Chronico ad aimiini dxx de- Cassioionis
Macjistratu mortuo suffectus est Furius Camil- (/«c(o, Tiberio Cajsarcv... Consulibus ism scri- ].'^"-^^J"i,Ts.
lus Scribonius, quein una cum Cn. Doraitio bil His Consulibus Dominus noster Jesus Chri- sum assermt.
:
Ahenobarbo Consulatum ijessisse IraduntTacitus stus passus est, vin Kaleiidas Aprilis, et defectio
nunquam
et Dio Cassius. Ast Euschms unum annuin m Solis facta est qualis autea ve! postea
Gesserunt Consulatum Tiberius Cajsar v et
duos perperam dividcns, Ahenobarbum cum fuit.
/Elius Sejanus aniio .Erw rulgaris xxxi. Idem
Apruntio in annum sequeniem rejicit, eisque ad
tertium annum subdit Galbam et Syllam, quos his novissiinis teinporihus asseruerunt Declierius,
Petavius, Buclteritts, Seite^ichulltis, aliiqtte sed
Tacitus, Dio aliique indicant immeiliate succes-
suhductis ulitcr aslroiiomicis calculis, pro viu
sisscCn. Domitioet CamiUoScriboniano :unde
Kaleiidas Martii, x Kakitdis salulifcrw Passio-
Epiphamns apparct quam ohscuram horum teinporum noti-
"" '"""'• ni dcstinarttnt. Cuspiunianus, meitdttinin Cassio-
' '
tiam hulmerit Euschius. Alter e Grwcis est S.
3-2, nuUa hahita duri suspicattts, udCa. Douiitiuui et Cimillum
Epiplianius,quihwresic,l c.
w, annum u'tatis Cliristi Scribonianuni a Cassipdoro prwteritos Cunsules
ratione anni Tibcriani
cunfugit-.utqtie his Cunsulthus uitno /Erw vtil-
triijesimum primum siijnavit Consulatu duorum
Gemiuorum, et annum sequentemwi.n Consu- guris \x\n pussum Chrislumvelul exipsius Cas-
hos siodoro meitte slattwits, euin fecit cuin Eusehio
latu Ruli et Rubollionis, cum inuijna inscitiu
et annum coitcordare : qtiem etiuin annum assumpsil Ciir-
a duobus Geniinis statuens diversos:
dinalis llaronius, ct iinnum xxxiv statuit /Erw
xxxiii per dies Lxxlv inchoato passim us-
[qito
vtdgaris sed ne perpetuo dissentiret a coiitinuni
serit Christum wnKal. Aprilis) siijnavit Consu-
:
Ge- clironoloijiapostmoduin dttos aitnos prwtcrmisit.
latuVinnicii etLonginiCassii,(/i(i)vtieru(/uos ,
Epipha- Jacobtis Grandainicus in Cliroitolugia sacra,
miiws immediate sunt secuti. El sic,
ct Philipptts Labbc in Coinpeitdio
Chroitologico
proximum post
nius attrihuit Passioni Christi
llistoriw sitcrw ct piofatiw. as.serunt Cltristuin
Consulaitim Getninorum annum, aut ex per-
/HcaniafuHieniHndnConsulibusCorQelioLentulo
verso computo secundum, qucm lerliuin stalue-
et Calpuruio Pisoue et sic
aimos Christi nali
:
ral Eusehius.
VI ab
Jfrilis T, I.
: ;,
CATALOGI VETERES.
AtTcronii (i. ti ab amm^roe vnhjavk nun (listimjnunt, pas- clara deductio renim ah Ilerode ijestarum, apud
snim{uc aildunl, cum Toslalo [cttjus scntenUam Joscphmn, Dionein, aliosqite nullo modo per-
fuisse damnatam sujtfa insinuavimns) unno tv- mittit cjus inleritum, inilio communis yErie
tatis ct ylira: vulgaris triijesimo tcrlio Aiirilis, propius ailmovcre. Ilac omnia dedttcta esse eo
Sulpicio Galba ct Cornelio SuUa Consulibus, finc supra diximus, ut Cataloijo antiquo, quem
ravet jAcniluiiium, in feriam scxtam cunvc- l>crijimuscxplicare, dehita consislitt aitctoritas,
niens. Verum sic triennio ante Cliristum natuin, rclicta aliis lihertate, ulleritis rei veritatem
ul supra ostendimus, fuissct e vita suilatus lle- inquirendi.
rodes : quod nullo modo dici potest : et lamen
PONTIFICES ROMANI
I. S. PETRUS APOSTOLUS.
§ 1 Elogium ex Catalogo priore, a S. Damaso ad S. Hieronymum misso.
annis viginti quinque, mcnse uno, diebus novem. Fuit temporibus Tiberii
Petrus
Cffsaris, et Caii et Tiberii, Claudii, et Neronis; a Consulatu Vinicii et Longini,
usque Nervse et Vestini. Passus autem cum Paulo die tertia Kalendas Julias,
Consulibus supradictis, imperante Nerone.
EXERCITATIO IV. 27 Accessit anmis Mne vulqaris tricesimus,
cui Coiisules
De tempore Seclisel prjeeminenlia S. Petri, qiio Consulalum qesseruntC. Cassius Lonsfinus, unnl 30 Iri-
ab Ascensione Christi usque ad diem ct M. Vinicius Quartinus, cui Consulatui in ci- buuntur :
martyrii. tato Calaloqo adscrihilur initium Episcopalus
S. Petri, oh duplicem caussam scilicet ut ob :
In Prowmio hujus Cataloqi relalum est, pas- majorcm erqa Christum revcrentiam, totus duo-
sum fuisse Dominum nostrum Jesum Christum rum Geminorum Cnnstdalus iUi etiam jiost as-
Post ChrisU
PassloHcm *:t
duobus Geminis Consubbus, viu Kalendas Apri- censionem relinqucrclur, licet adderctur Pe-
Asvensipnein lis. Cujtts rei ccrtttitdo slabilila esl exereitationc trum tunc Episcopalum suscepisse. Altcra cau-
uniio /Era:
vulijaris 20
triplici jamprnposita : in qiia diximus.
ex priit- sa, neccssnrio nolanda est, ut juxla modumpro-
cipiis posilisvideriChrislum pro redcmplione cedendi, in priore partc hujus Cataloqi sempcr
gencris Itumani incarnalum, el in utero virgineo observatum, sicut siipra monuimus iidem , Con-
sacralissimie Marioc Conceplum esse}ix\ Martii: sules numquam repetanlur. Anno ergo /Erm
die aulem Dccemhris pariler xxv nalunt, D. vtilqaris Iriqesimo, cum post maqnam exorlam
Laelio Balbo el C. Antistite Vetere Cousulibus , perscculionem dispersi fuissenl fideles .Satilus, :
et consequenter quinque integris annis yEram un. 33 cnm
deinde Pniilus vocalus, qtii devaslahat Ecclesiam
Poulo agii
vulgarem privvenimus. Deinde quia Chrislus Domini Christi in via Damascena apparentis in- Jlieiusotj/mis,
annosl>riginta tres ac menses tres in hac vita crepalione conversus esl. Qui post tres annos a
mansit.statuimus cum antiipiis Patribus, eum- sua conversione, adeoquc anno yEric vulqaris
dem {ut jam
diximns) duohus Geminis Consuli- iriqesimo tertio, venit Hierosolyniam videre
hus, XXV Marlii, Feria sexta in Para.Hcevc, in 1'etruin, ut ipse Patilus in sua ad Galatas epi-
crttcc mortttum fuissc el die xxvn .cjtisdem Mar-
: slola cap. I i), 18 teslalur. Quo etiam anno, euin
tii, Feria prirna,jam Dominica dicla, resurre- ex AnastasioUihliotltecario de Vilis Ponlificttm,
xisse. Annus is est yEric vulgaris viijesiinus no- cnlliqimus collocavisse Calhedram Episcopa-
S. Petnis nits. Tunc, ut dicilur in cilalo Proamio, post tus in Antiochia, alque ihidem seplem annos se-
F.piscopatum asccnsum Cliristi BeatissimusPelrusEpiscopalum disse. In cttjtis rci incmoriain solennitas Calhe- cl Cathcdravi
susce/iit -1
suscepit, scdnttUi ccrloloco adslricltim Antiochix
aiinis in : qualcm dric Antiochena' quolannis cclebralur xxu Fc- coUocut ;
Oriente. quatuorannis adscribit illi in Orienle codex MS. hruarii. Ilosaulemscplem Cathcdrw hujus An-
Anastasii liibliothecarii , inler libros Citrdiiialis tiochena' aniios non ila quis accipiat, ul in ea
Mazariniolim adservaliis : et signiftcatitr cjits urhe cjtisve diocccsi permansisse Pelrum velit
supra alios Aposlolos praeminentia: et poleslas scd permiUal ipsum codem teinpore varias re-
a Christocollata, pasccndi ejus ovcs et agnos. giones, .Syrice polissimum, peragrassc, et pltt-
Princeps crgo Aposlolorum conslilttltts, aptid riinos variis loeis constiluisse Episcopos uli ad
alios pcrontvit de aliqito in lucuni Judir prodi-
diem ejus natalem zxaJunii laliusZit osten
toris sulltciendo, et tn thtudecimum Aposlolum dcndum.
eligendo ubi prwinissis precibtts sorlc elccltts
:
28 Elapso scplennio Cathedric Antiocheiue, (lcin llonij
est Malhias. Al post clfusitm in die Pcntccosles an. 'lO
subsliluio ibidcin S. Evodio, primam Ecclcsim
supra discipulos Spirilum saitclum habita pu-
Christianiv Calhedram in Urhe Romana, Sede
blice concione convertit circiler
Iria millia linperalorum ct orbis capile, collocavit, anno
deinde claudum iu porta lcmpli spcciosa
.•iuita- Airiu vuhjaris qitadraijesimo a quo anno in-
:
ct srdtl Tj
"'(, alque Ananiam elSaphirain morle punivil. chnandi in Calalogo citalo sunl anni viginli annis
Qtio adltuc anno posl scplem Diaconos clectos, qitinipie Sedis hitjus. Et Iti viginti qtiinqtie aiini
S. Slepltanus pro fide Christi
Protomartijr, die habentttr in altero mox proferendo Calaloijo,
XXVI Vecembris est lapidalus.
uti et in MS. Palatino, sed a nohis omisso,
item
;
ANTIQUIORQM PONTIFICUM. xv
item in 1'ontificali iioimiiio, ct iipnd Aun.itasiuin Fueritne tiinc Itomic S. Petrus: et si fuil, man-
Bibliuthccniiiim in inaiiu exarnlis ct praio cusis seritne iii l rbe : n:it si tliscessit, tpiimum. versus
codicibiis, ucc iiou ajmd Luilpraiiduin, Abbo- iter instiluerit, plaiie latet. Paulus .sesqui unno
iiein el alios reriiin Poiili/iciuruin .sciii/lores, ac Coriulhi siibstilit.
tiiiidciu iu jy.V.S. ijcslis l'ouli/icuiu iid Marlimtiu 31 Pnstmiiduin cuiH S. Pctrus viderel lin-
V deduciis. Ili nulciii niiui iiiiiiuli iiiiiiiiiuc de- mie licclesiain recte constitutain, vtiletqiie ma-
dnciiutiir u diclii auiio miliinris .hric ijuudra- jnri cuiu libcrtale alias tiuoque reginnes litmine
S. Linum Vi-
ijcsimo, K.wyiie ad sexuijesi.mum quiulum, cl (ion- /idci illustrare: S. Linuin, qucm a iuorte hn carium statult
siiliUmii iNuiva; ot Vestiiu, quo etiain obiisse biiit siircessorcm, coiislituit sibi yicarium sire anno i6,
liiinr iiriiuuin 1'nuti/ireiu cuin lioc Cnlnlnijn ns- Chorepiscopiim. Tempiis iiidiciil idem antiqiius
tendciniis. .Mcmnrin Ciilliedrir Itomnuic snlciiui Cnlnloijiis, iiifra iu I.iiio proferendus, diim as-
qualaiiiiis cullu rcuoratur nd diem xviii .fninia- siijnul ('.on»iilatuiii Q. Vi lusii Saturnini el P.
rii : quaiu citm lcnuil, nan innnsil assiduiis Ito- Cunielii Scipionis, (/«i i7/(i/h diijnitatem tjesse-
mic aut incjiis districlu, sed totamsibi ut sii- riintaniio \.\\. Iliijus Ordiiiationis memincritnl
jircmo Poiili/ici .siibjectnm Eccle.iiam, per to- elium Acta SS. Petri et Pauli ex Grwris Iraiis-
luiii Itomanuin Impciium dispcrsnin, nssumpsit lata, ct a Lipomaiio ct Siirio ad \\\\ Juiiii edita
pereijrinalur
curaniluiir. cjusqiie prtcciinias reijioncs utqiie liis verbis : (luui Pelrus non diu ajiuil lioinanos per rarias rt-
iiitcr ctts cliain Palasliiiam cl polissiiniim llie- inansissct, et saiicto baplisniate multos regene- giones.
rosnliimanisubiiide visitavit Inleriin Caio Cali- rasset, et Ecelesiamconstituisset, et Liiiuin F.pi-
ijula Imperiilore, qui aiino xxxvii '1'ibcrio suc- scopuin oidinasset, venit Tarracinam, in (|ua
cesserat, aCliarea et nliis cnujuratis, ix Kiilcu- Epaphroditum Kpiscopuinordinavit. Ilicc in ilictis
sul} Tiberio
et Agrippa das 1'ebrunrii aiini xi.i inlercinjito ; subroija- Actis. e.t quibus snlis S. Lpnpliroditus Terraci-
Nerode tus esl patriius ejiis, Tiberiiis Claiidiiis : qni neusibus viiidicalur. .Martijrnlnijin Uomniio ail
lleiodi Aqrippiv, /ilio Aristobuli, requiim nin- fliem XXII Martii inscriptus. Indicautur deinde
pliavit, addita Sumariu etjudtca. Ilic cum ter- iii iistlem Acl!<! rariu' S. Petri perctjrmationes
tio aiino Judicam obtiucret, ab Anijelo pcrcussus per /Etjijplum .ifricam , , llispaiiiain , llritaiiniam.
inleriit, unno xLiii aut initio sequeutis. .idvcrtit tiutem Eusebius, lib. 2 Ilisloriic Ee- Xeronesub
'"'«""'*<»'-
29 Iliijus llerodis el Claudii Imperatoris c/e.s/a.s(/c(i" cau. 2-2, -Neronem, circa inilia Im-
.. ,
'.
II.. 9no,
lenipore, inijens l'ames,ah .{ijabo Propbcta prw- pern, eleuientius se gessisse; et aelensiuncm pro
dicta, iuvaluit, aiino vulijaris AHric xi.ii Bde nostra benigne suscepisse adco ut liinc :
quanilo S. Paulus et liarnabu% slipem collectam per tutum Imperiiim videalur Christiuiia reliqio
viTictus Hlero-
sohjmis ab An- portaruut llierosobjrnum. Qiia re iii Actibus ac vera fides fuisse lute diffusa et propaijata.
aelo liberatur: Aposiolorum cap. xi relata, additur capite se- S. Dionqsius Episcopus Curinlhiorum, ciijus
qiienti, quomodo llerodes Aqrippa, ul a/fligeret Acta illustrnmus utl liicm viii Aprilis quique
quosduin de Ecclesia, occiderit Jucobiim fra- cuni discipiiiis Apusloluriim poluit vixisse, in
trcm Joaiinis glailio. iiilens autem quia place- sun ad Itoinanos ct S.Sollicrem Papam cpistola
rct Jiidicis, nppreliendil ct Petrum, volens post asserit, SS. Petrum et Paulum in iirbeni suam
Pttsciia produccre cuin poiiulo : sed is Autjclico Corinthuni icgressos, sparso Evangelicae doc-
ediiclus esl ttuxilio. Quoa arbitraniur fuctiim triiia' scmine eos instiluisse et iii Italiam si-
iterum inter-
fuit Syuodo anno \\.n\. At, proiit cup. xv in ii.sdemAposto- mul profectos, cum Romanos siniiliter inslituis-
HicroAulijmi- lornm Actibusnarrnlur, orta Anliocliiicsedilioue, seiit, eodem lcnipoie uiaitjriuin pertulisse.
tancr
proplcr Juduos ud Cliristiim courcnos, qiii volc- 32 Eu.scbius deinde loco paulu aiite cilato
buiit CciiUs ilidcm oiii ci.suscii cumcid i Paulus
i : siibjuiitiil; Cum Nero poslea ad teteirima quae- po.iieasievienie
'" f'"'"''""'"-
et harnubas IHerosohjmam jirofecli sunt; ubi que faeinora, prorupisset, A]iostolos i]uuque
fttcla conijuisilione, ] ostauditaSS.PctrietJacobi cum ceteris sievitiam cjus expertos. rai/(C liu-
suffiuijia.cmiimuni cccrelo slttlucrunt, (jentes jus persecutioiiis cuussic proferuiilur, quuriiin
convcrsas non obliquri leije iloijsis. yiniiioim /h/( l'ibs Roniana, (^onsulibus C. I,e-
30 Tcinpus liujus Sijitodi optimc potesl col- canio et M. Licimo, incensa ; ac vidcbalur,
ligi ex cpislola S. Pauliail Calatas, ubiprimo, tesle Tacito lib. Anuulium, Nero condcnda;
I.')
iit supra dixiiuus, scripsit sc post aMiios tres, urbisnova', el ci gnoniento suoappellanda". glo-
sciliccta sua coiirersione, venissc Hiernsolymaiii rianiqua'icre,etsicjussuiiiincendiuiii credebatur.
videio reliimi, fli.i ,'c///f('< Airce rulijnris \\-
Ergoabolcndoruniorisuliilidit rcus, cti|u;csilissi-
XIII. Deiiule [losl aiuios (iiiatuoKleciiii ileiuni as- niispa^nis afleiit, ipins,pcr llagitia iiivisos, vulgus
BarnaLa, ut cum Clnistianos appellabal. Peieuiitibiis addila lu-
cei clisse Hitiosolyn ain oiini Post incensant
Aposlolis de suborlu disscnsionc dibria, ul feraiiiiii tergis cuntecti, laniatu ca- Homam
Petro et aliis
annoiii
nu.ii interircnt; aiit crucibus atiixi, aut flani-
aijerct. Quod proindc coul>ijit anno xLvii : el sic, capta perse-
leste S. Iiicrouijitio iii cupiit -2 Puuli nil (iiilulus, uiaudi in usuni iincturni luminis urerentur. Ilicc cuttone
a priina hiijus conrcrsioue ,
quic toiiliijit iiiiuo uiuique Tucitiis. Suetoiiio cup. Hidicuulur allli-
suppliciis Cbrisliani, gi'iius humiiium super-
/Eric vulgaris xxx, numeruuiur niiiii seiitcinde- cti
cim. .Sentiunt qiiidam ciim lluruuio plurcs, stitionis iioVa; ac malefica). En tcinpus captie
illud Coiiciliiim habilam, ctiin Jiidrci esseiit persccutiouis auno sexiujesimo qunrto, ejiisque
mottc iirimam caussnni. .icces.iit in Apnsltdis
Itoina piilsi : scd ex ipsis Aposloloruni Actibus
et percqrinatiouibiis Puiili inlcrpositis, qute ad- altcru, obSimoiieiu magum (lcrictiim. utqiie e °*/|™°"""
volntu nS. Petro iu terrnm dejectuni et cxtiu- ej.,'',"rf„„.
hiic capile xv ('( tribus .•equeiilibus niirraulur,
ctuin. Athlititret tcriia eausa iu .lctis Griccis
coutriiriiim colliijilur. Fueruut aiilein teste Oro-
l ienuio ante-
sio lib.7 c. () nuno Clauilii ix, Chrisli XLix. antc iudicalis. Imbiierat S. Pctrus fiile Cliri-
stittua diias fciuintis, Iiupcrnlnris Serouis pelli-
fjuani lioma
pelirnr.Ucr ctpulsi pcr Claiidiuin lloiiia Judui. Sed iium
Judxi. ces, qiue deiiiccps pudue civcrc statiieraut. Si-
simiil cdpulsi fueriiit Christiani, diibilutOrosius.
vil milia
Aprilis. T. I
.
XT, CATALOGI VETERES
ArCTOnE C. B. milia ihiilnn cx S. Chnj.inslnmo, dc aliqiia ijiis cap. 19. Consulto enimDclphis oraciilo Apolli-
ul Snelonius scribit, sencctam yero sibi et
pclHrc atl (itlcm a S. Paiilo coiivcrw. iiairan- iiis.
et feminas imimilici.-.siiniin Xcin fiiichnt mirain felieilitlciii spcravil. Inlcrim cnin mitltie
Itii-. Oimimiiiler
bnplizalas
Ecclcsium. cl miixiiiic hos llnmte coiispiriitiinics coiilra citiii cxurtjevcnl,
ntlvcisiiK oiniicm
qiiotl Ilelins 1'virfecliis Uvbis, fvuslva pev lilteras
Ajio.tltilns, ulpolc aiiclorcs piitliri /)ray)OM'((.
coiiccperant innnilitin iiltro adivit, cl ut Itieinc scqiicnle re-
liic fcmiiur, in Clirislnm rrcilciila
ac tcnchaiit. divet prociiravil. .\cnpoli, cum cssct Itomam
qulreversus
anmiin jicrseculinnis, iii ventuins, aiidivit defeelioncm Galliaruin xxi Mnv- an.66
33 llahcmus iijilur
Chrislianns cicpUc, fiiissc Imperii j\ernnis \, lii. ae dcin snbmtnis (^onsulibus Silio Italiro ct
Turpiliano, ipsc Consulcm cvcavit,
.Ene vnlijaris lxiv, <ptn plurimi Chrisliani mar- Galerio .<e
«<
nunsi hnc valinnc Galliwi dcbclluliivus imo .'i"!") in-
tijrin cnrnnali mcrueriint mcmoriam, Marlijro- ;
oiniicin Scnnlitm vencno tollevc prnpusuil, scd
ItiijinItomano inseriplain, ail ilicm xxiv Jiinii.
dcspcrnns dc successn, rl ab omnibus dr.-<rrtiim
S. Lcn Papa, scrmoiic primn in Xalali SS.
I'c-
Mttrlijribus Aposlo- sc vidcns, futjit.atqite seipsum l\Juiiii inlcvfccil.
Iri el l'anli, viJclnr diclis
prieponerc aitt sallcm adjiiii- 3.) Pa.ssi crrjn vcclc indirnntitv SS. Pclvns ct
Inriim l'rincipe.'<
ditm ila scribil : Duo islii |)i'a3cliira diviiii Paiilits, Acrone Itomw prtfsenle, Nerva ct Ves-
ijcrc,
quiiiitain solii)leni gonnina- tiiio (^onsiilibus, anno ^Evic Chvislianw lxv,
geniiiiiii sominis iii
niillia Martyruin protestanlur. .\eroiiis, si spectetur teiniitis Imperii civptum,
i-inl, lic.itornni
qni Aposlnlicoruin aMuuli triuniplioruni, urbem
anno xi. qui xii solct liabcri, licel soliim pvo-
nosliani purpuralis ct loiigo latequo rutilanti- ximo Oclohvi essel inchonluvus. Pviclevea anni
quasi ex ninllariiin jinsl passioncm Chrisii elnpsi ernnl Iriijinta
lins pupulis iinibicrunt, et
scplem. qiins reqitiruiil S. Ilicronijmns de Scvip-
passus cum hoiioie i;einniarnm consertouno tliaflemale co-
S. raulo 29
roiiarunl. Ilar ihi. Vcrum aiino perscciitioiiis Invibus licclcsinsticis in elojio S. Pclvi et dcin
Junii an. 6J
.•icriindo Aposttilos curonalos, cj:prcssc doccl Ca- S. Pauli, citm Ponlilicali Itomanu, nec non S.
supra rcluliis his vcrbis Passus cst l'c- Chvijsoslomits , llonovius, Isidovus, Ilcila, lia-
talmjiis :
trus cuiu l'aulo dietertiii Kalciiilas Julias, Cou- baniis, \iccpliovus el passini alii : scd ut supra
.sulibus supra ilictis, .\crva cl Veslino. inipe- cx S. .iuijuslinn inonuimus, ob ignor.ii,tiani
ranle Nerone. Is csl iinnns .Erie viiltjaris .scia- Consulatus, quo Cliristus passus est, coacti fue-
ijcsimiis qitintus cl a l'as.'.innc Clivisli Ivirjesimns re aberrare aliqui. qiii duin seviits Chnslum
sciiliinus, piissim a.^isnmjilns, qiio nh delccliim dixere passum, cl vcllcntS. Pctro dictos xxwll
in ipsuin .\cvniicin conspiralinncin. iilnvimi occi- annos Ivihiteve, etiain coucti fucrunl .scrius
.\i fiicviitil:inlerqiiosC. I^i.^^n cn juvalinnis cnpul murlcin Pclri slaliiere. .\osaulem, qiiia ciini S.
Seiicru pliilusnphiis, rl Vrslinits y/ti(liisliiio et nliis tlicimus, pus.suin Cltristum
I.tiranus pncla,
Consnl, pvo qito snhslilulns fiiil i.cvcalis .inicius. duobus Geiiiinis (^onsulibus, t(/ c.s^ nniin .Erie
3V Oiniiia hicelnlc pvoscqiiiliiv,diclolib. l.')'
annoi inlcgros triqinta
vulgtiris viijcsiino nono.
.innuiiuin Cuvneliits Tuciliis, qni poslcii lib. 16 septein niiinerninns, duin S. Pclntm pnssiim di-
linc cpiiiliinicmnlc inlain istain liagwdiam cnn- cimiis Nerva el Vestino Coiisulibus, sive nnno
pcrdilum fati- Lxv .'Lrw vulijaris. Alque lioc modo poiitil
cliidil : Taiilnm sanguiuis (loiiii
giintaiiinnim ct mffslitia rcstringunt, el dein Pctrus lcnuisse Catliedrain in Orienle aiiiiis qua-
pnsl indiealus uniii seqiicnlis i.xvii, Consules ('.. tuor, Aiitiocliisc septem, ac RomiB viginti (|uin-
Suctoniuni et L. Telesinum, ct j)auculas rcs iiar- que, ulsupra ex MS. Mazarinico diximns. Ilnnc
ralas. litiit .iniialcs : ul rntjtimitr cx Dioiie ct inarlijriiannitm confirmanl suceessores in Poii-
Jounnc \ip!iilino reliqntis .\c''ntiis aclioiies co- tilicuiu, Linus, Clcmcns, Cleltis, .inacleliis,
nf J«e poluit qnosccre ex ipsisautrm liquido cnnslnt, illutn,
:
Evuvislus, Alcxandcv aliiquc dc quihus dein-
pnsfra.absente ceps aclttvi snmns;
u iliclo annoitsque adullimos mciises vilie s-itiv, cl cx qitihiis ointiibus, [ut
Nerone in
Gr;tcia, lliiina ahfuissc, neqite pntuisse martijrio SS. supva in pviino Pvnlntjn dixiinns) conslat Knsc-
Pclri el 1'aitii adcssc.si, ipind alii rolitnl, oc- liiiiin de lempove. quo qnisqitc Pontifex sedil.
cisi fiterinl aiino xm aut \i\ Imperii, et die fidein non ineveri : qiti dttos, sc'licct Clclum et
XXIX Jitnii. Xipliiliniisergu incpilumeDionis.post Mavcclliiin, maqnn citin soenrdia omisit ct aliii
noininalus diclos Consules Suetonium el Tele- cx mcra conjeclnra nvdinnvit tempiis Sedis ut :
sinuiii, describit advcntum Tiritlnlis, qiii ex r.ieviin ab eo disscntint liavoniits in morte S.
Uvicnle advenevat, pelilants rcqnnm .Armeiiite. Pciri.ct dcineeps fcrc jicr Irccentos annos.
Siihjuiitjil dein ilev !\'evonis in Gvieciain, qui
llaijratis cupidilalc litdovnm en pvofeclus est cum Elogium ex allero Calalogn, lempnTe Jus-
cipltaviuilis ct mililihus, ciji.havas cl thealvalia liniarii Jmpevaloris conscriplo
inslviimenla fercnlihwi. Aininin vcro seqiienlein
insninp^it ^'ero in maqiia insania, el qitascum- IIleatissimus Petrus Antiochciius, filius Joannis,
qiic prrsonas cliam muliebvi uvnalu atsiimpsit, provincia; Galalia), vico Bcthsaida. fraler Aii-
in Olijinpicu ccvtainiiic cnvvuin agilavit, et iit drea% et Princeps Aposlolorum. Primum sedit * Anasl.
'
omiiibwi nvhihiis, iit quihus littli agcrc.ulitr, cer- (^athedrani Kpiscopatus in Antiocliia aiiiiis septem.
lavil. Voltiil ctiam Isthmuin, l'eloponnesi pcvfo- deccm. Hic Pelrus ingressus in urbcin Komam,
dcve, et cvocavit eo ex nmiiihns provinriis [Tibcrio ] Ncronc (^aesare, ibiqiie sedit Cathe-
rimllu linminitin millia. Vespttsiaitus, qiii ctrplo dram Episcopatus aniios viginti qiiinquc, nieiises
el fslhmuvt uioic Jiiduirn bello prwcrut, post iiavuin conlva Tcmporibus
duos, dics tres. Fuit Tiberii Ca>saris
perfodne
lenlanlc, Tavichvas vicloviain dic viii Ortohris, anitu .\c- etCaii, elTiberii Claudii et Ncronis. Hic scripsit
ronis xiii, ad Islhiniiin scx millia lcctissimo- duascpistolas, quai (^anonicae noniinaiitiir et
ruin jiivt:niim snhmisil, ut Joscphns, qiti contra Evangelium Marci, quia Marcusauditnr cjus fuil,
yespasiunum puQiiain, scrdjit lib.'i lielli Judaici et lilius ejus dc baptismo. Postomnem quatuor
Evangeliorum
:
ANTIQUIORUM PONTIFICUM.
Evangelionmi fontcm, qiwe ad intcrrogalionem ACCTOM G, B.
Petri liimala sunt, dum alius Gnecc, alius He- f
braicc, alius Latiue coiisnncnt. llic inurt>|rio cum Ijinus natione Italus, regionis Tusci*, patre
1'aulo coronatur. Hic fecit ordinationcs tres, Erculano, sedit annos undecim, mcnses tres,
1'reshyteros deccm, Episcopos trcs, Biaconos dies duode' ini. Fiiit aulciii tcmpirilius Neronis,
scptcni, pcr niensom Deccnihris : qui ctscpuUus a Consulitu Satnrnini el Sci|)ioiiis, usque ('api-
est via .\urclia iii lemp'ioA|)olliiiis. juxta palatium tone et Rufo Consulibus. Martyrio coronatus.
* Anast.
lerrilorium. Ncronianum in Vaticaiio, intor '
Zetarium trium- Hicex piicceplo B. l'etii constitiiit, ut niulier in
pliale, tertio Kalcndas Julii. ecclesiam velat'icapile introircl. Qui ct sc;uiltiis
est jiixla corpus 15. I'etri in Valicaiio, ix Kalen-
ANNOTATA.
das Octobris.
36 Ex lioc Calalogo (lesumpsit Auastasius Biblio-
lliecarius FHas Ponlipcum, ensque amplificavit, et ex 37 Linum S, Pctro successisse, tradunt eiiam Op-
priore Caliiloijo nomiiilla luc inscriintur, qux mnjorem taliis Milcvitaiius lib. 2, Auijuslinus epistola 1()5, ef Passm sub
Evangelium Seranei
Uaril a S. olilincnt fiilcm, maxime circa tempiis Sedis. Sanctum pnssim olii, cum commiini toiius Ecclesue eonsensu.
Pefro dlctQ'
Christi Evaiigelium Marcum srripsisse ccrtum cst 2'emDiis snlins Nerouis et praedictornm Consulum, quo
tum ;
pritfiiit, indicntur etiam apud Annslosiinn in omnibus
cl lioc 'licuiit Gr-KCi iii Mciioloijio Basilii Imperatoris
aUisijUc Si/naxariis,aS. Petro.VpnstolorumPrincipe cod.cibus excusis et mniiuscriptis ; ilem in lihro Ponti'
explicnmus xxv Aprilis, ad
ipsi ilictatiim, idi latius ficnli et in MSS. GeslisPontiftcumnd Mnrtinum v de-
S. Marci /Jctn, ubi Eoamjclium viileri ab ipso Latiiie duclis, nec non apud Luitprondum de Pontifinbus Ro-
conscriplum ex anliquis monumenlis inilicaimis, qnocl manis; prceterca iu antiqnis Ecclesiif Romnns Brevinriis
liuiclexlus maijis consonum est : qui tnmen textus et hic manuscriptis et excusis anno 1479, 1490. ISl^^^c^ 1524,
et apuil Aiiaslasinm ndmodum cst pcrplexus, ncc nisi qnte pcncs noshabcinus Deniqne hiiicscnteottx. ndsiipn-
conjccturam sannbilis. Exislimo aiilcm latnr Florus Lugilunensis, in Anctario Martijroloqii
jier libcriorem
primo tcijendiim esse, et Evatigelium Marci [dictavit] ;
Bcdse circa tcmpora Cnroli Maqni scripto, nsserens nd
deinde sequenlia suspicor liabuissc liunc sensum ; Post diem xxiii Sepiemliris, S. Linum tempore Neronis
omnia q\ix, trium Evangeliorum fontem [collegit martyiio coronatum. Indicati Consules fuernnt. Q.
ant publicavit] qnre ( sciliret Eramjelia trin Liicx, VclusiusSaturninus et P. Cornelius Scipio. qui eam fuit Vicarras
diijnitatein gesserunt anno/Erx vulgaris quinquagesimo S Petri an-
Matlba-i et Mnrci) ad interrogationem Petri formata nu9.
se.clo, qnando circa xiii diem Maii as. Pelro cimse-
an etiam sunt : et ilum alius Grsece, alius Hebraice, alius L,ati-
cratus Cst Episcopus ; ejnsqiie Vicarius, sive nt pos-
trin Evanqe' ne consonapt.tandemomniaejus testimoniosunt tir- (
lia cotlecta. teri appellarunt cliorepisropus coustitutns, snb ejus
ma,t^. Dcceperit librnrium, e vctustioribus nliquem notus )
Eranqctiorum qtialcrnarins ; cl iilco lcgendum pulaverit, auctoritnte mini>terium Episcopale Romx cjbibuit,
quatuor. Inlcrim cerlum est exaniiquissi- anntsomnino novem iisqiieadonnum se.tagesivium qiitn-
Postomnem
Patribus, quos adannnm 90 Baronins sequitiir, post tum, qiinndo Ner\a et Vestino Consulibiis S. Petrus
niis
qunm anno putnmns marlijrium pnssus esl wwJuiiii. Quo mortuo S. Liiius,
Domilinni mortem, xcvii arci-
veriis Pontifex, pr.t fuit Ecctesiie annis duobns, men-
idque Latine^ dissc, atqne nileo post S. Petri Murtijrium anniswwi
sibiisdnohvs diebus sex et viginti; tandem Martgr
etaniptiiis.srriptutn esse S. Joannis Evanqelium. Dum et
obiit xxiii Scptembris nnni Lxvii, quo Cmisulnium ije-
autem suspicamur liic quoque supplendum verbum col-
qnodpiam nam omnino rebunt ante memoraii L. Fonteius Capito, et C. Julius
legit aut vulgavit, vel simile (
Rufus, et ernt annus Impcrii Neronis liecimus tertins : Yerus Ponti^
seimis eriqit aliquod ) intelliqimns, S. Petrum non fex annts 2;
qui proximo nnno, die IX Junii, cum ad supplicium quse-
tantum inslituisse, ut itla tria junctim uno in codice
reretur. Roma fugiens, seipsnm interemit. Prxfuit
scnbcrcntur, sed elinm ordinasse ut Lalinilate donorcn-
Gnece scripin. Hnc vero igitiirS. Linus Ecclesix seu Vicarius aut Chorepi-
tur, qux erant Hcbraice ct si
scopus.seu verus Pontifex, universim annis duodecim
clariori nuctoritatc aliunde probnrctur, mnijnamlinud
mensibusquutuitr, diebnsdecem.Consulat lectorqua: su-
dubic dcsiilerium moveret primee anliqniorisque ver-
sicutCanon prain exercitatione deS. Petro circa huiic cjiis Vicaria-
sionis. qitx aiiteversionem ab Hicronijmo adornotam
Mlssx et tumcopiosiusdeduriinus.iisqiie addnt quod S Paulusles- .
Psattenuni i in usu prisciC Ecciesix fiiit. Dc
Cnnonc Missx pro-
tetur in secundn ad Tttnotkeum epistola sub finem, se
[ccto dubilandum non puto quin habuerit a S.
Petro
Rom^, Liniim reperisse.
uhi iu viuculis eral, S.
initium, iis dumta.tat dcmptis quse a postcris coustat
38 In Mnitijrologio Romnno, jnssu Pii v Pontificis
esse ailjiiwta ; el primam Psalmorum Dacidicoriim ver-
edito,legitur nd dictnin xni Scptcmbris, S. Liiiiimscri- scripsit res
sionem Latiimm. quoriini ab initio mn.timus fuit usus Petri, et ea maxime qii;e ab illo gestas S. Pe-
psisse resgestas B.
in omni communi precntione
Christianornm, ejiisdem Iri, et /orte
acla suiit contra Siuionem Magum. In antiquis ./clii
etiam S.
Peiri auctorilatcadornatam csse, cur non npinabimur ? DomitiUx, ad diem xii Miiii il-
SJ. Ncrei Acbillei ct Pauti.
Qiiod tres dicatiir S. Petriis ordinasse Episcopos, in-
luslrandis, Linus Graico sernione omnem
dicitur S.
telliijendum pro Ecclesin Romuna, ut suece.^isive dli
textum passioiiis eorura, 5S. Petri et Pnuli, ad
prxlicerenliir,et suntLinaii, Clemens et Clefus. Qiix
EcclesiasOrieiitaliumscripsisse.^fnimnn.iinrcraiV/a
pr:eclarc explicnl
hic de sepullurn Apostoii adduntur,
monuitieutaadhuc cxtent, plane incertum esl. Ac primo
Paulus Aringbus lib.lRoma^subterrnncx cnp. S, et ad
non sunt illa, qux sub ejus nomine ediderunl Jacobus
Adverlat Lector,
diVm XXIX Junii erunt a nobisdicenda.
Fnber Siapulensis. Guilielmus Malerbault, et Lau-
utrinsquc Ca-
hocposilo fiindnmento, inposlerum cloijia
rentinsde la Barre, qiixque passim extotit in Bibtio-
sed divcrso clinraclerc, conjiingenda esse, lisque
taloiji, repcrimus snb na-
tliecis Palriim rccusa. Alia Acta uos
quo re-
nostra .Innolala addendn communi chnrnclere,
mine Lini in MSS. aiadbucensi, Bnrbenno, Bisontino
liqun Arta c.vcuduntur. Qux distinctio absque
vcrbo iii-
his sunt. qiix aS. Petrosunt nita
et Bluniinno, ct in
tcrposito sufficict.
contra Simonem Magiim. Ex his eonsiituimus aliqiia.
illustrare addiem\wi.J iiiiii,saitcm en qux iteS. Petro
11 S. LI.NUS viriserWitisjudi-
non legiintur in sacraScriptura, ut a
tpsorumque uiictore feratur.Reliqua pote-
ciumde ipsis
i^imis aniiis (liiodcciin, nicnsibiis qiialiinr, umtaccurnlius discuti, aut (si crriitiim) emendari, cum
tlicbiis dcccin. Iniit tcinporibiis Neronis, a de S. Pctro Jposiolo, cjiisque
l^icnrto ct sueressorc S.
agendum erit. De hujus
Constilutii Salurnini et Scipioiiis usquc Ca- Lino, dtebus corum nalnlibus
martyrio isla liabenturinBreviarioRomano ; Huic Pon-
pitone et Uufo.
tifici
. _ '
CATALOGI VETERES.
Chns- dives esset pro nobis pauper factus est et credenti-
AVCTORE «. H. tificicnput amptifatura est, ob constantiam
suh Snturni- etingritissimi Con- bus dixit Discite a rae quia niitis sum et humilis
:
tiana-fldei, jussu Saturnini impii
tio Constdari
sularis.cujusfiliamademonnmvexaiionelilieraverat. corde. De quo et Clemens, vir Apostolicus, qui post
occisns.
Petrum Romanamrexit Ecclesiam, scribitad Corin-
Hicnlsvpa ludiciitus. Q. Volusiu^ Salurninus, jam Christus non
thios. Sceptrum Dei Dominus Jesus
non Cousul, iil anle kgebaliir, scd Consularis, scilicel
venit in jactantia superbia;, cumpossit omnia, sed
sub ciijiis CoiisiiliilitS.
Liiiusroiisfi/iidis fucral Ficarius
Hnnc ergo Pelri successorem Cle-
scriliil lib. 14 Jn- in humilitate, ctc.
S. Petri. Postmodum, iil Tacitiis
Scxto Africano Tiebelliciquc Maximo, mentem, non solum virura Apustolicum, sed etiam
nalium, cum
LXI, census per Gallias egit sed ciim Apostolum appellat ClenieiisAle.miulriniis lib. iStro-
amio scilicet ;
Africano malnm, ejusilem verba e.r cilaUi ad Corintliios epislola.
aliqm per nobilitalem xmuiatiime ciim dicto
allegans. Ideni Hieronijmvs, cum olimjiinior, in Cliro-
111 S. CLEMENS nico el libro de Scriptorilius Ecclimaslicis, ex senlentia
Eusebii, et S.Cletum !i/(o' Pontifices nonrecensuisset,
sed successit
elsecmidum indicasset Linnm, terlinm Jnacletiim, et Liiio
iiciisannis no\cni, nicnsiljiisundccim,
Vjlcnii
poslhunc qnnrtiim Clcnieiitem ;seij)sumcorrigit. dicens,
dicbiis diiotlccini. Fiiil lcin|)oril)iis Galba'
plerosque Latinorumsecundum post Petrum putare
cl Vesiiasiani, a Consulalu Tracliali ct Ila-
fuisse Cleuientem. Ub'i per Latinos videiiir potuisse
lici, usqiie Vcspasiaiio vii ct Ti(o. intelligereCatalogum Poiitificiim sibi a S. Damaso
transmissum. Quia autein S. Liiius xiii anno Neronis
Marlijr occubuil aniium perperam nlii mar-
; et liunc
(.jlemens nalionc Ronianiis, de regione C.cplio hjrio SS. Pctri Puuli adsnibelaiit, non leslimarunt
et
hubendam cxigui tcm-
monlc, cx patre Fauslino, scdit annos novcm, ii qni hwc credebnnt, rationem
poris, quo S. Petro superfuisset Linui imo in Actis
mcnses duos, dies decem. Fiiit tcniporiluisGal-
:
et llalici Grsrcis, S. Liiius ante mortiius scribilur fuisse, qunm
ba) cl Vespasiani, itConsulatu Tracliali
scptein S. Clemeus a S. Petro ordinaretur Episcopus. Ferum
usiiuc Vespasiano v:i ct Tilo... Hic fecit
inler Ponlifices, cum universa Ecclesia retinemus
rcgioncs dividi notariis fidelibus EcclcsiiB, qui
S. Liniim : jiixla cujus cerltssimnm tradilioncm, Op-
ffe>taMarlyruin solit^itccl curiose unusquistpic per
tntiis Milcvitanus lib. 2 rele:iens Romanorum Ponlifi-
rc^ioncni suaiii diligenler iicrquirerent, el fecil
citm Culalogum, sic exorditur : Cathedra unica, quae
diiiis cpistolas. Hic fecit ordinationes tres, Pre-
est prinia de dotibus : sedit prior Petrus, cui succes-
sbvteros deccin, Diaconos diios, Episcopos per Linus, Lino successit Clemens elc. Emlem modo
sit
diversa loca qninque, (ler mcnsem Dcoembris. enumerat Poutifices Rumauos S. Augustinus episto-
Oliiit Marlvr lcrlio Trajani, i|ui .sepultus esl in In 105.
Gra'cia viii Kalcndas Docembris. 41 Mortiioergo S. Lino \xiii Seplemhris onui i.x- anno^l
VII, S. Clemens, jam Epi ante n S. Pctro ordinatus occiso;
39 Cardinalis Baronius.cumin siiis Annalibus ai scopxts, suscepit administritionem Ecclesi:v,et proximum
S. ctviiicns aniiuni i.xix Uite de S. Ctementis Ponlificatn disse- annuni inlegrnm hnbuit in siio Ponlifiratu, Con.^.ulibus
laboruvit
cum S Pau-
ruisset. isla niini. xi.lli sub finem luibet : Si in ordine supra designatis C. Silio Italico, et M. Galerio Tra-
ti>. et lemioreprimiirum Romanorum Pontifloum()uem- chalo Turpiliano, et giibernnvit Ecclesiam aiinns ix,
piam erraie contijferit, in raultos alios errores ferri menses xi, dies xii, usque ad anniim i.xxvii, cujus ta-
oninino cojjetur. Prudenler ergo hxc cxercitalionis meu onni Consitles tribuitntiir successori Cteto, qui
caiissa proposiUi volumiis, atgiie utcuin discrelione a be- tunc fitit in Pontificem as<umptus;et Consules siipra
nevolo lectore excipianlur, rogiimus. S. Panlus in sita notantur, Imperator Vespa-ianus vii et Titus Cae-
ad Philippensesepistola, e vincnlis Romanis scripla, ca- sar v, qui anno lkxvi Rempublicam administrarunt. ct prxfuit
;?i/i'Ivcommciii/o(Clementemcumceterisadju(oribus, Imperatores in Catalogis assignanlur Galba et Vespa- usijue ad
qiii seium lahoraverunt iii Evangelio. Eimdem sianus, ubisub nomine Galb^ censentur ctinm Otho et "" ^^-
etiam noiimilla Acln S. Petri, qum snb Lini nomine FitelHus ; quod lii tres solum sesqiiianno regnarint.
feruniur, comitem luijus Apostoli Rtelen fuisse, ac Quo elinni niodo Eitsebnis lib. 3 Histor. Ecrl. cop. b,
veritatem totius praedicationis agnovisse, Iraditnt, Cum Galba atque Olho, annn dumtaxat et
inguit,
proptereaque abeoE\>hcopumuri\nii.lam. Con/irmaiilur sex raensibus regnasseiit, Vespasianns Iinperator
ijuin tl cum
isla ex ^ctis Grsecis SS. Pelri et Pauli supra indi- renuntiatnr omisso Vitellio, qui Vespasianum proe-
S. Pelio :
;
cath, in qiiibus hxc de S. PetroRomam linbentur. cessit. Memorati in ulroque Cntnlogo Consules, cum
reversus ordinavit Clementem ccnnocivip.i-jo-j, /.xt zm Gnlba Fespasiano Iniperatoribus, nominuntur etiam
et
7tpo5t«oiVv r.y.fO:i-mfi.vjov, recusantem et ill.im preee-
apud Anaslasium Bibliothecarium, iu omnibus editis et
mineutiain non adinittentem quera idoueis ratio- :
inedilis codicibiis ; ilem in lilno Pontifieali et MSS.
nihus pei^uasum ac coiifidere adinonituin, in Ca-
Geslis Pontificum apud Luilprandum etinm et in an-
;
thedram divini.rura eloquiorura suhliraavit. Qun in liqiiis Ecclesix Romana; Breviitriis supia allcgatis.
forimila S. Petriis fererit,tradunl MSS. codiees Aiias- 42 Collocavimus in secimdo elogio aliqvoi puncla, qiiia
tasii Bibliolhrcarii. Rrgius, Mavirininiset aller Fre- videntur hstcveiba [martyrio coronatus] ibi loionon
heri ntm MSS. Gestis Ponlificiim in elogio S. Petri liis suo pei-}ieram intrusa, et trmere ab aliis desiriptn, et
vcrbis
.Petrusverosentiensdiem mortis sibi irami- melius absunt a MSS. Geslis Siimnionm Pontificum
nere,Clemenlem Episcopumcnnsecravit; eique Ca- a JucoboZeno ad Martinum v deductis qunndoqiii- :
thedram et Ecclesiam omueradisponendara comraisit,
dem sub finem elogii iterum dicitur, tertio aniio Tra-
ab tioc Epi diceus : Sicut mihi ligandi et solvendi tradita esta
tcopiia ortti- jani Marlyr (ihii.-se viii Kalendas Decembris Annus abdicato
natus.
Domino ineo Jesu Christo potestas, ita et ego tibi
is est Ckiisti cente.mnvs. Quid ergo de vigiuti et tribus
commitlo, Addiinl dicla Acta Gixca: Cura fureret Se;™ot-
annis inlerpositis diceniium. Jsserunt varii S. Cle- pus Apostoli-
adversus CliristianosNero Iraperator, etvarii
cora- menlem, a S. Petro Episcopum ordinatum, recusato cususqueei
prehenderentnr, parcitum fuisse Clementi, ut "'' ""*
qui PoiiUficutu Romano, ipsum non suscepisse nisi
esset de cognatione C*saris. post
obUum SS. Lini et Cltti. Quiilni potius dicamus S.
40 .S'. Hieronijmiis, lib. 14 Commenlnriorum in Clenientem, anno i.xxvii abdicasse Pontificatiim,
et
nonposl hunc /soiiimPio;;/,f(„maetatisetcorporisirnbecillitate con-
Episcopum Jpostolicum. nulli Sedi affixiim, nliquo
rrjit Eccle- fectus, utiiesiiititrin Prammio ad
lib. 10, adcapiit ui
vita: lempore vi.rissc? Godefriilus Vendelinus,in suo
stum. siib liiiem, istn de Clmsto
el Ctementescribil : Qui cum Commentario ad S. Clemenlis epislolas, hanc conlro-
:
ANTIQUIORUM PONTIFICUM. xjx
versiam ito. diriniil Anno ixxvn cum Romse inter
:
g^
fideles ci-ta esset (qiwlis postea Conntlii) mayna dis- AfCTORE G. 11.
^jlctiis iiiitione Rotnanus, dc rcgioDC Vico-Pa-
sensio supcrhonore PontiHcatns Clemens, ne quasi ;
tricii, palrc .Einiliano, stdil aniios (luoflecim,
ex testamcnto Pejn successi.sse videretur, ac ne
nienseui ununi, dies uiiiiecim. Fuil aulein teiu-
posterishiec Principatiis ambitio perniciosi exem-
puribus Vcspasiaiii cl ili el Doiiiitiani, a Con-
i
pli haheretur. ultro se Pontificatu abilicavit. Porro
sulalu Vcspasiaui viii, ct Doiiiitiani vi, usi]ue
videtur illud ipsc Cli-mens vmurre iu rjiislolj ad Co-
Dnniiliaiio ix et Hufo Consuliljus. .Mailyrio co-
rintliios scripla, supra a Clemente Alcrandrino et S.
Hieronijmn laudnla, uhi in ronatus. Hic expivcccpto B. Pclri vigiiili (piininie
jiosteriore jmrle. epislolx
isla Italiet : Si propter me seditio, contentio, et
l'rcsbytcrosorilinavit in Urbe Homa nien.se De-
schismata orta siint, emigrabo, abibo quocumque ceinbri, qui ctiam scpultus est ju.\ta corpus I!.
volueritis. Cerle S. Eiiipluinius lixresi 27 i/ux est Pctri in Vatieano, vi Kalendas Maias.
Carpocraliunonm, nsserit a nonnullis tradi. S. Cle-
mentem abomni adniinistratione vacasse, et eumin 44 Cardinalis Baronius. cum in suis Annalibus ad
quadam epistola.^-criiisisse, Recedo, exeo, bene sta- anniimi.\\\ martijriim S. Petri descripsisset, aclurus
bilialur popnlus Dei, nonnullis hoc modo eonsulens; de ejus in Poulificatu successoribus, primo exigit veri-
nam in qiiibusdain Cominpnlariis ita scriptum repe- tatem per Consules accuratius disquirendam : qnnd S.Ctrtus
riiims. Hxc
Epiphanius. lloc criiomodoS. Clnnens, ipsi lioc loco facieiidum erat, et nos conamur pneslnre. caipit Ponti-
rclicta Eccksiae unite.rsalis adminislratwne, reliquam Porro S. Cleinenti, rum flcatum an-
hic abdicasset Pontificnliim anno no ti"
vitam peregissel, dum successive Pontifices liumani Lxxvii, successit S. Cletus, ctiam oliin a S. Pelro
pra;essent SS. Clelus, Anaclctiis, et Eraristiis : ciijus ordinatiis. Consulcs fnerunt dicto anno, Impcrator
tempore, jam plenus dieriim et meritnrum, Clenieus Vespasianns viii et Titus Ctesar vi. Verum huic in
obiisset Miirtijr, unno (ut di.rimu.i) Trajani tertio, Airx ipso anni decursu sujfectum fuisse, Dnmitianum tra-
vulgaris cenlesimo. //ifcrimepstolam (ut nsserit Eusc- 2 Fustorum ad aiinum Urbis conditie nccc.^xx
dit lib.
biuslib. 3, cap. 161 ab omnibiis uno consensu recep- OnuphriusPanvinius. Hoc ergo tempore cum Domilia- ,
tam, eximiampri)rsusetmirabilem,nomine Eoclesi;e nus essel snffertus Cnn^ul, Poiitificatum suiim cxpit S.
Romana; ad Corinthioruin Ecclesiam scripsit, cum Clelus. A( Domitianus ixetRiifus Consules lii-runt
apud eos gravis exorta esset dissensio. aiino Lxxxiii, et sequentis aniii Coiisules assignantur
43 f^idenlur etjam nssertx ophiioni favere pra^me- Domitianusxet Sabinus. pro initio Pontifiratus Ana- Slartyr obiit
anno 83 ;
morala Acla antiiiiin SS. Nerei, Achillei et Dnmitilla;, cleli, in quorum Consulatuvidetur S. Cletiis t'i.ci«e usV
epistoJam
in qiiibus isti diio Clemeiitem invitanl, utS. Domitillx que ad iliem xxvi Aprilis, quo essel marlijrium passus
nomine Ec-
clesi.r scrihlf sus consiinijuinex veliim virijinitalis imponat. Licet, onnn tertioDoinitiani. Hinc anni, quibus virit S, Cletus
(ulCorinthiosi inijiiiuni, gl.iria tua tota in Doniino nostru Jesu sita in Pantificutu siint desumendi : solum autem sex assi-
sit, et non de humana. sed de divina dignitate glo- gnantur in prinre Catalogo. Veriim in antiqiiis Ercle-
rieris, quasi liinc ab omni admtnislratione ahstractus six Romanx Breviariis mann e.raratis et excusis aniio
sibi viveret. Ablegata est non diu post iii eiilium S. Do- 1479 et seqiientibus iilem elogium habetiir ; sed anni
mitilla cum dictis Eiinucliis ad Pontiam jussu
insiilani PoutifiLutiis tribuuntur septem, mensis unus et dieg
Diimiliani, iinno liujus XV, Christi 7ic\ ;quoS. Aiia- undecira : ac tunc circa niedium Martii ilicfi anni
cletum Marlijrcm obiisse, conslabit ex infra dicendis Lxxvii initium Poniificatus esset statiiendnm. Qui in
Missus irt exi- in cjus elogio. An tunc eliam S. Clemens in exiliiim altero Catalono '.mui assiguantur duodeoiin, quia ciim
lium ntiis di- ndjiinclis ibidem Consulibiis uon conreniunt per osci-
aeliis sil II Domitiano, dubilaripasset, quia id Grxci in ,
citur a Domi-
Menohiijio Basilii Imperatoris et magnis Menicis ad- taiiliam librariorum sunt intritsi. Si aliqui arbitrentiir
linno , uliis
a Trajano, slruunt, iilemque Trajano adscribitur in MS. Sijna- Clctum prsepouendum esse S. Clementi. nolumits fu-
xario Gripco CoUegii Claromontniii Socielatis Jesn nemea dere contentiosiim trahere. Sequimur antiquio-
Parisiis; cui consentiunt Actn Latina. rx quiliis Beda irs auctores, qui eosdein etiain Iniperatores proponiint : rcxit lempore
ex his fespasiano, xxiv Junii anni lxxix morfuo, 3 Imperato-
in Martijrologiiim suuin isla traiistulit, ix Kalendas
rum.
Decembris, Roma; natale S. Clementis Episcopi, qui successit Titits liliits; et httic, anno lxxxi die xiii Sep-
jubente Trajano, missus est in exilium trans Pon- tembrisdefuncto, .mccessit ejus frater Domitiaints. Re-
tuni maris.Ubi multisad fidem vocatisper raircicula liqua infrn tid diem xxvi Aprilii, qno colitur drilitce-
sub hoc sntf- et ductrinamejus^pra^cipit.-itus cst in mare, alligata miis : ad quem diein annotat Biironius, in his quae
mcrsus In ad collum ejus anchora. Sed recessit mare orantibus sunt Romanap Ecclesiae, raajorem esse fidem adlii-
mari bendam ejusalumnis, quam ceferis. Quod, ut sa-jntts
discipulis per tria mtllia, et invenerunt corpus ejus
in arca saxea in templo marmoreo, et anchoram diximus, itbique facimus.
juxta. Hiecibi.Al locus Irans Poiitum niaris est Tnu-
ad Taurlcavt
rica Chei\\onesits, de qiia egiinus vn Mnrlii, ad Acta V S. ANACLETUS
Chcrsontsuni. SS. Ephrii'm, BasileietSocioriim Episroporuin,ibideni
martgrio rorunaloriim CorpusS. Clenieutis inde Romam
.
/Vnacleliis annis diiodeeiin, nieiisibus dc-
trunstulit S. Cyrillus Slavorum Apo.\toliis, uti ad btijus
ccm, dicbus iriims. Fuil (cnijioribus Donii-
et S. Melhodii friitrisAcla a nobis memoralur i^Mar-
tii. Demitni hac taus S. Clcmenlis esl, quod is priinus liaiii, a C.onsuiibus Doiiiitiano \ el Sabino,
gesta martijrum per notarios ad id a se eonstinitns soli- usque Doniiliano xvii el Clcinenle.
cite ct curiose perqiiiri jusserit, siciiti poslcum SS. An-
teriis et Fabianus Papx etiam priesliterunt.
_/\ nacletus, nalione Giwcus de.\thenis ex palre
IV S. CLETUS Antioilio, scdit auiios duodecini.incuses deceiii,
dics tres. Fuit autcni temporibus Doinitiaiii, a
C.onsulatu Doiniliaui x et Saliiiii, usque Duiui-
V..lclus iinnis sex, nicnsibus duobus, dic- tiaiio XVII et Clemente Consulibus. Ilic nienio-
bus sepleni. Fuit tcin|)oribiis Vespasiiini et riain H. Pctri construxit ct eomposuit, dum
Uoniiliani, a Coiisiibbus Ves-
'
Tiii ct inilio '
fuissel B.Petro, ubi Episcopi Forle fac-
Presbytcr faclns ii
us certior.
pasiiinn vni ct Doiniliano vi, iisque noini- rccondcrcntur : ubi tandem el ipse sepultus est.
(''oo i\ el Hulo Hic fccit oidi!;ationes duas, Presbyterosquinque.
Diaconos
.
CAT.VLOGI VETERES
niiuonos Ires, Eiiiscopoi per (liversa loca
AUtrronE c. ii.
.-,uiilom : et cossavit Eijiscopiiliis ilic.MiiiincIecim. VII S. ALEXANDER
48 Tfmptix Imperii solius Domilinm, cnm ndjimclis
Temptts Sc
dls. jtarilm.'. Ctmsttlnm, confirmaliirnpml Aiiaslnsitim iii cotli- iV.le\aniler aniiis oelo, ineiisibiis (luoiitis,
cibiis ciliiiK el iiirdtlis, iicc non tipiitl Liiilpraiidttm ; ilein
(lie unn. riiit leiniioribiis Trajaiii, a Coiisu-
itt liho Ponlificali, MSS. Gcslis Ponlificum, el Bre-
laliiPalina-etTulli, iisqiie ;ElianiiclVelere.
viariis Romniiis maittiscriplis cl c.rcnsis aiino 1479 c(
1490. Fucruntautem Consiiles iLnpei-ator Domitianus
X et .^ppius Junius Sabinus anno r.xxxiv ct poslmo- ; iVlexauder.ualione Rouiaiiiis, cx patre Alcxaii-
diim linper.itor Domitianus xvuet T. Flavius Cle- dro, dercgione Caput- ranri.sedit aniiosdeccm,
mons, nniio xcv; quo Jnarlelnsmortuuse.it, xm Jitlii,
nienses septeni, dies duos. Ftiit autcin teiupori-
cum scilicel sedisset annos -Kii, menscs non ilecem, scd
bus Trajani... tisi]ue .Eliano et Vctere. Hic
Diifincno iliios, provlapud Anastasium, Luilprandum, in MSS.
passionem Dnniini misciiit in pra!dicationc Sa-
Clell et Geslis Poitlificum. et citnlis Brcviariis leijiliir. Idein
cerdotuin. Martyiio coronatur ciiiii eo Evciitius
Anaclill uldiiuc nlin.s u Clclo slnluitur, cum Itic Fomnniis fuerit,
nnUts Anaclctus, Griccnsde Athcnis Prcsliylcr ct 'Ilieodolus Diaconus Hic coiistituit
jiatre jEtttiliano ;
ei' latreAntioclio; ci sinijnli divcrsis lemporibiis sedc- aquaiu sjiarsioiiis cuiii salo bcucdici iii habita-
rinl. rcsque disparalas egerinl : faciliiis liimen polnc- culishouiiiiuni. llic fccit ordinatioiics trcs, Pre-
runt in iinum cuindemiiuc confiiiri; quia sncces.iive sbyteros sex, Diaconos duos, EpiscO]ios per
sederunl ;
polissimum a Gnrcis, ijui niinis oscilanter diversa loca quiu((ue, |)er uieiiseiu Dcccnibris :
circu nomina nffinia eijeriinl eliam alibi. Qux contra qni ct sepullusest via Nomentaiia,ubi dccollatus
olijici piKSenl, rrjecinius ad Acla S. C/>'(/xxv! Aprilis. esl, ab nibo Ronia inilliario se])timo, v Nonas
Reliqna de S. Anarlclo eninl xni Julii, die ejiis na-
Muii, etcessavit Episcopatusdies trigiiitaseplem.
tuli, examinnnda ; ct si crralum, corrigenda.
47 IJaclcnus ct cilntis Calalogis et Vitis Ponlificum,
VI S. EVAUISTCS pcr Anaslasium, Luilprandnm, aliosqne colleclis, et ad
antiqua Breviarin collalis,progressi suinns, qnoa pro-
prja aliquornm Ponlifienm Acln non repcrianlnr seor-
J jvarisdis aniiis tiTiiecini, niensibiis sep-
sim conscriplu : qualia iiabcmus de S. AlcTandro,
teni, (lieliiis (liioliiis. Fiiit leinporibus novis-
illiistria ct ob suam antiqnitnlcm veneranda. Edidit ea
siinis Doniiliiini el Ner\,T et Trnjani, a Acta illu*
Surius, sed stijlo, ul prirfalur, niodice mutato. E.Tlant slria martyrii
('.onsiilalii ^alentis ct Vcri iis(|ue Gallo et ea prima'vo sttjlo in bibliotlieca Vnticana in mcmbrnnis, S. Atexandri.
Bradua. optimn maiiu, lilleris gtandiusculis, ante annos, qtian-
tiim apparct, fucile sexccitlos exarata ; et codex nitmero
1191 insignitur. Nos eadem liahemus, ex variis
Ev L.viiiisli]s natione Grwcus, Antioclicuus, ex ndmodum prirclaris codiabns MSS. desnmptu. edituri
et
palrc Jinladc civitate liethlceni. scdit annos no-
ad diem terlinm Mnii, scilicet ex Trevitensi Itnpcrialis
vein, ineiiscs dcccni, dics duos. Fuit autem monaslerii S. Maxiinini, Rebdoifiensi Canonicornm
leinpoiilius Doniitiaiiict ^civne ct Trajani, a Rcgnlariiiin in diaresi Egslcllensi, Audomarensi Ec-
Consulutu Valeulisct Veleiis.usiiue Gallo et Bra- clesise Calbedrnlis, duobus rodicibus nostris, ac Iribus
ilua Consulibus, llic litulus iu urbc Roina divi- Sercnissimte Christina; Rcqinx Siirci-e : cademque
sil Presbyieris, ct septciii Diacoiius ordinavit, pas.iim extniit in iiliis MSS. qnx omnia non lubu.it
(lui eustniliicnt F.piscopuiii pr,Tdicaiilein propler annolare. E.rtantetiam a Joniiio Moinbrilio, aitlc annos
styluni verilatis. Hic fccit oriiiuatinues (juatuor, circiter exMSS. Iialicis edita; ct ex aliis
diicento',
';'resbyteros scptcniilccim, Diaconos
MSS. Gcrmanicis, insernnlttr Hisloriis Sanclorum,
noveiii,
F]iiscopos pcr divcrsa Inca
anno 148b Ciilontx. ct aniio 1487 Lovanii excusis,
(pilndecim. Qui et
scd binc inde contracln. Hxcplacuit praemonere, qiiod
scpultns est juxla corpus B. I'etri in Vaticauo
in Ann.ilibus Ecclesinsticis ad oniium cxxxii dicanlur
VI Kalcinlas Novcinb:-is, el cessavit Episcopatus
sua antiquitate mendosa qiiia in dictis Annalibus
:
dies iiovemdccim.
erat Pontificalus S. Alexnndri a lempore per Aeta
signato valde remotus, qiiasi anno scctindo Iladriani
Ttntpiu StdU. "'' C-0'is'ilcs inilicati cnm
Imperatoribiis, etiam rcfe-
Imperaloris cssel creulns, et anno ejus dccimo terlio
runluri.pttd Anastosium, Luttjirandttm,
in lih-o Ponli-
ficitli, MSS. Ge..ttis. ct anle rtlvtis
mnrlijritm passtis. Ferum sub Trajano et creatus et
Brcviariis : qux pussus cst.
tempiis Srilis S. Evnrisli pluiie confirmant. Fuerunt
autem C. Kulvius Valens, et C. Antistius 48 Consules, teste Baranio in Pra-fulione nostra
Tempus Sedis,
Vetus, m citalo,oplime controvrrsias dirimunt, el lii in crealione
;)riori' C(ir«/ojo Verus, Cottsiilcs
niino xcvi; etAp.
.\n- S. Alc.ramlri eriint A. Corneliiis Palma et C. Calvi- ex Catalogis
nius TrelioniusGallus et M.
Atilius Metilius Bradua,
sius Tulhis, nnnoCltrisli cix, Trnjani Imperatoris et Vitis
(miio cviii. Qnia vero decessor Aiiacletus xii.
obiit xinJulii
elqtiidemanni xcv, succrssoraulem Jsl ultimo inlrgro nnno ejusdem S. AlcTandri, erant Poiiti/icum,
Jle.iander suhro-
galusesl circn initinm Marlii aiiiiic,i-s.;!i.nn\
Consules .Emilius .Elianus, aliqiiibus Velianus, seu
tredecim Helianus. ,( L. Aiitistiiis Vetiis, nnito Cbti.stiowi,
menses septem, dies diio, in primo Calalogo
el anti'-
quis Breviitriis signali, opiime Trajani xix, post qitem aiinum vixit S.
colurrent Alcxander,
; ,-( supersunt el fcre carceri incltisiis, u.sque
arcitcrdies quindecim. quilnis anle ad dicm iii Muii anni
post Evaristum
aiit
Seilts vacimcl. Diclo vi Kalendas sequeatis; et sic ab aiiiio cix et die ii Marlii,
Novembiis, qtto sc- prxfitit
Dits ntorlis
Ecclesix aunos octo, meuses duos, diem
et trausta
pulttts diciltir, referlnreliam n Floro, Moiie et nliis
unum, recle
at in priore Catalogo indicatos.
(iO/IM. VII Kalendas Noveiubris ,n antiqul.i Brcviariis. quodie
Jnm, qiiia cnrdo totius
eltitntnum colilnr. Dicilur Ittnc controversi.x vertitur in ultiino pari
in Vaticano scpultus Consttlum ; obser-
forsan trnnslatus, el mense vantlum est illud in jilro^ue liic dato
Februario morinus. Ila Cntalogo repe-
tnfra S. Mclcbiades nri, itemapiid Luitprnndttmet Anastasium,
traditur obiisse iv aut inomniltus
iii /,/,«
Jnnuarn, codicibns edilistt itiedilis. inliljio
et coliturx Decembris, quo sepultus
ab nliis
Ponlijicali. in MSS.
dicilur. Gcstis Ponlificim. Ilinc ertjo ad
pra-dicta Acla S. €l Aclis
Ale.xandn traiisimiis : in quibus propriis.
(//«(Mr eodem anno,
post
:
ANTmUIOKUM PO.NTIFICUM. XXI
post mortem S. Alexandri, niilu Dei (lefur.ctu.s Tra- conversum, et sub Aureliano Imperatore pa'3iiin.
janus Im|ierator, icilicct elnp.iis tribvs mensibus et Verum meltus Comes scribitur, in Martiirolotiia anno "''^oae c u.
r ,, fftirmei,
seple.m iliebus. ciim e.t Oiiente retlilurvs iii Ilaliam, vi- t 1 i\t\ t-i
14yu Cotoniie I .
Liibecm e.rcuso; et a Cantsio, sub
e.t
, .
vere ilesiil in Cilicia. Trajano Imperatore passus. Simili moilo ad Kalen- ei Thmdora
i9 Fentm ullcrius ipsa yjcla ciinsiilcremus, in iiai- dus Aprilisintelliijeniii Usuardus, /Jdo, Notlerns.Bcl- Mas soror.
occinis jusntt plurimurum ad Chrislmn coiiverswue, inldi-
bus, relulit linus el alii. assernite.s, S. Tliijodoram, sororem
Aurpiiani titr [nileciiin hiec ejus opera ad Trajauum Prin-
:
S. Hermetis, martyrizatam sub .-^iireliano Principe
mistii a Tra-
ano.
oipem venisseiit, misit, ex Asia, quo profeclus eral, aiit Imperatore. VVriim iterum melius. in Martijriito-
Aurelianum Comiteiu utriusque mililia;, cie Seleu- Qio Coloitix et Lttbecic dtcta anno i 490 excuso, Aiire-
cia hanriEe, ad iuterfectir.nem omnium Christiano- lianus Comes appellnlur.
rum. Etsub finrw, Aurelianus jussit Eventium et
Theodolum decoUari, Alexaiidrum punctim per tota VIII S. SIXTUS
membra transfigi. Haic iln iu omnibus supra citulisco-
dirtbus Actiirum, iiuilms udslivulantur anUqna Hrcvia-
kjixHis iiiiiiis liccciii, MirMisilnis Iriliiis, (iie- l
ria Romitna MSS. el exeusa anno 1479, 1490, 1322
bus Niiiinti uiKi. Fuil leiii|iiiril);is Hadriani,
et 1524. qniv pencs no.i liabenius. Consenlit ijenuinum
Mnrtijroloijiutn BedD: (quod remur a Coiisiilnlii Nigricl.iproiiiiini, usq;ic Vero
in EccKsia Roma-
na oltm ircilalum, pioiit nuclitm reperilur in codice III el .Aiiibijjiilo.
Vuticano ecrlesiiv S. Pelrij ubi legilur : Alexander
punctis creherrirais pertotainembra pereinptus, siib
Anreliano Judice. teinpore Trajani Principis. Ea- Xi:slus natione Pomaiiiis, es palre Paslorc, d
regiono "
dem suo MiirtiiroUitjio inscripsil Rabanus, ct laliiis de- Viii-hila, sedit aiiiios ilccom, inenses
ducunt e.c citatis yJclis tiim Ado, q«i usseril passum duos, dicin ununi. Fiiit autuiii teuipoiibusAdria-
sub Trajaiiii Principe. Judice Aureliano tum Kot- ;
ui.... usque Vero cl Augulo, uiaityrio coioiwtur.
kerus. qiii jubei.te Trajano Principe ab Aureliano Ilic CiiUstiliiit ut iiiiiiisteria siicrata uou tauge-
Coniile utrinsqiie militi;e. Vsuardi e.rcmpla vurianl. iciilur, iniuislris.
iiisi ii Ilic couslituit ut c|ui-
Aliqua enim illuslria MSS. Iiabent siib .\ureliano cuuii|ue li|iiscopiis evocalus fuerit ad .Sedeni
Principe ('( eadem verba leguntiir apiid Bellinum,
;
Roiuaiiaiu Apostolicaiu ; rcdieiis ad ]iai-ochiani
anno 1498 e.rcusum secundiim morem Romana; curiir;
suain uon susciperelur, '
nisi condriiiata siiluta- '/'"''"'J»
itemque upud Molaniim in secundn el tertin eilitione
lionis plebe ad Scdeni Apostolicani. Hic cun- Forniala
Usuardi. Mauroliicus tradil passum Trajani teiiipore
sliluit, ut iiifra acliouem Saccrdotis, incipiens s.iliimlionis
sub Aurf iiano Coinite. In Breviario Romano jussu plchi pcr
populus hyniuuiii derantarcl Saiictus, snnctus,
Pii V cdito, diciliir Trajano Imperatoie rexisse Ec- .s A. directa
sanclns Douiinus Deus Sabaolh elc. Ilic fecit q.itd autetn
clesiam.
""'f''™''!^^'
50 Eisdein S. Alexaudri Aetis. unis et solis. de-
ordinationes Presbyleros uiidecini, Diiico-
trcs,
beut nolilittm sui Marlijrii, S. Qutrtnus. Urbis Roma- nos trcs, tpiscopos per diversa loca qualuor.
Aurelitini na' Tribunus ; S. IJermes, Prxfectus , et liujus soivr Qni etiaui sepultusesl juxta corpus S. Petri in
Comifis di-
S. Theoilora ; tiinc ptis.^i svh Trajaiio Casare .'liigus- Valicano, ili Nonas Aprilis, et cessavit Episco-
gnilas ct
liluli .-
to et Aureliano. coinile nlriustiiie niilitia! in I.-au- palus nicuses duos.
ria, ad interfectionem omnium Christianorum mis-
so, cui omnis Senalus ita famulatus est, nt ipvuin 51 Colitur S. Si.itus VI Aprilis, ad quem diem
Priiicippm crederent esseTrajanuni. Erat utriiisque Leclorem reniiltimus : interim obiter indicamtts. dici Tempus Se-
militix Contitatus, snmntus liunoris et diijnilatis lititlu.^, martyrio coron;itum non sub .\ntonino Pio, sed sub dis. sul) Ha-
ad lempora Arcadii Hadriano Imperatore, a Floro, Usuardo. Jdoiie. ''"""" '"'''
qtti et Honorii duravit : et sic in
Aoiitia Iinperii tunc facta recensentur diio viri spec Xolkero. Maurolijco, Felicio. Canisio, Galesinio et in
tabiles, Coiiiiles rei niilitaris per ..^^gyptum et anliquissimis MSS. Marltjroloqiis. PraHereit po.^.tcriits
Isaiiriain.jini' quorum disposilione erant rarix leijiones par Consulum, unde lis tota e>t dirimenda. in utroqiie
et mini.-^tri Iinperatorum. /Janc ob caussam videtitr Cataloqorelitlum, etiain habetur apitd Anastasntm et
dirtus Conies Aurelianus vuriis tilulis kononttus; et Luilpranduin, in libro Pontijieali. in Geslis MSS.
appellalus Judex, Prajfectus, Prxses, Princeps, Pontiftcuni etin M arttjrologio Flori ex MSS .^ Irelaleii-
Iiiiperator. /h Lejico /Jesijcbii, Kofirc esl, a:'^-fwj, y-ii- siet Tornacensi. Fttei uutaulemhi ConsulesaunoChrisli
p.wj. Coraes idem, qui Princeps et Dux et apud :
cxxvi, Hadriauiix, ilaque Sixlusvixit ttsquc aa iii aut
Suidant K'>p.r.c ) urt\j ci^yttrj. Comes est Piinceps VI Aprtlis unni scquentls. JVolumus autcm bic et in rt mariyrii
populi. Erant filiin Imperalores dieti, quiattis, Prte- sequentibtis repelere simjuia. uhbi pleinus expltcanda, """° *^'"
fectifopiarum el Ditces e.rercittium hobebantur : el Ap- Hi: Tractalus Prxlimiitaris moles niinium excrescat.
piaiuis[qui eoilem qtto liic Aiirelianns Comes tenipore
vi.iit] tesltttur tib. 2 Bellorttm cietlium. Imiieratoris IX S. TELESPflORUS
nomen suo tempore dari siditum Ducibus exerci-
tuiiin, post victoriam laesis hostibus reportatam.
J clesphorus annis uni]ccini,iiicnsibus Iri- i
/Jtitc eoinmodn jam expticandi ratto dutur, quomodo
biis, (liebus Iribiis. Fuil lcmporibiis Ila-
stipra Usuiirdum leiiatur, S. Alexander cum
apud
sociis sub AurelianoPrincipe passus; et xxx Mar- (!riani,aConsiiliUuTiiiaiii ot Gailieani usi|ue
tii. S. Quirinus sub Aureliano Imperatore marljrii Cicsare el Balbino.
coronam consummasse. Qure veiba aliquibits iitter-
posilis sic eipliciit Molanus in 'ict 3 editioue S\xh
sitb co titnc 1 ele.spor, nalione Gra'cus. ex auarhorela, sedit
Aureliano [Coinite utriusque militia; et Trajano]
jpassi S. Qiii- nniios uiidecim, mciises scx, dies vig'nli niiuin. n
rimts. Imperatfire. yJt simpliciter Quirinum passuiu sub
Fuil aulem temporihus .\nlonini ct .Marci. Ilic
Trajano Iiiiperatore scribuut Ado et Aolkerus; Petrits
Aure- constituil ut se|)teni bclidoin.idis jejniiiiiin cele-
vero de Natnlibus, in persecutiuneTr.ijaiii sub
liano Coiiiite utriiisque militix : Maurohjctts, Feli- brareturPaschiC : martyrio coroiiaUu. Ilic fecil
cins, Canisitts, Trajauo imperante, sul> Aiireliano ul Niitali Domini nostii Jcsu Christi iiihIii .Miss;e
Eodem motlosuntexpUcandt ^do el yotkertts,
jinefncto. celebrareiitiir, cl iu iiigrcssu Siicrificii hyiunus
dum asserunt S. Hermetem a S. Alexaiidro Papa diceretur Angclicus, Oloria iii cxcclsis f)eo elc.
lanlum
XXII CATALOGI '.'ETERES.
tanliininocliiNal;ilisr)oniiiii.Hicfccil(ji(linationcs Atlienis, sedit aniios iiiiiituor, dics ties, menses
ArCTnRR G. II.
quiiUior, i'icsl)ytcro.silni'(l.'cini, Oiaconos octo, scx. Fuit autcm a Consiilatn .Mugni et Camerini,
Kpiscopns pcr iliversa lnca (pialuordrcim, pcr usipic Orsito et 1'iisco. Hic tJcrum composuit, ct
incnsciii iJcccinliris . (piietiam scpu'.tiis cst juxla constituit giiidu.s, cl fecil oulinalioiies ties per
corpus B. I'ctri in Valic.ino, iv Nonus Januarii : nicnscm r)i.ccnib. Presliyleros i|uiiKleciiii, Dia-
el ccssavit Kpi.sciipalusdics se\. CDiios (luiiuiuc, i-^piscopos pur (livL'i;>;i !oca sex :
qiji (Hi.im scpullu^ cst ju\l;i corpus U. Petri in
!)2 Tnnpun Seilis viilelur slaluenilum ab inilio Oclo-
Vaticano, iri Kaloncl. Januarii, ot ccssavit Epi-
Ttmjmt Sr- l)riii annocKX\'l ufnjuc ail Januarii tlinn ii aut v. antii
scopalus (lies tres,
rfl.i, mli lla-
cxxxviH. Sed quia tlixiintis fitl Vitam S. Sij:ti, liunc
dnano Imp.
vUisae u.stinf' ail iii aut vi AfirUis aiini cxxvii ; arbitru-
34 Qua' .spcclnnl adteinpua Scdis SS. Hyijini, So- Temjms Sedis.
mur, S. Tcle.sjiftorttin, anle illias obitttm, Kpiscnputn
opinamnr, (leduxi-
Uris, rt Pii Pontificm, rlnre, ut
creatum, ejusiiue Vicirium extilisse. In siijnnnilo Im-
7nus dic xvii ApriHa ud Acta S. Sotcris, ad (fUie Lec-
pe.rattire, tilrtusque eatattitji transeriptoril'us, obrepse-
torem remiitimus Ob hiatum frimiCalahfji, Consules
.
rant tijttula noniiua Antdiiiiii Macrini /iio tfHibussu'/-
; desumuntur e.r sfcuudo Catalogn, viiam relnli apud
stiuiinus unicum utmten Haijriiiiii. Stib Ittic entin S. Ana.tlasinm et Luitprandnm ilem in lihro Punlificali;
;
Telesjiltorttm setlisse coni^tut, primo ex detluetione Itac-
et in MSS. Gestia Pontifiaim. E.v his prioresS\\\\)'\-
moHuus
lenas foeln; et toitfirmatur ex Ciinsulibus adscriptix,
an. VM tiusCumerinus et Quintius Nigpr Maj^nns fuerunt Quomodo
1 aut Ja ijiwruin priiires Gnlliraiius et Ca-liiis Titianus/'iii'ii(H(
'.I
unuo Christi (•xxxvm, qno Hiidnnuo successil Anto- Martijr ha-
nuaril : ilirlo annaCbtisti cwvii, llndriani\; pasteriores, L. *«"'"'*
nius Pius. At Ser. Cor, Scipio Orfitus. et Q. No-
.Klius Vi-rus Ci( sar ii, et P. Ca^lius Biilliinus Vibul-
nius Prisfus, Cnnsules posleriores, fnerunt anno
liiis Pius, fiuna CNXXvii, Iladriani \x, pnsiquem im-
CXLIX, poslquem annum.supervi.vit Ihpjinus ad dienix
inini aitijttiit diebits Jiiuttiirii anni sequenlis cxxxviii
aul \i Janunrii auni sequenfis cl, Anlouini Piixi;
seilit Teleypnrus, endetnque etiain nnnn mnriuus esl
ttlifue ad hos dies referfur ipse in variis iMartyrologiis:
Ilatlrinnns xii Jtitit, relntqueits Inijierium Aulonino
€( m hodierno Romano dictlur, in persecutione Anto-
Pio.
nini martyrluni conjiummasse. Verutn quia de ejus
liij linrtntitts (neseiinns ijiia de caniisa) removit mnr- marlijrio nihil /egilur upud prxdictos ouctores, npinan-
Itjrtum S. Telesjmri usque nd unrtnm CLiv. >^edisse ettm
liir Miilamis el Onupliriua, Martyris tifulnm dari,
temjiore Iladriani Itnjieratvris jirobunt jirxterea .icfa
quod multfi pro Cliristi confessione fnerit passus.
mrtiiorla anliqua S.S. 1'attslini tt Jovilif, ee MS. Neajmltlano
/'«r.sTiM verius dicerenir}>{i\.vtyr, quod quailriennio iii-
ejus III /lc/1.1 a nnbi.-, addiein xv J<'ebntarit edila : tn tjutbus cujiite 3
SS. t-nux/lnt
chMis ciirceriy vtlam finierit, quo tempore S. Pius, ut
dicunittrbi Marttjres']MsA ab .\ngclapri>ficisci ail Pa-
et Jovltx infra cvnstahil, ejiis Vicarius Ecclesiam rexit.
paiii Tclesiibiiriini, ul ab eo S. Caliineriis orclinnre-
tur l'!|iisi'iipus Meilinbiiicnsis i|ui rppererunt Epi-
fropiiin Tcle-pboruui, in Catiicumbis inter sepulrra XI S. AMCETUS
sanctnruin Miirlynim, propler melum Pagiinorum,
latiluiileni. li. Telespluiius lieta faeie vultuque se-
renii exi-epit eos, (.'alimeruni cousecravit. et ail ur-
Ainiccdis m/n/.s ... a Consiiliilu Giillicani
beiii Meiliuliiueiiseni ilirexit, ut ibidein Cliristi.ini \
ct Yelcris, usque Pi';psenle etllulino.
popiili Piistor oxislerel. Cumque li. Telesphorus
biee omniii consuuimasset, subilo miuislri Hailriani
ailveiiienles ,ic coinprelienles eos, usi|ue.iil palatiiiiu iVnicii
iiis, nalione Syrus, ex Patre Joaniie, d,,'
n
ct n. Call- penluxeriinl. Iliec tbi, quibits plune con.vntntnl .lcla vico Ainisa, scilit iiiinos iinilccini, nicnscs qiiii-
Ijifil Eplsc.
meinurali S. Calimeri, qtix ijtsi Mediolani, cum ulio- tiiiir, dics trcs. Fuit autcni a Coiisiilatu Gal-
Mcillotancif
rittu primorum Kpiscnjmruni Aclis,ex codice Ambrosia- licani ct Vcleris, usque l'ia;seiite et [Inliiio. Ilic
iin ralde illitslri, descrijisimns iiiiiio MnrLXii. In liis coiistituit, nt Clericus coniam uon nutriret. Hic
/lclis ilicilur, S. Caliinerus faiiiiliaris fuisse S. Te- fccil oidiiialioiics quiiiquc pcr nicnscm l\'ccinb.
lespboro l'ontilici, iuler sepuli-ra Martyrum lat.itan- Prcsbylcros ncto, Diaconos quatnor, Episcopos
ti; crealus E|iiscopus, imperaute Hadriano; (( )iosl-
per diversa loca octo, qui etiaiii scpultus cst
modnm marlyrio corouatus, siib Antonino Pio. In- ju\ta corpus B. IVlri in Vaticano. xii Kidend.
leqru Acla dnliuiilur xxxi Julii. Dies marlijrii a S.
Maii : et ccssavit Episcopalus dios vi.
Ouh (llcs
Telesjinro jieraeli, iv Noniis .lanuiirii, leqitur eliam
mtirtrini i' ii/iiii/ .liiii.idi.itiimi'/ I.iixlpruniluin, ilenique MSS. ijeslis
SS Ad Acla S. Aniceli, die xvii Ajirilts, dtfftnflta-
1'imlilieum : ijiseijue adenmiltemesl inscriptus Murtij-
les discussimus, ijux bie moveri poluissent. Arbiiramnr Tempus Se-
rtdiujiis Fhiri, Rnliaiit, Niilleri et nouuultis MSS. Jt etitn orilitnttum, S. Pio, anle S. Htjqini ''[' adanno
Nonis Jiiuuarii leqilur tn tibro 1'nntilicuti, el referiur
'Vienrin, mor-
bo, exilio, atil alia de '^" ""^ '^''
catissa impedtto. Seilit ab anno
ttb U.iiiarih, yliimte, liellino, cumboilieruo Marlijroto-
Cbrisli CL usqne ad anntfm CLiii, imj)eranle Antonino
gin Hoinnno. Atl qitem dinn atiqiia ejiis Aetu a Seqero
Pio;ila exiijenltbus Consutibiis,clinm relnlis ajmd ,sx-
1'aiilo recens cnusareinata, Joauiies Bottunilus edi snb
ptiismemorntos Ana^taiiuin et Luiljirandum itemque
noiniiie auctoris jierinisil ; qutv solidum uutlutn funila-
,
menliiin Itaberejiostea comiieriens, sxi'ius
in tit/ro Ponttficati et in MSS. Ge.tiis Pimtiftcum, ac
i);i/iii'i( a sito
Breriariis auliquis Romanis pnecilalis. rtdentiir ati-
ojiere al'esse, et solum ,iiili»(i(iii bxc, aiit bisqux nunc
qiiot anni, llyqino ab atiquibus detracli. Anieeio assi-
ilainus similiu. Celentm S. Telespboruiii srloriosissi-
gnali. Fueruiit nulem Consules priores Roinulus
me martyrium siibiisse scritiit S. lieuirus
Gal-
lib. 3
lii-anns et .\utistius Vetus, atiito CL. Posteriores vero
cap.Z.
Brultius Pi-iEsens et M. Antonius Rufinus, aitno
\ S. nY(.lNUS CLIU.
i I lygiims aiinis ilu()(lecini,inciisil)iistril)iis,
XU S. PIUS
(liclnis sex. Fuil leinporihus
;iniiis w. iiiensiliiis
iiis
IV, (liebus xx.
Fuil leiiiporibiis Anlonini Pij, a
Consulalu
guius natione Griccus, cx pliilosspho de Clari et Severi usqiie duobus Augiistis. Siib
hujus
. ;
PONTIFICUM VETERES. .xxin
hujus E|)iscop;itu fralerejusHcnnps libruni lonini et Commodi, a Consulaiu Veri el
ACCTOHE G. R.
sci'i|)sil, iii quo mandalur conlincluitiue, Erenniaiii, usqiie Patcrno eiBradua.
quod ei pracepit Ana;elus, cum venit ad
eiiiii iii lialiilii Pasloris. Ljlcuther,, nalionc Gra>cus, ex patre Abun- ii
dantio, de oppido Nicopoli, .sedit annos quin-
X ius, natioiie Italus, e.\ paliv Riirino, frater decim, meuses Ires, dies duos. Fuit tcmpnrihus
Piistoris, de civitutc Aquileia, sedit aiinos Antouini ct Commndi usque l'atcrnoct Biadua.
oclodecim, munses quatuor ilics .3. Fuit auteni Hic acccpit ppistnlam a Lucio Britanni.-c Rcge,
lemponljus Autoniui Pii, ,i Consulatu Clari ut Chrislianus clliccrclur per cjus maiidatum
;
et Scveri... Sub hujus Episcoiialu fraler ethocohlinuit, ut nullus [ cibus] repudiarctur a
ipsiusllernies libium .scripsit, quo manilatuin
in Christianis. uiaximc fidclihus, quem Dcuscrcavit,
continclur, quod |ira'cepit AngeUis Doinini, cuni qui tamcn ratiuiiabilcs siiit. Hic fecit nidinationes
Ycnit ad euni in habitu rastoris, ct prajcepitci, tres per meiisein Deceinb. Presbyleros
undccim,
ut sanctum Pascha die Dominica celchrarctur. Diaconos .septem, Episcopos pcr divcrsa loca
Ilic fecit ordinationes quiiique per inensem De- quindccim qui sopultus est juxta corpus B.
;
cenibiis, Piesbylcros octodccim, Diaconos unde- Pctri, VII Kal. Juuii. Cessavit Episcopatus dies
cim, Episcopos per diversa loca duodccim qui : seplemdecim.
etiam sepultus est juxta corpus B. Petri, v Idus
Julii. Ccssavil Episcopatus dies quatuordecim. 58 Multa qux hic forent dicenda, indicavimiis xxii
Aprilis, tum att ^lcta S. Soleris decessork, lum nd ^S"""
niiim SS. Enipodii '""*'
56 Oplatus Milevilamis lib. 2, el S. Augusliiiiis et Alexandri Mar^tgrimi Lugdu- *'
An pnsfpo- episl. IGb, cum kisce Calahqis Pium Anicelo postpo- nensium, ubi egimiis de persec ilioiie mola aniio xvii
veiidiis S.
niivl. Fuil aiite yjniceliim JSpiscopus, sed Vicarms S. Imperii Marci ylurelii Antonini, ac Chrisli clxxvii,
AntcetOj
IJyyini, quo tcmpore iiguit Falenlimishserelicus. Sedit qiinudo ciim litteris Romam ad S.
Lutjdunensiiim
uiltni prtt S. Auicelum verus Ponlifex aunos oclo, Eleulherium S. Irenxus adliuc Presbgler.
rnissiis est
morluus Juoljus AugustisCon.siililjiis.,5'ii"( lii M:iivus Sedit S. Eleiilherius annos quindecim, ab anno Christi
Aui-flius Venis Csesar, et Lucius yElius Verus CLXxi, et Consiilatii Severi, aliis Veri, Hereniiiani
usque ad aiinum CLXXXvi, id
et
a'^^J"
mOTtuns Ca sar, tunc anno clxi mime Martio facii Augustilm- cst aliqiiot niensilius post 171 ad 186.
Qnrio ICI. ]eia:oies : (I >!t (iCoiisulatuClari et Severi, ^i/jPius CousulatiimPnterni, fl/iis Materni.etBraduae. i/fiises
faclus csl EpiHopus et Ficarius S. Jlggini, suut arini insecundoCaialogoU-Pitinilicati.elnpudAna.itasiiimseK.,
XV, pro gviius, errore amanuensium, eraut videnlur perperam intrusi ,- iilcoque ai-sentimur Barouio
scriplt aniii
non iidmittendos, nisi dicatur, Eleutherius aliquamdiu
XX, quo.icorreHmus.
S. Soteris ricnrius fuisse. Colilur liic sanctus Pon-
tifex XXVI Maii; ubi, res operam videatur mereri,
XUI S. SOTER plenius agere licebit
si
de difficullatecirca discrimen cibo-
rum. ex pra-scripto legis veteris miindorum vel immim-
dorum, tandem superala per decr-etum pusilivum; quo
Ooler annis novem, inensibus tribus, die-
Chrisliiinis quihusvis. etiam geiiere el orlu Judxis,
biis diiobus. Fuil tem[)oribus oi,„elum
liberurn e.we prouuntiabntur, eo omni ciho uesci, a quo
ralionabilis nalura per se rion abliorret : qmd Aposiolut
Oolcr, natinne Romanus, ex patreConcordio, de Puulus medio relinquerc malueral, ne propler rem
in
civilate Fuiidis, scdit anuos nuvem, mensessex, momenti per se iion magni aiil surnnie neces.iarn, offen-
dies viginli unum. Fuit lempoiihus Severi, a dcretauinios zelosioriim JJebrxorum ; salis protitnc fore
ralus, si imperaret impetraretque. utis qui munducabat,
Consulalu Rustici cl Aipiilini usque Cethego et
puta suillas carnes, non manducantem non sperneret
Chiin. Hic constiluit ut nulla monacha pallam
et qui non manduccibat, manducanteni non judicaret,
sacralam contingeret, nec inccnsum poncret
Rom. 14, 3.Ei Jposloii, Act. 15, 29, etitim conversos
intra sanctam Ecclesiam. Hic fccit ordinationes
egentibiisa suffocato et santiuine jusserant abitiiiere,
tres per mensem Deccnibrem, Preshyteros se-
tnmquam pro tiinc necessariam pnecipientes liiijiismodi
ptenidecim, Diacnnos octo, Episcopospcr diversa observantiam.
loca undecini, qui sepullus est juxla corpus B.
Petri, X Kalend. Maii. Ccssavit Episcopatus dics XV S. VICTOR
undecim.
Y» ictor annis novem, mensibus duobus, i
57 Priorrs Q. Junius Rustious, et Vet-
Con.iules
diebus deeem....
tius Aquilinus fuerunl nniio CLxii. Unde mnjor fui.iset
In Actis
dardii exercitatia, nisi S. Soter htic meuse xxil Aprilis
22 Aprilis \T
pobanuur colerelur : ad giiem diem omnes coutrorersix exnmi- 1 iclor, natione Afcr, ex patre Felice, scdit n
Sedis ejus
nanliir, ostendilurgue ivlegris annis novem sedisse, rncuses duos, dics decem. Fuit
anni. anniis dcceni,
usque Cnnsiilatum Ceiliegi et Clari, usgue ad
po.^l et
emporibus [Commodi. Perlinacis, et Sevcri]
dicltim dieni xxu aut \7i.iA/jrilis;iiuni ci.xxi : ubi ailtnit-
Ciesaris, a Consulatu Coinmodi v et Glabrionis,
tiinus facullalem, a Baronio concessam, his verbis : Si
usqueLaleranoetRu(ino. llicconstiluit, ut Pascha
quiscertiorem deannis Soteris inveneritclironopra-
die Dominica cclebraretur, sicul Pius. Hic fccit
jibiam, haud inviti assentiemur. Servumus autem
sequoiitcs Cleros ; marlyrin coronatiir. Conslituit
condiliones ab illo propositus, ijuas supra retulimus in
Prologo uoslro tium. 3. ul nccessitate facienti, ubi inventus fuissul sive
in niimine, sivcin mari, sivein fnnte aut stagno,
taiiluni Chrisliana confessiune dcclarala cre-
XIV S. ELEUTIIERIUS
quicum-
dulitatisyclficcrelur iutcgcr(;hristianiis,
quc huminumexgentilitioveiiiensuthaptizarctur.
J-ilcutherius annis .. Fuil temporibusAn- Fecit concilium, cl iiiterrogatio facta cst de
Jprilis T. I viu Pascha,
;. '
XXIV CATALOGI VETERES
Pascha, vel de dic iirinia ( um Tlicophilo Epi-
AUCTOnE c. u
sfopo [Casaieu; ] dc luna. Ilic
fijcilordinatioiios '
XVll S. CALLISTUS
duas, Presbjtcros <|uatuor, Diaconos quiiniuc,
Episcopos pcr loca (luodccim ; qui sc|iultus cst
juxta cor[ius li. 1'ctri, v Kalcnti. Augusti : et isius, annos qiiinquc, menses duos,
tessavit Ejiiscopalus dics umlccini. (lics doceni. Fiiit lemporibiis Macrini et
Hcliogabali, n Consulatii Anlonini el Ad-
!)'.) .l/!i//a liic in ulroqvf Calalngo perlurliala sunt. vciili, usqiie .Viilonino 111 cl .\lexandro.
Tempm St- In iccimdo hahe.batur teiiiforibus Csesaris. /ipud A-
dis ah tm. Per-
nojslasium clin libro PunlifititU tcmporilmsHfilii
186 ad 197, \^allislus, iiatiiinc Roniauus, ex patre Domitio,
tinacis ct Comnioiium prj-ptisuimus,
Severi, ffuibuii
de re[:;ioiie ItIic liavcniiatium, scdit aiinos quic-
uli eonxlal ex Consulilms odjunclis : quorum priorcs
qucnieiises duos, dics undccim. Euit tcniporibus
fuertmi, Coininoilus Imperator vcl M. Acilius Gla-
Macriiii, et Ilcliogabali, a Coiisulatu Aiitoiiiiii...
brio onnn cr.xxxvi poslenores, Ap. Clauiliu» Latera-
;
et Alexandri. Ilic marlyrio corouatur. Ilic con-
nus rt M. Marius Kufinus, anno cxcvil. Scdit ergo
annos xill. morlum uiil cerle sepiillus v Kalenilas Aa- stituit jcjunium die Sabbati ter in anno ficri,
gusli; ail qtiem diem cum anliqiiis lireviariis eum f|uniciiti, vini et olei, sccuridum Prophetara,
cultux 1H ac tlenique Brcvia-
recolunl Ralianiis, Hellinus ct alii, qljarli mensis, .septimi et decimi. Qui sepullus
Awjuiti,
rium et Marlijroloiiium Uomtimim liodicrniim. Ast est in ca.'mctcrio Calepodii, via Aurelia, mil-
Vsniirdas. Adii aliique referunl ud diem xx Jprilis, liario tertio, pridic Idus Octobris. Hic fecit
qvo die colitur quidem S. Viclor, cum Felice, Alcxun- ordinatioiies ([uiiique pcr iiiensem Dcccnibris,
drocl }'apia Htiime passus ; sed allcrius patiiis Sedis Pre.sbyteros quiiidecira, Diacoiios qualuor, E|ji-
Episcoiius, uli ad eumdic.m tliximus. Inlcr alia menda scopos per loca
noTt 1[\ Apri- septem. Quievit Episcipatus
lli. clatus m
.Hccundo Cutulotjo Theo|ihilus Epi.ii:opus,
dies quinque.
scriiielmtttr Alexandriie, qiii fiiil Cwsareae iii Pates-
tina.
01 Consules, Antonius DiaJumenianus Csesar,
Tempus Se-
Macrini Adventus, fuerunt iiiiiio ccxviii
XVI S. ZEPHYRINUS Irnporalor
filius, et
autem Antoninus Heliogabalus et M
dis ab an.
218 adin
.\nrelius Severus Alex.inder C;esar, anno ccxxii,
Sedit igiliir Callistus ah anno ccxvii, qiio obiit Ze-
Ziepliyiiiiiis (innis .... A Consiilalu Sa-
pliijrinus, tisque ad dtclum annum ccxxir. lllustria
tiiriiiiii ct Galli, usque Prtrseiitc et E\lri-
snnt Acta marhjrit ejns per Notarios Ecclesiie Roma-
cato. nx, et forle, a S. Antcro
Papa. conscripla : in iis
ilein
continentur rcsgeslx etccrtamma SS. Calepodii Pre- Acla anliqua
Palmatii Consults,SimpliciiSenatoris,et alio-
ibijleri, 'lctiltus.
^oplieriiius, iiationolionianus, expatreAbun-
rum Morltjrum, quos Ecclesia colit x Maii : ad qucm
daiitio, scdit aiiiios scplcindecini, menscs .sex,
tliem dicla Actii pro pra:cipna parle tlanda prxlo para-
dies deccni. Fuit tiuiiporilius Scvcri ctAiitonini,
viviiis; plcniiis ilhtstranda ad xiv Octobris, ad quem
a (Aiusulatu Saluriiini cl Gallicani usquo Prse-
prscdicti Consulcs indicantiir in antiquis Breviariis
Ro-
scntc ct Stricato C.onsulihus. Ilic ronstituit manis sxpiiis apud Anastnsium et Luit-
relatis, ilein
lira'scriliaiii oninilius (llcricis et laicis iidclibus, prandum ciim magno Aclormn e.t Catalogorum consen-
sivo ('lcricus, sivo Levita, sive Sacerdos ordi- su. Dicitur Ciillistus Knnianus ex regione, urbe
imrctur. VA lccit constitulum de Ecclesia, ut pa- Ravennatium dicla : quam regioncm optime explicat
teiias \iticas anto Saccrdotes in Ecclcsia iniiii- Murhanus lib. 5 Topogrnphix urbis Homx cap. 19, as-
stri poilarciil :(uiiii KpiscopusMissani celcbraret, serens esse Transtiberiunm regionem. Nara Augus-
aiila sc babcrcl Saccrdotcs oniiics adstanles, tus, iiii/uif, victoria oontra Antonium et Cleopatram
sic [yjs Raim-
Missai eclcbrareiitur exccpto cum potitus, binam insiituit cla.ssem, unara apud Mese- naiium go-
; jus Epi-
scopi inlcrcst, ut taiitum (llcrus
nium Lucaniae portum, alteram vero apud Ra- '"" •
su.stineret :
omiiihus pncsentibus, ex ea
vennam. Cumqiie Sen:itui esset cura, ut nulla
consecratione, de
mariir l'",piscopi,jamcoi'oriam coiisccratam accipe-
Romam frequentaret multitudo, cui non esset habi-
tandi locus publice assignatus ; niilitibus Ravennatis
rct Prcsbytcr, tradcrrdarn [iiipulo. llic fec t
classis hsec •'?gio fuit assignata, quae exinde Ra-
ordiriationcs quatuor pcr menscm Dcccmb. Pre- venn.atiumuri,., ciKpit appellar-i. Quo nomine appel-
sbyteros quiitiiordecini, Diacoiios scptcm, Epi- latumest teinphim et meritoria taberna, quam, ubi
scopos [icr loca tredecini nunc esta'des D.
: qiri sepultris est ia Mai^iae, fuisselpgimus. Nxc Mar-
cuMrictcrio suo, juxla cnMnctcririni (^alixti, via lianus, et consentmnt Acla S. CiilliHi. Decretum ejus
Appia : ct cessavit Episcopatus ejusdics quinque. putanuis posse inlelligi pro mensibus Jiilio, Seplembri
et Decembri, quibtis successive absolcitur colleclio fru-
(50 Consules
Aterius Satarnirius et
indicali, Tib. nieiili, vini et olei; ad agendas Deo gralias, pe.r quem
Trmpu, srdis, C. Arinius Trebonius Gallus, fiicriint anno ulidirilurPsalmo 4 u.Safructu frumenti.viniet olei,
Chrisli
"l> uii. 131) ad
cxcviii, Severi Imperatorisv; e/ Bi-utius Prajsons et multiplicati, scii muliipliciter ditati fideles, recogno-
-1". Decretum.
Extr'icatusaimi) ccxvii, Anlonini (.'aiara/te vi, etiam scerenlacceptumlieifeficium. Porro numerandontm men-
relati apud Anastasitm el Luitprandum, siitm initiitm liic fit a Mtirtio, uli in sacris facerc so-
in libro,
Ponlificali, MSS.
Gestis Pontificum, et antiquis Bre-
tebal eliam antiqua Judxorum Ecclesia.
viariis liomanis. Sedit crgo annis novemdecim.
Ad-
ditur apiid Jnastasium
bris, i;iiorfie colilur ul Mart.vr,
.517.11/(11,': vrrKalen(ias Sp|item- XVIII S. URBANUS
(iV(:( niarlijrit nulla apud
anliquos fial mentio. Tiinc
n« vnnrtijrUm
ejiis obscuri.^stnium dccrelum,
iiiilur
qttod
licebit i:rplicare lioc
viilctur spcctare
Urrlianus annos oclo, incnses undeeim,
illiitim I
Mitlogtarum saerarum ilislributioncm, non dies duodeciin. Fuii tcniporibus Alexandri,
ipsamDomi-
nici Corporis communionem. a Consulatii ^Maximi el .Eliani usque Agri-
cola el Clementino.
Urbanus
;
ANTIQUIORUM PONTIFICUM.
qni(quoi hactenus non crat factum) sx^pius repeluntur,
"'
uti infra videbitur. Martijrio coronatum S. Urbanum
T^J^'^'f.
" Urbamis, natione Romanus, ex iialre Pon- dijcimns xxv Maii anno ccxxx; quo anno Pontianus du at> an-
tiatio, sedit annos 8 menses deceia. ilies duo- adhuc aliquot mensibus sedi/, cl primo ejus Sedis "" 230,
decini. Ilic niinislcria sacrata argentea consli- anno , prozimum ccxxxi inceperunt Consules T.
patcnas aigcnteas viginti quinque Claudius Pompeianus et Peligniinus, a(iis Peli-
tuil, et ;
nianus aut Felicbnus, relati in iitroque Ciitalmjo,
posuilque etiam (".lericos. Hic sua traiiitioue
et apud /Inastasium et Luitprundum itcm in MSS.
multosconvertitad Ipaptisnriip.^.etinm Valoriauum ;
Gestis Ponlificum et anliquis Breviariis. /Inno ve.ro
sponsum S. C.a^cilia' etmulti marlyrio coronati
:
ccxxxv fuenmt Consules obi/m in
L.',Catilius Severus, etc. L.
sunt pcr ejus doctrinam. Ilic tccit ordiuationcs Ragniiitius UrinatiusQuintianus; qno anno Impera- "'''°*"'
quinquo permensom Deccmb. l'rcsbytcros oclo- tor Ale.rander, Manunex filius, cum rejnasset uunos
decim, Diaconosscx, Episcopos per loca septem. IX, mense Martio occisus est : sub quo, ut in secundo
Qui sepultus est in coemeterio Pra'texta via Catalogo dicitur, aut certe sub ejus successore Maxi-
Appia, quem sepelivit B. Tihurlius xiv Kalund. mino, S. Pontianus in insulam Sardiniam relegatus,
Juuii, et cessavit Episcopatus dics ti'iginla. et defunctus est aut iv Kaleiulas Octoljiis, aut „
seiuttura
secundnm alios m
Knlendas Nnveuibns, qiio die nomx,
02 Fufrunt lii Consiilcs pruni tiln^imus et Papy- referlur in Martijrologio Rabani. Ejtis corpus a S.
TemjmsSe- Fabiano Roinam delatum, ac scpultuin dieitur ix Ka-
rius ^EIianus, nHnoccxxui; (tim Calpurninus Agrito-
la et Clementiniis, (imio ccxxx. Promde. seilii post lendas Decemliris ,
quidni legendum xui Kalendas
222 (Ki 230.
martijnumS. Caltisti adlmc nnno ccxxi ]; aut forsan ipso Decembris, 5110 colitur?
adhuc vivo f^icartus, usque ad xxv il/au (J«ni ccxxx
m( prxter annos vin possint liaberi
MSS.
menses xioii(x.
collegimus
XX S. ANTERUS
Jctii S. Urbani plurima ex variis :
exquibus sola illa prselo paravimus, qux etiamex
x\ntei'os mensc uno, diebus dcccin. Dor- '
MSS. Vaticanis edidit Antonius Bosius, per Nolarios
Eccle.nai Romanse cosevos, quidni et aS. Antero dein mit 111 Nonas .lanuarii, Maxiinino et Afri-
aittmii
Mall, Papa, conscripta atquc in Ecclesia reposita? Nonnulla cano Consulibus.
ex illis damus xiv Jprilis, quando celebratur memoria
^''''-
SS. Fuleriani et Tiburtii, quorum liicmentio est [a-
cta. iVutcrius, nationc Giwcus, ex patre Romoto,
,j
sedit aunos undeciin, incnsi'ni I dies 1-2, mar-
1 CATALOGI PARS II.
coronatur temporibus Maxiniini et Africani
tyrio
De hac ajimus in ProlotjO noslvo ;
divisione Consuluin. Hic gesta Martyrum diligcnter a no-
el continuo ex stylo ac modo procedcndi. tariis exquisivit, ct in ecclcsia recondidil, propter
apparebit manifesta partis utriusque di- quod a Mavinio Prc-efecto Martyr cffectus est.
versitas. Hic ordinavit uiuim Episcopnm : qui scpultus cst
in caMnelerio Calisti via Appia iv NouasJanuarii,
XIX S. PONTIANUS et cessavit Episcopatus dies duos.
ANIMADV.
PXV. 1
I onliaiuis annos quinque, mcnscs duos, (j.i Creatus cs/ xi Knlendas Decembris, id est biduo
post sepulturnm S. Pontiani, et sedit soliim mense uno,
dies se|ileni. Fuit leinporibus Aiexandri, a fj7,v„Slj.
Consuhilu Poni|)ciani et Peli.sniani. Eo diebus decein, iwirliius anno ccxxxvi, Consulibus ^ y„„„„,.jj
Maxiiuino IinperatDre et C. Julio ,\frirano, ui Ja- an. 23G.
tenipore Ponliaiiiis lipisco|)US elHippolylus nuarii, quodie de illo egimiis. Stupendum mendum
Presbyter exules sunt deporlati in insulam est in altero Catalogo el apud Aiiastasium, ubi illi anni
nocivam Sardiniam, Sevcro et Onintiano tribuuntur xi aut xii, plane e.cpungendi : iiisi dicatur
^"[^J'"'
Pontiani Videtur tiinc
Consuiibus. In eadcni insula *discinctus est ricarius Urbani el fuisse. p^','i,fi^n
* ™j'i«f"°- Gesta Martyrum, imo et luijus Pontiflcum Romano- mttecta.
IV Kalcnd. Oclobris, ct loco ejus ordinalus
rum Catulogi priorem partem exquisivisse, et in ordi-
est Antcros xiKalendas Decemb.Consulibus
ncm redegisse.
supra scriptis.
XXI S. FABIANUS
II "ontianus, Datione Romanus, cx patre Cal-
puruio, sedit annos oeto, menses quinque, dies
Jr abianus annos qualuordeciin, menses
duos, martyrio coronatur teuiporibus Alexandri,
,
undecim, dies ileceni. Fiiit lcuiporilius Ma-
[sedit] ii Consulalu Pouipeiaui ct Pcliniani.
'
tempnro Pontiauus Episcopus et Ilip- xinnini ci Gordiani et Pliilippi, a Consulalu
Eodera
polytus Presbyter cxilio suut dcputali ab Alexan- Maximiniet Africani,ii.s(|ue Dccio etGrato.
dro iu Sardiniam insulam liucinam, Sevcro et Passus XIII Kalend. Fcbruarii. Hic regiones
Quintiano Consulibus. In cadeni insula ma- divisit Diaconibus, et miiltas fabricas per
ceratus alTliclus fustibus dcfuuctus est Post passionem ejus
fieri jussit.
, et ecemeteria
Kalend. Novemb. Hic fecit ordinatinnes
tertio Movses et Maxiinus Presbyteri et Nicostra-
duas, Presbyleros quinque, Diaconos quinque, tiis Diaconiis eomprebensi sunt, et
iii car-
qucm ianus ad-
Episcopos per loca scx : B. i >
cerem missi. Eo temporo supervenit No-
duxit navigio, ct sepelivit in ccemeterio Calisli Ecclesia
vatus ex Africa, et separavit de
via Appia, die depositionis ejus ix Kulend. De-
No\alianum el quosdam Confes.^iorcs, post-
cemb.
quam Moyses in carcere dcfunclus est :
63 Progreiimur etiam tota hac parte per Consules, qui fuit ibi menses undccim, dies undeclm.
Fabianus,
CATALOGI VETERES
ADCTOHi G. H. 66 Videlnr S. Cnrnelius crealus circa ty Jmiian-
ni CCL, ciim post martijrium S. Fabiani Scdes vacassel
r aliianus, natione Romainjs, c\ patrc Fahio, meitsibus qttalitor, diebus quindecim. Primo aulem Se-
sudit aiuios (juatuorilwiin. nKMiscm nnuin, dies dif ejusanno, inceperunt sequentem anniim citati Con- Tempus Se-
dis ab an.
undccim. martyrio coidiialur. Fuit aulcm tem- sules DeciusAugustus n, etQ. Etruscus Decius Ca:- 2M ad •Ibi,
poriliiis .Maxiiiiini ct Africaiii usipic Dccio ii et sar, ejtis lilius; et anno sequenteccLll fuerunl Consules
*
Quadralo, ct pnssus estxiii Kalcnd. Fdiruarii. Gallus et Volusianus Imperalores, sub quibus marty
Hic rc^ioncs divisil Diaconilius, et fecitsex Sub- rium passus Cornelius rst xiv Septeirb. cumsedisset
diaionos, qui scplcm Antariis inimincrenl. ut nnnis dunlms, mensibus tribits, tliebtis decem. Prxdicti
gcsla .Martyrum lideliter cnlligcrcnt. Post pas- Consuks destint in secundo Cntatogo, et apud Aita-
sioncm cjus Movscs ct Mavimiiius Pri'sliytcri et .itasiiim ntque Luitprandum, ilem in libro Pontificali
Nicoslralus Diaconus coniprfchcnsi sunl. Eodcni et MSS. Gesti.iPnnlifieuin : et niltilnmiitus(qundvalde
nnlandnm esi) prnliis prinribns Consulibus ab Onuphrin
tenipore Moyscs in carccrc defunctus cst. qui
in librol Fastoritm, ad annum Urbis conditx 1004,
fuit ihi inenses undeciin, ct sic niulli Christiani
ciiaiur Damasus in Vita S. Cornelii Papse. Id igittir
fugerunt. llic fccit ordinalioiics quinijue pcr
Ottiiphrius habuit ex hoc Catalogo, saltem ut est apud
mcnscm Deccmhr. I>reshyleros vijjmli diios,
Cuspintanum edilus.
Diaconos scplcin, Eplscopos por loca (|uatuor-
dccim. qui s(.'pultus esliii ctcmcterio (Jilisti via XXlll S. LUCIUS
Appia, XIII Kalend. Fehr. ot cessavit Episcopalus
dics scx.
J jiiciiis nnnos ircs, menscs octo, dies de-
05 Rcpelunliir iiule memnrali Consiiles Maximia- ccm. Fiiil lcmporiluis Galli el Voliisinni,
niis fit C. .Iiilius Africanus, siib qiiibus creatm esl iisqiic Valcriano iii ct Gallieno ii. Hic exul
dis, ith itn. Fabiimiix (innoccxxxvi fiiro lUem x Februiirii, el sedil fuil ct postca nutu Dei ad Ecclesiamrever-
23(1 ad m. annns xiv, mensi^s xi [a itobis Ineo unius menses cor-
sus. [ Dccessit] tertio Nonas Mariii, Consu-
reclos) (lies decein, Cnn-
nam nlias fuisset creatus sub
iibiis supra scriptis.
sulibus imni aulem itienses iindecim
.seqiienlis : dicli
legunlur in MS. Thuonn Aniislasii, et in MS. Catu-
Inijo Pnnlifxcum ex Biblintbeca Piiliitina Romie de- Xwncins, nationc Romanus, ex patre Porfirio,
scriplo : ilem in MSS. Gesiis Pnniificum, ct in Mar- scditannostrcs. mcnscs trcs, dicstrcs. fuit tem-
tyrnloifiis Adonis, Usuardi el aliis ad xx Juniinrii, porilins Galli ct Volusiani usqucad Valeriannm iii
quo nbiil nnno cci., qitiiiidn Cniisiiles crant Decius Im- ct Gallicaiuim. Ilic in cvilio fuit : poslca iintu
peralor et Annius Gratus. Qtii ailditur in carcere
Dci incoluiiiis ail Ecclcsiam revcrsns est. Hic
dufunctus M'\vses, inscriptus est Martyrologio Ro-
pra-cepit, utduo Preshylcri et trcs Diaconi ii
mano ad dii m xxv Nnvemhris.
onini loco Episcopum non descrerenl. pniplcr
XXII S. CORNELIUS tcstimoiiium Ecclcsiaslicnm : (|ui eliam a Vale-
riano capite truncatns cst Nonas .Vlartii. Hic iii
fecit ordinationes duas per mensi'm Dcceinh.
C joriicliiis nnnos (lims, nienses tres, dies Preshytcros qiiatnor, Diaconos quatuor, Epis-
(l(n'ciii, n (".oiisiilihiis Vlccm ii ct Decio, copos per loca sex qui ctiain s:'pultus esl in
:
iisqiic ("liillo cl Vdliisiano. Siih Episco|);ila cocmclcrio Callisti, via .\ppia. Ccssavit lipi-
cjiis Novaliis cxtra l-lcclcsiam oriiin.ivit scopalus dics trii^inta.
INovnlianiim in iirlic Uonia, ct Nicostciiliim
C.onfessorcs, qui se 67 Siicres.sii S. Cornelio, indicato anno cclii, Gallo
in Atrica. lloc 1'aclo,
et Volusiano et Imperatoribiis et Consulilius, ('( post
scpnraveninl a Cornclio, cuni Maxinio
exilitim reverstis, nnno ccLv decessH Valeriano Imp.
l'rcsb)tci'o, qui cuin Moyse fiiit, ad Ecclc- III et Gallieno ii Imp. Consulibus hic notatis, et qtti-
siaiii sunl reversi. Post lioe Ccntumcellis dem IV Martii. qiio die Acta de.dimus : se.dii.set aulem
cxpiilsus, ihi ciiin p;loi'ia dorniitioncm aeee- sitniil ctim exilio annis duobus, raensibus aut trilius
pit. {ut plerique habent) nul octo, ut in prnno Catalogo
leijilur ; sed S. Cornelii, Centumcellis exulis, Vicaritts.
Ordiniiliottes duas fecit anno primo et ullimo ordinalio-
\_4(irncliusnati(ineRonianus, scdil aunnm unnm, nis, Decembri tnense, ciim attno iittertnedio esset in exi-
nicnscsduos. dies tros, inartyrio corouatur. Hic
lio.
tcmporihus siiis, rngalus a quadain matrona,
corpora Apostolorum Pclri ct Panli dc Catacum- XXIV S. STEPHANUS
bis lcvavit niictn priuuim quidcm corpiis B.
:
Panli acccplum, B. Luciana posiiil in pra-dio
sno viaOslicnsi. jnxlalocuiu iihi ilccollatuscst. B. vltcphanus annos quatiior, nrienses duos, i
Pdri .\p(istoli acccpit corpus B. Cornclius dics viginli uniiin. Fiiil leinporibus Vale-
Episcopus, ct posuit juxta locum uhi cruci- riani et Gallieni, a Consulalu Volusiani et
llxus csl, inter corpora Siuicloriiin, tem-
in Maximini usque Valeriano iii ei Gal-
plo Apollinis, iii niontc aureo, in Valicano Pa- lieno II.
latio Ncronis, III Kalciulas Julii. Post hoc factuin
fccit oi'dinatl'incni unain, Prcshylcros scptein.
Qui chani dccollatus csl ad tcnipluni Martis : Otcphanus. nationc Romanus, cx patre Julio,
cnjus corpus noclu collcgit B. Luciana, ct scpc- seilit annosquiiiipic, inenscsipiinque.ilies duos :
livil in crypta jnxta cicinclcriiiin Calisli, via Ap- niartyrio coronatur. Fiiit tcin|iorihus Valeriani et
piii, in pi'a'(lio suo, xviii Kal. Octobris : et cos- Gallicni et Maximi usijuc ad Valcriauum iii et
savit Episcopatus dies sexagiuta scx. Gallienum ii. Ilic conslituit Sacerdoteset Levitas
ANTIQUIORUM PONTIFICUM.
vesles sacratas in usmn quolidianum non uli,
.VUCTORE G. H.
Hic
nisi in ecclosia. fecit ordinationcs duas per XXVI S. DIONYSIUS
mensem Deccmbris, Presbjteros quinque, Dia-
conos quinijue, Kpiscopos perlocaduos
tus in coemelerio (^absli, via Appia, iii
; sepul-
Noaas
D lonysius annis oclo, inensibiis diiohus,
diebus qiiatuor.Fuit lciniioribiis Gallieni ex
Augusti. Cessavil Episcopatus dies viginti duos.
dic iiudcciiiio Kalendarum Aiigusli yEini-
Notati Consules, Volusianus Imp, et M. Va- liano et Basso Consulibus, usqiie diein
68 iii
Tempus Se- Maximus, ccLni. quando S. Lucto sc|)tiiniim Kalendas
lerius fiie.rnnt anito Janiiarii, Consulibus
dis, ab an.
in e.rilium acto, iinrfnit Ecde&ix S. Stcplinnus tam~ Claudio et l'alerno.
253 in Vica-
Tiatu, quam rjus Viearius, tnorluus iisdcm Consiilibus, ijuibus
Lucins ; scilicet Valeriano Iinp. in et Gallieno Imp.
u. Qiii etiam Consules ejus morti altribuuntur in Actis
viiirtijrii^ ad dteni u Angusti elucidandis. Hinc liquet
D
reperire
ex monacho, cujus gcnoialionem
ionysiu.s,
non potuinms, sedit anuos (luinqiie,
primo nutneros in Cfitntngo esse inversos, ac legendum mensesduos, dies (piatuor. Fuit lemporibiisGal-
annos duos, menses quatnor etc. Secnndo constat eum lieni esdie undccimu Kalendas Aiignsti, .Kmi-
et 5 mensihits fere duos annos fuisse Vicarium S. Lucii, at menses
liano ct Basso Coss. usque in die vi K;tlend.
in Pondficatu fere (juinijue verum Pontificem; sciticet ab obitu S. Lu-
an. 255. Jauuarii. et Consulatu Claudii et Paterni. Hic
cii, nsque ad dictum n Augusli. Quia vcro diclns Ma-
Presbyteris Eccle?ias dedil et coemeloria et
ximus Consul, diciiur in Actis S. Stcpliani a daemone ;
alius qui triennio post
parochias et diceceses conslituit. Ilic fecit ordi-
arreptus expirasse, ab illo e.st,
Glabrionc Consulatinn gessit, de quo mox nationes duas per meusein Di^Ct.Mnb. IV sl^yteros
cum aijennts.
octo, Oiaconos Ires. Episcitpos per locaundecim.
SepuUus ciemetiTio Calisti
XXV S. SIX TU S U
est
ipiinto Kalciidas Januarii
iii
:
via Appia,
etccssavitEpiscupatus
dies quimiue.
Oixtus annis duobus, munsibus undcciin,
diebus sex. Ccei)it a Coiisiilatu M.iximi et 70 Consules, aceurate notati, annos Sedis indicnnt.
Glabrionis, usi|ue Tusco el Basso, et pas- Fuerunt relati hi , Fulvius qnidem -^inilianus et Pom-
sus est viii Idiis Augusli. |
Et Presbyteri pnnius Bassus nnno CCLIX. quandn die xii Julii crea-
est Pontifex Dionijsius Impurator Vf^ro Aurelius Tempus Sedii
prrpfuerunl ] Consulalu Tusci et
a ISassi tii.^i :
c Coniutihus
Claudins ii et Oviitins Paternus anno cclxix, quo emendatitm,
usijuc in dicui \ii Kaicndas Augusti. YEiiii-
ittoituus e.s( idcm Dionij.^iins xxvi Dccenib. el inscriptiis ab an. 259
liaiio et Basso Coiisulibus. Marlijrnloqm Usuardi, liellini, liomano et ntiis. Se- ad im.
dit ergo annis dcccm, mensibus quinque, diebus quntuor:
qni cum pluribiis inendis a variis varie a.ssignantur, sed
^istus, natione Graecus, ex Pliilosopho, sedit
a Consiilibns, pas^i^n apud omncs adjunctis, verum Se-
aniuini uiium, nicnses di;cein, dies \igiiiti qua-
di.^i tempus accipitur el stnbililnr. Videntnr intcrim.
tuor. Maityrio coronatur. Fuil leniporibus Va- Antioclieni anno sequenti ignoras.^e ejiis obifuni ; ciim
leriani ct Dccii. Truncati sunt capite cuni B. epistidiim Sgnodicani ei scriberent, quam Eusebius
Xisto VI Oiacnni, Felicissimns, .\sapitns, .laiiua- tcmpore Aurelinni ['ini a Martio anni cciaxs regnavit)
rius, Magniis, Vincentius, Steplianus, viii Idus exaratam scribit. f^erum quia nulla Aure.Uani in dicta
Augusti : et[ Prcsbyleri |pr.cr(icriint aC.niisiilalii cpistola mentio hnbelnr, potuit citins scripta fnissc epi-
Maxiiiii etOra\ioiiisi usi|U" ad ConsulaluinTiisci stula et Aureliani nomen non recte apposnis.se Eusebius,
Qud tempore ignosccndo errore, cum disfantia vi.v triuni mcnsiujn
et Gravionis xiii Kalcnil. Augusli.
sit, inter Dionijsii obitnm et Anrciiani initium.
fuitmagna pcrsecutio sub Decio [ ciEpta ]
et post
trcs diespassi sunt Laurcntius ejiis Archidiacouus,
et Claudius [ Siibdiaconus ], Severus Presbyler, XXVII S. FELIX
et Romanus Osliarius, et Crescentius Lectnr. llic
fecit ordinationcs duas, Presbyteros iiualuor, r eli\ aiinis quinque, incnsibus undccim,
Diaconos vi, Kpiscopos per loca diio. Scpullus diebus viginti quinque. Fuit temporibus
e.st in coBmeterio Callisti, via Appia. INam vi
Claudii et Auridianii a Consulalii Claudii et
Diaconi ejus, in ca'iiielerio Piaitcxtati, via Ap- Palerni, iisque in Consiilatuin .4urcliani ii
pia, VIII Idus Augiisti Bcatus vero Laurenlius,
ct Capitolini.
via Tiburlina, in crypla, in agro Verano, iv
Idus \ugusli : ct cessavit Episcopatus annos
duos. J elix, nationcRomanus, ex palre Constantio,
sedit annos quatuor, nienscs trcs, dies xxv ;
69 Capit SiTtm. post mortem Stephani, Pontifica- martyiio curoiiatur. Fuit tcinpuribus Claudii et
Tvmpua tum circa Kalendas Seplembrif arni cclv, et primo Se-
,Se- Aureliaiii, a Coiisulalu Claudii ct 1'atcrni, iis(|ue
disub nn. di/, iiniio inceperiwt unnum CCLVI Cort.sules Matiinus
255 ad 258 ad Consulaluni Aurcliani ct Capitulini. Ilic con-
e: Ghibrio, martijrio affectiis vi Ai/;/Ks(i onni cclviii,
stituit supcr se|iulci'a Mailyruin Missas cclcbrari.
M. Aurelio Meiniuii) Tusco, aliis Fucco, el Poinpo-
menses Hic fccit ordinationes duas per niensem De-
nio Hasso Consulibus; eumseilisset annos ii,
ciMiib. Presbyleros octo, Diaconos tres, Episco-
xi, ili(>s VI recte indicatos. Vnciivit Seiles fere iinno uno :
pos per loca undecim. SepuUus csl in cicmc-
et Presliyteri priefuerunt mijue in xxi Jiilii anni se-
tcrio suo, via Aurclia, inilliario scciindo, iii
qnrntls, qno Consules erunt Fulvius ^Emilianus et
Pomponius Bassus ii. Hmko sensui inleiimndo inter- Kalcnd. Junii : et ccssavit Episcopatus dies
posuimus ex Anastnsio uliqiiot verha [ ] uncis inclusu. quiiupic.
71 Ilerum lempus Pontificaliis dirigunl indicali Im-
peratores
XXVIII ,
CATALOGI VETERES
peraloi-esetCaiisiiles, paisimub omnibiis admissi, atque coiios septein, Episcopos per loca quinqiie : se-
Arc-rORE G.
eliam iii aiitiiiiiis Martijrolngiis et Breviariis relali. pultus esl in ca;uieterio (^allisti, via .\npia, x
Tempus Se-
dis ab an, Fuerunt Comules, prsefnli, Irap. Aureliiis Clamlius Kalend. Maii. Cessavit Episcopalus dies uude-
2i9 ad 274. II et Ovinins Paternus, anno CCLXIX sed quem to- ;
ciin.
tiim nrcupavit, pixler quinqiie ultimos dies, decessor
Dionijsius; iit vel inde possemus suspicari, illiiis for- consenliunt iiUer
73 Oninid hlc accurate designata Sedi*. ah an.
san Viearium fuisse S. felicem; et ila anni quin'|ue,
se et cum decessore : de ulrnqiie aiitein agimiis xxii ^^^ "^ -^^-
menses umJecim, dies viginti quinque posseiit liaheri Apritis ad Vilam S. Caii. Sedit liic a die x Decemb.
usque ad xxx Maii, quo die inscriptus cst antiquis
anni cci.xxxm, «s^jie nd xxii Aprilis nnni ccxcvi.
Breviariis el Martijroloijiis, in quibus Imperatores et
Adilendiim. teraporibus Cari, Carini, Diocletiani et
Consiiles liic indicnti ar,siiinniiliir, et ultinii Consules
Mdximiani ; uti ex Consulibus patet et anuis qnibus
Imp. Aureli.inus ii et C. Julius Capitolinus fucrunt
prsefuU Caius.
aniio ccLXXiv, uUra quem aiinum vixit S. Felix usque
ad prseftttmn xxx Muii anni sequentis.
XXXS.MARCELLINUS.
XXVIIl S. EUTYCTIIANUS. jy[ arccllinus annis octo, mcnsibus tribus, i
(lieliiis vii;iiili (piinqiie.Fditleinporibiis Dio-
I rjuivc
rjulyc)iianusannisoclo,rneiisil)usun(iecim,
cleliaiii cLMaximiaiii, exdiepridie Kalendas
(licljij.s Irilms. Fiiil leniporiliiis. Aiireliaiii a
Julias, a Consiilibus Diocleliani vi et Con-
Coiisiilalii Aiircliiiiii iii et Marcellini usi|ue
siantio ii, Consulatum Diocleliani,
iisque in
iii (llciii VII liliis D(;ceiiil)ris, Caro ii el
i\ et Alaximiani viii. Quo lcmpore fuit per-
Cariiio Consulibus.
sccutio,ctcessavit Episcopatusannosiv, inen-
sibiis sex, dicbus viginti quinque.
Jjjutychianus, nalinnc Tuscus, ex patre Marino,
scilit anmiin i,mciisem i, ilicin i. Fuit tcmpuri-
bus Aiircliani, a ('.(msulatn Aurcliaui iii, et .Mar- la arci llinns, nalione Romanus, ex palre Pro- i
cellini, usipic in dicm Idus Dcccinliris, Oro ii jecto, sedit aniios octo, mcnses quatuor, dies
el Caiiuo Coss. Hic constiUiit frugcs siipcr qiiindccim. Fuit lcmporibiis Diocletiani ct Maxi-
altario licncdiri. Ilicpcrlocatreccntos scxaginta raiaiii, cx die Kalend. Junii, aConsulatu Diocle-
duos Maityrcs scpclivit. llic fccit ordinationes tiaiii v ct Constantii ii, usque Dioclctiani viii et
qninipic pcr mcu.sem Dcccmb. Presbyteios Maximiani viii , quo tempore fuit persccutio
qiiatuordcciin, l)iacoiios(piiiii|ue, Rpiscopos per magna, ita ut, iiifiatriginta dics, quindecini mil-
loca novcm : qni ct scpultus est iii cocnicterio lia hoininnni prnmiscni scxus, pcr diversas pro-
(^allisli, via Appia, vi Kalend. Augusti, etccssavit vinciiis, martyiio conmarcntur. De qua ro ipse
E|iiscopatus dics oclo. Marcellinus ad sacrificiuni dcductus est ut thu-
riricaret, quod ct fccit : et post paucos dies poeiii-
72 Consules nssiijnali, Imp. Aurelianus iii et T. tcntia ductiis, ab eodem Dioclctiano, propter
Tmpus Sc- Avonius Marr*ellinus fueruiit anno cclxxv; et postC' fideni Christi, cuui Claudio ct Quirino et Anto-
dls nlt iiu. riores, Imp. Carus ii et Carinus {qui iteriim repetun-
niuocapitesunt truncali cl martyrio coronantur.
215 aU 283. tnr in sequenti Poiitijice) fuerunt auiio c.cL\yiiU, quo .Taciicrunt corpora saiicta in platea dics viginti
morluus liic siqnnliir Eutvchianus, vii Idiis Decem-
quinqiie, jussu Dinclctiani ubi MarecUus Pres-
bris ; ad quem et sequentem diem memoralur in anti-
bytcr iioctu collegit corporaSanctoruin, et sepe-
quis Miirtijroloqiis : et sic sedit anuis octo, hic et apiid
livit via Salaria iii cipiiielcrio Priscilla), in culii-
Auastnsium indiratis : sed menses \aut xi non coiiseu-
liunt, nisi dicatiir sub initium
culo quod patct usiiue in bodicrnuni diem; quod
auiii consecratus. et S.
Felicis lum cnmprebeusi aut aliler imptulili Vicariiis
ipse pr^cepcrat puuiitcns, duni tralierctur .ad
fitisse. Menda nuinerorum in atljnnctis Cnlnltigis ullro occisionein, iii crjiita juxta corpus S. Crescen-
corruitnt : de his agimus xxii Aprilis ad Vitain S. Caii tionis, VI Kalciid. Maii. Ilic fecit ordinationes
successoris. duas pcr mensem Decembr. Prcsbyteros quatuor,
Diaconos duos, Kpiscopos pcr loca quiuque et :
XXIX S. CAIUS. cessavit Episcopatus anuos sex , menscs sex
dics viginti quinquo, pcrsequente Diocletiano
Christianos.
'
ijaius annos duodociinyinensibus quatuor,
<liel)iis scplcni. Fiiit leniporibus Cari el
74 Qttxciimque essent hic dicenda, deduximus ad
C.arini, ox dic xvi Kalciulas .laiiuarii, Coii-
XXVI Aprilis, quo die videtur a S. Marctdlo adhuc
siilibiis Caro ii el (^.ariiio, iisipiein \Kalcii- 296 ad 304.
Presbijtero sepultus; siib initum hiijiis mensis aut etiam
<hs Maii, Diocleliano vi el Consianlio ii prxcetlenli Mnrtio martijr coronalus. anno ccciv. y/ii vacal Sedes
('onsulibiis ejtisActa probamus cessavisse Pontificatum annis iv, annls 4.
pro qito, amanuensiiimculpa, erant scripti aiiiii vi.
v<aius, natione Dalmata. ct cx genere Diocle-
11
tiani Inipcratoris, cx palrc Gaio, sedit aunos
XXXI S. MARCELLUS.
uudccini, nicnscs (piatuor, dics iluodcciin. Fuit
lcinporibus C.ari ct Carini, cx die w Kalend.
Maarcellus, anno uno, mensibiis septem, i
Jauiiarii, a Consulatu Cari ii... Ilic fugit persc-
dies viginii. lemporibus Maxentii a
Fuit
cutioncui Dioclctiani, in cryptis habitaus, et Consiilaiu [Maximiani Herculeil " et Ma-
Confcssor (piicvit. Hicfccil ordinationesquatuor xiiTiiani(Galeri i] vii,usqiieposlConsulalum
per meiisem Dcccuib- 1'resbylcros sedeciin, Dia- X et vii.
Marcellus,
; :
AXTIQUIORUM PONTIKIOUM.
quatuor, Diaconos Ires, Episcopos per loca AcCTonn
la
larcellus.nalioneRomaniis.cx patreMnrccllo,
undecini : et cessavit Episcnpatus dies quinde-
o. ii,
" seilil iumos qualuoi-. Fuit temporilnis Maxentii,
ciui.
a Consulatu Maxenlii iv et .Maxinii usque post
Consulatuni. Hic fccit onlinationes per niensem 77 7'n'ii.i elogiiim, ut sciijtliim a S. D/imaso, re-
Decemb. Presljytcios viginti quintjue, Diaconos [erlur ab Oiiuplirio ad nii. Urbi.^i Coiid. 10()7. Impera- SedU ah an,
duos, Episcopos per loca vii;iuti unum. Seimltus torGalerius Maximianus 311 aifSU.
viii Consul, feriil hac xs-
est in coemetcrio Priscilla?, via Salaria, xvi tale anni cccxi et tunc fiieruiit Volusianiis et Kufi-
Kalend. Februarii. Cessavit Episcopatus dios nus siibstituti. Veriim si Melcliiades dictoaniw, fueril
'iJuliicoiutilutus, soluin duobiis annis et sex mensi-
viginti.
bus, dielms octo aut novein sedisset. Nain Volii.siano
et Aniaiio Consulibus anno cccxiv S. Mekbiades
78 Acla S. Marcrlli dedimns ad xvi Jaiiuarii. scd
mortuus est, idque vel aut iv Idus Janiiarii, qim die
non salis disliiicla ab Artis S. Mnrcelliiii : qiiod facimus
Scdtt ab an.
XXVI Apiilis, dic feslo S. Marcclliiii : qiio jier magnnm memoratur in MarltirolooHs S Hieroiiijmi. Rabani,
308 ad 310.
Grxcornm oscitaiitiaiii iion fiiisse distim-tnm Marcel-
IVaiidelberti, Notl.eri e: pluriiim MSS. vel iii Idus
Januarii, qiio dic a paucis refertur. Tempusobitas con-
lim, ibldem yrobavimus. Sedisse iiutem videlur a ineiise
firmatur in Actis S. Silvestri successoris. Colitur
Maio fere finilo, aiino cccvni, Consulibus Maximiano
S. Melcliiades x Dccembris, quo die .vpiilliis traditur
Herciileo x; ct Galerio Maximiuiio vii, iis^iie
ad XVI .Januarii aiini cccx, qiii iwtabatur iterum post
in libio PoiitificaU ct M3S. Geslis Pontificum et an-
tiquis Breviariis. Potueruiit trcs aiini Pontificaliii
Consul.atum xcMii.
assiijiiari, qiiia duobus iutegris annis, et diiorum auno-
rum paitibus piD-fuil Ecclesix. Veruin contrasi iniles
XXXII S. EUSEBIUS. caleulatioiwset numerorumcorruptiones prxcalere Con-
1
V .
l^iisebius, iiienses qualiior, dies scdccini,
sulcs,
suimus.
tam exacte indicalos, sxpius cuin Baroiiio cen-
a XIV Kalend Maias, usquc in diein xvi Ka-
lendas Seplembris. XXXIV S. SILVESTEIl
E
annos
usebins, natione Graecus,
mensem uuum, dies tres. Fuit tem-
vi,
ex Medico, sedit
Oilvestcr annis vip:inli uno, niensibus iin-
decini.Fuit leinporibus Conslaiilini, a Con-
pnribusConstantini. Suh hujustenipora invenla siilalu Volusiani ct Aiiniani, cx dic pridic
est sancta Crux Domini noslri Jcsu Christi v Kalcndas Fcbriiarii, us(|iic in (liciii [priilie]
Nonas .Maii. Hic baptizatus esl Judas Quiiiacus. Kalciularuin Januarianirn, Constanlino el
Hic 1'ecit ordinationestrcs, Prcsbyleros trcdccim; Albino Coss.
Diacouos tres, Episcnqos per loca quatuordecim,
Ilic Sepultus cst in cffiincterioCallisti, via Appia,
VI Nonas Octobris, Cessavit cpiscopalus dies sex. Oilvester, natinne Ronianus, ex patre Piufino,
scdit amios viginti tres, inenses dereni, dics
7G Aon mdicantur ConsuUs, quia iidem erant in uudeciin, tem[)oribusConstantini...ct Voliisiaiii,
MarceHo signati. Sed aliquis liic crror in numeris. ex die Kalciidaruin Februarii, usque in dicin
Si sic srriberelur, u.sqne in diem postridie Kalendas Kalend. Januarii, Conslantio et Vukisiaiio Coii-
Septemliris, reliqiia inlacta manerent, Cohtur xxvi sulihus. Ilic
biis 4 (inno in exilio fuit, in inunleni Soraclem
Septembris. Qua: in Cataloqo secutulode Cruce iiivenla
310. perseciitinne Cnnstantini coneussus : et pnslino-
sunt iaserta. erunt exucliiis excutien.la die iii Maii; et
dum cum
rediens gloria haplizavil Conslantinum
ad aliiim forsan Poiitificem referenda ; fahida aulem de
Augustum, quem curavit Dominus pro baiilisnio
Juda Cijriaco refulanda ad l ejuslem Maii.
a lepra. Ilic fecit coiistitutuin deoiniiiEcclesia.
Hujus temporibiis factuni Ciiiiciliuin cuin^ ejus
XXXIII S. MELCHIADES. conscusu in Nica^a liithyiiiie, etcongrcgati siiiit
Sacerdoles, trecenli scptemdcciui Episcupi Ca-
iTJilliades annis tribus, mcnsibus sex, die- Iholici, ct qnoruin chirographus ciicurj'it; alii
' ai. Octob.
biis ' novcm, ex die sexlo Nonas Julias, a imhecilles ducenli oclo, ipii expnsuerunt lidem
Consulalu Maxiniiano viu Solo, quod fuit integrani, sanctam, calliulirani, et iiniiiaculatam
menscScpteniliri Volusianoet Rufino,usque ct damnaverunt Ariuni, Phntiniim, et .Sabel-
lium vel sequaces eornm. Et in uibjliuiiiacon-
in liildiis.Ianuarii Volusianoet AnianoCoss.
gregavil E|iiscopos duceulusseptuaginla septeni,
et daninavit Calistum ctArium cl Photiiium : et
iTjtelciades, natione annos tres,
Afer, sedit conslituit ut Preshyteruui Ariaiium noii siisci-
menses sex, dies septem, cx die Non. Julii a peret, nisi Episcopus loci designati : et clirisma
Consulatu Maxiniiui viii usque ad Maxentiuni u, ab Episcopo cundci, et priviiegium E|iis( opis
qui fuit mcn^j Septemhri Volusiano et Rutino [dedit] ut haptizatum consignent piopter luere-
Coss. ilic constituit iiulla ratiune die Domiiiica ticain suasiiinein. Hic coiislituit, ut iiullus laiciis
aut quiiita jejuuiuui quis de (idelibus ageret crimcn Clcrico inferret. Hic constituil, ul Dia-
quia eos dies Pagani, quasi sacrum jcjunium coiii Dalmatica uterentur, palla linostina Uvva;
celebrabanl. Et Manicha:i invcnti suiit iii urbc ab eorum tegerenlur. Hic conslituit, ut nullus
eodem die. Hic fecit ut oblationes consecrata) Cleiicus pro|)ter causam quamlihiH iii ciiriam
per Ecclesias ex consecratu Episcopi dirigeren- introirct, nec aulc Judiccni cinctum caussain di-
lur, quod deilaratur ferineiitum. Hic fccit ordi- cerct, iiisi in ecclcsia. Hic constiliiil, ut sacri-
nationera unamper menseniDeceinb. Presbyleros licium allarisnon insorico, ncque iii pannotiiicto
celebrarelur,
XXX CATALOGI VETERES
ci'li:'!)iaicliir, iiisi taiiluni iii liiieo ; siciit corpiis
AUCTORE G. H.
Ddtnini nostri
tum cst, .sic
.Icsu Clirisli in sindoiii' linfta sepiil-
Missa ccleliraritur. Hic constitiiit,
XXXVI S. JULIIJS
ut si (|iiis (lesiilcrorcl in Ecclesia militare aut
tjiilins, annosf|uin(Iecim,nicnses duos, dies i
profircic, iit Lcctorad annos triginta.Exor-
cssct
Acoljthus annos qiiinqiie,
sex. Fnil leniporiiius Conslanlis , a Con-
cisla ilics triginla,
siihilii Feliciani et Titiiini, e\ die vni Idus
Suhtliacoiius aunos (|uiiiqiic, Custos Martyrum
aiiiios i|uiiii|ue, Diaconus annos (luinque Pies- Feliiiiniii , iii diem pridie Idiis .\prilis,
hjtcr trcs, pioliatus e\ oiiini iiarte ctiaiii foris Constanlio v et Constiiiilio C;rsare Consii-
(pii suiil, lestinioiiium halicre bonuiii, et sic ail libiis. Ilic mullas fal)rieas lecil, biisilicam
Oriliiicni Episciipaliis asceiidere; nullum majoris in via Porliieiisi, milliario iii; biisilieain in
vel prioris locuiii invadcru, iiisi ordiiiem teiiipo- viiiFlaniinianiilliario ii,qu,T vocaturValen-
runi (Uin pudorc cognosccrel, oniniiiin (deri- tini; biisilieiini .Iiiliiim, qii.e esl resiione vii,
coriiin votiva j,'iatia. nullo oninino Clerico vel juxta foriini Divi Trajani; basilieam tr;ins
fideli coiiliadicciite. Ilic fecit ordiiialiones scx
Tiberin , regione \iv, jiixla Callisliim; ba-
per menscin Dccemh. Prcshyleros ipiadraginla silicani in via Aurelia, milliario iii ad Cal-
(piatiKU', Diaconiis Irigiiila sex, Episcopos per
iisliiiTi.
loca .s(;xaginla (piini|ue, Eodeiii tempore fccit
Oonstiinlimis Aiigiislus hasilicani iii palalio Ses-
soriaiio,iihi eliniii (le ligiiosaiict;e (^riicisDomini "
Julius, natione Ronianus, cx patre Rusticio,
luislri .lesii ("hrisli aiiroelgi minis roncliisit. Eo- sedit aiiiios quiiidecim, mensem iinuin.Fuit tem-
deiii teinpore fi.ril liasilieam S.l.jureiilii. Eodein porihiis CiinstiiiUiiii, a Consiiliilu 1 Feliciani
[
teiiqinre fceit liasiliciim sanrtoruin Marlyium et Maxiniiani. Ilic fccit ordinationes tres per
Mairilliiii Preshyleri el Pelri Kxoicislai. Sepultus
nicnseni Decembr. Presbyleros octodcciin, Dia-
est B. Silvesler via Salaria, eirineterio Pri- Epiiicopos per loca octo sepultus
iii
conos oclo, :
scill.T,niilliariolertioahuihcl!onia,pridieKa!cnd. est in via Aurelia, in cocmclcrio Cahpodii, mil-
.luiiiiarii. Cessavit Epi.stopatiis diesocto. liario III, pridic Idiis Aprilis. Ccssavit E|iisco-
patus dics viginli quinque.
78 hilerpomimvs votem priilip omissiim, el sic om-
Connpmn nia aceurntissime coneorilant iii ConsuUbus, annis, 80 Gesserunl Consulalum Felicianiis et Titianus,
miiijno, irdlt mensibus, ilielnis, elmaxime miliexwi Decembris, qiio
ttb an. 3Ui
anno cccxxxvii; at Constanlius Augustus v et Con-
oliiit el colilur. roiisulcs Volnsianus et Anianus
ad nb. stantius GalUis Cajsar, anno ccclii, quo Julius obiit
fuerunt anno f.ccxiv ; n( Coiislantius et Albinus, ad istum diem Actaejus itlnstramus. fc^'?,?^"
liie yiu Aprilts et
aniio crcxxxv. Fuerunt autem imuia oceurate ilesi rip- prxter viorem pvimi Ciitalogi, nonnulla gesta
}Iic,
ta, ah auetine, qui hoc tempore Roma: jlorebat. Sub eo ipsius Ponlificis addunlur ; an id a S. Biimaso ejusvc
lialiilnm primum Concilium Oecumenicum Kicxnum jiissu fueril faetum.jiidicio aliorum rclitiqiUmus.
anno cccxxv.
XXXVll S. LIBEUIUS
XXXV s. MARcns
l..iiieriiis fuit leniporibus Conslanlii,ex die i
ItI arciis iiien.scs vm, dies x\. Fiiit leiii- .xiKiilendiis Junias,in dieni..,, a Consuiibus
|ioril)iis Ciiiislaiiliiii, Nepoliuiio cl Facundo Conslanlio v et Conslantio Ca-sare.
Coiisiilihiis ; e\ die \\ Kaleiul. Feiiriiarii,
iisqiie iii ilieiii Niiiianiin Ocloliriuin, Con- FINIS CATALOGI PRIMI,
snlibus su|)radictis.
PROSECITIO ALTERIUS.
M cus,
sedit aiinos iluos.
natiune l!i)n)aiius,
Kuit tcmpoiihiis
cx patie Prisco, JLjibcriiis. iialione
seilil annos quinqiie,
Romiinus, ex patre Augusto,
nienscs tres, dies trcs. n
Conslaiitiiii,
Ne|)i)liaiioi't Seciindo Coiisuhliiis, exilicKalenda- Fuit tenipnribus ('onslanlii usqiiead Constanlium
rum Keliruarii, usque iii ilicm Kalenihiruui Octo- Auguslum VII. Ilic cxilio dctiudilur a Conslau-
hris.lliccoiislitiiitut Kpiscepus Osliensis, quieon- tiu. eo qiiod noluit haTcsi Aiiana> consentire,
secrat Kpisciipiim Ihhis, cl fecil aiinos lies. I't congregati Sacerdotes,
piilliu ulcrcliir, vcl ab
codein Episcopo Crhis ct cuni coiisilio eoruin Liberius, ordinaverunt
IJniuiU consecraielur.
Ilic fecit ordiiialiones in Incl cjiis Felii em Presbytcrum Episcopnm,
(luas pcr Deceiiihreiu,
Preshyleros (luiiideeiiii, Diaeonos sex. Kiiiscopos veneiabilem viinin. K.l fecit Concilium Felix, et
per loca sepleiiidei Scpullus iuvenit duos Piesbyleios conscntientes Cou-
ini. esl iii ctemete-
rio lialhiiiie, via Arilealma, pridie Koiias Octo- staiilio Augiisto Ariano,nomiiie Uisatium et
bris : et ccssavil Episcopalus dies vigintl.
Valeiilcm, danmavit eosin Coiicilio quadragin-
el
ta octo Episcoporum. Post paucos dies zelo
ANIUADV. 70 /^iiniin/ iiniiocccxxxvi diicti Krsaliuset Valeus, rogaveiunt Coustantium
Consules, Ncpntianus,
PAP. 1
Seilit onno et Julianiis. lielniua convrniiint, moilo pra'ter menses Augustuin, ut revocarct Lilieriiim de evilio, ut
m. octo (iiim etinm Marro irihiit S. tlieromjmus) assi- unaiii tanluni conimiiiiioucuiparticiparet excepto
gnentur cr apogrnplio Cu.spiniani dies xx ; pro guibus, rebapti/.arc Qui Lihcrius consensit priECepto
emre amnnuensium apiiil Buclierium, solum dies xj Augiisli, ut
participationem conveniret
uiiain
iunt excusi.
conimunionis. Tunc revocaverunt Liberiuni de
exilio. Eodeui tcinpoie Cuustanlius una cum
Ursatio et Valente couvocaverunt aliquos, qui cx
faece
.
ANTIQUIORUM PONTIFICUM,
fajce Ariaua eraiil, el misit el revocavit Liberium ALCTORE 0. H^
de ccemeterio S. Agiiaj, ubi sedebat. Kt ingres-
sus Romam in ipsa bora Constaiitius, fecit Con-
XXXIX S. DAMASUS
ciliura cum bierelicis, simul Ursatius etValens: T),
amasus, natione Ilispanus, ex patre Anlonio,
et ejecit Felicem de Episcopatu, qui erat Ca-
scdit iinnosseptemdccim, mensos duos, dies
tholicus, et revncavit Libciium. Ab eodem die
undccim... Fecit basilicas duas unam ad ,
fuit persecutio in Clero, ita ut inlra Ecclesiam
viam Ardeatinam, ubi requicscit. Hic accu-
Presbylcri et Clerici necarentur Qui Felix de-
satus in crimine de adulterio, facta Synodo puri-
posilus de Episcopatu, habitavit in pra'diolo suo
ficatur a iiuadraginta
quatuor Episcopis, qui
a die iii Kalcndas Augusti. Ingrcssus Liberius
damnaverunt Concordiiimet Callistum Diaconos
in IJrbem iv Nonas Augusti, consensit Constantio
accusatores, et jactaverunt de Ecclesia. Hic
hseretico ; iion t;unen rebaptizatus est, sed con-
lecit ordinaliones quinque por meiisem Decemb.
seiisum pia:buit. Fecit ordinationes duas, Pres-
Presbyteros xxxi, Diaconos xi, Episcopos per
byleros uoveindecira, Diaconus quinque, Episco-
loca Li. Scpullus est in basilica sua, iii Idus Decom-
pos per loca octo. Sepultus est in cuenielerio
bris, cum matre sua et germana. Cessavit Epi-
Priscilla; via Salaiia v Idus Septembris. Cessavit
scopiUus dies xxxvi.
Episcopatus dies quinque.
Si Liberio defunclo, ordinatusestS. Damasus, aniio
XXXVIU S. FELIX U CCCLXVI, sub finem mensis Septembris : el cum sedisset scdil ab an.
annos x\n, menses ii, dies \i, in Dtimino quievitxi 306 ud 382.
elix natione Romanus, ex patre Anastasio, Decemhris anni ccCLXxxii anno Pontificatvis xvin,
J;
Indictione x, Antonio et Siagrio Consulibus, utile-
sedit annos tres. Hic declaravit Constanlium
gitiir in Murccllini Comitis Cbronico. Aliqitis Scioliis
btPreticum, et rebaptizatum secundum. Hic
intruscrat hsec verba, Fuit teniporibus Juliani : qux
martyrio coronatur. Ilic fecit hasilicam in via
rejecimus. Siibeo haliitume^t Coiistantinopoli Concilium
.\urelia, milliario abVrbesecundo, ubietrequie-
Oecumcnicum secitndum, auno ccclxnxi.
vit. Hic fccit ordinalionem per mensem Decemb.
i'resbyteros xxi, Diaconos qninquc, Episcopos
per loca xviii. Qui etiam capile truiicatur, cum XLS. SIRICIUS
raultis Clericis et lidelibiis, occulte juxta rnuros
Novem- (jiricius, natione Romanus, ex patre Tiburtio,
llrbis, ad latus forma; Trajani, iii Idus
sedit annos xv, dies xxxv. Ilic conslitulum fecit
bris : et exinde rapueruut corpus ejus iiocte
de Ecolesia, et direxit per provinci:is. Coustituit,
Christiani oum Dainaso Presbytero, el sepe-
ut sine consecrato Episcopi loci cuilibct Pres-
lieruntin basilicasupradictaxvi Kalcnd. Decemb.
bytero non liceret consecrare. Hic constituit
Cessavit Episcopatus dics xxxviii.
ba^rcticos sub manus impositione reconciliari.
Hic fecit oidinationesquinque, Presbjterosxxxi,
ANNOTATA AD DUOS PONTIFICES.
Diaconos xv, Episcopos |)or loca xxxii. Sepultus
81 Consules,Constantius Augustus v et Constan- est in cipmeterio Priscilla', via Salaiia. vii Ka-
tius Gallus Cffisar, repetunlur : sub quibus S. Julius lendas Martii. Cessavit Episcupatus dies xx.
libeHus
crealur 22
obiit xu Apritis, t't Libevius crcatus estwu Maiianno
Maii anni CCCLm. Quibus rclatis finit primus Catalogus : qui 83 Creatiisest Siricius aiinocccLXxxiii, Merobaude j^j,,^ ^jj ^^
353, utinam Oil S. Vamasum usque fuissct deductus, tunc iietSalurnino Cim.sulibus Ita Marceilinus, ciiam 3s3 ad 398.
tjui
ccrtiora de his duobus simnl juuclis potuissent scirt.Li- Setli i'jus tribuit annos qutndecim. Mortiius estanno
bcrius autem cumsedisset tres ajuws, jussiis in cxUium cccxcvm,(/it' vui aut vii Kalendas Martii, ut plenius
deponit Pon- dictura est ad Vitam successoris. Cnnsecratum Epi-
abirc, reliquit Pontificatum : et ipsius consilio Sacer-
tipcatum
scopi, de quo tlccretum loquitur, Anaslasius explicat
Jotes congregati, in ejus locum orilinaverunt Feli-
Hic esse fermentum de cttjus dislributionc intcr parocliix
Felix verus cem II. e.rf)o in lociim Liberii cunstitutus^ ut vcrus ;
omnibus anti- ejusdem, in qua Episcopus sacrilical, Presbyteros fa-
Pontifex. Pontifex pa.isim liabetur, memoratus in
quis Catalogis, Breviariis et Marliirologiis, et hactenus cienda ; qui non nisi cosusceplo, possent simites Eulogias
Verum u popido distrtbuendas consecrarc, vidcndus cst Barontus
in Ecclesia Officio proprio colitur. Constantio
Imperatore et aliis liiercticis, concitata contra eum et Tom. 3 arf an. 313 num. 49 et seqq.
Clerunt ei adhairenlem magna persecutione,depositus est
IV Kalendas Augusti, quo die celebrutur ejus festum, XLI S. ANASTASIUS
liect postmodum capite sit truiicatu.s, iii Idus Novem-
Martyr oblt bris; et aS.Dainaso aliisque Chiistianis scpultus xvl,
an.305. jVnastasius, nationo Romanus, ex patre Ma-
aut XII Kal. Decembns. MareelUiius et Faustiniis,
ximo, sedil annos iil, dies x. Hic constilUit,
*
/ej, iv.
Presbyteri Luciferiani, in Pricfalione Libclli Prccum
quoties Evangelia recilantur, Sacerdotes non
ad Imperatorcs Valentinianuin, Tbeodosium et Arca-
sedereiit. Hic fecit oidiuationes duas, Pres-
dium, tradunt Felicera delunctum, Valentiniano et
byteros quinque, Diaconos (piinque, Episcupos
Valenteronsulibus.die xKalendarum Decerabrium
Annus is foret CCCLXV. Liberius, reslitulus, m Sedem per loca undecini. Sepultus ad Ursuni-Pilea est
Pontificiam, circa anniiin ccnLViu, dicitur ibidein hu- tuni, Kalendas Maii. Cessavit Episcopatus dies
raanis rebus exeniptus, viii Kalendas Octobris, XXI.
Gratiano etDagalaifo Cousulibus, id cstanno cccLXVi.
Ltberius obit Est hic varits Martijrologiis ad diein xxiii Septembris 84 Auastasius i creatus estcirca Idus Martias anni
an. 366. sequentem Reliqua de Honorio iv et Eutycliiano, uti
et inscripliis. his Pontificibus cccxcviii, Consulibus f/J'f;-
mortiius anno 338 ad 402.
latius refernnlur ab Annstasio Dibliothecario et accu- exacte tradunl Prosper et Marcellinus ;
ratius exponuntur a Baronio iu Annalibns, quos in- ccccii, sepultus xxvii Apntis, ijuo die ista ad ejus
terim Lcctor consulat, duin ha'C suo temporc in hisce Vilain deducimus : et confirmant ur ex successione S
Saiwtorum Actis erunt accuratius discutienda. Jnnocenlii.
Apnlis T. 1 IX aLU
CATALOGI VETERES
dies v. Hlc sub contenlionc cum Eulalio ordi-
AlXTOnE G. n.
natur ct fuit dissensio in Clero inenses vi
XLII S. INISOCEMIUS.
:
dies XV. Et facla Synododeponitur Eulalius sub
aliis Episcopis, qiiia juste non fuerat ordinatus:
Imiocptitius, nallonc All)aneiisis, ex patre
et ex consensu oinniuni sedit TioiiifaciusPraBsul,
liinocoiilio, sedit annds (luiiiilccini, nionsem
ct constilulus Eulalius in civilale Neptina Epi-
unuin, (lies xxi. Ilic constituit Saliliato jejunium
scopus. Hic coiistiliiit iit nullamulier vel mona-
ccleliraii, ideo quia Saliliato Doiniiius in se-
cha pallam sacratam conlingerel aut lavaret. aut
pulcro positus cst, ct disripuli ieiunavuiuiil. Ilic
incensiini poneret in ccclesia, nisi Minister, nec
fecit ordiiiationesqnatuor per Deieinlircni, I'ies-
scrviiin Clericum fieri. Hic fecit ordinalionem
byteros xxx, Diacoiios xii, pcr loca
Kpisco[ios
unam ]ier niensem Deccinb. Presbyteros xiii,
Liv. Sepultus esl ad Ursum pilealum v Kalendas
Diaconos iv, Episcopos per loca xxxv. Scpultus
Augusti. Cessavit Episcopatus dies xxi.
est in coeniclerio S. relicitatis via Salaiia, viii
KalendasNoveuibris. CessavitEpiscopatus diesix.
81) Crcalum estr Iiinoceiitium I amin crccii, Impe-
Sedlt ab.
an. 402.
raforilius Arcadio v el Honoriov Consulilius. aite-
87 Monaxio et Plinta Consulibus Romma; Ec-
stavtiir J^ra.s/irr el Marcetlmus. Snb co autc.m haliita
clesi;e Episcopatum eeisse Honifacium, scribit Pro- ,°"'
sunl Concilia Mikmta-iia diio :jn-imnm, rixilcm Cmuuli- " ff„
419
j
423.
,, '
annus
'
.
„ ^ . arf
sper. hst ts ccccxis, qtio Bomfacius scrtpstt
hus, Soxto Kiilenilas Septembris : secunium, citrcmi
epistidam ad Efiseopos Gallix, datiim sub die Idus
ejusdcm Iimoccnlii 1'onlificnlu, cliam .>^exto Kulcndas
Junias. Mortuus fuit anno ccccxxiii, ut c.c successione
Seiitemliris, Tlieodosio vii et Palladio Consulibus :
8. Ctelestini constat. Colitur xxv Octobris, quo die se-
qui etit amiuti ccccxvi. Sulijunqunlur dua- epistolx
pultus est.
Sijnoihciv ad InnocentlumPapam, ijui rescviptum misit
dalum VI Kiilend:is I'"ebruarii, Honorio et Constantio
Consulibus, .'ic//i«( nniioC(crxviI. Post line rescriptum XLV S. COELESTINUS
non diu supcrfitissc S. Innocentium, tiquet cx epistola
Zosimi succcssoris ad Ejnscopos Galiix, dntaw Kalen- V>4adestiiius, patria Campaiius, ex patre Prisco,
das Aprilis, Ilimorio Aupusto xi et Coiislantio ii
sedit annos viii, menses x, dies xvi. Hic fecit
Consulibus. Ilinc coHiijimiin primo, licet Innocentius
ut Psalmi centuni (luiiiipiagiiita deberent ante
sepultus dicalur v Kalendas Augusti, ati/ue isto dic
sacrificium p>alli, ijnod ante iionfiebat, nisi lan-
cololur, lircviario liomano inscriptus ; videri tamcn
tum Epistola Pauli Apostoli et sanclum Evan-
mortiium esse xii dic Marlii, quando sitli eodctn etoqio
geliiim, Bt sic Mis.sa' celebrabantur. Ilic fecit
Pontifices Gregorius Magniis et Innocentius refe-
mor/uus 15
runtur ab Usuardo, Adonc, Nolkero, et uliis. Colliiji-
ordinationcs tres per niensem Decemb. Pres-
Alirms.
mus sccunito aul non inlegros qmndccim annos scdisse byteros xxxii, Diaconos xii, Episcopos pcr loca
Innoecntiutn, ciim dccessor ^lnastasius sil .•icpullus XLVi. Sepultus cst in coemelerio Priscillee via
xxvn /Ipriiis, eoquc ilic eolalur ; aul diecndiim fiunc Salaria, viii Idus Aprilis. Cessavit Episcopatus
eliam aliquamdiu anle vita functuni et S. Innocentium dies XXI.
XXII Januarii erealiim, ct sic scdissc annos guindccim,
menscm unum, dies vigitHi tmum, liic indicalos. 88 Ad Consulalum Asclepiodoti et Mariniani re-
fertur initium a Marcelliiio ct Prospe.ro. Is est annus j^^.^
j,j ^^
XLIII S. ZOSIMUS ccccxxin. Morttius cst anno occcxxxii, vi Aprilis. ad 423 ad 432.
quein diein Acla ejtis illiistrantus. Stib eo Ephcsi Ita-
bitum est Conciliuin gcncrale tertiiim, atino ccccxxxi.
^osinius, naliono Gra'cus, ex patre Apronio,
sedit anniini i. iiiiMisesn, dies ii, Ilic coi.stiluit
nt Diaconi lnjvani tectani lialjcreiit dc palliis li- XLVI S. SIXTUS III
noslinis, et ul per Parocliias i ereus licncdicatur.
llic IVcitordinalioneninnam pernienscni Deccm- .^islns, nalione liomaiius,ex patre Xisto, sedit
bris, Presliyleros x, Diaconos iii, Kpiscopos pcr annos vii, dies xviii. Hic a quodani Basso in-
loca Mii Scpiiltus est jiixla coipiis 15. I/aiiren- criinniatus, accusatur. Ex pra^cepto Valenti-
lii, viaTiliurlina, vi Kalendas Jauuaiii. (^essavit niani Augusti, cum magna exaniinatione facta
Episcopatus dies xxi. Synodo, purgatiir a liv Episcopis, etejecitBas-
sum a comuiunione. Hic fecit ordinationes,
86 Fuisse ordinatum Zosimnm, Honorio Con- xi et Presliyteros xxviii, Diaconosxxii, Episcopos per
SfcUt ah aii. stanliiio Consulilus, Maicellinus, cumque loca Sepultus est via Tiburlina,
II scribil i.ii. in crvpta ad
417
scri;;sis,vi' nd Episccipos Galliir, xi Kaleiidiis .\prilis, S. Lanrenlium. Cessavil Episcopatus dies xxi.
his ipsis Consulibus, supra iiidicatum csl. Annus is
cral ccccxvii, qtio anno plurcs scripsit cpislobs, uti et 89 Ordinalus tradilnr a Marcellino el Prospeiv
seifucnli anno, Ilonorio xii el Tlieodosio vni Consu- Coiisulibus Valerio et Aetio, fliiiin ccccxxxii ; nior- *'^'"' "' ""
libus : qutirum ultima, ad Episcopos per Bijiantium tuus anno CCCCXL, xxviii Marlii, mi quem diem Acla *^^ "^* **°
consliluios, dala est xvi Kalendas Decembris. AVc edidiiitus.
att Drcrm-
1'rrin aniil
diu postca superstes, sepidtiisquc vn uliis viii K.dendas
Jaiiuarii, debiiit sedissc ut Anastasitis babcl ) anniim
'118.
unum, meiises octo,
(
dies viginti quinque. Colilur
XLVII S. LEO
XXVI Deceinbiis.
Ajeo, natione Tuscus, ex patrc Quintiano, sedit
annos XXI, inensem I, dies xiii. Ilic fecit coii-
XLIVS. BONIFACllJS slitutum de Ecolesia. Hic invoiiit duas h.Treses,
Eutycheni etNestorium
B wnifacius,
cuiido Prosbytero sedit annos
nationc Romanus, cx patrc Jo-
-,01 per rogatumMarciani
Augusti, orlhodoxi Prinoipis, ex hujus pra?cepto
' iii, meiises vm, facluui est Concilium sanctorum Episcoporum
in
;
ANTIQUIORUM PONTIFICUM.
iii Clialcedoiie Orientis, iii basilica sanctic Mar-
tyris Eupliemi.-e et congrcgati cclwi Sacer- ADCTOHE C. H
(lotes, et aliorum cliirngraphus cucurrit ccr.cv
XLL\ S. SIMPLICIUS
Episcoporuin qui
coiulemnaverunt Eulycliem
;
Oimplicius, natione Tiburtinus, ex patre Castino,
et Nestorium. Et post tlies xiii ilerum in uiuiin
sedilannos qiiindecim, mensein unum, dies
congregati cuni chiroj^raphis, ([ui prujsen cs
sex. Iliccoustituilad S. 1'elriim et ad S. Pan-
f;ieruiit, exponentes liilem cc Episcopi, cum
lum etad S. Eaurentiiim bebdoniadas, ut Pres-
Augusto Mairiano piissiino, qiii ndein suani
byteri manercnt, prnpter baptisinuin et poiniten-
iina cum Augusta Placidia puiilice an(e con-
liam petentibus: de regione prima, ad S. Pau-
spectuin sancloruin Saccrdotum Episcoporum
lum ; de rcgione tertia, ad S. Laurentium;
declaravit, ubi iterum damnatus est Eutyches.
de regione scplima, ad S. Petium. Sub hujus
Et postmodnni rogat Imperator Marcianus, si-
Episcopatum venit rclatio dc Gnecia ab .\cacio,
mul ciini Episcopis xlv, et misit sacra, rogans qui fuit EpiscopusConstaiitinopolitanus, et ad-
Leoncm Papam, ut lidem expositam fidei Ca- firinabat Petruni Alcxandriniim Eulycbianum
tholicai ct Apostolicae ei dirigeret. Beatus vero ha;reticum, facta pctitionc ab Arario. Tunc fuit
Lco et direxit tomum, et firmavit Synodumsan- Ecclesia excquens. TuncSimplirius Prajsuldam-
clam. Hic fecitepistohismultas, expnnentesruiem
navit Petriim Mexandriiiiim, de quo Acacius
Catbolir'am rectam, qu* hodic in archivio Ec- imiumerabilia criiiiina adlirmabat. Eodein tem-
clesiBB Homana! tenentur, elr decretalem qiiam pore rescripsit Timotheus Catholicus ct Acacius, .
pcr universum inundum spargens seminavit. 1- . ,, •
yuia vero
. .V . ... Anait.
dicentes : mortcm Piesbyteri (.a-
in proicrii.
Hic fecit ordinationes qiiatiior per mensem De- Iholici Petriis csset mixtus. Tunc Papa Simpli-
cembrcm, Presbjteros octoginta unum, niaco-
cius dissimulans, numquam scripsit Acacio, sed
nos trigiiita unum, Episcopns per loca centum
damnavit Pelrum. Hic fecit ordinaliones per
septiiagmla quinquc. Hic constiluit iit mnnacha
mensein neceiubrim tres, Presbyteros quicqua-
non acciperet velainiiiis capitis benciliclioncm, ginta Mepteni, Diaconos undeciin, Episcopos pcr
nisi prnbala fuerit in virginitale sexaginta anno- loca octoginta duos. Sepullus est aii B. Pelrum
rum. Sepultus cst in basilica B. Petri tertio Idus
v Noiias Marlii, et cessavit Episcopatus dles
Aprilis. Cessavit Episcopatus dies vi.
quiuque.
90 Crcntiim V.ilenti.nno v et .\natoUo Consulibus 92 Ordinutits est Simplicius tesle Marcetlino, Pu-
testanliir Proxper et Murcrllinm. hei-tannns ccccxL. S!eoetJ"anne Con.sulibus(i!!iio ccrrLxvii. Ejus Vi- Sedlt ab an.
SedU ab an.
Morlmis est CCCCLXI. Actarjus dnmiis xr Aprilis. Siib tamilliislravimits addiem u Martii, ubi danlnr gesta 467 ai 483.
440 ad Wi.
eo desinit Chromcon, Prospcri : siib eodem liahiiiim e.%t in defensionem fidei contra Timolheum yElurum, Pe*
Clialcedone Coiiciliiim generale quartum anno ccccLi. triim Fiillonem, Petriim Monqiini et Aencium, qux
Sed iiuid de vir.ginitate annorum sexaginta, rel ut hic siitis obsciire indicantur. Morlem ejits retulimus ad
o/iii7i'f/!(!irqua(lraginta : cujiis prolmlio ad relamen sa- annum cccclxxxiu.
crum e.rigitiir n monacha? Quamvis conspirantihus in
eam lectionem exemplarihus, aiisim mendum dicere
tain evidens quam ontiquum; ciijus primus amtor, de.
LS. FELIXIII
prohatione, non proposili servati, sed xtatis cilra cor-
Jr elix, iiatione Romanus, ex patre Felice
niptionem aclDC agi ej-islimans, absurUiim crediderit sex
w/ quatuor annos Presbytero, sedit annosviii, mcnsesM, dics xv.
scribere, et posnerit quailiMgint.i,
sexaginfa. Se.c aulem vel qnaliior nnni, uli ad irtatem Sub hiijus Episropatiim itcruin veiiit relatio a
pnuci sunt, iino nulli, (iitpole qui vix infanliam exce- Patribus Giveciaruin Petrum Mexandriiium re- :
dunl) ita in puberibus diuturnuni sunt spatium, ad ex- vocatuin ad communionein ab Acacio. Tuncvene-
perimenliim cnnstantix, cum hodie annus unicus pro- rabilis Papa Felix, mittens defensores ex coa-
bationis siifjictat. Sexaginla autem vel qnadraiiinta stilula Synoilo Sedis su;e, daninavit Acacium
annos setatis qiii uniemullis spem re-
requisisset. vi.v cum Pctro. Post annos tres, iterum venilrelatio
liquis>el,unquiim consequendi velaminis : ciim tamen ab Imperatore Zenone. ut pcnilusrediret Acacius.
velatarum Virginum plena tiinc iihiqne fiierint mnnas-
Tunc Papa Fclix fecit Concilium, ex [cujus]
teria.
con.scnNU duos Episcopos Misenuni et Vita-
iiiisit
lem, iit si iiivenirent complicein Pctii Acacium,
XLVIII S. HILARUS iteruni damnarent; si noii, oflerret libelluia
pirnilcnlia;. Qiii dum introissent in civitateni
H
.sedit
larus, natione Sardus, ex palre Crispiniano.
aiiiins i|uinque, menses tres, dies decem.
Constantinopolim, corriipti pecunia data, supra-
dictis Episropis iion fecerunt secundum praj-
Hic ferit decretalein et per uiiiversumOrrentcm di- ceptuin Sedis Venimtes vero
.Vpnstolica).
rexit,ol Epist<)lasdo fiilel^athn ica.!!ic ecit ordi- Riiinain ad Sedem Apostolicam, fecit Papa Felix
natiouem un ini per mensem Decenibrem, Pres- Conriliuin, et excomniunicatione facta in Con-
byteros quindecim, Diacoiios quin(|ue, Episco- cilio, invenit eos reos, et ejecit Misenum
pns pcr Inca viginti duos. Sepultus ad S. Lau- et Vitalem Episcopos a communione. Tunc
rentium in crypta,juxtacorpusB. Xisli. Cessavit Misenus Episcopus non sc tacuit corriiplum per
Episoopatus dics decera. pecuniatn : cui Concilium concessit lempus
piEnitentiiR.Hoc vero factuin tcmporibus, Odna-
91 Dagalaifo et Severino Consulibus, irf !•.•((. anno cri Regis. Hic fecit ordinationes duas pcr men-
Sedit ab an, ccccLXi, ordinatum teslatur Marcellinus. morluus est sem Decembrem : Presbyteros viniiili octo, Dia-
461 ad 467. anno cccclxvii, inscriptus Marlyrologio Romano ad
conos quinque, Episcoposperloca trigiataunura.
diem x Seplembris.
Sepultus est ,apud B. Pauluiu. Cessavit Episco-
patus dies quinque.
93
. . ;
XXXIV CATALOGI VETERES
93 FuH hic ttlamis S. Gregorii Magni.creatus X accusantes B. Svmmachum ; et occulterevocant
ACCTORE e. II.
cccclxxxiii; ciijus Aclt iieduximu.i ad Laurentium Romara, et fecerunt schisma, et
Marlii anni
Sedit ab an.
483 ttd 492. diem XIV Fel/ruarii : ejimgue morlem, cum Victore separavcrunt se ab iuvicem, et pars aliqua a
Tunnunensi, ad aunum ccccxcii retuiimus : et sic sedil communione Symmachi, mittentes rcUitiones
annos viii, menses xi, dics xv. Regi et petuni a Rege Theoderico Visitatorcm
;
Sedis Aposlolieae PetrumAllinatem. Eodem tem-
LI S. GELASILS pore B. Symiuachus congregavit Kpiscopos
centum viginli quinque :etfacta Synodo purgatur
Vjreliisius. niilioiii; AfiT, cx patre Valerio, sedit a crimine falso, et damnatur Petrus Allinas inva-
aiinos qiialnor, niiMises septcin, dies seplem. sor Sedis Apostohca', et Laurcntius Noeerinus.
Fuil leinporilius TheodiM-ici Regis et Zenonis Tunc ab omnihus Episcopis ct Presbyteris et
Augiisti. llic snitgeslu Synodi, cum flclu sub Diaconis et Clero redinlegratur Sedi Aposlolicae
salisfiiclione libulli pur(;atuni, Miscnum Kpisco- B. Symmachus, cum gloria, apud B. Pclrum
pum revocavil. Ilic fccit Sacrainenlorum priefa- sedcre Praesul. Fccit ordinationes in urbcRoma
tioncs cauUi scrmonc. ct epislol.is lidci climato quatuor mcnse Decembri, Presbyleros quadra-
scrinone. Ilic fi'(-it ordiiialiones per mcnseni I)c- giiita septeni, Diiiconos quindecim, Episcopos
ceinbrein, 1'rcsbyleros triginta duos, Diaconos per loca cenUim quinquaginta seplcra. Sepullus
duos, Kpiscopos pcr loca scx.iiiinta scplein. Se- est apud R. l'elrum, sub die xiv Kalendas Au-
pultus csl apud li. l'elnini xi Kalend. Decem- gusti, iii pace. Cessavit Episcopatus dies tres.
bris. Cessavit lipiscopatus dics sex.
9(i Creatus est adliuc aniio ccccxcviii, moituus anno ab an. 498
aii514.
DXiv, sepultus die quo colitur xix Jidii, quando Acta
94 Anasta.sio et Rufo Consulibus, Romanae Eccle-
erunt itlustranda
siffi Felici successisse Gelasiuin anno ccccxcu, supra
Sedit ait an. cum f^ictore Tunnrnensi rctulimns. SeJjam anno pro-
492 ail m. ximeetnpso epilepsitt cjtincto Zeiioni successerat Anas- LIV S. HORMISDAS
tasius Imperalor. f^itn fnnctits est Gelasius amio cccc-
xcvi, .vpullus XI Kttlendas Decemtiris, coifue die in Ho Lorniisda, nalione Carapanus, ex patre Justo,
scriptus Hibulis MartijTologii Roinani de civilate '
Frisione. sedil annos viii, dies xvi. * Aitast.
Frisilone
Hic Episcopatus auctoritate.exconstitulo Synodi,
videlur le-
Lll S. ANASTASIUS niisit in Gr.xciam secundum humanitatem Sedis gendum Fru-
Apostolicaj et rcconcdiavit Graccos, qui obli- sinone in
:
Latio,
/Viiiislasins, nationc Romanns, ex palrc Pctro, gati erant sub iinalhemate, proptcr Pctriim Ale-
sedil aniuiin uniiin, inensfs uiidecim.dies viginti xandrinum et Acaciuiu Constantinopolitanuin.
quiiluor. Hic fecit onliiiatioiicm unaiii ]ier nieii- llic Piipa perrcxit ad Regem Thcodericum Ra-
scin Dcceinbrcm, Prcsliyleros duodecim, Epi- vennam ; ct exConcdio Rcgis direxit Eniiodium
scopos pcr loca octo. Sepnllus csl apud B. l'e- Episcopum Ticinenscm, et Fortunatuin Episco-
Iruiii in Valicano, xn Kalcnd. Dccembris, ct pum Catanensem, et Evantium Presbylerum
ccssavit l'2piscoptttus dies iiuintiuo. Lrliis, et Vitalera Diaconum Urbis, euntes ad
Anastasium Augustum, utsublibelli satisfaclione
*i'^ Viitctur creatus ttithuc mensc Novembri rctali [Gr.Tci ] revocarcntur [ sed nihil egcriint. : ]
, ,,.„ a»»i ccccxcvi, viortiius annoci:cc\c\'in,sepiiltiis xn aliis Itcm secundo misit Uormisda Ennodiura et Pe-
ah an. 'it)6
V r,
ai 4'J8. xui aut xvi Kaleiidas Decemliris. regrinuni Episcopos, et Pollionem Subdiaconum
Urbis : ct portaverunt epistoks fidei, et conte-
U\\ S. SYMMACIILS stationcs sccrelas numero xix, et libellum per
quem rcdirout Quod si noluissent epistolas su-
l5yininacbus, naliou c Savdus, c\ patre For- scipere, contestationcs percivitales spargereut
luiiato, .scditanuos ipiindccim, meuses sex, dies in quo noluil consentire Anastasius Augustus,
viginti (piiiKpic. llic fuit teiiiporihus Tlicoderici eo quod erat in hffirBsi Eutychi consentiens.
hicrclici clAnasliisiiKulychiiini Augusli.llicama- Voluit itaquo eos per remuneratiouem corrum-
vit Clcruni ct paupcres, boiiiis, prudens, huma- pere. autem, conterapto Principe, nullatcnus
llli
* Anasl
conlenliono.
nus, graliosus : et cuni co ordinaturl,aureiitius, conscnserunt accipcre pecunias.Furoreaccensus
'
forie coutai- sub iiilculioiie Episcopi. Ex ipia caiissa sepa- Imperatorejecit eos per locum ' periculosura,
' Aitast.
llonc EplscopU
rata est aliipia pars C.lcricoiuin vel Seniitorum, et imposuit eos in navi sub periculo raorlis,
pcr posteru-
alii cum Syininiu'ho, alii cum Laurentio: ct fiicta cum Magistriano et Perfectiano, Hcliodoro et lam al. per
*
hoc conslilucrunl p:iriter, ut ainho posticulum.
• Itcrum
intciitione Demelrio ; ethoc dedit in mandatis Iraperator,
Ana\t. con Uiivciiuiim pcteiTiit ad juihcium Rcgis Then- ut nullain civitatcm ingrederentur. llli vero se-
tcnlionc. dcrici. yui dum pcrvcnisscnt. hoc judicalum crelius supra scriptas epistoUis fidei xix, per
(cquilatis invenit, ut qui (irior ordinatus fuissct, manus monachorum Catholicorum, posuerunt
V()l ubi pars maxima consenliret, ipse sedcret in per omues civitales. Qusetamen cpistola; susce-
Sedc Apostoiica : quod tuiic icquitas in Syni- ptai [iion sunt ] ab Episcopis civitatum qui oon- ;
macbo iiivenit ct cognitioverilatis : ct fuit Prfe- senticntesAnastasio.^ugusto ha!retico,tiraore eas
sul beatus. F,t eodcm tcmpore l'apa Symmachus ConslaiUinopolim dircxerunt in raanus Anastasii.
fccit Syiiodum, el consliluit Laurenlium in No- Furia ductiis Anastiisius, Pap» llormisdae inter
ceria civilalc Episco|uiui, iuluilu misericordia?. alia sacra. ha;c scripsit dicens:Nos jubere volu-
l'ost aiinos veio qiiatuor zelo el dolo. ducti iiliqui mus, non nobis jubcri. Percussus divino ictu
cx Clcro el aliqui ex SenaUi, incriminant Svm- Anastiisius imteriit.Sumpsit itaque ImperiumJu-
niachum, cl subornanl mi- losles fidsos, qiios stiiius orthodoxus, et mittcns ad Sedcm Apostoli- • /larc sup-
plela ex
seruntUoiuauiadRegemThcodericumha!reticum; cam' [ petiit utredintcgrareturpax Ecclesiarum Anastasio.
].
Tunc
.; ;
ANTIQUIORUM PONTIFICUM
Tune Hormisdas, ciiiu consilioRegis Tlieoderici, fervore Erclesias Arianorum in Catholicas dedi-
AHCTGRE G. H.
direxilGernianutn Episcopuni (',a[Hianuin, et cavil.Exinde iratus Tbeodcricus Arianus voluit
Joannem Episcopum, et Blanduin 1'iesbyterum, totam Italiam gladio pcrdere. Tunc Joaimes ve-
et Felicem Diaconum Sedis Apostolicae, et Dio- nerabilis Papa egressuscuni fletu el mugituam-
scoruin Diaconum. Quos is suscepit, munitos ex bulavit, et viri religiosi Exconsules et Patricii,
omni parte fidei, una cuni libello, i|uomodo Thendoriis, Imporlunus, Agapitiisetalius Agapi-
redu'entGi'a;ciadcomuuiuioneniSedis.\postolicce. tus.hoc accipientes in mandalum legationis, ut
Qui venientes juxta Constantinopiilim, occurrit redderentur ecclesiai hierelicis in parte GriEcia-
iUis mullitudo moiiachoruni etUUistriumviroruin, rum : quod si non fuerit factum, omncm Italiam
in ipiibus .Uistinus Imperalor et Vitalianus Magi- gladio perderet.Justinusaulem Augustiis, cum ei
ster militum ; simul a Castoilo Rotundo quod simul ct Senatoribus lantis et talibus Exconsu-
dicitur, usquc iiicivitatemConstantino]inlim, cum libus et Patriciis urbis Romie [ occurrisset ],
gloria etlaude. iiigressi sunt, una cuni Grato omnem concessilpetitionein ; et propter sangui-
illiistri.lngressi itaque in civitatem, suscepti sunt ncm Romanorum reddidil hicreticis ccclesias,
a Justino Aiigusto orthodoxo cum gloria. Omuis secundum voluntatem Theodcrici ricgis hasrelici,
itaque Clerus Constantinopolitanus, una cum ne Christiani, maxime Sacerdotes, ad gladiura
Joaiine Episcopo sentientcs, eo quod gratiae .su- mitterenlur. Tunc vcro, beatissinio Joanue Epi-
scepli sinl, iucluserunt so intra ecclesiam ma- scopo sed et viris ilUistribus posilis (^onstaiitino-
joreui qiuB vocatur sancta Sophia ; et Concilio poli, Rex Theodericus, tenuit duos Senatores,
facto mandaverunt Imperatori, dicentes : Nisi Exconsules et Patricios, gladioque interfecit
nobis reddita fuerit ratio, quare damnatus est Boetium etSyinmachum, (piorumetiam corpora
Episcopuscivitatisnostroe Acacius, niillatenuscon- abscondipra'cepit. Venicnles vero supradicli viri
sentiinus SediApostoliccO. Etfacto Conciho simul cum Joanue Episcopo, post omnia per ordinem
cuin JustinoAiigusto, iii conspectu omnium illus- acta(Agapito Palricio defuncto in Griecia ) su-
trium, tune Logati Sedis Apostolicie elegeruiit ex sceptisunta Rcge Theodcricocum doloot grandi
suis Dioscorum Diaconum ad reddendam ratio- odio : quos gladio voluit punire ; sed metuons
nein : qui ita exposuit culpas Acacii, ut etiam indignationem Juslini Augusti orthodoxi, non
omnes simul cum Justino Augusto acclamarent, fecit, tauien iii cuslodia oiunos cruciavit ; ita
dicentes : Et hic seteruum damnetur Aca-
et in utU. Joaniies Papa,incustodia alllictioneinacera-
cius. Eodem tempore jussit Justinus Augustus, tus, delicieus moreretur qiii defimctus est Ha- :
accepta veritate, ut sine aliqua dilatione face- venme cum gloria, xv Ivdendas Junii. in custo-
rent libelliiin, ad omncs qui in rcgno Justini dia Regis Theoderici. Post hoc nutu Dei omiii-
erant, ut redeant ad communionem Sedis Apo- potentis, quadragesimo octavo die postipiam de-
stolica;;quodetiain factum est, et concordaverunt functus estJoannes Episcopus in custodia, subilo
ab Oriente usquead Occidcntem, etcucurrit pax Theodericus Rex interiit, a Divinitate percussus.
Ecclesiau. Qui texuis libelli hodie arcbivio Ec- Hic ordinationes fecit per loca. Cessavit Episco-
clesife reconditustenetur. Hic invenit Manich<eos, patus per dies decein.
quos etiam discussit sub examine plagarum. quo-
98 Juctor liujus CoUectionis, voluit in ultimis diw- ab an. 523
rum codices incendio consumpsit ante fores ba-
Ilujus lemporibus Epi- lius temporis Ponlificilius annotnre Consulatus, et ad
sui 520.
silicae Constantiniauii».
Maxiinus quidcm Consul, convenit in anniim nxxiii
scopatus Africa; reordinatur, pnst annos septua-
Olybrius, vero in annum Dxxvi. Reliqiia prielo para-
ginlaquatuor quod ab hivreticis fueral extcr-
vimus danda X-XVii Maii, qm colitur.
minatus tempore persecutionis. Eodein tempore
venit corona aurea, cum gemmis pretiosissimis,
donum aRegeFrancorum.Hic fecil ordinationes, LVl S. FELIX IV
Presbyteros... Episcopos per loca... Sepultus
est apud B. Petruin vii Idus Augusti. Cessavit Jcelix, natione Samnita, ex patre Castorio, se-
dit annos iv, dies quatuordecim a Consulalu
Episcopatus dies vi.
Mavortii usque ad Consulatum Lampadi et Orc-
97 Pontifex ordinalus cst S. Hormisdas mino Dxiv stis, adioiv Iduum Julii usquo in dioin iv Iduum
mortnus, post ix annos Sedis, anno Dxxm. Qn.v hoc Octobris. Hic focit basilicam SS. Cosin.-e et Da-
ab an. 514 Au-
loco habenlnr de Concilio repelito coram Justino miani in urbe Romajuxta templum urbisRoino'.
ad 523.
(justo, et reddila ratione damnati Acacii
desunl apud Athalarici Regis, qui sub die
Obiit tomporibus
Anristasium, in libro Ponlilicali, et in MSS. Gestis
Octobris sepultus est apud B. Petrum.
111 Iduum
Ponlificum dignn plane qiise liinc eruta cognoscantur.
:
Hic focil ordiuationes duiis, Presbytcros quin-
Reliqun poterunt discuti die vi Aiigusti, quo colitur S
quaginta duos, Diaconos quatuor, Episcopos
Hormisdas, Martijrologio Romano inscriptus.
per loca vigiuti novem. Cessavil Episcopatus
per dies lu.
LV S. JOANNES
99 Mavortius Consulatum anno dxxvii et
gessit
ab an. 527
Jo.annes, natione Tuscus, ex patro Constantio, Lampailius etannum Dxxx, ad qiiem an- ad
Orestes ai 530.
seditannos duos, meuses octo, dies quiudecim, num relulimus obitum ejus xxx Januarii, quo die ejus
a Consulatu Maximi usque ad Consulatuin Acla dedimus.
Olybrii. Hic vocatus est a Roge Theoderico Ra-
vennam quem Rex rogans misit in legationo
:
CONCLUSIO.
Constantinopolim ad Justinum Augustum. virum
beneimle Lector, diios vetustiores Catalogos
religiosum, qui summo amore religionis (.hri- XlaJcs,
Romanonim, el in iis anliquis-
nam summo aiiliqiiorum Ponlilicum
sti?.naa vnluit hareticos extricare ;
'
XXXVI CATALOGI VETERES
sima Ecclesiie Romanx imtnmienla, qusc circa siic- dunensinm sincerum testimonium oplimo etsecuris-
ACCTOnE G. n poliiernnl re- simo modo servalitm oslendilur in qnihus ollernm crat
ccssiiinem rlicloriiin ronli/ieiim linrlcniis :
periri. Prs^iiosuimus epislohm S. //irrnnijmi ad S. dicli Cardinalis requisitnm. Pr.rtrrea, quod lihentio-
Damasiim Pdpiim el livjiis ad illnm rrsponsnm : ex ribus accipit aiirilius, tempora per Cons\iles nunie-
qiiilnis colliqiUtr priorem Cotrilogiim a .9. Dantaso ad rantur. Qnihus positls si quis certiorem de nnnis in-
S. //irronjmiim fuiss:' inissiim. Eminenlissimiis Car- venerit clironologiam liaud iuvitum assensurum se.
dinalis Bnroniiis atiqna monila eirca lioc sliidiiim pro- iiddicit. Quare Calalogorum tempora cuin iis, qun: dic-
ponil : qu!c per lios Calalogos optime serranlur. Pri- tiis Curdinalis i'i snis Annalibns profert, componiinus,
miim est, in iis qua; sunt Romana! Ecclesia; majo- iit fttcilius qiiilihel de re tota possit mqunm jiidicium
rem esfe adliibenrlam firlem ejus alumnis quam ce- frrre, et Chronologia liaclenus erposila uti Cotnmodins,
teris. Proinde conlrn Eiisrbinm aliosque Gr.vcizanles eo solumfine. nt siins vcritali sil locus, qnam si dicli
stnliiHntiir Cletnsot Marcellus veri Pontilices, diversi Cotalogi non conlineonl, gralissimo offectu certiorem
o'i Anaclelo el Marcellino iliilem ver1s Pontificibus. viam stimiis ampli\ruri.
El cmn liiscc Pontificibus litterarum Martjrum Lug-
SYNOPSIS CHRONOLOGICA
Calalngormn pr:pniissoriini ct .\nnalinni Baronii circa xxxvii |)riinos Ronwnos
Pontifices.
ANNI
psrs Ci'RisTus. annis viUr, Iriginla tribus et inensibvs tribus exple- c.\talo-
T lis, pnssiis i'St el resurrexil ; iliiloque Principnlti EcclesiiB S. Petro, conu.ii
in cwlos ascendit. iliwhns Geminis Consnlibns yErx vtilijaris annu 29
RONU.
34
%F S. Pctrtis /fo?Ha? Cnilieilrain coHocat. primus ibi Ponlifex an. 40 45
S. I'clrus obit Itomx cum S. Panlo an. 65 69
Vicarius S. Petri ix annis, post Ponlifex. obil
S. Lintjs. nnle an. 67 80
S. Clcmcns, nh nliis Clelo postposilus, relinquil Pontificatum an. 76 d02
S. Clcttis, ab aliis Clenienti pr,Tpositus, obit an. 84 93
S. Anacicliis. a S. Cleto distinctus, obit an. 95 114
S. F.varisttis obil an. 10! )| i
121
S. Alcxander, sub Trajano Marlyr, obit an. 117! 132
S. Sixtiis 1 obit an. )27i 142
S. Tclespliorus obit an. 138 154
S. Hyi.'iniiso(>(7 an. 150 158
S. .\nicc(us, ab nliquibns Pio poslpositus, obit an. 153 175
S. Pius, nb nliqntbns .\niceto pry.fosHus, obil an. 101 167
S. Solcr. poit nnnos l'ontificatus novein, obit an. 171 179
S. Eicudioiitis obit nn. 186 194
S. Victor obit an. 197 203
S. Zcpliyrinus obit an. 217 221
S. Cnllistus obit an. 222 226
S. Urlifinus obit an. 230 233
S. Poiitianus obit an. 235 237
S. Antcrus obit an. 236 238
S. Fabianus obit an. 250 253
S. Cornclius obil an. 252 235
S. Liicius obit an. 255 257
S. Slcplianus, ante Vicarius, et mensibus v Pontifex, obit an. 255 260
S. Sixins II obit an. 258 261
S. Dionysius obil an. 269 272
S. Fclix I obit an. 275 275
S. F.utycliinnus obit an. 283 283
S Caius obit tm. 296 296
S. Marccllinus obit an. 304 304
S. Marcclliis. crentus cum vacasset Sedes iv annis, obit an. 310 309
S. Etiscliius iibit eodem an 310 311
S.Melcliiades obit an. 314 313
S Sllvcsler obit an. 335 335
S. Marcus obil an. 336 336
S. Julius obit an. 353 352
Finit primus Catalogus, et nos hic cum illo.
EXER.
;
AD TOMUM I APRILIS.
EXERCITATIO SINGULARIS,
De anno el die mortis S. Ambrosii Episcopi Mcdiolancnsis.
Traclatxii prxdicto, dc primis Ponfifiribns lioma- Theodosium Magnum apud Mediulanum vita deces-
iiis, udjinujimus hanc exercilalinnem : ul aiH sisse, scribunt Maiceilinus Comes, Prosper
in Chroni-
pofins siiajn fcrant sentcntinm, hisce argnmentin cis, et Socrates
5 historix Ecclesiasticx ctip. 25,
lib.
pondcvalis. llic cnja quxrimus, quoto Ailrx qtii addit, e vita abiisse decima septima J.inuari*,
Chrisliamv anno, el quo mensis Aprilis die, ex hac nocte adveniente; post cujus obitura f:re triennium
morialiviia ad ivferna gnudia rcjni ctrlestis S. Ambro- supervixit Arnbroslus, id est inquit Baroniuf, duos
siiis deccsscrit. Etcnim hujus qiiiPstionis rcsuiutio qua~ integros ac tertium incho.Tuin. Verum, quidui tres
Festum (irdl- damfeuus pcndct ex tcmpore ^. /inas'asii Pnpn^cujus intejjrosac quartum inchoitutn? Num particnla Fe-
naiionts so- clogii) hanc Diairibam junxisscmm, nisi diijnam msti- re passim apud omnes ntius lemporis scriptores iiem
lcnne 7 De-
cembris ;
vtiissemus quic seorsim ab illo lejerctnr. Mensem, cum signijicat, qund p'irltcuix Circlter cf Q.iasi, adeoque
omnibus pas^iim scriploribus assignainus Aprilem, in indifferens est xqne ad exeessum qitam defectam defi-u-
quo elinm Acla S. Ambrosii darentur, niH more
iila ti temporis significandum. I/oc ut probelur evidenter,
nostro transmitieremns ad diem vii Dccembris, qnando vei untcus sufftcit, quitum vivebnt, S. Ilieronijmus, et
ob ejus Ordinationem soiennissimo cultit festum cetebra- in re sanctissima. sciticet in Irauslatione Evangehi S fdoentfi par*
liruta fere
tur in ccclesia Metioianensi, imo el Romann. Num in Lucse et Acluum Aposioiorum ei Grxco in Latinum earlem qux
Missali,ad decorem sanctx Bcclesix Medioianensis ubi s.ne ulia indtjferenterque particuiam circiter aut
exceptione
anno mdxxii excuso, prxscribitur non solum in dtclo Grsecam ^w.u Laiine reddidii fere, quasi, Cifciter, j*/i quasi.
ctiam apnd
Cracos €l fcsto, sed ctiiim in Viijilia, propria Missa. Ecciesia alt'}uut exemplis hic pincet indicarc. Lucx 3 Jesus a
Htspanos. Graca solcnnis^imo ritu eiiam celebrai festum S. Am~ baptismate erat incipiens qiasi triginta annorum,
brosiidtclo VII Decembris, cum elotjio insigni quod Me- Grsece w-^ei i-Oii/ -^iuy.vj-y. ap/oji-vo;. Lucx. Satu-
nologio Basilii PorphyroyenUi Imperaloris seculo Cltrir rati quinque panibus viripkre quincjue niillia w-jii
sti decxmo insertum Jnil. Ptacidus Pluricelius, in Zo- &.-jQCiic, T:vj''y-f.i.n'/Ox'ii. Lucas 23 in passione Chri>ti
tiiaco Ecclesix Mediolanensis, ud VHam S. Ambrosii, erat hora fere sexta et teuebree facte sunt, r,:/ (jtoii
citatis Joanne de Deis et Eugenio Cutlanico, asserit, (i)07. Aclorum 2, post acieplum Spiritum san~
iy.Tf..
iu qiiodam Cuncilio Toletano statutum, ut celebri- ciitm et sermonem S. P/^/r/, appositje aiiim*ciRC!TER
tas S. Ambrusii fieret in illius Ordinatione, quae mo- tria millia, ^jyxi oj^Et ^oi^jyt/ton. j^ctorum 5 Theodm
re lioraano, Gi'a;co et Ambrosiano agitui- vn Decem- consensii nuinerus virnrum circiter quadringento-
bris rum, i3t&tOp.o; av^&fliv ux^ii TiTpay.oGtwi'. Aclorum 19,
2 In Breviario Romano, anno mcccclxsix ef posl- a Pauio Ephesi baptiiati oranes viri fere duodecim
mndum ssepius recuso, diclo vii Decembris recitantiir a>Oi£: w';i' 0£/.a<5uo. Ouiiltimus piura recensere, cum
ad Matutiniim novem lectiones de Vita S. AmhrosH, hinc salis iiqueai eumdem particulam Grarcam a)5£! pro
dcsumplas ex ilia,qaam Paulinus Prcsbijter illins, m iibitn a S. Hierouijmo Luiine redlitam quasi, fere,
pliti-ibus, ei potissimum in iis qux ejus oljitum spectani, circiter, quod idem est ac si alia phrasi dicereiur plus
tcstis oculalu'!, rogalu S. Augusltni couscripsit, uld lia-c minus uui pnoter propler. Ergo cum post obitem
Vies obUus Ambrosius supervixissc fere
de sanctx Prxsuiis viorle hnbenlur. Honoratus Sa^er- Theudosii (/ic(7ur S.
esC Sabbn-
tiim ianctum dos E-cIesiic Vercellensis olitulit Siucto corpu-; Do- trienuiura, idem est ac si dicatur, quasi autcirciier
Puscho:. mini : quod uM accepit, emisit spiritum, bouura via- trieunium : aut prajter propter, fl«? plus raiuusquam
ticum secuni ferens. Atque inde ad ecclesiain ma- trienniura , harc aulem sicut non nccessario explicanttv
joretn, antelucanu hora qua defuuctus est. corpus per dcfectum; sed possnnf imo debent expiieari s^epe aut
ipsius deport.itum est ; ibique e^idem fuit nocte, qua etiam sxpius per exccssum {ul cum (iiciVHr Jesus quasi
vigilavimus in Pascha. Ha^cibi. Mortuus ergo esi an- annorum triginta, quos diebns xiii excedeiiut) ita eiiam
leiiicana hura in Sabhat» sancto, non vero sucrat:ssimij hic ad tricnnium adjici possent menses dtto : et sic
nocte diei Paschatis, ult ex ejits Vitn auctore Paulino obient S. Ambrosihs unno cccxcviii, xxii Apriiis.
scribere se putavit Baronius. Etenim apparet cx Pauii- .'i Quod autem in casu sic ficri debcat probat Charac-
ni verbis, dcfancli corpus mane deintum ad erclcsiam ter Indictiouis xi et Consulatus Honorii Imperatoris
Eumlem
mujorem, toiu ilia die ac scqiicnti nocte ibi fuissc. At annum cccxcvm concurrentes in
IV et Eutychiani, in probant In-
vero, lucescente die Doiniuico, tnquit Paulinus, per- Chronico nd annum Dxxxv dcditclo, sub quibus cka- dietio xt
actis Saci-aiuentis divinis, corpus ejus de ecclesia ractcribus Marceliimis Comes, ista scribit : Roraanae Honorio iv
ft Eutychinio
levatur portauduni ad basilicam Auibrosiauam, iu Ecclesize Anastasius xxxvii I'.piscopus ordinatus,
Coss.
qua posilus est. Depositionis metnorla celebratur in vixitaunos quatuor. Anibrosius Mediolanensis. vir-
Ecclesia Ambrosiuna feria quinta in Albis sirc mfru tutum Episcopus sanctus, arx fide", orator Catholi-
Ociavam Paschx tum in privfato Missaii Mcdio-
: et cus, adChristura Dominum raigravit. Iia ad dictam
iaiiensi, prasler Missam Paschalem, prnscribitur alia Indicttontm et indicatos Consuics traditur in editione
M.ssa de S. Ambrosio; atque in Pnvfatione secundum ordinata ub Anlonio Schonhovio Canonico Brugensi, et
/eslum depo- usum dictiv Ecclcsii£, indicatur triumpliusS. Ainbro- ita ipsilcgimus apud Margurinum Btguium in cditione
silionlx fcria
sii, a morte iniraculis clari, cethereum raigraulis ad prima Parisiensibibltoilwcx Patrutn tomo 2, ct in edi-
5 post Pa-
tione secundu tomo 7, item in bibiiotheca Palrum Colo-
scfia. regnura. Et lnvc de obitu S. Ambrosii Sabbato sancto,
nicnsia Seccrino Binioedita secttlo t) p ir. 2. Etiidentnt
ejitsque cultu fcrai v Pascliutis, et vii Dccembris.
est S. Ambrosius m-
3 Character anni, quo mortims eitam idem Marceilini Chronicon Jusephus Scaiiger
et anno
Kevertens Ambrosius de
dicatur a Paulino his verbis : ciim Euscbii ct aliorum antiquontm Chronicis,
Annus ha- MDCXlx Jacobns Sinmondus, ex pervetusto et opttmx
urbe Aquileiensi uno die prrecessit Imperatorem.
notx codice hibiiothecx Tilianx; et ubique eadem ad
beiidus tricit-
»ioimt vior-
Nec diu clemenlissinia' memuriie Theodnsius luipe-
est annum
teni TheodO' rator.susceptis tiliis inEcclesiaet traditisSacerdoli, diciam Indtctionem et prxnotnlos conanles, vl
sHlmptrat. cccxcviii. traditntitr : ut minim sit a Baronioin cita-
in hac Iiice fuit. Post cujus obitiiin fere triennium
Ambrosius. i/.ec ibi. Ast, Olybrio et Pau-
supervix.it ta rituS. Antbrosii scribi, expressius recenseri Am-
lino ConsuUbus, ludictioue viu {(s cst annus cccscv) brosii obitum a Marceiliuo Coraite iu Chromco, sub
Csesarii
XXXVIII DE ANNO ET DIE MORTIS S. AMBROSII.
Cspsarii et Attici Consulatu, id est ad annutii cccxc- sancta et Melropoliiana Ecclesia Turoiieiisi, iii Vita S.
ArcTORr c. n Martini cap. 30, Neet^ssario autein S. Aiiihro-
Yii, qiioi! nii.iqiiam phtuiiiiiis reperire. et alii.
b Vermu expr^posito Pontificatu S. Anastasii, in sius (s/ otlliuc superstes, in extasi interfiiit tjus e.irquiis
diclo Marcellini Comilis Clironico, rulio temporis anle mensc Novembri anni cccxcvii, et ipse mortiiiis est
rcloti manijesla reiiditur, etiam ex ipsius Baroiiii coii- Sabbato santtx Paschse) uecessurio, inqnam, vixit
fessione, qui aiinum Cliristi cccxcviii ita auspicatur : adliuc aiino sequente toties indicuto cccxcviii.
Aperitur novus annus Consulatu quarto Ilonorii 8 Descripsit Greijorius Turonensis miracula S.
Imperatoris et Eutvchiani, idemque nuineratus Do- Marlini libris quatnor, et mo.x sub initium cumde Scri-
mini trefentesimus nonagesinius octavus, quo oc- ptoribits ^ctorum, et onlinatione ae transitu ejiisdem
tavo Kalendas Martii Siricius Papa, cum sedisset egissct ; capite quinto libri primi lioiic bistorium ita
annos tredecini, mensem uiium, et dies quatucirde- c.vplicat, passim in MSS. Jctis S. Martini repertam.
ciin, ex liac vila migrans, sepultus est iu cajraeterio Eo tempore {scilicet quo S. Martimis miijrarit ad
inilium Priscillje, via Salaria : et dein num. 2 addit, Vacasse Doininiim) B. Amhrosius, cujus hodie flores eliiquii
Anaslasii Sedem, post Qua ra-
Siricii obituin, dies viginti... per totam Ecolesiam redolent, Mediolanensi civitati
Ponti/icis
tione dicendura est, in locum ejus subrogatura suc- ]jra5erat Episcopus. Cui celebranti festa liominicae
Komani ; ^«5 «teouii»
ces.^^orem pridie Idus Martias. Hic fuit Anastasius, diei ista consuetudo, ut veniens Lector cum talantur
erat
Maximi fiiius, Ronuinus. //.rc Boronius : et huic libro, uon antea legere pra;sumoret, quam S.uictus •' aregorius
aeque ac Marcellino faeem jiTn-tulit Prospcr Aqnitanus nutujussisset. Factuiu est autem, ut '^"'""«"™<
illa Dominica,
in Chronico, iu quo isla legmitur, Consulibus Honorio Prophetica lectionej.im lecta, ante altarium stante
IV et Eutychiano, Romaiue Ecclesite xxxvii Episco- qui lectiouem B. Pauli proferret, lieatissimus Antis
patura tenet Anastasius, aiiuis quatuor. Reliqua de tes Anibrosius super sanctum altare obdoriniret.
S. Auastasio .^upra iu Calnlogis Pontificuin atlingun- Quod videntes raulti, cum nullus eum peuitus exci-
tur, et latius cxplicoutur iufra xxvii Aprilis, qito dic tare pra>sumeret, transactis fere duaruiu aut trium
Vitam illuslramus. Post assiimptiim ergo od Siim
ejuii horarum Jam hora
spatiis, excitaverunt, dicenles ;
mitm Pontificatiim S. Anastasium, pridie Idus Mar- praiteriii;Jubeat Duminus lectori lectionem legere:
tias, sive dic xiv Martii, qiii tunc inciiiil in Domiiii- expectat enim populus valde jani lassus. Respondens
cam secundam Qiiadragesimx', superfuit in hac mortali auteiuB. Ambrosius, Nolite, inquit, turbari mul- :
vita S. Ambrosiiis ad Sulibatiim sanctum, sive diem tum enim mihi valet sic
obdormisse, cui tale mira-
prxviiim ante festum Pa.ichale, ut supra cx Pauliiio culura Dorainus ostendere dignatus est. Nam nove-
osteniiimus. meura Martinum Sacerdotem egressiim
ritis, fi'atrera
G EJHsdem aniii cccxcviii probatio desumi potest t fuissede corpore me aulem ejus funeri obsequium
;
pluribus Clironicis et codicibiis pi rvetustis MSS. quos pra>buisse peractoque ex more servilio. Capitellum
:
Tempus Se-
annoma.-s.unos e.mminavimusMedinlani iu illu.^tribi- tantum, vobis excitantibus non explevi. Tunc illi
dis quoil fiiil blwtlicca Ambrosiiina, et tipudy. CL. Joaniiem Baplis- stupentes, ]iariterque adrairantes, diem et tempus
onni '24.
lam Blanchimim Jurisperilum, virum in anliquiiale uotant, solicite requireutes qui ipsam diein tein- ;
Mediolanensi eximie eruditum in qiiibus codicibiis tra- ]iusque transilus Sancti
:
repererunt, quo beatus
debntiir &. Arabrosius, ;ira'(cr annos xxiv sedisse Confe.-isor dixerat se ejus obsequiis deservisse. i/j-c
ariliuc menses iv, dies v autx Mfinoratiis ante Placi- S. Gregorms Turoiicnsis.
dus Puccinelliis, Decanus Casine.iisis el Intliigator vc- 9 Ex hujiis rei memoriapermansit in Ecclesia Me-
nerandiv antiquitatis, a iiobis Meiliolani mterrogatus, diolaneiisi siimma erga S. Martiniim Episcopiim Tu-
qua de causa in .s,io Zodiaco ad Vitiim S. Ambrosii, ronensem veiieratio; et, ut pneiwtatur in anliquis
pr.rtcr citatos Setlis aiinos apposiiissrt integros menses Missalibits et Birviariis, incipit liber
Missarum totius
quatuor et dies quinque tngenue respondit,
; se ita in annisecuuduinraorem Ambrosiana.Ecclesia.avigilia Breiiarium
antiqms cotlicibus reperisse. Fmsse aiitem S. Anibro- et festo S. Martini, cum ditpliciadscripta Mis.m
Iiem Mediolanen.
sium VI Episcopum ordinatiim vii dic Decembris, ex incipit Breviariura secuudura stylum et
consuetudi-
tesiimonw omuiiim Ecclesiarum et os.tidiia ad diclum nera Ambrosiana; Ecclesia, et primo in Vi.'ilia
S
diemveiieratione sitpro dedu.rimi.s.Jtim vero ad diem
si Martini Episcopi et Confessoris. Qito fu ut ab^eo lesto
vn Decembns adtlaitlnr mense,^ qunluor, htibtbitur ilies incpitit Medwlalieiisibus Adveiitus ; eiii^que ser assi-
yixAprilu hmc si apponaiitur dies x (,.ro quibus alibi
:
giiantur Dom,nicx,pr,xtcr
,prxtcr FiqiluimNativitatis
yigiliam?iatii<ituiis Christi,
Chri.ii
errore scripli dies v) liabebitur dies xvii Aprilis.
et focili
si in Dominicam inculat. Sed quod innximc ad rem
qui dicto aiino cccxcviii conveiiit inSabbatum
„,„.,.
quo S.Jmbros,um .,
vita
,
sanctu
,
hac functum fuisse snpra ex
iiostirim factt, dictx
S. Ambrosii atlstipuliiliir
Brevimittm Ambrostanum, ilum m matutiiia
e.ctasi
dUt 10. Lectwi..
Paulino demonslraviinus. Fiiit tiutem eo annno cccxc de S. Martino ista prxscribiintur leijeiitla
: Itaque
VIII Poscha celcbratiim die xviii Aprilis, cyclo
Lunx sanctitatis miraculorumque nomine illiistris, jara
XIX, Solis XV, litlera Domiiiicali C.
unum et octoginta
annos natus, anima Deo reddidit
7 Ullimum arijumentum sitggerU S. Girgorius Epi-
terlio Idus Novembris. Id quod
S. Ambrusius pra;-
scopiisTuronensis,qui seculo eliam sexio floruit, et
tra- sensit, qui eodem tempore ad altare
iliditS. Jmbrosium in exlasi celebriisse e.cequias arctiori somno
S. Amhrosium S. correptus, tertiaque post hora
Maitiui Episcopi Turonensis, qutim lib. i histonai excitatus, Scitote,
posl obitum
Fniiitorum cop. 45 a.tserit transiisse media
inquit, fratrem meum Martinum
exisse de c(U'pore,
S. Martini, nocte, meque ejus funeri piara operam dedisse.
mortui anno qua; Domiuica habebatur, Attico Ciesarioque Hxc ibi,
m Consu-
libus, quod diximns viii die Novembris contiqisse;
de-
qitx confirmal siipru laudutus
suo Zodiaco ad
Plucitius Puccmcllus in
Vttam S. Anibrosii cap. 30, adducto
positum vero xi ejusdem mensis, quo tieinceps
celebrem ex codice MS. bibliotltecxAmbrosionie abquoteslimonio
«n Ecclesia nniversa ciltum lialmit : et is est annus his verbis .- Ilic Ambrosius superallare, inter Lectio- US. Amliro-
cccxcvii. Hunc annu
§ vii, VitanTs^Zt^^t 2:^^
„„.
--e^Epis^lain perspatiumferetrium horarum -"-
bruariieluadatam. ad quL leeto^i
mt^rJZ, nulfuits
«?':"' ^"'f'"'^'''"^ '"'"/""] »«-
enmdem aniium et tltcm
bus Grundomicus, in Cl.ronologia Cl.r.stiona
postmodum
de Chris-
probaZZ ^Z HZ co^s M "'T^f
cZLC^m^l:^" 's' r^t:^''
^
"l
"''^"I"""''"^
''"'"'''•
to nato el rebus gestis antc el posl
ejiis nalivitatem, ac
a.soranoexcitatur,
cura ullimam Orationera
potissimiim in Appendice inlervalh super funus dicere iucepi.s-
3 cap. (i Caroliis set. Quod
le Cointe, in Anmlibus
;
posleacompertum fuit, quod tolus
Ecclcsiasticis Fiancormn ad populus
1 iironensis i])sum oculis suis viderat insa
annum 498 num. 7 et sequentibiis ; Joanncs Maan, liora et
in chirothecam. Hxc ibi.qux eadem
videtur indicare
Joannes
; 3
DE ANNO ET DIE MORTIS S. AMBROSII
Joannes Petrus Puricellus in MmumenCis Ambrosianx Martinus moritur, sed
+ vitae dona meretur :
ACCTORP. c. n.
basilicx aip. 84.
Tristatur mundus, adjiibilatque polus. cum vertibUM
10 Quaiido vos anno mdclxii, ut supra insinmvimus adjunctla.
Mors sua digna bono fertur celebrata Patrono,
pictura a Medioliini antifiiia monumenta perscntabamur ; con-
mlllc annis
Spiritus Ambrosii dum famulatur ibi.
speximus opere musivo in ctioro S Amtjrosii lianc histo- .
12 Jlxc pliiribus Piiricellus, asserens basilicae sta-
facta.
riam depictam ; cui antiquitatem mille aniiorum tribuen- tum effingi, qualem Ambrosii tempore habuerat. Al
dam esse censet dictus Puricellus cap 87, alleiiato trac- ciip. S5 ista habet hic indicanda : Coramunis passim-
tatu Francisci Stavoii et Socielale Jesu quem iit vinim que per Ecclesiam Catholicam recepta opinio ha;c
• Ecclesiasticx historix admodum peritum, laudat. Fuit eratpriusquam CardinalisBaroniuseamerroris ma-
eadem historia ut vera et sincera omiii plane lempore argueret.cum in suis Notationibus ad Martyro-
nifesti
xslimata, et ut talis reiata a Vincentio Bellovacensi tib. logiuraRoraanum subdie quarta Apriliset undecima
18 Speculi historialis cap. 3.3 ; 5. Antonino, par. 2 Novembris, tura etiam in Annalibus ad annura Contra 0[n.
Chronici tit. 10 cap. H § 4; Petro ile Nataltbus, lib. Christi cccLii et ccccii, nec nonetiara in S. .Ambrosii
ntonem con-
Irarlam,
10 Catalogi cap. 47. ct passim ab aliis, qiios enumera- Vita, quam ejusdem operibus, prslopostea impres-
re loncjum foret sufficiunt Sanctorum Acta in quibiis sis diligenter a se collectam prsmisit.
:
Hisnamque iu
eadem historia attinijitiir. Auctor pervelustiis Vitie S. locis doctissimus ille antiquitatis vestigator acerrime
Antonii Pailua, ad diem xm Juiiii illuslrands, asseril contendit, S. Martini funusminimevero per S. Am-
hiinc Sanctum apud Montem-Pessulanum inter con- brosium procurari potuisse ; quippe cura hic obierit
Auclor Vita- cionandiim, capite opeito iiiclinatum, aliquamdiu per- anno Christi cccxcvii, Martinus autem quinquennio
S. Anlonii de
mansisse ; interim mirabili modo fuisse in propria post, sive anno ccccii. Qus quidem Baronii doctri-
Padua.
ecclcsia, et sub summo sacrificio Alleluia ceciniise, na, tametsi recenter tradita, et tot tantisque vete-
queraadmodum, iiiqnit, olim S. Ambrosius legitur rum scriptorum ac monuraentorura testimoniis ad-
beatissimi Martini funus, licet procul corpcre abes- versa, et ipsa vel etiara novitate suspecta ; mirum
set, curavisse.Dedimus viii Januanii Vilam B. tamen est quantopere postraodura plerisque visa
B. Laurentil
Laurentii Jiistiniani, aBernardo Jiistiniano seriptam, fuerit vendibilis et palmaris. Itaque cura recuden-
Juitiniaiii, in qiia num. 46 dicitur venerahilem Eucliaristiamsacrx dum Breviarium Ambrosianum, nou de-
typis esset
cuidam Virgini, maijns sanctitatis, seb absenti, imper- fuere viri graves,
qui Cardinali Archiepiscoque
constans sen-
tiisse : etn. 47 adilit iltnd facilius credi posse, quippe nostro Federico Borromseo religionem injicere co-
tentia Fede-
cum legerimus Divum Ambrosium, cum esset Me- narentur, ut miraculura e Matutina S. rict Bone-
ejusraodi
diolani, DiviMartiniexequiis interfuisse apud ulti- Martini Lectione, recitari jam solifa, detrahl jube- mxi.
mas Gallias : Divura Severum item Ravennatera ret, tainquara comraentitium, nec ulla prorsus fide
Episcopum ad S. Gerainiani exequias Mutinam in dignum. Sed immotus ad hffic, nec e sententiae suae
spiritu concessisse. In, Vita S. Severi, a uobis diem statu quidquam dimotus Cardinalis, antiquitatem
primum Febriiarii elncidata cap. 6, auctor ob dictum ipsam, summo semper, si quisquam alius, in ho-
S. Sfveris miraculum ista addit : In hoc specialis doni miraculo nore ac pretio habere solitus, praecise respondit;
Episcopi Ra- sestimare non immerito debemus Sanctum Doraini non ita facile derogandam esse fidem historiae sacrae,
vennatis
Severum Archiepiscopum, per omnia B, Ambrosio quam tantus Ecclesiae Doctor, sanctitate, prudentia,
aequiparandum : quia ut ille beatissimus Hierarcha gravitate, sapientia, eruditione commendatissimus,
S. Martini incompar.ibilis viri natahtio deservivit, Gregorius Episcopus Turonensis, circiter annum
sic et iste B. Geminiani. Nam ut cap. 3 dictse Vitse Christi DLxx ad eam Sedera promotus, ac circiter
S. Severi,et cap. i Fitx S. Geminiani, a nobis ad Dxcv postea defunctus, non temere sed absque du-
diem xxxi Januarii illiistratse, traditiir ; S. Severus bio e continuata Turonensium traditione, certisqne
s. Gemhiia- celebrans Missam Ravennse- cum Lector illius Ecelesiae raonumentis acceptam (vel etiam e
, epistolam S.
nkEp Mu- Jubens histo-
Pauli esset recitatiirus, in extasim raptus, interfiiit Mediolanensis, e quibus alia tamraulta in suos con- Tiam Tctineri
tinensis.
exeqiiiis S. Geminiani Mutinae : qiiod Ravennates, traxit libros) tara fidenter litterisinter S. Martini in BreoiaTiis,
missis Mntiiiam nuntiis, verum esse deprehenderunt. miracula (qua quidem in re illum quam maxime
Florueiunt eodem lempore SS. Marlinus et Ambrosius cautura esse oportebat) consignasset : quamque pos-
prxdictique diw, ^ed aiiie iUosdefuiicti, SS. Geminianus tea coramunis non Ambrosiana modo, sed etiam
et Severns, Joaiines etieni Bruijnian parte tertia Vitai Roraaufe consensus Ecclesiffi comprobasset quin :
et B. Lid-
u-inx B. Lidwinx xiv .Jprilis niim, ^ZG asserit, abliac\i- etiam cujus defensioni sua non deessent rationum
sum spirituni Geranli Coloniensis in jEgypto mortui monumeuta.Irent igituripsi, sibique uni hunc scru-
evolantem ad aethera, Domino concedente, qui pulum reservarent: se quidem noUe utin ea Brevia-
gloriosum Antistitem Ambrosiura de obitu sanctissi- rii Ambrosiani parte quidquam innovaretur. Quo-
mi Confessoris Martiui certificavit, et exequiisejus circa nec aliquid exinde innovatiim fuit. quodque
interesse fecit. Nolnmus adferre plures hiijus generis supra recitibamus, in hanc usque diem constanter
apparitiones, passim in Historiis sacris et Actis Saii- perseverat. Hxc Puricellus in Basilicx Ambrosianz
ctoriim obvias. moniimentisanno mdxlv excusis.
11 Laudalus ante Puricelhis in Moniimentis Am- 1 Ferum corruit pnescripta Baronii argumentatw,
brosiante Ecclesix cap. "b et seqiientibns agit de Basi- perobilum lam S. Marliiii quam S. Ambiosiiad ve-
licaFanstx, etcap. 82 asserit, prope Ecdesiam Faustse ram clironologiam e.ractuin. Nain satis superque os-
(ieniqitepi-
ctura in f>a-
in Odeo expressam basilicam .^mbrosianam, et tensum est, S. Martinum onKocccxcvii, die vui No-
sillca Faustx inscriptum nomen Memol.vnium. Infi'a vero, inqnit vembris mortuum et xi depositum fuisse : et Jam lioc
S. Ambrosius Missam celebrans, altari sub tribuua tractatu hactenus est dtmonstratum, S. Ambrosium su-
rectus quidem at dormientis in modum accumbit, perfuisse iisque in Sahbatumsanetum Pascbx aiini se-
capite supra cubiti dexteri raanum reclinato prae- :
quentis cccxcviii;(;»0(i vel maxiine con/irmaturex ipsa
terea vero etiamLectorcoram nonuullis aliis,Missa3 S. Gregorii Turonensis relatione, qiiod S. Ambrosius
sacro adstantibus, somnique ilhus novitatera pariter interfuerit exeqiiiis S. Martini, Plnrimum ergo gratu.-
ac diuturnitatem mirantibus... Ex adverso latere laniur Ecclesix Ambrosianx iirbis ei provincix Me-
inscriptum ToRONic.i, et in eadein ecclesia dum S. diolanensis ile tani prxdara antiquitate ab Eminen-
Martino fiinus celebratur, S. Arabrosius itidem tissinio Cardinali Borromxn tam constanter conseivata :
illi praesens adnotatur, et subjecti versus sunt hu- utinam ct alibi idemfactum fuissel.
jusmodi. 14 Decessisse ergo S. Ambrosium dicimiise.z hac
mortali vita Indictione xi, luiperator Honorio rv et
Aprilis T. I X Eutjcherio
.
DE ANNO ET DIE.
\llCTOnF. G. II. Eutychiano Consulibus, tii nocte Sabliatum saiii-lum perlinere; in priori isla controversia, negtecla omnium
cxordienle. Nunc si aiiiiits incipialiir ali inilio Janttarii anliqnorum Marlijrotogiorum imo cl Palrum auctori-
aul prsiviti Nativitale ChrUli, numcraniliis erit anuiis late, Ctirislum pa.^sum fuisse votunt ili Nonas Apritis,
Q*io crrore ad hunc memoria
cccxcviii; si vero lanlum auspicemur afe.sto Paseliali, licel dietn nutta ejus in ullis fastis
vidroliir tw
uli olim solcbat fieri lola Galiia eliam Cisalpuia, alqne celebrclur,
talis S. Am-
brosii rrje- oileo Mediolani fuerit dies isle, ultimus dies anni ccc- 16 Baronius iu Notationibus ad diem iv yjprilis
Hefiitatiir
cfus iii A xcvii. Ipsc S. Amhrosius de Mijslerio Pasehx eap. 2 probarc nililiir suam senlentiam ex concitio Carlhagi- arginiicn/titit
Aprllis,
asserit essc Pasclia vere anni principiiim, primi nensi, habito Kalendis Septembris Caasario et Attico ttc S .Silll
.pliciatio
mensis exordium, r( ul cap. irfi.rei'nf recidivatura fi- Consulibus, id est diclo anno cccxcvii, co quod ihi cap.
deiannua; felicitatis gaudium : etrursus cap. 5 i//i 48 ista teganlur : De
Donastistis placuit, ut consu-
esl optabilis annis festivitas, et exordia gignensium lamus Fratres et Consacerdotes nostros Siricium et
rerum. ElS. Grcijorins Turoncnsis, dcin in /ine His- Siraplicianuin ; el Siricium opinatur Romanum Pon-
lorix Francorum coUigens suinmam aunorum mun- tificem, qiiem lunc adtiuc vixisse supra diximus; Sira-
dialiura, numeral a transitu raaris usque ad Resur- plicianura,. DPio conjeclat fuisse Episcopum Mediola-
rectionem Dominicam,et a Resurrectione Dorainica nensera, quod misqiiam tegitnr. Ciim Ambrosius, prx-
ad transitum S. Martini. Qimic valdc noiandum esse lcr consueludinem, cxPrxfeclo provincix Mediotanensis
censemus, ob errorem, quo aliqut hnjus differeniix ig- et sotiim calechumeno , etigerelnr, in Episcopum ; ac
nari, utrumque annum cccxcvii, qucm atii finiebanl dein baplizatus, posl alios Ordines sacros susceplos, essel
pridie Paschalis, supposuernnt pro eo,, qui jani ab Episcopus cotisecralus ; in ejus aiixilium ct directionem
inilio Januariiaut Nativilatc Chrisli snumcursnm ce- misil S. Damasiis Papa dictum Simpticianum egregix
peral. Deindc posilo erroneo Iwc fundamenlo, qussie- erudilionis et speclalx virlutis Presbijlerum Romanse qtiati is
runl in quem mensis dicm lali anno SaUtalum sancliim Ecetesix : sux conversionis se debere fale-
cui initium atino 397
fueril Sle-
convenisset ; et IV Aprilis invenienles, neque jam dnbi- lur S. ylugustinus tib. 8 Concessionum cap. \ et %, a
diolatii Bpi-
lanles,quin esset verus S. ylmbrosii Nalalis, ad eiim Spirilu sanclo instigalus, ut ad eum pergeret, qui sibi scopus.
diem nomen ejns Martijrologiis inscrip.serunl : quod bonus apparebat servus Dei, et in quo lucebat gratia
utrum recte factum ab iis essel, olii scrutari operosius Dei.qui ajuventute suo devotissime vixerat; ac tim
negtexerunl, eo quod dies depositionis cetebrarelur in longa ffitate . in tam Iiono studio sectandje viae di-
Ecclesia Mediotanensi die qninla infra Oclavam Pas- vinae multa expertus, multa edoctus sibi videbatur,
chx, et ccteberrimus cutlus S. Ambrosii in Ecclesia et passim pater Episcopi Arabrosii habebatur : quem
Mediotanensi et Romana, itemque apud Orientates in hic ut patrem vere diligebat, ac moribundus successo-
Eeclesia Grxea et apnd Oeeidentalesin ffispania, re- reni desiderabat dicens : Senex est, sed bonus (erat
novarelur die Ordinalionis Episcopalis \n sciticet De- enim Siraplicianus aevi maturior, ii(i Pautinus tesla-
cembris; atque ila error illetaliiis repere potuil Porro. . lur) a quo cnm S. Auguslinus tum atia mutta tum Vic-
trecenlis et Iriginta ut minimum ab obilu S. Ambrosii lorini Rhetofis conversiotiem audivisset, animo ad liunc
elapsis annis, primus, qnanlum assequimur, erronei imilandum exarsit. Qiiidni ergo, ciim Synodo indicalx
non sciret
isliiis calcuti auclor vet sallem teslisinvenilur Beda ve- Carlhaginensi interesset S. Auguslinus, ac sciret S. Presbyler scd
nerabilis, in suo geniiino Marlijrologio lanli Sancli ^mbrosium mutlis ingruenlibus negotiis impediri, for- S. Auptsiino
Nalatem n Apritis indicans his simptiabus verbis : san et adversa valetudine vexari ; volueril loca S. Am- nolissimus.
tn variii MediolanodepositioS. Ambrosii Confessoris.Sfrfam brosii consuli Simpticianum, virum sibi oplime notum,
Marti/rolo- seculi sunl atii, eliam adjnnclo protixiori etogio. Fto- qni qnseslionem diclo capile 48 proposilam exacle nove-
glisr rus, Rabanus. Wandetberlus. Usuardus, Ado, Nollie- ral, scilicet usitalum opud Romanos el Mediolanenses
rus, et passim recentiores. morem baptitandi infanles. Prxterea ad capiit 47, quod
)5 Conali fuimus sacram memoriam Jesu
iltustrare prxcedit in dicla Synodo Carthaginensi de Scripturis
Ctirisli,pro satule humana crucifixi ad diemxxYMarlii: canonicis, qux in Ecdesia. tegunlur, passim in omnitms
et pro ea vindieanda atlegavimus ullra triginla
isti diei Conciliorum edilionilus subnolalur, iltud capul haberi
ad <iux op antiqua Marhjrologia, quorum veluslissimum S. Hie- alterius Concitii Carthaginensis, posl Consutalum Ho-
peltitrim(-
romjmo Iribuilur. Eumdemdiem exvaiiis anliqui lcsla- nori XII elTlieodosi vii cetebrali.
ramiir ab Quapropler sust>icio esse
iis, qtti IIC- menti fignris confirmavimus , nec non ex lestimoniis posset.sequenseapiUltS simitiler atiunde acceplum esse,
gatit Chri- Terluttiatii, Auguslini , et Bcdx , et quidem lesle S. aut nominibus perperam inserlis haberi corruptum adeo-
ilum 25
Augustino, sicutamajoribus traditum suscipiens Ec- que tiquel inde circa obilum S. Jmbrosii nihit posse
ilartii mor-
titum. clesiai custodit aucloritas, octavo Kalendas erui; neque ob tam debite argumenlum debere utlo modo
Aprilis
conceptus traditur, quo et passus. Inlerim qui hic rejici aucloritatem
, Pautini, Marcettini Comilis, S.
pro obilu S. Ambrosii ad dietn iv Apritis, et conse- Gregorii Turonensis et Ecclesix Mediolanensis Sed .
quenler ad anniim Christi cccxc^ni conslitueiido Marlg- liaec exercitationis causa viris erudilis et Ecctesiasticse
rologiiim appettant fidcm, eaqiie sota piilant
etidi posse anliquilatis amanlibus proposita cupimus , ut reiveritas
tam cerlas et irrefragrabites aucloritates quibus eam etucescat.
,
morlem ostendimus ad anmm cccxcviii el xvii Jprilis
MONITIO AD LECTOREM.
Catalogo secundo Pontificum svpraretato, optaremus
In ea qux habenlur de diedus, quibus
sub
Episcopatus cessavit, alio charactere excusa fuisse.
fmem singulorum elogiorum
qmd videantur a posteris subinde aut addita, aut numeris mutatis vitiata, aliqua con-
fusionem adferre.
In Appendice m tomi nonnulla attinguntar de
S. MarceUini lapsu et poenitentia. uti etiatn de
S. Felicis n Pontificatu.
INDEX
INDEX SANCTORUM
AD DECEM PRIMOS DIES APRILIS.
Priorum chronologia ordinatur 779. cap. 8 De
anno dataj signataeque Regula;. B. Alberti et
S. Dionysii Papa; sigillis fictitiis, ac Ordinis
9 Alidiesus M. in Perside ex Menxis 82t signo recentiori 782. cap. 9 Breviariura exusu
2 AbiinJius Ep. ComensisOl Vita. Cap. 1 Patria, sancti Sepulcri, Ereraitis pr,a;scripfura in Re-
familiaritas cura S. .\mantio. Episcopatus. gula, quale fuerif; quale Martyrologiura 785.
Zelus contra htereticos 91 mji. 2 Missio Con- cap. 10 Regula a Summis Pontificibus appro-
stanfinopolim jussu S. Leonis Papas. Zelus pro bata 787. cap. 11 Regula .\lbertina a Romanis
fide a Thodoreto laudatus !)3. eap. 3 Coneilium Ponfificibus aucfa et raitigata"90. rap. 12 de
rP. Mortuus resuscitatus 94 Reliquia» Pragae Carpifa seu cappa barrafa Carraelitis ab .\1-
899 berto concessa 792 cap. 1 3 Posterorum circa
9 Acacius Ep. Amidse in Mesopotaraia ex Socrate. Carpitam errores, ejusque in albara cappam
et faslis 823 mufatio 794
8 .lEdesius M. Alexandrife ex Eusebio et M/iriijro- 6 Araan.lus, ComesGisalbaeinltaliaM. «j (/(;/!c«o,
logiis 743 Bartholomxo de Pereijrinis et Donato Calvo 54S
4 Aelius Ep. Barcinone M. 1 sec. ex Marlijroll. 8 AmanfiusEp. Cami ex Breviario et VitaS. Abun-
320 dii Ep. successoris 743
b Afri Martyres sub Geiserico in P.ischate passi. 8 Ammonius M. ex Martyrologiis 742
ex Viclore Ulicensi el MnrtyroU. Rom. 399 2 Amphianiis M. in Africa ex Martyrologiis 67
10 Africanus M. Afer 8bl , Vita ex MS. Grxco 9 Anastasius M. ex Marlijrologiis 818
832 9 Aufonius Pavonus M. Ordinis Praedicat. Savi-
1 Agape, M. Heraclere (•x.Vaifi/ra/nsi/s 9 niaci inPedemontio 844. Compendiiim mar-
3 Agape, Chionia et Irene Virgines sorores Mar- Ambrosii Taegii 845 Senten-
tyrii, ex coUectione
tyrcs §. 1 Acta martyrii antiqua Latina et tia contra homicidas i;.r Chronico Ord. Prmdi-
Grseca per Metaphr.isten. Cultus sacer apud cat. 843
T/atinos et Griecns 244. §. 2 Acta Graeca pos- 7 Aphraates Anachorefa in Syria 661. Vita auc-
terioris scriptoris discussa. Errores aliorum tore Theoiloreto Ep. Cyri 662
detecti 246. §. 3 .^.nnus et dies raartyrii 247. 2 Apphianus M. Ciesareae in Patestina 60. Acta
Arta martyrii aiictore antiquo in Vita S. Anas- Martyrii auctore Busebio teste oculato 60
tasise. ex plitribus MSS. el Momlirilio cap. 1 Do- 10 Apollonius Presb. M. AlexandriK ex MioU. 834
micilium et captivitas Aquileiie 247. Cnp. 2 7 .Vquilina junior Sinope ad Pontuia Eiixinum
Profectio Diocletiani et sanctarum Virginura M. ustulata 059 660
Thessalonicam. Acta coram Dulcicio Praeside 3 Arestus M. Thorais in Scythia ex Mroll. 244
divinitus punito 2i8. cap. 3 Acta coram Sisin- 8 .Asyncrifus Ep. Hircania; M. rx Mcn.ris 738
nio Cnmite, et martyriiim 249 3 Attalas Ab. Ordinis S. Benedicti Tauroraenii in
2 Asapifus M. TliessaIonic:c. cr Mortijrotofjiis 08 Sieiliarx Clirouico MS. et Cajetano 253
3 Agathemeriis M. in Mysia. ex MttrtijrolngiisWi 7 Aybertus Presb. Reclusus Ord. Benedictini iu
4 Agafhnpus DiaconusM. Thessalonica; 320. Acta Hannonia 669. Vita auctore Roberto Archi-
ex MS. Grieco, Cap. I Ordo, captivitas, cnn- diac. Ostrevandensi. Epistola ad Alvisum Ep.
stantia in fide 321. cop. 2 Oratio in carcere Atrebaten. 671. Cop. 1 Pia adolescentia. Vita
322. cap. 3 Ifarata confessio; martyriura 323. eremitica Romanum iter, ingressus in Religio-
Acta Gr.-eca a pmj. xxxviu ad xiii. nem 671. cnp. 2 Reditus ad erecium. Vitaas-
2 Agatophus M. Thessalonicm f.r Mariijrolncjiis 68 perriraa. Saierdotium 673. cap. 3 Zelus ani-
1 Alexander M. Thessalonicsp pj; .Varfyra/iijiK 9 marnin. Confessiones aiidita; 675 co/i. 4 Obitus,
10 AleXHnder Afer M 8(>0. Vita MS. Gra;ro861 m sepultura, miracula 679. Miracula recentiora
8 Albertus Episcopus Montis-Corvini in .\pulia ex yariis 677
432. Vita auctore Alexandro Ep.Vulturariensi B
ex MS. 433
8 Albertus ex Canonico Regulari Episcopus pri- 9 Badimus seu Eaderaus Archiraandrita, M. in
mum Vercellensis, dein Patriarcha Hierosoly- Perside 821. Vita ex MS. Graeco 822. Acta
mitanus, Legatus Apostnlicus, et Legislafor Gra;ca pag. xxxv et scqueiiti.
Ordinis Carmelitici. Cn/i. Vitaante Patriar- I 1 BasiliusM. apud Grfficos ex Menieis 10
chatuin, ex Monuincntis Ecctesiie VerceUeusis 9 Basiliiis M. Ex Marlyrologiis 818
7fii. cnp. 2 Praedictis confrarioe iiarrationes Bedajunior mon. in territorio Rhndigino. Ge-
absqiie ulla veri similitiidine excogitafie cap. 3 nuLB quiescens 836 Vifa ex MS. Cap. Or(us, 1
ediicatio, vita Clericalis in palatio 838 cap. 3
B. Alberti ad Patriarchatum Hiero.solyinita-
num vocatio et eo gesta) 777. cap. 4
res in Vita monastica, prodigiis ccclestibus illustrata
Obitus et culfus in Ordine Carraelitarum 770. 859. fiip. 3 Translatio corporis GavelloGenuam
cap. 3 Regula quibusdam in Carmelo eremitis 862. cap. 4 cultus apud Genuenses 803
prsescripta 773. cap. 6 Conditio et numerus 3 Beiiignus M. Tomis in Scythia f.r .Vnrfyro//. 244
qiiibus Regula data : h»c vero unde sunipfa 6 Berthamus Ep. in Scotia ex Breviar.Aberdonensi
explicatiir 774 et 909. cap. 7 Definitur .-etas et aliis 602
Brocardi, ad quem Regularaissa, et primorum 2 Bythonius M. in mari siibinersus (;.i- Menseis 251
Aprilis T. I. XI C
, :
INDEX SANCTORUM.
tum Ceatificationis 389. cap. 7 Depositiones tio. donum lacryraarum 40
Intcr afllicliones
(estiuni Panorai auditorum 391 cap. 4 Oculorum aliorum sensuum ac lin-
et
guai sanc(a cus(odia 41 cap. b Eleemosynao
H sanctas niunera spreta ; dissidia sublata, Con-
;
ciones. Auctoritas summorum Pontificum de-
7 Hegesippus Scriptor Ecclesiasticus. Ex S. liie- feusa 43 cap. G Morbus : monita visitantibus
roinjmo, Eiiscbioft Miirlyrohijiifi G34 data ; mors , sepultura 4,4,
1 Hereneus M. Heraclea' e.v Marlyrologiis 9 1 Hugo Ab. Bona;valIis Ord. Cistero. Vita ex
6 Herenaeus Ep. i\l. KicomeJise cx MarlijrologUs MS. Boilrccnsi el Vincentio Bellovac. 47
534 9 Hugo Archiep. Rotoniagen^^is 834. Diploraa ex
7 HerraanniisJosefhusOrd. Pr,Tmonst.|S(einfoIdia9 Meiirissio 83S et 904. Vitae coinpcirlium e.x
in Gei-mania. Commciit. prscviiis § iVita ab ocu- Chranico Fonlanell. 835. Translatio corporis ad
lato teste scripta, aliorum opera, ipsiusmet Pra;posi(urani Hasprensein 837
opuscula G79. ^ 2 Temjiiis vita" annus et dies :
I
obitus cultus sacer G81 § 3 Reliquia;, statua;
; .
etimagines. Acta Uomas pro ejus cultu GS2. 3 Illyrius Tliaumaturgus in Myrsinone monte Pe-
Vitaauctore Canonico Steinfeldensi Syuolirono. loponnesi, e.r Men.ris 353
Traclaliisi. Acta in VitaGS3. cap. i Ortus, pia 1 IngenianaM. Thessalonica; cr Afnr/^^io/ojiVs 9
educatio, studia, cultus Deiparae Virginis et 4 IngemmM. ex Marlyiologiis 324
liujus apparitioiles 684. lap. 2 Ingressus in Or- 3 Ireiie soror S. Agapes Virgo et cum illa passa
dinem Priemoustratensem, studia, rainisterium Thessalonic.T vule a pag. 2'i4 ail 250
releciorii C86. ca/i. 3 Otficium Sacristie; con- 4 Isidorus Ep. Hispalensis^ i Cullus Sacer. Vifa
te.nplationes niiri odores collati. Reverentia hic danda. An auctor Lucas Tudensis ? 325.
S 2
:
erga nomen Mariae, hujus apparitiones varias Mortis temims et locus, Hispalis non Bononia.
688. cap. 4 Noinen Josephi impositum et confir- Monarh.itus an Bcnedictinus an Carnieliticus ?
matum ccehtus. Languores ejus varii et bene- 327 et 895. § 3 Testimonia excelleutis doctri-
ficia a ciip. 8 Amor et re-
Deipara accepta G91. nffi, beneficia Hjspanis collata 328. Vita auc-
verentia erga Virgines Ursulanas. Elevatio tore Ciinonico Regulari Legioneiisi, forte
Luca
mentisexcreaturis. Martyrium S. Engelberti postea E])iscopo Tudensi, ex MS. 329.
Cap. i
revelatuni G94. cap, 6 Mentis e.\cessus et sum- Prosaiiia illustris et sancta institutio in litteris
ma reverentia sub sacrificio Miss:c 696. cap. 330 cnp. 2 Nntitia cum S. Gregorio Magno.
7Sanctitas testimoniisapprobata. Eximia ejiis Liber Etyinologiarum scriptus. Scientia
sacra
castitas ethumilitas 698c(/;). 8 Exrellens cari- adversiis hiereses, inprimis Arianam 331.
cap.
tas et putienlia lilio comparata. Alia sanctitatis 3 Orthodoxa fides propagata, in celliih clausi
testimonia 700. cap. 9 In exposiiione Cantici vita 333 cap. 4 S, Leandri Eiiiscopi Hispaien-
Canticorum et aliis nccasionibus redditus invi- sis obitus et libri conscripti.
SuccesMo S. Isi-
sihilis. Alia ei beneficia pra^stita 703. cap. 10 dori 334. cap. b
Cura in institutione Clerico-
Potus subministratus. Murs et sepultura pra;- rum, monacliorum, laicorum. Iter Romanum.
dicta. Teiitationessuperata;70b. Traclatus alter Pluvia ,impetrata mortua resuscitata 336.
:
de obitu, Translatione et niiraculis. cap. i Re- cap. 6 Alphabetum orationis ad tentamenta ad-
ruiu in vita gestarura anacepliala>.osis. Obitus versnrii repellanda et gratiam Dei
promereii-
etsepultura 707. cn/;. 2 Mir.acula in Transla- dam 339. cup. 7 Epistoia; ad varios § i ad
S.
tione et post eani farta 708. cap. 3 Miracula cx MasMneinEineritensem Episcopum 340.
§ 2 et
MS. Marchtallcnsi. Epilogus 709. Processus 3. Ad Braiilium disripulum et liujus responsum
Inquisitionis super fama sanctitatis. Ex MS. 341. § 4 ad S. Braulium 342. § b et G. ad
S.
Steinfeldensi . cnp.
Delegatio Commissariorum
i
Eugenium Archiep. Toletanum et ad S. Leo-
et commissiunis susceptio 711. cn;). 2 Articuli fredum Conlulieiisem Antistitem 343.
cap 8
Commissariis propositi 712. cap. 3 Ocularis Sjnodus Hispalensis. Hiereticus conversus
:
inspectio sepulcri et aliorum monumentorum c;ecus iUuminatus. Epislola; ad varios 34G.
712. cap. 4 Parocliorum Eyflieusinmtestimouia cap.9 Sjuodus Toleti habita. Pra>paratio iu
714. cap. b Depositiones aliorum testium Stein- morbo ad mortem 34b. cap. 10 Obitus, sepul-
feldiffi auditse 71S. cap. 6 Examen Colonite tura, epitaphium, varia encomia 347. cap. 11
inslitutum 716. .A;);)rn((i.r Reliquia; Antiierpiam Abbreviatio Brauiii de Vita ejus
allata; et solenniter exposita; anno 1673
3i9
717 Historia trauslatiouis ex MS.
351 cap. 1
8 Hermes Ep. D,ilin.atia;. Ex Mena-is, 7 38 Maxima Hispania; jiars a Saracenis occupata,
8 Herodiou Ep. Novarum Patrarum M. ex Mcnxh pra;cipua p;iulatim recuperata 3bl.
cap 2 Cor-
738 pus S. Justa; petitum ac S. Isidori impetratum
9 Hilarius M. e,t Mroll. An corpus Compluti pra;via; ejus apparitiones 353. cap. 3 Corpus
Villovicosie, Bononiae ? 817 S. Isidori Hispali Legionem deUtum.
Beneficia
10 Hillarius M. AIexanJria;fxMar(;/ro/o(;)is. 854 accepta 334. cap. 4 Virtutes et objtus
Ferdi-
Himuarus M. Nicomedi^c ex Manijrologiis 534 nandi Magni. Reliquia; inecclesia
S. Isidori
b Hirena;us M. -Nicomediae e.r Marlyrologiis 396 adservat» 356. cap. 5 Caeci et muti
sanati.
10 Holda Prophetissa cx i, lib. Regnm el Menxis Aqua et pluvia concessa. Victoria
de S.iracenis
849 data 3b8. cap. 6 Varii energumeni liberati.
Epi-
!) Honorius M. in Sicilia ex Maityrologiis 397 logus 360. Eadem Acta Translationis
primii;e-
1 Hugo Ep. Gratianolitanus 36 et 892. Vita uia ex MS.
scripta jussu Innocentii
ggg
11 auct. Guigone Priore 9 Isidorus M. ex Martyrologiis
818
Cartliusiensi coaevo ex dupl. MS. el Siuio.
Prologus ad Roin. Pontifirem 37.
Cap. i S. J
Hugoiiis parentes, studia, canonicatus 38. cap. 1 Jacobus de Padua Ord. Franc. M. in
Indiabl
2 Episcopatus Gratianopol. susceptus 39. cap. 3 Vide Thoraam de Tolentino.
Monacbatus Cluniacensis per annum frequens ;
8 Januarius M. in Africa. Ex Martyrologiis. 745
in Carthusia cum S. Hrunone et aliis couversa- 1 Joannes iv Ep. Neapolitanus 33.
Vita auct.
Joanne
1
AD TOMUM I APRILIS.
Joaiine Diacono c.c MS. I^aiic. 33. A!ia auct.
Joaime eccl. Neafolit. Cinieliardia ex MS. M
ejusdfm ccclesix 34
8 Joanne-- do 0]'f,'ania Ab Bellopodien. in Catalonia 6 Macaria M. Alexandrise. Ex Martijrologiis 535
Oril. Pra'inonatr. e.c MS. Clmjsostomi Vamler 7 Macaria seu Madiaria M. Antocbia;. ex Martyro-
Slpvre el Pagio 799 logiis 655
3 Josepluis Hymnograiilius CP. § i cnltus Sacer. 1 Macarius Conf. Hegumenus monasterii Pelicetes
Legalionis Romanai et exilii tempora 2flG. § 2 ex Meniris et MSS. 3
VitiB Scriptorci. Canones comiiositi. Tempiis 8 Macarius M. in Mi\ca. ex Martyrologiis 742
mortis 207. Vita auctore Joanne Diacoiio CP. 10 Macarius Arcliiepiscopus Antiochenus Gandavi
lulorprt^le Jnanne Florito collala cum MS. in Flandria 804. Vita antiquior jussu Eremboldi
Gra'C() 2G8. C»//. i Genus, et in vita raonastica Ab. a nion,iclio Gaiidensi scripta. Ex MSS.
virtutes 2G9. aip. 2 Iter ConstantinopoUm et Cap. 1 Advenlus S. Macarii Gandavum Obitus :
Roniann. Captivitas in Creta 270. cap. 3 Libe- sepultui-a 800. cap. 2 Miracula intra bienniura
ratio. Canones scripti. Munus Scevophylacis post obilura patrata 807. Vita altera jussu
272. Acta Grxai.apu'j. xxx uil xxxix. Sogpri Alibalis post elevatioueni corporis
9 Juilai ad fidcm convei'si, Marijros Leontinis in scripta ex MSS. 808. cup. i Orlus, eduiatio, stu-
Sicilia. Ex iictisSS. Alpliti, Vltiluiieljilii ct Cij- dia, Episcopatus, virtutes, rairacula 809. cap. 2
rini 81C Peregrinatio per Paliestinam. Verbera et vin-
I) Juliaiia V. Priorissa Montis-Cornelii apud Leo- cula tolerata conversio raiiltorum 871. cap. 3
:
dium, Promotrix festiCorporis Chiisti. § i Vitae Miritcula inter peregrinandum, eiiara per Ger-
varii scrijit iies. Locus natalis 433. § 2 Domus maniara p'itrata, 873. cup. 4 Peregrinatio per
Montis-Coriielii, Regula S. Augustiiii ibidera Bjlgiuin. Adventus Gandavum. Miracula 875.
observata 430 § 3 Quare Domus istaaliquibus cap. 5 Sanitas ctelitus collata. Morbus, obitus,
priraitus videalur luisse instituti Pra-rtonstra- sepultura 877. cap. Miracula, potissimum ad
tensis 438. § 4 Tempus vit^e et obitus. Reli- sepulcrum patrata 879. cup. 7 Corporis so-
qnia; translatai, maraoria s-jcra 4iO. Vita ab lennis elevatio 880. ylnakcla De Miraculis et
Auctore coaivo descripta. E.c MSS. 442. £iber patrocinio 882
iciip. i Ortus, pia educatio huiiiilis convcrsatio 2 Marcellinus M. £x il/ar(i/''o/oi)/!s 67
443. Peccata aliena ut pro[iria ab ea
cap. 2 6 Marcellinus Tribunus et Notarius M. Cartha-
defleta. E.xiinius aflectus erga sacriticiuin Mis- gine. cap. i Dignitas Tribuni et Notarii. Prae-
sse et sacrani Eucliaristiam 445. ra/i. 3 As- fectura S. Marcellini in Collatione Carthagi-
sumpti labires corporis et raentis : jejunia et nensi cum Donatistis 537. cap. 2 Familiaris
vigiluB 4iG. cap. 4 Eximia devotio ergo Sanc- notiti:* cum SS. Augustino et Hieronymo. Mar-
tos, Di'iparara Virginem, Cbristiiin incarnatum cellini martyrium et cultus, An patria Tole-
et SS. Trinitatem 448. cup. b Spiritu prophetico tum ? 539
res vari* indicatEe, potissimiim Evx Virgini re- 9 Marcellus Ep. Diensis in Gallia 824. Vitaj frag-
clusae 480. cap. 6 Tentati et a^gi-i adjuli ; dse- mentumprimum Exlectionibus Breviarii Diensis
mones comprossi : Reliqua; detecta; 453. Lib. 2 825. secundumcx ^^ nliplwnis et Hesponsiiriis 824
455. cap. 1 Institulio domus Montis-Cornelii. Hmiuius 826
Persecutiones tolerata; 455. cup. 2 Otcasio ins- 10 Marcellus M. Ex Muriyrolcgiis 85b
tituendie solennitatis Venerabilis Sacramenti Moderata M. Sirmii, Ex Martyroloijiis 334
Corporis et Sanguinis Chri.sti 457. cap. 3. Dicta 2 Magnus M. ^.r .I/(ir/i/ro/o(///s 68
solennitas inter varias adver.--itates promota et Marcia seu Marga M. Alexandria; ex Marlyrol.
coipta celebrari 459. cap. 4 Eadem soleiinitas 535
variis redditibiis coiiatis stabilita. B. Juliana; 2 Maria .Egyptiaca.' Commentarius praevius § i
de ea colloquium cura Eva reclusa 462. cup. 5 Hujiis aetaslonge quam vulgo creJatur antiquior
Persecutio a Priore illata et sedata. Excellentia 08§2QuammaIecreditus sitS. Sophronius Ac-
inoruni B. JuIiaiKC. Mors Episc-jpi Leodieusis tascrii>sisse.Ejuscultusapud Latinoset Gra;cos
404. cujt. Tribulatioues Jubaiue niultiplices. 70. § 3. Translatio Reliquiarum ad varias Eu-
Discessus in varia monasteria, deiii Kainurcum ropa; civitates 71. §4 Reliquuo apud Autuer-
et ad monasterium Salesinnense 400. cup. 7 pienses 73 et 898. § 5 Sciptores de laudibus
Gesta ejus in Salesinnes : prasdictiones varia^ : ejus Terapla coenobia, altaria ei erecta 75. Acta
discessus Fossas. 409. cap. 8 Ulliinus inorbus, ex MSS. 77. Cap. i -A S. Zosima inventa Maria
obitus, sepulliira 472. cap. 9 Miraeula post 77. ra/).2Illi vitse ineretriciae sordes exposita!
mortem 475. Jppendix de Offlcio \ea. Sacra- 79. cap. 3 Conversio etvita inei'enio 81. fa;> 4
luenti ex directione B. Juliana; coniposito 900 Sacra communio pra;bita, sepultura curata 82.
2 Julianus M. Tliessalonica;. Ex Murlyioluijiis 68 Parapbrasis metrica auctnre Hildeberto Epi-
4 Julianus M. £.£ Murlyrologiis 324 scopo Cenonianensi. Ex MS.ixh 84 ad 90. Ins-
2 Julius M. Ex Muilijrologiis 68 truinentum de Reliquiis ad sacellum Regiura
4 Julius M. Ex Murlijrol. Coloniensi 324 Ulyssiponensedelatis 893,894 ActaGrseca/x/j.
XI ai XIX.
9 S. Maria Cleopba;. Cap. i Acta ab Evangelistis
indicata. Affiuitiis cuin Deipara. Ejus et Salo-
Leontius Gisalbje iu Italia. Reliquia; et cultus mes corpora oliin Cnn^tantiiiopoli 808 cap. 2
545 Cultus utriusque in urbe \'erulana, ibidem Re-
1 Leuconius Ep. Treconsis cx Murlyrol. el Officio liquiae et miracula 809. cap. 3 Cultns, Reliquia»
proprio i 3 et miracula in dicecesi Arelatensi 812. cap. 4
10 Licinius M. jEa' il/ar(i/ro/oi;/is 855 Cultus in Hispania, num isticS. Maria Cleopha;
6 Lucianus Gisalba: in Italia. Reliquise et culius sepulta l an eaput Venetiis ? 814
545 9 Mariabus Presb. M. iii Perside Ex Menaeis 819
6 Lucius Gisalbae in Italia. Reliquia; et cultus 545 MarinaM. ex Marlyrologiis 536
7 Udirhius U. ex Martyroloyiis 6S9
8
1 .
XLVIII INDEX SANCTORUM.
MS. vetia 373. Vita auctore Ekkeliardo Pecano
8 Mai-tiiius solitarius GenuEe. 80^ Vita ex
Iliitico. 071. 1 Cieiles patrata, vitaj sanctioris Sangallensi ex Aiitiqiiis Lectioiiibus Hcnrici Ca-
iniliuin 8O:). cap. 2 Vita iniraculis clara. Obi- iiisii 377. cap.Vita moiiastica ejusiiue in ado-
1
tns. Elevatio corporis 804. ciip. 3 niiracula post lescentia virtutes 577. fayi. 2 Ejns et aliorum
elevationein yO-i- profectus sub Marcello Magistro disciplina :
l Martjresiluo cr .l/nrt;/ro/o;/!M 3^4 Sangallensis 578. cap. 3 Superbus tentator Not-
6 Martyres duo .-180310116 iii Pala\stina, terra ile- kcri punitur. Suloiiion fit inonachus, dein Abbas
fossi t'x Mciin-is 537 581. cap. 4 Notkerus Sequeiitiis scribendis in-
Martyres Ires Thessalonica: ex Miirtijroloijiis C8 notescit. Ejus socii Uatpertus et Totilo 584.
Martyres iv ex Mnrttiroloijiis 67 cap. 5 Saiicti huinilitas et crebrai de diabolo
Martyres vii Sirinii r.r Murlijroloiiii.-i S3i victorin; 388. cap. OSenectus, niorbus, obitus,
Martyres x Jsicoiiieilis ex Miirtijnloiji.s eao sepultura 591. Processus Canonizationis. Ex
Marlyres xi iii .\frica ex Mnrtijroloijiis 655 iii.ilcm untiqHis Lectionibiis. cup. 1 Coinmissa-
Marlyies xiv iii Africa cx .Murlijrolnijm 67 riorum delegatio et subdelegatio 593. cap. 2
Martyres .vvii iii .^frica ex M.irtijroluijiis 835 Juratorum testium depositiones potissimum de
10 Martyres xxxiii aut xxxvi .\fri 850. Acta cx miraculis 594. cap. 3 Decernitur et defertur
MS. Gi-fco 851 cultus Beati 600
6 Martyres ccxx aiit CCL iii Persifle sub Sapore
Rege r.r Meiuns 536
9 Martvres cclxxx Hizabtleiises in Persicle c.v Mc-
ii.Tis 819 4 Orbanus M. Ex Marlijroloijiis 324
6 Martyres Dccc ex MartijrologiU 336
2 Martyres soeii S. Polycarpi Alesamlria-. Bx
.l/.VS. Mciim.i Gra-cts et Ariibicis 39
10 Murtyres pliirimi Roinani, a S. Alexandro Papa 4 Palatinus M. Ex Martyrologiis 342
b.iptizati, Ex Actis, S. Alcxaiiilri ct Martyiolo- 10 Palladius Ep. Antissiodori. Ex Actis S. Dcsidc-
giis 850 rii el Marlgrologiis 861
9 Mariis M. cx Martijrologiis 817 3 Paiicratius Ep. Martyr Tauromenii iu Sicilia
9 Mas.sylitaiii Mart. in .\tVica ex Muitijrol. Rom. 237 Serino eiicomiasticns aucfore Gregorio mo-
et S. Aiiijn^tiiio 818 nacho Paguriensi, interprete Augustino Flo-
2 Mastesus M. TliessalniiioEB cx Murtjrologiis 68 rito. cap. 1 Exordium de S.inctorum vener:itio-
4 Matiirinns M. cr Murlijrolojiii 3-2 i ne. Collectio virtutura S. Pancratii 239 cap. 2
6 Maxiina JI. .\lex:inilri;e cx Muilijrologiis 335 Hujus raissio ad Siculos labores et arumnffl ia
:
7 Maxima M. .\iitiochiiB ex Mnrtijiolugiis 600 liorum conversioue. Martyrium 239. cap. 3
8 Maxiiua M. Cartlia)»iiiis cx Murlgriilogiis 742 Virtutes Patrura antiqiii Testamenti et S. Pau-
10 MaximusAlerM. 851 ViUcxMS. Gneco 832 cratii inter se collatie. Ad hunc peroratio 241.
1 Meliton Ep. in Sanlinia cx Miirtijrologiis 10 Odte auctore S. Josepho Hyranographo ex Me-
Meliton Ep. Sardiiira ex Yuriis, an Sanctus ? Ejiis luvis Siculi.i MSS. 242
scripta 1 Paucratus M. Alexandrisi ex Martijrologiis 396
7 Milites cc Martyres Synope ad Puntum Eiixi- PanterusM. Tliessalonicie « .l/aiVyro/ojiis 9
num, capiteplexi 659,060 ParthcniiisM. Thessahinicae rx Martijrologiis 9
7 Modestus M. in .\frica c.r 3/i/r/ym/o;/ii&' 655 Parihenus M. Arineiiiis cx Murtyrologiis 9
6 Moyses M. Nicomedise ftr M(/r^;;/y/o;/iis* 5.34 Pateriiiis Reciiisus Paderbornae in Westphalia.
2 Musa Virgo Romana ex S. Greijorio et Munijrol. Ex MS. Mariano, B. Pelro Damiano el Fastis
94 892
3 Patricius M. Tomis in Stythia ex MartyroL 244
N 4 Paulus M. cx Murlgrologiis 324
7 Peleusius Presb. M. Alexandriae ex Murtgrol.
3 Nicetas Conf. Hegumenus Mediciensis in Bithy- 056
nia253. Vita auctore Theostericto inonacUoet 8 Perpetuiis Ep. Turouensis. Cap. 1 Tempus Epi-
discip. ex MS. 234 cap. i Ortus,
Grieco raticano scopalus collati. Templura S. Martini et alia
studia, vita raonastica 254. cap. 2 Regimen mo- constructa. Hujus os^a translata 744. cap. 2
nasterii. Athanasius ei adjutor datus. Adhorta- Concilia liabita. Jeiunia et Vigiliai ordinatre.
tioadsuos256. cfl/i. 3.\lije virtiiies etmiracula. Obitiis, cultus sacer 746. cap. 3 Testamenfum
Obitus Anastasii et S. NicHphori ilecessoris 233. ejus 747
cap. 4 Ha?resis icoiiomacliorum exorta et pro- 1 Peirus de Senis Ord. S. Franc. M. in India 31
pagata 259. cap. 5. Dicta hairesis a Leoiie f^iilc Tli'mi;iiii de Tolentino.
Arraeno resuscitata cuni niagua persecutione 4 Plafo HegiimJnus Synibolorum et Sacudionis,
261. cap. 6 Variic alllictioiies S. Nicetae illatae dein Incliisus Stiidii CP. 302 Oratio Funebris
in carceribus et exilio 203. cup. 7. Ultiini /inni auctore S. Tbeodoro Studita ex MS. Grxco Va-
vitae : niiracula. Acta Grajca
obitus, sepultura, ticaiio 304- cap. 1 Ortus, educatio, secessus in
xx ad xxx.
3 pagiiia 264 Bithyuiain 364. cap. 2 Vita monastica : virtu-
2 Nicetius Ep. Lugdunensis 96 et 892. Vitoe epi- tuni exercitia 365. cap 3 Priefectura monasterii
tome ex libro S. Grcgorii Turoneiisis de Gloria Symbolorum : excursiis Const.intinopolini 367,
Confessorum 90. Vita prolixiorex eodein Gre- cup. 4 Prafcctiir.i monasterii Sacudionis. Ve-
gorio de Vitis Patrum cap. 1 Ortus, studiT, neratio imaginum propugnata in Concilio 308.
Sacerdotium 97. cap. 2 Vita in Episcopatu : cap. 5 Varia tolerala oh reprehensum adulte-
Obitus, testainentum, casula97. ciip.i et 4 Mi- rium Conslantiiii et Theodotes 309. cap. Re-
racula post mortem patrata 99, 100 Vita anti- clusio Constanlinopoli. Nicephori Inip. contra
quior exMS. 101 eum asperit.as 370. cup. 7 Extremus raorbus et
1 Nicolaus de Arcu Ord. Cisterc. in Silicia, ex Ca- pius obitus 372 Acta Graeca a pag. xLii ad li.
jclam 49 6 Platonis apud Grtecos Ex Mcnxis 337
6 Notkerus Balbus monachus Sangallensis in Hel- 5 Plantus M. Nicomediie. Ex Martyrologiis 396
8
AD TOMUM I APRILIS.
8 Phlegon Ep. Marathr]ni.s M. cx Menxis 738 scpultura 30.5. Lilie. 2 Miracula po«t mortem
6 Philaretus mon.ichiis in Calabria ulteriore 602. diiohus capitibus dediicta 307. rap. 3 Canoni-
Vita auctnre Nilo co,-gvo, Iiiterprete Augustino zatio. Bulla Urbaiii IV 312. lipilogusAiX Cices-
Florito IJOij. ra;/. 1 Palria Sicilia. Ailolescentia trenses 3(6
et institiitiu G04. criji. 2 Sicilia Saracenis ere- 6 Romana M. Sirmii ex Marlyrolngiis 634
pta. Disce>sus S. Philareliin Caiabriam 605. 6 Roinana M. Nicoinediie ex Martgrologiis 534
cap. 3 Delil)eratio de statu Vitie. Vita monas- 6 Romanus M. Nicnmedire cr A/or/jra/oji/i* 534
tica in inoiiasterio S. Eli» 006. «;;. 4 Cura 6 Rufina M. iiirmn ex Marlyrohgns 634
arrnentnruin et equiiriim su^cepta: vita solita- 7 RiifiiiiisM. iii Africa cr A//ir/i;TO/o(;w 655
ria 008. cii/i. 5 KeJitus ail monasteriurn. Hor- 7 Rufinus Thaiiiiiiiturgus , Diaconus Sinope ad
tulani officium ; magna alistiiientia 610. ra/i 6 Ponlum Euxiiium M. capite plexus ex Menxis
Monita pia ejus: benigiiita^ in peregrinos; piae MSS. 639
exercitationes 611. cnii. 7 Murhus, inors, se- 9 Rufiiius M. ex Martyrologiis 818
piiltura, iiiiracula 613. Biiilngus 618 3 Uufus M. Toinis in Scjthia ex Martyrohgiis 'iii
8 Philaretus Mnn. Ordinis S. Basilii M. Ex Caje-
lano de Vilis Saiicloriim Sicilix 749
4 Phorhinus in veiieratioiie apuil GrtEcos Ex Mc-
nwis 374 Satullus M. px Martyrnlngiis 67
10 Pinnadus sieu Pinnatus M. fij; jV«i(i/)u/. 8-53 Salurniuiis M. Thessalnnica? er Morlijrohgiis 9
8 Piunarus M. Ex Marlijrologiis 742 Saturniniis M. ex Marlyiohgivi 67
2 Polycarpiis M. AlexanilriiE. Ec Menol. Bnsdii Satiiriiimis M. ex Mariyrolngiis 324
Imp. cl Menscis 59 Saturniiius Ep. Veronen. Ex Martyrol. et scriptn-
5 Poinpeius M. apud Grajco*. Ex Meniris 397 ribii^ Veronensilnis 6(iO
10 Pnmpeius AferM. 850 Vita fx Af.S. Gneco 8.51 S:iturninus M. Alexandriae ex Martyrologiy 854
2 Puhlius M. 'niessahiiiicie jVrirti/rotojiK 08 d Saturus M. an Sirmii ? cx A/fli7;;ro/iji;/(s 534
4 Puhlius M. e.r Morlijroliigiis 324 Siityriis M. Nicomedia; ex Martyrolugiis 534
8 Piiella; qiiiinjue ex Lesbo M.arlyres ex Meniris Secundus M. Arinenus ex Martyrohgiis 9
398 Seciindus M. Sirmii ex Marlyi ulngiis 534
9 Prorharus e primis Diaconis Ep. Nicomeilien. Siineon in venerationeapud Griecos. ExMennis.
et Mar. .^nliochiffi. Ex Acli.<i Ai>ost. Fnstis Griv- An ilisci[uilus S. Marciani "? 374
cis el Lalinis 8IS el 900 SirmiimM. ex Murtyrohyiis 817
2 Prociila M. £"i Jl/«r(i/ro/o5!i.s 67 Sixtus M. NirnmediEe r.r Martyrohniis 534
2 Prnciiliis M, Tliessaluniciu c.r jl/nr/i;)vj/o<;;/s 08 Sixtus seii Xistu^I Pontifex Romaniis M. cap. i
1 Prudentius Ep. M. Atin:e in llalia de ejus Mar- Cultus, aiias, Acta 533. cap. 2 Translatio S.
tyrio, aet.ite, etcultu ex Variis 12 Sixti Roma Aletniim900. cap. 3 Nova corjioris
4 Publiiis in veneratione apud Griccos. Ex Magms sancti inventio et irauslatio 902
Menxis 302 Solufor M. Nicnmediie ex Martyrologiis 534
10 Pulihus M. Ex Martijrohgiis 855 Snhitnr M. r.r Martyrohgiis 742
Stephanus M. in yEgypto Ex Martyrologiis 9
Q Surcessnr M. Ex Murlijrologiis 742
Siiccessus M ex Martyroloyiis 324
6 Quartilla M. Nicomediie. Ex Marlyrnl. 534 Successus M. .AlexandriiE ex Martyrohgiis 396
1 Quintianus M. Armenus Ex Marnjrohgiis 9 Siicessus M. Nicnmediie rx .^/oi7^ro/o^/(5 534
4 Quiiitilianiis M. Er Murigrolnjiis 32i Successus M. ex Murtyrologiis 853
5 Qiiintus M. Al-xandri.-e. /;'.r Mnrlijrnlogiis 396 Synnidia M. Torais in Scythia ex Martijrol. 244
6 Qiiiri.ica M. NicoinediiE. £.r jl/uiVyro/oj/js 534
2 Quiriacus .M. Ex Marlgrologiis 67
6 Quiriacus M. Nicomediie ex Martgrohgiis 534
6 Tegiiliana M. ex Martymlogiis 536
R 10 Terentius Marlvr Afer 830 Vita ex MS. Gr«-co
851
8 Redemptus Ep. Ferentinus in It alia. Ex Gregn- 2 Theodoliis M. TliessaloniciE /'J .Vort^^ro/ei/iis 68
rio Magno et Marigrologiis 748 5 Theodoravidua.sanctimnnialisThesi^alnnicaj^OS.
2 Regina M. Ex Mnrtyinlogiis 67 Eiii-omiuin per Nicolaum Cabasilam .4rchiep.
3 Ricbarilus Ep. CiiestriiB in .\nglia 276. Vita r.t Thessiilonic. er MS. Grarco Casareo Viennetui
Joanne Capgravin. cnp. 1 Vita, studia, niunia 404. cap. 1 Patria, natales, conjugiiim 404.
ante susreptum Episcopatuin 278, cap. 2 Pro- 2 Vita mnnastica et virtutes 405. cap. 3
ca;i.
motio ad E|iiscop:itiiin, hibores, virtutes in eo Laudum Synopsis et cum aliis Sanctis compa-
munere 279. cup. 3 Pnedicatio, ohitus miracula ratin 40G. Acfa Grieca a pag. u nd Lv.
281. Alia \ ila aiiclore Radid]ilio Ord. Pr:edic. 1 Theodnra M. Roiiiae an Virgo? sororS. Ilennetis
ejus Confessario. cr MS. 282. Lilier. 1 Vita M. Ex hiijiis Actiset S. Alexamlri Papx 5
ejus 283. ra;i. 1 Nafivitiis, studia, Cancellarii 10 Theodorus Afer M. 850. Vita cx MS. Grxro 8il
offlciiim 285. riijii. 2 Consecralio et res in 2 Thendosia V. M. Ciesareae in Palestina r.r Me-
Episcnpiitugesta'287. ra;i. 3 Expletuin S. Pauli nol. Basilii Impn-. et aliis Gnrcis 62. Mir.iciila
monitum (.Iportet Epis npuin irreprehensihi-
;
post tranlationem Corporis Cnnsfantinopoliin
lem esse 290. ra;i. 4 Itein illud, Episcopiiin re- p.T MS. 64
4 Theodolus Lector M. Thessalonicae 320. Actarj;
quirenlis pudicum, nrnatuiii dorlorem, nnn
percussorem sed modesfuin 293. rayi. 5 Zelus MS. Grircn. cap. 1 Natalis, Ordn, Cr.iisf:intia,
priraa coram Prieside interrogatio 320. fo;i. 2
pro justitia, et animus i»h oniiii ciipiililate alie-
nus 295. ra/): 6 Euin fuisse doiiiui suie hene Oratio in carcere , serunda confessio 322 ,
prsepositum, iieque nenphylum 298. ra;i. 7 Mi- o);i.3 raarlyrium 323Acta Grffica 0/103. xx.xviii
racula iii vita patrata 301. cap. S Revelatin de ad XLi
in veiieratione apnd Grsecos e.T Afni.ris.
ejus gloria. Kxtremi khores; niorbus, ohitus, 4 Theonas
An
^ INDFX SANf TORUM
a Palladio ? 374 481. cap. 3 Infestationes dasmoiium, tentatio-
An idem lauclatus
Tuscania! in Hetruria ex Fcrravio nes a mulieribus illat;p. Fama a detrahente la-
1 Tliesidius JI.
cerata, et restituta 48G. Lib. 2 Res in matura
10
MenxU 399 aetate geslae 488. cap. Labores in schisraate
5 Thermns M. apud firKCOS ex
1
Ecilesia'. Appnritio Cliris.ti. Auctnritas Evan-
1 Thomas de Tolentino et sorii Oni. S. Franrisci
gelii prffidicaiiili 489. 2 Cnnciones in va-
cap.
Martyres 'in India 51. Aota Marfyrii nuctore
MSS. cap. Martyrium B. Tho- riis regnis h;ibita>. Methodus vivendi, circum-
B. Odorico cx \
ma!. Ja:-obi et Deraetrii 33 cap. "i Martyrium ducendi coniites et rnuvertendi alios .i91. cap.
B. Petri, Judex punitus, o.^^sa omuium a B. 3 Ellicacia cnncionuin conversio Juileeorum, :
Odorico translata. Miracula 54 Snracenorura, aliorum. Donum linguaruin. Oc-
STigeruacus Ep. in Ililiernia iOO. Vita«3 .1/.SS. cursus Principum et aliorum 493. cnp, 4 Con-
cap. 1 Ortus, educatio, captivitas, peregrina- silium in rehus fidei et politicis. Orationis gra-
tio.Mortui resuscitati 400. cnp. 2 Monasteria tia. Adhortatio S. Doniiniei apparentis 494.
constructa. Mir.icula. Olntus 401 Lib. 3 Prophetias donum. Miracula in vila pa-
8 Timorius M. Carthngine n Martijroltiijiis 742 trata 496. cap. I Varia pnedictaquffi evenerunt
6 Timolheus M. iu Macedonia ex Marlyrologiis 497. cap. 2 Absentia et abscondita revelata
535 498. cap. 3 Morluis vita et mutis luquela data.
7 Timotheus M. .\\it\och\!e ex Martijroloriiis 635 Panis et vinum non dimiiiutuni 500. cap. 4 Dae-
6 Timotheus M. Alexandrire cx ilartijrulnijiis 533 mones expul.si et cnerciti. Terapestntes, pluvia
2 TitusThnumaturgus, Presbyter Hegumenusapud et siceilas niraiasublata 602. cnp. 3 Morbi cu-
Gra^cos 102. Acta ex MenxK Grxris 103 rati. Calumnia; depulsse 505. /..*. 4 Acla duo-
6 Tyria M. .Mexandrias r.c Martijroloijiis 535 bus ultiniis auuis. Murs, sepullura. cnp. 1 Ac-
cessus in Britaniiiam Armoricara, mora, mor-
U bus, obitus 507. cnp. 2 Exequiffi. Miracula
post raoteni 509. Alia rairncula nd sepulcrum
6 Urbanus M. cx Maityrologiis S36 patrnla, Auctore Francisco Castilionieo ex
3 Ul]>ianus M. Tyri in Phosnicia, cx Eusebio et MSS. .\lia miracula ex processu Venelensi,
5 1
Martijrolt. ' 250 a Bernnnlo Guynrdo de Jesu Maria cnllecta ex
3 Urbicns Ep. Claromontanus. Ex Actis S. Juslre- Gallico. cup. 1 Miracula Veneti, maxinie civi-
motiii, Grcg. 251
Tiironciisi-i et allis bns fnctn 512. cap. 2 et 3 Miracula patrnta dioe-
2 Urbanus M. Tliessalonicne. 68 Ex Marhjrohijiis cesanis 514 et 517. cnn. 4 Miracula in aliis
7 UrsulinaVirg" Parraoe in lia 719 Vitaauctore i' . Brilauiii.T Episcopatibus palrala 519. Gloria
Simone de Zauachis Carthusiano Ex MSS. posthuma ex variis. cap. \ .\cta pro Canoniza-
721. Cap. 1 Nativitns et ndolescentia divinis tione 321. cap. 2 Ordo Canonizationis ex. Bulla
revelalionibus illustrata 722. cnp. 2 Avenio- Pii II 522. cnp. Elevalio, ReliquiiB, occnltatio
nense ad coniinonondum Clementem Anti-
iter corporis 523. cnp. 4 Inventio. recognitio et
papam 723. cnp. 3 Iterata .\veninnem priifectio et trnnslntio anni 1637 facta 521. cap. 5 Fes-
etconstnnt'a interschismaticos Ierocientfis725. tum trnnslntionis 6 Septemb. 527
cap. 4 PeregrinntioinTerram sanciara Obitns : 9 Virgines V Martyres Sirmii « iV/ro//. 817
Verona? in exilio 728. cap. 5 Virtutes et adhor- 9 Virgincs vii Canonic^ Mart. Ex Mroll. 820
tatio ad eam imitandam 731. cnp. 6 Miracula
733 W
1 Walaricus .\bbas Leuconaensis in Picardia
Comm. pr.rvius
§ 1 Tempus
con- vitce, -\cta
1 Venantius Ep. M. a Jnanne iv ex Dalmatia Ro- scripta, etiamTranslationum. Dies obitus num
mam translatus, Toletanis Episcopis perperaia 1 Apr.an 12 Decembris? Cultussacer 14. §. 2
adnuineratus 6. Relinuite Prag^ et Bononife Annus raortis, Corporis varia conservatio 14.
892 Vita a Ragimberto .\bbate prope cooevo pri-
1 Venantius M. Arimino Fuldam translatus sub mum scripta, postea nb alio interpolata ez
B. Rabnno, cx lutjiis ^ita pcr Ritdolfiim cotEviini MSS. Pcologus 17. Cap. 1 Orlus, vita pasto-
cum variis niirnculis 7 ritia dein monastica variis in locis, potissimum
2 Valerius M. Thessalonica; ex Marlijrologiis 68 Luxovii 17. Cnp. 2 Peregrinatio in Neustriam
10 Viarius M. ex Mnrlijrotoijiis 853 et Winuiacensem ditionem morlutis resuscita- ;
1 Viclor M. Heraclea^ ex Mnrtijrologiis 9 tus, ntia mirncula 19. cap. 3Spii'itiis S. Wala-
1 Victnr M. Armenus pj- .1/n«i/ro/ojiV5 9 rici propheticus ; donum curationum : idolum
1 Victor M. in /Egypto cx3/(ir(i/ro/oi7iis 10 ejus jussu dejectum 20. cap. i Irrisores ejus
2 Victor M. in Africa ex Marlyrologiis 67 puniti. Virtutes forma corporis, obitus, sepul-
4 Viclor Ep. B.ircinone M. ex Murtyiol. 319 tura 22. cnp. 5 Miraculapnst niortem p.atr ita:
4 Victor M, ex Martijrologiis 324 ecdesia cuin monaslerio conslructa 23. Relatio
6 Viclor M. Nicnmedia3 r.r .l/nrli/ro/oj/is 534 corporis et miracula ex MS.S. Cnp. 1 Corpus .
7 Victor M in Libya cx Martyroliigiis 056 ad inonasterium S. Bertini delatum 24 cnp. 2
5 ViucentiusFerrerius Ord. Proo.lic ti.rum Veneti Ab Hugonc Capeto relntuin ad proprium mo-
in .\rmoricis.§ 1 Varii Vita! scriptores. Cultus naslerium 25. cnp. 3 Miracula sub quatuor
sacer 476. § 2 Chronologia ab nativitate ad an. Abbatibus facta 26 Supplementum ex libro 3
62 a.tntis 477. § 3 Qus loca et quo tempore f^itir; Metriae MS. 28 Appendix. Fulcliereusis
sint ejus pra;dicatione illiislrata 479 § 4 Ulti- pra^dii possessio miraculis vindieata illato
inuin decennium explicalum 479. Vita
vit.-e S. Walarici corpore cx MS. 29
auctore Petro Rauzano Ord. Prafdicat.cr MSS. 9 Waldetrudis fundatrix parthenonis Canonissa-
481. Lib. 1 Gesta usqiie ad maturam statem. rum Montibus Hannonia) 826. Vita cx MSS.
cap. \ Nomen. Prwsagia ante nativitatem : 828. Cap. i Genus, raatrimonium, continentia,
pueritia et adolescentia482. cap. 2 Ingressus in 829. cap. 2 Vita solitaria dein mouaslica. Col-
Ord. Praedic. Studia Theologica. Conciones loquium cum Aldegunde 830.
S. eap. 3 Mi-
racula,
AD TOMUM I APRILIS.
racula, obitus 832, Appendix ex Eermanno 6 Winebaudus Abbas Trecis 572 Vita ex Promp-
Abliale S. Marlinii Tornac. 832 tuaria Tricassino Camuzati 369
Wilhelraus ab. Roschilden. inDaniaOrd. Ca-
nonicorum Regular. S. Victoris. §. 1 Cultus,
Canonizatio, Professio617. §. 2 Scripta Vita et
miracula. Acta Parisiis iilustrata 619. Vita 5 Zenon M. apud Graecos ex Afenasts 397
auctore ejus discipulo ex MS. Cap. 1 Canonicl 10 Zenon Afer M. 851 Vita ex MS. Grxco 852
secularesadS. Genovefae. Regulares introducti 2 Zonisus M. Thessalonicae ex MartyroUigiis 68
622. cap. 'i e seculari Canonicus Regularis 2 Zosimas Presbyter monachus in Palaestina. §. I
magni zeli exempla praebet 62B. cap. 3 In Da- .^tas longe antiquior quam vulgo creditur 68
niam accersitus fit Abbas Roschildensis, et 2Cultus4 Aprilis 70
multaadversafortiter sustinet 627. cap.i Ejus 3 Zosimus M. Tomis in Scytia, ex Martyrologiis
virtutes et viventis miracula 629. cap. 5 Felix 244.
obitus, signa futurae glorise praegressa ac se-
cuta631. cap. 6 7et 8 Miracula post transitum
633, 635, 638
Aprilis T. 1
INDEX
INDEX
CHRONOLOGICUS.
An. 490 SS. Agape, Chionia et Irenesorores mar-
I CHRISTI SECULUM. tyrio coronantur Coss. Maxiraiano Imp.ni et
Diocletiano iv 246 e
Initiura primi seculi cum Mra Christi rulgari, Cir. 300 Prudentius Ep. Atini in Italia Mart. 12
quje utiamnura fluit incidit in Consulatum
Cossi Cornelii Lentuli et L. Calpurnii Pi- IV. SECULUM.
sonis.
An. VI priEvio Jesus Christus incarnatus est xxv Inilio seculi 4 SS. Agathopus Diaconus et Theodulus
Martii, et natus xxv Decembris. Lector, ThessalonicaB in mari submersi co-
An. IV prsvio, Herotle mortuo, regnat Arcbelaus. ronantur 320 b
At post cosptam jEnm An. 30i S. ..Edesius Alexandriae Martyr obit 743
An. II Tiberius cum Augusto Iraperium adrainis- S. Calliopius Porapejopoli in Cilicia capite in-
trat. verso crucifigitur 6S7
An. 14 Tiberius, mortuo Augusto, solus imperat. Sub Maximiano S. Polycarpus et socii Martyres
An. 26 Christus baptizatur a Joanne vi Januarii. Alexandrise 59
An. 29 Chri&ius, explelis vita: annis xxxiii et raen- Apphianus M. Caesareje in Palaestina
S. 60
sibus ni, in Cruce mortuus est xxv Martii, et S. Theodosia V. M. Caesarese in Palaestina 62
resurrexit xxvii, Consulibus duobus Ge- Cir. 310 SS. Rufluus Thauraaturgus Diac. Aquilina
minis. etccMilites Mart. Sinope ad Pontum Euxi-
An. 40 S. Petrus Cathedram Romce collocat. nuin 659
An. 65 SS. Petrus et Paulus sub Nerone, tunc Cir. 312 S. Urbicus Ep. Claromontanus obit 252 e
Romffi prsesente, martyrio coronantur. Post 355 SS. Desa Ep. Mariabus Presb. Abdiesus
An. 67 S. Linus Papa obit Martyr. et alii ccLXxBizabdenses in PersideMart. 819
An. 77 S. Clemens, abdicato Pontificatu, vivit An. 362 S. EupsychiusM. aiit Ca;sare£e in Capp.i-
Episcopus, Apostolicus usque ad annum 100. docia sub Juliano 819
Interim sederunt Cletus, Anacletus, Eva- Cir. 376 S. Badimus ArchimandritaM. sub Sapore
ristus. R. Persarum 821, 822
Omiiia ha-c, nim successione aliorum Pontificum Sub finem sec. i S. Aphraates Anach. in Syria obit
usque ad aumim dxxv, explicanlur in Diatriba 661
prajliminariusque ad pag. xxxvn.
Seculo i S. Prochorus e primis Diaconis Ep. Nico- V. SECULUM.
mediaf, Mart. Antiochiae 815
S. Ctesiphon Ep. Vergii in Hispania praedicat S. .\cacius Ep. .^midae in Mesopotamia 823
4 a An. 41 1 Collationi, Carthagine cum Donatistis ha-
SS. Herodion Novarura Patrarura, Asyncritus bitK, praefiiit S. Marcellinus 5.38 c
Hyrcania;, Phlegon Marathonis, et Hermes An. 413 Idera'in eadem urbe obit Martyr. 537
Dalmatiae Episcopi Martyres 738 An. 421 S. Maria ^Cgvptiaca videtur obiisse 68 e
An. 425 S. Co-lestinus Papa creatur. 540 f
II. SECULUM. An. 431 Concilium CEcumenicum Ephesi habitum
An. 116Martyres plurimi a Alexandro Papa
S. 542
baptizati coronantur 8b0 An. 432 S. Coelestinus Papa obit VI Aprilis 544
SS. Victor et Aetius Episcopi Barcinonenses Cir. 446 S. Amantius Ep. Comensisobit 743
martyrio coronantur 319 Cir. 4b6SS.MartyresAfrisubGeisericoin Paschate
An. 117 S. Theodora, soror S. Hermetis, Romae occisi sunt 399
Martyr
obit 5 a An. 461 Perpetuus creatur Ep. Turonensis 744 c
S.
S. Alexaudro Papa mortuo, ante ejus Vicarius praeest Concilio Turonensi 746 a
successit Sixtus i Papa 531 c An. 468 S. Abundius Ep. Comensis in Italia obit
y^n. 127 S. Sixtus i Papa Martyr obit anno I Ha- 2Aprilis 91 a
driani Imp. 531 j. Cir. 490 S. Perpetuus Ep. Turonensis obit 744
An. 170 Melito Ep. Sardium Apologeticura scribit
pro Christianis et alia plura VI. SECULUM.
11 d
Cir. 180 S. Diunysius Ep, Corinthiorum olit. 732 5 aut 6 sec. S. Georgius solitarius in Malaso raonte
S. Hegesipf us scriptor Ecclesiasticus obit 653 Peloponesi 324
Snb initium sec.6 S. Marcellus Ep. Diensis in Gallia
III. SECULUM. obit 824 825
Secuto 6 S. Musa Virgo Roraana Floi'et. 95 a
Sub Decio SS. Terentius, Africanus, Maximus
Jn. 512 S. Eutychius Patriarcha CP. nascitur
Porapeius, Zenon, Alexander, Theodorus et
546 a
alii X.NXI1I aut xxxvi Martyres Afri.
Sbl Cir. 513 S. NicetiusdeinEpisc.Lugdunensis nasci-
Judiei ad fidem conversi, Mart. Leontinis in
tur 96 a
Sicilia 816 An. 542 S. Eutychius Patriarcha CP. ordinatur
An. 288 S. Urbicus a S. Austremonio ordinatur
Presbyter S46 a
Episcopus Claroraontanus 231 e Cir.550 S. Tigernacus Ep. in Hibernia 401
An. 289 Chrysogonus obit Martyr AquileiiE,
S.
An. 551 S. Nicetius ordinatur Episcopus Lugdu-
Diocletiano praesente 246 f nensis 97 f
An.
AD TOMUM I APRILIS.
^ii.Kb^ S. EutychiuscreaturPatriarcliaCP. b46 a Sub Iconom. S. Titus Tliaumaturgua Presbyter, He-
An. 833 Conciiiumv (Ecumenicum Constantinopoli gumenus apud GrKCOs floruit 102
habitum 533 554
An. SOO S. Eulychms Patriarcha CP. exul ducitur
Amaseam
X. SECULUM.
546 \^
An. 572 Pcrsifiim hellum cumRomanis renovatum ylnno 903 S. Elias monacbus in Calabriaobit 17 Ju-
1)60 f »61 f
'i>
603 b
yln.573 S. Nicetius Ep.
Lugdunen. ohit2 Apr. 96 An. 912 B. Notkerus Balhulus monachus Sangal-
An. 577 S. Eutychius Patriarcha CP. ab exilio re- lensis in Helvetia obit 574 S75
vocatur ad Sedem suam 546 b An. 981 Corpus S. Walarici monasteriolo capto
jJn. 582 Idem obit 6 Aprilis, dein Tiberiuslmp. 14 deportatum ad monasterium S. Bertini ad
Augusti 546 b c proprium locum refertur, uti et corpus S. Ri-
Cir. 580 S. Redemptus Ep. Ferentinus in Latio charii, ab Hugone Capeto 24
obit 748
XI. SECULUM.
VII. SECULUM.
Secido 11 Canonici Regulares S. Rufi clarent in
Secitlo 7 S. Dodolinus Ep. Viennse in Gallia 30 Provincia gj7 ^
Cir. 612 S. Walaricus Er. venit Leuconaum in Pi-
B. Eberhardus ex Comite Nellenburgensi
cardia obiit ibidem Abbas anm 619 au( 622,
mo-
;
nachus Ord. S. Benedicti 666
14, 15
Jn. 1012 S. Macarius Archiep. Antiochenus Gan-
Cir. 020 S. Winehaudus Abhas Trecis obit 869 daviobit 864 867 c
Cir. 641 Joannes Papa iv corpora Sanctorum ex An. 1020 S. Philaretus Junior nascitur in Sicilia
Dalmatia Romam transfert 6 b 603 b
An. 636 S. Isidorus Ep. Hispalensis moritur 327 b Cir.medium seculi S. Casilda Virgo Toletana obit
Cir. 601 S.Palladius Ep. Autissiodoren. obit 864
838
Cir. 605 S. Leuconius Ep. Trecensis obit 12 An. 1035 S. Hugo postea Episcopus Gratianopoli-
Sub fincmscc. 7 S. Waldetrudis fundatrix Partheno- tanus nascitur 35
nis Canonissarum obit 826 An. 1058 H. Paternus reclusus Paderbornae in sua
cella coraburitur 896
VIII. SECULUM, An. 1063 S. Isidori Ep. Hispalensis corpus trans-
ferturLegionem 337
An. 722 S. Hugo creatur Archiepiscopus Rotoma- An. 1004 Schafhusiense monasterium a B. Eber-
gensis 834 e hardo constructum dedicatur 667 e
An. 730 Idemobit 834 e .An. 1067 S. Macarii Archiep. Antiocheni corpus
An. 735 S. Plato Hegumenus nascitur 303 c Gandavi elevatur 865a
An. 738 Idem fit monachus in cosnohio Symbolo- An. 1070 S. Philaretus Junior raonachusin Calabria
rum 363 d obit 603
An. 770 Creatur Hegumenus ejusdem monasterii An. 1079 S. Geraldus construit monasterium Sil-
363 d vae-majoris 418 b
An. 782 ItemmonasteriiSacudionis 363 d An. 1080 S. Hugo Episcopus Gratianopolitanus or-
jln. 794 .\bdicata prsefectura fit reclusus 303 e dinatur 36
Cir. 800 S. Atfalas Abh. Ord. S. Benedicti Tauro- An. 1090 S. Aybertus fit monachus Crispinii in
menii in Sicilia 233 Hannonia 669 f
An. 1095 S. Geraldus Ab. Fundator Silvae-majoris
in Aquitania obit 407 426 a
IX. SECULUM.
Sub finem seculiS. Galterius Ab. S. Martinijuxta
Nicephoro Pontisaram obit 749
An. 807 S. Plato a Irap. mittitur in
exilium 363 e
An. 813 obit 17 Martii, sepelitur et colitur 4 ,^pri- Xn. SECULUM.
lis 363 f 364 a
Cir. 816 S. Georgius Ep. Mifylen;ein insula Lesho Seculo 12 S. Hugo .\bbas Bona-Vallis in Delphi-
obit exul 665 natu 47
An. 824 S. Nicetas Hegumenus Mediciensis in Bi- An. 1127 S. Albertus Ep. Montis-Corvini in Apulia
thyniaobit 253 b obit 432
Cir. 828 S. Philaretus mouachus Ord. S. Basilii An. 1128 S. Celsus Archiep. Armacanus in Hiber-
obit Martyr 749 niaobit 617 a
836 S. Venantii M. corpustransferturAriraino An. 1129Canonici Regulares incipiunt Conveutum
Fuldam 7 S. Victoris Pari.siis 617 c
An. 830 S. Macarius Hegum. Monasterii Pelecetes ^n.llSOS. Gaucherius PriorCanonic. Regularium
Confessor sub Iconomachis 31 obit 841
Cir. 839 S. Berthamus Ep. iu Scotia obit 60S Jn. 1132 S.Sixti i Pap» corpus datur Aliffensibus,
An. 8.'i3 Joaunes iv Ep. Neapolit. obitpost an-
S. std media via factiun immobile, Alatrum in-
nos Sedis plusquam 17 32 fertur 532 c d
An. 870 B. Notkerus Balbulusfioret, et Martyrolo- S. Hugo Episcopus Gratianopolitanus obit 36
giura scribit 574 d An. 1134 Idem canonizatur 37
An. 883 S. Josephus Hymnographus obit Constan- y/ii. 1 135 Regula Augustiniana in monasterio Tre-
tinopoli 266 268 c censi S. Lupi accepta 570 a
An. 873 S. Beda junior fit monachus in Rhodigiuo .,^11. 1140 S. Aybertus reclususOrd. Penedictiui in
Italise territorio Obit anno 883 857 f Hannonia obit 669
An. 892 MonasteriumTrecense S. Lupi a Norm.-in- Cir. 1140 S. Geraldi Ab. Silvaj- majoris Vita prior
nis eversum 570 a scripta 409 d
An.
INDEX CHRONOLOGICUS.
j4n. H47CanonidRegulares inoipiunt Conventum An. 1322 B. Thomas de Tolentino et tres socii ex
S. Genovefe Parisiis 6)7 f 620 a Ord. S. Francisci in India Martyres 31
An. Hb3 Ad lionorem S. Sixti i Pap.-e et aliorum An. 1342 B. Martinus solitarius Genua obit 802
dicatur altare Aletrii 832 e An 1349 SS. Waldetrudis et Vincentii corpora in
S. Gallerii Ab. corpus transfertur Pontisarae processione delata 828 a
764 b An. 1257 S. Vincentius Ferrerius nascitur 477 f
An. 1156 8. Bertlioldus cispit Carmeli habitationem An. 1374 Idemliabitum Ord. Praed. accipit 478 a
780 b ' B. Antonius Pavonus Ord. Praed. Martyr. obit
Jn. H72 S. Wilbelmus
Ab. Roschilden. in Da-
fit 844
nia Ord. Canon. Regular. 6i1 e An. 1384 S. Vincentius Ferrerius creatur Magister
An. 1 179 S. Winebaudi Ab. Trecensis Reliqui» ex- in Theologia 478 b
ornantur S70 a 571 a An. 1393 Confessarius et Magister sacri Palatii
Cir. 1180 B. Albertus fit Prior Mortariensis 763 c 478 d
An. 1184 Consecratur Ep. Vercellensis 763 c An. 1 396 a Christo constituitur Praeco Evangelicus
An. 1185 In Carmelo degunt 10 eremitse sub sene 478 d
Sacerdote 773 a b An. 1398 Prffidicat in Catalaunia 479 a 493 a
Cir. 1 190 S. Geraldi Ab. Silvse-majoris Vita poste-
rior .•^cripta 409 f XV. SECULUM.
An. 1192 S. Geraldus Abbas Silva^-majoris a Coe-
lestino 3 Papa Sanctis adscribitur 407 c An. 18 S. Vincentius Ferrerius praedicat in Hispa-
An. 1193 B. Juli.ana Corneliensis Retinnse prope nia, Gallia, Belgio, Anglia, Scotia, Hibernia
Leodium nascitur 440 b 478, 479, 480
An. 1410 B. Ursulina Parmensis Virgo obit 719
XIII. SECULUM. Cir. 1415 GuilielmusCuifitella eremita Xiclensis in
Sicilia obit 37S
An. 1203 Wilhelraus Ab. Roschilden. in Dania
S. An. 1419 Vincentius Ferrerius moritur Veneti
S.
Canonicorura Regular. obit 647 in Armoricis 475 478 e f
An. 1204 B. Albertus eligitur Patriarcha Hieroso- An. 1435 Eugenius i mitigat Regulam Carmelitis
lymitanus 767 f 768 d esum carnium
circa 792 a
jln. 1208B. Juliana Corneliensis incipit illustrari An. 1437 S. Franciscus de Paula in Calabria in op-
visione de festo Ven. Sacramenti 440 b pido Paula nascitur 108 a 194 d 195 a
An. 1209 S. Marise Jacobi corpus dicitur Verulae An. 1448 SS. Maria; Jacobi et Salomae inventa sunt
inventum 812 b corpora, facta inquisitione coram Legato
Videtur Regula a B. Alberto Brocardo et Ere- Apostolico 814 a b
mitis in Carmelo scripta 782 f An. 1455 Petrus Ranzanus scribit Vitam S. Vin-
An. 1216 S. Dionysii Ep. Corinthiorum corpus Pa- centiiFerrerii 476 a
risiis excipitur 741 a An. 1456 Ejusdem corpuselevaturdie 5 Apr.523d
An. 1224 Wilhelmi Ab. Roschilden. ab Honorio 3
S.
An. 1458 BuIIa Cinonizationis editur S22, 523
Canonizatur 618 a An. 1464 Corpus S. Ayberti novae capsae imponi-
An. 1226 Regula Carmelitis approbata ab Inno- tur 672 f
centio 3 Papa 787 An. 1467 S. Franciscus de Paula ecolesiam primam
Cir. 1230 B. Nicolaus de Arcu Ord. Cisterc. in Si-
Paulffi struit 199 b
cilia 49 An. 1470 S. FranciscusCastilionensis scribit Vitam
Gregorius 9 confirmat Regulam Carmelitarum S. Vincentii Ferrerii 486 e
789 e An. 1471 Pyrrhus Archiepiscopus Consentinuscon-
Pos( 1230 B. Hermannus Josephus Ord. Prasmon-
firmat Ordinem S. Franciscide Paula 19S c
Germania obit
strat. Steinleldije in 679 An 1474 Idem facit Sixtus iv per Episcopum S.
An. 1238 Wilhelmus Ab. Roschilden. corpus
S.
Marci 19S f
transfertur 618 b An. 1478 B. Catharina Palantina, fundatrix mo-
Cir. 1240 S. Gilbertus Ep. Cathenensis in Scotia
nasterii S. Mariae de Monte supra Varesium
49 in Ducatu Mediolanensi, obit 640
An. 1246 Festumven. Sacramenti Corporis Christi An. 1480ReIiquiEe SS. Hyacinthi, Elisabethae, Pau-
cceptum est celebrari 440 f lini, Mgiin, Cathariaae, ex Hungaria
dela-
An. 1247 Innocentiusivmitigat et auget Regulam
tje Ulyssiponem
893
Carmelitarum 790 e An. 1490 Puer a Judsis crucifigitur in Hispania
A'i. 1250
S. Waldetrudis caput a corpore avulsum
in districtu Toletano 3 d
ob peregrinantium venerationem 827 f
An. 1253 S. RichardusEp. Cicestria in Anglia obit XVI. SECULUM.
276
An. 1801 Juliana, B. Catharinae Palantina socia, et
A». 1258 B. Juliana Corneliensis Fossis moritur
Sancta habita, moritur 647 c
441 a
An. 1802 Vita S. Francisci de Paula adhuc viventis
An. 1 270 B. Clemens ehgitur Generalis Eremitarum
scribitur Gallice, hic Latme editu r I) '
e
S. Augustini, dein abdicat se, et iterum assu-
107 a
mitur 801 a An. 1502 Ejusdem secunda Regula probata, et anno
An. 1287 Honorius iv Papa permittit pallium album
sequenti tertia, et anno 1506 quarta 209 a
assumi a Carmelitis loco carpitae seu b
c.ippae An. 1502 B. Catbarina; Palantinae corpus, aucto-
barratffi
797 ^ ritate Alexandri vi Papae transfertur
An. 1291 B. Clemens Generalis Eremitaram S. Au- 647 b
An. 1507 B. Ursulinae Virg. corpus arca) marmorea
gustini obit 800 c Parmae inclusum 726 e f
XIV. SECULUM. An. 1509 B. Hermanni Josephi tumba Reliquiarum
in medio templi collocata Steinfeldiie
An. 1303 Corpus S. Ayberti capsaa
682 c
inolusum trana- An 1312 B. Notkeri Canonizationis Processus in-
fertur 696 f stitutus jussu Julii u Pap:e 593
An.
AD TOMUMIAPRILIS.
An. 1813 Eidem decermtur et defertur eultus Beati An. 1610 8. Hilarii M. corpus Roma delatum est
60 a Villavicosam in Lusitania 818 a
An. 1533 B. Catharinae Palantinse miraculis coru- An. 1611 S. Macarii Archiep. pars brachii donata
scaj conditur monasterium 641 b ecclesiaeLarnensi 884 a
An. 1838 Decreta festivitas a Paulo m Papa B. An. 1616 Ejusdem corpus imponitur novae argent^ae
Guilielmo CuffiteUa 378 c thecae 884 e f
An. 1S16 Reliquia3 SS. Benedicti, Scholasticie, An. 1627 SS. Mariae Jacobi et Salomae reliquiarum
Rochi, Mauri, Placidi et Yvoais ex Francia capsa aperta coram Card. Richelio 814 d
delatEe Ulyssiponera 893 An. 1628 SS. Othmari atque Notkeri corpora trans-
An. 1S47 .lulianae, B. Catharinae Palantinse socise, feruntur 576 a
corpu» transfertur in chorum 647 d An. 1633 Reliquiae xxxiv Sanctorum Ulyssipone
An. 1562 Corpus S. Francisci de Paulaab Hugonot- allatae obtinentur Antuerpiae in coenobio S.
tis comburitur, Reliquiis aliquibus asservatis Salvatoris 74 c e
220 f 221 An. 1637 Arca Reliquiarum S. Vincentii Ferrerii
An. 1569 Reliquiffi SS. Agathse, Caecihse, Barbarae, inventa, recognita et translata 524 e 528
Dorotheae, Felicitatie et Alexii, Florentia 526
translatae Ulyssiponem 893 894 An. 1641 S. Hilarii M. corpus Roma delatum est
An. 1571 ReliquiaeSS.Bartholomaei, Theclse, Josar Complutum 818 a
phat, Mariae^gyptiacaa et Pelagiae Venetiis Post 1643 S. Bedae junioris corpus translatum ad
translatae Ulyssiponem 894 marmoreum altare 864 d
An. 1584 S. Sixti Papaeicorpus Aletrii reperitur An. 1651 Reliquiae SS. Walarici, Blithmundi, Se-
533 a voldi, Vulganii, Rithberti recognoscuntur in
Cir. 1890 S. Vincentii Ferrerii arca Reliquiarum monasterio S. Walarici 16
occultatur, ne ab Hispanis auferatur 524 c An. 1657 S. Galterii Ab. corpus in novam capsam
An. 1894 Reliquiae SS. Adriani M. Gertrudis de transfertur 764 a
Oosten, Julianae, Lutgardis, Cunerae et Chri- An. 1670 Arcae argente;e novs includitur corpus
stinae Mirabilis, delataee Belgio Ulyssiponem B. Guiliehni Cuffitella; 376 b
893 An. 1672 Reliquiae xxxiv Sanctorum solenni proces-
sione honorantur Antuerpiae 73 e
XVII. SECULUM. An. 1673 B. Hermanni .losephi Reliquiae Antuerpiae
An. 1606 B. Ursulinae Virg. corpus Parm» trans- pi« apud Virgines Praemonstra. exposita;
fertur 720 f 718
An. 1606 S. Hilarii M. corpus Roma delatum est
Bononiam 818 b
ACTA
ACTA SANCTORUM
APRILIS TOMUS PRIMUS
Posliiunm, mciise Murtio exeunle, victor ah inferis Salvator resinrexit, lolo
ilciiidc /Iprili vcrsiitus cum Disripulis est, opparens eis cl loifuens dv rcfino
Dei, uperiendo Scripturas et rcvclandoubsconditu u consliliilione mundi.Iiji-
lur, si mcnsis hic uh iipcrlo lcmpore huuil viinc nuncupiitus vidclur ; nominis sui
rationcm nnilto mai/is prohiil Ecclcsiie, eoruiii rcscrulionc mi/stcriorum, iter quie,
invcnlii redcmplione, peccutorum, vinculis et dwmonis servilule soluli sancli Mar-
li/rcs, Conlessorcs, firi/ines, upertos ca-lorum udilus nucli sunt; numcro iiuidem
propcmodum infinili hoc ipso Aprili, suis vero nominihus noli plures quum mille
iiuiidrini/inti. Ilorum Aclu, ex omnium i/entium Christianarum cililis ineililisque,
vcluslis «c novis monumcntis, mai/no luhore collecla, etstudiosius ilhislralu,peri/i-
mus in lucein cmillcrc. Tu /troi/rcdienlihus pertjc favcre, ul cie/tisti, Lector. Ae
uulem in hoc proli.xo opere, succcdcnlihus sihi uliis uliisiiue, qucratur postcrilns
non fuissc discrclum, quid utiusquisque priecipue egerit ; eo quodplurium non so-
Itcm studiis consiliisquc communiculis, scd sti/lo cliiim ad invicem ultemperuto res
noslric procedant ,• ideo rursum placuit, quod prohalum in Fehrnario meininimus,
adscisccrc iniliules nominum noslrorum litterus ; ut qnihus G. H. prwfigitur, ea
clucuhrusse Goderridiis Hensclienius; quihusY). P. rtrf/io/rt<Hi, Daniel Papebiochius
elahorassc intellii/ulur. Heriberti RoMveidi cl Joanuis BoHandi multum vencrunda
nomina, non pricfcrunt monumenta sinijulu, quie ipsorum luhore conquisita, huic
inseruntur mensi; oplamus lamcn eii scmpcr ohservari Lectoris unimo : quia li-
henter ut/noscimus, collectionem uliqua e.v piirle ipsorum esse, licet Commcntariis
Annotalionihusqiic im/>cnsum studium totum sil nostrum duorum. Porro Annola-
tiones islas ad Capila singulu, quus haclenus minuscii/o characlcre impressas mi-
nus commudc asscquchatur dchilior ucics scni/iiim ocu/oruin, e.vcudi fccimtis eo-
dem quo Commentarios prtevios litterurum genere ; cum hoc utrobique discrimine,
iit quie noslra sunl ulio, ulio ipsu ullejatorum u nobis Auclorum verha e.vpri-
muntur. In re/iquis priorum trium mcnsium formum, passim prohatam, reline-
mus. Va/e, Leelor, ct his sicfrucre, ut si quid errutum omissumvc videris, umice
admuneas submillasque ; uddenduin corriycndumvc, uut prima quoe dahitur occa-
sionc, attt in scculiiro operis lotius supp/emcnto.
I DIES MENSIS APRILIS.
SANCTI QUI IPSIS K.iLENDIS COLUNTUR.
S. Victor,
Ctesiphon, Episcopus, Vergii in
Sanctus
llispanla. S. Chionia,
Martyres
S. Theodora, Mart. Romse. S. .4gape,
Heracleae.
S. Venantius, Episc. Mart. in Dalniatia S. Hereneus,
aut Istria. S. Castus,
S. Venantius Martyr Ariminensis, Fuidae in S. Ingeniana,
Germania. S. Saturninus,
S. Partlienus, i S. Parthenius, .Martyres
S. Quintianus, |
Martyres in S. Dionysius, Ttiessalonicae.
S. Victoi', j
Armenia. S. Pantcrus,
S. Secundus, 1 S. Ale.\ander,
Apnlis T. I S. Victor
.
s I DIES APRILIS
S. Victor, 1 Martvres in
Martyi-es S. Macarius Confcssor, .\bbas monasterii Pe-
S. Slephanus, ( .l^gypto. lccctcs,apud Giwcos.
S. Thesidius, Martyr, Tiiscaniae in Hctruria. S. Joanncs, Episcopus Neapolitanus,
S. Basihdcs, Marlyres, a |
S. liuiio Episc. Gratianopolilanus, InGallia.
S. Gcrontius. ( Gi-cTcis rclati. S. ilugo, Abhas 13oniievallis, Ordinis Cister-
S. Melilon, Episcopus, nuni in Sardinia, an cicnsis, in (Jallia.
Sardibus in .Asia? I!. Nicolaus de .\rcu, nionachus Ordinis Cis-
S. Pi-udcntius, Episcopiis, .Martyr, .Uini in tcrciensis, Ncti in Sicilia.
Kalia. S. Gilbertus, Episc. Catliencnsis, in Scotia.
S. I.euconius, EpiscopusTrecensis, inGallia. I!. Thomas de Tolcnlino, .
^^^^^.^ o,.,,.^;^
S. Walaricus, .\bbas, in pago Picardiie \\'i- B. Jacobus de Pailua, ( c. ^ •
„ ,, , 1 t, S. Francisci n
macensl. B. I'etrusdc benis, . i-
r> r, . . • 1 India.
S. Dodolinus, Episcopus Vicnncnsis, in Gal- B. Dcmetrius Laicus,
iia.
PR^TERMISSI, ET IN ALIOS DIES REJECTI.
sis, a Krant-Jo, lib. i Mctropolis cap. 2G, Inudaliir
SanctiFerreoIi, Uzeticensis Episcopi, translatio a pictatc et libci'atitate erga paiipcies et ccclcsias, et
Itoc dif fiicta est. H (ibcmns aliiiqua cjus Acta^ sicut Peteona, cum titulo Beata; inscripla cst Gtjnx-
itnnda in supplcmcnto, iv Januarii. ceo pnvcitnto.
li. I'arontus mnnachus, inscriptus est Knlcndario Bercundus. EpiscopusArabianensis; laudatur infraiu
Missalis Anfjlicani, donati cantobio Gemeticcnsi a Fita S. 'falerici, cui ipse concessit Leuconaum : in
Rohcrto Jrchicpiscopo Cnntuaricnsi anno ml f^ide- qiio loco solebat solitarius in Quadraqesima consisterc.
tiirBarontus esse, ciijus Vitam et Visiones ex ilSS. Dicitur in aiitiijuis Litnniis inter Sanctos Coifcsso-
eilidimus ad diem xxv Martii. res invocuri : quod hic tndicamns, ut certiora possi-
Gabriel Archangelus ofjicio Ecclcsiastico, sub riin dn- mns assequi de die nataliac vcnerutione.
plici, colitur in Ecclesia Nnnnctcnsi. Dc co cgimus Kellachus. filius Soergiissii. anachoreta et Episco-
XXVI Martii. pus Armachaniis, trntlititr obiissr tiii. Dr.ccxcvin. et
SS. Wandregisili, Ansberti et Vulfranni Translatio ad Kuleiiilas .\prilis inscriptus est MartijroIo(jiis
refertur a Petro dc Nntalibus lib. 7 cap. 127. f^e- Ditngallensi el Mariani Gormani. Colijanus, in Ap-
rum ea contiijit, iittiiin xxxi Martii.
dixiinus, pcndicc 7 ad Acta S. Patricii puq . 29G, asserit. non
JesuChristi initiuni pra^dicationis monoralur ad hunc numerari inter Archiepiscopos Ardniachanos, ao
diem a Maurolijco ct Fclicio. videri tantum fuisse Episcopum Surt'raganeum
Sancti et Justi Achaz mcmoria lioc die uotalur in me- S. Malbrigidi.
nieis, cum talidisticho.quasi ipscisfucrit,qni di.iisse Latizo, munachus Cluniacensis, vir niaguaruni vlr-
lcgitur Isaix 7, Non tentabo Dominum : tutuni, lioc die in Oclura Aununtiationis B. Virqi-
"A^Ka^ ©--©j m(^v'/.iv icrw- Tii.r.isiov, nis defunctus, laudatur a Malmesbiuiensi lih. 2 de
"A/a^ O; iiTllV OJ 0£OV fJ-JU TTiipafJW. Pontificibus Anijloriim etde Epkcopis Selesicnsibus.
Eodcm fucere vidctur titulns Justi, solis fcrc vcteris el lih. 3 delicgibus Auijloium; atquc cum titulo Bcali
Tesiamcuti Siinctis addi a Grsecis sotitns. yjt perfecto refertur lioc die a Mcnardo ct Bitcelino; et in supple-
impius fiiit Achai- iste : quare ditm aliiindc intelUga- menla Martijrologii Gallicuni Sanctus a Saussaio ap-
mus distinctiits qiiis hic intcr Sanctos colciidos pro- pellatur ; silent Joaunes /Filsonus in Marlyrol. An-
ponatur, ipsnm omittimus. gi,c. EHOuardiis Muiheiv in Troplixis AnglicanU Or-
S. Anastasius Martyrjuiiji/u)' S. Quinliano in MS. dinis Beucdictiui, Hieronijmus Porter tn Floribus
Ecclesix S. Marix Ultrajectinx, eiiqiie addilur Sanclorum Auglix : iinde colligimiis iiihil sciri de
S. Venantius M. iii MSS. Aquisijrantusict Trevi- atiqua cjus vciiei-atione
rcnsi S. Martini. E.c hisce est S. Quintiaiius Mar- Gobbanus Sanctus, j
tyr, iu Armenia, et alibi Veniintius : de (inilnis in- Aidanus LkcIi, I iii Hiberuia. memoranlur in
fra a(jimuseuni mcutione S. -\nastasii. Tuanus lilius Carilh,i Tamlactcusi Martgroloqio.
S. Irenffiiis Martyr, ciim S. Quintiauo, in .\rmenia Filii Gorani, ,
passus dwilur a Galcsir.w el Baronio, cilantibus co- Hugo beaia; memoriie Archiepiscopus VieniiiE, ex
diccm Griecum scu Menoloijiuni. Veremur ne a inon::cliol artluisin?, primum
successit S. Hugoni
S. Hireuffio , Martijre Heracleensi, sit ad Armenix in Epi.-.copatu Gratiaiiopolitano, ipso
vivente ac :
Martijres translatus : uti infra latius insinnamus. postea, obvitsesua; meritum, Viennensis Arcliie-
S. Alexandra Virgo, hoc die mortua traditiir in Meno- piscopus factus, quievit in pace. Greivuus Hxc
loijio Lahcrii : quod in aliis Fastis non leijinms. An Carlbusianus in Auctario Usuardi, et ex eo Canisins
Alexander, Martijr Tlicssalonicensis, hoc dic rcla.- in Maityrol. ifermau. InuitaS. Alcelmi
appellnlnr
tiis, dcderit abcrrandi occasionem, quis dicet/
\ir prudens et exiinia virtute. Ceterum dc ciiltu
Plurimorum Martyrum, sub Decio ob non restituta ejus omnessilent.
idolis templa gladio necatorum, et in S. .\phi'ai se- Theodoricus de Lureka. ex Cauonico Bonnensi mo-
pultorum, Natalcm hoc dic ponit Martijroloqium
nachus Heisterbacensis, ordinisCistfreiensis, lau-
Brixianum Faijni, citulo vctiisiiori MS. Martijrolo- datiir a Cirsario Heisterbacensi lih. 7
Hisloi-iariim
monasteno S. Joannis.
gio in
cup. 21, etllomilia 40; iihidicititrpost precesfusas,
Peteoua, Virgo Deo Sacrata, soror S. Giida: Sapien-
niagnuni lupidem levavisse. Eum menoloqiis suis cum
tis, laululur a sanclilate vitx in liiijus Actis, a no- litiilo Beati inscripserunt Heiiriqiie.; Buceliuus et
bis editis 29 Jamiarii : et cum tituto Suiictas hoc die
Chalemotus.
iiiscripla est Gijnecito sacro Artiiri a Monstier, sed S. Geiietriidis obitus rcfertur in
MS. Aquisgraneusi.
ejiis piopriu avctoritale, ut alia mullx.
B. Gertrudis mcmoiid inscrta est Auclario
Emnia vidua.soror Menweici Episcopi Paderbornen- Usuardi
ujmU Grevenmn : reliqva latenl.
Jakelina
PR/ETERMISSI 3
Jakelina,VirgoRomana. Soror Comitis Apuliae, quae ca, qtue hnc die a Grxcis coUtur, dubilamus cum
pedibus mare transivit, loiiiio ciicomio landatuT a Florentinio. Haiic Latini celebraut ii Aprilis.
Caiitipralniio Ub. 'i Jpum cap. i!9 num. 38, et a S. Nicetius, EpiscopusLugdunensis, cumlnngo eloijio
BcnciUclo Gonono Hb. 3 dc Vitis Patrum Occiclenli.': profertur, et primo iiuidem loeo in Martijrol. Gatii-
pag. 193, qui Beatam appellat, uti eUam Lalierius cano Saussaii. Reliqui aguiit de eo II Aprilis.
in Menoloijio Virijinum, ad liunc iliem : qui nsserit SS. Agape et Chionia, Martyres Thessalonicse, re-
sc dicin obitiis e Colvenerio intclle.xisse. feritntur hoc die in genuino Martgroloqio Bedx, item
Reginaldus, seu Renaldus Episcopus Tullensis, pro- a Ilabano et aliis; et cum iii Irene Soror, m MS.
ciirante dccessore deposito, occisus cst anno Mccxv ; Richenoviensi. De iis agimus iii Aprilis.
idque {si creilendnm Clironico AMer/Cf) ivldusApri- S. Celsus, Episcopus Ardmachanus, traditur Kalen-
lis. Scd lioc dii', ut Sanctus cl Martyr. scriptus est dis Apritis obunse a Mariano Gormano et a iv Ma-
in ciitalogo generali Fcrrarii, ctin supplemento Mar- gistris tn Annalibus Ilibernicis. Nos, cnm Murlijro
tijriil. Galticani Saussaii. Historia liomicidii descri- logio Romano, ejiis res gesta.^ proferemusM Aprilis.
bitur in Clirouico MS. Richerii monachi Senonensis, Ezechielis Prophetae mcmoria reperiturin Katendario
et in Historia MS. Leucorum apud liicronijmum MS. Ecclesiae Aquileicnsis De eo agemus . \ Aprilis.
Vigncriiim, Stemmntis Lolhariugici pag . 132 e( 133, S. Lazarus, Martjr Tergesti, in aliquibusMSS. pas-
diciturque corpus esse in Ecclesia Tullensi, nullo sus Itoc die memoratur : sed alia MSS. et quxdam
addito stguo venerationis. Nou extat noinen in Brc- ctiain Martijrotogia. eum habeitt xii Aprilis.
viario Tiillensi,anno 1533 excuso : non ctiam hono- SS. Caidocus et Frechorius sive Adrianus, sacerdo-
ratur lilulo Sancti aut Martyris a Sammarthanis tes Hiberni, requiescunt Centidx in monasterio S.
aut aliis, in Catalogis Episcoponm Tullensis Ec- Richarii, citi adfiierunt in conversione : et celebran-
clesix. turhocdiein Martijrologiis, Angticano, Scotico et
Caesarius Spirensis, discipulus S. Francisci,a(i Helia Hibernico. Verum apitd Cerdutenses coluntur xxx
proximo GencraU, qucm ob rcgiilx transgressionem Maii.
argucrat, in carcerem conjectus, sancte obiil: cujus SS. CantianorumReliquiarum adventus, inscribitur
aniina dicitur a Gregorio IX Papa visa ab Angelis in Kalendario Breviarii Hildensemensis, impressi anno
cwlos deferri. Liscriptiis Martgrologio Franascano 1516. Quia ipsum Breviarium integrum non habe-
Arturi a Monstier cuin tituio Beati. ulietsequcntes. mus, piura de hoc festo scire necdum potuimits. Co-
Antonius a Segovia, e monacho Cisterciensi, Mino- luntur SS. Cantius, Cantianus et Cantianilla x\xi
rita, Aquis in Provincia morluus: cujus corpiis plu- Maii.
ribus post obituin aiinis incorruptum mansit. S. Procopius,Abbas in Bohemia, memoratur a fFio-
Bernardinus,k.^,i.^Sicilia, \ qitorum elogia ne, Menardo. Dorganio in Martgrott. monasticis, et
Antonius, i
apudeumdem Ferrario. Veritm rilu dupiici, ut Palronus regni,
Melchior ab Hierba, Toleti, Artitrum vi- cotilur in dimcesi Pragensi et Olomuciensi iv Julii.
Joannes de Moya, in regno Mursise, deripossunt: Theodericus Episcopus, cognatus Ottonis Imperato-
Isabella Virgo, in territorio Cordub. qui in Gg- ris, memoratur hoc die in Martgroi. Anglicano fVit-
nxceo Isabellas meminit ; Laherius, in Menologio fordi. Est is Episcopus Metemis, a variis reiatus ad
firginum, Isabellx Agnetem jungit, ab Arliiro ad diem xviiijulii.
21 Deceinbri.i relatam. S. P. N. Augustini commemoratio inscripla est Ka-
Antouia, vidua Romana, laudalur a Bosio, teste ocu- lendario altcujus Missalis : cotttur ipse xxviii Aug.
lato, lomo 1 de sujnis Eccles. lib. 12 cap. 23 ; refer- S. Simperti, Episcopi Augustani. Translatio celebra-
titr autem am
tilulo Beata; in Gynxceo Arturi a lurferia tjuarla posl Dominicam in Albis : quz feria
Monslier. primo oinnium incidit in huncdiem. Colitur Simper-
in Hispania, aiino 1490, in tus XIII Octob.
Puer a Judaeis crucifixus
tUstrictu Toletano prnpe Guardiom, refertur a Fer- Sigillator. Episcopus Metensis, qui floruit auno sa-
rario in Catal. generali, citatis tabuUs Ecclesix To- lutis DCCLI. celebratur tn MS. Florario Sanctorum.
lel. et Marietta lib. 2. Niltilde eo Tolelana Brevia- Est is Sigebrandus aliis, mitttorum conditor monas-
ria vel Kalcntlaria, niltiletiamHispanicum Martgro- teriorum, et mortuiis traditur die (quo iterum refer-
logiiim aut Quiulanttdveniias de Sauclis Toletanis. tur in Ftorario) xxvi Octob.
Marietta hisloriam narrat diemqiie liuiic stgnat, et S. Mennae, solitarii in Samnio, plttrimum taudnli a
cap. 57 ntiracttln nottnulla referens, mentionein factt S. Gregorio Papa, lib. 5 Diatogoritm cap. 16,
ecclesix et sacelli bitjus sancti Initocentis, peregrina- Translatio hoc dte jacla est. Hanc citm VUa et mi-
tionum item donalionumqiie ibitiem freqtienlium : sed racults lale dcscripsit Leo, Episcopus Ostiensis i/ua ;
ila confuse, ut non satis discernainus, anet qita aiic- danda erunt die, quo inscriptus est Martgrol. Roma-
toritate colatur xit Sanclus : expectamus igitur dum 110 et alits, ^ No^'-
plenius doceamur. Osmannse, Virginis et Martyris, elevatio corporis,
in agro Patisiensi facla, recotttur a
Saussaioin Mar-
Maria jEgyptiaca lcekbratur in Menxis et Me-
Maria Ciesarese tributaj noloqiis Grsecorum :etre- tgrot. Gatlicano, aiditurque ejus tnttmphttm coU SK.
Septemb. aut certe, ut alit habent, xxii Novemb.
fertur in apographo noslro S. Hieronijmi, deest in
aUis. An ea, a posteris intrusa, sit Maria j£ggptia-
DE S. CTESIPHONTE
EPISCOPO, VERGII IN HISPANIA.
Hispanix Aposlolorum Epi- S. Cxcilio, sequentem Martiuma S. Hesychto, atque
Pritnorum septcin
huncAprilem a S Ctesiphonle auspicandtim tnslitiierunt
^£^„,,„^,5
culius Graiia-
scoporuniquc communem memoriam Martijroto- .
Graiiateitses atn altbt variis cotuntur diehus. Grana- l.x hoc dit;
gio siio Vsitardtts inscruit, ex eoqiie Batonius :
CumiuuiuA tcitscs Fastos seititits Ferrariiis,
Catalogo sanctorum ge-
Romano Marlyrologio ad dicm xv Mati. Hac
neratt inscrtpsit, Granata; in Hispania Sanctorum
iiiiu iiliis
meniDria non coiitenti Ecclesix varise, singitlis diebtts sigittalim
li -l/uii. altqtios cotenUos assttmjisere. Ita Februarium mensema Martyrum, Thesiphonis Episcopi et discipulorum
ejus
. .
DE S. CTESIPHONTE
ejus. Qnn' de tetnpore mmiouis atque nrdinntiotiis orn- Citiotiis vel uegolii catissa; et sic ibi fumnlum ,
qiil adhuc T)
itium sepfem dici communiter potventut, dicta a sniit Infef, invenisse^
tiohis ad Kaleiidns Fehruarii et Martii. Eadem liir »<- 4 Si quis lamen mnuiuo contcndal lougius a sociis
qmquam putamus retexeuda. tieqne proptcr Graunteti- removemlum liunc Sanctiim, et versns Pireneos vionfes an casfruin
Lii'io nnmi-
Spcndo de.rleriassertionem receilcnilum a
ses labnlaii vel lubeatcvagari; occurret fi Vergium castrum, a Livio
natnni iu
primn antiquissitnaqne, qunm tiobis dedit Usnardus de dec. 4. lib. 4 commemoratutn ; cujus incolas accotasqne finihiin iMccrf-
j4posfolici.s illisviristintitia, ut dnbitare velimns au in \'ergestannrum nomine idem appe/lat, describens qtio- faiiornin,
iis siuijtiU requiescaut et occubnerint locis, qu:i' ihidem modo M. Porciiis Cato Romouus Consul, Iranslato n
e.rpriniunlnr; qunmvls receufiore.'i IJispatii, Marielta. Tnrdetatiis ad Celliberos eoramdetn auTilinrcsbello, c(?-
iiofi/ia mida
c.i Istiardu; Tamnins ntque Cai-iiosHs, hic in Lusilano Haqiologio. teris in deditionetn acceptis. Lacetanorutn urbem a,<itu
iste in Hispauico Marhjrohgio, ad hunc utcrque iliem. cepcrif, coufestitnque inde tnoverit ad Vergium cas-
proKsus in alifim eaul seutentiatu, alihi satis e.rnmina- trum : quod praecipuum eral latronum receptaculum,
tatn. XJsnardi verba Idibus Maii haec snut : Natalis invito loci Principe ab iis occupalnm, unde in agros
saiK'turum ConfeL^sorura, Torquati, Ctesiphontis, provincix pacatns continuas faciebanf incursiones. Hxc
Secundi, Indaletii. CjEcilii, Hosycliii et Euphrasii ; porro omnia traus Il/erum cs.se gcsla, clare apparef
qui RomEe a sanctis Apostolis Kpiscopi ordinati, et e.T ipsa Livii nnrrntione : ut dubium e.s.se nullnui
ad praedicandum verbum Dei ad Hispanias, tunc possit, qtiin hoc ab eo commemoratum Vergium, in-
adhiic uentiherrore implicatas.directi sunt. Cmnque ter ipsutn et Pireuseos niontes quivrendnm sit. ^tqtte.
diversis urbilius evangelizassent, et innumeras mul- hic ego Ubenter, pro Lacetanis, Jacetanos legerem, dic-
titmiines C.hristi fidei subjugassent, TorquatusAcci, tos a Jaca. urbe in Arragonia ctiam uuuc celebri et Epi-
recfins Jac-
Ctesiphon Vergi, Secundus Abulje, Indaletius Urci. scopaU : deviam c»/m ('/silvestremgentem(T/'/ic//orZ,i- ccffanoruin
CjEcihus Eliberi, Hesychius Carthesee, Euplirasius vius, cni proiude poliusasperitas convenit diwcesis Ja-
EUiuriii qnieverunt. ccnsis ijuam Calalannix amonia plnuities : licet in liac
2 Itiique Verijii requievisse Cfcsiphoulem, tencnius: (et quidem ad Ibcriim iu Derlouensi diaresi) OrteUiis
B neqne. eisocios Maximum, Lupercium ac Musitanum Jaccetanos, Lacoetanos vero loceut aucfores tabularnm
crffifi tlc co
adjmujimus cum recentioribns, idoneo tleslituti auclore : Piolomaicarnm. Etenini idem Livins Lacetanis, seu
f.iis/icrtfi
tieque ile Martijrio ejus quulqnatn definimus. Qua au- potius Jacetanis suis, facit Suess?tanos
finilimos .-
tem ratiune et apnd quo.: fidem Clesiplion proseininarit, quorum civitas Suessatium Antonio, Ploloma^o antem
iu conimuni iintiquontm silentio patieuter ignoramus,ve~ Sue.-stasium scribilur, ntiqiie litlens simplicilrr commu-
hementer auleiu opiuremus, locum sepullurie, ejus ab tnlis : et e.ristimant aliqiii ipsnm hodie Sangiiessam
Uftunrdo nominalum, nosse distinctius. Elenim in ma- dici, al ..4rragonem fluvium. Jaccnin inter et Pampe-
I cri/iinii tni
xime varias sententius auclores hic abeunt. Bivarius, lonam, conjectiira sane haudquaqunm inepla.
Vciijclia, qiia illustraudis Pseudodexteri commentis houam operam 5 Astubinamhic\QV^\\xm castrum fiiisse concipie-
iiiiiu- lierin ? /loc au'cni
eruditioneinque magnatn infclicitcr e.rpendens, in hoc mus, sic nf ab Jaecitana victoria tnovenlibus copiis haud
tni itlcm vimi
totus est, tit fabulaturis sui leclionctntueatur, siistiueat- nitnis longum fucrit iler? Ilic sane hxret aqna. Bergi- BvrgHlu
que, Vergiura eanidem alque A'ergiliam esse ; compo- Aum PloloniAn, inter Jaccani et Oscam sive lleuscam l'fotoinei,
silo nomine e.r parlicida ili. sic dicfam, quasi Vergii requireiidum, ita ul nomittis unlla nnnc supe}:sint vesti-
urbem, ipsamque esse oppidum Verza, in ora maris gia, suggernnl Oitelius, e.r eoqne Ferrarius: .secnndtim
Bm^tici. iion lonije ab Almerin sicum, in Regno Graua- qiios Bergcstani Vergestanique iilem forenl. Verum,
tensi. qiiodin Geoijraphicis tabulis passimUevm bcribi- cum cilato libro diversos eos facint Livius, huic conjec-
tur. Abderau) sive Adram, Verix pro.ctmam alque a turse non prodesl, quod credi posset apud Ptohmseum
littore retnotiorem. iion tieino iuteUigeudam pulal; sed Bergidum^M-o Bergio irrep.sisse, aliterque prounntiau-
repugnat Ptolomseus, Abderam. Beriam, Vergi- tibus VergidLim pro Vergio. Ergo hls inter Jaccum
liamqne diveisissimas urbes faciens; hanc quidem Oscamqtie rehcfis, Livii ^'ergium ac \'ergestani alibi aiif piifiits
procul n tnari, istas vero ad ipsum positas, sed justo guserendi eruut, et quiletn per abrupta coiije-cfurarum vtivi .\arer:
milliarium seTagitUa intervaUo remotas ab iuvi- Percurreuti oinuia hodierui itsus nominn eorum quje hodierno:'
cem Juccensi urbi ud meridieiu occa.sumque adjacen'. locorum,
3 Inter Altneriatn novamquc Carlhngiuem urbs esl. utruliique velu.stLssimi uominis occnrril Xaveriura, vul-
Xerahudie dicia, qiiatn amiquo tiomine diclam\'iv^\t\\, go Xuvier, (quod Castrum-Vergluni velnl Ca-ver,
tolumqne inde sinum a Charidemo promontorioWwgi- juncfis uominibut, dici suspiceris) aUeruni in Pumpelo-
tanuui, mulfirecentiures e.d^limnut. Favet Pomponius nensi agro, magni Indiiirum Japoni.vque Apostoli uala- K
Mi las, urbetn Virgi nonv.uuns; neque adeo louge disce- Ubus nobilitatum; alteram in ipso Jaccitano traclu, cis
dit Plinius, cum Urgetanum sinum (^f Urgiam scribit
GaUegam fUivium, in tabalif* Xavierre latro, diclnm ui
Ca-trum-Julium cognominatam ; fucile enim aut ex.i- forteCastrum-Vergii-latronum integre nuucupatum
disse i potuit,aul propter vnriani ejnsdem uominis pro- olimfnerit, tum ad distinctionem prioiis, tuin forte e.v
nuntialionem omilti. Pro huc igilnr urbc S. Cicsiphonti lulrociniorum menioria, inde in pacalos provincix Ro-
u.ssigutindn, stat Gcorgiua Cardo:>u.s, eiquc patrocinalur niamv agros, vt Livins meminit, luundant nm. Atque
ntmiiniitn Virgis ncVergis afjiiiitasmirima. Qnottiodo li';rc quidem de Vergio Liviisatis.
autemlam opportuno locofiita civitos, aiqiweltam ninic G PlnsaUgiiidrequirtvideturuialUrutriim,seu etiam
miuime conlcinuenda, diijuiiatcm amiseril Episcnpalem pritno dictnm Ptolonuvi ud
Hergidum. S. Cloiphonli af- cl iiii liiis
uon atlinet iiidiigare, quaudo ue lioe quidcm constal, jiartc.s .S.
tribnamus. Uiide euim verositnilc faciemus, tol volven-
ullos utttquam Cfcsi/i/mii
Vergi fui.s.se Episcopos. sed tautum ibi annis, quof ah Ilannibalis atque
tibiis Catonis tcinpori- .spci'cf •?
qnievisse Ctesiphontem : qni siiam potiiit sedein liabuisse bus ad fidem in /lispatiia pnvdicatam lUi.rcre, twu
in Bastilanorum metropoli, hodic Baza dida,
ubi ejns tnan.sissc niodo, sedauclam etiamfnisse tocicelebriiatcm;
sncccssoirsfnerinl Theudorns, Eii.sebins, Basiliusiu
m, cujiis licel nnnc ivqre supersif vestiginm, maijinluilo la-
IV et XV Toletuiw Coucilii) nomiuati. Sienim
Torqnatus tucn Clesipbotttem aUicuerit ad se-dem Epiiicopaiein ibi-
Acci, Iiidaletins\]vc\, vicini.s eornmdein Ba.stitanortim
dem consiihiendumUJcnjusrursum lanla fueril infelici-
urblbus, fundafosrrliqueruut Ept.-;copatus, nl e.v
succes- tas. ttt receptofidei Chri!^tiana*lumine moxdefecerit.
soribus ideutidctn nominatis indtilijfatum e.st: cur
non in adeo otVergestante^tNi Vergiensis eQv\^^\3^. Episcopus
eiidnn B^tiar tractu in ipsague metropnli IJa>ta, sedem in nnUis uspiam Conciliis ,subscripsi.sse invetiialitr, nec
suam
,
poiuit fi.Ti.sseCtesiphtm, iudeque \etQim.scu Vir- ipsa ecclesia in uUis di(eceseon Ili.spanicurum descrip-
iiiin^maritimuin hcnm Baslitanorumquri foi tai.ii.s portnm
lionibus nominetur? Contenlt iijUnr ha-c proposuisse,
pra:cipuum seu emporinm, e.tcurrit.se aUqiuindo,.prxdi-
Ve-terin' Geugraphife sludiusis expendcnda itJitimandaquit,
de
. ; .
PRIMA APRILIS S
(tr iiomim Saneti ipxim liic adilimux , varie n variis sacro monte Grnnate.nsi repertomm, qunm sh atiit. pa- I)
rrarari, et eTmari in eo a plerisqiie, rliim Tesipho- rite.r iliiilem repertis et jir^ilictn auctori nnminatis j4ya-
nem .sen Thesiphoiiem serihiinl: Chtliesipliontem ve.ro hicis, vernm D. Tesephontis/;r«p/i'rii(i(«/iira veramqne
minii.s cnmmode scrijilum viileri, si Grseciim speetes eiij- antiquitalem. Qiiid atitem de Reliqiiii.s ihidem quoque
Arnbid cnm- molocjinm : Chthesiphon enim a yffuet fia, herisplen- invenlis dicendiim sit, majori examiiti permitlere malu-
menlilH""-
dentem. inepto utiqiie sidni/icnto; Ctesiphnn anlem a mu.i, quam Grnnalemihus illis Inbulis tcriptisque iquod
xTn<7H, possessionibiis splenclidum auspicati.isima nn- necessariim non admissis, utrarnmque vertitudtiiem j,,,„ „c liim
est)
mencUiturn sifiitificaf falsitatemve separave ad iiivicem ciim has et ilfns intli- suh pjvs nt>-
:
7 Hiincporro, qun atjimus, fuisse S. decilii frn-
tle viduo coiijiinqi nexu pampui utrarumque prapurjnatores "*"" ''/"'''•
trem, cl Arnhico ncpnlrio nnmine Abenathar tliclnm, non semper censuerinl.
mntjis creilimus uni (quem Bivarius cilal) liltroriim, siib
DE SANCTA THEODORA
MARTYRE ROM^.
alroua hxc Romiina fuit, et soror S. Ilerme- terfectionem omnium Chri.stianorum...statimque nt
lis, itrbis Romanir Prrfecli; ciim illo a S. ingressus est Rnmani, venerunt ad eum Pontifices
M;
rio coriinata.
.Mexandrn
tiperducta, unicoque
Porro [siculi
l Poiitifice Riimaiio adfidem Chris-
mense onle Ituuc marlij-
Acla sinccrlssima S. Ale.run-
teraplorum,
siiggerentes, ita Anreliani
iracundiam, ut
et ea quie facta sunt, invidis
animum concitaverunt ad
Hermetem Praifectum Urbis in vin-
vocihus
Sitli Trajnlin dri habent) eodem adliuc anno. quo himorltjvii palmnm cula mitteret. sed et S. Alexaudrum Papam carceri
lHurtijr oliil adepti siint, nutu Dei defunctus est Trajanus : 711! manciparet... Igitur cum Hermes Praefectus in vin-
oioio 1 1'i,
diiin in Parllios armn moliliiv, in iinjriludinem inciilif, culis haberetiir apud Qiiirinum Tribuniim, huuc suo
oh qiiam Selimtntem ia Ciliciam detatus, tibiit, Quintio coUoquio ail fitlemChvisti perdurit, piv qua et mnrtti-
Ni^'ro et Tito Vipsanio Aproniano Consulibu^, die x vium suhiit. S. Qiiirini Acta dedimus xxx Martii; et
Atifjusti, annoChr. cxvir ante hiinc atttem diem quatuor postvidie, sive pvidie Kalendnnim Apvilis, egimits ile
vicnsilius ef quiitque diebus martijrio covonnta est S. S. Quirini filia Biilbiita qus er instruclione S. Ale-
:
Theodora. Missus enim erat Rnmam a Tr.ajano .\ure- xanilri Papie (ut hiijns Acta habent) reperit vincula
lianus. Comes utriusque militia; in Isauria, ad inter- S. Petri ,\postoli, et crpit ea vincula cum tremore
fectionem omnium Christianorum : cui omnis Sena- nimio deosculari, et gratias agere Regi coelorum.
accipil a S.
tus ita faraulatus est, ut ipsum Principem crederent Audiens haee Theodora illnstrissima foemina, ccepit
Balliina
esse Tr.ijanum. Hiitc posteri eum appellariint efiam rogare eaiu, ut sibi ea derelinqaeret. Tunc concessit viiiciilo
Principem el Imperaforein. CtduttlurS. Hermes frntev B. Balbina. tradiditque vincula supr.adictfe Theo- s. I'elri.
xxvin Aufi. etS. Alexandev Pnpa iii Maii. Qtiie vevo dorieillustrissimse fueminae, sorori S. Hermetis Pr:E-
ad httjus Pontiftcis in Setle Romnna anuos spectnnt, ac- fecti. llliistrissimus itaque Hermes et fide Christia-
curate diseussimus in tracfatu tle Pvimis Pnnlificibus. nissiraus, cum nec blanditiis nec minis ab .^ureliano
'i Ah sanctissima linc Mavlijre Theodovaaitspicnntur posset revocnri, ad nltimum jussus est subire sen-
1 Apriits, prineipitiin Aprilis in suis Martijroloqtis Usuardtts, tenliam capit;dera. Cujus corpus ejns soror Theo-
ifuo et coli- Ado, Notlievtis, Bellinits, el atii recenfioves. Ustiard i dora collegit, et ciim digno honore. juxta hortos
liir.
verba sunf isla : Romse passio b^atissim;e Theodora?, Keciarios. in via Salaria veteri. sepelivit. non longe sepelil cofini^
.S Hermetia
sororis illuslrissimi Martyris Hermetis. H:ec sub Au- ab iirbe Roma. Addniil .-/cta M.S S. /fermetis, cor- :
reliann Priucipe mart_vri^it;i. sepulta est juxt i fra- pus liujiis luisse aromatibus conditum.
trem viaS:ilaria,nonlon2"eah url>f* Roma. Arlo endem 4 Qiix dedimus Aeta S. Balbinir, priecilata omnia
tentpore hoc eidem coneinnnvit eloqitttn : lloma;, beatis- etiai.i Irihitmtl B. Themhrn^ his verbis : Cum S. Her-
^iniaj Theodora, sororis illustrissimi Mirtyris Her-- mes, jussu Aureliani, Comitis, in carcere clam de-
metis, quam B. .Alexander Papi et Martyr in^tru- collatus fuisset; B. Tlieodora, una cum S. Balbina
xit, haptizavit, atque in file Christi docuit. Qum snlj A'ir!;ine, rapuit corpns ejus, et sepelierunt in prsedio
Aureliano Imperatore raartyrizavit sepulta juxta : ipsitis S. Hermetis Marlyris. Qnod audiens .•Vnreha-
C fratrenisnumMartyreraviaSalaria, noulongeab urbe nus tvrar.nus, jussitambns Virgines comprehendere
Koma. yotkerus strnfus est Adonem, et cum Usitardn et in vincubi niittere.... Tunc indignatus Aurelia-
AurelianumPrincipemrt/7n7/«r/t Jndicem?/nm/H(itrt((C- iius, post multa penera tormentorum :itque p(ena- colillirclii.il-
flHttr
ttir Mariijrolttgii, Ctilonix et Ltihecae amto i90c.rc»s/. 1 rum, dedit adversus Balhinnm sentertiam ninrti.-,
//( hodievuii Marlijvoliirjio Riimnnodicitur S.Throdora, dicens Interficiatnr Balbina eloquens, ne seducat
:
sni) Hadriann Iniperatore, ah .Aureliano Judice iuar- populum Romaniim post errorem suuni et prodnea- ;
tyrio affecl.i. Successit Trajano Hndrianus, sed. ul di- tur Theodnra noliilis, si forte cousentiat iiobis et
ximus, post tibifiim S. Thetulov.r : de qtta in Aclis S. vivat. Inlerfecla itaqne Balbina, prodncta cst Theo-
-llcraiidri fitria e.rliinf. Horuin .^ctorum cvordiunt dora do custodia, et exliihita est ante cunspectiini
c.>( hujusmodt in plttrimis MSS Aureliani tyranni, cni dixit imnius tyrannus Ubi :
3 Quinfo loco a B. Petro Aiiostolo, Rmnanae nr- suntthesauri fratris tui Hermciis Prffilecti Ostende >.
,,.. ,
his EcclesiiB cathedr;im suscepit .Mexander sa:icti- eos et sacritica ne forle post vari:i torinenta inter-
:
pii.sl llirsfimtis
itoiviztilitr a j paiilKribiis
ficiaris, sicut Balbina. Respondit S. Theodora, et
. . 1 j
.s.
.Ufjttiitirt)
^^^^ incnmp;irabiiis : juvcnis quidem :etate, sed fide ttislribiiifnt :
I'u/iit seninr. Omnem
autem populi Romanr amorem ita in dixit Thesanros.qnos habiiiinus ego et fraler meus,
:
enm f;ratia divina infudit, ut Senatornm iriasimani paupcribus et peregrinis pro Christi :ininre dispen-
partein converterit, et Pr;cfectuni Urbis, Hernietom dimus egn vero niliiljani re.siduum hahens pra-ter
:
noniine, euni uxore et sorore et filiis h;\ptizarit. Qu:e corpiis, quod i'einis, etiam illud pro nnniine ejiis li-
ultimn in vila MS. S. Hermelis ita erplieantur : Unde lientissinie inipendo. Venimtamen dico tibi. .\iire-
cniitigit, ut Piwfectuin nrbis Roina', Hermem nonii- li;iiie tvranue, quod si corpus ineiim nieinbrilim
ne, viriim potentem, diviteni et nnfiilem, curn uxore discerpi jubeas, numquam s.acrificaho idolis (uis.
/toucVw t.
Indignatus Aurelianus, jussit et illani tlagel-
Exuperia, el sorore Theodora, .ac filiis baptizaret. it;ique occiditnr
Poslmodum e.st missus aTnijano deSelemMa Isauri;u lis ciaam gladio interlici, sub die KaleDdarum Apri-
eiitti
.\. Ilii-
iitne Iritlrc : Roniain .^urelianus, Cuines utriusque niiliti», ad in- lis : cujus corpus sepultum est a Chritianis jiixta
fratrem
DE SANCTA THEODORA
A fratrem suum Hermen. Pra^fectiim urbis Rnmre» ca'metcrio S. Hermctis Marlyris et scpnltnra S. Thco- D
sepditur : gloriosum Martyrem ac nobilem, via Salaria, nnn dorse^ agit Pauins Aringhus, lib. 4 Pomic •iubtcrranca'
longe ab urbe Koma. in pra?dio ejusdem. Ha.'c lii, ciip. 34.
cum mngno conscnsu Martijrolo{iionnnsnpra iilliifoinm. 5 S. Thcodorx, Virginis ac Martyris, ct sororis S. aligua- Reli-
9"*"'^' ^oioniee.
Virgof/ifltH Tlieodora appcllaiur in MS. Ccntiifensi, Hermctis aliquas Rcliquias asservari Bouonia' in ec-
a rariis virgo Yfiiicano cccfcsiiP S. Petri, Coloniensi S. Moria: ad elc.sia SaucloruTU omuium, ct in ecclcsia S. Pauli Bar-
aj>petlaliir.
Gradus, et alio Cardinalis Barberini : cimque illisidem ncbitarum, tradit ad hnnc dicm in Buuonia perlustrata
tradil Petrns de Natalibus lib. 4 Catalogi cap. 21, Dc Masinus.
DE S. VENANTIO
EPISCOPO ET MARTYRE,
Ex Dalmatia aut Istria Romam translato.
Ado prhni qui rclalo suts effigies sunt Sanctorum Martyrum, qiiorum corpora
Ustiardus el suiil, iii
Mnrltjrologiis S, Theodorw Rotnamt' Martijrio, hic requiescunt, coronas pr£e raaiiibus gestantium.
isla immediatp subdnnt : Eodem die S. Venaii- In absidis inedio quatuor
cernitur ara, gradibus
tii Episcopi et Martyris. Qua^ eadem Irgnntur elevata : niarmo-
cui super impositura est ciborium
in omnibus dein scriplis Marltjrologiis, uli ct Itodierno reum, fultum quatuor columnis item marmoreis,
liomano. KotUerus post S. Tlieodoram posuit Martijres opere accuratissimo in spiram striatis, cum capitel-
Aomen in
fastis. in Armrnia possos, et dcin de S. Venantio eadcm refert. lis ornatissimis et sub lioc aUari proxime enume-
:
In MS. Centnlensi appellaltir Confessor, qni a reti- rata S. Veiiantii et sociorum corpora requiescunt. corpus in
quis otmtibus Martyr habelttr : nisi (orte de lioc agatur JIxc ibi. Leo etiam Papa istius nominis tertius, {tcste altari.
in MS. S. Cijriaci ad viii Februarii, ubi dicittir Na- citatoAttastasio Bibliothecario) in altari H. ^'enantii fe-
tale S. Venantii Episcopi et Confessoris. Interiin cit vestem de fundato cum velis duobus. Octaviiis
mtsquam explicatur citjus Sedis fuerit Episcopns, qiio Pancirolius, iii Thcsauris absconditis nrbis Romie, de
petfttnclus marlijrio, utim ei immortutts, an siiperstes, ccclcsia liac S. Venantii agit, regiime 2, ecclesia 10 ; et
ut propterea etinm Confessor dicalnr. stib finem in Indice festoriim asseril, solennitatem S.
2 Annolal Baivnius ad buncdiein, Corpiis ejusas- Venantii, Episcopi et Martyris iii hac ecclesia cele-
servari Roni;e in oratorio, quod dicitur S. Venantii, brari Iiisce Kalendis Aprilis, at(|ue Indulgentias ei- cultus et
Corpus Jtomic,
apud baptisterium Constantini, una cum corporitius dem esse concessas. In Ordiiie Ofjiciorum de Sanctis Induigentix
I .\prUis.
IIIecdesia S. Domnionis Episcopi et aliorum Sanctornm Mar- propriis ecclesix Lateranensis, preescribitur Officium
propria, tyrum, quorum omnium dies anniversaria agitiir iioc sub ritu dtiplici, ciim Credo in Missa, quod corptis ejiis
eodem mense, tertio Idus Aprilis. Cum autem om- ihi bnbealitr.
nia translata fuerint e Dalmatia et Istria a Jraniie 4 Joamies Tamaiiis Sala:ar Ittinc sanclum Episco-
Papa IV, par est credere, S. Venantium alicujus il- puin iuscripsit Marttjrologio siio Hiipanico, hac foimu-
larum provinciariim civitatis fuisse Episcopum. E.>i- la : In Dalmatia illustris observat memoria marty-
tat ibidem in abside, ceterorum, imago
sicut et rium S. Venantii, Episcopi Toletani cujus corpus a :
ejusdem S. Venantii, opere inusivo compacta. Hsec Joaune Pontiflce Maximo iv, in oratorio sui nominis,
in monumentis Sauctoruni ecclesia^ Lateranensis. apud baptisteriuni Constantini, in omnium maxiina
Itu Baroitius, qui eadem repetit in Jnnalibus ad an. Lateranensi Romana ecclesia, translatum, adserva-
641, (yuo Eccksix prseeral Joannes iv Papa : de ijuo tur. Verum non est oraloriitm seu capella in ecclesia
Anastasius Bibliotfiecarius in libro de ^itis Ponlificum Lalcranensi : sed est propria ejus ecclesia, liaiid procul Episcopalus
Roinanorum ista liabet : Joannes natione Dalmata, ex a Laleianensi sita. Dein unde scitiir cjus Epkcopatus
Toletanus ei
a Joanne iv
offietus.
ex Dalniafia patre Venaniio Scliolastico, sedit annum unum, men- Toletaniis, cum talis nominis Episcopus Toleti non me-
acceptum : ses novem, dies octodecim. Hir temporihus suis moretur extitisse iit Gat-Jas Loijasa,
Catalogo Episcu-
'!
misit por omnem Dalmatiara seu Istriam multas pe- portim Toletanoriim, post Adelphium coUocat Conan-
cunias, per sanotissimum et fidelissimum Martinum tium sed addit, a S. Illifonso non enumerarri
;
inter
Abliatem, propter redemptionem captivorum, qui Praisules Toletanos, forte quia parum prafuit. Inte-
deprwdati erant a gentibus {Slavos aliqui interpretan- rim Ambrosnis Morales, lib. 12 Clironici Hispanicicap.
tur). Eodem (empore fecit ecclesiam beatis Mai-tyri- 8 asserit, absque Illefonso non baberi nientionem To-
bus, Venantio, Anastasio, Mauro et aliis multis nantii. Jgit is libiode Scriptoribus Ecclesiasticis cap.
Martyribus, quorum Reliquias de Dalmatia et Istria XI de Conantio, sed Episcopo Ecclesia; Palentinai :
adduci praeceperat ; et recondidit eas in ecclesia ut is videatur compulsus a posteris inter Jntistites To-
suprascripta, juxta fontem Lateranensem, juxta o- letanos. Taiitae caligiiiis involucrum, inquit Tamaius
ratorium B. Joannis Evangelistae, quam ornavit et Salaiar, reserarunt Marcus maximus et Julianus Pe-
diversa dona obtulit. trus, aiit certe sub eoriim nomiiie postcri, aflingentes
3 Cxsar Raspona, lib. 3 Basiliae seu Patriarchii illis nova chroniea qux omnem antiquitatem Ilispani-
Lateranensis cap. 12, describil oratoriitm sive ecclesiam catn siia caligine involverunt, ex Conantio seu Tonan-
S. Venanlii, et inter alia ita habet : Parietes
absque tio formando Venantiura, ^iiasi vixisset tempore S.
ornameiitoconspiciuntur, unicaexcepta abdicula sive Gregorii Magni. Potitis diceretur S. Venantius primis
chalcidica, qua; antiquitus tabulis marmoreis
usque Christiseculis ptiriiisse cum S. Domnio seu Domnione :
ad zophorum incrustabatur, supra zophorum vero qui traditur a S. Pctro Apostolo in Dalmaliam missus,
iisque ad tectum nitet opere musivo, sicuti
etiam et Episcopus Satonilanus crealus, uti pltiribus dicetur
chalcidica; tota concameratio nitet. In curvitate XI Apritis.
vero hujus absiduls imagines beatissima; Virginis,
8 Atiquas S. Venantii Episcopi et Martyris Reli-
Sanctorum Apostolorum Petri et Pauli, et Joannis qiiias asservari Bonottix in ecclesia S. Joannis in Moii-
Baptista; visuntur adjectis etiam SS. Venantii
;
et te, IraditBononia pertustrata Masiiius ad Ininc
in
Doranionis Martyrum iconibus, cum pallio et plane- diem. Si adderetur unde et quando itluc ultatx ea:
fue-
tis Cieruleis qui sine mitra libros in manibus te-
:
rint, possel aliqua coiijectura fieri, Inijusne an atterius
nent eodemque habitu Joannes iv, Capelteconditor,
:
S. Fenanlii existimandx siitt.
expriraitur.... Ad raurum vero hinc inde emusivo
DE
DE ALTO S. VENANTIO MART.
ex Italia in Gcrmaniam Translato.
Teslimoniiim iitcr Principes Ecdaiiisticos Sacri liomani Im-
et miracitlorum, arf ^iia; uberiorcs annalationes dedtmui
Ivdoiict Pii jierii in Gcrmaniii itahililos, siint Reverendissimi IV Februarii, eoqiie curiosum lectorem remitttmiis quem
I
:
t Illustrissimi Abbalcs iiichjtx Fidilciisis Eccle- nionitttm rolttmus, in tlicla Vtla, S. Venantium dtci
six, ile ciijiis aiinriiiilalilnis pricclariim cdidit
ojiiis Martyrem, nusquum Episcopura ; iiii tamen jit in se-
Clirislop/iorns liroiivnis qnaluvr libris dislinaiim : m quenti Hisloria : iicqiie imlicari diein venerattoitis,
qan, lib. 3, cn/j. pnecejitum traditionis
I.t profcrt qurm assumptum cretlimiis hunc prtinum Aprilis, quod
Liidovici Pii Imperatoris, facta; B, Rabaiio Abbati,
aliits Venaiitius Episcopus iu Dalmatm aul Istria nunc
dein Arrbiepistopo Moguntino cx 7110 aliqiia qax :
, colittur, cuiet nos ipsiim idensubjunqimtts.
deS. f'enanlioai)iint, liic dcccrpimus, et .iiint cjiismo-
rfi; Uogavit Es.cellentiam Celsitudinis Jiostra; vir HISTORIA TRANSLATI0M8
venerabilis Kabanus Abbas, ut nostra auctoiitate Ex Vita B. liatjuni. a liudotfo teste oculuto
liceretei, legatos suos ilirigere ubivis terrarum, et
scripla.
inaxime ac prieciinie ad Koinanam civitalem.et cum
lilteris nostne auctoritatis exiioscere sacratisfimos Ye enantius Episcopus Ecclesiara sibi commissam,
.
^,.„„5,„.
cineies, videlicet sanctorum Martjrum seu cetero- donec advixit, streniie rexit et quia per ostium :
(,„„, rum orthodoxoruraJu!-toium inembra ; cui prmsti- introivit, disposita intrinsecus fideliter doino, et
tinuis ex noslra liberalitatis muuificentia lacultaiem sumptuariis farailiffi consignatis, per ostiura exivit,
ut ex nostrffi auctoritutis praxeptione scriberet et diim pro eadenianiraam posuit, Hujus sacruin cor-
jj
B mitteret,ubicumque terrarum vellet, propter prie- pus, sauguiiie projirio pro Christi amore cruenta- Corpu.< s.
dictum negotium saiictarum Reliquiarum, postula- tmn, primo in terrritorio Arirainensis urbis requie- •«"""'"
relque tam ab Apostolico, quam a ceteris fidelibus. "'"'''''"
el iiilriiculis vit ; nunc vero in ,saltu, qui Buclionia nuucupatur,
s, rnniiiii.
1
Unje (.„,„ labor taiita^ seduliialis ejus non esset ina- in ecclesia B. Joannis BaptistEc,
a Fuldcnsi quK
nis, nuper audiviinus. quia corpusS. Venantii Mar- moiuisterio novera fere stadiis distat, habetur et co-
tyris, de longinquis terrarum partibus ai'quisisset, litur, Et iie quis ambigat. tanti Patris corpus a
tam
et in ecclesia S. Joannis Baptist.i; lionoriticentissi- valenti civit;ite tolli, et per tot terrarum spatia
nie collocasset. Ciijus merita Martjris in Fuldensi transferri potuisse: miracula, qua; in via, dura fe-
ecclesia,ex testificatione niiraciiloruni, facta sunt rebatur, per eura Dorainus operatus est, fidem du-
longe lateque celelierrima. Accurrunt eniin infirmi, bitantibuspersuadeant. Igitur a quo ab inde subla-
et sanantur; dwmoniaci, et liberantur; paralvtici, tus sit et in eiim quem prajscripsi locum delatus;
,
etcurantur; c;eci, et illuminaiitiir , et ex oinniinoda subjunctismiraculis.quie et ipse vidietaliis veraciter
iiifirmitate genus humanum, per graliain Dumiiii relerentibus didici, auribus fidelium intimabo, Raba-
no-^^tri Jesu Christi,
opera et interce^sione S. Ve- nus naraque.Fuldensis Ecclesia' venerabilis .\bbas,
nantii, salvatur. Cujus facti fama nos ex divina com- virvalde religiosus, et inScripturis divinis apprime
puiiciione coninviti, gratias agimiis Deo et sancto eruditus, ciijus omne studium fuUcirca disciplinam
ejus Martyri \'enantio, qui nostris temporibus, in ironasticam, et in meditatione legis Chrisli; inter
nostris terraruni partibus, visitare dignatus est alia, quibus in oralione, vigiliis et alistinentia, cete-
idebeni suam ; et ex diversis necessitatibus ei an- risque virtulum tilulis formani se silii .-ubditis prffi-
gu.-tiis, n.iseris mortalibus dignatur subvenire. bebat, diligentiain in culligendis undecumque Sanc-
Proinde rogatu et petitione pr.'edicti Secretarii iios- toruin Keliquiis habebat jjermaxiniam,
Iri Rabani .-Vbbatis, oflerimus ni'S Deo et S. Boui- 2 Hic queradam suorum monacliurum. nomioe
facio sanctoque Martjri Venantio, in praifato S. Attonem, in Itaiiain pro hujusinodi re exeijuenda
Joaunis Baptislfe nionasterio, quasdam res pro- misit. Qui .\riminum veniens, data sibi divinitus
liriet;Uis nostra;, hoc est. villam rrespruugeii iiun- opportunilate, corpus prsedicti Martvris secum abs- F
•'''""""'
C cupatam, cum omnibus villudis et viculis, imo cura tulit, et in Franciam ire festinavit. Prin.o quidem
aetalum,
. ,., , , .- , T.
oninibus appendiciis et pertinentiis suis, etc. propter metum incolarum illud occulte lerebat. Lt
2 Ilivc Liidoriciis Pius Iinperator, cujus cliartas do- antein Alpium jugis transitis in fines B;;jo3riorura
flistonn iiutionum piurimas peivenit.jam seciirior efiettus, feretro impositum,
."icripsit liudnlfus, ciciwbii FuUiensis
liiiiislutlonis
'
Presbijler ct mouiichus, intcr viros sui monasterit eru- cuiifiuentibus undique populorum turbis, in cellara,
dilos habitus : quilruustalioni reliquiuriim S. Vcnuntii quie vocatur Solenhof, sitam iii regione Sualefeldo-
inlcrfuit; et tcstisoeulaliis miracula, qux tunc contiije- nia, detulit; et misso nuntio. oinnera rei gest» or-
runl, dcscripsit in Vitu B. Rabani Aibalis siii, a nobis dinein Abbati nuntiiivit. Populus enini regionis illius
ad dii lu IV. Febriiurii illusiruta, potissimuin cap. iv ct sunimis i;l peteliat votis, ut corj)US san;'ti Martyris
x.Krtat inde e.icerpta Ilistoria Iranstationisel m,racu- ibihabere mererentur: ciijus opem in diversis infir-
torum S. Venuntii in Pu.isionali MS. niciisis Aprili.^, niitatum sanitatibus qiiotidie experiebantur. .\bbas
ndservolo in Bodec.nsi cwuiibio Ordinis Cunonicorum vero, cum hoc audisset. inux de siiis nionachis duos
licijuluriuni S. Aiiijiistini in Uiircesi Paderbornensi,ad- Presbyteros misit ad pra'dictum Fratrem, prieci-
"'Itus Juiictis sub iuitium nonnuHis; et cultus cjus iissiijnutur piens eis, ut quanta possent celerit.ate sanct:is Re-
1 liprths.
ud iUcm primum dicUApiilis, quando in ante .nemorala liquias illas sibi afferrent. Erat saiie tuuc teinporis
ccclcsia S. Joannis Baptistiv etiamniini celebralur fes- per umnes pene regiones iUas celebre nomen S. \e- clare'
'uiractitis
tum S. Venantii : ciijustumcn sacruin corpus non vm- iKinlii Marlyris, propter virtutes et iniracula, quie :
plius inteijre ibidcm udservutitr, itliis jiartibus atio dc- per euni Chrislus fecere dignatus est. E quibus
httis,sed nescititr quo tlevenerint,ablatis lempore trntp- aliqiia, qu.'e facta sunt in eodem loco, paucis arliitror
liouis Snecicw anliquis monumenlis ; uti facla dHiijcnti persfringenda.
iiii]uisUioneindtcuvit iiobis VitusErberman,sacrx Tlieo- 3 Nam cuin adhuc feretrura cuni s;uris osaibus
toijix Doctvr et Scminarii Ponttftcii upiid Fuideuses juxta altare esset posituin, quwdam fojniina de ipso
Reijens, binis litteris hiic sujier re scripli.i. Damus pago, qua; antesex annus oculoruni Iiimen amiserat.
crijo cc Bodeccnst MS. diclum Ilisloriam translationis cuni aiite idem feretrum prostrata suppliciier oras-
set
; .
8 TRANSLATIO S. VENANTII
A set,tumen rece]>it, et Deo oranipotenti gratias im- quam ad praedictam villam ventum esset, quasdam D
EX TITA mensas retulit. Post hffio altera niulier iilium suum matrona nobilis obviam nobis properavit, Hbulam-
B. RABAM
saiiafitur
sexennem, ex utero clauclum, ante Reliquias saucti que aureaui in ipso trausitu perdidit. Quam dum
recilpemiar'
CTCC et MartjTis posuit et ibi pernoctans, facto mane adhuc
; diucuni omnicomitatu suo qu;Breret, nec inveniret,
claudvx. debilem eum domum reportans, in lectum posuit et ; cosptuin iter carpebat. Venit ergo, et adoratis Re-
egressa cum reverteretur, perfectissime sa-
ali eo, liquiis obljitisque muneribus cuin rediret, occurrit
iiumillum reperit. Ha?c iiuidem duo miracula, qua; ei qiiidam liomo ignotus, eamdem fibulam ferens iu
modo retuli, ab eis, qLii prwsentes erant et ea se manu. Qnain cum illa suam fore dixisset, Recipe,
vidisse testati suiit, didici ; cetera vero, qu» scrip- inquit, quia per oraliones Sancti, cujus Reliquias
turis sum, ipse coram positus vidi quia ex eis, ; venerata es, reddila est tibi, Inde vero progressi,
qui .ad perferendos sacros cineresmissi fuerant, unus veniraus in locum qui Hasereth vocatur; iu i|uo foe-
eram minaqua'dain, inter alios qui nobis e diverso occur-
4 Igitur cura venissemus ad locum praedictum, reruut, vellus lana; ferens cum manus ad
; feretrum
trmpestas paratis celeriter omnibus, quiE ad devectiouem sanc- munus oblatura exlenderet, lana, quam teiiebat, laiin rintm
tteris stttt- tarum Reliquiarum necessaria videbanlur prinia ;
velutfumus evauuil cumque diligenti inquisiiione, "'""''""•
:
movetur.
luce, cum iugenti luctu eorum qui ibidem erant re- an furtiva esset. investigatur inventum est, quod ;
man.^uri, sanctumillum thesauruin sustulimus, at- ovis, a qua vellus illud sumptum fuit, proprio
pos-
que iter ingressi portare cii'piinus. Erat autem sessori eratfi aude sublata.
coelura nubibusobtensum obscurissimis, ettota nocte 7 Posthiec ;id villain, qua; Hamelenburg nuncii-
illa sine intermissione pluerat, itautuobis iter patur, pervenimus ubi claiidus quidam, qui suam
illud ;
ea die incboari posse minimevideretur. Sedsiiperna imbecillitatem duobus b.uulis in ambulando susten-
gratia, per merita Saucti sui, id quod timebatur, tabat, curatus est per ejusdem Marlyris
merita
longealiteressefecit. Namutpergere cospimus, raox gloriosa. Venientes vero ad fluvium, (lui Sala dici-
dissipatis uubibus cwli sereuitas venit, ac per viam tur, invenimus Abbatera nostrum cum Sacerdotibus
B liarum quid luti apparuit.
g
et Monachis, magnaque multitudine hominum,
in mwis uitioad
3 Deinde ad locum qui vocatur Holzkircha, si- altera ripa flurainis, nostrum expectantes adventum. rctiqiiias
ciiciittimeita tum in Aleraannia, veuiraus ibique quia,
pr£B mul-: Erat quidem transitui uostro navis ibi parata, sed jirvperat ;
liberantitr
titudiue quas pra?ibat et qua sequebatur, oratoriuin non apto loto ad terram subducta cumque eam
in :
intrare nou potuimus, sub divo Missarum solennia nauta;, fune soluto, obviam nobis ducere conaren-
celebravimus. Factumque est inter celebraudum, tur; subito e manibus eoruin lapsa, quadam vi
invi-
duae mulieres, a spiritibus iminuiidis obsessa;, sibili, contra inipetum fluminis acta
ve- ferebatur do- ;
xari ctpperunt et mox, per virtutem Christi Mar-
;
nec ad locum, quo sacrum onus susceptura erat,
tyris fugatis da;monibus, integerriraam
mentis et littori applicata pervenit, et mirati
sunt omnes.' saiiatiir
corporis sanitatem recuperaverunt. Expleta coiUracta,
autem Transpositis autem Reliquiis, cum in oratorium,
Missarura celebratione, cum populusad sua reverte- quod in villa erat, feretrum poneremus; mulier qua;-
retur, in vicinum oratorium sacros cineres
intuli- dam, nervorum conlractione ita curvata, ut penitus
mus ac ordinatis, qui ibi excubias ducerent, ipsos
:
ad videndum cdlum se erigere non posset, cunctis
nos in hospilium requieturos recepimus. videntibus, coram sancti Dei Martyris
Itaque Reliquiis, a
nocte eadem mulier quadam rauta, per merita
sancti tali liberata estincommodo. Postera
die inde pro-
Martyris, lingua; ibidem recepit ofiicium
: et altera, fecti, venimus in locum, qni dicitur
Litolfesbach,
spiritu immundo obsessa et brachium habens ari- qui est in saltu Buchonis stiriliis et
ubi cujusdam mulieris;
dura, ita sanata est, ut iiiatus
sniiaiitur die sequenti cum ceteris et pauperculas filius, a nativitate
surdus et mutus,
;
iinita, etcca ipsaportaret feretrum.
Mane vero, inter Missarum ante sancti Martyris Reliquias.auditu et
et alue. solennia, raulier caeca visum recepit ; loquela do-
et altera, dex- natus est.
teram manum habens debilem, integram sanitatem
8 Nos vero iter ingressi, cum venissemus ad con-
promeruit. Cum autem proticisci parassemus, in spectum Fuldensis Monasterii ecce Abbas noster, ;
ipso prnfectionis nostra; articulo,
unus ex Clericis qui nos pridie prfficesserat, nobis obviam venit,
qui nobiscum erant, nomine Olhere cum
(cui suscipien- innumera mnltitudine Fratrum nostrorum et laico-
dorum raunerum, qu<e a populo oflerebautur, rum, ferens in loculis ossa Beatorum
cura
commissa fuerat) partera
Martyrum
quamdam pecunia; frauda- Urbani et Quirini, qus de Roma nuper
tus, subito cecjdit; et in allata fue-
C conspectu totius populi spi- Cumque
ntui traditus immundo, vexari ccepit.
rant. suppUciter adorassent, cum summa F
Tam diu quippe veneratione susceptum corpus S. Venantii, Rcitqaim
a daemoniotormentatusest,donec in prae-
pompa
soleiuti
auferretur pecunia, quam in zona
acircurastantibus dictam ecclesiara B. Joannis Baptista=,
cum hymnis ^-'"7'
abseonderat. Qua et laudibus, intulerunt ; quod Reginbaldus Chore-
ablata, tam perfecte per Martvris Christi
merita piscopus.qui inter alios advenerat,in
curatus est, ut publice suum ccnfessus absidaejudem
reatum, do- ecclesiie, ad Orientem altaris,
in arca saxea, recon-
nes in loco suo sanctae Reliqua
conderentui,'cum didit cineresque Sanctorum
gratiarum actione comitaretur feretrura. ; Martyrum Urbani et
Quirini pariter apposuit, singulos seorsum in sin-
6 Igitur inde profecti, veoimus in villam
quae guhs loculis inclusos. Ubi orationibus eorura,
vocatur Truthmuntiga ; ubi juxta fide-
sacros cineres liter Deum
deprecautibus beneficia prajstantur, ad
quatuor mulieres ab immundis
spiritibus liberatie laudem et gloriam Domini nostri Jesu
sunt. Nec Christi, 'qui
prietereundum miraculum arbitror vivit et regnat in secula seculorum.
quod merito huic Sancto asscribitur.
Ante enim
DG
DE SANCTIS MARTYRIBUS ARMENIS
PARTHENO QUINTIANO,
VICTORE, SECUNDO.
nilium hvjns menxis ilesnmitiir in Marlijrnlngio Armenia pitssi refemnltir : imo in MS. nostro, solo
S //ieroinjitii a vnriis Marlijribus, in qualunr quidein sed anliquissimo, diserte hcantur in Armenia
I
_M_(tiiiet
lurmiia neu
riim jirimi nomen
eiu^fieit iliitiributis ;
quntuor Marti/res, in Armenia
est Parteiii, Partiienii,
qiiarum prima
jiassns.
Partlieri,
coii
/fn-
minore. Noiinulla MSS. eos citm aliis miscenl. /ta
MS.
in
Aqtmgrnnen.se : Natalis S. Quintianis Martyris,
Armenia, Venantii et Anastasii Martyrurn, Pas-
Pastini quml Fnrtuni.
m Marlyres Parlini, ; et, loiigins abseeilit. tini, Victoris. E.c qitibus liuc spextant Quintianus,
Secunilus appellalur. Quiutianiis el Quintinianiis et Pastinuset Victor. De S. Venantio seursim egimus.
Quiricianus, sed rarissime. Trrtius et qunrtiis, Victor /n MS. Trevircnsi S. Marlini eliam conjungunlur
in anlignis etSecuudiis, constnnli leelione. Dtio jirinre.t, Parthe- Qiiintianus, Venantius et Anastasius et in MS. :
USS nus etQuintianus, referuntiirinMSS. Casinensi, Al- Ulli-ajeclino Ecclesise S. Mnrix, Quintianuset Anas-
tem/isiano, Valieaiio S. I'etri Parisieiisi u Pliilipito ta-:ius. Res nobis difficilts apparet cnm Anastasio, in
Xjobbe cnmmunicato, Auiiustann et Corbeiensi. At P;ir- Iribiis MSS. apptisilo, in qttibits deest Seciindus, et in
thenus et Victor celebrantur a Canisio in Murlijro- duobiis Partenuset Victor; iiu .tcilicet Anastasius loco
an jungendi
lotjio Germanico. Qui duo, cum interposilo Quintiano, horutn iulrusit.t fortan fuerit. Similis controvevsia est Amistasitis
memornnttir in MSS. Ricltenoriensi. Pliinaviensi, opud Gulesinium, qui islu habet : In Armenia sanc-
Trevirensi S. Ma.rimiui, et ulin Altempsiano : quibus torum Martyrum Quintiani et Iren»i ; et in Notis
fere ndslipulnlur Greveuns iii auclarin Usuardi. Omnes allegattir codex Grsecus, At nulluin similem uspiam E
B qualuor referuntiir a Notkero et Bellino, l^arisiis anno reperimus. el arbitromtir ec lapsu ciilami sive alio vitio
lail editn;prn qttibits faciunt varia apograplta Mar- amanuensis id scripliim esse. Fnrsan Codex Graecus et Irimxus
tyroloijii S. /fierouijmi ; et in Epteriiaccnsi qtiidem, subrepsit pro Codice MS. in quo Irenaeus, e.r Marltj-
ante mille fere annos exarato, istn leguntur : In Arraenia ribits /feracleeiisibns, de quibiis mox agemus, httc fue-
minore Parteni, Quintiani,Vict"ris,Secundi. Omisso rit translutus. Interiin Baronius, secutus Gaiesinium,
Victore, reliqttitresmemoranlurinMSS.Barberiniano, citaloque Menologio, eosdem conjunxit, et Armenix
.Adone Leodiensi S. Laurenlii, et Florario Sanclorum. ad.icripsit. Si quis Irenieum et Anastasium aiiis velit
'i //actcnus cttm magns coiisensu Iti Marttjres in adjuugere per nos licet.
DE SANCTIS MARTYRIBUS HER.ACLEENSIBUS,
VICTORE, CHIONIA, ACAPE
HERENEO, CASTO.
Itera haic e\t classis Martijvuui, in Mfirtijro- cum Marlijrologio Romano, Usuardo, Adone, yotkero
lofjio S. Ifierontjmi innposila liis verhis : In alii.'^queagemus mAprilis. D-' S.lremso, hinc translato
Ai Heraclea civitate item Victoris, Chiouiae,
Agapa; sive Ag.ipes, Herenei. Quihus addttur
.
Castiis in apogrnphn Corbeiensi, Parisiis excuso. Pro
ad Maiti/res Armeni;e, jam nnnc
egimus. Si alicui videatur hxc classis omiltenda, qunsi
Wciorad pra'cednitem spcctaret, Chionia, Agape, et
in prxccdenti classe
Heradea eliam Eraclea, et Eracla, lcgitur, a.^^t ubi Irene (pro qua intriibum sil nomen Irentei/A'i«( soiores
sila sit non indicalur : quotuordeeim autem urbes Uiijus sub Diocletiano passx Thessahnicx, per nos licet : po-
iiominis enumerat in sno Lexico Ferraruis. Sunt He- tissimum si diceretur sequens qux Thessalo-classis,
ractex in Ponto, et Heraclex in Thracia niartyrio nicee tribuitur, Heraclex coUocanda. Verum dum cer- (/mcnrfa
affccti plurimi, quibus hi forsan junqendi. In MS. tiora e.r anttquis nionumentis proferunlur, de eis hic confusto ?
Richenawjiensi ista legnntur : Et Heraclia Victoris, agimiis tamquum diversis, tum ob antiquitatem Marty- ^
Agapa_^, et Herentei in MS. Labbxano, omissa civitntc, rologioriim allegatorum, tum nuixime quia Ires, Chio-
yomina Irtfiiur : Alibi Victoris, Agapai, Pro Agape
Iremei. nia. Agape ct Irene sorures, Thessaloniise mnrtijrio
Marfijntm : Agapitum in
referri Kalemlario vetere Cannnicorum affectx in dictis anliquis apographis marlyrologii
Luccnsium tradil Florentinius in Notis ad Martijrol. S. Hieronymi referuntur infra ipsis Nonis Aprilis. In
S. Hieronymi. Itneiiamin Martyrolofjio S. Cyriaci le- Mnrlyrologio Casinensi ad dieni ii Aprilis inveniuntur
gvntur, Agapituset Victor : ^cdThessuIoniciefnT^Hi/H- SS. Hereneus et Agapitiis : quos hic poni debere arbi-
tur : tibipassicsunt sub DiocletianoSS . Agape et Chionia tramur, liberum Lectori relinquentes de lis aliter sta-
soroi-e^. quae hocdie referunturin genuino Martyrologio tuendi.
Beda\ RabanOf fVandeWerto et pluribus aliis, de qnibus
DE SS. INGENIANA, SATURNINO, PARTHENIO, DIONY-
SIO, PANTERO ET ALEXANDRO,
Martyribus Thessalouiese.
omncs Marlijrologio Bellini, auctius
Tertia hsec Marttjritm,
graphis Martgrnlogii
auliquis opo-
esl classis
1/icrungini quibus
in viensi ; ast sc.i- in
edito Parisiis aniio siDXXl. Aliqtta in srriptione est di-
S. :
adstipulalur MS. nlittd Dtieis Allempsii, alque versilas. Ingeiiiana qiiarla reperitur, qiix etiam Inge-
ita Marttjres memorunlttr : Tliessalonica? ; In- nu.i et lugeuianus Parthenius, etiam Parte-
.icribilttr.
genianaj, Saturnini, Partlienii, Dionysii, Panteri. mus. Partinus et Paternus appellalur et pro Pau- :
Alexandri. Diio priores refentnlur in MS. Ricbcno- tero eliuni Pantenus invenitur. Alexander seqiieutt
Aprilis T. / i classi
10 DE SS. INGENIANA, SATfKNINO ET SOC.
A rl/msi adjmqitur in MS Cusinensi. In Vulicano MS. SS. Dioiiysii etSteplianiMartyriim memoiia insnipla
pro Dionysio vuletur Dominiis leiii. eiqve ailjunciilur est Knlenilaiiix auliiiui .V;s.w/(.s et Breviarii Amliro-
Victor : qui ilcrum in iegurnti clii.^i^-c linhetur. .Mexan- siaiii apiiil Maliolanenscs. Scil SteiilKinus iid scijiien-
ifei' III MS Ca.iiuriisi aliis Miirlijrihus niljmifiilur : lcm clussem siiectat.
DE SS. VICTORE ET STEPHANO,
Martvribus in ^flgypto.
Chnulinil oijmen Martynnn hi thioAllihl.r in opo- fi Lnbbinnn sohis Stephaiius memornlur. Addit Barn-
i}ra}'/iis niiniibiis Marhjrulogii //ir>oiiiimioiii,i'l niiis iu yotis : Licet hi convpiiiant nomiiie, censentur
iix corisouaiit jihirimn Mnrtijruioijia tuvi r.rciisa tanien diver.-i a Victore et Corona, de quihiis idem
qnaw inanuscripln, cum Usuardoj Billino, Usuardus agit pridie Idus Maii : nam hi in j^Lgypto,
Muiirohjco, Cnmsio, Giih'sinio cl aliis. Verha ubique. ilU in Sjria passi leguiitur. Dixi^nus supni in /{nlcn-
fere cndem sunt : In ^gypto SS. Victnris «t, Steplia- dariis nnligui Missalis et Breviarii Mediohtnennis re-
iii. In aliqiiibiis iiiterponilur vo,t passio : in nliis nil- fevri SS. Dionvsiiini et Stephanum Martyres : et in
ihliir Martvrum. Altos ilcdirniis Victnres inter Mar~ Kn/endario Missahs nn. mdlx Mediolnni e.rcnsi, cele-
lyrcs Armniios el f/ernclecnses. lu MS. Casincnsi bralur cnmniemomtio S. Ste|)hani et sociorura Mar-
Victor et Stpphaniis rcfcnivtvr, nnn Al(*xandr'>, ^ed tyruni. Scd hi socii cum S. Dionijsio spectant ad prx-
adjnseceilcnlcm clnssem relato. In MS. Richenovicnsi cedenlcm classem.
DE S. THESIDIO MARTYRE
Tuscanise in Hetruria.
'pmoratur S, Thesidiua Martyr, ex Tnlmlis {himen, liaud hnqe a flilsiniensi Incu : de qua eqimus
Eirlesix Tuscaniensis, a lu-rrnrio in Cnta- ad \iu Februnrii, nccnsione S. Commnnis Mortyris,
M^ Joqn ijenerah, el itenim in Cnlnloijo Savclo-
.rirn Itnlisc. CoHlur ibidem
Aprilis, ejusquc corpus religinse asscrvnhir. Iia constat
hiscc Knlendis
cujus coiyus ibviem efinm n.^iservatur. Tienim de
S. The^^idio Martyre oy/( i'lem Ferrnrius in
qeuerali,cilntiseisdc7ntnbulis, additijue Aclaejus deside-
eodem
Cnta'ogn
c.r mnimorea in.^cripiione. Ji qun loco aul lempore hic rnri. Nicolnus Brautius, Episcopu:^ Sarsime, eum kis
.sauctus Martijr fueril coronatus, quwqve ilh pninu versibus houoral :
Juerit., hactenus nescitnr. fsf Tiiscauia. vulgo Iinlis Thesidii Tuscnna tpnet snrra MHrtyris ossa,
Toscanella, civitas // etnirix pcrantiqun, ad Marlham Et renovat certo tenipore festa meraor.
DE SS. RASILIDE ET GERONTIO,
Martyribus apud Grsecos memoratis.
.r Meiiais Gnvcoriiiu impressis apnit Vcnctiis, Cliiroiiiontiiniim qiiidcm
I sic eos habct ad xiv, zat twj
\. '.^ .T, 011 uliln ad
cl Sijuo.vario, apuil Pelrum fcaiiciscurn Chif- '
ayiwv
• r\ ^ r,
ftla[>ruotov t)£ootioi&;>, Baai/totJ-j y-ai rsoovrtou ;
i;i trl 11
llcliiini noslrum Diriime mavusiriplo, iuiioluit iii uliis aiitcm plurihu.i iir.vcedcnli die (ridclicet in Am- relnli,
tiwbis.
li qiwil Saucli hi Murtijriiim .luum gluilio hrnsiu siijnalo 148 f) fol. el duplici Tiniriuensi Diicis
cimsuminarini, hiic ipsormn commcnwraliimi S(i//i.io ilis- Sahaiidix) sic cxpcrimuntiir niiiniaa, (dioSnaitxi, ll«tri-
/)i Hfeiieh, liclio :
"Itcrqiir cn-
'l.io-iiy.ai\if,'^-jrlijM. Quoil liic iiiilicasse contenli, Thcodo-
e/ inio »IS. ""
sium vel Tlicodiisiiim Marlijrem adrticmwii, el adalie- a',"!,,/'!"
Vz'.w lizzicyi napZxQi/.iwz AfjycLi.
rum, cui olihi inueclitur, sacictulem rcservamus. Porro F
Sncio rieronliiis cnm Basilide. Verlii i/i>Mii S. Tbeiiilosins iiiljunqilnr S. Eleutlierio PersM
Oninia regenti.s |ira?niiuni glaHio tulit.
et Zoilo, suli Sa|iore Rpjie Persaruin passis, uhi di-
/'copriiim, 7113' ah ctijmnliiQin vnminum hit reperitnr, cuutur SS. Eleullieriiis et Tlieralosiiis post variu
.'ecunili veisiis nil primum iillusiimeiu, non a^que facile tornienta cajiite plexi; quod hic dc hisce saiiclis di.ri-
rsl Latvie e.rprimcrc. Niin etinm prumpliiui csl iliri- miis. An crqu posscl infcrri snh Snparc etiam hoscc cu-
niire, iiilcmne hi sinl. qui dic xni tcl xiv /iiijns mcnsis riinaiiis, ciim ihidcin Tlieodosm jmiiiuuliir? Definiiint iil
m plerisqiie muiiuscrip:is Sijuaaariis, quu' vidinius, alii.
lefcrunlur, S. Tlieodosio vrl Theodiisiie coiijnncti. Nain
if\t'ifiVt'i
DE S. MELITONE EPISCOPO.
I \VT II I^rnviriii.v, in Calatiiqo qem rali Sanclorum i/iii
adscriptum esse; et iu margine aimnlat Maurolyci
MarlijrolnijUi
SKCCLU. J iliiii .«liii( in Marhiriiloqio limnaim, dunsail iliem Martyn.logfuin. Hiihcmiishiijns Marlijiolmjii iluas edi- rfc .S. Metilonr
1 primiim Aprilis profcrt Sanctos Episcopo^ Me- tiiincs Vciicliis, in qiiihus snliim i^ta rciha liaheutiir Fpiscniin,
; In
. Iitonps; alteiiim Siirdiiiin, in Asia; nlierum
Sarditiia Melitonis Praisulis. Qnie endeni mudn Itnlice
Sulritaniim, in Sardiuia. Priiiris riliim et scriina edi-
translnla leijiintur npud Coaytantiuin Fclicnim.
dil Pelrus Ilolluir, lomn i Illaslrium Lcclesia; Orien-
Ea-
dem, iipposilo snluin legunlur in MS.
titiiln Beati.
lalis scriiilnriim, giii seciindo srculn /lorueruul,
el cap. Usuiirdn Chamhcriiapud Conventiuiles repertn, et
alio
b tradii, eum in Marlyrologiis ai| Kalenilas .'iprilis opud Ciirmclitns Cnlnuim descriplo, et iii MS. J'lnri:rio
Snuctorum
;,
PRIMA APRILIS, 1(
Sanclorum. Grcvcniis in Auclario Usuanli, Colnnix 4 Itisce pauca subjungimus de altero Melitone, D
ifj Sardinia. anno ISib U 1321 cxcnso, ista liabct : In Sardinia B. Eptscopo Sardium, de qua urbe ita Stephanus : iaf,i3^ AOiTronK n. r.
Melitonis, Episcopi et Confessoris. (Jnn; indc, cum TTfjJ.t; Auoiy.z, 6 TToXtr/;; iypotavo;
Mettto HptKo-
, ro /.-r,ziy.iv Xa.o-
pus Sardium
(i(n/o Sancti, in Marlijroloriium Oeminnuum Cnnihii '1i-j.iiuiii. Saidi» urbs Lvdise. Civls dicitur Sardianus
in Aaia :
Irunsluta snnt. Prxlcrea Martijroloijia MHS. liruxcl- possessivum est Sardiaiiicus. Jb liis vix differunt,
lcnse S. Guilulai, Cenlulcnsc,Parisicnseiliiplex S. Ge.r- titm ejus de qua supra cgimns tnsulx nomen Gr/ecis .
maui ilc Prads, item Libieiuc .vih nominc Ailimis, ly.oCaet iacOMv i'ictx: titm appellotiva inile ditcla,
Leodieiise N. Laureiitii, Turvaucnse, et aitqnod Retji' qutB stint Ixoowoz, iafi0f,')vt5; ct 2a&'3f,iv(X'j; apud eum-
nx Sunise, deiu no-tri m imnni raldc untuiuuni, ct dem Steitltaintm in Urbibvs ; et Z,fi»(ni.s Sardus, Sar-
aliud cicusum unno 141)0 Colonix ct Lubccx, eodem densis, Sardonius, et Sardonicus. Est Sardis Mctro-
modo ista Imhcnt : In SarJiiiia B. Melitonis Episcopi, polis Lydtte, attiue olim Regia Croesi, uti Itabet IIo-
cujus actiis inter lioniines celeherrimi habentur. ratius cpist. I , nna cx septem Ecclesiis Asix, ad qitas
Hiicteniui varia Martijroloijui , in iiuibus omnibus S. Joaimes in Apocalypsi scripsit : non tamen fuit titnc
Sardinia, nnsquam ui'bR Sardiiiin in Asia, rcpcrilur ;
Episcopus Mclilo, ut ultqui recentiorrs tradunt. Euse-
uiU forlc {iiuia urbs Sardiiim in Asianiinns vulijonota bius m Clironico ista seribit Cethego et Claro Coss.
:
cst) irrcpscrtt Sardinia niaifis celcbrts. ^'os dc utroqne id esl aniio C Itr isl i cL\x, Ms/ircov 2apotav(iv 'EkI-
Itic atfimus, relicturi aiiis lUtcriorcm dectsioncm. fJ/tOTTO; T-j;; Auota;,{itc/&v a7r5/&y('a; 'Avr&vivt,} u;T£pXpt-
2 Ferrurius nssent, se ex tabulis et monumentis ec- (Trcifwv Melito Sardiaiiorum in Lvclia
£TT£5(ijv.£v. .
clesix Snlcitantc liabcre testimonium liujnsmodi : Sulci Episcopus, librum defensionis pro Christianis An-
in Sardinia Melitonis Episcopi et Martyris. 6trubo, toriino tradidit. Est is Mitrcus Jurclius Jntotiiiius, scrtpsit lityrum
dc Sardmia uijens libro 5, it>: dc ea urbc scribii : rio/jt; quiluitc imperabat. Aniiqiiissimum de Melitone testi- Apiilofjeticum
(in iiiiiis OC imi p£V TiiEiouc, a^i6).iyot o'i Ka&aXic xat 2&Ca^&i, monium pnrhet Poli/cralcs , Episcopus Ephesinus, in pro Chrisiia-
nix,
Hukitaua:? Urbes iii ea sunt plurimae : sed relatu digniores, epislula ad Fictorem Pupam, qui seditabanno CLXXXvi
Caraliset Siilciii : ijnasduas, urbiiim i.^tius iitsulican- ad onnnm cxcviii, et tta lialict ex interpreiatione
tiquissiinus, apjiellat Mcla lib. 2. cnp. 7. lu cpttome S. Hieronijmi, lib. descriptoribus Eccletia.ilicis cap. 45.
Siephani isla legitntur : ^iiX/.oi Tro/t; ev iapo&i;, Quidnecesse est Sagaris Episcopi etMartyris recor-
KoL^-/^r,owioi-^ Kriu^na, Sulci urbs in Sardiiiia, a Car- dari; qiii in Laodicea soporatur? et Papyrii beati,
tliaginiensibus condita. Sic et Claudiaims de Bello et Melitonis in sancto Spiritu eunurhi, qui seraper
Gililonico, Domino serviens positus est in Sardis, et expectat
Pars adit antiqua ductos Carthagine Sulcos. in adventu ejus resurrectionern? Qux ultima ita
Silujn Itujns nrbis ita describit Ptotcma-us , lib. 3. Graece efferuntur apud Eusebinm lib. 5 , liist. Eccles.
cap. 3. Meridionalis lateris descriptio , Pupulum cap. 24. o; xetrat ev ^ipd-.at, Tr£p(u£v&>v rrv jxTro r(iv
urbs, Sulci oppidum, cum portu, Peninsula, etc. OLfpaxJv £:Tto/.07r/;v, iv r, i/. vi/.^rjiv avaffrvi(7£rat. Qui
Urhsdirula est.ct locns cxsitu et qnadum vocitbiili s'tmi- in Sardibus situs est. adventum Doraini de coelis, in
litudiite colliijittir appellari Palma di Solo. Successit quo resurrecturiis est, expectans. ColiturG. Octobris
illi in dignitnte Episcopuli Villa seu Vallis-Ecclcstx, S. Sagaris, Episcopus Laodicex et Martyr stib dicto
ad XXX 3/. P. vcrsus Calurim reccdens. Jn Notitia Marco Aurelto Antonino Imperatore; certe ipsc Me-
Episcoporum, qni jussu Httnucrici Rcgis,pro rcddeitda lito, ainid Eit.-iehtnm. lib. 4, cap. 26, in libro de
fidei ratione, Cttrthagtuem vctteritnt, legitur Vitalis Pascha, tempus ipsum quo scribebat , in principio
Episcopus Sulcitanus. A^ ft'/i'6fmHii(5 haheturS. Xn~ operis sui, designat liis verbis : Servilio Paulu item de Pas-
tiocliusEpiscopus , snb Hadriaiio Imperutore passns inquit, -\siae Proconsule, quo tempore Sagaris inar- chate.
xm Dccemb.a quo vicinainsula S.Auttochi appclliitnr. tvrium perpessus est. magna controversia Laodiceae
3 Prtmtts Itttjns scdis Episcopus statuitur S. Melito, exciia est de solennitate Paschali. qu» tempestive
S. Borifacii primi Episcopi Calaritani discipulus. in illos dies inciderat. Quibus etiara diebus h.-ec a
Coli dicittir S. Bunifacius xxviii Decembris, de qtto ex nobis perscripta siint. Alios ejtts lihros ibidem enitme-
codiee qttodum MS. Dionystits Boufant, tn Trittmplto rat Eusebius Itoc modo : De recta vivendi ratione et
et varios atios
Snnctorttm Surdinix, edidit clogium,lib. icap I0,ctijus de Pruphetis liber unus alius item de Ecclesia, ;
tractattts :
hanc partem damus. S. Bonifacius Martyr, Christi alius de die Dominico. Est et de natura hominis li-
S. Melito
trariitiir
discipulus, Episcopus Calaritanus a Divo Petro or- ber unus de formatione, alius de obedientia sea-
;
disvijmtus dinatus : ubi pra'dicatioiiem Evangelii miraculorum suum iidei. Prsterea liber de .anima et corpore
S. liumfacii
magnitudine contirmavit. Postmodum stabilita Sede et mente liber de lavacro liber de veritate liber
: ; ;
Vaiantani,
Calaritana, ad ceteras Sardiniffi partes admovens de conditu et generatione Christi. Item alius de
oculos ; ut apud onines priedioatio Evaiigelica illu- Proplieiia, alius de hospitalitate, alius quoque qui
cesceret ; discipulos, quos liabebat. in diversa loca Clavus inscribitur. .\dha;c de diabolo et de Re-
mandavit. et signauter S. Melitonem ad Sulcim ur- velatiune Joannis : de Incarnatione Dei Iiber unus.
beni, Griecorum et Romaiiorum coloniam, ubi mira Postreinus omniura est libellus ad Imperatorem .\n-
docuit et fecit atque ita per totam insulam Hdes
: toniiium. IIxc Eusebius : qni, nonnuliis ex dicto libello
Christi propagata est. Idcm Bonfattt, lib. 3, cap. 37, ad Iinperatorein rclatis. alia ejus opera memorat, et
isla tritdit : Natus est S. Melito apud Calaritanos : suitt, Exceptorum ex Iibris sacris libri sex.
Omnes
'th ctt Epism- Scriptoribus
atqne ad tideni Christi coiiversus ac baptizatiis, vi- hos libros recen.vl Hicronymus, lib. dc
jms ordiiialus,
tani siiam tam sancte instituit, ut a S. Bonifacio Ecclesiasticis cap. 24, ac deiu addit : Hujus elegans
dignus censerelur Sacerdotio et Episcopatu Sulci- et declamatoriura ingeuium laudans Tertullianus, ia
tano :quo subditos aluit cibo salutaris doctrin:e,
in septera libris quos scripsit adversus Ecclesiam pro
et exeraplis virlutum potavit, cura magiio Ecclesiffi Monfano, dicit, eura a plerisque noslroruin Prophe-
sua> profcctu atquo utilitate. Tandem rum ad lon- tani putari. Oiia' ;.ii;)i'rsiin( ('x lol -l/c/iloiiis Itbrts frag-
<( Muvttj,-
gain usqiie senectutem vixisset, pro Hde Cliristi, menta. collegit Petrtts Ilulloix. et sitnu! cdiilit, atqite
oliiisse.
quain pra'dicnbat, capite plexiis, accepit leterna; apiid eum videri po>suut. Qui in Bibliotheca vetenim
beatitudinis |inoniiuni. Diciittr S. liouifacius in Ne- Palrttm exstat sitb noniine Melitonis libcr de traiisitu
ronis perseculione securi percussus; a qno si tton BeatiB Virginis, indignns qni timlo ciio tribttatur, a
diu uiitc S. Melito fuissct dittus Sulcilauis Episcopus, Gelasto Papa, cap. Sancta,Dist. 13 ttpud
Gratianum,
potuisset facile vi.cisse ad tempora Domttiuni. Htvc dc ttiter apuerypha est tejectus. In libru moi 'vjamij.i.zo-j
0:o-u, qtiemde Incarnalione Dei eum
ttliis intcrprctati
Mclitune stto Saidt, qtix ccrtior^ibus uwitumentis opta-
remxts conjtrmari. sitmus, ostendit Diomjsiits Petavius hb. 2. Tlteologtco-
ir DE S. MELITONE EPISCOPO
rnm dogmatnm cap. 1 , impiugi ab Oriijene opimoncm eum Snnctum appelfat, et cap. ^ista addit, Aiem e}y\^ D
AUCTORE G. H.
Meiitoni, quasi sensent aut sa/tcm dUiputnrit Deum natalis in sacros Ecclesin? fastos relatum fuisse, et
ease corporeum : ita referri apud Thendoretutn, qua^.st. Martyrologiis quibusdam adscripturti ad Kalendas
10 in E.iodum. tam in edifione operum Gr^cu-latina Aprilis reperiri ; quo die Fcrraiins in Catahgo <jene-
quam i/i quadam Catcna MS. in Genestn. Bellarmi- lali, nicjiwriam cjus ceicbrat : In Af^ia. S. Melitonis,
Sanetis et
tiuii de scriptoribhs Ecclcsia.^ilici.s eum Sanctis adscrip^ Epi.scopi Sardiuni. f''ernm qui aUeijuiUuv Maurotijcus
aliqiiibus
adscripfzis
tum credidit, et sic eloijium incipit : Saiictiis Melito, et Cantsiiis , eos in Sardinia collocare S. Melitonem,
tiadtlur. Surdensis. (/;«« Sardianus) Episcopus , M. Aurelii supra duimus.
Jnip. tempore floruit. Pelrus Ilalloix toto tractatn
DE S. PRUDENTIO EPISC. MARTYRE
Atini in Italia.
CIRCA AN. CCC. Colonias, qiiibu.': folscorum popiihs iii officio templnm etforum Gentilium ritu dedicatum est x
Iiitcr Romaiia Rcipublica, Alina Poii- kal. Jnnii, Imperantibus Severo et Antonino, adco-
cotiliiiiiit fuit, nit
tinns paluiie& , prie.stans Vinjilio cognominata : qne antc annum ccxiii. Qnidiii auteni propteraquxdiic-
llujiix et
postcri Atinum iliccre mntucrunt. ilcec urbs, quia lus opportnnitnicin, nddit:r ntm mnlto post tficrmx sint,
alioniw Epp.
fidci Chrisiianae scmina ab ipso Apostohrum Priiicipe eteodem quo forum nomine dictx Antonianx?
Afnt. grnta
depfrdila : Petro, tiim ctiam sacrorum primum ,-lntistitem Mar- 4 De tnnpore S. Caii Pupx ad xxii Aprilis acliiri
Chiil acccpissc glariatur, eiilem S. Pctro olim r,niKupa- siimus. diceinnsqne anniini primitm illius cadere in
tum Itabiiit Catlieilralc tcmplnm, ct in lioc sanctorum .^rx viilgaiis uiinum ccLxxxiii ; ex quo conscqiiens
Kpiscopornm corpora ; qiioritm sudoribus irrigala ibidem forct S. Prudentium martijrio affectiim fuisse , anno
Cliristiaua rcligio, egregiis hrevi tempore profccit in- vel c.ccm vel ccciv, iitiqne extremo Diocletiani et Ma-
crementis. Horumgesta, mii'ificaquamquam in scriptis ximiani Imperatornm tempore. Sed ne linjusmodi cal-
cl teilipvs
conipendiose legebantur apud ecclesiam (amen , : culis fidere uitdeuinits, fiicit tiim ipsius rei antiquitus,
itoit satis
qux* <iuontlam in S. Marci fuerat honore .-onstructa, eo tempore gestir, quo nondum invalnerat consiietudo, certuin :
nunc auteni SS. Nicandri et Marciani noniine praj- annos episcopales, una cvm noininibus singulorttm Epi-
notatur, incendio referuntur esse consnnipta. Ita coporuin, m ecclesiarmn diptijchis annuinerandi (qiiod
Atlciiulphus, Capiianx Sedis ab anno mviii Archiept' hnge posterioris xvi invenlum fuit) tuin Ferdiimndi
scopus, ni prxfatione ad iniraciila sancti Marci, primi Ughelli de hac ipsa Chionica jndicium, qiio tomo b Ita-
{ut di.vimiis) Atinensis Episcopi, lix sacrx colitm. Vyiicenset, ita ab ea inverti ordina-
2 Miraudttm igititr neijnaijnam est, si ,4tinates diio tionem Episcoporum et tempora, ut vix castigata
scriptores aiwnymi , a qnibus cimtextitm urbis illiiis tolerabilis evadere posse videatur. Mirandum cst
Chrouicon atguc ad anmim mccclv usqne dediictnm tameu inveniri uuctorem, qiii, cum ii aiino Caii cnnse-
exlat,apud Ferdinaudum VijheUnm Italicc saciaUomo 1 cratiim Pruilentium aiinus x\v scdisse dicttt, Miirtij-
od calcem libri, ex peiaiitiqito monasterii Fossx novx riiim tumeu ejiis Iinperio Probi Imj/eratoris adscripse-
MS. miritm, inqiiain non cst, si de S. Prudentio, rit : qttando hic e.st aiile Caii crentiouem mortuus.
meiiioria tii qnein decimnm illi Episeopnm numerant ; pauca diim- 5 Testes Prudcntio ab Ati-
Ecclesiastici cultiis. S.
Altiietisi
taxat referrc ipsi potucrint : quir inile Pliilippus Fer- natihus delati, prirter Ferrarium iiobis sunt, liim cita-
clirniiicu
coiiserrata :
rariiis in catalogum Sanctoruin Italixnd liuiic cliem, et tus ab eo Fetrus Panlus Floriis Urbinas, tn libello de
in tontuin 6 ItaJia: sacrx trallscripsit jam dictlis Ferdi- vilis ct passiunibus sanctorum Atinx Piotectoruin iiec-
itandiis Uijhe.llus : sunt autem lixc : Gaius, secundo dum nobis viso ; tiim alins eodem tilulo libelliis Italicus
anno Pontificatus sui, ordinavit in civitate Atina MS.quem. hujus seculi initio compilaliim, iioster An-
Prudentiuni Epi.scopum : qui sedit annis xxv, alias tonius Jacobillns Neapoli apud V. C. Bartholomxum
XXX, mensibus duobus, diebus quinque. Hic cum Cliiocearelluin reperit transcripsiti]ue an. 16^38. In hoc ciitlus gunndo
qui.dam die idulum Junouis, qu )d erat in tem- tum nntc dicla vttlqari rcddunlur tingnn, tnm hxc ora-
/l/in.r rccep-
tits ?
plo quod .situm est juxta Therraas Antonianas, tio Deus pro cujus lionore glo
rccitanda sitbjiciiur :
everlere vellet; tentus a p.iganis, occiditur cnjus ; riosus Poutifex tuus Prudentius gladiis impiorum
corpus ante ipsum templum inbnmatum relinquen- occubuit priesta quasumus ut omnes qui ejus im-
;
tesdiebus Iriljus, a Cliristianis rapitur ; et in eccle- plorant auxilium, petilionis suaj salutare.n conse-
sia B. Petri liumatur, ipso die Kalendarum Aprilis. qnautur efTectum. Quiv oratio cum niutato solo noinine
3 Scquc iiero Tliermas Antonianas audiens, dubltes siimvta sit ex quod S. Tltomx Cuntuariensi
Officio,
un Atiux passus sit Prudenlius, propterea qitod Hlx IV Kal. Januarii recitundum Roinana ordinavit Ecele-
tociis passip-
i elelres haberentur Roinse, abaitclore Autouio Caraculla .sia; indicio nobisest, rcccntioi
iiis Aliitx, i usu receptum essc inter
uoiuen adcptse, vti post alios testis nobis est Eusebius Atinenses festuin hujus
iii saitcli Ponlificis, ac forte jiost
Chroiiico. Fuit enim hxc e.iterarim eliain urbium, ci- anniini M D L\iu,qiio Alotjsiiis Notarius Atiuensis, quot-
vi'alis Roinanxjure gnudenlium,pra-sertim Ilalicarum, quot iuveuite potuit Sanctorum Atincnsium Jcla
aliave
insunia; ut qita: Romx esscnl pra-cipiix famx xdificia moimmenta, simnl ciim ipsorum Officiis, in unntn Co-
publica eorum eliam nomenclaliiram ad
, siia similis dicein tianscripsit ex MS. perontiqno Longobardico :
ustis loca truditcercnt, ut Capitolia,
Ampliiilieatra,alia- qiiod ipsum Longobardicum
qite ejus generis.
perleijisse se, et MSS. siia
(jttin el sub Antonini Caracalla ad illiid contttlisse testatur prxlauilatiis Ferdiiiandiis
Im]):'iatoris tump.iribus, inquiitnt Clironicx pnecitatx Ughellits, propriaidmanu siibscribens Sanctorum Aciis
dedicatum est in Atiiia Fiu-iim ejusdem
aitctorcs,
indidem acceptis, et nobis cuvi Romx essetnus pei-quam
Antouiui, non longe ab Ampliitheatro, niagnis l.-ipi- benigue donatis : in quibus omnibus nulla fii S. Pru-
dibus et p.dilis marmoribus : juxta quod forum situm deittii inentio ; uti itec decessoris ejus Cari : de qito
est et templnm Satiirni (aiite ciijus fores aquwductus proinde ud xxix Aprilis pari agemits brevilule.
distenditur) variis operibus insignitum .piod
DE
,
DE SANCTO LEUCONIO,
Episcopo Trecensi in Gallia.
sn Triciissium numerulur illm- dem
Treca:
tiimcs Oiillix iirlini; ntjtis varii Saiwti
iiiler
Epi-
O/ficiocolliqitura Des-Guerrois eminens doctrina
et saiictif.as Leuconii, qua subditi ab idolatria sive
seepi, Prrsbylrri. JljbiUrs el Virijiiies sxpius sunt ad vei-am et orthodoxam Christi Kdem
lijeresi
memorantur w Iwc oiicre : et ail Kalniilas deducti et invitautur ad vitam agendam ab eo pra;-
;
Aprilis in.vriplus e.U nonnnllis Martijroloqiis Leiico- scriptam, ut possint eum habere protectorem in
niiis, seu Leutlioiiius, Lentlioiiius uii( Leulhenius,
ccjelis. Reliqua fere siint de Commimi Confessorum Pou-
Sfcmona in tleciinus oclavns liujiis nrbis Episiopiis. De hoc in Mar- tificiim.
varils Mnr-
tijrologio Colonix el Luheca' an. 1490 e.icuso, iiem
(tjioloijiis. •i Interfiiisse S. Leuconium Concilio Senonensi,
aiiuil Grerenum in Auclario Usuardi , et Cimisium in Iiabito ad annum Chlntharii irndU Carolus
ii iii, le
Martijrohtjio Germanico ista Irijuntur dicitur anno
: In territorio Cointe in Annaiibus Ecclcsia.Utcis Francorum, uddit- 6J7 inlerfuisse
Treiv-isfiiio S. Leuthonii , Episcopi et Cnnfessovis. que coli S. Leucuiiium ritu duplici Kalendis .\prilis Concilia Seno-
Eatlem liabentiir m MS. Florario Sanctorum , et in in Abbatia S. Maria?, euinque rpiiescere in ecclesia nensi
antiiiuiore MS. Carmelitico, francufnrto Coloninm ile- puellari illius inonasterii, mouiale.^que non aliiira
Ittto : in ijuo, vitio ainunucnsinm, i/icitur territorium suui domus pniniiin ;iuctorem ac conditorem agnos-
Casinum pro Tricassino. Talis haclenas invenitur no- cere :famam taiuen esse iUic ab initio nou mouiales
titia ejus apud Gcrmi.nos. Maurolijcus, Abbiis Sieutus, fuisse, sed puelhis, quai nuutium idololalrite remit-
ista habel in sito Martijraloiiio : Treclias Leuconii tebant, fidemque Christiauam abEpiscopo edoceban-
Antistitis. Maurolycum descripsit Felkiiis; Ulnqiie et tur. Hxc dictits le Coinle refert ad annuin dclvii. et
Cimisio citalis, Ferrarius, Trecis S. Leu-
itii trudil bene : quia Chlotharium mca'pi.sse aniio DCLvi reqnare
conii Abbatis. Nutliim nmnen, absqae litulo LleatiuiK supra accurate docuimtts. Qitamdiu postea vixertt S.
Sancti, exiirimunt Denwchares, Clienu, Clautliiis Ro- Leuconiiis, non Uqiiet. Quod aitlem ia Indicc .\lpha- et lorle mor-
tuas circa
bertiis, Pelrus Pilhou et Samniurthani, in suis Cata- beticv apud Des-Giierrois leijaltir adliuc vixisse anno an. 065.
litqis Episioimrum Trecensium : quibus aiklU Niatlaus DCLXXxv, mentlum arhUramur , et forsitan anniim
Camn:al,et ipse Trirassinus,in Prompluario sacrarum Dci.xv esserepanendum : niaxime si inter iiisitm et
anltquitntum Tricassinx diwcesis fol. I.j8, de Leuco- FeIicem-.\bbonem {quem sub mortcm Chlotharii iii et
niu, .nlias Leoconio, liertoaldo etWanimiro niliil oin- aniium DCLXX fuisse Episcopitm eonstat ex fita S. Fro-
nino veteres historias prodidisse, adeoque scdo de dolierti Atihatis, ad dieiu \iii Junuarii exciisai si, in-
nomine eoruni notitiam ad nos perveiiisse, impertur- quam, inler hos adliuc sederit Bertoaldus, et {ut nvii-
balam tamen successirjnis Tricnssinorum Epi^copo- nulli vvlunt) etiom AVammirus.
rum seriem inde innotescere. Hac forsam de cuussa 4 Hisjam pridem paratis et brevi prielv siiljiciendis,
Officium
Andreas Sau.i.mius nullam ejus meiilionem fiictt m accipimns, qux aniio mdxliii in citato sitpra Breviario
liropriuin
Mnriijroltiijio Galticano. exlaiit e.ccnsa, pront ea u Domiiio de ydleprouvee, in sutiiaissum
i Unus landem Sarerdos et Concionator Trecctms, Caniera Tiecensi Electorum Reqis Consilinrio, inissa
yciipratio iii
inoiiastcrio
NiioluHs Des-GverroLi, excussis omniiim ecclesiarum luerunl ad Pelriim Franciscnin Chiffletium, nostrie
D. Virgiiiu el nionasteriorum scriniis, plurima antc incoijnila dc Siieietaiis Sacerdolem ; a quo vliin illu petieramus, qui-
AonnHrltlll,
Simitis Trecensibiis prodidU et edidit Gallice lijpis Tre- qiie ea Diiione dcHinavit ad nos, ciim huinanisnmis
censibus aiino MDCXxxvii : in quibiis diffuse iirobatSanc- pnefui Domiiii lUleris, dalis xv JuUi aniio mdclxxi.
tiluiem Leuconii, xviii Eidscopi. Ac piimo. in pra'/ixo Ante Lertiones, quas iiide damus, ista recilatiir Bene-
Cutaloijo Festiirnm, de Sanctis dia:cesis Tricassnuc dictio: LeochoniiEpisi'opietConfessoris precatio, sit
quorum sacra Corpora rt Reliquiie in ea udsereanlur, nobis vita et resurrectio. Deinde hubeiUur seqiientia,
ad KiUendas Aprilis coilocatur S. Leiiconius Episco- distinctj^ in octo Lectiones.
pus : inox in Indice Alphabeiico ita leijitur : S. Leu- b Gaudet", dilectissimi fratres. in Domino, qui iri fo Lectio-
couii Episcopi ossaadservantur in uiia ex hierotbe- Patris et Protecturis nostri, Sancti
nw l. ei 2.
ad sanctis.-inii
.\oclurni.
cis monasterii Diva; Viryinis Noniiarum, in urbe scilicet Leocdionii Episcopi. solennia ccnvenistis, et V
Treiviisi. Prxlerea fol. 1U3 el sequentibus plurima spiritali juciinditate laetemini. Ex intiino cordis af-
lule deducit, interque iilia allegat dno aiUiqiia Martijro- fectu clementiam Dnniini iiostri Jesu Christi collau-
lofjia Trecensia, monastcriornm S. Lupi et Divx /^ir- date. qiii nos ex idulolairia; erroribus .ad agnitionem
cuin ilflicin ifnis Nonnaruin, in tjuibus ista habenlur : In territorio sui sancti noniinis, per hnjus sancti S:icerdotis pr.e-
Lcclcsiastuu Tricassiiio S. Leuconii Antistitis ; et his cvnformia dicationem, perducere dignatus est. Sequaniur uiia-
sunt, qiue supra ex novem Martijroloqiis protulimns. uimiter tam sancti Doctoris vestigia. Non simus
At potissiinnm cultiis pnblici testimonium prxbet Bre- tanti Patris sed sanctitatein vita; il-
degeneres filii :
viurium dicti moiiasterii Div.e Vinjinis Nonnarnm, ex lius, morum nobilitate imiiemur. Abjiciamus a nohis
codice antiquo impressuin anno moxlii ; in qno prxci- opera tenebrarum, etinduanius nos arma liicis, sicui
pitiir celebrUus fcsti ad husce Katendns Aprilis siib ritu in die houeste ambuleinns. Quia nox ignorantiw
dnplici, et recituiitur Lectiones ad Matutinum, Orutio- priucessit, et ver;e scientia; nobis luinen illuxit : ut
nes et fl ijnini proprii de isto Sancto : itbi appeltatur a fllii lucis in omiii castitate vita; ambulemus. Non
.1» iHiiil iiiri- suiittiinonialibiis Noster Pater, Pr itector, Magister, sint alicujus neqiiiti;e vel malitia; occulta in iiohis
inistrriiiin ab
co aiiistnic-
ei l'i;tdii'ator : e quibus cnlliijU Des-Guerrois, proba- seinina ; quia homo videt in facie, Deus auteiu iu
titili ?
biie ren.-ieri, priina hiijns monasterii fundanienta jucta corde considerat nec aliquid illius omnipotentia;
:
faisse a S. Leiiconio. Alleijantur etiain hxc verba ex oculis occultari potest. Pra-pareraus [corda nosti-aj
Pra;-
(/lalione. Per hiijus saucti Leuconii Confessoris tui in nmni bonit;ite, ut pr;eclariis Pouiifcx et pius
atipie Pontificis preces : et e.c Ilijmno, Tua sacra dicator nostcr, S. Leochoniiis Episcopus, gaiidens
pr;t'sentia. Ob qu:c verbu opinaliir Des-Giterrvis, sa- non ante tribuual summi Judicis in ilie ultimo dedu-
cra ejus ossa ibidem asservari, in una ex duabus cat: quatenusex numerositate filiiTum isiius cumu-
"II cjits ,l,i
h ernthecis ligueis inauratis, in tpia pluriuue sacrae leinur gloria, et desiderabileiu mcreanuir ;.udire sen-
Uiiuitih. jam pridem tentiaiu, Venite beiiedicti Patris mei, percipite reg-
, I;elic|uia3 sunt, nominibus S;iiictoruin
iu endio aut alio infortunio abolitis. Deinuin cx co- nuni, quod vobis p.iratum est ab origine mundi. Ille
u DE SANCTO LEUCONIO
A in coelesti patria, pii-s orationibus nostrnm agoneni et secioidi yocturni, qnibus iii tcriio Nocturno adtUfur D
AlXTOnE G n, quotidic adjuvare non desistit, desidorans suos oa Evangclium : Ego sum vitis vera, cum sua Hormlia.
rissimos filios, quos patei'na pifttate genuit in Chris- //ijmniis uuicus eliam cauitiir hujusmodi.
lo. adgiorireperpetuaibeaiitudineni pcrvenire. Qiia- Avo Paler scamlens polum, ave pie visens solnm, ^t/nnius.
propter, carissinii fratres, unusquisque \i\ suo ordine, Annuafesta. munera. tua sacra prjesentia.
^ecundum virium facuUatem. foi-titcr liiabidicis sng- Oirf r, Sacerdus optime, gemitus nostros et precrs.
gestionibus resi^tal, ut a^ternam triumphi coronam Firma fideni. Praesul sancte, moresque ,nostros
cum pio parente nosiro accipcre dignus eflficiattu'. corrige.
Non sunt enim condigna? passiones Ihijus leniporis Ope guberna fragiles, in mundi hujus pelago,,'|'
ad supervcnturamgluriam, quse reveiabitiirin nobis. Atque exutos corpore. pie beiiigne suscipe, i
Igitur I)reve laboris tenipus divina nobis voluit esse Quo sine fine, Gloria Deo Patri et Fiio,
pietas, etagonisnostri retributionemesseperpeluara: Una cnni sancto Spiritu, tecum canamus perpe-
pro temp(ira!i tribulatione pm-manentis gloriae mer- tim. Amen.
cede gaudere. Ideo nulla carnalis concupiscentia. Anlip/iona. Sancte Leochoni, intercede pro nobis,
nulla ambitio inipediat iter nostrum : curramus per ut consortes giorise Sanctorum tecum effici merea-
opera pietatis ad codestis patria) portas. Expectant mnr.
nos cives aeternai civitatis : et Rex ipse, qui vult Oratio. Da, asternae consnlationis Pater, perhiijus
omnes salvos fieri, nostram ciuii Sanctis suis vehe- sancti Leochonii, Confessoris tui atque Pontiticis.
menter de^iderat saiutem. Decet enim nos illius esse preces, popiilo luo pacem et salutem : ut tuis tota
cooperatores in salute nostra ;
qiii no:^ iu tmtum dileclione inhaereamus pra?ceptis, et qu^e tibi placita
dilexit.ut pruprio filio sno nr.n parceret sed pro ; sunt. tota perficiamus voliinlate per Dominum.
nobisomnibustradidit iIlum.//ac(enH.s/.tT(it)«('s/)r/wi
DE S. WALARICO,
ABBATE LEUCONAENSI PRIMO,
in pago Picardise Wimacensi.
Siimina aut Somena,
CIRCA AH.
Somona,
dix, siitim origiiicm
seii /liivius Picar- tri ; et ibidem habitus secuudus .ibbas, locum et sepul'
siimil iii Veromaiuluis, liaiid turam S. Walerici ornavit, ecclesia monasterioque
DCXIX.
proeiil ali oppiilo S. Quiiitmi posUiiuim prx-
: el conslrucio. Ejiis Acta aliqiia (nam etiam ipse post
lerlapsus rsl Peronam, Corbeiaiii, Ambianiim, mortem Saitctis adscriplus esl) dedimus die niJanuarti.
Ad Somonam Abbavillam, el alia mimra oppiila interposita ; laiulem Monasterio uccrevit oppulum, idque siilis munuinm, cum
/lucitim et in Oceiiimm Brilaniiiciim derolvilur, projje oppidiim ecclesia parochiali admodiim prxclara, S. Martino di-
Oceamtm, S. Walarifi, ad sinistram Soinona: ripam, in Wimma- cata : et in subiirbii^ ereclns est coiiventns Palriim Prae-
ccnsi scii Wimmesia: dilione siliim. Lociis hic , olim de- dicatoriini, qui posl urbem Teroaiiain deletam eo mi-
vixit S. H'a-
lericus,
serlus, Leuconaus, sfii Leucanaus, el Legonaus nppel- grarnut.
liitui, siiscepit S. Walericum Eremilam pereyrimim, o Tertius post S. Blidmundum Abbas Leiiconaensis
ciim aliqiiot sociis, eiimque post vilam ibidem tniiocenler passim ceuselur Rainibertus, seu Ilagiiiibertus, aut ct Rnimber-
peraclum ca;lo transcripsit, ct viveiilU
xque ac mortui llambertus qui in Prologo dicitur S. Waleriri Vi-
; tus vitx
miraculis claruil. Floruit, el forsan circa eadem tem-
tam, summo quidem studio, sed nimis prolixo et scriplor.
pora, aliusS. Walaricus eremita; qiii e Germania in-
<iguo alnis simjilici sermone dictasse ideoque eam alius succinc- ;
S. Walericus feriore in Aquilaniam vrogressus, ibidem fecil vivendi to et conipto sermone edidit. Auctorem primum prope
eremifa in liiiem memoraliirque a
Aguitania,
: iiobis die ejiis nulali x Janua- co.i:vum Sancio fuu.se, indicant ista num. 8. ubi virtu-
rii. el in loco S. Waulry appellato servatiir e/irpus in tes describuntur, quas, inqiiit, a veridicis et bene
Prioratu Coiivenliiali ecclesix S. Martialis subjecto : comperiis viris audivimus, quos ipse edoruit et enu-
agilur autem ile eo in Chronicis Gaufredi Priorii Vo-
trivit, et qnosdam ex ipsis de diversis languoribus
tomo 2 BiMiothccx iiovx, ex MSS. a Pliilippo
siensis
sanitati restituit, ex quibus unum in medium profe-
Labbe editx. JJis pro utrimquc eremitie distiiictione ram et mox adducit uum. 9. S. Blidmundum, tactu
;
prxmissis, progrediamur ad S. Walarieum, qiii lioc die illius a paralgsi liberatum ; ut videaliir Bagimliertus,
colilur.
ipso Blidmundo incitante, cwpisse vitam conseribere, et
2 VLtU in seculo Cliristi sexto et seplimo, ac primo post hujiis obitiim Abhas electiis fuissc.
in patria apud Arveinos vilam monaslicam egit, tiim
Me venit
i filam liauc a j,osteris, uti di.rimus, seculo xi edi-
prope urbem Jiiti.fsiodorensem, posl in Lu.ioriensi ew-
Leuconaum tam comptiore se.rmone, damus ex dupliei MS. Berli-
ea Vita seciilo
circa an, U12. nobio .sub S. Coliimbano : a quo. aiiteqiiam is aiino dcxii
niaiw, el ex alio Bodecensi in dirccesi Puderboruensi, 1 comptiore
1
in Italiam abiret, accepta facullate in Picariliam stijlo oriiata,
veint, III qiio deerat Prologus, desideratus etiam in Lau-MS.
et Leucoiiaum seces.iit, regnante in Neustria ClUola- ttatiir ex MS.S.
reiitii Surii. Hic aut^ni fatelur se illius Fita;, quamvis
rio II, paulo post Monarcha faclo ; siib ejusque reijimine ita complae, stijlum i iidem judicasse, atque ea de caiissa
e vivis decessit, aliqiwt aute anuis quiim moreretur mtitavi^se. Nos coutraoplaremus liabere prioirm Vilam,
S. Attolas, post S. Cohimlaniim mona.tlerii Bobiensis a Ragimberlo siiiipiici sermone diclatam : in cujiis de-
Alibas. Quaiidoiiam obierit S. Attalas non
exacle cons- feetu damus eamdew, prout habetur comptior reddita
lal, sicnl ad diem ejiis natalem
x Martii diximus, ve- seculo Chrisli undecimo, cum ibidem Ablias esset Theo-
rosimiliiis judicaiites eiim obiisse circaaniium dcxxvi diniis cui illum suiis politor inscripsil. In
,
altero
aut sequeiilem, qiiod pro jam dicto aniw, aut etiam an- MS. Bertiniano auclor appellatiir Propius ; pro quo in
lcriori aliquo, ex Vita S. iralarici eanfirmutiir : tiam alteroMS. /ci/ilur Propriub et videliir alluilere ad id,
quidam annorum curriculus inter obilum utriiisqiio quml iinmediate ante dixerat. Domino meo proprio, et
pr.Tscribitur iiiterpouendus.Cum vita fimgeretur S. sic subjicit, amicus vester proprius ; quod etiam obser- cum liistoria
/Valaricus, degebat Bobii apuil dictum S. Attalam et rela-
eLsque succrs-
vttvit Joannes Mabillon, Utmo 2 Sanctorum Ordinis alitali
S. Btidmumliis, prxfnli S. Walarici anlea apud Leu- li inrjioris.
.scrunt Abbn- Beiiedictini. ubi liaiic ritam edulil, et humauissime
les, S. Blid' conamn discipiilus : qui post liujiis gloriam isli revela- commiinicavit Historiam altlali atque relali corporis cum
mundus. tain redivit Leuconaum, ad sepidcrum primi siii magis- variis miraculis : qiiam Historiam, propter stijli diffe-
rentiam
PRTMA APRILIS. 15
rcntiam, arbilramur ah uiio niiclorf nluinantumjuniore an. 148r> excuso. In MS. U^uardo mona.%tern Alher- D
conscriptam, idque suh Theodini siircessnre Be.rnnrdo. fiensisi.sta hnbentur : In pago Wimnacensi supepm;ire, AtCTOBB G. H.
E.rtat apud nimdcm Joannem Muhillon
eadem Vitn , S. Wnleriri Abhatis et Confes^oris. Fernm in sex
in codice me.mhraneo^ de. prosa in carmen Heroicum aliis MSS. qu;r suh nomine Usuardi bnbemns in per-
versa : unde snb finem panculo.s versns damus. Vincen- tjameno e.rarata. additur pry.fatum elopinm, omissa fere
iius Bellovaccnsis, lih. !23 Speculi hvitnrialis eap. 21 nnmine trnnsitus. Jn quodam veteri MS. qund fuerat
et 'ribns feqnentihns, e.didit t/distre Vit.r cnmpendinm. Antnnii Amju.stini. itn rcpererat Andrcas Schotlus :
;) Qiiis dies nhitus silS. Wnlarieo assifjnnndus, nou Ipso die Nat;ili.s S. Walariri Abbatis. Grevenus m atquf. fiodier-
aeque constatinter aurtores MabiUon censet diem ohitus Aue.tario Usunrdi, Mnurohjcus. Felicius, Canmits, Ga- no Romam
iiiim sif \'i-
esse xn Decembris, eumque sinquHs paqinis nd marrji- lesmius, sna etinni elnqin ex prxcedentibi.saut ipsis Aetis
j)ecnnbns. nem ri-pctit, motus nuctnritate Usnardi et Adnuis. Ve •
desumpserunt. In hodmrno Rnmann ista ieijuntur :
rum in Martijrolngio Adonis pe.r Jacnbnm Mosnndnim Apud .Ainhianum^^wflm in hac duKcesie.stmonnslcrium)
et Heribertnm Rosweidnm edito, nu/ln ad dicium xil S. Walerici Abbatis. cujus sepulcrum crebris mira-
Decembris mentio fil S. ]Valarivi, ne quidem in Ap- culis ilhistraliu-. Iheviaria Jmbianensm, qua' habe,-
pendice. Ea tame.n rerba, qnx MnbiUnn nHeijat, repe- mus anno mdl et MDLiv Parisiis excusa, solum prxscri cum vann
rimuR in MS. Adone Lobiensi, et, vnce N ittl ; umi.w^i, bwii frsttnn ad Knlendas Apriiis, in quibus ud xir JJe- alii.i.
in MS. Cenlulensi hnc modo : In pago Winmacensi, cembns nuUa ejus est menlio, neque uUins alteriiis
S. W.tlerici Abbatis (jui juxta Somonam fliivium
: Sanvti, ob quem posset videri ni Knlendario nmissus.
ercmiticam vitam ducens, etiam miraculis rhiruit. Vita ejusdem nd bnsce Knfendas AprUia relata esl a
Num l'sunrdns emn suo Mnrtijrologio inserneril, an Suno, Lippeloo, Gazeto, et pnssim nb aliis. Pelrus de
vero id a posteris fuerit factum, jiosset dubitari, qnia in Natalihus lib. ^ Calnlvqi cap. 21, Gononus in Vitht
iUustri Martyroloijio mrmhrnnaceo, qund ex Itnlin rle- Pntrum Occidentis Ub. 3 patj. 156, Simon Martin in
latum habemus, nuUa fit mcntio S. Walarici. Nihil- Florihns Soliludinis, lcngum e.x Vila referHntencomium,
ominus eju.^ memnria in plurimis et antiquis MSS. co- n.sseruntque quievisse inChristo Kalendis Aprihs. nd
dicibiis Usuardi, imo ct excusis, suh finem diei-%.\\ De- quem etinm diem eum esse vila functum scribit Ijnaliu.s
cembris ndditur his verbis : In pago Winmacensi de Je.sn Mana, lih. 2 Hi.^torue Ecclesia.slicx Abbavil-
S. Walerici, Pre^byteri et Confe.ssoris. In nonnu/lis Antiquus S. IFalarici cvltus confirmatur
lanae cap. 84.
dicUnr, S. Walerici Ahbafis. In MSS. Jtrehiitcnsi in Viln S. Coudeli x\i Ocfobris, qui in eccfesia a se
et Tnr nacensi memoratur de^c^sitioS. Walerici .*
e( in condita drca annum dclxxx, constituit memoriara
MS. L^tiensi ineplc adilitnr, Rpiscipi. ffirc ad xn sanr-ti Patris Wahirici.
Decembris. 7 De anno obitus videntur hxc dici posse. Scimu.^
Videtur
G Prnd iit anno VDChWl f^elusKalendarium, tnmox ex Actiseum ohiis.\e Hie Diminica. et aUqnot annis ante obiisse aui
specilegii /Jcheriani, scriptum seu concinnalum anno S. .Atralain : ergo .ti ex hac viln migraverit bisce Ka anno tilO
Dcccxxvi, uti ex adjunctis Inbulis satis constat : in quo lendis .-IprUis, assignandus est rjus mnrtiannux ncxix, Doniiniea l
.Kpriln,
et ad basce Kalendas yJprUis, et nd dirm n Idus De- ob concursum dictarum Kalendarum cum die Dominira
aii po/iiia h\c cemhri.^i notatur, Natalis S Walarici, adiUturque ad littera, Dnminicnli G, cijclo Solts xtl ; et sic ab ejus
I. Aprilis. Kulewla.'; Aprilis Confessoris. Ad liasce Kalendas obilu usque ad mortem S. Atlnla'. (luxisse potuit c^ni'
qiii refer/ur
AprUis in apogrnpho Marlyrologii Hiernnijminni Cor- dam annorum curricuhi*, sicnt tesiatnr Fili. Si ta-
aul Vl De-
in antiqriioH-
litts .Vorhjro-
beien.se, Pnrisiis e.Tcuso, sub (inem i.sta leguniur : men constaret S. Walericum di.' Decembris mnrtem eemb. anno
xir
Iganau [imo Lif:anau)monas(eno, depositio B. Wala- obiisse; dicendum foret id contigisse anno ncxxit, lUiern
rici ConfHsS(>ris : et hnc forsnu nntiquissunum venein- Dominioiti C cijcln .Solis xv, et tunc anni tres aut
lionis monnmenlum est. In alin MS. Corheiensi (qHoil, qvatiior fluxissent usque od diem mortis S. Atta'3S
judiciu ejnsdem Acherii n quo habemus, snlten. ante ^'Ibbalis : ciim quo ef cum S. Columbano videntur SS.
octingentos annos est conscriptum} eadem sic recitantur: Wnlaricus et BUdmundus vi.vi.sse serundum regulam
Liiranau monasterio. depositio S. Walarici Cnnfes- S. Cotumbntii. Porrn monasterium S. Walerici pnst-
buris sed erant /i.fc ad diem ii Aprilis Irnnslatn. Ve-
: mndum transtatum est ad .'iecularern Cunonicorum con~
rumin Krcerpiis Corbeia nd no^i mis.us. eademdicuniur gregaiioncm : qun remota, procurante Hugone Capein,
legi ad Kalendas Aprilis. Aliud anli^iuissimum Ec- successeruut monacbi Beuedictini, acceptis succe.^sive
tiiiiin .Uloiiis.
clesiie RoiTiano-Cialii''ie M irtyrolniiium cnmmiinirnvit Ahhatibus c.r monastenis Betlovacensi S. Lncinni,Atre-
idem Acherius. in quo nd Kalendas AprUis celehrotur baiensi S. Vedn.sti, ef Paiisien.fi S. Dionijsii. Ilinc
meinnna S. Walerici Coiife.-soris: quiV etiam in per- optinin jnre inler suos Pntronns recensent Benedictini
vetiisto ciniice Bedie de Computu Ecclesuislicn, in pra'fixo S. Walpricum : quem TrUbemius lih. 3 cnm SS. Co-
Knlendario, habenfur : uti etinm in MSS. Trevirensi liimhnnn. Eustasio, Attnla aliisque, adscripsit viris
S. Martini, Ultrajectino S. Miiriiv, ct alm .'u lAitha- Ulustribus ordinis S. Benedicti, cap. 78 asseren.s. rla-
ringia .'scriptn. Endem die Ado, in sno Mnrtgrolngio per ruisse jmno D.niini dcxx, ejusque festum coli Ka-
Mo.snndrum et Rosweidum editn, et in qnnnipluribus lendis Aprilis. Tritbemium secutt .sunt Wion,Dorga-
exemplaribus MSS. ita loquilnr : In pairo Wimnoensi nius, Mewirdu-i, Bucelinus : et eorum omnium Vitas
S. Walerici Conlessnris, cnjus sepiilcruni (rehris inseruerunt ln*nn 2. Benedidinorum Snnclomm Lucas
mirnculis illustratur. Adonis e.rempln, nt pnssim solet, Acherius etJonnnes MabUlnn. In Chronicn Gentulensi,
li vains rff eo catitum
todicihiis plane eadevi refenintur npud Nolkernm et anctorem sive S. Bichnni, lomo A. SpicUegn Acheriani, t.st-i le-
cnmposiiit
Vsiinrfli, MaiiijrologU suh nomine Bediv ercusi, et Mnrtijrologii gunturenp. 11 Angelrannus, venernbilis Ahbas Cen- .inffelrauiiiti.
Cnloni.e alquc Lubecx anuo 1490 impressi. In snpra lulensis, inter sux-magnie sapienti» montimenta, in
cUato pervetusto MS. mnrtgrologit Usuardi, qnod ex S. Richarii honnrem. quamvis antiqui ahundarent,
Ilaliu delatnm diximus nos Iwbere. is'a ad Kalendns ([uovdaui cantus*dulcinri comp.isuit melodia : nec
Apriiis leguntur ; In ]»ago Wimnau, supt^r maris non SS. Gualarici Abbatis et Wulfranni Archiepi-
transitutu. B. Gualerici Abhatis et Conressoris. Hic scnfij. Huju^i .Jctn dedimus \\ Martn . S. Riclinrit
in puerili a;tato rellquit patj"ein siium terrenum. et dnturi XXVI A/irilis: cnjus vitnm carmine scripsil rdrtn
;wllia'sit niilitaturus Regi (^uelesfi. CunKjiie es.^et se- ^-^nqelnnnnis, miyrtmis anuo mxi.v.
ni'X et plenus dierum, ereiuiticam vitam diligens. fi- S WiUielmusMnlme.^^buriensis, lib. 3 de Geslis Re~
nivit in Domino. Eadem fere legunlur ni anliquu guvi Angltn-um, et Henneus de Kuijghton. qui Caito-
MS. Eirlesi.e Prnyensis : sed dicUur, super mare, niriisLeyceslrencis in .inglia flnruU sub finem secnli
transitus B. Walerici : '/»(» etiain motlo iuvenUur in XIV, lib. 1 (/(• Eventibus Anglue. agentes de GuUielmo
MS. Fiorentijio Cr.roli Strozii et alio npud eumdnn Couquestore, iid regnum Jngtix. capessendum e Gnlliu
disressuro
: ;;
re DE S. WAL.\1UC0 \\ BATE LEUCONAENSI.
A discesstiro. vnria de S. Walerico seribunl, qitx Jfettri- stolisque sacerdot.alibus induti, et cereis praolucen-
AIT-TOBE C. II. ciis i)aticiorilm.\ ita e.rpi)nil : Cam iii portii S. Walerici tibus. Uhi post humiliter etdevote invocatuin auxi-
Corpore rjcpo- Spiritus sancti, et adoratos reverenter Sanctos
Diix Giiilieliniis ciini suis. adversaiite vento. diutiiis liiiin
sifo prospcr
1'enfiis daftir tardaretur, vulgus murmur.iret, assereiis
et ob lioc ibidem solitos honnrari; jussiinus aperiri capsus SS.
insanum fore alienum solum volens nsurpare, prie- Walerici.Blitlinuindi, Sevoldi, Vulganii et Kithberfi,
sertim Deo contra se piignaiite tunc Dux Guiliel- :
assistentibus lionorabilibus viris, Mag. Claudio Lu-
nius fecit statira corpiis S. Walerici foras efierri. et cari et Mag. Petro Beguin, Magistris chirurgis in
pro vento lialiendo suli divn poiii et statim prosper ; lioc oppido S. Walerici : discooperuimusqiie sacras
flatus carliasa implevit, et sic tertio denuo mense, a Heliquias intuscontentas, eo fiiieut ipsas repiirgare-
coronatione Haraldi, incipiente, in terrain .\ngliae mus, et si uecesse foret restitueremus in statiim,
applicuit. Eadcm rei>eriniiis in MS. UUritjcclino Ee- tam pretiosaruni pignorum sanctitati congruuin.
clesix S. Salvnloris, ailjuncln ViLv S. Wnlerici, e.r 12 Et quidem in capsa S. Walerici invenimiis
impici curat
Vtticcnlio Bellovacensi descfijila' : sed annus inserebalur Reliqiiias alque ossa jam nominanda ; caput inte-
capsas Sanc-
MLViii, qiii fuil Mi.xvi. grum cuni tribus dentibus, uno canino duobusque tiirim tra/e-
9 Cum bellum es.wt inter Fran- Pliilippnm n Ifegcin inolarihus; duo ossa iliorum ; diio femorum ; duo ti- rlei,
corum, et Ricltardiim prinittm Regem Anglonim nc biariim, majora et ininora; os cubiti, cuin radio suo;
Durem Xorinaniiiiv, anno gratise mcxcvm {nti irfertmt s[iatularum unam; aliiim cubitum iinum, os coxen-
M-iitba^us Paris et Mallliivns Westmonasteriensis) sug- dicis, osto vertebcas ; duos astragalos, ossa nieta-
Ipswn in g(':tum et Regi Richardn, qiiod naves ex .\ngliave- carpii ; viginti quatuor costas, tam legitimas quam
IVormanmam
deferfur.
nire consueverant apiid S. M^alericiun, ad deferen- spurias; claviculam uiiain ; inngnum numerum ossi-
dum victnaliaRegi Francorum et aliisiiiimici« suis. ciiloriim ad maniis, pedes aliasqiie humani corporis
Facta itaqiie illuc equitatione, villam combussit, partes ,attinentium : qure omnia involuta erant lin-
'
al. Uispersil,
monaclios '
destruxit , fpretrum S. Walerici cum teis.jam flaccidis atqiie consumptis, deinde cuoperta
Reliquiis in ?Jormaiiniam transvexit. In pnrtii au- pannn serico, figur.ato et integro. Inter dictas vero
B tem illo naves ex Anglia invenit, frumento et victua- Reliquias reperinuis parviim frustuni pergameiue
libiis onusfas, quarum nautas suspendi pra?cepit, cliarla>. cum scriptura aliqua et apparentia sigilli
navibusque combustis, victualia suis militibus ero- aflixi; .sed ita fr.acta putridaque omnia, ut nullam
gavit. Ha'C ilti. f-'idetur liinc corpns delatiim in siipe- inde notitiam haurire potuerimus erant autem, :
liorem Norntanitiam, ad loetim maritimiim inter Dic- juxfa praedicta lintea et serica opercula, alia qu;E-
pain ct Fiscannum, eiijiie nojnen S. IFalerici trilttiisse: dam linei ac serici panni frusta, magis minnsque
qtiia etiamniim sub i^to namine istic ojipidnm visitur. consumpta. Itaque post adorafas repurgatasque prs-
At pace poslmodum reducla, monachi ciim sacro Pa- dictas sauctas Reliquias, involvimiis eas linteis no-
ettrmpore troiti stii corpore Leiieonatim reversi sunt, vidcnttirqtie vis, albis et sigillatis; quibus opertorium idem seri-
Uugonotto-
illud qutete po.^isedissc nsque ad tempora Hufionottoriim. ciira, qund inveneramus, snperpnnentes. oiniiia si-
rum servatur.
Jmo ttuic eliam, Dei proleijcntis beneftcio sinijiilari et gillo nostro consignata reposuimus intra caps.am
pntroiinio S. fValerici sacftim ejiis corpus servaliim ipsius Sar.cti ; quam obscrari jussimus et loco con-
esl; oppidtimque anno Nai.\\m ah bitretica Capitaneo sueto reponi.
CocqueviUseo occupalum, viqilantia Mnrescbaldi Bri- 13 Postea reserari jiissimus ali.as capsas, et Re-
saeensistrceplnm esl, pra:cipuis rcbcllibns capitc ple.ris liqiiias in ei>. Et in capsa quidem
deposifas retegi.
qii.r pluribus in citntii JJisloria y/bbavillana Irnduntur. S. Blitmundi, invenimus cranium integrum, nisi
10 Anno liiijus seculi xlih assuntpla esl in eoitetn qund aberat mandibula superior in mandibula vero :
Vann ibidcm
mona.Merio rcformatio Congregalionis S. Maiiri : snb inferiori fixi Increbant dentes septem. oculares, ca-
diplomatn.
cujtts cnra uuttc ibidem adsefvontur trigittla qiiinqne nini et molares invenimus eliam alios quatuor den-
:
diplomata doitationum, a diversis Regibus, Archiepisco- fes, locosuo evulsns; decem vertebras, duas spafu-
pis, Episcopis, Comilibui, Vice-Comilibus, aliisqtie il- las; brachialia ossa duo; duas cavtates r.adiorum,
lustrilius viris factarum, qiiibus eorum contiitnti.'; ad S. duo ossa illorum; duo femorum duo tibiarum, ma- ;
Wataricum dcmonstratuf .\ Aliquas S. ff^a-
affectus jora ac minnra, et minorum quidem semifractum
larici Reliquias apud Cenlutenses mlservatas fuiwe, in- umim astragalos, et navicularia pedum ossa cum
;
diealur in horum Chronico. Celerum reiogiiilioncm Re- claviculis duabus novem costas multa ossicula et
; ;
liqiiiariim S. Walarici et aliorum Sanctofiim, proiii fragmenta manuum
pediimque. In capsa S. Sevold Sevoldi,
ibidein nnper fiicto e.sl, siihjicimus ex MS. Gallico, per reperla sunt ossa viginti notabilia, cum fragmentis F
Domtntimdn Cnitge communtcato; in quibus alii Sancti, multis. In capsa S. Vulganii caput infegrum, demptis yutganii,
pne.ler SS. Walaricum et Blidmundura, memoraittur; processibus ejus niamillaribus, variae tam superioris
S. Sevoldus scilicel, rcfcrendus ail dietit Novem- qnam inferioris mandibulae partes
1 1
quinque deiites ;
bris; S.Vulganius, ad xvi Septem'iris; el S. Ritliber- mol a-es. cuidam superioris niandibulae portioni in-
tus, ad XV ejusdem Seplembris. Est aulem historia fixi; quatiior vertebrae integrffi, cum quatuor verte-
Recognitiottis hujusmodi. brarura aliarum fragmentis; pars una scapuhe vi- ;
11 Anno Muru, die XVI Augusti, nos Fr. Mat- ginti novem quarum quatuor ferme
costae confractae.
tha;us Jonault, humilis Visitator Congregationis S. integraj sunt; duo os<a illorum, totidem femorum ;
ymtalor Mauri in Provincia Francia;, procedens ad visitan- unum tibiale crassius, et minora duo ; duo ossa bra-
Henedict. dum monasteriumS. Walerici supra mare, ejusdem chlalia ; ciibifi duo ao totidem radii duie claviculai ;
congrrgatiotiis
Congreg.atioiiis et provincia\ juxta potestatem mihi fract.-e; quatuor ossa digitoriim, tam manuum qiiain
S. Mauri.
factam in postremo generali Capitulo Congregatin- pedum; astragali et ossa navicularia, aliaque frag-
nis pra-fatffi, iina cum Doniino .iugiistino Jonardait, mina diversa ex v.ariis corporis partihus; juxtaque
Socio et Secre'.ario nostrnin prEesentia et ex con- ;
saccus lineus cum cineribus, et partes teto .auro se-
R. D. Adriani Blondin, Prioris Dominorum an-
silio
duorum veferum p.ara-
ricoqiie permixfae. in formani
tiquorum Religiosorum dicta; Abbatia; et Officialis mentoruin ad albas pertinentiura. Inter Reliquias
in jurisdictione spiritiiali ejiisdem; et Domni Alexii autem jam nominatas invenimus sehedulam ex per-
de Ponthivio, antiqui Religiosi ejusdem Abbatis gameno, cujus pnfuimus qua?dam verba sed absqiie
item R. P. Donini Martini le Poitenin Prioris. ac connexione legere, atque inter alia nomen S. Viil •
Domni Marier Cellerarii
Maiiri le Religiosorum ,
ganii, reliquis vetusfate cnnsumptis.
Congregatioiiis S. Mauri, in ipsa .'Vbbatiffi stabilitae 14 In capsa S. Rithberti inventum est cranium,
,,,,/,,„,,
coiitulimus ad dictse .Abbatise gazophylacium, alhis in plures parfes divisura octodecim vertebrie infe- ;
graj
: :
PRIMA APRILtS 17
grrc, fraotoe quatuor; oclodecini costiu, tam integras vestri B. c Walarici siiccincto et compto sermone
quam fracta); os unum illonim et coxendicis ; pars ederem, quam ante aliquot annos venerandus vir BK URS.
ossis sacri.diioossafeiiioruni.cluu lilii.irum ciim mi- C
Rairimberliis // siimmo quidem studio, sed
.Milias,
noribussuis duobus, sed cnnfiMclis; portio qua.clnm ninii»
d
pi.ci'ixci et simplic sermone, dictaverat. Sed
i
co mpliori
ossis l)rariii:ilis, astragali et ossa n.ivicularia peciuni; et lioc iiiihi ipsum addeliatis, qucjd e Hiigo Archi- »tijlo edita.
quatuor ossa tam pedum quain niaiiuiim praterea : episcopus noster ipse hoc jusserat, ut mediocritas
nnineru- m:.i,'iiiis frrsinnnloruin ovnemliris v:iri'S. mea pr.ef.itain Vitain, c|Uic5i aperlius .-cc liiculentius,
Cdnibusl cme aller.ctcrruici. I.iuas c.miic>s sanctics Reli- 'ol.is ileber:'t con.-';rcbpre : c-ujus jissionibus. in
qiiias, ivverccitfir aiiicraias, miiiidaviiniis ; iiitraciue qu.utiim valemus, contradiceie non debemus. Et
linteamina iiova lieposiias sigdlaiasque, sigillo iios- duplex exincle nos caussa iiurtatur, dum et vestra me
tro, iit snpr.n, pnnno serico operiri fecimus: sinp:ulas delcclat caritas, et ille qui est suiniiJiis Pontifex boc
auleni in propriis suis capsis, ea.-que probe obsera- ficri jubet. Et ideo nos ita calamum temperavimus,
tas. statiii ac loco pristincc reddi : veleris aatem linei ut serrno brevis et adinodum planus simplicioribus
paiini ao serica; ve.-tis fraymeulu, niniia vetiistate Fratribus intelligentiam augerct, et nec niiiiis riis-
coiisniiipta coiiibiiri mandaviinus injiinxiiniisque : ticus et indcirtus cssc, ne stiuliosis prwberet fasti-
R. P. Dcimno Martiiio le Poiteniii Alibatias Priori. dium.
cii.ures includere pvxidi ligne.e pictac et ornalaglu-
ANNOTATA.
tino, uiia cum cineribiis in cap.sa S. Vulganii reper-
tis, alqucf ciiin
a I)e Theocliiio Abbatc infra in fli.itoiia Trausla-
pannii'ulis lineis sericisque, quosju-
tionis ugltnr.
diciivimiisadliuc posse servari. Quie oiniiia, ut diclum
est, fiicta st exeiilioni maiid.iti .^unt, die xvi dicti
b In altcrn MS. Propius, qnasi e.iscl nomen a«c-
torii.
raeiisis atque sequenti .wii. coram supra noniinatis
c Mabillou Gualarici, uti etiam in Historia traus-
testibus.
15 ///.v di'. S. /fahiriri corjiori' iid nstjiir hiiitc iim-
lotionis ; at rctini'nuts cum nliis MSS. nomen Wala-
B rici scu Walerici.
tritm tvtatrm sic drduclin, nati jiositiimitii nssrntiri Tuu-
Tdiiiiiii flf-
d Dc Ragiinberto .su/ua actiim : .icit .m' hic Saiiclo
jifisitinii cor- rincnsilnis, qiii Fi-nliiiuniio fjijltctlo^ tomum 4 Ituiin:
propemoilum coxvus fuit, qtiomotlo nb anftore spcnli li
jm, clrm <tn. sncrir scrijitnro, iicrsnascrnnt a]>ud se cssc cor^ius Imjns,
1 b{H\, solnm dicitur srri/isisse aLl\te aliquot annos? Coxvum
tjni 1 Aprilis colitiir, Suncti. Aitunlcm ifiic fjnod circa
CIIJUS sit ? peue fuisse ostcndiinns clarc : rcstat iijitur, nt per ali-
eaclem fc.mpnra, quibus llenricns ct Camiilvs dc Cajt'-
qiic.t, intellifjus, multos
tanis,iil/cr Curdinalis, ultcr Alcrandrinus 1'atriiticlia
e Quis tuuc tcmporis vi.rerit Hugo Archiepiscopus,
€t S. Andrcx Atbus conmcnitutnrins, icd.ctilnin Dci-
rcspectti monachoruiu S. /fulciici, uon fncile iuilica-
par.r Coitsob tricis, antc nu. ccccLXXX rcjicrta;, iiiiviim
tur. Qttid Guido .\rchiepiscopus Remensis,
si p^set
et auijustwrem icdilicnri curarnnl ; id cst, circa annnm
crcatus annn 1034, qui adliuc anno 1053 interfnit ele-
MDXC, iii jirndicta S. Andreac ecclesia, a Bcncdittints
vnl'oni S. Bcrtini'* Tempora convcuitint. Nisi qnis
ad Cistciricnses Irunslata, depositum fuitS. Valerici
mulit iiltcr Ebobim et Gi>idonem, a quo niliil factnm
Abbaiis corpus in cuju,-. Iicnoie Taurinenses asdi-
:
rcppritur circa priinos annos ci tributos, interponere
cnlam prope e:cmclcm ecclesiam iediticarunt, eadem
Huqonem, tamqiiam in Catulogis Archiepiscopoi-um
forina qua Cajetani fratres Reata; \'irgiiii a-difica-
ncijlcctuin. Rcminsil.us hfic discutiendnm relinqiiimtis.
ranl; ubi s.-icra illa lipsana lioiioritice venerantur.
Alcliuii Ii3'c t:c S. Vulcnio Evciuita, ajnidLcmovicusse CAPUT !.
pulto, flc fjno priucipio cgimus, intcUigcntnr; rcfc-
iii
Ortiis, vita pastoritia, ilein nionastica variis
rcntnvfjuc ad x Januarii , iibi inliH iuvcn,inns. qnod de in locis, potissiiiium Luxovii.
sancit coiparis cttltu diceremus. Est eititn vcrosimtle
ailinodum, qiitnl in illt commuui snci-uruin vcruiu stratjc, uit virvitiu vener.ibilis, Walariciis uoniine, me-
fj
qnuin IJnijonoiti tola fcccrnnt Galliu , Lcmoviccnsis diocris ciuicleni gencre, sed iiobilissimus tide, Hujus
aliquis monacbus vel clcricns , custodiie .su.r commis- beati viri iiifaiiua, ut erat divina inspiratione atHata,
suin saucii Ercmit.r corpits iibstnlcrit sccum in Ititliam, (ut postinodum eventus reruni, ipsarumque virtu- Piter pascit
et Xoviititii hnmituilcr liabilus , istnd ihi irliqiicrit tum ejus lima edocuit) siicris quasi nioiiasticis a oce-s pafns.
qniid dciitde Auijnstain Taurinoritm delatuui sit, ct ibi- Domiiio erudiebatur discipliuis, Nam cum esset in
dcin udltttc scrcctnr. Ahernica regioiie ortus, et adliuc puerulus, sed
mente tamen grand;evus; oviculas jiatris sui ibidem
VITA per pa^cua lata circumagens, et per amoena virecta
a JiUKiiiibcflo Abbate propu coaivo |iriiiiuiii eas conservaus, audivit iu locis viciuorum propiii-
scripta, posfoa ab alio inonaclio e.xpolita, quis, quciliter nobilium parvulorum mos est Docto- in ar/ro
ribus instruere scholas. Exin tali desiderio provoca- addiscit
Ex iUSS. Berliniititis el edilione Mabilloni.
tus, tabellam sibi facieus, cuni suninia veneriitione,
lilleras.
PKOLOGUS hiiniili prece a pra-ceptore infantiuiu depoposcit, ut
sibialpbabeuiui scriberet, et notiliam litterarum in-
Do
Fomino iiieo semper proprio ct insolul.ili c;iritatis sinuaret. Qui inox adeptus i|Uod postulaverat la'tus ;
vinculo retinendo, Domin.i et Patri ci Tlieodmci .\b- vidde, ;ul opus sibi iujunctuiu. a quo discesserat, re-
bati, et oinni sanctif Congregationi vestra;, qua; vo- me.ivit. Sed cuin ba'c agerentur, res admirauda at-
biscum noniino deservit et siili reguliiri ciirii vivere que ineinoria digua eveiiit. Cum euiiu piierulus hic
Psatte-
bouic indolis, patris sui gregem seivaret iu .igris;
ef
J^aiidel,Aniicus vc.siericproprius et oiunium Cbcisti-
riiim :
col.iruin ^ervus, pc.ritetuiim vc.bis in Cbristo salu- assidua niecUtatione, di\ino lultus auxilio, absque
teir.. iiiijirimis. quasi pr.cvolutus vestris vestigiis, nutu senitoris sui, uoii scdum, ut dixiuius, iK.titi;mi
huniiii prece deposco; ut adsistentes vos sacris al- litleraruin. sed er p;irvo iiitervallo tolum paraverat
taribus, ci«i scclulas et digiias Deo quotidie solvitis Psidterium. Exiude ciepit ecclesiam Ire.iueuiare :
preccs, nie, etsi indignum famuluni vestruni, in alta et duin ibi ac-ie inentis choros psallentiuin intende-
yan meinoriiicordis vestri seinper iligneinini liabere. De ret, miigis ac niagis igne timoris Dei
accendebatur,
oliiii
stripta. cetero vero, ut scitis, cum aiile plures dics in vesiro et conipuncti.me cordis ;iii:plius robc.riiliiitur:
de quo
ca'iiobu) positus,vobiscum, ut coilvene:'at, loqui cie- igne Doucinus Ignem veui mitlcie in terram,
ilccit :
pisseiu; vestra tunc ['"raternitas nostraiu parvitatem quem volo ut ardeat, SeJ et illud quod quidam ait
summa cum liumilitate postulabat, ut Vitam Patroni Feriuut summos fulgura uionies. Luc. 12, 49
3 3
Aprilis T. I
,
18 VITA S. \VALARICI ABB. LEUCON.
i 3 Deiiide, exardescente in aiiimo ejus calore fidei que velle et unum nolle, quibus cor iinura et anima D
BX IISS.
in majus, audivit non longe esse quodilam nionaste- una erat in Deo. Vx iiiliil qiiidem mundiale secum
ijtgresstis itt
mottaslei-ium,
rium, nomine Autumo, ubi cujusdam avunculi sui liabebant, nisi parcissimum et mediocrem cibum, et
subsequitur Yestigia. Cui cuni pi'aifatus pater, ut de humillimum simplicemi|ue veslituni sed tanien sibi ;
monasterio egrederetur, ediceret ; iile beatus puer in Cliristo omnia po.ssidebant et Iiis quiilem deliciis
:
ferlur resiiondisse, jam se ulterius patris doinum atqiie hisdivitiiscontenti, vitam tunc Augelicam dii-
non esse visurum. Tuno pater in stuporem et moe- cebant in teiris.
rorern animi conversus, ccepit plura argunienta per- S Quales vero vel quanti tales tunc uno regeban -
quirere, et molimine mentis sua> pertractare, avsii- tur Pastore, non est niinc nostra;, ut puto, parvitatis
mens secum Patris monasterii immo et omnium edicere, ne prolixa or;itiii vel rusticus sermo dic-
Fratriim consiliuni, qualiter possent ejus animum tandi fastidiiim inferat legentibiis. No vidcamur ta-
ad se reduoeie, ut ad piopria volnisset remeare. nien oninia pra^terisse. primam ejus virtutem, qua-
Tunc Fratres, una cum consensu Abbatis, consen- invenimui, brevissinie in inedio
liter in Geslis ipsius
tientes precibus genitoris, ctjeperunt beatuin pueru- proferamus. Eteiiim priusquam niater eiim in lucis
luni perurgere, ut' ad parentes suos reverteivtur, ut auras ederet, in sinu suo soleni prospexit terris lu-
quandocumque vellot iterum ad septa monaslerii men effundere quod rerum eventus ita postmodum
;
repedaret ; addentes etiam terroribus blandimenta, probavit, quia quasi sol, ab Occidente ortus, retro- virum Ins/ar
olierentes oscula, et verbera niinitantes, so/is Ittccn-
et jeju- gradiens, sic ille partes Europse sparsim gjrando
teiit,
ncijttif a iiiuni ei duorum vel trium dierum imponentes. Sed sua doctrinn splendida et rlara illustravit. Si quis
pahe ntit ille, instinctus consilio p.itiori, quasi fuiidatus ut vero curiosius et plenius hoc scire voluerit, qualis
mtmnt/iis
erat supra petram, imniobilis atqne interritus in et quantus in virtutibus miraciilorum vir iste beatus
ad rjitttm
indttci :
jiercepta animi sui voluntate perduravit, illius pra5- exstiterit, vpI in scientia et doctrina divinaruin hii-
Mal. 10, 37 nnn immemor
ci'p'i Qiii amat patrem aut matrem
: manarumqiie scripturarum, autpra^sagio futurnrum,
plusquam me, non est me dignus. Et illius Aposto- seu qiiot et quales gentes ad lidem Cliristi acquisie-
r,om. 8, 35 lici dicti : Quis nos
separabit a carilate Cliristi? rit, inonasteria utriiisque sexiis construxerit
tribulatio, an angustia, an persecutio, an fames? scien/in, vi
dictandi peritia vel exponendi qiuilis liierit; facillime
/n/t/nis e/
Tunc prajfatus Abbas, victus jam cuni esset adoles- hoc poterit invenire, si opuscula illa perquirat, quae ittirfictttis
centis animi constantia, perspiciens bonum ejus at- eniditus discipulorum illiuscJonas Abba, vir niag- csimntin :
que immobile desiderium, secum tandem per- lisec nus, eloquentia plenus, et dictandi ])eritus, polito
tractans, Fratribusdi.\it Non abjiciamus lioo, quod
: et limjito satissermone de vila ejus composuit. Sed
asstimplus, nobis a l)eo datum esse videmus. Tunc omnes una-
tti/cr Ctertcos
dum inagistrum et confratrein B. Walarici, quis vel
nimiter, cum bona vohmtate et gaudio spirituali, qualis fuerit, breviter ac succincte persirinxiiuus,
infra septa Monasterii ad Clericatus officuim illum longius paulisper a proposito nostro discessinius :
provocant paucos dies, adveniente ssepe-
: et intra sed ad hisloriam, auxiliante Domino et ipso interce-
dicto patre ejus, sub regulari eum ordiue consti- dente, redeainus.
tuimt. Crescente autem ajtate et gratia providentise 6 Cum autem hic Dei famuliis pra?fato coenobio
/inrttim ei-
Dei, omnium erga illum aftk-tus quotidie crescebat. Luxovio inhabitaret, in priinis Iiuniililatis caussa et eoteits.
Erat enim corpore castus, mente devotus, adabilis ritu novitiorum, hortuni excoleie ca'pit, in
vir/ti/ttitts
quo ad-
colloquio, amabilis aspectu, prudentia prajilitus, mirande et ultra modum olera crescebant. Sed ciiin
f-xeelli/ :
temperantia clarus. interna forlitudine tirmus, cen- contigisset, siciit solet aliquaiido, ut a vermibus ubi-
sura justili;e stabilis, longanimitate largus. patien- que olera devastarentur; B. Columbanus hortum
tia robustus, caritate soUicitus, bonorum operum ingrediens, et non solum ibi hosionem a vermibus
coiiserratio-
plus quani aatas permitteret gratia plenus, stabilis non inveniens, sed magis cuncta virentia, joounda, iiein otertiin
mnribus, ut suis. Confratribus regula et norma esset et aincena, tilins
atqiie intacta conspioiens ; intellexit vir
virtutura.
Deo plenus, hoc non esse rei eventum, sed huinili-
4 Sed inter basc animus, ad altiora fastigia et ad tatem et obedientiam et ineritum fidei B. Walarici.
ei/rcsxtis I
poliora ingenia semper ascendens, coepit |ieregrina-
lialrta. Ille vero e contrario non suo facto lioc depuiabat;
tionem, Dei amore, appetere, et patriam parentesque
sed merilis Fratrum omnia esse defensata dicebat. monachortnti
suos deserere. Tunc ad monasterium beati meritis trt-
quondam Postquam autoin gratiam beatus Pa-
in illo tantara tintt :
Antistitis a .Aunacharii, Autissiodorensis
Episcopi, ter inspexit jussit eum inter condignos probaiosque
; F
perrexit, quod in suburbano ipsius civitatis
in quo- monaclios constitui, qiiem Fratres ;idhuc, quasi iio-
ileijit Aii/issi( dam fst viridario constructum et ibi a pra-fato ;
vitiura, iiiter modernos esse judioandum Eestim;ibant.
(litrt (II 11(0-
Pontifice benigne est susceptus. Quam|ilurimum
iias/erio .
ita- Interea. dnm priedictus Pater more solito.ad in-
que lempus arclissimisjpjuniis orationibusque et vi- struendos Fialres divime lectioni insisteret, etinter
giliis coelestem ibi vitam agebat
in terris. Et cum illi.s saori verbi semina spiritualibus seminaret
elo-
longe lateque per diversa loca faraa virtutis
Iloltottntt ejns se quiis, enmque Fratres unilique concurrentes ad au-
etrtnit spargerel quidam vir nobilis et opibus
;
plenus, no- diendum verbura Dei se invicem antecederent ; duin
itiitti/ein inine Bobo, ad eum, visitandi gratia
et suaj instruc- inter illos vestibulum ipsius donius beatus
C/tristo Walaricus ,„(,.„,„
tiouis caussa, devote accessit; sed ab ipsoDeifamuIo
tucralttr : subintraret, ad illius ingressum B. Coluinbaniis mi- «»i/^,/ /)„-
devotius est susceptus. Nam inlantum eum
divinis riiin in inodum odorem magui^ fragrantia; e( niiran- 'Ji<"'itam :
inslruxerat eloquiis, etoratione sua jam
muniverat; die siiavilatis ad se venisse peiseusit. Cunique hoo
ut omni etiam mundi cura postposita.
voluntariam sensisset, et quis tunc ad eiim fuerat ingressus com-
paupertatem pro Deo eligeret et ad :
donium pro- perisset; fertur hunc serinonem, Divino ut eiat spi-
priam ullerius nou regrediens, nec rotro
adspiciens, rilii plenus, subjunxisse Tu es nierito Abbas nio-
sed inanuin in stipite ponens, uua cum
: il
a
magistro suo nasterii et senior, mibi diligende.
S. Walarico, pari religionis fervore
Luxovium us- 1/
7 Postea vero priefatus Coliimbanus ciim 1'ratri-
que pervenit. Ubi venerandiis, et admodum
Jtergit I.tij-o- sanctus, bus suis de priedicto caniobio fuit r expulsus, inse-
et sincta; religionis cultor, B. g
vtuitt utt .*».
Columbanus, ex Hi- quente illum Theoderico, exstimulante adversario, s. Ciitumtiam
Colttiittiantttn. bernia insula ortus, his quidein in locis
fernie du- et avia ejus Brunichilde,
qui hoc tem|iore regnnm 'Jt^t^'"-
ceulorum vigiuti, ut lertur, mon;ichorum P;iier pra;- Burgundiaiiorum tenebat, .'\ustrasiorum vero ger-
erat ccenobii in quibus nullus sibi aliquid
;
dicebat manus / Theodebertiis regebat; cura iidhuc soluin -
,
propriiim, praeter diurnos labores nocturnasque
vi- modo solium regni Austrasinrum,
i/ vir valile idn- ,,
gilias. Omnibus etiam on:niaeraiit commuuia, ununi. neus et beneplacitus Deo, Kex Chlotharius sibi viu-
dic;ibat
: :;
PRIMA APRILIS. 19
dicabat; quem sa;pedictus B. Columbanus .«uasancta venda; religinnis, secnm abire permitteret. Cui bea- D
doctnna monuerat. et tom de .-implificando ei regno, tus Pater respondis.se fertur ex HS9.
Etsi pro bono Fili ;
quam de praedictis Regibus sibi invicem rebellibus, properare disponis sed hoc scias, quod ille servu.s
;
eosunacumstirpeeorum, justoDeijudicio, aregno Uei magnus est, quem fecum ire perquiris Hoc
quidem male u^-urpato infra triennium penitus esse autem cave, ne ei aliquid molestis ingeras, ne per
monarchiam eorum suli ipso plorioso
perituros. et --
hnc •'c:indali machinamenta inc-urras. Cumque
!
ei, ut
inotia.^/eriiim
Chlotliarioadunandam esse. Hsec Sacerdos Dei va- postulaverat, lioc B. Columbaniispermisisset ; cuir.
restaurat am ticinando omnia s;ppB praedixerat. In prsfato vero dicto factum venit inposterum, siciit a Sancto
Dei
S, Eustasio :
Luxovio, pnst discessum beati nonnuUi iiasto- viri, fuerat pradictum. Cumque
Neus- pari comitatu in
res ad manendum ibideni convenerant; et B. Wala- triam pervenissent, accesserunt ad qnemd.-im
prK-
ric iis de qiiailam cellula regrediens, juxta Domini celsum Regem Chlotarlum, cui remotiim locum
virtutem expulsis secularibus, ccepit ipsum sanotum residendi petierunt. b Advenieutes vero ad
quem-
locnm reslruere. Inter liier li B. Eustasius a B. Co- dam locum Ambianensiiim, perveniunt Walimago, indc inAmtiia-
lumbanii fuerat destinafus ad hoc ipsum ccenobium ubi qiiidamComes. nomineSigohardus, juxta nciuem rft-
rnorem
regcndum. cum adhuc quadam ex |)arte fines ipsius seciili. concioni praesidebat quod rustici
tionem :
c mallum
monasterii qiiidain utique seciilares possiderent. vocaut. Et cuin ibidem, ut .«olet adesse. malis
pes-
Cumautem de ipsis secularibus dejiciendis calumnia tis, justa vel injusta sententia
unicuique prodere-
et lis insurgere conaretur; tnnc B. Eust.asius, cum tur; contigit ut quidam reus, ob meritura quidem
esset et ipse nohilitate generis et moribus decoratus, reatus sui mortedamnatus. in eculeo jain esset
su.s-
scculares
una cuin fainulo Doi Walarico, sic illos suasoriis et pensus atque defunctus. Cumque eum a longe
B.
juisspssores suis mellifiuis eloquiis, auxiliante Doniino, de prse- Walaricus inspexisset, permotus viscerihus, ut erat
disccdcrc dictis finibus mona.sterii promoverunt, ut de ipso- pietate plenus, concito cursu pervenit ad .stipiiem
:
suadet
ruin seciilariura controversia nulluin inter eos scan- et prohibentibus eura carnificibus, ne cadaver I Joan, 4, in
jam
dalum exurgeret. Sed dum quidam ex Fratribus, levi mortuura ullo modo tetigisset: ille quidem intrepi-
, animo permotus. vellel eos impatienter subsequi ; vir dus, (ut qiiidam ait, Perfecta dilectio toras mittit
Doniini blaudis ut erat verbis, ne iret, coercebat. timorera) vinculiim incidit, et corpus deliincti ma- E
Snspfnsum
Sed ille, ciim jussa sibi magis ac magis contemneret, nibus propriis ad terrain deponuit; et super supina- et mortmim
tunc ei famulus Dei inquit : Fili, non eos subsequa- ta membra ejus, siimmo studio caritatis, sese oum resuscitat :
ris, ne fnrte etiam cum notato tibi signo ad nos us- lacryiuis admodura profusis in oratione prosternit
que redeas. Cumque tamen prajdictus Frater cum ita ut lacie sua faciem illius imprimeret, et quan-
inobcdicuti
mouficho
aliis coniitibus suis illos subsequeretur, orta est tum promptior in prece fuerat, tantum citius a Do-
prcnaili contentio inter illos, et lapidis ictu in manu est per- mino otjtinuit quod poposcit. Nam adstantibus
pradiciC. cussus unde etiam tamdin m.agno dolore est cunctis iraoque
: afllic- ttupentibus, quasi ex profundo,
tus, ut juxta sentenliam servi Dei in signo, quamdiu somno paullatim caletientibus membiis, quimortuus
adviveret, culpa ipsius appareret.Nam articulus ille, tueral, slatim incoimnis revixit.
quem auriculareni, vulgus vero miuimellura
jiiedici 9 Cumque tam magnum imraculum in conventu
nuncupant, ex veheinentia nimii doloris ita se con- populi, inpriEseutia Prajsidis priesentatum fuisset; et ne deuuo
traxerat, ut etiam radicitus exicc:iretiir. tuuc vir Domini supplicare Cffipit; ut quem Dei pie- susptndatur,
tas ie,-UbCUaverat, bonitas obtintt.
ipsius Judicis ubicum-
ANNOTATA.
que liberum ire permitteret. Sed ille ssevo furore
a .\un;icharius, Anacharius, Unacharius et
aliis
acceusus, iterum eum in patibulum suspendi jubet.
Ancharjis, traditur primus Abbas fuisse monaslerii At, iuquit servus Dei,
illi Homo. constat te jam
S. (inmani, Htmltiue maijni/icis praedUs lccupletasse illuni niterfecisse, quem potentia Dei resuscit:ivit ;
tlicilur iii Historia miruculorum S. Germani, lUustran-
et niti meipsum cum illo suspenderis, aliter eum
ila 31 Julii. f/inr ejus appelialiir mouasteriujn. At raihi tollere nou prajvalebis. Et si tu me exiguum
ilrin fuit Episropus Autissioilovensis, ab anno 571 usqite
Christi servulum uudire contemnis, est utique mun-
ail annuin G05. Inscriptus cst Martijrologio Romano aJ di Creator, qui seinvocantem neminem speruit ; et
diem 23 Septembris. nos pro suis legibus certantes, sua solita pietate,
h De Lnxovio maltnm egimiis 29 Martii ad Vitam modo dignabitur exaudire. Cumque his dictis et
S. Eiistasii : latius agendiiin de eodem rrj7 21 Novem- precibus victus fuisset tyrannus, jussit reura solvi J)e sua septd-
brisnd Vitam S. Colnmbani, qiii civca anniini 390 Lu-
qui inulta per tempora vixit. Nec illud dignum lue- tura nihil
xorium venit. moria a:stiniamus esse praetereundum, quod illus- ruU statuere :
Jonas Bobinm ad S. Attalnm venit circa anniim
c F
tris et Deo devota d Bertila matrona, quie multa ei
d
617 11(1 ostenilimus ad liiijus Vitam 10 Mavlii. bona largita est, ut erat sagacis iugenii, pruvijens
d Hinc Malebvancus, lib. 3 de Movinis cap. 10 futura, inspiciens virum admodum esse sanctum,
conjicii yibbulem Lu.voviensein fuisse : sed an vecte? suppiici prece postulai ab eo dicens : Hoc peto et
Anno GIO, tviennio
e ante obitum Theodevici, Regis, bumillimu prece satis exposco, ut si umquam vobis,
anno 613 cctincti. Deo volente, ego miserrima superstes exstitero,
f Theodebertus 7?i't;)iiim Anslrasioriim annis 17 te- corpus tuum pro saucto pignore sepelire merear. Et
nuit, a fvatve. pvgelio victus an.
612. ipse respondisse fertur : In Dei hoc agitur ai'bitrio,
g Clotharius factm mnnavcha an 613. e,rtinclis ut tiat ubi vel sicut placuerit ei.
fitiis Tbeiiliivici ab avia Bviinicliiide.
10 Tunc vero prjefatus Rex, una cuni coiisensn
h Cotitur S. Eustasius 29 Mavtii. Pontificis Ambianensis, ju.xta eorum petitioiiem, lo-
a C/ilofaho
Regt impe-
cum eis secretum, et reuiotioris vita et habilatui frat Leuco-
CAPUT 11.
monacliorum sittis aptum, qui Leucanaus antiquo iiautn :
PerecjrmaUo in Neustriam et Winmacensem vecahulo dicebatur, regio pra^cepo cessit. In eodem
ilititmem. Morluus resuscitatus : alia vii- vero loco pi'a;diotus Antistes Ambianensis, beatus «
racula. liercuudus, diehus Quadragesima; couleniplationi
divina; solebat adesse remotus. Ibi auteni se B.
Vuidam vero e Fratribus, mmiine « Waldolenus, Walaricus, in quadain oellula segregatus a Fratri-
fum Waldo- desiderio
Inu m Scus-
quodam acceusus, a B. Coluinbauo,
petiit bus, inclusit : ut omni muudi cura poslposita, suo
triaui iilnt
ut licentiani ei pKiidicaiidi inter Genles concederet, solito more tantummodu divinae ineditationi insiste-
:
et veuei'abilem virunj Walaricum, pro solatio tb- ceteri vero Fratres, coustrueutes sibi cellu-
ret :
lam
1
20 VITA S. WALARICI ABB. LEUCON.
lam, de eleeniosyn.'» Rogh videbantiii- hriliere .'sub- phi, Sperantes autem in D onino nnn delicicnt omiii
stanti.-im. Sitiis vero loci illius v:dile est concrruiis. bono. Sed illis eam gerentibus. iii re-iponsn hoc
f-plftit.v .«c
X.im iinn ex lalei-e virinil:itR mnris e.st amaMuis, lulilidit ; Pctita qiiideiii a nob;s port'ibitis, sed iiiihi
iiiclmhl :
:ilio :iiiteni px latere tdrridu.s disciirrit fliiviiis pisci- crerlitc, recipienda iion eriint. Ciimqiie genili iin-
ferfe Sonien:o, pnrs antem, quK super scopiilos et petratam rariuim suo quideiu Seniori prefontas-
iupentia saxa ab imis ad snmma ac prascelsa erijji- sent, ita iiiveuerunt ut vir Dei renuonda prrcdixe-
tur, aulariim vel a-d iini f:ib:ic:nn in excclsa .'leris rat. Nam niinis concitc eis pra'cipitur,ut hoc
fastliiia, et maguuin ac miraiuium niiiiido \id vii i- i|isuin uiide voiier:it s'iiniii.i ciim velncitate rcpnr-
n:e regioui praehet spectaciiliini. Nec minus ilUi re- tent. De ohsessis corporihus dieiniuia nuilta eji-
gio tertia, quiBceteris pnccollit glebis. ojiima aiijue cielwt, intcr quos erat uniis iiifreincns in corio j
Irii^ilera, et tam pnmifcris riiiani pulclierrimis ar- consiiius. Cuinque ad pedes ejus illuin projecisscnl;
1 densa uiidique, maguo :imliilu circuincingi-
oribiis peracto quidem jejuiiio et oratione, pristina; eum difinoues
cjicit.
lur silvis. Iii ipso itaqiie codeuique loco B. Wiilari- rcrldidii sanitati. Ail eiim autcni qiiotics tales ilcfe-
ciis, a tuniultii circumliabitantis popoli vtiiiiisset se rebaiitiir. scgregabat eds iii cellnhi separatim et
latP-ru : sed felix faina virtutiiiii, et exenipli louo- afflictus jejiiiiio ct r.raiione: sic ilios favente Dnmiuii
ruin operum iibique euin cl.iruin et insigiiem pluri- intcgra' saluti re.sli<iiebal. Sed pliiros ei':int, qiiibiis
muiii reddebiinl, jnxia illam |iominic:iui seiiteiiliain, eulngias mittebat. Qiii vcro ei pricseuiali .idcraiit,
Mall. 5. 11 N"n pole>t civit:is absrondi supr:i montem pnsita ;
enni t 'rrorc magiio vocis e.xclaiiiabant et diceb;ilit :
ii-qiie acceiiduiit liiccrnam. et poiniiit eatn sub mo- Hcu, lieu! jani nns ille adversuriiis iiosler tnrqiiet,
dio, .sed >uper caudelabrum, ut luce:it omnibiis i|ui jam iins AValaricus incendit.
in domo sunt ; sic liiceat lax vestra cor;im homini- ANNOTATA.
bus, iit videant opcra vestr:i bnna, et i;lorifi.'cnt
a For.tait hic est WaldoIenus,/i//a.s' Ainnfijiirii cl A-
Piitrem veslrum qui in coelis est. Hic ergo Sacerdos,
(iviliiitr, funtliitoriim moiia.sicrii Bi-ittniKiit iii Bnrrinii-
jiixta Proplict:im, in templo Dei bipis est vivus in
liit civca attmtm filli; ithi i/.sr /f''atihileiin.<i, anle di.t-
:idificin Dei iippcllilus, qni rectc, ut audio,/' ;irla-
cijiitlits S. Colunil'iini, fnit ;ir/ffii/.s Ahhiis. Consiile
iinnli hipidi pretioso coinpar:itiir, ciijus natur:i talis
Clironiciin Bemettsc intno \ Specilegii Acheriani. Tri-
est, ut quiilquid adsp-ixerit, ipsiiin eiiain f 'rruin, ad
rirliitilitis th:'mii.s. lih. '.i de Viria illnslrihns Urdinis Benedictini
rl yrtitia
se subtrahal. Imo etiam et buic famulo Dci, i;r;i:i:i,
caji. 7it. S. Wandaliiitim ajijiellnt.
liluiiritloril qiiai iii viiltii verbisque micabat, qunniplures ei ad-
b Walimaguiii srn Oualiniagiini. videtur Waillj
•cr.i;ib:it iii opere. Vita vero ip>ius vel virtutr'*. quas
1« tnapjiis ntiinri. 12 ,1////, fius. Amhiano versns Octi-
pcr ciiin Domiuiis gessit et qiintidie f:icit, ;i iiobis
deniem. Mabilon in ipsa Amlianensinm urhe Iticum
iuodo v'i e!iiimer:iri queiint : sed illas tantiimmodo
hnnc fuisse putat, ijnia ihi exslileril (iua'dnm capeUti S.
in hac paginula, brevissimo et cnmpendioso plnio-
Wularici, 1/11« vtilcio eslruela credotur in memoriam
qiie >tvlo descripsiinus, qiias a veridicis et bene
miraculi, ihi piilraii. Malhrancus cnnjeclatPnnti.um
conipertis viris aiidivimus, quos ipse edrrcriit et
Morinorum suliinleHhii ,
postca Jhbnvillam diriiim.
ciiiitrivit, et quosdara ex ipsis de divcrsis langiiori-
Scd (luo fi.ndamenlii?
biis .•anitaie revlituit. ex qiiibus nnum iii medio
c .Mallus i'fJ,f Tculonicn, autiqnis Francis n.iitatissi-
iiiiiic proleranius.
mu iii Lcijihus Salicis, ct pro coniieulu pnbtico, etfere
1 (iuiriam eiiini ex eis erga q Iseraj alveum
(1 convivio autcuna suiuiiui . J/itic Bclijis M.ieiliirl'.
h pr;it oriiindiis, noinine h Blitmuiidiis sive Gogiis,
avontinael // similia.
S llliliittllt- (jui ;ib aiitiriuo advcrs:rrio fuerat perciissiis, et coin-
(ttiiit ptirati/ti-
tl Be hac Itcrtila. cjn.\iiuc conjniiui, ei louijn vita
paginibus omriuin nienibroruni ita er;it dissirliiiiis,
Cltiit taclii mullii coniiertt Mulhrancus, qu:e iuspcclo Indicc fjcctor
iit sursuui surgere omnino nnn valerct, Cumqne fa-
naital :
invcit.et ; nos //i. /;inr/ minus iirobnnlur. omitlitnus
mulo Dei adduotus et prae.-eniatus fiii^sei, adspi-
pivlerre.
ciciis in eum ;iit Koc «'piis. o inimice, tuiim est
: :
ct tcgrcgatum in oratoriMm Miiim diixit. Cunirjue ei
e Bercuiidus seu BKichuiirliis m Mss. ct apt,d
Cbesnxum. Surius, el e.c eo le Cointe. Bernardiis.
i.raiiiim imposuisset, et ociilos ad cceliim elev;isset
f Magiies, pranci.s Pierre ;i_viiiaiit, id cst la]iis
loi pi stea refr'rebat ipse qui debilis fuerai) conli-
aiiKiiis tiut ailamaiis dicilur : scd ab tmi dirersiis est
nao immaiiii dolnr cuipit sesc exspargcrc, iibicum-
veriis adiimas, et fcrrnin nou trnhit.
ipic ille f:iinubis Dei nianiiin impnsuusct : et quasi
^ Uiiva fluvius, upud Tarentusios e.rot tus .Melha'
[icr qunsilani uicaliis, ;i cnrpore illius ips:i infirini-
unni oppiduin Subiiu li:e, tum Gratianopolim el lioina-
las iiudiqiie eji cla, auxiliaiile D'riniiip .'talim ila re-
nnni, urbes Delphiuntus altuit, el suprn f'u!euliftni in
c.ssii, ut in ipsaeademque hora, soiutis nervis qui
Hhodanum in(hiit,
cxsiccaverant, ukuiu sua [inrrecla, iii prnpriuin sta-
h S. Hlidmiindus, natus in aliquo castro Dclplii-
luiu erigeret eiiin, et,iiitegram sanitalem npitu- illi
iialiis dicitur in Vita, 3 Junnarii.
hiiite D 'miiiorcslitucret..Tunc qui pro fonbiis ade-
raiit, uiroiu tiini re ac stnpore perculsi, ccBperiiiit
i Francis coiisu. paclicipiiim a coiidrc. fiwrc. Ma-
/////cji.iiiclusiis.
-iiiiiil Sacordoteiii,, Dyi suiiimo hoiiore vererari,
diguasque Dco hiuilcs et gratias rcleiTe. Scd et CAI'L'T 111.
ipsiiin, de quo piieilixiiiuis, lilitmundiiin, iii lanliim
S/iirilus S. Witliirici l>rt)fiheUcits : ihtntuit
pieiic siia sacr:i doctriuaipojitniodum cdncuit et cnu- citnitiirinitii : iiliAiiin ejit.s jttKxa (lejcctiiin.
trivlt, utarl ip~um saiictum lo<'Uin re^endiiin ac ;i'di-
lica;iduin, scciiiiihis cl digaus jn loco .\l))i:is nic;cie- l^c I nec, illiiil pi'a.'lereiiiiiluiii e-t. i|llod iiilcr ccle-
tur .'•ucccilcre. „ ,in .
ris virtutcs Dccntla el
,
iioii iniiius spirii.n priipheliu) claruis.^e
ttbsctttia
12 Waldoleniis vevo. cujus superius fecimus men- dignoscitur. Naui acta et occuli,:i vel ciilpas ahscn-
J.i:,tti.;t /„- ti iiein, accepla sibi, annnna et copia cibariiiriim, tiuin frequpiiier iii piiblico oerceliat ; iit lautLin
r nititi pcli-
qiiie eis regio muiier.e fiierat coiiccssa, coiitigii in- illos cautiores
tam c^sc rc- et eruliesceiiles de reliqiii» iiilpis
frrcilitiiiti :
t.'rvenient,e aliqiia nei'essilatc, iit Kratres ipsius efficeret, quaiituiii coiislabat eiiiii nil laluis-e, si
Waldoleni a B. Walarico partera farime expetcrcnt, quid contrarium Dei volunt:iii iii cjiis aliseiiiia citis-
At ille, ul solitiis cui nibil deeriit, concitc pcteiiti- scnt. Sed hoc iniraciilo apluriinis iiiven'o. cngeban-
bus benigiio aiiiino postulata dari pia?ccpit scuun- tur di.scipuli et auditnres verbi, nt intorrogati :.b co
I.IIC C, M)
duin illud Evangelicum, Omni petenti te il:!, et t)mni nihil ei suarum culpaiuin tegereut; sed cui lioc pro-
Miill. l::, l-J
Vi. :il, II habenti dabitur et abundabit; et illud PsalmnL;ra- tinusabscondere noii po:erant..uniiiia ip.^i in publico
i'ef.'i'eb:int.
,
riUMA APRILIS. '21
rRforGb.ant. Intor licec iliio gcrmani erant, (jni ad impinge hune in ruinam c.idendnm. Qui niliil lia:si- D
eiini iii feslivitate B; Martini a.lvonoranl : iinilms taiis iiec moratus. rnanu liiiiic tnnlumiiiodo cnntigit
irinimm pra ;
, . , . 1.. .
1
iilnlii hubi-
increpando ait ; Ailmirnr ciir ante Missariiin suli.'ii- et ponilus iinuien-.uni, quod vix iniiltiliiilo lioiiiinuin
,^,„ jejlci
nia bilieri! iira-sumpsistis. Qui confilentes cominis- niagiia vi posset evellerc vcl seciiribus inciderc, a ciirai a
sum siinm. veniani postnlant, cl ile relif|n" se.se tactii uiiiiis obedientis monaclii, qiiasi inadidiis ;'""''>.
emendaturos spohilenl. Alinm vero, ilie Doininii-o et putrefactns , iiiniio fragore et inagno iiiipetu
ail se viMiienfem, ndmonelal diceri^ ; Fili, lioc f ice- subito lerram ceridit, atque iii semetipsuiii lotiis
ail
re non ilebueras, qnoil liodie fecisli. Noiine cnin confractus apparuit. Et bic quiiieni ruslicis. Iiabiliin-
Tviirrlinuht
qmin scirtmf nilliin- in donio propria vestimen is tuis te juxta mo- tbus in loco, uoii parvum laiii inierorein quaiii et ''/'"''">'
., , .^ , ,. .,,.* ia viliflicare
aiilp Mix^am rem indiieivs. inspoxisti conjiiLiein tirini, et ill.i libi, stuporeni oiniiibus priebmt sed undique illis ceit;i-
:
p„raios cnn-
liilii.ssr.
secunili'111 volnnt.item tiiain. lieminam plenam por- tim coriciirrenlibns cuiii arinis et fustibus, indigiie cer/ii.
rexit, et *u incnntinens et incautus aiite Missam bi- hoe ferentes iuvicem, nt qiiasi injiiriam Dei sui vin-
berc pr-Tsunipsisii? i ed et ifise veniam iioslnlaiij, ilicarcnt, cnni in eum nnaniniiter magno furori' eru-
lioc coram eo ptenitnit, i|nod illiciti: ruinniisii. 1 issMiif, ec ex[(-n.'is bi*;icliiis colaphos iclnsque sucs
1i Nec minus est illud facturn inirabile. Dum iii aere suspemlissent ; ille. iit erat seinper aniiiio
Itrtlniijilil
([lued.iin illiislris niatri-na per qULind uii pu-rniii i'iit'-pilii-: alipie robusius, fertur eis illud dixisse :
jiiimiiii n''
clvlpnlmii
eiiloj;::as in Iiora prandii, id est p;inein et H;iscoiies, Si Dominus Iioc permiltit, niilliis ei resistere vale-
parlfiii e: nii-isset; praifatiis piier, avidilate oilii iiotiisque bit. At illi e ccnir;irio perterriti, ab iiileuiione animi
eleciiiiisijii.T
ciicniiiveutus, pjrtemque aliam
partem sibi relinnit, siii statiin divino iiutu repressi. ;di eo rHcesseriint.
servo Dei prtpseutavit. Qui cum hoc factuin Divino Sed Iiis ita dimissis, cteiiit Sacenios divino spiiitu
nuini;ie cognovisset, ait Quodnobis nunc allatum ; afBiitus eiis iiistruere, nt reliclis idolis oninipoteiiti
est. inde Deo yratias relerimus sed tu, fili, ; lioc Deo deservirent. I-'tin ipso eodemque loi-o postea in
pr.pvidc, ne quid incaute sumas de illo paue vel illo h"iii'rem IJ. \^'alarii-i basiliram conslnixeruiil. juxia
tlascone. (luos tibi in qiiodam loco ab;Coiidcre vo- fonteiii aiiqiiem, ex quo ferl.ur ipse se lavisse; iibi
luisti : quia serpens etiam iu illo vasculo, ct in pliirima beiieticia rccta fido petentibus a Dorn no
t paiie illo veneuum etiani liabetur inortifcrum. Tiinc pra:-lantur. E
^tnpefactus puer illico obrigiiit terrore, moxnue re- 17 Nec illud a nohis praitereundum est, 'luod de
versus, siciit servns Dei pricdixerat, ita invenit. quodam puerulo f:'cit Ursino, qui de alla salis fiie-
Naiii vasculum illud cum aperuisset, et exinde an- raf prosapia, i:erm;inus ciijusilain nobilissiini Maii-
yiiem exire vidisset, illnin panein contiiigere iinlla- rcnti. qui et ipse suinmns in;er Pn icn-s pabiiii et
t.Miiis andebat ; sed tremefictns et confusus, de eo dignifates aiilej regiie. illo tempore cunctos suo
in
qiiod jresserat, ad Dei servuin redieiis, pa-nitentiam ingeno pra'cclleb:it ; seil majora taiiien liis poiiius
de faclo gerebat, e-t. diini f rmiisaiu sihi valde pio Cbristu reliqui r;a
ISSed et illud adjiingendum est miracnlurn. Qui- spoiisim. et 'iiiicta dignitate secidi p..stposiia'-teIes-
d:im ad euiii venit, habeiis venonosum atque niorti- tis Doniini seijuebiitur ve>li;;i;i. Sed de prad cio ,„(./„.,„„„;
fte saitilale
rriijiinifla feruiii illuni languorem secus oculiim, qnem puslu- rrsino quiil feccrit prosequ;iniur ; cui cum jiixta clu- ulcerosum :
itif/idriili lain vocant. Ciiniquesii;num Dei iiiiposnisset, jiis.-it iiem vulinis i'X'revisset, iniignnm n.ortis jam ei pe-
pipiiaiii />r.T-
euiii ilisiedere, et propriurn opus suum sibi exer.-e- riciilum ininiin b it. nenilor vero ejiis nil credendum
tliril :
rc. ."^ed adliuc in tide duliitanii infert ; Equulem. satis ajmoiium durarn et iriiredibilem inentem .L;er'e-
iit video, niinus te de s:ilute lua coiifidere cognci>:co. bat : sed parentes tanien curaverunt, quoruin iriens
Et addidit ei lia;c fiitura prj;diceiis, Sed lu vero, lurn sariior ei fides robustior inerat, iit puerulura
cuni ad ilomnni veiieris.jus tibi sunienduni coujux illum ante siEpedicli beati viri pr.Tsentiam pra'seii-
tua porriget ; sed tu illiid omiiino nou accipias, et lareut. Cumqiie vuliiiis illud propriis manibiis n.ii -
viile ne alia inedicainenla praiier lioc siguum de Iiac t'g:sset. slatini ab illo infir-nntas illa r-ecessit. Qui-
iiilirmilate requiras. Qiiod 'i fecens, de i^ta quiduui dam ver'0 vir riobili^ veiiil ad eiiin. supplicaiis ab eo
iiunc evades ; sed diiin advixeris, quoddam ex illa iif san.iret filinin suiini, noniiue Audobertum qiii
{
signuiii liabeius. Qu* ita ut dixerat lei eventus pru- huigiiore dysenteria' buif" jam ta'dio afflictus, magis
bavit. Nam oflerenle ei conjiige, ju^selUiin sumpsit; jain infeiici pa'iia qnam vila tenebatiir, ciijus t;in-
et adliiic coriiii rcquisivit, vel aljquod genus e.\- Inmtiiodocxiremamet optaiaiii sibi exspcctat In ram)
,, , , ,. et ihjsenlen-
Iralieiidi veneni, quidqnid iuvenire potui.-set. Et et si boc lorsitan iion vellcf, vel Loc siiltom ine; ere-
^^^^^^
lirel juxt:i sententiam servi Dei mortem luiic ev;'.se- liir iit ab ip-o sepiiltur;e traileretnr. .-\t ipse Ceatus p'
C rit, sed tairien culiiin quiileiii aiiiisil, et Inscus [r ;iit ; Qiii qiiati idiiaiiiini iKum jain fa'lidum suscila-
tcinpora vi.\it. De pradicla auteiu iiifiniiit.ite quales vitde tiiniiilo. et liuic, spiritu ;id!iuc viudi in suiiiimo
et qii:inip!iires exiiide per illiini Doniiiius curaierit, pe.ituscnlo aiihclanti, valet utiqne salulem restitiiere.
singula per.'iin'ere, et ut Cumque euui suis .vacris iiiaiiibiis cuiitigisset luiic
qiiii iii'iii.- e-t prolixuni ;
puto noii est nccessariuiu, cun-t.i vobis rcfei're; sed ipse, qui seniivivus ader.it, et loiige aiite nullani
lioc taniea iiiiio'.e.-ci cural.iinus qiiiJ quiqiii ad Dgi cariiis idiiiioniani snmpserai, fertiir clamas.^e ct po-'-
tula-se a patre. ut qiiantoeiiis cibiiiu suiueret. Et
laiuiilnm cum ipsa acccssissont, .-olumnioiio siguo
Criicis inipresso et saliva oris sui li:iilo>, statim 11011- louga m..ra inlerposrta, qui luanibns pareiituin
illus incoluim-s reildebat , et in ipsa eademque liora .-ervi. Dei fuerat allatu-. hetns jam uiia cum palr-e,
o|ms, quoil s:bi vellent, eNercere iiiiiierab:it. ilivina ;ntprveiiiei,te niedela. equo veliebainr ad pr..-
Cum postea loiigam ei religiosaiu vifcim f.-rlur
1(5 Sed etaliiid pandimus vobis miraciiluni pria ;
qiii
ilo q.uodain Principe, pedestri ut solebut itiuere, ad (luxissH per te upoia.
i'ellam rediret; perveiiil ad locuui. qui dicitiir a
jux;a 4 .\uv:;' tluvium
Aiista, iiaui pro hiiin:lit;(te ;
ANNOTATA.
asellum iii itiiiere seilere cousueverat sed nuigis ;
ri..Vi' ie l!o.irg d .\i.g.t.
adhuc, causs:i imijori- assnmendi laboris, pedi. us a .\usia. .sirc .\ii.-iiiiii,
lita, ul assfi-il Plulippii.s Bietius.
fre:|ueiiler gradiebatur. Et jiixt;i ripam ipsiiis fliinii- stiti.j naviiiin i
c(.i/wv AI'ltiii'ilUvii.1. Saiiii.s ft Miilnltoii Au,x'iis!;i.
uis ijlipes erat uiagnus, diversis irnaginibus figiir.i-
vinnti O.iwa' cniir-
lus, atqiio ibi iri tcrr.ini niagna virtule immissus, b Auva (7ru.'iis /(•' iHiluilfs iit
Oceatitim ilfluliliir.
qiii rrimiii cultrr, iiiore Cieiilrliuin, ;i rusticis coleba- t il, ft iti
tur. Ciiiuqiie Iioc Confessor Doiniiii vid.sset. confes-
lim zelo Dei accensus, ad pueriiin dixit : Kili nii
CAPLT W.
, ,
22 VITA S. WALARICI ABB. LEUCON.
et linea vestimenta non requirens. Cursum c vero, 1)
CAPUT IV. tam nionasterialem quam Gallicanum, raagno studio c
pwiili. yirliiles, /brma corporis. indesinenter celebrabat ; et cum lioc dupliciter ex-
I)Tisores ejiis
pbcarat , quidem imbecillia raembra parvo
tunc
Obiliis, sepnlliira.
sopori faudem Animi auiem ejus intentio
laxabat.
prx*terpundiim est, qiiid pro eo, talis erat, ut per niillum terapus vac:iret otio, quo owr ofii,
l^ec hoc a noliis
hac niortali vita desrente. superna el divina nou aut lectioni seu orationi vel operibus m:iiuuim
adhuc in
noliis per hoc pateuter detur iiitel- suarnm insisteret. Et cura omnino in omnes largus
ultio gessit ; ut
ligi, quia qui Cliristi famulos irritat, non solum et liumanus esset, ni.agis tainen in paiiperes et ege-
illo.s, sed et ipsum habitatoreni illorum Doniiniira nos et iu diimesticos fidci hoc exercebat, intantum
ad iracundiam provocat, qui ait, Qiii vos audit lue etiaui iit de propriis Iiumeris vestiinenluin suum eis
audit, et qui vos spernit nie spernit et itein ili- ;
tribuerct. Seil et alimoniam et ceterara subsfantiam liberaUs in
alios :
Et ideo in tan- I-ratrum, de crastino niliil cogitans, oinni petoiiti se
cit, Qui nianet in me, et ego in eo.
Luc. in, IG ibihat pi ut Frativs exinde iioii contristarentur, hlan-
tum omnino nietuendacst irajiistnruiu, qiianfiiui |ani :
Joan. 25, D
in eis omnipotentem Judicem et Doniinum pra;- dis et consohitoriisverhis eos refovebat dicens, Filii,
seiitialiter inesse cognoscinius. Nam cuni pr.efatus hoc sectaiuini, et pro certo scitote atque probatuin
a ariiicus Dei, de quodam loco n Caldis, ad septa ino- hahete, quia quicunique hihiri animo necessaria pe-
ancrrdfilcm n;;-Ierii tempore hicmis rcpedaret; coutigit ut prie teiitibus trihuerit, quidquid et ip.se necessariuin pos-
flJudiccm
au.--teritate Irigoris, in dumiciliumcujusdam Presby- tul;;verit, citius a Doiiiino iiiipefrahit. Sed et hoo
corcm sc
teri cum suis sodalilms, ad se calefaciendum, decli- ipsuin non soliira verbis, sed etiain factis confirraa-
imputltca
tognentes naret. At illi, qiii talem quidem et tain maguum bat : nani pnedictis suis Fratribus affluenter adini-
argult.
hospitem cximio cultu venerari dehuerant, ut luijiis nistrante Domino, et ipso orante, uudiiiue eis affe-
sacro eloquio (ut ei nios erat) instrui niererentur; rebantur oinuia, E
imo luxurioso atque mu-
miigis turpia ac inlionesta, 20 Tanta vero mansiietudo divinaj misericordiae etiam aves
^Hj^estres
liebria verba, una cum Judice loci ipsius, famulo Dei erat in eo. ut aviciiUe in manu ejus frequenter siue
ad se lenien-
loqui audiicter atque contuniaciter ctcperunt. Sed formidine cibum sumerent, et articulis siiis quando- tes alit :
ipse e contra. ut consueverat, putridis et corrujttis cuinque vellet, oblitas suiB ferilatis et quasi doines-
cicatricibus honiiiium semper salubria medicamenta ticas eas palp.aret. Cumque Fratres ad eum venien-
Divini verbi impnnebat aiebat enim ad eos
: Filii, : tes expavescerent, et circumquaque volitantes aves
numqiiid illiid in Ev:ingelio non audistis, De umni adessent ; iUe dicebat ad eos Filii, nou faciamus eis
;
verbo olinso nitionem reddituri sumus in die jiidi- injiiriara, sed permiftanius eas paullulum satiari de
cii? Sed illi, conicmpto ejus ]ira'cepto, magis ac ma- micis. Et cum hratres juxta Patris iraperium retro-
gis incongruis ac impudicissimis seiinoiiiiius ebiil- gradereiitur, ilhe pennigero volatu undiqiie certatim
liebant. ut est illud, Ex abundantia coidis os loqui- adventab;int, ut more suo solito annonam sibi alla-
tur. At ille siibjungens inquit : Volui utique prop- tain de manu Dei famuli iterum atque iterura assu-
ter rigorem frigoris corpusculum meum ab igne merent. Circa etiam ipsos Fratres tam ei benigna
paullisper refovere, sed vestris prohibeor scelera- pietas iuerat, ut si queinpiam de junioribus pro qui-
tissimis verbis ; inio nunc etiam exire uon calefactus buslibet culpis jus^isset tiagellari ( et lioc ipsum, ne
a vobis compellor. Cumque de domo iUa egredere- fieret trequenler, sa^pe jubebat) convocato illo ad se
tur, illud uon obliviscitur praiceptum, pulverera ibi blande leniterque admouebat, dicens ; Fili, hoc cave, viansuetus
in subditos :
pedibus suis excutit, et ad locuni destinatum ifer et tiljiinefipsi jam attende. Qualem et quantam injii-
direxit. Sed illos infelices et procaces verburuin riara nunc perpeti poteras? sed modo ad emendau-
qiios Siepe diximus, ultio divina raox subsequitur. dum ista tibi sola verecundia suffieiat, ut ulterius
Nam ille Pre.sbvter, qui reete sibi vel aliis pr«vi- jam Et quamplures hoc
hoc vitium non admittas.
dere neglexerat, oculorum subifo lumen ainisit ; et modo sua inelliflua doctrina magis piohibebat a
loci ipsius pnedicto Judici sua emarcuerunt stiitira crimine, quam alioruiu irascentiuiu dira verbera
tlivhiitttsque
virilia. Cumque hoc persensissent, Dei jam judicio coercebant. Etcuin essetvultuhilaris, sermone coni-
se esse percussos, licet sera poenitentia ducti, suin- pcsitus, statura optinia, longa et exUi, palra:e tenues eorporis et
pTtnltos sana
re reatsat nia cum hiimilitate per verbaprecantiasupplicabant, et extent», gracilissimij digitis et prolixis, oculis °"|*„ft"™"
ut iterura famulus Dei in dorauni illara vellet intrare. pulcherrimis aspectuque delectabili
,
facies ejus p ,
' Sed ille nihil illorum precibus adsensit : nam unus valde pallida et macie erat confecta : (|uia frequenter
in sua cfficifafe
permansit; at vero alius, contracto in tota hebdoinada, Dominico, niiiil in
nisi in die
corpore et putresceutibus genitalibus, ibi de hoc cibo suniebat ; non vinum, nou siceram, neque aliud
caduco migravit seculo, (juod iiiebri:ire potest usitans cum in adventu qui-
;
19 Merito ergo tantis et taUbus virtufibus emi- dem luispituin, in dilectione caritatis de omnibus his
nebat, cujus vitam et divina grafia pleuam fuisse pociilis pra-gusiaret : et sic tabe corporis animara
comperimus. ut quinta pagiiiula hujus libelli brevis- suam pavit, ut de ofHcio tamen sibi commisso nihil
simo relatu perstrinximus et computatione. Ab utero uraquam prseferiret. Quando vero per eum Dominus
enini matris virgo manebat corpore humilitas vero : diversis IangU(»ribus gratiam curaiionura dab;it, vel
ejus et benignitasultra hiimanum modiiinexcedebat. futur;L et occulta pr;euuiitiabat ; tunc colore roseo
Fuil castus,
huiiiitts.
Tantum eniui divina gratia et compunctione erat mn\ie genaruin ejus, niinio fulgore, visu mirabili
plenus, utquot vicibus talentum sibi creditum divi- emicaliant ; ut i»er hoc palam omnibus darefur iutel-
nse iutelligentia!, auribus discipulorura erogaverat; ligi, quia ea quae facta vel dicta per eura dicimus,
quotve coeluni spiritu psallens et mente adspexerat, auxiliante Domino et cooperante Spiritu sancto fie-
dcdttits
vel humo prostralus oratiouem direxit, tot etiam vi- bant. Et his ita gestis ad beatum ac felicem prospere
oriLtitnil ct cibus lacrymatus est. Qiiis enumerare queat pernoc- jam proiierabat finem.
iQcrifmis,
tatas vigilias. profusas furtivasque orationes, quas 21 Quadam Widaricus, de qua-
vero die, cum S.
inter coudensa veprium et per convexa valliura plu- dam Do-
cellula adveniens, claustra monasterii sui lcicitm sit.r
rimum ainabat? Quid dic.am illas iieculiares et pro- minico die fuisset ingressus; accedens in verticeni seimlliir.r
dcsii/iiat :
fusas adraodum orationes, quas pro hoc in cubiculo montis ad quamdain arborera, quae undique vepribus
aitstcnts (n
lccto et ves- clausus, Deo soli meditans, freqiienter excedehat? erat circuinsepta, ubi vir Deo [ilenus furtivas illas
titu :
Cujus lectulus, ex virgis contextus, vili satis lecta- et digiiasDeo orationes, quas saipe diximus, solebat
riola tegebatur ; tunica cum b capella tantum utens, exercere reraotus cumque ibi corara illo aliqui ad-
;
starent
PRIMA APRILIS. 23
starenf. Fratres; infixis coram ipsis duobus paxillis, tur, contemnens ibidem orationi incumbere, super D
designaliat mensuram nnius capacem statura;, et ait sessis vehiculis,unacum filia, ad locum quo desti- ex Mss.
illis : Cum do liac prffisenti vit.-i tandem voleiite Dc:o naverant, siiie mora properabat. Cuinque inter se
avnbis migravero, vos me in Iioc locoscpelire curaie. invicem serinocinarenlur, tunc filia cum indignatio-
Et tit ab eo dictum fuerat. ita factuni cito venit. K im ne mat.ri sic nritur fari : dulcissima genitri.x, o
in altero die Dominico, Iiunc qiieni di.\iiiius pr.iM- iiiea sjies uniia seniper, numquid illo in loco habita-
moritur :
me siibsequente. sarcinacarnis deposita, cum victo- tores Tenerari conantur illum, quem ante hos an-
rin migravit il ad coelestia regna. Juxta illam itaque nos aselln
d insideiiti-.m despicaliiii liabilu cerneba-
qiiam diximus arborem, in qua Beatus Episcopus mus. Cui illa respondens
Huic vero, ut ais, ait :
Bi^rchnndns, utipse rererebat, Sanctoruin Reliquias filia, ruslici volunt fieri memoriam. cujus opera
solebat suspendere, ( quod huic Dei raraiilo fuerat apiid nos vilia et contemptu digna videbantur. Tiinc pimitur
incognitum, nisi luisset a divino spiritu nunliatum) inter ipsarum stulta et vana colloquia coeperunt paralijsi :
in ipso eodcmque loi-o, qnaliter ipse pra"dixerat ac crura nata;, quasi raore paraljsis, rigore nimii do-
designaverat, summo cum honore sancta ac felicia loris constringi et cuni hoc contri.-tata luatri siiae
ibidem recomluntur c meinbra. Et ex Jioc nobis innotiiisset, illa stupefacta obrigiiit;
quid boc erat,
sfpditxtr : aperte d.itur intelligi, qnod eidem obitus suit«, imo quidve veilet esse, interrogans. Tunc simul secum
et locus qui jam erat Rcliquiis Apostolicis cousecra- pertractabant, et meiite sna sibi invirem revolveliant,
tus, divino quidem numine ante aliquos dies fuerat quid de prajfala oratione s;uicti viri die eadem fecis-
revelatus. sent, quidve dixissent. Tunc primum. licet coacte,
veniam
magna tamen humilitaie. imo et nimio terrore jier-
comnti.ssi
ANNOTATA. ad pra;dictuni nratorium viri Dei suminajara dellcfi pettns,
ciils.-B,
cumfestinatione repediibfint; et ibi, deposita elatione sanatur.
a Caldis, forlc vxtlgo pays de Caux, ntit ditio Cale- et cervice inentis, tamdiu in Hetu et planctu prostrata;
tensinm, in }ilnre:i Vice-Coinitttliis ilislincta. Est in ea jacuerunt, veniam de commisso;
postubintes sibi
,
ditionr altiTum tS. f^alerici ojijiidum, utsii-pi-a dunniis. usi|uedum favente Domino. qui prnpe est omnibus
Mabtltoii aibitraiiiv esse Cayeux, viciim S. fraierici invoc;intibus eum, integrain tanitatera sa;pedieta sua
oppido proximum veisits Occidentem. filia reciperet.
b Capella pio caputio, iinl capitis tegumento, sii- 24 Sed post suum, ut prsfati sumus, de hac luce
mitur. beatum obitum, tantum se >ancto ccenobio humana;
c Cnrsus pro Iwraviis iirecibus obEcctcsia coiistitittis importunitatis mersit condiiio, ut illa nece«sitas il-
accipitnr. ul s^pe alitn. los manachos inde ire iirgeret, quse piis animis pro-
d De die et anno obitns snpra nctum est. desse solet, ut est illud. Qui volunt in Christo pie
e Asserit Mabiilon, eliamnnm ihiitem extare capel- vivere, oportet eos tribulationes sustinere. Ad tera-
l.am, sesjui lapide a monaslcrio, iibi ninilx navigatimem pus igitur deferentes locum, illud etiara Evangeli-
susceplun se S.fVaiarico commeiidant. cum sectantes, Si persequentur vos in una civitate,
Mal. 10, 23
fugile iii aliam : cura in solitudinera locus ille reda-
CAPLT V. ctus luisset, Beatus Pontifex Berchundus, divino
Miracula poU morlciii palrata : Ecclesia cum amore, conabntur sancluni illud deposi-
instinctiis
monasterio coristructa. tum ad fuaracivitatem niagno cura triumpho defer-
re sed cum facta oratione jussisset sanetura ettii-
:
Corpus
l^ed bis ita peractis, quu; vel qualia miraculorura dere corpus, proficere non valebant. Tuii pra;latus traiisferre '
signa, post suumde liac vitaobituin, diviuaper eum Piintifex. Oemus, inquit, ad Dominum: vereor conaiites,
eleeare ne-
gessit potentia (ne cuncta videamur prieterisse) vel enim ne irapossibilitas operis aliquo modo nobis ac-
queunt.
pauca ex. multis, brevi^siiuo quidein relatu, ut dis- cedat. Cumqueorationi incubuissent intentius, et bis
posuimus, seire lioc volentibus referaiuus iion ea : et ter imiietnin levandi tentassent, nihil tamen pro-
qua; a plurimis fabulose. .«ed ipsa qua; a veridicis fecerunt. Sicut eniin in corporevivens eremiira, ita
Clarei mtra- defuucius eumdein diligebat locura.
testibus romprobata esse didicimus; et illa inaxirae et
ctitis :
qu:B a veiierabili viro Raimberto, erudito Aiibate, 23 Ibidem etiam eiim Blitraundus discipulus ejtis
pio licet studio ac religioso labore et prolixo ser- deposuerat, quem lamulus Dei de sua intirinitate ( ut
mone. sed timen satis simplici et incoinposita edi- superius dixiraus) curaverat. Qui tuuc in illo tera-
; tione, conscripta reperiinus. Quaidain autein piiella, pore. cura esset iii Bobio sub obedientia B. .\itate
annorum curricula, ociilnrum fuerat
per tria fernie Abbatis, cujiis gesta a scripta habentur, frequenter
luce orbata quam parentes ad antedictum locum
; ab illo humiliter poslulabat. ut ad locuin illuui in S. Blidmun-
servi Dei perducere curakmt. Sed cura ejus linibus Francia, ubi B. Walaricus iu ereino ibidem est se- dus liegii
Bobii apud
appropinquasset, ait ad illos : Quid est hoc, quod sic pultus, conversa idi vel visitandi graiia ei concede-
S. .itlatam.
eininus luce clarius video resplendere? At illi res- ret demorari. Qu:e ab iilo inininie tunc illo in tem-
ponderunt Oratorium est Doiuini Walarici. Et sic
:
piire impetravit perseverante in precibus,
: sed illo
laudcs Deo referebat et grales, lumenque recepit B. Attala. peracto qundam annoruni curriculo, qua-
serenum. dain infiriuitate alHictus. infirmatus jacebat. Deliinc
23 Sed et illud (luoque iniraculuin adhuc sitien- cum qu;ulam die I!. Attula ad ecclesiam iret, sus-
tibus releramus. quod factum est iii quodam loco, tentabat iinbecillia raenibra moaachus ilie pra;fatus.
iiomine .\usta, ubi stipes idoli ille (ut superius di- qui cellain S. \\'alarici sa>pe ei pctierat visitare. .\t
ximusjjussu viri Deifueratconlractus, et Basilicam ipse hoc referebat, dum pariter ambiilareut, visuni et post gto-
non solum meutein, ssd etiara ipsa meiubra riam S. Wa-
ibidein jam iu Dei nomiiie accote loci illius pra^fato esse ei,
tarici Auic
Dei fainulo construxerant. .luxta quam diiin quadam ;ib eo susteiitata ;iIiquaiitulo spatio a terra, quasi
coiilemptihiit-
revetatam.
ter dc die quajdam foBiniiuu iter agerent, una ex eis pr;eces- trium peduin aere suspendi cum ipso. Tiinc aii ad
in
Sitticlo
tit'tltcits. sit alias, atque lucrata sibi oratioiie, ad subsequeu- eiim Filimi, quara anteaa nobis expetieras, niodo
:
tes se socias hortando, ait : Descendite de his vestris habe;is ambulandi et visitandi licentiam. Cunique
in loco sancto vehicuiis, et pro nostris postulate ille st.itira minus hoc iutelligens, dixisset: Domine
cum prece facinoribus ; et paulluluni resuinptis vi- ini, quo nie ire prsecipis? S. .\ttala subjuuxit : Tu
ribus. vestris tunc potate de poculis; et sic tandein ad locuni S. Walarici, quod sa;pe postulaveras. su-
cum gaudio, auxiliante Domino, ad destinata per- rae nunc a iiobis volente Deo licentiam pergendi.
ganius loca. At illa qua; ex his prior essa videba- Video eniraeuin in niniia clarit:Ue, etmihihoc ipsuiu
evenit
2i MIH.VCULA S. M-AL.\RICI ABB. LECCON,
evenit pxpetefp, ut ipse inerear in (iintam gloriam Nnse.as itaqiie ine phirima illi exhibitnruin famuhi-
introire. Kt per hoc .-ipei-te ilatnr intclligi, i|Miii1 ilnin mina. cumqiii' a ine diiari gaza iinn inininni. At ille :
et nflillrlis
adlinr in cMrpore ip.se viveliat, aliu^ pnsilus in a'ter- Si lianc habere mnrcaritain qincris, de qiiibiis a te /iiiir uiuiini.
na jrloria viilebatur. Et transacl" verliorum collo- donabor gazis? Nemn. inqiiit Princcps, iii niihi emn- btis,
quin, piiuco ntervallo iri^^ravit afl Dnininuin. missa reginne, te pra-cedct npum ditatione, auii
2(i Tiinc ."ffiperlictui ille ninnaehus, qiiem lieatus qnnque et argenti iniiiimernbili inunere. At ille :
eiloiMicrat Walariins, ail antedietum locuin Leiieo- Adimple quod promittis, et ego tibi deferam corpus
nai'. iit ailmonitiis tiierat a sanctn viro. aecessit: iii Sancti. Sicque factum est. ut quod opt.avit Principis
qiio pene.iiini spatio ereinitaleni ae sterilein vitain hnmilitas. perfecit Clerici ciipiditas.
diixit. Tnnc petiHpra'fatus vir lilitmnniliis. b t.ima i lllis siquideni diebiis isilcm Princeps priefatus
reutt ad gliiriosn Reire Chlothario, qiiam a Pontilice qiii tnnc lileni moilicam ciim Rege habebat. Vallatus
iinn
hujtis sr/nif- etenim catervis militmn, fretusque ut erat praidive.s
eiat .'\nibiaiiensuin. ut t.ile pi'a'ceptnm daret ac li-
crum.
cenliam, ut ibi eonstrueret moiiasterium. Tune de- sunrnin auxilin, b Monasteriolum castrum, qiiod
slrictis idnlis et ritibus Gentiliuni, vir Onmini prope (inibiis ejus situin est. Regi nn''erens. silii liasl rnpliim
Mnustrn-
Blihnundus, qni secnndus Abbas in loco eodem
et usiirpavit. Igitur. nt praMnisiinus. .'iccepla a Coiiii-
liuill.
cmnipotente Dnmino et Christia-
extitit, auxiliante te peciinia, pr.X'fatus proditor festinat implere, quod
nonim vicinorum adininiculis. construere ibi cura- promiserat facere sumensqiie secuin exercittim
:
ver.itlam mnnasterium qiiam eccle-iam c inira^ m.a- Primipis, cuin eo venit clam nd mnnasterium S.
giiiliidiiiis, et ciiltu nimio dccoratam. Cniicnrren- Wal:irii'i. Sicquec everso castro, depnedato popiilo,
rl moiinstc- tibiis ergn iindique ]iopnlis, recta fide petentibus, iiiterfeetis miiltis viris cum (emiiiis. (letnlernnt d ll
iiiiiii condtf. mei'it;i ejus ibiilem niagnis virtniibus clarescunt, cnrpus S. Walarici in locum qni dicitur Sitiliu. nbi Corpits .s.
Walarici
pra'slante Doinino nostrn Jesii Clinsto. qiii cum reqiiiescit B. Bertini vener.ibile cnrpus. Sicque
fleferl ad
Eeteriio Deo Patre et ciiin Spiritu saiicto vivit et reg- Wimmncensis pngus et Legonans locus, peccalis iio-
uiouaslerium
nat beii-, per infinitaseciilorum seciila. Amen. puli prajpedientibus, privatus est tanto pigiinre, vi .s'. tlerliui.
dciicct bcati Patris.siii Walarici corpore.
i
ANNOTATA. 3 His ita peractis, orta est inter Frafres diibia
quajstin de corpnre pra-fiii Confessoris; utriim ipse
a Sirifita n JuiHi, t[ui nitxrm untiis suh S. Allnla ri- esset. an ossa seeularis viri ibi essent delata. Tunc
xerni mnnarltiis B(ibii'n.us. cOT^silin Abbatis et n'0nachorum, delatiim est in Ca-
b Ah eii vieits viciitu.^i S. Blimoiid uiipel/tttnr, leslr pitiihim, iii quo jacebat B. Walariciis, scrinium,
MubiHone. Explcta itaqiie lectionc Itegnla;, et fiuito sermone
quoil r Cn]ii-
e In ilittmlttnr trttnstiitum fitit eorjiiif S. ^fatitriri, a monasterii Patre, ab eo, Benedicte, dicifur, et a
liilo nd
cttjUs Ti'an.flat!oiiis fr\luni a Molaiin et Sonssnio, cunt Fratribus, Dnminus, respomletur, Tunc Abbns suh allnrr drfr-
MS. Cenlulensi. atlytbttitw balen tis Aitrilis. Quo tlie jungit : Dicitiir. Fratres. a vobis, hic reqiiiescere ritul Aui/eli,
siotierit, feslum Tronslinioniii rrit 1:2 Derrinbris. corpiis S. Walarici : quod ulriim veruni sit, scien-
dnni est a nobis. Aperiatur locellus : e( si ibi sit
HELATIO CORPOKIS corpus, videamus. Lnudatiii^ a Fratribus. quod ab
l-T Anu.\ci L.\ Abbafe dieitur. Cumque hoc veltent lipere coinplere,
et Incelhim aperire subitn ab eoruin oculis est
Ex MSS.
:
a D. .In. MaOelluii aiinniunicatis.
abbrius; .Angelicisque inanibus evectus est, et super
CAPUT l. e nllare pnsitns. Qun fai-to. stiipore Fratres atfoni-
Cnrinis nd iiinnrtslpriniii S. lierlini delatilin. ti. n Cnpitnloegressi, ef or.itorium iiigressi, viile-
runt siiper altare locellum. in qun jacebat corpus
Xl.niio iioni^enlesimo octnge^iino primn iniarna- S. Walnrici : et lacrymis pmfusis, cfeperunt can-
tinnis Filii Dei. relatum est corpus sancti Confesso- tare, TeDeiim Laudamus, vncibus excelsis. Quidmi-
ris AValarici in pagum Wimniacensem,
Incum in rura, si Dominiis ossa servi sni de medio diibitaii-
qni ilicitiir Legonaus-, ubi ipse vivens regularem vi- tiuin abstulit, qui Israelitico popnlo in iide nufanti sictit Elios
tam duxit et relatnm est a pagn Teroanensi, a
: mnnna Eliam de medio peccnntis mundi Iraiislalus
retraxit. et
momisterio scilicet S, Bertini in quo longn tempore para-
: curru igneo per turbinem in eceluin trnnstulit'! Vo- est in
disum.
.jaiiierit. Qunlitcr vero ibi fnerit translatum, et in- luit autera Deushoc facere pra-senfe Eliseo, ne forte
F
de iii Legouaum locuni relatiim, futiirorum memo- mens ejiis, aiiibigu;e infidelifatis ciispide perforafa,
ria'tiadere curnmus.... a Regebat raonnsterium S, pravis cogitatiniiibus occuparefur marcida. Porta-
Walarici, super mare sitnin iii pago Wimmacen,si, tur l-ilias per turbinem cnrru ignefi in colum; de-
.iruiillilius
comcs rlau- qiiid.iin Cli ricus, Hercliemboldus nnmine : qiii duin fertur Wnlnrieiis per serennm aereni siiper altare
drtx inito debn's-et CniKiniea instiliitioiie do virfule in virtii- Domiiio sacratum. Clamat Eliseus Pafer ini, cuirus ;
con.iilio
teineon-ccndero, etsibi subditos ad cuilestia pro- Lsniel ef auriga ejus c,aiitr.nt monachi in Laudein
cum Her- :
.chemlialdo vneare desideria; viilneratus corde diaholico mucro- Dei altissimi, Te Deum
Laudamiis. Deflet Eliseus
Clrrico, ne, cicpit aniiiio trnctarn, qualiter Wimmacensem absentiam Elia; gaudenf mon.-ichi prajsentia lam
:
paguin et Legonanm locuin privaret sancti Pafris praHlar.e mnrgaritK ibique per multa iinnorum :
Walarici cnrpore. Adiit itnque Arnulfum, Flan- curricula eustoditiir corpus B, Wnlarici, et vene-
^rensis regionis Principem ditissinmm cui prodi- : ratur a fidelibns ]iopulis.
(lit mentis dolosre ronceptnm, utexpleret tantiC ne-
qiiiiia' volum, Cui pra-fitns Princeps ait Cum :
miiltis hiijus miindi Herchembolde, af-
divitiis, o ANNOTATA.
tiiiam ; unnm est quod cnpio, ditnri Snncfnrum cor-
poribus, nt a me iinpensis ditentur honorihus, et a Hic nouiiulla inserta eranl ile bellis et seditionilus
ego eorum sanctis interces^ionibus cojlorum merear Frtiiironim : qu;e imisimus, qitod alibi mtitto aceura-
innecti civibus. Et um ha?c corriis revolvo arcana,
i
tius narrentur, rt od Itauc liisloriiimuiltil ronferaut.
sacrntissima B. Walariei corpus habere poropto. si b Monasteriolum, a/ii.s Monsfrolium, oppidum mu-
adestauxiliunifni ingenii nostrte voluntatis proposi- nilum propc oslium Cancrjx Flnminis; de eo eijimus
to. Cni respnndit Clericus. Eii. consiliator ndero, 3 Miirtii ad filam S Wimratoei, § 'i et 3, qttod
et adjiitnrium p;';estabo. Et Princeps, Satis, ait, hujtts eorpus ilndrm adservetur.
meo facios desiderio, si adimpleveris quod opto. c Joaitnes Iperius Abbus Berltnianus, tn Cbronico
raji.
; :
PRIMA APRILIS 95
cap. 26 par. i, Iradil, locum S. Walarici per Danos Duci eisdem verbis. Continuo Dux, eongregata mul- D
fuisse destructTim. titiidiiis sui e.xercitus, iler uss.
arripuit versus fines pa- r.x
d In Chrimiro Cenlulensi Uicilur, e.r jirserrpln Ar- Flandrensis. Ciim autem venis.set in confinibus
triffi
nulphi corpus S. Walarici una cum corpore. S. Hiclm- regionis illius, et lioc audiisset Comes Arnulfus, la-
Moiiaslerioh cuslro .vrvalim,
rii fuis.te in ilein ait mo- crjmabili voceaitsuis primatibus Heu milii mise- :
naslerium S. Berlini Iranslalum, idque te.sle Iperio, ro, pretiosa corpora- duorum Sanctorum
perdituro!
IX Kaifiid.is Sp]iioinbris, .Tiino 2 Ilildebraiidi Abba- Cnnlinnoaccersiti-^ niintiis preci.foria vcrba dirigit,
tis, creati tiii. ''5l(.
mandans iJiici ; Ne Diix lon;;ius vcniat, neminem
e Alf.ire majus, inquil Jperius. nostriim noce.it. orpora Sancloruin reddam
'
: non
sum dignus eorum prie^enlia, qui dum advixero eo-
CAPUT II.
rum tristabor absentia. Tunc Dux annuit precibus
Comitis. Hinc idem Comes jussit ex argento puris-
Corpus S. Walarici ab Itugone Capeto ad pro- simo fabrican locellum, in quo B. Walarici colloca-
priiim, moHaslerium relatum. vit corpusculum scriptique sunt in capite scrmii hi
:
duo versicnli :
ualiter ad iiroprium locum relatum fuit corpus InleriusSanctus requiem rapit hic Walaricus :
B. WaUirii-i, audiat conventus fidelis populi nam : Arnulfus praepotens, pretiocoelestia suraens.
Deo pnipriiim est, peccantibus nuVereri, et aures 5 Hoc itaque expleto opere, accipiens corpora
sua! pietatis eorum praibere clamori. Certe cum Sanctoriim, cum nimio
dolore, supradicto Duci oc-
pietiite judicat, et post moestitiam laetificat quos currit citissinie. Cerneiis Dux venientem .Arnulfum ea ab Amul-
corripit et castigat. Kecordatus est ergo populi sui, fo Junlore
cum Sanctorum rorporibus, profu>is lacrvmis
accipit ;
et misertus est plebi Wimmacensi, super absentiam plitibus flexis. cnm omnibiis militibus suis
gratias
Patrissui tam graviterdolenti. Illo itaque in tera- Domino egit, quod Sanctorum corpora recipere
me-
pore, niortuo a Ludovico Rege, sublimatus est in ruit. Hinc panfice Dux et Comes ab alterutro divi-
solio dignitatis paternEe b Lotharius Rex, in niillo Arnulfus Flandris
si. rediit, DuxSanctorum corpora
inferior patre : sub ciijus Domiiiio inclytus Dux c propriis sedibus restituenda asportavit. Refenint
Hugo gubeinabat strenue partem Francigenaj pa- gratias summo Patri Winm;icen^eset Pontivii. lajti
tluso Cupe- tria-, indivino cultu devotus, Dei et Sanctorumcul-
lus luuc
recipientes Patres, quorum prfesentia per multa
Diix, n .1.
tor liumillimus. Hic cum moraretur in Luletiaurbe annorum spatia fuerant immunes Recedunt Flan- :
et S. Richario
Walarico Parisioruin,qiiadara noctecum esset sopoie depres- drenses tristes, tam splendidis margaritis extorres. Ptmtivii
ajipnrente sus, eum B. Walaricus per somuiuni his verbis est
admonilus.
Etcum venisset piiefatus Dux in pagum Pontivum, relicto,
afiatus : Quid agis ? Quem intuens Diix, tremens psallentibus turmis, niidique praredentibus et sub-
multumque pavidus, respondit : Vigilo : sed quis sequentibus agrainibus. ipse beatns Princeps ait suis
sis penitus ignoro. Tunc S. Walaricus : Blando Properate, vos boni milites, pedetentim ciim B.
alloquio te alloquor, et nomen olmixe precor, ut Ricliario : quamvis imraeritiis,
et ego. S. Walari-
meuin retineas. et quod postulabo impleas. Ego cura ad proprium reducaia locum inde vero
:
ncmpe sura Abbas Walaricus, quondam vivus et revertens, S. Kichariura in pristinum restituara
post defunctus, incola super marislittus: nunc quo- statum. Hinc propriis scapulis imponens corpus
que mulata patria in alia terra, cum sancto Sacer- S. Walarici, circuinseptus undique innumera mul-
dote Uicliario, detiueor captivus. Sed d nunc an- titudine populi (qui venerant non solura a finibus .\m-
nente Den, advenit tempus, ut :id proprias sedes bianensis urbis, verum etiam a vicis et oppidis sitis
et cari.ssimas soboles redeamus. Dignum est ut super littus maris, et ab oinni pago Rotomagensi)
populus, olim nobis commissus, de nosto Isetetur non longe a Legonao pervenit. .Mtitur ingredi are-
reditu, quitempore tam longo tristatur abseessu. nosum Somena; alveum, quera omni terapore bis in
Corpus S.
Et cum rae in meam reduces ecclesiam, projice die, quod vicinum est, operit mare. Dumque vellet Watarici.
ab ea Clericorum spurcitiara, et aggregain ea re- ingredi vadum,ceruuntpriecedentiuin et subsequeii-
gularem catervam. Scis etenira Monasteriolum tium turmas accedere mare, ut solitum erat, cum
castrum a Comite Flandrensi violenter Francorum magno fragore; undisque tumescentibus vadum re-
domiuatui subreptum et subtractum. Et ut noveris plere, ingentemque sonitum dare. Clamatur a tur-
me certa dixisse : te iUic adire. et castrum, absque bis. Ne ingrediaraini, milites invicti; ne tiiinidum
capitali dainno mortisque iillius detiimento, pra>di- mare vobis inferat periculiim niortis. Tuuc duo viri
co reci|)iendum fore. Accelera petilionem uostram ; nobiles, videlicet rj liurgardus Parisiacensis Comes
per ihJstias enim oraliones Rex efficieris Gallioe, et etOrlaudiis Viniuuceiisis Vice-comes, dixeruntad al-
po.^itea hicredcs
usque :id c seplimani geueratio-
tiii, terutrum : En, videbiraus, si hic habemus S. Wa-
nera, possidebunt gubernacula totius regni. Tunc lariium. .A.ccipientes igitur locellura, in quo jacebat mari tumido
cessante, de-
rtcupcrat Duxexpergufactus, etde visione certus, congregavit corpus sanctuiu, acciiiciis tunicis tidei, raore Petri fert Lego-
Moiistro-
exercitum non modicum, tendens ailMonasteriolum super iiiare ad Deiim pergentis, fluctus tumesceutis naum.
tium :
Ciistruin : et ut a Saucto prajdictum fuerat, iia pa- raaris fiducialitersuut ingressi. Mox tumidura niare
Irata cuncta mon^trantur. Is autem qui ad servan- a dextris et a sinistris visura est stare. donec Dux
dura castrum ab .Xrnulpho relictus fuerat, turpiter transiret cuni S. Walarici corpore, et cuin subse-
fugiens, locura cum victoria cessit Duci etsuis. His queutiu 11 agmiiie. Vere mirabilis Deus iu Sanctis
peractis l.Ttus Dux, et de visione certior redditus; suis ! Meritis ig'tur liujus Sancti Confessoris reno-
ccepitcogilare, quiiliter Sanctos Dei ad propria loca v.ivit miraculum antiipii seculi : naiu exeuutibus
posset rediicere. Accepto itaque concilio a viris re- Filiis Israel de .Eg)pto, secuinque eorpiis Josepli
ligiosis ct optim:itibus suis, legatos
ad .\rnulplium deferentibiis, ([ui eos eripuit a penuria faniis ; cl;i-
Flandrensein Comitemdirexit, et utSanctorum cor- mante ad Deuni Mnvse, qiuisi pro iiiiiro iiiare stelit,
pora redderet humillime expelivil. Quibus Arniil- et traiisilum populo Dei priebuit. Quid eiiiin S. Wa-
fus respiiiiilit Fgo non eos a suis sedibus iivulsi,
: laricus, nisi .losepli ; et qiiid Dux, nisiiMoysen et ;
aut liuc iuliluxi; sedantequani raihi cederet monar- quid plebs Winnuicensis, nisi Isnieliticum populum
f cbia, ab /'avo nieo triuislati sunt in liauc terr:im, in designat? Illipost tran^ituminaris -iigyptios se per-
elrtpetu qua nunc venerantur et l.onorantiir et exodiiutur. sequeiitcs mortuos viderunt, isli Flandrenses ad
corpora
^S Wttlnric Hiec audicutes nuutii celeiriuio gre^susunt reversi propri;i coufiisos redire vident. Cecinit Mariacniu
« Hicliarii. el quje ab Arnulfo audierant iu mandatis, referunt raulieribus, Cautemus Doinino : reJdidit Dux, cum
ApriUs T. I. 4 mouacliis
36 MIRACULA S. WALARICI ABB.
1 mcMi.ncliis et clericis oniiiique populn, immensas gra- aliis Iffitiis ; cantat plebsdevota Deo laiides in excel-
SX MSS. tias Deo altissimn. /i
so. Etisdem contractus. jam saiius lactns, sanctum
h corpus in ulnis iisqiie ad nionasterium portavit et
ANNOTATA. dum advixit in obsequio Fratriim periiiansit : nam
post aunornni spatia defunctns. juxta oi-atiirium
a Jlic t'st l,U'iovicns Transnmcinus, 4 livjiLtniwii- 1). AValarici est sepullus.
r'.s /^cr, mnriiiiis 15 Ortohris, niiiio 934. 7 Multa qiiiileni inirncula Domiiiiis fecit inerilis Sttb Fttkrado
li Lotliarius ri.rif usiive atl diem 2 Morlii, aii S. Walarici, temporcDoniini .^bbalis R''sl.nldi : qno Alilmlc fixinl
niiiacuta
tio 986. defuncto successit Fulcradus, cjusdem lori mona- :
c Jlie <>'( Hugo Capetus, jw tea Re.tFraiiconim. clius : in ciijus tcmpnre nslendit Deus nuilta mira-
d Niinc, itl esl aiiiio 081, sicuti e.rpres^e dicitiir iii cnla, qiije perincuriam snnt neglecta sed qiiadam :
Traiisliitione S, Richarii, et siciit sith iiiitliiiii cnrir.ri- aileo fnernnt prfficlara, ut i;on pulucrint excideie
mits, itbi erroir aiiiaiiiieiishtm erni pnsitiis aiiniisM^'^, memoria. Cii'ci eiiim etclaiuli. surili et febririlantes
e Iperivs cap, 29 par. 4, citota Legenrja B. Wa- sanafi, carent numero, quos sus opilulationis ere-
larii-i, liabrl serapiternam ganeratiuneni, gnx luicle- xit auxilio. Da?irii)iiibus etiani pntentialiter iinpera-
niis per seenla septein regiiavit. bat ; defunctus, pervasoset vexa-
et sicutviviis, ita et
f .\rnulfusari/jt mortuiis est niiiin tetntis 92, Cliristi tos liberabat vero qnibus nocere Tolebant, mi-
: lios
9(i3, giio aillivc vivo imperarat Bahlniiiits filiiis, sed sericnrditer protegebat. Sed ex miillis uniiin siiina-
an!e potreni mortuiis ainio 961 ; ciii tviic svceessit lin- miis exemplum.
jiis lilivs .'\riiulfMS II .'cci/ Jiiiiior, pricris Arii.dfine- .l^qiiiiioctiiini eral, vigilia scilicet S. Henedicli,
pos, mortitiis 23 Miirlii 989. qua ab liumanis migraverat ; et coepit firnianinntiim
g 7/if psl Burcliarilus. Come.s Corboili, Miliiinni raiigire, tonitru;i resonare. discurrere fulgura, p:i-
et ?arisiaca! civitatis, riyiis vHitm scripsit annn 1508 vereterra; sed aeria" potestales, nniissis oiiinilnis,
Odn Mnnaclius Fns.mtensis, in eagite asserit corpus coenobium Walarici audent impelere jaculis
S.
flammantibus, ut eose ]iossent conferre. Forte
E
i S. W.ilaiioi ab dicto Burcliariio ail sunni monasle- niilli
mirn fcmpp.%-
rium ivlatuin fiiisse, et tunc Sonionam inaximis Ahhas Fulcradiis in choro jacehat, et prn snis ct fus rvpellilnr.
aijuis exuiiiiantem, ut olim sub Moysem:ire rubrura, alioriini criniinibus Christiim appellahat. Suhitn b b
divisum fuisse, et siccum iter deferentiliiis sacrnm bidentil jiixta eum cci';!;, adeo ut froccum ejus
f
corpus pra?buisse ; ac pnstmodnm tliclo mniiasterin fe- lingens niinime exusserit, iiec ei tamen iiec aliis
cisse don'itionem po^se-sionum, de Hera, Qiient et ullo modo iincuit. Mulier vero quadam religios.i in
Monceaux dictarum, aliarum Helii-urti, et in urbeet teraploorabat, qu;e, si fas est credi d Religiositali.
Abb.ivilla, sub sua et Kegis Roberti signatura. veraciier affirinahat, qund tria candelabra, qiia' in
h Relatvm essecnrpus S. Wularici die secitndo ,Tu- gradihusstahant, quasi cuni cereis Ham ranlihus vi-
vii, tratlitur in Cliranicn Centiilensi : qvo die ea Trans- derit exsurgere, et igneniciKlitus venientein cnngre-
latio memoratvr in MS. Cenlvlensi Martijrnloijio, liis
diendo repellere. Ha-c illa as-eruit e nobis, et v*-
verliis : S. Wabiricns mense Junic, die secunda, rosiiiiilevidetur de consequeiitihus, etiamsi ip-a noii
suo loco reconsignatiis. viderit. Pelrfe enim, tamquam ex maceria, pariler
ceciderunt; qiuE unde venerint, niilla unqnain ves-
CAPUT 111. tigia in templo apparueriint : sed falis lapidalio, si-
Miraciila sub iv AbbalHnts fiirtit, ciil et nuilta pcricula ejusdem Ahhalis teniporilins,
S. Walarici repuNa est nierito.
l uncprffifatusDux, magn.» solii-itndine prociirans 8 Et hnc de ranndo transilo, successit Ailhelel- siih Adhelelmo
S. Walarici locum, abjocit ab eo secularem ciingre- mus, S. Vedasti mnnachus in cujus terapore quie ;
Ahbfife
galioiiem Canonicorum, et aggregavit in eo regul.i- dam miilier eriit, Bertli.i iiomine. qiu-e perdehilila
rcni oidineni moiiaclioruin misit.iiue Bell.nvigus ad :
tem membrorum, quia in tintum conlracta erat ut
inonasteriuni S. Luiiani, et indesihi quemd.-iin mn- calcanei ejus liierermt clunibus, a viro su'i fuer.it
nacbum noinine a Restnldum ascivit, quem in derelicta: Hsec addiicta manibusparenluni,ad saiic-
hislUmhtr nionasterio S. Walarioi
Abbas nestol'
pra'fecit Abbatem et spi- tuni pervenit sepulcrura ihiqiie loiigo tempore per-
:
(lns ; ritiialem Patreni. N'j:i e:iim erat immemor pro- expeciahat a Deo ineritis sancti viri reci
sistens,
missionis S. Walarici, scilicet si eum ad prn- peresanitatem
;
Cuinqiie jam neqiiiret ampliu^ cx-
prium locuin reduoeret, quod Rex Trancorum pectiire, decrevit non adepla sanitite in cra-tinuin
fieret, et in e;.dem regi.i digiiitate filius ejus ciiin ire; et tristis basilicam adiit, et oratione linita, alia
lirogenie nascitura succederet. M"X. scripsimus,
iit voce dixit ; S. Walarice, iesiiraabani te poteiiiHin
Dux cuiii cnipore sanrti Confessoris mililibusqne in redilenila saiiitate; modo, qiiia nnii e-t tihi ciiii. XtlUdfU
siiis ni iri tr.,nsito, venit inlnium qui dicitnr I'irmi- vailani, siriit veni, coiitracta. Haec audiens qiiicilaiii aiiifitn
tas il'i'|ue quievit pauliiliim, et pust quietem ait
;
Di'i famiila, qna? erat cuidam honnrabili virociii;ii-
Jli!''(ijarius
siiis Eamus, et Sanctum Dei in locum sunm resti-
:
gio sociata. ca-pit eain confortare, diceiis eani nii^e-
ciDilracttis tiiainus. Etecce]i')nio qiiidani. iininine Hilile^arius,
ricnrdiiim Dei ei virtiitem Sancti e.xpectare deb-ri'.
sintnfiir. ipii per niultos aiinos fiierat contractus,
ita ut aliter Illa ul audivit, in nratione Den se oliliilil : ciiiiif,iie
inredii-e non posset, nisi quod scabellulis se
adju- auxiliiini Deiinipli'r:iret,apparuit ei investe caiui.ihi
v:'ns tnlum corpu.-per terramtralieret ilii ciini
nia- ;
quidani piilcberrimus puer, attrectans niembra cjiis
giio jam properanle Duce cum sancto cor-
labore,
leniler et niox seerigens, nullunique doloreiu seii-
pnre, advenit magnisqne vocibus clam.ire
:
coepit, tiens, sanilaleiu recepit iii omnibus nieinbris : el
sanctePater Walarice, lur liic nie diniitlis.qui
te postmodiim siicrum velameu sus'epit, et peregri-
cum taiita debilitate quic.-iv; et u-qiie tntiim
; liiic, nuni iter ;irripuit.
c rpiis lerr .111 repens, pervenif! Nnnne e- Wala-
tii
9 In eju-deni qiinqiie, id est. .\illielcliiii .Mihar. s ilviu nha
ricus. qui diceris validus et Dei ainicus?
.\udivi in teiiipore, anus iiiiiedam ex vicn Melnaco venit. ila (iiiiis c'i)ifrnc-
Inctioiie Evangelii. omnia pnssibilia rredenti. viirro.
Creilo ciintra"ta et curva. iit penitus nnn valeret siir.-uiii
fti i't
te essevalidum ad iiie sanaiiiluni sed v.idis, et nie :
respicere, ncc ni-i artiticio scabellnruni incedere ;
niiwriim liic solum relinipiis. Si praMiiium vis
pro qu:e cominnrans tempnre, videusque
;ili'iuaiilo ihi
ad.piion» mea."sanitalis, raiipsiim tr.ido in obsequium sibi sanitatem diflerri. qu:idam di:; allocula e-t
tuai sarvitutis. lllico vocem tantie pnimissionis sub- Sanctuin Dei tali V"ce Qiialis, inqiiiens, Sancliis :
s^cutaest gralia sanitatis. Surgit saiius; vadit cum Dei tu es, qui nullam in mi.sericordiam hahes'i ,iiit
quniiin
:
PRIMA APRILIS 27
HUomodo Sunctus (Jiceris ab omniljiis. f|iii mp non cumstante populnmnnaslerium ingredi : sed viribus D
respicis, iliebus olamiuUcm ail tp ct nortibns? vel qiiibiis polerat, iie ingrederetur, ob^tabat. Tandem " "»'
quomoilo SMiictiis appeliaris mimhilis, qiii me ilebi- introductiis iii ecclesiam. ;t Fratribiis ('ratione f;ic-
lem et a;£;rotamnon aspicis? f... An snivliim lofacis, ta, aqu;i lienedicta perfuiiditur; et clamans magnis
i|uia concessum non vis cedere gratis? Ciir mc tam- vocibus, fcetore relicto pntenii. ab eo daemon exivit
diu martyrizas, qiii Christi donae\aiif,'i'lizas! Cur ct illequi liieratadaimone pnssessus, in terra prostra-
me tantuin halies exo.-am, qui habes Dei sratiam? tus. videbatiir quasi ranrtuus. Post uniiis deniqiie
Niini tu hahern dnnnm vis solus. qui a cuuctis voca- hora; spatiiira in se reversus,ca:pit c!amare,Sancte
post luiKjnm
ris bonus ?.... (Jiiare te tamdiu agis in^Tatum, cuin Walarice, adjuvame: jainadiemoneereptiissiim.Qui
ejfo.Uulii'io- oiiines te praidiiant omnilms gratiim .\n ridicului '.
peraliquaiiliim tempus serviens, sanus ad propria
nem. est de vetula,
tihi qiiiB in tuo [obsequio) p?rmaiict rerneavit. Tunc Fratres nimiore|ileli gaiidio, gratias
sednli'! aut quia gr.ita sunt meae verba orationis, ob referuiit Deo, cantantes. Tedeuin laudamus.
id diflers dextram reileniptionis ? Et si excubantes II Fuit in tempore ejusdem Theodini ,\bbatis,
1'aniuli psalliint iii clioro, iionne et ego suppliciter quid;imhnmo, nomine Berengeru», iiatinneFranciis,
iiro'! etsimnnachoruin nnlis humiHtatem, meam ciir qui caussa peregriiiaiionis atqiie [laiipertalis do fini-
nnn paiipertalem? et si eorum ilissimulas pec-
.iiidis bus prnpriis exiens, ad nost^ura prnperare feslinabat
cahiin. cur jam mr-iim non suscipis planctum? et si cu-ncliium, Qui dum apprnpinqiiaret solus gradiens,
eorum vides castitatem, cur meam non cernis se- obviaveriint ei duo nigri homines. teterrimns equi-
nertutem? Jani enim deHcin. quia clamare nequeo. tantes eqiios; qui interrnganfes eiim quo iret, res-
.\dh<ereat lingua irea fauiibiis meis. ^i me sanam pondit, ,\d ccenMbiiiin S. Walarici. Qui inqiiiunt :
ei alius,
feceris, si tibi non promam carmina legis, Ha-c et Non recto vadis calle. Ulicoveroex ulraque parle dinhntu
alia faiite anu, coeperunt Fratres Vespertinalem alapas illi dantes, iirostratii* est in lerra semivivus. surdui et
inutus facluSt
.sviiaxini ; factumqiie est ut nervi mulioris ita mira- Tuncunusexillis tulit festucam.et in dupln plicatam
liiliterextenileientur, utipsagemeus Fratres psallen- in aures ejus impinxit. Hoc facto, evanueriint' ipse
tes inqiiietaret. Itaque saiia atqiie erecta, fpije ante vero surdus remansit et mutus. Qui tamen surgens.
eratcurva alque contiisa, surgit qiiae exprobrarat, E
iter aggres^um perticere ccepit : veniensqiie ad vil-
Deiim laudans voce clara surgit quse erat tristis. ; lam, deductus est ad ccenobium S. Walarici ; et in-
benedicens Deuin dulcibiis hymnis acceptnque ce- : ter eleemosynarios depiilatus, .accipere ccepit elee-
reo ad tumulum sanctum ciirrere ca;pit, pnsitaque mosynam. Nec niulto post creverunt in auribiis ejus
vermibus et
candela in orationem se dedit, Mirantnr Fr<atres, verines teterrimi alque pilnsi. et in capife e.jiis sca- scabie opple-
quiil eventum esset igiiorantes nam agnoscunt sa- : bies tara ra;igna, ut fronte ulcerosa et naribus ita iu.s.
nam, quam ante.i videiMnt
agnoscunt di- aegrotam ; deforniis appareret. ut nemo enra aspicere posset.
re( tara, quam antea viderant curvam. Interrosata Sic raiser jacens, non valebat cibum percipere nec
n:(mque qiiie esset, ait Qiiid miramini? ego enim : potum. Qiiadam aiitein die hospes ejus, illi enndo-
suiii aniis, quam vestrjc alebaiit manus ego sum : lens, ait Hic est unusputenliis, qiiemS. Walaricus
:
misella, quam veslr* carit:t!ispntab;ir ampulh, Noii propriis effbdit m;tiiibiis; si ad eiim pr('[)erare potuis-
eiiini est m'rum si me S, Walaricus fecit san;im, qui ses, ut caput tuum de ejus lyrnpba lavares. credo
vestram seinper fnvet catervam neque mirabile : qtiod inerilis Saucti nnstri melius tibi esset. Qui con-
est(|Uodme fecit directain, qui vestraium cu!p:trum surgens, ut valiiit, fe>tiiii]s eo pervenit : sicque la-
secat habenam. Ileferunt itaque Fratres gratias vato capite, ali([iiid crppit aiidire. Cuni autem audiret
Den, uec non et Sanctn extollentes lu-mnum Wala- campanara matutinalera. illucescente die mgat sein
rico. oratorium deduci. Qui dtictus. dum binis vicibus vel-
10 Defiinclo itaqiie )irasfato Abliate .\dli»lelino, letiiomen Sancti invoc;ire. nequivit sed vix primara ;
succe-sitAbbas // Tlieodiiius, monasterii S. Dionvsii verbi syllabani protuiil, Iiiterea vero maximcs san-
mnnachus.tempnrecujusquidain civis, noniine War- guinis glnbos ex aiiribus et naribus et nre emittens,
nerus, natioue IJritannus, Iratrem habebat noraine clamavit alta vnce. S. Walarice, adjuva me. Qui sa-
Hildinum. Qui Romam pergentes etinde redeuntes. nus atque inteier redditus, aliqnamdiu ibi perraan '
venerunt ad tluvium, noinine Taroniuin et cum : sit. Cumque corde tractaret, ut ad patriam paren-
nlb Tfieodhio trausire vellent. Wariierus undis iraplicitus obi't ;
tesqne rediret: quadam no"te, diiin ad Matiitinnrum
Abliale via obvius qiii ait
, Iliiilinus vix ciim hisqiUL' portabai evasit : et ejiilans solenniopergit. diaboliis ei in fiiit :
pro niorte fratris. venit intra terminos Corbeise mo- ad eum. Quo vadis? Respondit. A'l ecclesiam. Et
naslerii : ubi a latronibns exspnliatits, his quai ha- diaboliis, Er e.go similiter. Sed veni post me et egn
bebat perditis. Belvacuiri nsqiie pervenit. Iiide egre- te ducam, Qui sequens eum, venit usqiie ad ripam
diens, et ad tiiies S. Walarici venire vfdeiis; uteiim fluminis, etingressus in aquas usqiieadrenes, sciens-
cogeb;it necessitas itineris. cum .Someiiam transis- quesea diabolo eludi, signo sanctse Crucis se ranni-
set et posi transitiiin se idiieret ; ecce sui)itoqu;edam vit : et tunc iniraicns evanuit. Reversusqiie citissimo
nii'ra avis eum in capite alis percussit. Quiillicoar- cursu. ut erat aqua m;ididus, ad ecclesiam venit,
re[itnsadiemone, cceDit per concava valliuni atque eventumque rei Fratribiis narravit, Quibus interro-
[ler abrnpta montiura sine discretione discurrere. gantibus, quid agere veilet, respondit: Voluntas mea
veuiensiiue ad fiuvium voluit se uecare dc.cntus : erat in patriam redire sed video, quia non vult
:
aiitem a popiilo, deducilur ad oratorium S. Walari- S, Walaricus, eroiue in perpetuum illius servus:
(•ninjni,n'nin ci \ incLiis. Ijui anlequam ingrederetur, altis cujpit
Itliernliir :
daniare vocibus : Curine;id W;daricum ducitis : si ANNOTATA.
enimadeiim pervenero, de Uominis hujus habitaculo
exirecompeilar. Cumqueantef('res monasteriifuisset a Benedictiis P.ipa vii nmw Ponlificatus 6 Imlnl. 9,
addnctus, iiiterrogavit eum quidaiuex ninnaciiis^uo- iil rst aniw t'i/ri.<(i981, Kulfndis
Aprilis scribens Res-
mine Petrus, Quo nomine censeris? Respnndit? toldo Kcligioso .Abbati, vel nmni Conpregationi in
Rinicinellus vocor. Tunc raou,achus, hiijus nominis monasterin S. Waierici, quain Hugo glorinsissiinus
Benedicri noviler coiigregavit,
eiv iiologiaj iion ign,irus. iteriim interi'og;ivit, Ciir Comes'in Regnbi H.
successor'bus]uc in perpetuum. Quia. ini;ii((, per
ila vocarisV Rcspondit, Peccatorum aniinas ducoper
roiicias et spiiias, Iteriim interrogatus a monaclio, interventnni Hugonis gloriosissimi Coniitis, rationa
cur nnii aperiret ncnlns, respondit : Tenebras ainn, biliter [.ostulautls a nnbis, qtmtenns piv suo amorc
ci luceiii odi. Tiiiic corapellitur a nionaeho et a cir- atque dilectione confirraareinns vobis priedictum mn-
nasteriuiii
: ; :
MIRACULA S. WALARICI ABB.
k nasterium... ut sub jurisdictione sanctie nostras Ec- Scinditur egregium dimisso fulmine templnm :
clesia) niatris pernianenduni : ideoomnem cujuslibet Sparsim saxa cadnnt, raonachos laquearia .sternunt.
Ecclesia; Sacer<lotem iu prwluti monasterii dilione Slernuntur cuncti, pereunt sed non nisi pauci,
babere auctoritatem, priEter Sedem Apostolicam, Defensi merito Confe^soris venerandi.
prolciliemus .•
iirniil iili'riiiis habetnr in pririlrriio Pon- Ternos vulnus habet quarto mors vulneris ha^ret. :
lificio, pcr Carolum dii Frcsiie Dimiiiiiim ilii Cniige tio- Plenum da^monihus est templum, deforis, intus.
Ws commiinicnto c.r ipsiiis moimsterii arcliivio. Intus, saxa crepant extra, sine vindiceregnant :
b Bidental, fiilmeii ilicilnr, qiinsi ilwis ilciiles liabent, Inter se : cu.iiulo qui fortiler ede revul.so,
etiam Horatio mitatim. Permare, perterras sibijactant.perquoquesilvas
c Froccus et frocca, vestis suprrior miiiiiichoriim, Qu;e post perplura, Pbcebo famubuite, reperta,
Gallice Frocde moine. Iiiijulfiis in IlMoria Croilnn- In quorum fuerat nianibiis, vestigia monstrant.
di.e. Induit omni annototum conventum de tunicis, Talis nox abiit, sol anreus atque redivit.
orani altei anno de cucullis, et omni tertio anno de Abbas consilio Theodinns maue reperto,
froccis. Spelmaniius in Glo.wirio ail, bajulos Londi- Circumfert sanctum cum Relliquiis Walaricum.
nenses lineum suum vestimentum, ceteris inductum, Quod dieraon fregit. triplex benedictio sanxit.
fl froc, nnncupare. Horrificam nequam voluit complesse ruinam,
d Religiositas pro Dei cullu sumitiir a Terlulliano Templnm destruere propria sed decidit arte. ;
in Apoloiietico, uli el irreliginsitas ritium contriirium : Namque, Theodino paulo post carne soluto.
iia B. Colela paupertatem vt-lut apicem religiositatis Alihas II Bernardus, nulii honitate secundus,
dilexit, iit liabetur in ejus fita G Marlii nuni. 47. Hic Successit pastor, veri pastoris ain.ator,
sumilur pro conveiitn moiuichorum, qui el Religiosi op- Cunctis dilectus, dilector relligionis : n Beruordo
A fundo tempUim qui, dasmonis arte volutum, Abbate restau-
pellanlur.
ratur.
e Hiiic conjicimus nuelorem fiiisse coscvum. Incipiens struxit; ornamentis decoravit.
f Loqnacii anus haltologiam ditm pluribus exponere Fructus ecclesiae satagens augebat ubique :
conatur scriptor, in ridiatlas fere blnspliemias os illiiis Terras, ornatus, thesauros, omnia pror.sus
B Quae sine peccato potuit conquirere Sancto.
sotvit, quas satiiis duirimuspnetermittere.
g Sitb hoc Abbale expolita est etiam Vita. eique di- Ipse locus testem cunctis se prasbet herilem :
cnta, iil supra vidimus. Claris egregius Confessor, tempore cujiis,
Diffusus meritis. Patuit clementia multis.
sed breviter suheat facundia pauper.
SUPPLEMENTUM Multis :
14 Seqnitiir deinde tibcratio Bcrengeri carminibiis
Ex libro III Viix Melricx MS. prcssa qua narrnndorum mirnculornm /incm faciens
: in
Poita, cum commeniorutione ilerala Bernardi Abbatis, Varia sanitas
mu-
Deffctiis
Q
rnculn
ui viderit
nexum ex
ullimi istius, de liberato Berengero,
priori de Wernero, conceptum hisver-
mi- et sijnopsi mullipliciitm miraculornm, Bere.ngeri histo-
claudo
to coltata.
et
riam sic adducit ad exitiim :
priorix /listo-
bis, Fuit in tempore ejusdem Theodini .\bbatis, vix Egreditur fiuvium : festinat prendere templum
ri.r qnomodo :
sujiplcuilits. potcril dubitare quin omnio se invicem apte consequnn- Quae sunt gesla refert sed vox in faucibus hajret, ;
tur; nisi eliam viderit hxc eadem Actn, c.v prosa car- Et quibus e manibus polis est ostendere lapsus.
niine reddita, ubi post Warnert liberationem poiiitur Clauditur liinc triduo solus sme judice templo :
templi sub Theodino snbversi historia Bernardi sucees-
; Quem raiserans. veri reddil clenientia sanum
sio, qui illud reslaiiravit; ct miraculorum, sub eodetn Pastoris, cujus claret sine tempore virtus
Abbate Bernardo) denuo coruscuntium specimen
{scilicet Virtus magnifica, Bernardi magnificata
unicum, Bercngerus, a dseinonio liberatus; quem eum- Claris temporibns, claret jara mentio cujus ;
dcm otnnino ordinem fuisse in prosa, cogimnr credere Nec non b clareret, nisi mors pennissa fuisset.
contcrtus tolius cnrniinis, vcrbum verbo pcne reddenti; 15 Denique si voces raihi, quot sunt vertice crines,
ac proiude Theodini nonien, toco non sno posilum, csse Affluerent; minime virtutes a^quiparare
gtossema autlncis tibrarii; qui cum antiquiorcm codicem Possera, queis clarus patuit meritis Walaricus.
descripturns, euni vel defecluosiim, evutso lut sxpe fif) Vincit scriptorem, quantis ardentibns ignem
fotio, iiivenircl ; vel fe.^tinnret scriptionem ab.\olrerc; om- Extinxit, quantis patefecit luinina Ciecis,
missis tiitcrmediis, /ferneii et Berengericuraliones isto Quot clauilis gressum. quot victo da^mone sensura,
modo prtesumpserit coiijungcre. Finierat iiulem scriptor Febribus invasos quot reddidit alleviatos.
narraliouem de /rcrncro, quando sub Iioram nionasticx Varia mira-
Nullus ei dainnum confecit oeconomus, unum cuta fitini.
ciena: siirgeus famelicus ; el versus templum, in qiio utii Suscipiendo malum, cui non sit centuplicatum,
Vespertinx Psalmodix forsilnn vacabant, prospiciens; Ante diera mortis sibi quod dignissiina
; testis
rudera quxdani vidil
; indeque aripuit occasionem pro-
Contulit in medium confpssio tarda virorura
sequendi carminis, narraus quomodo dnmnum nccidcril Cervicein fracti sunt : plures pessime functi.
et reparatum sit. Id quontam pri\ni auctoris verbis au- pedem fractus buic fossus peudet ocellus
Ille ; :
dire non licuit; audiomus a Poe/fco Paraphtrfi^te, sic Huic buccam moi'bus concludit valda perosus,
/fcrnerum diniitlenle :
I
,• Qua Sancti rebus damuum n«H/intulit unum.
Hic ego diniisi narrantem talia plebi, ,.. ., 16 Talibus ettantis Sanctus clareliaCopimis
Et fi.\i calaraum. Karravit nescio quantHfH,'/; - Confessor meritis, sibi quai castimonialis
Gnm Baccho et Cerere mihi bellum ^cojpit inesse. Promeruit vita, mundi dum vixit a;rumna.
Surrexi ; visu terjiji|l5iuif,per;;(irrere ccepi.
Sanctorum gradibus nam cunctis a^quiparandus,
Templiim
diatiolieo Cernebam multis sparsim IVagraenta ruinis. Quara clarus coelis monstrat virtutibusalrais.
coiiatv drs- Mirabar solus subito cum talia doctus.
trui ca-ptum,
:
Aggreditur deinde auctor cum siugutis cielestium ci-
13 Spargebat proprios hiemis veteratio canos, viiim ordinibus comjiarare /Futericum, qua comparnlione
Manabant nares, lacrymis phivialibus orbes : nd tongum liic exjyrimenda ne Ixdium generelur lecton ;
Hic mos est hiemi fuit illud mense Novembri.;
ecce liie adscriptos singutoritm capitum titulos : nam lo-
Doeraonibus bellum, nescio qui, rebus inortum, tum per
ojius titnlos distingnititr, qui etiam ipsi versilms
Vertitur in templum Sancti et turmam monacho- concejfti sniit :
[rura. jEquandis sacris quod sit merilo Patriarchis. Comparadir
Mox resonat tonitru, mox cernit fulgura mundus Artibus illorum raeruit quod prffiinia Vatum.
S. Wularictis
cum (itiis
.\bsens sol tetro contexerat omnia peplo. Quod socius numero sociandus sit duodeno. Sancfis.
Quod
7
PRIMA APRILIS. 29
Quod sit martyrio digniis, non sanguine fuso. Gislebertus, in hac parte minus caute sibi providens; D
Ilic. Cniifrssor adest, lucrum cuni freuore defert. praidictam diuturnam fecit. BX MSS.
possessionem sibi
tfravi morln
Prjcmia cum <'asti>^ non perdit virginitatis. yEgritudo vero ex diuturna posse.ssione majorem
[funitut.
Cum relit|uis gaudet, quoram virtulilins hwret. augmenlavit passionem. Quod pra;dictus miles, in
1 Deniqitf conclmlit, primiim omnilms Clirislianis, ullimo doloris existens, suum contra sanctum Dei
Inm Bcrniirito ylbhali, ac dfniijiic sibi Poetx piilronnm Walaricura foris-factum recognoscens , Fratres addicit restt-
S. fFalnicnm implorms. El pro Jhliale qiiiilem stio, ecclesia; praedicti Patris convocat, ut sui suoriimque tvtionem.
ttliiiiinmlo anle siipremi Jvdicis triliunal lomparilitrn, misereantur humiliter postulat, ita tamen quod
^ic precatttr ; omnibus videntibus pricdictie possessloni abreniin-
Invocnltir Porrige Bernardo dextr.im prffisensqne memento,
: tiavit. Igitur pr;etaxati Fralres, suum intrantes
prn AbliiifP
Qiialiter ipse tuo comportans muneratemplo, Capitiilum, super liac re communi utuntur consilio,
Henmrdu
Hinc animas servat sca^vis, liinc corpora curat, ut sententiabili decreto, quid super hoc deliberandura
EttePatronum spectat sine vindice solum. sit. censeatur.
Vivehai ergo ttim adlitic Beriiariln.s Abhas, ctim ista omnes pariter uno pariqiie voto Ae solenni
:20 1'rior itai|iie ct
scribereitlnr : prninde dtibittm esse nnlltim potesl. sub in lioc consentiunt, ut corpus sui Patroni Walarici, processione
elferatur
iali auctoris coa-vi leslitiiimio, qnin Tlirodinn Jhboti ailpr;cilictum Fulcherense territorium insaisiendum,
Huccessore corpus S.
immediaie successerit. Interim Sammartbani , rtescio transferatur. Ubique locorum ejusdem provinciae Watarici
ThecKlini.
qtiem cntalogtitn secuti, farte recenler confeclnm ftoc se- rumor iste penelrat, uuus omnium asseusus. uniis
cnln, Titeodino snfjtetnnt Walanetn (tle qtio bic iii An- etidem omniura clamor fethera pulsat, beatum vide-
notoliottibns} bnic Severtntim et Gnattonem, qtti ndfne- licet Walaricum ad prffidictum transferendum esse
ril vtjtinclioni Plnlippi i Reijis attno mlix ; post quos territoriuin. Ea tempestate quidam ecclesiae B.
snccesserit Bernardus, qui capsam S Walacici confici Walarici Advocatus, Rainaldus n<pmine, prajdicto impedit Ad-
curavit, sed absqne nota temporis, quod ex Itoc anctore riimore accepto: ne translatio B. Walarici celebra- vocatus,
certitis ernitur, et demonstratur Tbeodino sufjicttndnm retur penitus inhibuit. Nam quia ejus non prsce-
Bertiardum, nemine interjecto, debat consiliura, aegre satis ac indignanter ferens,
18 Sequitur deinde in ipso codice formula juramenti ne hoc fieret impedire s,atagebat. Fratres vero
prout preestari solebatabadvocatisS, Wa-
fidelitatis. monasterii, tanto magis ad h.ic faciendum aspira-
larici, etrevera praestitum est anno ncccxxi a Ro- bant. quanto praedictoRainaldomolestius videbatur.
berto Comite Drocarum, ut patet in collectinne char- Quia enimde Regali fisco eadem .\bbatia emerserat,
tarum, chartaB xiiii. Seqnittirporro Latine et Gallire, pra;dictam Rainaldi calumniara ininus discretara
Juramenliim Vosjuratis per Deum
Latine uulcin sic bubet. et per asserebant. Ea propter suos Rainaldus fainiliares
fldelitalis.
omnes Sanctos, quorum Reliquiae hic sunt et alibi, convocans, Accelerate, inquit; oranestotius claustri
quod vos, ab hac hora et deinceps, benevolentiam et Fratrescommnnete, ne in hac parte me» dissentiant
fidelitatem habebitis et portabitis huic ecclesiae voluntati non decere monachos aliquid illicitfi
:
S. Walarici et omnibus membris et etiam posses- : perpetrare, suumque patronum minus discrele a
siones omnes et omnia jura i^tius ecclesise bona fide sede propiia remnvere. Econtra monachi, suum
juvabitis, ad defensandum et custodiendum de omni nequaquara esse, eorura siraplicem utilitatem im-
injuria seu violentia adversus omnes, secundura ves- pedire, asserebant. Eo raodo hinc et inde contro-
train possibililatem, quotiescumqne super his fueri- versia videbatur. Tandem monacliis in siio perm.i-
tis requisiti. Concludat .\bbas Ita vos juvet Do- ; nentibus proposito, Rainaldus suns convocat. Ite,
et porlas oc-
minus. inquit, totiiis portas burgi obserate : claves, in
ctudi curat.
castrura meum recludite : ne S. Walarico vel suis
ANNOTATA. nionachis liceat inde egredi, prchibete. Interea dies
translationis instat, tota regio confliiit, tota hinc et
a fdctn .\bbas Bernardus cnravit novam capsam inde provincia convocatur. Pars pnpiili intra vilhim,
conftci, in cujns limba circutnqnoque biversus lequntur : pars vero exferius imminebat. Exclusis intrare,
JVora capsa .\bbas Bernardus, pietatis muuere fultus, inclusis exire vetabatur : oranibus tamen cor unum,
reHqulartim, Hunc struxit loculum, geminis auroque decorum : voluntas eadem, vox eadem insonab.at, B. Wala-
Ossa beata Patris in quoposuit Walarici, ricum debere egredi nequaquam decere tam ;
Nominis ad laudem Christi per secla manentem. sanctum Patrem tantara convocasse populnrum
'
Huic Beritardo vitletur snccessisse 'V,':xzo seu Walo, multitndinem, et infinitum populura inanitervexasse.
qni tradilur anno \0^it udluisse elevntioni S. Berlini, Interea tara Prinr qiiam inonachi super hujus fine
qttiqne in Historia miracnlortim S. Utnmuri , 18. rei hssitantes, ad coramune recurrunt Capituluni,
Aprilis nnin. 2.3, plttrimiim landalnr. ndbuc vivns post hinc et iiide graviter anxiantur. Ex una parte
an'tttm 10U8. populus iirgebat, iit stareiit proposito : ex alia vero
b Subintelliije, Seniper : nam qnod addil, Nisi parte tyrannidein .\dvoCiiti metueliant. Poiuilus eos
mors permissa fuisset, non tle prxlerito ttccipiendttm arabitionis reos, oflerendaruin caussa, inclamabant ;
csl, sed de fulnro, nti ec infra adferendis clarins Advocatus vero pnesuiiiptiouis et iiegligeiitiiK ar-
patebit. guebat. Quid plura? .^d ultimura, inebriati calice
confusionis cedunt Advocato
, Sanctum populo ,
APPENDIX negant.
i'ttkherensis piwdii possessio miraculis vin- 21 Dnra hsec ita aguntur, duojuvenes. quorura
dicutur, illato S. Walarici corpore. unus Joannes, alter Gualterius vocabatur, indi-
gnauter Capitulum egressi, in ecclesiam intrant,
^iripieiis
X rimis siquidem temporibus, quidam miles, Gisle- nec sine raurniurio. Quos quidam monaclius natu
bertus nomine, de Druisencurt, quadam priedicti senior, claiidicans pede, Evrardus noniine, ejusdem
posscssiallem
'*'
^yciliirici Patris nostri Guahirici possessionem, in territorio a eeclesi» Thesaurarius sumranjjere [coniinotosj
,
II Fiilcherensi sitam, injuste et vinlenter sua- adscivit intuens : Qund, inquit, edictuiu, quod est siiper liac
ditioni : Fratribus ecclesije prae-
et reclamantibus re Capituli consiliura >. Illi vero, Omues, iuquiunt,
dicti Walarici, eanidem possessionem sibi suisque monachi desistunt a proposito ;
plus hoininein quam
contum.aciter usurpavit. Quod beatus ac Deo dilectus Deum reverentur, plus .\dvocatuin quam nobilitatem
Walaricus iniuime sustinens , pra'dictiim Gisle- loci sequuntur. Hoc audiens Thesaurarius, suspiria
bertum gravi leLTitudine inolestav't. Porro idem trahens ab inio, Oranes inquit. nostri, utpote
juniores
;,
30 MIKACLLA S. WALAIUCI AliH.
juuiores, a S. Gualarici cnnsuetuiiiue extranei d nnli:r. Cninque ueinus villn? prcpinqnum attigis-
nova proponuut. Sicut euiiu b asiuus, in transitu stnt, pra'dict,i Advocati f.imili^^res monarlios accer-
« consitio pontis, verbcratur; ita Palrouus noster, in perpe- stMmt; ne incoepto velintpermanere.primo huniiliter
setiis T/iesau-
rarii. tramio miracnln, verberari niusuevit. Tuno illi postiilnnt : sed ciim mouachos vidercnt inlle.xibilps,
juvenes, Quid igitur, inquiuut. quid super Iioc. bone stalim violputiam parant, in Saiirfum Dei irruunt :
olisistcnles
Pater, (ieceruis*.' Ksfue vnhiutaiis tn;p ut nostruni nulbini'idnIun;^iuspi-ogrcdiendumaudacterasserunf. safrtlifps
devicfi con-
exponauuis Patrouuiii? Utique, infpiit, seuex, In liniif iiiifur mndum tanta seditin exorta est, (|nod
vvrfunfur.
nostrx' voluniati satisfacite; et obetlientiani (juaiu fere satictum ferefrum inter certantium manus lap
milii, utpote seuiori vestro. debetis, operibus im- suin esf. Tandem iiiitur monachi, tam rectitudiuis
plpte. Sed pro Pater-nnsfer jurc. nisi seucx i!Ie qiiain viriuiu fnrtitiidine ptwvalenfes, repuKis tur-
Pairnnus nosfer vaivas burui suas esse cnnvicerif, piter saicllitibns. arieptum iter glnriose perticiimt :
turpitcr in ciccisionis niacello seflcbit et tpMuens .
safi-llifp^ antfin pa-niteiitia ducti. Sauctum Dei hn-
et pmcessio
mauum jiariter cuiu baciiio, Iiof, iii(|uii. ibiikMu militer persequuufur. Cnmque Fulcherensi propin
pnnijilur.
baculo graviler vapiilal)ir Ainlifo pia-iiirij itiveirrs quarent tcr."ifnno. iiudis |>i'(!ibus virgas fercnles in
obedi-ntiai niainlato. Sancfuni accipiuut Walfncuin : manibus, humi prnstraii veniam postulant : Se nun-
S. Walaricum
exponunt Rpsponsorium Jsfud, Sanrte Walnrice, incipiunt q'i!im deinceps in Sith-tum Dei tale quid ausuros
;
et prope allare Sanctum jiopnlo exponunt. Ita pnliiccnfur : Sanetnsque Gu ilaricus, propria posses-
popiilus suo pntitur voto; Sarictum accipiiint. ad sinne [vindicafaj post celebrcm excomunicationis
v.dvas usquebnrgi proppraut. Pra'dictus vern bonus sententiam, ne quis eamdem po.<sessionem ab eccle-
Tiiesaui-arius, nixus baculi*, hilariter sequitur : propriamcommuni gaudio sedem
sia al)alienaret, ad
erectoque sanctum baculo, Cave. inqnir. cave
jiost regredifnr reLinante Domino nostro Jesn Chrisfn,
:
tibi, nisi bodie funm in hac villa ovten-
Walarice, cui Iioniu' et gloria per omnia secula seculnrum.
deris dominium. huic verberandus baculn subjaccbis Ainen.
Hmc audito. statiin conventus pro foribus erumpit.
rt n(t prrces
prnprium scqiiitur Patronum, ad valvas n^que pro- .\NNOTATA.
minasqin; l^erantem. Igitur transacto villa! spatio. ad valvas
venitur. Obserata? Sancto negant exitum. Tum
, a Choroijrnphica' tnbnlv, intra scrtam Jeucam a
dcmum prcedictus Evrardus. Qiiid inquit, quid nnno monn.stcrin S. /f^a/urici. nd nltcriorcm Somonn' lipnm
aiiis, AValerice, imeterate dieruin? Juro tibi, pro )wtnni oppidum Fancnurt.7»"(/ A/c Fnlclicrien^e U-rri-
Pitter-iiosfer, nisi miraculo et dominio tno vaiva- torinm dici, loci vici^iin ct nominis simililudinc pcr-
nobis aperiantur. iste bacidus tibi tornieutcm erit, suailcor.
et ad dpdecus luum inlioneste nimis et turpifcr b ScnUi siwplicita'i ct firmissima; fidticix impc-
tractaberis. Vix si i-monem coinpleverat mirum , traiidi a Dco pcr Sniutum mirnculi, iijnoaccndn com-
dictu, nobis videntibus, ferri >erpe resiiiunt; et burgi paratio, .•iatix aliiis insulsa ; minxque verbcrum, fcrcfro
janua, uno inipetii omuilms qiii adeiant
aperta. iucnliendocuin iufrn adjcct^, quiv aicipi debent vclut
egressum non Nec solum illa janua, scd
neL-avit. per Injpcrbfdcn pronunlinta' : qnemaJmodiim amicifix
oinnes tutius biirgi eodem moinenlo aperta- stete- tion licio-jnt, sed indicaf nihil non de amici erga i^e
'tilfro por(,T
riint. Oirines igitur astantes, tam inonachi qu:.m vuluntnte prifsumcrr. qut vcrbis iu specicm minarilms,
omnes ape-
riiintur : clerici, Te Denm laudamus in excclsis cauentes, sed rcvcra sofnmmodo tcslificalivis affcctus, apnd aml-
cum summo tripudio viliam cum humili plebe egre- cnn. ulitnr, pro re qnnpkuri ohtinendn.
DE SANCTO DODOLTNO
Episcopo Viennensi in Gallia.
H
iibilci Cit SijiKiiliis Cabi/minisis iii GiilUii siih Decessit vero S. Doliniis Kaleudis Aprilis. Cilalo
Clilinliivffi 11 Rcije : ned qiinlo ejm aniw, Bosco et tabidis Ecclesix Viennensis, inscripsit eiim-
imi liiinel. Refeilnr ii Sirmanda ail aiiniim drm Ferrorius Cataloijo Gcuerali asseritque,
: cla-
-nn.: 1/111 in Moli.i itaiel, liabiiam sultem esse ruisse siib Sergio Papa et Tlieoilerico Regc circa
aiiteannnm ncLviii. /fuic Sljnoilo .wimiln.i ..iiliscriiisil aniiiim dciaxxviii, ominso Lcimlio tmpnv.tore, qui
an Landale-
nus sll Dodo- Laii(iali'nus.E|iiscii|)iisEcclesi!eVieniienbis.I»rassor nliquol pn.1t obiluin Tlwnderici Reqis elapsis annis
lintis ? ejns lnilietur Ciililei.liliis quem Adn
: asserit in Cliro- ciipit reijnare. Boscumdescribit JoannesChniu in Catu-
nico, VienneiifeinEcclesiam rexisse iisqiic inl tem- Archiepiscopinum
loijo FieniiDiisium , et Saiictuni
poi-a Tlipodorici Regis. Fernm quia Clirnnoln.iui Doliiiiim fl/Y''''/"' '''"« /oflnHr.s le Lieiire iit Anliqiii-
Adonis plnne lurliata est cin-a lempora Clilotlorei 11 taiibns yienncnsibus cap. 23, ac ileinde isla siibjiiwiil
Reilis rjusque /i/.ornm, ita (iirsan etiam Nuster
cimfiisa i-st S. Di.liniis magiios pro salute aniinarum,
circa seriein Episcoponmi ; cum canstet sub Chliiilorro sibi ioininiss:iriim,laboresatque <T;ruinn;.sperpehSUs,
Lanilaleniim fiiissr Episcopum. aijus non meminii decessit dicto seculo septinio, Kalendis Aprilis : et
Ado.sedsubstiiuil Di.ilolenum i/nem unum eumdem- depi.situs est :ipuil majores suos
:
seii decessi.rc-
iiuecumeo. qui in Concitio L'indulenus ilieitui; assr- Epi^copi s. SinisHiiiis, in snpplemenlo Martijroloijii
/lujtis vnlfits. ruHi posieriorcs. et Doiloliiium .«'ii Dnlinuni o/i/W- Gnllicuni istn hiihrt : Vienna! S. Dodoleni seu Lan-
lant. Siiriclumesse, et liiiberi. tiini doleni, aiias Di.lini,
in iMai-lyidlo<;.o illius Metropolis Episcopi, in
tum iii Breviario Vieiineiisi, ilociiii uos peliiis Finn- Concilio CabiIoiien>i clari circa anniiin nci.viii ; ac
ciscrs Clnflelius nosler : et ipsi ilesciipsimiis in Gulliis magis pastoraliuin virtutuin meritis nobilis, eximi.u-
Catalonum sanrtoruin Episcoponim Vienuensis Ei clesin;, 1)116 pi-jRsertiin pietatis titiilis gloriosi. An diveisi
inler qniis roUocalur, S. Dodolinus suli TlienJorico. slni.unidi sint. Laiiilaleuus et Dodolinus scii Doliniis,
Joannes a Busco, in Antiquiiatibus Viennx sniiclir iic inquirant Viennenses. De S. Cadeoldo qwm drcessorem
senatoriaip. 40, isla linbel S. Dnliniis Viennic ir.i;-
: pasi.im si.tunnt, rijimns xiv. Jnniiarii. ibiqiie descrip-
feouis est Pontifex. Leone vel Leoiitio R..iiianis simus Eiiistoiam Joannis Papa v, ad illiimdatam.
imper.inte, et Tliemlerico Fi-ancii, ac Serpio Papa.
DE
:
^l
DE S. MACARIO CONl ESSORE,
Monastorii Polccetes Hcgumeno apud Griecos.
monastnU luijiin dinciphiia innoluil bulus Ivr.imium Imperatorein in thronum extulitHj-
cincA.
Eijirgia
jmlcntuli cv co liumtujnl tciniinw, qm eatn /yantinuni. qui \enerandas imagines igne ef, aqua
lonvelifre conalm Icnnomaciiinnm voryjilufus obolendas traderet, Leu Armenus liic fuit ; (jiii Pa-
post (ilionivi
Cuiisliuilini'.\ Copioiiiiiniis, aaivwndo prol^avrt, triarrh^unNicephorum inexilium expulit, Episcopus
cx fodem
vifHKtsterio ijiiam /iriiiiin illa radiie^i rgi.^si-t, suiiru vcruin fid'-i vfro et Arciiimandritas releg.itionibus, carceriljus,
cr.rttiinhui, }ietram(undaln. Qnumvisenim ads.\\\inmonucliii.-^,in- \erberibusqut; gravis>imis afflixit, Tuncetiam aiimi-
didein jjubt vailt hrlihria abstractus, imjnn.^ Laclinodra- raiidus hic, e numero sanctoruai Patruni mtjm-trjto-
con ahleijorii {ut est ad ,\x Jaauarii dictum, nec non ad riim niius, \arie ciuciitns fuit. atqiie in custodiade-
diein xvin Martii, qnu Tlieosicnctas, ex cu numeio nniis, tentus e.^t, usqne ad inimanis illius (}'iaini necem.
eliam Ruinana- Ecde.-iix iascripUH Fusti.s, occnnrhut) Cujiis iniperiuni suscipieiis Micliaei Ilalbiis. el. ipse deinde a
per.siilere tainen in ijradu atque proponitii, lain ijisiqui eaiiidem cum decessure inipietatem piofitfiis, po.>t- Hficfiaetf.
Balbo.
clade.in islam cffugere, quam eorum successores. qmbus quam Saiicfun- eduxit e carcere; inultum per se
anle fmem octuvi seculi S. IJilaiion prxfuU, ei^reijius aliusqiie blandilus, miiiatus plura, prufecit n>hil :
,s. llHnrionls Officii ecciesiaslici hyinnis a S. Joseijh Ilijmniujiapho qu.ire ipsum in Apiiiisiam releg.tns Pisul.mi, arcte
el inAphuxia
Siiccesior lnudalus, ul esl ud xxviu j-rAdicti liluriit dicia anno- omnia generuse
pra;cepiL custodiri. Mac;triu.> vero ejml moritur.
MfuariKS,
talum. IIuJus pio defe^idenda imaijinnm culiuru sustmens , Deu gratias retulit. et iii exiliu tempure
labores, persccuiioaesque eu dc- tflH.-.-vw luleiatus a Itjran- nun modicu plurim;i ex.jntlaiis certatiiina, editis que
nis, subohscure ct obittr dumta.rat a Poeta de.sujnatas, ibidein slgnis iliustratus, ad Dominuni emigravit.
et fe'.icem post eas monem, e.rcepissc videnir hic S. 5 Iijnotuin (jeoyruphis aniiqni.^ pariter et reccnli-
ijiiota passim
Mucarius ; plurium etiam ifj.se palmaruin alhieta; bus lusulain descnbere, et qiio luco fuer.t possemus for- iiiMfta,
prout iiidicat eloijium sequens, etdem in Meme.s Situn indicure, si pruliiior hujas Suncti f^ita, e,c qua
excu.iis el MSS. ChiflJe.ianis composilum liisce veibis. compeitdiuin iiliid uccepium {vix enim quin .Hriplu fnerit
"i Ue.ilus isle nuster Pater Macuriu^, Coiistaiiii- dtihit.iinus} in hoc usquc teinpus cunsnvatu fuisset. et ad
iiopoli natus, et puer aflniuduiu nrb.Uus paienubiis. nii.-^trum ptrla u nolitiam. I\'unc uiiuin illud diceir pos-
a patnio suo est etlucatus. Traditus autein litLe- samus. e.i AlIis SS. TlieoJon utque Thcophanis, eijre-
rarum Jisoipliiiis. cum csset a iiatura ilexterrinius giuruin sub prxdicto Mi haele ei aucccssure illins Theu-
ad oniiiia, et, niaf,Mia uteretur diligeiitia, biwi tutius philo Cunfcssuruiu, dandis XX vi Decemhris, eantdem
Soripturai percurrit slailiuni; et hinc quldeni, itnam }ir.r.iirtorum qitoque Sunclorum exilio, ac plurmin for-
vilia essent ac citi) perirent torriiii.i umnia, niaui- t.i.s.-^is aliorum, fui.ssc lUustralam, Ui autem cum j.riiis
iit.(( ipna
festo cugnovit; inde, ijuani firina e>set buiinrum in ud Ponti osiiuin fueruit lelegali a Michaele, su^^picnri Dttphmtsia
i(i hflens et
qunmrequi- PtotenuGO
coelis frufndoruni a.'teriiita<. Quapropter ej:ressus pos^et aliquis, ullra tendniti Itanc fortasse, sit
virlitte liene
cserdlus. a'] urbe ilivertit in njonasterinni, qiiod Pelecelen rimus insulum, repencnilant. Suut quidem insulie totu
nominant. et nionaihis ibidemdegontibu> pernii.\tiis, Ponui Enxinu ranv {itam Cyaneos uliu.^que ^iinites sco-
oiuissu Ciiri>tophuri numine, qun prius appellabatur, pulu^, nullum humauj.' hubitutionisindiciuin commoJila'
in Macarii noinen traiisire ab eis jiis-.us est. His temve hnhcntes quis insuluf. vocavcrii ?) utia lumen Bilhij-
veru in oninibus ferme muiijslerii u^ibits seiviens, no ohjectu litluri. a Cltulcedone Jleracleain Putiiicum
multaqiie in humila.ite virlu.es uinnigeuas excnlt^ns, narigantibus, mediu se uj]eit ilinere ; qttam Tiivnaidt^iu
t.tndfm omniuni Pi'a;se:^ effectu.s e.-st, et Thauma- pri.-icis nnniupatam. Dapbnusi;im quuqnedictum Plule-
turgi cugiionieato nieruit venerabilis habei-i. Eienim mus a'vo, ex ip.su iulelligimus : uudetruncatum Apiiusia!
incuralnles piorsus infirmitate.s per eum saiiare votnen ud Iconomacliurnm tempura dura.ise .'iu.-.picens :
di^natus e-t Deus et ad ejus (U-atioMes phiviam e lariM.^-iam Iwc lempore dici, aticlorest apud Oitclium
coilo super terras opporlunam demittere. Nigcr.
ub^^curo t.atis.
3 Cum igitur maguaet cek'bris illius faiua tUeinis G. Atque laec qufJein de exilii locu, Ti iiijmum
Crdfiu cliirel
illis circumferrelur,- ingeik-. adeum conlluxit multi- per couje.cturum dicta sufjiciunt . tempurum dcsignanda- rafia.
i'nii'ii'iiini
tudu, tLim eoruin qui spiritua!e,-auinue ^uaj maculas rum rutio e.rpeditior est. Taru.Hum enim,a quo ordnta- F
apud ip^iuni expurgare, quani qiii corp >ralem perci- tu^ Saccrdus Mucurius, constat ex diclii ad ejiis Acla
pere niodelam i upiebant ; nec deerant, qui spii'itu 26. Febr. ab unno dcclxxxiv ad Dcccvi unnum, Pu-
siniul e' ourpore contirniati. donium reverteriMitur. niarcliulem (enui.^se dignitalem. Viwationem Episcopo-
Tandem Saiicti;sinius Tarasiu.-^, Cou.^tantinup.dita- ruin alque Abbutum sub Leone jJrmeno, ca-ptam annu
" nus Patriarcha, etiam de illo inaudit; euniqiie ad Imperit il'ius secunJo {qui fuit Chri.^ti dcccxv) durasse
S. Tarasio
Hucndus se;e accersit. per Pauluni Patriciiim, olini qiud''m qmnquenuio, dictum est al Actu S. Theuphaiiis die xil.
Nicephori Putriarc*a'. xiii Martu. Dcnique Lnme
unlniutitr :
in desperaLis^imo murbu ab eo curatum. receiis veru et S
virtutem illius expertuin in conjnge. siniiliter a ine- Armniu cu-so i!npera.-isr Michaelem. a xxv Deccml/ns
dicisextraspem pusita et ab ip.^o sanitati re-tiiuta. anni i>cccxx, usque in Octohrem anui dcccxxix, satis
Adductuin autem ad se Patriarcha, Sacfrdulem or- rcrHnn habciur. Ex his conjicias, cum longlori tcmpore.
dinavit, benedictiune cOiisueta; iiiiam ille studio vi- in exiliu X''^'-'^'^^-
dicaiur Beafus; ad extremos B ilhi
vificaj obedieiitiie sus;iplens, paUim fecit, ionge ^e annosotitiimsancti hujtvi Confc.ssons iwn malc referri,
el xtutem sepluagenariu majorcm Inbui posse
nwrienti
ab inubediL'nti;e viiio esse, quo laborant tam multi.
vexiidir 4 Hac auctus dighitate cum in suuin revertisset dc quo pfuiu forstvi in luccm efferet diligeutia po.sleno-
inuijai.tenuni. huiniliiatem niultu eliam qtiain anle ruin.
J'fiwi, sic'>
studiosius exercuit. Interiin scandaloruni sator d a-
DK
32
DE SANCTO JOANNE
Episcopo Neapolitano.
Joanncs Joanncs Diaconus qu.T ab atiis
A\NO Cartliohmsciis Chioccarclhis, iu AcipoUfanis Pia.'- quis illc fucrit (lisccptatur.
tribuitur
DCCCLlll .iulibiis, as.<pril pafiina 86, priscis tempnribus, in Chronico asserit, Jonnncm ilhim, primnmcjus nomi-
Joanni i.
Ctiltus I. a Neapolitana Kcclfsia et finitiinnrum qu.i- nis fsse, cl Episcopuni xiv; prohatquc illnm apparilio-
Afjiilis aufi- rumdam urbium Ecclesiis. S. Joannis Neapo nem huicobtigissc, cx Vifa S. Panlini, qunm scripsit
Htnni Episcopi fpstum cplphr.nri .eolitiim rlie primo scilicct Urnuius oculatus teslis, qu;e repcritur a ^fom-
Aprilis ; ita se ex coinpluribus antiqui*! MSS. Hre- britio ctSurio cdita, qunmquc invetnstisMSS. reperit
viariis et ecrlesiasticis OiRciis deprehenilis^e : etsi Joannes Dinconus. Alii Jonnnem iv intelligunt : sed ar-
in uno ex eis die ii Aprilis celebrari comporiatur, in bitrnfur Pclrus Franciscns Chipctins, in Paulino ilhis-
alio vero ilie ultiino Martii. Dcciiis Carafa, S. R E. trato, Trecensem codicem MS. quo Uranii de ex
Cardinniin ct .Irrliicpiscopiis yrapolitinins, in Catahgo Paulino hicubrationem descripsit. Joanne ipsn iv
Snnciorum qni Xcnpoli cl pcr diarc.^ii^n colnntur, prx- fortasse vetusliorein es-^e, Cum autcm in illa Vita
scribil udKalcndasAprilis fcatum^. .loaiinis, Episcopi (i(Cff/j(?' Joannes cum ingenti neophytoriimponipa se-
Neapolitani, snb ritu duplici : addifque Iiac ilie olim \)\\\\\\?-, opinatur idem Chifletius infclUgi, quos ille ab
solitum i'elebrai'i, patore ex Kalendano MS. Eccle- Ethiii'ismo aut Judaismo :id fidem Christianam tra-
siae Neapnlitanie. Elcctimmanctor BonusConsnl, dici- duxerat, et baptismojani adultn* initiaverat : ac ne-
tur a Surumiintio mngi.^tratum inii.^isc anno Dcrrxix ; mineni unuui aut vix quemquam adultorum per tem-
hnnc autcm illc sohtm tcnuit scsquiaiino : ndcoqncJoan- pora imperantis Lotliarii superfiiisse, qiii neupbyti
ncs nntc con.^nrrationcm cum tiiuh Elccti ailminis.tras- nomine eoqueiu statu Joannis iv fiiniis ho-
veniret,
scl Ejmfopatum aiwis plusqnam vUjinti. Hoc ccrium nestare p'isset. f^erum rcpugnat sihimelipsi Jonnncs
cU cj: Hcrempcrti hi.^loria Lonijobardonum apud Chioc- , Diaconus, dnm ait, diclinn Joannem [u'imum sedisse
iemjms elec-
cnrcllum png. 86, quarta die ineubis .TuHi indlclione tempoiibus Damasi et Siiicii Papa?, et Valentiniani .sed his anfe
/ioius.
XIX, fivlcra pacis,cum Juanne Elerto sanct;o Neapo- et Valeutis, Gratiani et Theodo^ii Imperatnrum cnin Panlimim
aliis videCur
litana* Erclesia; et Andrea Magistro inilitum (//;V au- infcrim Urnnius ocnlalus testis dicat, S. PauVnum
viorfuiis.
tcm Bono post scx nicnses succesd!) aiynata cssc a Si- rtiiV.ssfxKalendasJulii.Bassoet AntiochoConsuIibus,
chardo Priucipc Bcnevcntano, adcoquc anno dcccxxxvi. qui fiiit annus Christi ccccxxxi. Fatcturista Chifletins,
Porro quia Joauncs Kalcndis A/»ri7«, ct quidcm pridie corrigitque quasi f1oriii'sse dicendus esset Joaniies l
PiischatiR, cx hnc vita dccessissc traditur; morti cjus Innocentio, Zosimo, Bonifacio et Ca^lestino Pontifi-
putnmua nnnum Dccrun adscribi possc, qunndo cijclo cibus ; Arcadio autem el Honorio, Theodosin qunque
Lunx wm, Solis xxii littera Domiuicali A, Pascha Juniore et Valentiniano m Imperaforibns. Sed hac
Apparifio
cclcbratum fuit sccunih die Apriiis ; ac tuin, si cnm valde notabilis correctio csl : piR' qna malunt dicereulii,
Vtlx S. Pau-
diclo Chioccnrdlo ct Fcrdinando Ughcllo dicatur, un- quod per errorem Joanni i attribnta sit appnritio, quiv lini annexa.
et xtdis, decim anno^ legitirae sedisse: forct a Grejinrio iv Joanni i\ fucrit facta. Addit Chioccarcllus, in vetustis-
Poniificali infidadecoratus anno dcccxlii. Et huic simis manuscriptis codicibus, quosvidit, Uranii re-
nostro cnknlorcctc congrunnl tempus Grcijorii w , auno lationem de Paulini obitu haberi. in qua lirec de
DCCCXLiv c/?rfi XXV Jannarii vita functi, Bcneventum Joanne desiderantur pra:terea S. Gregnriuin Turo-
:
ohcfisum, pctitum auxilium Lotharii Impciatoris ct nensem (qui seculo sexto flnruit, ac S. Paulini tran-
impctraluin , ducente cxcrcitum Ludovico Lothard situm, quem rratiius conscripsit. verbatim fere re-
filh. tulit) ha3c de Joanne Episcopo reticere. Anlonius Ca-
Acfa danfur
a Jaanne 1 Acta duplicia damus, quorum priora scripsit in racciulus, in sacris Ecclesia: Nenpolitanx monumcntis
Diacono, Chrotiico Episcoporum Neapolitanorum ,Toannes Dia- cap. 34, deS. Jonnne iv agif, enmquc a S. PaiiUuo
conus Ncnpolitnnvs, quod cnm Vita S. Jthanasii Epi- Episcnpn ad cwlestin regna evocntum e.tiam tradit, asse-
in antiquis
scojii Ncapolitnni [qui proximc S. Joanni successeral) ritque Anonymi auctoris narralionem conjunctam Jxctionariis.
'
obsnlvit auclor co.vvus. Acta posteriora ex priovibus .scrtp- essecum Uranio, filo orationis nequaquam inter- F
Ft Joanne
sit Joaiincs Cimeliarcha, nonnuUis ct omissU ct ndditis. rupto. Lectionarii namque forma qu;e ex vitaj
Cimeliarcha ,
scripta. dc mandato Bcrnardi Archiephcopi , qui iradilur anno narratione consurgebat, sic requirebat. ut ex plu-
MCCCLMi vila functus : post cujus obitum, ut ex Pnrfa- ribus auctoribus lectio, tamquam unius soliim-
lionc con.<itat, suam i.^itanj hicubrationcm vulgnvit, quam modo, contiiiuaretur. Rarn enim Actorum scrip-
poslcri contraxcre ct pcr Lccfioncs ad Matutinum le- tor aut Historine auctor nominabatur in publicis Ec-
gcndas diviserc, prout in antiquo Officio hnleri tcstatiir clesi» Officiis unde ob id periere vocabula aucto
.
cjr AfSS. Chioccarellus. Utraque Jcta submi.ut nobis Antonius rum. iiui sacr;is hisforias «cripseriint; oiinctaque
crula. Bcatillus nnster, cx codicibus Ecclesicc Neapohtnnn'. enrum notitia rnagno Actorum detrimentu, p^riit.
descripta. Ast Chronicon MS. Jnnnnis Diaconi scrva- Ilxc Carncciolus, qnce fere ca'!cm habet UgheUus.
tnr Romx in bibliothecn Vuticana. 4 Favet horvm opinioni. quod Joannes \ Neapoli non Corpus S.
3 Tnlmlcp Mnrtyrologii Romnni ad dicm xxii Junii. halealur intcr Sancfos, Joannis iti
siciit Joannes iv, cupis corpus
quo celebratur fcilum S. Pnulini Episcopi Nohni, isia ara maxima
nunc quic^cit inccciesin S, Restifulx, inara ma.tima,
cutn S. .vih finern habcnt : NpapoU in Campania S. Joaunir? in qua ejus nomen scrinlum legitur, utitc.-^tanfnr Chioc-
Faulmo Episcopi.quem B. Paulinus Eiii^^copusadctelestiare-
adstribifur carcllus ct Ughclhis. Carncciolus suum elogium ita con-
11 Junii, gnavocavit. Addit Bnmuius, miYo/:.s-,constareeumdie clndit : Hoc tandem in Jnannis laudem addendum,
Sabbafo, quod pra^cedit '^anctum Pascha.exb.ic vita ip.^umolim invocatnm, cum Athanasio ejusdiscipulo,
nomen in
migrasse ;
cur autnm in hanc diemtran^^latussit na- in antiqiiis Lil;miis Capiiani Monasterii S. Joannls antiquia
lalisejus se nescire. Econtra Chioccarelhis ait, satis Baptista^, qure extant in MS. codice orationum, lit- Litaiiiis,
constare. quod cum certa dies obitus alicujus Sanctj teris Lnngobardicis exarato. Plura snspicntur Bnro-
nesciatur, is e;i die adscriptus videatur, qua ali- nius, in Noti.s ad xxii Junii, his verbis : Scimus Nea-
ob Ulius ap- ciijus Sancti dies celebratiir, cum quo is attinen- poli nobilis-vimasecclesias S.Joannis nomine Di?o di- nn nliqiia H
parilionem tiam vel ccclesia iSea-
affinitatem aliquam, etsi levissirnam. vel cafas esse quod autem nulla earum Joannis Epi- jiofi ulim
:
solius nominis habet .: uti hic est, quod S. Joannes scopi. sed Jorinnis Baptisto) nomine nuncapetur. id dtcala ?
fuerit a B. Paulino ad CBlestia regna vocatus. Sed injuria temporum factura puto, et veferum monu-
mentorum
:
PRIMA APRILIS. 33
mentorum inopia.iit hujus eccles-iadicta S. Joannis, filius ejus. Hunc autem Leonem, post sex mensium
AirT. I0AH.1E
transierit in nornen S. .loannis Baptistifi cujusqui- ; dVes, socer ejus c ..\ndreas pepulit, et factus est ipse
niAC. F-X MR.
dein rei et in aliis locis alia inveniinus exempla. Consiil. Iste vero per rogationem hujus mortuis Hono
Andreas,
Cxsfir Suijcnius Curacciolun, iii Niuipoli aiicra, duode- Eleoli, leviivit Tiberiiim Episcopum de lacu miseria: ef Unne filio,
eum in cubi- C
cim eccksius ilcscrihit, ibiilcm alicuiS. Jouiini ilicalas : et tenebr.irum, et siib cu~lodia posuit
Tihpham
an aliijua hiiic S. Joanni sacra olim fiierit, posset a culo, ante ecclesiam Janiiarii Marljris. Contra hunc
impetrtit f.
NeupoHliinis disquiri accuririiis. int.:riin Andream SichanUis lisneventanorura Prin- cnrcere
ceps, fiilius Sicouis. inuiimerabiles raolitus e-.t ir- educi.
Pio nUMmotus
VITA ru|itiunes. qiiibus .\iidivas Diix, di-
Saracenorura d
recto Apocrisiario, validissimara
Auctnrc .loanne Diacono. hostern ascivit. Quorum pavore Sichardus perterri-
Ex MS codice OilAiothecx Vaticmx. tus, infido curn illo quasi ad tempus inito fcedere,
Nec mulio post, repedan- el inter Lon-
omnes ei captivos reddid^t.
ijohftrdicas ac
vitim vel niores, qualiter a juventute jus-
liujus tibus ipsis Saracenis, disrupit pacera et arnpliavit
15' Saracenicas
te et non dico mea;
pie vixerit, scribere tentavero ;
adversiis Neapolim iniraicitias. Mox autem Andreas irruplioneSf
adolescentiie, cujus sensus propter a.'tatem adhucin- Consul Frauciain direxit, deprecans Dominuni e Lo-
tercluditur, verumetiam sagacioribusonerifuero.Ta- tharium, ut saltem ejus praeceptione a tantis raalis
men in quantum vires suppetunt, ob laudem ejus pos- sopU-etur f Sicbardus. (jiiapropter misit ille Con-
terispropagandara,devilaeilliusactibusaliquantuhim tardiira fidelera suura, ut si nollet ccssare persequi
enarrare curainus obsecrantes prius, ut nullatenus
;
Parthenopeiisem populura, viesanum ejus furorem
irrideatur, quod non secundum seculum e.\ nobili ipse medicaretur. Hic autem Conlardus cum Nea-
prosapiaoriundusdescendit;quiaquireclae nobilitatis polim pervenisset, audiens Sichardurn peremptum a
e>t, qua) viget iii Cliristo, novitDominura, abinitio, suis concivibus, ad suura seiiiorem reverti voluit.
Ilrliis pttiipe-
piiiiperiim egeiiorumqiie consortio usum. Igitur ex Quem Andre.is M:igister militum, propter ingruen-
rilms pareiili
liiis. intimis p.'irentibus procreatus, pauperem cucurrit temLiiiigi.bardorum inimicitiam,tenere curavit,pro-
B pueritiani. Ciiin auteni ad.devit, non, sicut illa ffitas iniilens ei Euphrasiam filiam suam djire in matri-
assolet, niundi seculus est illecebras, seil magis se monium, qua; uxor fuerat prisedicti Leonis, filii Koni
priEceptorum elegit siibilere manibus, quateniis Utte- Ducis. Qua sponsicne :icceptaconsistens, repedare
ris imbutiis, soli Domino vacare sciret. Non autem conterapsit. Sed ubi cognovit idem Contardus hiijus-
modicopulam illudendo protelari, conjuravit cum ini-
occisis ducitnts
magnopere liberalium artium, sed diviiiai iloctrinae
Andrea
polissimum qu:esivit magistros quippe qui totum : raicisAndreic Consulis, et cum in lnco Basihcie S.
se Deo offerre cupieliat. Ciijus desiilerium Dominus Laurentii. quee adfontes dicitur, gladio percussit, et
fnnlitiis siicra miseiic.iidiler adimplere dignatus est; nara divinae Consulatu suscepto eamdem duxit Euphrasiam. Nea-
de mot-te turpissima sui et Contardo
rtoclrina.
doctriiia; eruditor praiclarus effulsit, et pra:sertim politani siquiitem corninoti
i;i EfiscopiOf
sic scribere novit, ut ex officio cognomen acciperet, Ducis, posttresdies unanimes irruunt Episcopium,
bello, Contar-
et abomnibus Joannes Scriba vocaretur. Pedesquo- in (pio ipsemanebat, et confectoferoci
dum suaiuque coiijugem et homines ejus trucid.tve- assumptoque
queejus raro plateatetigit. Simplicitateui columbai
ruut deiiideiuito coiiMUoSergium, tiliura Uariui Sergio,
cum serpentis prudentia seraper in corde retinuit. : iic
statueutes, vere-
Saiha cogiw-
Pro convitiisnonmalura,sed obedientiamexbibebat et Euphrasiae, libenti anirao ducern
diiriosCuraas prajraiserunt, qui eura festinarent Con-
minalus :
ac per tioc omnibus dulcis, omnibus carus, nutu ca'-
sulem fieri proficuuui. Nam diluculo ipsius
diei, quo
lesti ad Di.-icoiiatus promotus est bonnrem.
Andreas Dux, direxerai eura legatum
-1 In conle vero illius patientia et siinplicit-as per- peremptus est
Salernitanum Principem, obsiden-
severabat, dolens magis aliorum quera sua couvitia, ad Sichenolphum.
orilimtiir ipsis diebus
maxiiue e.\ captione TibHrii Episcopi, ita iit ajgrot:i- tem tuiic y Beneventiira. lEiiiinvero in
liiacoints
Principatiis Langobardorum) Qui cum re-
:
a b ret, afHictiis. Sed, sicut a siipra retulimus, cum /' divisus est
audivit occisum
ol) Tiberii
IImiius Consul Tiberiuin tenebroso carcere etexecra- vertei-etur in Suessulano territorio,
decessoris
quaterque Contardum. Ut autem exinde veritatem resciret,
captivitalem bili f.mie :iffligeret, jussit cuuctos terque
itolet : aggiTgari CleVicos, utillis Electum pi-ieberet. Hic perre.vitad Curaanum Castellum. Hinc ergo vocato
illo, Maaistrum militum
prsfecerunt.
autem solus, nonnullis conantibus assumere imo in-
prajdicta
vadere eamdeni Sedem, iibsens ei contrarius ibat. 4 His ita peractis, Tiberio Episcopo, in F
ultima dies qui a nberio
custodi.i positii, iippropiuqu;>vit prt-
:
i
Ad ultimum vero niultis aflectus convitiis, adductus Ca- die mortis
quam moreietiir, residens in Pontilicali
est ante Donum Consulern cui feroci pectore et ore pridie
sermoneiu laudatur
:
:
g.irrulo comminari ccepil. Postpaululuuifuriisactus, tliedra, de Dumino Joanne Electo talem
carissimi, qui.i pec-
juravit noii aliiini nisi ipsuin facere Electuni. At ille fecitad populura. Scitis, fratres
justojiuliciohominibus absque
clamabat ; Pra'sule meovivo, non ero Scdis inv.asor. caturum molepressus,
Dominus,qui deducit
valde iratus, dixit eumdem jugul.ire Tibe- raisericordiatraditus sum. Sed
Unde Dux tenta-
posscsMonesquein- tribulationis et reducit, quique cura
inferos
riuni; et totius Episcopii servos ;i,l
proventum facil, ad siistinendum peruusil pra;-
;
fiscare. Tum ille undique angustiatu.s, menteiu per tioue
seuiem meuin, Dominura Joannem, iio~tiam
filium
varia ducebiit; liinc tormidans de Priesulis-liece pon-
.Vposodi- in.i-redi Sedeui, quateuus
haberem maximffi tribula-
occidatur tificatusque cliide cadeste exaiuen; illiiic
iie
solatium. Ideoque nolumus
vestram lutere ca-
aoit cum c;im sententiam et populi iufamutiouem. Sed ubi tioliis
quia de tanta, quam erga me
irapendit
Itono Coimite liumanum qiiaiu divi-
respectii misericordiie iiialuit ritalem,
membrisloquerer, nul-
liu-canitiue, etiamsiomiiibus
sew Duce,
nuui subire detrimentuin.ait ad Consulem Sijure- :
valerem. Tauieii quia ma-
jur.uido .sancire volueris, iit licentiaui liabeam ingre- lateuiis iUi gratias relerre
me;v consolationis, quam pra;sump-
diendi ad Tiberium Episcopum, et nullalenus eum gis iiiisericordi.i
tioue motiis. vivo me,
Episcopatum assuii.psil, nulla
produces ex ipso Epi^copio, nec quauilibet m;iculain ab aliis homi-
facies in corpore ejus: licet ;.d periciilumcapitisinei, immmcat illi nec a Romaiiasede, nec
eleuiui pn.fessionis, .iiiara
pra;bebo consensum. Hac illico promissionepercepta, nibiis condeinnatio. IIujus
etigitw Epi
spoute pro illo IVci, coram
Deo et omnibus potes-
elecliis et suliliniatus Tiberio deniqiie Episcopo
vos habere decrevimus. Hoc
;
scoptis.
t..tibus veritatis testes
quautum quielis qiiauturaque exliibebiit liumanitatis,
solio, pnecipiens se ad
[iion facile di.Nero.] autem dicto, surrexit de
duos dies Dominum lau-
aiini et sex lectuluui portari ; ubi per
3 Bomis interea Consul, ex|ileto uiiius
dans, veniamque piaculorum implorans migravit a
mensium circulo, delunctus est : cui successit Leo,
5 seculo
Aprilis T. I
;
34 VITA S. JOANNIS EPISC. NEAPOLITANO
A seculo.Cujus corpus curavenerationeDominus Joan- pliiir, vixisse annos, sex ineuses decem, ct concessisse
ADCT. JOANNB nes in ecclcsia S. Januarii, sepelivit Serj>ius item ; pririlegium de piscnlione in mari Sipontino, anno se-
DIAC. EX MS.
Consul, animatus ex professione quani Tiberius Epi- cumlo, mense ^Jprilis, Indiclione xiii; erqo uniio
scopus fecit, Apocriii:)rios suos Roniam destinans, ncccxxxv ; cui si addaiitur quint/ne anni ptus minus
obnixius Joannem Electum inlhnMiizLiri pos'ulavit. et aliqnot inenses, vitletur vijcissc iisque ad jinein anni
Sed Dominus Gregorius Papa Romulcus tam diu li 810 nut sequeiitem 841.
e1 aw/oriltUe NitlKirdus, nepos Caroli niaijni, deilissen-
hnjusniorii pelitioneni distulit, quoatlusque, inis-^a g iii liltro
Grfgorii Iv
Popx legatiune, canoniceinve-itigaret.ncPontificalem sub- sionibits jilioritin Ludovici Pii, quibuschin vivebat, ad
riperet Sedem. Atubi Clericorum et hicorum .^imul- annum 843 isln as.irrit : Mauri a Sigenolfo, fratre Si-
que ipsius Uucis jusjurandi satisfactionem accepit, gehardi, sibi caussa subsidii iiidiicti, Beneventiiin
quod iiec Sedem voluntate accepisset vel invasisset, invadiint.
cotisfifiiitnr nec aliquid contra Tiberiiim sed pro Tiberio egis.^set, ii /;iti^ est (iregurius iv, vionnns aitno 84 i civca "X^
Episcopus. et, ut ipse confessus estcorainomnibus, muliaoi bona Januurii; ut ea legatio sallein aiino 843 contiijeril.
periclitanti impendere studuisset; illico accersitum i Kalendis Aprilis, pridie Paschatis aniio 853, iit
Pontificali infiila decuravit. supra vslensitm.
5 Porro factiis Episcopus, quantum et qualem se
exceVit
tihits,
virtii-
maxime
exhibebat, nulla carnis lingua poterit enarrare : iiam ALIA YITA
hitmilitate oiiiniasefaiiebatomuibus, ut omnes lucrifaceret. Se-
el caritafe nes reverebatur ut patres, juvenes diligebat ut fra-
Auctore Jtianne Ecclesix Neapol. Cimeliardia,
;
tres, niilli uiiquam maluiii pro maln reddebat, nenii-
e.x MS. coiUce ejiistlem Ecclesix.
nem nisi pro suis crirainibus inirepabat. Quem PR.EFATIO.
mcerentem non consolatus est? Cum quo infirmante
non iiifirmatus esff Sic praeerat cunclis.ut ipse ma- Vjuin quadam die, bouie memoriai a Bernardus Ar-
gis videretur subjectus. Siefuit secuudura Apostolum chiepi^copus {cujiis aniiuam |)ossideat paradisus) me- j
Pontifex , ut etiam testimonium foris haberet non ; cum, tauquam cum perfamiliari ac siibdito, in sii.i
"
1 Tim. 3, euim nisi pius, nisi justiis, nisi sanctus per omnia consistoriu haberet de diviiiis colloquium ; de corpo- .Siiggeretife
videbatur. Quorsum ista? luimquiilnam tanti suiiius ribus sauctis, quai hactenus in ecclesia Neapolitana Arc/iiepiscopo
ingenii ut laudes ejus exprimere valearaus? Exci- collocatafuerunt, inspir.jiie diviua clementia, con- Bnnardo,
ditne nos professos esse. paruniper posse de eo ef- tigit sermonera liaberi. Interquie raeiiiiiiiiniis esse
fari : Quid ergo? Accingamur ad alia; et liaic, quia venerabile corpus S. lo.innis, Episcopi ejusdem Ec-
sunt eininentissima, reliiiquamus. clesiae, qui ad Acquarulani vulgariter niinciipaliir;
l>
Ad sanctum igitur Chrisma conficiendum fecit quod corpus sanctum collucatiiinfuisse dicilui- ab aii-
Fleri jitbef unam deauraiain atupullam, in cujus labiis nomen tiquo, iii sepulcro, quod est aute parvum ustiuin ip-
vasa sacra ; siiuin descripsit : acquisivit autem thymiateria ex sius ecclesia'. in quoimago sua depicta videtiir, tiuitc
auro fabrefacti operis, similique labore auream ope- veio in altari, quod juxla portara, qu;i itur ad ecrle-
ratus est Crucem : rodices vero manu propria uti- siam S. Joannis ad funtes, qiiud altare Trinitatis vu-
corpora Epi
Corpora quoque suorum pra;-
les et pkires descripsit. catiir, est firmilercollocatum. Et cum Vita ejus, et
scoporiim er C/ironica
lerat
decessorum de sepulcris, in qiiibus jacuerunt. leva- qualiter luerit Episcopatum assuiuptus, et in eo
;id
: Jnaiiitis
vit; et in ecclesia Stepliania sigilhitiin collucans, laudabiliter conversauis, in Chronica haberetur aii Dificotii.
aptavit unicuique arcuatum tumuluiu, ac desuper tiiiua; nec tanien Legenda, quoe ad lionoreni ejus in
eoruin elflgies depinxit. sua legeretur, scripfa aliquatenus appare-
festivitate
7 Decurrentibus istis, ut prajlibavimus, Dominus ret. Bernaidus Archiepiscopus, se pi'o
dixit diclus
Joannes Episcopus, vir totiiis sanctitatis, sensit sibi bono habere, si Legenda ipsius Sanctissiini Joaiinis
diein adesse solutionis, quo sui nominis gratiam sus- ab aliquu dictaretur et scriberetur, assunipta inate-
pic mori'ur :
ciperet gaudebat eniin quod brevi temporis spatio
:
ria et fornia de Chroiiica supradicta qnod ip,-e pio- ; .wijisi/ I ifam
dissolutiis, finem daret suo certamini, et multo me- S. Joiiiinis.
po.^.uerat facere, nisi liiisset morte prasvenliis, Niiuc
lius esset cum Christo iii perpetuum. Septem ipio- quiaquoil tautoPalri boniim et utile visum fuit, iiiilii
quediebusvi infirmitatis detenlns, sedulus in ora- necessarium debuit magis videri; idcirco ego Jo;iii- Joomiex Ci-
tione excubans, gratias referebat Dcmino. Quibus nes Cimeliarcba, licetomiiiuiiiCleriruriiin minimus, vieiiaidia.
tran.sactis
i requievit in pace. Luxit plane populiis secutus voluntatein et allectum pr.ediiti Dumiiii niei F
sepclifur ;
cunctus, tanto orbatus Pastore sed exiiUavit cbo- : Arcliiepiscopi, invncatu diviiio Jesu Christu ;iu;vilio,
rus Angelorum, quod raunicipem suuni in coelis sus- eodem S. Jciaune sufi"ragaiite, non ad jaclaiitiaiii, sed
cepit. lusigiies ejusexequias uterque sexus et :etas ad revereutiam et dcvotiouem ipsius, curavi, jiru
usquitad basilicam S. Jaiiuarii deducentes, ofliciali- posse mei p;irvi ingenii, vilam et couversatiunem ct
ter collocarunt. mortem suam (juxtaquudiu Chroiiira repcri) ad hu-
norem Ecclesi;e Neapolitana; et Capituli compilare.
ANNOTATA.
ANNOTATA.
a lii Actis Tiberii immeilinte iinte iib ipso relatis.
b AiitomiisSummiiiile, lili.i Nisloriin Meaiiuliianir
a Bernardus vitii (uiietus diciiiir anno lillS, teit'ii
paij. 419, siaiuil 16 Consulem seii Dacem Bonum ]\'onas Oclobris.
el jlliiim Inijtts Leoiiem, 17.
h Quare ad Acquarolam vocelur, uit nesciri Chiocca-
c Oniiilitur Andreas Coiisiil m /JisloriaSummontii, rellvs; forte ex famiha; cognomme, vel habitationis
et a Cimeliiuclia in nlteia Ftta, cum omnibus qux lucn conjicil Carocciolus. Qitidsi in loco liujits appella-
tiiic nuinero iiarrantiir.
tiouis sepultus, inde cuqnominatus sit, et Itoc cuqnomento
d Uo^tis feminine pi-o exertitu acciijilur ej- vulgaris
distinctus a Joanne i.
limiux iiliolismo . que.m etiam ainul Francos iiivenias
usilatuin, iiuibiis Ont signilicat e.rerciluni, vel ejuspar-
lem. vitj: historia
e Moriiw Lmlovico Pio, anno »49, die 20 Jiinii,
successit Lotharius seiiior liliiis, potissiinuin in Italio, JLgilurex infiniis parentibns procreatus, paiiperHm
iliidem anno 823 Imperalor coronatiis. cucurritpueritiam. Cum autem i\'atiis iiatipi-
adolevit, nou (si' ut rihus parcii-
f Sicliardus (licilur, in Clironico Benevenlaiio S. So- illa 3etas exigii) mundi secutus est illecebras, seil ma- fihis.
gis
: , :
PRIMA APRILIS. :JS
gis elepit, se praeoeptoriini suljrlere mandatis; qua- nibus, condemnatio. Hujus professionis, r|uam pro
tenuslittensimbutus,soli Domino sciretvaeare. Non coram Deo
illo feci et oranibus poteslatibus, verita- ALXT. 10.
enini liberaliiim artium, seri rlivina. dnctrinre r|ua!si- tis testes vos habere rlecrevi. Hoc jam rlicto surrexit ClllELIABCnA.
vit magistros :
et Deo offerre cupiebat. Cii-
totum .-.e
de solio, i.r»cipi-ms se ad lectubim portari; uhi per
jns desiderium Dominus misencorditer adimplere dies duos Dominum Inudans, veniampi.iculorum iin-
dignatus cst nam divinaj doctrinjE eruditnr pra^cla- plorans, migravit a seculo
;
cujus corpus cum vene- eum a morte
:
sacrfiqiit
rns eflulsit praisertim sic scribere novit, ut ex of-
; ratione U. Joannes in ecclesiaS. Januarii sepelivit. hone.ite
(tnctrina ficio ci-pnriTnen acciperet, et ab omnihus Joannes 5 Sergius itaque animatus ex professione, quam sepelit :
eruflUus, Pedes qnoque ejus raroplateam at-
Scrilja vocaretiir. heatus Tiberius Episcopns fccit. apocrisiarios Ro-
titernnt. Simplicitatem columbai ciim serpentis pru- mam suos ilesiinans, obnixius B. Joannem Electnm
dcutia semper in corde retinuit. Pro convitiis, non inthronizari postulavit. Sed Doniinu.sGregorius Papa
mnlum .... Grefjono
hujus petilionem distulit, qucad a
seil obedientiam exhibebat !>...„..„...> . .1:.. 1...: .-.:_ ,. '
; : ac per hoc oni- Romaniis tam diii .
Papa IV
nibiis duhis, omnibns carus, nutu coelesti ad Diaco- missa lcgalione canonice investigaret, an pontifica-
n;itus promotiis est liotiorem. lem subriperet Serjem. At ubi clericorura et laico-
3 In corile vero illius eadem patientia. eadem per- rum, simulque ipsiu^ Ducis jurisjurandi satisfactio-
ordivntnr severahatsimplicitas dolens magis Clerirornm
;
quam nera accepit quoii iiec Sedem volimtarie invasisset,
Piat:oiiiis :
suaconvitia; maxime ex caplivitafc Tiberii Episcopi nec aliquid contra Tiberium, sed pro Tiherio egisset.
decessoris sui, ita ut jegrotaret, afflictiis est. Prse- et (ut ipse confessus est coram omnibus multa e; constituilur
)
dictus enim Tiberins Rpiscopus captus est a Bono, bona periclitanti Episcopus :
impenderestuduisset ; illico .accer-
ob caplivita-
tem Tiherii
Consnle r-ivitatis, qiii cruifra Dei Ecclesi:im, ad cu- situm pontificali|euni infula ilecoravif. Purro factus
Ep. dolet : muliim perditionis siiae, coepit mala peragere cui : Episcopiis, qiiantum et qualem se exhihebat, nulla
cum idem Tiberius obsistere non dnbitaret, eligens carnis lingua poterit enarrare. Kam omnia se facie-
tr-rreni magis quam ctelestis iram incurrere Judicis; hat omnihus. ut omnes lucrifaceret Christo. Senes
ei jiigiterexamencommiiiabaturdivinum. Qui Bonus reverebatur ut patres; juvenes diligehat ut fratres :
Consul, injecta manu
eum.comprehenditeumdera: in nulli u;iiqnam malurn pro nialo reddehat, neminem
atqne carceralibns tenehris religatnm, arcte in pane nisi pro suis criminibus increpabat. Qnem mceren-
et :V|Ua macerah:rt eumdem. Et cum sic affligeret exceUit in
tem non est consolatus? Sic pra-erat cunctis, ut ipse
virlutHms.
eiim, jussit cnnctos terquequaterquecongregari Cle- magis videretur siibjectus. Sic fuit secundum Apos-
ricos, ut illi S. Joannem Electum prreberent. Hic tolum Pontifes, ut et testimonium aforis haberet.
autem snlus, multis conanlibns assumere imo inva- Non enim nisi pius, nisi justus, nisi sanctus per om-
dere eamdem Sedem, absens et contrarius ibat. Ad nia videbatur.
ulrimum multis afTectus convitiis, adiluctns est ante 6 Qiiorsura ista? Numquid nos tanti sumus inge-
Bonuin Coiisulem qui leroci pectore. ore garrulo,
; nii, ut laudes ejus exprimere valeamiis? Exciditne,
Cijepit fortiter comminari, et post paulimi furiis exa- nos professos ,
perparum posse de eo effari? Quid
gitatus juravit, non alium quam ipsum Electum fa- ergo? Accingaraur ad alia; et Iia?c, qiiK siint notis-
cere. At illecontradicendo rdamabat; Pra'sijle meo sima. relinquamus. Ad sanctum ergo Chrisma con-
conflcil aurea
vivo, non ero Sedis invasor. Unde Duxvalde iratus, ficiendura fecit unani de auro ampuILim, in cujus l.a- ornamenla
per senlentiain jnssit eumdem Tiberiuni jugnlari, et biisnoraen suuni rlescripsit. Acquisivit et duo thu- ccctesiA-
nc occidatur,
totius Episcopii servospossessionesque infiscari, nisi ribula. ex auro fahrefacti operis similique labore :
ugit cuiii
Boiio Ditce,
acqiiiesceret sihi. Tnnc B. Joannes, iindiqne angus- operatus est Crucem. Codices vero raanu propria
corpora
tiatns. niente per varia rlncehatur ; liinc formidans, utiles et plures descripsit. Corpora quoque suorum
Episcnporum
de I'i"Bsulisnece pontificatiisque clade, creleste exa- priedecessorum. de sepulcris in quibus jacuere, le- etevat :
nieii. illinc Apostolicam sentenliam, et popiili infa- vavit ; et in ecclesia Stephaniae sigillatim collocans,
malionera. Sed ubi respectu misericnnliae maluit hu- .Tpfavit unicnique arcuatum turaulum , ac desuper
maniini qnam divinum suhire detrimentnm, ait ad eorum effigies rlepinxit.
Consulem; Si jurejurando sancire volueris, ut licen- 7 In eo denique feinpore a Theophilo mortuo
ef peniiillit
ti;im habeam ingrediendi ad Tiberium Episcopiim, filioque ejiis Micliaele imperante . multa; naves Sa- Saraceut
se cHr}i Epi- et iion eum extrahas de suo Episcopio. nec qnamlibet racenorum latrocinari cieperunt per Italiam inttio rtcti.
scopiim . in;icn!:iiii facias corpori suo, licet ;id periculum cnpi- Tunc Sergius Consul. una cum Nohihbus Ne:ipoIita-
tis niei, priebeho consensum. Hac promissione per- nis, .Amalpliitanis, Cajetanisque, non in muliitudine
eepta electus est, et sublim;itus. Tiherir* autem Epi- populorura, sed in misericordia Doniini et hujus
sco|ioc|uantum qnietis, quantutnquecxliibehathuma- Episciipi precihus confisus , belliim cum eis est
nitatis, non est nostrae facultalis evolvere. Bonus aggressus ; qnibus Saracenis devicfis.Domino prote-
interea Criusul, expleto unius anni et sex mensium gente, celeriter triumph;ivit. Et quia illorura paga
circulo, rlefnnr',lus est ; cui successit Leo filius ejus. norum victoriam hahuit, et efiam Ismaelitarum qui
4 His ila peractis. Tiherio Episcopo, in pra-dicta Licosae hahitabant; m.agnus exercifus Panormifano- postea aucti
cuslodia po-iito. appropinquavit ultiroa ilies. Qui rum Saracenorum adveniens, castelliim Misenacium noviis copiis.
a Tiherio prirlie qu;jm raoreretur, residensin pontificali Calhe- comprehendit : ac deinde Africani, in forti brachio
Jiriftie viortis
dra, de li. Joanne Electri talem sermon^m
ad fecit omnem lianc regionem devastare cupientes , Ro-
laiiftiiliir :
populura. Scitis, Frafres carissimi, quia peccatorum mara supervenere; atque accelerato de coelo ju-
niole oppressus, jiisfo jurlicio hominihus absque rai- dicio. b ecclesiam Apostolorum, et cuncta qiis e.x-
sericorrlia traditiis sum. Sed Doniinus, qui abducit frinsecus epeivnint, lugemla pernicie et liorriliili
ad inferos trihubitionis el rediicif , quiqiie cum tent.a- captivitaie rliripuerunt. Idcirco inotus Lotharius
tioiie proventum f;icif, ad sustinendum ;
peri^iisit Rex, feroiem Fr.nicorura popnhim contra eos raisit
Colliario
pra,>sentemflIium!nenni,Dnminiini Joanneni.no.stram rjui celcriter properantes, eos usque Cajetam sunt
Imticr.
ingredi Seileni, qnatenus liaberem inaxinne tribii!:i- persecuti. Hi aiitem Saraceni soliiam mohentes ,
Fraiicos tloto
tionis solatium. Idcoiine nolunius vestram l;itere ca- stropham, in locis angustis et arduo coUe nonnullos sitpcrant :
1'ilalem. qnia de fanta quam erga me impeiidit linina- aud:ieiores absconrlerunt. Franci vero igi:or:iutes
nifale, etsi omniliiis nieinbris loqnerer, niillatenus calhilit.atem eorura, con:ihaiitur super eos viriliter
illi gratias referre valerem. Tanien quia magis mise- descendere. .\t illi rle latihulo exilientes, irato Deo,
ricordia mea; consolationis, quam prcesumptirine, prinuim percusserunt ipsorum sigiiiferum : quo pe-
meiim, vivo me, Epi^cnpatum assiimpsit, nulla im- renipto, cunctis lerga verteiilihiis, v.alidissiiue occi-
mineat illi, nec a Romana Sede, nec ab aliis liomi- dehantur; et uisi Ca-sarius, filius Sergii Ducis, qui
eum
36 VITA S. JOANNIS EPISC. NEAPOLITANO
ciim navipiis Neapolitiiinritm e( Amalpliilanorum set, .nb ejns vestigiis nnllateniis recessisset. Nam D
ArC. J04NNS venerat, littoreum ciim eis conflictmn cepisset, nul- excitatus a somno, eadem die, id est, quinta feria,
CIURIJAnCIIA. latenus a pc^rsequendo recedebaiit. La-tantes igitur. juxta consuetudinem siiain, remuneratis oinnibus
posl lempcs- Clericis atque p;iuperilins, sanus Dominicam Cccnam
iitpote p.aganissinii. de tanto triumplio, Cajetam ur-
Sahilato
tttlf comptilsi po/tttlo
bem capere minaliantiir : seil Caisarius, pi\eilicti celebravit. Sabbalo autem, sexta liora diei, ad eccle-
, , i r
..
1
ittortturSab-
Sergii filiiis, ex adverso cura ratibus suis in pnrtu siam lajtns processit; ascensonue triliunah, ex inore lato sancto.
ejii.silem civitatis . m.agis custns quam expiignator popuhiin salufavit resalntatus a popnlo, orationem
:
divertens. Domini protectione illis resisteliat. dedit; collecl.aqne oratione super altare spiritum ,
8 Interea Salviitoris omnipotentia, qui hiimili.it exhalavit et tandem per totam noctem in eiclcsia
:
seip.^sos exaltantes. et in suis viribus gloriantes, tem vigilatus est. Postrea autem die, id est, Pascliai, il-
pestivam excitavit procellain in piippes tant;e sii- , luminatis lamp.adibus et cereis, cum iugenti c neo- e
perbii' naurr,agium coniniinantem et perterriti, a ;
pliytornm pompa , prosequente eliani multitiuline
paclis itiitis
Cesario sibi dari pictionein petierunt. quatenus na- populoriim. usque ad sepnicrum deduclus, gloriosain
TccctluiU.
ves ail terram ducerent, el facta serenitate ad sua atque laudabilem sepnlturam adeptus est. Iu qua
citius properarent. Hoc e vestigio nnntiato Sergio eliam usque iu pra^sentem diera iion cessat ventres
Diici, jiissit sub jurejurando fieri , pavens ne
illud fidelium a doloribus sanare. et aliis variis miraculis
navihus terram caperent. Qiio peracto, et se-
allisis coruscare, ;id honorem et laiidem Doraini nostri Jesu
renitate reddita, ire cceperunt. Quibus pelagi vasti- Christi, qui cum Patre et Spirilu sancto vivit et reg-
tatem siibeuntibus, excitavit Dominus Austrum, quo nat in sei-ula secnlorum. Amen Sedit autem B. Joaii-
dispersi atque deinersi paucissimi ex iis ad sedes
,
nes in Episcopatu annis ( septem. et mensibus no- t
proprias remeanint. Eodem quoque anno, supplica- vem, diebus viginti duobus et fuit quadragesimus :
tione hnjus Sergii Ducis, et Principum Longobar- quartus Episcopus Neapohtanus.
dorum, et de consilio ipsius Be.ati Joannis, direxit
Lolharius Iinper.itor filium suum c Ludovicuin, bo- ANNOTATA
nai adoleseentiae jiivenem, propter catervas Sarace-
nlii n iMilo- omnium a Morlutts Theophilus Imper.
norum sub Rege Apulia; roinmor.antes, esl .siiO fitifni niiiii
vicn filio
lAillimii fines depopulantes. Qui adveniens, ccelesti comitatus 84 1 , atit ittiiitim setiiinitia : de co late acliim e.^t 10 Fe-
cocrcciilitr. auxilio, ex illis Isinaelitis triuraphavit et sagaciter : hntafii ad vitiim S. Tlieoilorx eoiijiigis.
veniens, divisione Beneventani et Salernitani Prin- b Aniio 846, Sei-gii ii Papx 3, tit habent Auitales
cipiiin sedata. victnr reversus est. Bertiniani.
9 His ita gestis B. Joanne« Episcopus, vir tntius c Leo Hostiensis lib. \ Chrnniei Casinensis cup. 31
sani-tititis, sensit sibi diem adesse extremum, de quo asserit anno 851 Ludoviciira Iinper. victorem de Saru-
gaudens et exultans , cupiebat dissolvi et esse cum cenis e.Ttitisse 9 Mitii pridie Pentecosics. fueriit anle
Cliristo. Verumtamem et luec, qua; ante flnera suum cntn con.^ensu patris coronatus Jtnperator a Leonc iv
de Beato Paulino Xolano </ viderat, duxi necessario anno 849 imo anno 844 a Sergio n coronatus Rex
;
annectenda. Nam ante diem tertium quam de hoc Lombardorum.
mundo S. Joannes ad Dorainum migraret, retulit d Joannes Diaconus hanc apparitionem Jonnni Epi-
AntcObitvm omnibus Paulinum. An-
suis Clericis, se vidisse S. scopo factain censel his verbis Hic tanta; sanctitatis :
a s. Potilitio gelica dignitate vestitum atque ornatum, totum ni- plenus fuit, ut etiam S. Paulinus Nolanse Sedis
ajtjiitrciilc
voum, totumque sidereum. atque odore roseo reni- Episcopus, sicut in Vita ipsius legitur, eum accer-
visilitlits
S. JOIttltlCSt tentem; favum etiam candidissimum mellis in manu siret,atque evocaret ad Chrisli glori;im intuendara.
tenentem, .ic dicentem sibi : Fr.ater Jonnnes, qnid ReUqtia dc hac apparitione supra di.rimus.
hic facis? Solve vincula t;cdiornm tuorum, .tc veni e Idem Jonnnes Viaconus htvc verbii^ N5ophytorum
ad nos : ha^c enim esca, quain in nianu teneo, ;ipiid pompa prosequenda, habei de jtim dtcto Jnanne i I^pi-
ocrcjiil fanttii nos satis abiindat. Et cuni hoc dixisset, amplexus scopo. An Neapolilanorum ponipa legendutn?
est eum, et immisit in os partem f;ivi illius ciijus : f Imo novem potius : alii undecim hahent, ut supra
dulcejinem atque odorera ita S. Joannes concupisse diximus.
se dixit, ut si sibi in ip.sa revelatione possibile fuis-
DE SANGTO HUGONE
Episcopo Gratianopolitano in Gallia.
ANNO iUnstres viron, qui cximio sanctitatis sphwlore sitprcmo regiyniiic siiccesscrant, vita functis; .substitutns
ucxsxii.
Iutfv fiivulo Clirifli 'S.i et xii floniennit, cenacri putcst cst circaannum Christi mcx qiiiiitus Curthnsiaiwrum
S. HiKjn, Episcopus Gritti(ino])uli;anm inDelphi- Prior Guigo, morluus anno xxxvii supra millesimum
'Ictliptis ril.r.
naln superiore; famUiuris S.- Bnmoni CurthuHX centesimum; adeoque ayperfuit.annis sotum quinque post amicUia
vum Giiifjone
futidutori, ftS. Bcrnardo Abbati Claravaiiensi. Naltis obilum S. Hugonis, cui sunctissijna sempcr fuit amici- Carthusunin.
estS. Iltigo anno Chnali mliii, Episcopus ordinatus tia conjunetus. Qua autem dilcctinne utrnuiquf ample-
anno MLXXX, cuvt ferme anitortnn essel viffinti seytem, xus fuerit S. Bcrnardus Claravallcusis, cxiilical in
ul infra in fiia ninn, 5 legitur. Ad Doniimmt miijravit hujus fita Ganfrcdus mnnachus his verbi.\ : Cuni jarn
lipiscnjioltis.
anno a^taiia sux lAXX, coniiecrationis in Episcoptnn \M, Dei famulus Beniardus aliquot in Clarav.tlle annos ambo invmtu-
Chrisli ucii.\\n, Kalcndis Aprilis, sexta untc Domini- peregisset, subiit animum ejiis, ut S. Ilugonem Gra-
cam Palmarnm feria, uli infra num. 33 lcgitur. Erat tianopolitanum Episcopum et Carthusient^es Fratres
antius illc. bissextilis, quo cijclo Lunx xii, solis xxi, lil- devotionis gratia vi^itaret. Quein pramlictus Episco-
ti-ris Dominicalibus CB, Pascha celebratum fuit dic x pus tam gratanter et tara reverenter suscepit, (livi-
Aiirilis. Ilicc dc ejus ictate. nam intelligens in ejusdem hospitis visitatiime itrEu-
2 E.cccpit S. Hrunonem anno Episcopalus sni scxto^ sentiam, ut prostratus solo tenus adoraret. Videns
cumque in condenda Carthusia strenue adjuvit : quo ab autem servus Christi Episcopum, .'etate grandaevum,
aitrilititti
prtrstitum
Urbnito n Pontifice Maximo Romam evocato, Carthu- celebrem opinione, sanctitate conspicuum, coram se
sium rexit LanduinuSy primuiS. Bnnionis in Vita re- procidentem, vehementer expavit, ipse quorjue pari-
ligiosa soctus. Hoc alHsque duobuSy qui pro Carthusix ter corruens ante eum : et ita demum susceptus in
osculo
PRIMA APRILIS 37
osniilo pacis, luimilitatem suam tanti viri venera- 5 Nomen S. Hugonis extat variis Faslis sacris ad- D
tioiiecoMfiisam, non sine gravi gRmitu causabntur. scriptnm, tam manu exaratis qunm prtrlo editis. Ex bis AUCTOBE
In cujus pectnre .singularcm ol}(inuit e.\ eo tempore sunt Grevcnvs Molnnns,
ci:i(;o.Ne.
el in auctarin Usunrdi; Muii-
Nomen in
locum, ut fierent deinceps duo illi filii splendoris, rohjcus, Galesinius, Canisiiis : et ex MonaslicLs, Wuin, fasUi.
cor unum ct anima nna , et se invicem IVnerentur Menardus Dorganins. Buceltnus ei lontjiim encomium,
in Cliristn. Sicut enim Regina Saba de S.ilomone te.ruil : Natnlibus Cnnonicorum adsciipsit Conslantinus
testatur, uterqiie sese in aliero longe amplius, qiiam Gliinius in Martijrologio
: Gallirnno ptnribns eum tau-
fama vulgasset, invenisse gratulabatur. Carthusiffl ttttt Sau.i.iaiiis :cum qiiibus omnibus iia celehralur m
quoque a viro reverendissimo Gnigone Priore, et a Martijrotogin Romnno Gratianopnli
: S. Hugonis Epi-
ceteris Fratribus, eodem affectu et eadem venern- scopi, qiii multis annis in solitiidine vitam exegit,
tione, siisceplus est servus Cliri^jti; exultantibus illis et miraculorum gloria clarus migravit ad Dominum.
in gaudio, quia qualem eum per epistolam priusno-
verant, talem invenenint ot prsesentem, EPISTOLl
3 //,rc ibi. Exlanl intvr rpuitnlns S. Bernardi tlnx INNOCENTll II PAP^.
atlilirlnm Gniijonem nitm. H ,/ 12, e.c quibm quilibel,
facile polest nilverlere. tinonlu tunc .lub tlirln Gniijone in
Cliarlnsia vitx sfinctitns et puriias jlorueril.
T entius Episcopus, servus servorum Dei, di-
Al tiuanla lecto filio Guigoni. Priori Carthusiensi. salutem et
Guitjoni aliisijnc Cartliusise majoris manacliis fueril re-
Apostolicam benedictionem. Divinis respondentes
rum oninium, pro Ecclesitr tlefensione, cum S. Huijone
beneficiis, cognita vita ejuN, et auditis qii;e per
commiiiiicaiio, intlicat epistola liorum omnium, anno B. Hugonis merita fiunt miraoulis, supernse m:ijes- Jahei iiiam
Mcxxx iitt Concilinm lotrense pro justilia congregatum, tatis clementiam colbiiid.avimus, " '">''<'"''<'
ambn srribunt et .\rchiepiscopo-
ad Epincopos cum B. Tbomas, Prinr Abbatix S. VictorisParisiensis, c>.
rum, Episcoporiim
./-,j-|. ,- conscribet.
et Cardmalium, atque aliorura
iii Concilio f.s.sr/ cruile.liter ab impiis pro justilia occisns. Epistolx
g
qui nobiscum aderant communicato con«iIio. ipsura
foirensi,
ilirlaib.rc est inscriplio : Dominus et Patribus in inter Sanctos et electos honoriiri praecepimus, et
Christo reverendissirais, Archiepiscopis, Episcopis, diem ejus assuinptionis cum gaudio solenuiter cele-
B et ceteris religiosis personis , in prassentem lociim
brari. Quia igitur ipsius vita, quam pie duxit in cor-
defendendjL' JListitise gratia congregatis, Hugo Ec- pore, et a miraculnrum coruscatio, qua Deus eura a
clesia; Gratiannpolitana»
vocatus Episcopus, et filii facit apud hoinines prajfulgere, tuse niaxirae dilec-
eius;C<artbusiensiumpauperumservusinutilisGuigo, tioni non extant incognita; auctnritate B. Petri et
et qui secum sunt Fratres; agenda cognoscere, cng- nostra tibi m.andamus, quatenus ea qii» tibi super
nita viriliter adimplere, perChristum Dominum nos- hoc nota fueriut, diligenter describendo [losterorura
truni. Oiniltimns ipsam epistolam receusere, Concilio raemori;e tradas ; ut et Deus honnretur in Sancto,
lotrensi inserlnm; tle ipso B. Tlioma aclnri ad xx Au-
et Clerus legens ac populus auiliens gratias agant
tjiisti : cujus Vilam et Marlijrinm a se anno muclxv Domino, atque ipsius intercessinne peccatorum ve-
editum, nobis obtutit Pbilipims Gourrean, tlictte Abba- niain percipere mereantur. Orantes pro vobis, di-
tix Prior. lectos filios nostros Carthiisienses Fratres per te in
4 Erat eo tempore, cnm lotrense Concilium liabere- Domino salutaiuus ac benedicimus. Data Pisis b x
tur, Innocentius ii Papa in Galliis : qni ad Arcbiepi- Kalend Maii.
Mi Iniioceiifio scoiios Remenscm , Potomagensem et Turoneusem, eo-
Pnim rumtiue Suffraijnneos lilleras dedil, titqne ad vinilicanclam
II
Saiicfi'1 ad-
ANNOTATA.
dicli Prioris necem ineitavit. Hnic Ponlifici opiime in-
schliifur
S. Uwjii, notuerat Guigonis et aliorum Carllnisiensium sancli a Videlur Guigo volnisiie miracuta traclalu singulari
mores alque virlutes, et intima animorum conjunclio describere, cnm ta in tiac Vita non attingat : sed eornm
cum S. Hugone quem anno: sui Ponlificalus terlio pie necdum vestigium reperimus.
ac sancle mortuum, anno dein Ponlificatus quinto Sanc- b Anno 1134.
tiirnni cataloijn adscripsil in concilioPisano,annoCbrisli
McxxMv : uti indical in epistola, Pisis scripta x ealen- VITA
das Maii, ad Giiigonem Ciirlliiisix Priorem: buic man-
Anctore Gvigone, Priorc Carthiisiensi, coxvo.
tlans, ut vitam ac miracula S. Hugonis diligenter des-
Ex duplici MS. et Surio.
cribere.t. Priore.m prxcepli Apostolici pnrtem explevit
PROLOGUS F
Guitjo, qua res gcstas S. /Ingonis a prima nutivilate
ad olitum n.sqne dcdu.ril ; alteram vcro parlem, quiv ejiis A(l Pontificem Roinanum.
iifam xcribit
coriicantia miracula debebat complecti, non altigtl; mor-
Cuijo, bis et niorte, nl remw, impetlilus ; anno, ut ttuiinus, JJfomino et Patri carissimo, ac reverendissimo, Sc-
mcxxxvi vila fnnctus. Erat antem Guigo . de Castro dis .\pnstnIiL':ePontiflci. Innocentio. Chartusiensium
Valentinensi> dioecesis {verba siinf Petri Snloris lib. 2 pauperum servus inutilis Guigo, perpetuam .saliitem
Vitie Cartbusianx tract. b cap. 1) claris ortus paren- et pacem in Domino, et si quid apud Deum tanti pn-
tibus, ingenio pr;estans, momoria tenax, clarus elo- test peccatnris oi-,atio.
qnio, exhortatione efficacissinuis, litteris secularibus 1 pepercit nostra; vel verecundia; vel impe-
Nnn
et divinismirum in modum eruditus, nec minus con- ritia; .\postol:uus vestri imperiosa dignatio. Sicut
versatione quam dnctrina venerabilis ;
qiii quintus enim liuic opusculo pnBflxffi vestra; Serenitatis indi-
post S. Bruiionein in:ijoris CartbusiiC Prior efiectus, cant B. Pelri auctoritate et vestra mand.as-
litterie.
antecessores siios fama et auctoritate louge pra-ces- tis, ut vitam B. Hugonis, Gratianopolitani Episcopi,
sit, rigorem ordinis observavit ad unguem. I/xc
et noscendam posteris, srriptocommendaremus. Roga-
ibi. Ilnbeinns hanc Vilnni in dnobus codicibus antiguis verant quidem idipsumjam pridi^m cnmplures alii,
optinix nolx in pergaineno, quam eum Suriana edilione sed maxiine non sperneiukc auctorit:itis a Arialdus
a
colliifam noslris anno'ationibns iltnstrainns. Eaindem in et b Hugo, c Mauriennensis et Gratl:mopnlitanus b c
comiiendinm contractam ediilerunl ^'incentiiis Bellova- Episcopi ; e quibiis prinr b.abitu et vita regiilaris,
censis lili. -i.1 speculi HiUurialis ciip. 8, Petrns dc iVa- beati viri in tractaudis ecclesiasticis rebus per tri-
talibus lib. i cap. "i-i.Peirus Dorlitndiis lib. 2 Cliromci ginta fere comes extitit annos; pnsterior vero ex
Cartlnisiensis cnp. 1, Zacbarias Lippelous, Franeisciis nobis monachus, ita ei in ecolesiasticn regimine suc-
Hnrxus, et passim alii Vitarnm bujnsmodi cotlec- cessit, utpropter diutiirnani ac veheraentem infir-
tores. mitatem ipsius, in ejus locura, ipso petente vestra-
que
:
38 VITA S. HUGONIS EP. GRATIANOPOL.
consecra- evitabat et licet duas, priorc defuncta. citius fne-
A i|ue pietate jubente, priusqiinm obiret ipse,
;
ArCTORR Eterpa eos quidcm, quo.< prte longa faniilia- rit sortilus uxores ; nullos t.amen, qnod bis tenipo-
rctm-.
f.lMiOVE. noslra nos ribusetlia,' temporum labe(priEsertim in imtentibus)
ritatc vel couvictu Jatere non |iotprain,
Atictor, ut
otiertiat Papx, impcrilia .«eu verecundia, et qn:c forte non niinus monstro simile ducitur, praeter uxorios cst expertus
etiam in/trma inipeilicli.it carnis iiifirmitas, sufficicnter poterant amplexns. Iilemqne ip.se iievo jam gravis. sanctissi-
ralrtndiite tanto fervore contempsit secnluni;
excusare ad laut;e vero poncUis auctoritatis, ne niu
:
nio moneiite filio,
scriltit.
tire qiiideni pr.T?sumpsiraus; ne dum ei non obedi- ut senectutis iramenior et delicatio consuetudinis,
mus cni totus commissus est mundus. eum odcnde- dnras, qnns Carthusia propter verba 1,-iiiiorum Dei
renins a quo factus est mnndus ; et dum apud liomi- cuslodit,viasaggredi non dubitaverit ubi .vnnis fere :
nes vilamus apud Dcum
iniperitioe confiisioncm, dccem ct octo in tanta sobrietate, tanta vixit luimi- dein monacbo
incurreremus damnationem. Obsecramns autem eos litate, Deo famnlantihus carus,
nt cunctis ibidem Carthusiciisi;
qui liajc legcrint, ne tanti sanctilatcni Patrii , nos- cunct:s balierclur vener.ationedignissimus. Cui viam
tra non solum facundia sed et cogitatioiie longe universa; ciirnis ingressuro (crat qnippe ferme jam
majdrem, ex ista scriptura metiiintrr; et maxime, centenarius) vencrabilis ;ifi'iiit filins, enmqiie pro-
ne piitent, nos, nltra quam sua postulant nierita, priis et inunxit etsacra Communione replevit mani-
no-tris eum .«ermonibus efferre potuisse. Tantnm bus expleloque condigna vener.atione t;im sancto
:
enim abest ut sanctitatis illius magnitudineni plns funere, obitus diem, sicut et matris, eleeraosjnis,
aeqiii> valuerimus, quasi favoriibiliter, extollere ; ut qiioad vixit, celebrem duxitet sacrificiis.
ncc illain ipsam sancta; conversationis ejus pra>ro- 3 Qua; videlicet venerabilis maler ejus, cum post matre
(um
gativam, qnod sine fictiune dicimus, tum propter abscessum viri (pra^ter quem nullum penitns nove- iii iTdibvs
iraperitiam, tnm propter sermonis inopiara, ut erat rat) vellet et ipsacuncta reliuquere quia fcemina- propnis sancte ;
vlventt et
dignura, potuerimus explicare. rum religiosarum rara tunc erant miniasteria, pii
mortua :
filii salubribus instructa monitis, conlinentiEe et
ANNOTATA. eleemosynis, orationibus atque jejuniis, ac reliquis
sanctis operibus in domo propria, quod reliquum
a Arialdus, iii MSS. iw.itris Airaldus, et .Ailardus, er:itimpendit temporis; filios etiam suos, militari-
alibi .\yrardus, e.c moiiacho ct Prinre Cartliufii^ Por- bus streniios actibns, ab immoderatis, i|uantum po-
Virnm, itiarrsis Liigiliincnsis, factiis Episcojius anno terat. frauians excessibus. Cui decumbenti, ea qna
1143. nwrtuus an. 1167. obiit iegritudine, optata filii ade:t pra-sentia; iido-
b Hugo II, cx Prn(esso Carthusix Mtijoris, Episco- raiida tradit mysteria, extrenni non nnilto post se-
piis Grntianopolitanus, dein an. 1153. fuctus Archie- pulturse solvit obsequia; prompta solvens obedien-
liiscnpus Viennensis. tia,quod imperat Deus lege Mosaica, dicens. Ho- Ex. ^O, \1
c Maiirienna, viilgn S. Joannis de Morienne, ad nora patrem tunm et matrem, nt sis longievus siiper
y/rcuin fluvium e mnnte Ciuisn deflnentem, in Ducatu terram. De qna utique terra Psalinista Duinino di- Ps. ni, 6
Sabfiudix, versus Orienleni, distans Gralianopoli XL cere creilitur : Tu es spes mea, portio mea iii lerra
M . P. sed ninntiiius interriijito itinere.
viventiuni. Ha'C .Tutem dicere fuerat solita. qiiod
nh rn ut
Sanctiis prx-
CAPUT I.
dum prifgnans suis eum visum videtur
ferret visceribus, in
S. Hiitjmus parenles, sludia, Canonkalus. sibiper somniura fuerit elegantem creasse parvulum, somnio :
•
quem sistendum Dei conspectibus. Sancti (in qiiibus
C-;..*s:l
um ergir pr.ifati Patris sanctissimi mores et ope- et Beatus erat Petrus) deferebaut in ccelum. Hinc
ra Deo placentia, sufficientem scrmoni adeojpr.-cstent faclum est, e:idem .idnitente, ut discendis npplicare-
m.ateriam, nt non solum nostram, sede' quorumli- tur litteris speribatur enim (nec frustr.a)
: singulii-
bet vincant facundiam carnis cjus tacendara ex ; ris apud Deum gratia futurus ot meriti.
A". IluffO
toto duceremus originem eu quod inditfereuter de : 4 .\mavit auleiu studia litterarum iion mediocri-
bonisbonos, demalisnialos, debonis malos. et Jema- ter : propteretiam in exteras profectus regio-
qii;e mnfjiia pr^di-
(iis rcrfciiiidia
lisbonos,perdiviiiiji!difii inscruIabileinaUitudinem, nes, inulta sustinuit. Inerat quippe iUi, et usque ad
s(m(ia nbsol'
nasci quo^idic nullus ignoret; nec referat aliquid, ultimani senectam inesse non destitit, verecunda vit :
qualibus sit nrtus quisque parentibus, sed qnalibus sobrietas; quie eum et inter suos feliam necessario-
vixerit moribus; nec augraenta conferat meritorum, rum sa'pe cogebat lerre iuopiani ; dum nec amicis,
potentia, divitiis et nobilitate terrena claruisse. si quid eum angebat, pudore victus poteratconfitcri;
C sed biec on iiia pro Cliristo contenipsisse ; cum vi- quo quasi frseno a mullis comprimeliatur illicitis.
deamus et Dominum pauperibus ortuni parentibus, Cum autem a scholis reversus, Valentiie, ubi m.ijo-
et in Apostolis insigniores sumptos ex piscatoribus. ris Canonicus erat ecclesiie, inter secubires ct lubri-
I Cor. 1, '!0
l'nde et lieatus ail Corinthios scribens Paulus ; Vi- cos, juvenis licet, pudibundus demoraretur et so-
dete, inquit, fratres, vocationem vestram ; quia non brius (statuerat enim, sicut ipse dicebat, iib omiii
multi sapientes secundura carnein, non multi poteu- deincejis contaminatione immunem se, Deo juvante,
tes, non multi nobiles; sed qu;e stulta sunt mundi servare) contigit Dominum Ilugonem, Galliarum
elegit Deus, ut confund.'it sapicnles; et infirma mun- oinnium ex priecepto beatie memoriie Gregorii sep- ti
di elegit Deus, ut coufundat fortia : et ignobilia tinii Legatum, ad eamdem veiiire civitatem virum ;
mundi et contemptibilia elegit Deus, et ea qua; non scilicet in ecclesiasticis negotiis strenuum et famo-
sunt, ut ea qua: snnt destrueret ; ut iion glorietur sum, c Ecclesiic Diensis tiinc Pr;esulem, poNtea
oninis caro in conspertu ejus. Vernin i)Uiiniam ii Lugdunensem Arcliiepiscopum. Qui ceriiens juve-
qui de virtutiljus tractavere Sanctorum, eiiam car- neni elegantem vultu, statura procenim; eloquio
tti ttijro Vi
nales inveniunlur non t;uuisse natales; dicainus et temperatum, moribus vereciindnm; edoctusque ,ab
tciit iiicitst
uatits, nos breviter, qnod B. Hug", natione Viilentineusis, eis, qui noverant, ciijus esset eriiditionis etgeiieris;
„ loco juxta a Isarani fluviuni silo, cui Ca>trum no- et, iit erat tam in rebus hum.anis quam divinis inge-
Canoniciis
vum nomen est, parentes Iiabuitet secnndum seculi nii perspicacis, iignoscens in eo inagna qiiiedam fu- ValentlniiS
dignit.atem non infimos, et (quod excellit) sanctit;ilis turEe probitatis et sanctitatis insignia; Iiilariter et adhivrel
pairc cdiiuiie, prffirogativa conspicuos. E quibus pater, Odilo no- afl'abiliter amplex:itns est, rogans ut ad se veniret, Hiigoni,
Lrijnto
mine, praeter :ilia quamplurima, iiuie militari licet suoruni cert.iininum comes futiirus et particeps Ajiostnlico,
iii liabitu laudiibiliier gessit vel liabuit, veritatis et quibus non solum adversus laieos, qui ecclesias, /ipiscoiio
Ciistitatis amator
N'am et raendacia, ingenua
extitit. deiimas ccemeteria sacrilege detinebant; sed et
iic
r)ivn\i.
mentis affectione, Religiosis qiiam plurimis amplius contra Sacerdotes. (luorum vitam inhonesta conju-
gi;i
:
PRIMA APRILIS 39
gia mncnliibant; Simoniacos etiam, qiii cupitlitati vissim.am liostis antiqui impugnationem, rudis et D
cn-cati, sacra profanaque miscebant, pauois juvanti taliuininexpcrtus, incurrit : quffisanctam ipsiiisani- ACCTOnE
bus, acerrimus in^udah;il. QiiOi! ipsc lihenter ampiu- mani, iisijur' ad illani iegriludin^^in, qiia et decubuit
tmt.ortr.
xus est. moiiturus, die noctuque, niinc accius, nunc milius,
infe-^talur
non destitit excruciare. Quia enim sancta; conversa- tentalirme
ANNOTATA. tioiii.-. el illuslrium operi.in iii.-ignibiis meritis, mag- lltfispUemiir,
nam in pnpiilo Dei fiim:im, magn:un fuerat habituius
a Sitprn Valentiam Rlinilano inpnil Isara. ad quem et gloriani : ne forsitan extolleretur, Angelum sa-
•
(7i-/;ii(v( Casfrum novum, uillinc lioc, /cm/mrp Chasleau- tan;e, siciit et beatus Apostolus. qui secoliqiliiz iret, i Cor. 1'!,
nciif liictum. Perjicram /fitm iii Nolis ad Marhjrol. accepit. Sic etiam apiid Prophetam Zacliariain,.lpsu
Zach. i, 5
Bcnrtli.l. Valentiani Ilisp.micam asaigitnt. sacerdoti magno, veri Salvatoris mjslerium pr;efe-
b S.t^.rppurius vii. Papa.. aiite Hilihiirandu.s tlictiis, a dextris.ut adversareturei. Nec
renli, Siitan stabat
creatus H Aprihs an. 1073, miirlus an 108G</iV23 liocmiranduin; cumconditoremetrectoremomnium
Mait. qiinin>criplus est Marlijrot. Rom. Deum, humanii carne ve.stituin, impiis ausibiis ten-
c Diensis Episcopus crealns esl Hugo (/n. 1073, iic tare pra!surapserit;etpostremo, ostensis totiusmun-
trjnslatus atl Arcliiepiscopatum Luijtlniiensemaii. 1092. di regnis cuin su:i gloria. Ha-c. inquiens, omniatibi
Est sitn urbs iu meditullw Delpltmutus, Valentiu dis- dabo, si pru.striitus nduraveris me. idololafriie etiam
tans diei itinere. scelus persuadereconatus fuerit. Sicut ergo ipsi Do-
niino iniredibili pritsumptione idololatriam. sic et
CAPUT II.
ejus servosuggerebat viperea machinationo hlasphe-
Episcopits Graliunopolilanus susceplus. miani : scilicet ut de Deo, vel de his qua; ad Deum
pertinent, aliquid cogitaret iniligniim. Sed sicut a
xVlilnanto dcliinc temporis exact» spatio, idem Domiiio. sic. er dem juvante, ab ejiis servo victus et
Legatiis apurl Avenionem, non ignnbilem Provincia; conliisns abscessit.
civitatem, granile celebravit a Conciliuni, in quo 7 Cum igitur impucniifiunem, nt diximus, insus-
nuilta ad Uei honorem et Ecclesi?; utilitatem pra;- picabilem sensisset hosiis antiqni: repiitans ne fnrte
conio digna patravit. Ad hoc Conciliuni, Ejiiscopo indignatus adversum se fuisspt Doniinn^, qucd eli-
carentes et Episcopum qiiierentes, Gratianopolitani genfibus se cesseratvel invifus; electioni in sefactse
venere Canonici: compertoque prajfatum juvenem abrenuntiare modis omnibus delilicravit, et sacras
conventui interesse priesenti, petierunt suppliciter, adniinistriitiones, quibus indies se magis ac magis
sntlVagante Concilio, ab ejus venerabili Palrono, cui deputabat indignum, nullo pacto contingere. Quam
Prlitus in grata' ofliciuni societatis exhibebat, ut liunc sibi da- deliberatinnem,utputabaf, saluberriinam, simuliuin
Ejiiscujnnn
ret sine dilatione Episcopum. Quibus ille protinus ijisii tentatione, abimo corde lacrymis prnfusis.itque
gratulabundus as.sensit, tum dilecti comitis gaurtens suspiriis, ei, qiii se diixerat, festinavit oslendere. At
honoriijus, tum Ecclesise favens profectibus, cujus ille dcfectu ejus. etnimio (quamquam a religiuuepro-
etiam sacris otficiis fiitiirum non duliitabat opportu- fecto) timore, ex parte interim rationabili respon-
num. At vero ille, repentino timoi-e concussis ab sione sediito. ad nienioratuni Papam pergere, et quid-
imo visceribiis, toto rcniti corpore, magnisqne cla- quid ejtis angebat aiiimum (utpote Christi Vicarin)
?ain ittdicans
mare vocibus; el sese a^tate, scicitia, et postremo totum revelare suasit. Qiiod ciimhiiniiliterdevofeque stimnio Ponti-
nioribus et vitatantis mysteriis imparein cwpit affir- fecis.-et, fanta consolationis ab ejus oresagina per- /ici tittcratur.
inare; nec ullateiius pati, in sua; salutis periculiim, fiisus esf, tantiimque erga se diiectirnis expertus
siia vilitate officia veneranda foedari. Quam utique aflectum nt de hac ipsa, qua' indesperati-.nemenm
;
de se sententiam, piofuiidissima liuinilitate concep- pene compulerat, tentatinnegaiidere. et felicicrisin-
tain.usque ad fincin non exuit semper eiiim, in : super spei materiaii' sumere cogeretiir. Dnciiit eiiim
qnantiscumque sanctitatis et boiioriim pnfectibus beiifus Papa, utpote in rebus his nec ruilis nec in-
Jini InniiiHUt-
o[)erum, iiiiitileni >e servura et Poiilificatus adininis- expertus, iirg'iere Dnmintim et castigare qiios dili-
lc diit icfii- tratioiie indigiuim proteslari iion erubuit : seinper- git. et nmnem filiiim flagellare quem recipit : et
gil.
que ad depoiiendum. sicut cx con.seqnentibcs lique- ideo quaiito durius cordi ejiis iniposuerat flagellum,
bil, pariitus fuit. Vir autem profiindi consilii, qui tanto evidentius paternffi in eum dedisse dilectionis
lira'dictis eum concesserat Clericis ; etsi gaudebat, indicinm. Prtosensisse etiam jam jamque diabolum,
quod in hac ;elate et habitu (eiat enim habitu secu- qiiantiiper eum ipse damna passiirus, quanta Dei
laiiflcni jirr-
siiiistin ttd-
iaris. et iiiinocuni ferme \ iginti septeni) houores non pnpulns virlulis foret incremeuta siimpturus et id- :
tiiitlif : modo non ap.iieteret iiulebitos, sed et repudiitret circo omnes inveteratae malignitatis insumeie coiia-
oblatos ; cu^pit tameu, rationabili qua pollebat facuii- tus, ut a sacris eum quoquo modo deterrere possit
diii, ejus erigere trepidatiunem, solari vereciindiani, otficiis; perinittente Deo, ad ipsius quideui igiiomi-
frangere pertinaciam ; asserens, in tahbus vel sub- niiim et pa'nain. ad hujus autem coronam et glo-
eundis vei jioitiindis oiieribus, ron de siia qiiem- riam.
quaiu virtute, sed de Dei potius debere benignitiite 8 Hujiismodi sermonibus, et veritate plenis et
priesumere; a quo deberet sperare boniiin quod dee- aucloritate robnratis, non quidem tenuitionepenitus
rat; ct ad (|iiein r€ferre quidquid acceperat. Hiijus extinctii, sed t.anien consolatiouu suscepta, aiiiin-
itaquK et ceteroruni. qui iiilcraut. virorum gravium Kqiiior effcctus, consecratiouem ab eodeni post nio-
consoliitionibus fractus atque horiatibus, tandem ali- diciim suscepiiEpiscopalem. Taiitusautein et inipsa
et ab eo con-
quanilu ces.sit electioni. consecratioiie, et tnto illo qiio ibidcm demoratus est secrntur
fi Pneerat autem eo tempore Vieiinen^i Ecclesiie teinpnre, illius viri tanti amor in eum ostensus est Episcopus :
Acchiepiscopus, //Garmundus numine, queni propter ut patenier osteuderetur, divina; in eo gratia; niag-
simoniam. cujus sustinebat infamiam, silii inanus luiiii aliqtmd pra;seiisisse pra-saginm. Sed et comi-
imponere non iidmisit. Cunctis itaque, pra;ter Epi- tissa c Mathildis, habitus quideni ftcminei sed aninii necessaria
piitniiittis itd
procurnn e
tiiiftTittiltittn
scopi. a non sine revereiitiii mcnioraudo Legato per cuncta virilis, qua; reruni humanaruni tunuiltus
Comitissa
fflit Sttininitm sumplis Ordinibus, eodeiu comitiinte profectiis est, atque prophefissa; Delior:e, prudeii- Malliilde.
periciilii. ir.star
''mtilkem .
ut a Sedis AjiostoIiCEe suinmo coiisecraretur Antisti- ter sedare et fortiter nover.at tolerare: in suo Deum
te.Ubi dum. consecrationis stalutum opperiens dieni, venerans famulo, diei consecrationis ejus necessaria
commoraretur; in ipsisquodanimodo divinaj servilii- cuncta subministravit; pastoraleiu. quodiu usnsest,
tis initiis, et in primis sacra; inilitia; tirociiiiis,gra- baculuiu dedit additis Psalmorum secuudum B. Au-
;
custinum
;
«0 VITA S. HUGONIS EP. GR.VTIANOPOL.
A gustinum explanatioiiibus, cum B. Arabrosii volu- lis. Ita niraque sese geri^bat, ut ounctorum imila- D
AUCTORB mine, cujusest titulus, Deoffioiis totoque quodein- : tiorfe pariler et vener.itione dignus existeret. Post
Cl'IGOrtB cogmic <s
CARTlirS. ceps tempnre vixit, timquam veram Di'i lainiiliiin boc oouente, quisesaoraverat,memor:ito Sedis.\pos- nrcgorio mi
siucera devotione spccialilerhonoravit et ooluit, si- tolioie Pra:sule Gregorio soptinio, ad Episcopatiim a "''''' "'' ^pi-
tiens ejus instanter et consiliis oralione scopatum :
instriii ct moiiaslorio, quo fervens infi-averat, ferventior ost
defendi. reversus; ex unius anni studiistanta virtiitis inore-
Hisila noiisolum prospere sed et religiose per- menta reportans, quanta de diuturnfflvita! labnribus
DcpraviUos aoiis.ad susceptam reversus Ecolesiam, invenitCle- vix assolent inulti : pro clauslro eircuinspeclioiiem
tnores in ruiu et popiilum, in divinis nimis riidem et inoompo- habens pervigilera, qiia non tantum sui sensiis oor-
dicpcesi
siluin et sanotarum observationum in tantum in- poris. sed et cogitationes ooinprimeret oordis pro :
repertos.
scinm, ut non solum gradus inferioris Clerici, sed et Abbatejustitiam, a oujiis mandatis iiec prosporisun-
Saoerdotes uxores duoerent, nupti.ispublicc celebra- quampotuit neo adversis abduci pro coiigreg:itione :
rent, emere ao vendere sauctanon lix'sitarent eccle- autem religiosos (quibus, propter ijlud, cum sancto
sias, oblationes,deriinasetoa'nieteri:i laici, eteorum sauclus eris et cum viro innooenle innocens oris, ; ncg. 22, 26
ditioniSacerdotes subditi ijossiderent; usurarii sive carere niimquara voluit) sooios imo totani universa-
foeneratoros injustaex alienis daninis lucra coacer- liter Ecclesiara, quam tam sincera^ dilectionis cora-
varent, nec ob hoc tamen niinus eorum aliqui vel plectebaturaflectu, ut ejus nec adversa necprospe:'a
eoolesias intraient, vel mysteria saorosanota perci- inconcussis posset tolerare visceribus. Nam juxta
perent ; adeo erant onines di^oipliii.T totiiis exper- illiid Apostoli, Quis infirmatur, et ego iion iiifinnoi? - ''" "> 59
tes. Porro sub.^lanlia donuis episcopalis, dissipanti- quis .scandalizalur, et ego non uror? semper Ec-
bus nun tam Episcopis quam tyraunis qui praeces- clesise et lastabalur prosperis et lorqueli:itiir ailver-
serant, pene fuera' tola consumpfa: unde miiltas
ibidem etiamnecessarii victus inopias perplnresper- H In his agebat, et ecce tribus necduin in Epi-
tulit annos; eo quod neo illicilis contraclibus (siout
scopatu, post monasterii reditum, loinpletis annis,
g pluribus mos esl) suas indigentias supplere volebat; adest Miigister /^ Briino; vir religione scienliaque
et mutuare, unde redderet noii habere se cogitans, famosus, honestatis et gravitatis ac totiusmaturiia-
Jiimjim hiborc rainime pra^suniebat. Vermn tot et tanta suscepti tisquasi qiioddamsiiniilai lum. Habebat autemsocios
eiiictiftal. piipuli vitia vel peccata, quanta vigilantia quibusve Magistrum I.anrluinum (qui po^^t eura C:irtliiisi;e .S. Brunonem
pi'a'dicationis et disoiplina; flagellis per.^eoutu^ fue- Priorextitit)duos Slephanos, BurgensemetDiensem, cuin sociis
rit quos ibidem labores, BeniQnc
; quos discursus, quasve (lii c S. Rufi Canonici fuerant, sed desiderio vita; €a:cipi/ :
solicitiidinesinsumpserit; qua; jejunia, quasvigilias,
Abbate faveute, sese conjunxerant) Hu-
solitarias ei, C
qii.ispsalmodias, quos gemitus, quas preces, qiiosque gonem etiara, quem cognomin;diant Capellanum, oo
laci yinarum inibres, ad propiti:indum pro eis Dorai-
quod solus ex eis Sacerdotis fungeretur olfioio; duos
nmn, paiorna pio eis compassione profuderit, non laicos, quos appellamus Conversos, Andreain ctGua-
est nostra; facultatis evolvere. Sed nec, quis ex rinuin. Quffirebant autem locum ttremitica; vitocoii- Jiieat in
tantis hiboribus provencrit fructus. nostris exponi gruum, necdumque repererant. Hac ergo spe, simul coiidcnda
verbis aut potesl autopus est; cum rerura in melius Carthusia :
et suavi sancta; oonversiitionis ejus odore trahente,
manifestamutatio idipsum cernentium evidenter in-
advirum sanotum venerunt. Qiios ille iion soluingra-
gerat ooulis.
tanier sed et reverenter suscepit, tractavil, et voti
conipotes feoit. Ipso namque ccinsulente, juvaiite.
ANNOTATA. comitante, Carthusiie solitudinem intraveruiit atque
extruxerunt. Videratauteraciroa id tempus iiersiun-
a Anno 1080, in quo, ilepasUo Achardo, Gibilinus niuin in eadein solitudine Deura, sua; diynalioni lia-
ficlus est yjrrlalrnsis Arrhirpiscoims.
bitaculum construentem ; stellasetiam septem, duca-
b Guannandus a;»», sedil ali anno 1077 ad 1083. tum sibi pra;st:mtes itineris. Erant vero et hi sep-
c Acla colleijit rt cdidit Ilalire Fraiuisriis Uana tem. Qu:ipropter non istorum tautum, sed et qui
Floiciitiniiis. Pbirima de ea diriintur m rUa S. Jn- sucoesserunt eis, consilia libenter amplexus est, et
selmi Ep. Liicensis, a nabis edita ad iliem 18 MarUi, usque ad raortem Cjrtliusire ludiilatores cousiliisfi-
potissimjim cnp. 2.
vit semper et beneficiis,
12 Licet vero et prius divini amuris tolusarderet
CAPUT 111.
inoendiis; non ;diler tamen ad disciplinio oa'lestis
euin iis vtcit
liuniiltime :
Monaclmlus Ctuinacensis per annuiii. Fre-
e.xeroitia eorum exemplis et fainiliaritate inforbuit; F
qiiens in Carthiisia cum S- Brunone et aliis
quam si fl:imniautiquis faoi plures ciroumptnal alias
conversatio. fntev aljlicliones donum la- ardenles. Eral cum eis, noii iit Doii-inus aiil Episco-
cryinarum. pus, sed ut sooius et frater liunullimus,et:ulciiiiclo-
rum, qiiantum in ipso erat, nbsequia paratissinius
I pse veroinlerim.pennatorum iu Ezeoliiele aiiima- adeo ut vir venerabilis Guilhelmiis, 1'rior tunc
lium, coram sua semper faoie gradieiitium, sedulus
S. Laurentii.postea li S. Tlieofredi Ablias, Magislro
iraitator, seseaute se ponere. et sua vel pericula vel Bruuoni etiam ipse religiosa devotione non iiieilio--
profecius subtili examinatioiie disoutere non
cessa- criter alligatus, U. Hugonis conlubernalis (biiii quippe
bat. Conteraplans itaque suain vel ajtalem,
vel mo- tuno persingulasinhabitabantcellasapiidMagistrum
rum imperfeciionem (in qiiani pra!oipue UMpie ad Brunonein) non leviter conquereretur, quod peiie
mortem mentis ooulos intentos et ipse liabuit etalios omuia, ad liumilitatera spectantia, intra cellani sibi
hahere persuasit) et susoepti pondus officii, necdum
prsriperet officia; et Episcopus non secum, salteni
duobus post consecr.ationem explelis annls, oon-
utsocius, sed potius conversaretur ut famul.is ; noii
temptis omnibus, a Casa; Dei oi'dinis Cluuiaoensis, a S. Jinnione
licere sibi tristis asserens ex servilibus operibus
Fif mfntachus factus est monacbus': ibi quippe majus tiinc ad Episco-
Ctuniacensis
pauper- quidquara attingere, qu;e juxta morem debebantper patuin
: remit-
tatiset humilitalis studium vi,sebatur. Ubi Sancto-
vices efficere, eo sibi cuncta pra-ripiente. Intanlum /itiir :
rura, quorum ibidem aderat eopia, virooum
succen- autem ereinum devolus incolebat et sedulus, ut eum
6US exemplis; eosque suis, quainquam novitius, non
MagisterBruno nonnumquain exire compelleret, Ite,
rainiis ipse siicoeudeus, anuum fecit; cum ceteris diceus, ite ad oves vestras; eisque, quod debetis,
bouis, fum prscipue hurailitate (oujus prje cunctis exolvite. Eo tempore, niagnaj paupertatis et huiiiili-
virtuiibus aectator extitit indefessus) cuiictis
amabi- tatis ardore succensus, voluit equitaturassuascuiic-
tas
:
PRIMA APRILIS. 41
tas veiulere, et diviso paiiperiljus pretio, propriis ipse supercaput ejus,lacrymarum D
ettantam vertici
pedlljus iii proedicatione discurrere. Sed homo pro- infuderit copiam, ut deorsum APCTORE
madefactis capillis,
GCIf.lWE
fundi cnrdis, iVIugister Bruno scilicet, cujusconsiliis etiam rivuli per confitentis ora defluerent. Porromu- CABtllCS.
non aliler qu.im pneceptis iil)l.emperab:it Abbatis, lierum confe^sicnes non minus caute, quam benigne
nonconsensit; timens neapudse forsanextolleretur, suscipiebat nou etiiin in angulis, aut obscuris aut
;
aut a ceteris de singularitale judicaretur Episcopis ;
secretis locis ea.s audire solitus erat; sed potius ubi
aut (qtiiid tlubiuin rioii erat) idipsuin propter aspe- a pltiribus conspici postet et aurcm quidem satis
;
ritatein et inaiiiialitatem itinei'uni consuminare non familiariter applicabat. i culorum auteni in alteram
posset. p;irtem vertebat adspectuii ; audituin sulum, propter
13 Factuin est autem, ut, dum conternptis car- insidias diaboli, liujusmodi negotiis asserens appli-
inler ijraves
nalibus, .spiritualia zelo ferventiore tectaretur, prao candum.
niiniis vigiliis, jejuniis et lcctionibus, orationibus et
(tolores et niedilationibus, el reliquis sacris exercitationibus, ANNOTATA.
tenlallones,
capitis et .•tuniaclii gravissiinam decideret in a;gri-
tudinem, ciijus molcstiis et cruciatibiis, omni fide a Casa-Dei tnonaf.terium in Arreriria, funtialum a
frequcntioribus ec per quadraginta ad
acrioribus, S. Rol>e!to primo iltidem Mbhatt, mortMO anno \ 058
minus quoad vixit, neqiiaquam caruit;atque
aiiiius, liu 24 Apriliii, ad ciijns Acta pUtrn dn itlo monasteria
ita ad illum, cujiis supra nieminimu^, satanae ange- diceiilur. ff^^ion perpcram S. Huijonetn apiJcUat Abba-
lum, quo multiplicius colapliizatus minus extollere- tem Casle^iensem.
tur, alter est additus. Quantum autein his duabus b /ixc [tatius referuntur in Fita S. Brunimis, ad
ionmtationl- afHirtionibui-, tentatioae videlicet et a;gritudine, 6 Oclolrib, tiinc ob .\inceritatem ct antiijuifalem ittus-
bus divints
recrealtir.
taini|uam aurum in fornace, decoctus atque purga- tranda. Libro I Specuti MS. Cnrttiusia: cap. b. dicitur
tus, in spiritualem erga Deum devotionem, etinom- S. Hugocredi socius in scholis fuisse Magistris Bru-
nium atflictorum veram compassionem excreverit; noiiis.
nec ipse adliuc vivens ad plenum, si vellet etiam, c Ernl titm tioc S. Rufi moiiasteriura tul mvros
posset exponere. Quo enim per lisc magis afliigeba- urbis Avenioncnsi-i . sed postea ab Atbiijensibus vasta-
tur, eo vehementius spretis, qus inundi tunt, in tum, dein Vnlentiam transtatum est.
Deum, rerugium verum et unicum.totu» efferebatur, d Monatiterium S. Ttieofredi, a S. Calminio, Duce
voluptatem indo. sicut aiebat, tanto plenioremhau- uirvernorum e.ilructum,sex teucis distatPodio, in cujus
riensatque suaviorem, quanto (uerat angustiampas- est diascesi. Coluntur S. Catminius 19 Augusti, et
sus acerliiorem, jiixta illud Psalmi, Secundum mul- S. Ttieofrediis 18 Auij.
H. 93, 19
titudinem dolorum ineoriiin in corde meo, consola- e Alteritas. vicissitwio. S. Augustinus de Mustca
tiones tua; tetificaverunt animammeam. Hujusraodi tib. 6. Cum adhibentur ea, quse nonnulla, ut ita di-
e alteritatum iii eo ad finem usque non cetsavere cain, alteritate corpus afficiunt.
vicissitudines ; nunc enim
superna totis viribus in f Aliis Galterius et Gualterius.
spiritalibus erectis oculis, gustando et videndo quo-
niam suavis est Dominus, inefTabihbus recreabatur CAPUT IV.
gaudiis; nunc infirmitatis hiiinana; poiidere relapsus Oculorum et aliorutn sensuum ac lingux
ad solita, prioribus nnn vacabat angustiis. Utrobi- Sancta cuslodia.
Gralia lacrij-
que Inciyma; ; ibi pro gaudiu, hic pro tffidio. Quid
marum dona-
pUira? Factai sibi luerant lacryma; sua; panes die ac X rfeJictam suorum oculorura custodiam incredibili
Oculorum
nocte ; noii has illi prospera, non has ^iccabant ad- semper et ubique circunispectione servabat; ita ut, custos diligens
versa vix legere, vix psallere, vix sine his divina cum potentesac nobiles mulieres (juxta illud Apos- non aspexit
;
vuttus fcemi-
meditari. Adeo namqua harum in eo excreveratgr.i- toli, Cui honorem, ) ad colluquiura honorifice hi- narum.
tia, iitfrequenter nec edenti, nisi ('ra;nata;, deessent lariterque frequenter .-usciperet ; niulta corain Rom. 13, 7
multoties enim per has sibi et sociis cunvivium, ina- se diuque tractautium facies penitus non vide-
xime aliquot anlefinemannos, vel ir.^ipediebatur, vel ret. Dicebat enim, cogitationes illicitas diSicilliine
fuscabatur. posse vitari, nisi quis corporis sensus vigilantia
Jer. 9, 21
l'i Habebat quippe lectorem, a quo sanctos codi- multa compresserit intrare autem, secundum Pro-:
ces, quorum non paucos scribi fecerat, et alibi et phetam, mortein per has qua>.i feuestras, et iiigredi F
pr;ecipue sibi mensam legi f,icieb;it, utduplicatis dumos nostras. De qiia etiani coliibenlia sen^uura
etiam mm .ad
ad mensam deliciis sese tuosque saginaret, Cuinqiie lectori de dum vice quadaiu cura religiosisquibusdam colloque-
audiret tegi divinis vel >everilatibus vel miseratiunibus aliquid retur ^inter quos erat vir litteris et puritate conspi-
sacros codices,
occiirrisset insigne, idip.'-um bisautler dicere com- cuus, Duniiuus scilicet Airaldus, Archipresbyter
pelleliat ; per Scrijituram volup-
iiec niora, spiritali tunc ip^ius, nunc Maurieniiensis Episcopus) respou-
ab imo vi^ceribiis, taiitis la-
late gustata, coiicussis dit idein \ir Doinini .\iraldus, passitn se mulieres
cr}'marum infundeb;itur irrigiiis, ut voluptatem ven- adspicere, necearum sibi nocere contuitum;estenim
tris etguituris, et sibi funditus tulleret, etin sociis castissiinus ad quud ille, non a inuliorum tantum,
;
tempcraret. Educti itaque per e.xperienliam comites, scd a virorum quoque vultibus religiosa; mentis
cuin tales moius cernerent iiiiminere, iniiuebant averteiiduin respondit intuituni ; as.-erens (quod ex-
lectori cedere, et aliquantisper a legendo cessare, ut perieutia sua poiest quisque conjicere) per commu-
taliter molestiam liancposseni ad tenipus decliuare. nionem liumanie mutabilil.itis atqiie compassionem
Hanc autem iliviiii muiieris gratiain peccatores, ob tieri, ut afiiictiones conspecti frequenter ad conspi-
aut coutltcn-
confessionem ad euin venientes, vel nuixime seiitie- cientein iiuestimabili velocit-ite pertranseant , et,
'iimpeccata imo ntc viro-
oudiret. bant clementcr enini hus humiiiterqiiu suscipiens,
; veibi gratia, de irato iratus. et de tristi trislis, et nim :
patientissimc audiebat; aliquaiulotiensipse cuinflen de la.-.civiente fiat laMiviciis quas passiones satis :
tibiis, aliqiiandu vero ad lacrynias siii.> eus excitans esse habere quemquam proprias, uon iii se tr.inscii-
fletibus ; qtiod iiiio liquebitsuliicienter exeinplo. Vir bere taliter alienas ; nullius se totius Episcopatus
Deo carus tlauterius, cognumeuto Calnesius, qui
/' sui inulierts, prajter unitis, ita faciein adspexisse,
apudnos in munacliatu diulauilabiliter vixit etubiit, ut ex cun^ideratione vultus. s-i occurrerel, quanam
unicam
solebat relerre; quud cuin in seculo positus, suas ei esset posset aguoscere. Quid hac responsione cas- et
sotam firith-
coiititeretur offeiisas (erat eiiiin in Eccle^ia Gratia- tius? quid circuinspectiuj-Iquidphilosophiaverare- tiam de factc
ferlius ; Taleiu utique se mulieribus
exhibuisse, cas- novtrat.
nopulitaua litleris et Iionore pricclarus/ incubuerit
tissimum
AprUis T. I
;;
42 VITA S. HUGONIS EP. GRATIANOPOL.
tissimuni : talia m liumanis aflectionibus advertisse, mur, quia tamen perComitein beati viri patuit ve-
AVCTOHE sapientissimuni. Ilinc fuit illutl, quod cum tle matre ritas, pei' eniiideiii moiistietur conscquenfer etiam
GDIGONE caritas. Infestissiinus, ut dicluiii est, erat ei adeo ut
CABTIIUS.
raea (i|ua; cum
oo, qiia? voluit, quannliu voluit, locuta
fuei'at) ab eo quwsissem, uli'um eam vakle senecta noii in suisdtimibus. sed aul nobisoum, aut Lugduni
fregis.^^et ;
|)aululum secum pra^meditans. nescio. in- deiuoraretur : ejus quippe civitatis Ecclesia ma-
quit, utrum sit vctus an non. Hiiic et illud, quod mu giiam illi reverentiam. maguumque in suis tribula-
liere quadara, potentia nobililateque priBclara, cujus tionihus praisidium seinper exhibuit, ejusque consi-
jiomen edicero nolumus, iu ejus conspectu, quam liis iii gravioribus uti negotiis pergratuiu liabuit.
morose placuit, luulta loquente ; cum et ipse , qiiod Cum ergo Comite pariter loqueremur,
die qu;ulam de
libuit, respondisset, illaque discessisset : dicerent- ait ipse honain se de salute illius spem gerero; nec
que socii ejus, quos prudentes et religiosos semper assecuturum Deiniisericordiaradesperare, quianiim-
Orat ferventer
haberc curabat, cur non eam corripiiisset, qiiod se quain ant ferveiilius quani pro eo soli- pro Infestissi-
delect.ibiliiis
suamque faciem tam facete tamque lascive poliret tus fnisset ortire. Miranda carilas,_sedet stupenda mo pcrsccu-
torc.
respoiidit ille, iion sine horrore quodam et execra- non miniis humilitas ; quid eiiim caritate plenius
tioue, faciem ejusse penitus nou vidisse. Et quid quidve ;ipud lioraines singulariiis, quam orire non
mirum, qoud faciem illius unius non viderat, qui segnius pro persequente. quam obsequente? Quid
nullam noveraf; Ubi nunc Sacerdotum, ubi |iIurimo- auteni hurailiiis, quani hanc ipsara devotionem non
ruin in sacro liabitu constitutoruin curiosa lascivia, ad sua, sed ad ipsius referre merita; non qune jam
lascivaque curiositas? Attendant hwc et imitentur, es.se .sciret, sed qua: fiitura speraret? Quia igitur
si possunt : non pussunt.
niireuturet revereantur, si certiiui est ab eo niandatum esse irapletum, qiio dici- M,lttll. 5, 44
Sed et qui sanctitatem siue miraculis nihili ducunt; tur, Diligite inimicos vestros, henefacite his, qui
quae nos ideo non magni faciraus, quoniam ah electis oderuntvos, et orate pro persequentibus et caluni'
liiec et reprobis haberi commuuiter scimus, et in niantibus vos; dubitari non licet. assecutuin etiam
niajoribus Patriarchis multisiiue aliis qui Deo valde raercedera qu^ sequitur; ut sitis filii Patris vestri,
placuere Sanctis vel nulla vel pauca reperimus qui : qui in ctelis est, qui solem suuin oriri facit siiper
tanien, ut dicere coeperamus, miracula ijuajrunt, bonos et raalos, etpluit super justoset injustos. Qua
etiam atque etiam considerent, utrum mirahilius ab profecto mercede nihil be:itius, ut et prsecepto nul-
honiine, mortalicarne circumdato, qiiidquaiii debeat lum sublimius. Accedaiit it:ique, qui cordis non ca-
exigi ; et utruni cuiquaiu possit non iiiipossibile vi- rent oculis, ut videantcujus sit meriti, quitalisexe-
deri, per quinquaginta et araplius annos grandera cutor prajcepti, tanti conipos est prajmii.
Hpiscopatuma horaineregi,etprater unius,
qiiolibet 18 De taclu vero vel odoratu, superflue facimus
mgue ppr an- uullius oiuniuo fusmina: faciem sciri. Etcerteeratliaec in odoratu
mentionera quorum alterura. id est. odoratum ad
:
nos 50, mtoto et tactu recle
Episcopatu :
ipsa parum quidem formosa, sed consilii ejus satis Iioc solutn curahat, ut putores propter passiones ce- orilinando
indiga. Et tamen ad ipsius prassentiam, non solum rebri non admitteret alteri vero, id est tactui. et
; accuratus :
e.\ suo, sert etiam ex aliis Episcopatibus, seu pro antequam ordinaretur, in totura valefecerat. Nec ideo
confessione, seu aliis caussis innuraeris, tanto devo- se suosque sensus ab intuitu fceininaruin tain disci-
tius frequentiusque veniebant, quanto sanctiorem plinate fi'a?n.ib.it, quod circa libidinis vitiuin se sen-
cognoverant. tiret infirmiim (quippe qiiem et pra*fatf« tentationis
16 Non autem hunc solum, id est, oculorura sen- atqiie infirinitatis angustia, et ecclesiastica; dispcn-
sum, sed et ceteros oranes siinili diligentia coliibe- sationis miiltiplices cur;E. et maxime assiduum le-
ttures et
tinfjuam bat. Aures namque et linguani cum a ceteris illicitis, gendi, psallendi orandi, meditandi, speculandique
arctefrxnat taraen quam raaxinie ab obtrectationibus fra;nans, divina studium. ad hujusmodi delectationes pone fe-
veritatU
aiebat suiEcere uiiicuique propria peccata; nec esse cerant insensihileni) sed ut sui habitus et officii,
stitdiosissi-
mus. necesse, utalienis, suara vel audiendo conscien- qualem decebat. maturitjitem severitatemque serva-
tiam, vel loquendo conlaniinet linguam. Rumores ret; et coiilra inveferati Iiostis insidias, circumspec-
nec interrogabat, nec facile referebat. Veracem au- tionis infirmioribus . qu« sequerentur, exempla
tera eum fuisse in suis sermonibus,
quo certius. quam monstraret; docens. non debere quemquam dequau-
inimici testimonio probare poterimus! u Guigo Co- talibet pnriuate vel firinitate prffisumere, cum et ho-
nies, ad ea qua; mundi sunl, homo salis idoneus, mo, testante Job. iii eodem statu non perseveret; et Job. 14, :
circa euradem etiam Dei famulum tranquillitatis adversarius rugiendo sicut leo circumiens, quajrat
tempore valde devotus, invictissime pro justitia re- sine cessatione quem devoret : David et Salonem F
sistenti, molestias non parvas nec paucas intulit : pr^ oculispoiiendos, liuorum. qiiia se circa iiiulieres
bis naiiique, ut raulta taceamus, ah eo pro suis est exhibuere liceutius, alter ex sumnia iniiocentia in
excommunicatus excessibus, his eum Episcopalibus adulteiium decidit et homicidium; alter de sapien-
expulit domibus. Itaque cura grande placitum inter tia,qua mortales cunctos excesserat, in servitiitem
eos haberetur, in praesentia b Guidonis Vieunensis usque desipuit idolorum. Desideria porro ventris, et
Archiepiscopi. qui postea Papa Calixtus effectusest, gutturis vir beatus instantia quanta represserit, res non deditus
et vir Dei, juxta illud quod scriptum est, Justus ipsa. tacentibus nobis, certioribus probat indiciis. ventrl aut
Prov. 28, quasi leo confidons absque terrore erit, justitiam ad- namque <julturi.
1
Capitis dolores et stomaohi, his maxime
versus Comitem apert;i contradictione defenderet creati studiis, satis et super satis cuin ab hujusce-
indignatus ille atque iracunJisu facibus inflammatus. raodi nioiistraiit abstinuisse deliciis.
paral.usque, sicut apparuit, quidquid potuis.^et obji-
cei-e, quasi pro gravi crimine iiitulit, diceiis
Audivi :
ANNOTATA.
aliquando a vobis ego, quod verum non erat dici.
Ad ha;c Sanctus Episcopus. coram cunctis qui ade- a Floruerunl isto lemporc Guigo Crassus. Filiiis
rant (aderaut autem diversi ordinis non pauci) in-
Guigonis veteris, qui et Comes Albonensis, et Guigo
terrogavit. utrum se scientera audisset mentitum. Comes Forestensis, de quibus agit .\icolaus Choire-
Tunc quamqiiain iratus quainquam furore reple-
ille,
rius Delphinatus png. 797 nt
lib. 11. quisnam hic
tus, veritatis tamen pondere pressus eum se res- ; avTo'.'o^a<j7[-/(o; Guigo Comes appelietur, ilijudicentalii.
pondit scienter nullateuus audisse mentitum. De b Guitlo, e nobilissima Comilum Burgundix familia,
veriloquio igitur ipsius hoc unum hostis et irati creatus Archiepiscopus anno 1083, dcin Legalus Apos-
sufEciat testimonium. tolicus, Papaelectus est an. 1119, etCallistus ii dwtus
17 Et quamquam digressionis forsitan argua- 7norluus an. 1124.
CAPUT V.
: ::
PRIMA APRILIS.
lorum bona velimus, riffertur materia in praesen-
CAPUT V. tium temporiim faeces invehendi; in quibus curn de- AUCTOBB
Elecmosijns^ far.lx munera
sprela dissidia : : decnre atque eversione honestatis et ;equitatis pecu-
CARTIIU8.
suhldla. Conciones. Auctoritas sumniorum nia templa penetrat, alt.iria maculat, sacerdotia
Ponli/icum dcfensa. venumdat, innocentiam exterrainat, omnia divina
profinaque contaminat?Exa:cant nunc munera ocu-
Itirgiis in
efrrmoxiinis
E
et
leemosvnfc saiip
i)i aliis etiain
fuit et per se diligens exsecutor,
fervidus exlinrtator : exoeptis enira
los sapieiitum, et
diligunt munera,
subvertunt verba justorum: omnes
sequiintiir retributiones : a mini-
flfnidls. domus suse diimtaxat necessitatibiis, cuncta pene, mo usqiie ad maximum omnes a avarifiae student,
qtuti consequi pr'terat, non in Ihesauros rongerehat, Propheta usque ad Sacerdotera cuncti faciunt dolum
posterorutt) vel dissipanda litibus, vel consumenda non deficit de plateis nosfrisusiira et dolus postre- :
luxibus; sed sciens illud Apostoli, Hihrem datorem mo in capite omnium avaritia. et pecunise obediunt
1 Cor. 0, 7 diligit Dnus, distribuit Ifetus egentibus. Denifiiie an- omnia. Sed haec hactenus : non enim ista susce-
nulos aureos et geuimiitos, caliccm etiam similiter pimus.
aureiim vendidit, tempore magnic faniis, borreis de- 21 Ad Dei igitur hominem verba vertamus, qui
fectum minantibus ; et alendis impendit pauperibus. temporaliiim negotiorum litigiosas caussas asterno-
Adjiivabaiit etiam non minime lianc in eo gratiara rum amore non amare, sed tolerare, raagistra pie-
nnn fidnullil potentes et nobiles; qui sancta^ convcrsationis ejus. tate, didicerat. Dicebat enira omni febre molestiora
lit.tlrlones,
clienles, t'/iii-
longe latequesalubritersuaviterquefragrantis, odore sibi placita, modisque omnibus his abrenuntiaturum,
tes. percepto, de rcmotis etiam regionibus, qiiaravis eura si non in hoc Deum se sciret offensurum. Intererat
non vidissent, ob divinam tamen reverentiara bene- autem illis tantumraodo pacis obtentu, maxirae pau-
ficia muKa mittebant. Procul non a mensa fantura perum atque ecclesiarum his etenim noverat gra- :
ejus, sed a totis etiara atriis, histriones tamquara vius motus nocereguerraruni. Ubi vero inexorabilia
vasa perditionis etorgana falsifatis procul miiitares : in aliqiiibus odia et inexpiabiles repererat iras, timc E
clientes, taniqu:im rapinarum et ca;dium et tctius demum fortissime, de Dei fisus auxilio, tofusque in dissidenies
instriimenta crudelitatis : prociil etiam equites, nisi carifatis atque humilitatis solutus affectum, instan- eum carilate
et fiumititate
rari et ipsi raro. respectuque quam maxime n spe- tissime ac devotissime. offensis, pro his qui oflen-
concilifU.
cialis utilitatis. Non enim squum putabat, ecclesia- derant. supplicahat. qiioties sahitis huraans' quasi
rum bona. quae patrimonia sunt «stimanda panpe- ctecatus desiderio, in coenosa se pro talibiis caussis
rum, in aliorum expendi. praesertim malorura, usi- loca projecit ! quoties ad pedes conterapfibilium
bus hominum irao magis seraetipsum, tamquam ex
: efiam personarura diu prostratus jacuit! Nec facile,
paiiperibus imum, graviter accusabat. quod sibi ac imo pene numquam frustrahafur optatis : nara et
sociis de rebus sibi commissis competentem sume- siqui negassent ; non soltim gratis, sed et cum sa-
ret copiam, acnon pofiussustineret ciim paiiperibus tisfactione pcenitentes, otTerebant postea non ro-
et ipse pauper inopiam. Eleeraosynam igitur, ut ganti. qtiod negaverant supplicanti. Tdntara quippe
suadel aVM
eleemosijnas :
dixiraiis, lilienter laciebat; sediile sti.idebat; pro sa- omne genus hominum ei reverenttara deferebat. ut
tisfictioneetiam poenitentibusinjungebat. Hiec nam- Deura graviter offendisse se crederet, quisqiiis ei
que tria priecipue culpas suas emendare cupientibus postulata negasset.
sectand;! prsecipiebat, orationem. jejtmiuui et elee- 22 Fuit etiara praedicator egregius erat qiiippe :
niosynam; non humanam in hoc temeritatem, sed non mediocriter litteratus. Sed et ingenio et memo-
Eva:igelicara sequens auctoritatem. Dicitenim Dorai- ria bene pr;editus erat. inqtiantum raolestia capitis
nus, pessimum diEmoniorum genus ejici non posse, non obtundehat nam et litteras suas ipse dictabat,
:
nisi iii oratione etjejunio. Alibi quoque Pharisteis eas pr;e.sertira quarura ei cura propensior erat. Ideo
t}ux rerbis
Luc. tl, '
loquens, Date, inquit. eleemosynam, et ecce omnia autem pr;edicans quiaquod verbis
facilius suadeb.at,
docet, re ipse
munda sunt vobis. dicebat, operibus ostendebat. Ut enim commissara facit
faciendo prteveniebat Acl,
20 Veriini si scribere velimus.quanta raoderatio- efiicacius instrueret plebera, 1, 1
ne baecipsa propersonis. viribus, affectibus etfaciil- sermonem : sicut et de Domino scripttm est, quia
tatibiis dispensare solitus erat ; quamque sapienfer ca>pit Jesus facere et docere. Instruebat igitur ad
et sobrie res suas in suortim et suos spirit.ales et confessionera, excit.ibat ad poenitenfiam, proniptara
ci.rporales usus, nec non et pauperum sobitia distri- ad ignoscendum divinam monstrando clementiam :
buerit: erit quidem non solum sanctitatis ejus, sed nec quairebat in quo a litteratis quasi sapiens lau-
et solerti;edocunientumevidentissimura ; sed lectoris daretur, sed iiuod ab auditoribus et melius intellige-
debemus vitarefaslidiiira. Illud sane quo p;icto pra;- retur et utiliiis retinerefur. Deitique in tantum au-
terire possumus quin vel breviter attingamus, quod ditores iuterdum prajdicatione ejus moveban-
ejiis
cum frequentissime suorura et alienorura caiissas tur, ut capitalia eti.am aliqui crimina, Deura magis
niundanas etecclesiasticas audiret, ventilaret, terrai- verentes quara horaines, publice ftiterentur quod :
.^liiitcra
respuil : naret ; ctinique in .subditis sibi Clericis per tani pro- sequens declarabit exemplum. Apiid b Vinnaicum
lixum vil» spatiuin toties consecrationes, degrada- castrum, populo mulfo, ad dedicationem ecclesiae el in concione
tiones, reconcili.ationes, pro personarum el ecclesia- congregato, verbum fecit quo in multas lacrymas ad lacrijmas
runi competentibiiscaussisetnecessitatibus, celcbra- audientiuni corda resolvit. Ibi mulieres dua?, qu»
ret manus suas tamen ab omni, secundiim Prophe-
;
(sicut apparuit) ejus verha profundius aure eordis
exciissit raunere. Eo judice, iiulli
ticum pra:conii)ra, imbiber:mf, aitdientihus plttribus scelera confessae
sunt, qua; coraraiserant et posterior quidera quid
. 33, 15 unquam, personas dignitas; nuUi pecuni» profuit ,
:
quanfitas : nulluni paitpertas, nulliira quantacumque dixerit, non satis Itabemus compertum; prior auteni
officiorum sive nataliuni reum fecit extremitas non : suum se prodidit occidisse maritum. Cumque vir Dei
modum, retulit in escara se de- et putilicatn
illi
mitiorem araicus, non duriorem expertus esf inimi- necis exqitireret
disse venenura post qu» jiissit pravsentes ahscede- peccatorum
cus non deargentafam convictis vel confitentibus
:
:
confessionem
imposuit poenitentiam; non lucrosam in placitis de- re, utei ceteri, quod volebant, liberius possent os- ntovet
reliquse
iitforrnplKs fendit ediditve sententiam non considerabat perso- :
tendere. Tanta vero ad confifendura fiiit
"I Jitiliciis,
plebis instantia, ut ne dimidiam quidem
partem ejus,
nam pauperis, non honor.abat vulfum potentis quod :
aiiscultare quiverit
beati viri eo pneclarius illustr:itraerittim. quorarius in tali opere valde licef devota,
vel in praesentibus velinpra-leritis Itabet exeniplura. toleranti:i. Hoc a viro a4ate et sanctit;ite reverendo
Quanta nobis hoc ma- Wilhelmo, S. Theofredi nunc Abbate tunc raonacho,
loco, si laudare coraparatione
nos
,
VITA S. HUGONIS EP. GR.\TIANOPOL.
nos midivimiis. qui beati vii'i per anuos plusquam tum Catholiris et detrimentum Et schismaticis. D
AVCTORB vigiutiromes extitit individuus. certetam idem Petrus, qiiam pater ejus, sancto viro
CUIGONB
CAnxniis.
23 Sed quando nos omnia bona ojus, vel breviter multas olim veneratioues et obsoquia pra^stiterant ;
r-TcellU in tangendo, memoriaB maudare poterimus? Congesse- sed beatus homo in tali negotin, id est, ubi pericli-
omni virtn- rat nanique in illum uuum divina gratia virtutum tabatur justitia, nec amicitia iiecfebatur, nec poten-
tum genere.
ornanienta plurima, quie dispertita per singulos tia terrebatur. Nam et ante .aliquot aunos, cum
plurimos illustres sutilfienter facere |iossent atque Henricus Imperator P;ip.nm Paschalera, cum Cleri- nti olim
conspicuos. Si enim laudatur castitas, quis il!o mun- cis et parte civium. in ecclesia B. Petri nefinda pro- Menricnm
sermonis veritas, quis tmperatoi-em.
dior? si in loquendo cautior? ditione cepisset; et eorum qui secum erant capti,
si Dei caritas, quis ferventior? si pro\iuii, qnis be- pietate victum. ad illicita pacta coegisset; ipse priE
nigninr? si humilitas, quis dejectior? si eleeniosyna, cunctis, ut apud ij Viennam excoramunicaretur, effe
quis largior? si oratio, quis devotior? si lacryma- cit : qua excomrauiiicatione, Ecclesiaj sua? Domino
rum gratia, in quo effusior? si contemplatio, in quo roborante sententiam, tyranni illius in contrai'ium
sublimior ? si tolerantia, quis in tribulaticne fortior? est mutata prosperitas, et Imperiali dignitate pri-
si juslilia, quis districtior? si prudentia. quis cir- vata posteritas. Declinanle igitur persecutiones prie-
cumspectior? si temperantia, quis moderalior? Ve- fati scliismatici Serenitat.e vestra. et Gallias in-
rum eum talis esset ac tantus, ipse tamen, juxta gressa; occurrit Valentiam B. Hugo, cum lacry-
ei
iilud Evangelii, Cum feceritis omnia, dicite, Servi mis rogans et obsecrans (quod et pridem ab ante-
inutiles sumus ; se infructuosum, se semper accu- cessore vestro petierat) ut scilicet cuuctis sarcinis et
sare non cessabat inutilem, qui Episcopi locum oc- honoribus ecclesiasticis absolveretur, et utilior iu
el se inutitem
ten^Km jsli- cuparet, Episcopi lionorificentiam susciperet, Epi- Ecclesia Gratianopolitana Pastor eligeretur : sed iiec
tnat : scopalia bona consumeret. Episcopi vero nec me- tunc quidem impetrare potuit, quod tain efficaciter
rita, nec fructus haberet. Et certe prjesto erant, humiliterque petivit.
quiB possent menti ejus non modo solaraen afferre,
sed et in superbiam, nisi tam solida esset, extollere. ANNOTATA.
jltFdl iii
Ut enim taceamus, quae Clero pariter et plebi per
monnsferiis
constnteniiis, eum bona provenerant, eremus Carthusiie, Cale- a Loco Specialis iv altero nostro MS. legitur Spi-
siensis Abbatia. Exoubiarum eremus, Regularium ritualis, (/uo(/ ct margini iipnd Sininm apponitiim es!.
Canonicorum apud Miserenum et apud S. Georgium b Vinnaicum castrinu, viitgo Vinay oppidum, .sc.t
domus, ipso adnitente coeperant, ipso spiritaliter et M. P. Anloniano cmwltio distans. In attern MS.
ali
corporaliter fovente profecerant, Sed ipse imperfec- lcgitur Insuaicum i'( Surio ailjpcliim est Jusiiaicum.
:
tionem suam, qna nec Apostolus carebat, dicens, c Successit Calixlo ii Honorius ii, anno
Pontifici
m\. 3, 12
Kon quod jam acceperim aut perfectus sim, tautum- \ 124, 14 Deccmb. et oliiil mense Fcbruario anni 1 130.
modo cogilans ; et cum Psalmista dicente. Ut sciam, d Successit jam dictin mense et anno Innocentius ii.
Ps. 38, 5 quid desit mihi ; non quid sibi virtulis adesset, sed Petrus Leonis Homanus, anno 1120 creatus Car~
e
admodum discussione conside-
quid deesset subtili dinalis, Antipapu dictus Anacletus ii, de qiio egimus
rans, Episcopalem sarcinam mojis omnibus exuere 10 Febr. in f^ita S. GuiUclmi etemitx, occasione Gni-
desiderabat qua sententia vel desiderio, sicut in
:
lieimiuhimi Ducis Aguitaiiiie, a S. Bernurdo ab liujus
principio diximus, ab initio suse proraotionis ad schismale ad Innoccnlii ii obedientiam reducli,
mortem usque non caruit. Anicium seu Podium B. Mariw m Arvernia,
f ubi
24 Hac igitur voluntate indies augmenta sumente, Gerarilus Ep. Fngolismensis depositns esl.
Romara legatos et litteras in hoc ipsum ad veneran-
g j^nno 1112, Praeside Guidone Archiep. Viennen.
dje menjoriae Papam Honorium. Sed cum
misit c et valde collaboranle S. Godefreilo Ep. Ambianensi,
legati postulata non impetrassent, irao magis litte-
qui coliiur 8 Novenib.
pvtit o siiinvio ras ad eum consolatorias et ad perseverandum ex-
foiitifice hortatorias accepissent: ipsemet quamvis raorbis ac CAPUT VI
atisolri ttb
senectute g»avatus, spe tamen in posterum quies- Morbus, visitanUbus monita data. Mors,
£jii.Hopi
coudi roboratus euradem Romanura Pontificem
fiiiiclione. ,
sepuUura.
adirecuravit; rogans suppliciter et obtestans, dari
senectuti sua; licentiam quiescendi, et ecclesiEe Gra- x\bhoc tempore coepit indies magis magi«que de-
tianopolitana» meliorem in suum looum Pastorera ficere, morti crebrescentibus molestiis propin- r.
et
subslituendi. Sed nec ipse (quamvis raultas, ut pu- quare. E duobus nainque
Satanae angelis, quos ei ad rcntafione
tabat, justas et anirai et corporis allegaret occa^io col.Tphizandnm. ne extcilleretur, datos supra retuli- tilnsplirmim
nes) impetrare valuit, ut sibi tantum et Deo vacare mus, tentatione videlicet atque infirmitate, alter, id l''>eratur,
permitteretur. Creditum est enira, quod sola aucto- est, tentafio, ita extinctus est, ut
nec vestigiura ejus
ritate et sanct» conversationis exemplo plus posset ullum relinqueretur; alter vero, hoc est, infirmifas,
plebi prodesse subjectse debilis et a-grotus, Tiiorbis magis
quam excrescere quotidianis non cessavit augmentis, do-
af/ligilur :
quivis alius, robustus licet et sanus. Concessis ita- nec illo obeunte. ipse quoque pariter flniretur. Sed
que ceteris qua; petebat, honoratusqne a Summo cum et antea semper verbis et operibus, in ejus beata
Pontifice et consolatus ut potuit, ad propria remea- anima Deum babif:ire, claruerit; tum priecipue in
vit; dimittendi tamen Episcopatum olim conceptum hac infirmitatis afflictione postrema, quis vel quanti
niin deposuitdesiderium. foret meriti, et quam sincero Dominum veneraretur
25 Defuncto aulem d Honorio, cum per tyranni- affectu, et quara vera dilectione in tara diuturna vita
cam et schisraaticom rabieui, non suis meritis sed sua justitiiim veritatemque defeusasset, latere non
t cognatorum et fratrura fultus priesidiis, e Petrus potuit.Nam per ejusdem infirmitatis nimiam violen-
Cmn aliis Leonis adversus vestram innocentiam. qua; beatse
rjcommuni- tiam, deleta vel pertnrbafa est pene tota memoria,
ciit Pcfnim
raemoriij;Honorio successerat, emersisset, atque in ea diimtaxat parte, quie bonis ra.ilisque communis
Ironis Anti- hoc vir Dei certissime comperisset morbis licet, ut ; est, etbonis ad bonos, malis ail malos indifferenter
liiijmin, diximus, et a'tale consumptus; zelo tamen domus usus deservit, localium et temporalinm rernm con-
Dei, cujvs diligebat decorem, perrexit Anicium. ut tinens formas. Ea ergo memori;e parte obliterata
f
eumdem cum aliis Episcopis exconimunicaret scliis- sive confusa, pars illa, qua veritatis et jiistitiae to- seirat sotinn
raatioum. Quae profecto excoramunicatio. propter tiusque divini ciilfus impressa lineis, in hominibus
'"'"'"''"Zi-
auctoritateni tanti viri, contulit multura et profec-
sanctis et Angelis tantura congruit pietatis actibus, 'iuaitiim .•
non
;
PRIMA APRILIS. 4S
non scilum aeque ut prius, verum etiam coniitantior ordinatorem, cura, licet diversis et a diversis dalum D
interdum ferventiorque innotuit : aileo ut Litaniis et Sacerdoliiim, non possit es«e diversum. Indignaba- AUCTOBE
GIIGOXI!
Psalmis pectorisfjue contusionibiis, diebus ac nocti- tur autem in talituis faciliiis et vehementius, quia CABTIIU3.
bus divinffi clementia) aures interpell.inclo religiosis, vel dubitare in his,
blaspliemiam rleputabat.
qui sibi serviebant, onernsus plerumque fieret Fra- 29 Accnrrenlibus etiam ad visitandiim eum Cle- saluherrima
tribus. ricis et laicis, s.atis mullum venerabiliter ac devote, dat monita,
27 Aderant namque ad serviendum tam ex so
ei, prn personis et officiis, mnnitus saluberrimos infun-
ciis propriis, quam ex noslra et Calesiensi. nec non debat. Inter quos Giiigonera Desiderii, unumde ma-
dim dertcis
admi'tit et Kxcubiensi domibus, octo vel novem, et interdum joribus post Comitem, erga se prse multis devntum,
monndws :
etiain decem, partim litterati, partim sine litteris, cum flexis genibiis(ita quippe ornnes faciebant) ante
omnes religiosi Fratres nac ulla prorsus persona
; lectiim ejiis benedictioiiem flagitaret ; severa incre-
secularis.ad ipsiiis admittebatur obseqiiium : hi vero patione rorripuit. (licens eum. injustas in .subditos
die noctuque corporalibiis ac spiritualibus necessi- exactiones faciendo, aiiimse suk perpetiia tormenta
tatibus eju3 devotissime scrviebant. Erfra quos, ser- lucrari. Ad qu.T ille stiipefacius ait, non haec sibi ab
vitores videlicet siios, quantum in humilitate (quam illo.qiii jam pene inter mnrtuos deputari poterat,
torumqnc inter ceteras virtutes priecipue sectatiim supra re- sei a Deo potius, qiii ei revelaverat, dici; asserens
obseqmum quamque profunde eordis
tulimus) profecerat, piiri gravissimam revera recenterterrse su£e mulctaraira-
proplcT
Jleum tmmi- sacris e;iin impresserat recessibus, raanifestis osten- posuisse, necdumque aocepisse, nec post haec ejus
Itler expelil .
Nam si quid opus habebat, non a quo-
dit indiciis. monita accepturura deinceps esse.
quam eorum jubendo tamquam dominiis, sed ro- 30 Carnotinus etiam Episcopus, Dnminus r Gau-
gando; nec humanam, sed divinam potins remiine- fridus, servo Dei ex quo notus singulariler etiam preces alto-
rationem imprecando, suppliciter exposcebat; verbi carus, post visilationem 'quam ei tantn gratiorem ntm petit.
gratia. Exhihe vel fac mihi hoc aut illud propter quanto magis desideratam exhibiier.at) Valentiam,
Deiim, ut Deus hoc tihi retribuat in futuro. Mira- ubi tunc eratis, ad vestri pra^sentiam reversus; cum,
bantur autem et vehementer stupebant, qiiod qui ijuid ex sua vobis parte dici pra-ciperet, qusereret;
subjectos omnes. et propriam prwsertim familiam, pro se vestra benignitas Dei clementiam
ait ille, ut
tanta auctoritate tantaque severitate regere consue- exoraret. Sed et hic cum qusereret, quid pro se vel-
vit; in jegritudine, quando solent alii, morbi stimu- let oraii , Ut Deus, inquit, in me mund.mum extin-
s,rpe reiiiam
lante molestia, ad irarum et indignationum raotus guat, et suiim accendat amorera. Idipsiira religiosos
exposcit :
esse procliviores, tantam mansuetudinera, tantam Fratres, qui sedulum sibi exhibebant obseqiiium,
induerat humilitatem. Nam etiamsi quis vel modice saspi^sime precabatur, reiim se et indigniim divinis
reprebendisset eum, vel aliquam molestiam in ejus beneficiisnon sine pectoris contiisione contestans.
famulatu se perlulisse dixisset. protinus pugnis gra- Quadara aulera vice quidam ex sociis, tantis ejus fle-
viter pectus verberans, se reura clamabat, et virga- tibus atque suspiriis motiis, quasi consolaturus,
rura disciplinam imponi sibi devotissime flagitabat. Quid. inquit, tantum plangis, ciiin nec ho-
Pater,
continenler
oral : Quod quia cuncti propter multam circa eum reve- micidiuni, nec perjurium, nec nhud quid criminale detestatur
rentiam recusabant, flebat ubertim eonfessionera- ; coramiseris? Protinus ille, Quid hoc, inquit, refert? cvptdtlatem
et canttatem :
que ilhim, qua mvsteria celebraturus uti fuerat so- cum sola cupiditas et vanitas, si divina non adsit
innumerabiliter repetebat. Ps.ilmos quoque et
litus, clementia,perditioni possinthumanas sufficere? Quid
divinarum Scripturarum sententias, lil.anias eiiam prudentius aut compendiosius ab incolumi et inte-
et orationes ecclesiasticas die noctuqiie incredibili grae memoriae potuit responderi? Omnia, quae vel
instantia frequentabat, ita ut nocte una (sicut nobis boni piis sludiis .aversantiir, vel mali perniciosis ni-
veraci narratione relatum est) Dominicas orationes sibus con>ectantur, duobus verbis, Cupiditatis et
trecentas expleverit. Cumque a servientibus sibi Vanitatis, inclusit,
corriperetur, quod haeo agendo non soluni suo f:iti- 31 Diensis etiara Episcopus Doniinusd Odolricus,
gatinnem corpori, sed etiam augmenta praeberet in- uniis ex ejus alumnis, et in Ecclesia Gralianopnli-
firrait:iti ; respondebat ille, non solura non hinc suis tana per omues honores usque ad Decanatum (qui
incrementa miseriis, sed insuper magna provenire post Episcopatum major ihidem est dignitas) ab Diensem
Eptscopum
remedia. ipso provectus; vitae regularis habitum per reve-
Ixtus exctpit :
28 Ita quippehis assueverat studiis, et ita dulce- rendas manussanctissimi senis desiderans sumere, F
'
dinem Divina; laudis et ob,?ecralionis meduUitusim- devotus advenit, ip.so jam multa, morbis ingraves-
liiberat ; ut cum cetera pene omnia per passionem, centibiis, debilitate gravato. Cujus .adventuscaussa,
ut pra?diximus, rapitis de memoria difl^ugissent, h.TC ministris indicaiitibus, vir lieatus audita,tanI0 exul-
prorsus de snnctissima ejus mente nulla vel phrene- tavit gaudio, tantaque prntinus est repletus tetitia,
ut nblitus infirinit.atis, venienti occiirrere gestiens,
sis vel alterius morbi vi potuerint .aboleri. Imo tanto
delectabilius revolvebat, qiianto pene se de lectulo pr.-ecipitaverit. Accedente auteni
hsoc instantius et
osculatus eum, et pra; gaudio lacrvmas
cetera, oblivione quoque juvante, rarius incursabant. illo, esl
Et cum plerumque, hac ipsa oldivione cogenle, ubi fundens Esuat, inquit, te Deus veterem hominem
;
solrit ctiam esset, vel cum quibus esset, nesciret : interrog.itus actibus suis, et induat te novura, qui secundura
Deum creatus est in jiistitia et sanctitate veritatis
his qusc ad justitiam religionemque perti-
;
qii.rslioncs tamen de
occtirrcntes communia ultra
:
nebant, sine cunctatione veracissime s.ipientissime- memoria, ut jam diclum est. ad
qiie respondebat. Nam cum falsus rumor exisset. fldem deficiente, ad divina solito nonnuraquara .am- lariii monet :
qiiod Comifi n Amedeo, qui Comitis rmberti, palris plius exuberante. Nam et post multa sanctissima et
videlicet secutus exemplum, non exiguam beato
.^ui, saluberrima monita cum abiret. necdumqum atria
cuncta transisset, id etiain mandare curavit, ut de
seni reverentiam exbibebat, filius natus fuisset,
quajrerentque qui assistebant ei, an eiiin vellet ipse caligis pedules abscinderst. qiiatenus pricterpedes
totus jaceret vestitus dolebat enira nnnnullos in
illico iion sine aspernatione re.spondens,
:
briptizare ;
curandum est religioso habilu, .ad sanctitatis injuriam, tibiis dor-
Non, inquit, a quo fr quis baptizetur
nudatis. Post haeo, juvantibus ministris, in
cum baptismus, a quocuniqiie ilatus, sit semper raire
planum descendit solum. prostr.itusque in faciem.
idem. Item disceptantibus interse qui aderant, quis
inagnas Deo.pro eo quod factumfuerat, cum lacry-
successorem ejus, eo ipso pelente jam electum, in
mis gratias obtulit; his iiuantum salutem
indiciis,
Saeerdotein consecraret; similiter indiguatus res-
desideraret huinanara penejam defunctus ostendens.
pondit, iion eligendum intra Ecclesiam C.atholicam ,
32
46 VITA S. HUGONIS EP. GRATIANOPOL.
32 liidere aiiteni, vel otiosis vacare verbis, aut Episcopos operibus et fama singularis, p.a''ata domo
ArCTORE rumores inutiles recitare, servitores snos, nequa- et ounctisroferta bonis, conimissa ctiam Eoclesia ao
Gl 1G0\E plebe pace fruente, migravit ad Domi-
quam patienter liabebat sl.itim enim lioc ipsum
:
tranquilla
CARTUHS.
odtt ofiosos sovera inorepatione friunaliat ; asserens, tompora niim. sucoessorem substittitum jam sibi Carthusien-
scnnones. fletibus debita et po'niteniia\ occupanda lamentis ;
scm (siouf diu mulfuniqiie desideraverat ante) relin-
neo racliinnis. nec nngaoibus relationibus. necotiosis quoiis. Sorv:ifuni est autem corpus ejus insepultum,
terenda sermonibus. Uiide, qua?sumu-i, eliam etiam- nsqiie ad tertiam sequeiitis helidomaihc fori:im. se-
que oonsideront,qui rairari nisi insolita iion noruiit. ronis dicbus et calidis. ita uf nemodesideraret.T.-sta-
utrum vol in Scripluris, vel in humanis rolationibus tem mirantibus plurimis, quod nec clomentiaaeris,
;
tale quidquam nosse potuerint: et utrum non om- neo cirounisf:inlis conslipat.^o mullitudiuis a>sfu, iiec
nino impossibile et conti^a naturam, et ideo inore- cereoruin calore fabesceret, Ad oujiis vonerandas
dibile etium videatur, potiiisse horainem oorporalia exoqiiias fres accurreruntEpiscopi, Diensis, Gratia.
et a puero consiieta de memnria perdere, et divina nopolitanus, Carnotinus : qui praioedenti die, post
non potuisse;cum id potius natur.-e velconsuotu<linis secundam, quam ei in liao sua ultima debililate vi-
exig.it ratio. ut spirituaha et divina, tamquam sub- sitationem exhibueiat, vix tandem recesserat ; ro-
tiliora et rainus assueta, captuqiie diffioiliora, jirius gans, ut si brevi deflceret, posf eura (quod et faotum
abvoedant; illa voro, utpotefamiliariora et human.T} est) protinus mitteretur.
infirmifati .adoogitandum faciliora, diutiiis maiieant. 34 Stafini vero ut ojiis obitus fama perorebuit,
Qiind si ea, quo? circa Sanctos contingere solent, accurrerunt.non ex suo tantuni Episcopatu, sed ex qiwd devnlioni
quid eo mi- quoque rogionibus innumeraliilospopuli, ce- popiitt fxpo-
quo rariora eo siint etiani rairabiliora; roraotis
mtur :
rabilius, ciijus pro sui rarit.ate, neo in Soripturis reos ac diversi generis oblationes afferentes. Omiiis
ullum, nec in huraanis rebus extat exemplum'? Et a?tas, sexus, atqueconditio devotissime osciilabantur
sentiat quisqiie quod autem videtur (nec
vult, nobis pedes ejus.in tanfum uf sandaliaipsa, tamquani tinc-
aliter peritiores, eos maxirae qui physioam norunt, ta pollis, saliva jiariter et lacryiv^is obscurarentur :
;
sensurosexisfimamus) non rainus singiilare, minus- nam el hiclentes offerebantiir par\\ili, qiio tam sanc-
comparatur ve, imo forte amplius fuisse mirabile, inter tot tam- ti corporistaotu adversus oninia muViirentur adver-
Uartyribus .-
que diiiturnas et aoerbas oerebri passiones, divinam sa. Nonnulli efiam sandalia ipsa, ariientiori fide os-
cogiiitionera afqiie invooationora ot religiosara non culando. mordebant ; aliquid inde ob sanctificatio-
perdidisse devoti()nem,quara inter eciileosardentes- nem secum ferre volentes. Annuli ac niimmi et res
que laminas et siicoensas craficulas insnpprabili aliae s:incto applic;ibantur corpori, ut eo sepultopro
constantia Christianaranon neg.Tssefidem. Ibienim, Reliquiis haberentur. Aderant ex nosfris et Ca-
quod infestat. exterius totum ingerilur; hic ipsa lesiensibus atque Excubiensihus ]>lures Coiiversi,
rationis instrunienta ipsaqiie divinorum et humano- .sanctissima; glebse cusfodes assidui, nionachorum
rum sensiium, quasi cellarium memoria, intrinsecus quoque Clerioorum cuin ecclesiasliois apparafibus
et
impiignantnr ; et qui eis prsesidot animus, non aliun- greges quampliirirai tantus autein concursus undi-
:
de nec quara ex eis et in eis, quibus juvari de-
alibi, que fueratpopuli.ettamgrata cunctis etiara defunc-
buerat, dignioribus scilicet et sublimioribiis, sibi- fi pr.-esenfia, ut vix tandem euni permiserint sepe-
que pro sni subtili'ate oonjunotioribus sui corporis liri.Denique quinta defunctionis die, terlia, ut di-
sppelitur.
partibus, attentatur. Horum alterum in reveren- ximus, post Palmas feria, deceporunt liirbas; pro-
crebros pati-
dis Mnrfyribus, alterum miramur in B. Hugo- mittentes quod ipsiim extra ecclesiam ellerrenf, ut
tur mentis ne. Verumtaraen hoc illi noc novum nec recens eum liberius et intuerentur ettangerent. Hao itaque
txcessus. fuerat in suk namque mentis exoessibus, quos
:
spe oxeuntibus, et itaecclesia Beatse senipor virgi-
utique orebros et sublinieshabeb.af,rpliofisnnnsolum nis M:iri;p, ubi sepeliendus onit, ex parte v:icuata ;
ceteris sed ef semet sub se, supernam dulcedinem obseratisprolinus firmissime januis, saori corporis
delectabilifer gustare solitus fueraf : iinde eti.ira ad veneraiida' reliquiffi, in prieparato sarcophagn, cuin
id recurrebat affliotus, quod inoolunii fuerat dulcius. multa ieverenti:i et ingenti lamentantium pariter et
Apparet igitur, B. Hugonem, sicutet Sanotum Job, psallenfium clamore, ponunfur. Freqiieutia porro
ideo tantis tribulationura procellis exagilatum, tan- turbarum circa sepulcrum ejus, modo rarior modo
tisque dolorum fornaoibus instarauri decoctum.utet densior, ob s|iein divinie in se miserationis, propter
ad societatem Sanctornm purior et clarior hinc exi- ingentia beati viri merita, nunc usque perseve-
; ret, ot quod non superlicietenus sed ex totis medullis rat.
Deiim dilexerat, mundus agnosceret dura ab ejus ;
invncatione noc doluris nec phrenesis vis eum iilla ANNOTATA.
corapesceref. Quid plura? In his usque ad ultimum
persevoravit spiritura. Erga suain Carthusiam, ejus- aHiresl Ameiieusi,Ci)mes Suliiiiidia-, fiUiis Hum-
que Priorem indignum(quod sine laorymis non sori- berli 2 ciii nnno 1103 miirliio successit.
:
in Cijpro in-
bimus) specialem dilectinnem, eorura in tanfis suln defiinctus Knkndis Aprilis an. 1 149.
afflictionibus inemorianon carendo,demnnstrans. b Scilicet sive is Eiiiscopns fueril, sire Paroclnis
33 Anno itaque ah incarnatione Doinini millesi- Sacrrdos.
feliclssime
mn centesimo frigesimo seoiindo, ietafis porro suse c Sedi: Gaufridiis ah iinno \\\(t ad
f)tigrot a 1 1 38, Leijatus
.adminus octogesimo, mense quarto, oonsecrationis
corpore, Apostolicus Inniicentii 2; qiiem anna U30 eicepit Car-
autem itidem ni rainus quinquagesimosecundo, Ka- uuti, et jam reduccbut in Italiam.
lendis Aprilis, sexta ante Palmarum Dominicara d A/iis Odoricus et Uldricus, qid traditur vixisse
feria, ciroa gallioiniuni, B. Ilugo, inter sui temporis usqne adannnm 1 144.
DE
:
47
DE SANCTO HUGONE
Abbate Bonsevallis Ord. Cistercicnsis in Gallia.
Bonavaliia Abbatia Oniinis CtstercietiHs, in Dei. m Martijroloyio Gallicuno Saussaius, ilem Chrysosto-
SKCl LO XII. l>lnualu ctiUacesi Vienncmi, a Gaidoyie Avclii- mns Ilenriquezm Menologio, qui lib.^^Fasciculi Satic-
episcopo, dein Ponlifki Romano ac Calixton torum Ordints Cisierciensis dislinctione 2, capilibus
appelluto, cotisfnicla e.st eiqne dalun primu:i septem vitam ejus deducit et multa interserit de origine
S. IfiiQO ; :
]wri(ius Abius, Juiuiiies Luyditnemi}i, qui poslea Episco/ms solennitatis corona; .^pinea;, quain B. llugonem in
Valentinus, viiit ud annuin circiter mcxlvii. Quiskuic Ordiiie introducendam curasse tradu. Verum Ange-
liernurdo.
tuiic suOstittitus fuerit, non liijuet. Inter sequentes Abba- Ins Manriquc in Annalilnts Cisterciensibus, ad annuJti
tes fuit Uevnardus, scriplor Vits^ 6'. Bernardi; fuil et 183 cap. 3 num. 2 el 3, Itistoriam defestivilate spinex
1
S. Ihujo, de qno modo aijiinus : queni. Acla indicant Corunx revijcai m dubmm et impuynat:qui dein num.
in morbo fuisserecreatum a S. Bevnado, cim detjeret kassertt, Hugoreni, inlra breve tenipu.s po.stobitum
Officium
adltiic m monasterto Miizerieiisi, prope Belnam, in Sanctis adscnptum. non solum in propria Buncevallis Ecctesiaiti'
diwcesi Cabilotwusi, sub annum jiicwwi coiistruclo. In~ domo, aed per totuiu Ordinem celebratum Oliicio cum.
terepistotas S. Bernardi extat treceiilesima quinquaije- pmprio, quod hodieque in aiitiquis Breviariis cir-
sima prima, inscripta Iluijoni novilio {quetn liunc esse cumfertur. Addit dein hijmnum, qui Vit^e serietncon-
iiidicalur in pnepoaito titulo) nbi Itiec de ejns (jeneroso tinct ,
quctn el liic snbjicitnus, sed prsesumpla conjec-
/fytnnu.i
annno dtcuntnr : Adole^ceiis nubilis el delicatiis vicit tandiitceittia, noimulUsmendis,qux margini adscribun- anliquus.
uiiiliynum, spievit muiKium, coqjus exposuit, pro- tur, expargulum, qnia altns non poferat etici commodus
piiiquoruni rfnuntiavit affectibus, paratos divitiarum aliquis sensus.
laqueos transilivit.... Hugoni> nut-tri sapieiitia non 4 *
Magistruni eximium, Deitatis signaculum. ' al. Myste-
;
de lerra est, sed de coilo.... Non aeialem tenerain Hugonem dai Valentia, vitse valentis speculuni. rium e.xuviae.
Ordinis asperitas terreat. Ilsecaliaque Beinmdus^ Sola fruens hacgratia, prolert Hugonem flosculum, E
anno MCLlll sancte mortnus \x Augusti : post ciijus obi- Castri novi niilitia, ca^tri divini primipilum.
Ahlms pnccm
composiiit
tum aniw seqnente, Fredericns yEnobardus esl Romse Vates post ab iufantia Hugo petit avunculura :
afiiio 1 177, ab Adriano iv nomen Iinperatoris adejitus. IIoc impe- Lugdunen:>is Eccle»ia ductnnce pr£fcstat pabuium.
raitle floruit idem II nqo, jam faclus Abbas Bonxiallts, Mona^terium hoc mes.suit tanti fructus raani-
ct paciin inter dictutn Imperatoicm atque Alcxandrum pulum ; * al, Myste-
III coiiciliavit, anno mclxxvii; (juumdiu aulem postca Ad ^e trahit Burgundia Hugonein Chritti famulum. rium boc
nescit.
vixerit, non constat. Vere plenus muuditia Cisterciensi, titulura
2 Acta uliqua ejus nacli sumus exPassionali pergaitie- In domo Muratoria iubit Hugo ve.stibulum:
Acfn cj- MS. no insigui MS. camobii Bodecensis,Canonicornm Reiju- Pastores dant consilia : Liunceli Ccpitulum,
Bmlccfiisi, larinin in Westp/talia ac dia:cesi Paderbornenst. Inse- Firrna Fr.itrum coiicordia, offerl Hugoni baculum.
rcbantur ea Vitis Sanctoruvi itiensii' Decembris folio Sicmagni viri providenc Bouu?valli hunc calculum,
'
al. Oratum.
^ibV aitn lioc titulo, S. Hugonis Abbatis Bona,'vallis. Sumentes sibi ex Filia, Hugonis gubernaculura.
Viiiccnfio
^ tncentins BeUovacensis, qni proxiino secvlo floruit, Rogeinus ut de patria gratiaruiu mittat rivuliira,
'
Bclloiaccnsi,
anno mcclvi vita functus, eadem tjesta nactus, edidit Quibu* digna prssentia juge monstrat miraculum.
lib.'^^^ Speculi hi.stoiialis cap. ZZ et sequenttbus, nul- 5 Bona^vallensis igitur monasteria filia, {iit Cister-
lo pene verbo immutnto ; solutn cum aute de 1'reuerico cienses loquuntur) Domus Maceriarum fuit, quod Poeta
Imperalore eijtsset, tncipit bac formuln, Eo tempore : Domum Muratoriam verlit : in eaque hubitum religio-
cnjus loco MS. Iiabct, Temporibus Fi'ederici Iniper'a- sum sumpsisse imlicatur Huyo, cum licitur ibi subtisse
toris primi. Deest utrobtque ftnis, tn quo de morbo, tilulum vestibuluin. Monustcrium Liunceli [ubi col-
morte,sepnltura et tniracuiis }ioslea secnris forsau i'Cium leclum Capitulum Hugoni baculum Abbaliaiem obtulil)
esf. Civsarius, Vinccntio senior, suo (empore incepisse ni/;yy Dominanostra de Lyncell, aul juxta Sanunar-
Pcfrn dc
i\at(iH!nts,
Hugonem clare»cere iniraculis, testatur apnd Manri- thaiios Leoncel m Delphinatu, perttnet ad Valenlinam
que, ad annutn ilS^cap. Znutn. k. Petrusde JSalali- dtcccesim, estque linex Cisterciensis, fundntum anno
b.is, qui Cataloyuni Sancloi um absolvtt anno McccLXXl, Mcxxxvn, juxta indicem Chronotogicum AbbWtarum
cum etji.sset Ubro U, cap. 22 de S. Huijone Episcopo Ordinis Cistcrciensis, post eurumdetn Abbaliarum noti-
Gratianopolitano, more suo snbjutixit cup. 23 compen- tiam a Gaspure Jonyelmgo evulgatum.
dtiim Vttie, ex f''tnceittio contractx^ cnm Itoc tilitlo :
De Saiicto HugoneAbbate lionaevallis : et sub finem VITA
v-ta multa vero sanctitatis pju.s insi-
snljunxit, Post Ex MS. Bodecensi et Viiicentto Bellovacensi.
gnia,sanctus Abbas Hugo in monasierio Bnnajvallis
humanitatis debitum sidvit, il)idem sepultus. Seculus X emporiLus Friderici Imperacoris primi, mult
postii.odum S.Antoninus, Episcopus Florenttnus, anno sanctiiatis gratia florebat venerabilis Hugo, Abbas
S. Atiloiiino Factus tnona-
wccccLix vieis suOlatus, priora Acta ex Vmcentto,
(' Bwiic-valli.-.qui juvenis relinquens seculum, con- chus Mace-
;
paucis omissis, descripsit. versus est in doino Cisterciensis Ordinis, qu« dici- rieiisis
3 Apnd Colonienscs Carthusianos /loruit eodem secu- tur Maceriie, et ccepic valde religiose conversari.
h Uermannus Grcven, morinus anno mcccclxxx : qui Posth^ctentatus valde,cogitavitad seculum redire.
yomcii
exemplum Petri de Xatalibns sectilus, ad Kalcndas Ha?c igitur cogitans, intravit templum, et oravit cum
i)i
Martijroloijiis A/irdis ista habct : Ipso die boiia^ memoria^ Hugonis lacryinis, et flexis genibus tetendit inanus ad ctelum
Abbatis Bona-vallis, Ordinis Cisterciensis ; qntbus et vidit supra altare Matrem misericordiie, ve.^-titam a B. V. con-
fortatur in
additur in Martyrologtn Germautco Canisii, Qui plane lumiiie sicut vestimeuto ; et visuni est ei quia vide-
siia cocatio-
virsanctus erat, et ex mandato Dei pacem inter ret Jesum eam, et quoinojo aniHin-
filium ejus juxta
Papam et Imperatorein eomposuit. Memorani enmilcm tiatus luerat ab Angelo, etde Virgine natus et pas-
^Vtlfordus, Manrolycus, Felicius et Ferrnrius. In- toribu^ nuutiatus, et quomodo circuiucisus, et a Ju-
scriptus etiatn est Martyrologiis tnonastids, atqne ita d£eis captus, et ttagellatus, et illusus. et crucifixus,
lutbcnt/fionet Mcnardus :Kodem die S. Hugonis et iiuomodo resurrexerat tertia die. et post quadra-
Abbatis Bonsevallis, Ordinis Cisterciensis, discipuli giuta ascenditin ccelum. Et ciim h*c oinnia videret,
S. Beruardi. Pluril/us agunl de eodem Bticeliuus, et dixit ei Doraina nostra ^iriliter age, et confortetur
;
cor
: :, :
48 VITA S. HUGONIS AB. BONyE-VALL.
cor tuum in Doniinu : et certus esto, te amodo tali- nere nobilis, sed moribus degener, dignis ex caussis D
bus teiitatioiiibus non |nilsaiijum. ab hoc saiicto viro depositus est, et alius digiiior in Oblreclantem
in morbo abstiuentiis se aflligere, lucuni Iiujus esl substitutus. Cumque po>t hoc fac-
sitii el divini-
2 Post liaje ciopit niuiii»
rccreattis tiis punitum
a S. Beniardo, ita ut sensuni jiene et menioriain penlere videretur. tum Uugo disceJeret, quidain garrulus, fimiliaris
Interea S. Bernardus, qui tunc ajliuc suiiererat, Jepositi, ca^pit ei Jetrahere et publice dicere, quod
venit ad eum per Dei provideiitiam : el jussit eura propter iuviJiam m.igis quara propter justitiaui eura
mitti in infirinitorium :et etiam ul ei singulis iiocti- deposuerat. Quo auJito, Ilugu, exteiisis in cttduiu
bus vigiliai cantarentur, prius quam ceteris iiifirmis, manibus, rugavit Deum, ut manifestaret, sepuraet
preciliiis
qiialeiius postea satis posset donnire ; et ut baberet recta intentione lia"C lecisse. Et mox ille garrulus, sanal.
generalem licentiam loqneiidi ubi vellet. Et ita, per iusaniens ccepit Jiscurrere per totani curiain Abba-
Abhus,
Dei misericordiam. in hrevi convaluit. Tunc cuepit tia;, et comeJere stercora porcorum qua; ibi erant.
fll
in eo religio niultum fervescere : nec niulto post Quo viso, misertus ejus vir sanctus oravit pro eo, et
.^bb.as factus est Bona;-vallis. sauatus est.
3 Sub lioc sancto viro factus est quiJam juvenis 7 In Jonio Bon;e-vaIlis erat quiJam monachus fer- Felix diiorum
iS'ort/ium novitius, valde tervens in suis priucipiis ; qui postea vens, qui, cum esset Jebilis corpure, semper t;imen Fratritin obi-
ttis
tentalum tentatus valde, cogilabat ad seculum reJire ; et lianc tenebat conveutum ; tanJein incijit iu paralysini, et
lihcrat.
tentationem confessus est Abbali ; qui coepit ei sua- diu languit in infirmitorio. Ibi etiara erat magister
dere ut rera^uieret, sej niliil profecit. Tunc .Abbas iiovitiorura, Joanncs nomine, infirmus u.sque ad
ait: Fili, iniserere aniiuK tuai placcns Deime perJas raortem ; cui serviebat quijani Frater, noinine Be-
gloriain tibi pr;cparataiu ego eniui spondeo tibi, et
; nedictiis ; ad qiiem Joaiines ait ; Audis ijiia; ego
fidejussoreni spuiisioiiishujus nieipsum statuo.quod, audio? Cui ille : Nihil audio : (|uid auJitis'! Ego, in-
si lemanseris, Sanctoruin Aiigeloinus ictermis so- quit, auJio voces Aiigelurum psalleutiuiii, tamiiuam
cius eris Ad ha;c verba confortatus ille iu Doniiuo, voces citharicJoruui multoruni, qui veneruiit pro
eumque a persiitit, et optiiiie postea conversatus est. Qut duo- anima nustri paralytici, et ego cras euin scquar.
S. Job visila-
bus aunis anteijnain moreretur, gr;tvissiina inlirini- Sed festina tu pulsare tabiilaiu,quia aiiiinaejus mul-
tum
late laboravit : ad iiueni conforlaiidiim missus S. Job, tuin fesiinat egredi. Tuuc Fr. Benedictus ivit con-
cuin maxima claritate, qii;i totiini intirmitorium re- siderare qualiter ille p inihticusse Iiaberet, et viJit
pletum est; l'go, inquit, sum Job, quern Pater mi- euin jaiu grosse anhelantera. Cucurrit igitur pul>are
sericordiarura et Deus tolius consolat.oiiis, misil aj tabulani ; et anteiuam Fratres esseiit coiigregati
consclandum te. Sicut ego in tah infirmitate patiens migravit ille paralyticus, et in crastino Joannes. c
cernil in
fui, sic tu : et iJeo mecum florebis in gloria me;i, et 8 QuiJain famulus Cellerarii infirraatus est usque
gtoria. cr.is niecum eris, et luetes quoJ serainasti : quoJ et aJ mortem, et confessus est peccata sua inonacho, Ptruileiilem
factuin est. Non multo autein post apparuit .\bbati pauperura Coufessori : et Jixit illi quoddam pecca- el suh reser-
suo niagna gloria, reJiiens ei graliam, quod per vatioiie abso-
iii tum, quod monachus illij tiinuit recipere : etinjunxit
lulum.
ejus adraonitionem in OrJine per^titerat. a illi infirmo , ut hoc confiteretur Abbati
quod ille ;
i Sub eodem sancto viro facti sunt novitii Cleri- concessit, si viveret. Abbas autein tunc pra;sensnon
cus unus, et miles uuus, perfiJus et Jolosus, qiii eo- erat, sed m via; interim vero faraulus ille mortuus
Ex duobus
novtliis dein aniio duo castella tradiJerat et Jestru.\erat. est. ,\bbas autem cuni de via reJisset post Coniple-
pereunle Huic autem niiliti Jorinieuti videbatur iu visu noc- torium, et sederet in lecto volens se discalceare ;
vno. tis, quod iii puteum caderet, tam piofunJum. ut tres vidit illuin raortuum, ascendentem [gradusj dornii-
dies consumeret in cadendo donec ad fundum perve- torii. Qui veniens ad eum, cecidit aJ pejes ejus, ve-
niret. Quod cum s;.ncto Palri retulisset, ille inter- niara petens, et hurailiter rogans ut suam coufes^io-
pretalusest puttuin abyssi infernalis, iu quocasurus nera audiret, Jicens se missuin aJ eum propter hoc.
erat Ordinein relinqueret et ideo monebat illum Jlifjo posl
si : Et confessus est ctim tanta lacrymaruni abunjaiitia,
ntorlem ptenc
ut remaneret. At ille noluit, sed recessit et cura : quod etiam Abbas raotus est aJ lacrjmas et plu- ;
absolvil
recessisset, tertia die ab inimicis suis interfectus raverunt arabo, ita ut nianicacuculla; liumectaretur.
alium pro- est. Clericus autem siniiliter victus , coufessus est Posi absolutionem, mortuus rogat humiliter Abba-
missa D. V,
-Mjbati tentationem suain. Quera consolans Alibas, tera, ut oraret pro se, quia ipse er;it in magnis tor-
visione con-
flrmal. promisit ei, quod, si remanerei, Regina n.uiidi pro mentis. Et duin Abbas vellet tactu probaie, utrum
aniraa ejus veiiiret, et ducerel euni in lequiem suaiii in corpore esset, an iu spiritu ; ille disparuit. In
quoJ et factuin est. Nara prijie qiiaiu mureretur, crastino autera qua;sivit a Conressore jiaiifierum, si
apparuit Domiiia nostra, Jicens se veiiire propter
ei
mortuus crimen coiifessus
illi tale fuisset. Qui res-
eum, qui in die crastina futurusesset in requie a;ter- quomodo
pondit ; Etiaui : sed illud nosti? Ab ore,
na : ei ita contigit. b inquit. ejus audivi.
5 In Aiinuntiatione B. Maria;, cuiu idera Abbas a QuiJam juveuis monachus in eaJetn donio iiuper
viso inler evetal alle-
excitaret Fratres ad vigilias, vidit Jiabolum, in nie- decesserat, cujus niater, postea viso Abbate, ccepit
Fratres dia- ttts niortui
dio choro staiitein in fornia liorribili, ita etiain ut ipse
boto, anxie flere de filio suo. Quam ille consolans, ait •utiilem :
Abbas pra; timore caderet qui levatus signavit se, Noli flere, cerla esto quud
:
inagua glo- filius tuus iii
et ivit ad sedem suam. In crastiuo narravit Abbas ria est et scio qualiter vixerit, et quain saucte.
:
in Capitulo qua,- viderat, et dixit, aliquem de Fratri- Quo audito, mater cjus recepit consolationem. Non
Jus esse in criminali peccalo,
propter quera diabolus multo post, cum iJeiu Abbas oraret, api>aruit illi
revetat ob
veneiat. Quo
auJitu, onines liuiuerunt sed, qui :
monachus ille iu vultu clarissinio, et salutavit euin.
cujiis pfcva- reus erat. siniulavit coiiscieutiam suam. In allero Quem Abbas cognoscens, ait Quomodo est, fili mi? :
tum id tiat. crasliuo iteium dixit .Vbba^ aJhuc di;ibolum esse
,
Qui Beue, Doinine sicut videris. d
ait ; :
inter illos. Et tunc Fralres confessi sunt, et accepe-
10 Quidaiu Coiiversn.s Je alia Jorao, propter cul-
runt singulidiscipliiias, precantes Duminum, ut rei
paiusiiani missus fuerat Bonam-valleni. ubi iufirma-
conscieutiam leveliret Abbati quod et factura est. :
tuse^t usque ad mortem. Ablias autera visitans eiiin,
Tunc Abbas reura traxit in parteui, et dixit illi pcc- rogavit eura ut secure confiteretur peccatum .^uum,
catum suuin, Quo audito, ille accidit aJ peJes ejus, Je quo iufirmabalur quod
; ille iiuicquaiii conliieri
rogans ei veniam dari, et poeiiiteutiam secuiiduiu vo- indifjnc cont-
voluerat, nec Abkiti proprio. llle autem iiegavit vtunicalurttm
luntatem .\bbatis sibi injungi. Quo facio diabolus totum, et petiit
;
sibi dari Corpus Domiui. Abbas au- fruslra delior-
ultranon comparuit. tein Hugo suaJebat laliir
ei, ut uon pra;suineret
Curpus
:
6 lu quaJam filia Bona;-vallis, Abbas quidaiu, ge- Domiui accipere, nisi bene confessus fuisset. At ille
diceus
PRIMA APRILIS ia
A (lirens sebene esse confessum, institit ut ei afferre- b Refertur liic, sub nomine Pauli, ad 25 y^ugusli. D
tur Corpiis Dtmini. Quud cum Presbyter attulisset, c Meinoraiitur lii etiam in Menoloijio, Joannes 15, ^x mss.
et in os ejus posuisset ; ille .••tatim cl:>mare ccepit, el Benedictiis 23 Martii.
Quid faciam raiser? quid faiiarn? Tunc Presbyter (1 Mentio hujus m Menoloijio 1 Martii, sub nomine
abslulit ab en Corpus Domini, quod supra linjjuam Simplicii, ile ijiia uppdlatione diibilut Manrique.
tenebat : et statim expiravit. e Aniio 1177, ad ijueni nnmim tute refernntur per-
divinitus
1 1 Kem .iliriuaTido Abbas infirmitatuu intravit in- acta crca lnmc iiacein, a Baronio ; el exceriitu, qux ad
monclur firmitorium, et vidit cnlumbaiii nive candidiorem S. Hiiijoneni spectant, niiinmtiir a Miinrique cajt. 1,
pacem com- snpra liiimerum iiionaclii inflrmarii quarn cum ille ; uhi num. 4 Romualdus ArcbiepKCopus Salernitanus, qui
ponere :
monaciiiis vollet compreliendere, illa volans venit p-xsens aderat, narral ab Imperatore Abbatem de 3o-
ad Abb;item, et intravit in sinum ejus ; et postea navalle Venetias delegatum fuisse.
exivit per aperturam tiinica? Altbatis, dicens ei ver- f Reli^ua ilesiderantur
/fenriquez ex Britone Lu- :
bis luinianis; Iu numine Patris et Filii et Spiritus titana , praecedentem
ailditde morte revelationem,
para te, para te, para te mandat tibi S.
s.Miicti, ; secessum a negotiis, ac demum inortem ipsam adeo
Bernardus, ut vadas facere pacem inter Papam et tran'|uill:im, iit nisi ex piilsus respirationisque de-
Imperatorem Alemannia'. Qui sancti adinonitione fectu discerni
non potuerit. Ejus denique festum se-
'l suscepta, c pacem iiiter eos postea fecit. f cundum aliqm.s referri ad 28 aut 29 .^prilis for- :
son qiUaS. Hiiijo Abhas Claniacensii,colituriO Aprilis.
ANNOTATA.
a liiscriiituii, iuli nomine Hilarii, Menokijio Henri-
qiic:, 13 Aprilis.
DE B. NIGOLAO DE ARCU
Monacho Ordinis Cisterciensis Neti in Sicilia.
^frdinanili UgheUi Hberali heneficio acccperamus miliaque Cisterciensi extitit B. Nicolaus, Netinus,
P
triia^lnt.r
aliquam votitiam B. Nicolni, monachi Netini,
ciijm (lepvsilionis dies
cst
Martijrologio Siculu,
:
jirimus dies Aprili.t, qiw
et aijunt tunc de
eumque
Menardus, Buceli-
cum
illo
seculi
iijnoretur, asnufnptus
cjiis Reliqnice sunl
Octavius Cajclanus in
cujus Reliqtiiae, rcc ferme ante annos, apud Netinos
in
lia
honore halientur. Faraa
Comifis Isimbardi, fundatoris Monasterii. Vitae
rerumque gestarum niilia extant monuraenta, plura
vero sanctitatis. Etenim corpus primum humo leva-
est, illum fuisse defami-
et Vincentio
littara.
jVomen nus nc Chnmelotus. Iilem Cajctanu^, tumo 2 de f^itis tum, in teraplo S. Mariae ab Arcu, in agro Netino,
Fatlis. Suncturum Siculorum pag 200, excudit eamdem noti- suhlime dodrantesquatunrtrervabatur; indeinurbera
tium, qunm ab Ughello acccperamiis, appusito hnc titulo: Netum transiatum est in iedem Cisterciensem, con-
De B. Nicolao, monacho Netino, annotalis in margine ditumque arca in odeu visitur sed brachium vete- :
anno Christi mccxxx, die 1 Aiirilis. Rcligua hic siiO' re;irgentoinclusum,in cuju^ifronte monachus, diade-
jicimus. mate ornatus, depictus e.vt. hac cum inscriptione ;
2 ron.stantiainatreet FriJerico in Sicilia regnan Sanctus Nicolaus de Arco. Attamen vulgo B. Nico-
Aotilia ex tiliQs Isiinhardns Morengia, Neti Dnminus^. et Cara laus appellatur de quo hsc Vincenlius Littara,
:
Cajelano ejusuxor, curai;enere tnni pietate insignes, templum homo Netinus \ntiquissimum ccenobium. Ci^ter-
:
D. Mariae, adjuuL-tumque ccenobium, quinto ah urhe ciensi Isimbardo Comite, anno salutis
familise ab
Netd lapide.ad Aquilonem condidere agrisque Arcu ; Mccxii est condiium rhidem ejus sepulcrum mr-us- :
(a qun Coenohio nomen. quod in eo Jedificatum) Pia- tratiir, in quo etiam Reliquias B. Nicolai NetihiCis-
netta, Gaitanino. etBuk-haleno dotavere qua^ Fra- : terciensis Ordinis quarum nonnuUfe, thecis argen-
;
trihus et Abbati Rodulfo. eorumijue Ordini Cister- teis chiusae, in honore sunt. Hactenus auctores sicitli,
ciensi tradita,confectoinstrumentodoiiationis, anuo nec plura uh aliis siiggerun:ur.
Cliristi Mccxii, mense novemhri. Ex eo cuMiubio fa-
DE SANCTO GILBERTO
Episcopo Cathenensi in Scotia.
CIRCA AN, N^ atheiiesia in reijno Scoti.r iiltima piovnuiu Bo- 'eum lioc loiiijiori elogio
Meiiitloijio Scuttco cclebiat :
UCCXL. ' ...././i.. .>.-# „,.,v
viaxime ...'.......
t'i i.t ;.., ....I.
Episcopus et Conlessor, et Catha-
alt.i est, vicina Orcadihas insiilis. snb •2 S. Gilbertiis ^,^^,,,,,, j„
•liia vlm vicina; provinciie Sutlierlaiidia, Stratb- nesia Scoliae provincia inhodiermim diem celeberri- camerario.
Wfrttorirt in
'^
-4iiavernia, Kdir-da-Clieulis. et Assynta etlam niiis i|iiippe qui Calhanensiuni Patruuus et tutela-
:
iiariijntoijiis: cotilincbanlur. His )ir!c\iiii .si'ci((o.\mEpisCopus S. Gil- ris habetiir. Et uierilo : ciim sancli hujus viri hor-
bertus, ud privseiitem diem variis Fastis adscriplus : tatu, et vigilautia e cueiio vitiorumemerserint, pau
ciijiis ita ineininil Gievenus in Auclario Usuardi : perumque liospitianon paiica in illa provincia erecta
Gillierti, Episcopi Cathanensis et Coiilessnns. Qiue sint variaquealiapietatisnionumeula, ab ipso con-
:
eadeni in^U' ilescripla leijuntur in Martijroloijio Gertna- sirurt.i, ceriiere est qua; bujusviri sancti pietatem,
;
nico Canisii. y/t Ferrurius in Catatoijo Gcnerali ciim et lu Carthanenses pateriuim amorem iiitueutium
ita refert; In Moravia S. Gilberti Episcupi Cathe- oculisdetcgunt. Fuit S.liilbertus patriaMoravus; et
nensis . quibus addit Detnpstcrusin Mcnolnijio Scotico, libertatis Scoticana; Ecclesia:, contra audaces Ar-
Qui EcclHsiaiii Scolicam, contraAngluriini iinpolen- chiepiscopi Ebor.icensis conatiis, defensor acerri-
tiam, pie et streiiue tutatus est. Fiiernt S. Gilbertiis luiis : iiuile et postea Episcopatum Cartliaiiensera, ^^^ ^^ ^
defensre
ante Moraviw .Jrclitdtacitnus, ititer qitam pivvinciatn tamiiuaiu libertatis Scotici Cleri coiistaiiter g^"Jtan,m
et Sntlierlanilium {iu ciijiis itrbe Dunrodnnopostea liu- fortiterqiie evictie tesserani, accepit. De liac libertatc defcitsa :
bitariint Biti^copi Calbuneti.ses) interjacet Aniiaiiolliia vindicaia in \Vtlltelmo, Reije .\cin isla scribit Joannes
satis late cctensa provincia. David Camcr.irius in siio Leslums : Hui;o Cardiiialis, a Suiumo Pontitice lega-
7 tus
Aprilis T. I
bO DE S. GILBERTO EP. CATHENEXSI
A tus, Angliam ex universa Scotia Episcopos
obit :
de Commnni Pontificiset Confr.tsoris, excepla hac An- D
Nortliamptoniam ad rertum diem evocat sistcntes :
tiplioiiaad Magnifietit cum Orniione.
ad diem unnics, pro ea f|u:i debent esse in Summum Norniam cunctis caritatis Gilbertus edocuit, Antiphona ;
Pontificem obsei'v:intia, liortatur ut Arcliiepiscopo Qui divinae j;im virtntis iniraculis claruit,
Eboracensi sint audientes. Gilbertus Moravusado- Et in opus pietatis sua cuncta tradidit.
Orado,
lescens, ver.i pietate intiniaque doctrina instructus, Dcus qiii B. Gilliertum Ponlificem plurium .•egi-itii-
conlra, oratione tersa raiionumque firraanientis dinuni curationibns, actibusque miraculosis insigni-
subnixa, acerrime pugnat : Kcclesiam Scoticam, ri voluisti, f;ic nos, ojus iuterceilentibus ineritis, ab
quwlnictenus officii sui numeros in libertate sumnia animte et corporis laiigiioribus ciirari ; et ad glo-
expleiit, nunc tandem alieni potcstate. tamquam riain, quani piiieni contulisti perveiiire.
servitiite quaiiam, non esse premend.im. Is Kpisco-
patum ()0>lea r:itheiienscin, tamquam libertatis Sco- COMPENOILIM \\T.¥.
ticiCleri con.^tauter defciisa! loititerque evicta^ pra- Ex Breviario Aberdonensi.
mium, accipiebat : et quod surama vitae sanclit.ite
]ira;stiterit, ac vivusranrtuusquemiraculisclaruerit, Ocutia per illuslrissimos principes Guillermun: et
summaveneratione, inter Divos relatus, ali omnibus, Alexandcum, ejusdem regionis Reges streniiissimos,
Cilebatur. Hxr £«/,iv;.s. qiw citiilo.prioia refen Joiiii- per plurima teniporum curricubi, diaderaateet scep-
nes Asor, jmrlc 2 ImMutwiium Morahum lib. 3 rfc 4 tro sub eorunidein imperio ditioni iledita ; in Bo-
jirxccpto Dccalotji cap. 36, reali parte regni illius vir niagn;c ccntinentiic, pro-
3 Ilector Boflhius, lib.Vi Hisloria: Scoloriim, la- bitatis et fiilei pcr bujusniodi tempora. Gilbertus
Responsum te detlucil iiroi>ositioaem Hugoiiis Curilinalis ah Epi- noniine, insigiiis operibus ct mir.iculosis actilius flo-
S. Gilberll. scopos Scoiiie, et illitil S. Gilherli sii\>jnnriitresjionsum : riiit, et virtutibus claruit;qui licet ex satis nobi-
Jaiii indeex quo fidem CliristiaiKtm suscepissenl, li- linm Proceruni regniScotise stirpe claiapropaginera
S. Gilbertus
beram fuisse Scoiiara, nuUi extra suam regionem, sumpsenit: fidei famen Christi et bonoruui inoruin e slirpe nobili.
B pra^terqnamuni Ponlifici.velut Cliristi Vicario, sub- honestate multo nobilinr extiterat et pricclarior. E
jectain.Iniquum modo puscere Poutifioem, Scotos 2 Hic in puerilibus annis litteraruni stndiis tra-
Anglis. qiiibusc-nm bella prope coi.tinua gei-ant, ditus, sub adolescentitE juventulisque temporibns
subdi. Quod si pietatem quseratet concordiani inter satis sufficienter edoctusevasit. Sed cuni ad perfec- Archidiaconus
IHoravicnsis,
ipsos, primuni nihil usquain ab Episcopis commis- tioreni pervenerat ffitatein, ob Scripturarum divi-
sum esse, quamfbrem libertate sua merito privari naruin scientia= erainitatem et bonestatisexcellen-
debeaiit, Deiuiie iion esset [opus] ad exteros novo- tiaui, Moraviensis ecclesiae Ai'chidi,aconatus nomen
riira bellorum seminarium jacere : si quid inter eos sortitus est et lionorein, Interea veroqiiantura letate
correctione dignum (quod hactenus factura nou est) in annistransegerat, tantum in sapientia et gratia
coiumitlatur, iil Regi curae fore. Pietatera vero ac apud Deum ethoniines profirieb;it, ipsum llmnipo-
reliquas virtutes [si quajrantj. Iiabere se insignes tentem Deum et Sanctos in suis factis nbique col-
virtutibus ac eruilitione viros .; qui laboribus et vi- laudans.
giliis doccant. itaque Rpgem plurimum orare atque 3 Percepla igitur a Regibu« pra;diclis prudentia;
ob.^ecr;ire Summum Pi-ntificem, uti iu pra^sentiarura sua; sagacitate et circumspectione, in teniporalibns pr.rfecf us a
Itpge Jioreali
contentus sit ; nec regnuiu suum, numquam de ipso et spiritualibus, ipsum pro singulis Reguni in Bo-
ScotHr,
aut Kum;ina Seile inale nieritiim, Iiostibus suis ob- reali Scotia; ]iarte agendis, et castris custodiendis,
iioxiuni faciat.flcin ui/rfi/ur. Re igitur infecta Lega- ffidificandis, et alii-* aidificiis pro utilitate llegis et
tus abiit. Gilbertus hic postea eHectus Episcopus reipublicie reparandis, pri'fecerunt. Quare a pluri-
C;itbenensis, virdura intervivns esset, niira quadam bus illius patriae exosuspropemodum babitus est, et
vitie sanctinioiiia; ac proinde, postqiiam naturas ne- ut inimicitiam inter ipsum et Regem IsuscitarentJ
cessitati satis fecisset, et fragile istud initurw hu- inediisquibus poterant machinati sunt. Nam ratio-
nianae cnrpus deposuisset, Divorum in numerum num libros, iu quibus pro Regi computo reddendo,
concessit. Hnx Boetius. per eumdeni intromissa singula, prout tempora
obilus eirca k (^iiom Cli'meiis iii Papatuuc epistoltim scripsil od exigebant, in scriptis redigeret. malevoli clara iiocte
qiiibus coiisuniplis, per Regein, fibros ralio-
an. liiO. ]Vilhelmiim Reijcm IScolia' ; de excmplione Ecclesittrum incendio dedernnt :
nuni combus-
^ lcrrx sux, editlcrnnt Rotjerus dc Hoveden, parlc poste- exosoriim perbuasionibus, accer.--itnr. Diibius quid
tos, recipit
nore Annatium Ancjlixin Hcnrico ii ; Mutlltxtis Pa- ageret, ne iii ipsius Regis odiuni iiicideret, fusa ad itlojsos.
risicnsis, el collcclorcs ConciUorum. Fuit epislola data Deuin oratioue, libri lationum jaradudum igue cre- F
Laterani iii Jthis Martii, Ponlificatus unnoprimo, qui mati, illaesi in integnim restituuntur.
erat Clirisli unnui mci.xxxix. Alsuperfnit in vivis Wil- 4- Traiisactis vero aliquot aunorum curriculis,
liehnus liex usqnc ad Jiiccwv :'cui tnm succi^.'isit ejus viro Deo devoto, Domino Ada Catbenensi Episcopo, Ada; r.piscopo
Curlhvnensi, a
filius Alcjaiidcr, suh quo S. Gilherlus ordinaius Epi- a suis dioecesauis quibusdam, fen-citatenon minima,
suis occiso,
scopns, pnefuil sux diacesi iihra rirjinli nniios, ul obitus funestis arniis morte trucidato; Alexander Rexprje-
ejus referri ;rassj( ad uunum circiter mccxl. Ca- fatus, deexecrabili bujusmodi facinoris actu certio-
meiurius in suo Menoi.ogio isla addit : Ferunt S. Gil- ratus, ne infanduni illud et atrocissimum delictum
Mnnita ante bertuiu sub mortein aslantilius dixisse : Tria vobis impune relinquerelur, orane masculinum genus illo-
ntorlem : coinuieudo ; quai et ipse in vita seniper servavi. rura delinquentiuni, usque in quartamet quintam,
Neiiiineni la;dere et si quis tesus fuerii, de teden-
: generationem(trucid:itiset oppresi^is, pro hujusmodi,
non expetere. Secundo, patienterferre,
te vindictaiu in unctum Episcopum manuum injectoribus) proti-
subrogatvr :
qua; Deus imiuittit in nns flagella ; castigat enim nus castrari fecit nioxque omnium populi et Cleri
:
omnem filium, qiiem recipit. Tertio obedire Pr;E- roborato a>sensu, divinilus Spiritus sancti gratia
positis et Rectoribus, et nemiui esse oflbndi- B. Gilbertura Episcopum assumpserunt, et coii-
iii
culo. secrari petieriint quod et merito exactuni est.
:
b Ilisce subjtiniiinius compendtum viltf, c.r outnjuo 5 Consecratiis igitur in EpiscopumCathenenseni,
muto rcdif
Breoiario ylherdoncnsi, ihidemin scx distributitm Lec- dioecesim suani vigiiiti ultra annusrexit, et guber-
loguetam :
tiones,qux lu ejus fcslo, tlie 1 /Ipnlis, ad Malulinum navit in terra. Dum privatus loquela miserahilis
recilari solehant ; ubi Lecliones Nocturui iii nssignahan- qiiidam ad B, Gilbertum,ejusdem loqueI:e restituen-
lur de exposilionc Evangelii : Vigilate quia nescitis da; caussa, accessisset, et assidue apud euni depre-
qua liora Dominus vester venturus est, etc. Cctera caretur; vir Dei p'<>*.5ite motus, sua ad Deum ora-
tione
;,
PRIMA A PRILIS. »1
A tione, pro eo primitns Cnirisfacto signaciilo, pnllice
sihus de proximo volveretur B. Gilbertum intenfa ; D
raanus dextrae lingua tacta, illiro prislina; Inqtiplaj rogabat mente, quatenus sanctas suas manus in dic-
extuncreslJtutus fist, Rtrecteloqucli.itur, bencdicens ta aqua lavaret, unde sahnonum pisciculos terr^ at-
Deum, qni talem C(M)l'«ssori suo derlerat potettatem,
Iraheret. Factaautem raanuum sacrarum ablutione,
a lani:uoril)Us sanandi infirmos. salmones dicto piscatori abundantius natabant et ;
piscalwmm C Piscator mwenarius, salraonum piscatir.ncm, quod Domino redderet. cum centupli iisura, eidem
salmonum a Domino terrae illius Cathenensis, cert pecuniiE i reportarunt. Post|diirima.alianiir.iculonim insignia,
/rcU ferltlm Offit 1 Apri'
summa, in atfidatione, possidebat qui cum pluri- : B. Gilhertus. plenus 'gratia et fortitiidine magna, Ut.
mas inde pecunias piscandi gratia cxposui^set , Kalendis -\prilis ad coeb s super <ethera volabat ; et
ut inde Domino satisfacerct a dicta pi-.atione. et in ecclesia Calhenensi, suis constructamanibus,
in
hujusmodi aquariim sterilitate nequaquam prendi- pace reqiiiescit hactenus beata, variis suffultus
et
disset ;
et [metueret] ne tempus fatalesalmonum cur- clarus miraculis.
DE BB. THOMA DE TOLENTINO, JACOBO DE PADUA,
PETRO DE SENIS, ET DEMETRIO LAICO.
Marljribus Ordinis S. Francisci in India.
eiros Aposlolicos.iiui olim exOnline S. Fran- Aprilis atqiie hac ratixme
AN.VO Inte.r : ad ix Aprilis sunt retati in
cisci IndiiiJiuliasque Orienlis regiones, zelo Cliris- Marlijroloijio Franciscano Arturi a Monasterio. Dic-
UCCCXXII.
lianie fulei plantnndx, pernijrarml, eminnit tum erqo aniiiim Mcccxxi liis verbis auspicatur fVaddin-
B. Odoricus sne Poitu-Naonis aut
Orilericus, ile gus, Gloriosum subierunt Martyrium hoc anno, v
de Foro-Julii loijnominalus : cujns Vttam illustravimus Idus Aprilis, Feria quinta ante Dominicam Palma-
ad diem x\v Jotmaru. Hic ex Orientein Itnliam re-
g
Acta Marty- rum, quatiior illustres fidei agonothetffl ex Ordine
verstis est anno Mcccxxx, ac suam ipsemet pereijrinatio- Minorum, Fr. Thomas Tolentinas, Fr. Jaci.bus de
(idorico
tiem descripsit, iu eaiiue miirtijrium liorum Beitontm Padua provinciaj S. Antonii. Fr. Pefrus de Senis
scripta,
Frntrum Orilinis sui quorum sacra corpora ditulit ad provinci» Tuscije, et Fr. Demetrius laicus de Tafe-
roiivenlum Ordinis, tiinc in Indiis constilutum. Hanr licio, natione Georgianus, Fratrura interpres; qui
peregrinalionisejns liisloriiim, seu librum de Mirabilibus optirae callebat linguas Orientales. Haec ibi Waddin-
miiudi. Iiabuimus incoilice vatde nnliqtio.quemFr. Hen- gu-t : qui iu Catulogo Martyrum , una cum Scriptori-
ricus de Glats Ord. Minorum Pragse, anno Christi bus Ordinis Minorum Homse excu&o, alium diem Mar-
IX duplici
Mcccxi,, descripsit. Historia martijrii horum Bealo- ttjrii assiqnat his vcrbis Thomas Tolentinas, Jaci.bus
:
HS cdttntur : riim Fratrum, iniie olim excer]ita, extat in Passio- de P.idua et Demetrius laicus, anno Mcccxxi die xiu
nali MS iiisigni comobii Bodecensis Canonicornm Rc- Aprilis , apu.l Tharanam Saiiiceuorum civitatem
gularium S. Aiiqustiiii in dicecesi Paderbonensi, plurimis pro fide Cliristi torraentis toleratis ac su-
qttamindedescriplam nobis transmisit Jonunes Gaman- peratis, victores migrarunt in ccelum. Hxc ibi
sius tioster, cum lioc litulo : Incipitpassio Sanctc^rum omisso per incnrium librarionim Petro de Senis, ctij'us
quatuor Fratrura Minorum, quae est Kalendis Apri- nomine ante indicato in littera P, lector remittebalur aU
Fassi sttnl lis •
nnm. 6. confirmatur his verbis
qui dies infru : Thomam Tolentinatem. At dies xiii Aprilis ab aliis ncque 13
Aprilts,
1
Conipleverunt autem gloriosi viri martyriuni suum indicatur, qitasi obiissent anno Mcccxviii, quo Pasclia Apr. anni
anno Domini millesimo trecentesimo vigesimo se- celebralum est xxiii Apriiis. Ila enim xiii dies, assi-
'
cundo, Kalendis Aprilis, ante Palnias. Iia Odoricus gualiis est ab Artttro du Moustier in prima editione
in ntroque tnonuscripto. Aliiiil marlijrii hitjus lestima- Marlijrologii Frunciscani, vbi interim in Notis signat
riium pra^buit : Fr. JonianusOrdinis Praedicatorum, annura Mccccxxi et Feriam quintam ante Dominicam
in epistola data in Thana Indiae, ubi, iiiquit, Sancti Palmarum. Verum dies xiil Aprilis illo aiino convenie-
mei socii martyrizati sunt, et ita incipit : Noverit om- bat in Feriiim secundam post Dominicam Palmarum.
nium vestrum paternitas veneranda, me soluui sine Itlem Arturtis depreliensnm errorem emendare voliiit in
socio in Iiidia paiiperculum et peregrinumesse : ubi pasteiiore editione, el retulit liorum martijrium ad diem j.-
post passionem snciorum meorutndeOrdine Fratrum IX Martii, At visis liis lam solidis Adis, si Martyrolo- atit 9 .Vartii
Minorum. videlicelThomie Sancti,et Jacobi gloriosi, gium recudalur, polerit rrferri ad Kalendas ylprilis 071. 1319.
Petri et Demetrii Martyriim beatorum, meis pecca- quo die, antio mcci:xxii. Feria quinia aiite Dominicam
Fcrta anle
tis exigentibns, vivere sum permissus.... ibidemque Palmarum, martyrii palmam adepli sunt. Abrahamus
Homtnicain
^almarttm : post felixmartyi-iiim, (quod in Feria quinta ante ra- Buivius in Aunalihus bis refert liortim pugiltim Mtir-
mos Palmaruui fiiit in Tliana India') plurlraos variis tyriuin, scilicet aiino mcccxix Mcccxxi. Sed
et aniio
in locis Ego autera post niartyrium,
baplizavi.... frustra conjecturas eorum referimus, qui vet anliqtia
Thanam veniens, etiara Sanctorum corpora sepeli- moniimeuta non habuerunt, vel otiiim ut examinarent.
vi. Ifxc Fr. Joritanus, cujus inteqrum epistolam, post 3 Hxc de tempore Marlyrii. Loais assigiiatur m
viirios alios, edidit Liicas ^^tiddinqus, tom. 3. Anna- ^ctis, Chana oiil Chan.aa, a/i;sThana, Thanaha, aut
liutn Minnrum, ad annum Chr. 1321 num. li, arhi- Thamna. i;i»' venerunl contrario vento adacli. ciim
tratus eo anno marlyriitm obtiijisse. Verum umnes in- iiarim in Orraes ascemlissent Armusiam appeltamus, :
dicati characteres caditnt inannum sequenteni mcccxxii, urbem in sinu maris Persici sitam. Nicolaus Orlandi-
quo cijclo Lnns xii, Solis xv. liltera Doinintrali C, niis, lih-o II Histori.r Societatis Jesu mim. 87, consti-
Pascha celebrattim fuit die XI Aprilis, et hiijns Kalen- tuit Tanaam in Salsettis Bazaini, et hic est Tanaa
dx incidcrunt in Feriam quintam ante DnmiuicumPul- inquil, num. 88. urbs olira, quod vel h.ac tempestale
Tanaha
^"^('""Jl^jJ
marum, ut nihil accnratiits indicari posi^it. vesligia monstranl, ingens et raagnifica, nunc rae- iit Iitdia.
2 f^erum quia anniis more Gallico a variis inchoaba- diocre oppidum : qiiod longe supra priscam felicita-
tnr in Pascliate, aiUtuc ub iis uumerabatiir prTCdens tem Consalvius coepit evehere, raullis incolarum in
Mccccxxi, eoqiie postmodum relicto, [ciim historia B, muiiicipium cojli conscriptis. Fuit demceps ibidem
erectuin Collegium Societatis Jesu. cum
variis cirrum-
Odorici deesset) inquisitum fuit in Feriiim quiutam
meminit
»"" Ajtrllts
'.I
ante Dominicam Palmtirnm, qux
eo anuo iiicidit in circa residennis. Tanah» sirpiits Malfejits in
umtt U'21,
diem ix Aprilis, quando Pasclia celebralum esl die xix hislorta Iniica, et lib. 9. Hali dux, leviore arrepto ni-
vigio
.
S2t DE V. MARTYR. FRANCISCAMS IN INDIA.
vigio, Tanaham. atque inde Bazainnm oppidum pe- ad Minisfrum Geiieralem, gratias reddens innume- !i
ArCTOBR G. II
tiit : f/ siib fiiiem liicti libri. Taiialiensis iljnasta, ras, (|iiod mininie vulgares, sed perfectos viros, quns ^njori excipi-
tamquam destinare '" """""
>'
annuo slipemlio imposito, in fidera a Lusitanis est Christi discipulos veneratur, sibi
accepfus. IIiijiis dein tiibnli soluti meminit lib. x. placeret.
4 Qiii pritiiiis omiiiitin colhcatiir, ae eeteris senior G yon inan.-,il din quteluni regnum Arynenix, infes- auno 129'i
nii//ih,r ai/
B. Tfinmas eral, Thonias Tolentinas, s,t;)iiis IFndrfuije iii Aii- it tantihus illud Sorncenis anno ac.cxai; (/uerum iiinii
ob zeliim
ntilibns Miitorum memoratnr. Ac prinio atl annum mero et potentissiino exercitui, iiii^uif Waddingus ™ i^^"„l"„
pauj}erfalis
Mervanda- MCCLXSV, irf i'st annis XLVn ante marttjriiini : quaiido num t, dum viribus impar se resistere non posse
paupertatis antti]u.T Propuqnator , sed ^^^lo, ut aliis judicabat Armenus ; mi.5it suos Legatos, Fr. Tho-
videbatur, indisereto, cum Raymundoqundam ctPetro mam de Tolenlino et Fr. Marciim de Monte-Lapone,
cum aliis 2 Maoeratensi, fuit habitu spoliatus, et in eremitorio ac nobilem virum Gaufriduin Comiti.ssie, ut Ponti-
carceri inclu-
quodam careeri tamquam schismaticus inclusus ; ex fici et Regibus Galliie et Anglife significarent, quam
sus anno
quo eeocatus nnno sequente, po.it dispiitntionem trium in miserabili statu res su.a; et Cliristianorum, bar-
dieritm n Fratre Benjamino, Doctore vclerano, in sen- barae Saracenorum ferilati undique expositie, se ha-
tentinm^alioriitn suaiiitfer abdiicttis cum soeiis esf.. f^erunt berent. Misertus Pontifextantsecalaraitatis... frans-
redieriint annn mcclxxxix ad anle cnnceptum pauper- misit ipsos Nuntios ad Reges Gallise et .Anglia>,
tatis offeclum, qnem ita e.vplicat /radtlinqns num. 24. dafis jitteris, quibus eos commendat, quatenus pro
Urntmque Pii quoque viri, sui instituti zelatores, qnoriim co- Divina et Aposfolicie Sedis reverentia beni.^^ne susci-
auno 128P. piosa series numquam defuit in Oriiine; ad tot ma- pianlur, et in negotiis praefiifi Regis aures piefatis
uifestas regula; transgressiones vehementer afflige- adhibe.antur, ef aiiimus regiiH propitiationis impen-
banlur, pracsertim in provincia Marchia;. Prodierunt datur. Adveneritnt illi Parisit)s teinpore CaptttiU gene ft laiidalvr
Parisiis in
plerique in publicum, quorum agmen ducebant tres ralis, et porrectis litteris Raymundo Generali, mul-
Capituto
illi paupert.atis propugnatore,*, de quibus egimus su- tas reddiderunt Rpgis nomine gralias, de raissis ad Ceiierati.
perins. Fr. R:iymundus, Fr. Thomas Tolentinas, et eumdera Fratrihus, qiios tainquam .^ngelos Dei ve-
Fr. Petrus Maceratensis, restiteruntque in faciem nerabatur. Id ipsum cnntinehant poiTecla" litterae,
laxioris discipliuEe magistris... Veriim alii eo:^, tam- quas Minister fecit in publico consessu legi. Et phira
quam schismatis auctores, et religios.^e pacis per- addidit nobilis ille Legatus. plenam faciens fidem de
turbatores, perpetuis adjudicantes ergastulis, primo vitai integritate, et optimis Fratrura prajJictoruin
conjecernnt in vincula tres, quos diximus, aliorum moribus ; lUt /rnddinqus niim. 14.
ductores : et ne fieret tumiiltus in Ordine, alia lege 7 Peversi posltnodnm in Arineniam sunl dicli Lc-
caiilnm est, ut nuilus illorum auderet caussas tueri, qnli : nc dein anno mcccii. iit Itahet idem fVa.ldtiiqns
aut injiiste condenmatos dicere. num. 8. Fr. Jacobus de Monte et Fr. Thomas Tolen-
5 Tcriim fimi oiiiiu scquenle wccxcMinisterGenera- tinas peragrafa .Arraenia, in Italiara transfrelurunt;
lis essel constituttis R.aymiindus Ciaufridi, nihil, inquit et prsstita obedientia Ministro Generali, simul cum
eiuchts JHSsn
Genrralis
fVadilinqus nuni. 10, a sua electione tam curavit, Conrado Offidano licenliam petierunt, in Orientem
i/erum aniio
anna \-l^(\, quam turbas Ordinis et provinciae Picena; conso- ad parfes infidelium abeundi cum duodecim sociis; 1 302 cx Ar-
pire... Examinavit caussam, propter quam illi Reli- allegantes se, dum iii illis partibus conversarentur. mcitia rever-
giosi viri,'quos supra diximus, conjecti essent in perspexisse messem esse copio^issimam, et segeles SIIS,
vincula. Neque aliam solidam reddere poterant illi jam albas ad messem, neque quidquam deesse prieter
Patres, quam quod illorum zelus nimius erat et supers- operarios. Facile anniiit pio desiderio Primicerius,
titiosus circa ohservantiani paupertatis. Atque uti- permisitque ut ipsi, (quos prolios et perfecfos viros
nam, inquit, ego el uuiversus Ordo hoc peccato la- esse cognosceb.at) duodenos illos socios eligerent...'.
boraremus, jussitque ut ad se efferrentur. Acceden- Electis sociis transfretantes
applicueriint Nigro- ,
tes apertis excepit brachiis, aflabilia et placida eis ponto ; Perceperunt hic furaullus """ ""'
deinde Thebis.
locutus, persuasit ut persequentibus ignoscerent ex SOCilS 111
excitatos inter Fratres illos et provincia; Romaniae
llrieulcm
corde, in pio proposilo firiniter persisterent, seque et rogati su;im imposuerunt operam, ut dissidenles ittiit ;
in observantia sanctw paupertatis promovenda sci- conciliarent. H,rc ilii, omisso reliquo itinere et laborihus
rent habituros sedulum adjulorem. Ut vem aliorum in Orienlc inter Tartaros toleralts : qnos concipere licet
persecutiones effugerent, destinandos diixit. cum e.v irditn dicti Tliomm in Europam, anno mcccvii
F
;
c anuo 1307
aliis tribus ejusdem spiritus viris, ad Hegem Arnie- quamlo Fr. Thomus de Tolenfino, (snnt ilerutn verba
nh po mi//i- tcrtium redux
ni;e, aquo paullo anle lilteras acceperat quibus : Waddinqi num. 7 J a T.irlaria rediens, qui per annos '" Eiti-opai
/itr att Retfcm
Antifni.r :
rogabat i|UOsdani sibi mitli hujus instituti viros, tura plures praedicaverat inter infideles, veniensque in
propter anim:c suu' et suorum solatium, tiim ad ins- Ifaliim, accessit ad ciiriam Romanam iiltra montes
tituenduin populum multura nimis, qui ad Christia- in Vasconiam, ubi Papa Clemens morabatur cum
norum fidem quotidie accedebant. Fratres autem ab Cardinalibus ; ubi prius hiec magn:ilia Fr. Joaiini
eo missos, et ah Armenorum Rege tainquam Ange- de Muro, olim Generali Ministro Fratrum Minoruin,
los cceli receptos, alii vexare non desliterunt. Etenim et tunc Cardinali, niintiavit; et Fr. Joannes Doraino
tunc Guardianum agebat Ptolemaidis Paulu.s de P4pa; et Cardinalibus retulit. Advocatus Fr. Tho- fructn missio-
Marcliia, Socius Minislri Piccni, qui aderat quando
mas in coiisistorium coram Domiuo Papa, Cardina- uts Pouti/ici
c.mjecti sunt in vincnla ; accusavitque eos apud Indicato,
Ja- lihus et Pra;latis, sermone pra;claro isfa Dei nostri
cobuin, provinciae Syria; Ministrum cui talem in-
:
admiranda opera, sic mirahiliter incepta et conti-
didit de eis opinioneni,nt illiim compulerit sinistra
ajtitfl fjiinn a
nuata per Fr. Joannem de Monte-Corvino et alios
scribeie Armoiio, eiinique ,ridmonere, ut ab eis sibi
stii^ nc> ttsa- Fraties, rccitavit; rogans Doniiiiuni Papain et Car-
i-averet,tainqnam ab hominibus schismaticis et ab dinales, ut directio darelur, quatenus hoc opus Dei
Ordine excisis. Rex acceptis litteris iiitimos adhibuit
augeretur et perficerefur. IIa:c thi. Mandato Pontifi-
Consiliarios, et ex eorum suasii vocatos ad se
Patres cis septem Frutre.s Mtnores creali sunl Episcopi, mis-
'"'f''J^"l
Episcopos
circamulta iuterrogavit. monuitque ut obedientiales sique in Tarlarinm inleriorem, el in Indite reqiones :
sibi Prffilatorum litteras exhiherenl. Ut legit vidit- iiir diihilamiis, quin cum illis reversus (ne.ril Ttiomas de
que valde cominendatos ab Ordiuis Primicerio, ut Tolentiiio, Dux ilineris factns : ac reliqnam vilam tn
hono essent animo hortatus esl, expanditque eis lit-
cotiverli-ndis ad fidem tnfidelibus ctnsumpserit, qiiam
teras Syrias Ministri. calumniam diluerent,
llli, ut Deus gloriosi martqrii polma coronnvit. Bjns cranium
rem omnem ex ordine narrarunt qua intellecta postmoditm ex India
Cranium
:
in Italiam delalum est, et magiia
meliorem de eis concepit Rex opiuionem, scripsitque cjus Tnlfitini
cum veneratione asseiTatur Tolentini, colituique a.\scrrulur.
ejus
.
PRIMA APRILIS
ejiisdiesfestus; in quo piiblicas aperiunt nundi- 2 Quo audito Cadi raisit pro eis, et adducti sunt, D
nas Toleutinates. Ita idi-.m Waddintjus aiiiw 1301) videlicet Frater Thomas de Tolentino, Fraler Jaco- ACCT. B.
niira. 30. bus de Padua, et Frater Deraetrius Zortzanus, qui ^^ ^^^
]t, Jacolnis 8 Aller MarUjrum esl Jacobus de Padua, quem erat Frater Laicus, sciens optirae linguas illas. Fra- adducti tra
'^'''^'.
dt radua. Be.rniirdiiiiis Scanleonius, lib. 2. Antiijiiilalum urbis ter vero Petrus de Senis non eratcum eis, quiatunc
Palaviutv classe 6 patj. iii, bnc exornal litulo : De S. iverat extra domura pro aliquo negotio peragendo.
Jacobo Martyre Patavino et ita elngium iticipit : : Tres igitur praedictos Fratres interrogare coepit, et
Jacobus Martyr ejusdem Ordinis Franciscani fuit. de fide nostra multa inquirere. Astantes etiam Sa-
.sed qua Familia Patavii ortus sit, nemo vere dixe- raceni, disputantes contra eos, dicebaiit Christum
rit : constat autem de plebe fnisse. Est in agro Pa- soliim puriim horainem esse, et non Deum. Tunc
an ez Caslro tavinocastrum Piebis-Sacci cum co:nabio Franciscano, Frater Thomas ostendit eis, Christum esse verum
plcbis-sacci
unde, inqiiit f-Faddingus aimo 1309 et iium. 50, ori- Deum et liominem, rationibuset exemplis ; et in tan- drfendunt
oriundus, 'l''"'"'"""-
ginem traxisse ferunt H. Jacobum Martyrem, a Pa- tuni confudit Saracenos, quod nuid contradicerent
dua cognontinatum forsan, qiiia tle plebe fiiisse
; non naberent, Cadi vero videus quod in inquisitione
scnpsil Scardconius, qui snb finem elogii isla adilil : fideinoslrse non poterat proficere, ad responden-
an Martijr Brevi spatio in ea regione decurso, cirdesteni illam dum sibi de sua secta ccepiteos inducere; et specia-
declaratus a
martyrii coronam a Deo in coelis adeptus est, et hic liter quid de Mahometo et de ejus lege sentirent. At
Bciiedicto XI
in terris sancti martyrii noniine a Benedicto xi illi re-ponderunt Sicut pmbavimu^ validis rationi-
:
Suramo una cum sociis, jure meritoque de-
Pontifice, bus, Christum Dei filium verum Deum et hominem
coratu^. Natalis autem dies liujus celebraturin heb- esse, qui legem Evangelicam, quse est excellentis-
doiuaibt Sancta Pasclife, Feria iv. I/iec ibi. Decessor siraa, omnibiis ialvandis in terra dedit: Mabometes
qaoil addixc- Benedicli fuil Joannes xxii, apud quera Fratres ege- autem venit, qui legem vilissimam et contrariam
rnt. Joannes rant pro Sandis liis canonizandis, quorum votis se ibti fecit : si sapiens es, quid de eo sentiendum sit,
E
xxtt.
subscripturum indicarat. Sed orta excrescente con- iit optime scire potesTunc Cadi cum Saracenis al- condemnant
troversiu de paupertate Christi, et schismate Petri tis vocibus clamabant De Mabometo quid dicitis ? Mahomelum
:
'> ejus secta-
Corbarii, cui Csesenas et alii adha.Tebant Minoritae, Frater Thoraas respondit : Ipse est filius perditio-
facile distulit qiiod ante proposuit. Ita Waililingus nis, et cum patre ejus diabolo posilus in inferno :
anno 13-1 num. 15. ubi erunt secum omnes, qiti legem ejns pestiferara
S) Tertius qui eodem die passus est, cat Demetrius observant; quje tota contra Deum est et animarum
B. Demelrilis
laicus, quem Jcta infra cognominant Zortzanura, an salutem. Cadi vero ensem e\ti-;ihen'i, et superc;ipita
ciijns ?
r.r urbe S;irsaua, quie in finibiis Hertrurix est sub Ge- eoruni vibrans, ccepit vehementer insistere, ut Ma-
nnensibiis? fFnddinqus nil natione Georgianum et co- hometiira Prophetara magniiin et I>ei nuntium f;ite-
gnominat de Tafelicio. Pisano fol. 9S dicitur Deme- rentur. Qui constanti animo eadera, qu.-eprius dixe-
B. Petrus rant, repetebant.
trius de Tefolio Virgianus. Quartns, qni Biiiuo post
laicus ?
est occisus, erat Petrus de Senis quem ./rturus du ;
3 At illi impetum unanimiter in felices Fratres
rincti expo-
Monslirr assrrit eliam Fratrem Laicuni fuisse, qiiod in fecerunt. ipsos rontumeliis et verberibus affecerunt,
nunfur ardori
Aclis non liabetur. deinde vinctos nianibus et pedibtis ad solem expo- solis
suerunt, ut virtute caloris corpora eorum extingue
ACTA MARTYRII reiitur : n.am illic tani intensus est calor, ut si quis
Odorico de Poiiu Naonis. per spatiiira unius Missae staret in sole, penitusmo-
Auctore B.
reretur. Ipsi autera glorificantes Deum permanse-
Ex duobus MSS.
runt in sole, a tertia u.sque ad horain nonain, Iiila-
CAPUT I. res atque sani. Haec videntes infideles. consilium
Martyrium BB. TlioiiiiP, Jacobi el Demetrii. inierunt. etipsis Fratribusdixeruiit ; Volumus ignein
magnuni accendere. in quem vos projecti, si. iit di-
jli^t civitas in India media, qune vocatur a Thana, citis, fldes vestra justa fuerit, tlaiuma vobis non
ha>c civita^fuitantiquitnsvaldemagna narafiiit civi- nooebit ; si autein raala, consumemini alt igne. Re-
ta< vel Porrhi, qui cum Alexandro Magno
Regis Pori sponderuiit Fratres dicentes ; Cadi, parati suraus
commisit. Hujus terra; populiis idololatrat;
p:'a;!iiim isnem , carceres et omiiia tormentorura genera.
nam igncm ailorant, serpentes et arbores. Istara , quac nobis inferre volueritis, pro fide nostra susti-
terram regunt Saraceni, qiii eam violenter ceperunt. nere verumtaraen hoc scire debes, qiiod si igliis F
:
Thana passi siint quatuor Fratres ineendium nos conibureret. nnn hoc credas ex de- /"""'i 'J"""
In hac civitate
Mint-res martyrium gloriosum. Dura enim hi Fratres
,.,„,.. et murciiinqtte
.
lectu fidei nostrie provenire, sed cx peccatis iios- ,„„„„,,„ ms-
,
,
essent in b Ormes, conduxerunt n.avim ut irent Po- tris, propter qu£e nos Deiis posset permittere in linere,
lunibum. In qua cum uavigarent. flante coutrario inortem cadere teniporalem; huc sernper salvo,
vento, nsque ad Thanam deportati snnt. Illic sunt quod fides iiostra ita perfecta est et bona. ul sine ea
Vcniiint Ta- quindccim domus Chrislianornm, scilicet Nestori.a- nullus unquara salutem consequi v;iluerit sempiter-
niiliani : nrirum, qui sunt schismatici et ha-retici pessirai. nara.
Cumque descendissent de navi, in doino unius illo- 4 Cum aiitem ordinatum esset, ut Fratres iii
rura se hospitio receperunt. ITbi dum remancrent, ignem mitterentur, rumor per totam civitatem inso
contigit litem oriri inter hospitera et ejus confemi- sonuit uiide omiies utriusque sexus, parvi et ma-
;
nain, qui eam seciindo gravitcr verberavit. Qua- ejus gni, ad spectaculum iiruperabant. Accenso igitur
non valens, ivit ad c Cadi, quod so-
affliotiunes ferre copioso igne iu Miiydauo, id est, in ])l,atea civitatis,
nat Episcoptim cnjusdam civitatis, et coram ipso de Fr;>ter Thomas sigiio Crucis .-e muiiiens, voluit in-
viro suo conquesta e.st. Cadi veroeain interrogante, cendium illud intrare. Quem quiilam Saraceuus ra-
utnim quod ilicebat posset probare vel testes iudii- puit per caputium, dicens Non iiitres ignem quia
; :
cere, respondit Quatuor Raban
;
Franci, id est, rsenex es, et multa in mimdo experlus : forte habes <•
viri Religiosi suut in doran mea, qui de omnibus aliqiiid circa te, cujus virtute ignis circa te noii age- non fermun-
''" r^omai
possunt testiraonium perhibere. Muliere sic loquente ret sed permitte aliuin pra?ccdere juiiiorem. Tunc
astitit quidara vir de Alexandria, qui rog.abat dCadi, quatuorviri iniqui Fratreni Jacobiini r.apicntes, eum ,„ i„„„(liiim.
ut mitteret pro eis et quia essent homines maxi-
:
in flammas projicere nitebantur qiiibus ille ait : :
mas scientite, Scripturas bene intelligeiites, idcirco Sinite ine, quia voluntaric liuiic igueiii pro fide mea
intrabo. Cujiis verlia iioii ciiraiitfs, ipsuin in incen-
bonum esset de fide disputarc cuni eis.
dium
Si DE V. MARTYR. FRANCISCANIS IN INDIA.
igni.< tnw. magnus et sancti, tamenfacere non audemus. Nam si
aliter
dium projecerunt. Erat r.utem
ArfT. B. non obedieunis, nos ipsi cum uxo-
jiissioiiibus eoruin
allus, ut ip^^e intus existens miiiime vidci-otur.
otionico.
rib;is nostris et lilieris moriemur. Re^iponderiint
Vento tamen llanle et flammas quuudoque depri-
Jacobus iu-
mente, vox audiebatur iuvocantis nomen Virgiuis. Fratres dicentes; Nos scimns qiiodper mortem tem-
jectus,
Igne igiturtotaliterconsumpto.staljatCliristi atlileta poralem vitam consequemiir .Ttern:im, idcirco qiiod
vobis praaceptuni est diligentius adimplete; pro fide
iniocans no-
super prunas, niauiljus in modura Crcicis exten.sis,
sauo corpore et mundo corde Dominuni laudando nostra et amore Domiiii nostri Jesu Cliristi, qna;-
men .VaritV,
manet illa:- Hocvidenspopulus coepit unanimiter e.xclamare : Isti cumqiie iiohis intuleritis tormenta, parati sumushii-
SUS : niiliter sustinere. Vir etiam ille qui eos asseciirave-
sunt .-ancti ; isti sunt justi ; nefas est eos occidere.
Nunc autem non solum audivimns, sed et videmus rat, (]uatuiir lictoribus illis viriliter respondit, eos
quara fideseurum estjusta. Vocatus ergo abeis Fra- de iufidelitate acriter arguendo, dicebat enim : Et
ter Jacobus de igne, exivit illiesus. Cadi vero voci- ego cx eadem lege sum, et hunc quem isti prffidi-
et pro fide
ferans contra populum, reclamavit dicens Sanctus cant confiteor, et pari sententiie subjacebo. At illi
:
Cliristi crude-
non est, necpie justus; sed idei ardnribus ipnis non verh:i suanon attendentes, Fi'atres beafos vestihus llter occidtm-
exiierunt et Frati'em Thnniam, vinctisfirmiter ma- tur.
consumitur, qui tunica qua induitur est de lana ter- ;
rffi Abrabaj; quse lana, ut dicitur, diu pntest iu igne nibu< in modum crucis, capitis abscissione Christi
iteriim niidus dniare. Iterato ignis iucenditur, et oleo ac adipe Marlyrem fecerunl. Similiter Fratrem Jacobum iinus
et oleo per- illorum crudeliter per barbam capiens, capnt ejus
superfuso, duplo vel triplo riuam antea mrijor erat ;
uncttis il-
deiude Frater Jacobus vestibus ex^poliatur, et oleo ense usque ad ociilos scidit, et post haic totaliter
Ixsws exit :
toto cui'pore pcrunctus, mudiis in ignem impellitur. amputavit. Fratrem vero Demetriiim unus gladio
Frater aulem Demetrius et Frater Tbomas ; extra per pectus ti'ansfigeus, amputatione capitis tr:tnsnii-
ignem genibiis flexis, Creatori omnium devotissime sil ad hraviiim supernorum. Compleverunt autera annos S^Tl
ApriUs,
supplic:ibaut. Gratia autem Altissimi, tamquam An gloriosi viri martyriiim suum, annu Dumiui inille-
1
gek> descendeiite de coelis, vim virtutis iuvb oblitus simo trecentesiniu vigesiino secundo, Kalendis Apri-
est iguis et Frater Jacobus. totaliter eo consiimp- lis ante/' Palmas.
B ;
7 Divina vero majestas ostendit animas eorum
to, ut ma-
prius illa3sus exivit. Populus autem voce
gna clamabat Peccatum est eos occidere, (juoniam
:
coronatas iii co^ilis, dum in eoriim transitu quiedam
sancti suntet amici Dei. iii terris miracula demonstravit. Nam suhilo, non
5 Motus hoc officio Melicli, id est, Potestas vel sinecunctorum admiratione, noctisilliusumhra illu- nox Hlnmina-
Justitiarius civitatis, Fnitrem Jacobum ad se vo- minata est; et ;ier, prius c;iIiginosus. resplenduit tur.
cans, ve.-.tibus suis iudui fecit. et dixit : Jam vide- niaxima claritate similiter et luna osteiidit lumen
:
dimissi, ad mus, Fratres, vos esse justus. et fidem vesti-am op- iusolitura et splendorem. Post moilicum quoqiie ter
prnximum
timam et perfectam tantummodo ab haccivilate et
;
vuces et tonitrua et curuscationes et ftilgiira adve-
oppldum ab'
legaiitvr : terra recedite fe^tinanter, quia Cadi pro po^se l;ibo- nerunt, ut omnes clamarent, niortis sibi |iericulum
rat, ut propter salvaudam lldein Mahumeti peuitus iminiuere. N:ivis etiam illa quam condiixeratit, ut
vos extinguat. Erat autein tuiic bura quasi tomjde- ireiit Polumbum, sed viulenter duxerat eus Thanain.
torii. Totus autem populns Saracenorum, et omnes cum omnibus qtiae in illa erant, inersa est in pro-
clamabant dicentes
idoioIatriE stiipefacti et exterriti : fundura, quod alias de illo mari iiumquaiu est audi-
Tot et tanla vidimus ab istis Sanctis mirabilia. qaod tum.
ignoramiis cui credere debeamus. Melich igitur jus-
ANNOTATA.
sit eos Fi\itres transduciper quoddam brachiuiii ma-
a Thana, aliis Tanaha, Chana, Chanaa, Tamna,
ris, quod ab illa civitate modicum di.stabat et fecit ;
ite qtia iirbe SJiprn acluni.
illis illum hominem si'ciari, iu cujus donio priu.-i in
h Iil csl Armiisia Winiiliugus, A Taurisio versiis
Thuna fueraut hospitati. Tr;insducti igitur ad unum
Catbag iter dirigere statuentes, nave conscensn ut
burgum, iu domo cujusdam idolulatia; hospitium
irent Polumlium. .-Jt Mamis Uhjsiponertsis par. 2.
habuerunt.
lib. 7. cap 2S ait discessere Taurisio versus Catha-
6 Interea Cadi perrexit ad Melich, dicens ei :
jum, et inde profecti Armusiam ingressi navim ,
Quid fecimu.;, dimittendo istos Raban Francos, qui
sunt, ut venirent Palumbum. Est atitem Taurisiiim
tol ettanta fecerunt in hac urbe mirabilia? quae vi-
vulgo Tauris, tirbs Medur, imtiqtiis Ecbatana, vrrstis
dens populus simplex, derelicta lege ihometi, ad M vtare Caspium, utidi: in Tlianatn ifer tritim mensiiim
C eorum legeinpenitusconvertetur. Scire etiain debes,
assignant Marcns el /Faildingus. Cathajum vero est
quod ipse Mahometus in Alcoranu, id est in lege
Sinensis reijrti pnrs Borenlts, uti eviilentissime demons-
sua, mandavit, quod si quis unum Cliristiamim oc-
Iralur in Allame Sineasi Martini Martiaii.
cideret, tantuin merifum inde haberet ac si ad Me-
c Deihmus 19 Martii Acta marlyrii BB. Monaldi,
cam peregrinaretur. Ubi noUmdum est, quod AI-
Francisei et Antonii, c:r ordine ctiam S. Fiancisci,
coram dicitur Lex Saracenorum; Meca vero, locus
Arsengae in Armenia a Saraceiiis occisorum, ubi simi-
ubi jacet curpus Maliometi et illuc pergunt Sara- ;
hs disputalio est cum quodam Cadi, sive eorum Epi-
ceni, sicut Chri^tiani ad Sepulcriim Domini vel ad '
scopo.
aha loca sunt. Tunc Melich dixit ad Cadi Fac ut :
vis, et sicut animo concupisti. .\ssumptis ergo Cadi
nomine Oseph At Marcus : Haec
d Waddirtgus. :
xulnnissis
1
andieiisiEthiopsex urbe Oseph dicta.
1 tictoribus qu;ituor arinatis viris, misit eos post Fiatres, ut eos
e IVaddingus ait sexagesiraum annura egisse. Ve-
iiiterficereut. Pervenientibus illis ad aquam, facta
rum qui anlc nmtos 47 vir erat in Ordine uliciijtis no-
est nox ; et sic tenebris praioccupati, eos usque prope
minis, arbitiamur pervertissc ad septtiaijesimum scvum
noctein mediam non sequuntur. Interim Melich fe-
aut circiter.
cit omnes Christianos in Thana teneri et carceri
f Feria quinta, ut supra ostertsitm, et conserttiunt
mancipari. Cum autem perventum esset ad nuctis
passim omries.
medium, surrexerunt Fratres, ad persolvendum Do-
mino Oflicium Matutinum. Mox illi quatuor viri in CAPUT II.
domum irruerunt. et capientes LVatres, ipsos extra Marlyrium B. Pefri Judex punitUS, OSSa
bui-um. sub(iuam.iaraarborem, deduxerunt, etdi- omnium a B. OdoriCO translata. Mira-
capti duatnlur
extraoppidum xerunt illis Viri Fratres. scire debetis, quod man-
:
cula.
nocte, datura habemus aCudi etMelich occidendi vos: quod
licet inviti faciamus, cum sitis horainesjusti et M ane autem facto, a misit Cadi, ut res sanctorum
Martyrum
1
PRIMA APRILIS 83
Martyrura tfpllei-entur, et inveiitus est Frater Petrus Fralrum nostroriim, cum uno Fratre etsocio et fa- D
petruf: 'l (le Senis, ^ui cnm tribus Frutribus nnn lueiat prn!- inulii deportavi. Aircr. b.
Apnlis capi' sentatus f|noru rapientes iluxerunt m\
tur.
:
Ca.li. CuAx 12 f 0.„iii].oIens qii. que Dciis, qui per Proplie- "j"^'"'
vero ipsum dulc^iter alloquens,
dona maxiraa pr..- tam inirabili» iii Sanctis siiis dicitur, eliara per istos
misit, si lidem Christi abuegare viUet, et Sarac jii- e
S iiict<.s -ua vfihiit niTabilia rle:nonstrare. Cuin enim per ea incen-
cam profiteri. Cujus verbi pulcbri., ic^pousion.ijus ^acra ilia os,-a per viarn sic deferrem; in domo cu- ''""n evadif,
deriilcbat, et munera conlemnebat. Tunc ipsumaflli-
jusilam hominis hospitin me recepi et eum sero :
^cri' uirperunt per duos dies diversis geueribas
tor- periiHrem ad quiescendum, nssa illa capiti meo sup-
n.ent'.rum. Die terlia bcum Cbristi railes conslanter pnsui.et dorinivi. Etecce subito doniiis aSaracenis,
et frus/ra -ancto pro|)osito permaneret, per gulam ip.Mitn ad
ij!
suspeiisiis,
mibi mi.rtein intentantibus, accenditur et socio :
quaiudam arborein suspemierunt. Ibi a muiie pe- cuni rainiilo citius domuin exeuntibus, ego in flam-
pendil usque ad nocteni, niliil omnino sentien;- lu;-
ijladto divUii- mis nnirus sum relictus. In arcto igitur positus, ac-
sionis. Deponentes autem eum circa erepusciilum. epi Reliquias ^anctas ; et invocatn Dei anxilio et
gladiis ipsum per uiedium diviseru:
serunt. Mane aulem Sanctorum suffiagio, in uno domus angulo me colle-
de ejus corpore inveneruiit sed cuidam
1'acto nihil :
gi. Mira Dei clementia, quie se a pie invneantibus
persona; fide digna; revelatura fuit, qund Dominus iinn elongat, me protexit. Tres anguli domus tntali-
ipsuin occultaverit usque ad lempus, a sua; volunta-
ter combuiunfnr, illotantum salvo in quo cum fidu-
tis beneplacito prielinituni. cia residebam. Me tandera sine tesinne ignem egre-
9 c Illa die ipia Sanctissirai Fratres martjrium diente, tnta domus
illa et quamplures iUi ciiiijunciie
compleverunt, Melich .se snpori dederat, jacens in penitus concremantur.
Judej ali
stratu suo et ecce appaiuerunt ei gh.rio.M Marty-
(ippaie>ifil'us :
i 3 .\liud quoque accidit mihi per viam eunti ; cum
sibt Murlf/ri- res, fulgidi ut sol, singuli tenemes euses in mauibus, enini irem per inare ver.«us civiiatem quie
bus tcrrclur f Polum- '
:
et super Melich vibrantes, acsi ipsum dividere vo- bum dicitur. ubi piper abundanter crescit. defecit
luisseiii. Quod videns ille, prffi tiraore, ut bos, ulu- totaliter necessarius ventus. Qiiapropter idnlolatrse
lavit, in tantuin ut tota familiu ejus concitata ad Deos suos invocanles, ut cis prospenimventum red- E
eum curreret, qua.rendo quid baberet, aut quij vel- dere dignarentur, in iiulln pn.fccerunt. Deiiide Sa-
let. Kvigilans, landeinque ad se reversus, dixit Illi raceni orando niultum laborabant,
:
nec tamen pote-
Kaban Franci, quos interfici feci, huc venientes rant ventuni5up[iIicatinnihusobtinere. Post h' c mihi
mortem luihi suis eiisibus miuabantur. Melich vero et sociomeo mand.averunt cuncti, qui erant in navi,
misit pro Cadi : cui totum qund viderat narraus, dicentes Vns surgentes adorate Dominum Deum
:
con^-ulit ipsum i|uid fjceret, ut tale periculuin vita vestriiin, et si vestris nratinnibus salutem conseqne-
ret. Suasit igitur sibi Cadi, nt pru Fratribus illis inur, bonnrera vobis
maximiim impenderaus sin au- :
occisns magiKiin ecclesiain faceret, si raanus illnrum tera, vos cura ossibus
istis in pelago submergemus. ''e"'!""
evadere Ad cujus consiliuni inisit Melich pro ^™''"'™"'
vellet. Tune nos ciim tremore surgeutes,
c fiduciam tamen '
.
r^ .
impetrat,
nninibus Christianis; quos in currere recliiserat,
, ,
halientes in Deo, qui juxta esthis qui tribulato siint
petens ab eis veniam hiimiliter, pro eo quod eis in- corde, orafiones Deo et multas Missas celebrare
tulerat miilta inala. Pn^-thaec pra;ceptum .-tatuit, ut promisimus gloriosa; Virgini. Cum auieni nec sic
si quis aliquein ofteuderet Christianum, morte piini- ventuni optalum habereinus. ego clainavi ad Domi-
Murfijribus
retur ; deinde oinnes Christianos permisit hbere num Je.-uni Christum, iit per nierita istoruin Fra
osse uno in
eeetesias abire. Insuper ijise Melich ffidificari inandavit qua- trum dignaretur nostrum desiderium exaudire et : ittare merso
coilslruil ;
tuor misrhnas, id est ecclesias, in rneinoriara Marty- accipiens de Keliquiis sacris unum ns, dedi faraulo
ruin beatornm et in qualibet ecilesia Sacerdotes
; nostro occulte, prsecepiqiie ei ut iret ;id capiit navis,
Saracenoruin fecit commorari. ef illnd os in mari mergeret sine mora. Quod oum
10 Sed, quia irapossibile est siuefideplacereDeo, faciura esset, mirificavit Doininus S;iiictos suos, et
ipsum iulidelem Melich ullio divina fuit subito subse- nos clamantes ad se sub noraine eorum, niisericor-
cuta. Nani audieiis Imperator dictos Fratrcs morte diter exaudivit : nam mox venit ventus opt,ita; pros-
tain niiseratiili cunsuinraatos, misit, ut captus Me- perifatis, qui nos cum salute perduxit ad por-
ab Imperatnre lich et vinctis inanibus adduceretur. Qiiem infueus tuni.
euiii /aiitilia
Iniperator dixit ; Quare tain crudeliter egisti in illos 14 Cum autem Polumbum venissemus, aliain iia-
juliclur oecidi. cetera ossa
Fratres. Cui respoiidit ; Ipsos digne sic mori pcrini- vim iiscendinius, ut ad superioreni, ut dictiira est, frustru af)
si,quia legem uostrain subvertere volebant, et raa- Indiain venireraus. Transivi vero ad quamdam civi- tinpiis qujE-
runtur :
lum dixerunt de Malioineto propheta Dei. Imperator tatem g Soiidon nomine, ubi duo luca Frarrum nos-
F
ait Canis crndeli>-sime, tainen vidisti quod Domi-
; frorum sunt constructa, ut ibi saiictas Reliqiiias po-
nus bis libera.-set eos ab igne, quomodo ausus fuisti neremus. In ista tjiiteni navi eraiit septuaginta
tales eis inierre cruciatus? Cuinque sic repre- hoiniuesidololatrse.pra;feraliosqunsdamraercatures.
hendisset gravi.ssime, jussit eum cum omiii fa- I»ti autem idololatrie habent hanc consuetudinein,
inilia su:i per inedium scindi ; ut sicut ipse beatos quod priusquam applirant ad pfirtum, totam navim
Frafi'es inortem pati fecit, talein mortem patere- perquirunt, considerantes quid in ea sit ; et inaxima
tur. si ibi inveniunt ossa mortuorum, inox illa in mare
hac terra servatur pessima consnetudo,
1 In projiciunt. Cum autem sic scrutarentur in navi, li-
numquam enim aliquod mortuum corpus sepelitur ; cet esseut in inagna qu;intifate, numquam t;imen illa
Corpnra sed cadavera in cainpis dimittunlur, ubi ex niniio invenire aut contingerc potuerunt; Domino Deo,
!>lartijntm calore cito corrupta breviter consumuntur : unde et qui jani absconderat eorum animas in abscondito fa-
tftii iiteornipla isfnrum Fratruni corpora bene qu;ituordecini diebus ciei siuc, ossa eorura ab infidelibus uccultante. Per-
Irnitsfert fl,
jacuerunt, recenfia et integra, siciit eadem die qua depoitiminr
odorieus, veuimus ergo ad locum Fratrum. ibique ossa beaio-
'" ""'"'
d martyrium subierunt. Quud videntes Christiani in d rum Martyrum, cum luagna, sicutdecuii. revereutia,
terra illa. acceperuiit corpora, et ea cuin niagna re- condidiraus et sic usque iu hodiernuui diein Deus
;
verentia, (quod longum foret dicere) sepultura; tradi- omnipotens, non soluin in fidelibns suis miracula,
deiuiit. Tunc ego Frater Odoricus de Foro-Julii, sed etiam iu infidelibus operatur : iiain et idololatrae
auiliens felices Fratres ex hoc niiindo pes niartyrium et S;iraceni, cnm inorbo aliquo delinencur. a:cipiunt
niigrasse, illuc veni et apertis sepulcris, suscepi: de terra illa, in qua beati Mariyres -aiiguinem suuin
ossa eorum liumiliter ac ilevote, et pulchris tobaliis fuderiint; et illani abluentes, bibunt illam loturam (,„„»< :
iiiiro-
iuvoluta ipsa in Indiam superiorera, ad ununi locum et multi luox ab oniiii asgritudine liberantur, pra;s- cuiis.
tante
56 DE V. MARTYR. FRANCISCANIS IN INDIA.
tante Domino nostro Jesu Christo, cui est honor et d Intcr hos erat primarius Sov([3.\iViS cx Ordine Prx-
ArCTOBE B. gloria in seculaseciilonim. Amen. dicatornm. qtii tiun eo venerat, nt stipra ex ejus epislola
ODORiro. retulintus. Addit Marcus socium.
BX USS.
ANNOTATA. e Sequenfia ediditiius etiam in f^ita B. Odorici 14
Januarii .-
uhi qu3C aliter a ffaddingo narrantur, in-
a Ipsa scihcet feria quinta qna f:ub tetiebris ant cre-
:
dicnvitnns.
puscnh matntino crant alii occist. f y/« Columbum in insula Zcilana?
b Sabbuto Palmarum, inquinnt Marcus et alii. g Waddingns el Marcus Zaitonera appeUani Ro- -.
c /faddingtis addit : Deportatum et sepultum per dulphus Zaytiiom in ehgio B. Odorici at Carram in ;
sunctos Angelos corpus Sancti Martyris. ehgioB. Thomx Tolentinatis.
-^^ "J. /^%>
II APUILIS
57
il APRILIS.
SANCTI QUI IV NONAS COLUNTUR
Polycarpus (jusciiie socii Mar- ^'. Julianus,
S.mclus
lyrcs, AicxaiHli-iie. S. Proculiis,
S Aiipliianus, Martyr, Csesarcie in Pa S. Gagus,
l;estina. Maityres
S. Agapilus,
S. Tlieodosia, Vii-go Martyr, ibidem. Thessalonica;.
S. Dionysius,
S. Anipliianus, S. Cyriacus,
.Martyres in
S. Viclor, S. Zonisiis,
Alrica.
Et alii \iv,
S. Gordonianus,
S. Marcellinus, S. Magnus,
S. Satuliis, S, Julius,
S. Saturninus, Martyres in
S. Donatus,
S. Quiriacus, Palaestina.
.Martyres, S. Maria .Egyptia pccni-l
S. Ivcgina, tens,
S. Pi'ocula, S. Zosiiiias Monaclius,
Elalii IV,
S. .\ljundius, Episcopus Comensis, in Italia.
S. TlicodoUis, S. Musa, Virgo Roniana.
S- .Vuato[)lius, S. Nicclius, Episcopus l.ugduncnsis in Gallia.
S. Mastesus, S. Vitus Tliauniaturgus, Presbyter Hegume-
Martyrcs
S. Pulilius, nus, apud Griecos.
Tlicssalonicse.
S. Valcrius, S. Fr.wciscus di: pacla, Fundator Ordinis Mi-
Kt alii liTS, nimorum.
S. (Jrbanus,
PR^TERMISSI ET IN ALIOS DIES REJECTI.
SaiiL-tus Urbanus, Ep. Lingunensis, inscriptus .4t SS. Hereiieus et.-Vgapitus videnlur iutcr Murtyrcs
rst Maytijrotofjin Romam et vttriis fostis. Satis- Hcriirtccnses retati i .\prilis.
^iiiiis iii Martijriilofiio Gallicitno iisserit lioc dii' S. Walerici .\bhatis depositio refertur in MSS.
coti cJHS OrdiiiatiotiPm; yatalcm aiittnn, iinando Corhcicnsi ct Colonieusi S. Marix ad Gcatlus : Vi-
Acta fjiis dftHmiis, xxin Januarii, tam cjiis itlitstravimus i .Apnlis.
S. Klfleiia, Virjro et s.inctiraonialis, filiaolira .\ngliae S. Theddosiie, Virginis et Martyris, corpiis, cura
llegis, ac neptis S. Os\\'akli Regis, tnemoratur tn niagna veneratione, adservari in .\lava regione
MS. Kateailario Stiiirtoiiiin Oniinis S. Bcncdicfi, Hisiiaiiiie, et cnli hric die. tradit Murictta, ct itu-
Putrnn liabnit Osiciitm, Rcijcm NoctJininbrix ; itc pcr credi cicpit, esse S. Tficodosi.e, Itoc dic Cxsarex
pairnmn S. Oswatdnin, ibtilcin Rcijem ;iinx plnritnis in Palcstinacoronatie, ad cttjus Vitaiu lixc infraelu-
eiphcaia sunt ud /'ttuin S. Etflcdx, viii fcbruurii. c.duntur,
Ponlius, EiM^copus Claroniontanus, rcfcrtur cum ti- S. Tlieodosiae Virginis et Marlyris corpus Bonouiae
tulo Bcati a tUaudio Cttalcmoto m Sccic Sunctoruni adservatur. Roma nuper delatuui, et ob cultum
ac Bcotorum Ordinis Cistcrcien.\is. Dc co cijiinns S. Tlieodosise CaesaresB iuPalestinaoccisa;, bocdie
intcr Prxlerniissos, vi Martii. coli cteiitiim, titi infra ttd ltiiju.-i Vitum dicimus.
Abiiiidus, Monachus in \'iUai'io, memoratur in Ka- Joaiines, Pairiarclia HierMSnlyrnitanus, ab .\lexan-
leutlario Cisteicicnsi Diviouc cxcnso; sed a Clirtji^os- dro I anuo Poiititicatus sui 2, Cliristi 773 ordiua-
lonio //cnriijiiC, dic, quo nos iuter Prntcnnis&os dc lus, iu MS. Chronico univcrsnli Tlicotlerici Pauti
co aiiimus, xix Marlii. Gorcomieusis, tjiuid habemus secnlo \^ compitatum,
S. Euslasius, jVbbas nionasterii Liixovii, mciniiralur Saiictus uiipetlilur cum Itoc elogio : Ecclesiam de-
ati Usuardo in priccipito codicc MS. monustcrii S. vote ac religiose aliqiiaiilis aiiiiis rexit : in vita
Ocrmuni dc Pratis ; itetn sitb fincin Murtijrolotjii S. sua daos paialyticos curavit : iiniim cajcum illiimi-
//ieromjmi Paiisiis excusiuttc.t:itur : sctinnntnr aitc- navit. Po.^-tquani verofeliciterinigravit. ejus sanc-
torcs Martyyolotjitnitin MSS. Toinuccnsis, L.cticii- luiu corpus in ip-a ecilesia Hieiotolymitana se-
sis, Vllrnjictini, Brurcllcnsis,ct Altenipsiuni. Acia piillimi, niultis claiens niiraciilis requiescit : nam
cjus iilustraviuius, ud dicin xxix M.irlii. in iiioite claudisgressuni restituit, leprosos mun-
S. Guiiloiiis, Abliatis fouipMsiani. primuria solcuui- da\ii, diBiiioiies eflugavit cujiis festum celebra-
:
ius liuc dic celcbrutur iii Ecclcsia Ruvcufcnsi ct Pom- tiir quarto Nouas Aprilis. Sulmectuiitur deinde ptu-
posiuna, et variis est Marttjrolotjiis inscripta : tte riniu dc ipso, a Saraccnis Sede sua e.cpnlso, ctper
ijna cjtt.^uiuc caussu lute cijimitsuutc viiriu ijus Acta, Candniu Mutjnnm Ilietnsolymampiofcctum reslituto;
dictodic xxixMartii. qtix ex Turpint fuhulis uccepta non iilticenl; ac proitt-
S. Prisciis, 1 Martyres, rcfcruntnr in MS. Casi- de de cuttu et veiieratione ccrtiora dcsideramits.
S. Malchus, [
nensi cbuructcrc Loncjobardico : qiios B. Connalliis Droiua iudicutur in fita S. Allraclx
S. IIereneiis,j Itaclciins itu simul junctos nou rcpc- finjiuis. 9 Fehritani niim. 3. iiuem Cotijaiiiis
Priscus eC existimnt S. Connalluin Alibateni de liillchonail
S. Agapitus, I riinus. Forsttndito primi,
lesione de Mainech sive Hi Maiiie, natalemque
Malcliu.<, suut passi Ctcsurce in Palcstina, tiuorum iii
ceUhrari tu Cluaiu-dalltiiu i Aprilis : de quo cer-
Jcta C.C Eiisebio dedimus, xxviii Martii.
8 liora
Aprilis T. /.
; : ; ; ;
b8 PR^TERMISSI
Acta Apnlis Snnctont /Iiber pellatnr vir beat.i; nieraorisp : interim dicitur pic-
tiora e.rpeclamns, si
}ii!ee(lanlur. tam ejus efligiem triumphali Beatorum corona
Hennannus Presbytcr. qui gentem suam ad Catho- decorari, sed an ex particuluri devotione, an vero
licx^ EL'cle>iiO unionem in Paschiite obseivando ancloriiate Ecclesine id ftat neqtiiviinus huclenus sci-
perduxit. ntm /fVH/oSancti memuratar a Tlwma re;et ideo absqtte jirgejudicio reiniltimus leclorem ad
Dcmpstero iii Menoloijio Scolico, ct r.r eo ainnl Fer- Jain ritatuin Vitam; fiotis.^iiinum quin uon irperiinus
rarium. Cilatnr ab iitrofjiie Breeinriiim Scoticnm. noinen ullis fastis sucris inscyiplum, ne quidem uptid
Xos Aberdonensx h(ihemit.s, .sei! ab.-.(jiie luentioue Ilev- Ferrarium in Catalugo SS. Italix, uut ulio gene-
miinni; etSilet de eo Cnnwruiius in Menoloyio Sco- rali Sanctorum qui non sunt m Martyrologio Ro~
tieo. viano.
Beniardus, ArHiiepiscopus Toletanus, nietnvratur Genovefa Palatina, Ducis Brabantia' filia, nb falsam
cum titulo Sanoli a irione, Durganio, F'.'rnirio et arcusationem adulterii aSigefrido marito uu)rti
Saiissuio iH Suiiplemeuto Mariijrologii Gollicuui adjn.licata, sed liberata. in antru agrestibus her-
al cujnlitulo Beati o Tainayo Snlaz-ar in Murtyro- bis sex^Minin victitasse; ac postea amarito inventa
lotno Iltspanico, sed ad sequentein iliem : cum solo et iii graliam recepta, memorutur a Molano in Na-
autem titulo Venerabilis a Mennrdo et Bncelino. talibus Belgii, sed absque tilulo Beatai, quem ei tri~
Antouius (/(,' Quintanadvennas uccuratissimtim opus buit Mivivus in Fa.itis, Belgieis et Sancta.mapjiellat
euufecit de Sanctis Tuletanis, ubsijue ulla tuentione Ferrarius. Late dictam histurium describit Freheriis
hujus Brrnardi. par. 2 Originum Piilatinaruin pag. 38. et asserit
Droi;o. nnmachus rioriactnsis, cui S. BeneJictus reni gtstam esse temimribns I/ildolfi Archiejnscojn
apparuit. clarult anno 950, jnemoratur a Btice- Tri virensis, qui mortuus .<cribitur annoj>\cCLv . Veruin
linu eum tilulo Deati, cilala Htstorin Floriacensi^ nullus fuit I/ildulfits Archiejnscupus, msi ijui ihidetn
ijnam uon vidimus. seculo \ui ftorutt Sanctus, et colitur i\ Julti. Bro-
Arnulphus de Lovanio, Abbas Villariensis in Bra- werus m AnnalibusTirvirensibiiS suhsliltiit //illinum
bantia Archicpii^eopum, ad annum MCLVi, sed totam histo-
Gerardus, portarius in Claravalle. in Gallia; riain habet suspectam. Esto sane uliquid sub,sit,non
Bernarda, Abbatissa sancti Spiritus de Olmeda, in conlinuo probatur culliis et venerulio Eccle-^iastica
Hispania; dictx Genovefd! : nti nec Murix Brabantina'., qux
Ordinis Cisterciensis. memorantur cnmtitulo Beati Litdovico Severo Duci Boiorum nujHa, ab eo ex levi
ab //eitriqtiez in Menoloijio Cisterciemi. Ex his susjmione innoeens interfeelu esl, de qua egimus
Gerard']s n-fertur aSaussaio inter Pios : Bernarda inter Prxtermissos die \\m Januarii. Renatns Ce-
tU Venerabilis Mater liouoratur a Claudio Chale- rtz-eriusde Itnc Genovcfa edidit Gallice librum sub
inotoet Bucelino. Omittuntur omnes in /{alendario titiilo /nnocentiai recognil!£y et mullas novas inven-
Sanclorum ac Beatorum Ordinis Cisterciensis Dtvio- tiones adjunxit.
ne anno 1517 e.rcuso. Angelus a Spoleto, a Bulgaris in Armenia occisus ;
Nii-nlaus Gallicus, Ordinis Carmelitarum Generalis Alii Fratres, a Frederico ii Imperatore in Sicilia
IX. cum /i(»/oSancti hoc die defuncli, refertnra Joanue interempti
Grosso et multis mlrai-ulis clariiisse divilur. Bos- Moualdus, S. Francisci discipulus, Arelate in
tius in Speculo Ordinis lib. 7 eop. 25 dicit ca mira- Gallia;
ciila in vita et in morte coruscnsse. /linc reperilur Electus, Rilonii in Pros^incia Germania' Colo-
inscriptus uli Sanctas Kolendario MS. Mechliniie niensi
apud diclos Palres Carmelitas asservalo, el in alio Petrns ab Alpharo. Macai apud Chinas;
Cutaloijo Sanctorum ibidem : eliam Philippusa Vi- Lucas a Valle-viridi, Methymiuede Campu in
sitatione Carnielila Gullo-Belga, in Uhello de Pri- Hispania;
vilegio Sacri Scapularis nobisiuscripto, prxfixitKa- Franciscus Bovolinus, iii Calabria;
lendarium, in quo idcm Nicolaus refertur. Fe- Joaiinesa S. Maria, Arenisin Castella ;
rnm reclitts nullum unquam cultum sa-
judieant alii Maria de Jesu. Virgo. in ditione Corduben&i
crum eidem uspiam fui.sse delatum : imo Ltidovicus a Memorantur cum tilulo Beati ab Arluro de Mona-
S. 7\'resia,in suo opere de Eliana successione. fale- sterio in Mnrtyrologio Franciscano, licet varii anle
tur i'jtiolinn es.sc sepulturiv locum, Auraica numina- annos centtmi itecdum esf.ent mortui, memoratur ct
tuin a Bostin; xque ac locum anachoraeus in monte dicta Mariam ejwi Gtjnxceo; et Angelus a JacobiUo
Enatrcf, uude .•icripsitopusculmn S.igitta ignea ap- de Sauctis Umbrice.
pellalum, f.osl ubdicatum aniio mccclxx Generala- SS. Evagriuset BenignusMartyres,Tomis in Achia,
lum Ordinis quem quinqumnio sustiinieial. inio in Scytiiia. memorantur in MS. Centulensi S.
Augiistinus Trinmphus Anconitanus, Ordinis Ere- Richarii : abaliis ni Aprilis.
raitariun S. Augustini, vitiL' sanctitateet doctrina S. Richardus, Ejii^copus in Scotia. Confesior, pro-
clarus. Neapoli miirtuus e-^^t die secunda Aprihs ponilur in scrijHis addttionibus Carthnsix Bruxellen-
anno 1328, et passim cum titulo Lloati ujmd Scri- sis ad Grevenum. Forsan est S. Richardus Episco-
ptores y/ugiislinianos inemoratur : qtto tainen absti- jius Licestriensis in AnijUu, cujus Filam damus
nenl Jordanus de S.ijonia, libro^ de Vitis Fratrtim III Aprilis.
dicti Ordinis cap. 22. et Bt-rgomeusis in Supj)le-
S. .(^Mesius Martyr, una ctnn S. Apphiano Martijre,
menlu clironicarum nd unnum 1320. lu Epilapltio fratre ejus, recotitur hocdie a Graacis. Ast in Mar~
cjus apud Tliomam de //errern Jugustiniiininn,
in tijrologio Romano viii Aprilis.
Aljjhabelo Jufjustiuiuno, jiag. 8; et apud Cit^.sarem Holdd, Prophetissa, antiqui Testamenti, indicatnr in
Caracciolum Neapoliianum, in Neajmli sacra pag. MS. /iulendario Ordinis Carmelitici Mechtini.c ad-
383, dicitur, onines debere sequi trilem virum, servato. A Grxcis colilur x Aprilis.
quifuitreligionisspeculum.etproeorogareDeum, Notgerus Episcopus Leodiensis, refertnr, a Molano
(/ interim in eodemejiitaphto a/j/)f//(i/wr Beatus, Est Canisio Menardo et olii.-i. Deeolalius agemus inter
aliqua ejus Vila, e.r variis coltccta,et aule opera ejus Prxtermissos x Aprilis.
de Poteslnte Ecclesiaslica Romx auno hdlwxu ex- S. Eulhymius Thaumaturgus celebralur in MS. Sy-
cusa : quam inde vel ex MS. noslro libenter edere- naxario Cluromonlano Sucietatis Jesu; et iteruni
mus, si aliquid certi de cultu ejus .'iciremus. /n jyrx- cum aliis, quando num uuus idemque censendus sit
fatione operis recusi ad Gregorium xiii Papam, ap- examinabnniis, xviii Aprilis.
SS. Ursmari
AD DIEM II APRILIS. »9
SS. Ursmari et Krmini, Episcnporum et Abbatum, miis Roinse in bihlinlhccaDucis Altcmpsii MS. Marty-
commeinoratio, quorl corum meritis ab Hungaris roloijium Usiiardi, in Anijlin in quo nlim auctum :
sint Laubien.^cs \ihei:iti, releljralnr iii Aclone Lmi- ud xxiii yluijusliesl%. Ebba, Abbatissa in Scotia,
hU-iiiii, ilcm ajtud Miiliiiiuiii, Caiiisiiim, /Fwncm, cujiis ail diclum iliem etiam meminit Grevenus in auc-
Mrnardum i't alios. tario Usuardi. Qunre, quia arbilramur nliqiiam Eb-
£.c liisivlitur S. Ursmarus xix Aprilis, bam soliim ad liiinc secundum Aprilis cnHocalam,
Bt S. Erminus. xxv Aprilis. qiwd alius Sanctus deessel, palerit ile utraqiic ngi
B. Heleiifi de Utino, Terliaria Ordinis Auirustinia- xxin vel XXV Augusti.
ni, boc die anno 1488 mortua, caritate, humili- Emigarda Virgo, imcripla esl MS. Floriirin, aliis
tate ac niiraculis celeliris, refertur ab Arlurn de ferc Irmgardis (( asseriliir fimse
:
tilia Comitis Zut-
Mniiaslerin iii Gijiurceu sncro, ah Ilcrrera iii .41- plianiensisv colihirque prxcipiie iv Septerobris.
phnbrlii Auijiisliiiiaiw, cl ab Vilam
iiliis eis cilatis. S. Ireiitfnis Episcopus, memnrantur in MSS
dabiiints dic, (jute ohiissc osleiidcmus, xxiii .\prilis. S. Andnchius, 1„ I Reginx Siicci.c, mio
Monaclius apud P^-e^bjten,
S. Tlieodorus,
j
oppidum Muros in S. Beuignus, I signnloiium.
sigiinio iiiini. 130, et
fiallnecia, inscriiilns esl Miirtiinduijio Hisimnico Ta- S. Tvrsus Daionus,
iaiio quol olin
lim perli-
maij Sala-M', quiid eju.i vienlio finl in nuiter e.cco- S. Felix negoliator, nuit nd quemdam
que
gilatis Adeeisariis lAiitprandi. Arhilraiur aiilem Pieshglerum Ecclesix SilMiiecicnsis. Ej-liiscnlmUur
Tumaius esse S. Tlieodorum Siceotain Archi- , S. Irena-us xxvni .Jiinii.
mandritam cocnobiorum iu Cmlatia et Episccpum SS Andochius. Thjsus et Felix xxiv Septembris.
Anastasiopolitauum : ciijiis Acla illiislramus S. lienignus nulcm \ Novembris.
XXII .Aprilis. S. Ebregisiis, Kpiscopus Tungrensis etMarlyr, Tre-
S .\ntonii Confessoris translatio corporis Turouis, moniae sepultus, memoralur a Ferrario in Cata-
indicaliir in MSf!. Marlijroloijiis Prioralus de Ave- lago generali Molano et aliis
; xxiv Octobris.
raae in diaicesi Cariintensi, et liomana Ducis Al- Didacus, Episropus Oximensis in Hispania, indica-
tempsii, alque Curmelilano quod Colonise asscrvatiir : tur a Rirlinrdn Wilfordo in Morlijrologio Jnglice
Depositio celeliratnr I Maii. cdito. Nos Inte de eo egimus nd diem vi Fehruarii
S. Stepli.ini. pilisindiiti, qui vixitinLaur.iSabie, me- inler Pnetermissos, ubi ulleriorem inquisitionem re-
moria rcfertiir in MS. Menologin Arnhn-yEijijptiaco jccimiis in diem quo refntnra Gliinio xiiNovembris.
a Gralia Simouin Morouita Lalino prn nnbis rcddiln. Barbiam, Eremita et Confessnr, indicntur a Greveno,
Vidclur is esse Slepliuniis Snbaila, a Grxcis relatus Cani.sin et iu MS. Ftorarin Nobii ignnlua: nisi sil
ad diem xili Julii. Barlnam, qui ciim Josapliat in India vi.rit et colitur
S. Ebba, fllia Ethelfridi Regis Northumbrorum. et cvmendem xxvii Novembris.
soror S. Oswaldi Regis, Abbatissa Coldinpha- S. Fara Virgo rcferlur n Ferrario, Brugis ndscripta.
inensis, iiiscripla est Marlyroloijio Anijlicniio Wilso- Esl iila Fara sen Burgundofora, .\b!)atissa Evo-
iii primx editioni.i cl Calalmjn generali Ferrarii. At riacensis in di(£cesi Meldensi, quam plures refe-
Camerarius ejus loco snhsliluil S. Ebbam, ejusdem runt die sequcnti. Proprius dies, quo colitur in ec-
monasterii Coldinghnmensis .\bbatissam et Mar- clesia et dicecesi Meldeim est vii Decembris.
tyrem, a Danis cum suis Sanctimoniaiibus o?ci- S. Nicasii, Episcopi et Martyris, Reniis Tran.slatio
sam : qux in diclo Martijrologin el a Fcrrarin re- indicatiir in scriplis additionibits Carthiisix Briixel-
ferlur xxv Augusli. In secunda cdilwne Marlijrologii lensis ad Grevenum, dies depositioiiis est xii De-
.Jnglicaui, S. Ebba AbbatissaMarlyr collocalur se- ceinbris.
cunda Aprilis : el allera Ehhsi, \w jugusti. Reperi-
DE S. POLYCARPO ET SOCIIS,
Martyribus Alexandrige, ,
SDB MAXI- -emoviam mcram S. Pobjcavyi Martijris ce- effundentem, coram ipso cousistens, redarguit eura.
MIANO,
Icbrant Grsici in Mfiia-is suis et avud Ma- dicens Qiiid ita, o canis insatiabilis, humause na-
M:
:
p
.iimitmCyliia^rorumEpiscopum kv Ptoi; 'Ayt- turai oblivisceris? dum
unauimes et qui et viros
• wv ; ct in mcinvis adduiit livc distychon. tecum sunt ejnsdem consortes natnrae taraquam li-
Tp.r,Gii^ w; i(.).f,p.» n&/u/.o;iiTro; KnptCLi, gnadissecas, liac sulum decaussa quod verum Deum
5. Potijcarpi
nillus. XlXiiova. xa&TTOV aurw TrC'/u;^ouy isicn. coufiteantur et priedicent, atque idoiurum errorem
Alludilur ad mmcn S. Polycarpi, quo Multus detestentur : sicuti etiam egu facio. qui eti;tra Cl;ris-
fructus iiidicatur; ut autcm majorcm fructum et mui-
ei ti servus sum. Quibusverbis cum Praesidera in irara
tifarium fcrrct, dehuit ipse ut palmes Domini scindi et excitasset, moxvinctus est et acriter excruciatus,
atn/nitari : quando scilicct est capite ple.rus : uti latius sicque ad finera vit» usque Christura in ore ferens,
explicntur in menologio Grsecorum, quod jussu Basilii capite obtruncatus fuit. Hnec ibi.
Porphijrorjeniti Imperatoris conscriptum estsecuto Chris- 3 Sijyia.varium MS. Giwcum, qiiod spectat ad Col"
ti decimo : in qiio rp rramfin sancti Martyris Poly- legium Claromonfanum Sociclatis Jesu Parisiis: plures
carpi ad haiic
ii dtem Aprills ita propnnitnr, iHi socios adjuugit liis verbis : xal a0).7;ai; rw xyiov socii
Blogium 2 Sanctus Christi Martyr Polyi*arpus fnit snb y.7.rjr-j.^j- no/."j>!,7.prroy v.stl rri^ ouvoQta; ayrou. Qiix
Martijrit Imperio impii et flagitiosi Miximiani, ex civitate cailem lcgiintnr in MS. Parisicnsi Cardinalis Maza-
Alexandria. Cura vero Clirislianus esset et raaximo rini, et Midiolanensi bibtiothecx .-i mbroaianae signato
divini cultus et imnnns studio fljgraret, videretque liltera numero 148, item in MS. AraboJEggp-
ct
per singutos diesfidem Cliristi confitentes in vineula tiaco Mcnoloijio, qnod ex Arabica lingua pro noOia in
conjici. et miiltiplicihus afflig' tormentis non potuit ; Latinam iranxtultt Gratia Sitnonius^ tunc Ronix col-
illud amplius perferre. Prafisidentem ergo Princi- iegti Maroniiarum alumuus : in quo ista leguntur :
pem videns, hominum sanguinem tamquara aquas CertamenS. Polycarpi et sociorum ejus.
DE
,
DE S. APPHIANO
S. ^DESII MARTYRIS FRATRE
Martyre tesareae in Palestina.
ccli'1'rontur incn ortn, stuiliis cl viiir'ijrio Partam Aniphiano fratri coronara intuens
Stri) UAXIMINO Trin S. yjppliioni ilhifilrata : cx liis itrbs PaLrstinne ^^(lesius,illi commori festinavit.
Cxsarcj: Pa-
Crcsarea. poLTSIrn vinrUjrii,iinuncl.Estea post 4 .-/st neque eodem quo frater loco passus est ^de-
<cs'ra Marhj-
}Iicrof,olymam primaria , i'i Palxslina: primiE sius, nt potuerit ejiis ncque eodem a Gr^cis
exemplo accendi ;
mctropnli.^, ac Scilcs Archiepiscopaiit, , alque ul infra tempore : sed verosimililer duubns aut tribus annis ante ^°^*^' ""o
^""^ "'
itKlicfnr, in littore vmris sita. AUera urhs, S. ^p- ipsnm, ut potius dicendus fneril sui Martyrii fama illius
Bfrijfus shi- pliiani .studiis et pia educalione nobilitala est Bcrytns, animmn excilasse, ad parem de idololiiiria lauream ex-
diorum. et ipsa inPhccnicm prima nrbs Episcopalis suh Pa- petendam. El hnnc quidcm Gr.vcos iinilati, Galesiniiis
triarchatnAntwclieno, prope mnrc sita. In lerlio loco, in atqne Baronius retuleriint ad pra^scntem diem ii Apn-
(/110 vitam au.yncatus esl, nonnulla suborilur difficullas. lis; alque cum iisdcrn appellant Amphianum : yEdc
nativila/is Lvilia reqio in Mcuais Gra^cis as.siijnalur : ui Lvcia sium vero prccilafus Romuni Marhjroloijii RccoijnUor
urbx hycia: apud Eusebium infra dicilnr, regio Asix ad mare Me- distnlil ad dieni viii Aprihs (quando el nos de illu ugc-
PasaSf haud procul ab insula Rliodo, de nrhe ista mus] ibique vocavit fratrem Appbiani quam leclionem
diterraneiim :
habetEusebins,''¥.i n; 7.p7.Ua.yaz ii:i<7TaTsi Tr,^ Avy.ia^ Malumns ex Eusebio rctinere ul vcl sic commudius ,
ow. aQr,\iryj TioXiv. Si quis ergo Pagas novit, urbcm distinguatur ab Amphiano Martyre Afro, paulo post
LyciiiJ non obscuram. Vcnm in aliis MSS. istx cum aliis sociis proponendo
voces 7.07. et Ilaya; in miam confJanlur, et dicitur 5 Pro anno et die martyrii significando indicatiir
'ApaTri;, et per contractionem 'Apizayaz et 'Apaya:,. infra nuin. '^ betlnm adversus Christianos a Maximino -^
Vf.rnm hujusmodi loca neque in Lycia, neque in Ly- excitalum, anno tertio persccutioms Diocleliani : cujns
dia rcperiuntJir : et tamen urbs fuit non obscurn. primus niinus,eodem Eusebio teste libro eodem de Mar-
lienricus I^alesius, in suis ad liunc locum Annolaiio- tyribus Pnlxstiua: cap. 2 ca^pit anno Diocletiani xix
nibus , conjecit uculos in urbe.m Lycix Episcopalem meiiie Xanthico, propositis edictis, cum salutaris
num Araxa Ar.ixain ; quod mn dispHcei. Quid si (licuiur, vox Passionis dies immiueret. ylmius is fiiit ccciii qno
an fafara ?
\lay7i imniulala,el Pataraafts Lycix Episcopalis sil Pasclin celebralim est xvm ApriUs. Execntio autcm
inleUi(jenda, oraculo ApoUinis olim celcbrata? Est hxc non videtur confinuo fucla per totiim Iinperium, ideoque
an passus
sila in ora mnris PamphUii, prope ostui Puminis Xan- anno terlio dictx persecutionis videlnr inciudi posse ini
anno 306.
thi, unde fiicilis fuit nuvi/jalio, lam Benjlmn quam Cx- liuin mensis ^-iprUis anni cccvi, quundo cyclo solis sep- feria sexta
sarenm. Et hsec de locis dicta sufficianl. timo et htlera Dmninicah F seria fexta, Grnce rifj.i^7.
j Apritis ?
2 Acta S. Apphiani damus e.T Hisloria Ecclesiastica r:ap7a7.iur,q , infra requisita . incidil in diem quintnni
Acta ex Eu-
Euscbii Pamphili, qui ea describil libro de Marlyrihns JpriUs, proul in anliquis Marlyrologiis Latinis celc-
sebio.
Palsestina' cap. 4, sive (ut alii disseriint) iib. 8 Histo -
bralur martijrinm S. Apphiuni. Videtur aufem- dies
rise vap. 14. Fuit w oculalus testis remm gestarum qninlus Aprtlis convenire in diem secundum mensis
imo cuni S. y/pphiajw in eadem domo convi.xit. Ex Xanthici apud Ca:sareenses cl alios vicinos in Pa-
hisce Aclisvaria compendia leguutur in Menologio Ixsiina. '
compctifiia
apud Gr.Tcos Gra-co PasilH Iniperalorh, et alio CardinaUs Sirleii, 6 lllusfravimus ad diem xxvi Ecbruarii rilam
ud 1 Aprilif,. el in aliis Mcnwis et Sijnaxanis, Gnecis tum excusis S. Porphyrii, in Gaiensem Episcopum a Jonnne Ar-
quam maiin e.raralis. Similia suul Acta e.v MS. Ve- chiepiscopo Cxsareensi Marco
ordinati, in qua Vita a
neto eruta, a Irancisco Zino latine reddila, et sub no- diAcipulo ejns scripta, nnm. 21, dicuntur menses Ga-
mine Mclaphraslis pirperam edita abAloysio Lipomuno. z&orum in Junuano quinqne diebus prsecederc anle dies
y/hqun his compciiihis obrcp.srrnul menda quurum : Romanos, qm proindc, ob viijinlt et oclo dies solum
prxnpumn csl, quod dicatur Cxsarciff aut- Beryfi a nnmeiatos in Februuiw Romano, credi possunf ad^res
S. Piimphilo Muriijre in saciis liitcris exercitatus. Vi- soluin dics mcnse Aprili, pra:veniri ab iisdcm Guzicis,
dcntur wi Grscci soUcile catnsse, nc S. Apphianus ab et in horum Melropoli Cn^sarea : et sic feria sexta, ab F
Eusebio PamphiU, qui po&tmodum in lucresim rst lap- Jitiseow iiiUicBla, lum se-undn d\e mensisXlinlhinet .1
jog
sus, diceretur esse enulitus. AppeUalur pncterm a quiiito die imtri Apritis optime conveiiirct : sei tiiiic AprUls ?
Melaphraste et aHis Amphianiis non Apphiaiiu;, for- illiii! 7Tp'jT:rffa[>wvNwvvwv '.-VTTi.iJ.J.tMyjante diem qu;ir-
sam in errorem ubduciis, quod alius hoc die colalur tum iionas Aprilis.infflijiiam glnssema 11 jmslerisimpe-
Mnrtyr Amphinnus , in Africa passus, de quo ejns- rile iiitnimm, esset aiit ejpiinijciidum uul inulunJum.
qiie socils mo.r eijemus, et potissimuin ex antiqiiis Mar' Ul uutem leria sexta cpiimnirct in diem secundum
tyrohijiis Latinis. Aprilis, ejjiectaiidum foret iisque in unuumcccvui, qui
3 Ceiebreni cnltum habet uosler hlc Martyr S. Ap- nau forct annus tertius. sed qiiiiilus pcrsecutionis Dio-
ab anliqnis
jdiinnusin omnibus pcne fastis Latinis sed ud diem cletinui. Ilicc viris crudilis
iMiiuis refer- ,
ad ulleriorem iisquisilionem
tur h Aprilis, quintnm hujus ^neti.sis j-Jprihs, quem referunt quatuor placuil jiropancrc.
Marlyrologii Hieronymiaiii apogrdpha antiqna; nan
Usuardus, Ado, Nollierus, Auctor Marlijroiotjii sub ACTA MARTYRU
nonnne Bedin excusi, BeUiuus. Grevenus, Maurolycus,
Auctore Eusebio tcsle ocutalo.
Molanm Canutius, cum ptunmanm Ecclesmrum
M
,
Mavfyrologiit, MSS. et liuc fere ubique phrnsi ; In a\iminus Caesar, ex eo tenipore, quo ad Impe-
Ca^sai-ea Lyciae et S. Amphiani. Ubicopuia conjunc-
tiva videtur trausposita, et sic leyi debere : In C»sarea tatis sibi innatte insignia ostentare vellet, violentius '" "'''''"
et Lycia S. Ampliiani quod utroque loco r» . . . . Maximini
-.
ei debifa quani supeDores Principes perseoutiom nostrorum
jicrseculione.
vencralio olim c.^set adhibita. Gra:ci memoriam ejiis ad incubuit. Cum igitur omnes graviter perturbati ,
huncrelermil,eique conjungunt y£desii fratris marty- hac et illac dispergerentur, et periculnm eflugere
uum, tah disticho prxennte. unusquisque omni ope laboraret, maximusque tu-
Tov 'Aafi^yov opdv Aa^wTa oreipo;, niultus cunctas Provincias occupasset; qua tan-
'EsTtiu^iV Ai^Eflto; Qavtlv TfpoQu/jtoa;. dera oratione divini amoris ardorem plenamque
fiduciae
: :
SECUNDA APRILIS. Ci
A fiduciiB confessionRm heati ac revera innocentis absiirdum esse, quod posthabito veri ac solius Dei
oviculie, Appliiiini IVlartyris
D
pro merilo pnterimus nuinine simulacrisac dremonibus homines sacra fa- aixtohk
exponere Qui quirlem ad portas
fortissimus '™^"'
? iirbis Ca^sa- riant. Id autem, iit verisimile esl, .agebat
s. AppManm rea» admirabile exemplum
erga veriim sincerae invenis, divina qiiadam virtute (quie ipsiim
ad hoo
passvs csl Deiim piclatis ciiiKii-; illius incolis spectandiim pra"- impulerat) omnibus, ut ita dicam, inclamante ac
CMorejr, de-
j^^^.j^ jj^^i^^ nondiim viginti annos nalus. Ac prius nuntiante per hoc facinus, tantum abesse, ut Chris-
quidem cum .«eciilarium disciplinarum caussa.utpote tiani. qiii quidem eo nomine
digni essent ab eo ,
parenlibus ortus locupletissimis, plurimuni temporis quem semel imbibissent divini numiniscii'tu unquam
.. ., . IJervti e^fel' comraoratus incredibil'! dictii e.st oiio
;
abducerentur; quiu potius minis, et his
Benjft disci-
*
. .
i
qu» minas
plinli ei pie-
pacto ea civitale, calcatis adolescenliie cupidita-
Mi subsequi solent cruci.alibus adeo illos , superiores
lale imliiilm, tibus. iiec vigore corporis, nec srididium consuetii- esse, ut adliuc eo liberius inposterum
loquantur, et
dine corrunipi se passiis, modestiam amplexatus sit; ingeniia atque intrepida voce veritatem
prffidiccnt,
honesle, sobrie ac pie ex prfficepto Christianismi ipsosque eti.ain si fieri possit persecutores suos
hor'
degeiis, moresque suos moderans alqiie castifrans. tentur, ut abjecto impietatis errore, eura qui
solus
Quod pafriam quoque ejus coinmeinorare conve-
.si
est Deus iignuscant.
nit, eamque urbem, ex qua tam generosusieligicmis
4 Post baic supradictus juvenis,in pr,-esentia qui- , ^ .
nostra? ortus est pugil, debito pr;econio exornare dem (utpote tani audaci perpetrato facinore)amiliti
;
l^^car^"''
nalvsln eqiiidem id laciam lihentissime. Si quis ergo Pagas bus. qui prffisidi appiirebiint.
tamquam a feris bestiis 'ncludtivr .
iorto :
novit iiibcm LyciiE non obscuram, inde oriundus discerptus, et inmimera verberatoto corpore
fortis-
fuit nobilis adolescens. sime perpessus, in carcerem conjicitur. Ubi
cum
2 Qiii quidem reversus postea a Eerytensibus noctis ac diei uniiis spatio pedibus in nervo
disten-
studiis, cum p.iler ipsiiisprincipem
locum domi ob- lis mansisset, postero die in judicium
adducitur.
tineret ; nihilominus cuin pntre et propinquis
i[)se Compulsus deinde a Judice diis sacrificare. invictam
wiichs pa- j^yj^ versari non sustinuit; eo qiiod illi ex divinpe adversus a-rumn.ns, et quantumvis h jrreudos dolo-
jj rcligionis praeceptis vitam agere recusarent. Sed res constantiam animi declaravit; lateribus non se-
K
divino quoJam spiritu afflatus, et prs innato Phi- mel. sed iterum et sajpiiis, ad ipsa usqiie ossa
et
losopliiic studio, seii potius coelestis ac veric sapien- vjscera sulcatis; totque pbimbatariim ictibus in
os
n ghria 'i"-' amore, vanam liujiis seculi gloriam et C(u-poris ac cervicem verberatus, ut contusa ac tiimefiicta
mmiinnn, voluptiites despiciens, clam domo aufugit. Ac ne facie, ne ab illis quidem qiii cum optime norant inlcrhorrndn
quidem de sumptu ad diurnuni victuni necessario agnosceretiir. Verum cura ille tanfis doloribus nul- '""nenta
solicitus, ob spem ac fiduciam. quain in Deo colln latenuscederet. tortores jussu Prasidis linum oleo ""'"''"•
caverat, pra;vio et quasi mrsnu ipsum ducente Spi- madefactum pedilius ejus circumponentes. ignem
cr.rarcr hn- ritu sancto,Cajsarenm pervenit, ubi rorona Marty- postea subjecerunt. Quo facto, qiiantos beafissimus
"''
'P*"™ manebat. Ibi nobiscum versatus, cum ex Martyrdolores persenserit, nulla utarbifrororatione
''EusMti"'
sacrarum litterariim lectione. quantum fieri potuit explicjri pote.st. Ignis siquidem consurapfis ejus car-
brevissimo illo tempore, fructus sibi collegisset, et nihus ad ossa usqiie penetrab.it. adeo ut uiiiversus
congriia arctioris abstinentice exercitatione semet liiimnr corporis, cera' instar liquefactus, stillatim
roborasset, tandem ejusinodi exitii incl iriiit , quem difflueret. Seil neqiie his cruciatibus snperatus, licet
quisqiiis visu iiccepit, fieri nullo modo potest, quin jain victis et ob pnrteiitosam ejus furtitudinem ani.
simul obstupuerit. (Juisquis vero auditione tantum mura despondentibus adver.sariis, rursus in vincula
acceperit, admiretur necesse est adoleseentis fidu- compingifur. Dehinc te.-fio post die Judici obbitus, inmanpro-
ciam, libertatem, constantiam. et ante omnia con- eamdemqiie fiilei constantiara licet semivivus pro- /'"'"r
silii ac propositi ipsius audaciiira, qujc quideni zeli fessus. in profundum mare demersus est.
divina; religionis et divini ciijusdam spiritus argu- 5 Ea Yerii quas continuo siibsecuta sunt, illis for-
menta suiU certissima. tasse. si retulero. incrediliilia \idcbiintur. qui ocu
3 Nam cum Maximinus secundum adversus nos- lis siiis li.-ecminime viderunt. Veruin tiimetsi id pro.
lemniribi u-m belluin excitasset anno teriij persecutionis ciil dubio eventuruin intelligani. facere nullo
modo
pnsrcii loiic,
Diodetiani; et per omnes provincias missa essent possum . quin rem gestam posterorum meniorise
tyranni edicta, quibus Rectores jiibebautiir operam commendem : quippe ciim universi propemodum
flare, utomnes oinniiim urbiuin incolie diis piiblice iiicolic urbis Ciesare;e testes liujus miraculi extite- ].-
^ siicrificarent; cumque privcones per universam l';c- riiit. Nulla certe aetas tam stupemte rei .spectaculn
sareani cunctos patres familias ad diemoniiin templa non Postquam
interfitit. igittir sanctissimiim illum
jussu Prajsidis 1'evocai'ent; ac pneterea Tribuni mi- ac beatissimura juvenem inedio mari in altissimuni. 'p^^™/'°
liluin siiigulos ex taljella nominitim
omni- citiireiit; ut ipsis videbatur, giirgitem submerserunt ; repento conctisso,
bus ubiqiie locorum Christianis iiiexplicabili malo- fantus motus tintusque fragor nnn snlum mare,
rum turbine cuncussis, hic, quem supra nominavi- veriim etiam ccelum omne concussir, ut terra quo-
inus, ueiniiiicominunicato concilio, clam nobis qui Ciesarcensium civitas eo motu quatere-
qiie et ipsa
iii cadem domo degebamus, clam universa militum tur. Eodem eliam temporis momento. quorepentinus
cohorte qui circa Proasidem stabant, ad Crbanum, illc ac mirabilis terrie motus accideral divini Mar-
ft»«/™ tuiic Ibrte libantem, intrepidus accessit '
fidentique tyris cadaver, utpote quod raarini fluctus continere rorpiu in
imncl ul ah . . *• •
i
iiuimo, cumpreueiisa ejus dextera, e vestigio
i i
quidem non poterant, ;ib iisdem ante portas civitatis ejec- '•'''" derer-
iiinioinir
""^
'iimsiai ••iiicriHciuin oinittore ipsuiu coegit : raox iustar pru- tiiiii est. Hujusinodi fuit exitus adinirandi Appliia-
dentissiini inoiiitoris cum divina quadara gravitiite ni. diesecundo inensis X-anthici. quod est ante diem
hurtari eum ccepit, ut ab errore desisleret : quippe quartum Nonas Aprilis feriasexta.
DK
62
DE S. THEODOSIA VIRGINE
Martyre Cesarese iii Palsestina.
St'B MASIMINO 1'amiikily, libro de M'irlijril>us Palxh-
usrl/iiis deindo in inare projecta, suiim Domino reddidit spi-
1-^ J tiiix, ficcurutragit dc iia qui coram oculis suis in riluin. //aT ibi.
\ urlif Cvsiiira /lassi suiit : e quibus fuit S. Ap- 5 Tertius dies, cullii; rjus .^oero apiid Griecos iissig- et sotpiiin.^si-
Intrr Marti/-
~d pliiaiius , oivio trrtio prrsrcutiouis Dioclrliuui nuliis, est vicrsimus nonus Muii, isque prx reiquiis vi- me 28 .Vav.
res Crsarcx
passos coroiuitus. nijus Acto Morlijrii jamjiitu (Irdiiuu.s r.r co- delur releberriinus. Nom majori encomio menwrutur in
pilr illiuji quarto. At capite .sexto describit Morlijriiim jam citato Menologio Basilii Impcraloris, MS. Sgua.ta-
S. Aijopii, ouuo quarto prrsecutionis passi dir xx .Vo- rio Cloroniiintuno Siieielatis Jesu Parisiis, in Mieneis
veiubris. Drimle amio prrsrcutionis qninlo, mrmorat e.rcusls rt mouu e.roraiis, item apitd Mo.iimum Cijthe-
copiie septiiiw vorios Mortiires : et primo loco S. Tlieo- rxum ft in Menologio Cardinalis Sirleli. Pixterea lo-
do^iam Virt/inem, qux rtiam lioc secuudo Aprilis variis (iim officium Ecclcsiasticum cum suis odis et Injmnis pcr-
fo-itis e.-^t inscripta ; otque lioe ri scrildt eloijiiim. iiqilur in Menxis de S. Theodosia, de qiia illwl ibiilem
2 Ciim vcro quinlus jain annus persecutionis vol- elogiuin propouitur.
verelur, clie seiundo meusis Xanthici, f|Uod cst ante Cum liaic sacra Etogium ex
6 S. Tlieodosia Martyr CicsaresE.
S. Theodosln
lattdntvr ab ilieni quartuni Nonas Aprilis, ipso Doniinicie resur- et Virgo ortavum deciinum aatatis aiinuin Mcnacis,
sancta
Busettio. rectiiinis rursus apuil
ilie, Cicsareani Thendosia ageret, ex urbe Tyrn exorta, qniiitn perseoutionis
Virgo, ex urbe Tyro oriunda, fiilelis gravisque in- aiino Ciesareie pro fide liecertavit. Nain jani vincta
priniis nonduni octodecim annos nata, ad
puella, et inox pcenas ilatura, libera tameu voce Cliristum
vinilos quosdam
accessit, qui regnuin Dei libere conlesva est. Judicibus vero jam pro tribunali con-
lonfitentesanteprretorium sedebant, tum ut eos sa- sidentibus, adUrbanuni Prassidemadiluctafuit.Quam
lutaret. tuni ut (quod crtdibile est) eos rogaret, ut illefpuslraadidnliss.acrificandumhoi'tatus,jussiladeo
cum ad Deuiii pcrvenissenl, sui niemores esse vel- excarnificari, ut papillis aclaterilius laceratis, eo
leut. Qiio facto, quasi iinpiiim quoddam ac nefarium n^que crudelis tyraunus piogredereliir. quoad ossa
facinus perpetrasset, correpla a militilius deducitur et viscera apparerent. Cum ergo puellain omni.i sup-
ad Praisidem. Ille confestim ut erat insanus, et bel- plicia patientissiine sustinentem cerneret, oinniaque
luino quodain furoris iinpelu incitatus, cum eam toriiienta siiie voce et gemitu tacitain perferre;
acerbis alque horrendis turnientis e.xcruciassel, et hortaljundus rogavit illam, ut iliis sacrificare vel-
lateiaijisius ac papillasad ipsa usqueossaferreis un- let. Tuin illa, oculis fixis eum aspiciens, ainamo et
gulisexar.asset; spii^antem adliucet tetoatque liilari ridenti vultu dixit ..0 homo, quid ita aberras ? Nonne
vultu cuncta tolerantem, marinis fluctibus mergi ju- vides quod per te^timoniura Chrisli jam Sanctoruin
bet. //,1T Prieses opprllutur Urbanus, uti supra
ibi.
Marlyrum consortiu digna fuerim habita! Tunc Vrx-
ex Aclis Martijrii S. Apphiaui coiislol, et passim ab ses, ubi se a puella derisura cognovit, inajora adhuo
nliis notatur.
torinenta Martyri adinovit, ac ileinum in marinos
3 Celrbrisrst cultus biijus Virginis el Marti/ris apud fluctus prEecipitari jiissit : in quibus beato fine mar-
CuJtus rjiis
Grxcos ct rariis diebiis; ac primo refertur hoc seciiiido tvrinin complevit. IIxc
apud Gracos ibi, quibus consetuiunt elogia
2 Aprtlts.
Apriti.^ iu MSS. Mcnxis Parisiensibus Ciirdiiialis in oliis Menolojiis et Sijna.roriis troditu.
Muxar.iii et Dirionensibus Petr. Franciici Cliifletii, 7 Addniitur oilx pliisquam triijinto,
qux magnificos et Odis nfflcii
elogio desuinpto ex Eusebio jam relalo; quod idcin crtat S. Throdosix triumphos extollunt ob devictiim tgruuni Ecctesiaslin
iu Meuxis excusis et apud Maximiini Ctttlirr:vum nique maHlinm el inlestas diemonum technas. Tormeala sx-
iu Meiwlogio Sirleti, snb iwmine Theodora; loco Theo- piiis repetita iiiculcanlur, et laudatiir conslaiitia f^irgi-
dosiaj; quod seqiiuntur Gulesinius el Baronius, sed nis, ideo a Christo sponso suo coronotx. ^Eterna post
Thtodosiam uppellanl.
Marigrium coacesso ei gtoria variis encomiis expendi-
4 Aller dies opud Grxeos est terlius liujus mensis tur, et ejus apiid Deum intercessio expetHiir, ut fiat
item 3 Aprilis
Aprilis. quo referlur iu MSS. Mena.-is Taurinensibus iegris salus et certa omnibus proteclio. In adjunctis ver-
c Dlicis Sabnudix et Mediolaneiisibus bibiiolbeex Am- sibus indicatiir ejus iu aquis maris suffocalio, et a Christo
brosiana.- m Codice littera O et niimero 148 signoto, in aquam refrigerii focta transpositio el sustentatio. Et
elogio fere eodem ulqiie e.r Eusebii verbis conlracto. Me- hxe ex Grxcorum antiquis monumentis prolata siif-
moratur coilem die, et qiiidem primo loco in Menologio
ficiant.
Basitii Imperoloris, unde suinptutn clugiiim, eo quod 8 Ejusdem S. Theodosix venerationem ad Lotinos
nonnullx novx- circiimstanlix addamur, lii': damus, Acta ex MSS.
et olim translatam fuisse indicant antiqua Aclu vilx ac Latinis omit-
est cjusmoili : Die tertia mensis
cum elogio Aprilis certamen Martgrii ejus, quae iios descripta hobemus ex MSS. tunlur.
Bastlil Impe- S. Theodosias Virginis et Martyris. Theodosia
Christi Trevirensi S. Ma.rimiiii, Antverpieiisi S. Beriiardi ad
Martyr fuit ex urbe Tjro oriunda, qua; cum deci-
Schatdim, et atio Serenissima; Chrutinx Regimc Siie-
mum octavum ajtatis sua; annura ageret, deprehensa Repenmus
est eo quod Christiana e>.set
cix. etiam itla in MSS. Betforiiano, Bn-
el adductaad Priesi- :
decensi, Rnttendorliensi et Romaiio Erctcsix tnteranen-
dem Patestina;, et de religione interrogata, Chiis-
sis, ciijiis meminit Aringtius tili. 1. Roinx subte.rranex
tum est confessa. Quapropter percussa est in lateri- eap. llinum. 31, et Baronius in snis Annotalis ad hunc
bus et uberibus, ac jussa e.st Christura iiegare
ac diem. Veium mnliimus e.a omitlere, veriti ne. ex .^ctis
idolis sacrificare. Cuin vero ad id
suajeri non pos- aliorum Marlgrum, ac for.ian atierius Virginis, etiam
set, detrusa est in carcerem, mandatumque
carce- Theodosix plurima assuta aul inserta. Porro
dictur, sint
riscustodi, ut non modo ipsum diligeiiter
cuslodiret, ex omnibus retationibus Grxcoriim el ipsius Eusebii tes-
sed etiara ne quempiara ad eam visitandam
iugredl tis oculati conslnt, eam obiisse in mare projectam. I^e-
permitteret, eique non adferret cibum quousque rum in Arlis Latiins dicitur ah
Angetis in terram re-
Christiira negaret, diisque sacriHcaret. At multis ducta, et saxum cid attujaln fuerot maiiu portasse.
jara diebus elapsis, e carcere cducta Fuis-
est, et denuo sel dein juxta eadem Latinn Acta iterum
coacta est impuris diemonibus sacrificare. comprehensa
Id autem et in amphittieatro leoni, leopardo, urso,
tauro aliisque
cum audire recusasset, prius acriter cruciata
est; bestiis objecta , sed semper itlxsa, ibidem
capite plexa
imlar
:
SECUNDA APRILIS. 63
A iiistar columbx aiire.r cmlos asr.endisset : el parciUibiis Perstrenui Francisci Nigri Veneti Lorita; ct Proti- D
apfmmisset et dicimlur liivc ijestii in Csesiirea Palses- notarii .\postolici. felicissimiini TbeodosiER Virginis ArcioRBG, n,
tinae die Doniinic.i, quarlu. idiis tnrtin, N.miis Apri- de tyrannu Iropliouni, ;>d luilicissimam Victoriar:.
les. Qiix nmiiiii, lice.t iiiiie octiiiijiiiilos unnns videaiiliir Culiiiniiam Piscariae Mar; bunissain. Libelli anlo
conscripta, malitmu^ t^nilteri', tjtiin iti sileitiio Ense'ii ijriijiliHin. a Georijio CardiMi Ilaqiohrjii Lusitanic.
ct (intiriiiioriim non snlis credibilia siinl, el sallem stim- uucture cum huberet Dun Gaspar Ibannez, de Seijuri,i
vialiiii Iriji jmssiint nptid Joniniim Momhrilitim toino 2 Peraltn, Agropotilauus Marcliio ; indicavU nobis, siyni-
l'vtiii'.W, Finreniiitm lielltimcensem lib 12. speeuli firavilqne, post lonijnm de persecutiimilms Ecctesix pei
/Jisiiinnlis rap. 07 {ijui additse ea c.r ;/(»(!» rnnlra.Tis- aliquot capiln ileseriptis exordium, in materiam veiiiri
.uj el Pclriim de Natulibtts, Itb. 4 Ciilaiorji cap. 2.'), f/«i per hirc verba: Sed nos Theodosiai Virginis piidicis-
omnes dirtint in C:ns.-ire.i Palpstln:r' pa.wam. simiB Martjrisi|ue felicissimse iigonein descripluri,
9 Jijtisdem Virriinis renerationem antnitiam indicaiit trip;irtitum npuscubiin facile conseqiiemiir, si primo
Lalinti Marttjroloiiia ,r quibus rjuatuor aimijrapbii S . J I ie- pjiis familiam vifaque cunditionein, .s^cundo si con-
VeiteraiM rntiijmi istii babeiit nd iliem m Aprilis . In Ca?sar'ea stanlem Cliristiana; fidei confessiuneni triuinphale-
P.ilffistiniu n;italis S. Tlieodiisia' Virginis. Qtn,' cadem que raartjTiiiiii, pustremo si ea niiraciila, qiiibiis nos
%mil''
uddictttm dicm lciiiintiir in MSS. Alrehalensi, Tarna- et quundam duiiarit et indies beatissima virgo ista
cetisi, Lxliensi et nliis. In Rabaiii Marliiroln;iiu plurima donare non cessat, hrevi quodam argumento facili-
c.r jnm
cilatis Aclis refertmtur boc modo : uiNonas Apri- que orafione persequemur.
lis. Natale Tlieodosia; Virginis, quie passa temiiori- 1 1 Jn har aulcm postrcma parte narrat ille Vene-
bus Iinperatoruni Diucletiaiiiet Maxiiniani incivitate tus Pncsbijter ac scripior {quem clar ume cirra aiinuin et tiinc tllivti
Cses.ire.i, sub Urlianu Prsefectu. Nain haec cum re- Mcccci.xxx apud Venelos
testatur Gesnerus
in Bibliotheca) quimodo
cutltts ?
lictis parentibiiscmiliigis.set ad rarcerem, ubi Cbristi ciiidam pix sanctimoniali apparens Beata, suiimquc
Confcssore.s clan.si erant, tenta est a miliiibus, et nomeit indicans , rUaiu quoque perquiri jusserit ; et
(liicta ad tribnnal Juilicis Urhani. Quie corani ipso hiiic primum ceteris ejusdcin monasterii vinjinibtis, tum
adstans, nec adulationihus ejus est decepla, iiec iiii- alits mntronis Venetis innotiteril; suique palrocinii cffi-
" nis tcrriia : sed sapientia Dei repleta, falsos Deos eaeiam nonnullis lestata miraculis. ipsuin deiniim srrip- ,,
Gentilium dispntaiido coram Proeside ronfutahat. torem voli nc.ru uhliqatum ad coliigenda Acla sua iinpit-
Unde et a tyr.inno iiervis ligata etfiagellisc.esa, non lerit, proiit fceil Romx cxistens infra Oclnvas Sanclo-
potuitvinci. Po.^tea ei adhiiiitasuiit varia toriiienta, riim omnitim anno mdxiii. Ei h^fc quiilem prxdicli
lioc est sartagiuf s ignitiE, leones et bestiicex quibus upti.^culi pnrs ullima , prxlo J tm
[ideliter trailscripla,
nullani m .Kailani piissa est. Deiiide in mare deniersa, sttbjrcta eral tijpisque exciisa, qutiinlo feralc iliud Bia-
sed per Dei aiixilium cilius inde liberiita, novissime vianx Tijpoijraphix incendium tulum fere secnndum
gladio capite absrisso, ohdorinivitin pace, et comple- diein .Jprilis abstulit, nobisqiie necrssitatem iniposuit
vit niartyriuni siiuni, liunoiifice a Cliristianis Sepul- de iioro commentandi quteciimque nune tegis. Asl hitina-
tura; tradila Hxc Rahaaus. Asi Ado diein ii Apnlis nissimus, qiiem dixi, Gaspar, neqite sola iiobititatis
ctim Actis latinis primum in inare mersani, dein bestiis prjeroqativa sed etiam crudilioiiis prxsiantia Ejcellen-
projectam dicit, et adscribit Ciesarea; in Ciippaducia. tissiinus, intcllecto quud arciderat infurtiiniu, semel itc-
iiiii mare est.
nidluin Usiiardus eodem inoilo passam ait runique describi rein eaindcm citravit. usque dum tertia
Ciesareie in Cappadocia sed omitlit submersionem in deinum vice pervenit ad nianits nostras, quomodo iufra
niari. IJiac Galesinins dttas proiionit Tiieodosias, sed dainits. Pars seciinda, quam xque ac primam omittimus,
a I]aronin satii refcUitur. terininabatur in nuda asseveratione traiislati ex Pates-
10 Jnnus quintits perseculinnis, prnut constat e.x tina corpons alque Cunstanlinopottm a ftdelibus deiati,
diclis siipra nd Vilam S. Aiipltinui, cnnoenit, sallcm absqtte indiciu leinporis aiit ecclcsise, ad qiiam et qiin
rempiis usque ad Aprilcm, in annum C/irB(i cccviii. f^erum faeta est translatiu. Quxsivimus etiain, intm f^eiietiis,
qiiia Innc fcittim Pasrlix inciditin wwn Martii, jmluit in ewnobio Corpuris Christt Oidinis S. Dominici aut
in I^asetiali fcsto, quialu aut qiiarlo Kalendas Aprilis, alihi, sniieresset aliquis S. Tbeodusix cultus ; sed ido-
capla fuisse, ac post aliquot liies ii aul m Aprilis oc- nrum nullum responsum ucceptmus : et tuinen in prx-
cisa. proprium de S. Theodosia
dicio codice Itabettir Officitnn
Corpus, uut nolabilem ejus partem, fuisse ex Pa- et in mifiicuUs num. 4 dicitur, quud in miiltis tam
lifstina Conslantinupulim aliqiiandu transiatiim, ejusque monachorura qui\ra nioniicbarnin Cuenubiis suinina
rei memoriam XMX Maii festivius recoli in omnibus devutionequotannis celehrefuroi u«iio 1440. ad euin F
^ Mena:is ac siniaj^ariis Gr.-ecis, e,r eo sttadcmiir, qtiod qui istn scribehitntur diem aiino 1313.
Corpiis an , .
ir , , V,
w Piil.iiii,ia
"ujussanety riniinis cclcherrimus fiient tn urbe Reijia i^ Saininnrlliani tnm. 4. Gallix Christianx, in entt-
p^^^ Rdiama-
itelaiim ciiltus, siuqulari OUieii ceclesiastici totius proli.xitale merntiune Jbbatiiin Dervensis mnnastcrii de enrum xxil ram in Der-
ons aiitmo-
roinmcndalus, Etenim Menica et Sijna.raria supcriiis al- Roijeno sic loqunniiir : Mcviii includit quodiim scrinio "ensi monas-
leqatii fere conscriptafueread usuin C»nstautinopolitana- corpus S. Theodosise Virginis, ulim Iiuc allatum a '"" '
rnm ecelesiarum quo ; ftt ut in prupriis illius iirbis feslis S. Dercbario qiii monasierii fttndalor, felici obitu
;
ornaiidis e.iplicantlisque maijis se eirtendaiit. Prnpriitm Mnrttjr migravU ad Chrv.iu,n nnno dclxxxv, xvi Oc-
aiilein hoc fuisse Cunslantinopolitaats festttm colliijitur tobris de ipsa auteni S. Throdosta Dervcniie Martijro
:
etiam e.T EphemeridcMetrica, uiiicuin solum ijuul tiie- logium sic proseqititur elogium ab Usuaith desciiptum.
hus Sanclum prnponriite qun: ad ilictiim xxix Maii sic Pust niiiltura tenipns, corpus ejus inulla devotione
batiet : deiiurtatiim est Dervo monasterio a Fratrihus loci,
E'c/.y.St y'5' ivdirvL 0:'j(Jo3i/,v ~ovroc 'i^Oip^i et magno debitoque honore locatiiin et ibidera di- :
Vicena iiona mersa est Tbeodosia ponto. vina dispositione quirscit, pie pefentibus acqnies-
fJnde aulem fuisset Coiistaatinopotitanis ita propriitm cens salutis suliragia. Iia post S. Bercharii Passio-
hoc festum, idqitc alio quam obiti marttjrii die, nisi e.v nemrerba hxc recilat yicolaus Caniuzjit, in Piomp-
occiisioue Translali cu curporis i'et atiii siniili? Moschi tuariu JntiquUatitin Tricasainx diaresis pag. lli,
quoque sice Rutbeni , Faslos sacios Constantinopuli ab.sque ulla inenliunc S. Bercharii, tunuiuam aiictoris
mutuali, htinc ibidem celcbrem ciillitm confirmnnl; dum dictx Translationis : qttamctiam longc poslerius factain
in suis tabulis, qiias Anisteloilami vidinius apiid F. CL. censuit Saiissaius, in Martyrulogio Gallicano ad liunc
Laurentium vandcr Ilem, unictim Theuilosiam isto tlie dicm ita scribens : Leodii celebratio natalis S. Theo- ^,, ,,j^„
Maii reprcescntant. Porrn nostrain de Corpore Cons- dosiai Virginis cujus sacrarnin Reliquiaruin por- Leodii .»
taiilinopulim translatu persitasionem eonfirinavU niiper tio ab Orieiite, nonnuUis cuin Sanclorum pretiosis
pignoribus
:
64 DE S THEODOSIA VIKG. MART.
pignoribiis advec(a, summoque honore tenipore Not- di rectum incessum, mutili membrorutn integri-
excepla. ibidem cultiim tatein, languentes salutem, lympliatici saiiilatem,
geri Prffisulis pientissimi
iegrolantes valetudinem, dejecti arrectionem, afflicti
sanftie ipsius Clirisli. Atlilet:e prorogavit. .\luttota
dftimim Patrocinio Galliaj beata Virso aildiceretur, solatlum, egentessubsidium- naufragi sa'utisportum,
resiihiiiin erat sacratissiiiii cjus corporis, jnveiies correctionem , senes corroboralionpm ,
((uidqiiiil
intimum in Galliffi sinum deporta- ha>retici fidem, fideles stabilitatem percipientes,
diviiio beiieficio
tiiin, Dervensi monasterio Trecensis Di<KCHsis,
in taiitie Virgiiiis nomeu in astra tulcre.
magna veneraiione servalur et colitur. 1'orro Nothe- 2 Exacto multnruni annorum curriculo, cum
VfneCiis moita-
gerus \ir sanctiis, l.enflieiisein ordinatus Episcopus, propter bella dissenlionesque (ut fieri solilum esl) cha: citidttm
XXXVI annis praefuit, ut scribit Albericus iu Clironico, siepius ByziUitiacivitashostiiimdepopulationespassa nomen cjus
divinitvs in
flrf (iHHiim Dcccci.xxi iiiftiH cjiis cnllucaits; quo tcmporc fuisset,crebrescentibus in dies discordiis prteliisque
dlcatui;
e.c viculc Sausaaii pnsterior cssct Dcrvcm^ium Rcliquia- sa;vissimis, celeberrima Thsodosia; nienioria(ut his
Tum Traiislolio. Scd ite lioc iniiius taboramus : maijts- in rebus soepissiine contiiigere solet), una cum
quc optJrcmiis .\cire, unih ite Rcli.(juiis Lcoitium advcc- aliaium rerum tam publicarnm quiim piivalarum
tis acccpcrii Saussaius cn tjux nairut; cum neijue iii celebritate, ahqiiaiitulum deficere caqiil. Uiulecuin
Breviaiiis aut Martijroloijiis Leodicnsihiis impressis ac in priuclarissima Venetiarum civitate tante Virgiiiis
MSS. neque in B>iitlinloin.ti Fi.sen Leodiensi liiiioria nomen adhuc incognitiim habereiur; iii saiiclis.si-
vcl Lctiilicnsis Ecclcsiie Floribus, ulliim appiircal vcs- marum quariimdain monialiiim ccenobio , c quoil
tiijiuin i.<!tius siniiiilaris ciiltus, qucm Suussnii verba saliiberriun Ciiristi corpori diciituin eriit, venera-
tnmcfuuin noli.isinuim indicant. bilis quiedam monaclia coelibem vitain agebat, cui
1 3 Uononix upiid Monaclias snnctissint.v Tcinitotis nomeii erat Barllinlomaia quondam cum
: i|iia;
alitimd corpus est in veiieratione, corpus S. Tlieudosiie Virginis et primis Somribus in unvum templuin illud, Deo
s. Tlieodosix servitura, fuerat ingressa. HiEC fnrtasse diibii
Martyris, eo Roinn anno mdcxxii traiislatum et ,
Bononiif.
electus ejiis ciiltui liic dics ii Aprilis ob noinen .Martij- ciijiisdam decisionem audire desir;ins, quod nullis
rolotjio Hnmiino inscriptum, licct divcrsx sint /^injmes Scripturaium leclionibus percipere polerat; d cnm
et Mtirtijrcs. in sauctissiina Joannis et Pauli festivitate uocturno
M Kodem niodo apiid Ilisp.inos in inaijnu vciieni- tenipore, iit inibecillitiis nostra requirit, se quieti
tione essc quamdam Virgiuem et Martjrem Theo- dedis^et, claram hujuscemodi vocem seiisit ;
dosiam, docct Joannes Marietta lib. 4 de Sunciis quain .apiens Tlieodosia , qua; nullum pcuitiis
IJispanix cap. C6, ubi ista litibet : Projje iirbein Cbrisliiina; fidei articulum iguoravit. Qiiod cum
Victuriam, supra nipem iiiter Salvam-Terram et auiliisset Bartlioluniifa, uon semel tiiiUiim, sed
atitid in o|i|iidum sancke Crucis de Campezn, conditur cor- terque qnaterque nocte illa repelitum: adiniratii
Hispanta, iii pus cuinsdam Diviu cugnomeiilo Theodosiae. de qua primum iiiaiiditic Virginis nonieii, statuit devoii.N-
regno Atavx
nec ullam iuveni hi.^toriam. Die secuuda .Aprilis siino quodain animn. ejus solennitatem iiiter reliqua
agit Usuardus in suo Martyrolugio.ilequadam hiijiis divina Olficia celebrare . sed ignor;iliat quonara
nouiinis Sanctn, et hujus regiouis oppidani eodem polissiiuuiu die, qnove oflRcio id pcragere posset :
die fe.^tiim hujiis nostra; Tlieodosioe celebraut tali nec enim ejns vitain *; sen^erat; nec quo tempore
veneratione, ut vi.i; iilliis deficiat pagus, qiii cuin innrtem relinquens; ad vitain iransivisset. .^ccessit
non .accedat, ut
UMibellii ]irocessionaliler et litaniis ergo ad inunacliaiu. ^ibi et amore et beiievolentia
Deus per hujus Sanctiemeritaomniumnecessitatibus conjuiictaiii ; atque iUi oiiinem hiijusce rei seriem
occurat. Hxc ibi. Jist indicala Victoria nrbs priecipua secceto expniiens, quid .>ibi agendum esset sedula
reijni Alara, in confinio (juiptscox et Bisctiice, n ijua coiisiilebat.
y\i niillitiiis pnssuum ilistat Salva terra. ct ab liac 3 Evolvunt Mart3'rologium f Sanctissimiu Vir-
Ecclesia S. Theodosi» sci millibiis passuum. Et /i.rc gines, si forte Theodosiae vitam ibi repeire posseut ;
vidcbautuc solum dc bac S. Tlicodosia posse sciri, cum sed cuin niliil horuai ibi iuvenisseiU, sequeuti nncte,
ecce iiupcr iu Pscudo-dcxtri Cbronico inserla sunt ista Virgo qua;daiii, aniiorum circiter deceiii et octo,
verba ad aniium 430. Eodem leinpore allatae ad viiidi inilut;i ve>le , ac pulcherriino stemmale <j
9
Hispanias reliquia; saci-iB Virginis Tlieoilosiie, ad decorata, uculis siilereis pi'a;diclic BartholomieaMn Qux ittius
Ciesareain Palestina; passic sub Maxiiiiiano. et ad somnis apparuit; ac quasi buxeum ranium, qiiem conspecfu
ditinata
oppidum hiiud ii;nobile Cantabrice dictum Salvam- maiiibus gestabai, eidem otferens suavis^ime di.vit
, ;
F
Terrain cum maximo honore devect<e. JJa^c ibi : tjum vallatum siinguine ramum juxta pluteiim plaiitate :
non iit jicliiin, scd nt cectisima , mox mnrtijrologio videbatur enim ei ad /i plnteum illum esse, ubi /,
Ilispanicn Tamai/i Salazar inserta; nunc elinm a viris nunc in eodem templo erectum est sacellum, divo
erutiilione ctacis in ipsa Hispanin cxploduutur. Hieroiiymo ac diva; Theodosiio iledicandum. Quem
cuni planlasset Virgo, ac subiio mirifice videretur
excrescere non obscure inlellexit Tbendosiam
MIRACULA S. THEODOSL^E ,
prius Martyrio vitam finivisse, plantatumque raniiim
,
Aiicl. ImmiicIsco Nlgro Protonolario Apostol. tam subito e.xcrevisse, ut exijiuam primumsui noti-
tiam in nuixiiiiara oinnium devotionein aiigendam
Ex J/S. D. Gasptiri Ibaiinez. ihtrchionis iadicaret. Cunique niultis poslea diebus, et Siepis-
Aijropolitani. siine qnideiu, tani vigiliius quam dormiens de tanta
Virgine multa vcrba per spiritnm relata seiitiret,
Vium anlem Doo Siiinmo opliino nefas esse vide- aniino magis in dies ad Virgiiieiu dirccto, ejus
rcUir. beatissimai Virginis Theodosiio corpus inter
<'<inslaninop Passionem snmma ddigentia inqiiiiere caqiit.Qnam
fa-dissiinos carnifices jacere eo inspirante Cliris-
transtata ;
cum reperiisset iu libro historiarum i Vinceniii,
claret mira- tiani quidam ex Ca>sarea civilate menibra ipsa
maxima quldem jucuuditate perlegil, ac ex fidei
cutis.
.sunctissiina in Con^tantinopolitanam urbem n trans- ejus expositione apud tyrannum pristini taudem
ferenda curiivere, atque quarto b Kalen'das Junias
dubii quod habebat, decisionem invenit : jinde et
iion post miiUns aiinos
condigno monuraento in talem sicpius historiani devotissima meiite legebat.
condidere. libi t:inta cccpit, merilis hujus sanctis
4 Sed qiiodain noctis tenipore, diini in honestis-
siniic puella;, iii pnpiilus Ueiis ostendere miracula,
simo cubili suo pra;dicta Bartlioloma;a quiesceret
qiiod totus pene terrarum orbis ad ejus sepulchrum
appaiuit ei beatissima Theodosia , viridi veste
confluebat. Cajci eiiiin luminis iiistaurationem, clau-
induta, ac imperfectaiu visa est ei cor'onain porri-
gere
, ,
SECUNDA APRILIS. 65
\ gere. Cujuscum imperfectioneni mirarefur; caussam- et non sine multis lacrjmis commissi piaculi veniam D
quem penitus intelligere non posset; deducta ad petiisset, in pristinam subito fuit valetudinem EX HS.
eam insequenti die mart^-rii sui partem quae in restituta.
ilennnqttc
prima deficiebat liistoria, A lianc intellexit esse 8 Anno autem Dominicse salutis millesirno qua-
k coronai partem imperfectam, quie prius ei a beata dringentesimo quridragesimo quinto tale accidit ,
virgine fuerat oblata. Consecuta igitur denotissima in prajdictie matronie corpore apostema quod ciim ;
Barthdiomiea liiijus licatissinue Virginis perfei tani niillo pacfo a medicis lib(?rari posset, qui omnem Eadem ad
mortem. depo-
i'X omiii siii parfe historiam, pn curante Fantino pene iii eam indiistriam suaiiiconsumpserant
sUa,
D.uhIiiI'1, P itritin Veneto, t;im (dari^simo qiiam reli- rcm;inser.at venerabilis aiius adeo defessa adeoque
piosissimo, apud Generalem Prsedicatorum l Vica- morbo consumpta, ut jain videretur coactus ejus
ciirat dicm riura, qiiiliusilludMonacharum Cccnobium cnmmen- spiritus exhalari.Curaque omnis peiie moesta familia
/«(«"" ogi,
datum erat, facillime impetravit, ut a Siiroribus in luctuosis lacrj-mis versaretur, aceessit pientis-
solenne quolannis in suo sacello, quaniprimum ut simus atque coram dulcissima matre bealaj
filius,
dixiraus erigendo, celehraretur offLcium, quod ab Virginis imagine constituta, tales pro ea genibus
anno salutis Uominicffi quadragesimo supra mille- flexis, non sine lacrjmoso gemiiu, preces effudit :
simiim et quadragentesimuni, in hunc usqiiediem in Virgo iiitidissima, coluinbellie similis, quam lactea
filio satictam
tantam quidem venerationem processit, ut in multis penna circumdat : Virgo sanctissima, regali splen-
deprecante,
tam Mniiacliorum quam Monacharum ccenobiis dida stemniafe : Virgo clementissima,
qiiie nemini
sumnia devotione quofannis, solenniler celebretur. ad te confugienti benignissimam opem negare sides ;
5 Erat prajterea in Veneta Civitato Prancischina cur ancillaetua; devotissimajauxiliura ferre moraris,
mtrona quiedam. venerabilis matrona, Andreas Ingenierii, quai te seraper amavit, seraper excoluif, semper in
nijrntans
qui tunc B. Thomae dieatas iedes populumque sibi corculi fibris fixam porlare gestivit?
Cur desolatam
commissiim ibideni gubernabat. integerrimi scilicet donium istam. jam per miiltos tibi creditam relin-
Sacerdotis niater : ijiue cum adeo diversis variisque quis anno^? Ecce Virgo heatissima, oninisab arbi-
segritudinibus premeretur, utvix oculos aperire pos- trio tiio sjies nostra pendet: succurre igitur ad te
B set, a Constautinopulitana serva, qiiamdiebiis illis clanvintibus : dextrain |iorrige petentibus : niisel-
ejus emerat admonita ut se lieatissimae
coiijux, larabanc ancillain tuaui liberare digneris; nam potes,
Theoilosia; cominendaret, qu» multa in dies Byzan- Domiua, sulari afflicfain raariti senectutem, snluri
tii miracula faciebat scriptum in pariete t;im vene-
; non minus solicilam nati moestamque juventam.
rabile nomen Tbeodosia; matrona devolissima, Ego enim in lui laudem et lionorem, soiemne tibi
iitfocala
quoad n.elius pciterat, genihus ttexis adorans, tali jejunium, in doloris pane et lacryraarum aqua, quo-
Miitcln
coepit orationeclamare sanctissiraa Virgo, cujus
; tannis voveo ut sciant pn.-teri, tuo prsesidio nostram
;
sitbifo con-
sanatur :
ralescU,
raihi quondam incognitum suppliciler nonien ob- penitus firmutani familiam. Qua oratione perfecta,
servo, quam niihi perpetuam tutricem exopto, libera visus est aliquantuluin ab segrotante matrona dolor
me, Virgo [lientissima. ex tantis totqiie doioribus. ipiie^cere, depns.tique sunt aliquantisper pri>tini
Ego enim tibi, quod monumentum sit posteris tua gemitus siEvaipie suspiiia, atque in somnuni quasi
me presenti ope servatam, solennes aras solen- placidum veniens, paululum avociferationecessavit.
pt riirstta a
ni;ique dona voveo. Facfa subitooratione, qux priiis Unde cuin eum domeslici jam niortiiam censereiit,
nuili rcllqiii se a str;ilis niovere non poterat, tantam in se forti- Kici^inabili voce tecta replentes, abire C(Kperuiit.
ludiiiera concepit, ut non ab ;cgritudine aliqua, sed Sed ecce, non post multuni temporis spafiiiin,
a snnino potius surgere videretur. e.vsurgit libe;a .•natrona, atiiue in lecto prosilicns,
6 Paiicis post tr;insartis inensibus, cuin etiam a suiivis.^ima voce decanfat : Vivat sancta fides, vivat
quadam infesta Medico curante, pr;e-
aigritudine, Tlieodosia Virgo. Adquam vocein excii.afi familiares
dictii raatnna liberata fuisset, renianseriU tamen accurrenint; quidnam lioc rei esset, niirantes expcs-
particuhi quiidani frigiditalis, in ejus c.;ipitis dex- cunt. IiiteiTngantibus e.vpnnit devotissiina mulier,
tera parte, qu;e nulla videbatur posse medicorura se beatisjiiiKim \'irginera ad eam properanteni
arte repelli. Seil cum ainicus quidam dnmesticus, vidisse, quiecuni in mauu dextera pyxidem haberit,
urbis Conslantinopolitnna' civis, forteinejus domum plurirais Sanctoruin reliquiis relertam, tali voci-
advenisset . ac paniii cujusd;im secura p.irticulam feratione claniari jussisset, ac eara pristiua; reddi-
apportasset, quo bealissiiuiK Virginis m corpus disset incnlumitati.
opertiim erat; ac Inijusce icgritudinis locum teti -
9 Ex eo quidem teinpore cuspit priedictae uKitroiia!
gisset, omnis siibito frigiditas illa repulsa est. conjux egregius. iu taufam beatissiuue Mart_M-is et nirsus
capulque nialrnnic i;b oinni penitus morbo iiberatum hujusdevotioiiem veuire, ut singulis auuis, oninihus pericHfans
evasit. siiis impeusis in D. ThomiB templu, ejus solenniler scrra/ur
ilt^isa.
7 Sed cuin transactis annis circiter Iribus. cupe- festuiu celebrari curaret exactisiiue sacrorum
,
ret biec venerabilis matrona. Beafissimae Tbeodosi;e ceremoniis, cogiiatos et umicos solebat in domuin
apud se imagincra liabere; accessif quiiiain Bvzaii- suiini ad aniicabile convivium invitare. Cura autem
liiis pictor, qui pulrherriinain hujuscemodi tabu- (luodam die, per.ictu convivio, reniolisque meiisi^,
hiin veiidere volobat .-V quo cuin iiretium exquire- materias i|uasdaiu, ingenio suo.quoinaxiuie valebat,
refur,vi.^iis est niinium illtiil expnsfere. Uiide cum mirifice elabnratiis.auucisostenderet, vas iicupreuin
llcriiniqnc ab ea repulsus esset, qUiK ;i|HuI Venetos pictores in mediiim cdiixit , quod igni propinquum. ndr.i
cnijilii 1'jus
magis exiguo pretio eam se sperah.at eniptnraiii, quadam arte, spoiite SJa tautuin spirilura eniittebat,
liniiijinc.
ecce subito cnrrcpfa est pristini gravitate mnrlii, ut eo facienle subitus ignis accenderetiir. Sed cuni
adeo qiiod prioribns cruciata dolonbus, auiniain iiimio foriasse igue calefactuiu fuisset, ub niiniaiii
Jiene ips:uii iteruni effundere cogi videretur. Cognos- inclusi aeris violentiam crepuit, alque prajdicla;
cens autem (levotissiiiia matrona, se coiitra Tliendn- matrona; aspicientis fronteni adeo iiercussit, ut
siie benevnlenliain peccasse, (juie pliiris pecuniain omnes cam tali percussione interempfam luisse
qiniin ejus imaginera icstimarai, accersito coujuge censerent ; nam et alia crepentis vasciili poitio
dilectissimn(|ue nlio, Byzantiuni Pictorem illuniper cubilisvelum totuni laceravit. Sed Beaiissimie Tlieo-
tofam civifatem requiri jubet; a reqiii.->ifo sanctis- dnsiie sufiragio faveute, venerabilis luatrona ill;e,-a
siime Virginis iuiagineni (luacuniqiie pecunia com -
remansit.
mutari. Uine cuin priinum in domiira allafa esset, Erat tauta pranlicta) niatrona?, tntiusque familiie
coraraque ipsa venerabilis matrona preces fudisset, suic, iii bealissimam Virgiiieni isfani devulio, taiitiis
Aprilis T. I 9 aDectus
; :
66 DE S. THEODOSIA VIRG. M.\RT.
aflectns, tanbque oI)servaiUia, iitniliil peiiilus agere Adjuva me, Virgo sauctissima, quia peroo sucrurre :
Ex irss, (lulcissinium TliecidosiK nomen liaberet raihi, quia languore cnnsumor. .Xt illa ex liilari vultu
posset, iiisi
eadem de suavissinia verba redilere
in iire. Hanc nominabat, lianc dormiens
vigilans lastaque facie, ha;c niihi
incenriitt
(Juid tanto dolore consumeris, ca; issiine
gijmnasii adeo conteraplabatur, ut sajpius multa per soninum visa est :
motiita, futura videret. quie a lieatissima Virgine istadisce- lili(quid tantum lacrymis indulges? Noli timere
bat. Cum igitur quodam die priefalus ejns filius, quidquam, nec dubitare ego enim tecniii semper
:
Sacerdos quidem venerabilis, organiiani musicam sum, lequc nnu derelinquam, .'•ed uon post multos
in urlie \'eneta publice protiteretur, ac liiemali tera- diesex mu^rore isto liber:ibo p:u-cntesque tuos ac ;
piire in publicogjinnasiosuo,ad sedandum briimale sororem dilcctissimam consoUibor. ^Equo igitur
frigus, accensos in olla carbones detineret, quo aiiimo omiii:i leras : nam fortasse luec tulisse
frigescenlia memhra di:-ci|iulorum reficerentur; ac nienla iu posterum gaudebis. Confortetur cor tiiiim
sannsque
seqiieuli nocle, nescio quo cisu. per testudineum et siibito posl iiieuin ilisi^essum surgito, liistoriamque eonsurgens,.
filium miflit
ni reititifiiiat gymnasii tabulatum ignis :isper>us esset, ita quod me,ain, ut pollicitus es, pulcberriiiio stylo coiiiponas,
incipiebant quasi trabes accendi ; expergefacta ma- ut legeiiles Deuin collaudent, et in devotionem ac-
Irona, quse talem cusuni, revelante Theodosia, in ceitdatur. His heatissima A'irgo discessit. Ast
diclis,
soninis viderat, filiura vociferans a somno excitat; ego qui prius inorbo consumptus, me nulhttenuseri-
ac narrata visione, in gymnasium flagrans emillit; gere poteram, sub intempestai noctis conticinio,
qui cum illuc applicuisset, repertum ut dixerat adeo robustus, ab omniqiie penitus malo liber sur-
mater, ignem sumnio labore tandem extinxiT. rexi, ut non ile valetudine, sed de umoenissimo sora-
11 Cum vero devoti^slmus sacerdos per multos 110 surrexi^se viderer. Ac Deo prinium, et beaiis-
)iirantur Matri ejus, gloriosa! deinde Theodosias gratias
annos be.itissimam Viiginem ist:un veneraretur, ac siinaj
eonlaeli jies-
solenne ejus festuni (iuot:innis cclebraret, nonsolura agens, invocato prius divino auxilio, ut vota iiuiicu-
tilintia.
exi iiicio prajdeccssore suo, viro quidein integerrimo, pata persolverem, beatissim:i; Virginis Iiujus Pas-
omnium consensu in ejus locum successit. Sed et sionein, exmultis variisque codicibus Grfecis delec-
pojiulum sibi commissum, et Venctuni quasi popu- tara, in uiiiim corpus redegi ; fecique lanto libentius
luu) omnein, in hujusie sanctissimx' Virginis devo- quanlo devotior est in talem Virginem omnis inea,
liottera adeo dediixit, ut iiifecta pestifero niorbn civi- quamvis exigua domus. •
t;ite, quo sa^pius laborare solet ; niulti quiilera ho- 14 Sedaiidile miraiiilani stupedamque rem. Cum
miiies, mult.rque mulieres, qu.e tiili morbo labora- in principio quadragesimaj varios hiiju.sce Passionis
bant, ejus impulsu. devotissimie \'irgini vota tam Grsecos quam Latinos, reperisseni
libros, ; vel-
nunciipantes, subito liberurentur. lemque ex ip.iis omnibus unuin tantum corpus effl
12 Sed illud in primis miraculum longe ceteris cere, facta prius re divina in D. Francisci saceilo, Iircvi tempore
Ipne scrijilor pra;stantius atque mirandum objicitur, quod voluit quod proxiinum erat, devotissimaque oratione per- opus absotvit
iiiaijiio
itt
cle.nieutissimus Deus raeritis beatissimje Virginis beatissimaVirgo benig-
fecta, ut huic operi fticiendo
mirrtirc co»5-
titiitus
suai in me Quod cuiu non raultos anie
ostendere. nas suppetias negotium agebatur;
ferret, cujus
:iiinos in maxima quadam adversitate constitutus domuin reversus, atque ejusdem Airginis iiomine
essem, nesciremque quo me verterein, ad cujus iiivocato, initiuin liistoriaj texere ca-pi; atque iuter
opein confugerem ; sed quotidieiii lacryuiis, qiiotidie octo lectiones, quas quotidie partim publicas partim
in gemitibus essem ad beatissimam tandeni Tbeo-
; privatas legebam, ab ejus Quadragesima; priiicipio.
dosiam mentein aniniumqiie dirigens, coipi ego eam iii sanctnm usque Paschatis diem taiitum, t:intbrevi
Iticrymibili sicvoce precari.Heu, begnissima Virgo, temporis spatio, et historiie fragiiieiita in unum coe-
Mirtyr gloriosissiraa, cur servum tuuin sic desola- gi. et scripsi, et :td iiltimum finem perduxi. Qiiis dii-
tuin relinquis? cur aniinara istain in tantis totque bitet, beatissiina Tlieodosia, hoc, lua ope f.ictum?
tormentis deficere :>inis ? Meinento quasso, pientis- Nou eiiim me latent exigua; vires ingenioli niei,
sinia Virgo, quanto solatio Christi Confessoribus quffi nisi tu auxilium tulisses, talem provinciam su-
quoiidam fueris, qui tuo fulti prsesidio, e tenebris bire trepidasseiit. Tibi igitur laus, tibi gloria, tibi
tanilem in lucem emersere quoque in tanta : inihi gr.itiarum actio, felicissima puella, qitffi ceteras
cabimitate jacenti benignam porrige manura. Res- splendore vincis, pulchritudine superas, sanctitate
et sancte pice, clemeiilissima Virgo, parentum meorum lacry- excellis.
Passioncin
scriptnrnm
inas, qui quotidie in luctu. et squallnre deficiunt. 15 Accurrite igitur populi ad pientissimani Vir el concludil
ad culfuin
se rwtieiis. Sobire illos, qus etiam paren-
benignis- iiiia Virgo, ginem istam accurrite gentes venile pueri, vciiite ejus omnes
: ;
'
qiiondamUicrymas es miserata. Respice
tuin tuorura puella-; properate juvenes, properate seiies ; h.mc /lorlans.
exigua; gemitus piiella>, miserrim.x- sororis meas, colite, hanc diligite, Iianc amate. huic suavissimas lau- F
ciijus cum in me omnes essent quondam spes
.solo descelebrate. ntaper.solvite. Namsicut. memul-
cniistituta;, nunc derelicfa misei'r:ma; virginis rum- tosque plurimos sua adjuvit ope; ita et ^os noii ce.s-
piintur pr;ecordia,corculiiiiidolorefrangitur, lassum sabit indies, niultis variisque donis acciimuhire. Ut
suspiriisvirgineum pectus crep.at. Ego enim histo- tandem de acerrirao liuinanae naturae lioste triiini-
riain Passionis tusc, hinc iiide dispersam, in pul- phantes, duce Salvatore iiostro, ad attingendam pal-
cherrimum stylum te juvaiite colligere voveo. cele- mam et gloriara consequendam niirifice valeatis :
berriraumque ofliciura pra^parare, quo occupati cui sit laus, honor. et gloria, per iiifinita seculoruin
sanctissiini viri sancti.ssiraaeque virgines,
oinnes in secula. Amen. Ex urbe Romulea, Pantheon o octo-
tui devotionem penitiis
inducantur. Exaudi ergo dialibus. aChristiana redeinptioue, anno tertiodeci-
be:itissimaVirgo, virginistibidicatse preces exaudi : mo supra milleniim et quingentenum.
voces miserrimi Sacerdotis, qui in te sola spes om-
iies suas constitutas decrevit. .\ut me ex istis
tene- ANNOTATA.
bris libera, Virgo, qu;e ma;rori deditossuramapietate
liberare soles ; aut polius infeUcem animulam istara a Nim crediiitTim id ^tatim a morte fuclum seil ali- :
ex miserrirao corpore dissolvas, quam muttis aiutis post, cum couditam a se urbfm Cons-
13 Cum hffic, et similia lacrymans dixissem, sua- taittinus magniis curaie.t mitntiet Sauctorum undeqiia-
ipsa apparcti- vissimus ine quidam soinnus subito corripuit. Et
te eonforta-
que adveclis reliquis, ut hac eliam partc vvtcri Romm
ecce, beatissimamThcodosiam ad nie venientera vi- similis e/Jicerctur.
tm.
deo, pulcherrinio quidem stemmate coronatam; b Ecgriipltiim noslrum 5 Kalendtis. Sed ciim in tot
quam cum vidissem, maxiina sum visus voce clamare Itacleims inucntis Codicibus Griecis nullus omnino sit,
qui
.
SECIjNDA APRILIS. 67
A qui 28 Maii mnctam coUncH ; libraril errorcm orH- i Vincentins Bellovac. lib. {'icap. 68 sul> compendio D
traliimHns (innm anrtnris, jiro quinto imsnimus quarto. rcfcri Pnssionem S. Theodosiie.
c Eral iil Snrurujii ilc jiicnilcnlia ,V. Doniinici, snl) k Fortassis e:c Ensehii scriptis, Latine rcddiiis, in-
J'r. Tliiimn ilc Scnis Priori; ciccn ohiliim S. Culliii- tegram verx Passionis hisloriam oslciidit aliquis.
rinic Scnensis Vcnetiis cmislilulariim , seculii 14 1 Generalis Mngisler Ordinis Pr.rdicatoriim fuil
cxcuntc Barthi.loniseiisTe.iipriusodnnno Ui2G nrf 1449, Gat-
cl Cnhmlur SS. Joaiines et Pauliis, iinihus dualum lus, el in Galliafere degens, ideoquc Ficurio Generali
Orilinis Dominicuni monnsteriuni, 26 /11111/. pro Italia indiijuit.
e Seiitire llalis iilem est, quod Lalinis, aiidire. m
Ilinc discimus corpus S. Theodosi^, aut saltem
f MarUjroloijii iiominc hic inielWje, iion quod sic notahilcm cjus pnrlem, nllra annum 1440 Conslnnii-
pn.<sim nunc iippcllnlnr iu socris {quonwdo enim non rc- uopoli fuissc
perissrnl ibi Thc.ylosiif nomenl.) sed Pnssionule grnn- n yE'i|i-pila oppcllntnr a mulhematicis : esi enim
dius, in ijuo Marlyriim Passiones et Sancloriim Vit.e form.t sphxricae, inlra qnam compulsus per siphonem
fonnntnr inteijriv. acr. ipso super primos posito iucalescit ; seque per an-
ir Stemma pro corniia srn iliademnle, frcqucnli nsu giislnm foriimen magna ci cgerens, non cessai slatu ve-
istins seciili : vox alins Grivcn cst, quam plerique sc- hcmenii strucinm anic se igncm occcnderc, donec
quinris Lalinilaiis nuctiires detorqnenl ad nohililatem expiraril quidqnid concluium Inciabatur.
seu (jcnealiKjiam siijnificanilam. Intelligo Octavam Sanctorivn omnium, qux in
h Piitenrn, scriiilnm hic eral : nec duhium est quin antiquo ,/grippx Pantlifon, nuiic S. Marix-rotundx
vel hic (lcsil lillcra, iv.l superius ahundel : cum igitur dicta solennissime agiiatur Romx.
plutCDS quam iiuleos in tcmplo dici magis congntum sit,
pvimai lcclioni aptavi sccundam.
DE SANCTIS MARTYRIBUS AFRIS,
AMPHIANO, VICTORE ET ALIIS XIV.
natnor aulujiia Marliirologii Hicromjmiani pbiani et alionim quatuorderim. A/ Gnlesinius. omisso
\<ipn(jra]iha anspicantar hntic ditnn ah his Mar- Arnpliiano. itn scrihit : \n Alrica S. Victori.s, et so
Oi
_
Vuiuns
f fifrihus, el
IV
Lncensc cnm Blutniano
Nona:^ Aprilis. In Africa SS. Ainphiani,
ef alinrura quatuordecim. QuiB endem
his vcrhis
lcijun-
: ciorum quindecim Martyrum.
referuntur in MSS.
granensi, Augustnno S. Udalrici
Sociis omism
Richenoviensi, Rhinovieusi, Aquis-
et Parisieusi labbnei,
alii duo
tur apvd Rabannm, \ofl,\rnm et auclorem Bediv aup- kis verbis : In Afrifa Ampiiiani, Victoris : quorum
posilitii, item in litSS. Marfijrolofjifn Casinensi, Al- nuda nomina, ahsqiie palsestra martyrii, sunt etiam in-
tonpsiano, et Barberiniano : ut et [sed palxxtrn Jfrica serta Auctnrio Greveni ad
Usuardum. Egimus hocdie
ojnissa) in MS. EcclesLr Prar/eusis. In apoijmplw Hie- deS. Apphiano MartyreCsesarece in Palajstina, quia
rouipniani) Corbeienu Parisiis excuso socii solum quatuop pluribus tam Grxcis quam Latinis etiam Amphianus
indicantiir, nt decein in apoijrnpho Epternacensi : cui appedatnr : sed ab eo hunc Afrura Martyreui Amphia-
iissenHiuitur MSS. Vatica7ium S. Pelri, Trevirenxe num plnne diversum arbitrnmur : eique prxter Victo-
S. Martini et Ullrajectiuuvi S. Marix el aUud Refji- rera aditimus, cinn pluribus, socios in titulo quatuorde-
nx Suecia;, laudatum ab Holstenio in Adrer.\is ad cira. Si quis aliunde probarerit solnm decem socios
ManyrolotjiumRomanum. MS. Mardjrologium S. Cij- jungendos esse, uon voliimus funem contentiosum cum eo
^iaci a Baronio in suis Aniwlatinnibns sxpe aiiegnlum, traliere.
omisso Victore, ista habet : In Africa natalis SS. Ara-
DE SANCTIS MARTYRIBUS,
MARCELLINO, SATLLLO, SATLRMIVO, QUIRIACO, RE-
GINA, PROCULA, ET ALIIS QUATUOR.
adem Marlijroloqii Hieronymiani apographa nini, QuJriaci, Reginie, Proculas etaliorumquatuor.
I
qnafuor, lelatis Martijrihus Afris, de qjiilms jam Anctor Marfijrnlogii sub nomine Bedac excnsi ista tra-
E:
his
rgimns;
iafhlelas
verliis : Et
:
aliln
secundo
et
loco
Marcellini,
propnnunt
apngrnphum quidem Blnminnum
SatuIIi.
Iios Christi
Saturnini,
dit : Et alibi Marcelli.
Refrina*, Prnculie. In
scr/tiVwr Marcellini.
Saturnini,
MS. Marcelh
Sat.ulli.
Richeberijensi
Beda, ita
A/ Galesinws, citoto
/fjcf)
Quiriaci,
Quiriaci, Regina?, Proculae, et aliorum quatuor. Ea- habet Alio loco Marcelli, Saturaini. Satuli, Procu-
:
dem leguntur in codice Lucensi, sed socii solum tres lae, Reginae, MSS. Cnsinense et Altcmpsiauum, Au-
inilicantur. In apogrnpho Epternaceusi videtur lacuna gustanum et Lahbeanum ; Et alibi Marcelliui ; addit
irrepsisse,dum ista soliim indicaufar : Et alibi Mar- Barberinianum et Pragense, Quiriaci cum aliis sex.
fclli.Satuli, et aliorum quatuor. Ex MS. Corbeitusi MS. Valicanmn memini! Marcelli; at Trevirense
Parisiis excuso ista refcrnnfur : Et alilii Marcelli S. Maximini, Marcellini et aliorum. Solius Proculi
Satulli , Marcellini Saturnini, Quiriaci, Rcainx', nomen habctnr in MSS. Richcnoviensi et Rhinoviensi;
Proculi et aliorum xiv. Ubi notandum, quod in hoc pro qno alibi fere nomeu Proculse .•icribituv ; nisi uo-
apojrapho sint SS. Amphiano ct Victori solum additi 7ncn Proculi sit tra?tspnsilum, refcrendum ad classem
socii IX, qui aliis erant xiv ; et vice versa hic addnntur Marlyrum Thcssahnicensium, deqnajam agemus. In
socii XIV, ab aliis solum iv recensiti D.-inde ponnnfur fragmento mcmbranaceo Canonicomm Lucensinm apud
noinina MarcelH ct Mnrcfliini, cnm ab aUissohis Mar- fhrcntiniumad hunc dicm recolilnr memorin Quiriaca;,
cellinus indicetur. Si qnis pnrterea velit Marcelliuum siiprn Quiriaci, cf Procula\ Ilacfcuns Mariijrohyia :
addi, per nos licebit. Rabimus Munrns, omisso Satullo. plura si aliunde suggerantnr, habebtmns gtatias.
reliquos ita commemorat : Et alibi Marcellini, Satur-
DE
68
DE SS. THEODOLO, AGATOPHO
MASTESO, PUBLIO, ,
VALERIO, ET ALIIS TRIBUS. ITE\I URBANO, JULIANO,
PROCULO, GAGO, AGAPITO, DIONYSIO, CYRIACO,
ZOMSO,
Martyribus Thessalonicae in Macedonia.
mTlin
lisec classis MnrUjrum, et qufisi i}i duas Gyriaci et Zonisi, sed duo uttima nomina dcsiiut in
Tn 'Uwmas
n
''
rologiis
diMincta, proponituv iti qnalitor Marhj-
Hirnvymiani npotjrapliis, Iwc fcrr mo-
MS. Corheicnsi Parisiis ercuso. Hactenus Martijrolo-
gittm S. Hicrnnijmi. In MS. Rhinnviensi ila hahctur:
d. : In Tliessalnnic-i Macedoniae Thei.doli,
do Thessalonicie Theodoli, Agatopi ; qttihus in Riclteno-
Apatophi, Mastesi, Publii, Valerii etalionim trium. ricnsi addiliir, Publii . Orbani. MS. Augnsltiniim
Urljani. Juliani, Proculi, Gagi, Agapiti, Dionrsii, S. Vdalrici memiiiii Theodoli, Orbani ; at Parisicnsc
Cvriaci.Zonisi. Est aliqun in scriptinnc Varirins. Nam Lahhfci, Theodoli, Urliani : MS. Aquisqrancnsc snlius
ioco Tlieodoli in MS. Lncrnsi cst Theudoli. nti pro Urbani ; Grcvenns in Auctario Usttardi, Urbani *;(
Agatophi, lcciitur .«\gatliopi, Agatopi, ci Agathopi- Nierti Martyrum ; uhi fortc prn Nierti tegendum Ni-
dia' Jla loro Mastesi, est Mastisi et Martis : cl pro ceti, qni in Aquisgrancnsi ctiam Jungcliatur. licet antc
Publii ettnm Puplii . prn Valerii, Valerii ; dcintlc cnm fttis.icl cjns clogiitm c.r Usttardn dalttin ; ct est Episco-
oliis trihus finitnr prima turma. In sccnndn turma, loco pus Lugditncusis, de qno infra Itoc die agemus. In anti-
Urbani, Eplcrnaccnt^c liahrt Orbani ; titm nnmiun .Tu- quo MS. Trcvircnsi S. Maximini fit mentin Valerii
liani, ProcuH el Gagi cnnslanlcr catlem sunt ; at locn et Regi ; pro qun forsan Gagi snpra legitur.
B Agapiti, legitur Agapitii ct Agapetii ;
pnstea Dionysii,
DE SANCTIS MARTYRIBUS
GORDONIANO, MAGNO, JULIO, ET DONATO.
hxc inMS.
Uulttnta esl classis Martijrum , Cor- censi et Btumiauo : Et alibi Gordiani. In
his ecrbis
hciensc Marlijrolngii Hieronijmiani apngra- MS. Trevirensi S. Mnrimini hahctnr uomen Gurgo-
pltn Pnrisiis cxcuso sic indicalx : Gordoniani. niauEe, Nequc Itactcnus plnra de Itis legimus idenque
:
Magni, .Tulii, Donati. Distinguitur a prxce- acqniescimm niiitse uotitise nominum, proul a Martijro-
dculi ctassc in apntjrnphn Eplermiccusi S. Wittitirordi, togiis snggeruiititr.
dmn ilntrgititr: Alibi Gortoniani : el in codicihus Ltt-
D. P.
ANISUDV.
DE S. MARIA ^GYPTIACA,
PAP. .1
ET S. ZOSIMA PRESB. MONACHO,
Commentarius praevius.
§1. Horum Sanctorum «tas, longe quam vulgo credatur antiquior.
nnam. neptem Ahrnhte. mutierilnu, vere pic- trntam ; cl ofjicio ant ctiam vila dcfunctns est, antc
nttrntihtts in c.rcniptum proposuimus xvi aiiituin Dxcvi, quo 8. Grrgorius scripstt ad Candidura
Abrnlmmi
M; Marlti
.uismo a
; ostenilimusquc gravissimu annctim-
se.rtn, qitn vixit,
retrticlatn, nttn atio ftindamcnto, quain quia ritam cjiis
seculo ud quarlitin
Presbyterum, eutitem ad Patrimoniuin quod est in
Galliis gubernandum. Hic igilur in prxcttata vtta
nttm. 9, loqititur dc Vila S. Marix ASgypliacne. lam-
scripsissepntabalnrS. Eptircm Sgrun, Dtncnnns Edes- qitam pridem uotissima
neptr Mnria el ubiqtie vntgata, in liiinc mo-
sniior n{iyp- settus, circa aiiuunt Christi ccclxxmii defunctus. Minc ttuin : si quis autem uon credit quod aliquando sil-
tiaca. ogenttnin nvtiis ilc c.a Maria. rcspcctu, cujus ista Junior vestres bestia', feiitate deposita, justorum utilitati-
appcttnlttr a Mosclto, ct ilciutmstraudttm vice versa tnnge
bus noverunt faraulari, audiat Paulo primo ereraitiB
velii.itiorem essc ittam, quttm passitn credititr ab aitclo-
lecuies sepulturam fecisse, et S. Mariae ^gyptiac».
rthtts, sccults iittcrrantrm itt Historia Ecctesiastica j\7- Quodigilurin Vita S. EteutheriiEpiscopi Tornaccusis,
ccpliorum Caltistum qui piKlquam tib. t7 cap. Qegis-
; XX Fehrunrii ilatu, nutn. 18 idcm Sanctus Romain
set tlc Zositna Pluvnice, Juslini srnioris sgncttrono ; profectus circa anuitm nxviii. dicatitr ab Hormisda
ctipiu6 crorditur his verbis. Alter vero tuin quoque Ponttftce aliquas S. Mame
j^gijpliacx Retiquias ac-
enituit Zosimas, quem sacerdotio fungentem arcaiia
ccpisse cl dctults&c Tornacnn: non tantutn uinni mcndi
,
mysteria .figyptiaca; illi communicasse aiunt, Ete-
suspicione carcre dehel , scd eliam certtores nns reddere.
nhn hicpersuasns, qitod Sophronius, i.s)equi olim Hie-
qtitid, citm Ftlx S. Murise /Eggptiaca- tiutlani refossi
rosnlymitanaui Sedem e_\ornavit. sancta: ejus fcemi-
cnrporis fnciat mentionem, itla siittcm ante anititm qnin-
iia; et Zosiina: vitam descripsit; non
potuit rem. ipsa geulcstmnm scripta sil, alque adeo Mariir ubilus non
scriplnris ictate, ut prn^fatitr. ijcstam, tam atitiquam el ititer au-
pottierat post annum ct:cchcontigisse.
cnncipe.re qutim rerera ftiit ; ciim S. Sopliroitiits, uti ud tiiittissimos
3 ^lcccdit. ad Itxc dtto testimonia, atttiqnitas et ccle- .'iancfos cutla
ejits ttiem natntem ostendimus xi Marlii, Palriarclta-
hritas cjus cuttus, qitatu in Ecctesiis orientalihus liabuit ^"" ''''
lutn inilteril circa ittitiutn attni ucxxxv.
per Vi/avi sancta hiec pamilcns. Est ettini pcncs iins ex Frederici
2 Sed quaittitm o vero ttticrrct iipitnitio Niccpliori,
scrijttaiti Limtehrogti Bititiolheca transrriplum Mennlotjvim, de-
tiotu rrnf eritlenler nus iluce.hit Ihjnaiiiitts Palrteius,
Pnlrimonii signuns totiits anni festa et pruprias ctiique ex Apustoto
occidenti Romanie Ecctcsia: Rcclor in Gatlia, qni S.
QHte aii. o9(j,
Marii Ah- el Evangctiis Lccltunes : quud alieiijus ConsUintinopoli-
balis BtHtanensis vitam touscripsit, xxvii Januarii iltits- taux ecctcsix fttisse prohant qnxilam festu, soli inti iirhi
propria.
, ;
SECUNDA APRILIS. 69
propria, U>idem adscripta. ctiam recenliora quo ad mensis, quo quia coli
, :
Sanctam videbant, eodem mor- D
ceteras nutem partes ipamn anliquia.mnum esse, vero- tuam pro ccrto crediderunt : et sic in Codice Medic.ro ACl.TOBE D P.
Hmilennins fncitotnninm ibuiem commemoralorum Sanc- Rcgts Francix, unoqne antiquissimo Vnticano 679 /e-
tortim vctnslas, ulpote qni vel anti<iui Marlyrex sunt, gitur, 'tQri v.ark Pwaatoy; ATrpiA/iou Tipwr/). Jd est
vel primi vilx eremitioB alque monnsticx cultores ih- , secundum Romanos Apriiis prima inepiio utique ad- :
delicetS. Charilon, S. Sa/tas, S. Theodosins, S. Anto- ditamenlo, nrc bcne cum nliu coherenle. Si enim speci-
ntus, S. Euthymius, ncc alius hujns -jeneri quiaqunm fumet ilies secundum uEgypluis, puta Pharmulhi
ficatu.s
prsnler. S. Mnriam jEgyptiaeam, velnli antiquis itlis sexta, tunc apte suhjungi potuisset Apriiis prima ; nunc
adnumcvatam, ab co tempore, quo panca hujusmodi fcsta apparet inlerpolatori aliud non fuisse prx oculU, quam
singiilis mensiOu.K Orientis Ecclems pa.ssim omnibns ut mensis nobis noti exprimeret diem illum, quo Grseci
communia crant nec enim toto Aprili plura Inc notan- coleliant Mariam secundum
: velut tunc mortunm.
Lattnos nona :
tnr quam Marise, ut dixi, Megalo-Martyris Gcorgii 6 Simili licentia veraifmis Lalinx auclor, etinm ante
Marci Evangelistx, et Jacobi Apostoli. Paulum Ncopolilanum, .n fuit onte ipsum at:quis, pri-
conversa post
ijislitutnm 3 His prxmissis, acccdamus propius ad cxaminandos mam Gract lexlus inierpolationem augens de suo, diem
feslum iiiven- tempornm chavacteres, in pripsenti historia deprehensns, exprcssit nonam Aprili.s, cam scilicet quo apud Lutinos
tx Crucis, Convcrsa ad Deum Maria est Hierosolymis, illuc ad- plerosqne tunc colebntur Maiia, hoc modo : Ora Do-
dncla cx JEgypto orcasione fiequentalissimx abomnibus minum pro me, transeunte mense Pharmuthi secun-
viciniorilms populis celebritatis, quse proptcr c.saltatio- dum .^gyptios, quod est secundum Romanos Apriiis
ncm .\anctx Crucis institnla fuit, annu Constuntini die nnna, id est v Idus Aprilis, nocte, salutifer»
mayniwi, cccyiw Ab hoc tempore ad Marix
Christi . Passionis. etc. Ex his apparet aliud nobis non re.%tare. sed standum
potius Gra^cis
conversionem non oportet aut tam paucos nnnos nume- quam Gnrcisne an Latinis ndjudicemns
ut dispiciamus.
rarc, ut adhuc in vivis fuerit Conslantinus ; quandoqui- prserogativnm servati in .sua ecclesia vcn Natalis. Nec
dem Maria; dc stntn Ecclcsia; et Imperii interrognns, difficile videtur e.^se judicium: sicut enim vbi de Sancti
de Impcratoribus pluraliter quxrat, veluli qux plures aticujns Occidentalis vcro Nuiali incidil qux-Mio, cum
corregnanles reliqnerit ; aut tam mnllos, ut post anno- potius censemus ex Latinis Faslis occipiendum ; Gra^cos
rnm XLvii Anachorcsim incidamus in pcrturbatissima autem credimus, vel propter Iranslaiionem ReUquinrum
Eccle.^ix atque Imperii tempora^ quibns minimeconve- vi't alia ex caus.^a observa^ise diem n Lati.iorum usu di-
niat iiludZosimx responsum, quo oratinnibus ejus ipse vcrsum : ita e converso prudenter stahitur Gnirorum
tribuit, quod cunctis pacem stabilera dederit Deus. Fastis, qunndo de Sancto ahqito Oricntati ngitur, et
Carendum etiam nt inter Zosimse jnmccntcnarii obitum diversilas Lalini cultus in atiam quamciimqnc canssam
ct Hormisdx Pontificatnm habcatur snficiens inlerval- referetnr. Ila fecil Hitdcbertus Episcopus Cenomanen-
him tempons, qno scripla fucrit Fita, ex scniorum per sis in Parnpbrusi melrica vitx, de qua infra : ubi tem-
et morlua manus pns moriis boc versu noiat, lelut arena scriplo,
fradita relatione, sicut dicitnr num. 41, in
iii Jiocle post
Canam 4- ^Jd hoc tempus invcnicndum, sic undiquaque prx- Victricem mundi dissolvit prima secundi.
Domini, cisum, duccre uos debcrelmors in noctesatutifcns Pus- Id cst, primn dics mensis Aprilis, qui t^ecundus est an-
sionis ohita : sed huic ratiodnio impcdil iorem viam facit num inchoantibns a Mnrtio. Uaque credi
Mnria .^gyptiaca polest obiisse
Gr.Tcoru7n ac Latinornm manuscriptorum diversilas, 7 Obierit crgo S. in nocte Pa-
dum hxc diem ix Jprilis Sanctx Pamilcnti ullimam rasceves. prima ^-Jprilis, proiit a Zosima edoclos mona-
fuisse asserunt, ista primam. Veruni nhscrvatu dignum chos credibitc cst feslum ipsius annuc agcndum snsce-
est, contextum vcrbonm, quae, morien.s Sancta inscripsit pisse. Eo po^ilo non erit admodum difficile definire, per
tcrrx, unde sciri deberel quo men.ie et die obierit ip.$a, circumstantias supra prxicriplas, quo auno notari mors
omnino essc inlcrpolatum. Conlextus anteni ub tnitio iUa debeal. Elenim iniraannum cccxlviii ct annum dxi
tatis fuisse videtur : ©i-^&v, acoa iuffiu-a, iv ro-Jrw t^ [qui quiiicm anibo habuemnt Paschu die mensis lertio,
roTTM rr,^ TaTnivf,^ Mao'!a; t-s Xiiiiavov, dTiisOQz ro> yoOv sive III Nonas Apritis ; sed lalcs sunt ut de corum neu-
vu ;(&)V, {ijTEp l^ov Tov Kupioy i:po(jevy6[j.vjc^f --/-iw- tro suspicio esse possit, quod ci de qua agitur morti cnn-
Qzicr.ii ' kv Tauryj -f, vuy.ri roO TraOcu; roC G(tiTr,piou, ^itx vrniul) inlra annos, inquam, jnm noniinatos diio dum-
rr,v roO Qiion xa\ fzuo-ixou hinvou fj.z-x):rt'^i.v. Sepeii, ta.rat inveniunlur anni tati Paschatc insignes, videlicet
Abba Zosima, hnc in loco humilis Maria} cadavei', annns ccrcxxxii, et anle hunc occcxxi sallem excalculo
tcrram terra- commendans, et Dominum orans pro Alcxandrinorum, quem lola scqnebatur et observabat
nie,mortua hac ipsa nocte salutiferii; PasMoni^,
'
Palxstina : nam ulii iv Idus Pasclia agrbant, vti ob-
post divinsc ac mysticije cuenai communionem. Pluri- servnbul Buchcrius in Canonem Pauhulnn Victorii. Ex anno i1\
bus opus non erat, nt is qui Beatx .sancta Mysterni at- duobu.-i hif magis placet primus : qnin ud conversionem post anacko-
tiili-rat, et vcrtenlc anno rediturus erat, distmctc nosset Beatx tofo dccennio ritnis nos adducens, facit clium resim ntino-
nim 48,
mense Apri- propins acccdcre nd originem instilutic festivititis. Sic
mcnsernct diem rnensis.
lis,
5 Utrum deinde auctor Viix ad signum ' hxc verba enim convcrsa fueril Sancta nnno vnlgans jErx
udjccerit, uutvt ^apaouBt y.ara Ar/vnrivj^ o i'el oz itrrt cccLXXXiii, Gratiani ultimo, valcniininni Junioris mmo,
Mense Pharmutiii seciin-
y.ara pMuiaiiu; A7tpt?.Aioi, Theodosii quinto, ct ab clevata snb Constantino Cruce
dum /Egyptios, quod, vel, qiiiest secuudum Roma- quinquagcsimo oclavo. Deinde hoc mvdo morinx Mnriai
nos Aprihs ; utrutn, inquam, cxplicationis caussa hxc etiam toiis triginta annis poluit supervi.risse Zosima.';
udjccc/-it scriptor Vila', an alins post enm, nolim divi- cumquc narratx ab eo historix veritas, etiam ipso mor~
nare : hoc scio, ita legi, tum in Electorali BamricQ tuo, inojr monachontm pcrseveraret, post alios viginti
MS. tum in sex MSS. Vaticanis ; qiuv Pctrns Possi- aut triginta annos, ita potuit illa mandari titteris circa
nus noster studiose scrulatus, significavil, absque ulla annum cccci.xxx, ut qui eam scriberet vere promilleret
numcrali diei nota, ipsis qu^. jum signata sunt vcrbis se rcm nnrraturiim sua xialc geslam. Naec autem scrip.
indicari mensem in Codice bGG, mcmbranaceo,annorum tioneper omncsstatim ecctesias dilfusa, cum novus ardor
fcrc septingcntorum ; alleroque paritc.r membranaceo, cunctis esset injectiis Sanctam Pa-nitcntem honorandi,
parisqne vetustatis, num. 793 ; el charlaceo tertio, nnm. crediderim quxsitum et rrpertum a nwnachis corpus
HOO, annorum qnadringcntornm ivtatcm vix atlingente; fnisse, acceptasquc ex eo particutas ab Hiero^otymitano
qnurtnm, qui idem sic habeat, aignari nnm. 8*24 ct esse Episcopo Romam missas: unde portioncm nliqnnm,
mcmbrnnaccum Honnisdx Papx dono, obtinuerit S. Eleulherius ci
, atque pnennminatis omnibus anti-
qntorcm ac tongc optitnum quintnm ct scxtnm sig- : Tornacum attulerit, ut infra narrabitur. Prytcrea aii-
'lan mim. 8G:2 ct 079 , csscqnc annorum circitcr nus ccccxx qui fuit Honorii xxvi, Thcodosii /unioris
quingcntonim. IIoc non contenti alii, addidcrunt diem xiii, utlimum annum Marix preccdens (quando Zosi-
mas
70 DE SS. >rARIA yEOVPT. ET ZOSIMA.
nins dirUKcl Ercle.mm H Imfcriim in pace ilegcrc) Imne C.moneni eo lempoi^e quo magnu.': Soplironius,
AIICTOnE I). P. Ktriquc revcra micaUis fuil : cwn paulo pasl i.'/s.wii.smiii- Patriarclia Hier.isolymitanus. Vit.im Mariie ..-Eiijp-
bus Diiriim el quarumilam csedilm, nec nan vurlorim tiacse litteris mandavit ; qu;e et ipsa compuuctliinis
lirirlmrnrum irrupliiiniliiix, liauJ modice ranivlH caperit plenissimi est, lapsisqiie et peccatoribiis iiuiltum
Tmperii tranijnillilns, pcrpclnis deiniic detrimcntis al- con.^olationis affert, si niodo a pravis operibus de-
trila ; ul nihil dc Ecclcsia dicani, in qmi Xestorii per- sistere vciint Hunc preclarissiinuui et maxinium
niciosissimn liirrcsis tuiic ma.vimr piillnlnbat, et CijriHi Cauoupm. nec non tractatum de vila S. Mariye
cidcm sc slrenuc opponcntis animositas hitnd leves lolo yKgyptiaca; primus Con.^tantinopoliin quaudo tulit,
non circa
sn. 620. OrieiUc motus cic.lat. ab Hierosoljmorum Patriarclia Tlieodoro ad sextam
8 Qitid aiitein iin iinnis, quibiis e.r Nicephori scn- Svuoduni siibsidio niissus est. Tunc enim vilam iiio-
teuiia convcrsioncni et ohitnm Mnriie pleriqnc haclcniis naslicaui adliuc profitens, cum adversus Mouotheli-
attribncriml? Aiiiio ccrcr.xxii, giio illa vcnissel llicro- tas lortiter decertasset, Ecclesia' Constantinopoli-
.wliimani. Wundnli tenebant Africain ct Lijhiam, to- tana; Clero adscripius est : deinceps in ea Diaconiis
liimque medilerrancum hobcbnil pirotiri^ e.xcursiniiilius et piipillorum Curator
nec longo post cons'.ituitur,
infestum. ahaliqnibus annis anle etpost; ut non sit vero- lenipore Arcliiepiscopus Cretiu ordinatus est, atque
simili: lantain tunc fnisse frcqucntinm pereririnorum, mipravit ad Dominum cuin satis luulto tcnipore finijU eim
wi .'iquc ct turmnlim Hicro^olijmns adnaviganlium ra- suain Sedem tenuisset. &. Sophronio
Si/rnhronum
tiine frsti,qiianlam supponil h.tc narralio. Anno antem 10 Quis non credal compertissima ct widequaque
nxx niiisque riciiiis, solus in Oricntc imprrnbil Ju.iti- firmn scribcre, qid tam confidcnler totain S. Artdrex
iiiis; Orcidenlalc vcro Imperiiim iiuirersum lenrbant vilam pcrriirrit, qiiasi ah ocullatn tc.le acccpissct : inte-
nnliimes Barbnrir, ct quidcni Arinna h.rrc'.i infcclx rim errores plurcs hic deprehcndo qunm periodos, quos
jdcrirquc. In codini Oricnte Prnsinoriini ac Vcnelorum c.rimiere operie prelium fiieril. Cnncilium Coustuntiiw-
adrrrsa: factioues, cnnrtas tiinc fere tiirlmhant civilatcs : poliliinnin iii. idenique generolc .^eu a'cuinenieum vi,
ct lcllum Pcri.iis iuter nc Romnnos circn istuni aiinuin .lub Agalhonc Popa nnno ncLXXX mcnse Novcmbri in-
cxnr.iit : ncqite Ecclesia fivman leiiclat pacein, quainris clioatum, iid usque Sejitcnibrem iinni sequcntis in coii-
Chalcedonensi Concilio post obiluni .Iiiaslasii Inipera- demnniidn Monolbclilnrnm hxresi lnboravil. Inde u.^que
toris reccpto. I/icro.^olijmis aute.in {ile qiia inlcrrinjare ad annum ferc nccxx in vicis fiiis.w Andream, censct
propiiis atlinebat ad Miiriam et rcspoiidere ad Zosimaml Labbmis in Bibliolheca Chroiiolojica scriplonim Eccle-
pr:esiil.cl.al Joannes. Orlhodoxus ille quidem, sed ab siasticoriim; aitqiie alios esse, qui nsqiie nd isiius seculi
h,vreticis in tocum Eliie intriisns, ab iisdemquc multa annnm x\iti vitain ei proroijent : qundpolerit ndiiju-
indiijnn pntiens. e.o qiiod praclcr ipsoriim spem coriim lii. quauiio coliliir, cxaminnri. Satis cst hic observasse,
macliinotioiiibns ailversiiretiir. iimd haiid multo cilius mortuum esse oporlent, qiii posl
Adeo iit, qiiamvis iion eoqrremiir prnpler argumeiita laboyiusa diio in Clero Conslanlinopolitiino miiiisieria
prxnlleijuta Miirix liis:oriiim iid quartiim qmiiluniqiie ciim biiuk exjileta, satls longo temiiorc Sedem suam le-
.miilum relroherc ;
nnlla tam.-n rntioiie po.isemiis iis qni nuerit factiis Cretensis ylrcliiepiscojius. Fingamus luiiic
guamdiu
vixerit
assiiinontiir anuis ijKam ajilnre. Annos lui vixeriit in cenlcnarinm frisse Jndreain cum obiil; vix ille etiam
ulerque ? primo siio monaslerio Zimnias, jiriii.iquoin ad Jordancm sic oclavum decimiini annum nnigerul, qnando nbiit
abiit ; et ccntenarins obiit : ciim autrm grand.rvus fui.^se S. Sojjhronius, ciijns vilx ullimns, fuil Chrisliaiix
dicatur, qiierafurqiie dc scnio co tcmpore qiio Maviam yErx ijcxxxviii, iili ad xi Martii ostenilimiis.
repcrit, conseqiicns videtnr, ut annos circitcr sejitcmde- Inlerim vcrosimilius et ab hujiis
1 1 est odliuc infunlem aut om-
successore
cim natiis monasticiim siimpserit liabitum, et Mariam nino puerum Anirenm, cum
fuis.ie defuiiclus est So- Tlieodoro
inveneril septuagenarins ; aul ctiiim eo mujo: si non pUronius;el ab missum CP.
,
hiijiis successore Thcodoro, cnm leti.tis
primo viceeremnm intrnnli, sed anocboresim nnnuam agerel annum xiv, attonsum csse in Clericiim. crlre-
aliquotirs jam exjnrto, eam felieitotem nbtigisse dica- mis ipsi'is Palriarchx annis
: bi autem ullra iinnum
ntus. Maria autcm, qinp duodcnnis Alc.randriain veiiit, DCXLv eitrndi vix possunl, cum Theadorits isle fiierit
ibiqne in mcrctricio vixit annis septemdccim , ac denique Pater Theodori Papat Romaiii, anno dcxli electi. el
convcr.in annos (juadvaginta oclo in cremo tran.irgit, ut DCXLix ilefuiicii. Kon jioluil ergo bir qiii Thcodoro mo-
miiiimum uumerabnt xtatis sux ann sepluagcsimum ricnte tam jnvenis
i
erat, ab illo ad Sgnodum sextnni
octavum cum morereiiir. missiis essc. Elogium ejus, longe ijiiam alibi plcnins ct
^•'i' 'l'ns in Claromimlono Sijnaxariodcscnplum.jmt-
% II. Qiiam malc Ct rina dc Caussa creilitus
qnain ordinolionem ejus, iia loquitiir. Ti;; S'= ie/.ou-
sit S. So|iliroiiius Acla MaritE scripsisse. pzviY.Yi^ Gvjofioij ffuvaQpotsSu!?/,; 'vj Kwv^^ravrtvouTTO/gi,
Kjus ct Zosinuc ciiltus apiid Latinos ct pipoi y.ai a.ljTi,i Sii-ijvj rov Opovov roj H.-rpiap/cu,
GriBcos. au7oO
T^rjorfii .^^na-
ctvr dii-.ijTi.Xr,. Cumque oecumenica Synodus
xaria compo- Constautinopoli csset convocata, et ipse Patriarcha; cum diu jiosl
nens Aiccplio-
Ideni qui Ilisloriain Eciiesiasticam scculo xiv con-
throniim ex parte regeret, jmla scdc vucante Vicarius. mnrtcin utrt-
TVS, scripsit. Niccpbms Gallistns Xontbopuli fitius, comjio- ysque eo
aut jioliits vivente Palriarclia Sijncellus (iilique jam vir vcnerit.
sttit ctiim Sijno.taria ciim Triodio rccitaiida, singulo-
pcrfeclus, neque discijjlinis solum jirofanis ac sacris,
nim Officioriim rationem redJcntia, quanilo et quomodo
sed etiam exercitiitionibus monaslicis aliquamiliu exer.
insiiiiita sint singula : qiur Synaxaria haud levi cor- citus) ipse pro eo, vel Tlirono vel Palriarcha, illiic
reclione cgcrc, mullisijue sentcntik hcteroiloxis rcferta
missus est. ^ln anlem nnno dclxxx Ilierosolgmitana
invcniens Leo Jkbatius; meritn iidmirntus tst, eos qui Seiles bahurrit Patriarcham, ct ijuo nomine ajipcllatum,
Vcni'r.v editioni ail usum Gr.rcoritm Ortlioilo.cornm jirx- non httbco unilc dijiidiccm. Ante dccennium. teste Zo-
fnere. iisdcm cxpurgandis opcram non deilissc. Scd
si nara, Pustore viduata lugebat : si postca inslitutus ali-
illc, schismaticus pertinax, in miiltis conlra
itlpote
fi- quiscst. nonien in obicuro latet: nam ut eodem Tbco-
dem impcgit; haud pauciora siint qua: pcccavit contra doii nomine riirsum aliqiiem creatitm ilicamus, nonob-
h'storiam, tnm aliis locis, tum in Sgnnmrio nd v
ferinm tinet a niibis Niccjibori tam ilubia Incerlnqne fiiles :
IIc'<lomailx Qiiadragesimalis v, iibi de mngno Cnnnnc
et de s. ,lii- saltcin nullo motlo imjietrabit Nicephorus ab eo qni lixc
drcu f/Tl()iai pn-nitcntinli, ileque simiil legenda S. Marix /Eggjitia- legcrji. ul Theolori dccessorc Sophronin Vitam Sanclx
aurtnri- Mtiijiii cx fiia lic loquitiir
vere ex oranibus Canoui-
: Huuc
Caitoiiisiti/eus.
describeiite, rredat Andrcam composuissc magnum Ca-
bu3 maximuin, optiine et ingeniose compnsuit et
nonein.
conscripsit S. P. N. Andreas. Archiepiscopus Cre-
12 Porro mngnus iste Cnnon, quem ab Anilrca coni- ferrnx a sr
taj, cognoraento Hierosolymitanus.... Fecit autem iniuposituin
positum iicmo negaverit, ad ducenta et quinquaginta
Cniioiieni.
, trop.iria
:
SECUNDA APRIUS. 71
troparia progreditur, ut notai Nicephorus, cum alii hoc modo : T&i y.a/,y.^m -/.0:1 Trrjwrc.) /.y.l voipw (f.wTt D
Ctmones triginta dumtaxat aut paulo aniplius tro- TzXriQCaCjOuna, mz r.^ipy.^ y.y.i ^wro; '/lyovria ziAVjv^ ym.- ACCTOr.E D. P.
paria continoant : et coiisncto GrxcU niorr sic dividi- Gatja otavjta v.z xh. Tct [j.i).r.nv i^tVjj^ov, Beato ac pri-
tiir iii odas novem; ut intcr ciijuRque odx conclnsiva mo et spirituali lumini approplmjiuans, tamquara
Troparia, Triadica scilicet ct Tlieotncta ipsumque Ca- diei ac lucis filia, dignare me laudare te pura mente.
nonis maijni contcxtum, inlerponantnr Troparia duo de Loco proli.doris vitx, quam arbitrumur ipso die legiso-
8. Miirin JHijyptiaca, et tcrtium de ipso S. Andrea ;
litam olim, nnnc sicuti et de ceteris Sanctis, epitome, le-
adco iit univcrsiin, donec illi qitoque per partes decnrsi gitur hoc prsefixo disticho.
sint Cunoncs, qui de utro<iue canendi erant, numeren- Air^ipt KViviJ.y., aapi oLmppiif, nxXai.
tur troparia treccnta viijinti. Tngeiis sane labor cl lontje Zwctt iv Y(i /puTire vezpc '
Map
prolixisiii7nns, ut proptcrca mc.rito notct Rubrica daii- Anima recessit : caro dilfluxit pridem.
dum esse signum hora quarta noctis, uliqve solito ci- Terra cadaver, Zosima, Maria; occule.
tius : tum inquit Congregatis nobis in ecclesia di''itur 1 5 ILcc Grxci dic prima Aprilis : qui mox, die ejus-
Memoria
Benedictiis a Sacerdote juxta morem, dicimusque dem ntcnsis quarta, Zosimx mentionem ilerum faciunt S. Zosimx
Hexapsalmum ; Alleluia et Triadica. tono consueto; his paucis vcrbis: Eadem die, scdicet quarla, memoria 4 Apritis ;
recitamu.s alternis et praescriptum Psalterii Catliis- S.P. N. Zasima;, qui B. Mariam .<€]g)'ptiara sepe-
recUandmn ma {tolum namquc Psalterium Davidicuvi in Cathis- liendam curavit, ct additur distichon.
una cum viata scu Scssioncs ciijinti dividiljtr, qua dc rc viile Jyiicav nOfjziy.-hy.- Z'.n7tua^ 7/.vMa'-i:v,
Canone
Sopfirojui
Mcnrstum in G/ossurio) Tum dit-imus Catliismala Gav&urjzv £'jp-v, aXXy. vuv C/lii.v y.a--.
de Maria, Ocloeclii, ac legimus vitam S. Marije .^gyptiacie, Vivam Matiam Zosinias dum requirit,
duplici seclione. Sequitur Psulmus quinqnagesimtis : Obiis>e rcperit : nunc lamen vivuiit ^iinul.
mo,\quft tratrtim inchoainus magnum Canonem, id- Petrus de Natnlibus lib, 4 cap. 100, vilum Zosimx
que contrilo corde et voce, facientes ad Troparia compendio rcfcreus, concludit dicendo quod vilani in et 30 Apr.
siniiula inclinatioues corporis ternn.--; miltcnas circi- pace finivit pridie kal. Maii quod unde acceperit ille : E
ter unircrsim, ut allas diviiii Officii parlcs islo dic per- ignoromus. Pelrum seculi Maurolgcus, Fclicuts, Wit~
solrcnnas omittam rcccnscre, fnrdus fiuis cum Martgrclogiis ad ultimuni hujus nten-
\',l Sed unilc divertit tam luboriosi proli.iiqiic Oflicli si.s dicm imcripsere.
aihniralione ultnnitu oratio, illuc rcdeat; ad eas scilicet 10 At Homani Martijrologii recognitor Baronius,
iiliurnm Cnnonum partcs, qnilus mnqnus illi' Canon tn- intcr plnrcs Sanctos qnos cx Sirleti Mciiohgio noviier Maria: nunc
apud latinos
tcrpnlatnr. Tropario in qunm de Sancta ('^ de Anflrea. assumpsit, hunc qunque saiwlum monaclium adoptnns,
Piistcriora Troparia posteritas yrafn usurpare cccpit, sed Z'j^imum scribcns, ipso qno invenit die iv retulit
vicem houoris rcddcre volens auctori, jtim inter Divos Mariaevcroreliquitlocum, quem primus cidcdit Usnar-
relalo, pro compositione tam iitUvi Canonis. Privrn de dus, sccundum videlicet dicti mcnsis, quod sccu!:c eti^tn
Snncta, credimns a S. Sophronio fuisse composita : hic sunt Ecclesi.v varix, celebriori 0(ficto ipsam colentes.
cnim cnm Joanne Datrasceno sacrns divinorhin 0(}icio- Ifoc aulein ne ex aliquo vcl Usuardi vel Grxct Kalen-
rnm libros, a S. Sabba ordinafos, scd pcr Sarncenorum darii per/nram fromcripti crrore faclum sit, potius
dircptiones fere deperditos in Palestina, restauravit, quaju ex aiia justa ct rntiimahilicaussa,vchementer me-
ampliuvit atque ordinavit. Cum iijitnr S. Sophronius tnimus. Jntiquior Romnnz Ecclesij: usus {quem una
\imi]ue aim iii.\titnis.\ct, ut ilicto dictx hebdomiuLv Qmidrinjcsimalis cum Re'iquiis Tornacum translulerit S. Eleuthcrius)
Vita ante
Sopliionit
dic,S. Marix j-Eijijptiacx Vitam, dupHci scctione dis- fnndatus videfur in ipso probabiliter die, quo Romani
atatem ttuciani, monachi in ecclcsia conjitncti recitarent; eiqne primum Reliquia' apportatx ex Palcstina sunt, aut in
scripta, novum no-
addidissct a se conipositnm Canoiiem Viia: illi aiqua ecclesiarum urbanarum solcnniiu collocalix' ;
congruum ; Andreas, post annos quadraijinln ont qnin- nnm eitim mcnsis dicni vix alia occqsio poiuit Be-itx
qnnijnita fnctus Piitriarclix Ilierimlijniitaui Sijnccllus Pivnitenli sncrum fcci.^.^ie. Hiiic dic nono in pluribus et
aiit f-^icariiis, cidcin Canoni intcriniscuit maijnum illum antiquioribtts variarum ecclcsiarum Breviariis nolatum
suum Canoncm: sirquc pcrmi.Ttos, tamquam suum ac Ofjictum invenitur : quibus recenscnuis disvnliendisque
Sophronii opr.s, Iradulit Constantinopolitanis mcnaste- non iminorabimur, cum satis iwttis uc iestatus sil Dtv^
riis, una cum rccitalioiie Vita:, non .'icripia: a Sopl<ronio, hujus a.lius pcr tinivcrsum oiicm Christianum, propler
'.
sed nl tali die inlegre legerctnr commendatar . Sic au- exempli utilitatem. F
KUT. J
lcin factum cst, ut res ac tempora confuderit liotninutn
imperitorum tra.Utio; quam suo in Sijnaxario amplexus § 131. Translatio i-eli(|uiarum S. Mai-ite ad
i\'icepl,orus, sibi alHsque prabuit errandi occasioncm. varias Europic civitales.
14 Magnum, quem di.~imus, Canoncm, ciqnc per
Joannes Phoca\ Sacerdoi Cretcnsis, in sua coinpcn-
Caiiiin /lic partcs intcrpsitvm Canonem dc Maria qni legere Grx-
Avroslichin cnni nut Lalinnvi volcl, inspicial S. Andrea:' Cretensis diaria descriptione locorum sacrorum, pritnas intcr
hnbet :
cum dcscripsissct
opcra a Comheftsio collecta atque vuUjala ; et huic ignos- ^v^p.i-A-:ai Allatiana tenente, cap. 23,
cat, quod pcr tot paginas dispersa unius canonis Tro- Irans Jordanem posilas spetrncas duas, allerani Baptis-
paria, et singnlorum Tropariorum primas litteras nc- Ix seces.-^u, atlerom Etix mptu consecratom : ultra
glcxerit culligerc, in lcgerc vcrsiim buuc initio dictas, inquit, speluncas, .'id ipsos Jordanis cursus,
iisciuc
/»n'flvum. fama est eremum extenui, iu qna venerandus Zosi-
mas Angelis parem .Egyptiam intueri digniis etFec- Sepittcntm
Opem beata tu fer Maria. tus pst. Ila ilte quidem, post anitvm mi.\\\\' , quo toca Sanct>T (ItJEtts
ocfo Hirroso-
Jlunc enim versuni conficiunt ordine continuo singu- sancla visitavit, scribens, nulla facta mcntione sepulcri,
lymis dislans.
Uc singulornm Tropariorum, de Bcata canendorum, sive quia ipsum iion adicrat, stve quia de eo tunc tcm-
n.ilialcs liifeiw : quod si obscrvasscl Coiubcfisius, non poris vacuo atque etiam dissipato nutta amplius fiebal
crrtrvisset in titulo Canonis, ct ubi legendum erat, ol menlio. Ast sccutis aliqnol antiqnior Anongntus de locis
oy.ctocxiyi^ cujus Acrosticliis est qui pricmittitur ver- I/icrosohjmitanis, parHer editus a Nihu.^iio. Trans Jor-
'^its; non lcgisset ou oy.rjno-:iyj.t,Latine reddens, non est danem, inquit cap. 13 in interiori solitudine B. Ma-
rije iEgyptia) sepulcruni cernitur, quam invisit Ab-
AcrosticJiis : cum rcipsa Acrostichis pra-notata .teqva-
fap/i,-as(,'
tiic. Autiquiori isto Canonanon contcntus Simcon Lo- bas Zosimas et tumulavit distat ab urbe Hieru:.aleni :
':<^>'ijm,fus
goihcta qni el Mclaphrasles altcrim scculo x composuit; itinei-e dierum octn. Cum igitnr vigiuti dtcs tinpcndtsse
<;u uido Cliori Pra-fectus voluerit, rccitandum : qui Zosimas dicilur antcquam ad Mariam vcniret;
in actis,
i^-rilcr in Menicis liabetur ad diem primum, et incipit non ita id accipi dcbet, quasi inter ipsius monasterinm
ad
72 DE SS. MARIA .EGYP. ET ZOSIMA.
primum Mariie ac deinde se- et hiimerum S. Stephani Proto-inartyris omni po-
A nd Jordanem, ct inventif
AIXTOBB D. P. pulta: tocnm. fucrit distanlia tantn : scrf qnod ipse seue.r, puio ostendit- Siibito antem circa Reliquias capitis
etin soliludinc illa folitis orafionnm cxercifiis vacans, S. Mari;e, qusedam claritas de coelo adveniens appa-
sequc diebus singulis adpnuca promoirns viiltiaria, ac rnit, quio etiam ab omnibus. visa est, donec intraret
forte etiiim muttum oberrans, fandem eo pcrvenerit, qno ecclesiam Cliristi genitricis supra humerum vero :
expcditns viotor commode intra oclidunm altinyat, si B. Stephani lucidior cl.iritas. in modiim circuli quasi
recto nfalur itinerc. argentei, visa est.
18 Est aufcm verosimiie primo Zosimam, dum per 21 Cum vcro ecclesiani totius populi vallatus ca- ac sanatione
stadm antf-
vircs licHit annua ulcntem annachoresi, identideni tocnm terva intrarot, quatuor viri, dua^ mulieres magna ignis .<;acri
qvam Vita
scriberelur adivisse ; ct qua iverut ipse, certa signa constituisse infirinitate periclitabantur, quvc vocaturignis gehen- honestatur :
notum. aliis, coilcm adtrc volenfihns, qnas narratio .tua nd hn- nx. Tunc vir Dei pietate inotus, caput ante muheres,
jusnwdi lalorem e.rcital/at, forfassis efiam ex siii Ife- humerum autem ante, viros posuit. dicens, Oremus
(jumcni spcciali indulto pennissi snnt aliqni, vel extra omnes. Procurabentibus autem et orantibus illis, ;ut:
Quadraijesimam illuc abire pietatis canssa, vel infra S. Stephane Proto raartyr, succurre his houiinibus :
(^uadragesimam comitari Zosimam. Locus certc notus S.Maria, succurre et miserere hujus fteininei sexus:
fnit cum Viiii scriberetvr : ipseqnc anctor euni a sc vi- non eniin profecto surgemus ab oratione. donec sani
SHin satis inciiiat num, 1 1 , s/c hqncns de eo : locus aii- efficiantur. Ad hanc vocein omnes hberati sunt caro :
tem erat in inoduin alvei torrentis excavatus : sed, autem , quam in ipsa infirmitate perdiderant, resti-
ut niilii videtur, tdriens ilji niiniquam uHiis fluxit ; tuta est in ipsa hora. Mutus quoque assistens, lo -
eumqiie situin locus potius. habuit a natura. Verosi- cutus est dicens : Ecce Rehquiie B. Stepliani et S.
milc qiioque cst, pluribus ullro cinwjue nieantilnis, pau- Marise. Tunc omnes obstupefarti ;idmirabaiitur
latim rcclum iter, si illud Zosiinas non fcnncrat, obscr' HiEC facta sunt Nonis Octobris. JSotandum porro,
viituin notiitumque fiitsse : maximc posfqnum. visum quod quiv hic dicnntnr caput el hnmcrus, tam exigux
fuil rcfinicrc corpus s,incfum ,et tumnlum cidcin cimspi- fnerint corunidem purticnlse, uf Ilicrogaz-ophijlacti Bci-
cuuni c.vcifarc, in qiio lantuin thcsanrnm venernrentnr gici aiicfor Riiissius, agcns de Cathcdruli Tornaccnsi et
ac poslea
inagis celrbrc. pcreiirini. Ilorum nihil quia Vita aftingit, ct lameti sigillatim dcsignans spcclabilium ossinm qualitalem ac
invcnfio corporis facfa esl circa vcl intra Ponfificalum nomina, dc islis soiumdicat, ibicumaliis advcrsariRe-
Hormisdsi {(fni novcunaiis fuitetin nn no J)\iv iHchoufus) liquias de S- St^^-phano Proto-martyre et Maria ^Egyp
con.wiuens cst, quod haud diu post Vitam scriptam cc- tiaca, quasS. EleutlieriusTornacensis Antistes, vige-
lcbrata si( elevalio. Quinimo ha'C ^criplio, per omnia siino Pontilicatus sui anno, Ruiiia secum detulit.
Palxsfin;v monasteria cito vulgafa, ipsnm il/am acce- Nas autem arbitramtir fuisse desumpto-s ex scapula
mr i,r particU'
dcnfuim frcquenfiam anxissc dcbnif, ef pofuil occasio- S. Stephani, ct quadam parte S. Marix, quas niudo l,T in temptis
nem dedisse miraculi.s, qme licef nulla scripta habean- seivariin Vaficana S. Petri ccclcsia testatur M. Atfi- tiomani.i.
tur, cre:libile est tamen fu.sse magna, et cogilationem lius Serranus in (ibcllo dc septem urhis ecdesiis. Addit
ingcsisse de rcquirendo corpore. Octovius Pancirolus in Thesnuris absconditis nrbis Ro-
19 Undc igitur ant quoinodo Romam translata Reli- nia', alias ejnsdcm Sanctiv particulus habcri in sacris
qiiia:? Si dict aliqnid pc.r conjeclnram possit, libenfcr ivdibus Firginis Luuretuna' ad columnam Tcajani,
fitliqiiiir
nlitjii.i Romam ojiiniirer, sicnt de invcntionc Proio-Miirtyris SfepUani S. Pault iid colnmnam Antonini, S. Pclri iid f^tncida,
faclnm lcgimus, ifa quoque invcnlioni hujns Sniicliv Pix- S. Gregorii in Civlto niitulc, S. Cxciliie transTitn-rim,
nilcnfis implicttum fuisse ii icrosulgmitanum Episco- ct S. Sabina:.
pnm, qui cnruverit parlcm aliquam adfcrri in nrbcm 2*2 Posthiec aliis occasiuntbus ei fcntporibusalia qtio-
sonctam ; cujus dcinde non minima porlto missa sit que ejusdein beala: delala ad varios
Pcenttcntis lipsana
Roniim. Libentcr efiam suspicarcr, Joannein, ab has- sunf, de quibus infra. Mansit tamcn in Pala:sima, in
rcticis constifntiim IHerosolymis Epicopum circa annum ipsaqne [ut a-edimns) sepulcrali eremo pars corporis
DXiii, ipsnm fuisse snb quo facfa inventio sit, quique or- prxcipua, per qtunque ct amplius secula : usque dum
tliodoxnm snam fidem, qnani confrn clectiirum siiornm invnlcscente Saraccnorum per loca sancta dominatu,
spem opinioueinque consiantissime tcnuil, volens Roma- alicui monachorum visum fuerit, e descrto ad monaste-
Uiv Sediprobare, lcgatiouem ad ipsnm dircxcrit, ciqne rium, ac forie ad sanctam civitafem ipsam Iramferre
adilcre conatns sit gratiam, munvre ex Reliquiis sanctai sacrorum ossium thesaurum, melius asservandum. Cum Major jiars
corporis an
misso, una cum illitis Vita Grxcc scripUi, qtubus tnm aiilem anno mlix Lucas, Carboiiensis monaslerii in
lOOil Irans-
novitas invcntiimis tum hisforiije singnlarilas atque uti- Calabria Abbas, Hiccosolijnuim ubiisset, et barbaroruin ferliir in
Et his pnrti- litas a:!ilimationcm darc pofcrat. Sed hx conjccturas. terras cuin comitibus peragrasset, adoratis Christi CatabriaiH
fiiki (Intn
t-unt : hocccifinn, et fltum loli Occidenti fuisse notis- Salvatoris cunabulis etCalvario, avexitseciim iii Ita-
F
s". Efeiillurio
Ep. Toniac.
simani .•<cculo vi, ct Rcliqnias a jam diclu /lormisda liam rediens j,acra pignora, corpus niiniruin S. Ma-
cttm particula Papa communicatas cum S. Eleiahtrio Tornacensi rise ^Egyptiacie, et caput inagni Joannis Eleemosy-
S. Stephani,
Episcopo, in cujus Vita, ex antiquo Tornacensi MS. narii : templumque beatissiino Patri Lucfe {fnit luc
edila num. 18 hiec leguntur. et morfutis unno vccccwm
iwbilis illins camobii fundntor ,
20 Duin B. Eleutberiiis a Romano Papa HonniMla lemptnm inquam B. LnciV erexit,
coliiur XIII Oclobris)
petisset aliquid, reliquias B. Mariie .^gyptiacae obti- manibus operatus atque consilio ibideraque S. Ma- ;
nuit, huineruiu B. Stephaiii Proto-niartyris, et
et rite rehquias collocavit. Sed caput Sancta: quidam raptit Scajiii-
secuin Tornatum deporLavit. Igitnr vir Dei a Koma ii m.
Presbyter furatus Neapolim detulit, acceptoque piv-
regressus cum imtgna exultatione universi populi tio sacratis coenubii S. Mariie^Egyptiacae mnlierihus
snscipitur. Exiiltant Clerici, et Dalmalicis induti donavit. Nos S. MaritE rehquias, indecore jacentes,
bealo Piistori suo o!)viam procedunt. Sex ex impro- honoriHcentius decoravimus, addita celebritafe et
visn gaudium oinnium geminatur. Ipse enim Pon- potnpa caput vero magni Eleemosynarii Julius An-
:
tifex Rehquia^ B Mnriiu, qu^ tot et tanta pro Do- tonius Sauctorius, S. U. E. Cardinalis Episcopus
niino susfinuit, aflerebat autem Nerviam por- : cuni Pneuestinus. patrnus meus, magnifice auro argen-
lam intraret, in eodara loco miraculum magnuin a toque cxornavit. lanci vitreae antea super impositum
Toniuriiiu
Deo manifestalum est. Occurrentibus enim populis abjecte atque inhouorate. Ila Paulus yEmilius Sunc-
dcftrtur vl gaudentibus, simihter Clericoriim agminibus palha- iorins Cascrtanus, f-^enerabHis monaslerii Sunctissima
culesH liicr
tis, beatus Antistes conscendens montem. qni dice- Dci Geuitricis, S. Jnastadi et S. Elix Prophetx de
batur inons Tiiesauri-abconditi. nunc autem dicitur Carbono, Ordtnis S. Basitii Magni, Jbbas Commen
mons S. Andreae, Hehquias B. Mariie yEgyptiacie datarius, mhistoriaejusdem monasterii, anno hujiis se-
ctill
;
SECUNDA APRILIS. 73
citli prtmt) cilita, ac poslea sub annum seculo ilecimunt
.
aliam S. Calbinae Virginiim et Martyrum nec non D
seplimum Jrchicpiscopalum Ciiscnlinum cveclus, in-
iitl
venerandiim caput ejusclera S. Maiia /Egyptiaca; ; Auc-roni! d. r.
ileqne iti Calliedram Urbinntem translulus, el in ea ili:-
iiDu est credtbtle prxteritiiTitm fuisse coxas, si
eas tunc
[unclus unno Mncxxxv; vir, ut eitm Fertlinanilus Unliel- ibi habttissent : ut autem lius allatas serius ignoravil
lus depredicat , omnium scientiarutn eruditione et lin- Gwsiiv, ita et in digito rvvavisse potuit.
guaruni iieritia longe claris.^imus.
23 Porvo de pnssessione covpovis seu partis majovis
23 Quad de trauslato Nenpolim Capite Ittc indicauit, cum Cavbonensibus Cremoneiises certanl; et licet igno- attj: partes
ante euin e..rpressius Ue.icrip.vit Franciscus Goniaga, in rent Cremonx
unde vel quomoilo ullatum sit, pviilem tameii illud
opere de Oritjine Seriipliictr reiigiimis Franciscanx, siib Iwbuisse se tlicitnt, iu veliisla S. AgiMx ccclesin. anno
annnin m>i.x\\ vii Romx edila, pag. 148 enumerans MccocxL cancesstt Canontcis regulavibus LiUeranensi-
Heliiiiiias in prtedicto inonosterio asservalas : illiid, in-
bus : quibus posl annos xxxm ad ampliorem iii vicinia
quil aiite septuaginta aiinos Sororibiis ab iiicngnito
nlale liullius S. Petri xdem migraiilibus. illud
lamen ad S. Agatlix
r|iiocl.iiii Sacenlote seculari dono datum fuit quoil manseril, ivviue
:
nd annitm mdlxxxi; quando, primum
tanien, licet iiulla; extent testimoniales littenc, cre
teste Reregrino Merula
in Sanctunrio Cremoneiisi,
bra iriiraciil,!, i|ua; per ipsmnDeus optimiis iiiaximiis Ivanslotum ad pveenomiimiam S. Pelria-tlem. etsub
est
operari riignatiir, cominendalissimuni reddunt; insi- alturi pro defuuctis prml/giato collocntum.
Iden ntm
nuantque, iion comnientitium, sed veruin gloriosai assetuwr eidem Meritla:, sitsptcauti ipsnm corpus Cre-
Peccatricis pra;fatffi caput esse : ex quihus uiium
monam ajam diclLi Reguluribus esse allatitm :non enim
taiituni iii bujiis tesiimonium veritatis adducarn. An
existirna, in S. Aguilix sedirula relicutos fuisse quod
tiquissimi inoris est ut veuerabile hoc caputsinjjulis ipsi intttlissenl. Quid? qitad Aiitoniiis Camiii lib. 1.
anni.«, apriinis Vesperis diei festi S. Mariie ^L;yp-
rerum Cremonensiitm, apud Tlieopliilum Raijnoudum
tiacaa usque ad diei octaviE solis oecasura, argentea dicut, Sanelx linjus xilem sacram Cremonw
fuis.w se-
tlieca conlectum, suinino altari a fidelibus prospi- culis aliquol pvius quam illic 'lomicilium figerent Regula-
cieiKliiin vencraniiuinrpie coiuinittalur; utqiie pi-;e- fes;ii>saque atmom\inleflaqvan:eaveclase>seReliqiua.s
fatis diebus elapsis, a
Guardiano moiiialibus, loci ad velerem S. Petri ecclesiain {eo for.sitan loco qui nunc '
sacrario reddendum, Cuinqiie anno a restituatur. S. .Igutitx nnminalui) et liac quoque collapsa, invec-
Vii-gineo partu moxlii Paier Fr. Jacobus Matalunicus tasesse in
novam basitieam Igilur vrro.similius dicetur,
Franiiscanus Conventualis, liujus tiinc loci Guar- Cremoncnsem aliquem, posl 1'errx-Saiictii: recuperatii)-
di.iniis, siicris vestimentis indutus, incensa liuic sa-
iiem M Orienle reversum, quod ibi de corpore sanctie
civ capiti, de religiosissiino mure, ipao die Octavae Puniitentis veliqnum evat (nec enim ciedibile est Lucx
prupinaret, intra se liai^itare atque direre ccepit Carbonensi plus iiunm citlvariam cum mtuilla
:
et qusedam ossa obti-
subtlo casti- Quis novitsitnc caput alicujiissanctsevelalterius
lioc gisse) ulliilvise in patriam, videlicet Sanctx
maxillam el ossa
gatur et ptrni polius, cui tantuslionur minimedebeatur? et ecceex quxdain Et b:ec quideni fuisse suo teinpore in D.
ulia.
teiis saiiiititr.
temiMue amissa loquela, ;ideu graviter atque misere Petri eeclesia, summoqiie cura honore in tabernaculis
agitari cuiifiictarique cuipit, ut ipsum quam brevis- ideoneis asservari, /ara^iium cnrpus inlegruin, .scribit
siine inoriturum existiinasses. Coininoto itaque po- anliquior auctor L'iilovtcus Caviielli in Annalibus Cre-
pulo qui ad soleiinitatem convenerat, atque de tanta; monensibusud annum usque mdlxxxv perductis maxil- :
rei novitate stupefacto, occurrit F. Csesar a Gajazo
lam vero esse «n ecclesia ,S. Erasini, particuitim veio
nioiii.iliuni Confessarius, pra;sagoque aniinu claini- quanidam innominatum in ivtle Pavochiuli S. Mattliite
tare cu;pit ; Firmissime
verumesse caput creclu lioc idem doeet.
S. Man;e .«Egyptiac^e sumptaraqiie ex ipso aquam,
:
20 Qiuu vero Laterunensii Congregutiouis doinus
quani de industria efluderat p;\tieiiti obtulit, qua primnnu el eeterarum eapnt est Romx, ad sedein S. et capite
liausta illico convaluit, suamque incredulitatem pu- Maviie a pace Zositiix,
cogiiomitatte; facilc cvediderim , Cremo- .
blice fassus est a quo etiam teinpore tantum hoc
;
neiises Roiiianis feeisse grattam bracltii quod iidetn nunc
pignus majuri in veneratione a tidelibus haberi veneraudum expoiutnt, cuin occipite S. Zosiina: : uam
ctepit. hujus quoque cuput Cremon.r in eeclesin S. Petri ha-
iL\ Celera, qux ibidem patralu fuere miracula, uti- bevi, scribit prselauilatius Cavttellinus, puvitev ut cvedi-
nnm vel scriptn cjtarent, vel si extent ad noslras pcr- mus ex Oriente allaium. Eteniin septilcvum in Itonore
venissenl muniis ; nunc solum id addendum occitirit fuisse suttiUt Epiphanius Hngiopolila, liis vevbis utens, b'
monasleriiiin, quod nunc Itoneatas solum virgines reci- Duubus millibus a Jeiiclio est inunasterium niiigiii
pil, meirtncihus ad pmnitentiam putlicitiumque tediictis ac venerabili^ /osiiiis, ubi ip;e sepultiis e>t, et jiixta
extvitctum dotatuinque fuisse a devotissimu Rcginasan- ip.-iiiii S. .\ntliiniiis, itlein forle, qui cum lilulo Pres-
cliia /Irraguiua, Roberti Retjis uxore, annu mcccxxxv; byleri Gvxcoriim fastis inscriptus invenitur\u Juuii, el
cum antc decenninm nliud simile , sub invocaliaiie S. dieiluvin ])ace qaievisse. Qiod si explovatis accuratius
Muriiif Matj.lalenx ub eadem et in eadem regia urbe Cveinonensibus Cavbonensibusque reliquits, inveniuntur
iliiilcm dttjitits
SUllCtiC
ejtriicluin, iion suljiccret omnibus ejiisinoli asyluin cu- ossa, uut plura aitt alia qiiam ut unitm S. Mariie cov
pientibus rccipiendis. Huic cgo ab ipsa [uiidalrite col- pits potiiet int constiluere ; tiim vevo non ubsuriie suspi-
latuin oredo B. Marix Jigijpliacx digitum, nescio curetur atiqnis, ipsius S. Zosimx, vulgo mintis apud
uittlc acceptuin : et sacerdotuin illum qui postea capitt e Occidentales noti , lipsanu qiixduin Itabitu fuisse piv
Carbonensi monaslerio altulit. non id lcciase tuipis lucri lipsanis Marix.
caussa, utcriininaiuvsanctorius; sed pioomnino ac reli-
gio.so aniino; diiin consiileraiet, quain iiuhgne isiic tan-
§ IV. Kolli|tiirt; S. Marite aptitl .Vntverpieiiscs.
tus hiiberctur lltesnavus, quantaque ei esset Neapoli ba
benda reverentin, si illud ad sni iiuminis moiiaslerium Xlus '/itdcyiK' in liac SociettUis Antverpiensis Professa
transferretuv. Ctvsar fnijenii Carucctoli in sun Xea- ttoiiw, in Ilieroibecu rubra,
insiqni opere elabora:u, . ,
el iliti) tissa AlltVerpiX'
r. ,-, , r-. ,r
Oraiitlia :
poli sucva anni MncxMii putj. 420 /ii/« tantiim eaput, contincnte Heliquias Sanctai uin nec / ttymum nec Mai- ^,jrs palmari
scd etiatn duo tjvandia coxavum ossu ipsumque jam me- tijriim, puliniiiein parlein possitlere eredtmus sub hue iu templ»
movatam digdum uitulisse as.tcrit sacevtlolein pvxdicltiin: testimonio. Fgo mouasterii E. Maria> Virginis Muns- '' '
sed cum Gonitiga singulas Reliquiaium siw tempore teriensis Luxeniburgi, Ordinis S. Henedicli, .Alib;is
ibidem u.wrvatarum pavticulas dislincle nominct vide- subscriptus, omnibus h.iiic syngrapliaiii in>pectiiris
licet Alterum ex digitis S. Mariie /Eiiypriacui partem testificur, ine ex sacrario nostro dedisse partes i-eli-
craiiii S. Margarct;e \'irg. et Martralterara S. Al- quiarum P, Heriberto Itosweido societatis Jusu Sa-
degundis, ;iliaiii quoque S. Juliana; atiiue isiderio cerduti : quarum s;u'rarum Iteliquiarum ista sunt
Apvilis T. I. 10 iiomina
74 DE S. MARIA /EGYPTIACA.
nomina de S. Lucia V. et M. ile S. Prisca V. et
:
in:itris septem filiorum Martyrum, x Julii runi filiis. D
AVCTOnE D. P, M. de S. Balbina V. et M. de S. Maria .Egyptiaca, Nuin. XXI Pars spiniB dorsi et niinor pars costa; S.
de S. Amaleda Rcgin:! et Mariyre, et de capitiliiis Alexii Confessoris, xvii Julii. Num. xxii Pars spinae
sanctorurn Innocentuni pro Cliristo Domino occiso- dorsi S. Cliristina; irrirabilis. xxiv Julii. Nuin. xxiii
rum (luorum fidem me liic
: in subscripsi. Datum in Pars criinii et ossis S. Hyaciiuhi Cunfessoris, xvi
prailibato nostro monaslerio, xiii Octobris mdciv. Augiisti. Num. XXIV Pars spintKdorsi et ment.uin S.
Pelrus Roberti, .\bbas Miinsteriensis. Celdierrimx Rocbi Confessoris, xvi .\ugusli. Num. xxv Bina ossa
fiim.T Miirtijirs suiit quiirum tiic i:rjirimuittur itoitiiua, S. Bartholoniwi Aposti.li, xxiv Augusti. Num. xxvi
ul ili' lis aililcre nitiil npus sil : snlii Kejjina .^nialeda Pars ossis et una costariiin Moysis Ereniila; et Mar-
cst tle qiia cerliiis aliquid scirc cupiiimus : itam nec tyris, xxviii Aiigusli. Num. xxvii Triiios partes cra-
Cromlntchio iiuidetn lale tillutn iintnen iinlum. iutcr ca iiii S. .Egidii .\liliatis, 1 Septembris. Nuni. xxviii
qun' Vr.^ulanU iidseribuntur. Pars craiiii S. Theclic Virginis et M;irtyris. xxiii
2S Aliu quoqiie cxcoriiore S. ilaria: parlicidu, ciitn Septembiis. Nuin. xxix Pars ossis et bina; costarum
alia allata illusliiiim ulioriim xxxiv Snnctorutn fiiinorthus, aiino S. Placidi Martrris, v Octobris. Nuin. xxx Triiia;
ex LmHania paries ossiuni S. Pelagia; peccatricis, vui Octobris.
MDCXXxm noslrte Jtitverpiensieiritnli obtigit, liuc qiiam
eiponam occasiotic. Selmstiano Lusilanix Rcije apuil Niim. XXXI Pars ossium et bin£e partes menti S. Ce-
Afros cseso, el propatrun, qiii senex jmeni in reijnnm ciliie Virginis et Martyris, xxv Novembris. Nuni.
sttccesserut, Henricn Cardinale vita funclo ; phirilins XXXII Pars ossis et co.stae S. Barbara; Virginis et
cjusdem successionis cnmpeHtoribns et jure et arnii.s Martyris iv Deccinbris. Nuin. xxxiii Os et pars spi-
pofior, Pliilippns III Autoninm Ln-
Hispaniaruni lic.c, nae dorsi S. Josiipliat Principis et Conlessoris, xxvii
ttnvici Prineipis Lusitnni nutlium, populari fueore Rc- Novembris, Niim. xxxiv. Piirs ossis et bina; cosfa;
ijem procliimatum , prxlio vicit, paeutaque prnvincia S. Cathariniv Virginis et Marlyris, xxv Nuveniliri.s.
oblinuit coronani : victo nndiis ttfuliis mansit, qucni e^ul Nura. XXXV Totum mentum cnm tribus denlibus et
in Gullia gercre perrerit. Hic inter alius siii (ut sic ossu S. .\ugustini Episcopi et Apo.stoli Angliie. Et
p
Inquar) naufragii tabnlas, Parisins dctulit, non iniro quandoquideni enumerat.v jain Reliquiiv;, ex prceviis ftuia ttiio
qua nnnii
15'J1 al> vcl ijcmmis, scd sacris Relifuis divitcm capsam, quam autbenlicis omnique fide digiiis tcslimoniis a binis Eniinaiiueli.
Anlonio cx annu mdxciv dic tertia Aprilis tradcns lilio suo Ema- succedentibus Braccarensibus et Olysipponensibus
rege,
uueli, hujusinodi cxpcdivil lilfcrus,snn' donafionis te.^.tes; .\rchiepi5c0pis, nec ni..ii a inoderno Coiiiiniiriceiisi
Antiuiius primus. Dei gratia Portugalli;e, Algarbi^, Episcopo fuerunt visilata', approbata;, pro veris et
India;, Brasilia; Rex etc. Cuin ad supremi Numinis genuinis Iribitii;, nec non anctoritate .Apostolica sive
glorium aj^prime conilucat, ut Deiis ter optimus maxi- vicaria Christi fidelium venerationi fiierint exposiije,
mus (utpnte mirabilis in sunctis suis) iii iisdem eo uti et huc usque cunslat approbatas et exposilas
rumque relictis Ecclesiai suaj membris amplius liu- fuisse : prescriptas nominaluruiii Sanctorum :ic
Eapropter cuni ex
iioretur, laudetur ac glorificetur. Siinctarum Reliquias, (aritatis ordine nulli potiori
sacello nostro Regio Olvsipon^ quoruindam Sancto- jure inter vivos relinquendas censuinius, quam di-
rum ac Sanctarum liabuerimus reservatas veras ac lectissimo nobis filio Principi Dun Emanoel de Por-
genuinas Reliqnias, qu.is cognatus noster Illustris- tugal; cui easdem griiliose conferinius. Et in robiir
sinuisD. Eduardus S. R. E. Cardinalis, ex Alexan- donatiunis hujus ac firmitatem perpetuatn, eas om-
dro Farnesio et Maria Principissa PortugalliiB filius, nes et siiigulas minori iiostro sigillo in pergamenu
de consensu ct cum ratibabitiiuie supremi Pontiflcis (cui et nuinina inscripla siinl) niuniri, ac filo albo
teslimoiiialibus munitas, e Roinana arce ac aliunde nigroque intorquato pricdicto pergameno inviolabili-
congregavit et asportavit : inter qiias fuci-e Reliquiifi ter npplicari, et in cera sigilli iraprlmi et iiiiplictri
snbsequentes. Nuin. i Os unicuin S. Gertriidis ex voluinius, ut omnibus hasce vi-uris constet eas ge-
ciiin Rcliqiiiis
alioritm :V1 .Austria, qu:e colitiir vi Januarii. Nuni. ii Os ununi nuinas ac veras esse, nullique fraiidi ac suspicioni
Sanclorum. ex spina dorsi cum aliis ossibus S. Mauri .\bbatis, obnoxias, quiii imo Clirisli fideliuin venerationo dig-
colitur XV Januarii. Num. iii Os ex spinadorsi cum nissiinas.
parte costffi S. Agnetis Virginis et Marlyris, colitur 20 Mortuo infelict patre, filios ctrmentinr in Bctijio
XXI Januarii. Nuni. iv IJiiice partes ex costis ciim fortuiia e.TCcpit, snb naturatis sui Rei/is dnminntu; quo-
particula S. Ignatii Episcopi Marlyris, culitur i Fe- riitn niajor nutu etjain dictarum Reliqninrum posses.ior,
bruarii. Niiin. v Dina ossa S. Blasii Episcopi et Mar- easitctn Anlvcrpitc cntloeiivit, siib hnc nttestatione : Don ..
tyris, colilur Nuni. vi Pars spina;
iii Februarii. Emanuel Priucps de Portiigal etc. pra'sentinni te-
dorsi et cranii S. Agatbie. Virginis et Martyris, co- noie noluin factmus et certiticamus, quud sini;u'ii-
litiir V Februarii. Nuin. vii O5 ot pars costa; S. Do- reni benevolentiiim experti fuerimus D. Christojiliuri
roilieic Virginis et Martyris, colitur vi Februarii. Biitkens, Pra'lati S. Salvatoris .\ntverpia;; inaxinie
Nuiii. Pars spina; dorsi cum binis ossibus S. 1 1 .. „ , aft hoc an.
viii ex eo qiiod ex coramendatiune seretnssiinse su:b Cel-
1533 ^„,„,.
Schola.stica,' Virginis, colitur x Februarii. Num. ix sittidinis Isabdlu; Ducissa; BrabantiiE etc. in suo Prietaio
Pars ex spina dorsi et cosla* S. Margaret,-B de Cor- munasterio susceperit, dilectum nobis fratrem Dio- * ^"'"'loris.
tona, colitur xxv Februarii. Num. x Os et pars costio nysiuni de Portugal. Vallis boiiie Cisterciensis Ordi-
S. Adriani Martyris, coliiur iv Martii. Num. xi Bi- nis Reli^iosuir, Prcsbyteruni, etiamiium in S. Sal-
na; partes ex ossibiis S. Benedicti Abbatis, colitur vatoris habilanteiu ac religiose conversantem. tjuo
XXI Martii. Nuin xii Os S. Maria; /Egyptiacae, coli- actu susceptionis dicta; su:e sereiiissima; Celsituilini,
tur 1 .\prilis. Num. xiii Tres partes ex spina dorsi nobis, nostra-que familia; beneficiunt priestilit nunt-
S. Juliauio Virginis, colitnr v .\prilis. Nura. xiv quam obli\ioni tradeiidum. Nos ne ingrati repute-
Pars ex spina dursi et pars costie S. .\nsolmi Epi- niur, sed pratitala; benevulentia; correspundere \ o-
scopi et Coiifessoris, colitur xxi Aprilis. Niim. xv lentes, gratiose conlerimus et in perpetuum doiiu-
Tres partes ossium S. Yvonis Presbyteri, xix Maii. raiis R. D. Pra'lato ejusque S. Salvatoris
pt'a;fato
Num. XVI Bina; partes ossiuin S. CuneriB Virginis Ecclesia;, cistulam continenlem Keliquias omiies et
etMartyris xxi Junii.Nnm.xvii Pars ex spina dnrsi singulas, a piissimo patre nustro gloriosa; memoria;
ct cranii S. Lutgardis Virginis Brabantica;, xvi Ju- Antonio nobis relictas quas jurata fide attesta-
nii.Nuin. xviii Dua; partes ossium S. Pauliiii Epi- inur es;e genuinas ac veras die xviii M:iii
scopi Nolani, xxii Junii. Num. xix Pars ex crunio et Mucxxxiii, die postero poslquam Miigistratum ,\nt-
;iltera pars ossis S. Elisabetlia; Regin<e, colilur i Ju- verpiensem, ex commissione suiE Cclsitudinis, reno
lii. Niim. .\x TrinsB partes ossiuni S. Felicitatis, vavimus. Sic actum iu dicto S. Salvatoris monaste-
SECUNDA A1>RILIS. .7»
rio, in au!a ad linrtum;
in prwsentia I). Ferdinandi siqniebalur ctim data sunl diptomata , non qno Reliquia' D
de Boiscliot CaMcellarii r.rahantise, Comitis d Rrps. Rotna sttnt misste. Imo veltementer meluimus, AIXTOBE n. p,
conside-
et for/e non
Baronis de Saventliem, Toparchffi de Qu:irebbe et rata Editnrdi setnle, ne Antonii se prn Reije qerentis
iib Edrurdo
Rosspgliem, et Hahitus Ordinis S. Jacolii. Itcm in Secretarius Petrus de Cunna. quemadmodum cnnvicttis sed Atexandro
prn?.sentia D. Mag. Juannis do AVitte, in Curia Bra- esl qttctdam catanti pviecipitantia scripsisse nomen Eli- Cardtn. in
hantiie secretarii; et novorum Consuliiin Joannis de saliellix Ueqinx, pro niimine Etisabetha: Httnqaricx; /Milaniam
missx.
Bejar et Caroli de Sancta-Criix Equitiira; quatuor sic eliam tapsiis sit in nomine Caritinatis Farnesii; at-
testium omni fide digni'simorum. que ei pra Alexandro (qiti usque ad annmn mdi.xxxix
;I0 l^mtlito riim iis cliam Bulhi fuil Joannix Mirei superfiiit, ma.cimi nominis auctoritaliique Prtrtatus,
cum approha-
Epitirnin Anlirritimsis eastlem lieluiuitis approlianti.i, tum fere septuaqenarius) ohrepsent illim pronepos
tlonc Epincopi
Antvcrpiens. e.rponi in siin iliutCfsi permillcitlis, el xi. ilientm In- Edttarfttai. jiuer admodttm cttm iniUeliantur Reliqitix in
iliilgenlias lati/irittis atiettmqnc in aliqiia iinnuaritm Lnsitaniam, tnnr vero cum iliplomula scribebanlur solus
(eslivitttlnm iiisas msilaiiiro; postqiiam viilisset dcsuper ex famitia Farnesia Purpuratus.
ti-es tiim Archiepi.-coporum tum Episcoporum Portu- 32 Poiro ad .S. Salvaioris Antverpiense monasterium
galensium approhationes qux Bulla siqitala erai
; sic perlat.e Retifjuite Sanctorum quos diximus trtginta
Jiilverpix anno mdcx, v ilte Maii. Trailila est etiam quiuque {ijutbus triijesinttim sexttim accedit cnrpiis tandem an.
lljTI iitstilula
qua Joannis Alvarez dc Luzana, Por-
atlestalio alia. S. Hatebf aiidi Abbatis, qitod xxx Julii colendttm pro-
Confraterni-
tugiilensis seu civitatis Pnrtiis Episcopus, et quon- ponitur) privalim fuerunt habilse per annos complttres, late.
dam in sacello regio regni Pnrtugallia; inque ipsa nsque dttm ejitsilem mfintisierii digimsimus Abbus Itoc
civitate Ulysipponensi Prwpositus Generalis, unno tituto primus, Reverendissimus Domiitus Franciscus
Miicxxviii, fiie XVII Januarii. Bru.vellit in aula ilieti Dierica;, sotennem earum Translattonrm fariendam, ei
Prittcipi.s Emanuclis, qttiiiilam circa Reliquias Beatse piam utriusque se.rus Confraternilatem sub invocatione
EtisabellicV lieclurat, eas .\cilicet es.se noa Lustlanicie Sanctorum Benedicti Abbatis, Mauri et Placidi dis-
Reqins, seil Hnnqaricx Priacipisste : iilqtte e.v sxpe cipulorum ejus, et Lutgardis Virginis Cisterciensis,
visis et lectis inslrttmenlis Kduarili Cardinatis eas do- et aliorum Sanctorum quoque Ileliquiie (ut pie cre-
(I Episcopi el an. 1C72
forltKjdltiis.
nanlts, et Henrici iliidrm Cartlinalis eas approbanlts. ditiir) in dicta ecclesia conservantur. crigendam auc-
soleuni
tlectaratione. Quo dectaralo. superaddimus, inqutt nlem Joannes Al- toritate yjpostolica curarit : hanc quidcm rtii'io .mdc.lxxi transtaltone
varei de Ltizana, quod nos, dum in Pra^positura sa- approbante Ittuslriss. ac RevrrentliAS. Dontino Ambro- lionorantur.
celli rcgii degehamus, dictas veras Reliquias saepe sio Capetto Episcopo Antverpiensi, qui ipsas Reliquias
tle sinfiiilorutii Rpgi, Keginae, enrumqiie filiis, aliisque procerilius sigittatim in novas capsas inctttserat xxiv Octobris a se
cnllli,
aiils, nec non millenis Cliristi tidelibus pi'o venera- de novo visilatas reroqnitas et tipprotmlas ; istatn vero
tione pxosciilandas prahuerimiis. Insuper atfirma- sequenii anno muclxxii die vii Augusti, ornntUsimam
nuis, non cuni Sacellanis regni eorumque Vicariis, spteitditlissimamque , ducente attt comitanle utiiverso
ex specialihus indullisPnntiliciis, etiam post Triden- Ctero secutari ac Retigioso ipsiusqite urbis Muqistratu.
tiniim a Congregatione sacrornm Rituiim nbtentis et Non fitit u muttis annis Antverptx, qux itrbs in sacris
a Sede Apnstolica approhatis, annuura singulorum processionitiiis adornandis sinqutari excettere solet ma-
Sanctorum ac Sanctarum festum semper coluisse, gnificentia, pompa utta augtislior speclabiliorque qiuim
ac snlenni divino officio clioraliter celehrasse, sum- itla, in qna sacrx Retiquiae , in suis sittqiilx ferculis
mumque sacrum decantasse de dictis xxxv Sanctis sub nnvem labaris, et cum tolidem curribus triumphali-
et ejusflem in prnprio seu in communi, quonsque dictus sacra- bus, circumgestabanlur a totidem Oriiinum Retiqioso-
ciittus consue'
rum Rcliquiarum thesaiiriis in sacelln regio e.xtitit. rum viris primariis, aitdita cuitihet iitscriptitine cbro-
lo nlu
:)1 1'erqil deittile declararc quir fesla U/licif.in ritu nica, Transtatioiiis annum et Sancli cujusque condiiio-
Duplicis, qux semiduplicis attt etiam stmplicis ctim nein siqnanle. Inler qitas sttb secundo Sanctorum Sunc-
Irilius sulam Leeliiinibtts peraijendum Italiuerint. Et taruinque Pienilenlium rexitlo, a Palribus Cupucinis
primi quidem ttrdinis f'sla se.r desi.inat ; sec:tiidi novem, Dtvx ossu, ctijtis caussa hiec
associalo, defcrebantur eias
iaquibus festa S. Ludgardi- Virginis ac MargaritiE de iteducla sitnt, quxque hoc lemmalr noiahalur, Miiria
Cortonn, lujus corpus in Etruria colitur e.t Vila a nolns Luxuriie Castra Desereas.
cdilii est ad xxii Febraarii ciim tititlo Ileutie : tertii 33 Leminali eipHcundo servire potest sijnopsis Vitx, F
elogiiim ex
dmiiiue ortliais reliiiua. tum atiiirum •s.n Sanrlortim ac inMenoloqio Basilii Impcraloris sie expressn : Siincta
Menijhgio.
Sanctuntm, lum S. Cunera; Virginis et Martyris, S. Mater nostra Jllaiia, meretrix primum fuit, n>ultas
Gerti lidis ab Onsten (ipsa enim est cujus vilam dedi- adnlescentuin animas perdens pei' lihidinosam com-
mus, qutniue superius pe.rperam ciiiinomtnabatur ab mixtionem, iitque eam vitam perannos septemdecim
Austria) S. Julianai, S. Cliristina; dicta? Miraliilis, in ^Egypto continuaus. Abeuntibus autem quibus-
Virginiim; S. Maria /Egvptiacae ac S. Pelagiai, qute dam in jerusalem ad Crucem sanctam veiierandam,
peccatrices apppllanttir. Circa qitx notandum occurril, ahiit et ip.sa sed ab Angelo prohibita templum in-
;
Uiliquias Saitctarum, prxcipue Betqiearum, qitus no- gredi, et Sacruni lignum adorare, conlristala est; el
iniaaviinus, videri ex Belgio m Italiam Iratluetas, a promittens Deo famulari, obtinuit introitum. Tunc
Ilfiriini Itrli- !>Itirqarela Auslriaca, Citraliv filia, et malre Alexan- jubente Deipara Jordauem transiit, decertiivitque iii
fliiitiriim
ilri Farneiii. postea Parmensis Principis alque apud solitudine per aiinos qiiadragiuta septem, nullum
iitifjti.i fi
Belqns famosissimi Ducis, Ociavio Faraesio nupta nnno bominem videns.Sed Deus volensipsam manifesiare,
Helijiii iiiuitit,
ftcctpf,i. .MDi.iv. Alr.randrum deinde easdem ctttn fitto Eduardo, ordinavit iit S. Zosimas ingrederetur eremum, (|ui
qui Rontnm sub iastiiuliime .Jte.eandri Curtttitatis Far- naiiatinnem ejus de se audivit, et ipsam (qaando
nesii educandus d,riqebntur. ('i),'i'ra leanstnisisse circa Jordanem quuque transiit super aquas ambulans)
annutn JinLX.x. Unttectttn attclario alinrttm Rom.x eon- dcnuo revertentfm excepit, et postea reperit, una-
quisitarum Reliqniartim, porro in Lusitnniiim sint que nomen inscriptum testie; iic denique adjutnrio
transportat.r, resprctu Joaiinie Rei/inx. filix Caroti v leoiiis usus, sepelivit.
et Joanni iv nuptf ; occasione nepotis, Romx apud
tfenriettm Cnrdiaalem prtedictnm commorantis tiste, iid § V. Scriptoi-os de laudiljiisS. Mari;c:
templa
ttoine^tienm suitm oratorittni notaliiit nccessione locupte- coenobia, altaria ei eiwta.
tundttm. Nolandum qiuiqite ipsiim Editardum (qni ciim
Antiiniits mate usurpftto reqno cede.re annttm S. Marite Acta in comptttrtbtts codicibus
detniit, Jli.rMnl
fortassis aqetiat .Titatis xi, nec ni.ti post annos undecim Grtecis .\!SS. Romanas codices entiinernvimus supra :
factiis esl Cardinatis).eo lituto appeltari, qiio liinc in- altos ex Laurentiaiia Bibliolhecu Ftoreiitix, et
Amhro-
siana
. :
76 DE S. MARI.\ ^GYPTIACA
A .liaiui Afediolani licuissel noiave, si Vilarmn ;>assim nc- Pimlinx versionis e.rewphrin omnia linbnH dicm ix. D
AUCTORE D. P. cni leiiliiim inilkrm, el qiwlies in iinamqiiamqiie inn-
No)> e--ttinidcm animufi (jin^mndi rnetrici-f ParnphrnKibns,
ilimits IMtollifcas litslraiido. Iiliiiissel sii]ilhum
scriliere. qna' sippiusofferunfur, nufferc hoc opus nosirum, qnnnde
Jllajiim olim linbeliaiiiiis exMS. Medica-oReijis Fran- ex iflis nihif luifteri potest ad histori^ fucem : fiac
cix, el Mnnncliieiisi Diicis Bararisc desnmjiln : e.r qui- Unnvn vice intlulgere vi.^ium est aliquid, en qund fuleni
4iis nimc Lalina danius. Grsccn quanlam, e.r
vulgari nostram obliqnverit quodammodo Tfieophilus liaijnnu-
errore, Sopltronii Hiernsnlijmnriim Ejiiscopivomeu dus, deltac Sancta scribens.et a nobis jusseritf.rpeclnri
prxferitnl. Duliilarimu.'> oliquando on errori nomen de- hoc opusculiim. Itnqne licet Brugensis MS. ecgrapfium,
disset So/iliionins Hieronijino familiaris, ali enqiie in qiiod pra^fo paravernmns, Amsfefodumensi perierif in-
librn ile Scriiilorilms ecclesioslicis Inudalus ca;i. 134, crndio ;nlind siimp:<imns er nlionostro MS. Cvdicemem-
tum de luciibralionibus aliis, liim ile quibusilam ipsius branaceo sane in.ugiii, quem ex Angficttnarum ecclesia-
Hieinnijnu nimsculis, scilicel libelln de Virtiiniiale ad ru7n desofatione sub Henricn \m farta Befgio iurectnm,
Eu^lncltium el l'Ua Hilarionis mona.-lii, in Gr.rcum primum ah Abrafmmo Orlelio, et lioc moriente a nostro
an a rflitstio-
serinonem elefiaiiiissime triinslatis. Sed Itic, quamvis Andreu Scliotto redemfitnm fiabemus nonnulia a.viyj)oxciL
Ti aliqtio
tophrouio eodem qiin Maiia lempnre vixerit, non tainen lamdiu confineufem, inter qnx Odonis monachi Cantnnriensis
Kripta ? Znsimx superei.re- Homiiur et B. j^nselmi Cantuarwnsis fibellus de
virisse paluil, ul ipsi cjus repertnri ,
ril; et quidem ad aunos vitjiuli aut Iriginla. qiins re- quatuordecim Beatitutidtnihus ejusdenique epistolii' tres,
quiri nstcndimus; lii enim nos deduccrent fere ad an- edere votentibus prompte co7nmunicanda.
num viilijuiis Jir.v rrccLXXx. H ieromjinns autem li- 37 Porro quem supra nominavi Theophifus Rnynau- Theophifi
prx /t(t'jnnudt
brum illum suum de Scriploribus, ul fnietur ipse. cnm- dus, deMaria peccante ac pcenitcntc ceteris copio-
opus dr
posuil Tbendosii Princinis anno xiv, Christi cccxcil. sissime scripsit, ad co7nmoilum vtititatemque concionn- Sancla
Igilur vel inreniendus alius Soiibroniu,^ est scciilo uno tnrum, aptans eidem fiunc Isaia.' tocum,S[h]\:ih\t Do-
poslerior, vel desperandum de nomine auclori.t eliam minus iTiusca?, quaa est iiiextrerao fluininum .1'^gyp-
per conjecliiram assequentlo. Promplinr est cnnjectura ti et ^eniet et requiescet in torrentibus valliuni,
;
K
de eoquiad scribenduni impulit, qui indicnliir niim. 41, et incavernispetrarum.et in omnilius frutetis, et in
fiiisse scilicet vel Hierosolijmilaniim Pnlriiircliam, vel universis foraminibus •.cui traetatui per dissertationes
ipsius in quo Zosimns nbiit cxnobii Hegumenum. unam et viginti deducto, alterum hnud 7niuus utilem ».l
3o Qttis priinus Latina e.r Grxris feceril el ulro seque pioli.rumsiibjungit, hoc titufo, Pceniteutia turpi-
idiomate ea legerenlur tempore Dijnamii nnn liquct : tudinura sordes extergens, ubi di.^iserlatione 1 et 2.
pulamu.t lamen fnctain e.^se Latinam simnl nc Reliqui<r ad nionfr;trandara lapsarum Lurabilitatera, colligun-
Roinnm allntse siint. Nam inler codices S. Maximiani tur exempla mulierimi, e nieretricii aut carnalium
prope Treviros, paivulus unus superesl lantie antiqui- , turpitudinum coeno ^ibilante Doraino extractarum.
tutis, ut octingentnrnm nnnorum aetatem excedere vi- Jnveuiri ea et legi polerunt tojuo 9 operum, hice.v prinris
deatitr : in Iwc autemalnsqne e.r eodem fnnte descriptis tractiitu^ dissertat. 20 addnm qnx plnra ipse de scrip-
stylus liauil pnulo siinplicinr est qimin in recentioribus toribns S. Marijs fuudatoribus suggerit, et qux dtsser-
l/iliiir rrilditn
1'aitto Diar.
plitribns. Uecentioruin cndicum aliqui prxferunl Epi- tntione pnecedenti tradit de pecnliari ejusdein cultu in
stnlam Pauli Diacoiii offerentis iteriim glonosi.ssirao jilerisqiit ori.-i Christianis. Dc prmis sic loquitur.
ac prjpstantissimo Regi Carolo libelluni conYersio- 38 Aliara plenaraet excultam rerum B Ma-
satis
scripfores
nis Mariaj ^gypti.Tcie, ciim tomnln de cujtisdam ria? .^gyptiacEe descriptinnem metricam, tribus li- aliidecaiem
Vice-flomini po^nitentia : Tbeopbilns bic fuit. relnlus bris dislinctam, edidit annis superioribus Joannes
IV Feliranrii. Alii, inguibus MS..4udomaren.'ie, nmis- Baptista Laurus, et pius et cultus Poeta. Brevium
sa epistola, sic preenotantur : Paulus, Venerahilis ac de eadem Sancta scriptionum abunde est. Gabriel
Deo dignus Diaconus sancta? et gloriosse Neapolis Flararaa hisloricaradeejusvita narrationera, laudura
Ecclesiaede Gr;eco transtnlit in Lalinum, qnaliter dirtertam, edidit; ut et Petrus Ribadiueira, in Auc-
sua puenitendo peccata in ererao, Maria in ^Egyp- tario ad Flores Sanctnrum
non Fraiiciscus : nec
tiaca cursum rxplerit vita'. Franciscus Hubertns So- HaraUi, et Lipeluu^ Cartiiusnmiis, et quntquot con-
ctelalis no.\trii- sacerdos Lolbaringits, citm ejus gentis tractas dedere Sanctorum Vitas. Franciscus etiam
mililin in Bclijiiim addiiChs, ut cral Gr.vce lingnx Bonaldus, non Bouadus, Xantonensis, lib. 3 Carmi-
perilissinius, nnnnultas nobis sanctoruin vtlas Laline num Monodia iSi, brevem liuic sanctai Pceuiteuti
verterat, inlerque eashanc S.Marix : sed laborcm ejns panxit Poesini. pro eo lerapore non inconcinuam.
vorax flnmina cnnsunipsit ; ergo nnvain ipsimet versio- Franci.-^^cus quoque Uemondus in Carminibus atque
F
nem a iornavimus, quia in antiquis, quse pussim e.itant, in Inscriptionibus Ursu'^. et in Hieromenia sna
disiilieent aliqua. GuaHrcduccius, sanctam banc Po^nitenlem breviter
30 Sesqiii seculo post Pniilitm Dincnniim floruilUi\- laudarunt. Qua^ homo Dei Bernardas Colnai;us, sui
(Irbertus ,
nimo nxcvu Crnomncensis Episcopus, et a?vi thaumaturgus, in S. Mariara ^gyptiacam re-
virlrirr alt Mcxxv y/rehiepiscopus Turoncnsis cnnstitutus. dcfunc- ligiosissimus, de Sancta hac pro concione siepe
Hilllrtirrlo tus Mccxxxii, Versificator egregius, ut eiim ajipellat dixit, an .^criptis coniraiserit. me latet... Consulto
Ep. Criioina- Oidiricns lib. 4 Hist Ecclcs. cnlamn a ciijus eleganli praeteritura vohii Ecbanum Hessura «ectarium, ta-
tiriiS',
ilaliinius ilie xxix bujus ipsius mensis VilitmS.Hugimis metsi in Heroidura epistolis agit de maria /Egyptia-
Chiniacensis; ct iit .stijli utriu.\quc specimen liabeat lec- ca (si auctoris personara demas) non illaudate. Fur-
tor, bicproferimus metncam Marix Aiggpliacsi Vitam, nec suismet Carm<^litis
fures item inepti scriptoris,
cujits e.xemplnr in camobii Dtinensis MS. Codice his parum probaii Alegra?i,qnibus hancSinctam insper-
versibits couclndilitr : sit. ut C(Elites domesticos per eam f.iceret auctiores,
Sic metro Pliaria? renovavit Acta Mariae alteri incerniculo coraraitto.
Vir Hildebertus, apicum splendore refertus, 3!) De tejnplis porro idem Raynaudus hsec hahet
Lux Cenomimensis Patriae, urliis laiisTurouensis fempla varia
Templa sancfa.» huic Pcenitenti erecta. varia visun-
Cuni Plniria tetus potiaturpace quietus. tur. Hierosolymitanam zediculam sacram sive sacel-
Hajc bene conpuncta.Cliristo legilurbene juncta, lum B. Mariae JE^ypiiavse, structum eo loco in quo
Qu:ira coiiiilante fera sepelit Zosimas in arena resipuit, memorat. Adrichomius in sua Jerusalem.
Deserli calidi, inacri et sub sidere cancri. Sed hoc non fuit nisi sacellum ad tantae rei moni-
ftirc jittra- Usus est autem HiUleberlus velantiquiori versione et menlura perpetuura. Sunt vero alibi pleraque vere
p/irnsis tltttiir
fi 'rliori, si qun exlabat, vel ipso Greeca lexlu originn- ac proprie templa. Romanum non estadmodum an-
li, vti cnlligiinus ex die i Aprius in fine noiato, ubi tiquura sub hoc titulu nam primo eratterapliiin
:
Jovis
,
SECUNDA APRIUS. 77
Jovis ac So!i?, qiiod anno dccclxxii R. Maria)! Vlr- quadrifnriam divisn e.rpressaqne, sic. ul primns Sanc- D
gini estconsecratuni ^tetitque ea appellatio, rJonec
:
lorum congressiis, deindc sccundus cum AUCrrORB G.
sacra commu-
a Piov ipAum aftributum est Armenis; et tunc ti- nione, tum animx in Cfp.ios siibvccta'. gloria, fic dcnique
tuUis S. Mari.-eDeiparae in titulum S. Mari^^gyp- corporis sepuUura distiacte viderentiir. Talis nulempic-
tiacae est comniutatus. De eo qmd Crenwnai fuif. tura palmfireipsmstabulx, non ma.rimac,occupahat spa-
if.mplo, jam diximus. Camberii AlIo!)rogum est per- tium f/uodraio in tahulis dlis evenit, nec
:
in vm
ele-^ians basilica et coGnobium Patnim S. Francisci snmmis aliquibus festivitalibns notandis, fjualis
fl pcenitfn- ibi alia
ftum recrpta- (le observantia, sub titiilo S. Mariae ^gyptiacEC ; nulla lolo huc me.nse.
ciiln mb cujus prima principia SrepbauoRoseto,Ciirije-ratio-
TIDE ACTA
ejttsdctn
pctlatione.
ap-
num Prjeposito. debentur. Is enimanno mcccclxii ad ACTA GB.€CA
PAG. XIII
Camberium, ex affectu erga hanc sanctam Pceniten-
Ex MS. Grxco Hegis Chriuianissmi cl allero
tem, tenipl'im illi cum continenti ffidifi^-io constru-
Ducis Bavarix collalis.
xii. eaque sexto post anno tradidit PatribusS. Fran-
cisci Regulari.s oiiservantipe, Miani dpgentibus. Co- PKOLOGUS
loniaj, utscribit Krbardus Vinbeim, in Sacrario Co-
loniensi, ;rdes sacra i,xn D. Maria; ^Eu^pr.iaca) nun- Oecretum Ilegis celare bonum est, opera autem
cupationeexornatur siciiteli;im Viterbii, Cardina-
:
Dei praidicare gloriosura ita Angelus dixit Tobije Tob.
: 12,
lis Muti liberalitate, temphim S. Maria; yEgyptiaf-ae
post mirabilem illani oculorum excaec.itorum illumi-
extructum est, et ex cceno emersis mulieribus attri- nationem, easque aarumnas, quas sustinuit, et a qui -
butum. Avenione Cavarum, urbePontificia, teinplum bus ereptus est propter suam pietatem. Eteiiira non
est ciiiii ccpnobio in honorem B. Marias ^Egyptiacae servare arcanum Regis.res est naxia et periculosa :
exiructum, opera pra?sertim viri clarissimi Pauli Dei autem opera reticere, aniraara adducit in dis-
crimen. Ego igitiir silere divina relbrmidans, et Fidriuer
de Joannis, cujus indefessam in Iioc genere pietatera
respioiens sententiara prolatam in servum, qui ac- "f™'"
nulla satisassequatur oratio. Eju>^modi tedps sacrje
in hnjus Divcc honorem, curante eodem Paulo
ceptum domini siii t.ilentum in terra abdidit, et in-
de
Joannis, cum a(ljunctis emergentium fructuosura reliquit quod ad utilitatem datum erat
e coeno rei-ep-
taculis, excitatte sunt in plerisque primariis Gallias
sacram narrationera, quffi ad meas usque pervenit
urbibiis, magno eturbinmpurgamento et misellarum
aures, non obvolvara silentio. Nemo vero cuncteiur
adliibere fidem, audita .«cribenti aut oranino fingere
b(mo ; et Divae, tot sacrarum a^dium nuncupatione
.npiid mortales illustrioris, auctiore gioria.
me existimet, rei ra.-ignitudine obstiipefactus Absit
40 Di' ultaribiix particularibus, quin varia variis
ame sacrum .sermonem. iii quo norainandus Deus,
erecta sint locis, non dnbitamHS ; sed neminem ini^e-
interpolare raentiendo. Quod si quibui^, p:irva et in-
nimns. eovum carnati Verbi magnitudinem miuus decentia cogi-
fjui inirerit rationem. fJnius ego anno
altare ultia-
tantibus, accidat fidem negare dicendis; eos ego fide patri
jecli :
MDCLXXii Ittbulam vclu^tam conspexi, mnijna cnm vo-
credideriin contra rationem agere describere
luptate, ultrajecti, a sucrarum iediinn e.vpoliutione et
: si qui autem in
propomt auc-
banc incidantscriptionem, et (acti novitale conster-
iiniifiinum abolitione re.^iervalum, tranfilal 'mquc in au~ tor.
lam ciipitnlarem Canonicorum S. Petri upud eorumdem
nati nolint facile eam recipere, his quoqiie miseri-
cors Domiiuis sit; quoniam etiara hi buniana< natu-
Sccrctai ium Calholicum ; sub qnn scriptu eranl vario-
r:e infirmitatemconsideranles, incredibilia a-stimant
nim Siinclorum nomina, quorum invocntieni sacrata
ulim ara fueial
quiecumque iiUrac:iptura humanum dicuntur. Nibil-
: sed priv cftcris expressse cernebantnr
ominus, .iggrediar narr:itionem, rem dicturus h:ic
ulrimque in valvis, velandse tahuhe tUctie addttis, liinc
nostra setate factani prout eam exposuit vir
S. Marix Mafjdalenjs, indc S. Marix ALijypliie his~ ,
quidam, a puero doctus loqiii et agere divina. Rur-
torii.Paucideinde abiere memcs cum civiias in Fran-
sumautera neque hcic in arguraentiira ditfidenti.'e ad-
corum polestalem venit, et Cathnlicis sacris reddita est
ducant aliqui, Eestimantes :iccidere non posse nt bao
ivdes cathedralis. Pro.rimum est ut rcliquix etiam tota
nostra ajtate ejusmodi tiat quidpiam nam gratia :
vrhe frequenlissima': eccle^ne redeant ud antiquum cnl-
Patris, per generationes in animas sanct,as se trans-
tum, quando .yeramus fore, ut .tuo templo altarique Sap. 7, 27
ferens, amicos Dei et Prophetas constituit, uti Sa-
rcddalur prsefala tabula, perpetimm monnmentnm anti-
hjraon docet. Tempus porro est sacram illam ordiri
qi'.x pietutis majorum ertju vra'nominuta duopoinilentiy'
nari';itionem.
e.rempln.
41 ndi eode.m anno Amstelodami D. Laurentium CAPUT 1.
Viinder Hem, virum sacrz ac profnna^litteraUirai, geo- S. Zosiinw vita monaslica, accessus ad Jor
cultiis apufl ijrnpbic!£imprimis adeosludiosian, u' Blavtanuin Atlan- (lanem, inventa aO eo Maria.
Mosvlii pjvc-
V
;
tnn, plnriiuis fabuliSf etiam ctiUmo et culore expresais,
ttdjectisque proprin et mann imjenio descriptionilms am- Jl; nit in lis (luie per Palestinam sunt monasteriis,
p(i,'icatnm, ultra iriqinta tomos per 'ie ipsc prodii.vcrit, vis quidani lingua ac vita cnltus, atqueab inrintia
neqne sumptui neque labori parcens. Inler ccleros vero, raon:»sticis moribus actionibnsque inuutritus, Zosi-
quns insnperdesifjiialos halet, timios, unus desolu Mos- nias nomine, ajtate senex. Nerao nutem ;ippellationi
covia erit; pro quo jam nunc vnriu parata maleria, soli inha^rens, serraonein mihi existimet esse de eo „
prirsertim fiijnrati vujnsdim Kalendarii, cnjus apud Zosiina. qui circa doctrinain lapsus, nnnus recte sa- j„ ,„„„(£
Moschos usus est, fabulx duodecim, auro el cohribus luiit ::ilius enim hic, et ille alius multumque diffe- ; profrcius,
e.voinal.r. Has cfjo curiosius perlustrans, et cxsubjeclis runtinter se,quamvisnoraencIalurani amboeamdein
euique fiqurie Sanctorum nominibus deprehendens, ma- soi'titi. Iste Zosinias orthodoxus fuit, quiin uno mo-
jori cx partf coiiorucre cu7n Grnns Constanlinnpo- nasteriorum <antiquoruin ah initio conversatus, per
lilanx Ecciesix fustis {nnm ub boc, dum adhnc Catho- onme exercitationis genus probatus, et ad omnein
licK el Romans' vnioni adha^rcrct, ftdcm nccepereMos- virtutem congruenter institiitus, totiim quiJeni or-
chi) hand (jravnte siiscej}} carnmdent explicationcm, al dinem in ejusmodi palestra solitum servari custodi-
cnidttissimi alque hmnanissiini viri usurn conlcxendam ; vit, inultavero et sponteadjecil, volens carneiii sj):-
nntavifine Marnv /Eijypliacd' fe.stnm genli illi. ndenquc ritni subjicere. Quod ita ei successit, ut, jiropter
el Hnthenis ceteris, es<.e .'^olennissimum. Etcnimad ini- iniiltain rerum spiritiialintn experientiani, sajpius ex
^'thiHliirio lium Aprilis non simpliciter contpiciel-utur statunculns \icinis aut eti.am remotioribus moiiasteriis ad euui
PO'irti/0
p,.f^.
Beata', digitali inclusus tcs.sella',, nti alinrum plero- contliierent plures, ipsius doctrina ad jierfectionein
yumtiue Sanctorum : sed tuta ejus ac Zosimx liistoria. iiiformandi. Cum autem tantara animarum ti-actan-
darum
;
78 VITA S. MARF^ ^CVPTIACJ5.
assecutus o.^set spiipx. numquam iiidefessa ac slatiopernox qnibus in manibns seni- D :
ilarum peritiam
EX US. G. R. remissiiisegitin meditationeploquiorum divinnrum; per operis aliquid, in ore vero Psalmuserat. Nullus iiifenit
moiiachos
inlpreos otiosus sermo iiulla sollii-itndo tempora-
tt vitii riqo-
sed insistebat eii-dem, seu decuml)i'ret stratii. sive
:
perfectissiine
rem Inudabi- redditns vero auiiue numerandi, et cura; se- viveittcs.
tem. assurgeret, vel quidpiara miiuibiis opnraretiir, ant liuni ;
etiam cibum, qiiaiido hunc suniere .imvenieb.it, cnlaribus negotiis conjunctai, apud eos nec nomina-
susciperet. Si veroscire ciipis qiiis illi cibu^ snperet, baiilur quideni. 1'num autem idemque omniiim erat
isuliqiiequi numquam consumebatur et nuinquam sludium, utquisque ipsoriim mortiius esset corpori,
eideerit, psallere incessanter et sacras Scripturas quasi miindo et omnibus quaa in muiido siint simul
auimo ruminare. Quin etiam dicunt aliqiii, divinis ac .semel defunctus. Esca illis indeficieus erant di-
saqie digiiatum visionibus, mente ipsiiis ccelitus il- vina eloqiiia : corpori vero indnlgebantur necessaria
luininata : qucmadmodum enim dicit Dominus, sem- dumtax:it, panis et aqiia; eo qnod singiili maximo
per vigilanti spiritiis ooulo divina- illnstrationi,! spe- erga Deiini amoreflagrarent. Ha?c conspiciens, uti
cies contemplabuntiir, qiiicumque carnem suam ex- retiilit, Zosimas aBdificabaturplurimum. ad anteriora
piirgarint; et vivenles sobrie, ejus quoil ipsos manet seniper pxtondens se et cnrsum suum accoloians,
boni arrlias exinde percipient. ulpote socios nactus, qui essent in vinea Domini
;! Dicebat autemip.se de se Zosimas, quodal) ul- operarii sptinii.
n's, ut sic loqiiar, pateruis in monasterium istud G Diebus porro elapsis plusculis, adfuit tempus
du'iis, pcr aiinos quiuqnaginla tres in monastico qiio sacrum jojiiniiim peragi solet a Christianis, prai-
tentatus de
snlitos initio
vna otoria cursu perseverarit ; postea vero vexari, ut inquie- paranl.ibus sese ad divinai Passionis ao Resurrectio-
Quadragemee
Zoslmas bat,POHpitcogitationibus quibusdam.quasi jamesset nis venenindaj Janua aulem monasterii,
solenuia.
pprfectiis in omnibiis, ncc aliena; instructionis ulla- numqnam reserata sed clansa semper, commodita-
tenu^ iiidigens. Sic enim, ut dixit «ecum ipse disse- tein pra?bebat monacliis exercitationis ah interpella-
rebat ; Putasne iu terra est monadius, qui prodesse toribus liberai neque onim recludi solebat nisi mo-
:
niibi possit, meque docere aliquod exercitatioiiis nacliorum aliquis necessariado caussa emitli deberet;
gonus novuni, quod necdum novi et ipso opere non et locus omnino dosertus, plerisque etiam vicinis
suin expertiis? aut erit iu eremo pbilosopliantium mnnachis non tautum inaccessus sed eliain ignuUis
quispiam, qui me vel cognitione vel actione jirjece- er.it serv.abatur vero in monasterio rognla quse-
:
dat ? Hnec cngitante sene, supervenit qnidam, et dam. cujusgratia, ut ego quideni existirao, Zosimam
divit ei : Zosima, bene tu qiiidem, et quoinoduiio- illuc adiluxer:it Deus. Quse voro illa et qiiomodo ser-
jubelur ire ad niini est possibile certavisti, bene mnnasticum per- vabatur? Jam num
dicain. Dominica die, qii;c piinne
Jordanem :
cnrrisli sladium : verum inter homincs nerao est postjejuniorum hebdomada; nomen tribuit, celebra- pos coiiimunes
preces.
qui perrectuni se possit dicere ; sed plus quani asse- bantur publico divina ex more luysteria. et coninni-
cutus fist ei snperest couseqiipnduin, qiiaravis nos nicabat iinusqnisque incruento ac vivifico sacrificio :
id ignnrenms. Ut igitiir scias ip.se. quam multa; sint tum mndicn roficiob.atur cibo. Post hac cnllecti in
aliaj via! quse ad salulem ducant ; egredere de terra or.ilorium, facta prol'xa oratione et genuflexione
tiiaPt de cngnatione tua, et de doino patris tui, mnlla, osculabantur s< so invicem soiies, et sigillatini
queniadmoduin veneraliilis Palriarcha Abralnira et ; provoluti ad Hcgum.eni podes, veniain poscebant et
veniin monasterium qtiod sitnm est prope Jordanein benedictioiiem, qu:c illos ad certameu iira^muniret
fluvium. in viamque dediiceret.
't- His auditis, exurgens continuo senex et mau- 7 His peractis, aperiebatur monasterii j.anua, et
dalo obediens, exiil e meu.astcrin, in qiio ab adnles- consona voce decanlabalur Psalmus, Domiuiis illu-
ceiitia man.serat; veniensque ad Jordanem inle Hu- minalio inea et salus niea, quem timebo? Domiiius
niina sanctissimum, ab eo qui se voc:iral deducitur protector vitae mea'. a quo trepidabo? et reliqua. Kt
ad inoiiastprium quo esse eiim volebat Dominiis.
; in egrediebautur omnes, unum pleriimqiie vel alteriim
ibiqiie
Tum manu pulsans ostium, primo in enm incidit ad ciistoi'iam mouasterii relinqiienles non iit cn-to ; tnoiiostei
rccejiltis, moin.cluiin cni rnrium cnra demaudata erat bic : diiet intus reposita (iiec enim apnd cos erat quod fii- cjredi
vprnad IL guiiicnum dnxit ;et Hpgunienussuscipiens res auferre possent) sod ne oratnrium ;ihsque sacru
eum, viilpusque Imbilu vultuque ;i.i>dpsto inclin.an- ministerio rolinqueretnr. Unusquisqiie vero de aii-
tem spse, ut monadii solent, atqiie ut pri» se oraret nniia sibi prospiciebat, ut volobal et poterat ; et Iiic
pnstu'antom ; interrogavit et dixit, Unde nobis ades, quidem ad corpnris necessitatem mndicum paiieni,
Frater? aut ciijiis rei gralia ad noslram venisli lin- isle ficiis, daciylos alius, alter legumena aquis nia-
militatem? Cui Zosin.as, unde, inquit adsim, nihil ceraLi eflerebat; quidam vero niliil, pra^ter corpus
opus est diccre; veni auleni profectus spiriliialis suiim eique superiujectam lacern;iin, sustentaturus
gratia audivi enim de vobis glorinsa etlaude digna,
: se. cuni cibiiin nalui'a posieret, herbis in descrto
quffi possint anirnam ad intiraam Christi Dei nostri nascentibus. Rogula porru interens et lex inviolabi-
faniiliaritatem adduceie. Respondit Hegumeiius, lis erat : Nesciat altcr de altero quem exercitalio-
Dpus, qui solus noscit humanam infirmitalem, ipse nis rigoreni luodumve teiieat. Nani liMiisito Jonhine
te,Frater, ac nos dorebit diviuam siiain voluntatem, ab inviconi longedividebrmtur, plenani sectaiilf*s sn-
et ad facienda qna; convenit diriget. Neque enim litudinem ; ita ut neino occurrerot alteri : qund si et in soUtu-
homo hnminem jiiv:ire potcst, nisi
unusquisiiue sibi quis alium vidis.sft eininus sibi adversuni veniro, diiie traiis
Jordancm
ipsi attpndat cominue, et mente casta quod justum cnntinuo a recta declinabal via, ;itqiip iu aliain sesn atjerc
est operelur, Deum liabeiis arbiti um et susceplnrem partem coiivprteh:it, sibi vivens et Deo, cum jugi
actionum suaruin. Ast quia caritas Dei, ut dicis, Ps;dmodia eoquo cibo qui ad maiiuni erat.
inipulit te venire, ad iios Immiles senes visitandns 8 Pustquani Iiunc in modum oinues jejuninriim
niane nobiscuni, siquidem iden advenisti ei nos ora- ; dies ipsis transiissent, revertebantiir ad raonasle-
nes pergratiam spiritus enutriet bonus ille Pastor, rium Duininioa pra'cedeiile Salvatoris nostri vivifi-
qui dedit aninianisuam pro nnstra redemptione, et cam a mortuis Resurrectionem, cujus profesiuiii
oves proprias vncat noiniiiatiin. Talia luqiiente Ue- cum Ramis Palraarum celebrare ecclesia instiluit :
gumeno rursum Znsimas inclinavit se ac benedici reverlobatur aulera unusquisque, relerens sui iirn-
peliit; atque respondens, Ameii, in illo monasterio posiii fructum conscientiam propriam, sibi ip^i tes-
mansit. tantem quomodo esset operatus, et qualium hiboium
fmjtt" itd
5 Hic ille senes vidit, et actione et contempla- seniina nicssuisset : iiemo eniin pricsumebat omnino
Jtonfnwoin
tioue eximios, servire Deo : erat enim iis psalmodia iuterrogare alteruni, quomodo propositum sibi a^'0- l>aliim'^ni
; :
SRCUNDA APRIUS. 7<»
iiem absolvisset. Talis iyitur er.it monasterii regula, D
et sic perfecte cnmpleliatur : qnia unnsquisque e<i-
CAPUT II.
rum in desertii existens, suli afjonntlieta Deo conti :i
Miiria cuni Zosi)riii. (liviniliis sihi nolii la-
seipsum pnpnaliat, tan(|uain non qnffirens placere queiis, eiilem expimit vitx sux meretricix
liominibns, nefiue aii oslentnt'oneni ipjun^ins : rpno snriles.
enim fiunt hnminuni caiissa, ex voluniate ipsis |j|a-
contli, ea parum ailinodum faricntom jiivant, ipsiqne Jr cstquam ; ad jam dictum l.cum per'venit iitprqne
cniissii sunt magna" quandoqne calamilatis. fugieiis qiiidem de.scendit, et rursus in alircm ascen-
i) l'>go ex cnnsueto monastcrii usu, Zosimas dit p:ir'tem ; Zosimas autem defatigatiis, neqiie am-
qiioqiie eodem tenqiore .lordanem tr;ijiiir, modicurn plius currere valeiis, stetit ex ritinin Inni lorreiiti-
ferens ail usiis necessarios cummealurn. et ipsiim fnr-mis laiere; arldens lacrymis lacrymas, et siisjiiria
quo ei'at inrlutus vostlmentum. Ibi, jnxta pra'sci'ip- siisi>iriis, iit ipsi apprnprians suos tandem planctus
CMTii qjtilfus
egrrssus eiiam tiim retju per ereniuni oberrans, pi'n natura' exi- exaudiret. Tiinc illud fiigiliviim cr.rpiis, hiijiismodi
Zosinuis, cnti;i dcfiniebat lior'am snrnendi cibi, noclu vero emisit voceiii : Ahba Zisima, igno^ce mihi, per Do- Zoiimam
ex
prncumbeb:it burni modicum snmnum capturus, ubi- minum; non possum convprti. neqiie sic cor;im viilfii jtomme
cuinciue ip^um vesper deprebendisset. M:ine facto, tuo videnda adstare : inulier eiiim sum, verpiitla cnmiieHant
iter'um accingebatiir itineri, contente qiiidem sem- corporis disconperta geren?. Sed si omninn vis pec- """'
|ier ainbulans, desiderium vern habens, ut postea catrici fcemina? pelitionern iinam indulgere. projice
die 10 -wi letulit penetrandi eremnm interiorem. inveniendi •
niilii palliuni qiio ;imiciris. ut mulicbreni infirrnifa-
secessns,
quc in ea conimorjintern aliquem Patrem, qui ipsnm tem contegam, et conversa suscipiam benedictioncrn
ad id quo asjiirabat posset perducere et nmbnlabat : tuain. Tuirc liorror et qucedam nientis alienfrtln Zo-
lestinairter. acsi contenderet cito pervenire ad illus- simam occupavit. siciif ;tiebat, audienlem qimd Zosi-
ti'e publicuuique diver>oi'ium. Diebus aulem viginti mam se compclbiret ex nomine. Cum enira acuri vir
consumptis, cu'n sexta advenisset liora,
itiiier':iiido esset iugenii pt divinarum reriim scientissimus, cog-
tantisper re[u*essit gressnm, et versus orientem con- novif quod cx noniine se nnn compellassct illa,
versus consnetam persolvit orationem cnnsuever.it : qiieni viderat numquam et de quo nuc audiverat K
enim certis diei tenipnr'ibus intei'mittere anibulandi quidem. nisi spiritu pra>dit:i esset pmphetico.
contenlinneni, et paiilulum requicscere a labnre; at- 13 Ut igilur intellexit qiiid jnberet, slatim iuvol-
que nuiic stando niinc genu tiectendu oiare ac psal- vens vetus et delritum quod gerebat iialliurii. v. rsiis pfiHin ejus
™<"« <:""'<«''
ler-e. ilhim projecit, scqiie ohvertit, Ipsa vern accepto eo
10 Dnrn autein orai, et oculos in coeluni visu ir- velavit parte-^ corporis, ((uas pr;o ceteris ohtcgi c-n-
ihm scTtam retorto defigit ecce in dextero laterc ejus in qiio
; veniebat, conversaque ad Znsimam sic locuta est
reci' ut,
.Sextam per-snlvebat loci, veluti corporis burnani si- Qiiid tihi inmenteni venit. Zosima, quod tantojiere
miilacrum apparet. Et ipse quidem primum contiir- cupias videre peccatricem miilierculani; Qiiid ex me
batua suspicabatur diabnlicum sibi oflerri s]iectrum; scii-e aut discere vnlens. tanlum laborem impiger
treninreqiie concussus, sancta; Crncis signo yignavit At ille
suscepiii.' geiiu flectens, rogabat, ut slbi ex
seipsum jam enim ad finem pervenerat oratio.
: more benedlceret : sed et ipsa ideni postiilibat, sese
Deirr cnnvertens oculos, vidit revera aliqueni contra inrllnans et jacehant ambo, alter ab alter.i benedioi
mcridiem ambulai'e nudum aulem eiat quod vide- : volens, nec aliud utrimque audiehatur, quain. liene-
'.'"'',''"
batur, et cute nigrum tamquam ex ardore solis; ci'i-
nes vero babens in cajiite ad instar lance, eosque
dic. Tandem cum longinr mora fieret, ait r.niller al
Zosimam .\bba Zosima. tibi conipeti ut lienedic:is,
:
.... oeiieaici
y,„„„(o„j
videt cmimis modicns, nec multum ultra collum defluentes. Tali ac snper me oi'es te enim Presbj-ferii dignitas or-
; yui Preshyier
speciem "'*''
spectaculo recreatus Zosimas, et vix pra; gaudio nat, tu ex multo tenipore ad sanctum ad.-tas alt;ire.
hominis,
sui compos eo vei'sus procurrei'e ca'pit. qiio etiam et sKpius sacrificans divina obtulisri niuneia. Ad
iilud qiiod apparuerat festinabat. Ineffaliili eiiim lia;cetiam inagis obslupiiit Znsimas et contremis- ;
i'cplcbatur la.'iilia, ut qni toto tani mullorum die- cens senex, velut in agonia perfundeb.itur sudore;
riiin sp.itin nnlla vel hominis vel alterius cujus- snspiransque etverbasingultihus interruinpens, spi-
cunique animalis vestigia deprehenderat. Cu|>ipb.at ritu interciso et palpitanti pectnre, altad eam Ma- ;
igitui' cognoscere, quis et unde esset qui videbatiir, nifestum est. o mater spirilualis, vel ex morihus
sperans quod magna qn;Edam spectatiirus et audilu- tuis, qund ad Deum ascenderis, m.ajorique ex |iarte V
c riis esset. mundo mortua sis : pafet etiani donuni qiiod tibi di-
11 Verum persona illa, iit cognovit eminusZosi- vlnitus ohtigit, quia sic ex nomine conipellas nie, et
mam ad se veriire, fugereccepit. et versus inleriorem Presbyterurn esse a.sseris, qiiem numqu:iin conspe-
lll'JlflltVlli cr-emum currere. Zosimas autem, tamquam sui obli- xisti. Qiionlani igitur gratia, nou ex digiiit:ite, sed
«flimn. tiissenii, et nibili faciens laborem iiineris, conten- ex spirilualibus oruainentis dignoscitur, Bcnedic.
dcbat assequi fiigientem. Et ipse quidem insequeba- obsecro proptcr Dominum, et ora pro mc, tuiB suf-
tur, illa vere fugiebat : sed velncior erat Znsinias frag-itionis indigo.
cursus, ac paullatim euni propiorern fugienti statne- 14 Tuiic instantia? scnili cedens mulier; liencdi;' inlerrogaiis-
b;it.Mox autenr ut exaudiri etiam vnx loqueiitis tus sit, inquit, Deus, qui horniuum et aiiimariin t/iie (te statu
luteni curat. Znsiina autem rcsiiondente. Amcn
SUl'- Ecclcsid-
pnMiit, clamare ca'pit et hujusniodi verba jactare ;
cuni lacrymis : Qiiid ine fugis senem et |ieccatoreiii, rexerunt ainbo de geniliiis et ad senem prior sii infit
serve Dei ? Expecta nie. quisqnis es, per euni ipsum mulier. Cur, obsecro, ad n:e peccatr-icem venisll, o
ciijus amore erenium hanc habitas : expecla me in- hoino? quare vnlr.isti videi-e raiilierculam nmni \ir-
fute nudaiii? Veruratamen quandi buc
liniium atqupindigniiin sciiem, persiiern qiiain liabes te addiixif
rflributionisextanto lahore consequeiida'. Resiste, et sancli spiritusgratia, ut rnilii aliqaod mini.sterium
tiiam orationem ac bencdictionem seni iiiihi iiiiper- eNhiheixs tcmpori congrnum ; dic, qnnmodo nunc agi-
tire, per Deum, qui neminem a se repellit. Hicc cum tur cum Reges agunt? quomo-
gpnteCbr'istiaiia? quid
I:icryrnis vociferante Zosinia, pei'venerunt arnbo cur- do gubernauir Ecclesia? Zosimas ad ha'C paucis
Pertuas, o mater, sanclas preces. stabi-
rcntes ad locum quemdam, qui erat in rnodum alvei respoiidll ;
pacem iudulsit Christus .-ed obsecro pro eo
fiiivialis excavatus ; sed, ut milii videtur, torrens ibi Ipui oinnibus :
atqiie
senis deprecationem suscipiens. jitssa orarc.
iiiiinqnam ullus fluxit, euraque situin locus potius ut hujus indigni
hahuit a iiatiira. ores pro niundo univeoo atque pro
me pcccati.re, ut
tantiB uon frustr'a fuerim eniensus
solitudinis hujus
spalium
80 VITA S. MARI.E vEGYFTIAC.E.
ffi.ilium. Ips.t Hodie. Abb.i Zosima,
vern reposuit :
duintax;it essem annorum, postposita eorum dilec- D
FX MS. C. R. oportoliiU te, qui S;icerilotin praecellis, ut dixi. pro lione, veni Alexandriam. Quomodo autem ibi impri Ditofieniils
desciit pa-
niis conlaminaverim virginitalem meam et quam
me et pro oninibus onire, ad lioc enim or(lin.itns es : .
reiUei
quia tamen jubemur obedire. Inbens faciani quod insatiabili alque impotenti concubitus desideiio Ees-
imperasti. tuavei ini. verecnndor vel cngitare ; et ipsiira nuiic
15 H.-ec dicens ad Orientcm converlil sese, ocu- dicere pudor vetat. Uiiiiin breviler fatelior, iit ar-
losque in sublime uttolens ac manus exlendens, cce- dorem libidinis mcae inlelligas; circiter pcr quod decem
annos
pit orare movendo labia, sic tamen ut vox nulla dis- et septem annos vixi, publica; luxuria; (sit verbo ve- 17 pnblica
tincle audiretnr nnde neque Zosimas quid(|uam ex
;
nia) incentiviim idque iion muneris aliciijus gralia meretrix :
;
in suhhme
ejus oratione potuit intelligere : stabat autem, nt (ila milii testis veritas) saipe enini volenles dare
apifur :
dixi trepidus,terramque inluens. et omnino nil lo- quidpi:ira recusavi suscipere. Hoc autem faciebam.
quens. Juravit aulem. serraonis siii lesteni appellans ut (|iiamplurinios ad me cnucurrere facerein, gratis
Deum, quod animadvertens longius prolrahi oratio- ipsis praibendo dederus ineum. Non quia dives eraiu
nem, oculos aiiquanluni a terra sustiilit, viditque ipsa (iieideo censeas iinluisseaccipere)\'ivcbain enira
ipsam orare iii altiim sublataiii, et in aere suspen- mendicato vel iit pliirimuin stuppaiii deihicendo in
sam velut ad cubitum unum
quod cum vidit, ma- : fila; sed quia iuexplebili ciipidilate desiderabam vo-
jori correplus mctii, niultumque anxiiis, et omnino lutari in coMio, et liaec mihi vita erat ac putabadir,
niliil proloqui audens, solum intra se dicebat idenli- naturam atficere oninininda contumelia.
deni. Dcmine miserere. Sic aiitem in terra jacens, 19 Ita cuin vivrein, video ajstivo quodara tem-
visa titrba
sciinilali7,ari ctcpit seiiex cogitando, ne forte spiritus pore lurabam niullam /Egy|itiorum viroriini ac Li-
llicrosolijrtiam
esset aiqiie orationem simularet. Conversa autem byum couciirrere ad maie ; et inlermgavi primo naviganliumf
mulier excilavit Abbatem, dicens Quid te contur- : obvium mihi, quouam hnmines isti sic
fe^(tinarent
'/.(is'm,T cogi-
b:int, Abba. cogilationes tua; scandalizatum in me, cnrrentes. Ille Hierosolymain
vero milii respondit :
tationem
urgmt quasi spiritus sTm et or.>re nie .-imulem? Certusesto, omnescoiileiidunt, propter exaltatinnera sancia; Cru
;
o bon 0, quia inulier peccatrix quidcni sum, sacro cis,qu:e infra paiicns dies de more celebrahitur.
tameii dignata baptiina»te : spirilus auteni non suni, Ego autein ad illum : Num et me forsitan secuni ac
seil terra et cinis ac denique caro niliil spirituale eipient. si voluero sc(|ui? Si naulum. inqiiit, hahes
cogitaiis, Atque hiPC diceiis signavit sibiipsi signo et viaticum, iieino est qiii prohibeat. Tum egii ; Ve-
Crucis fronicm et oculos, labi.ique et pectus, sic, re. f:-ater, iieqne nanUiin haben, neqiie viaticum ;
inqiiieiis, Deiis, o .\bba Zo.-.ima, eriiit iios a nialo et abeo tamenet ego. conscendoque iii uiiam condiicta-
ab insidiis ejus, quoiiiain multaest nobiscum virtus rum naviciilarura; alcnt illi ine, eliamsi iiolint : cor-
sua. pus enini Iiabeo, Imc pro naulo. pro vialico
ipsis erit
IG Talia audieiis ac videns senex, projecit se in mibi. Propteiva autein. Aliba mi, volebam ire, ut
terraiu, ejutqiie pedes ainplexus dixil Adjuro te ; plures auKitores (igno^ce filenti) haberem promptos
per Christum Deum nostrum, qui ex Virgine natus ad libidinein meam. Dixi tilii, Abba Znsima, ne me
rogala vitam
siiam exjiUca- est, propter i|uein taiilara amplexa e^ nuditatem, et cogeres eloqui confusinnein nieara : horresco eiiim,
propier qiiem carnein hanc sic exlenuasti, nequid per Deum juro, et te et aereiu inficere serraonibiis
me celes faiuuluni tuura ; quio, uiide, qiiando, et meis.
quomod" erenium hanc iuhabitasti >. Nihil, iiKjUam 20 Tiinc Zi>siinas, hcryrois soluin irrigans, ei res-
Juvetiibus
eoruin quiu ad te pertiiient inihi 0( culles, .«ed omnia pnndit Narra per Dominum mater mea narra
: , ,
nliquot
enarres, ut Dei magiialia efficias manifesta : sapien- pnrro, neque pra^scindas fllura tain salutaris argu- sc jiiiigit.
Ecli. .'.I, 17 tia euim abscoudita et occultus tbesaurus, qua; uti- menti. Ipsa vero priorem sermonem prosequens,
litas ntriusque? uti scriptum est. Dic niihi , per hfficadjunxit. Juvenis igitur ille, audila verboruiii
fieo id loleii-
Dcum obsecro, omnia; neqiie enim jactanti.^e vel meoriim obscoenitafe, risit et abiit. Ego vero proji-
ostentalionis caussa dixeris. sed ut mihi satislacias ciens quam geslabam colum (hanc enim solebara ad
peccatori indigno ; credo enim Deo, cui vivis et fa- tempiis circumrerre) prncurro ad mare, qiio ceteros
niularis, quod propterea in lianc eremum deductus videbam currere; et videns in littore stantes juvenes
sini. ut qua; circa te gesta sunt manifesta faceret aliqiiot, decem niiiiiero aut etiam pliires, corpore ve-
Dominus. Non e.-^t aiitem in nnslra pntestate Deiju- getos et niotu agiles, atque ad i(i qund reqiiirebam
Jiciis artversari : nisi enini placituiu Clirislo fuisset sufficientes (expectabant .lutem, ut milii videbatur,
notiim lac.ere quomodo certaveris,non utique te cui- n.avig.atinnis sncios ;dios ; qui eiiini pra'veueraiit jaiii
quain videndam pra-biiisset. neque raihi virlulem navigiaconscenderant) ego in medium eorura irapu-
contulisset ad tantum iter emetiendum, cui proposi- denter me inferens, Accipite, inqiiara, etiam nie (juo-
tum erat nequaquam e cella mea egredi. ciira'iue pergitis nec enini vobis inutilis ero. Tura
;
17 Haic et alia plura dicente Zosima, elevans eum alia magis pudenda adji(:ieiis, oniiiesad risiim raovi.
mulier. dixit ad ipsuni Erubesco, Abba nii, expli-
:
Ipsi vero videiites me:ira promptitiidinein :id qiiid-
consculif, care libi ciuifusioncni operum meorum : ignosce ob- quid impudenter libiiisset, iccipientes ine indiixerunt
pi-.rfiUa eam
fiiisse liirpis-
secro, propter Dorainum. Veriiintameii. quandoqui- in navigium, quod paratiim liabeb:int et quoniam :
simam. dem corpus meum nudum vidisti, deiiudabo tibi et etiam ipsi babebant i;uod praestolabantur. (ontiniio
vitam meam, ut cognoscas quantai turpitudinis et coepimus navigare.
verecundiae plena sit aiiiina inea. Non eniin, que- 21 Qua; veio deinceps secuta sunt, quoinndo tilii
madinodiini suspicaris, jactantia! declinandoa caussa 'possim narrare, o hoiuo Quie liiigua explicare, qiiis
> lurpiterque
reiiiii tibi narrare de me, qua- fui diabolo vas elec- auditus valeat sustinere, quae in navi ,at'pie per iter in itinere
tionis : sed quia scio, quod si incepero tibi ea expo- sunt acfa. et ad qu;e f.icienda miseros compuli vel
nere, fugies arae, quemadmoduni quis fugeret a invitos? Nullum lascivia; genus est tam insolitiim
.'erpente, non sustinens auribus excipere qua; ego taraque inaudiliim, ciiius non fuerim infelicibus m;i-
turpissiina egi. Dicam niliiluininus, nihil reticens, gislra. Itaque obstupesco, Abba, quomodo suslinue
sed anle orania deprecans, ne cesses orare pro nie, rit mare luxuriam raeara et quoinodo terra non ;
ut inveiii:im inisericordiamiiidie judicii. Sene auteni aperuerit os suum, ut viventem rae ad inlerna di-
incessanter lacryraante, cxorsa est de se narrare railteret,^ factam iii laqueura tot aniinarum. Sed
mulier, sic lo |Uens. Deus, ul arbilrnr, jpiiErelKit pamiteiitiam meain ; et iii iirbe
18 Ego, Frater, palriain habebam vEgyptura : non enira vult mortera peccatoris, sed louganimiler saufta I"*''''
•viveiitibus autem parentibus raeis, cura duodecim sustinet, conversionem expectans. Talibus igiturin-
tenti
SECUNDA APRILIS. 81
tenti ; stiidiis perveiiimus Hierosolj^mam ; cunctis que iiccedens introeuntibus rne permiscui, neque D
autein diebus, quffi festivilatem prascessere.similibus araplius sensi qui me inipelleret ac vicissim impelle- f:x 11 s GR.
aut etiani pejoribus ocxupabar
nec enim contenta :
retur, aut omnino probiberet appropinquare porta;,
juvenibiis illis, quos per mare atque in itinere habue- per quam ingressiis erat in templura.Hic vero hor-
rani niilii subservientes; pluribus quoque aliis abusa ror et stupor me cocpit. totaque coiitremui : deinde
sum, cives et advenas in id ipsum conquirens. attingens portam qua; haclenus raihi clausa fuerat,
ea vis oniuis (lUBe anlea imjiediverat, nunc
veliiti si
CAPUT III.
aditum lax.avis.set, citrii laborem ingredior; atqiie in
iMarix conversio el vila in eremo. sauctum ailmi..(sa locura, fruita suin salutari Crucis
aspectu; vidique arcana Dei, et quam paratus sit
I^um vero sanct;i exaltatae Crucis festivitas illuxit, suscipere pcenitentes. Itaqne infelix ego in terram
irora cxaUfin-
Crucis
eyoqiiideiniil aiitea circiiibam, venaiis adolescentum me prosternens, poslquam sanctum iibid pavimen-
(l,r
/onphmi animas ; videbani autem summo mane concurrere tum adoravi, ciirsim exivi festinans ad eam quee inea
iiigressitra omni^s ad ecciesiam ; abiiqiie etiaiu ipsa, cum cur- fuerat mediatrix : constitutaque in loco, in quo spon-
Uaila, currens. Veiii ergn cum ad Basilicae
reiitibu:? illis sionis mece signalum erat chirijgriphnm, ac genii
alria.et iu ipsa Kxaltatiouisadoranda; hora, impelle- flecteiis ante Deiparam seraper virginem, hujusm'jdi
b;ini, impellebiirquevinlenler.coiitendens cum turba verbis usa sum.
in<;rpssuni nbiinere. Ita usqiie ad januam templi, 25 Tu, domina clemeiitissima, humanitatem
iii lignum ostendebatur, appropin-
(|uo salutiferum tuam erga me coinmoiisir;isti,tu non repudlasti ora- tnm ijratiix
lietparx actis
quabam misera, multo cum labure alque angiistia ; tionem peccatrici.s indignre. Vidi gloriani, cujus con-
mox auleni atqiie linien porlae attigerani, alii quidem spectu merito privamur impuri : sit igitur gloria
ali^que im|iedimenlo ingressi sunt, me vero divina Deo, qui per te suscipit peccantiura poenitentiam.
qiia;dam virlus proliibiiit, ingressu arcens. Rursuni Quid eiiim aniplius cogitabo aut dicam peccatrix?
igilui' impellur letr.i, n.eque in alrio solani invcnio. Teuipus est Dumina iit fide-jussiunis,quani interpo-
B Existiiu.iiisautem id accidisse ex muliebri inibecilli- suisli pru me , inipleantiir promissa. Nunc igitur,
\.ipitts rcpttt' tate, rursum me perniiscens aliis, luctabar iit pute- quo jiibes, (leiliic ine : niinc vel maxime fias niilii
rani. cubitisque connileiis nienielipsam iinpellebara. magistra saluiis, manuducens me per viam poeiii-
Sod Liborabain frustra ; rursiis eiiiin statim atque tentiae. His dictis, audio vocem emiiius clam:intis ;
liiiien temidi calcavi infelix.alins quideni excepit ec- Si Jordanem tranMeris, optimam invenles requiera.
Ciesiii iieniine proliibente, iiie vero c;damitoj issiinam Ego vero vocein istiusmodi audiens, raihique persua- monita Jorda-
ncm trans.re,
suscipere recusabat ; et tamquam si militaris turba dens eam propter me factam. exclamavi lacijinans,
ordiiiata ad Imc ibidem consisteret, ut ingressum et Deipara; dlxi Domina, Domiiia, ne derelinquas
;
praicluderel sic me vis quiedam subita repellebat,
; me. Itaque vociferans egredior ex atrio templi, fes-
iterumque cuiislituebat in atrio. tinaque pergebam.
23 Haic tcrtio ac quarto agens et patieus, ac de- 20 Egredientem aulem me conspiciens quispiam,
indirjnitnrcm nique fjtigata, nequc jam amplius valens trudere tradidit mihi tres nummusdicens, Accipehusce, Ma-
suant ugnos- alquc retruili (defecerat eniinvirtuscorpurispi'* vio- ter. Ego vero datosexpendens, trespanes mibi cuin
lentia, tandeni recedens discessi, et steli in iingulo ipsis erai, et eos in viaticnra benedictiunis accepi.
tres panex
quod.im atrii ; atque ibi vix demum in cognitiunem Intenogavi deiude eura qni panes vendiderat, qme
assumit iri
veni caussa;, proliibentisme intueri vivificumlignum. aut ubi esset via ad Jordanem ducens edoctaque ;
cialicain :
Perculit enini oculos cordis mei salutaris serino, os- poitam civitatis, qua; in illas ducebat partes egrc- ;
teudens niilii quod iictiunum mearuni turpitudo diebar currens, et proficisci incipiebara lacrvmans :
praicludebat ingressuin. Ctepi igitur flere, et dolere, interrogationi vero interi-ogationem jungens, tutoque
ac jiectus tundere ; suspiria aiitem ex intinio corde dieambulans (erat eniin ut arbitror hora tertia quaudo
traheris ac bicrymons. video supra locum, in quo Cruceinconspexi)tanilem inclinanteadoccasumsole,
constiteram, positam imaginem sauctissima; Deipa- appropinquavi ad templura Joannis Baptistae, quod
ra;; atque in eam oculos iiidesinenter intendens, sic prope Jurdanein situin est. Hic ego cum prius ora-
alloqiior : Domina Virgo, quae verbum Dei secun- vissein, descendi st;itim in Jordanein, faciemque ac
et coram duiii ciirnem peperisti, sciu quoniam neqiie. rationi manus sancta illa aqua rigavi deinde in ipso Prae- ;
et Sacramentts
iHinyme B. inlemerata atque vivifica mtiitita er€~
neqiie decori congruit, quod ego, usqne adeo sordi- cursoris templo susccpi
Virginis
da, tuam semper virgiiiis intemeratam iinaginein as- mvsteria, atque comedi inedlam partem panis unius. mum intra'.
piciaiii; tuam, in;|uam, qu;c seraper casta corpus et et ex Jordaue bibi, sicqiie nie super terram posui
anim.im incoinquinatani niuiidissiinamque servasti: nucte iila. Mane autem factu invenieiis ibidein p;ir-
quin potius a; iuum e.-t ut piirifas tua iiie iiiipurain vaiii scapliam, transivi in ripani allerain; iterumque
aboininetur et oderit, Quandoquidem lameu Deus, rogavi ducein meam, ut duceret me quo pl.icuisset.
quein gcnui.sti, ideo, sicut audivi, liuniu factus est, Fui igitur in haceremo, et ab illo tempore UMiue
ut vocet peccatores ad pooiiiteiitiaiu; luljuva desola- diem elongavi lugiens; et hic habito,
iu liudlernum
tam me et subsidio destitulam . jube eliam milii in- expectaus Deum meum, qiii salvat conversos ad se
dulgeri ingressum ad ecclesiain, neqiie prives me a pusillaiiimitate spiritus et teinpestate.
couspectu quu coufixiis (|uuad caniem
illius ligni,in 27 Dixit ad eam Zo.^iiims Qiiot vero anni sunt, .
ibiqtte ririt
natus ex te Deus. proprium sanguinem dedit pro niea Duiuina iiiea, ex quo iii hac ei'emo habitas? Re- annts 47
cineiKtutio-
redemptionc jube iiiilii quoque, o Dumin;i aperiii
; spondit iiiulier : Quadragintaseptem anni, qiiaiituin
ncin poilicita
ostium, ut divinani :'ruceni adorem. teijue geiiito ex existiuio, sunt quod sancta civit;ite egressa fni. Et
te Deu vadeiii susce|itibilem iillerain, quud carnem rursuiii Zosiinas, Ecquid autem in cibum liabuisti
nicain iiunquam d(;iiueps cuminodabo ubsccena;. ut vel invenisti, o Doiuina mea! Duos, inquit illa, et
antea, coiiimixtioui ; sed iiiox ut Crucein lilii tui vi- dimidiuiii ferens Jordaiiein trausivi, qui brevi
panem
deru, mundo et (uniiibus qiia; in muiido siiiit vale fa- aiefacti indurueruut, et piiul.itim edeiido absuinp;i
ciens, illuc ibo, ipio tu ipsa, velut .salutis mea; rnedia- sunt. TuucZo-imas Et sic absque difficiilt;ite trans-
:
iie(|iie tani su-
trix, jiisseris atque duxeris ine. egistl taiituin tut aniiorum spatium?
iiiulatiu iiuidquain te conturliavit? Reni, snb-
24 Tali;i loquens, et fidei ardore laniqnain pig- bita
tnijressHin
uore quodam (;ertior redditagratia; obtiiieiKUe, atque junxit illa, nunc qua;ris, Abba Zosima, quam vel
obtinct.
in misericordia Deipacce confisa, muveo nie ab eo referre hurreu si eniiu niiiic in inemoriam i-evoca-
:
loco iii quo consistens orationem feceram ; rursus- veru tani inulta quie sustinui pcricula, lentationum-
1 1 qi;c
Apfitii T. I
.
82 VITA S. MARI.E iEGYPTIAaE
. qiie graviter me piilsantium rationem voluero red- nullius liominis vultiini praeter tuum limlie suni in-
(lere. vereor ne rursiim ad eosdem impingar scopu-
tuita neque ferjm aut aliud quoilpiam aniinal
: seil
dimittas» vidi, ex quu li.inc solitudinem uovi. Litteras igilur
li)S. Nihilominns. reporiit Zosimas, nihil
Domina, quod milii non eiinnties Iioc eiiim : te sup- iiuniquani didici: quinimouee psallentein (|uemqiiam
pliciler omnino rogavi, ut absqiie involucru ciiiiLta nec legentem audivi sermo autem Uei viviis et elfi-
;
me doceas. cax. liominem scientiam. Atquc eice liic
ipse docet
28 Cui illa; Crede milii. iniuit, At)b;t Zo^ima, iinein iiabes narrationis ineffi quod auteni feci exor- :
quorum pn~
lins 17 varie anno.s se])temdecim transegi in hac eremo, luctans diens, nunc quoque adjuro te per iniarnationem
tentata cum effrainatis cupiditatibu> meis, veluU cum bei^tiis Verbi divini, ul pro nie jieccatrice Doininum exores.
immansuetis. Si cibum aggrediebar sumere, deside- H;kc illa cum dixisset, et liuc usque serinoneui pro-
rabani vini pncula, miiltum niilii amata copioso : traxisset, inclinavit sese henedictionem postulans.
eniiii vino utfbar, cum viverem in seculo; hic vero Senex \ero rursiim cum lacrymis exclamavit, Hene-
ueqneaquam gustarelicebat gravitera^stuanti, atque dictus Deiis qui faril magna et admiraiida, glorio^a
sitim amplius tolerare udn valenti. Subingrediebatur ac praedicanda, quoruin non est numerus. Beiiedic-
autem mereliiciorumcantuum cupiditas adversa ra- tus Deiis, qui ostendit milii quanta largiatur timen
imploratn tioiii, mulfum me conturbans, suadensque ut cane- tibus se. Vtre noa derelinqiiis qua;rentes te, Do-
ope li. V. rpiii quas didiceram dialiolicas cantiones, E^o vero mine.
statim illacrjmans, maiiuque pectus tundeiis, mihi 32 Ipsa porro senem sustinens non permisit, ut pffif a Zosi-
ipsi revoi-ab.mi memnriam prnmissornm, qn^ siinxi sese .ad lieiiedirtionem inclinare pergeret, sed ait ad ma iit aitdifa
claiii serve'.
ad eremum digrediens ; et cogitaiione refeiebam me eum Adjuro te per Salvatorem Christum Deum
:
ad imaginem Deiparu) susceptricis meaj, et quasi nosti um, nequid liorum oinnium qux audivisti mor-
coram ea existens flebam, rogabamque ut liberaret tahum alicui reveles, usque duin ab hac terr;i nie
me a teniationibus, miseram animam meam taiito- abstulerit Dominiis. Nunc vero vade in pace, quia
pere infestantibus. Postquam vero diu ploraveram rursuni anno videbis me, et ego te, Dei
sequenti
et pectus pro viribus verberaram, vidi Uinieii unde- gratia ciistoditnm. Fae autera, (iropter Deiim qiiud
qiiaque me circumcingens, et exinde coustans deiu- nunctibi pripeipio. Cum anno pr"ximo Quadragesi-
ceps malacia mihi atque tranquillitas obtigit. male tempus advenerit, netranseas Jordanem, siciit
29 Cogitaiiones vero qua? rnrsum ad fornicatio- iieri solet in monaslerio. Obslupuit Zosimas aiidieiis ef segupTJfi
neni impellebant me, quomodo tibi explicem, Abba? quod de regula monasterii loqueretur; neqiie aliud anno adfrrat
si'ii sacrom
Ignis enim in meo infelicis corde ascendebatur, to- dixit quam, Gloria Deo, niagnas gratias indulgeiiti
victoriam Communio-
tamque exurebat alque ad desiderium coitus perlra- diligeiitibusse. Ipsavero subjunxit Expecta, Abba nem :
:
obtinet plc-
namgue quie-
hebat. Ego vero slatim atqtie eiuMnodi tentatio of- ut dixi, in monasterio neque eiiim, si volueri: :
tem ferebatur, prosternebar in lerram, et lacrymis riga- gredi, id tibi succedet vespere autem in Cosna Do-
:
bam solura; ipsara \adem meam adstaie credens mini accipe mihi sacrum vas viviflci Corporis et Saii-
tamqu:>mprasvaricatrici,advioIatKsponsii)nispcEnas guinis Christi, tantismysteriis dignum, atque affer;
exigendas nequeprius assurgebam de terra, in qua
: manens omnino in ea Jordanis ripa, qua; terrce ha-
nonnumquam coiitigit lotam diera ac noclem sic me bitatffi estpropior, donec adveniens suscipiam vila-
jaeere, donec suave illyd lumenmiliicircunifiilgeret, liadona ex quo eniin illa siiscepi iii templo Pr;E-
:
et moleslas mihi cogitationes dissip:iret. Denique cursoris, prius quam Jordanem trajicerem, usipie
mentis raes! oculos indesinenter defigebain in eain nunc carui participatione sanctificationis hujiis, et
quajspopoiiderat pro nie, petensopemin hiijus eremi nunc ipsam iiiexplebili amore cuncupisco ideoque ;
pelago periclitant: aniraaB. Et vero auxiliatricem ha- oro ne meain despirias petilionem : sed oiniiino raihi
b;ii ac poenitentia; susreptricem atque ita spatium : adferas salutifera atijue divina raysleria, ea liora
annorum decem ac septem Iransegi, miile periculis qiia Dominus discipulus suos diviiii istius epuli feiit
implicata.Exdloautem temporeusque in liodiernum participes. Ablati vero Joanni, ejus in quo habitas
diem, in omnibus mihi adfuil protectrix niea, meque monasterii Hegumeno, hiec dicito ; Attende tibi ipsi
velut ad inauum semper deduxit. et gregi tuo : quaedam eniin ihi aguntiir quEe iiidigent
30 Dixit ei Zosimas : Numqiiid eguisti victu et correclione : verumlamennolout li:rc ei iiunc dicas, cl sic ab co
ilem toleran- vestitu? Ipsa vero respondit CousLimptis, quos ante
: sed quaudo Dominus le reduxerit. Haec elocuta, et discttlif.
tiam .rstus ac
fiugoris
dixi, |Kinibus, annos septeiiideciiu susteuta\i luelier- seni dicens, Ora pro me, denuo cucurrit versus inle-
F
c bis et qualicunique eduiio jier deserla inveniendo : rinrem ereiuuni. Zosiinas vero genua fleclens, et
votinienliim autein, quud habeb;iinJordanem trans- ador;ins .>oluni in quo steterantvestigia peduinejus,
iens, coiisumptum .attritunique cst. Multam i"itur Deoque gloriam reddeus ac gratias agens, cuin gati-
ex frignre, inultam etiain ex ardore sestivo inoles- dio spiritus et exullatione corpuris reversus esl,
tiam susiinui, cab.re adust;i, et frigcre Ireinens at- glurificavitque ac beiiedixitChristumDeuin nustruni;
que constricla. adeout saepe in terram corriiens fere etrursuin solitudinem illam emetiens, venit ad mo-
absque spiritu immobilis permauerem; uude multis nasterium, ea die quo letori monachi solebaut re-
quoque in-idiis d?emonum et tentationibus perpetuis verti
oppugnahar. Sed deinceps et usque nunc inultiplex
Deivirtus peccatricem animam meamet hoc vile cor- CAPUT IV.
pusculum conservavit. Etenim cum soluni recordor Sacra Conimunio MariX prSEbita, Sepulllira
ex quantis malis me eruerit; cibum habeo non con-
curata.
sumendum, >pem, inquara, salutis consequendffl.
NuTior iiami|ue et contegor Dei verbo omnibus do-
l otu illo anno tacuit Zosimas, iion audeiis qnid
minantis, quia nun in solo pane vivit honio et pro quam eurum qua> viderat
: aliciii enunliare ; penes mi
eo quod vestimentum nonhabenl, induuntur petram interini orabat Deuni, ut iterum ei ostenderet vul-
quicumque exuerunt peccati indumenlum. tum exoplatum criiciabatur auteni et aflligebalur,
:
31 Audieiis autem Zosiraas quod merainissel lii- cogitaiis quam longa esset anid periudus, tutuniqne
ft acifnliitili blic:iriim sententiarura ex Moyse et Job atque libro
illuni cupiebat esse uiium solum diera, si fieri po-
scniilniaruiii P.salmorum, dixit ad eara Psalnios qiioque et
: An tuisset. Cum vero iuitium Jejuniorura referens Do- Aiino proxlino
Scripturas alias didicisti, Doraiua? Ipsa vero subri- minica adfuit, quidein Zoslmfm pxirf
post cunsuetam
alii statim
sit ad interrogationeni istiusinodi, et :iit ad seneni iiii/iedifns :
: oratiouem psallentes exierunt; ipsuni vero febrici-
homo, crede, quod a die qua Jordaneiu trausii. tantem detinuit morbus et remanere coegit. Recor-
datus
,
SECUNnA APRILIS 83
datus est ergo Zosirnas qund sil)i dixent S mcta dixit seni ; Ora, per Detrm, ora pro me, et mere hu^ D
quia neque si volueris monasterio egredi id tibi sui-- militatis recordare. Ipse autem pedcs Sancta; am RX MS.
cedet transactisque diebus paucis resurgens a
;
plectens, oransriue rit pro ° ""**
Ecclesia et Imperlo atqiie
.'"•"""'
!
- I, anno temre 1 '
lUdrtjo, reliquum tem|>(iris in monasterio peregit.
_
ipso se deprecarettir, dimisit eam, abiitque flens et jn ercmum,
34 Porro monachis iternm reversis, cum adve- suspirans; neqtie eiiim ultra retinere ini-oinprehen-
cirnaDo-
nisset mysticje Cam» ve^pera, fecit qua.' silii fiierant sibilem prafsiimebat. Ast illa rursus Jnrdanem sig-
in
mimabit __ imperala; et .'iccipiens parvum poculum interaerati nans, ascendit aqiias : et sicut prius ambulans. ab
tid Jordancm Corpnris ac venerandi Sanguinis Christi Dei nostri, eo discessit. Senex vero reversiis e-t, gaudio et ti-
sinnp^it in canistro ficus et dactylos, modicasque fa- more multo plenus, seque ipsum redarguens qnod
b.Ts ,aqua maceratas : abiens vero profundajam ves- nomen SanctK non curavisset discere sed et hoc ;
pcra sedit in ora .lordanis. expectans SanctLc adven- speravit se pnsse anno futtiro conse(|ui.
tum. Moram autem faciente muliere, non donnitavit .17 Transacto autem anni circulo iterum abiit in
Zosimas, sed indesinenter prospicieliat eremum, eremum. onrnia ex more faciens, et festinans ad
pr.Tstolans siculii videret quod lantopere ciipiebat. speclaculum istud niirabile. Emetiens vero solitudi-
Dixit autem infra se iluin ila sedeiet Niim forle in- : nis spatiiini, et signa qtitedain inveitieiis. (nwsiii mortuam
invenit.
dignitas mea aliqiia ipsam venire prohilmit? aut loci indiciiim facientia; circumspicieliat ad dexteram
fnrtejam veriit, rrieqiie non inventf nirsum abiit ? sinistramque, nculos quaqiiaversnm volvens, inst:ir
Hsec dicens fleb;it, et flens suspirabat, ociilosque in ardentissimi venatoris, sicitbi forte dulcissimtim ani-
coelum attollens orabat lieiini; Ne fraiides rae, in mal deprehendcret. Ast ubi nihil uspiam moveri con-
quiens, Doinine, ab iterato ejus aspectu, quain se- spexit, ccepit ilerum lacrymis seipsum perfundere,
mel a me ronspici
neque revertar hinc
permisisti ; et sursiim elevando octilns atque orando dicere ;
v:icuns, rnecum ferens opprobrium peccatorum raeo- O.stende mihi, Doinine, thesaurum luura saoro-sanc-
rum. Talia oranti cum laciymis. longe diversa in- tum, quem eremo
abscondi.sti
in liac ostende mihi ;
ciditcngitatio, dixitque intra se ; Qiiid vern fiet si obspcro, .'Vngelum incarnatum, cujus indignus est
venerif? neque eiiimcymba ad inanum est ; qiiomodo mundus. .\tqup liaic dioens pervenit ad locum. qui E
igitur Jurdanem transibit, atque ad rae indignum speciem alvei fluvialis habebat et ex latere illius ;
accedet? Heu me miserum I heu infelicem! quis qtiod orientem solem respioit, jacere vidit ntnrtuam
me tam graudi boiio privavit propter culpam Sanctam, manibus uli decebat compositis, viiltuqiie
raenm 1 conversara ad Orieniem. Qui oontinuo accurrens,
35 Ila secum ratiocinabatur senex; cum ecce ad- pedes Bealce lacrymis abluit nec enini aliquod mem- ;
super aijus vciiit sancta mulier, et trans Jordanera stetit nnde bruni aliud audebat attingere.
aguas venicnti
ad sc Marix
advcnerat. Zosimas vero exsurrexit gaudens atqiie 38 Lacryrais igitnr aliquamdiu fusis, et rei ac
cxultins et glorifioans D?um. Riirsus autem aflJige tempori congruis recitatis Psalmis, sepulcralera ferit ^, „„,„^„
geb:it enra cogitatio quod non posset Jordanem trans deprecationem, aitque inlrase Numquid cad,avHr ejusarenx ;
ire. Tum vidit eam venerando Cnicis signacnlo Jor SanctEe sepelire conveniet? aut si fiat, displicebit inscrijitum.
daiiem sigiiare {tiox eiiira ut iii [ilenilunin illustris BeatiB? HiEC dioens. vidit ad caput ejns expressam
erat, quemadinndum reliilit) inoxque ut aquas signa- in terra scripturam, ita jubenlem : Sepeli, Abba
vit, ingredi, ac suptr easdem ainbiilare, et venire Zosima, in hoc loco humilis Mariffi cadaver, pulveri
ad se. Voleiitem auteiri inclin.ire se prrjhibuit. cla- pulverem tradens, atqiie pro me Dominum jugiter
mans et super fluvium incedens; Quid agis, Abba? deprecans. qtute obii in hac ipsa nocte Dnminicte
qui et Sarerdos es et divina portas inysteria. Ipso Passionis, post susceptionem divini et raystioi epuli.
ve,-o verba ejns considerante, gradiens super aqiias, Has igitur lilteras perlegens senex. gavisus est
dixii seni Benedic, Pater, Henedic. Qui expaves-
:
quod nnmen SancUe didiois.set ; cognovit autero quod
sncram Com-
cens (stupor enim appreheiiderat eum super admi- simul atquedivina mysteriajuxta Jordanem sumpsil,
munionem quo et de-
mimslrat.
r:ibili visione) respoiidit eidem : Vere fiilelis Deus slalim iid hunc lotum reducta fiierit, in
est, qui promi.~it assimilandos Deo quantiim fas est functa est adeo ut quam viam Z siinas nnn sine la-
;
qiii seipsos perpiirgasseiit. Gloria fit tibi, Chrisle bore fuerat emensus viginti dierum spatio, intra
Dens nnster, qui non amovisti orationeiii meiim nc- horam unain transiei-it Maria, et adDominum illioo
(;ue inisericordiam tuam a servo tun. Glnria sit tibi, emigrarit.
venerandura cnr-
Chri^te lieiis iioster, qiii ostendisti raihi per hanc 39 Er"0 Deum glorificanS, et frttstra tabo-
est, inqiiii, humi-
famulam tuara, quanto intervallr, distsm a perfec- pus laorymis suis rigans, Terapus rans in se-
qun-
tioiip. Hac loquentam rogavit niulier sanctura fidei lisZosima, utimpleasqiiodtibiiraperatur Sed pulcro elfo-
nihil prse manibus ttiendo
Syrabnhim, etPiiter noster qui es inccelis. inchoare: modo foveam conficere potcris,
F
quo facto et fine nrationi posito, jiixta consiietudi- adidcongruum habens? moxque prospioieiis vtdit
erainus breve ligiium,
eoque acoeplo oo-pit terram
nein osculum senisoridedit etsic divin-i ;.uscipiens :
fndere. Verum hsec cum
arida esset, iieqii:i.|uam
mysteria, nianusque in coelum sustollens exclamavit,
Nnncdiniiltis famulara tu:im, Dnmiiie secnnduin ver- obediebatlaborantiseni sed f.iligabatur ipse siidoiv
;
corde sus|iir:ins. et
buin tuuin in pace : quia viderunt oculi mei salutare circumfluens. Ex intimo autem
leonera adslaresancto
tuum. oculos elevans, vidit gntndem
vestigia lambere. Quo conspecto
36 Tunc (lixit seni ; Ignosce, Pater, atque ..liam cadaveri ejusqne
etiam petitionem ineam imple. .\bi nune in rannaste- pi-Ee
contremuit, inaxime qiiia recordaba-
forrnidine
iiuinquam conspexi.-set
riiiii), Dei gratia te ciistodiente ;
proxitnn autein anno tiirdixise Sanctam, quod
arm olfert : tameii Crucis signo, crelidit
fiicto
veni ; rursusqtip ad tnrrentem illtim, ubi tibi primum fcram ullara ;
servaret jacentis virtus. Leo vero
ncourri, accede obsecro, prnpter Domiiium ibi its- ; (luod se indemnem
ipsum, non taiitum raotii
ruin me Dnminus voluerit. Ipse .autem
videbis, sicut coepit accederc ad senem
oblatione sui, Dixit itaqiie
respondit ei, tUin.nm possem ex nuncsequi lc et tuo salutans, sed ipsa etiam
coiispectn semper friii sed et tu petilinnem nnam leoni Zosiinas
Quandnquidem, oanimd, Sancta vn-
!
suum corpus seoeliretnr, ego antcin senex .vc otf<-reiUis
ineam facito, atque ex his ipia) detuli inodicaiii ac- luit ut "»""•'<'«.
coaficere (neque enim vel liffonem
cipe refectionera : et hiec dicens ustendtt ei quem neqtieo fossara
tanto inlervallo possiim
ferpli:it corbera. Ipsa vcr.i summis digitis fabas at habeo idoneum negotio, vel
congruum adf .ram) tn quod
tingens, et tria granrt inde auferens, proprio adiiio- reverti, ut instrumentum
taberrmcuhim S.ncts
vitori, dicens, suflicere gratiam Spiritus ut substan- opusest unguibusperfioe, ut
hmc dixerat, cum leo
tiam aniinae incorruptam conservet ; rursuiuque humo commendemus. Vix ille
antennnbus
: ; ;: :: :;
81 VITA S. MARI^ ^GYPTIAC^
anterioribus pedibus fossam fecit, siifficientem cor- A sanie busti sacra pectora plenaque jiisti
ArCTOHB Niimquam diraovit : Deu.s hoc, homo cetera
pori sepeliendo.
novlt.
40 liursum igitur pedes Beata laerymis irrigans
irtt.nEn.
?.\ MS,
snnctnm senex, multumque eam deprecans iit prn omnibiis 2 Talibus ille modi.s dum psalrais instat et odis, magnaquc
ef adeptus
aepelU oraret; terra cnrpusabdidit. adstante lenne; nudum Vidit co?loruin secretn, futurus enrura:
sanctilateni,
utique sicut prius, nisi quod circumposita ei erat Vidit, et didicitquaspe tot prselia vicit
lacernnla illa.qna ad se projecta perZosimam, aver- Spe Zosimas captus, s.acros ita crevit in actus,
sa Maria obtexerat corporis vereciindiora. Sene Ut st,agnum rivo vel torpens ignis olivo :
autem digrediente. regressus est etiam leo in ere- Et raemor, ad inores prodesse, c.ivere favores;
muin instar agni et Znsimas aliiit, benedicens ai^
:
Ciim bene piignarct. c ivit ne f:ima volaret
laudans Christum Deum nostrum. Porrn reversus in Quanto plus cavit, tantn magis illa vnlavit,
(wnobium, narravit oinnia mnnachis, nihil enriira Et contra votum reliilil Iaud:ibile tntum.
qiiii' audierat ae viderat reticens a principio enim ; IIIuc iniiumeri populi venere dnceri :
rerersvsque cuncta illis minutim exposuit, ut omnes audientes Quos, ut pnscebat Incus. aelas, nrdo, doceb.at,
tcatatur de
omnln mona- obslupescerent Dei magnalia, et Sanctae memoriara Vincens m,ajores. ut stellas luna minores. matii gloria;
Im narrat :
cum timore et gaudio celebrarent. .lo.innes vero 3 H.ec dura consuevit Zosima», elatio crevit,
Hugiimenus invenitin monasterio quosdara rorrec- Dixit et hsec secura Quidquid jubet ordo vel
:
tionis egentes, ut ne in hnc quideni, sermo Beatae aequura
vanusetinutilis appareret. Zosimas quoque in eodera Eligo, sector, aran, discenda tenendaque clanio.
monasterio obiit, centesimuni ferme vitae annum at- Attenuant artus labor ingens et cibus arctus,
tingens. Ha?c puer elegi, puer iiaec et plura peregi
41 Perseverarunt autem monaohi h,Tec ipsa per Jam tunc ordo gregis, jam remus et anchora le-
tr.aditinnem discentes, atque ad coramunis utilit.itis gis;
argumentum proponentes audire volentibus sed : Jam dignus ccelis; saceractu, mente, loquelis.
non audivi quemquam scripto signasse narrationem: Unus cum miindopugnavi fines^cundo.
ego vero, qua? citra scripturain comperi, per litteras Miratrix horum plebs, Clenis, grex monachorura
prouf hir ciiravi nota facere. Fnrsitan tamen etiam alii \'itam Me petit, ardet, amat, peragit quod vox mea
schpta siinl. Sanctae scripserunt, multo quam ego magnitlcentius cl:imat.
de qua
sublimiusque, quaravis istud ad meam notitiam non Talia dum jactat Znsimas nieritumque retractat;
reprehcnsus
pervenerit : quare ut potui coiiscripsi histnriam, Quidamsuhtexit. cui spiritus ista retexit
nihil volens addere veritati. Deus vero qui raagna 4 Jam bene certasti ; bene qua licuit super.isti ?
triljuit confugientibus ad se, utilitatera legentiura pro Nil obluctatur. caro servit, mens dominatur :
mercede reddat ei qui hanc narrationem conscribi Sed taraen est dubius finis cerlarainis liiijus ;
jiissit, faciatque participem gradus et ordinis ad Duraque potes subici. non debes dicere. Vici.
quera ista. de qua est sermo, Beata attigit, nec Nara quis vincatur vel vincat, fine prnbatur
nnn eorum omnium qui ipsi placuerunt a seculo. pendent in fine l.abnrum
Prffiraia victoruin ;
Deraus igitur etiara nos gloriam Deo, Regi seculo- Ut Scripturasonat finis, non piigna coronat.
:
rum, ut nos quoque faciat misericordiam consequi Cum bene pugnabis, cura cuncta subacta putabis;
in tremenda judicii die, in Christn Jesu Domino Quae post infestiit, vincenda .superbia restat
nostro, quera seraper decet gloriii, hoiior et ado- Ha^c nisi vincatur, prumissa corona neg^itur.
ratio, cum experte principii Patre, sanctissimoque Pro dolor! his telis superatur stepe fidelis
et vivifico Spiritu, nunc et in secula seculoriim. Hac lue nonnumquara rosa vertitur in saliun-
Amen. cara.
Isti portento, sodes, obstare raemento :
PARAPHRASIS METRICA Nec vel te tantiim jiraesumas credece Sanctum, ad Jordancm
Aiiclore Hiklcberto Episc. Cenomanensi. Vel te prae Sanctis raerilum i^romissa Tnnantis. mittitur :
Multi sunt qui te superant certaniine vitae
Ex veteri nostro MS. Anglicano. ;
Quos ut cognoscas, Jnrdauis littoca poscas.
CAPUT I. Regem coelorum cnlit illic grex raonachorura :
y.osimx monachi laus. secessus in eremwn ubi Cum monachis habites : quod agit, age cetera ;
inventa Maiia. vites.
Exi, festina : dilatin, magna rnina.
i^icut hiems laurura non urit, nec rogus aurnm, .5 Hxit, .-ibit propere, pulsatque : fores patiiero.
Xosima.s tih Sic Zosimara puerura nec opes nec gioriam re- Iiide salutatus Abb.as, est p luca profatiis
afhle.sccntia rum :
Cur venias, aperi. Zosim.as ait, Optn dnceri,
Quas cito labentes et
noxiaquaeque docentes Et peccatorum relevari mole menriira.
Sprevit, devovit, animnque inanuque removit; Asperitas cultiis, voxsupplex, giatii vultus,
ICt mnnachus faetus, raonachi vigilavit in actus ; Signa sacrs mentis, TOtiitn juverepelentis :
cf ittidcm
Proponensque seqiii doctores jiiris et a;qui, Respnuditque Pater Nenio. ciri^sime Frater,
: rccr/ifii^
Institit annorum legera cohibere siiorum.
Nemo morbis aniinum nisi Conditor orbis
levat :
Mores doctnrum transcendit, doctor eorum, Prava coerceri, bona pnscasinde doceri,
}ne rrrsatas Ut pueri metas evasit debilis aetas. Sitamen his coetus placetaut lucus ipse quietus,
III iHuiiiisferio, Creverunt dona crevit : siraul ipsa corona. Si magnus raodicis vi.<jungi. palma myricis,
Nil tnagis huic oneri quam membra quiete fo- Stes, vidcas, humilissi proderit iisus ovilis,
veri.
Et lege nohisciim pa-^tus istiiis hihiscum :
Nil magisingraturaquam non punirereatura. Summus Pastorum nns niitriet, esca sunrum,
Hujus erat lestis modicus snpor, a^per;! vestis, Esca fovens raentera prae hac nihil e-urientem :
Et cibuset stratus, modo gloria, tunc cruciatus. Nil aniraa: satius quain p;isci visibiis h'ijus.
Testis erat monachi color, et caro nescia Bacchi .\n'iuit hisequidem Zosimas, et m:insitibidBra :
Non caro, sedpellis, macra, flaccida, tritaflagollis, M:ins;t et in eella nova jura, saeerrima bella
:
Doota reluctari sibi, spiritui famulari. Vidit. laudavit, didicit.servavit, araavit;
His in tormentis s.acr» modulatio montis Tam gregis, hortatu crescen-:, quamtela rot:Uu.
Christo psallebat, si quamdo lingua tacebat. 6 Hujus cura gregis, sumraidilectio Regis ;
Legis
; ; ; ; ; : . :
SECUNDA APRILIS. 8S
Legisdoctoresandire, docere minores; Ramis palmarum, pro canone Christicolaruni. D
mlrofBr Nolle f:ivere cuti, jus pendere, legilius uti 10 Ha?c et miratus Zosimr.s et ferrc paratus,
juxta quem
disclplin^ Nulla loqui temere veuena cavere
; qiiasi ilura Nil ratus est satius quam ritum canonis hiijus ntum egre$su.t
rigorem. tumorem.
Iras, livorem, lites, nuiledicta, Hunc simul advexit revoliitio temiioris, exit etiam ip$e,
Sal, pisces, vinum, pulnientum, stamina, linum Exit, et a rella proficiscitur ad nova hella.
Non attingebant, quibus uti crimen liabebant. Transit Jordanem, poifans pro tempore panem :
Non s.ipor liis olerum, non res, non mentio Et sic ingressus lateliras eremique rccessus,
rerum Vota Deo solvit, nova cantica pectore volvit,
Nec crinis coraptus, necerat, meditatio sumptus. Solus agitvitani sacra fucta probant eremitam.
:
Neniu vel impensa vestis. vel dispare mensa Ex qtio lucescit, iter urgef; nncte, quiescit
Invidit Patri, non Frater denique Fratri. Stratus liumi ; plorat, snciiiin sibi qu^rit et orat,
Par cibus et cultus, procul abfuit inde tumuUus. Qui solaretiir curas, pariter pateretur,
Pntns erat tlumen festivior esca,
; legumen ; Actibiis iiistrueret. siiperiins siiperare doceret, ei videns
Cilicium, vestis; male mollia cingula, restis ; Qiiod petit assequifiir, sociiisque via; reperittir. emmu.1
Gaudia, lapsorum reditus;dolor, error eorum; Nani majnre mnra solitadum psalleret hnra,
Lectio, vita Patrum; monitus, concordia Fra- T;iinqu;im currentein quemdani, sed veste caren-
trum : teni
In verhishorum Deus aut sacra gesta priorum. Vidit, et expavit, quoniam pliantasm;i putavit.
In vij;ilando mora; procul otia; Psalmus in ore:
; Visu turbatus, Crucis est signorevncatus.
Attenuatacaro cruce multa, fomite raro, Virihus hinj sumptis, iter invesfigat euntis;
Fletibus et crebris vulgahat facta latebris. Currit, obestque parum lahor. setas, lustrafe-
Vulgi rumores, fnra, caussas extei-iores, rarum
Momentum morum non noverat ullus eorura. 11 SancCe senex, propnra, visurus spe meliora :
S. Mariam,
Hujuserat caussa locus abditus,ostiaclausa, Quse legis et sequeris vestigias, sunt mulieris.
Janitor austerus ; grex, pastor, uterque severus. Foiniin.i precedit, quia nec tibi fu^mina cedit : E
B 7 I.sti claustrales nec certos officiales, Ut pede, sic vita te prseterit haec ereinifa :
cnmmu-
vifa-
Nec(nisi Pastorem demas) novere priorem. H»c nieruit latebria ut nuiic sit ubique celebris :
nts obsermn-
(iam,
Si quid posceb.atres aut Pnter ipse juhebaf, In latebris didicit bene niunduin viiuere, vicit
Cura fuit cuique parerereique Patrique. Imbribus inCecta, nigra phoebo, cur^'a senecta,
Pastor agenda quidem monstrabat, agebat et Hispidaper memhis, parles inlect:i tegend;i.s.
idem, Hnrresciint illi nivei inndicique capilli,
Plus quani praelatus cunctis servire paratus, Vix attingentes liumeros, vix colla tegentes,
Nec magis liortariconsuetus quam famulari. Impexi, rari, soliti sine lege vagari.
llle, beatorum decus et speculum nionachorura, Fceniina tota prius, jam totum respuit hiijus :
Lux erat in tenebris, ibi clausus, uhique celebris; Fceminacaro pridem. raodn tota rebellis eidem :
Morum primatus, scholajnris, virga reatus; Famina.mortales bene dedigmita sodales,
Crux sibi, forma gregi, via vitae, gloria legi Oblatiim casu Zosimam iugit alite passu,
Gnarus gaudenfi gaudere, doleredolenti 12Hanc Zosimas sequifur : rngat ut stet, nec mi-
eaTti seguitiir
His gravis,his tractus fuit, omnibus omniafactus. nus itur.
el per tempus Rps mnnet, ut quaedam, qua? grex consueverat, IUemagis solito clamat, Moderatius ito:
Qtmdragesi' edam. Qiiisquis es, expecta: vetor ire labore, senecta :
Tempore quo sacro plehs purificata lavacro Expectafessum nonsum fera, supprimegressum:
:
In veniam scelerum summam decimare dierum Sum res parva quidera, sed homo peccator, et
Incipit,ex cella prodibaiif ad nova bella. idem.
Sed prius excessus Abbati quisque professus, Christiim prolessus raonacliumqiie, frequenfo re-
Praecnnfnrtahat menfeiu corpusque juvabaf, cessus,
Sacrampnforum gustii niodicoque ciborum. Hic delictorum veiiiam suspiro menrura.
Inde petebatiir benedictin sacr;i: dabalur : Ne fuge : sis pariim : verearis lustrn ferariim.
Oscula jungehant tunc tandem claustra petebant.
: Per nomen Chri^ti, per prwmiu quie ineruisti,
cf asseqitilur.
Jamque vale dicto, coetiique locnque relicto, Serve Dei, resta benedicraihi :quod rngn prasla.
:
Grex simul exibat, eremum divisus adibat ;
Num |uid pro Christo deserto vivis in isto?
Pars, ut poscebat mos dnmi remanebat ipse, Qui non audisti. saltem pro iiomine Christi ?
Non servaturi bnna, convenientia fiiri
Sed ne sam-tnriim fnret expers Officiorum
CAPUT 11.
Cella, parata sacris studiis, animasiiiie lavacris;
Ornatu feslo p:niper, sed dives honesto.
CuUoquium Zosiinm cim Maria, vitx su/b
^Edibus egressi, latebras premumqne professi, meretricix foriles expnneiite.
(tiHuhute:
Pergebant, quorsum dabatnptio.qiiisqueseorsum;
atniittnii Qiii^qup ]iari vnfo rertahaf, tpste rpmofn, J.IIagc;idum fixit, manibiisqiic siilinbsii;i, dixit :
Psnllere prcstrafus, lacrvmis abnlere reatus, Femina su'ii Zosima, scelpriim mohraine prinia; Mnria firmi-
Expers paiinnrurn coufiiiidor iul or;i virorum, nam se fassa.
Suppliciis lacpra" carnis tibi. Christe, placcre,
Lsetari dn fe sncio, duce, fine, qiiiete: Nec si:iit ns verli pudnr iiiguinis h;iud conperti.
prretpiidelial, dahat, exppctabat, liabebat Sed qiiia te Cbristi fainiilum s -in, quod peiiisti
Te
Belli tufamen, tesfem. di:ideina, juvamen Fiet. si dederis qun prnlira t''g..m mulieris.
His insistebnnt studiis, pariterqiie foveliant Vis Inqiiar aut resfem? versus retro, da mihi vps-
ftem.
Corda sacris carnem radice vel herbis
verbis, ;
Inde ciiciilla dalur qiia fa'mina tecta. profatur :
Pars qiiota gestahat panem, partein recrcabat :
Fructus palmarum pra? mensis deliciarura, Cur Pater, iiispi|upris laieliras miser.e raulieris? et pallio sit>i
commodato
Pr;e dape festiva glansaiit .silvpstris oliva. Cur aut quo cursus? Fremit liic leo, inurniurat tecta.
[iirsus;
Hiec iudeserto sumebant fempore certo,
Etcertis borisrequieiii, modicuiiique soporis. Quod sperare bonum potes in regione leomira?
Toliter expletis triginta iiovemque di;rtis, Hajceadummeraorat, monachusprosternitur. oi;it
Cella pefebatur :re:neahanf cum celebratur Ut benediciitur sed et ha;c ea, strat-i, precatur.
:
Foeniina
: : !;
86 VITA S. MARLE .-ECATTIAC^
Fa'miii.n, Sancti> Patcr : monadius, Sanctitsinia Sed qiiod virlisfi, qund pene nimis stiipuisti,
AflTORE [iMater. Non adscribiitur mihi : nam Deus lioc operatur.
II1I.I1RD.
Clamitat nterqiii; : Benedic, inciiliat iilerquo : Fx opc bene si quid meruisti,
coelesfi fit.
KX MS.
Hac ratio litis, liM unica lis eremitis : Etvenita Superis vel agas benc vel inediteris.
Cetera pars vita" concors fuit et sine lite. Noslevis umbra sunius, nos actus turbine fumus,
pefil a Zosi- 14 Duni sii' certalur, .acra f(cmin.i t:ilia fatui- : Nos agri fiemini, prinium caro, postea coonum.
via benedici. Mi Pater, o/Tendis, nisires ex ordine pendis : Forma perit rerum dafur altera qiiaqne dierum.:
Offendis vere, diim vir petis a miiliere Dum sio mutamur, tacili quoqiie tesfific:iniur,
Hoc libi pneberi, quod vir debet nnilieri. Quid res permitfat, quo nns natura remittat;
Vera loqui detur : transgressor juri.s lialietur, Quid sumus aiit erinius, qiio tendimus, nnde ve-
Qui rngat illa dari qu.-e po^sint jure negari. [iiimus.
Tu vir. Iii pridem mnnaclius. tu Presbvter idem : Oninia snnt bominis qu.x>dam praiconia finis.
ab eodem ro-
His tribus urgeris parere preci iiiulieris. 17 Pnstea nil teinere Zosimas ratus a muliere.
gata ante-
Te peccatrici benedicere, non benedici, Ciilpam coiTnoscit, veniani prece supjilice poscif avtarn vitam
Priecipit, ex more, sacro niaiius uncta liquore, Urgeteam lacrymis et suspirafibus imis, narrare.
Officii ciijus est gratia muneris liujus. Ne qua sibi celet sed qiia; sit et unde, revelet:
:
liitulit ista Pater : Claret satis, n sacra Mater, Quo sustentefur victn, qiiiseam comitetnr.
Claret quantoruni, Mater sacra sis meritorum. Addit et isfa P.iter Refer, o oarissima Mater
: :
Nam licet ignntu-^ fuerini Iniigeqiie remotus, Proderitaudiri, vult et Deiis hac aperiri.
Ncc dictiim tibi sit, qu:e vita,quis ordo milii sit; Hnc iter ille seni suggessit, eo duce veiii
Ilte e eontra
pelit xU liene-
Omiiia iiovisti; nomen quoque non tacuisti. Ille timere pariiin dedit in regione ferarum,
dical sibi. Ista doceiit quanti sis, et quam grata Tonanti : Direxitgresbum. firmavit rnbore fessum :
Ciii sicergn places, lnincfjectas, liunc miliiplaces. Leniit atgores, dociiit folenire vapores,
Si petis, ipse (i;ibit : pete, vofum vi'a jui'abit Qiiis, nisi juvisset Deus, lia;c tam dura lulisset ?
Vita beatorum votis succiirrit eoruin. A(l speciale bnnum veni per lustri leoiium,
Hanc Deus atteiidit et prieinia digiia rependit ; Inde reportetur quii Christus glorificctiir :
Nnlliis ei flexus venit ex discrimine sexus, Exeat e lenebris lupc fax, Iiffir gemma celebris :
Nec ii;'o persnna datur auferturve cnr(.na ; Non viilt aliscondi Deus inch-fa lumiiri niundi,
Gratia vel meritnni d:it muniis cuique petitum. Ad radios qunrum laxatur hiems animorum.
el intcrro- 15 His miiliercediJ lacrvmisque rogantis oljedit ; Ergo quod egisti refer, in pr.-ccouia Christi.
ganti respon- Siirgitiir, et paucis pra^missis illa reqiiirit, Qiiam bene narratur quo proxinius .Tdificatur?
{iet de stalu
Jicclesix ;
Qua) pax sanctariim, quis sit st;itns ecclesiarura, Criininis est vere morum documenta silere.
Qno studin Regiim tractetur san''tio legiim, Haic ait,lacrvmis ad vnta recurrit opimis.
et
Qiia popnlus cura servet raiu-talia jura. 18 Qiiem mulier stratum levat, alloquiturqiie leva-
Ille rpfert. meritis ejus precibusqne beatis, vix detnum
[tiim :
cum inulto
Cliristicnbis la^tus et festa pace qiiietos, Hei milii ! qnanfarum meminisse rogor lacrvma- pttdore inci-
Et florere (idern ; post ba>c per?uadet eidem, [riim pt.
I't qua' niinc flnivt, ne qiiaiido m;irceat, oret, Quara .seriem sceleruni, vel quae crjntagia rerum,
Antidotnqiie piecuiu cnnfortet et excitet aequum Mi Pater, exploras plus crimine nosse lahnras.
!
In rcverciKliriiiii Rectnribns Kcclesiarum. Quem non ntrendam, si turpem, si reticendam,
Pluni super memnrat : ea piret : sternitur, nrat: Si nullum veritam facinus digessero viiam?
pro ff^io (lum
Astra subit mi!nte, grates .igit ore silenle : Quas aures pnteris prajstare prohris mulieris?
orat iltit.
Meiis in secrefo puls:it clamnre qiiieto, Quisve memnr moris feret h«r monumenta pndo-
Signaque clamoris d.it motus, non sonus, oris. [ris?
Dum sic orafur, Zosimiis stupet. ef venerafur Quiil sequar, aut qnid again'? Pudet hanc osteii-
Ora. comas. vultum, pietatis Inbentia cultum, [dere plagam.
Pallentesque genas, jam fiineris nmiue plenas; Sed si celetur. plag* medicina liietnr;
Quidqiiid spectatur virlutem tes^ificatur, Obrufa hius Christi luilur di-crimine trisfi,
Cuucta beat"runi sunt argumenta laborum. Cum mal i celantur nisi grates hinc referanfur,
:
altolUhir in 115 Scd subiere satis mirabiliora relatis. Ad c.iput ingratum constat remeare reafum.
acra, Nam duin multiinodas diviui pectcris ndas Ne .sic ofTendam, vitam recilabo piideiidam,
Lnngius exteiirlit, tainquam su.spensa pependit Et quilius unguentis lavit Deus iilcera raentis.
Aere, jaui tola pi-ociil a tellure remola : Expedif uf coram monacho confundarad liorani,
Et lamqiiaui terra: nollet contagia forre Ne coram Sanclis confnndar in nra Tonantis.
Coipiis purgatum, sursuni stctit inde levatum H;cc ait, et fletur ruhef, atque referre verefur
:
:
Sir monacbum corani Superuin fiiit hospes ad ho- Susi'i('it et niifat, fariem coiifusio niutat :
[ram, -Alligat ora pudor, laigus fluit undique sudor :
^Efernum superis socianda, caro mulieris. Si pars inripitur, vix ad postrema venitur. dectara/,
Talibusexpavit Zosiuias, monsfrumque putavit; Tandem quffisitffi perstriiigens criiiiina vita>, quod nalu
,\ut nliqiiid vcre qiiod lissonat a niuliere. Sic dixit, vullu conperlo paupere cultu. .Egijptia,
Sed quod fall.ifurdocet ba^c, Fratreniqiielucratur : 19 Germine nou viU genuit me p;itriaNili :
Qui niiile turlritus reilil ,ad se, sic revocatus : Seil po,-tquam crevi, generis titulos abolevi.
«t Ho^iiinain Hei mihilquo raperis? qiiid agis, Pater? unde Sffipe raihi tenerie, vitas praecepta severoe
to Visu SLun-
[moveris? .\ffulil intle pate:',
hinc el ceii.^-oria mater.
dulizaltiiit
Qiiis stupor hic mentis7 Bene sentio quod niale
ccrripil ;
Mater. ut est moris. relegens decreta pudoris,
[seiitis. Dedocuit quastum quem non commendat liones-
In me
peccnsfi, duiu rae phantasmapufasti.
[Irm,
Siim miilier misene snrtis, rea plus muliere : Appositisque minis dixit : Par esto Sabinis :
Suni c.aro mortalis, palpatica, materialis,
Spem casfa; pr.-esfa, vcrbo gravis, ore niode t::,
Et qu.-B. si nescis, auima viget, indiget escis, Regnet et in tenera facie malrona severa.
Tempore mutatiir, saniem cineresque minatur. Nemo nimis propere didicit, nncitura cavere :
Hoc ego, quod inodn sum, de me pr.emittere pos- Quanilibet ajfatem niti dccet ad probifatem.
fsum ; Hffic assistenfes raemini monuisse parentes :
Sed
; ; ;
SECUNl A APRILIS 87
Sed ti-ibui vertismonitus iitriiisqiie parentis, Paiuit, et tandem sic est resecuta precantera : D
Et male conterani c(i'|iit piiclor a duodenni Mi Patcr. in iiavi meo rrimina miiltiplicavi :
AIICT. 1III.DCB.
E.t tniic inilecorem tnixcriint oi.-^acaliirein, Nil iilic egi iiisi ([ua; .•unt obvia EX »s.
legi,
Ex tnnc averti tlmlami connubia certi Et prociil a ciiris fuit omiiis mentin juris;
Ex rata torporeni npciluin p,Mii-si- piidoreni, Qiin malo pnijeirhi. iiautas in crimina fleclo :
Suslinui gratis dispendia virginitiitis. Excito torpentes. segiies voco probra verentes
Mrxnndriam
20 Neve resistentes dillerrent vota parciites, Ciii scelus hoc gratum. fortem puto.jiiro beatuin
futjit, M M KgreJior patriam, pn.ficiscor Alexnndriara. Docta viri voto fainulari cor|iore toto.
prostituH, N.icta locuin sceleri, .staluo corainunis halieri. Cura fuit soiili, per mille periciila ponti,
isVc satis id fuerat : i|nia qiiando vir mihi deerjt, Bbindiri sceleri, nil prieter honesta vereri,
Teota pererravi, nullique rogala rogavi, In venereni volvi, vino persaipo resolvi,
Infaniis cultii, vaga luniine. luhric.i vultu. Escis distendi, modiilos variare c;inenfii,
U.-ib\is inipositis, natiirip cninen et hostis. Omnibiis his uti quai sunt infestasaliiti.
Fractior inceNsus, et lenani serino proiessus 24 Crede milii. multum miror scelus illud inultum Deoqite ram
Clamavere Pudet h.inc nieminisse piidoris
foris, : Nec mi.re ner ventiira f.icinus rapuisse nocentum patirntrr
Claniavit gestus, Nimis est fiiror isie moleslus. iolerante
Miror quod piavis his serviit impniba navis,
Sic oblita mei, dux et via perniciei, Qund tot et t;iiitis non obstitit ira Tonantis,
Historiis scelorum consnmpsi quemque dierum ;
Quod tulit inceslus et liltus et Auster et Eestiis
Fassa dieminosstumqiio f.rte nionorerlionestum, liiter inille tVre iiiortos, raala tiit:i fuere.
omnem Qiiod qiioties IVegi festum celebratiusegi. Sed Dorainiis Jnsus, (|ui nnvif parceie lasus,
in
litfnlincm Cantica, qua^ tralierent scelus incestumque doce- Jesus parcehat, parcendo re.lire nionebat :
[rent, Jainque niihi gratis monslrabat fons pietatis,
Dilexi, didici, mimas mudiilamine vici. Quod, licet iratus, differt piinire reatus;
Cuniqiiesalitiires exliaustos aut seniores Invilusque ferit qiiia culpie parcere quajrit.
In nullam veneremjam faslidita moverem. Neve rae.T veneris longo sermone graveris,
Suni blandita novis : lios eini niiinere quovis, Deferor ad portiim, subeo sacra mcenia scortura venit in urbem
Et sociis scelerum divisi .singula rerum, Jiincta leviturbai :moror hdspesethosfisinurbe: lanctam
Quas acus aiitfiisus vitie donarat in usus : Circuineo vicos, amplexus venor iniqiios :
His iiistrunientis maniis accedebat egcntis, Ccgitur in facinustam civis qiiam peregrinu
His domii.s, his victus, his est qua'siliis amictus,
His ail vola datus consors heresque realiis. CAPUT III.
fl intempe-
21 Quam male, jain mcmini, placuit mihi copia vini I Marix conversiu et pmnitenlia in ereino.
raittiam pro- Quain caplidiatur cibus umle libido juvatur!
iecttt.
Cumque duo magni
Ebrietas isti- fuit
sint hostes, sexus et anni,
addita tertius hostis.
H os ego dum capfo, diira nie niale sana coapto
Neqiiitia; tantae; Crucis exaltatiosanctie.
Ad Crucis
exaHationem
venievs
His raecuni niorbis e.^-t per me perditus orbi^. QuiE tiinc iiistabar, cives ad fempla vocabat.
Nuni qua; labe pari potuit poteritque gravari? Tiirlia prceif patrum, sequi'ur devotio matriim;
Me minus erravit qui.^-quis inala miilliplicavit, Urbs exhi.usta fere me compulitire, videre,
Et mihidelendi palinam inale semper agendi. Qua-rere quid Iraheret populum, qu;d in aede pla-
Ciira jam nmi iiosxem quem crimine vincere pos- [ceref.
[sem, Ivi letalem milii qusesitura sodalem,
Criraine multiplici post oranes me quoque viui. (Et piidet, et dicam) qui siiliject;iret iniquara.
Nain veliit errorem prius ausa, deinde furorera, Sed secus lioc cessit, pietasqiie superna repre.ssit
Quidquid peccavi mala, pessimajustificavi :
Incentivonim veneres sestiisqiie raeorum.
Nec sccleris metas po-uit vel serior aetas. Qiiippe voleiis intrare fores et s:icra videre;
Tdibus et lantis, (^culis invisa Tonantis Non ist:.s inlrare sinor, non ista videre.
Annos per ternos exegi bi.-que quaternos. Porta patens populum venientem recipiebat, repetlUur ab
tandfm pro- Me peccatricem vis co-Iica rojiciebat. mgresxu
2:2 Ecce die quod:im (seil qualiter hic tibi pri.dam
flnscnitilim ecclesi.r :
Quara mi-ere cecidi?) juvenes in litforevidi : Qiia' diim fa'iniiiea contingere debilitate
HirroMit'/-
mam Viili, captavi. quo velleiii. iro, rogavi. Suspicor, eluctor quanta licet iinprobitate.
Siibridens primus dixit, Hierosolyniis iraus. Std nec tunc potui portas intrare pateiites,
Soiscitor, an coraitem paterentur? SubJidit idem Qu.iravis intrarent pi-a^euiites atque sequentes.
Si nauliini dederls, patet ecce cariiia; veheris. Miror indignorquod ab ffide s.acra revocarer
et :
Tiinc ego : Pro navi preliuui tibl, naut;i, paravi. Inseror etturbis, utabhis iinpulsajuvarer;
Si pretium qii*ris, me pro pretio pitieris. Enitor popiiloqiiemamis oppono preinenti.
Nil liabeo nisi me : quod si placet, iitimini lue : Sed nihil isforum prodest intrare voleiifi :
Nil habeo nieliiis, c;ipe fructuni muneris Iiujus : Hos quoque conatus teiiet eiiervafque reafus,
procacitcr se Ex hac fortuna faciaiu satis omnibus una, Necpatitur crimen sanctum contingere liineii.
Si de coinmuni milii victus provenituni. 2(i Ut sensi, mecum sic aio :Non er.at sqiuiin tiiidc suunt
His dictis, juvenis gressus impressit areuis: Illa niihi niiserK mulieri temph patere. reatuin agno-
laborum. scens
El qiiasi verborum sprcta levitate nieorum, Templa beatoriim titulis reverendii
N;iutas liortatiir, socios vocat, urget eatur. Hic est confractum inortis miserabile pactum.
Ipsa comas stringo, vultus in criraina pingo : Hic nostros actus Auctor luit, hostia f;ictus ;
Projicio fusura, succingor euntis in iisuni : Hic est daran.itus, hicmortuus, hic tumuhitus:
Prosequor, intro ratein.Spondet ni;ire prosperita- Hic resurrexit, et vifam morfe revexit.
[tem : Ad loca tam raii';i' dulccdinis aiisa venire.
Blanditur ventus, ventuinjuvat artejiiventus, Non olei rorem, uon adfero thuris odoreni,
Kt pauois horis captatis utimur oris. Necmentera purammagisomnibus hisplacituram.
cinn (,,v iiir- "i-i Hei miliil quo qua lingua cctera fabor?
labor'.' Qiiiprobra testatur foetor, pro thure parafiir, pccni/ntlia
l"ssimr uiuit tantiitur.
:
Da veniain niiser;w pudor exigit ista latere,
:
Pro litulisque moruni turbain fcro fIagit:orum,
Et traliit horrorein tanlum nieminisse furoreni. Et quidquid luiserum cadif in gcnus boc raulierum.
Hsec ait, et Hevit pudor ora vcrenda replevit.
:
Heu quid tent;ivi? quo, qualis. et unde raigravi?
!
Flcntera solatur Zosimas, referatquc precatur. Ad niensam Christi meretrix afornice tristi;
His
; ;; ;: ; ::
88 VITA S. MARI^ yEGYPTIAC/E
A His ornata raalis aiiii loca tali.i talis. Ergo recede. Pater. Tunc ille : Piissima mater, D
Dic age quod seqiiilnr. aplius hoc reperitur
Obslriiit liocaditum mihi, frustra ssepe petitum : niliil :
AiicT. iiiiDEB.
"i Ms. Prohra hipiinaris Deus cdit. et ar.et ab aris, Dic, ancilla Dei, siiper est pars magna iliei :
Et soriles mentis a vivificis alimentis. Nil niagis ad votnm cedit qiiam discere totura.
27 Hinc vocem jiressi, nec longius imle recessi Digere, si memor es, qnos sis ibi passa hibores,
Uiiile tihi victiis, quis et unde piiralnr araictus;
Sed stans jiro poriis, lacrymis immeri;or obortis :
Terque repulsa, queror gravat ora madentia : Si qua reliellavit tentatio, necsuperavit;
[inoeror : Si prius infestus carnis deferbuit asstiis.
Dissidet affectus, tenlat conversio peitus, 31 Sic ea mot;i senis precibus, consedit arenis,
Incipit et morum meminisse pndere prioruin Etplorans, lacrymis subjungit talia prirais ;
El lumulata resnrgere qnffirii.
ipianivi.-. .sern, Annos undenos qiiadrupliciterque novenos,
ei ccram Quod bcne qnairu, ilaliir et Lazarusexlumulalur. : Mi Pater. explevi post lapsura flebilis a;vi
imaoine B. y^^.^ fuitjuxt.i mulieris imago venusta, Nec tamen ahsque gravi certaraiue criinina lavi.
l'irjims
j||.^^_. (,j,j|,,j.jj .,„1, ,„„|,i|,e picta Morise, Tentor enim rursus : sit post saira vota recursns
Ad nigmentorum calices luxusque ciboruin. j™»ps conira
Qu;e S iK-ilorem peperit ceu stella nilorem. .... .• temneran-
xi- T^ 1 I-
Hniic iluin cnn-.picio, uovor intus. et altera fio. Pisces .lEgypti, vinique cupido relicti
„„„,
Accedo prop.us flens Mi|ipliiM vultibus hujus,
: Me raiseram tangunt; et eo vehemenlius angunt,
Atque ijeuii fle\o inairem patris hac prece vexo. Quo magis uteiidi dapibus studiumque bibendi,
28 Ad le, virg |iia, virgo s.icr.i, Virgo Maria,
> Cuin milii sordebat nioilus, eltrielasque placebat.
Vir^o nova; surlis, venio; sed j'a3mina inortis, Urliiliiis et peregre vitiuin dediscitur a?gre :
peccala con- Proposito mornra subit liostis ubique locorum.
Sediiiale viilgaris, sed sonlida, sed shdjularis,
/!(fiu.
Seil qua; plonvi nisi cuin ploranda patravi ;
Pectorafirraa patrnm, raala ineutio deliciarum
Ciim jirobra comuiisi. quasi probris inclyln, risi Urget et infestat lurit Eva, virnmque molestat
:
Et uioistos vnltus liilaravit C"ni'nba ninlus. Evacihuin inortis ciibit in vitalibus liortis.
Nox iiiit insomnis, duni vir suliit ouinibus oniiiis : Hei inihi! nam quaid.sm pudet edere ; sod lameu
B [edain.
Et crinieii duxi nisi inulto criinine nupsi,
Conciihilu vctit" gaud,'ns pnpiiluque rnarito. Disceuihil tutum, iiisi priiuo carne snlutura :
Taliler explcvi cinviiin iniserabilis Levi Supereritpra^stoquod etiiistetet obslethoiiesto.
Taliter excessi. MnAo dainno qna; malegessi. 32 .Kstu nubeiuli, ilesiderioque canendi
Pcenitet erroris ; sordet sentina fnroris : Execrandorum modulos et carinen araorum,
<' castilatem
Ncc beue damiiatum patiar vel umabo re;itura, Uror; et ail nieuteni reiro male respicientem
mcllora
quapeccalrix retinetur,
, ,
Araplexiis vetili
.. -n
redeunt. eti niiUe
1
mariti.
< lentalione-i
Si sera laxctur paiuur
spohdel :
Si liceat miscra; lignum vitale videre. Oscula captanlur; ad nuptuni vota vagantur :
Hoc per te spero ; per te suecedere quaero. Virtiis est oueri pudet ullra legi teneri.
:
Nani liret iratus cedet, te siipplice, natiis : Tajdet aquoe jugis postpono seria nugis, :
Ccdet euim siqnidem pater est et
; filius idem, Solivagam turbis eremuin coiiventihus urbis.
Duplex afiectus traliet exorabile pectus; Haec ad defectum ]iiilsant phantasmata rectura ,
Ail quodvis munus flecletnr ulerine sed unus. Et germen moris suffocat imago fiiroris :
Ergo siib boc paclo praista mihi qiiod bene capto; Donec ad exiiniam precihus conversa Mariara,
Sis lesiis sis vindex tu quoqne fracti.
p.icti, A tentamentis revoearem luinina meiiiis.
Nolo parcatnr niilii, si facinus repeiatur. Huic anirao venio, gemo, lacrymor, hostia ho ;
^^,,,^„1 ^.^_
fosl Cnicem 99 Erigor liis diclis, vitiis jam uiente relictis; Qu;ero reformari, precor inveterati iiovari. currcns,
adoratam Jnde reflectn pedein, honaspes comitaturad aedem Post holocausta precura redit et stat mens bona
'
Impatiensqiie niorae fei or intro. sed absque labore. [secum
(iratulor admilti, pnscti delicta remitli : Post fletum cordis fugit omnis mentio sordis :
In veiiiara pioro, vexilla saliitis adoro. His medicamentis residebant tubera mentis ;
A Sacramentis absterrent crimina mentis : Et redivivornra sartago flagitiorum,
lUis oblatis repeto matrem pietatis, Qu33 niale fervebaf, penitus frigere solebat.
Et bene promerit.e grates ago, supplico rite : Prsterea tlentem miserabiliterque jacentem
Qiiifljubeattieri, quo tendero. qua-ro doceri ; Circnnifulgehat splendor, totamque tegehat,
C Qua;ro viam moi-iim, regat obsecro mater eorum. Missus .ilierrautem revocare, levare labantein ; „
Dum tam sollicite piilsatur ad oslia vitse, Spem coiiferre bonam, dare vira, raonstrare coro.
moncltir ... , ,
. . ,
Jordamm ^"^ respondetiir, necnovi qiiis loqiieretur; [nam.
iratmrc : Hoc novi lanium, quemlain sic esse lociitura : 33 Triiia trienni;i, bina biennia bis, ahiere :
, ., .., - , /•
laniletnposl
Jordaiiem si transieris. requie pniipris. Lenibus aspera, raitibus enera mixla fuere. „„„„, ,7
Iliiic stiipor oppressit ; qui poslqnun tempre cessit, Sed novavulnera, Virgo puerpera, cuin beiie flevi,
Egredior ccleri pede, sic mihi visa moneri : Tersit et abluit ; iude saliis fuit, inde quievi.
Qiia^ritur et rapitur via, qua Jurdanis aditur. Per tot lustra, fere duo panes esca fuere,
30 Dum propero, quidam pro tempore convcnienter Quos mecum gessi simul huc ex urbe recessi : i„ fame,
Tres milii d.^narios off,-rt tribuitqiie latenter. Aruerant et durueraut, propriuraque colorera siil.
Hiiicemo tres paiies egressaqiie moiniliiis urbis,: Perdiderant, et de^ierant conferre vigorera .
tidctijusrl- Nitor, et,asportor, et cedo, prolnga turbis. Iiidc tanieu relevare famem perparca soleb.iin.
pam sacra- Vesper erat subeu Baplists templa Ji-annis,
:
Quid biberem, cuin deficorein vix inveniebam.
"""'"'"""'''' Qii:e pl.icido ciirsii dictus prassterfluit ainiiis. Postquuin sed lougo consumpli terapore pones;
iii lacrjinisgemiiupie prolessa reatuin,
Illie Mens liEereiis Doinino curas abstraxit inanes
Mysteriis accedo, gereus cjr coutribulatiira. Ex Innc usque inodo tentatio prisca resedit,
Paiie dehinc siimplo, pr.efatum transvehor am- Ex tuiic usijue ir.odo ralioni sensus obedit :
[nem : Usque raixlo cibus exterior cum frondibiis herba,
QuajiM modum vit;e,quopristinacriminadamnem. Usqiie niudo cibus iiiterior ctelestia verba.
Tunc inihi ihdicias, tiinc luxuni carnis ;uleini ; 34 Vesles qiias hahui, scidit attrivitqiie vetustas ;
mmmtiii- Tiinc sceleruin tempiis siiidio meliore redeini. Nuda deliinc teuui regiones sole perustas,
greditur ; ^, uudiiaie
Sed te verborum liedet fortasse ineorum, In quihiis .algnres uiinios nimiosque calores iransados,
Solquerota celeri volat indocilis retineri. Horis nocturnis, horis perpessa diurnis,
Siippleo
; ; : ; ;: : ;:: :
SECUNDA APRILIS. 89
Suppleo prietei-itas scelus et dispendia vitse, Sic nonest hominis status, os, abjectio crinis. D
Muto jocis liyranos, purgo mcerora cachinnos, Haec et sola fere recolit, captatque videre :
EX MS. GR.
Pocna voluptatem redimit, sitis elirietatem, Hiec Zosimas aeque suspirat nocte dieque.
Paupeitas luNum, labor otia, glarea mulsuni, Terminiis oplatur, quo grex sacer egrediatur.
Crux mollem stratura, devotio sancta reatum. 38 Terminus ecce redit. Conventus ab ;ede recedit sef/uenti
Tot torraenta lere fero, quot probra praeteriere, Quadratjima
At morbo tactus Zosimas, et stare coactus,
lecto afflijitur:
Quidquid peccavit caro carnis victima lavit. L;ctus agit grates, quia quud sibi fcemina vates
Quid milii larvarum, qualis conflictus earum, Dixerat impletur. Jacet at quandoque seqiietur.
:
QuotV(! cruces leque renovantur nicte dieque, Dura libeiis tolerat quisquis sublimia sperat.
Scit Deus, ipsorum testis mercesque laborura. Spes wgrotanti monacho lectoque cubanti
Ssepe sub ardenti cancro brumaverigenti Subvenit, alludit, gemitus lacrjniasque retrudit,
Frigore uocturno rigeo, cremor igne diurno, Anxia refreenat, curas levat, ora serenat.
Et nusquum tuta jaceo, quasi morle soluta. Nec spe fruslratur : quia prisca salus reparatur,
Additnr huic pcenas vis pulveris, ardor arenw, lucolumemque brevi defectus debilis a<vi
Nec gravitas horum lenitur sorte locorum Non unde reteva-
: tenet. Egreditur : labor e.xoptatus initur :
tiu, abit in
Nam locus, utcernis,vacatarbore,nionte,cavernis, Et qiiasi pulmentis aut nuiltimodis alinientis vespere Canx
Et quibus arcetur canis ardor hierasque cavetur. Fcemina tetetur, quae nomina sola veretur, Doiittiii
(Itniiifus 3u Sci> liornineni sane noii solo vivere pane, \'as elixarum fert plenuiii leuticulariim :
icciraliir. Nec vestimentis aut sede resistere veutis : Tectaque solicite super.addens fercula vita;,
On.iiibus est victus Deus, oranibus omnis amictus. Carpit iter, plene sub sacras vespere Cosnae :
Cculum Rex cuili moderatur. adestque fideli : Speque fldeque citus properat contingere littus.
Cum fiirit aiira foris, prerait aurum fervor amoris ; 3'J Utquegradura fixit, suspirans talia dixit :
Nec nive, nec ventis alget devotio mentis. Heimihilquarafrustrasequorhascetcircinolustra!
Ardua nulla boiiis spe sidereae regionis. Aut oblita senis latet. aut tardatur arenis :
Ut mihi despondi munduni, male conscia mundi, Aut prior accessit, sed spe frustrata recessit;
et iiintruUur. Non milii Scriptura: cordi, non leclio cur.ie, Et dum uect" .'noras. adiit quas incolit oras.
Nec doctrin;iruni vel mentio sola sacrarum : Fortassis veniet : sed qua mihi copia fiet Mariam in
Una fuit taiituui devotio lapsus ainantura, Vel sacra tradendi, vel cum niuliere loquendi? rijia Jorilanis
ej-pectatunis :
Inque liipanari populo male morigerari. Obstat Jordanis ; niti pede, nisus inanis ;
Si quid honestatis, si morum, si pietatis, Quippe vadura nusquam : sed nec pons nec ratis
Si diviiioruni inonunient;i retracLo librorura, [usquara.
Coilitu.^ccce datur: Deusha;cducet, lijec operatur Plura senex questus, circumfert lumina moestus.
Spiritus absque mora mentein replet, erudit ora : Prospicit attente, raens non tacet ore taceiite.
Nulliis discenti, nullus labor erudienti. 40 Ecce gradu propero, nudo pede, vespere sero,
Sic niihi pra.'teritie tluxerunt tempora vit:e :
Sicut proiui^it veiiit illa, senemque revisit :
Tempora quic restanl mercedisspera milii prsestant; qux eodem
Subsistensque pai-uin, quasi fessa labore viarura,
siccis pcdtbits
Mcrces solennis. quia merces vita perennis. Erigit ad Superos animum \ultusque serenos : transito
36 Ordine digessi quidquid inale vei bene gessi, Tuin fleiisfcecunda; signum Crucis inipriraicunda-;
Rogal Zosi-
inam Nec puduit retegi qiiie fiagitiosus egi :
Et sic portento similis, pede pulverulento
Nil superest operis cur aiiiplius hic remoreris Interjectarura transit discrimen aiiuarum.
Umbrie graiiilesciiiit, venit hesperus, astra nites- NuUi, qui credi se rauudo, mundus obedit
fcunt, Menti sinceree norunt eleuienta favere :
Nox cnrsu solito redituin jubet. Ergo redito. Quique , boiiis gaudet, bona poscerequ;elibet audet:
Qua^que tibi soli coniniisi. pandere iioli Nil frustra captat, qui se ^ine \ulnere mactat.
Quipque deliinc soli commitam, spernere noli :
Lsma refulgebat, nec facta latere siiiebat
Sic te uc-ii spernat, qui snlus cunct:i gubernat. Ad radios cujus iiatefactus transitus hujus.
iit aniw .«e-
Quando monasteriuni chiustrales egredientur, A seiie inultimodas extorquet et elicit odas.
qiieiiti Com- Et pariter fluviuin Jcirdanem transgredientur; 41 Ecce piis \(itis, anibagibus inde remotis,
iiiitiiioitfin
Ipse ilomi residens. raorbo. remanebis. agente; Ffleininavirqiievacaiit;sacraprecenuminaplacant;
siW ftrut. F
Quem tamen evades, Domino tibi subveniente. Fletibusora rigant, siiigultu verba fatigant : sncnim
Incoluiuis factus exi, cunctamine dempto. Pro ivprobis orant, exeiiiplis verba coloraut :
iiadcum
(iccipit
Altarisque cibuin tecuin deferre meineuto :
Gaudeiit >incere, iiuilier seiie, vir niuiiere ;
Quem ccelis spero, terris prajsuniere qiiaTo ;
Sunimaque verboruni Deus est, aut lectioinorura.
Spero puram, peto reinque reique figuram.
reui His ea patratis veiiit ad Calicera pietatis
Hoc ;inimata cibo, quo teiido certius ibo :
Et confessa prius quam quidquain tangerethujus,
Hic mihi condiictus, vector, via, patria, fructiis ;
Totani se inaclat lacryniis Calicique coaptat.
Hoc \uce carpe viam tibi, nii Pater obvia fiam.
:
Inde, gemi posita;. daiitur sponsalia vitas,
His oculis iterum te conferet una dieruni :
Et capiti Cliristo libamiuejuiigitur isto,
Couieret, et iiuaidara quie prosint Fralribusedara. .\fi'ectii t;ili mandata sodali
triidens :
Tunc ego, tunc demuiii sum te vi.-urasupreinura. 42 Mi Pater, excessu^ Fratrum scrutare regressus :
Doctriiiam morura pars aspernaliir eorurn : itidicat
ercessiis
CAPIT IV. Et velut ignoret, qua fallere fraude laboret, Frafiiim.
Sucru commutiio Marix pr,vbila, sepullttra Quis ineutis posteni petit liostis, negligit hostem.
ciirala. Asuisulitili lupus in^idiatur ovili :
Si qua v;igatur ovis, perit obruta vuluere quovis;
nrniMts it, Jiide vale dicto, Zosima fugit illa relicto Et patet ad niorsuni. si respicit illa retrorsuin.
iitoiiasleriiim
Ipse recedeiitein, uec vel prece respicieiiteni, His obstet daranis .-Vbbatis aura Joaunis.
Zosiinus,
Prosequitur visu. t^iiaiu postquain perpete iiisu Horteturqiiegregeiniiionachinonspernere legem
Sic asportari videt, et frustra revocari Fratri qui peccat, lex Patrera, qui silet, asciuat ;
Convertit gressus : redit, egrediturqiie recessus. Quos quia cnlpaligatpar.parquoquepQ-nafatigat
Cella revertenti patet : liseret firniina raenti Sic Regem cadi coutristans corruit Heli.
pcr Abbatem
Fa'iuina versatur iu pectoie, vixqiie putatur Ne Mt eilalis traiisgressiojudicialis,
corriijendos :
Fojmina; sic Superis par est habitus mulieris; Pervigili cura Pater extirpetuocitura :
Aprilis T. I 12 Excubet
: : : :
90 VITA S. MARI^ .-EGYPTIAC.E.
Excubet ante fores, ferat aaqua raente l:iboi'es : Mox ut ei Christi Corpus Calicemque dedisti,
AICT. Excitet afc'gressos, prajmat immoderata professos Victricem muiidi ilissoluit prinia secundi,
1I1I.DBB.
Ar^uat, hortetur, quae prii-dicat, liaec operetur : Mysteriis plenae transacto vespere coena;,
EX MS.
Muleeatimmitis, dejuiiitiet aspera miiis : Nox gravis obrepsit, qiiia sol cum sole recessit.
Hos coram pungat, modo verbis verbera jungat : His Zosimasdemuranoinenquedienique.Mipremum
Ulcera culparura lavet autluat actor earum. Agnoscit, dubius quis condilor extitit hujus :
Sit licet liic tutus, sit felix piava seculus, Nain nil legisse mulierein vel didicisse
Judii-ium gravius Deus irrogat ausibus liujiis, Noverat, istoriim nec vel meraorem studiorum.
Conliuiiatque gravis clemenliaprospera pi'a\is. Coraperit hiiic etiani, post tradita sacra Mariam,
Qui modo torquetur, nescitquammagnalucretur : Illuctraductam inomento, inoxqiie solutam,
Cura fui'it atqiie ferit Deus, olim parcere quajrit. Qiio vix expletis bis quiiique d«cenique diaHis
Ista relaturus, et adliiic semel Inic redituriis, Veneriat liiic fessus, virtumque laboro professus.
Vade, revise gregera, revereri pr;ecipe legeni : 46 Qui iiova hinientis testatus vulnera mentis
Assistensque arae pro pecc.ifrice precare. Assidet exatiinii, raadet imbre doloris opimi :
43 Sic ea fata, redit : redeunti fluctus obedit; Iraius fatis, studet ollicio pietatis :
et in eremum Et siccis pbintJs famulam testata Tonanlis Laudibus appiaudit, tegit arlus, luinina claudit :
redit.
Desuper incedit, Zosimaijue stupente recedit. Nunc araplexatur vestigia, nunc veiieratur
Ipse domum propere redit, et procul a muliere, Ora, comas, vultus ; erat liis incuria, cultus :
Votis sinceris coraes et memor est raulieris. Horuni raajestas, coiilenqitiis, squallor, egestas.
imtltnm
Obsidet ha;c raentem, totuintenet una, querentem Foumina niunda satis, lacrvmis pietate vociitis, futigafo circa
Quod sit tam magnus, quod lente transeat annus. Abluitur gratis, quia par pro|ie glorificatis. scpttttitratn.
Annus Pater exit. qua;rit eamdem
abit taiidem ; ; Ipse sepultura; studet, liuic vacat, ha;c sibicuriE.
Zosimas post
Jigressusque fores, fert absque lubore labures : Seil quid ag.at, nescit. Telliis praedura rigescit
annum dcmio
egressus, Qiioque potest nisu, pede pervia, cetera visu Multa senera frangunt : calor et labor et sitis
B Circuit explorat, flenslia;c et plura perorat :
: [angunt ;
Christe, figura Patris,pater etslirps unicaMatris, Cedit vis annis, simiosis brachia pannis :
Exaiidi fientem, rogo quasso vasta seqiientera : Pra; nianibus nuUus ligo sed nec sarculus ullus.
Hanc ostende seni, propter quain te diice veni, 47 Deumdoletatque gcniil, nova rcssuspiria demit;
Quam volo, quain quaero, cujus prececa>lica spero, Lumiiia siccantur, quiaspe miijoiaparaiitur.
Qure licet in castris modo niililet, insidet astris, Nara leo, lugenti sirailis funusque colenti,
oraf ipxani Jamqiie conies Superuni faslidit lubrita rerum, Obsequium spondens, iramque feramque recon-
sibt oslendi: Jain conjuncta Deo fructum pelit IniC hjmenaeo, [dens,
Friictum longajvum, fructum qui duret in a;vum. Vertice submisso venit, fiistuque remisso
Vae mihi I vae misero ! Frustr.i perdevia qutero, Adjecit sanctas liumilis adlambere plantas.
Cui domus in latebris solo cultore celebris, Miratur talein tam devotuinque sodaleni :
Cui casadpsertiim, thalami specusliaud coopertum, Attribuit raeritis mulieris, quod ferii niilis,
Cui pudor estveluni, conies Aiigelus,atriacadum, Quod leo sitlenis, quijdnomen inhaesit arenis,
Quo feror, aut quidagam? sequar u.stam sidere Quoil super illuxit, quod eum lux praevia duxit;
[plagam? Quod desolatam custode, quod intumulatam
Mulliplices pcenae, senium, ardor arenae sitis, Non infe^tiivit fera, non voiucris laceravit,
His adversantur coeptis et vota moranlur. Non solvit magiius fervor, non integer annus.
44 Sic Zosimas questus circumfert lumina racestus : Jam depingeliat, qu.-e gloria merabra inanebat,
Isescit utrum properet dubiusque quid eligat, :
Sub calidis ventis incorruptelajacentis.
[lucret. Tot .'-imul et tantis expertus dona Tonantis,
€t cwlcsti Clamitat : non vox, non echo resultat,
auscult.it :
Ciincta recordatiir, relegit qiiid ubiqiie loquatur :
et jvssu ilfius.
radio monilus Non sonus auditur, non forma pediim reperitur. Alloquio talitradens maudata sodidi.
Dumque pererraret, dum \i.<u cuncla iiolaret, Mi comes, urgemur, et eara sepelirejiiljemur.
Desuper algentes artus animaque crireutes Quara nesfit uiundus, ciii raajor in orbe secundus.
Illuxit radius, quasi ilux et prievius Hiijus Quod si venisli missus sub nnmine Christi,
Omine la;tatus, Dominumque Deum veueiatus, Si famulalurus tumultum fode, post rediturus.
;
Curriteo : reperit quani V"tis,quanipedequicrit Exue terrorem .•olitum, dedisce fiiroreni
Sedjam defunctam, jani Cliristo re quoque junc- .4d laudem Christi cedet, quod feceris i.sti.
[tam, 48 His nondura dictis, feritate rainisque relictis,
Jam Superum castris rutil.Tntem clarius astris. Lenius incedit, et ei leo prumptus obedit forcam paraf :
Glorificanda caro, decocto purior auro, Igiiarusque mora^ raomeiito labilishorae
Sicut oportebat mulierem, tecta jacebat. Iniplet raandatum, peragens opus acceleratum.
questus monaclii, qui pectoris aestus,
Qiii tristes
Interea monachus sacro adsternitur artus,
Qui gemitus Iacer.x meutis, qua' verba fucre? Vestis ei nuUa, nisi trita vetusque cuculla,
Ismodo suspirat, modo totam lumine gyrat : Quas vix ha;rebat sibi, jam contusa, tegebat,
cadarcr
Nunc orulos ccelis, nunc applicat ora querelis : His iuduraentis involvit membra jacentis :
invcnit ; Prostratus raoeret, pedibus reverenter adlia;ret ; Scilicet ingeiitem thesaiiruin, jainque gerentem
Flet super, et sanctis pia dividit oscula pl.antis,
Quiddam spIendoris,qiiiddam solennis odoiis,
Neve revertaturvotis et voce precatur,
Quidilam prasclarum de nectareCieticoIaruin. ij>sc ttiiniifa'(i
Grande putans niunus comitari funere fumis, Fceniina sanctorum mercede beata laborum Saucta,
Occasuque pari convivere, contumulari. Adtumuluui vehitur, famulante fera sepelitur.
45 Dum dolet, et dubius ile nomine fluctuat hujus, Inde senex repedat jiibet ut leo verna recedat.
:
ac nomcn Suscitat ora senis inventum nomen arenis,
e.t
Visa domi recitat delictis parcere vit.at
: :
dicm arcnis Et nubes mentis dolabitur his documentis :
Increpat, hortatiir, spondet bona, dura minatur. ccnfciiartus
inscripluni.
Sancte Pater, Pharia; sepeli precor ossa Maria; oliif.
: Sic ubi complevit viginti lustra, quievit.
Gleba recondatur, cineri ciuis adjiciatur.
Explicit.
DE
;
91
DE SANCTO ABUNDIO,
Episcopo Comensi in Italia.
omum, uvlis Ilalix niiliqna in coiijiiiilms liisu- Cceli sumpturus gloriam, suis parat conoordiam'.
AN.VO
lirne, iiucln liahilatnribii.s a Slrabmie Pnmjteio, In Pascliai quippe gaudiis cives convivas habuit
CCCCLXVlll
latjni Pumpeii piitre, Lucio Scipione, et C. Quibus refectis epulis, gestatur binc ab Angelis.
\juUo C.rsnrf , Novocomum cwpit appcllari. Fi- Nobis. tu Pater, Filiis plenis succurre criminum ;
ilcm Clirislianam crrdilur eilocla a S. Nermagora, Agpredieiitum tiimulum. culparum delecumulum.
S. Pelri Aposloli disripulo et AquiUiensi Episcopo; Te gubernante valeat ista Comensis patria,
sub quo Metropolitii tiaetcnus permansit. el ipsa Epi- Quee Christum noscit Dorainum per tuum patroci-
.icopnlis cnnstituta. Inler Sedis liujus Episcopos fuit [nium, Amen.
S, Abiindnis
lifafunctus S. yjbundlus, qui clnrus meriliset miraculis, vila func-
noH aiino 3G6. tus ps( lioc die II Aprilis, anno ccccLXix, uti Iradunt VITA
Franciscus Bailnnntisin ChronicnComensi, Ferdinan- A Bonino Moinbntio edita,
dus Ugliellus in Episcopis Cnmensibus et alii. f^erum CAPUT I.
qni in die Paschatis, post sacra peracta, astanti pn- Palria, fiimiliarilas cum S. Amantio, Episco-
pulo propinquam suam mortem traditur nuntiasse, patus, zelus contra hxreticos.
von potuit nbiisse eo anno quo Pnscha cclclirntum cst die
sed potius XIII Aprilis; sed potius anno prsscedenticcca.ii.vm, X empore, quoa Leo Pontifex Apostolatussummura
qtiando cijclo Lurnr xiii, Solis i, litteris DominicaUbus apicem tenebat, Augustusque ejus b sequivocus Im-
0. F. Pascha incidit in xxxi Mnrtii, et tnncferia tcr- perii monarchiam regebat, et c Anatolius Constanti-
tiaPaschali mortuus esset. nopolitana^ iirbis praesidebat Cathedrse, atqiie d Ni-
2 Seputlus tuiic fiiit in Ecclesia Sanctnrum Aposto- cetas regebat Aquilegiensem infulam, e Amantius
Inriim, qiiam poslea S. Alnindii oppellnrunt, et eum Comensis gregis curam susceperat, ac f Anastasius
ecclp^iid et
Pdlioiiatus Comenscs ut prsccipunm Pntmnum summa cnm cclcbri- Thessalonicensis Episcopus fulserat, B. Abundius
ejtis Comi. tnte venerari civpernnt. Ejtis corpus, qund pluribus siib- illius urbis egregius incola, divina gratia providente S.Abuudius
Thessalom-
sccutis seculis incognitiim pcrmansit ; tandcm, diim ca transfretavit, Comumque adiit, non Sibyllini aut
eensis stc. 5
ecelcsin repnraretur, a Cardinale Tolnmen GnllioCom- marini sed quod vicinia grati etpiscosi g la
littoris,
9
mcndnlarin fiiit repertnm, nnno mdlxxxvi. Quiescebat cus inundat et amoenat. Hic Gra?co et Latino lepore familiaris
marmoreo sepulchrn intcgrum, Ponti- S Amanlio
autein in candido affabilis, ac sanctitatis titulus illustris, S. Araantii
Ep. C&mensi,
ficolibus vcstibus imbitiim, ciim inscriptionc : nic RE- factus est familiaris : quos mutuu^ aflectus alterni
(ii'iEsciT .\BnNDius EPiscopus coMENSis. Emnl circiim- foederis tanto araore connexuit ; ut foret ambiguum,
Ctyrpys qnaque sep'ilcra aliorum Sanctorum Episcopnrum Cn- uter horum alterum magis diligeret. Ita tamen tem-
tramlatum. mensiiim; S. Aniantii, decessoris ejus ; et SS. Consu- perieserat ambobus, utpastoralesfascesexcellerent,
lis et E.rupcrantii, snccessorum : qiiorum coqiora, ges- et devota ovis quantum ex duce, tantum ex milite
tiente popiito ac Clero Comensi, honnrificeeoudita fiiere, respublica Sancla; Ecclesiae suscepit, multaque in-
una cum copnre S. Ahundii, in majori altari ejiisdem commoda declinavit. Sio eoruin vita jucunda, lauda-
ecclesix; quam ad hujus hnnorem ab Urbann Pajia ii, bilis et saliitaris notis et ignotis fuit, ut hipraesentia
dic III Junii, annn Mxcv, dedicatam fuisse, esl an- religionis, illi sola fama proficerent.
tiqua Comeusium tradilio. 3 Dum concordia alternae dilectionis frue-
t.inta
3 Sacer cullus S. Abundii a Comensi Ecclesia nd rentur, Aniantium contingit segrotare. et extremis
vitas pmpinquare. Extemplo accersivit Abundiuin, ab hoc
viori-
alias ilelatus fiiit : niim in Breviario Mediolanensianno
ttundo siiccei-
MDXxxix excuso, et Missali ejusdem Ecelesix nnnn velut EliasHelisiEum.queuiDeiprovidentiaettestium sor statuitur
;
MDXXii et UDI.X, pr^escribitur veneratio S . Abundii Epi- prjesentia Pnntifex h ordinavit Pontificem, sus gu-
scnpi Cnmensis cum coinmemnrntione S. Marin' .Eqgp- bernafioiiisdignum superstitem. Mox Cleri et populi
< tiacx, qux in ultima edilione cst nmissn.In MS. Mnr- favore susceptus, et ingenti plausu est Episcopali
tijrologio Florentino, qund apiid Carnlum Strnzzium Sedi impositus. Jam dudum iCarpophorus cum com-
Mnrtgrnlogio militonibus suis diraicaverat et triumphaverat, Fi-
Scnalnrcin Florenlinum reperimus, et in
qunndo jam
Bellini de Padun niino Mccccxcviii Venetiis impressn, delis quoque, fidei constantiaforlis.eademcaussaea-
jnidein fides
celchratiir mcmnria S. Abundii Episcopi et Confesso.- demque sententia suaj dignitatislaureamsusreperaf. floreb/it sub
ris apud Oomum. Secuti passim alii, Mnurnlycus, Fe- Jam tyrrannica rabies profanorura Principum obierat Constantino.
liriiis, Calesinius, Mulanus Cnnisius ; ciim Mniigrologio et emarcuerat. Prseterea Constantinus cum genitrice
Roninno. Ferrnrius in Catnlngo Snnctoriim majus ex Helena secundam Romam, qua; Constantinopolis di-
Jclis elogium formavit. Acta ejusMSS. nobiKCum Ro- citur, c-edificaverat. Iste Imperatorum primus Clirls-
tianos libere congregari, et in honore [Christi] Basi-
Mta MSS.
mx cominunicnrnt Joannes Baptistn Marus, Colleijiatx
Ecclesite S. Angeli in fnro piscium Cnnonicus, sed ea licas oonstrui non modo permiserat, sed prajcepe-
i't (iptid
^tomliritliiin incendium Amstelodainense consninpsit. Jncturnin re- rat. Theodosius quoque non parvum Christianae pro-
sarcimus e.T opcribus Bonini Mnmbrilii, qiii primo loco fessioni .addidit gradura, quo imperante Gentium et TlieodQsio :
edidit ritnm S. Abnndii Episcopi Comensis rectisam a templa etidolorura fana diruuntur nam adliuc in- :
Surio, cum qua ante cnntuleramus dicta actn MSS. Ex temerata manebant. Sic Iibertas Ecdesiffi patuit, sic
his varia alleganlur a Bnronioin Annnlibus Ecclcsmsli- Gentilitafis concussa ac infirma fortitudo succuhuit.
3 Eodem tempore Ambrosius Mediolanensis An-
et a SS.
cis, polissimum ad annum cccci., et eis nnnnulla inserta
1 inbrosio
sunt ex .'Idonis Chronico scriplo nono seeulo. Accedit tiste Martiuus Turonum Episcopus insig- Mnrtinn,
claniit et
nis emicuit: Hieronymus Presbvter et divin» legis Ilieronijiiio.
ex anliquo Breviario Comensi sequeiis hijmnus.
fidus interpres in Bethleera toto orbe clariis eflulsit.
4 Prsesens exultet concio Alaindii sacro die.
trucibus luporum vollit fciucibus. * Donatus Epiri Episcopus virtutibus iusigiiis liabi- Donato.
OreKem qui suum
ejus cxpuens ne-
Doctrinam Cliristi pnralicans, potentiamque re- tus, qui draoonem ingenlem in ore
[serans, cavit. quem octo juga boiim ad locum incendii vix
trahere pofueruiit, iie tabefactus aerem corrurape-
Ad luoera Regis mortuum rescuscitavit fllium.
exitum ret Augustinus etiain Pr;esul doctrina illustris ex-
His ita curis deditus, spiritu sapit :
titit
.
92 VITA S. ABUNDII EP. COMEN.
fitit. Hi hhoriosi agrioote in secula non defiitura tafis et pr.-edones Trinitatis triplo efiam funiculo D
suffocaret. Ille de quo lis tam ingeiis fuerat animos •"'leres.tus in
Et MOMBRI- semina projecerunt ; sed inler liorum tara culta no-
TIO. suggerebat, arma et auxilia suppeditabat, et cuncta '°'°'^^/„^^
valia demens li.Treticoram insolentia furtiva jactavit
AugiistUio, martia potens exhibebat. fortis
Eutyches instrumenfa
zizania. Hi fuerunt Arius et Sabellius .
erroris et sigiiiferi conjura- atlileta et felix ;irgon.auta unde summa prKconia
I
et Nestorius, proceres
tuis studiis et meritis paria, non de artifioe elo-
tionis.At animadvertentes Orthodoxi inanes fucos,
stantes ad divina pi-ajsepia, et non patientes liorum quentia sed de munifice sunt sapienfia, quae dedit
perfida contagia. fidei-machiffi opposuerant praesi- lapidi laticeni fundere. 13eata patria qu.i; talein inoo-
lam direxit: sed beatior qua; patronum suscepit.
dia. Neo diriora certamina pertulit Ecclesia robus-
tioribus viribus idololatrise. cum adhuc esset in- Unde Tessalonicensis i> Comanus (A Domino factum «
fantiila; quam sustulit variis ac faUacibus sectis mul- est istud; etest mirabile in oculis nostris, hsec dies
tiplicis hseresis, cum jam juvencula esset. Nonne quam Dominus exultemus et Isefemur in ea)
fecit
intestina hella externis atrociora probantur? Nero non lonium aut yEgaeum, non Adriaficura
horruit
Diocletianus et Maximianus Christicolas macta- aut Tyrrhenuin. nam qui timet, non est perfectus in
metamorphosi de ter- caritate, et perfecta caritas foras vaniim mittit
bant et coronabant, ac subita
rigenis coelicol.-is faciebant: at Arius, Sabellius, Eu- fimorera: neque expavit furorem atque pertinaciam
t>ches et Nestorius mundam fidei sinceritatem in pra;sentium Ik-Ereticorura, quaraquain plerosque Ca-
perfidiam transforinabant: a quibus pestiferis ani- tholicoruin persecuti essent ad inferitura. Iste heros
raalibus orta contagio non paucos greges infecerat. ]ihasreticorum errori horribiliter incubuit. nec suc- p
4 His Deus diligenter curationes adhibuit, Hila-
cubuit nam qui dedif aflTectum, addidit eftectum.
:
rium videlicet et Athanasium, / Eusebium, Ambro-
Amor divinus. non materialis sed spiritu.alis, vincit
l
orania; cui cedunt omniaanimavit .\bundium, qui
contra quos siura et Augustinum, qiii medicinalibui fomentis
habita conei- omne virus pravi dogmatis de pectoribus infidelium erroneam sectam, instar diluvii diluentem q Occi- q
lla, dentis et Orientis messein, flamina divini ainoris
eliniinare conati sunt. Umle Nic^num Concilium a
riiCirnum, Nonne Hesperia atque
Constantino contra Arium congregatiir cujus error :
arefecit. Graeoia, Ar.abia et E
pullulavit usque dum Constantius imperas.set, in-
Media hac labe polluta esf ? Sed ventil.ibrum acutEe
disoretionis aream sancts Ecolesiae examinavit, et
fausta proles Constantini, qui Ariani dogmatis labe
Catholicos toto orbe persequitur. Hujus inanes siliquas erroneae professionis a granis Catho-
pollutus,
licae veritatis secrevif.
favore Arius m fretus, dum in Constantinopoli ad
ecclesiara pergeref, adversus uostros de fide dimi-
caturus, divertens per fiirum Constantini ad neces-
ANNOT.ATA.
sariam caussam, viseera ejus repente cuni vitaeffusa
sunt. Unde Ariani contremuerunt, et Catholici de
a S. Leo Magnus seiiit ab artno 440 usqne a<l nn-
nttm 461. f''ilam ejiis tiamus Apriiis qito colttur.
Deijudicio nonminimam tetitiam habuerunt. Post
ii
liific Pelagius adversiis Christi gratiam suum erro- b Hic est Leo Iraperator, qni regnavit ab anno 457
condemnationem Concihum nsqtte nti aniium 474.
rem instruit : ad cujus
Cartntjiiumse, (^arthaginense congregatur. Postidem tempus Nes- c Anatolius coronavil tiicitnn Imperatorem Lroncn
torius Constantinopolitanus Episcopus suae perfidise eique S.Leo Papa scripsit epistolus varia.^, sciliret 40,
Ephestnum. 40, 48, 53, 71, 76 et 77 in tomis Conciliorttm rccen-
molitur errorem : adversus quem Ephesina Synodus
congregata, ejusinipi:un sectam persecuta inr;imavit. sitas. Cotitttr a Grxcts 3 Jttlii.
Hoc etiain Tempore diabolus, in specie Moysi in d Nicefam scri/tsit iticin S. Leo ppistoiatn 79
Ati
Creta n apparens, cum eis per mare pede siccn ad et 86, calitur 22 Jnnii, iiiscriptus Martijroloijio Ho-
terram promissionis promittit perducere : plurimis mano.
vero eorum enecatis aliqui qui salvati sunt confes- e S. Araanfius, decessor S. Abntitili, coiitnr 8
firaad Christi gratiam convolarunt. Post h;ec Ch.al- j4pri!is.
Clialcctto' cedonense Concilium geritur, ubi Eutvches cum f Ad Itttnc Episcopum Anasfasium scripsti S. Leo
vense. epislolam 29 et 84
Dicscoro Alexandrino Episcopo condemnatiir. Pr<Te-
terea apud Carthaginem Olympius quidam Arianus, g Lacus Larius oltm dtetiis, nunc Comensis; vultjo
in l)alneis Sanctam Trinitatem blasphemans, ignis Lago de Como : in littore autem Neapolitano sunl Cumx
jaculo \isibiliter est combusfus. unde Sybylla Cumana dicitur.
5 Animadvertite fratres, quoraodo per moraenta h Anno 450, die 17 Novembris. Ita Ballarinus et
et intervalla temporura fides inolevit Catholica ;
Uglielius.
jirimum per Martyrum rosea cerfamina, deinde jter i S. Carpophorus ejusque socii SS. Exanthus, Cas-
Confessorum contra h;«resira victricia propugna- sius, Severus, Licinius et Secundus, marttjrio Comi
cula ; tum efiam quia ultio divina dlgna suis errori- sub Ma.rimiano Imperalore coronali, colttnlttr 7 An-
biis stipendia retribuit. His pr;rfatis instifufionibus gusti; Fidelis autem 28 Octobris.
annalium festorum memoria index testisque esse k Na^c iisflem verbis iegitntur apud Adonem in
declarafur. Per horum vestigiausque ad cunabula Cltrouico ad an. 396 e.aiiue iios litte examinamus dir
historiEe Antisfitis .Abundii pervenimus; ut series natali S. Donati 30 Aprilis.' ',.: •
et linea hi.sforiahsnon minimam notitiam nostris 1 Eusebius litc vitlettir esse EpiscoipusMedioIanen-
oflerant rationibus. Hic vir sanctus ac fidei Catho- sis, qui aiiiio 451 celebravit Syuodum Mediolanensem,
licEe armis strenuus, Sanctissimi et venerabilis cui S. Alntnditts interfuit, ei atiultt episiolam S. Leo-
.s. Atniiifliits,
Leonis Papae penetralibus assuetiis hEereficorura nis fapx, nti testalur S. Eu.sebius in cpislola e.r Sg-
ralidiis A.ivc- discordem contruversiam atque seditionem seduvit, nodo ail S. Leonem missa , cui inter alios snbscrtpsit .S.
Itcoi^tm ojiptt-
cum magis arderet et vehementius fureret. Qui nou Abundius Episcopus Eccle.sisi Comensis pro se, el pro
i/nator.
gregarius, sed principalis miles, Leonianse inilitiae nbsente Asimone Episcopo Ecclesix Curiensis. Colitur
gubernator perifissimus in iinda,i)r?eliator et aiiriga S. Eusebtus 12 Angusti. Reliqui Sancli Palres snitt
fiirtissiraus in pugna, non solum de conversione et satis noli.
fuga liffireticorura tropbajum obtinuit, verura etiam m Haec quoque referuntur eisdetn verbis in Chronicv
de niina triumphura celebravif. Hic eestuavit, alsit, Adouis ad an. 337, ite.inque sequenlia Itnjus nttmeri
e.suriit, pernoctavit: in transtris pro cubili recubuit, variis locis. Nos de hisce hseresiarchis agimiis, variis et
nioUes thoros exhorriiit, terraruin latibula marisque magis opportunis tocis.
periciila multoties intrepide subiit, ut latrones uni- n Mombrititts et Siirins, Oreta, mctulose. Rem
narrnt
;
; : ;
SECUNDA APRILIS. 93
narral Socraics nliiquc ct er hia Bamnius ad an. 433. efficiens tanta; auctoritatis et benignitatis : nam ])
S, Abiindiiim lulclliriil, palria Thcssalmiiccnsem, Moysen Hebricis produxit,
siciit .\hundium Como bx noMBm- ita
ComanuTn sen Comeiisem incolatu: apud Mombrilium exhibuit. dies illiistris et solennis, quo tantus
""
etin Surio perpcram, Cumanus. Patronus cffliixit, non tantum Comanis, sed omni-
p Surius perpcram transcripsU, Hsres. bus Christianis, qui prodeundo de regione in regio-
q Momhrilius mense Occidentis et Orientis riuod : nem, patiens algoris alque mstus, percharybdera et
nullum scnsum liabcl, et n, Surio mngis ctiam cst obscu- syrtes, et variarum commeroia linguarum, opulentas
ratum, quando pro flama, quod esl apud Mombritium, merces, non terreniE supellectilis, sed divina; reli-
legit, Flamina sensum restiiuimus per conjcctjirom
:
gionis evexit, et de
: Eutychianis Nestnrianisque
vidrlur ciiim signi/icari, hxresi, inslar diluvii iiiundaiile, summa omniura admir;itione triumpliavit! Hic cedat
EvangcUcam mcsscm loto orbc dilucndam fuisse, nisi triumphalis ciirrus Romanorum seu assentatrix aura
eam arefccissct flamma divini amoris quod ul clarius : tyrannorum : nam finifi et infiniti qiiotaest portio?
esscl, transpositio vocum aliqua visa csl opportuna. et volatilis rei ac stabilis quota est colhitiol Sed
meliores sunt Abundii herbusculae, quam Neroniset
CAPUT II. aliorum iniquorum principum epu'a; quaudoquidem :
Misso Constantinopoliin jitssu S. Leonis Papx. istae aulam sempiternam. ilke pariunt g^hennam;
Ejuszeluspro/idea T/ieodoreto laudatics. .
istius esuries est satura. illus saturies est faraelica,
Luc. 9, 21
sicut:dtDominus, Beati qui nuncesuritisquiasatu-
Neec snlum in Occasum, verura etiam in Orientem rabimini.
A .s. Leom m a B Leone Apostolico directus Abundius, qu» refel 8 Profecto discutiamus illam controversiam qua;
OTientem lenda erant autoritate Romanse Sedis refellit ut ; univers.nm coinmovit Ecclesiara, et ab atrocitate
missus,
longinquis a Roma provinciis. praDsentiam quodam- pugnaemagnitudinemvictoriie perpendamus. Haeclis
niodo Roman» visitationis impenderet, et mediam haud pauca lustra teinporis ainplexata est, et usque
notam divinae veritatis ostenderet; quiaa continenti ad gubernaculum Leonis Papa; ac pra;sulatum
oppnrtunoque pro.spectu promptum illi erat agnos- Abundii, legatione ejus defuncti, a perfidia sua
cere, quid in quibu^que rebus [statueret] vel .\posto- numquam resipuit. Unde hic vir eximius, sapientia E
Nam cum majora negotia et
lico studio reservaret. ac variis linguis strenuus, ex constitutione Epi-
caussarum exitus liberum sibi foret sub
difficiliorum scoporum Italia; et electione di^ipensationis Leo-
expectatione procenim deliberare, vel determinare, nianae, inulta niaria transfrefavit plurimas pro-
aiit suspendere; tamen qiiibusqueeaussis extremam vincias lustravit, ut qufestio diutissime ventilata
manum impresserat, (fecit id semper) salva dignitate et concertata nec insipieiites deciperef, nec sa-
Tim. 5, 1
religiosariim personarum ac reverentia Eccle-iarum
I
pieiites turbaret. Nestorius dicebat duas perso-
imitatus sententiam Apostoli ad Timotlieum hortan- nas et duas naturas in Christo e-^se ; Eufychesvero
tis ad ecclesiasticum regimen, Seniorem iie increpa- unam nafuram unamque pertonam. .4f fides C;itho-
veris, sed obsecra ut patrem aut matrem, juvenes lica duas naturas, sed unam personam in Christo
ut fratres, juvenculas ut sorores in cmni castitate esse asserebat, id esf, euradem Christum homiuem
discreius
qua> moderatio si quibuscumque inferioribus mem- esse perfectum eumdemque Deum et hominein,
;
trt correclio-
bris ex Apostolica institutione debetur; quanto raa- unura esse Deum atque Dei filium; nec quaternita-
gis fratribus et Coepiscopis sine offensione reddenda teni Triuitatis astrui, dum homo additur supra per-
est? Et licpt nonnuraqu.im accidant qu;e in Sacerdo- fectum Denm: .-ed unam eamdemque personaiu nu-
talibus sunt reprehendenda personis, plus tamen merura Trinitatis explore. Unde confra Nestorium
erga corrigendos agat beiievolentia quam severitas, dicitur ; Qui licet Deus sit et homo, non duo tainen,
plus coliortafio quam commolio, plus caritas quam sed unus est Christus. At contra Eufychen subdit
potestas. Sed ab iis, qui qua; sua sunt, non quse Uuus aufem non conversioneli\;nit.uis iii caruem,
Jesu Christi (quieiunt) facile ab hac lege disceditur; sed assiiinptioue Uumanitutis in Deum: unus non
et duin dominari magis, quam consulere subditis confu-ione substantiie, sed unitate persina;. Cumipie
volunt, lionor inflat ad superbiam ; et quod provi- in eadera persona Christi aliud sit diviuitas qua; Fidem oitko-
''oxam pmpti-
sum est ad concordiam, teiidit ad noxani : nec se suscepit, .aliud, quam suscepit, huraanitas idem ;
pleriqiie piitant potestatem hab.^re, iiisi satagant in tanien Deus atqne Iiomo est ; fitque in Christo ge-
subditos injuriam exercere, mina natura geminaque substantia, qnoniain horao ^
7 Talem diligentiam talemque custodiain semper Deus nnaque persona, quoiii;im idein liorao atque
:
et ubique servans abundanter. Abundiiis noster, ut Deus unde quotidie psallimus Nara sicut auima
: ;
neque Deum neque proximum in examine suffi di- rationalis et c;iro iinus est homo, ila Deus et homo
rectionis offenderet, sic plaouitDeo |quod] et inven- unusest Christus. Ex hiijusraodi conflictione caussa-
tus est justus; et in terapore iracundiie factus est rura, ingenuus Abumlius a Deo innnitus, a B. Leone
reconciliatio. Laboriosa virtus sanctissirai viri, directus, et iramanitife hKrefici sceleris coiumotus,
ilc tVestorianis numquam otio neque socordiae dedita, tam potenter iion parura lucubravit et sudavif, tandemque pahn;im
if Bufychiauis afqne viriliter hsereticas pravitates ubique gentium ingentem exhibuit ; ef non modo rainos pravi dog-
fnump/iat.
auctoritate Leonianie legationis expugnavit ac exi- niafis, sed truucura cuin radice penitus eviilsit; cui
nanivif, ut prffisens setas et futura his superstitio- Theodoretus Tyri Episcopus, de cousensu fidoi,
nibus careat, neque suis posteris opus fuit divinum hanc epistolain, non parva praecoiiia referentem his
chalybem in Nestnrianos aut Eutychianos librare. verbis direxit
Et iion modo aciestaliura belhiarum occubult, veruin 9 Doinino vere ainabili afque sanctissirao fi"itri
etiam nulla nota vestigioruin apparuit, ut triumpha- .\bundio, Thendorefus in Domino salufera. Coraperi
liler cum Ps:ilraographo sive succinere velit, sive quod vesfra religio veram et .ipostolicani fidem pia
fsal. 17, taudatur a
30
(oiiciuere nialit, canaf, Non convertar doiiec defi- menfe conservet et gratia ; egi Deo omuipotenti, Tticodoreto,
ciaiit,confringam illos nec poferunt stare. cadent quia religio quffi periclitabafiir, renovafa est pnr
subfus pedes raeos. Hic vir sanctissimus iinminet sanctit:item vestram et venit ad luceni. Ef siiaitdu-
et eminef inter orania gymnasia afque exercitia dum iu diluvio factum est, ut .ad semen generis hii-
C.afholica! fidei, ac promovet acies Catholicorum, mani Noe et filii ejus relicfi sint ; sic et in priesenfi
contra fallaces plialanges liaireticorum qu;e caussa : Occidenfales p;irtes sunt reservafie. ut ex his etiam
Comaiiis, non casus neque fafum.
faiitas salutis fluxit Orientales sacrosanotae Ecclesia' verara custodlanf
sed divina providentia Iia'C utraque desfruens, fuit religioiiein, quarn vastare jam et devor;ire peuifiis
sacrl Icg;t
94 VITA S. AliUNDII EP. COMENSIS.
nova hseresis tentabat. Et oppnrtuno sudoribus acquiruntur ; et niiuus bonuin pax videri I)
A sacrileg.i et
Prophetica Ni.-i Dominus solet ooiiliiniata [ler otitiin, qintm reddit.i pfist labo*
liiei potest vox illa :
Sah.-iolh senieii nobis reliquisset, .similes facti esse- res ; ip-a quoque verilas clarius renilescit et for-
mus quomodo fodoma et Gomorra. Adeo nobis tius retinetur, dum quse prius fides docuit, haeo
Isj i^ 9
quasi aliquod diliivium et liellum evenit ira Dei, ex ]ioslea exaininalio confirmat. Exulta, fraler. Ileddi-
impia hajresi. Nunc ver.im Salvatoris nostri in cor- tuin seculo est, pra^done prostrato, Incariiationis
pore huinano prssentium laudamus, et uniim Fi- divina; mysteriura ; quod huinani generis inimicus,
iiuni Dei, et perfeetain ejus deitatera, et perCectam quia rebus ipsis auferre non poter;it, calumniis ob-
humauitatem confilemur et non in duos Fili"S unum
;
scurabat. Quinimo ab incredulorum corde perierat ,, ..
''"r^ "i, IG
,„
, , , •, , , . . 1
Dominum nostrum Jesura Christiira dividimus. Est immortale mvsterium ;quianihil prodest tanla salus
eiiim iinicus;sed differentiam Dei et hominis cog- iiH:redulis, ipsas verilate siiis dicente discipulis?
noscimus et scimus
;
quod alterum cx Putre est, Qui civdiderit et baplizafus fuerit salvus erit, qui
alteruni ex scmine D.ivid et Abraham, juxladivinas aufem non crediderit condenmabitur.
Scriiitur,as; quodque divina quidein nritura sine pns-
sioiie est;corpus aulem ante quidem erat in pas- ANNOTATA.
sione, nnnc vero et ipsum alienum est a passione ;
n:im poslquam surrexit, et hoc ab nmni passione a S. Lco epislohi^^ atlTlirodoaium, Amjiistum, iI4
coiistat esse liberatum. Hsec ex lilleris sanctissimi ad fiirios Arcliimandritit.s ft 35 ad Pukhenam AuguH'
et religiosissimi ,\rchiepiscopt Domini Leonis didi- tam islu liaict : Ai\ eff'e;'tum salubriura dispositliinuin
ciraus ; beatK me-
legimus euim quie ad sancfie et velociiis oblinenduni, fratres et Coepisco[ios uieos.
niorise b Fhavianuin scrip-it et giMtias egimus ; Abundiuin et .^steriura, sed et Basilium et Senato-
nostro humanissimo Deo, quod advoratum et propu- rem Preshyteros, prob;itissiraos viros inlsi, qui for-
gnalorem veritalis invenimus. His et ego lilteris niara fidei, qtiani secundum doctriuam venerabllium
consensi, et huic epistola; mea? exeraplum earum Patriim pr.-edicaraus, offerrent ; et quid de Incar- |,;
13 copulavi, cui etiam subscripsi et ex hoc probavi ; natione filil Dei a totius orbis prohatis S:tcerdotibus
qnod regulas Apostolicas, id est vera dogniata se- defeiisum fiiisset, ostendereiit.
qiior, hodieque in his perinaneo, et ideo bellum pa- b Vitum S. Flaviani Eiiismpi CimstantinopoUtanL
tior. F/amdem vero religiosam Aposlolic:un sectara dciiimns 18 Fchruaiii. EiiistoU- S. Lconis ad illnm
servainus ego et alii reverendi viri, qui mecuin de sunt tnserlx Cottcilio Choiccdimcnsi.
e sacrosanctis Ec< lesiis c expulsi sunt, idem Dominus c Dc hac expnhiinte consule Evtiijniiin tib. 1 cap.
Ih.is el Dominus Aqiiilinus, ceterique, contra quos 10, nbi iiiter c.rpu'siis rcceuscntur Theoiioretns Cyri,
Imperatorum potestatem inventores novie haeresis Ibas Edessx, et Aqnilinns Bibli Episcopi.
arraaverunt. Siiperest ut vos cuni sanctissimis viris d Est hxc epistotit 63, tx qtta alicjua corrc.cimus
auxiliiim sacrosanctae Ecclesise afferalis, auferatis- hic tninns rccte proposita.
que irapia bella quie inipendent. Prohibete itaque
sacrilegam sectam, quas contra pietalem commota CAPUT III.
est; et prislinara ecclesils pacem reddite, ut fructus Concilium Cimslnnliiinpolilanum. Morluus
laboriim Apostolicorum accipiatis a Domino, qui se resuscitaius.
eosdein fructiis reddiiurum esse promisit. Omnes
religiosissimos et Dei araicos, Presbyteros et reve- J^rieterea An;itolius, Episcopus Ecclesise Cons-
rendos Di.acouos et Fratres per vestrara saiictitatem taDtinopoIitance minoris Komae, accepta Epislola
saluto : et nos et omnes qui nobiscum sunt saluta- S. Leonis P.ipx', de confirm;itioiie Catholicffi fidei,
mus religionem vestrara. contra hjerelicos omniuin
congregravit conciliiiin
10 Qualis et qiiantus fuerit iste Theodoretus, Episcoporum et .\rchtm:indrit;irum, seu Presbytcro-
Abundii pneco, percunctanti, consulta re-pondet d rum et Diacoiiorum; et ante cunspectum omniuiu
^'/"<"''«"' .'•
epi^tola Leonis Pap:e, ei directa, cujus formul<-e recitata est epistola S. Letuils, qiiam B. .\buudins
Tiiro ,«Mmn(o ,1 .
, ,
Leoiiis tradtt
fl S. Leone. exordium sulijiciraus. Dilectissimo fr;tlri Theodorito corara omnibus praesenfavit, coiicordantibus lesti- j^nniotto
Episcopo Leo Episcopus salutera. Ueracantibus ad ntoniis Romaniirtiin Patrura
atque Argolicoruin. Episcopo.
C nos Consacerdotibtts nostris, quos ad sanctum Con- Anatolius Episcopiis Constantinopolitanus liuic Epis- ''
C'liura Sedes Beati Petri direxil, agnovimus dilec- tola; S. Leonis Papa>, continenti CatholIcDe fidei ve-
tionem vestram, superno adjutorio, nobiscuin tam ritalcm. concordantibus etiain testiiuouiis Patruin
Nestoriana' impielatis, quam Eulycliiaiise ve-anioe ab eadera .\posfolica Sede dlrectis, plena devollone
exstitisse victricem unde gloriamtir in Domino cttni
; consensit et subscripsit, anatlienia dicens Eufychi
Propheta canentes, .4djutoriura noslrum in nomine et Nestorio, etdogmativel sectatoribns eoruin. Tuitc
Ps. 123, 18 Domini, qui fecit crelura et terram qui nulluin nos : ceteri Palres, non parvi numeri, eodem modo sub-
in nostris fratribus detrinienttira stistincrepermisit : scripserunt. Mox S. Abundins et .\sterius Episcopl,
sed quod nostro prliis ministerio definiverat, uni- et liasilius et Senator Presbyteri, dixerunf Oninipo- ;
versffi fraternitatis irretractabili flrmabatur assensu : tenfi Deo gratias, cum revercnilorum Episcoporuni,
ut vere a se prodisse o-tender:tt. qiiod prius a prima Presbylerorum, .\rchlmandrllarum, Diaconoruin
oraniura Sede formatum totius Cliristiani orbisjudi- atque totius Cleri proles.-iones cognovimus, tidem
cium recepisset ut in hoc quoqiie rapiti membra
; reclam atque a Patribus trailit:tni profiteri, sicut
roncordent. In quo nobis amplius accrescit gaudeiidi eururndem subscriptio, gestis prujsentibus inserta,
materia, dum et tanto magis se perculit inimicus, declarat. Ideo nos quoque, quia oinnes boc exigeie
quanto contra Cltristi minlstros Sffivius insurrexit. et expect:tre comperiinus, secunduin assertionem
Nam ne aliarum Sedlum ad eam quam celeris om- venerabilis viri a Eiisebli Episcopl b Dorylensis. ct „ ;,
nium Dominus instituitpraesidere, consensus assen- sententiam sancla^ inemoria) Flaviani Episcopi, vel comtnnnut
tationis videretur, /'"''''"'''^'
ac ita alia qujelibet subrepere assensum Pap;e Leouis, ad insinuandam cuuctis
possit adversa suspicio, inveiiti prius sunt qui de fiilem Cathidioam, noininatim auittlieraa dicimus
judiciis nostris ambigerent : et dum nonnulli, a Eiitychi vol oninibus tjui ejiis perfidiam sequuiitur,
dissensionura coacti auctore, ad contr;tdictionura et dicunt in .lesu Chrislo
Doniiuo nostro ante Incttr-
bella prosiliunt, ad m.ajus bonura totius bonitatis dis- nationem duas fiiisse nattiras, post Incaruatioiiein
pensatione perventiim est. Dulciiis siquidem raunera vero unam tanlum natui'am; cum Catbolica fides
gratiae divinas prasveniunt, quoties non sine magnis et ante Incarnationein unam, qua; 'Verbi tum erat,
tX
;
SECUNDA APRILIS. 9S
A et post Incarnationem dmis, id est, Verbi et pecfecti remuneratione muneris tractans, Hi, inquit, non D
hoininis, fafeatur in una persona, incunfusa pro- petunt luraulum, nec funerisofficium, nequeme que-
prietate sui, nianore naturas. Nestorio etiam, qui relarum socium majora excellentioraque exspectat
;
vsesannm. ut legitur, dudum dogma dispersit, di- speclaculum istud. Deus, quo ibo a spiritu tuo, et
cendo Dominum Jesum Cliristuin cx Maria virgine quo a facie tua fugiam'? Dexlera Domini facit vir-
hominem tantum, non etiam Deum natum ; sed et tutera, dexteraDomini exaltat. Hic non mortuus
sectitnribus ejus, in ejusmodi perversitale durau- apud te, sed tamquam dormiens vivat, et narret
tibus anatliemadicimus. Propterquod convenit ad opera Dommi, et dicat, Castigans castigavit me Do-
coMfirm;itionem subscriptiouis
ejus, sanctnm quaj rainus, et mortinon tradidit me. Non tanlum qusero
pra'sens est fraternitatem, iisdem vel omnibus qui vitam [mortui] quam fidem et salutem populi. unius
eorum dortrinam sequuntur, anathema similiter di- resurrectio miiltorum erit perfeclio. Confestira
coe-
cere. Vide quot testimoniis illustrium virorum com- lestes fores patuerunt, et ingressa est oratio ante
probatuni est B. .Abiindiuni prava dogmata erronea; conspeclum Dei ; anima ex suis latebris exivit, et
seclaj, jaculo CathoHca' fidei, vulnerasse et extin- exanimem animavit protinus exequia; pueruli in
;
xisse. Quis negotiator aut triumphatoravaiitiaadi- obsequia sunt relat» Abundii, dum accipientes e re-
piscenda' pecunia', ut ille desiderio victoria;, tot lit- surrectione mortuum suura, hilares plaudurit et ob-
tora maris, tot accessus telluris adiit. Sedjamopor- stupescunt rairaculo, proque nierore fruuntur gau-
lunum est ullra temlere, et quidquid per sancti viri dio si qui idololatria; cultores fuerunt.
;
efTecti pro-
merita fidei Deus voluit ostendere : cum probi la- tinus sunt Christicote. Exultat proinde civitas om-
bores accertamina, signa sint ^auctitatisnondubia. nis, agitquegratias Deovero ; cui e:,t honor et gloria
Nos vero nicmorabile, quo Dominus vocat, pro- in secula seculorum Amen.
digium referamus.
12 Erat vir quidem illustris et ditissinius, Co- ANNOTATA.
mensis regionis Regulus, c cujus unicum filium con-
B tigit obiisse;ex quo faniilia, funereo mcerore con- a Eiisebius, Episcopus DorylKi, est primus qui
fecta,ingenlem gemituni magnis questionibus re- deti'.rit hxresim Eutijclwtis, et indicavit S. Flaviam
vol\ ebat. Post diutinuni ploratum unanimes e.xanime Arcliiepiscopo C. P. et Concilio ali lioc liabito; uti in-
corpusciiluni, quasi munusculum, Abundio obtu- dicalur a Liberato diacono, e.t in ConcilioClialcedonen-
leriint; quus inter genitor deformis ac liigubris, ac si : iikoque posteu in Pseudosynodo Epliesina, Prxside
regio cultu e.\utus, cum omni domo ad vesligia Dioscoro, fuit unacum S. Flacianocondemnatiis ; et in
mfirluum sancti viri volvebatur Miserere, inquit, senis, non
: Concilio Chalcedonensi contra Dioscorum egit.
rcMiscifnf. liabentis priilBm superstitem, uon habiluri hceredem. b £st Dorjla seu Dorjteum urbs Jsix minoris, in
jtrccitius :
Cui relinquam familiam? cui relinquamprovinciam? Phrijijiamagna, Episcopulis, in confmio Billnjiiix.
Siin vitamredieril,fidespatebitpopulo,infidelesargu- c Ballnrino diat
Princeps aut potens aliquis Do-
mentum credeudi capient, et fideles fidei suscipient minus miraculocum reliquisPa-
idololatra, qui viso
augmentum. Tunc vir Dei pietale solita langitur, at- ganis fidem Christianam suscepisset.
que otTereLtibus improbare oblata erubuit. Mox de
DE SANCTA MUSA
VIRGINE ROMANA.
e transitu Musse puelhv ista scribit S. Gre- Cuiseetiam v(.icanti respondere coepit, et depressis etpiemon-
ifiorius lib. 4- Dialuijicap. !7. Serl nc(]iieiioc reverentercculis aperta voceclaraare. Ecce Domiua lur :
A Dciiiarii
Di Probus Dei lannilus
lsile.im,qu(Mi pra,'dirtii5
de sorore bua, noniine Musa. puella parva
narrare eonsuevit, dicens, qund quadam nocte ei
venio, ecce Domina
tnmtradidit; et px Virgineo corpore.
cum sanciis Viiginibus. exivit.
venio. In qua etiam voce s|)iri-
habitatura
moiiila dc
tlic obifiis.
per visionem sancta Dei Genitrix Virgo Maria ap- 2 H:ec S. Gregorius Papa '
qiu-m pas!>iin alii de-
pariiir, atque coaevas ei iii aliiis vestibus puollas os- scrip^^eiHut; iiiler qiios Pelrus di: Natalil^ns Epis-opus F
tendit. Quibus ilia cnm adnusceri appeteret, sed se Equilniua, lib.w Cataloiji Sunctorum cup. ni, el in lilu/o fi lariis relatn
eis jungere non auderet Reala; Marue Viriiinis est
; appellot S. Musam Virginem ; tum ud huacdiem secun- '^
^l"''^*^-
voce requisita, an velit cuni eis esse, atque in ejus dumApri!i.\ Molaniis. lasuis ad Usmrdum additioiiibus
obsequio vivere. Cui cum puell-i eadem diceret. Vo- primn' editionis aniii MDLwm ; Caiiisiiis in Martyrologio
lo ;ab ea protinus raandaium aceepit. ut nilnl idti'a Gcrmauico; Eerriirius, in Cataloijo Sanctorum Italiie,
leve et pueilare ageret, et a risu etjocis se abstine- i-t ilernm in Catalogo Sanctoriim generali; Arfurus du
ret, sciens per omnia, quod, inter ea;dem qnas vi- Monstier,in sncro Gymeceo. Item AntoniusOallonins Ro-
derat, ad ejus obsequluin die ti'igesimo veniret. manus, in llislorai Sanctarum Virginum Homanarum,
Quibus visis, in cunctis .-^uls moribus puella mutata Ilalicosennone cdita Romxanno mcxci, Hcribertus Ros-
corriijU
est, omneinque a se levitatem pueliaris vitaj magna uridus in Ilistorin Sancturum Virginnrn ^ijiue extra mo-
lcriftit,;,,
1'iiellarcm gravitatis detersit manu. Cumqne eam parentespjus naslena in Sanclitate ftoruerunt, Belgico idiomate edi-
mutatam esse mirarentui-, requisita reni, retulit ta, ciim imaginibus Sanctarum Vtrginum in arre ete-
quid sibi Beata DeiGenitrix jusserit, vel qua die ganter scnlptis. Nicolaus Brautius, Episcopits Sursinx
itura esset ad
obsequium rjus indicavit. Tunc post et Coines Bobii, in Martyrologio Poetico, de S. Musa
vigesimum quintum diem febre correpta e.st. Die Virgine Romana Itoc dislichou composuit :
autem trigesimo cum liora ejus exitus i^ropinquas- A Genitrice Dei bis Musa pueiie vocata;
set, eamdem Beatam Gcnitricem Dei, cuni pueilis Kn venio, venio, dixit. obitquediem.
quas per visionem vider-at, ad se venire conspexit.
DE
96
DE SANCTO NICETIO,
Episcopo Lugdunensi in Gallia.
ANNO DLTXm. ilhistnores Sanctos, qni secnlo Cliristi aexto Quique Sacerdoti-s Sanctus Iiic proximus hseres,
Intcr
Galllas fiuis virttitibus et mmiCuU^ colhislraruut, Sangnine conjiinctns, cuhnine, Sede simuL
merito censcmins c.U S. Nicetius E}>iscopu\ Luij- Vir bonus, indultus cunctis, famulisque benigniis,
Tempus vifT
duucnsis. Xutus liic auuu supra quiugeuti'simum Quem duro laesit verbere quisque suo :
et ohilus.
dci imo lcrtio ant circiter, Sarenlos onlinatus est a^tate Mansuetus. patiens, mitis, venerabihs, aptus,
jam triccuaria ; ct S. Sarerdoti, xii Sc{'tcmbris anni Pauperibus proniptus, simpHcibusque pius :
i)Li vHfi fuuclo, sti/)ri<iiatiis est in Scdcm Lufjdunen>em. Psallere praiceplt, normauiqne tenere uanendi
Ibidemque inlcrfiiit Coucilio sccnndo,J!issu Gunthramni Primus, etalterutrum tendere voce chorum.
ReitiSanuo Christi dlxvii habito, cidcm post Pbilipyum Noxia temnendi vitans discnmina mundi,
Efisciqmm Vicnnensem substrip.\i!, ac tuudem hoc die Inque Deuni sohiin vivere novit opus.
Yifa scripta
.wundo Aprilis iinni dlxxiii ud ccternam CQ^lestcmquc Sii' vigilans, snbrius, sic ca.^^tus carnis ubique,
vitam tvansivit. Mox nliqucm libclhim de vita ejus com- Quo niiiil inClero dulcius esse potest.
po.^^itutn luisse te.ilatnr infra S. Greijorius Episcopus Caussarum sprevit strepitns vanosque furores,
hic ex Grego-
Turoiicusis, qni rcs ejus yeslas eiposuit, tum cainte LXI Ut simplex mundo, sed sapiens Domino ;
rio Turoiicnsi liln'i de Gloiia Confcssornm, tam potissimum capite viii Jura potestatum verbi terrore coercens,
datttr :
librisuidc. Vitis Patrum. Fuisse autcm S. Nicetium Jurgia despiciens, suspiciensque Deura.
Episco|nini aviinciilum niatns sua?, tcstatur ip.H' lilnv At simul erectus, mitis, pietale serenus,
5 IJistnri.c Frnncorum cap. 5. scque quusi iu cjus sinu Traiisiit innocuns, regna superna tenens.
educatum et conviciu atque familiaritutc louijo tcmpovc Hxc ibi. Putnil S. Nicctius canlniu altcrnnni in chovo
usnm. Vilie a S. Greijovio scviptw, uh loc cilainman- vcslauvasse cl in mclioicin novmam in .Mio Ecclcsta
iiquiorcm aUtim suhjnugimns ; cnjns auctor auouifinus, j-edegisse, qiii jam fvidcni viyucvat clinm in ccclcsia
Clcviciis aut Pve^bijiev in ccclcsin Lutidiincnsi, cumpu- Luyduucusi, uti lcslis est S. Sidunins Apollinavis, lib.
suissc cam videfuv intvu pdmos oclodt cim anuos ob obitu 5 epibt. 17, nbi quvd ad S. Jnsti sepulcrum vigi-
ait,
Sancti. Tdquc jns.ui yElhevn Episcopi, qui, Nicelii lias alternante mulcedine monachi Clericiqne Psal-
sucressovi Piisco suffcctus, sanclo laboravit sludlo micines concelebrabant.
qunliter sancti ejiis vifa, quie etiam post obituni
rioreliat assiduitate operis, panderetur officio iectio-
VnVE EPITOME
nis, uti dicitnr in fine num. 9. Hunc ex pevvetuslo
Codice S. yJufjcntU Jurensis pvimns publicx
Aiiciore S. GrcgOfio Tiu'onensi
liici dcdit
Petvus Frauciscus Chi/jlctins nostcv, in suo Paiitiiw liOro de Gloria Coiifessoruni cap. 64.
iUuslvalo purtc 1 cop. :i2 ; untie trauscviplnm e.cl<i-
^
betnus. llicetius quoque Confessor in urbe Lupdunensi,
Virfutcs
2 Allera hiijus &oiicli iliuf.tris upud Liujdunenscs vir lolius sam titatis, conversationi?^ castis>ima;, ca-
ejus :
ecclesla, mtmoriii c.tt ccclc.sia ad ejus honuvem coiistvucta, caquc ritatis eximia?, vita perfunctus est. Ciijus eIeenios_y-
religuix. cl collegiala, ct pavochialis., el quidcm tnaxnna uvbis atque humiiitas nec investigari tantuni, nec
na;
Luijdiiiiensis : in quo sucntm ejus corpus summa cnm enarrari a nobis possunt. Uui posiquam beatum tpi-
veucvatione haclcnus adscrvutttv. De i.liquibns S. Nicelii ritum prEeraisit ad cudus, positus in h^retro ad babi-
Rfliquiis delalis ad Trccenses et Turuuenses, et ecclcsiis licam, in qua sepultus est, ferebatur. Et ecce unus
sive ultavilnLs ad ejns houove.m detlicalis, infva iu Fita puerulus, diiiturna caecitate gravatns, cum rehquis
ayitiiv. In Ecclcsiaetiiim urbis Cuhilonicims Catheiirali plangens, adininiculu snstentante se(|uebatup. Fac-
Offic.o Ecclesia.\tico sub rifu duplici colituv, sed die tum est autem cuni graderetur. perlata est vox in
Menioria in quiivto linjus inensis. Ejusdem S. NiceiH memovia in- ore ejus secretius, dicens Appropinqua (e feretro,
Fastis sacris.
:
F
scripla cbt paasim umuibns Marlyroloyiis Laliuis, in- et cum subter ingressus fueris, prutinus recipies divinilus
tH'uituvquc etiam in quatuuv apogruphis ipsnis Marty- visum. Ille veru interrogabat iiominem, qui enin
roloyit H ieronjmiain his vcrbu : Lugduiio {ja!li;e de- trabebat, quis esset qui ha.'C verba aunbus snis in-
positio S. Nicetii Episcojii. Quu- cadem leyuutnr iu ferret. Negat ille qnemquum videre, qui ei loquatur.
MSS. Casiueusi, Allcmjjsianu, Bnrheriiuuiiu, Richc- Cumque vox aures iUius verberas-
bis et terliohaic
novicnsi et pa.^^sim alii.\. Al Flurits Luydniiensis in set cognuvit aliquid novi gerendum, et se ad fere-
:
MSS. Alrehniciisi, 7'oruaceusi et Livticusi hoc cum trum postuiat duci. Accedensque, et iiiter albentiuin
clogio exovnat : Lugduuo iiatnle S. Niceli Episcopi diaconorum tuibain perlapsus, qiio )ussus fuit, in-
et Confessoris, qui vir totius ^anctiiatis, couversa- greditur. Deniqiie ut nninen Saucti iiivocare coepit, siih fcretro
'
tionis caslisbimie, caritatis eximife, \ita perfuuctus illico reseratis ocutib lumen
Post Inec puer recepit. visuin recipit
est. Ado et ipsc Luyduncusi.-i cunt piimo liico ita lau- eratassiduus in basilica, ad sepulcrum Sanctideser-
dat Natalis S. Nicetii Lugduiiensis Episcopi, cujus
: \ieiis, et lumen accendens sed a quibusdam civita- :
et vita miraculis claruit, et pretiosa mors niliilo- tismajoribus opprimehatur atque fatigabatur, ut nec
miniis miraculis coinmeudatur. Et hxc ip.^ia uevba in- victus aUmoniani posset haliere. Cumque saipius hcec
veniesapnd Usnavdum, Nolkerum, aiictorcm Mavlyvo- ad beatum imploraret bepulcrum. apparuit ei Sanc-
loyiisub nomiue Beda; cditi, et alios veccntioves. /fan- tus per visum dicens Vade ad Gunthrainnuin Re- a
: S. Gun-
delbevtus hoc cum versu celebvat tlirainiio Rcije
: gein, et ei quid patiaris diligenter enarra ; ipse enira
sustentatur.
Lugduni quarLis Nonis sacer urbe Nicetus. tibi praebebit ve^titum et alimentum, eripielque te
3 In Chroiwlinjia Pnesuliim Luyduncnsium tali de manu inimicorum. Denique hac admonitione Iir-
epitiiphio exoniiitur. matus puer ad Regem accedens, quije suggessit ob-
Ecce Sacerdoiuin tenuit qui jura Sacerdos, tinuit.
Epitaphiiim.
QuD recubat tumulo, nomine Nicetius. ^ Sed et nunc ad sepulcrum beati Confessoris
Urbs, Lugdune, tuum rexitper tempoia Clerum, multa ndracula Christo auspice tribuuntur. Nam et
Ecclesiamqne Dei cordis amore colens. Alia iniraciila.
miseroruni ibicatenaeruinpuntur, CKci illuminantur,
daeiuunes
;
SECUNDA APRILIS. 97
daemones effugantur, sanitaii redduntur paralytici, exequiaruin necessaria funeris prtepararet; secunda D
perferentes accet^sus febriuni liherantur. In fjuo loco die ad vesperum aperiens oculos. ait Quo ivit ma- ;
tam froquenter ostenduntur miracula, ut ex ordine ter niea ? Qua; statim adveniens, ait ; Ecce adsura,
sci-ilii longum sit. Tamen retulit raihi vir fidelis, quid visfili? Etille. Ne tiraeas, inqiiit, mater: Bea-
ca^ci et
quatuor ibi ca;cos ante pnucos dies fuisse illumina- tusenim Martinus super rae Criicem Cbristi faciens,
/,
clmidus 50- tos etquod hnniinem, quem claudum olim noverat,
:
surgere rae jussit incolumem. Hsec eflatus, statim
incolunien nuper aspexit. surrexit a lectulo, gemin.ivitque virlus divina rai-
raculi liiijus gratium, et ut Martini panderetur me-
VITA PROLIXIOR ritiini, et ut Itic, qiiiafutiirus erat Pontilex, a eon-
tagio salvaretiir. Testis enim bujus caussae visa
Auctore eodem (jregorio Turonensi, Capite fuit
cicatrix ejus in facie.
VIII in Vilis Patrum.
4 ^tate quoque jam tricenaria Presbyteri honore.
CAPUT I. d prsidilus, nequuquam sea labore operis, quod prius ^
Ortus, sludia, Sacerdotium. gessit, abstinebat ; sed semper nianibus propriis ''"''"J"'^
operabatur cutn famulis, ut Apo.stoli corapleret prie- j„j_ i„jj,
X i:i sentiiB divinae bonuni, quod pierumque regno cepta, dicentis Laborate manibus, ut habeatis unde putTos
; .-
Jcrcm. I, 3 suo iiriivideat quos adsciscat, ipsu sajjiius sacrae lec- tribuere possitis necessitutem patientibus. Illud om- ^P''^- *> 28
tionis test-iiitur oracula, sirut ad Jereniiani eximiura nino studebat, ut omnes pueros, qui in dorao ejus
vatem conlestis oris mystica deferuntur eloi|uia, di- nascebuntur, ut primum vagitum infantiae relinquen-
centis, Priusqunm te formarem in utero, novite ; et tes loqui ccjpissent, statim litteras doceret, ac psal-
anle i|uani exires de vulva, sanctificavi Et ipse te. mis irabueret ; scilicet ut primo ingressui lale jun-
Dominus utriiisque conditor Testamenti, illis quos geretur psallentiura, ut tam .anliplirmis quam medi-
largitio liilaris agnino decoratos vellere sui.s locat a tationibus diversis, prout devolio flagitabat animi,
Mat. ;:', 34 dextris, quiil ait? Venite benedicti Patris mei, perci- Deo servire possent. E
pite |)nfparalum vobis regnnni a constitutione raun- 8 Castitateni aulem non modo liic ddigenter erat casuiaiis
di.Sed et illud vas electionis bealus Apostolus ;
custodiens, verum etiam custodiendi gratiam aliis amorrai in-
Rom. S, -29
Quos, inquit. pru:scivit et prsedestinavit confnrmes jugiter praidicabat, et a polluto tactu etverbis obs- ."'"o'.
fiiri iinaginis filii .^ui ; nani et de Isaac Joanneque, coeitis, ut desisterent. edocebat. N;im recolo in ado-
S. MceHiis
a Deo prx- qualiter n;isceri'ntur vel quid agerent. et nomen et lescentia n.ea. cura priraum litterarum elementa
oidmatvs ad opus pra'di.\it et meritum Sic et nunc dc B. Kicetio coepisseni agnoscere, et essem quasi octavi anni
Efiscopatiim,
ipsa illa prisra niiseratio pietalis (i|U!e immerita di- asvo, illeque indignura & me lectulo locari juberet, e
tat,non n.'ila s:iiictificat, et oninia piius ijuam gi- ac paterna dileclionis dulcedine ulna susciperet
gnanlur et disponit et ordinal) qualiter Sacerdotalis oram indumenti sui articulis arripieiis, ita se colobio
grati;e infnlis tioreret in terris, prius genitrici voluit concludebat, ut nuinquam artus meos beata ejus
revelare. De cujus vita relinetur quidem exinde li- membra contigerint. Intueraini, qiia'S0. et advertite
bellusnobiscum. ne.-^cioaquo conipositus : quimultas cautelam viri Dei ; qui si sic ab infantuli artubus,
qnideni virtuies ejus p:indil, non tamen vel exordium in qiio nulli adliuc esse poterant stiniuli concupiscen-
initivitatis con\ersionisque ejus, vei serieni virtutum tia', nulla incilainenta luxuriee, ne abeis tangeretur,
declarat ad liquiduni. Et licet nec nos oranes ejus abstituit ;
qualiter de luco, ubi suspicio luxurias esse
virtutes investig:iverimus, quas per euin Dominus potuit, ille refugit ? Erat eniin, ut dixiraus, castus
vel occulte operari est dignatus vel publice ; tanien corpore, niiinilus rorde ; non in scurrililate verba
qu3e ad priorem auctorem non pervenerunt, etsi rus- proferens, sed seniper qufe Pei sunt loquens Et cum
ticiori styio, p;indere pivcura\imus. oiunes liomiiies in illu coelestis caritutis vinciilo dili-
^ Igitur Florentinus quidaiu ex ^enatoribus. ac- geret, raatri prupria; ita erat subditus. ut ei quasi
cepta Artlieniia conjuge, cum duos jam liaberet li- unus ex foraulis obediret.
beros. ad Episcopatuni n Jantibensis urbis ex|ie[eba-
tur ; et re jani obtenta, b cuni Principe doraum re- AXNOTATA.
vertitur, conjugique qua' egerat nuntiavit. Quod illa
audiens, respmidit viro Desiue, quafso, dulcissime 2 Januba, Junua, Junava, Genaba, Genavatfpo-
madi piadi' :
cttur. conjux alt liac caussa, et ne quafcsicris Episcopatum lifmmtnn Cienevu, iirLs Allubivgiim Episcopalis, itbi
! urbis ; quia ego ex conceptti a te suntplo Episcopum rapith curau Ritmloiius c laculi-man profluit. r,
gero iii ulero. Requie\it vir supiens auilita uxore. b Luer httacum Episcupum. qui scdit auno 440 ; ct
rememorans illud, quod divina quondam vox prin- Maximitm, (y«i prxfuU aniio 513, ma.cimtts appaiel
Jcn. 11, cipi fidei nostra' Abraltte priecepto Itealo praiceperal; liiatus Sfdis vacantiit: qiiaiido potitit Bptscoputtts Flo-
12
Oninia quie dixerit libi Sara, audi vocein ejus. Deni- reiitino obiattts fuissi: a S. Sii/ismuiido, ad fitUm orllio-
que impletis pitrieniii diebus, iitulier enixa est c pite- tlu.cam couvciso.
Hftpris sacris riini ; queinquasi victorem luturuni initndi, Nicetiuiu c Circa aniiHm 513. d Circa anuum 345.
imltiitus fu
e Gregoriiis erat Aruernus. et babebal painttm S.
Clericns
in Ijujttisino vocavit, euiudemque suntnia nutritura
:
diligcntia Gulluni Epiicopum ^lrvernoriim, axl qinin venisse. po-
litterts Ecclesiastiris iitundavit inslitui.
Defuncto aulem jiatre, b;c cuin geiiilrice juni Cleri- litit S yiceltus, qui eral avunculus Armenlarite, ma-
cus in donto paterna residens, cura reliquis fainulis tri.i Gretjorii.
rauiiu propria labnrabal, intelligens contmotiones
corporeas tiun aliler itisi laburibits et u?runiiiis op-
CAPUT II.
priuii posse. Vita iii Episcopatu. OOitus, lestamentum,
3 Quodain vero tentpore, cum adlnic tit donio ipsa casula.
degerel, orta est ei pustula inala in Cacie quod vi- ;
rus invalescetis ac excoqitens, fecit ptteritin de-pe- ^eiii'iue ajgrotante a S.icerdote Lugdiiiiensi Aii- ^
ratuin. Sed maler ejus jugiter, iiiler Sanclorum no- tistite in urlie Purisiaca, cura a b Cbildeberto seiiiore j
I" iinirho
ratna, D. Martitti noineii pru ejus salute peculiarius mai;no ainore diligerelur, voluit Rex usqiie ad ejiis Commendaius
« .'>,
Mar/iiio CiMeberio
apliarciitc invocabal. Cunniue per bidttuin piter jai-iiisset iii lectitliim profirisci ac visitare infirmuin. Cui venienti
«(iiiaiiir lectulo clausis ociilis, et nulluin verbum consolatio- ait Epi-copus Optime nosti, o piisstme. quod tibi ^„,^ ^^, ^,,^.
:
ni.s inatri lanieiittiiiti proferret, sed potius ipsa geni- iti omnibus necessaribus tuis fideliler servicriui. ac <tuit<nsi,
trix quajcuiiique injunxisti, devote impleveriui. Nuiic
ititer speiit metunique titubans, juxta rituin
A/jnl(s T. 1 1 3 precor
:;
98 VITA S. NICETII 1-:P. LUGDUN.
precor, nt quia tempus resolutionis mea; adest. non sirao secundo Episcopatus sui anno, e a^tate sexa- D
genaria, raigravitad Christum. Qui dum ferretur ad ad morhii
AIXTORK dimittas ree ab hoc mundo cum dolore discedere, femrttm
GREG. TCR.
sed unam petitionem, quam supplicio, libenter in- sepeliendum, f cxi-us quidam se .sub feretruni flagi- illtmlnatur
Pete, inquit, iiaro quod volueris ob- tavit adduci statiinque en ingresso, vullus diu lu- cxcus,
:
dulgeas: Et ille,
Rogo, ait, utNicetius Presbjter nepos meus, miue viduatus, resenitis oculis adornatur ; nec e
tinebis.
Ecclesiae Lugdunensi substiluatur Episcopus, Est distulit divina pielas beatos artus glorificare sigiiis, f
enim, ut mei testimnnii \erb:i proferunt, ainator cujus heatain :uiira;im cum choris .\ngelicis susci-
castinionias. dilectorque ecclesiarum, et in eleenio- j)iebat in astris.
synis valde devotus, et quajcunque servos Dei decent 10 Post dies auleni quos lex Romana saiicivit ut
et operibus gerit et moribus. Respondit Hex Fiat :
defuncli cujuspiam voluutas puhlice legatur, hujus
ipse huic
nepos subsd- voluntas Dei. Et sic pleno Regis et populi suflragio, Antistilis testamentum in foro delatum, turbis cir-
tuifur :
Epi^^copus Lugdunensis «rdinatus fuit, pra-cipuus cumstanlibus a Judice rHseratuni recitatumque est.
concordia; ac pacis amator : qui si Isesus fuis.^^et ab Presbjter vei'o basilica;, tunieus felle, quod nihil
aliqun, statim aut remittebat per se, aut per aliura bico, in quo sepultiis fuerat. r^eliquisset, ait Aie- ;
insinuabat veniam deprecari. baiit semper plerique, stolidum fuisse Nicetium :
obganniens
7 Nam vidi egn quodara tempore Basiliura Pres- nunc ad liquidum veruni esse patet, cum iiihil basi- tcstamento
cjusmstigatur
byterum missum ab eo ad Armentarium Coniiteni, licLE, in qua tuniuhitus est, deleg.avit. Sequenti au-
qui Lugdunensem urbem bis diebus potestate judi- teni iiocte Sanctus apparuit Presbytero cum duobus
ciaria guhernahat, dixitque, ad eum : Pontifex nos- Episcopis, id est, g Justo atque Eucherio, in veste
ter causs;B buic, qu;e denuo c impetitur, dato judicio fulgeiiti, dicens ;id eos : Hic Presbyter, sanctissinii
terminum fecit ideoque commonet ne eam iterare
:
Fratres. bl.asphemiis nie obruit, quia nihil facultatis
prsesumas. Qui furoro succeusus. respondit Presby- scripserim templo hiiic quo requiesco;et nescit.
tero Vade, et dic ei Quia multEe sunt causs» in
; : quia quidquid pretiosius hahui, ibidem reliqui.id
d meo conspectu (/ posita\ quae alterius judicio fiiiien- est glebani corporis mei. At illi dixerunt : Injuste
B die erunt. Regressus Presbyter quaa audivit, simpli- facit detrahens servo Dei. Conversusque Sanctus ad
Verba inutiVta citer exposuit Sanctus vero Nicetius commotus
:
Presbvterum, pugnis palmisque guttur ejus iUisit,
procacia
aiil
contra eum, ait; Vere inquam, quia eulogias de dicens Peccator contereude, desine stulle loqui.
;
non patitur.
manu niea non accipies, pro eo quod verba, qua? fu- Expergefactus autem Pre.sbyter, tumefactis f;iucibus,
ror exegit, meis aiiribus intiilisti. Erat auteui con- ita doloribus coarctatur, ut ipsas quoque salivas oris
vivio recumbens? ad ciijus et egn laivam, ciim adbuc vix cum labore niaxinio posset deglutire. Unde fac-
Diaconatusfungeremfficio, proiiinquiisacculiueram ; tura esf, ut per dies quadraginta lectulo decubans,
dixitque mihi secretius : Loquere Presbjteris, ut graviter cruciaretur, Sed invocato Confessoris iio-
deprecentur pro eo. Cumque locutus fuissem, non inine, sanitati redditus, nuniquani ausus est ea verba,
intelligentes voliintatem Sancti, silebant. Quod ille quae prius prssumpserat, garrulare.
cernens Tu, inquit, surge, et deprecare proeo. At
: 1 1 Et quia noviraus Priscum Episcopiim, huic
ef Diaconvs
ego cum trepidatione consurgens, osculatus sura Sancto seniper fuisse adversum. Di;icono cuidara
episdem
sancta ejus genua, orans euni pro Presb^tero. Qui biijns casulam tribuit. Erat ;LUtem gravis, eo quod casttla
indulgens, atque eulogias porrigens, ait ; Rogo di- etipsevirDei robustofuissetcorporeCappaautemhu- abutens.
lectissimi fratres, ut verba inulilia, iiuae ignave jus indumenti ita dilatata atque consula, ut solent in
mussitantur, aures meas non verberent : qiiia non illiscandidis fieri. quae per Paschalia festa Sacerdotum
est dignum, ut boraines rationabiles irrationabi- humerisiraponuntur.Ibatque Diaconus cum hocves-
lium hoininura procacia verba suscipiant. Hoc tan- timento discurrens, ac parvipendens de cujus usihus
tura vos studere oportet, ut illi, qui contra Eccle- reniansisset hoc habens in lectulo, hoc utens in foro,
:
sia; utilitatein quaidam macbinari cupiunt, vestris decujus fimbriis. sicredulitas cetta fuisset, reddi po-
propositionibus confiindantur : irmtionabilia enim, tuit salus infirmis. Cui ait quidain : Diacoiie, si
non solum non adniirari, sed nec audire desidero. scires virtutem Dei, et quis fuit cujus vestimento
beatum virura, qui orani iutentionevitare cupiebat uteris, cautius cum eo viveres. Cui ille : Vere, in-
scandalum! Audiant autera baec illi, qui si otrensi qiiit. dico tibi, quia et hac casula tergo utor, et de
fuerint, iguoscere nolunt : sed totam pro sua ul- cappa ejus, parLe prolixiore decisa, tegumen pedum
tione convocantes urbera, etiam testes adhibere n(in aptabo. Fecit illico miser, qucepollicitus est, suscep-
metuunt, qui vocibus nefariis dicant : Hecc et ha;c turus protiiius divini judicii ultionem. Verum ubi
audiviraus de te hunc loquentera : et ita fit, ut deciso cucullo, aptatis pedulibus pedes operuit, ex-
pauperes Christi talibus accusatiouibus, miseri- templo ;irreptus a daemone, ruit in pavimentum.
cordia postposita, opprimantur. Erat autera solus in dorao. nec erat qui succurreret
8 Quodara autem mane cum surrexisset ad raatu- niisero ; cumque spumas cruentasore projiceret, ex-
tinas S. Nicetius, expectatis duabus Antiphonis feusis ad focuin pedibus, pedes cum pedulibus ignis
Diaconum a ingressus est sacrariuni. Uhi dum resideret, Diaco- pariier devoravit. Hactenus de ultionibus.
rf.TJHOIie
nus responsorium psalmum canere cujpit, et ille
ohxessiim
tiberaf :
commotus, ait Sileat, sileat, nec pra!sum;it canere
:
justitiae inimicus. Et dicto citius oppilalo ore siluit ANNOT.\TA.
quem jussit vocari ad se Sanctus, et ait : Nonne
pra;ceperam ne ingredoreris ecclesiam Dei? et
tibi, a S. Sacerdos mortnus est anno 550, ilie 12 Se/i-
cur ausu temerario ingredi prassumpsisti aut cur '? tembrin qno colituv.
v(cem in cauticis Dominicis es ausus emittere? b Childebertus Chlodovci i [ilius, Rex. Parimrum,
Stupentibus autem omnibus qui aderant, et nihil vixit usque ad annum 558.
mali de Diacono noverant, exclamavit dajmonium, c Ita MS. nontrum, atiis movetur.
et se torqueri aSancto immensis cruciatibus confi- d ^liis. arbitrio.
tetur ipse enim praesumpserat in ecclesia canere
. e Anno 573, 2 Aprilis, cujus succcssor Priscus (O-
cujiis vocem, ignorantibus populis, Sanctus agnovit, detu aitno intcrfutt Parisicnsi Conciiio 4, xi Scpletn-
et ipsum verbis acerrimis execratus est. Tuiic im- tiris.
positis Sanctus Diaeono raanibus, ejeoto da:mone, f Hxc liistoria supra in priore rclatione pturibns
personara restituit integra; raenti. narralur.
9 His, et aliis signis declaratus in opulis, vice-
f g Ex his Justus coUtur 2 Septembris et Euclierius
IC
: :
SECUNDA APRILIS. 99
16 SovembrU, ambo Eiiiscnjti Liigduufnses, prior se- Sanctus ait : Surge in nomine Christi, et ambula D
culo 4, altt'.r seculo 5. liber : a nullo enim comprehenderis. At ille in hac ^ijcto"»
expergefactus voce se ;ibsolutum, catenis commi-
CAPUT III.
nutis, confractaque Irabe, miratur nec moratus, :
Varia posl morlem palrata miracula. nemine retinenfe, usque ad ejus sepulchrum per-
rexit intrepidus.Tunc a Judice, noxialisculpa; dara-
_/\.igiilphiisquoqueDiaconus noster.Roraa veniens, natione concessa, laxafus abscessit ad propria.
florihtts e
sppiilchra bcita nobis Sanc.torum pignoradeferebat.Hifcaussa 13 Gratum est illud addi miraculis, quod accen-
ad ejiu
S, Aife^il locum quo Sanctnsquiescit adivit
t.Tiifum orationis. sis ad lectum ejus fecerit cicindulis. quia ingentia lectum
accepUs-
ingressnsque redem, dum diversorum mincidorum sunf, qua: in ccelis habifans, operatur in terris. "'•raculis
optis ilbistre perpendit, vidit immensum catervatim Igitur lectiilus, quo Sanctiis quiescere erat solifus,
popubim ad ejus sepulcrum, velut felicium examina siepius miraculis adornatur illustribus. Qui grandi i^cema
apiim ad consiietiim alveare, confluere et alios. Pres- : stiidioab a yEfherin nunc Episcopo fabricaliis, de- alniue oleo
bylero qui aderat ministaute, particulas cera; pro vofissime adoratur nec immerito, cum frigoritici ""'^ *"
:
benedictione suraere. nlios pariimper pnlveris, non- ssepius sub eo siti, compresso vapr^re ac frigore, sal-
nullos disruptas ab opertorio ejus fimbrias cnpere et ventur, ceferiqiie infirmi ibidem projecti, protinus
abire, ferentes in ilisparilms caussis unam gnitiam subleveutur : pallaetenim speciosa tegitur, lychni-
sanitatis. Haec ille cernens, fide compunctus et la- que in ea jugiter accenduntur. Unus igifur ex his,
crym,ans, ait : Si m:irinoriim me moles fluctiium snl- per quadraginfa dies totidemque nocfes (iit ipseadi-
care mei Sacerdntis devolio fecit, ut lustratis Ro- tuus asseruif) absque iilliiis fomenfi adjutorio per-
maiiorum Marlyriim sepulcris aliquid de eisdem duravit splendens ; in quo nec papyrus addita, nec
pignnris deferre deberem; cur non Gallicani mei gutta olei est stillantis adjecta : sed ipsa, qua pri-
Cmifessoris pignora cnpiam, per quse mihi meisque mum statutus esf, composifione permansit, cum lu-
saliis integra reparetur? Et statim accedens, quas- ce prKcIara.
E
j
dam de herbulis, quas devotio populi sacruin jecit 16 Hujus Sancti P^eliquias b Golloraagnus Tri- b
curaiittiT in tiimulum, manu linteo operta, Sacerdote porri- cassinoruin Pontifex devotus expetiit, quse cum psal- alia per
febres : gente, suscepit, reposiiasque diligenter domum de- lentio deducerenfur, et Cfficoruni ociili illuminati Itetiquias
"'•''''cula.
tulit. Itaqiie st.atim fidem liominis miraciilorum earum virtute, et aliorum morborum genera
s-.int
"
aciio comprobavit. Nam discerptis de his particulis, meruerunt accipere medicinam. c
et frigoiiticiscumaqu;e potuporrectis, protinus cum ."Vd nos
17 qunque faciefergium, dependentibus
haiistn salutem invexit : sed et multis deinceps. villisintextum, quod Sanctus super caput in die
Qiiando autem liaec nobis retulif, jam quatuorexinde obifus sui habuit, est perlatum. Quod nos tamquam
sanos factos ab hac infirraitate narravit. munus coelesfe suscepimiis. Factiim est autem, ut
13 Joannes autem Presbyter noster. dum ab iirbe post dies plurimos ad benedicendara ecclesiam in
Massillensi cum oommercio negotiaiionis sua; redi- parochia Paternacensi urbis Turonicse invitaremur.
multa ad ad hujus Sancti sepulcruni in oratione prosfer
ret, Accessi, fateor sicravi alfare, decerpsi fila de lin-
:
itlud miracula nifur . de qua consurgens, aspicit confractas com- teo, locavi in templo dictisque Missis et factaora-
:
fiajil
pedes, disriiptasque natenas, qtiie culpabiliuni vel tione, discessi Paucis deinde diebus interpositis, ad-
adstrinxeraiit colla vel suras attriverant et admi- : veuit ad nos ille qui invitaverat, dicens : Gaudein
ratusest. Sed contemplatio non fuit miraculis vacna. noinine Doraini, Sacerdos Dei, de virtute D. Nicetii itiaminalus
Nam rediens ad nos Hresbyfer, asserebat cum sa- Antistitis : nam noveris, quia ostendit miraculum cxcus,
cramento, tres coram se ibi caicos fiiisse luraiiii Ca;cusenim eratin pago
in ecclesia, quara sacrasti.
redditos, ac doraum rediisse salvatos. Apiid Gena- nosfro, diuturna c.Tcitatis et caliginis oculorum
bensem qiioque fialliarura urbem, dum ejus Reliqui» nocte defenfus cui apparuit vir quidam per visum
:
cum honore psallentii portarenfur, tantain ibi Do nortis, dicens ; Si vis .sanus fieri, prosternere in
minus gratiam prfesfare dignatus est, ut suppliciter orationera coram basilica; S. Nicefii alfari, et reei-
adoraiites, et caeci visum et claudi reciperent gres- pies visum : quod cura fecisset, disrupfis fenebris,
sum : nec dubitarepoterat quispiam prassentem esse Inmen ei virtus divina patefecit. Posui, fiiteor, de p
Coufessorem , ciim videbant talia infirmis remedio- his pignoribus et in aliis basilicarum altaribus, in
rum niuneraministrari. quibus ef energumeni Sanctum coufiteufur, et fidelis
14 Sedifione etiam in quodam loco exorta, cum or;itin sa;pius promeretiir efTectum.
vulgo seeviente, volaiitibiis sa.xis ac facibus, fiiror 18 Fronimii c igitur .\gathensis Episcopi famu- c
morbis accessu fatigabafur, ut ita
arma non unus elevafo
raediocriter iniuistraret; lus, epileptici
propriis
ensis acumine, ciim assultu pravi virum perculit. plerumque cadensac spumans, linguain suis
deiitibus laceraret et cum ei a medicis plurima
fie- sanaiur
Post dies autem pauco*. inventus iste ab interempti :
non epilcpiicus,
germano, simili exitu trucidatur. Qiiod cum Judex rent, accidebaf ut paucis mensibusinferposifis,
loci illius comperissef, vinctum virum in carcerem tan"eretur amorbo: sediterumin recidivum crucia-
trudi priecipit, dicens Dignus eA raorte hic sce-
: tum ruens, pejus quara prius perferebat. Dominus
cum vidisset tantas virtutes ail sepul-
lestus occumbere, qui voluntatis propria; arbifrio, vero ejus,
nec expectafo Judice, ausus est teraere mortein fra- cruin B. Nicetii fieri, dixit ad eum Vade, et pro- :
sfernere coram sepulcro Saiicfi, orans ut te
adjuvare
qua dura fenaretur cust<'dia, et luiil
tris ulcisci. In
Qui cumjussa explesset, sanus regressus
toruraSanctoruin ni.minibus invocatismisericordiain dicnetur.
precaretur qiiasi ad Sanctiim Dei conversus aif
;
: est, nec ulfra eiira attigit morbus. Sepfimus aufem
tapt ivm quud opere mi»e- erat ab incolumitate pueri annus, quando
eum nobis
Audivi de te, Niceti, sis poteiis in
calenis itltro
ricordia;, ac pius in corapeditnriira flentium absolii- Episcopiis pra?sentavit.
totvtis
10 Qiiidam vero pauper, vivenfe Sancto,
lifferas
lilierattir fione :deprecor niinc, ut me illa supereiniueuti jiie-
quibus sibi per
;
ab eo elicuit, raanu ejus subscriptas
f ate visifare digneris, qua in reliqiiorura absolutione
Post ejus j^j^__^ ^^^.^^_
vinctorum scepius claruisti. Post patillulum vero ob- devotoriim doinos eleemosynara flagifaref.
epistola, non ,„/„,„ sancti
dorinienti apparuif illi vir beatus, dicens : Quis es vern obifuni adliuc cura ipsa circuiens
*'"«^"r
tu, qiii nomen Nicetii invoc.-is? aut unde nosfi qnis pauca ab eleemosynariis pro Sancfi meraoria capie-
fuerit, quod eum obsecrare nondesinis? \l ille caus- bat : desiderium "enira erat omnibus, ut quisque ^°;,^^„^„j,_
pr.-ebere
sam delicti ex ordine reserans, adjecit : Miserere, viderat stibscriptionem Sancti , aliquid
videns quidam Burgundio, non
hono-
quaeso, mihi si tu es vir Dei, quem invoco. Cui egenti. Quod
. :
VITA S. NICETII EP. LUGDUN.
100
ac dilutum acceperit, mox recipit sanilatem. Quod
rans rieque venei-ans Sanctum, observare paupe-
iiigressum, non est dubium praistare eura, qui ait Sanctis suis:
AVCTOnE rem cojpil a longe viHensqueeiim silvas
:
Omnia qiia>ci]mque petieritis in nomine meo, cre-
abslulil ei sex aureoscum
GnEr.. TCft. epistola colli- :
irruit, et
exanimem. At ille, inter dite quia.iccipietis, et venient vohis,
sumque calrilnis, reliquit
prrjunis ad Adju- i\ Igilur vicum Prisciniacensem urbis Tu- tnorbi
calceset reliqua verbera, hanc vocem emi.-it
. :ipiiil
eamdem cuTanlur,
ut vel dudura constructa ahsque Sancto-
ronicae, ecclesia
puiittur. ro te per Deum vivura etvirtutein S. Nicetii, Mat. 11
quia mihi ultra non erit rum pignoribus habebatur cumque incote loci
:
epistolam pjus mihi reddas :
eam perdidero, Ille vero ea projecta in ter- plerumque peterent, ut eain quorunipiam Sancto-
vita. si
ram, ahiit : quam pauper colligens, venit ad civita- rum cineribus sacraremus, de supradiclis Reliquiis
sancto altari collocavimus in qua ecclesia saepius
Erat autem ibi eodem tempore Fronimius
:
tem.
virtus Domini per beatum manifestalur Antistilem.
Episcopus, cujus supra meminimus. Ad quem acce-
Ecce homo, qui me graviter Nuperriino autem tempore mulieres qua^dam vexatae
dens pauper, illi ait :
tres dxmonia-
abstulitque sex aureos, quos pro a dsemonio,ex termiiio Biturigi:e venientes, Ires cx
ca'sum expoli:ivit, liberaiie.
inluitu S. Nicetii acceperam. Episcopus
epistolffl
numero, dum adbasilicam S. Mart!ni dednccrentur,
hanc ecclesiam sunt ingressiB igitur collisis in se
autem narravit ha'C Comiti. Judex vero vocato Bur- :
palmis, dum S. Nicetiifaterenturse virtutibus cru-
gundione, percontari ca^pit ab eo, quid exinde dice-
dicens Quia ciari.projicientesabore nescio quid purulenlum cum
ret. Negavit autem coram omnihus :
numquam vidi hominera istum, neque res ejus abs- sanguine, ah obsessis spiritibus protinus sunt mun-
tuli. Episcopus vero adspiciens epistolam, vidit data;.
subscriptionem Sancti et conversus ad Burgundio-
:
22 Dado, unus ex his pagensibus.cum in liosli-
nem, ait Ecce in hac epistola subscriptio S. Nicetii
:
apud c Convenas est, accessisset, et
litate iUa, qua:
tenetur si es innocens,
; accede propius, et jura plerumque in periculis morlis irrueret, vovit. ut si votum non
sotvcns a
tangens manu scripturara, quara ipse depinxit : cre- domura reverterelur incoluinis, ad memoratam ec- Sanclo
dimus enim de virtute illius, quiaauthodie ostendet clesi;un exornandam in honore B. Nicetii aliqua increpatur.
hoc scelere contaminatum, autcerte permittet abire ex his, quse acquisierat, largiretur, Rediens igitur, E
innoxium. At ille niliil moratus, accedit ad manus duos calices argenteos deferehat vovitqne iterura ;
Episcopi, qui lianc epistolara extentam tenebat : in itinere, quod hos ecclesiaj conferret. si ad pro-
elevansque manus suas utjuraret, cecidit retrorsum pria sospes accederet. Doraum suani igitur accedens,
supinus, et clausis oculis spumas ab ore projiciens, unuin tantummodo dedit, alio S;inctum fiaudare
quiisi mortuus putabatur. Transeunte autem quasi procuravit, dans coopertorium Sarmaticuni, quo al-
(iuaruni liorarum spatio, aperuit oculos suosdicens: tare Dominicura cum obl.ationihus tegeretur. Appa-
Y;e mihi, quia peccavi auferendo res pauperis hu- ruit autem illi vir beatus somniura dicens Quous- :
jus et statim retulitper ordinem, qualiter injuriam
:
que dubitas, et votura implere dissimulas? Vade,in-
intulerat homini illi. Tunc Episcopus cura Judice quit, et calicem alteruni, quem vovisti, redde eccle-
ciignita culpa, ea tantum qu:e abstulerat inopi reddi- siie, nepereas tu et domus tua. Ccopertorium vero,
dit. et pro csede duos iusuper solidos addidit : et sic quia rarum est, non ponatur super munera altaris :
uterque a Judicis conspectu discessit. quia exinde non plene tegituri mysteriiim Corporis
Sanguinisque Doininici. ,\t ille exterritus, nihilque
ANNOTATA. raoratus, votura quod voverat velociter adimplevit.
"iZ Hujus hominis fniter ad vigilias Durainici Na-
a ^-Etlierius. supi-a niemoruli Prisci successor, fhntit talis advenit, inonuitque Presbyteruin, dicens : Vi- ad vigilias
venire con-
circa aintum 590. gilemus unaniiniter ad ecclesiam Dei, atquo exore- temncns,
b Gallomagnus . Episcopus Trecensis , iiiterfuit mus devote B. Nicetii potentiam, ut eo obtinente,
Coiuilio Paiisieusi 4, intno 57S el Mnliscoitensi primo hujus anni curriculum cuni pace ducamus. Quod
aiino 88 1 . Presbyter audiens, gavisus jussit signum advigi-
c Adilil Camti:alus in Catalogo Etnscoporum Tre- liascomuioveri. Quo commoto, adveniente Preshj-
ceusiitvt, hasReliquias hodiequecustodiri inmaximae tero cura Clericis et reliquo populo. hic gula:> in-
amplitudinis delubro, quod in eadem civitate Ni- hians, moras veniendi innectebat : cumque mitleret
celiano titulo pr^elustre est aiitea autem a.Hlicu- : saepius Presbyter ad euni accersendum, responde-
lam laiitum fuisse D. Muuro concecratara, ut a bat : Paulisper sustinele. et venio. Qiiid plur;i?
I'*
; majoribus Iraditione quadam ad posteros transfusa Transactis vigiliis ac data luce, hic, qui prius roin-
siibita morte
acceptum est, Ecctcsia S. Nicelii parocliialis est. monuerat, ad vigilias non accessit. Presbyter vero puiiHur
A Z)e Fruiiimii ordimtione oijit idein Gretjoritislih impleln officio, coramotus contni boininein, ad liahi-
9. Hist. Eccl. cap. 24. Esl autem Agathauris Epi- taciilum ejus properat, ut quasi eiira a cominunioiie
scopalis Occiiania: distuns a Narbona 7 Leucis, prope suspenderet. .At ille correptus febre, sicut vino, ila
ostia Arauraris [luvii. divino exiirelmtur incendio. Nec raora, vito Prcs-
bjtero, datis vocibus cum lacrymis, supplicabat
CAPUT IV. sibi popniteiitiam tradi. Cumque eum Presbyter in-
Alia miracula. creparet, dicens, Merito'aS. Nicelii Virtute exurc-
rls. ad cujus ecclesiam venire ad vigilias neglexisti
yjaol autem per hunc Sanctum, carcerali ergas- inter serraocinantiura coUoquia spirilura exhalavit.
Vtirii cnplivt
lihFranUir lulo revincti, absoluti sint ; quotve compeditorura Facta quoque hora tertia, cuin pnpulus ad Missa-
catena; sive compedes sint confractae. testis est rum solennia conveniret. hic raortuus in ecclesiam
hodie moles illa ferri, quaa in basilica ejus adspici- est delutus.Quod virtute sancti Antistitis actuin
tur, de supradictis suppliciis aggregata. Nuper au- nemo ambigere potest. Hsec autem uobis ip.se expu-
tem in conspectu a Guntramni Piincipis b Sya- suit Presbyter.
grium Augustudunensem Episcopuni ipsi referentem 24 Plurima vern de his vel iiosipsi experti smnns,
audivi,in una nocte in septera civitutiliuscarcerariis vel per fidelium rehitiouem cognoviinus quie indi-
apparuisse beatum viruni, eosque absolvisseab erga- care longuin putaviraiis. Libello igitiir cl;msuram
stulo, et abire liberos permisisse: sed nec Judices dabimus, cnm unum adliuc admirandnm de libro
contra eos quidquam agere deinceps ausi sunt. De vituj ejus, quera supra aquoduin scriplum prjefali
ciijus sepulcro si febricitans, si trigorationes luibens sumus, inemorabo miracuUim; de quo virtus diviiia
ac diversis morbis lahoraus.quidpulvenssuiupserit. procedens, non reliquit ingiurium, sed ad conipro-
baiidum
.
SECUNDA APRILIS. ioi
A bandum virfulem dictorum, patefeoites.se pluiimis niitteret, dignitatem ipsam nec ansus est l.itehris D
cxcus appoiUo gloriosum.
Diai-cnus enim Auf^ustoihinensis, gravi efTugercnec pr;emiis voluit cornparare. In qua con- tX HS.
ocii'IJ «""»' oculorum cajritaie turbatiis, audivit hiec, quae glo- stitutus. et serpentis avl utinm teiiuit et columbae sim-
libro (le vila
rificatorSanctoriim suorum Deus ad Sancti tumu- plicitatem implevit.
.s. f^'icelti
iHmninalur. lum exercebat, dixilque suis Si ejus adirem se- : 3 Quotiescumque vero honestie conversationis peregrlnos
pulcrum, aut aliquid de sanctis pignoribus sume- homines ad civitatem ejus venerunt, mansiones illis excipU,
rem aut certe si palliun, quo Sancti artus tegun-
: in vicinitafe eubiculi sui studiosa solicitudine prse-
pedes lavat
tur, mererer attingere, fierem sanus. Cumque h;ec
:
parari pr.TCepit : ad qiios, omiiibus officiis receden-
et hujiismodi cum suis verba conferret, adstilit re- tibus, secrelius nocturnis lioris accedens, pede:< eo-
pente Clericus quidam dicens : Bene, inquit credis, rum fideli faraulalu diligenter lavare studuit, ut
sed si de eisdem firmare nientem cupis virtutibus, Apostoli:a pra3Cept;i compleret, nec de minoribus
en vcdumen chartaceum, quod de his liabetur scrip- rebus negligens existeret, cui inajora posse comple-
tum, ut facilius credas ea, qua> ad auditiim tuarum re gratia divina prastitorat, qufe suis operibus ju- Ecctestastico
aurium pervenerunt. .At iUe priusquam legi jube- giter ostendebat. Nocturni vel diiirni temporis cur- ofttcio interest
ret, inspirante divina; pielatis respectu, ait ; Credo sus, quus iii divinis Ofliciis inslitiitio vetusta sacrse die noctuque :
quia potens eet Deus per famulos suos egregia ope- religioiiis fixis terminis certa lege constituit. ita
rari. Et statim posuit volumen super oculos suos, jugi semper psallendi studio reminavil, ut num-
Extemplo aiitem fugato dolore, disruptaqiie caligine quara de ore vel de corde suo ineditatio divinae legis
usiini videndi recipere raeruit a voluminis virtute : abesset et si forsitan dura munia ipsa persolve-
:
et in tanta claritate positus est, ut ipse propriis ret, pro occurrentium assiduitate, vel occupatione
oculis legens virtutum gesta cognosceret. Operatur oborta [aliquis] supervenit; sic velut a superfluo,
autem ha^c iinus atque idem Dominus, qui glorifica- responsum, unde appelbilus est reddidit, ut intrin-
tur in Sanctis suis, utqui ipsos illustiibus miraculis secus quod ageb.at (ifficium perageret. Unde inter-
editis efficiat gloriosos. Ipsi gloria et imperium in duni a quibuscumque ignorantibiis putabatur esse
secula sseculorum. Amen. sensu tepidus, qiii spiritali uianebat fervore succen-
sus. Sic eliam indiibitanter alqiie anibienler con-
ANNOTATA. surgere jugiler ail iUatutinos studuit. nt exordia ip-
sius Otficii sernper ipse Ci^episset. Ita eleemosynum,
proraptis^ima voliintate ditissimus. hilari est colla- etcemosijnas
a S. Gunthraranus ct ipsefitius Chhtliarii i, initivi-
tione largitus; ut qiiidquid' pauperibus contulit, hoc dlstritruit
sioiipftictits Ri-x Biwguitdiotmm, vi.rit v.sqiie att an-
se acquirere judicasset. Quotiens sestaiis lempore
iiitm 593 et difm 2S Maytii, quo ejus Acta itlustravi-
contigit desper'atio frucluun per siccitatis adven- indiclls
VIIIS. titaniis
tum. cum tanta coinpunctione unaniiniter favente
b Colititr S. Syagrius 27 Auijiisti. Prxfuit ab anno ptuviain
populo celebrare Litanias stiiduit, ut illico uberlas impetrat
circiter 567 itsqne ad iiiiiium seqitentis secuti.
;
pluvi» siiccurrisset.
c AniioS. Guiittiramni 24, Cl.risti 885, urbscon-
venarum. qitod Gundobiitdiim sustrpisset, exitsta eC
4 Cum vero hien.is tempore, raemoratus Sanctus
Antistes comineurlata sibi itein sancta; Ecclesia;
destriicta fuil, et e.v ruinis oppidum S. Bertrandi ex-
pra-dia in partibiis Puovincice visitaturus accederet;
trnctum fuit, ut latius ad tiiijus Vitam 15 Octobris
euin iu villa cujiisdam illustris viri, Flavii noinine,
dicendum erit. Est itrbs Convenariim, vtttgo Commin-
tunc ad temporis raausiorem Alacarnum, sole jam
ges, sita ad ratticesmontium Pijrenxoriim et fontcs Ga-
in vesperain declinante, ut oppMrtiiiiilas contulerat
rumiise /luvti.
advenire, ibique noctis sileiitiiiiu quiescendo resu-
mere, contigit. Qui cum post divime orationis re-
VITA ANTIQUIOR fectionem, ves|iertiniim sacrificium peregisset ; al- jnterum ener-
guinenum
latus est ante pedes ipsius puer quidam, a pareiiti
ex MS. Jureitsi eruta a Pelro Francisco bu-i ligatus pra; nimio furore in calhedra, diemo-
Chifflelio S. I.
nium habens cujus famam per sanctissimos viros oratioiir, oteo
:
satTO tl
Calaphrnnium et Eustasium Pre^byteros comperi-
signo Cnicis
Prtilogiis Ou
'uotiens Sanctorura gesta virorum, lectionis rela- mus, ut dicerent se vidisse taiito inibi memoratum Itbcrat :
tio manifesta commemor.it, et illis, quorum solenni- puerum framo diemonum coarctaturn, ita actuhi E
t.Ttem conventus expetierit populoriim, debitus ho- fuissc, ut cervice peuitns cum cidlo retorta, dorsi-
nor persolvitur, ct audientium devotio ad benefa- i|ue spime miserandi, farie simnl tri.^is, acclinus
ciendi sludium provocatur. lisreret. Quein sanctiis vir eum ante sua genua
S. \icefius
(lunuo fcslo
2 Sanctus itaque Nicctiiis Lugdunensis urbis cum niraio lamenty parentum pr'ojectnm cernerel,
Episcnpus, cujus deposionis festivitatem aiinis .'-in- el oratioue ^olita iiitra sacri oratorii septa peracta,
gulis amor populi fideli devotioiie coiuelebrat, ab benedictoque olei sancti liquore signo Crucis cum
inlantia religioni^ cultum iion minus servavit in invocato Lliristi noniine periiuxisset, illico da^mo-
sensu, quam su^cepit in habitu ; in quo .juxta quud nem ab obscsMi corpore effugavit, menibrisque dehi-
amore virtutis angmentum a^tas temporibus amplia- sua compage reformalis, ad remeandum do-
liUus in
ta praestitit, ita magis sanclitatis pra^iuium Deus raum parentibus reddidil ,-.;inuiu. Qui etiain post
fl -S. Aijricola aiictor iiiliidit. Quem vir beatissinit.s n Agricola, tein]ior-um intervalla, de .•ialule sibi collata ciiin suis
Cftbitom-
"idiiititus
C;ibilonensis urbis Episcopus, ad Presbvterii prove- congratulan^. Mustu-naco, iu agro sancta; Ecclesiie
Sacerilos, xit oflicium. Ciijusfama dura certatira bonis operi- Lugdunensis ad B. Nicelium devotus, cuin pi'opin-
bus exornata cresceret, et S;icei'dotalis in illo digni- quis reverteus ad medicuin jani curalus, Christo
tas ineritoriim splendore floreret, a sanctn ac vene- grates sanctoqiie siinul 1'oiitiflci i'etuler'unt.
rabili Lugdiinensi Pontifice, nomine vel opere Sa- 5 Postquam vero tr'aiisitum vir mer'itis digiiiiin
cerdote, ad Pastonilem gradum dignoscitur fuisse accepit, irisidiante adver'surio hurnani genei'is coiiti- .-t morie "2
(urcas sanat :
praielectus ; ut cuin ille impleto vilifi termino tran- git, ut maxiniam partera Lugduneiisis civitalis. cou-
Situm acciperet, su:'Ccssor ejus esse deberet. Quod surgentibus fl imniis, gravissimus incendii
ignisexu-
dispositiono divina succedente temporc universffi i-eret. Ubi diim iindique pra^cipilantes popu!oi-um
'ottsttliiiiii,
l^pisiujiits
plebis conseiisiis libenlcr expetiit, et benevnlentia t) cuuei iustauter confluereul, vux suhito pra>clara
i'iiiicipis nulu divino cum gratulatione concessit. jiersonans, cnncurrentis vulgi aures iiuplevit, di, eus
Qiii dum in omiiibus se iinperio Regis divini com- S. Nicelium irr l.cclesia' domum cor-poralitsr adve-
nissu
t03 VITA S. NICET n EP. I.UGDUN.
fneminis resfaii nto lumine Qui licet antequam de hoc mundo ad coplestia regna
nissp i>t diiabus caecis
Tunc vires po- migr.ivit, plurimas virfutes exercuerit, (nnde jam
saliiteni pristinam conlnlisse. illico
qui advenliim sepnlti .An- aliqiias nos consfifit pra'dixisse) eliam latenter dae-
puli sonus ille restituit,
Nec minim est quodbeatus atlileta mniiia ab obsessis coriioribus efi'ug;ivit. Sed post-
tistilis nuntiavit.
ubi cnrponliler quam virsanetus ab hujus seculi luce migravit, tunc
spiritali stiidiiit virtute defendere,
nec sanctifiratio exinde ab se potius virfiife addita esse viventera ostendit; dum
visus fuerit liahifasse :
jugifer .atque indesinenter populo teste
claiidis varia
eodem indulta discesserat, iibi etiam postexiliim lia- .
,
patran-
gressum, caecis visiim, d;rmnni;icis reniediiim . at- tur vtiraatta :
bitabat.
ardore succen>^us piilverem tractis vigorein infegriim, omnibusque [earntantibus
C Quidam igifur fidei
pulvi» sepul- sanifafis reniedium roiifert, quos ad sepulcrum ejus
cri tftnpesta-
ab pjus tiimiilo pro quibuscumqiie remediis ad prs-
trs sedat : sidium siium reverenter nnllectum porlavit quem :
intpgritas fidei rerta perducit.
qur^tips olijecfioiie fideli, adveniente impetu feir.pes- !) Unde diver-a ejus praTonia mulliplici poterant
talis o^tendil, grandinis rigor in aqiiam rcsolvitur, relafione narrar., ni.si quod rainime neces.se est, ut
et diirilia lapidum in liqiiorem laticis coramul.itnr. niultifirin sermonum dicfio per singula dis.ser.at,
Aliquis item decem solidos a quodam creditore abs- qund ejiis seraper operatio spirituiilibus mysteriis
qne cunc'atione, fiducia caritafis interveniente, sus- maiiifestat : et quantuni deinceps cursus femporura
ceporal : quos cum perfidiae vellet caussa negare, ad volvifiir, tanto amplius multiplicatis operihus ejus
pejeraturm quod eos non sns- virtus augetur. Cujus sancfissima obtinere posslt
se|iiilcrum beatissimi .^ntisfitis,
ad ejus seput-
eeiusset, pejerare disposuit. Ubi statim omnium orafio. ut sicut lianc iirhem munivit pr.ijsidio sni
crum ftt
csxus. membrorum vigore deceplus, sicut corde cfficus ve- corporis, ifa salntera animarum et corporum confe-
^thcrius
nerat. ita ociilis ca^catus stnbat. Tunc infelix, poeni- rat iiniversis : et pro beatissimn .\nfistite ^Etherin
Episcopus
lentia seia confusus.quse mutuaverat ciEpit ofTerre, .'•uis preciliiis infercedaf : qui sancto labnravit stu- citrat vitam
orationem ciim lacrymis fundens ut visiim reciperet. dio, qualiter vit;i ejiis, qiia3 etiara post nhitum flo- scribi
et ptcnttens
Ille vero s.icratissimus Pastor, qui meritis et pietafe rebat as.siduilate nperis, panderetur ofticio lectionis.
sanatur :
viveliat, cum reliquo robnre corpnris, visiiin reddi- Sed nnn inimerilo ejiis memnriara dilectionis studio
ex ejus prx-
dit deprecanti ; et sicut pro justifia corripuit perli- solennifer excolit, qui illiim sihi snccessnrem esse c dictione
dum, pro miserieordia exaudivit afflictum.
ita secundo Inco pra^dixit, dura de ejiis conversatione
7 Quidam similiter vesani spiriUis infestatinne gauderet : quem illico posf ejus fransitum devotio
repletus, ad sepulcrum ejiis vix tandera sub custodia pnpiili Liigdnnensis ad ipsius Pontificii gradum ara-
grandi pervenif : ubi duin fanfi furnris fuisset vexa- hienter expetiit : Sed quod tunc priescia dispositio
oteo lampadis finne bacchatus, spirifum visus est amisisse. Cui Principis denegavit, successore defuncto indulgere
morfuiis hubi-
ciini sppiilturip locus pararetur, eo quod nocfe et non destitit : ac sic quod sacri Antisfitis sermo,
tus reviviscit :
die, universo calore spirifus deceptus jaceret, leti- dum maneret in corpore, pmdidit
hoc clementis- secundus ;
fero sopore conipressus exanimis; nutu divino cui- simi Rpgis cordi Deus auclor infudit quo etiara post eum :
d;im de observantibus ad memf-riam rediit, ut per obtinente facfuin est, ut qui fuit hactenus Pater pa- Episcopus.
frnnt»m ejus, os vel aures de oleo cicindelis, qiii ad tria?, nunc esset Ecclesia?. Pro qua re orandus Deus
memuriam erant beati Pnntificis, tideliter Criicis est, ut cujus venerantes patrociniura, unanimi de-
signacula faceret : censens quod qui virtufes reli- votione snlennifatem ambienter excoliinus ejus ;
qiias operari consiievcraf, forsitan et mortiium siis- seniper inteicessionihus adjiivemur, et congruis
cifaref.Tiiin paullatim consignafus, occnlffi my;terio muniannir auxiliis, .icsi doceri non meremur exem-
reviviscens, confestini Christo propitianle surrexit. plis, regnante Dornino nostro Jesu Christo, cum
8 Qiiodam quoque fempore septem rei, in caeco P.itre et Spiritu sancto , in secula seculoi'ura.
carcereconstituti. non ininiis constricti vinculis fer- Amen,
titieriintur 8 reis quam apud Viennam urhem per diiitur-
aftlicti,
incarcerati.
nam ex quihiis iinns in visio-
ciisfodiam feneb;intur : ANNOT.\TA.
ne S. Ni'efium videre prorneruif, quasi qund argu-
menta, quibui^ constrigebantur adstricfi cum siio , a Agricola morluiix psl anno S80 dif I; Marlii,
baculo fetigisset : statiinque vigor e^t ferri confrac- successor S. Silvrslri qni inlerfnmil Concilio Epaomnsi
tu>^, etobsfrala ostia, patuerunt. Qui ecclesiam illi- anno 517, el S. Agriinln variis Conciliis iib nnno S38,
co petierunt lihere, Sancti inferc.essionihus liberifi. uli ad ejns p^itam dcihiximus.
Sed in basilica, qua ejus corpiis sacrafissimum fide- h Amio .5S0 suli Cliiilrlerla Rege, nl supra diitiim.
liiim devotione vener;ifur, quidam culpa noxius. pii- c hitcr ntrumque svilii Prisciis, qiii aimo S8S Ma-
blicai prasceptionis imperio. ciim alio , ferreis est lisconensi 2 Sijnoilo prxfnit, cni sequentibus anni.1 suc
nexihus obligafus : sed ciim ;id sepulcrum ejii.s im- cessit /Etherius, qui niino 589 siibscrijisit rescripla
peditis gressibus advenissent, ligaminiim fracta com- Episcoporum apiid Greij. Turon. lib. 9. Hislm:
alii fcrreis pago crepuit, et reos puhlicos orculta virfiis absolvit cap. 41,
circittis con-
quod reliquis vicihiis simili est mysterio operatus.
slrlcti :
DE S. TITO THAUMATURGO,
Presbytero Hegumcno apud Grjecos.
svn ICONOMA-
^£ TeUqida Sanclifi, quos apud Grxcos iit ho~ tatis Jisn, et in MSS. Menatis Medinlanensibus bibllo-
UMS ymre c( vcncrutionf hoc ii (Iw Aprilis fiiistie Ibecii' Amhrosinna: signntis liltera el numero 148,
P; oitntiilimus, ma.j:ime emiiiet mnctisnimxis
Heijnmcniis Titus. ob plurima :fuibu$ rla-
el
rnit miracula Thauniaturgus aiipellatns : cui uni totnm
Patcr Divionens/biis Pefri Fnincisci Chifletii,
cum Mrnnlogio Cnrdinalis
Arribo-yE(i!jpti(ico in Maconitarum I^omse ad-
cvllegio
Sirleti^ et tn
et passim
MS. Menologiu
aliis
officium Ecclesiasticnm dicatum esf in Magni:i Memeis scrvato. Imo hiijns unius memoria celebratiLr in reUito
et Anthologio Grxcorum, et consequenter primus locus Anthologio et Tijpico Grxco a Genebrardo Latine edi-
assignatur non in iis solnm et apnd Maximnm Cgthe- to, in Menologio CltrUtophori Mitijlcnxi cum Grivco
rs£um, sed etiam in Sijnaxario Claromoniano Sucie- Horologio f^enetiis excuso atque ia Epliemeride me
tricii
,;
SECUNDA APRILIS. 10,3
A. trica : Uem Kiikniario Rulhi-nico ab Antonio Posse- taminibus appariiisti; et cum eo suscipis coro- D
vinn in Apparalu sncro lomo 2 jmg. 36C inserto, et alio iiam, o Beale. acctobeo.
Kalenihirio Miisroritico Amsletoilainiiiiiiiil v. CL. Lau- >sc..ti.is aroinatibus composilum sanotificationis iii.
rcnlium Vaniler Jlem asservato, in riijns tabulis unpuentum
ciiii- fuisti . o Sanrte , in odorem Dei
sincitur ipsc /feijumenns sive Jnliimiinilnla qu.tsi in nostri.
habilu Episcoiiali exiiressus; ilemnm in Mimiiliiijio ssumquam non habens continentiam pro arinatura,
Grn-co, quoil Florenliie in bibHiHlieca Palrum Ordinis et orationem pro clypeo, o Beale, tenebrarum
Pr.riticulorum rcperimus, ul,i ipsx Oda' per qiiiiique principes triuraplians confudisti.
1'olia conlinebanlnr. Sed deernt elogium Vilx , quod civiiii spiriius legera sapienter opponens, extin-
pr.riionimns ex Menxis cxcnsis. Et est tivju^modi. xisli legem cariiis, et Doniino legilime deservisti.
2iv Nonas Julii, inemoria ..ancii Palris nostri cjniversas cogitati.mes et desideriaad Christi amo-
^'°£"
MeinLis.
" ™- ^'^'^*"'' '"' S^'"^'"* Pat«'' ""«'er Titus, cum a rem applicuisti, Sancte, terrenis contemptis.
puero Clirisfnrn diligeret, abiit in coenobiun], et re- cnagilla exercilationis evertisti dsemonura taberna-
iv,
bus mundanis renuntiavit ac valedixit. Tantnpere culiim, Beate, etomnera peccati saniem abster-
autem, seipsnm snbjiciens, in humilitate ctobedien- sisti.
tia profecit ut non sulum religiosam Fratruni ,so-
:
Sentem ainore purltatis sauciatam habens, arden-
cietafem, sed onines oninino )i..niines aniiui .,ui de- terque secutus Christum, o ter Beate, in gloris
raissii.ne snpenret. Proinde oviuni Cliristi religio- tbalamum intravisti.
sarum Pastor cre.itus, tanlam erga omnes inan- omnes te hon..iantes pascis per fuam continen-
.suetndinem dilectionpm et benevolura .nffectum tiam, qua germinasti velut pr.itiim
,
suavissinie
exbibiiit, nnllus alius e\ viris ejnsmodi ostendisse
iit
olens, et sicut animatiis paradisus virtutum.
videatur. Tam sancte vero atque innocenter a teiie- Zos omnes diciinus te beatum, quera legislat^.rem
ris pneritia; annis et
aninia et in corpore conver-
in habemus exercitationis et sincerae m.ansuetudi-
satns vixit, ut Angelus Dei videretur. Ita.jue inira- iiis iraaginem , tamquam verum Moysen atque
jj
culis eximiis patratis Thaumaturgus habitus. ad Davidem. ^
Dorainum niigravit : susiiiue virtutis et rejigiosse >gonuin tuorum rore, o Tite bealissime, extin- t.
vita; imagines vivas et spirantes statuas, reliquit guens omiiein passionem, igne caritatis et fidei
^"°'' '^'^''1'"'"^ sociosque severioris discipliiia;,
ei omcio Hxc luculeuter accendisti lampa.lem continenti;e, im-
>l'' 1"il""' snbjnngimus eneomia in Of/icio p:issibihtatis splendor el diei filius inerito
'lcclaiasnco, : Griecorum nuncu-
Ecclesiastiro recitiiri solita, quse in principio cujusquc patus.
officii Iria de iiunclo inveniunlnr, vocanliirquc In-^ipioi. ooelesti agricnltnra, Pater, enutrivisti botrum fi-
?f/5ia, Versirnli siniiles, et sunl liiijusmodi. dei, et torculari euin subjiciens , atque labore
3 Tite, Pater nosler,
in Deo prudens, Crucem exercitaiionis exprimens, implevisti caliceni spi-
Vmimn. '"^™ sustnlisti,
Christura secutus, dum generoso ritualem teniperantia; , tuiqiie gregis corda ex-
,. animo omnes passiones subegisti. Gratiam ideo a hilaras.
Deo accepisti sanandi passionesomniuni ad te accur- Kostiuni infernorum insultus, et verbera generose
rentinm, morbos sistendi ac dxmones expellendi. sustinens, o Beate, columnam fortitudinis te prae-
Qiiare meraoriam tuam festiva cum magnificentia buisti; confirma etiain gregem luum, divino sci-
celebraraus. pione pasccns eum, super a.^uas et pascua conti-
Tite beatissime Paler nosler, csercit^itioiie sacra nentia^.
disciplinK expurgatus, atque in mente divinis com- Obscurara caliginera et nebulas passionura dissi-
municationibus illustralus, adstipalante Spiriludi- "•
pans, orientalem lucein in tuis, semitis extulisti,
vino, sacrum Sacerdotii ordinem digne suscepisti, Saiicte, per ranltiplices ill.is labores afque cer-
atque ita instar Aiigeli alicujus Deo Creatori
tuo iii tamina, fidei caussa exanflata.
t. .•;-a optimnm sacrilicium obtulisti. "elinquens mundum et omnia quae ad mundi prin-
Sancte Tite, a Deo illustrjlus, verse fidei lumi- cipem pertintnt, amore exercitatione totus inhai-
ne animani splendere fecisti, et nebulam tenebrosas sisti Deo; ab coque susceptus, supermundani re-
hiereseos snstulisti : et exurgens ut lucidissimum gni consecutus es requiem.
C astrum onmes inundi partes miraculis et signis <ere donius Dei nostri apparuisti, in anima tua K
ubique evidentihiis illuniinas. Unde et nos omnes in colligens divinuin tbesauruin carilatis, orationera
fide confort.iti laudamus te et glorificamns. con-
inconfiisibilem, intemeratara sanctimoniam,
i Seqiiitur Canon de Sanclo per consuetas Odas dis- tiiinamqup vigilantiam.
'"'•' t''il"'lus; in quarnm numenmi non
vcnit Ode secunda gaterise inlerioris vilifatem sapienter transgre-
ul qux non sulet esse de Sanclo , sed aliunde pelenda diens , imin;iterialis orationis alas tu» aptavisti
passim omitlilur in Menieis. sinijulfv uulem Odx con- aiiinice; et supernajquielis hajres effectus es, per
sliinl^Slropliis quatiior aut Iribus, prctcr Theotocion vita; tiia: finem.
.scii
Striipham de Deijjara, i/i/.<- sinijulis Odis uitdiliir, ullra oontinentia' flumen nohis esse videris, Pater, mi- ^„_
numernm litternriim hiic Jcrostichi expressarum, iiime inquinatum peccatis, passionesque submer-
'0 Tfii'j f/.cvaaT(iJy aruJ.o; OpvsicOuTiro;. gens et sordes abstergens ex fide clainantium,
qnod tolidem lilteris sic Laline ccpresseris : Bencdictus est Deus patrura nostrorum.
Laudaiidus inonachorum columna Titus. Cuinis inateria; experlibus Angelis additus, o Bea-
Jpsam Canonem siinili ralinne Lalinum Jnval exliibcre. tissinie, et ccelestis regni claritate indesinenter
t^ubrica; curnis affectibus totuininimersum, con- perfrueus, respice psallentes, Benedictus est Deus
sumpfumque deliciis , salva rae precibus tuis patruni nostrorum.
Tile, iuii.assibilitatis fbesaurus cum sis. C-audabiliter perstitisti in confessione fidei: Chris-
>\> iilero liiatris Deo oblatus, divina Spiritus elec- tum eiiiin pingens et carne circumscribens, ado-
tione, Deip:ira-, viruin
niiniquam expertae, Sacer- rabas et claraabas, Benedictus es Deus patrum
dos et famulns es nuncupatus. iiostrorum.
C qui continenti;e dulcediiiem suxeras, respuisti <ulnera Doniiiii Jesu in tuo corpore ferens, Pater,
passionuin amaritudinem quare super rael et : rae quoque vulneratum jaculo Belial sana obse-
favuni recreas, Pater, aniraas nostras. cro, tecuni claniantem, Benedictus es Deus pa-
Oiscipulum veluti novuin Pauli, te laudainus, Tite, trum nostrorum.
qui illius veteiis [TitiJ a^raulator zelosiis, iii cer- eeraoriara tui faciraus, Tite, per secula ; babentes vn,.
te
.
104 DE S. TITO THAUMATURGO.
A te vere |iro animata columiia et simiilacro confi- 3 Hactenus Oih\ quanim ct Iremx addiiUmvs super D
4CCT0HF. G. II. numerarimu Theiilacion ul quad ullra tricenarium
.
nentia?, o V,\ter.
slrapliarum solitarum numrriim abundal in Acroslicliide
Ziine gaiidet chorea monaclioriim, et tripuiliat po-
piiliissanctonim atque justoriim ciim illi.'- enim :
elemenlum, oliosnm niin manenl. Cunonis Auclor inler
promeritam es assecutiis eoronam. oclaviini el nonam Oden. Hirmim siiv Traclnni imncns,
ihalanio glo- qiio onims iiroromnliir ail Deunl nna cum .Inijeiis lau-
>iij;usta virtutiim specie refiili;en.<!, iii
ri!E ineflabilis recumbis; Cl.ristoqu.' in seciila dandiim, iibsquc ullu mentione Sancli, ottribuerat eum
hymnum concinis. primx liiterx nomints Titus, lilterx scilicel T. [d si
II. He bealum pracdicamus, Pater, quia divinitiis oli- interpretnnilo sequi roluissrn.us, iuterruptus fiiisset Ca,-
ligisti infirmis per svias passiones mpdicus, e\- nonis ipsius conteilns. Quare, omissojam dicto Tractu,
piilsor et persecntor pessimorum da^monum. saliiis lisiim esl, pro abundanli elemento Tlieolocion ad-
>-.n lerra inansuetornm fixisti tabernaculum, Pater. dere, qualia in sinqularnm odarum fine inreniri nionui-
ut qui terr.ain, corruptionis habitaculiim, dese- mus. Porro ex Canimejam cxplicaln videmur posse col-
ruisti; et cum illis exultas, divina fruens volup- ligrrr, S. Titiim vixissr sec.ulo viii o?i/ sequenti, qn.mdo
''"»/"« r"*.
tale. lucesis Iconoclaslarum rigelial , et SS- Theoiiorus et
Juos diiin nobis I.ibore.s proponimiis , tamquain Nicolaus Stuilita aliique ijloriosi puqiles rLxcrunt. Fuit
pxemplar contiiientiie et fiilei inrallibilem regu- dicto Nicolao fruter Titus, ab illo ad vitiim monasticam
lam; jugibus hymnis laudamus Crcatoreiti perductus, uti in liujus Kita ad diem iv Febriiarii il-
<;ere festiva est hodiernadies, namTifus solitariam luslrata indiralur numxi. Sed mni conlinuo auderemus
vifain agenfiiim greges convi cnt ad choream, et aflirninre de t'o hic aiji absque ulteriori fundameiilo :
ad eoniraunes epu'as, atque ad ajternfe vitae ci- svfficit indicore nomen Tili eo lcmpore usitatnm fuisse,
bum. qiia arbilrnmur. iu iirbe Conslonliuapolilnna aiit ejus
Cfiemper virgineni Deiparam gloriose honoremiis. o vicinia, alicui monnslerio S. Tttum prxfiiisse Heijume-
piq;uli et e;im qiia; divinitalis ignein suscepit
: num sive Arcliimandritam.
iitcro, absque combustione. magnificemus liymnis.
DE S. FRANCISCO DE PAULA,
Instilutore ordinis Minimorum.
COMMENTARIUS PRiEVIUS.
% I. Antiquissinia Acta unde et quomodo hic prolata.
ANNO MDMI. Pnrixloxiim Snnclisainio Puirum Pnviiieatnrum tor el Praetor tcrra.' Reginspin Cafabria lotaque ejusdem
Ordini, irqve iiovvm ac (jralmn, (uit, Uujcre ad oppidi Uuiversi/as te.statvr. in sna ad Pontifium Leo-
VII diein Mnrtii iiostri, qnod ucturi de Vita ri nem x epistofa anno mdxvi ; postquam scilieit idem
tniracitlis S. Tfionid^ Aquinntis, post jnultos eos Lanrentius nnno Hnxii prse.tcns audivisset juratorum
Df hoc Sancto que ilfustim Scriplurt-'', prutnittnemns .wleclurns nos trslium dcposit.oncs, ut eadem insinuatur epislola. Po-
antiquwin prima omnium [undamcnta,eaque lypis iiecdum vulqata. tuis.set inqunm illn pnvponi, non qiiidem Jil fidri et aiic-
monumenta Idem si Iioc viensc Apriiia faciamns drca S. Fraticis- torilatis pondere dignior, sed velut ad liisturin' furinam
cuniPanlanum, numquid non possnmusjure merUo sjie- modumqur ordmalior. rerum in ipsa requtrenda ofeitm
ran\ pnrem nos apud instilutx ub to [ieligiunis Pro- atque operam jierditum iri, certum facit summa scripto-
fesfiores gratiam inituros? Speravius sane : quamvui rum Ordinis hoc secufo difigaitia, qua enncta de suo
inler istutn de ^•/ngelici Doctoris discipnlis hene merendi Fuudalore scrulati, nullum Legendx islivs repere.rnnt
conafum; et finnc laborem, quo Sancti Pauloni fifiis indicium, pr.rterquam in praritala epistola Reginen-
operam uostram probare nilimur, unitm intersit ; quod sium.
ilfade S. Tfioma monumeutn [qux minus curio.'se ser- 3 Omi\sa igilur liujus LcgcniLr in Cafabria requi-
viitu in Ordinc, iuter deperdita numerabuiilur (nlienis rendx cura, aliam dabimus, simpficttate forlus.se ?na-
inventa in scriniis, adenmdcm po.sllitninio reihixerinins: sed habcmus
jori, 5i'(/ nihif minori (idc nnle ohitum Soncti oytnis qiia-
factavi
lurc vciode S. Prancisco, oninia Archivis Pa- ijisornin tiior scripta^n in Francia, ab Anonijino Saiicli ip.'iius
'f
iienignc noliis annU anle a
fomtmtnicala
trum Miuimorum refeiwnus accepla, mediante R. P. discipulo, et pierarumque quos commemorat rernm /este plitritun
teste
damus. Phiiippo de Mesemacre, anno mdclxviii. cnm hxc prxlo OLufiilo, jam inde nb nnno mcccclx ocutato.
et citiiis, ul patet ex
pnrure mcip-rejnus, Ordinis sui pcr Ffaudro-Befgium num. 22. anno
Iltc }Am\ exorsus trnitfitum, compfe.ru-
Provineiali. IJie siquufem miniine conlenlus eo subsidio, riim rcs ineinombifes f|iioi"uni(lam bonoruin Dei servo-
qnod per se potiiit ad fiunc Iractutum instruendum ruin, viventiiim in niagna an&teiitate, primo loco de
af-
fcrre; vtiam apud Rcverendissimum Panem Generalem Fr. Franciseo Paufana ea scripsit sermone Galtico,
Ordinis,I-'r. Sefinsliannjn Quinguct, Ruinx egit, vtcn- quA' in Lnlinnm fidelissime tradnximus. An aulem de
f//r//rif ad omncs Provinciafes fitteris maudaret tran- aliis, ut i?iitio proposuerat, scripserit aliquid, hacteniis
scribi et transmHti uinnia qua^ ad rem fnctnra videren- ignommus. Certe,si scripsit,estquod Ordo Minimornm
tuv. Parueie mandato Provinciafes, ei, ul quique polue- vehemcnter doleat, tain prurlaruyn de primorum Refi-
rv7il, ila sulmiisere qux liabebant in conventibus hibi gioiorum aclis virtnlibusque thesaurum pcriisse, Majo-
iufjeclis fegitime consignnta.
rum incuria et negfigentia. Quod vero non tantnm duo
"2 Primo,mtt.vimeque e.roptaia nobis, fuere Acfa pro- priina capitufn (post qmv sub novo lilufo in MS. Bru- prins qitam
cmuum,pro infirmamfo Canoniitttionit in CuriaRomana xeflensi continuntnr narralio) scd refiqua oninia, scnpla in/ro(lucerclnr
negolio, Coscntia.-, Turonibus, atque in Calnhrin-
nppt- sinl, ante mortnn nulUim de en eamqiie nova Hegn-
Saiicti [iilpote
dis variis formatorum la anno 1502
: qux omnia {quoniam cetens de secutis miiahilihusmcntionem fncicnlia) imo qnod scripla
:
probata.
eodem Sanclo Scriploribus aut unice ant pra:ripue pri£- sint sub initium nnni mdh supra notati, primum de-
Desideratttr
Legeuda,
fuxerunl) fiic dmda
putavimus. Hisce Jctis pra.-poni monstralur eu- en qnod num, 43 loquens de itla Regula,
vrl 7 annia poiuisset LegeiKlaMajor B. Francisci de Paiila.
post Sauctl
a R. P. qunm Afe.xunder vi npprobaverat anno mccccxcii, dicat
Liiureiitio Clavensi, Ordinis MininMruin, cuinpilata,
mortfm eam fuissc approbatnm, qualis in hodiernnm usque
scrijita : intra paucos post sancli viii obituin annos; iiii Guberna- dieni servatur quod non dixi-isel, si prinsquam scri-
:
bebat
SECUiNDA APRILIS. tos
bebat intwtuisset Oniini aiia Rerjula, cidem Pontifu-i ex poli accidere, et quas solo vulgari rumore discere potuit D
partc S. /''rortcisci prase.niata , et ab ipso,aivw mdii, xni liomo abstractus a secuto, et in aliquo Picardix Cam- auctore n. p.
kal.Juuii approbata. Idemconfirmatur ex le.mpore fun- panixve conventu vitam aqens Eremiticam. Quid enim ^^J^P'''"*^*
datonnn Franaa Convenlunm, qui plet iquc hic no-
iii I , -^ii
Ordtnem
mirum,si taiis aliquis,lot annisaCalabria absevs, haud inapitniis m . , ,
mimtnlur usque addictuvi annum errcti /jasr liunc au- : vsqucquaque accuratam liistorwm sit assccutus earum Catalfria.
tem nulliu.s recentioris fnndationis (it menlw. El tamcn Iragmltaruvi, quUmsjacUttae.U Regum Neapolttanorum
wagna eral rutio, ut auclor num. 50 collaudans prolLre. fainiiiu? Aa propterca minits ei creditur in iis, qu^ vel
Gratianopolitani Episcopi propenatssimam enja Ordi- visa cogntwU propvio, vcl corumqui viderant ipsi reltitu?
nem riilwilatemt m
Coaventu apnd se fabricando de- Fui.'ise Qutem debuil non luiUum ex suciis, .sed ex primis
nionstratam, meminisset efinm Tolo&ani conventus, pcr sociis S. Fruncisci, Qrdtnem suum in Calubna exor-
fumdeni inclioali nnno mdih, si altqnid de eo scivisse.t dientis : nam num. 4 Ua loquitur, ut qui Sacrii^tam,
cum scribebat. Dcniquc de Susanna, Borbonii Bucis uni- (Economum aliosque ronventus S. Murci Fratres, .•iub
fjenita, loqncns num. 44, non scripsisset simplicUcr, quibus puer Franciscus vixerat, fuwitiarius noverit, et
quie adliuc vivit; sed duisset, 'lua; jain e>t Ducissa num. 22 ilicit se fuisse Religiosum onte an. 14C0. Ideni
Borbunii, si vel unounno serins scripsixset, guando mor- vero post annos forte liO in Fnmciam iradiictus, non
Hius Petrus Borbonii Vux, haeredUatem omnem filLv vtdetur Gullice potius quam Italica lingua scripttiviis
vetiquU. fuisse in nftate tam provecla et linguis percgrinis dis-
4 Pono de liac iam cvidenti vcrUate non debcmus du- cendis ineptiori, nisi ipse origine Francus, quales in
bftare, vcl quia in prxterito impcrfcciofcre loquiiur auc- regno Neapolilano multi tunc erat, S. Fruvcisco se ]^rini,ie^Fran-
tor, ui .solcmus loqui de mortuo, Habeliat barb.am et adjanxisset : qux ipsu deinde caus.-ia esse potuit eum in ots.
capillos mediocres : Erut rorpore f-atis pleuo, et ce- Fraaciam revoeandi jam senem. Porro qui considcrarc
tcra Itujusmodi : vel quiu in princtpio capUis leriii, is volucrit qtiod Lcgenda major S Francisci, quam a Lau-
ideo non ad-
qiii non alio quiim viri boni aut boiii Patri.'; tUalo an- rentio Clavensi conscripiam diximus, non fueril prodncta
ditur (Uulus
Sancli. tea nominatus tcgetjQtur,appcl(a!ar Saiidu.s. Ftenctnm inter documenta ad Cauuni:,ationem coltccta (lorte quia
per qttum fuciie poUtii ut peracta CanoniMtwne istius- auclorjamobierat, nec polerul juramcnti confirmure E
'
fide
modi tituli adderenlur inter iram^cribcndum : et isle qax scrip.seval) nan mirabUur quod hxc qtioqne VUa,
pntterUi tempori), usus famdiaris videtttr tunc fuisse cujus auctorem probavtmits pra: mortitum ipsi San^to
Francis, de ahente, quamvis odhuc uivo, loquentibm; fuisse, vel prxtermissa vel tgnorata fucrit abiis,quiunico
vl palebit per inferius 'proferenda ex Comineo. Imo Turonensi processu abunde se instructos putabant ad
aiictoreni nostrum non lantian anno mil scribere, sed caussam in Romana cunu obtinendam. Fueritnt autem
et.am vivcre desiisse,omnino credimus : quomodo enim in iito Processn soti fereTuronenses audili^ paucique ex
uiws nihil stibtcrere curasset eorum, qnx posl dictum an- Fratribus tunc tn Plesswcensi prope Turonas conventu
uum contiijtrunt, ut in decursu ssbpe notabimus. morantes : licet uliis qiioque in locis Gatlne, ubi sui
5 Nomen nucioris vani quxstvere, Frunciscus Vic- Ordinis Monasienu comltderut Sanctus, et multi mira-
Auclor htijus
ton, in Proloijo ad Vuam Lalinam hujus Saiicli, profi- cularnm ejits tesles vivebuut, sttmi iufonnationcs poluis-
Vifx. tclur .«(' illud validi:isimis conjeciuris esse ussecuium; sed .scnt.DicUur tumen in Appendice, libetlum liunc pro-
prodUnrum se ncijal : forlassis ne fidem uugcul prx- ditctum fuis.^ic coram Pupa: Leone x. Qtiod si fuctum,
ilicts' \ itiV MS. quum, quia adrersus ipsum produxe- fuctumc.st posl dicm xviii Novembris naui mdxmii. EIc-
vat nunncnto, nulcbut auciorualis niaijnie liuberi. Kos nim ud hunc dicm usque nccuralc notatu habemusomnia,
cen.<;urum ex quodam commolioris animi pixjudicio la- qax sunt in Ciina Romana facia; cetera vero qux gesta
tam, modeslc refiUaf.imus stio loco; nihUdubitantes quia savt m cadem caussa u.sqite ad 1 Mait anni sequeutis,
si uliqua graliori occasione fuisset m medium adducta qtiando Pontifex tutu Canoni^atwnis senienliam, tn obs-
hsec Vua, ei eoquo nos solcmus modo expensa iilustra- curo laient.
taque, maynum a toio Ordine plausum retuUsscl, et ob- 7 Rcsuil ut Cdphcemits quomodu Ittc hbellus adiwstra
viis nlnis accepta fuisset, tamqiwm monumentum omni usque tempora vidcatur fuisse conscrvutiis : narn qitod
ucceptione et (ide dignissmium : pro quali etiam Ula uti e.rhibitum est nobis ex Arcliivio conventus Bru.rellen.sis
videntur, qui iptum ccnsurn pritcipiiala coufi.vere, non MS. et ex quo transumpta exemphina aiiis aute nos
^^^ ^c/^crfj.
aliiid ex illa repudiuntes, qunm pauco qmydum ad Sancti communicata, nondum hubet ictutem duisim irau'
scriptoribus fuere
historiuvi uon aitiuentin, sed ad scculurem stulum Sca- annorum ccntum. Obserro igUur intra istius hbelli scripix, ,
politant Reijni. HHarion de Costa, in sua item prxfa- operculum scnpta lcgi hax verba Laltna Vita et mi- .
'
tione, ait csse itonnullos, qui putent auctorevi fnisse racula S. Franci^ci de Paula, Miaauurum iustiiuto-
tion fuii
Joaunem dc MUa:,i.-v : sed huic scriptum longe diver- ris, Galiicu ^ermune i|ua' ue forte peieat. per liiec
:
JoniDtPs de
MilazzG, sum, adhuc Neapoli inventcvduni, impuianl hidorus
el qu.ituor Yuiumina S. Hierunjmi dis|tersimu.- tegmi-
Toscunus ct Fraiuiseus i!e Longabardix : quorum hic ex natim. ad gloriam Domini Dei et Sanctorura ejus,
MS. qiiod sub islius Juunnis itomiae scrvari dicit, uc- sic-ut legi, teste Deo. Hxc verba indicio mild sunt,
cepit epistolas qunsdum Suiicto adscriptas, veluli qat cas auUnjruphas schedas, in spcciem viles ac fuiile perUu-
dictant ad firgines domo Petrt de Luccna ad Re-
in ras, ab aliquo, nescio ubt reperlas (eo fortassis lempore
gcm ycapolis Fcrdtnandnm, ad Equttem de Nuvarru, quo Romn' tie Sancto canoiUzando agebulur) dignas vi-
et ud Duniinum Baudrtcourttimi : tstc mdtdem sumpsit sus esse qux non pcrirent. Id veio ut certitts assequere-
iiequf uiius visioncm, qtta insnjne Cakitatis /iicrj/ novo Ordtni di- fur iuvcntor, citm stii concentus pnupcrics commodius ei
ejc socits vinitus utlributimt : qaorum omnium nihU atlingttur in ndtd ollerrct, cungruum duxeril uti fohis grandiorts utU
euiifis
ctium perijamenx churlx, tmte et post qiiattwr voltmiina postca in
tit
frniictam.
hac quam iatidami:s htUona. NihUo magis rectpere pos-
stmtus quod in operculo Bruxellensis MS. lcgUnr, hitjus operum S. Hicronymt stib teymine ip&o vncanlibus uiiiim MS,
v.to: compilatorcvi, unum fuisse ex iis Patribus, qui unde Ula dcvito, eum hac tali nolUia, nunc habcamus rtToltecta;
fitcrunt,
cuni beato Patre venerunt namquiiu recollecta; et uudc ea hubucnt simdttcr is, qui fur.^un
iii Franciain :
aliis rebus lolics appellat fidcm oculorum suoruvi, non Lutine translata Romum inisU, Ponliftci cxhitenda.
omisissel idcm fuccrc cup. 5, ^-^^yi de Uinere islo agttur Qui autem ipsa in Bru.v.eltensi MS. collegU, itlcm el
vclut ex ulieno cclatu, et vitdto parcitn qunm decuisset Appendicem videtur attexuisse, stctUi eodem Gafhco
tesfem ociUatam. idiamale addidU Reyulam, Fratribus, utqiie Sororibus
G Equidcm existimo non magni veferre, quo nomme terln Ordinis u Beato Fttndatore propnsitam.
diclus ille fucrit, scd qua fide scripseril. I/anc autem
convellcre uon debeitt errorcs quidu/n, in quos prolapsus
auctor est circn res, qux diyresso ex Italia Sancto Nea-
Apvdis T. I.
14 §11
;
i06 DE S. FRANCISCO DE PAULA.
gis. neqne ea viderant, quae ipsi illarum dederant
AlXTOnE U. P. occasionem.
§ II. Philippi Cominei de Sancto adhuc vivcn- 10 Hactenub Comineus. secunduin dictam editionein
te lesfinioniiini. iibtoG Commentariorum suorum cap. 8, ud annutn
Mccccxxxi; non quo advenit in Franciam Sanctas, sed
'
priviaudatam S. Francisci Vitam, eo qucm cx-
ftii
quo eum Rex advocandum curovit cuin ipse di.-ice.ssiis :
pficuimus modo, recolh-git irutiscripsitquc, pnetcr Ap- Sancti ex Culabria ad annam sequenlem spcctet. Fini-
Pftil. Comlnel
tesdmontum pendicem Vitx subtexuU, addidii elinm
et Reijulajti, qiias
vit aulem Comineus Nistoriam suam in aniio xcvlii
de Soncto ejusdem secuti, et tnortuus est anno mdix. Subtimide
Philippi Comitiei icslimonium; qiiod qiiia vviximi fa-
adhuc viveii-
ciendum scitnus ab otnnibus qiii Cominci fidem, condi- quidem, MS. Bruxellensis lidem secutus, pro nomine
fe.
tiotiem, xtatetn novcrunt; ideo ipsum liic prpfeiitiius, Roberti {quod lcgitur passim in editis, imo et in MS.
Latinitati donatmn a nobis cx oriijitiali Gallico, .sicuti anni 1520 a Parisime editiunis auctore citato) retinni
An Comineiui
hoc invetiilur in dicto Br\uccUetm transumpto, fnctu ta- notnen Francisci de Paula : retinui tamen : tum quia
Robertum prw
men prius collalione cum Parisina editione anni 155^. de hoc ogere Coniineum csl evidcns, tum quia ffispa- Fraiicisco
nico ilUus interpreti el cominentulori Don Joanni Vi- nominarit P
Nec enim fidetidum cst hxretico Cotninei interpreti
Jountii Sleidano, hoc ipso loco ubi agitur de Suncli ho- triatio ita legi placnit, sincerioii forlassis aliquo et an-
minis appeUationc tnhitla Fraiicisco, omus.tis ct altera- tiqniori MS. prifliiccntc, quale secuium csse libeili
tis nonnullis, ttuilam suuia fidem el banctitatis odium, Bruxeiicnsis scriptorctn confidimus. yJtii aiius cuiusas
sectx sva' propriutn, declarauti. Tta eryo fidelissimus coiiiminiscuntitr mntnti aphd Comineum nominis, qnas
auctor de Lndovico xi ipsemet scripsil : Iiiter vii os fa- Franciscus Lanovius in Cltrnnico Generaii Ordints Mi-
ma sanctimonis celebresaccersivit ad ^^e ex Culabria niiiwrutn altingit li^quc rejeclis concludit, hoinini auiico
quemdam, Fr. Franciscum de Paula nomine, pro fucile iiutic cirorcm obiepere potuisse, cntn esset in ea-
vita^ sanctitate vulgo appellatum, le S:nnt homme, detn uuta quidam Fr. jRobcrtus Ordinis Pradicaturum,
Virura sanctum : eujus etiam honori i^ qni in prai- et ipse ob Vitx snnctinioniam Regi corus. Addcre po-
sentlarum regnat {Carolui> xin videlicet)']ni>&\i aditi- tuisset mirum non debere vidcri, si verutn Paulani ere-
carimonapterium ad Plessiacuni parci, in compen- viiHe nomen minus fuerit cogniium ipsis eliam auiicis;
sationem sacelli. quud ftierat pi'ope Ples^iacuui ad cum pa.^isim non proprio, sedWn sancti, vet Viri boni
extremitatem pontis. PrasfLitus ereraita in oetate an nomine appeliorctiir, le hou homine, le Sainthomine.
norum duodecim rtipem quamdani subiverat, ibique Ego suspicjr, quud in autoijrapho Cominei remanserit
manserat usque ad affatem annoriim quadra^inta lociis vacuus e.iprimcndo notnini proprio, quiu non va-
trium vel circiter, usque ad eam videlicet liuram, cabai stitdiusius illud qua-rcre, aiit scribentis memorix
quod aiiiws qua Rex eum accersivit per queindam suuin cBcono- non occurrebal : quem hiatum iibrarii ex se suppleve-
circiter 43
mum. illuc profectuni in societate Principis Taren- rint; aiius rectc, pcrperam alius ; et iiic quidem plures
nntfis in
Franciam tiiii. filii Neapolitanis Regis ;neque enira discedere exempli svi sic vitiatt transcriptores nactus.
vemritf volebat absque Pontificis et R^gis Mii facultate quod :
sane magna prudentia fuit simplicis illius hominis, § iU. De posteriofibus Vifee S. Francisci
qui dun monasteria erexerat iii eo ubi morabatur Sciiptoribus.
loco. Numquain ille, nedum postquain arctura illam
vir siimma vitam aggressus est, coniederat carnem, pisces, ova, ji^r processibus prn C.iionizationis negotio informnndo Synopsis Vitjs
austeritalis.
caseum lacticiniive aut adipis quidpiain neque ciedo : Rotnum atiatis, Jacobus Simonela, cau.'isarum habetur in
factis et
uraquam vidisse me humiiiein viventein, qui magis sacti Paiatii ^-/uditor ac poslea Cardinaiis et Fpiscopus Oflicio per
Octavatn,
sancte viveret, et in quo magis appareret qiiud Spi- Pisanrensis , quaindntn Vitx synopsim collegil , et in
rilus sanctus luqueretur per os eju^. Nec eniin erat Relatione cotain Leone x facta rccitavil : (luie Relatio
Clericus aut litteratus, aut quidquam didicerat ura- po.^-tmodum Clerafnti vii {sicul tcsfutur Lanovius) ita
quam : satis ei erat sua Italica lingua ut se adanVa- placuit, ut in Officium ecclesiasticum referri totam
bilem redderet. voluerit : quod ita factura est, ut in partes divisa,
9 Eremita iste Neapoli Irant^iens, Iionoratus et coiiipleat octo dierum Lecliones quse ad secuiidum,
IVeapoii et
visitatus fuit quantum magnus aliquis Legatus Apo- ut loquimur, Nocturum recitanlur. Jilera litx sy^
It07n;r maxi- Butta
1K0 in pretio stolicus, tara a Rege quain filiis ejus. ipsisque lo- nopsis non dissiinilis m //j.sh BuUa canonizationis cunti-
et in
Canonizatio-
habitus. quebatur veluti horao in aula enulrilus. Inde transi- netur.Scd quiu Itur apud Suriiim, ista upud jam dic- nis,
tura Roma liabuit, ibique visilatus luit ab omnibus tum Lanoviam tutu eitat iegendu, neulrum liic rccuden- F
Cardinalibus, et triplici vice audieniiam habuit apud dam piitavitnus. Ab iiis proxivius lociis dari polest
Pontificera, solus cura solo agens, et prupe ipsura Guspnri Passuieilo a Monopoli, Faientiie in Htspunia itein atia
assidere jussus in sella speciosa, triuni quatuorve nnctore Gas-
anno mdlxxi in Correclorem Generalem citcto, qui ex
pare Passa-
horarLiin spatio, quoties ad Papam accessit. Magnus Processiimt, Reialione, Buliaquc pra^falis, et quibiL^idam relto.
sane Iionor persouic tara exigu£e conditionis, ita
fitit proprits monumeiitis, nec non ex ea Davul rHa, qitain
prudenter respondere, ut cuncti eura mirareniur. Romxus inter Pntronorum Neapolitanorum Vilasduto
Giuicessit autein ei Sanctissimus Pater institiiere uniio MULXXI recens vulgaverut , el ipsr novam unam et David
Ordinem, dictura Ereinitarum S. Francisci. Inde ad coniposutt quatn rccenler exciisain nacti siimus, beneft- Roinao,
;
Regeravenit, qui eum, tamquara si ipsemet Papa cio P. Philippi vandcr Bclien, cjus qiii Triadcm Sanc-
esset, excepit : in genua se ante eum prosteriiens, lorum Franciscomm, Sciupliici, Angelict et Apostolici,
pra^tcr fracla-
ut dignaretur sibi viiuin prolongare : ille autem sive Paulani, Xaverii, ab secundo exorsus
Assisialis,
tatus eneo-
respondit quod vir sapiens debebat respondere. Saepe prxlo subjicere egregium librum et ad viri Dci iaudes miasticos
.
e' spiritii
J)ei pleniis audivi eum coram muderno Rege disserentem, ubi populo ejplicandasquam apttssimum vulgavit Antverpix diversofi-utn.
erant Magiiates et Primores regni. inio jain nuper uiiiio 1003; quo modo anle ipsuni Lugduni fecerat pri-
ante duos menses sed videbatur divinitus iiispira-
: miini Theophilus Rnynaudiis nosler, in edita a se Pu-
tus circa ea qua) dicebat commoneb;itque; alias non triarcharum Triade, encomia continente Sanctorttm
jiotuisset de iis quas tractabat rebus adeo apte dis- Fundatorum, Bnnionis Caithusiensis, Francisci Pau-
serere. ^'ivit adliuc, adeoque adhuc posset in melius iani et IgnatU de Loijoia.
pejusve mutari quare supersedeo pkiribus de eo
:
12 £/ isliquidem Ijalinc. pievique, uti et Benedictus
loqui. Quidara irridebant advenium hiijus ereinitai, Gononus inter Vitas sonciorum Pairuin Occidcnlis posfca plures
queni Virura-sanctum appellabant cum vulgo : sed atque alii piures, quos upiid Hiiariorem a Costa, infra Vilam sa-ip-
nua introspexerant cogitationes istius sapieutis Re- iundandum, pag. 409 ct sequentibus iicebit enumeratos
sere :
videre
SECUNDA APRILIS. 107
viderc Qiiin etiam R. P. Franriscits ricton, Orilinis nem legeni emimeratos licet, et venio ad Fr. Isidorum D
Minimmum pcr SahnuWim ac Peilemoiitinm Victtriu.<: 7uxcanum de. Paula, qui poslremus lempore; sed re- AIXTORC D, r.
fiencralis, iitqui; ip.iiu.i S. P. ['vancisci cx soriire primc- rum cnpia ei stylt iirnlixitate primus, in hac arena de- ef utiimo
fos. quam antcii
Gallice viilf/acerat Vitam Latine red- cudavit, uique
llatice Itido-
Eminentissimn Cardinali Bernardino
rus Tuseanus
didil, atqiiecx vcteriim moniimeiiloriim lidecorrecil U- Spndse. anno KlJiS Romx impressiim dedicavit voltimen
luslravilque, el Parisiis edidU aiino 1(i07. Qiii, uticl
spississimum, Italica lingtin : in quad collegit ea omnia,
alii srriplnres Ordiiiis, vehemenler commendanl opcram quir partim apud ceteros anctores habebantur dispersa,
sltidiumquc, iii pleniori soncti Palris Vita cr Itulicis partim adbuc latital/ant in MSS. processihus. partim ex
MSS. eruenda, coilalam n Paiilo Regio, Ftco-aqurnsi nova accuralissimaque per omnes Prnvincias disquisi-
pautus Regitu
seii Finccnsi snb metropoli Surrentina Bpiscopo creato linne haberi pnteranl ; boc uno minus cautus. quod an-
llaUce,
ad annum mdlxxxiii; ct lianc Italicam Vitam iterum tegressis scriptorihwi nimium crrdulus, neqne characteres
iteriimque prirlo ntbjectam liahemus. Hahemus cliiim lemporum passim obvios in processihus curavit ohservare,
Fitam, Gallice semcl ac bis e.dttam a Clnudio du Vivier, et dtim lahoravit ne quid omitteret. absqiie dtscussione
dicti sirpe Ordinis per Brlijiitm Provinciali; alia.ique ulterinri recepit aliqua, ipsis stti Ordinis scriptnribtis
breviores diws Hispanirr cdilas, alteram Barcinone ex prudenlinrihus baud
alii Galllee et .satis prnliala; ac nominatim suspec-
ffi-^panico. anctoribus viiriis, n Fr. Malhia Ottvero anno 1G4S; tas illns, aut verius supposilitias , epislolas prnpheticas
alleram Madriti oniio 1051 a /•> Mattli.ro dr Pincdo, ad Simonem de Limetta.
ex Ctironicn Ordinis Geiie.rc.li per Lticam de Montoya, 15 Nns ez auctorihus hactcnus nominatis collegimus Nas
ex offlni-
nnno 1619 iiupressn : qualis etiani, el forte correctior, Histnricum snjiplementnm ni Acta S. Francisci de tms damus
excerpi possct ex Latino ejusdem Ordinis Chronico Fr. Paula; ex qtto apparebit, non tantiim quam multa po- supptetam,
Francisci Lanovit Porisiis anno 1035 ejcnso. Quos bistoriam.
tue.rint de hoc Sancto sciri, si in locis omnihus, m qui-
omnes ut facile nobis fiiit consiilere. siqiinndo re.s poscere bus aliquando vel hahitavit, vet paucorum dierum Itnra-
vidrbalur; ita superfliinm esl t'i.,um operose conqiiirere rttmve hnspes eqit, tnquisitum pari diligeniia fuisset,
rcliqtios, qaoriim libros Itulica, Gallica, Hispanica, tttm cum adhitc supcrerant qtti possent testari : sed im-
Germanira linqua con.scriptos de hoc Snncto, lattdat priinis ex illo nostro luhore constabit, qiiomodo a princi-
et enitmcrat, citatis in pagiuis, pnrnominutus Hila- piis chronologtcis, ex anliquionim mnnumeniorum fide
rion, per aviam Marjdalenam d'Alesso, in ordine ge- ante omnia cnnstitiiendis, pendeat Itistorta omnis, tum
ncnlogico sextus a Sancto. filius Cntharina: Chaillou. ipsiits Saitcti tum Ordinis per eum instituli : constalnt
13 Hic vero Gallica lingua scripsit Abhreviatam item in quam graves alqiie palpahiles errores necesse
sed acairatio- S. Fuiulatoris Imaginem, seu compendinsam vitje, fuerit eas incurrere, qui ex anno Francisci natali semel
h iludio
mortis ac miraculnrum histnriam, eamque Parisiis
Uilarion
perperam constituto dedttcere chronicon voluerunt; non
a Costa
anno 1653 itnpressit ; el operis nostri tintitinm qidii- prius scnttati, an sohdum esset stipra quod sedificabant
;
quenninpost nactus, huc perqttam humanitrr be-
ilirexit fundamentvm. neque solliciii ut ad Lydium omnis histo-
nevnleque. Est autrm ca epitome in graiiam simplico- rise lapidcm, ocnlatorum, iiiquam, et coievorum tcstium
riim, solam fere pietntcm spectanttum, elegnnti et fnctli fidem, posleriorum scriplorum assertioiies explorarent.
descripta stylo : srd ut eruditiorilnis quoriue placere mc- De Joanue Mylaz:.io {qui et ipse, ut supra mdicaviinus, prxter quam
rerctur. Itubet adjecta margini cttriusa scbalia, cum dc Soncti magistri sui Fita scripsisse aliquid a variis ex scripto
quod Joan.
fideli cilatione
pra-cipiiorcm itnde nccepit aliquid monu- as.terituij nihil dicimtts ; quia scriptum, quod sub ejiis
^fylazzio
mentornm. //abct pnvterea idem Hilariou sgllogen his- uoinine hahetur Neapoli, videre non potuimus; licetpro fritntittir.
toricarum probationum, more itunc Francis usiialo, ex eo nobis ohtiiiendo fucrit a prxnomtnatis Putribus Mi-
ineditis entrnus Pontificttm Regnmqur diptomatis aliis- nintis laboratum. Credibilc est non aliatn httjus difjicul-
que similihus inslrtirneuiis, cademqnc sijlloge cainplexus tatis cnttssam fuisse. quam quod ipsimet Neapolttani Pa-
est illustriora aliquot ex Processibus fragmcnta : quse tres, ipsum scrutati acctiratius, jtidicavertnt pscudepi-
ciim noliis magnoperc placui.vsent, non prius potuimus graphum nec puhlicce luci committendum. Certe paucula
voluimit.^^qne acquiescere, quam illos integros nancisre. illa, qux ex Itoc scripto alibi accepta invenimus, non ie-
pleniim, quoct
rcmiir. Idem Hilurion epitomx iili su,-e prs^fixit tabit- vem ita suspicandi occasioncm prxbent, et prohant ipsum
mors atintpit,
opus niedi-
Inm clirnnologicam . ad faciliorem ejus quam Iractat maijiti momenti non csse.
lans : histnriie intellectum ; sed ex Lannvit cltrnnien tttmultnrie
LIBELLDS
coniptlatam, ahsque rlironotacticnruin cbaracterum exa-
niiite. quo De vita et miraculis S. Francisct,
niti oportel ettm qui definire iirtesumit quid
qiio aitno gestiim sit. Qund si vir diligentLssimus, idem- Scriptus ab uno ex discipulis, quadriennio
que ad chronnlogicas dlfficultates cognosccndas natura arile Simcti olntuin, ex MS. Gallico Con-
propensus, perficere polnissel grande duorum vutiimi- veittus Brtixellensis.
num npus, quod de vita ac morle Sancti parabal, laiqiie
PROLOGUS AUCTORIS
cnlligendiim ex iisdem qux itunc sumus daturi montt-
mentis; non, ut in prima opclla obiler delibatis, sed si- Ou
'uEecumque scripta sunt, ad nostram institutionem
gillatim vcrhotenusque cxpensis: multa baud diibie, cum scripta suiit, ut per patientiam et perconsolationem
Haec sunt verba Qua
infentione
tllisnon bene consenlientia. in Lanovania hactenusque Scripturaruin spein habeamus.
Ilom. 10, 4
recepta Ordinis chronologia deprebendisset et correxis- sancti et gloriosi Pauli, scribentis ad Roraanos se- :
set: qux morte prxventus uobis emendanda et illustiauda cundum quffi proposui in pi-ieseuli tractatu descri-
reliquit.
bere res quasdaiu memoria dignas, ad gloriam et
14 Generalr'in ^«m/!(c Onlinis Minimorum histo- lauil.'m Creatoris et gloriosissim* virginis Maria)
t*t etiani
iud. if.ilich,;.
riam Ludovicus Boni d Aticbii. postea Reieusis ac dein matris Dei niotus ad hoc inductusqne, ut .•^uccesso-
;
Augusloduncnsis Episcopus, lingua Francicu scrip.\il ; res nustri nielius possint insistere operibus bonis,
el quam in ea descripserat Fundutnris vitnm
rain, mul- vitiisqne et peccitis resistere ; inslructi bonis exem-
tis ntiraciilis ac rchiis uotnbiltbus vnlebat augerc ct senr- plis, qinc bic recitabuntur, quorumdam bonorum Dei
sim dare mngno vnlumine, nisi eliatn ipsius
in lueeni faimilorum, vivenfium in magna aiisteritate et absti-
conatui Etpri-
mors intervenistet. Ipsnm historiam generalem iientia queinadmodum plenius hic referetur.
:
seu potius panegijrim iios hahemus : el qitia vix aliqttid mum recit:ibiinus optiinani vitiim boni Fratris Fran-
novie lucis Itaurire ex ca potuimus, suspicamur opus il- cisei de Paula, Patriset
Fund;itorisOrdinis Fratrum et fide hac
scrtbat.
lud. etiitm secundis cogilationihus climatttm.non fuissc Minimorum tuin res alias consequenter, tain uteas
:
magnopere nohis profniuritm. Mitto coinmcmorare rc- ego ipse vidi, quain etiani ut audivi et cognovi per
liqttos, qttos videre non contigil, qtiosquc
npttd Hilario- relationein Religiosorum aliarumque bonarum et
fide
; ; ;
108 VITA S. FRANCISCI DR PAULA.
Crealoris subnixus atqiie alii referunt. Saepe etiam lignatura et mendi-
A fide dignarum personarum
catum pro Fratribus ibat vacnns nibilominus
auxilio, sine quo boni nihil aut fieri potest aut co-
:
ii^TonE D. i>.
majori iioctis parfe oratioiii, ante Crncifixum vel
gitari.
Deiparae virginis aut. S. Francisci imaginem ali-
C.\PUT I. quam. Eodem a,'tatis aniio, indusio, tibialibus
Francisci nalivilas, adnlescentia el vitx nliisqueomnibus vestimentis dimissis, unicam reti-
5. :
nuit ex rudiori pannn tunicam, ccepitque solis cibis
monasticx, dein eremiticx initia.
qu.idragesimalibus vesci, quamvis alii carnes cnme-
nit in Italia quidam venerabilis Pater, Francis- derent. Ft hunc vivendi modum ad annum nsque
J;
pra^^entis scTiptionis, gratia^ autem millesimiim
cus de Paula nuncnpatus, natnsque anmi gratiu' mil-
lesiino quadringentesimo [trigesimo septimo] a vel quingentesimiim secundum tenuit omnia hasc in :
j
Facto ad. S. cirriter; in oppido Paula, sito in provincia Calabriie. tam tenera adolescentia observans auxilio Dei, cni
Frfiuciscum Pali'r ejus Jacobus de Salicone, maler Vienna ap-
1/
impossibile niiiil est.
cxpleto devo-
roto na/vs,
pellahatur quamvis seculares forenl, vitam ta-
qui 5 Mirabantur Religiosi constantiam cjus, neque /ionis
:
susr
men religiose dueebat. Etenim cum loiigo tempore ipsi tantum eo respectu ad Dei ipsiusque amorem anno,
conviventes, nullam ex se prolem procrearent in- :
devote excitabantur; sed etiam Episcopus / loci l
vocabant opem Dei Sanctorumque ejus c Assisina- adeo ut videre eum eique colloqui desideraverit.
lium, araaris cum lacrymis eos deprecantes, mag- Sed quia Deus ipsum ad majora delegerat, expleto
nasqne eleeuiosynas et crebra jejunia facientes prop- devotionis anno, discedere voluit. Hoc ejus
su«
ter Dei amorem, ut sobolem sibi dignaretur conce- consilium ciim innntuit Fratribus, conati sunt sun-
dere : qune si mascula foret, eamdem proposuerunt dendo orandoque. etiam cum lacrymis, prie teneri
offerre Deo. toto vil» sus tempore ipsi servitiiram. doloris sensu fusis, obtinere ut secum remnneret,
Exauilivit eos Deus, et formosum dedit filium eis :
et quidquid desideraret ei se facturos promisere.
qui cura nasceretur tl altero carebat oculo quod ;
Sed iis humiliter sese excusans Dei famulu^ Fr.
secuti paulo post miraculi occasio fuit, slatim enim Franciscus, negabat eis se posse obsequi propterea :
simili voto
ut devota illius m:iter. nonnihil successu conturbata, quodid non esset secundumDei voluntatem futurum.
ocitli recipit
sanitatem ; orntioni se dedit; invocans auxilium gloriosi S. Vale igitur dixit Fratribus, institutoque per Assi-
Francisci, et ex obstelricis suggestione i^romittens, sium itinere. Romam appulit, loca sacra visitaturiis.
qnod jam dictus infans, quoque oculi lu-si alterius Ibi cum Cardinalem m quemdam reperisset ma'.:no
men habitnm S. Fran-
arciperet, portalurus esset in comitatu atque splendore audacter eumdem ,
perigrinatur
cisci unoaut pluribus annis, prout ad hoc esset pie Franciscus admonuit, quod neque Christus neque Romam et
affectus; conlinuo integritatem oculorum obtinuit, Apostoli ejus talem pompam sectati fuerint. Qui Assisium :
acii nullum unquam in iis habuisset defectum. Qnare Cardinalis, constantiara id raonentis considerans,
uterque parens glorificans Deum, eique et S. Kran- Ne, inquit, fili, scandalizeris : si enim aliter fice-
ci^cii gralias reddens, filio impr.suerunt Francisci e remus, despiceretur a secuiaribus et vilipenderetur
nomen, ut qui per ejus intercessionem
ipsum sibi utcumque Apostolicus ordo.
crederenl a Deo impetratum, Nutrivit aulem eum 6 Bonus inde Pater perrexit purro visitare ere- inde Paulam
bona mater uberibus propriis, nt bonam indoleni ei- mitoria et loca piorum religiosorum, ad exemplura reversus.
dem uiia cum lacte infunileret. S. Antonii, singiilornmobservando vivtutes. Cnm-
3 Eadem porro et maritus Jacobus, considerantes que jam constitutum haberet vitim solitariam duce-
o Jinrnitifms quod liberis operam dando f proficerent parum re, contulit se ad quemdam paternse possessionis
rar.r pielali simul vixerunt spalio annorum triginta g in voto locum , sesquimilliario circiter ab urbe Paulana
tlcitilii
castitatis, absque commixtione carnis, quae ad nihil distantem ; ibique mansit nliquamdiu, necessarium
f
prodest alqiie ad sancti Apostoli Pauli exemplum
: eivictum subministrantibus patre ac matre. Veruni
carnem spiritui conabantur subjicere jejuniis, , frequentia illac ultro citroque commeantium impe-
vigiliis et abslinentiis eam mac.erantes. Quin etiam diri se quominus Deo attente serviret
sentiens,
Jacobus noctibus singulis circuibat ecclesias deser- recessit inde ad alium prorsus soHtarinm lorum a
toi iira circum urbem Paulanara locorum, disciplinis quadam sua n oonsanguinea sibi concessum ubi :
se diverberans, casque per tenebra.s visitans. Idem cum ligonem reperisset, coepit terram effodere. et
nullns comedebat fructus curaqne ei aliquid offere- : parvam pauperi corpusctilo suo mansiunculim fecit.
batur ad victura, non recipiebat illud prius, quam Deinde, cum suorum parentiim auxilio. cedificavit vHx ercmiticx
scirel unde esset; dicens cum jnsto illo Tobia, ibi pulcrum sacellum cum tribus cellulis et longo inttmni facit. :
neinini licituni esse coniedere vel accipere rein tempore in eo se continuit locn, absque liabitatione
alienam, fnrto vel latrociiiio acquisitam. M.itri vero alia, vacans jejuniis, orationibus etpoeniteniii';. Ut
taiitam gratiam exliibuit Deus, ul ei mortis suae autem narravit mihi Fr. Baltliasar de Spino. in
diem anteaunos viginti revelaverit. i utruque jure Doclor, et Confessarius o Innocenlii
t Dictus Fr. Franciscus a parentibus talibus Papse, bouus ille Pater perseveravit annis qu:itUMp,
enutritus, ab ipsa infanlia nihil egit, quod
dignuiu nihil manducansuisi herbas crudas ex campis
rcprehensione videretur sed crescebat quolidie, :
coUectas quad sane nnn est miraTidam, cum etiam
:
obla'tts nti aelate, sic et sapientia bonisque moribus, coram majora possit Deus in Sanotis suis' operari. Multi
Fraitciscanis Deo et bominilius
adeo ut mirarenlur vehementer
i]i convrntji
:
autem statuum diversorura visitabant eum consilii
qniiumqiie videbant eiim, securaque in cordibus
S. Miirc- grulia, tara circa res cotiscientiae quam ;diis in
siiis cogitareiit. futiiro
terapore magnura extiturum caussis; nec riisi cuni solatio revertebantur. Exinde
inrantem illum. Hic cuni ad annum ffitatis /, deci- enim Deus, incipiens servumsuum mirificare, npera-
mum tertiiim perveiiisset, a parentibus voti
facti batur miracubi, tniae nirais prolixum foret recensere
a.lmonitus. voluit illud ab^que dilatione complere. omiiia: qua^dam tamen ad coiisolationem devotorum
Qaare a parentibns deductus fuit ad conventum et dilectorum ejus hic narralnmus.
S. Francisci in civitate S.
Marci k, ubi eum mater
sua devoverat, et annum agens decimum tertium,
ANNOTATA.
ut dictum est, habitum ibidera devote suscepit
ac :
vale parentibus dicto. mansit inter Fratres;
flllllUl MIM/f.
ipsis et a Qiiavdoquidem velnis librani incurin desiilrratiir
Dt'o bi:militer serviens, obeundo
i'lyi(e aijU. cuncta conventus in MS. Brnxellcim pars reliqua numeri, maluimus
iiiinistma, quemadmodum sacrista, oeionomus siipplere liiutum ex ve7'osimiiiore el infevim pene evi-
denter
;
denter demoustranda sententiii, qiirtm
SECUNDA APRILIS. m
A ex opinatione fredo priorem, pertinet res. aiino circiter 14!50 gesta, n
recepliori, seil fntxa, signnre annum 1416. secundnm calculum noslrum. At.XTOBE
b Non diibitamiis qnin piitfTmc (umiliie coqnomenlum m .Sunt qni Cardinalem S. Sabinae fuisse volimt. et DISCIP.
COjCVO
fuerit Martorella vel MartoUlla, proul scribitnr in .lulianum Cjesarinum nominant, anno 1426 creatum,
BX MS. G.
Intcrroqatorio, ante Processnm Consentinum a Commis- et in Ilnnijarico Bello csesum an 1444 : sunm ulique
sariis Apostolicis proposito nec possumus assrntiri de xlate Sancli opinionem secuii.
: iis
Ex nostra sententia,
ijui suadcre conantur, unius ejusdemque familiir duos si islius Titiilv! Cardinalis fiiit, de quo hic agitur,
francisci. fidsse nimos, qnorum uni ab nuctore Alexio cognotnm fiiiise debiiit Guilielmiis Ugonis de Stapno. ex Mrlensi
mnnserit de Alessn, alter a Bartnlo seu Bnrt'tlillo Archidincono fnctus Cnrdmnlis, nn 1 449, e/ on 1435
(qvx siint dimiiiutiva nominis Barthnloma?i) aqnnmen in sna S. Sabinse ccclesia sepultus.
distincliviim retmuerit, B in M converso. Non eliam n Quid si haec fueril mater /Inlonii de Alesso,
prokainus qui Martotillam, srribunt : pulamus enim postea cum ipsius Sancti sorore Brigitla matrinwnia
diminutivum esse a voce Martore, ^ii.i; est rustirani juncli?
liominis appellativum apud Ilaios, ut docent auclores o Fr. Balthas.nr de Spino. potuit Inocenlii viii
focnbularii della Crusca; significal etiam animal, sux Confr.ssarius fuisse eo tempore, quo Iiom,T morabatur
pellis pretio .rslimntum, quod Latini Martem. Franci ad S. Anastasiani pro expedieitdis novi Ordinis negoliis.
Marlre diciint. Unde igitur liic nomen de Salicone? Unde idem Iniioceniius m Bulla aiim Mim vocnt eum
Snspicotus aliquando sum, quia proceram salicem vox familiarern et .-imicum nostrum. Miramiir dirtnm
illa significat, lioc ei quam Pnulse incolebat Jacobus Bullam deesse in Dullnrio Ordmis, ciim I-'r. hidorus
domui fuisse insigne ;
vel sic dici aliquem Paulani dicnt,ejus originale servari in conventu Paidano. Fuit
districtusvicum, undenatusipse esset: et agnomen in autem ipse Fr. Baltliasar primiis Sacerdos Ordi-
vulgo usitatius transset, quam erat propriiim fnmilix nis, tit ex Ptjrrlii Episcopi Bulla facile eal ani-
nomen. Poslea vereri ca^pi ne auctor, in Ordine et madvertere.
exlra varios Sancli consanguineos cognoscens, omnes ex
/am(/i« de Alesso .sjDe Alexio {quo nomine in Sicilia CAPUT II.
B locus est et forsan eliam in Catabria nliquis) crcdiderit Convenlus Paulani exordia : VirtulesS. Fran-
ejusdem nominis fuisse Palrem S. Francisci, et Gallice cisci miracula in diclo conveulu facta.
:
scripserit iles Alecons, quod cilra sijllabaTum legilimam
dutinctionem obscuriiis in aiitographo expressum, libra- iTJ.ulti igitur, sancta ejus couversatione aiidita,
Ertruilur
rius corruperit, sciipseritque de Salicone. nuntium seculo remisere, adhajrere ipsi et vitam conventus
c SS. Franciscus et Clara. solitariam ducere rupientes. His recipiendis pnmus favenfe
d Potius altcrius oculi vistis, labecula supernata conventns Panlanus a&dificari coepit. multum adju- Episcopo,
impeditiis, dici debuerat. vante et confoptante bono Episcopo Consentino
e Juvit forlassis, qmd Franciscus Martorelia, qui ipsemet primum posuit in fundamento lapidem,
Regis Alphoiui postea Secrefai-ius, Jacobi aut fraler Cruremque in loco solenniter coilocavit, a atque
aut cofjnalus germanus, pnerum e sacro fonle snscepit, priviiegiamulta prsGclnra dedit dicto b«mn Patri,
ciqiie suum nomen imposuit : nolim tamen absque tcste Fr. Francisco de Paula, per totam dioecesim suani.
hoc afprmare primns. Factura confirmavit Pontifex Sixtuy tum (emporis
f Qiiis (licct lonc demonslrari, pios conjuges, post sanctse Romanae sedis Episc(»pus, potestatem ei fa-
Francisci nativitatem , ne tantiUo quidem tcmpore ciens vestiendi recipiendir|ue ad habitum suum
perrcxisset liheris gignendis operam dnrc , donec sibi quoscumque eum devote p^ stulaturos. iisque vitae
alterii prolcs nasccretnr? Nnmquid non sntis vcra haec formam prescrihendi. aliaque facipndi. qua* in BuIIis
erunt, si post aliqunt annorum consuetudinem mutuam. desuper datis continentur omnia curante Fr. :
cum iiihil aniplius conciperctur, dccrcverint cessare ab Balthasare supr;t memorafo. qnem bonus Pater
irrito malrimouii nsv? iilque elinm vnto firmarinf? destinaverat Romam. Viri ftrmin^que priiicipes
viris f(FminiS'
g Puta u.^iquc ad annum circitcr 1470,- pnsl quem et regionis illius tanla erga enm
ferebantur reverentia, que nolnltbus
pnst uxoris morlem adliuc aliqvot annis potuit super- ut obedienter exciperent omnia ejus diiia et multae nllaboranti- :
bus.
virisse Jacohus, filii manibus Panlse tumulalus. matronae nobiles aidificandum conventum, non tan-
h Scriplum quiilem in Bruiellensi apngropho erat tum facultatibus suis, sed eliam manibiis pronio- ,
i5 : sed legendum essc 13 monebnt nola marginnlis : vehant; deportando lapides intra bombvcinas et
et hoc probalur ex num. 9 inferius, ubi dicilur Sanctus, holoseric.is vestes, iifDei famiil" gratiim exhi!>erent
cwn cayit solitarius vivere, fnisse 15 vel 16 annorum. obsequinm Hif autem eas admnnebat, ut raatri-
Alii adilum monasterium diciint .rtatis anno i2 ; &ed nionii fidera invinlatam servarent, et nd omnem
hi annos plcne exacfos numcrniil. pietatis cultuni adhnrtal)atur. Qniri etiam auctor eis
k Civitas S. Marci Episcopa/is, in ip.^^o pene ctte- esse incipifhat. ut fluentes a lergo vi-stes ceterara-
Civitas »
rioris Calahria' \o Paida di.^^tal Ibi
nmbtlico, P. M. . qne superfluitatem resecarent : ipsEe auteni beatas
Marci Pralribns Afinoribus convenhis, publico sumptu crtruc- se reputabant, quod possent ad aditicationem con-
tns, nnno tandem 1517 Iransiit in posscssioncjn Obser- ventus allaborare.
vauliiim, Scnptor hujus npographi
tcste Gonzaga. 8 Hilariter excipiebat eos qul habitura religionis
Francus vcl Walo, cni ignola hivc civilus, nota autem postulabant ab po ipsisqiie prjescrihebat moduin
, Frnnciscus
erot Marchiii, Italicarnm regionum una; ubi aucfor fnrmam vivendi paiipertate, t-astitate. nhe- suis omnibus
ac in
vitic exempto
scripscraf, dc S. Marc, legit ct scripsit de laM.irque. dientia, et victu quadrage-iniah per omnem vitam :
pntirns.
cnornii mcmlo. et seciindum Apostoli consilium ad Tiraotheum, erat 1. TiiH. 4, 12
fjlisqiie
I Ilalitr sacrx auclor Ferdinandus Ugellus , tomo iis in omni re exemplum PIus quara sex
viitutis.
lipiscopi^ ejun i, strtclim admodum ct indistincte rcfcrt Anto- alii lahorabat, jejunans nihilominus quotidie et ,
niiim Cale de Oenuisio et Gotifredum de Castro modicum quid vesperam comedens, ^olum quo
circa
hujus urbis Episcopos, ab anno 1435 orf annum 1484 : vitaioleraretur. Niidis semper pedihus gradiebadir,
poslea vero a nobis intcrrogatns, cx Actis Consistoria- nec vinnm bibehat unquam parum vero d"njiiebal, :
lihus dociiit, Gutifredum {qui antea erat Episcopus, ut prolixiori vacaret oratinni. Lectus ejus e-at in summa
quamvis vigorc vivit
Marlurnncnsis) commnlattone cum Jntonio facta, tabula pen^^ilis ex rudi ligno
plurinniiii. : \.i\
ohlinuis.se scdem S. Marci, iv Idus Febrnani an. vel stans vel medio dumfaxat r?cuml'ens CTpore,
1446; et ad anniim usque 1484 possedissc. Ad hxinc somnmn caperet. Piscihus nmnino non vescehatur- :
iqitur, non nd Ludovicnm Itnbriacum, Antonio ef Goti- ner nisi admodum sero modico vescebatur legiiniine,
quaravis
3
110 VITA S. FRANCISCI DK PAULA.
qiiamvis cibos quadragesiraales quoscumqne Reli- eique Vflut defensori suo blandiebatur, ex prisfecta
articula? siimniitate noscenda. Contigit autem vice
AICTORE giosis suis permifteret. Deniqiie ut paucis absolvam
DISCIP.
multa, vitam du,"ebat tam austerani, ut eain a-sequi qiiadam ul opera^ ad usus monasterii conducta^ nihil
CO^VO
iiullus Religiosorum suorum potuerit unquam. baberent qiiod manducarent: er^'o petiveriint illam
EX ftlS. 0.
Nuraquam vel barbara rasit vel crinetn attondit; cervara a bniio Patre: qui precibus eorum victus,
ciliciura ei prn lineo erat indusio : tnto autem Qua- in^itiis conressit qiind rogabatur : pellis vero illius
dragesimae et sacri Adventus tempore et in Pervi- in liodieriiiira iisqiiediem ad rei niemoriara servatur
piliis ,ab Ecclesia praescriptis, jejunabat plerumque in Paiilano conventii. Ciim pra,'dictus Antonius de
in p.ine et aqua. Dnnatn pernoctaret In conventu Paulano, nncte qua-
9 ^'irginitatem seraper illibatam servavit, fam dam nratuin siirrexit e stratn, obviumqiie habuitbo-
suadet firml-
narvm con- purus ef integer secundum carnera, quam infans siib nuin Pafrera, qiii dixit oi, Per caritatem revertere
sortiafugcre: lacte matris consfifutus. Ftjeniinarura, pra^sertim re- in cubiculiim tiiiim. Paruit ille : veriim inox inquie-
ligiosarum et qua^ devotinnis uiajnris studium pro- tus, ut sciref qua de caussa redire eura bonus Pafer
fitentur, vitabat consortia, et Religinsis suis specia- jnssissef, deniio foras prodiif ; et vidit vallem. in qua
htcr fugienda conimendabat, tanquara si vipera; boniisPatererat. totamflaramanteinillurainafamque:
inler oran-
essent. Dicebat autein et fceminas et pecunias ad quaprnpter magno correptus tremnre, celeriter re- duin noctu
coiicupiscentiam sui allicere: ac Dei servos multo vertit ad ciibii-ulum suum. Alias ciim praedictus An- dlvinitus
itluminatus.
nncentiiis quam alias res quascumqiie urere. Quare tonius eodem esset conventi. sub ortuin solis ve-
in
eli;ira inRegiila sua prohibuitpecuniam contrecfare, nit mutus quidam ex vicinia oppiduli quod Contursy
nec ipse eam unquam attigit ab anno decimoquiiito r dicitur nocte autem advenlum muti et parentum
:
vel sexto a'tatis, ex quo scilicet eremificain diicere ejus subseqiienti, surrexit bonus Pater, eumque ad
liumililate.
vit.im ciBpit. Tantoe erat hurailitatis, ufaliis subesse ecclesiam dnxit; ubi pluribus accensis cereis cura
muto loque-
minister quam pra^esse raagister pra?optare ; et uni- oratinnem fudisset, loquelam mufus recuperavit; lam impetral.
ciiique serviret cousuetie operibus carifatis. Admi- jussusque est, raox ut illuxit, cum suis parentibus E
raliili anirai modesfia praeditus, simpliciiiin et in pafriam remeare. d d
lenuiumphisquam magn.afum frequentabat colloquia, 12 Alio tempore, cum celte Fratrura conventus resparum
ncqiie divitem pauperi, vel nobilera rusticn praefe- Paiibini cxtruereufiir, iidem Fratres convebebant examen abiqit
prvtfentiaiue iltxsus,
rebaf festiinandn; sed omnibus se exliibeliat aequa- lapides ; ipso autera in loco iinile lapides erueban-
txctllit.
leni, citra acceptionem personarum. Prudenlia in fur, exaraen vesparura repererunt ; qua? motis lapi-
acliouibus suis excellebat tara sngulari, ut nullus diliiis siibvolantes, tanto cum sfrepilu irruerunt in
aliqiiidiu eo notaref repreheusione dignura, quamvis Fratres, uf illi cursim aufiigi->nfes requisierint bo-
semulos liaberet multos, et insidiafores ipsi deci- nura Patrera, eidem, tunc vices ca?nientarii obeunti,
piendo intenfos. Scilicet bene scrvatur, quera evenfuin narraturi, Venit igitur ipse ad locum in-
custodit Dorainus, cui nemo uraquara resisfere po- quo erant vespse, et Frafres onines abire jussit.
fialrcm siium
Inter oblatos tuit.Patrein suura, ciijus facta esf superius mentio, Abierunf ut obedirent
ast ego N. post ostiura
illi. :
recipit, ad se rerepit et propriis sepelivit manibus; ciira substiti,exploraturus quid ageret. Vidi aulem, qui.d
infereasdem ille suum tradidisset spiritum. sub omnes illas vespas cnlligeref, porfaretque ad vici-
vesperam finitn completorio vivere desineiis in hisce nara cnnventui silvara qme deinceps con.^^pectiB non:
verbis, Ave Maria. Scilicet longo tempore Religiosis sunt. Mirabilius efiara est, quod subjungo. Allati mortuos pisces
serviverat in habitii et conditione Oblatoriim, b et suiit aliquando pisces in vimineo cnrbe, et reperfi
vi/icat.
senio fracfus, ac bonis plenus operibus requievit in sunf mortui : ipso autem die superveneraf Episcopus
pace, sepullusque est in Paulana conventu. Consentiniis; dixit ergo boniis P.ifer ei qui pisces
calcis ardentis 10 Hic conventus cum ciepfus esset sedificari, cu- attuleral : Opportune advenisti : eamiis ef laveraiis
fornacem raverat bonus Pater cnquendae calci fnrnacera con-
intjressiis
eos Domino Episcopo iippnnaraus. Ive-
uf exinde
strui ; cui jam onerata» cum jubjectus ignis noctem ambo iid fonteni, qiii est Intra conven-
runt igitur
unum dieinque arsisset, deficiente festudine ipsius fum, cumque inciperent pisces illos abluere, ]irimus
furni, subsidere lapides incumbenles ccepere. Eo in qiiem l.oniis P.iler manii Kavandum apprehendit, in
articulo accersitus bonus Pater,qui fum forfe in cel- vitam rediit. e diraissusqiie plures postraodura vixit
lula sua mor.abatur,
audivit perire fornacein ad : annos.
eain accessit,visurus quid agerefiir, ef imperavit 1 Qiiadam vice allata esf dicto bono Patri epi
omnibus ut ad collatiunculam sumendam recederent. sfola, quam Fr. Balfhaziri fradidif, ut eam legeret, ferveiiti oleo
ruinam
Paruerunf illi, ef solus cum curalore fornacis re-
manum
instaiirat :
lect:i--que argumentum f sibi couipendio significaret. iniimttit :
mansif Pater. Sed nec ille diii ibi substilit paulo Lectis lifferis, ivit in culinam Frater praidictus
;
:
famen post revertens, vidit bonum P:itrem egredien- ibiqiie bonum Patrem reperit, qiii teneb.at supra fo
tem de fornace, quam ut antea reperit inlegram. cum sartaginem plenain oleo frigendis pisribus : cui
Dixit ei igitur bonus Pater Immitte, li^na. :
Hoc dixit Fr. Balthasar Quid agis ? ini Pater ? Piscem,
:
autem miraculum pluresnarraverunt iraprirais au- ; reponit pro te frigo. Ast Balthasar Jani imiuit.
ille, :
tem ipse calcis conficienda! curafor verit;ili eidem totus adustus esf, remove eum ab igne. Paruit bo-
attesfafur. Alias accidit ut cura eo per
silvara iter nus Pafer, et sartagine hurai posifa, manum irnmi-
haberet qiiidara familiaris ejus et boiius
amicus, sit olen vehemenfi^sime
^ „,bullienti, ab^qiie ulla lasione
Magister Antonius de Donato dictus, quaiido lapis adustioneve. Accidit
ijeiiusallritvm ain ut ad conventum fugeret
etia
.^ jiigo montis devolutus ita fortiter impHgit in genu
saiiat : aliqiiis,patrato homicidio nzylum qua^rens, ibique
jam dictimapistri Antonii. ut illud fregcrit. Compa- infirmarelur. Vnlnit bonus Pater ut curaretur dili-
tiens ergo amico bonus Pater, manus impo-
sic lajso
genter, venifque ipsemet amygilalinam potionem ei-
siiit attrito genuet mox ipsum seque atque alterum ilein aqua
:
dem paraturiis. Cumque amygdalas decorticandas tmltlriili,
sanuni habuit dictus Magister Anfonius.
aquae bullienfi iramisisset; in eaindem aquam maiius
i 1 Alio tempore bonus Pater
per silvam ambulans, mittebat iltesas, et amypdalas exinde accipiebaf.
invenit tenellam cervam: quam cum aliqui
cervam ei capere 14 Alia ifcm vice venitad bnnum Pafrem quidaiii
niram niterentur, vetuit eam tangi, ipseque eidem priEsci- pniiitts aitteit-
ex S. Francisci ordine Religinsus, Fr. Antoniiis </
famclicis les Iractul.
dit auriculae partem
Hiec multo post, periclitans ne Scofet nuncupalus, dixitque bnno Pafri, quod raale
donat :
i/
coinprehenderetur, fugit ad conventum in cubiculum
faceret apponendo infirmis pomn, pira ef cetera ejiis
boni^ Patris, ao deinceps scquebatur
eum quocum- generis cum nporteret eos raedicis curandos com-
;
que iret, etiara ad ecclesiam, larabens vestes
ejus; mittere erat autem etiam ipse infirraus. Ergo ad
:
focum
;
SECUNDA APRILIS. III
A fociiiii ileduxit eum bonus
Pater, et manibus iirujias exteriiis, interius sola habebat ossa. S. Antonii si- D
ardentcsaccipiens: Accipe inquit Frater nt cileflas: milituilinem leferebant viiltus ejus lineamentji. Va- «cctobe
necesse est enini ut tiut volunlas Dei et neque :ir- : nam gloriam et h^porrisim pnc omnibus fugiebat
J.'™'''
dorein iiec caloreni sentiebat. Alia quoque vice, ciini vitiis ideoque clam habebat jejunia, abstinentias et
:
mss. c. n
essent occupati Fratres in conventu Paulano c-e- orationes sua> sic ut pauci adinodum eas notareiit, "on drJiilita-
;
renda torra, ubi in iiiu-sentiaruni niajiis altare con- nisi qui corporeis cjus lur abstinm-
necessitatibus ministrabant.
tix taborilnu.
sistil; liora pranilii adveniente, solus in loco bonus Sibi ipsi austerus, largus et huraanus erat, etaliis
P.itcr reraansit. Fiiiito autera pranilio, primus re- valde circumspectus oranibus actionibus suis. in
appmrl
ornalm liara iliit qiiiilam Frater Nicolaus Nostheto dictiis ; et ad Ciinctisbenigniisetgratiosuserat, secularibus seque
PapoH. boiiiim Patrcin appriipinqiiaiis, vidit euin occiipatuin ac Fratribiis suis : neque ullus veniebat ad ipsura
in loco, habenteni in cupite coronam ejusmodi, qua- ci.nsilii vel caussa, quin lietus, et responso
solatii
lis Sanctissiiiio Duniino iiostro Papa; tribuitur, quce illius plene consolatus discederet. Infirmis sanatis
variis ex colnribus pulcberrime rcsplendebat. Qui.d ut infra plenius apparebit b...
conspiciens, adniiratu.s est; abiitque; et alteri Fra- 10 Religiosis Fratribus suis qiiandoque terribili
tri, Florentino nomine, quod viderat exposuit. Re- vultu leonis instar apparebat, verliisque et rninis in- mi/is frrja
dierunt igilur ad locum anibo simul, et rursuin eam- '''"*'""'"•
cutiebat tcrrorem ipsis tainen operibus dulcis erat
:
dem visinnem \iderunt: quare regressi jam dicti etbenignus, maxirae ergahumilesetrontritos. Quod
I"ratres advocaverunt unum ex Oblatis Fr. Angelum autem adeo terribilem demonstrabat se, eo faciebat
de Saracena iteruraque ipsi tres, eadem visione
; dumtaxat, ut alius non delinquentes in tiinore con-
conspecta, stupure pleni recesserunt. tineret : deliiiquentes eiiim, cum accusabantur ab
aliis, suslinebat amanter et excusabat absenles :
ANNOTATA. neque in exigenda poena nimius erat. Pervicaces, si
et adversarios
lucrari non posset aliter, verbis blandis et moJo fa-
suos.
a Episcopus Coiisentiniis liic non alius fiiil, r/iiam cili cunabatur flectere. Magis amabat eos qui ipsum
Pvrrliiis Caracciolus
g
: ijin tameu ntm nin posl plurutm perseqiiebantur. iisque etiani pecuharis araoris si-
unnorum i-xpmnuntnm. aniio 1471, privileijia leijali- gna exhibebat, praj aliis, qui ipsura laudare et ma-
ti'r e.rpi'dii'it ; qua' deniijiw cunjirmavit Sixtus iv unno gnifacere videbantur. Deneraine unquara luquebatur
|.i74. male : si quos autem sciret praebere detractoribus
b Addit Jucobum lumulutiim esse apud uxo-
Isiilorus,
rem in eiclehia conrenlus Paulani, et maijnum populi
aures,
/-, ,
eos
......
per.--equebatur et increpabat acerrime.
Uderat enim deiracliunis \ilium,
,
et detractores fu- nou toterat;
.
_. .
aetractores
concursum fuis.se ud funus. Quvd Jacohu ili tumulatus giebat. solitus excu.sare eos de quibus alius loqiie-
sit, ailnwdum verosimile nobis videtur : de uxore merito batur m.ile, exaggerare autera laudem quamcumque
dubitcs, potueritne ibi sepeliri, mortua i^riiis quam pro- alteri attribufani. nec quidquam libentius audiens
lalus Ordo censcretur, adeoque jus sepulturx haberet. quam faventes aliena; commendafioni sermones. Ca-
c Contursy oppidum. in Priucipatu cileriori diwccsis ritatisnomen reraper habebat in ore dicens Fa- :
Campancnsis, trniis Sefunt fluvium. ciamus per caritatem hoc vel illud Eamus per cari- ;
d Isidorus, mullis circumstunliis el verbis utriumque tatem. Neque mirum ex abundantia enim cordis os :
habitis rem exornans lib. I cap. 20 dicil, juvenem a pa- loquitup.
rentibiis slerihbus multa prece inipetratum, ad unnum 17 Sanctissimo Altaris Sacramento afBciebatur """ <'
14- ivtiitis fuisse mutum : et videlur eumdem ftcere cum tenerrime : et sa;pe
^
omnibus iiitererat Sacrificiis, f""''''!'''
. . . nonorat
puero, de quo infia num. 20. quotquot liebant in conventu omisisset impense. : nec unquam
e Aditit Isiilorus, Sanctum solita swi .Hmpticitate ili~ adesse ad Missam, dicendam in priiiio diei exortu.
xisse : Per caritatem, si vivere vis, prius a rae pustu- Magno etiam in Iionore habebat Sacerdofes, eorumque
la facultatem. nianus liuito Sacrificio frequenfer osculabatur. In-
I' H iuc etiam apparet vere dixisse Comineum, quod tendebat luminaribus ecclesiie, alii>que re-
tollicile
Siinctusomninoilliiiralus fuerit; quodque ahbi dicemus, bus divinum officiura concernentibus. Per silvas et
ad scrilicndas epistolas scmpcr eguisse alicna manu. veprela iiudis incedebat pedibus, quemadmodum
g Scozettiini vocunt auctores Franciscani, Afiirciis testantur qui ipsum in Italia comitati sunt, quorum
Ulisipponensis et Goniatja, aiunlque Amanlea: in pa~ nullus aliquando vidit evellentem spinas, .aut ahud
tria siui in cvnventu S. Bernardini obiissc an. 1470. quidpiara pedibus molestum removentem quin etiam :
ct tiim vivum quiim mortnum miracuhs claruisse : qua- admirati euin quadam vice suntper vepriura fasceui,
reetiam ei tribuunt tilulum Beati, et Arturus a Monas- quein calcare boves refugiebant. impune transeun-
lerio ipsum inscripsit Marlijroloijio Franciscanu die 24 tem. Contigit aliquando ut ipse esset in piwmemo-
yovembris. Addit Gonzaija : Qui niiranda opera ab rata silva cura inultis aliis, ex Dei araore congrega
Iioc beato viro patrafa scire desiderat, Vitara B. tis, operis cujusrbiin necessarii f;iciendi caussa : qui
Francisci dePaula consulat, sibique altunde satisfa- cura, post laborera gravem pro conventu susceptum,
ciet.Sed nescimus de qua Viia loqitatur Gom-aga: nam noii habereiit quo sitim prementem extinguerent
neque in hac ncqite atibi quidquam de Anlunio leijimus et inter alios adesset unus, Magi.-ter Aiitunius nun-
quod cuni honore ejtis essct conjunctum. cupatus, tantum in kigeua vini babens, quantum
duobus semel reficiendis satis essc posset quiB-
viris ;
CAPUT III. sivit ex eo boiius Pater, nihilne vini haberet in la-
modtcum vini
Mix S. Francisci virlnles ct Miracula sani- gena? Modicuin, inquit ille, pro meipso. Tura bonus facil multis
tas variis wprmis restituta. Pater Per carit.alein, duna inihi illud acceptaque sufficcre
: :
:
liigena, priino ipsuni jussit bibere, dein ceteros ora-
J^oims Pater supranoininatus, a Frauciscus de nes; quilius safialis, superfuit nihilorainus in lagena
Idiuslissima Paula, liabebat barbara et capillos raediocres, neqiie viiium. Et hoc luiraculum ipse Magister Autonius
'orporh ejiis
ciirtosneque prolixos nirnis: eosque, ut dicturn est, milii narravit.
llablliido
seniper intonsos. Erat corpore satis pleiio et iiaturse 18 Graiidia et mirabilia operabatur bonus Pafer, j^j,,. p„ „,.,„
rubustae quamvis autem esset abstinentias prorsus
: illiusadjuvante gratia cui nihil est irapossibile. Nam dtes,
stupeiidae, non erat taraen ullatenus debilitatus ; pra.'terquam quud jejunaret quofidie, niaiiebat siepe
sodvultu colorem pra'ferebat roseura, veluti si ves- inclusus cubiculo absque ulla relectione corporali,
ci retur quotidie delicatis cibis. Agnoscebatur igitur quam quidem nutare .aliquis posset, ad
hominum
Dei gratia in eo elucens naiu qui obesus videbatur :
dies ocfo, et quandoque duodecim plus minusve. Su-
pra
112 VITA S. FRANCISCI DE PAULA.
pr.T nominafus Fr. Floreiitinus, cjui cnronani pra'nie- intra fasoias adstringeiis cruri, et precibus lioni
AVi.TOnE moratam quod in ipsis Paulani
vidit, affirmat et ait, Patris coiifidens, ciibitum coiicessit. Media deiiide
Dfscir.
conventus cxordiis, bonus Paler per totam uuam experrectus iioctri,criis lllud integre s;inatum reperit,
co.t;\o.
Quadragpsiniam se continiierit intra cellain, absque ipsiimque miraculuni a dictis Fratribus narratum
EX US. G
srmft quadra- eo quod cibi aut putiis quidpiam in ea liabere cogno- niihi fuit.Pluraetiam alia miracula misericorsDeu:^,
gesima tota scrrelur. Per bnc tenipus Paulnni cive>, nioiliiiim motus fidelis sui famuli meritis, per ejusmodi cereos
jejunus manet.
rali, venerunl frequenler ;id dictain cellani, eamdem est operatus, auxilium fereudo periclitantibus
voleiites perfringere. Quod ciim aliquando facere nautis. puerperis, aliisque, quos longum es^et enu-
agi;rederentur, coactus est Ixuius Pafer aliquo >i- merare.
gno oslendere, quod adhuc viverel : atque ita quie- FaMnina qucedam.aitate provecta, qu^e prolem
'^"2
numquam potuerat, ad bonuin Palrein lieribus mu-
(luabus
ver.icivcs; et cuin iis eiiam Fratres, non modico concipere
pro-
.^•fupore pleni, recessere. venit dicens Doleo valde, quia per Dei gratiam lem pr.rdictt
:
19 Scienilum iioiro qucd leruni omniiim creator inulta^opespossideo,sed sobolem, cui easrelinquam, exoratus :
plitrimos
Deiis, proiiter preces intercessioneinque boni Patris, nullam procreavi. Respondit bonus Pater Pcr ca- :
.iijrofos sanat.
plurinios diver^imode ajgrotante^ sanaveril, pula a ritatem, providebit tuo dolori Deus. Illa vero paulo
fistulis, febribus, capiiis alioruinqiie nieinbronim post concepit, etformosum peperitfilium, cui Pran
doloribiis. Sic autem curatos im|io."sibile foret enar- cisci numen imposuit; et rem, ut gesta est, mihi nar-
rare oinnes : .aliquos fameii, qiioriiin spe<'ialis ad tios ravit. Simditer et alia^ plures foeminie, per boni
pervenit nofitia, Iiic annnlare iion gravabiniur. Bisi Patris preces, liberos sibi a Deo datus gavisce sunt.
atque inler
gni.inensis Priiiceps, alias dictus Comes Clarumon- Eamdem ob cau^sam SalernitanusPrinceps uuntium
alios epilep-
/icum pue- tanus, ex comitatu nobilis Regis Francias, filium mi.-sit ad bonum Patreni usque in Frauciara; a quo
liabebat eo lalioranteni maio qund S. Joannis appel- stalim atque relatum est respon.suin, concepit Du-
lant, qiindque ciim patienfem inv.ulit (nec enim sem-. cissa, et filium legitimo tempore eni.xa feliciter e->t.
.per, et fere per luiialiones s,^'vire solel) c:idere eum, c Picta\is quoijue MattlieusCoupIedixit bono Patri,
claniare, ejulare, spiim ire facit, et alia d^moniaro- magno :je in nicerore ver.^^ari, prupterea quod uxor
runi intemperiis sin>ili puer boiio Patri
agere, qiii sua liberos nullos gigneret mo.v autem ut doaium :
coniinendafus, et statim sanatus fuit. Homo quidam maritus rediit, imprxgnata est niulier, et eflecta
riitm para- sic erat inembnjrum priv.atus usii, ut loiigo tcmpoie puerpera; prout ipse Maiiha;us Fr. Mattheo de Bar
tijticum,
super diios baculns. velut in lcctic.i, porfandus fue- sign^ Turonibus enarravit.
rit qui cum bniio Patri loqueretur, ei hic ei res-
: 23 Frater quidam a serpente adinorsus accessit duos a serpen-
ponderet, subilo confirmatus est totus, et sanus in ad prtedictum bonuin Patrem, eique maluni quod lc admorsos
doinuni suam rediit, nemine sustentaiito. Egoautciii, p itiebaturti-tetidit. Tunc ei respondit bonus Pater. sanat ;
qui hiec scribo. cum ipso cnllocutus homine, audivi Nos habemus privilegiuin a Deo, ne serpens ullus
affirmantera milii, miracukim istud vere in se con- autvenenum aliquod noi^ere nobis possit. Alia vice
tigisse. faniulus cujusdani naupegi, magistri Saucti de Lo-
20Sacellanus quidam, Domnus M;itthKUS nomine, chiiio, cum esset in silva, et ligna navibus fabrican-
ve.iieiisrx oppidn c Rnssina dictn. sesquidiei ifinere dis cederet, mor^uin serpentis excepit; rectaque
et mulierem r.iiila reuiuto, pncdicto bono Patri narravit, eo
in ad bunum Patrem tenJens, viilnus ei suuin ostendit:
surdam ;
oiiiiidodiias es-e locminas infirmas et haruni alferam quo \\iO, bonus Pater digitiira ejus ciivumligavit
surdain; quas ejus precibus cupiebat commendatas. viminis virentis tortice, et dixit, Abi. Bievi autem
Respondif bonus Paier : Hoc surdaj, et istud alfcri sanatus fuit pnedictus famulus, et mihi quid sibi item /ejiro -
ilefer. Iterumque dixit surda quidem sanaliifur, et
;
accidisset narravit. Alias cujusdam Graeci Sacer- stnn.
paulopnstin priorem relapsa infirmifafem, rur.vum dotis filiiis, nomine Fabritius, ex oppido Russanensi
inlegram reciiperabit sanitatem altera vero illa, : venit ad pra-dictum /"conventum, coopertiis lepra,
ob defecium non polerit convalescere. Atque
fldei,
ibique tempore longo inaiisit.
Ego autem Frater N.
hocnarrat pra'dictiis Domnus Maltheus,vir probus, i^tic eum reperi, quando eo acce.ssi habitum peti-
att peemten- aitqiie, itaprorsus eveni^se sicufi bonus
liam adduclt
Pater pr;c- tiirus cum vero redivi eumdem habitum suscep-
:
dixerat. Cum bonus ille Pafer esset iii conventu turus, vidi perfecte sanatum, ni^i
veneficam. quod per totum
Cnrinlaneiisi, vidit fajminam. qiia; annis omnino ejus corpus plagarum vestigiacoiispicerentur et erat
oc- ;
todecim :ib-fineiis a Fuinitentia; Sacramenfn, plu- ab omni prorsus infirmitate curatus.
rimis infantibiis
F
attiilerat necem, decreveratque 24 Miniine dubiuin e-^t, quiii aiinis plusquam vi- ur.tc annos
plurcs alios siuiili ratinne de medio tollere. St:itim ginti, prius quam piiedictus bonus Pater traii.siret 1 pradicit
autemuleam bonusPater vidit (i|uamvisanfe:i neque in Fanciam, saiiius dixerit siiis religiosis, quorum suiim iler in
conspecfam Fniiiciam :
sibi neque ex alieno relatu cngnitam) ego Frater N. uiius eram, quod ituri essemus in re
dixit socio siio, Fr. Antonio de S. Agatlia scito : gionem longinquam, ubi nec incolarum linguam in-
rpiod ftcniina illa mu^ta feceritmala. Ipsa vern paulo telligeremus ipsi, neque nostra ad iiidigenrs intelli-
postexpetiit alloquium boiii P,afris, ah eoque acri- geretur. Cui dicebamus Quid ergo, Pater bone,
:
ler increpita e-t, dicente; Non sufficiunttibi mala istuc vis irc, ubi nec intelligeiiius alios, nec ipsi ab
qua; perpetrasti, nisi plura prioribus et, graviora suinus infelligendi? At ille respondit. Talis erit
illis
commitfas? Tum asperioribus u.-us verliis, tandem vohintas Dei. Et hoc ego, ut dictum est audivi, est-
subjunxit Per
caritatein, vade, confitere, Statim-
:
que notorium, et toties repetitiim ab eo, ut Fratres
qiie misera pessiuKim voluntatem suam publice risum verterent, liaherentque pro somiiio.
cnn- illud iii
fessa esf, qualom dixerat bonus
Pater viiamqiie Veriim eventus rei veritatem pnedictionis probavit,
deinceps suam emendavit.
ut apparet riianifeste quapropter pie po>siimus cre-
:
21 Habebamii convcntum in loco qui
(/
dicitur rf dere ;n eo fuisse spiritum proplieti;e, quod etiam ex
rcia ali eo Messilasson hujus loci castellano in
:
uno crurium infra dicendis plenius liquebit. Cuinaliquandn buiius
Irncdicta tanfa siipervenit iiifirinitas, ut deliberatum baliereiit Pater Neapoli esset, erat ibidem
cntx rescin- nobilis quiilani,
medici crus pr.-oscindeiidum esse, ne totus periret
ttenditm Franci.-cus nnmine, obsidione Hydriintina j ja-
in
t:ur(i'ur. bomo. Misit igifur ad convenfum, velut ad culo maiium sauci;itus. sic iit pnst curatam plagam
ff
refugiuiu
sanut dtijttis
univcrsale; rogavitque ut pro se
Fratres Deuin duos manus ejiisdem digitos erige nnmquain poliie coitlractiim.
orarenf, sibique transmitterent aliquid
idoneum sua; rit. Hic fempore Sacri bonum Patrein alloquens,
erga bonum Patrem devotioni fovenda;.
Miserunt sanatum se ex insperato comperit. Eodem teinpnre
ille cereumabono P.itre beiiedictum:quem infirmus quidam praidicti uobilis consanguineus ex cnmitafu
Priiicipis
: ;
SECUNDA APRILIS. 113
Principis Salernitani, Domnus Vespero nuncupatus rent, et injecta humo obstrueretur fossa, flamma
et paraljticus, eijem liono Patri loquens, omnibus eju.sdem fossie velutper exigua foramina multimo- ACr.TonR
membris subito fuit consolidatus. IIujus autem mi- diserumpebat quam compressurus bonus Pater, DISCII'.
;
raculi lestis est Legatus U nobilis Hegis Francias co*\o
/, unicuique foramini imposiiit successive pedem, di-
KX US. G.
,/ pnralijti- qui tunc iverat ut boniim Patrem adduceret in Fran- cens Fr. Florentino supra raemorato, qui aderat iltttsvs iifttem
:
nm- ciam quemadmndum pridem ante annos viginti
:
Festina hic terram aggerere quod ille ex ordine :
catcat.
fueratab enilempiajdictum. fecit,donec oranis occlusus est flammis transitus.
Jusserat autem boiius Pater carbones illos c.nflci
ANNOTATA. pro ferrario fabro, qui pro Dei ainore reficiebat
ferrea conventus utensilia. Alio terapore juvenis
a Exputi.rimns liluhim Sancti, addilum, ul arbilva- quidara secularis,
in conventu habitans, a sociis
mur, abeiiilrmiim lianc alteram Vitmparlem.in aiterius apud bonuni Patrem accusatus est, novellas ficus,
Jlirroiujmiaiti vohuniiiin lcfjtnmc Iranscribere cwpit, sub quas colombinas numinant, ligurivisse. Quo cum hrackium
Ititctioro Itlulo Compendium Vita; ejusdem B. P.
: reus negaret; vocavit eura ad se bonus Pater, atque tixivio bul-
tieitti immit-
Francisci de Paula. Nos atUnn osletidimtis supra, ti- ad culinara duxit, ubi tunc bullienlis lixivii supra
(K/«.sBeati ('(Sancti netjuaiiuam usurpalos esse a primo ignem fervebatcacabus, in quem, reducta a brachio
auctore.. veste, ipsum brachiuin ille immisil, dixitquejuveni:
h J/iulum aliquein in ortijinali fuisse nolavil MS. Quod facio, facito etiam tu
certus quod si non co- ;
Brii.relleuse, eidem sttpplendo piincta... stfiuans. mederis non magis quam ego a lixivio bul-
ficus,
c Rcciius forlassis liossano : Itoc enim nolitm est, et liente Ifederis. At puer viso miraculo aufugit per-
di^latitiu ctntvettit:]Xo!^s\t\-A autem nulla estnotuin lopo- lerrritus, mihique rem. ut gesta erat, et ipse et
tjraplticis Calabrise tabulis. dictus Fr. Florentinus narraverunt, et est per
d Ubi ntinc Gullicc legilttr. d'un lieu nomnic Mes- tutum conventum Paulanum historia notissi-
silasson, ibt existimo originaUler scriptum fttit.se, dun ma.
lieu de Messine nommc Milasso, irfrsf loci cuju^darn 25 Oum conventu nostro Paterni aliquan-
itein in
E
et prunos
H Messanensisqui dicitiir Milasso. do maiieret bonus P.'iter. de>cendite cella siia, quae nitdis gestaf
e Ecijraplttitn quideni Bruj:eUense habet Padou eratad finem horti, usque ad culinam Fratrura, in vianibus.
scd cuincerttim ftt quod Sanclus nutnquatn fueril Pata- allero ejusdem horti fine constitutam, tanto iiiter-
vii itt Lomburttta, cl cx tidjutictis iiqueut aiji hic de uli- vallo quanlum uno tractu emetiri sagitta abalistario
qito loco Galtia--, judicarimits Padou irrcpsisae, scrip- excus.sa posset ; ibique, post vespertinum ad salu-
lorts vilio, pro Poiciou. tandam Virginem Mariain signum, pulsans ostiuin,
f Paulanum convcnlttm iutclligo : nequc cnim alte- igneiri poposcit, ab eo qui sibi aperiebat Frater,
rius adliucmemtnit aurtor. Prxtcrea in eo qtii con- Jetro dicto. Hic autem ingrediens. accepit assulas
vcnluutn primus est oportet recrplum fuisse juvenem; pineas duas, intraque eas carbones accensos ; volens
quandoquidcm, ttt iiifraostendemus, sccuudtis convetUus eas sic tradere bono Patri : sed ille solas pruiias
20 unnissit recentior pritno. nudis suscepit inaiiibus, jussitque Fratrem ligna
g Annu 1480 quando Turcx ttrbem Hijdruntinam in culinam referre. Paruit Jetro, ac mcx vesligia
OLCuparunl; velscqucnti, cum esta Christiuttis receplu. boiii Patris est subsecutus ; observaturus quid eo
Ii Guinodiu de Bui.^siere. de qttoplura in Processi. igne tandem faceret. Per fidem autem suain jurat,
btis, cum lituloLcqalt ad Rcijem NcapolUanttmmissus. quod venerabilis Pater ardentes prunas niisquam
labi permiserit, sed eas manibus suis usque in
CAPUT IV. cellam tulerit et quod similia sajpe alias fece-
;
licliqmi Sancti yesla iu /liUia: dxmoniaci rit.
liOerati, mortui suscitati. 26 Notaiidum est diligenter, quod prius quam
boiius P:iter exolveret votum, pro sui oculi restau-
Ne
(eiiue aliis dumtaxat infii"mis sanitateiu per ejus ratione nuncupaium a niatre, eidem dormienti bis
C.rafiler
nierita contulit Creatoroiunium Deus sed etiam :
apparuerit quiilam Religiosus, et eum suscilans di-
t,rsus jiost qiiandoqiie ipsimet. Cum enim a:diflcatur conventus xerit Vade, dic patri et luatri, ut
; te vutuin pro
tltes pliires
Paulanus. accedit ut grandis lignoruin fascis in factum absque raora compleaut idque fecerunt, ut ;
stilitlo coiira-
lesctl.
valli-m quaiiidam caderet tam infelieiter, ut bonum supra dicium est. Sciendum est etiam quod, cum
P.itrcm a (ergo leriens, os coxendicis antrorsum e prinium bunus Pater coepisset a;dificare monasteria,
sua dimovcret jiinclura. Id videntes nper.irii, qui plurimi invidi apud Regem .Neapolitaiium, b Cala-
nimio cum impetu permi!.e)'ant fascem deorsum labi, bria> Ducem, ct Cardinalem Huiigaruin tantuiu va- Adduclus in
accurrerunt festini, et bonum Palreni liiiiiii slr.iium luerint, ut dictoriiin Dominurum animos reddiderint invklinni
apiid Heijcni
ac niorluo iimilem reperientes, sublevatuni delulere a bono Patre alienissimos adeo ut ('ardinalis :
yeapol.
in coiivenlum piwnominatum. Quibus lionus Pater ipsc Fratres expulerit e conventu c Castelli-majuris,
dixit ; Per caritatem, necesse cst ut I-'ratcr Curpus ipsumiiue su:e liabitatiuui aptaverit. Quod sane pa-
sic maneat per triginla vel quadraginta dies ita- : rum feliciter eidem ce>-sit prius eniiii quam annus :
que f.ictuni est. Cuni aiitem jam dictus terminus ille ( ircuniagcrelur, extinctus veneiio Roinae est,
advenisset, media nocle sic violunter cuncussa est teiiipore Innocentii Papic.
lectica, in <|ua cubabat Pater, ut in ea nun posset 27 EjiiMlem Cardiiialis i/pater. Rex Ne.ipulitanus,
remanere. Itaque levavit sese... et ex illo lempore triremis uiiius navaivlium cum maiinocumiiatii mi-
a saiius fuit et lianc a visionem (estatur qui vidit
: sit, iit bonuiu Patrein violente captum ad se addu- qui capcre
Ahto Hijito- priLdictus Angelu.-..AIiaseademinl'abricasimilislig- ceret; malevolo ulique animo, non devotione impel-
eiint venerat^
«m "tiilerai
""™"' colligatorum fascis iii valleni pruvolulus est, lenle. Hic luin ad conveiitum Paterni venlsset, in
iiec poteraiit eidem sublevando quindecim viii suf- quo bonus Pater morabatiir, consternati Fra-
tiinc
ficere dixit ergo bonus Pater operariis aliisque
:
tres ad eum dixerunt. l'uge liiuc, Pater; ecce enim
praisentibus Per caritatem, it(ite jentatum, et
: adsunt,jiissu Regis, qui comprehendant te. Quibus
postea revertiniini. Abierunt iUi, et redierunt, ut respondit Ijoiius Pater: Per cantiitem. si ita vo-
jusserat fa.xcenniue (otum sublevatiim atque in
;
let Deiis. comprehendent ine : sin miniis, iieuio
ipsa viie planitie constitutuni viderunt, inout ipsi- horainiiiiinocere poieril, eoque dicto ad erclesiam
met test.ati sunt. se contulil. Tuncqua-sivit navarcbus ubi esset ere-
24 Cuin prope eumdein conventum carbones fie- niita ille : et aliis iii silva, aliis in ecclesia esse diceti-
Aprilis T. I IS tibus
;
114 VITA S. FRANCISCI DE PAULA.
tibus, grandis erat concursatio bonum Partem quas- occupare. Ego . j'epo;.uit dicinon , non quiErebara
AtCTORE rentium, neo eum poterant reperire. Aliquis tandem, eam : sed ipsa conculcavit me, et sic ingressus sum
DlSCiP.
Antoniusscilicct prainomiuatus, i|ui operisquidpiam corpus ejus : quod ita inihi commoduin est, ut egj'edi
COJE\0
faciebat in monasterio. iudicavit locum. Navarchus, exinde nequeara.
BX US. G.
soto aspectu qui obfirmato advenerat animo, ut injuslam Regis 30 Dixit illi vir Dei : .-Vpage, per caj-itateni; et et viri J)ei
cmoUi/
implensjussionem, captivum abduceret; mox ut bo- j-elinque puell.iin baiic jnisej'am inpace. Ecquoautem mandato
expelluntnr
jmni Patrem conspexit, sic est emullitus, ut, tam- vis ut abeaju? j'eplicat diciuon. Ad euin locum , in-
possessis.
quani viribus oninibus amissis. ad illius j;enua se quit bunus Pater, quem ab initio peccaiido comme-
abjiceret; magnoque cum tremore et bumilitate ruisli. Abibo, ait da;inou biiic inti-a triduuin. Et ,
narraret viro Dei, quid sibi esset imperatum Pater Vade, inquit, in nomiiie Domini jam nunc,
:
a Rege, seque in ejus potestate futurum proniit- absi|ue innia et jactura temporis. An ergo per ocu-
teret. los, i-eqniril diabolu.s, sic ut uniim auferam? Minime,
28 Supplicem benigne bonus Patere.xcepit, dixit- inquit Paler; neque noceas huic cj'eatuj'a; Dei : nolo
et divinam
que modic.im e.sse Regis fidem. proinde navarcbo id sane ct prohibeo. At dajmon : Aliquid tainen con-
Reoi ultionem
prxdiccns. ipsi parum profuturum quod eidcni adiia;rereL. Misit dona ii.ihi. Tunc
bonus Pater, ut ei darentur
jussit
autem Regi intortitium unuui, alterumque Reginae, vitreae anipulla; dua;. Ille tainen neque sic exire vo-
Duci item et Ducissai similiter, eisque dici suo no- luit, sed cavillando illudebat bono Patri qui taii- :
niine jussit, quod nisi vitani morcsque corrigerent, dein, similis veliementer irato, per capiUos arripuit
a Deo essent puuieudi quod et factum est. LNani
: puelhim, potcntej' et efti'-aciler diabolo imperans, ut
anno e niillesiu-o nunagesimo
quadringenicsiuio c0J'pus iliud dimitleret. C^uod illico fecit, et puella
quarto Rex Neapulitauus murtuus est, succesoreui- velut inortua remansit ; doiiec boniis Pater eani con-
que babuit Duceui Calabria; filium suuni qui in ;
foJ'tavit, jubens cilium potumque exhiberi, et i'ever.>a
exilio obiit, relicto regni successore, cum fogeret, est sana. Quuiuodo autem Italia tota destructa deinde
tilio suo Ferdinando ii, queni Nobilis Rex Franciaa fuerit, noruiit omnes.
Carotus Valesius. Iiujus nonjinis octavus, anno se- 31 Alia puella ab incubo diemone molestissime uti et incubus
culi nonagesimo quiuto e regno expulit, omnemque vexabatur die ac nocte : ciijus parentes de infortunio vnus, et alii
ptures
(quali (leinde Italiam subjugavit. Post cujus discessum ex Italia filia; supra modum tj'istes, nesciique quid remedii
;
sccula cst) Fej'dijiandus in j'egnuju j'estitutus, paulo post mo- aut unde quiereient , tandem recordati siiut boni
ritur, nullos ex se lieredes i-elinquens. Huic autem Patris. eumque de sua afllictione reddiderunt certio-
successit Fredericus ii, Pi-iuceps Tai-entinus, avun- reni. Ille autem ad eorum domuin duos Fratres misit,
culus ejus, Ferdinandi primi prudens ac stre- filius, qui diabulo dicerent, ut abiret, neqiie ainplius mise-
nuus qui Neapulitanum regnuin sua prudentia res-
;
ra; puella" molesti essent : ita jiibere virum Dei.
tauravit. A^erumtainen post mortem Regis Caroli. IvejuJit iUi, et jussa coinplentibus paruit diemon,
qua; Sabbato ante Duminicam palinarum accidit, sanamque ex integj-o puellam reliquit pra; tiraore
annodictiseculi uonagesiino octavo, Ludovicus Dux viri Dei. ConipIuj'es etiain alii diemoniaci, pj'ecibus
Auj-elianensis successit eidem Carolu^ et Ducatu Me- viri Dei iuere liberati. Ad eumdem quoque iidductus muto loquela
diolanensi subjugato Ducem ipsuin /captivuni addu- est quidam a nativitate luiitus : quem uua cuu: pa- redditur,
xitin Franciain : et paulo post tot:ijn rui-siis Italiain reutibus in sacristiam deducens, ibidem cereos tres
1/iux subjiciens potestati, etiam Fj'edericum Regein acceijdit, iisque ad parietem applic.atis . jnandavit
secum duxit, anno millesimo quingentesiiuo priiuo. p;ireiitibus , istic ut inauerent cum filio suo, donec
h Atque ita modicum oiuiies regnarunt, secundum cej'ei illi essent consuinpti ; ipse vero ad orationem
uon siuc
miracuto pra;dictionem boni Patris. Dignuin aiitem memoratu se compusuit. MoX autem unus cej'eoruni decidit, et
refecluni est, quod idem bonus Paler iioliierit uavarchuin, qui niutus claj-a voce excliimavit, cecidisse candelain ;
dimittil.
ad se capiendum njissus ejat, discedei-e ni^i colla- deiudeque satis expedite perrexit loqui : sed bonus
tione sumpta eumque in fijiem qua;ri jusserit unum
;
Pater, vaua; gloriec evitand» studio , tacitus dis-
vini poculum niensura- Fraucicie, ex quu citi-a ul- cessit.
lam ip^ius poculi evacuatioiiem biberunt homines 3:2 Multo magis prodigiosum est, quod religiosi et mortuo
plusquam quadiMginta sed et ex duabus tortis pa-
;
aliqui et seculares varii fide digni testantiir atque 11(0,
appoui jussi-rat fragjuenta superfuerunt
nis, qiias iis
confirmaiit; duus scilicet mortuos per merita Saucti
tam niagna, quanti ipsi paues integri lueraiit. Quo- viri esse resuscit;itos. Primus eorum qiiidain ipsius
ruin prodigiorum adiiiiratioue attuniti navaj-cbuo et
cunsaiiguiiieu.> fuit, queni cum hoi'taretur ut slatiim
socii. gloi-ificaveruntDeuin, et cuin salubri timoi^e religiosum aniplecteretur. et mater /i sua oinni stu-
I revej tej'unt ad sua quique negotia.i
dio illum ab ea cugitatiuiie diverteret, taiidera ex-
dauiones 29 Siepenumei-o dasmones per
qudruntnr
oj-a energumeno- tinctus est. Venit mater plorans et ejulans ad mo-
ejus prtrsentia
rum loquentes, cum essent adducti ante viruiu Dei, n;istei'ium, querebaturque bono Palj'i de iinjnatuj'a
se coltiberi minabantur quod eam esseut destructi, sta-
Italia-,
filii tam cari morte ille aiitem jussit ut ad ecclesiam
:
tiin ac ipse ex ea recessisset. Signanter auteiu,
cum conventus aflx>rj'etur coi-pus sepeliendum. liac facto,
fu.'mina qua'dain, possessa a diabolo, esset coram
cum esset Officiuni decantatum , et Fratres ipsiini
bono Patre pertracta; clamabat boirenda vocifei-a-
inliumare vellent bonus Pater ne face-
;
pjohibiiit
tione da;mon, quod nequam ille barbatus, lacerno-
rent, jussitque ut omiies reciperent se ad cellas et
susque radicum voralor, ipsum impediret. Interj'o-
ad souinum nox enim incumbebat. Digressis autem
;
gante autem boiio Patre, quis esset, Legio ir.tegra, qui annnentc
cunctis, accepit boiius Pater corpus defuncti illud- luatre sit
Rursuin Pater Cbi socii tui? In pj-oxi-
iiiquit ille. ;
que suum cubiculum relitjiosus.
in detulit, atque ibi ipsa nocte
ma reposuit da;moij, silva, ubi sa^pe magnus conspi-
resuscitatus ad vitani a Deo, est propter preces buni
citur corvoruin numerus. Quo autein
vadunt illi! Patris. Mane deinde facto venit mater, pluj'atuj'a
requisivit Pater. Missi sunt, inquit
daimou, ut Ita- filiuin, ut rebiitur, sepultum
cui bonus Patei', si :
liam subvej'tant. Tum Pater Quid veru
alt evertcnda eos cobibet? :
filiuin inquit,vivum videres, patererisne euin Reli-
Ilalia, Cui dicmon Niliil possuut lacere quamdiu hic
:
, giosum fieri. Utinam. reponit illa, id placeret Deo !
remanes magna eniin bumilitas, qua; est in te,
:
siquidem, quod impedivej'iin vivum ne id esset, ex
iinpedit nos te autem djgresso, faciemus quod
:
pri- aninio poanitet. Tunc bonus Pater ei donavit kabitum
deiii speravimus facere. Iiiterrogaus porro Pater suum, itaque in ecclesiam adduxit ad raatrem qiia; :
quaisivit, quis euin fecisset tam audacem, quod m una cum adstantibus gloj'ificavit Deum, et exiude
seram istam creaturam Dei ausus esset invadere
et raajori reverentia bonum Patrem est prosecuta.
33
SECUNDA APRILIS. ItS
A 33 Secundus resiiscitatiis fuit quiilam ex operariis liin Minimos advocarit, Saticto in Fritnciam profecto. D
inonasterii, qui pro Dei amore gratis exliibebat ope- k Nolim nbsque teste, qui nullus adducilur, asseve- acctore
rani. Hic ciim a lapsa ex alto trabe obrutiis esset et rarc, qund lutc mater fuerit Briqiltn, u.ror Anlonii de
'"^"'-
Ai ... co«vo.
extinrtus, reliqnae oper.-c ad virum Dei anxie aocur- Ates.w I
: lioc
.
eitim itimiuni pr,Tjiidtcaret pntion cnusste,
^^ „5 o.
rerunt, flicentes mefuendiim esse. ne consangiiinci stistinentis, uxnrem Antonii, fuisse sororem f/ermanam
ipsius defuncti bomines opnlenti, molesliam sibi,
, ipsius Saiicti.
non leveni facesserent,
velut aiictoribus niortis ejus,
qnantunivis innnxiis. Tunc boniis Pater bene anima- CAPUT V.
tos priT-cepit discedere, et <-adaver eo Inco relinquens Transitus viri Dei in Franciam : res ibidem
ulii infeliccm trabs cadens oppresserat, inde se pro-
cum. lieijiljus ijesls.
ripnit ad tres sagittie jactus, vclocitate tanla, ut tur-
binismstar ferri videretur, evanesceretquc ab ociilis ViiPraa^iiKxlum vir Dei diu ante prjedixerat futu-
Itoganfe
eorum, qni claiii conabantiir explnrare quid afreret. rura, ut ipse ac Fratres sui deberent migrare in re-
Ludovico
Subilo autem reversus ad caiUiver. super illnd jacuit ginnem, cujns nnn intelligerent linguam, ita factum Hege,
aliqiianto tempore, deiiide eidera iraposiiit berbas est n im Ludovicus Valesius Rex Francia!, filius
quasdam, ex montc ad quem discesserat collectas. Caroli vn, et pater Caroli qiii Ducatum Britanniae
Mox autem tanta cum facilitate surrexit inortuus, acquisivit, audita sancti viri fama, varias legatinnes
veluti si ex suavi somno fuisset experrectus prout . misit adRegem Neapolitanum, ut dictiim virum
usque in liodiernum diem conimemorant quipraj-en- sanctum impetraret, Ciim autem hic minime con-
tes .adfuerunt- Atque b»c quidem siifficiant de rebus sentire vellet, praedictus Rex Liidovicus Paps Sixto,
a viro sancto per Dei gratiam in Italia gestis : su- tunc Apostolicam Sedem tenenti, supplicavit, utvi- et juhenfe
persunt ete coramemorandje qua? in Francia factiE rum sanctum ad se mittere dignaretur, sperans ab Sixto Papa
profcclus,
fuerunt. eo aliquod levamen morborum, cum quibus conflic-
tabatur. Cui petitioni annuens Papa, geminum man-
E
ANNOTATA. datum misit bonn Patri, ut in Franciam se trans-
B ferret : et horum Pontificiornm Breviura ipse ego
a E.Tcidtl aJiqnitl^ quad puuctis iintatis iiidicfirimiis, iinum vidi in conventu Tiironensi. Papie igitur im-
de qnftdam scilirrl visiotic tttnc facta. peranti obedire volens boniis Pater, in iter se dedit,
b Ferdinandii-^ i is fuit : ciijus filii, scninr, Alplion- et Roraa tran^iit Pontificiara benedictinnera jietitu-
sus Dux Calabrire et an 1 404 succcssor itt rpijuii \capo- rus; itaque in Franciam.
Ibi, sicut narrat Regis
magnam
litann, juinor, Joannes .^r.igonius, aiiuo \M^ crcatus Ludovici Legatus, tanta erat compressio virorum
ttbiqiie lurbam
Carditiatis a Sixto iv, niorttiiis annn 148.5, dictiis Car- ac mulieriim, sanctura hnniinera videre ciiineiitiiim, obcitiiii liabet.
diiialis Hungariis, (//ko, sccuudum Hieroui/nttini Ga~ ut ad eurti terra raarive pertingere difficilliraum es-
riinbcrtuin, ciim tituto Leijuti Apostolici missus fuit in set. Undique autcm ad illum adducebantiir infirmi
Httnijarium. '
sanitatera receptiiri : erutqiie multitudo accedere
c Lanomiis Castrum .Mraariniini Stabiense intel- cupientiura fere innuraerabilis, propterea quod sani-
ligit, vulgo, Castel a mare di Stabia. iutcr Neapolin' talera ab eo referrent tam multi; certantibus singulis
et Satcriiiim ; et dirit Minimns indc e.rpulsos auno 1 480: accipere ex vestitu, ex crinibus. autquibus utebatur
sed appiiiet iiiiinto post aiitio, ipso qm morlutts est Car- quasque attigerat rebus aliquid, et devotionis ergo
dinalis, hoc factum; cttm anle aiinos tres iu Franciam solicite custodientibus; donec, qund raperent, nihil
Sai.-ctus abii.<set:qund niitem illiid fiic auticipate irfera- amplius viro Dei superesset.
tiir, fit proper cotttieTioncm argtimenti, ad munifestan- 35 .\ccidit porro ut bnna quiedam matrona Ro-
rin(H> iti se
dain inalevolcntiim Citrdinitlis erqa Francisctim. raana, alii|uod pietatis fovenda; monuinentum ab eo coulumetio-
d MS. Bru.iell. prn pere, pater, Itab -t frere, fra- pefitura, veniret; sed cum ille jam discessisset, pia sum
ter : qund menduin quiu nnn potcst tribui hotnini qtti in miilier <ad aliquoil sui doloris solatium, ccepit non-
Caittbria vixcrit, cun tsti Priucipes vel mu.ctme domi- nihilex fceno lecticse, cui iiicubuerat vir sanctus
nurciitttr, incuriosn librarin pnto adscribendiim. somnura capiens; illudque devote domura referens,
e Tolus hic locus queni uucis [ ]
inclusintus in MS. impnsuit mensffi. Hoc conspiciens marifus ejus,
Bru.rell. sic lcgebatur, sanc confusissime : .\nno enim coepit ridere uxoris suse, ut putabat, amentiara ;
1497 iiobilis Rcx Francias Carolus Valesius, hiijus stultamque appellans, arripuit pnedictum fuenum,
Q nominis vm. Regem Neapolitannni e regno expiilit, atque in Katrinam detulit, nxore nequidquam de-
omnemque Ilaliam snbjugavit. Rex autem Ne.ipoli- precante. Porro exonerata ibidem alvo, cum foeno
tanus, mortuus in exilio, successorem hahuit Ducem illo uti vellet ad cnrpus tergendum, ipsa qiia foenum
Calabria' fratrem suum, qui et ipse paulo post obiit; tenebat manus cum eodem adh.-psit corpori illius ;
eique successit filius ejiis Fridericiis, prudens et stre- neque prius potiiit eara ad se retr.ahere, quam asse-
haud modica ab iii/Jicta
nuus, qui regniim Neapolitanum sua priidentia recu- cufus esset bonum Patrem, qui vi.e
diriniliis
peravit. Verumtamen post mnrtem Regis Caroli, parte processerat. Mox autem ut ejus benedictionem piftiti tilicrat.
quffi Dominica Ludovicus Dux Au-
in Albis contigit, petiit et accepit, restituta siiis usibiis manus est. et
relianensis successit eidem Carolo. Excusanduin er- homo ad sua rediit, niagis quam unquara antea in
rorcin esse supra osteudiinus : quid autcm si locus ad Dei Sanctorumque ejus timore conflrniatus. .Aurifa-
jectits ub co Appendicem adilidit?
sit qiii ber quidam, Gr.itianopoli b.abitans, narravit nihi, se
f Ludoviciis Sfirsa, aunn \500 Norarix obsessus, vidisse fontem, quein dictus bonus Pater excitaverat
capitur ii Aprtlts. in loco, ubi aufea nulla potuerat aqua inveniri ;
g E.rcepta Calnbria .Ipuliaqttc, qiix Ferdiniindo quam qui bibunt in hunc nsque diem sanantur a fe-
Rciji ex jiacto relinquebaniur. bribus.
ornlionem
h Ibi auno 1304 Friilericas liic mortitus est, et in 36 Mercitnr quidam Provincialis, qui in comi- ejiis Imiiare
conventu Plessiitcensi, prnut testaniento caverat, depo- tatu fuit Legafi Framici virum Dei deducentis coltntilms
, ,
situs, filium Ferdinandum pnst se reliitquens, qui nttl- narrat, idemque conflrraat ipse Legatus quod ex iurlsiliitis ,
maurt
itinerc divertens vir Dei ad ecdesiam qiianidiLm
:
'
laut cx tribus u.mribus prolent lulit.
i Fructus hic fiiit, inqttit, IsidorusTuscauus, quod orandi gratia tamdiu illic manserit, ut longioris
,
Rex amplissimo privilegio n.ox dafn ( extat antein mor.-cpertasusLegatusaccersirieumju.sserit. Cum-
originale in archivio Paulano) permiserit prosequi que eura non reperiri dicerent qui missi erant, Le-
nionasteriorium fundationom, atque etiam Neapo- gatus ipsecum reliquo comitatu ad ecclesiam abiit.
Ipso
;
tie VITA S. FRANCISCI DE PAULA.
A Tpso pnrro ntisquam apparente, suspicati omnes quod peravit : qui exinde cognoscens quanta? integrltatis D
ArCT. WSCIP, fugara cffipisset, ef veliementer attoniti excianiare virum suscepisset, sic paulatim eidem coepit, aflici itaque proba-
co.*:vo anfea velut lupus rapax mahi fecerat ''" "''<"
coeperunt, reos se mortis apud Regera futuros. Sed ut qui fuerat ef
hx us. c.
consolabatur eos quidam ex ejus nrdine Religiosus, innumerabilia, cum adhuc Delphinus bellum adver-
Uertlioldus a nomine, qui Franciam ve- cum ipso in sus pafrem suum gereret; qitique Rex factus ntultas
nit. Et vero statini ut complevit orationem snam vir desolaverat reginnes, ipsumque Burgundia; Ducafura
Dei, per Dei voluntatem conspectus est ante majus occiipaverat post mortem Caroli Burgundiae Ducis
alfare, ubi tani diu fusfra quiEsitus erat. ad Nancejum occisi; per boni illius Pafris preces
37 Cum transitum per Provinciam, Delphina- conversus, effectus sit mitis instar agni, tantuinque
ttenni/
tumque et Viennensem ac Lucdunonsem fracfnm conceperit de sitis peccatis dolorem, ut coram bono
accipcic Rege
o/fereiifc haberent , prerihus ejus quam piurimi sanabantur Patre suis se vestibus exuens, acribus disciplinis
infirmi ; usque dum Plessiacum Parci prope Tnronas verheribusque corpus castigaret, ut plurimum con- ipstitn in
feliciter appulenint,. uhi nobilem Franci^ Regem siliis ejus in talibus utens. Hanc Regis cnnversio- atitmvh-um
cotiver/U,
Ludovicum repererunt. qui magno cum honore et nem gratam Iiabens fons omnis bonitatis Deus e; ,
gaudio bonum Patrera excepit. Sed volens caute at- hoc mundo illum ad vitam evocavit meliorem ifaque ;
que astute agere. jtropterea quod a plitrihus fuisset in Domino obdormivit Rex cum aliis Regibus deces-
sub umbra sanctitatis deceptus. decrevit variis mo- sorihus suis, Carolo Delphino unico fllio et regni
dis experiri virtuteni servi Dei. Modico igitur post herede post se relicto : relictis etiani duabus filia-
ejus adventum tempore. misit ad eum abacum aureis bus, quarum allera Domina Borbonii fuit, altera
atque argenteis vasis instructum, ut eis bonus Pater Barrii Ducissa:oranes autem siih vitac finem Dei fa-
atirea et uterefur. dicens. quod omnia Inec ad ejus monaste- mulo commendavit rogans ut pro iis Dominuin
,
ejustjite de-
art/entea vasa^
riuni donaref. Sed virDei. fraude illius cogniti, re- deprecarefur. Quod sane fecit perquam diligenter, mortui llberos
misit omnia et jussit dici Regi, melius facturum
; sollicitus admodum ut in Dei timore conservarentur. mrat ;
restituendo aliena, quam ejusmodi aliacos aureis ar- Delfinus vero, pnsfquam factus esf Rex , magniira K
R genteisque vasis instrnendo nequaquam autem
: habuit erga bonum Patrera
devotinnis affectum, et
convenire pauperi eremitse utensilia argenfea, neque eidem duns cnnventus fabricandos curavit. circaan-
se aliud quam calices ligneos requirere. Tiinc Rex num millesimiim quadragentesimum cn,magesimitm,
magnam muUifudinem vasorum stanneorum nfferri alferum prope Plessiacum juxfa palatium Regis, al Carolitm
eidem jussit : sed nec illa admittere bonus Pafer terura .^mbacia;; et consfifuit annuam mille Fninco Reffptn sibt
voluit. runi pensionera, pro susfentatione Fratrura in dicto farentem
Itahel,
38 His non contentus experimentis Rex tentavit conventu futurorum. Fuit aufeni Rex Carolus exi-
imiKjinem D.
V, uuream. eiim alia ratione, et Deipara; Virginis imaginem ex mius zelafor Religionis; multuraque adlaboravit ec-
aiiropurissimo confectam misit, septemdecim railli- clesiasticae disciplinse reformandK, optimje indolis
bus diicatorum aestimatam obsecrans nt acciperet, Princeps, plenus humanifate et pietate
;
quippe qui :
eaque ad suani devotionem fovendam uteretitr. Sed largus erga pauperes et pia loca esset
liberiilis et
boiius Dei famulus respondit, suie devotionis affec- et virum Dei ssepius visifare solitiis, ipsi ejusque
tutn non erga aurum. sed erga Deiparam Virginem Fratribus studinse subministraret necessarin, nos-
ferri, qu» cum fllio suo regnat in ccelis. Regis aufem tramqiieReligionera auxif vehementer. et Religiosos
nuntio dixit , habere se papyraceam imaginem velut filios suns dilexit, atqiie in negotiis difliciliori-
unam, eamque sibi abunde suflicere. Reinisit eam hus saepe consilium a virn r)ei expetiit.
nihilominus Rex ternis vicibus, rogavitque ut eam 41 Desolationera Britannije, diu antequara acci-
vel ad suos acciperet usus,TeI hrgiretiir
pauperibus. deret. vir Dei pr»vidit cui iit nmni possibili rafinn'
: prxdicit
Verum etiam hoc bonus Pater farere renuit, diceus nrcurreret, Britannicum m.atrimonium tractare non (iesolat iottetn
quod Rex haberet eleemosyiiarios suos, per quos Britatltiia;,
est gravafus, mitfens eum infinem ex suisReligiosis
conveniens esset disfribiti istiusmodi eleemosynas. duos cum litteris ad Regem d Ducemque. Jamqite ll
Pitlchi-a auteiu imago. donafa est
illa ef pretiosa res ferme conclusa erat, quando diabolns, mali om-
postmodum Canonicis Plessiacensihus, qui eam non nis et discordiae auctor, traffafus bene coalescenfes
piitaverunt rejiciendam.
dissnlvit. Et vero iniquitates alque peccata Brito-
39 Tertio denique tentavit Rex virum Dei, idque nura, quorura jam plena erat mensura, praicipuura
viagmnn
jmmenim inslincfu medici cujusdam sui, Domini
Jacobi b Po- fnerunt dict» concordia: impediraenfum quibus exi-
aiircoriim. fier riicti, Prsesidis in curia Parlnmenti Parisiis,
;
V
et gentibus Creatnr omnium Deus, nolens ninrtem pec-
omnium regionum secreforum atque negotiorum ar- catoris sed magis ut converfafur et vivat, punire
bitri; qui servo Dei invidebat vehementer,
eumque eos raisericorditer voluit. Quamvis autem boniis Pa-
conabatur quaciimque posset rafione supplantare. Kefjh ciiui
ter efBcere tunc nihil potuerif, fufurum tamen pra;- lintaiiiin
Verum prudentia mundana quid valet contra spiri- dixit ut Rex dicti Ducis Britanniae filiam uxorera mairtttmtitim,
tiim Dei ? Rex ergo solus cum solo
agens, ad eum acciperet quod et factiim e est. Postquara enim
:
atiulit pileum plenum aureis, g
et bono Patri dixit Rex Britannlam erat depnpiilatus, despnnsavit sibi
secreto Eia Pater bone, aitdaeter hoc accipe .
:
nemo unicara dncis heredem et filiara qua; statira atque :
siqiiidem resciet eoque curabis Romre conventum
;
cura Rege in Franciam venit, accessit ad bonum
ahquem tuis Fratiibus fabricandum.
Verum divino Patrem visitandum. Hic vero utrique dixit, matri-
doctus ductusque spiritu bonus Pater,
velut stercora rar,ninm isfud nirais sero coaluisse : Reginse autem
repulit oblafos aiireos, et adversus
Regem exclama- significavit. qund parifura esset tres mares et filiam
tt pisces vit, ut redderet quos olim injuste expilaverut
iis
unam. qui magnas essent res patrafuri. si Rex et
tauiioies : Ifaque coiifusus Rex ab eo recessif.
Ut ergo vidit Regina Dei raandata sedulo custndirent sin minus,
Rex, quod per avaritiam, quffi omnium
:
et prolis ex ro
malnrum ra- excindendum divinitits truncum et ramos inutilis naseitura
dix est, sitperare virum Dei non
posset; experiri vo- vines. Neque minus evenit quam praedixerat /"''""'""
litit, nuni masis per
Re- .-
gula; vitium pnsset proflcere
gina siqiiidem ex Rege Carolo tres liberos genuit,
Pluribus ttaque vicibus siibmisit
corlies grandibus brevis vita; omnes. ex Rege autera Ludovico, qui
pivcibus pleitos, dicens ; si ipse
comedere eos nollet successit Carofo, filiain unara r
f.
usui socio ejus futuros. Sed bonus
Pater neque sncio 42 Quo temporead S. Albinum est pugnatum.per
Mio permiffere esum eorum voliiif.
sed modicis vili- duos etviginti dies cl,iusum se in cubiculo continuit
bitsqite halecibns jitssit esse 'suiutem iw,jt
confentum. bonu.> Pater, solis duohus qiiaternorum denariorum preciitits
40 Ita vir ille sapiens omnein Regis
astiitiam su- panibus et aqua ad potum contentus ideoque pie ""'"'' :
creditur
. .
SECUNDA APRILIS. 117
creditiir per illius preces otjtentam
Regi fuisse vic- 28 JuUi commissam
se.m , qua vicli Brilones, Franci D
toriam. tempnre cnnfiictus 17 ad Forum-
Similiter, victores fuere. AUCTORe
novum, reclusit se honus Pater aljsfjue omni vitae f Claiidia hirc fuil, poslca Francisci i Regis uxar, ClSl.fP.
CO£VO
sustentaculo quia cognoscebat in spiritu Regem
; nntu an. 1499. Gennit quidrm radem Jnna liliam EX VSS. G.
teneri obsessum ab inimicis suis, Venetis, Lombar- nliam, Renatam nomine , sed toln decennio junwrem
dis, Ilalis, aliisfjue. Nec immerito creditur bonum Claudia, atr(ue adeo nntnm din postquam hxc scripta
Patrem exorasse Deum ut Regem erueret e manibus sunt. Geniiit eliam duos Delfinos, sed anonijmos et
filios
hostium .suorum juratorum omniumque communi ; ante ceremonias baptismales ertinctos 1-/111 qiio prxcise ;
consensu dicebatur, mir.^iculum evidens videri, quod nati sint tcmpore, nusquom invenimus : crediderim et
ex tanto periculo Rex evasisset. Festis etiam Ec- ipsos natos postqiiam hsec scripta sunt
clesiae solennioribus in sua se camera recludebat, g Forum-novum, ad radices Apennini situm oppi-
nihil cumedens. et nemini loquens per septem vel dum, octo millibns a Parma pugnnm nnno 1495, 6 :
octo dies. Maii piignatam fusissime describil Comineus, inter-
43 Quo tempore propo«uerat approbandam Regu- fnit, lib. 8 cap. 5.
(ierecta d-r-
lam, quasuis praescribebat abstinentiam a carnihus, h Defunctns est Innocentius vm 011. 1492 mense
vwnis fraade,
transformavit se diabolus in Angelnm luris, etdixit Julic. eiqur mense Angusto sii/fectHS est Alexamler vr.
ei, velle Deura, ut Regula conform.irelur Evangelio i Scilicet usque ad lempns hujus scriptumis, iinte-
S. Luca;, atque ut permitteretur Fratribus come- qunm promnlqaretur nlia Regula, iib eodem Pinti/ice
dere quidquid apponeretur. H.ic denuntiatione de- an. 1302, 20 Maii approbalu.
ceptus virbonns, continuo designavit duos e Fratri-
bus, qtii hac de caussa Romam h irent ad Innocen-
tium Papam. Sed hi ctim jam essentaccincti.
itineri CAPUT VI.
Regu-
slabilit baciilosque in manibus et peram haberent in hume- Miracula qusR sancliis fecit i.n Francia : cnn-
Inm fkttis subsistere eos bonus Pater jussit
ris, : revelaverat ventus in eudem fundati.
quadragesi-
enim eidem Deus, primum propositum, solos qua-
males :
ii dragesimales cibos Religiosis permiltendi, optiraura
esse atque in hunc modum multo post approbata
:
D
rum
mina de Bourbnn,
Dei uteiiatiir
a pro singulari quia
erga vi-
eidem quffirehatur, qudd Ducissx
fiilucia
est Regula, i qualis eti.im num viget, ab Alexandro liberosnec haberet nec habuisset unquam. Ipse vero Barbonix
Papa, anno millesimo quadringentesimo nonagesimo eidem respondit Ne id tibi curse sit Doinina priiis sleriti
:
:
secundo. S«pe per noctera tumultus ingens strepi- enim quani discedara ex Francia sobolem gignes
txpe a dxmo- lusque in ejus audiebafur cubiculo, velut curriium Alias aiitem eidem Doniinse rescribens. h;KC verba
nibm wrfi- discurrentiura, hominiimque ingentes c;itenas post inseruit; Diligens esto, Doraina, in referendis Regi
se trahentium : post quod non rarovulneratus inve- Regum gratiis, quia prolein brevi hnhitura es. Cuni-
niebatur vir Dei, quomodo ipseegoeum vidialiquan- que nos diceremtis hoiio Patri.ista non scribiabsque
do. Credibile autem est, quod da?mones, uti per ora periculo scandali adversus totum Ordinem creandi,
energumenoi'um variorumsunt coiifessi, pluriesetim si secus accideret ; respondit bonus Pater : Sinamus tiliam prx-
millit :
diverberarint quo tiebat, ut liarum intemperiarum
: Deum agere quod placuerit : et brevi nata filia est,
diabolicarum conscii, formidarent cubiculo viri Dei Susanna noinine, quae eliam nunc b vivit. Quanio-
virum D.i sgrotare
propinqiii hahitare. Alias acciilit brem pr;edicta Dominafundavit conventum Giemen-
tam graviter. ut moriturum metuerent Fratres sua- : sem supra Ligerira Ordini viri sancti S. Francisci
serunt itaque ei S;icrara Comniunionem sumere. Qui de Patila, anno millesimo quadringenlesimo nonage-
ad morlertC, respondit eis Ne .soliciti sitis, oranes enim cnmmu-
: simo Regina quoque. Brittannia? Ducissa,
c octavo.
xgrotans mox
nicabimus die Jovis proximo qui erat ipsius Canc- infirraa cum neque medicinis adhihilis qtiid- sanat Heiji-
esset,
mmn se :
nam Francix.
[ore iira-didt tissimi Sacraraenti dies fcstiis; quod et f ictiim est.
.
qiiam proficeret ;id sanitateni, commendavit se pre-
Accessit enim cuin .nliis ad altare totus sanus. Quan- cihtis honi Patris, ab eoque tria poraa recepit. Qu:e
iimcumque vero magnagravabatur infirmitate, num- licet medici comedi vetarent, dicenies quod propter
quam medicinam corporalem ullain exhiberisibi pas- snmmara debilit.atem stomachi raortem essent alla-
siis est, unico Dei auxilio contentus. tura, comedit taraen ; plena fide asserens, quod ab
illo missa nocitura non essent, et valetudinem hrevi
ANNOTATA. recuperavit.
45 Sanctitatem porro suam ut ncculeret vir Dei, Cera aft eo-
a hidorm Uh. 3 cnp. 2 sucios itijwris a SaJicto de- panera et cereos benedictos dabat infirrais, quorum dem tieiiedicta
sirjnnlos nominiit, P. Fr. Bernardinum de Cropalati morbos sola oratione curaverat, Dei gratia pr.-eve-
ejus Confessariuin, et P. Fr. Joannera della Rocca : niente. Erat auteni notatu dignum, quotl (^u e ab eo
sed iion indicat iinde hoc acccpcrit. niitlebantur jegrotis, plerumqiie raedicime regulis
b Viclomis Coctier scrihit : fnit autem Rcgi, ob vitse essent contraria; ut sanati beneficiiim adscriberent
proiluccnil^r dcsidrrinm niniinm, adeo cariis hic mcdicus, uni Den, vero corporum ''t aniraarum inedico. No-
iit, tiistc Cominco, pcnsionrm menstninm 10000 scnto- bilis quidam ex f;iniulatu Regis, Carohis de Vio dic-
rum ci assifjnnvcrit, pnetcr diijnitatis Priesidinlis sti- tus. incidit in furiosain febrim, eaque impellente
pendium agebat plurima, quali;i ex perturbato cerebro solent
c MS. Brii.rell. quatre vinlz et six, id est 86 pro ridiciila fieri. Hic quodam die ab iixore sua postula- sanalur fe-
qu.-itre vingtz et dix, id c.st 90, qitem istins seculi an- vil particuhim cerei,a bnnn Palre henedicti. et fronti tiris furiosA
nnm Anihaciaccnsi conventui assiijnat Hilarion. et prse- su;v impnsuit, orans Deura, ut si bonus Pater vefiis
cnlcnti fiindntiim dicit Plcs^^iacensem. Iijnoscenda H- esset Dei servus, queniadmodum vulgo ferebatur,
brnrio fiiit nnins litterx nintniio, potins qiinm ci qni in sanitatem dignaretur reddere. Tesfciturque ideni
sibi
mnrgine scripsit. pro six lcijendiim seize, id esi 16 ; sic nobilis, ip>o momento sublatum a capite dolorem
eiiiin notnrctnr annus i-iOG. circn quern alios conrentu^^, esse, velut si pileuin quis abstiilisset exindejue :
puta Brancacuricnsem et Ginnensem. ab aliis fundatos pror.sus saiiura fuisse se. Ali'is nohilis Britto rofert,
memorant chronicn. nocte quadam incubuisse domui su.-e tenipestatein
d Franciscus Dux Briltannije : cuiex Caroli Reqis fam horrendam. ut se suaque fiinditus perire creJe-
sorore, erat filin et Ducitus heres unica, Anna. ret statim autem atque candelam. a bono Patre sedatur
:
e .'/nno 1491, Deccmbris, tertio mense post mor- benedictam, .iccendi jussit, fiduciam habens qiiod teinjiestns,
tem Francisci Diicis, scvto post pugnam sant-Albinen- benedictiones ejus eliir.aciainobtinerent aDeo;d;ssi-
patuui
:,
118 VITA S. FnANXISCI DE PAULA.
. patum instar venti (msse turhin^m, iinde niinam SO pypiscoptis rTratianopnlitanus, Aleniannus dic- D
ct Gra-tia-
Al (TORE metuobat. tus, ex nobile infer Delpbinates siirpe de la Va-
tiopolitanU
DI(-(1V
4G Pripgnantes plurim.^e, inter puerperii dolores Inriundu.s, venitad viruni sanctuui. AHibaci:oque cum ;
(.O.KVO
el angustias (liu(ius cruciatcc, cum vit;u suic faMus- eo niin sine difficultate nia^na cutlucutus de negotiis
EX MS. G.
liberantvr que periculo, ubi occensa) fuerunt ejusmndi candelse, snis, ab eo summe consolatus recessit. Nepotes k
jmcrpera\ et (licluni quinies Pater et Avc, prius quam cerei ejusdem ;diqunnd(i robribus tletenti, slatim ut panem
eysent consumpti prolem edebant, vaientem valentes. a viro Dei beuedictura comederunt, liberati sunt :
per merita et inlercessionem boni Patris : idque qu^imobrem Episcopus, magnaerga ipsum devotione
toties accidit in Italia, Francia aliisquelocis, ut nn- cO';cep(a, cun: in Patrcm suum spiritualem elegit,
merus adjutarum iniri ne^iueat.
sic Aliiis nobilis ip^iipie conventum fnndavit prope Gratianopolim,
Gregorius de Vio, ex cohorte Ducis d Aurelianensis, ubi ttmc morabatur. Vernm inimicus oninis boni
cuu) in conflictu Partiniacensi c apud Pictones, su- diabolns fnndationein eam volnit impedire, per con-
atidam pcr- pra ])ili^uni suum portaret unam ejusmodi randela- sangnineos aliosque mnltns conalus Episcopnm ab-
auso vi(a
gravjs petra, macbinis librafa. caput ejua ducere a concilio iljo. riuni auteni videret djemon
ruin ; in
tervafitr.
decidif. Sed queni niortuum non dubitabant Micii hacratione nihil seproficere; destrucre tentavit qiire
eum sine vulnere astare obstupuerunt ipse au- : moliebatur Antistes eflecitque ut primanavis,qUie
:
Ih eoqve S,
te!-;i peracto conflictu, tanta miraculi evidentia mo- lapides snbvehebat ad a^dificium, submergcfetur in
Btasii Reli-
tu^. renuntiavit seculo, et statum religiosum est am- Isara, ip^aqne et lapides una perirent : ik^inde in- quix coUocan-
pl-xus. cendit campanile Sed boiins Antistes no-
ecclesi;*.?. fur,
47 Inventus est aliquando bonus Pater Plessiacl vum extriii jiissit: suamqneiii co magnanimitatem
prnpe Tiiruniis in pcclesia, quinqiie vel sex ciiliitis prubavit. Iilem Episcopns iii pi'axlicl:i ecclesia, anno
Xidclur Sanc-
elevatiis a !erra ; ex qiio cogiiosci potest fervor et millesimo ipiadringentesimo nonagesimo nono con-
ius stihladis
a terra, dulceilo orafionis ejus, cura spiritus carnein sursum secravit altare dexteriini sacelloriiin, In honorem
rappret : erat enim totiisAngelicus, imo .Seraphicus, S. Blasii : cujus insignem Keliqiiiam. colli scllicet
coret oorpiis suum continuo in Deuin elevans, At- vertebnm, eatenu! cum corpore S. Hugonis Car-
quc boc Domina Borbonii, filia
testata est Anna, thusiensiura fundatoris aK.servatam, ipso consecra-
Luilovici et snrnrCaroIi liegura. Quando a'difi('aba- tionis die ibidem donavit, coram D. Francisco de
^prprnles c/ tur conventMS Plessiacensis, visus nonnumquain Puteo Cartliusi.ano, tunc Officiali suo, et Collc^gio
igiiem tnnoxie
noctu est serpentes capere extraqiie conventus ara- Gratianipolitano, aliisque viris lionestis : multaqiie
tractans
bitum citra noxam deportare nolebat autem vel : ibi iniracula fiunt super infinnos, pro quibus refe-
ipsos vel aliudquodcumqiie venenatoriim aniiiKiIium renrl.Te sunt graliae Deo bono
et virgini Mari.T, ac
intei-flci. Sa>pe etiara con.spertus esl ignem manibus palri S. Francisco de Paula, Sanctoqus Blasio et
aut sinu gestare citra adustionem, enmque deferre oiimilius DeiSanctis.
in opll.imsuam, in qua t;inien caminus non erat 51 Miilier qiia?dam ex Delphinitu serpentem Energtimena
alias vero in eadem por raaxima frigora persoverare Romx, exor-
gestaljat in corpore : qiia; panem a viro Dei bene-
cisinis frusfra
sine igne. Ignis auteni ita miniciilosedeporlatites- dictum, afque ab ojus Frafribus sibi datum coine-
tenlalat
tis est Fr. /Egidius Biturix. aliique plures Fratres dens, euindem serpentem continuo emisit sana. Mi
fide dignissinii. serat aliquando Roinam diios ex Fratribus bonus
48 Faraulus Dei, de virtute virtutem progre- in Piiterpro su^ religionis negotiis, Fratrem scilicet
dions. modici tem|)oris spatio plurimos pulcbros Antonium de Ponte et Fr. Petrura Gilberti ex parti-
plurps con- conventus sui Ordinis fundavit in Fiancia, de m.in- bus Francia;. Hi cum appulissent in urhem, inve-
vpn'tiA ftindal
in friineia ;
dato Principura et cum auxilio fidelium : videlicet nerunt ibi energiimenam ex Picardia quaj sa'pius :
Turonilius, Arabacia', Giiiiiii, /'Parisiis, in j Cas- positafuerat intra columnam illam / ex quaprffidi-
f9
telloEbraldi et /( alibi. BurgundifE Giibernator, no- canss.alvator noster Jesiis Cliristus in Ilierusali
mineJoannesdeBaudHiicourf, ros.ariumliabeb,it, a convitium pertulit dicentiura sibi, dicinoniuni ha-
viro sancto sibi donafum casu autem accidit, ut : bes sapius etiam a S. Petri Canouicis adjiirata
:
cura aliquando dominum suum minisfri exuerent nuraquam potueivit liberari. Quodam igitur die ciiiii
vestibus, rosariura
quod liuieum erat, ip,«is
illiid, extra coliiiiiiiam adstaret euersumena, prajdictus
non advertenfibus laberetur in ignem. Pnrro
rosarittm ah cum Fr. Petrus Gilberti vnluif experiri, an honus Pater
co accppttim mane facto rosarium suura re.iuireref Domiuus, nus- vcre Dei servus etamiciis esset. Et accipiens cnnlu-
ntatiel in-
piam illud reperiri potuit. donec besterni foci cine-
tvmbtislum. I;im, quam sibi vir Uei donaverat, imposuit e.am
res commovere ciEpit aliqiiis, ignom striiclurus
F
: collo inulieris, dixitque Tmpero, ex parte Dei et
:
titl nomen
tuncenira iuter eos repertum est, prorsus iltesum Fr. Francisci de Paubi Pafris nostri, nt, si est ve- .'iaitpti lihcra-
ab igne. Hocviso. auxitDominus illesuan: orga ttir a dtftnonc.
vi- rus Dei famulus, quemadmodum credimus, exeasab
rum sanctum devotionem, et Ordini ejus icdificavit Iiac neque ei deinceps niolestus sis. Quie-
niuliere,
iconventura prope doniura sii;im Blaesensem in
Cam- sivit etiam ex diabolo, an nossot bonum Patrem.
pania; in loco qni dicitur Domina nostrade Brac- Re-ipondif autem qiiod bene nosset iieqnam illum
'^''""' ''"''' '"'''""' "' '^"''" ^'"'^.""''"" "* 'H'<=t>--^i'^^ qui magiio rebus suis ii
urrCIara-vT'^"'
la >.. '™"i'' t'. .,,
pediniento esset : nihiloniinus eumdem a se eere-
40 bororFr. M.attbs.. Mich.aelis, spe prolis con- gie verberatiiin es..e et multa. pertulisse molestias,
j pnitlttr cipiendajdm frustrata, intcrcedente pro ea
Fratre qiias aliis atque aliis vcllet cumulare, tam per se
ylpititx unn,
C
m^rnor;
d!;;f
1 1
'''''
''
^"r
'"7'''" """"" "'','" '"'""" '1"™
'''''' l"""''"" '"*''-
="'
'5"™ f"- 'l'^i"«""" Religiosos, eo adducendos inoli-
ti'""l'"'^'"s ncq.ie qiiieturura prins quara ipse a
™'""
if altpra
amens.
Frr 1 V
;'
T""7"f'"'
•^•''''•"='»^-
"""'"''^"'
'"''"•''"• n'™te
™'1"° ^"^ P™P°-^i'"q"e bono desisferet
eum esse qui Adamum expulisset e paradiso
: se eniiii
n,nHr?H^^
mivtam, V\bonum
addux.t ad Patrem
et
: qui eam jussit S. Antonium tam crudelitor vcrberasset. Tandom
""'"'"""" SJ-'"''"'» -M'ostolo.-iim tamen a muliere egressi.s est d;emon, bono Patii ,.t
tlittilnntttr
vpci !r 'T san.. .apparuit. Genera- Religiosis ejus omnibus multa irapedimenta nec va-
fittppnltts hs Prarf;cf,?s
is P, r.^r tempo..e Caroli Rogis octavi,
a-fecti.s P.cardia;
'^
na rainit;,ns, qualia deinde passus ost non ab extcr-
'. mliiititpnsis
Dom.nus de Siindrieoiirt,
uxore, pra; magna cum nis diimtaxat, sed etiam ab ipsis siiis Keligiosis
qua erga viruni sanctura ferebantur devotione, m;
auc- l's. 10, 10
ut dice.'e posset ciim Salvatore : Qui edebatpanes
tores fuerunt conventus Ambianensis fiirilittati
a-dificandi, meos, magnificabat superme supplanfationes. caplifo litipr-
annomillesimoquadringentesimononagesimooctavo.' tits ftrxdici-
52 Quoterapore Cardinalis Ascanius, frafer Lu-
Itir :
dovici
. ;
SECUNDA APRILIS. 119
A (loviciDucis Mediolanensis, captivus detinebaturBi- modoan. luOO, ipso Duce capto Novarix, Cardinalis D
turigibus in Francia; jussit ei dici bonus Pater, Ascanius Sforza, lurpi suorum proditione, in munus .\ixToftE
forti ut esset animo, et eam calamitatern ferret pa- P^cnetovum veuent, utqtic ub bis Curolo Regi traditu
IJISCIP.
CO£VO
tienter Deo fretus : futurum enim ut brevi suiE rcs- sit. lAbro antem^ num. i^dicit,quod Ambasianus Car EX MS. C
titucrctur n libertati. Quod cum raitiim essef, l)e- diimlis.i:dl'oulificutitmespirnns,jmt mortemAiexandri
neficium viri Dei mcritis accejitum gratus retulit VI OH. 1303. .\sr-aniuni, ea spe biennio anleeductum
Cardinalis. tiirri Bilurigur:; (ubi aliquot annos [corrige men-
ses] incustodiafuei-at)Regi r-econc.iliarar, lionorifice-
ANNOTATA. i|ue liabendum curarat.
a ,\nna, Ciuvli viii soror, quse Petro Borlionio EPILOnUS
nupsfrut, rl Rfije, pnpillo rrmpublicam ailminiflrnltut.
b A'«(a Siisauna un. 1491, et anno \V)Wi Curiilo X ilulus Gloriosi Suncli hic in principio assnmptiis,
Borbonio nuptn, siiic liberis deeessit an. 1S21, ut tiabent et alia deiuceps sequentiu persuadent, hujusepilogi auc-
Samniurthani tom. "i Ilistorix genealogicx. torem esse iliversttni ab eo qui Vitam scripsit antequnm
c MS. Briixell. En Tan mil qiiatre cents quatre moreretur Sanctns : num hic vclut de mortuo agttur,
vinglz et di.v, i(/ rsfanno 1490, errore librurii, ijui quaudo indicutur multitiido venientiumet vota ferentium
scribere ikbuit, ft dixhuict, ut sit unnns 1498, rt sic ad sepulcrum, et laudutnr et consuetutlo Sanctorum tu-
corre.cimus. Distat uute.m Ci\em\nm,ju.rla Lnuovium, inulos visitnndi.
13 leucis Giillicis ab urbe Aureliu; Genabum veteribus 53 Qiiicunuiue Icgitis acta et mir:icula glorinsi /fac/enus
ilicttim contenduut aliqui hoc ce.rtum erruse eos qui Sancti Francisci de Paubi, hic pra>nolata, scripta fldem
: si ea ar-
vterenttir
Genuam aut Genevam hoc loco intellexere. guer'e vultis etimpugnare, dicentes quod sufficitn-
d Ludovicus hic fuit, postcu Rex Francorum, no- ter apprnljata non sint, quodque ea si vidissetis
minisislius xil. ipsi crederetis; r'espnndemus vobis, quod qni num-
e Partiniaciim in Gustinin, ubiTlioedus fliirius ori- quarn Roma; aut Hiero^olymae fuerunt, non cunc-
ginem sumit, juxtu PapirutnMassoniuin ojipitlum au- : teiitiir credercRomam et Hierosnlymam vere exis-
tem illud, uultjo Partenay dictum, eaptnm dirutuiuque ter'e. Si Doininus noster Jesus Christus divinitalera
est nnno I48G, iu eo bello quod Retji fuit conlrit Co- suani, sanctissimaM.iter virginitatem. Sancti Sunc-
vtitem Dunensem, ipso invilo regressum in Galliitm, ta^quc Par-adisi sanctitatem suani non occiiltassent.
nti describit Belcurius lib. 4 num. 30. facilefiiisset diaholo impedire nostrae i'edemptiimis
f Conventus Nigeonensis, tluabus ab urbe leucis su- opus, DeiparaiVirginisperturbaredevotionem.etplu
pra Sequunam sitns, nomen habet a turri quudam, de rium Sanctnrum Sanctarumque Dei conversationem
Nigeon dicta.-ciijus ruinas, anno 1403 donatns ab angclicani infcstare. Sancti aDeo electi, a Jesu Chris-
EquiteMorliere, tediftcando intra eas conventni angus- toedocti sunt, (luamdiu inhoc exilio vivunt.vanam
tiores esse intelligens Anna Regina, adjecit vuria prx- gloriam solicite evitare ut enim S. Gregorius ait,:
dia, de quibus vide Lanovium. depraedar-i desider^at qrii thesaurum publice pr.rtat Ecli. 'iO, 15
g Conveulus in Castelio Ebraldi ilicecesis Pietavien- in via. Itaqriemonet Sapiens : Cnnclude eleemosy- gnnmeis .Vo-
tatti matiu
sis, nnuo I'i93 fundatur per Joannetn I\emorosii Du- nam in cor'de pauperis, et in Evangelio dicitur,
siijiiata iton
cem Nesciat sinistra qiiid faci;it dextera tua. Consider-e- sint :
h Pnta, Juxta Jlilunoiiein pug. 437 ct setpp Freju- mus qiranr multi eremitse solis herbanrm radicibus Mar. C, 3
Conventus sii in Provincia an. 1490. qui an. 1371 ud Cordigeros victitanles, habitationem suam interferas silvarura
al> tittcfore
tvunsiit; Ma^a.c-.t.' in IlispunUi 1492 Castellcrii i» Ce- elegerint qui cura per suas preces et mer'ita sani-
:
littitttitthsi.
uomanis an. 1493, Genu;e un. 1494, Roniic. un 1490, t;it6in pauperibuslanguentibusaut ;rgrotantibus im-
Anduciiarii ("h diacesi Ilispuiensi un. 1495; (rci- /» petrassent a Deo, non reqiiii'ebant in locis istis de-
sertisNolar'ios quod pauper'cs sa-
sedsatis eis erat Luc. 5, 17
Bohetnia Moravia sub Maximitiauo Iinperutore jtost
et :
Mal. 17, 9
an. 1497, Abbavilte an. 1499. iMongaugerii in dia- nali gratias Deo redderent, nequc r'ar'o iisdem in-
cesi Tuvonensi et in Portu S. MariK </ia,TC.!K Hispalensis culcabant id quod Christus Domirrus leproso sanato,
an. 1502, quantlo hsec scribebantur. Postea cidcm et alias post suam Transfiguralionem discipnlis
Sancto, adhnc iu vivis ugenti, accessere, conveutus To Joanni, Jacoboet Petro irijunxit, Nerniui dixeritis
losanus 0« l^OZ, perperain, a Lanovio ml un. 1490, visionem.
rc/d/iis ; Ecziensis, in dixcesi Hispuleusi 1300 ;co- 54 Sanctus .^ugustinus affirmat, carnalia mir-a- pr.r llis ta-
mcii asti-
deinqne anno restituti sunt Minimi, per Mugnitm Cu- cula spiritualihus tauto esse minora, quanto terra maitda ntira-
pitaneuin Alphousum Cordubensem, in eutn nmle Car- nrrnorcuilo est multoque esse amplius resuscitar-e cula spiri-
:
dinaiis Ilungarus eos expulerat locum : ac deniquean- animarn, quae est imago Trinilatis; quam vivilicare ttiatia
no 1307 advocnti Bomerias Burgeusis tlicccesis : ut corpus. in quo est species nosfraj lurmanitatis. Vi-
omittam Nannetenscm Blesenseni, Burdegalensem vificatum euim cor'pus denuo in corruptionem ten-
conventus, quos eidem Sancto vivcnti promissos sctibit dit natura sua : anirna vero, f.A vitam gi'ati;i.' reduc-
ideni Hilavion. ta, ;id vifani tendit glorise numquam firiiendK.
i Anno 149C. Consider'emus igiturnon tantum carnalia, ledetiam
k Goliredus Allemand et Petru.s de Terrail, qui spiritualiahomiuis Dei miracula, in suis Religiosis,
unus post alterum fuerunt Regii Locura-teneutes in tanta cum austeritate et ahstirrentia viventibus :
Delfinatu, inquit ile his aiicns Isidorus. sippius enim contigit, ut qui in seculo \itara deliciis
1 Dicta cu/(/c Cidumna Sancta, quse juxta sucellnm afBuentem irao diabolicam duxei-ant, ad mores
Geegorianum jiositu in Basilica Valicunie, olim prope Augelicos se receperint, pcenitentias desertum in-
ipsum saiictorum .-I posiolorum confessionem stubut, su- gressi.
pra partem qnamilum arcns triumpbalis, prout eam 53 Sed quia carnales homines carnaliter sen-
corporatia
tiurrt, et qui de terra est de terra loiiuitur ;
cnnside-
describit Joanues Sevveranus, in sacris memoriis vii ec- fiiei-nnt iii
clesiurnm pag. 108. nunc autem snbmotu est, nti et rate, si placet virtules atque rniracula honrinis Dei oiiinilius ete-
meiitis.
alia qucedam a basilicis uliis, sanctitatis non sutis certae et manifeste quod elementa omnia ejus
videbitis
nionninenta. imper'iis servierunt. Ignisqiiidem, quando ai'den-
NOT. '
ni Altum de his upud oniues Ordinis scriptores si- tem calcariam ingrcssus i'estaui'avit, iiuemadmudum
^.M.iiAn\.
lentinm. supra dictum est, flammantcsque prunas, etfervens
n f^ide Belcwiuiu lib. 8 num. 30, ubi uurrut quo- cileirm nudis porlavit aut excepit inaaibus, sine ul-
lius
120 VITA S. FRANCISCI DE PAULA.
testimoniura qiiain quasi diceret, Petite salutaria quoad aiii-
lius liBsionis nut nnxao vastigio, ai!
:
.-^u.-h
AlXTOnE innncentia;. Aqua vero, cum snasposuit tempestates, niam, vilam aiternam, et accipietis etc.
scilicet
mscip.
invocantibus ipsuni qui in prsesenti naufra(;ii dis- 58 Credimus prudenter, (|Uod lionio Dei S. Fran-
COiETO
crimine se videbant constitutos, et candelas ab eo ciscus de Paulaliabuerit fidem Patriarcliarum, in eo
EX US. G.
benedictas accendenlibus : in quo eximia illius quud palri:im suani et consaiiguineos deseruerit, ve-
patescit putentin. Plurimi pestifuris auris affl:iti, lut aller Abraham, ciiidictum fuit, Egredere de ter- cpUomp
rirttilftm ob
ab epidemia?, febriuni, aliorumque contagiosorum ra tua etde cognatione tua. Judicare |)ossumus ip-
giias Sanclus
morboruni incommodis sanati sunt. Foeminis steri- sum habuisse spiritum Prophetarum plurimas enirn :
vta-v tur
libus conceptus felix obtiiiit, et partus filiorura ac res fuliiras praenunti:ivit, et saspe, cum imminentes adscribl,
filiarum. Leprosis et incurabiliter ulcerosis resti- Ecclesife calamitates, bella videlicet, fainem aut pes- 1'nfriarchis,
Propfietls,
tut.i carnis integrilas e.^t, inutis loquela data; rnp- tilentiam pra^videret, copiosis perfundebatur lacry- Apostotis,
tuivT, fistuliB, vulnera cruribus aliisque niembris
in mis. Patet quod liabuerit zelum Aposloloruni in ;
solidata ; panis et vinum cum necosMtas posce- omnibus enim Dei honorem et raiserorum peccato-
ret, copiose nniltiplicata sunt : debiles gradiendi runi saliitem qua-rebal. Austera illius conversalio,
faculUitem dajmones ejecti ex
.idepti, serpentes el salubris nobis omnibus priAidicatio er;it in hoc au- :
corj)oribus; mortui denirjue suscitati quos postea ; tem videbatur intentns semper, ut parum comedens
per Dei gratiain longo viventes teinpore videre erat et parum quiescens, oraret et laboraret multuin. Vo-
ainbulantes, kiquentes, bibenteset comedentes prop- luit et ordinavit jier liegulam suam, iit sui religiosi
terea quod illius invocassent auxiliuin. iion nisi in fceno cubarent ac straniine, quemadmo-
S6 CandelaJ ab eo benedictEe flainmisque injectse, dum CUristiis Dominiis inpra;sepio interbeslias col-
fl circa
doraoruin resiinxere inceudia : e.ideni tonitru:i tem- localus. Cilicium eidem erat fere perpetuuni ; disei-
omtiis generis
iiecessitates. pestatesque sedarunt, laborantibus raulieribus expe- pliua; alia^que niacerationes corporis frequentes; je-
divere partus disperatos, et tam ips^c quam rosaria junia et vigilia; supra niodum prolixie Paiiperibiis
et corduljE resqiie alia^ similiter pjus precibus conse aliterque in corpore vel spiritu afflictis comp.itieba-
crat;i'. pluribus terra mariqne jiericiitantibus fueruut tur tenerrime, multunique dolebat tot peccatores im- K
salulares. .\lii ciim ipso colloquentes, alii eideni se pie imjtudiceque vitam diicere. ae demum ;eleriia;
cominendantos, alii quidpiam rerum e;us portantes, tai dispendia pati : videns aulem qunniodo iidem Je-
alii suam in eo Hduciam collocanles, a diver.-is peri- sum Christum bI;Hsplienient et iterum crucifif^iaut,
ciilis et a^riininis sunt eruti, iii bcllis, in pradiis, ex tolo corde et cnrpore niortificalus juge sustinebat
carceribus, ex tribu!ationibus, terrara:iri(iue. Quam niartyrium. P.itct etiam per prLedicta, quod houjc
rnulli per eum magnis ditati virtutibus, bonis insti- Dei inter s.inctns Confessores numeraudus veniat :
Coiifessoribus,
tuti moribus, ad peccdtorum contiilionom et saliitis orationes enim et preces ejus plena? erant virtutis
viam sunt adducti ! Infinila snnt qua; supra natura; atque vigoris, adeu ut per eas infirmi pluriuii sana-
ordinem operatns est in creatiiris rairacnla exqui-: ti. quid:uu corporaliter defiincti ad vitam, plures
bus cognoscitur Dei praesentia, in suo f.imulo poten- spiritualiter extincti ad jiTatiam siut reducti. Quia
tiam eximiara exercentis. Quicumque in ipsum spem vero a prima infantia vitam duxit Antielicam, debet Virguiibtis,
firinai!) reponunt, et qua; sibi quotidie sunt ad salu- e!iam inter Virgines computari, quicnram Rege Re-
teiu necessaria pro Dei honore per ejus poslulant gum Virginum Virgine dulcisonosliymnos et can-
et
interveiitionem, gratiam et salutem seconsequi gau- tica concinuut. Denique virtutuni oinnium orna-
dent: idque piatnit intot persouisliouestis, iilurimum mentis Jta cuudecoraverat illuin Omnipotens, ut
desohilis, qui consohitionem per ejus adepti meritu, jure vocari secunduin Ecclesiasticum pos.-it, Vas Ecli. jl), 10
niagno posteaveneriintnuiiiero,idvotasua insignun auri solidum, ornatum ornni lapidc pretioso, eiipie
giMtitiidinis offerend:i. Quod si onines illi qui effica- applicandum sit istud Psalmista;, iMagnificavit Dumi- Psal. 'i, 4
cianideprecatioiiiim ejus in se suisque veraciter ex- nus Sauctum suum.
perti sunt, cis atque trans montes, ex variis collecti
nationibus, ouinesinuniira corain tesisterentur, fac-
turi te de veritate certiorem ; iinpossibile tibi
APPENDIX
foret omnium depositiones dislincte excipere vel Post Canomzalionem adjecta.
audire.
57 Hio vero posset interrogare aliquis, Cur non Jj.il' libeiliis, qui tuit cor;im fiaiictissimoPatre Leo-
ii omnesexauditisunt, quiejusopem iniplor.averuiit? nePapaejus iiomiuis decimo, productus, circavit;in),
7(011 siint Itcratn vir-
ejauditi Iii priiuiptii autein respousio est. inullos languere faiiiam et miracula servi iJei ; tantaqiie et tani mi - tutuin rcca-
omnes, corpor.diter ut spii-ilualiter vivant, unde et pilulutio.
Paulus rabilia. (lualia hic c.nntinentur; aliaque in his niiui
1 Cor. \1,
diceb,at. Quaudo iiifirnior tuno pulens sum. Ex eo- me comprehensa, quie Creator Deus fecit facilque
que p:itet majus bonuni in oinnibus a Deo iiiteiidi : quotulie jier preces et intercessionem fidelis sui la-
nani, ut dicit Magister sententiarum, permitlit Deiis muli; convincunt viruni Dei rara) tlevutiouis clonu
ciiratque diabolus variis nos afflictionibus triliulatio- excolluisse, ad ^tuporem umnium, quicuinque Ipsum
nibusque, temporalibus et c.rporalibus afHiyi, aut ut hunc libeilum viderunt ;iut lejiei-uut. Legeni namipi
bumiUemur, probemur, ac mereumur, auL ut a pec- natura;, scripturie, eCgratije ubservare perfecte <u-
catis emundeuiurcastigati. Quarequutie.sad Sancto- natusest; corde et ure amans ati|Ue lionorans Deum,
rum sepuiclira accurrimus, abquam postulaluri gra- totaque meute et animo incumbensiii ejusob^equium
li.ira; inspiciunt illi in Verbum divinum. cogiius- et obedientiam. Virtutes morales, cardinales atque
cuntque fineminteutuni a Deo, atque iliius voluuta- theologicasgratiose possedit. Generose pariter ae
quia non tem : cui sj placentia et m.bis salutaria peteremus, gloriuse conqnisivit beatitudines promissas sanctiji
oninitms '.•rodibile est utiijue certo concedeuda : sed quia sa-- PatriarchisetProphfitis, Aputtulis, Martyribus, Cun-
expediebat,
pe coporalia et temporalia spiritualibus a;ternisque fessoribus, Virginibus. Ei^emitis et Auacboretis.
bonis prsferimus, ideo non esauditi repellimur. Velut alter Elias aut Joannes Baptisla, muudum,
Qui Papatura, regnum. imperium. nnuiarchiam hu- carnem, da.'monem victoriose supplanlavit; laiidabi-
jus seculi postulat. ne minimain quiJeui diviua^ ve- lis iu pueiitia. caritate fervens in adolescentia, ho-
raaque laititiae desiderat portionem quai-e Domiuus
Joan, 1(1, 1\
:
norabilis iu juveutnte, multum aniabilis in PeuecUu-
'
no.<ter Jesns Christus, videus quod discipuli sui sa.-- '
ncfftate
te saa, et omni vita3 sua^ temjmre vigilaus. Aniios Sancti vidc
pius :i se peterent res terrenas neglectis ci^lestibus, nonaginta sic egit iii pa'uiteinia, ut in inelius sem- diceiida iiifra-
eos arguit, dicens, Usque inodo nun petistis quid- per atquede virtute in virtutein indesinenter proli-
ciens
SECUNDA APRILIS. 121
ciens, perseveraverit in omrii devotione et studio sum coelestem, sine fine regnaturus cura Rege
ibi D
sanctie religionis.Quaj quidem religio bonis re- Regiim et Virgine Virginura, Angelis, Archangelis
ligiosis quasi paradisus terrestris est, in quo vir et omnibus sanctis, Araen.
Dei sio est versatus, ut exinde ascenderit ad Paradi-
PROGESSUS INFORMATIVI
AD CANONIZATIONEM.
Ex originalibus autlienticis JUSS.
PR^FATIO D. P. COLLECTORIS.
Horiim Procfssns lios, qiii ijmiiilnis feie ik S. Francisco ageret, el itsque ad annunijlrx vulgaris .mdxxxvii ejus
ejciiiplni Ptmliino s.crilienlibui fuere pro fitnilamenlo urbis Pontifex; .Stephano Parisiensi Episcopo,
,
in Vi-
roijaiile Fraitc. Frnnciscus Viclon, eiijus in Commeniano fac- tam et miraciila
S. Franct-sci Pauluni intjuirere jusso,
Vi/om-
la menlio, curarcrat Romie ex originttliliiis de- eijreijiam navavit operam; iiuando e.i illius deleijatione,
scribfnilos circa annum mdcxxv, et Ptiriwis aUiilcral. anno MDXIII, tlie Xlll Junii, ad >_e delata susceptuque.,
Iil cum i:c Prsefitione Fr. Hilnriimis de Cosla cogno- excepit deposiliones (estiuin, super prasdictis jura-
vis.temiis, siifjtjessimus R. P. Pliilippo ile Mesemucre, meiitoprajvio vcritatem dicere pro/es.sorum, ulquidem
anle hac memorala, itqunm videri ul pro sua enja sanc- in sua pr.vfatur cpislola; quamvis unius tanliim lestis,
liini Fiindiilorem zelo, ad commune Provincix Belgicte. sed oinni fide diijnissimi, depositiones, eo in scriplo re-
solutiiim et operis hitjus noslriinstructioiiem aliudcjrcm- periiintttr; quod Romam destinalum,
.
ante udxvii die
phini ilescriberetur, quod in archirio conseroatuin Bru XVII Octobris Jundice protlucttim approbatumque fuit,
xellensi, tuntx dninilatis ct auctoritatli monumenta hU- jier recaqiiitionem lcgitimam manus el sigiili Epitcopa-
ce etiam piriibus faceici es.\e conrmunia, ewjue minus lis, ac Notariulis D. Brisetti. Collocamiis, hanc deposi-
qui poslerior
obnoxia periculo j.iclurse irrrparabitis, quo plura exla- tionem, Itcct postremam temjiore. unte alias omnes : quia (empore hic
retit enrumdem ccrjroplia. Pluciiit humiinissimo viro unus hic tcslis plura quam celeri omnesdeclarat.de ini- primus
coasiliiim, et curavit executic manilandum fideliter, per pontlur,
tiis conversattonLssnnctj-,etmot{o viremtiquemS. Fran-
Rcvereiidos Pulres Conventus Parmensis : qui coutinuo ciscus leuuit, usquc duiu trajicerel in Galiias; quxatii,
proluleruut quatiior codices MSS. sinijulos Notarii pu- ut infra patebit, strictius atligere, loti intenti miraculis
blici subscripttone munitos, liac qiix sequitur forinula. maqni hujus Thaumaturgi narrandis. Dej)osilionisautem
In muiiine Domiui. Amen. Pra-sens copia e.^ctrac- Romani exammis
pripdictif tenor [qttomotlo in progressu
Hoiita- ta fuit ex suo pi^prio originali, penes me exliibito, ad nominatam diem verbotenus describitur) talisest.
tlntitiita, et perR. P. 1". Beriiariluni MalliMlin, Ordinis Mini.mo- 2 Nobilis vir Antouiiis de Gerane de Felline, ur- Hic
ohtjiita-
l'aterno
eitttt
ruin S. Francisi'i de Paula in Conventu Veiierabili bis Paterni, dioecesis Consentiensis, partibus Cala- orimdus.
Ithtis collata.
Sanctissimaj Trinitatis Montis Pincii de Urbe eum ; bria' confinibus oriundus, ajtatis su;c Lviiiaut Lxaii-
qun collutionala per D. L;iuretum Leporem, unum norum, die xxv men^is Juiiii, depi'iiit, sepUiriescum
exjuvenibus iifiicii mei Not.irii publici, concordare Fr. Fraiicisco de Paiila in coiiventu ejusdem loci,
asseruit : in quoriim (idem etc. Datura Komseexaidi- spatio'septem annorum (quoad ad iiistantiam Sere- Primam
Sancfi
bus uostris. anno a Nativiiate D. N. Je>u Cbristi nissiini Frantorum Regis Ludovicixiet prieceptioni-
mfitiam
MucLvii, Inilirtione x, die vero xx raensis Septem- bus Sixti Pap;e iv iii regnuni Franciae se transtulit habutt ex
bris, Piintificatus autem Saurtissimi in Cliristo Pa- inoraturum) couversaticnem babuisse. Verum se, fama.
tris et Domiiii nostri D. Alexaiidri divina providen- cum vlgesiinum aiit Aigesimum quiiitiim «tatis ^;iaj
tia Paii:e vii. .mno ejiis tertio. aiinitiu agerei, priiuaiii ipsius notitiam liabuisse, oc-
•{• Ita est pro D. Sebastiano Cesio caussarum cu- casione rumoris et f.imie, relatioiiibus videlicet bene-
otqtie
vku Ein. et Rev. D. Carnalis vicarii Nolario, Ovi- merilurum ejusdein, pullutantium et florentiura in
iintiirialiler
ttiilietit leata,
dius de Aiihillis Sabinus, civis Rfimaiius, Notarius regioue ac partibus CaUibriic iiec non operuin vir-;
publicus, et officii dicli D. Cesii Admiuistralor. tuosorum acmiraciilorum e Superis demissorum, ob
I)e Itorum autcm, videlicet Sebastiani Cesii et Ovidii merita et deprecationes dicti Fr. Francisci ; quas
de Auhiliis, auclorilate leijali, fhlem faciebat Martius, quidem relatioiies audivit referri ex ore patrls, ma-
miscratii.ne Divina Episcopus .Mbanensi.s, S. R. E. tris, ,aniicorimiquesuorum,etaliorum quamplurium,
Cardinalis Ginettus, S. D. N. Pap;e Vicarius et Ju- quibus ab iiieunle a;late miracula et virtutes ipsius
dex Ordinarius, sinijitlorum codicum authenticiitioni Fr. Franiisci cognitie fuerunt.
viannm Beruardini Ueivetauessi. pro
subscribens per 3 Dicit etiauiipiod coinniunisvox et f.iina volavit,
testanle fjns
D. LLiuro Pino Notario siqnuntis die xxvii Septera- (prout a quum pluriinis fide dignissiinis accepit in in vitn
bris. Calabriie pruviucia) pra;fiitum de Paula, a teneris sotitana
Tronsumpta aiitem, undc hivc iiccepimus, concorda- aniiis, pf.trein, inatrcm et cuiisanguinpos liquisse, et
re cum autbentico, quud servatur in coiiventu Miui- loea deserla petiisse; iii quibus, subtus non pa-
l'itri\iis
litlrtiter ftierc
nioruin Parisiensii.m ad pl;Ue;iin regiani, desuuipto riiin ingeiUem a rucliiim. quamdam sp^luncam per
trattsttittpta. ex originali Roinano, fidera fecere subscribeiido, die luiigum teiuporis intervalluin inbabitavit, munda-
XXVI Septenibris anno MDCt.xviii, Lutetia; Parisiorum iios hiimiiies et cunfabulationes eoruin sumniopere
in pra!dicto cnnvenlu, Fr. Fninciscus de V:irreL'ge aspermiuilo, suumque cnrpiis omuiinodis lierbariira
Provincialis Provincise Fraucia» ejusque Collegu- Fr. coineslionibus inacerando. Dicit etiam, quod cum
Claiidius du Puys, i'( Fr. Autouiiis Jaul, pio duobus qui Jain illiiis regionis iuinnullas dapes detulissent ad
codicibus : pro duabas autem aliis, Fr. CoruGl. Pran- euin, intuitu paupertalis ejus; ipse cito aufugiebat,
absfiiieiiliam
ciscus ile Varregge Correclor Parisiensis. Fr. Fraii- et eadriii loca deserta egrediebatur. Ipsi tauieii. cre- singttlarem.
cisciis Bosqiiill.ui, Fr. .\mbrosius le Cointe. deiites euni talia coiuedere, easdein dapesdeserebaut.
Sed septcni diebus inde scquentibus elap.sis, quod
PROCRSSUS A.MBIANENSIS. dimiserant iuvenerunt ;ibsqueulla corruplione quia :
Uttt.tmti nuniquam cariiibus uteb;itur : iinde vigebat rumor
lji:( utitis M. raiiciscusde Haluin Episcopus Arabianensis. oru- ipsuni foresecundum Joanui I3upti.st.-e.
aiitlaits.
lus unno Domini miiii, cum xtatis anniim diimtuxat XX 4 Praitereadicita nonnullis acccpisse, praetactum
AptiUs T, I 16 de
: ;
132 ACTA S. FRANCISCI DE PAULA.
de Paula,cum paternas domos dereliqnisset, al) eo 7 Tandem dicit, qnod una dierum quidani nobilis
EX US. tempore numquam lineis pannis innodatum fuisse, palriie ad coiiventuni de Patcrno accesserut, uteum- limri a mula
PBOCKSSU ontnsuin
sed vestitum grosso ac riidi panno, lana nigra con- dein de Paula vidcret. et mulaiii in p!ate;i jiixta mo-
AMBIA^'. caput
€t auxferi- fedo, vulgari eloquio in dictis parriljus ap|iellalo b nasteriuin existente Iig:iveral. Ipsa t;uiien decincta,
lalem. arbaso. Noclu diuque in suisoratiiiniliuspcrsevcran- injecit pedis ictuin in capiit cujusdam jiivenis, iioiiii-
nati Joannis Bonbin, Aiigeli Boiibin, exis-
do eadem in veste, nudis etiam pedibus et capite filii illic
deand)ulando, vitam degel)at. Utebatur etiam, ad tentis, ipsiusque testis cognali germani, iii tantuiu.
oratione.s tam verbales quam vocales actitandas, so- quod (/ per aures rlescendehat; et pro
cervix illius
g
lum vulgo dictis corona Domin.-B nos-
r piitriloquiis, mortuo tencbatur. Qiiod \ideiilcs pater et parentes
gitalem deinde
tra;. Subsequentibus autcm anni^ percepit, quidquid ejiisdem, genibus flexis eidem de Paula dixeruut :
visii ipso
CognovU, de moribus et vita pra.-fati de Paula intellexei-at, ve- Pater, liabemus pro certu, quod si vis et Deum oras,
ritatem contiuere. Dicit finaliter quod pra^fatus de filiiis menslibcrabilur u periculo nmrtis. Qui qiiidcm
Paula, divina (nt fertur) providentia inspiratus, de Paula coinmotiis conipassionibus, coram iniagine
post |uam multis diebus snum corpus in pnescripta Annuntialionislacrjm.abnndus oralioiiem actitavit :
spelunca macerasset, deliberavitpaulo post ad pedes qua facta eunidem infautem palpavit : et jialpatns oratione
speliinca; uedifirarequamdam domum mediocris ha- movere se ccfipit. Quare idein de Paula dixit patri sunasse
bitationis, cum cerlis Fratribus conversis, qui cum ejusdein : N<di desol.iri, sed confideiii Doniino, qiiia
eo, occisione bene mcritorum ejusdeni se conjnnxe- tibi et filio mauus adjutrices porrexit. Et postmo-
raut, vitamque illic eremitarum ducebant. Tandem dum idera pater et alii juvenem in domiiiu iquam
idem de Paula pros[)iciens uonnullos niortalcsvivere sicpissime \isitavit testis) intulerunt : et duodecim
vidit .Tdifica-
suis lineamentis et austeritate et Spiritus sancti gra- aut qiiindecim diebus elapsis, nt antea. convaluit.
to monaslerio.
tia. peccataflendn; incboavit mona.sterinra quoddum 8 Pra;terea dixit [fuissej quemdam Jacobiim Va-
juxtapriedictani denium, quod nominavit ecclesiam lentiiii, halicntein in sponsani sororem deponenlis, jj
<l Jesu Mariaj. nominatain '
Sironicam, commorante n in loco de * an Vcioni
3 Qnod monasteriumcum staretadpedes domus et Paterno, quamdam domum de nnvo construentem :
C.1I1I .^
attrrinnquc e
habitationis dictoruniFr. Fraucisci et couversorum qiia;domus ciim slruetur. ejusdeni Valentini filius :
sotario domus
Fratrum.quaedamparsevertice montis deorsnmcade- qiiinque annorum natiis. per plateas et summitates tapsuin
re videbatur, in detrimentum etconsnnimationem teni- donius non coopertas disciirrendo, deorsnm iii ter-
pli ejusdem. Quodvidentes m.anuoperarii et artitices, ram recidit. cnputiiue suum discussit; adeo quod, ut
j^upem de.tii- voce magna sub his vei"bisclamitarunt ; Pater, Pa- mortuns, nullis commotionibus movebatiir. Quod
per niiturnm ter : ru[)es confi-acta est, et venit destruere monas- videns mater ipsius, ad dictum de Paula singularem
terium vestrum. Ad quam clamitatioiiem cellula gerens devotioiiis affeciiim, monasterium de Pjiterno
exiens idem de Paula, et genibus flexis coram Cru- lacrvmando petiit, et flexis t enibus dixit Pater, :
cifixo prope ecclesiam existente, et facie iucurvat.i oro pro Dei amore, miserere mei, et deprecare Do-
in terramprostratus, Deum solitis orationibiis depre niinuin ]iro quodam meo, qui inodo ex tabulato
filio
calus est. Qua quidem deprecalione sic facta, lapis domus cecidit super acervum lapidum, ibiiiue mor-
^ „' , . . '. mscitasse
ipse, [deorsum] versns suminopere tendens, firmus tuusjacet. ( onhdo uaniquedeniisericordia Dei,quod moriuum,
Sancli baculo etstabilisillic jiermansit. Etpaido postidemilePauIa si pro eo orare volueris, couservabit eum vitieque
susCenfala7n,
baculuin arripiens, fixit ad hatera et subtus roclium, restituei. Ad quod respoudit idem de Pauhi : Somr,
velut si appodiare eumvoluisset : in quaqiiidemspe- liabeasfidemin Doiniuo, et auxiliiimimpetrabis. Qui-
cie diu permansit. Quare iion pauci proviuciarum bus auditis, ipsa domum pergens, in qua infantem
Calabria;. Napliai et aliorum locorum, et plurimici- niortuum deseruerat, snuum emittenteni adiuvenit.
vitatis Conzentiensis, cum rocbum pra;dictum sic Quaequidemdixit posteaipsi testi, noncrederefiliuni
suspensiim vidcrent, passus suos c arripuerunt : convalescere, nisi intercessionibiis et bene-nieritis
ipsius etiani rochi stationem vidit teslis ipse. Ve- ejusdem de Paula. Qui depouens, mater et alii pa-
ruintamen postea fuit divisus, et ad commoduni fa- rentes, petierunt domum Valentini, gratia videndi
eoque mirn- bricie ejusdem monasterii applicatus. .\il ciijus qui- pueruin convalescentem, qiiibus pra;meiitionata p,i-
ctilomultos dem miraculi denuntialionem plures, tam Presbylcri tefecere.
ud ejvs sf-
quam laicie persoua;, devotione capti, nuindanorum !) Dixit etiam testis, illud adeo pullulasse, qiiod ct muttus
quchim pcr-
Viotos,
vitam deserentes. ejiisdem operibus inbifseriint et ; multnrum horainuiii turba, diversis inorbis languen- rmssr c»-
tantopere sanctimoniametdies sanctos observarunt, tiiini. ad eiiiiidein de Paula coinraigrabant, ut inco- '^^*'""'-* .'
quod, si aliqui quidpiani caruis autcasei illncedendi lumes fierent. Qui aliqiiibus eorum Iierbas, qiiibtis-
caussa apportasseut, cito vermibusrefertumadinve- dam bisciictuin et panem, ac aliis orangias, benedic.
niebant quare cogebantur uti eduliis in prajdicto
:
tionem actitaudo tribuebat quibus languldi releva- :
monasterio edi solitis. bantur. Occasione qunrum chirurgici regionis C.ala-
6 Quapropter habitantes loci de f Paterno, ejiis- briaB, raiicoribus et odio propter lucrum moti, sese
f
teslafur i»i- deni de Paulacorporis macerationem et austeritatem co:.dunarunt, ut illius ereinitai uoii deceiitibus, siciit
vifatum ad scientes, in unum se congregarunt, et Cuncluserunt aiebant obviarent. Ob quod agendum quemd.im Fr.
conventnm
erigendinn
obte.stari eumdem de Paula, utvellet quemdamcon- Antonium Scotet, religiosum utiqiie litteris exper- quitnis moti
chiritrgi ini-
Vaterni, veutum in prffidicta urbe ajdificare : qnod multis et tuiii,ut eunidem pro viribus increparet, deputaruiit.
sertnt ijui
variis intercessionibus acceptavit. Unde cum non- Post cujiis qiiidein deliberationis conclusioiieni, iilem eum colMe-
nuUis religiosis, quodani parvo sacello, extra mu-
in Scotet. licet frigorevigente, versuseuindein dePauIa "''
ros urbis Paterni existente (in quo quidam Fralres passus arrijiiens, nonuullis minis et sermoiiuin agi-
iu partibus Italia; vulgo Fratres de discipliua dicti, tatiouibuseum aggressus est, diccndn Cujusaucto- :
neccssaria morabantur) introivit et inibi manu-operariis et ar-
:
ritate morbos saiias, eisdenique her'bas et alioscibos
omnia mira- tificibus, baculum parvum iu manibus suis tenens, tribueiido benedictionem iinper'tiris? ea profecto te
culo invenisse
inculcavit, ut terram tribus in locis eflbderent : quod non decent.Quibus auditis, euin insaniim ettremen
et fecerunt, et in uno loco invenerunt lapides, ad teni propter frigus conspiciens idem de P;iula, con sed qiiotl Itic
structui am et calcem faciendam appositos, in secun- venlum intravit, et grossum torrem eidem appor- ri!0 iniraculo
veniain pc-
do arenam, et in tertio aquaiu qufe numquam com- taiido dixit Calefacito aliqimntura
;
: te, et postea tibi iieni
paruerunt in illo loco. Divisionesquoque magnatum respondebo ad id quod dixisti niihi. Quibus dictis
dicti loci, occasione partialitatum Italiie, pacifica- idemScotet, Spirilus sancti,ardnre refectus prostra-
v:t.
vit se humi ad pedes ejusdem de Paula, volens eos-
dem
;
SECUNDA APRILIS. lii
A dem deosculari, {licondo, tam coram religiosis r|imm sia : ecrlenn autem aeu oviitorhim certo certiui; dicebn- D
coram secularilms persnnls; Pater, Pater. male irn- tur S. Francisci : monasterium nihii protiihet ,Iesu- •'-^ "s,
PROCBS.
properandn tuam sanctitatem et ausferitatem sum Marife dictum cretlere.
AMBIA.f.
percunctatus. (|uam inchla Calatiria^ reyio! Feli- e Passnsarripere : idiolismo vernacidisomiiiliuittLn-
ces certe sunt, qui Inis devolionihns et or.-itiiuiiljns giiis commiini, liir idemest quod metiri passvs alicujns
fidnciam imprimunt. Qnam sauclititem postea idem longitudinis.
Scotet praxiicandn prnmulgavit. f Distat Pate.rnum ah oppiita Pnuta p. m. circiter
10 Dicit pnvterea testis, se eonjug.itumtamatrn- IG, sitnm ad initia Bawntis (litvii, Consentiam pr^ter-
" 1""l"' (.,,.,, morlii afflictionein habuisse, qnod a trihus vel lubentis.
llltlllt Sfl III . . . ,
, , tT 1 .
Inm delterc (piatuor cliirurgicis neci traderetnr. Unde ejus pa- g Cervix liic sumilnr pro cerebro, quod Francv; cer-
fiaiicisco, rcntes ad eumdem dc Piida recnrrerunl ; fjui dixit ; veau, //fl//A- cervello dicititr : quie voces tictit deducan-
Estote stahiles etfirrai in Doniino, quippe citnfrafer tur a diminutivo Ltitino cerehellum, qnoad sonum ta-
vester convnlescet, eisilenique trihuit orangiamcnm men litterarnm propinipiiores suut voci cervix.
hiscocto. ut patiens comederet. Quare recessernnt,
etcnm priraum intrniernnt domuui. invenerunt I,tu- PROCESSUS CONSENTINUS
guentcm, morho sid)Ifcvatum et dicentem. Esurio.
Unde fronte non rngosa, sAI hilares. porauui enm E \xlat
in qiio depositiones
hujus Processus exempfum duple.r; altfrum,
Testium descrihuntur ea qm dalip
Ex duplici
jns.
hiscocto eide:n ohtuleruut. Pnst cujus qnidem pnmi
acccpls-quc fuere Italica li^njna, sed Caiabricia idiotis-
snmptionem pedetentim, lap-is qnindecim dieliDs,
mis f^catcnte; alterum. in quo ea^dem Latino idiomate
sanitatem adinvenit. Qua quidem recuperata,visita-
edilx habenlur. Nvs postremo sic titinihr, ut primum
vit enmdem dePauIn, et cum eo per qiiinque autsex
eliam habeamuspnv oculis; fideliter adnotaturi, si quid
dies moratusest ; creditque quotl convaluitcumejus
minus feliciler ab inlerprete redditum observaverimus :
opitulamine. et non alias.
cujus edam attestalionem c( alia eodem facientia, ez
1'» Deiude dicit. qund Fr. Franciscns de Paula,
solo Lnlino codice, ad cniccm damus. E
B licet numquam litteris vacavei'it, tamen sanctam
nttcmn Scripturam allegahat, argumentah.ittir, snlutiones
^i((
""""'""'"
CAPUT !.
et aliis sententiis se plurimum immiscehat
(laliat, ;
Mandatum Ponlificium, eU Interrogatorium
'sciirrii
dicehat etiam Offi 'ium B. M^iriae, septem Psalmos,
propositum teslibus examinandis.
Vigilias mortuorum, et Horas canonicales ; nnde
rnulti admirationeducehantnr. Et antecedentihussex T enerabili Fratri Episcopo Cariatensi, et dilecto .
^
annis, antequam iturus esset in Franciam, dictus filio Cantori EccIesiaeCnnsentinensis, JuIiusPapau. mieiteclis s.
de Paula dixit ipsi testi haec verha : Angele, amice Venerabilis 1'rateret dilecte fili, salutem et Apos- Francisci
"""''".
mi ; appropinrinat tempus, quo nos oportehit ire in tolicam henedictionem. Dilectus filius nosler Ro-
regionem longinquain, cujus nnn intelligemus lin- bertus, tituli S. An:>stasise Presbjter Cardinalis,
guam, nec ipsi nostram quia sic est voluntas Dei. : iiobisnuper exposuit, quod quondam Franciscus de
HPostremo dixit, quod(|uidam Jnannes Piguon, Paula, adco mnribus, religione, conversatione pro-
nohili genereuatiis, curaeodem (lePanla in qnadam batus ac Deo acceptus fuit, quod Ordinem (luemdam
limpcslalem .
"^
,.,-> ^- ,
m;md:ito Regis Naiilise et
. r^ j rci-,
predenci [nliij ejus
vcrbo sedaril ;
puppi. ordinavit, per quein illius pro tempore Professores,
veniens, tonitur:i et marium tnrhines adeo crevere, ut vitam quadragesiraalem semper, et certam per
qunil patrnnus navis et alii nautas naul'ragiuin pati eum ordinatam Regulam et vivendi modum serva-
se crederent. Quare periuirentes eumdem de Paula rent, instituit; institutiimisquehujusmndi confirma-
in qinidam cellula inclusiim, et enrum pericula nar- tionein a m.ibis et Prsedecessorihus nostris obtinuit;
rantes. dixerunt Nisi Deo aspir:inte tuisqne inter-
;
et oh ejus vit» exemplaritatem ac odorem bona; fa-
mediis pmfectn naurrag:ibimur.
supplicatinnihns, mae, et pnpnli devotionem ac miraculosam conversa-
Quod audieiis idem de Panladixit Opipare Cliris- ; I
tionem, fel. recnrd. Sixtus iv, Pr.-edecessor noster
tus ad portum salntis nos est perducturus. Quihus et secundum carnem patruus noster, ad clarae me-
dictis, raare tranquillnm et dulce .id nptatum, suis moriieLudovici FrancorumRegisrequisitionem.sibi,
intercessionibus, invenere. ut ad regnum Francitese conferretet ejusdemRegis
12 Dicit fiiualiter idem testis, quodcura defnnctus conspectui se proesentaret, mand.avit; et a Christi
nominns Anhigny e Calahria in Franciam remcaret,
d fidelibus, in dictoet Hispania; regnis, .ac Alamanniae
i"iis "rcrela-
(1/. eumdem associavit nnile rememoratus dictum de ; et Sicilia?, Calahria' et Apuliae partibus, plures do-
C Paula, voluitireut enmdem in monasterio Plessia- mus dicti Ordinis, opere satis sumptuoso, jedificatffi
censi prope Turones visitaret, et cnnfuederationes et constructffi fiierunt; ejusque precibus et meritis
inter se priusliahit.as rennvaret ; qiii dixit illi; .\n- Altissimus quamplurima rairacula operari dignafns
gele, araice mi. per caritatem, tres dies sunt quod est, prout pliirimorum fide dignorum testimoniodo-
te venire vidi. Et post multas verhorum .agitatinnes ceri potest, de quorum obitu, proptereorum seuium,
eidem dixit ; Opera; pretium est pro saliite tuse ma- dubitatur.
tris (cujns mortem testis ignnrahat. sed pnstea litte- 3 Cum autem dicti Ordinis Generalis et Professo-
p„,„„„^j„.
ris fuitcertioratus) Deum Et multa alia exnrare. res ciipi.ant testes eorum obi- riumpro eis
pnedictos, ne propter
eidem, cunctis dempto Deo ignota, revelavit quare : tum veritus pereat. super his examinari. et eorum esBiiunaiidi
"""""'
credit eum heatificatnm. cum Den et Sauctis ejus re- depositiones in puhlicam formam redigi Nos ipsius ;
cumbere. Et plura nescit. Roberti Cardinalis, qui ad dictumOrdinem singula-
rem gerit devotionis afiectum, et Generalis ac Pro-
ANNOTATA. fessoruin pra;dictorum supplicationibus inclinati. vo-
his, etvestrum cuilibet, per pra-sentes coraniittiinus
a Quod liic mascidine Rochus, Francis aliis Ilalis- etmandainus,ut de etsuper faina et vitaac miraciilis
que Iteminine.Roche et Rncca dicitur. ipsins Francisci, in vita ejus factis, diligenter, fide-
inqiiiratis; et
h Suspicarer pro .\rhaso scvibeinlum Arazzo, nisi liter, etprudenter, auctoritate nostra
vo.c hac prftiosiorein pnnniiin et fitjuris inte.rtnm signi- omnia, quie compereritis esse vera, sub veslris litte-
:id nns fidelitep
ficaret. ris clausis, vestris sigillis numitis,
c Patrilnquium liir siihstitnilur pro Pater-noster, referatis seu mittere curetis, nou obstantibiis piie-
td est, pro f/lobuiaruin preeatoriorum serto. missis ac cnnstitutionibus et ordinationihiis Aposto-
d Confuudit hic testis voces monasterium et eccle- licis, ceterisque contrariis quibuscumque. Dafiira
Romsa
134 ACTA S. FRANCISCI DE PAULA
annulo Piscatoris. die VIII. Item qualiter ipse vivens, vebat taliter, D
A Ronia; apud S. Petriim siili
et sic et ista erat vita ejus.
Pontificatus nostri anno nono.
:
T\ MS. XIII Maii Miixii,
pni)";F,.«u IX. Item qualiter in ejus vila fecit tale et tale
AMBIAK. Balthazar Iverdus. miraculum.
i Die VIII mensis Junii, x\ Indictionc, Mnxil, X. Item qualiter fuit, erat, et est talis famai, et
Jonnnpm prassens Breve pr.-Bsentalum fuit Reverendo Domino toto tempore quo fuit in provincia, et etiam post-
Fptscopum qunm discessit.
Cariaten.
Joanni Sarsalis de Consentia, Episcopn Cariatensi
6 De hisarlirulis inlrrrogati tesles infrascripli, qiiia
Julianum de R^gina, Religiosum
et fierensi, per Fr. Qiiid ad
Onlinis Minimorum quodsupracaputfuitreceptum,
:
respoiulcrinl sic esl nolnlum. ul primis ijuiilem exumiiiis plei-o^que ar-
''™'"» ''stes
cum omni qua deciiit reverentia, et fnit .Tperlura imlilHli diehiis momiala siint litteris, aliqiiorum nd
..., ,
responderint ?
pereumdem Dominum Episcopum. De qua pra>sen- singiilos, muUorum ad plcrosqiir arliculos responsa :
tiitione et apertione factus fuit et est ,ictus puhlicus qiicd, posl leslem xxv auditum, rix deinceps facliim re-
de Spronerio, Notiiritim Apos- peritur nec vero necessariiim fuit, cnm pleraque in
]ier me Sir-Nicohum :
nna eademque simplici ejiisdem qnxsiti assertione con-
trtlirum. in praesentia suliscriptorutn testium voca-
toriim, prffisentibus D. Petro de Regno. D. Vinceu- venirent. Iijdur, omissis aliis. ad Ircs postremos arti-
cnlos aliqiii, plerique ad solmn nonum, multi eliam ad
tiode Regno, Consentinse dioecesis, et Nohili Luca
Joanne de Surrento, et aliis. Hiijiis porro Aclns, nii decimiim rcsponderunt. El liirursum. quod ad octovum
verbolemis Poniificivm Brere inseritiir hm esl eoiichi- dccimumque ailiculuin atlinet. iisdem iterum autverbis
sio : Unde nos (Episcopiis scilicel Carialensis pra'no- aut sensu, pene omnes. Qiwpropter studio brevitatis ad
gui commis-
tenemur. ad executionem praedicti primi teslis deposilionem ea referemus omnia, qux pos-
$ioni facturw talus) volentes, uti
satis. Krevis procedere, et Apostolicis oliedire mandatis, Iremis arliculis \ii, viii el x conteutn, ad sanclilatem
ad lioc ut nullus de contentis eorura possit allegare Francisci Paulani probondam ita faciunl immediate, vt
iguorantiam, et ad hoc iit omnibus innotescat, et tamen non debuerint sa-pius describendo ilernri a nobis.
De piirenlum ejns jide cilliolica et vila proba sere quid de pa-
«t lacilius de vita et moribus, fama ac miraculis 7
dicti Francisci, in vita ejus factis, diligens et fidelis intjenere loculi sunl lestes; x cl xxv teslis crpresse nf- rentilrus S.
Francisci ?
possit capi informalio, et ea capta transmitti ad se- firnianl,quod Jacolnis de Martolilla, pater fr. Fran-
E
dein Apostolicam, juxta formam dicti Brevis; pras- cisci, semper indutus erat habitu rudi et grosso abs-
sentes affigi fecimus in valvis majoris ecclesiae Con- que cainisia; et quod nuraqiiam comedit carnes, sed
sentinensis : et ut hahentes iiotitiam de vila. faraa solum cibum quadragesimalem incedehatque pedi- :
ac miraculis dicti Francisci, possint et valeant co- bus nudis ;
poslqunm scilicel filii sui exempliim sequi el
rani hohis comparere, et prredictis juxla veritatem imilari decrevil. Reliqux ad articulum ix deposiliones
perhibere eorum testimonium, ad effectum executio- sola continent miracula. qnx qm ordinc qiiibusque ver-
nis dicti Brevis. Datum Consentiae, die xv Junii, xv bis e.vposila et annotala fuere, sic transcrihiinus, ut ejus-
IiHlirtione, mdxii. dem rei superflmm ilerationem eaveamus; omittnmns
In primis, quemadmodum locus Palae est in ilem assertionem juramenti, singulis testibus pnposili;
iiiterrogato-
rium testibus provincia Calahri» : consequen-
quie provincia, et et caussom srie.ntise, ex eo quod quisque vidit, interfuit "tera quomo-
jrroponen- ter d. locns, a centum vel ducentis annis, et tamdiu et audivit (iKim ex auditu solo nim nisi nnus deposuU „°„,'|,'^,.°"
diim jmltlicat. subjunclam post sinqula miraculo, terminis
quod iion est raeraoria iu contrarium, fuit Christia- aliquidl
na, et vixit et nunc vivit sub fide et religione Christi, semper iisilem : cvmque ex ipso conlexiu locus patrali
et pro tali semper est habita. mirncnli coijnoscilnr. elinm liunr omitlimus deniio notn-
II. Item qualiter in d. terri Paulae fuit natus Ja- re : quin etiam omittimus patiinm teslium siqnare,
cobus Martolilla, pater d. Fr. Francisci : qiii fuit contenti indicasse omnes fuisse, quules natantur in titii-
Ciiristianus et baptizatus; et vixit toto lempore vit« lis Capitum, nisi alia palria exprimalur.
suaj sub fide et religione Christiana, et pro tali fuit
bahitus. CAPUT II.
Item
III. Paula fuit nata Do-
qu.iliier in d. terra Priini lestis ad qnatuor poslremos articulos
mina Vienna, materd. Fr. Francisci qiiaa simili- : depositio.
ter fuilChristiana, et tototempore vitae suaevixitsub
flde et religione Christiana, el pro tali fuit habita. \_ estes examinati et recepti per Reverendum ^^^^.^^^ ^ ^_
IV. Item qualiter inter d. Jacobum patrem et d. llominum Joannem Sarsalem de Consenti.n, Epi- jcojio Caria-
, Viennam niatrem, Christianos ut supra, fnit con- scopum Cariatensem et Gerenlinensem, tamquam len. et Hota-
icwjvratus,
tractum legitiraum matrimoniura, secundum usura et Delegatum Sedis Aposiolicae, exvirtule delegatio-
morein sanclu' Romanae Ecclesiae, per verba de pree- nis et commissionis sibi facla; per dictain Sedem
seuti : tempore quo vixerunt, pacifice et
et toto Apostidieam. superfama, vita et miraculis quond.im
quiete vixerunt in d. matrimonio et pro legitimis Francisci dePauIa, InstilulorisOrdinis Minimorum,
conjugihus ftierunt liahiti, tenti, et reputati. juxta continentiam et tenorem potestatis sibi attri-
V. Ilem qualiter ex dictis conjugihus, in d. ma- buta;, ad recipiendura et examin.mdum dictos testes
trimonio constanter viventihus, fuit natiis et pro- super pra^dictis (ut latius est videre in brevi Apos-
creatus d. Fr. Franciscus. filius legitimus : qui fuit tolico) sunt infrascripli qui omnes fuerunt recepti:
educatus a prajdiclis, et pro fllio legitimo praedicto- in prsesentiaipsius Reverendi Domini Episcopi, de-
rum hahitus et repulatu? ferentisjuramentum ipsis testibus, et eorura deposi-
VI. Item pra)dicti Jtvcobus et Vienna, pater et tiones sunt redaclae in scriptis, et per extensum, ut
iiiater, nato et procreato d Fr. Francisco, eoruni infra per me Domnum Nicolaum de Sproverio de
(iliolegitimo ut supra, tamqiiam honi Christiani, in Rosis, Notarium Apostolicum, et ad infr:i speciali-
d. lerra de Paula fecerunt ipsum baptizari, impo- ter depulatum per ipsum Reverenduni Dominum
uentes ipsi nomen Franci.scus, et fecerunt ipsum con- Episcopum Delegatum, deferenlera jurameiitum les-
firniiiriqui Fraiiciscus pro baptizato et confirmato,
: tihus ipsis et ipsos examinantem, et me Notarium
ut supra, et Chrisliano fuit habitus, tentus et repu- scribentem.
latus. 9 Die IV mensis Julii Magnificus Dorainus Galaz-
VII. Item qualiter Fr. Franciscus in adolescentia zus de Tarsia de Consentia, Baro et Dorainus terrae jinrii de Itello-
sua el infanlia somper vixit honeste, canonice, et ut Belli-montis, testis, medio juramento, tactis Scrip- niunie liiinlot
bnnus Christianus stetit in terra Paulae, erigendo turis sacris, examinatus super septimo dixit, se jwc"'""''"
saiicle aeloiii,
unill;i monasteria. scire quod Fr. Franciscus per multos annos in ado-
lescentia
. :
SECUNDA APRILIS. 12S
L lescentia sua m;msit in Itico, et semper viy.it opti- consumpserat, raarcidumqiie et fostidum erat) etpro D
mam perfectam et honestissimam vitani, plenam ejiiscuratione d. D. Jacobus ronduxissel omnea me- '-^ "'
odore biina; famae. dicos et chirurgicns, qui erant in civitate Consenti- ^"°'-''""
10 Df lii.i pleuius depotieiis Teslis vi, aiiiium ngrns na, admodum famosos; illique trium aiit quatuor
circiter uonade.simum quintum, dixit .se scire. ipsum mensiiim spatio d. crus curassent, semperqued. ae-
Fr. Franciscum ab ineunte pueritia semper vixi.sse gritudo de malo in pejus serperet, cum carnis mor-
honeste et sancte et cum esset treflecim annorum.
;
maximo, essetque tunc quid.im
lificatione et foetore
parentes ejus duxerunt eum in conventum S. Fran- Dnmiiiis Vincellus famosissiraus chirurgicus, habi-
.„„^ „,^,
cisci civitalis S. Marci in quo voverant d. Fr. Fr.in- tans in locn Majds, provincise Calabria;, dioecesis sm crus incu-
fgvam alivs ciscum facere morari per unum annum. Qui finito Nicastri d. D. Jacobiis, cum quondam D. Joanna
; 'ohtte
mivu-
(eslls illo aiino, illomot habitu quem ex domo sua altulc- uxore sua profectus est Nicastrum. ubi degebat
tim descrtbttj
rat, misif vocalum parentes suos, conduxitque eos Marchionissa a Yrrachi, nurus Fel. mera. Rei-.-is
peregrinatum secum ad S. Franciscum de Assisio et Fernandi i. Quae accersilo D. Vincello.mandavit ei,
S. Mariam Angelorum. Quibus a peregrinatione re- ut assuineret curatinnera d. apostemalis. Qui per
versis, cum
esset prope terrani Paula,', d. Fr. Fran- decem et septem aut vigiiiti continuos dies d. rura-
ciscus mor.itiis est e.xtra terram. in iiundain tugiirin. tinni varans, nibilpmfecit sed ipsum crus in solita ;
Et interrogati parenles ubinani remansis.^et ipse sua morlificalione et foetore perseveravit Quare d.
Fr. Franciscus, respnnderunt Remansit extra ter- : D. Jacobus discessit inde, destitiitus nmni remedin-
rani, et vult fieri eremita. Sicqiie cuin esset a?tatis rura auxilio, nisi quod d. D. Vincellus ordinavit el
quatuordecim annorum. coepit a;dificare monaste- quandam lotionem vini, pro minuendo fcetore. qul
riuin, distans a d. terra Paute circiter unum mil- ipsi palienti erat siimmo fastidio; nec tamen dabat
liare : (qiiod monasteriiim cura ecclesia est ornatura spem aliquam salutis.
et magnum) fecitque
absque aliquo auxilio, illud
praiterquam eorum qui devotionis caussa ail illum
14 Dictus IgiturD. Jacobus reversus in Bellum-
montem, castrum suura, vix spatio unius diei cuni
.... .S.Francisca
ostensum,
I
concurrebant, cum quibiis illud elaboravit. Et inde diraidin pervenit Paulam, distanlem a Bello-monte E
ad quatuoraut quinque anno^- coepit vestire Fratres, qu:itunnlecim iil primuin ad port im
railliarilius. Et,
illo lialiitii qupm ipse gerebat; docens eos vivere ho- monasterii applicuit, qiio d. Fr. Franciscus
iii lia-
neste et sancte, et ob^ervare vitam quadragesinialem bitabat (absque ullo alio ecclesi.t vel monasterii in-
Pnrterea scit ip-^e testis, quod, perfecto illo monas- gressu, quem dolor quem tiinc in crure paliebatur,
terio Paula;, fuit sedificatum aliud majus et sum- prohibebat) jussit crus denudari. Cui denudatinni d.
ptuosius in Palerno, aliudque in Spetzano grandi, Fr. Franciscus superveniens, viillu adiniratione et
locis magnis cUircesis ronsentiuffi, aliudque in Co- compassinne pleno, d. D. Jacobtim sic est aliocutiis
rigliano, Rosanensisdioecesis : iilque, ut asseruil leslis Hcec est magna res oportet vos babere raagnara
;
XI, absque Dominorum auxilio, sed solis eleemosy- fldem in D. N. Jesu Christo. Et conversus ad quem-
nis. dam fratcrculum, dixit; In carit:ile, vadas, etcnlli-
tl boTiam ejus 11 Super octavodixitprfefatusD. Galeazzus quod gas mihi tot folia herbte dict:e unguis-caballi, quae
famam per in Paula et Paterno ac Spelzano, locis in quibus est lierba raagiia; el accipias parura pulveris iu cella
prorinctam.
ffiliis qttitrus-
ipse Fr. Franciscus construxit monasteria sump- nostra. Quo dicto ipse Fr. Frauciscus, usque ad re-
dam funj
tunsa, conflueliant singulis fere diebus infiiiila" per- ditum d- fraterculi. retro portam eeclesife cnram jnitiere celt.r
sona", propter bonam famam et miracula, quibus iniagine Crucifixi fiidit preces. Cuinque fraterculiis appttcatis,
Fr. Franciscus diceb:itur coruscare ipseque testis : ille attulisset jutlverem et herbam, d. Fr. Fraucis-
nulliira unquam vidit inde redeuntem, in aliquo cus apprnpinquans d. D. Jacobo, dixit : Habeatis
scandaliz.itum de vita d. Fr. Francisci ; imo redi- ra.ignara fidern in D. N. Jesu Christo, quia spero
bTut multuni satisficti et niagiiificaiite-s virtutes et ipsiira nobis facturura gratiam. Et factnsigno Crucis
orationes dicti Fratris, quaruin jutercessione voto- super aposteniate, sp.irsit desuper parura pulveris,
ruin suorum compotes eva.serant. Et hoc ipse testis et inijiosuit tres frundes. dixitque ei. Discedatis hinc
scil, quia vigesies visitavit d. Fr. Franciscum una iii gratiaDei, afi'er:itisque vobiscum froudes istas, et
cum parentibus suis et hoc, ratioue tum patria; tum
; parura pulveris quod est in hac charta. impnnetis
barnnise vicinae. que h;ec duabus aut tribus vicibus aposteraati ha-
;
p
12 Aildit testis v, quod fuit Paterni cum vidit cir- beatisque bonam fidem in Domino nostrn, qui faciet
(adrtimt alii
vil^ atisteri- ciler duoeutos viros et mulieres oppressos diversis vos compotes hiijus gralite. Ob quK verba d. D. Ja-
tfitemi infirmitatibus, quos omnes
Franciscus facie- d. Fr. cobus pr:e Islitia lacryuiavit.
liat redire contentos. Testis nutem vi dixit, se scire, 13 Ciiinque fecisset infjsciari crus, bibissetque
quod vivebat sancte, incedens pedibus niidis, et male patenira aqu», ascendit equum ; reversusqiie est :id
^jj,^, ^^,,^
vestitus (idqur., ut Itabet tet.tis xxxi, hiberno et a;,s- S. Lucitum, ubi cubavit, quo pns-set noctii Cosetiam lun fuertt,
tivo tempore) et dormiebat super qiiadani t:ibula. proficisci; quia erat tempus aestivuin, vigebantque
liabens tegulam se capite : et numqiiam videbatur inlerdiu intensi calores, Diiabus boris ante lucein
coniedere, nisi aliquibus dielius solennibus, cuin ascendit equum ciimque esset in vertice raontis di-
:
Fratribus : cibusque ejus erat legumen aliquodinale xit :id uxorem et familiam, Nullum sentin dolorein
coctiim. Tfstis IX dixit, scire se ipsum abslinentem queni alias inter eqiiitandum snlebani habere iutide-
fuisse cibo et somno et inter cetera cum d. Fr.
: rabilem. Dixitqiie, Volo experiri an possim ponere
I''ranciscus sgre se Iiaberet, petiit ab ipso teste an pedera in terra. Cumque iucederet absque fastidio
haberet ali(|uid cnmestibile : qui respondit se habere et dolore pedelentiin, posuit manuin super aposte-
paruin panis : cujusfrustrura ei datum iiicepit come- ma ; eunique nulluin sentiret dnlorem, percussit
'lere cuui herba silvestri, timqiiam cervus. Dictus- crus magno ictu, dixitque quondam uxori sute Joaii-
que testis dixit ei ; Quomodo comcditis herb:ira tam- n!B ; Sanus suin. Sicque rediviraus Cosentiam ala-
qiiam cervus, cum segre vos babiieritis? Dictusque cres, diclusque D. Licobus et uxor et faniilia pru
Fr. Franciscus ei di\it, Ista herba bnna certn asseverabant, ipsuin convaluisse rairaciilose.
est, in ca-
rilate. De loco : in Paula, De tempore : agitur aii- ob preces et fr- Francisci de Paiila, et
virtiites d. ,|j*','."2„„
nus XL. propter fidem et devotionem quani Deo gerebal. Pos- „pprQtianie .
*»ilfHlll(t ;
""tititiutttit
13 Super nono dixit iira-fatus Galear.us, quod, tea Mag. Paulus, famosus chirurgicus, idias dictie
cum qiiondam D. Jacnbus, pater suus, pateretur a- ffigritudinis niedicus, subitainet iiisper.atani salutem
postema in crure (quod aposteina crus ipsius jain hanc admiratus, fecit experientiam d. Iierbie uii-
cuis
13G ACTA S. FRANCISCI DE PAULA.
;ogi'itu<lini!jii:;, riijiis niini- que ipse testis profectns est Paulam ad d. fr. Fran- D
;uis-r.ilielli in diversis
ciscuin, et exposnit sibi injuucta. Qiii respondit :
BX 51S. qnam vidit effectiim aliqiipm : iinare confilebalnr et ,„,,i,„j,„,^
PBOCHSSr propler Uliiiam Deus faierel nie iligiiiiin impelranda; gratue •iancii
liriibabat. hoc faclum fiiisse rairaciilose,
CONSB^T.
canssa hiijus! Dixitqiie ipsi tesli : Ab besleruA die nsqne j'r.rilicnonem
orationes d. fr. Francisci. Et hoc <le Si-ien
"«'""«':
nostriB.
De tempore niinc ilefecernntvigiiiti qnatnor lior.-e vitai
tifp, qnia interfnit, vidit, et auilivit.
:
Ordinavilqiie i|nod d. testis faceret jentaculuin et :
agitiir xxxv.
annns xxxiv vel
Franciscusdiscedens, pei-sp:itiiiin unius Iioraj
16 Kem scit ipse testis, '|uemadniodum Jacobus d. fr.
BellomonteTropeen.-es dioecesis, vassallus non fiiit Creditque ipse lestis et pro certo
visus
qilodqiic Roncus de
atjitsdiim sui sniis,volensproficisciP.iternumConsentinsedia!<'esis, tenet, ipsnm ivisse ad orationes fundendas. Postea
SUlllilll
iilii liabitabat et a'dificivit monasteriinn <1. fr. Fran- reversiis dixit d. tesli Deus fecit nobis gratiam; :
ncatlliim
fitrliiiii cisiMis; <)nia male se babebat, non liene recordalus, vadas, <]uia saniitns est (et verba ista fiierunt circa
rfigiwrcrif :
an vero frater an vero filiusejiis; desi<lerans muuiis priniam boraiii nootis) cumque appUcuerisad D. Ja-
aliqiiodd. fr. Fr.anciscoafferre, ivit ad vineini quam- cubum dicas, quod bonus Christiauus. Rever-
sit
corbem plennm sii.sqne ip-e lestis Consentiain, coinperit. quud illa
dam cujusdam patrui sni.colleL-itqiie
cerasis, qua; erant tnnc prinii fructus; profectusque eadem hora, qua Franciscns ei dixerat se con-
fr.
est ad d. locum Palerni, di.siantem diiodecira milli:i- secutum fuisse gratiam, d. infirmus fuerat lo<'utus.
riliiis n loco ubi collegerat cerasa. Cumque oliviasset qui per quimiue dies perdiderat loquclam, sicque
d. fr. Fr.incisco. genibus flexis rogavit illum, ut couiakiit. Ailditque ipso testis, qiiod fr. Franciscns
subveniret ei in illa necessitale sna ; obtulilque dic- deditei duas radices herb;e duosqne paiies biscoctos,
ta <'er:isa ipsi fr. Fr.mcisco. Qiii iiaulum remoratus, quus deberet inflrmo portare. Agilur annus xxxvii.
viillu indignabnnilo dixit : Vadas in carilate. et res- 19 Item ilixit, qnod, cum esset Cunsentiai qiii-
itciii alius,
litu:is ceras:i patrono, cui illa abstiilisfi. AA qnod dam diitiis Maurellus de Cardilla. qiii per iliios aii
qiii lcprosm,
terriius ille. nescivit qnid responderet. Diclu-que nos fuerat leprosus, el manibus ac pedibus contrac- conlractus,
fr. Franciscns dedit ei qiia:ilam remedia. ipseque tus. toliisqne niger. et vocem perdiileral ipse te.s- mntns ;
ttilduclns
eonfusus reiliit cum d. cerasis, et ipsemet Jacobus tis cum aliis piirentibiis suis iletnlerunt eum Pau- erat.
R<nicusn:irravit lioc ipsi testi in Bellomonte. lam. Quicumadfr. Franciscnm pervenisset, le-pexit K
17 Superdecimodixit.fr. Franciscum semper, euin :idiuirabiindiis; dixitque quod haberet fidem in
ejusqtlf
miraailtt prinio in Calabria et postea Neapoli et aliis quibus- Domino, qui factnrus ei e-set gnitiam corporis et
ubique fuerint cnmque locis habnisse bonam famam, et fecisse nii- auimiB. Sicque dicens Fr. Fraiiciscus per breve spa-
celebrala.
rai-ula,perseverando debunoin melius : nei' nnquam tium discessit, et postea reversus appreheuilit ina-
intellexitpersonam aliquain mnrmurantem seil oin- nuin iufirmi. fnitquemanibns etpedibus sanns, quod
nes laiidantes miraculosa opera d. fr. Francisci. //<.% optime poterat incedere restitutaque est ei vox per- :
similiit plures iilii i!i.rcre : quiilam etiam prolixioribits fecte. Agilur annus xi.iii.
verbis ail liiine Arlicvlum usi. Prii ominbus sil leslis 20 Eodem die nobilis Joannes Bonbinus dixit, Tcst. .1
. .
,
i.xiv, qui siiper decimo similiter iixii, se si-ire, ipsuiu quod ciiin ipse testis esset puer, mulus qiiidani j„rciiis cui
Induiisse famam sancli viri. et uuilta miracula fe- percussit de ciijiis vuliieris s;i-
ejus i-aput calce ;
capift contii-
siim a mulo
cisse; adeo quo<l tota ora marilim:<et habitanles in lule ile-per.ibatur, quia noninveniebatur qui vellet
monlibiis et in Calabria.' provincia concnrrebant ad ei rnederi : n.ani dicebant medici, se nolle ine-
eum. pro consequendis gratiis salutis; rodibaiitque dicare Iiominem murtunm : et ita d. testis fuit .ad
omnescoutenti veniebauti|ue:ideum iuultiqu;a;gro-
; d. fr. Francisciim delatn-. Qui flexis genibus a Deo
t;ibant nciilis et non videbant; ipseque fr. Fr;incis- gratiam petiit : cumque ab oratione surrexisset, fe-
cns inclinabat se in terra, et :iccipiebat fuliura a!i- cit scribi epistolam ad medicura quemdam, Mi>g.
(juod ciijuscumque herba', quod invenieliat, impo- Paulnm de la Cava. idnueiiin, ac siiflicienlem et fa-
nebatqiie eis; statinnine dicebant se esse sanos, fa- mosum in C;ilabri:i inedicum, quod vellet assumere
ciebatque miilta alia mir:iciila : ob qux etiam. ut as- ciiram istnra raedi(!andi, quia Deus faceret ei gra
neruil leslis Lxvii. villae ditionis Cusenlina; proces- fiain. Sicque ciEpit mederi, dictusque testis fuit sa-
sionaliter veniebant ad eum. natns. Sicpiusque d. Miig. Paulus recusaverat assu- virdiris de-
sjicraii/ihus
mere hoc onns, qnia existiraabat ipsum morlniim,
ANNOTAT.\. coiiserratw :
sicut alii ni<'dici. dicens quod teiiuerat medullam ca
a Hier;icium, rj(/<;<^ Gera<'e sive Gierrace. oppidum pitis ipsius testis in inauibus, ot quod non volebat
Calaln-ue ultenoris. Plurii de liac Marchionissa vidc se d. curatiuni impendere. quia videbatur ei iin-
iiifro num. 177. uhi iiileltifjesnuplam fuis.fe fiearico, possibile qiiod iste convalescerel. Postea sspiiis d.
Ferdinnndi Reijis nollio, ijui ralione u.rore fuit nuncu- Mair. Paulus dicebat ipsi testi :Non fueruntniedii-i-
paliis Geracensis Marchio. Vide eliam ad num 120. na; mec caussa salutis tu:e, sedprimum Deuset pos-
Processus Calabrici. tea oratioues d. fr. Fraiicisci. Agitur annus xxxiii.
Eadem confirmnt leslis lxx. dislincliiis erplicaus, qno-
CAPUT 111.
inodo Isesns, ter fiierat deiatus Patcrnum ad Fr. Fron-
Deposilwnes trhim Consentinorum testium. eiscum el prioium curandns missns ad Anlonium Sac-
;
cum ibidem medieum, deindc Consentiam nbi plnres siif-
D
ris
'le v niensis Julii. Franciscus de M:irco, familia-
quondam pr.cilicti D. Jacobi de Tarsia.... dixit
fieientes eranl
luerinl dcsperati viiliwris
; qni omnes, ipseque ctiam
ciirationem siiscipere
Paulus, uo-
: qniu
quod cum ipse teslis degeret in ejus servitio, sam- eavi jndieahant imposnbilem e&se.
titm sil ejusdem crus, ut sujira, prout vidit. interruit 21 Item dixif, qiiod inde ad diios annos canis
audivit Paula monte et (-iiis a
et in et in S. Luciti, qui quidam iuflixit 'juinquevuliiera cruri suo, adeo qiiod
caiia riilmrn-
FHiiis Haronis distat aPaula sex milliaribus. Agitur annus xx- ipsum crus graviter erat apostemalum. Sic<pie pa- fuiii saiia/iir.
j>r.rdicli XV. Item dixit quod cum d. D. Jacobus haberet ter d. testis videns apostema illud, fecit euni a ser-
infirmis
qiiemdam filium iiitii muni. qui per qiiinque dies lo- vitore quodam ad d. fr. Franciscum condiici. Q li
qiielam amiserat; misit ipsum testein Paulam ad videns crus viilneratum, imposuit vulueribus iiic
Fr. Franciscum, nt diceret ei, quod.si melius esset dullam sambuci, illamque aqua sancta aspersit, et
pro anima ejus et filii sui qui legrotabat, impetra- Cruce signavit, dixitque Vadas, quia cras niliil ;
ret a Deo gratiam incidumit.atis ; quia baberet tan- erit. Sicque sequenti die sauus fuit tamquam si
tam fidem in orationibus ejus, quod <'rederet ipsura numquam aliqnid inali habuisset. Agitur ann'is
resurrecturum, etiamsi triduo eset defunctus. SIc- XXXII.
n
;
SECUNDA APRILIS 127
22 Eoilem die, noliilis Franciscus de Klorio sii- pronegotioU. Loysii. Illi nolueriint facere ea quae D
pproctavodixit, se scire, per septcmvelcirciterocto ipsis signific.ivi. Qui non habet fidein minus potest RX MS.
PROCESSC
Tesl. 4 coiitinnos mense^',quibu-^ ipse testis olj ramarn mai;- couscqiii gratiain. Vadas. reile:is i-uin Deo, et fa-
CONSENT.
nani, quara d. fr. Franciscus teneliat, et ob dev^j- cias fl,-ri ei qiias ordinavi, Iiabeantqiiefidem in Deo, curalur a
tionem, ipsum assidne visilabat in balia Pater:ii, qiiia (ibtiueijiiiit gratiam. Diciusque testis absque morbo.
ubi tunc f iciebat ledificare nionasteriuiu Consent.na; ulteriorilius verbis rediit, applicuilque doinuin d.
dicecesis.Et inter alias vices. cum seinel eum viji- die, etstalim retulit d. verba priedictfe D. Catha-
tarnt de mense Decembris, quo niugebatet intensis- rinella;. Qum statiiii mandavit parari d. frusla pa-
siina frigora ibi vigebant {qiinniam siint loca mon- uis; quemadmodumd. fr. Francisciis dixer.it : iiu
nitdis to':i, nixque erat alta ad duos palnios) invenit d. posuisqiie ea, inodfi supra dicto: ipsi D. Lnysio ; qiii
j>etlilit'S
el vmte fr. Franciscum in ecclesia, pedibus iiudis et pessime d. panein ita tenuitusque ad Iiuram matutinam sab-
rrstHfS indiituni; videlicet Iiabilu Iicerato .siiper carnes : bati, quaipse D. Loy.-,iiis hene se habuit, et erexit
stabatque cnnteniplans, et nun vidit d. testnm donec sc in lectuin, et peliitcibum, fuitque sanatus.
xolitiis
ante eiimesset, diceretque ei, Ave .Maria quia erat : 25 Itein dixit, qiiinl inde ad aIi'iU"l dies po»t con- Sanclu.i
ilormirr in rtuasi raptns. Vidit eliam ipse teslis bis cellain, in valescentiain, d. D. Loysiu^, cum vellet pruficisci absens
cognoscit.
liilmtti,
qiia doriniebat d. fr. Fraucisciis. in (pia niliil Jiliud Paternum ad visilaudumd. fr. Franciscum.ul ei pro
erat prirler uii:im tabulam. et tegiilnm in qiia recli- beneflcio salutis accepto gratias agcret, die quodani
nab;it caput. Fralres Ordinis sui dicebant, qiiod sabbati fecit accersiri Notarium
quemdam, Niciihium
numqiiam viderent eum coniedere. nisi in mane Bonbinum de Palerno, virum probura; rog:ivitque
Pasrhatis fabas quasdam cum Fratribus. idemqiie ut velletei pisparare jentaculum ad ilieiii luuie.quo
ncc rcsc volebat d.
faciebat jn feslis solennibns. Ipseque testis videbat fr. Fraiiciscuin visilare. Sicniie d. Nota-
tiliis,
eum incedere pedibus nudis per loeasilvosa, petro- rius Niciilaus P;iternum profectus. ad diein et lio
sa. spinosa et aspera ((iihlil tcslh lvii, portando raui pr;eflxarapr:eparavit,niorabatiirqiie d. D. Loy moram itineri -
trabes, arbusta, lapides ; nec umiinam pedes ejus siiiiu ante locum qiio volcbat ire ; eratque jam me- alterius
la;debantiir in aliquo) operabaturque malleo ferreo ridies. Tuncque egressus d. fr. Franciscus a loco, iujectam.
B K
a niane usque in vesperara ; fr:igiahat que niliilo- coiiveuit d. Notariuni Nicolaum, dixitque Expectas
:
iiitcr spinfts
.^iirttrsfjnc minnsodore suavi. habebatquemanusinitiores riuani D. Loysium vadas prau^um, qui;i
: iinplicilus negu-
viimlns fitqite
aliqiiis mngnus doniiniis : et assidue indutus era(> tiis.non hodie, sedcras veniet. Sicque d. Notariiis
lil.f.iiis niiincl.
illo solo h:ibitu super carnes; habebatque
l.acerato Nicolaus domuni rediit, er. die Marlis seiiuenti d.
persona siia odorem musci, ca[>i!liqiieejus rntilabant D. I.oy;ius, cum D. Calharinellaet ipso leste ac fa-
fanquam aiiruni. Pcdes cjiis, quamvis iiudii incede- inulis, profectiis est Pateruniu. Et ctim esseiit ibi,
ret, erant ;ilbi, didicati, et pulcbri, sicut si semijer ante.piain convenirent d. fr. Fraucisoiini, ipsa D.
soleas detulisset (quod idcm alii pliirfs tleiiiceps iis- Catharinella dixit testi ; Rogo tc, qiiando cum D.
dem pciif. vcrliis lesUiti reperimilHv) Et quociimque Loy^iij fr. Franciscum alloquemur, tu retro d. fr.
ibat, pra'f ertim ubi erant aquse. petra» et rupes Francisciira secreto absciudas de liabitu ipsiiis ad el occullam
23 Super nono dixit, quod tunc temporis quo duorum digitoruiu quuntitatein, caussa devotionis tesds inlentio-
nem;
d. fr.Franciscus aidiflcabat mpnasteriuni in Paler- mea;. Sicipie, cuin dicti D. Loysius et D. Cathari-
no (agitur nunc xxix aiit xxx annus) m^iguificus D. nella cum ipso fr. Fraucisco loquerentiir ipseqiie
Loysius de Paladinis de Lecia, regius Auditor pro- testis retro d. fr. Franciscum positus vellet forfices
{'iiltitiri.f viiicia; Calabria-, uno aiino ex. illis asgrotavit de evaginare, ut dicti habitiis frustruui abscinderet ;
Aitililtir
iiieiise Julii vel Augiisti, in civitate ConsentiiB : cu- ipse fr Fraiiciscus conversusad eum dixit : Fran-
jus infirraitas duravit per triginta tres dies : Iribe- cisce. devofio non consistit in frustis luibitus, sed in
batqiie in cur.itione diclae infiimilatis tres inedicos bouis opcribus.
qui semel consilium fecerunt de infirmitaie d. D. 26 Iteiudixit, quod per inensem unum post con- puen .rgri
Loysii. fuitque die Mercurii : et concluserunt quod valesceiitiamd. D. Loysii, «grotavit quidira filius primo
saniiatem.
pcrmitteretur n:itura criticare, et non darent plures ejiis : (|uai'e ipse D. Loysius testein ipsuiu accer-
iiiedicinas. Qua conclusione inita, die Jovis seqiien- silum riigavit, dicens : Francisce, tu qui habcs is-
ti. D. Catbariiiella. uxor d. D. Loysii, Jo:inninum tum bonum pedem, accedas ad fr. b'rancisciini et
qiieiiulam rainulum siiiim. ad se accersitum, niisit coinniendes ejus orationibus istiini filiuin meuiu.
rcinrilin pcr Sicque ipse testis profectus est Paternum ad d. fr.
P:iternurn ad fr. Frauciscum priefatuin ;
quatenus
.Sfincliini
jmrscrijilt). euin noiuiiie suo rogaret, ut orationihus suis a Deo Franciscnm, et nomine d. D. Loysii commendavit
vellet impetrare gratiam .salutis sive sanitatis pro d. d. fllinin onitionibus ejiis. Qui dixit : Dicas D. Loy-
D. Loysio. Cumqued. taniulus eiideni die redivi^set. sio. quid sit bonus l~hristianus, et quod niinistret
eumqiie d. D. Catharinella interrogasset quid ei d. justiti:iin, et de fliio nou tinieat. Siciiue d. testis re-
fr. Franciscus respondisset diit et retulitd. verbaipsi D. Loy^io ctfiliusejus ad
dixit ipsiim ordinasse, ;
:
qiiod assarent duo frustra panis ad ignem, et postea nuatuor vel qiiiuqiie dies fuit sauus. Qui post aliquut
ot' aceto intiiigerent, et piper, canellam. gariofoluiu et (iies ilerum ajgrotavit, dictusque D. Loysius fecit
Inctlicornin
conlratlittio- ziiigilier contrita pani imponerent; etpostea iinum iterum reilire ipsum testeni ad d. fr. Franciscum,
ntin nrijleclti,
ex dictis frustis pauis sic super stoma-
pra;parati ut noniiue suo eum
quod filiiiiu iii uralioni-
rog.aret,
chuin pouereut, et aliud supra dorsuni. Cuiuque d. bus siiis haberet commendatum. Ipseque le-tis pro- deinde mor-
D. Catharinella hoc intellexisset, fecit eos vocari, fectusPaleriiuin, cuni primuni illuc applicuit, iu- tem prophe-
ct ab eis opiniiiufin circa hoc esl sciscitata ex qui- : venit d. F. Fraaciscuui : qui antequani testis inci-
lius uiius dixit, Suinus hic tres niediei. qui de novo peret loqui. dixit : Tu venis propter fllium D. Loy-
lacereinus naturam el iste ignarus vult facere is-
;
cii : v;idas, dicas ei quod habeat patientiam, quia
ta^ medicinas? Sicque non fuerunt factie. Deus vult illuin.ipsi(iue procurabit alios. Rediitipse
24 Die Veneris sequenti d. D. Catharinella voca- testis et retulit d. verba D. Lcysio, ipseqne filius
acftcmiim vit ipsiiiii testeiD, intuitu familiaritatis qnani cum secundo aut tertio post lu-ec die obiit :et d. D. Loy-
ffdhibito.
d. fr. Francisco Iiabebat : rogavitqueut ad euin ac- sius postea fecit alios fllios, quia uxor discessit Coii-
celeret, et rog:iret quod oratioues pro d. D. Lojsii senlia gravida.
salule fuuderet: sieque ipse testis profectiis est Pa- 27 Itein dixit quod ijise per octo meiises labora-
ternuin, Cnmqiie illuc applicuisset, invenit d. fr. verat febre quartana. videlicet a nieiise Septenibris quartanam
raensis (iepeUit :
Fianciscum soluin ipsum nsque per totuni luensem .Aprili^, in ciijus
: et cuin primum vidit
tcstem, verbis aliquaiituUiin turbatis dixit : Tu venis fine ip-e testis profectus est Pateriium ad d. Fr.
Franciscum
:
128 ACTA S. FRANCISCI DE PAULA.
per \oc\Mn fiirte qttifi iitterprfs hociwnm iiiil-
Franciscuni, ut ipsnm oraret quod eum in orationi- ItitJifty ;
Et MS. bus suis liaberet conimenilatuni, quo Deus ei faceret Ittm mm'rat.
PBOCESSU Franci.-cus ilixit b Filidrissara tn vulgari Itoberi twtat Lotiims ittter-
gratiam sanitatis. Sicque d. Fr.
CO^SENT. Filichicam vcrtil, quod nou iiitelliqo scio
ei : Quando disceiles et transibis per a Locarum. pies, ipse :
anlem Calabrieam lingttam majori ex parte Grtiram
capias duas sumtnitates b filidrissae ejus quiB nasci-
©livoy fnlium, ^pO; qtiercus, fuX/iSpiiiaa
tur in trunco quercus, et facia> e.im Imllire cum ci- esse, u1 e.r
ceribus ; cumque advenit febris parox^smus, bibas poisil coinposititiu cicdt.
broilium illud, el sis bonus Christianus. Sicque ipse
te^lis fecitdiitum remedium : et seiiuenti dic, oum CAPUT IV.
superveniret accidcns, sumpsit brodiutn illud ; et Miracula a testibus Paulanis duobus jiira-
staiim nullurn sensit malum, fuitque sanclissimus. mcnto prmata.
28 Iteniquod de tuense Decetnbris. cum
dixit,
iltiteratus
ivisset visitatum d. Fr. Franciscum, inveniteumin ijie xvti Julii, Veneriibilis Dominus Joannes fornacem
pricdlcal
quadam silv.a, longinqua a monasterio, quod aedifi- Antonachius, super notio dixit, quod cum Fr. Fran- catcarlam
ardenlem
cabat in Paterno, per unutn railliare; unde faciebat ciscus exorstts esset ifidificiitm monasterii iii Paula,
iiiijrcssus
conducere ligna pro fnrmice calcis; ubi erant circi- fecitfornacem quamdam in qna coqneretur calx. reparat ;
ter liecentie per.~on;i', niaresei fu;mina;, quibus pra;- Cumque fornax petris onusta et accensa igne, cade-
dicabat declarans Evangeliura ;
quamvis ipse teslis bat niinistrique ad coquendam d. calcem depiit:iti,
;
sciret et intellexisset, d. Fr. Franciscum non esse cognoscentes se soios casni dictiu fnrnacis non posse
littcratum. Finita pr;edicalioiie diiexit gentem illam au\:Iiai'i, vocarutit d. l-r. Franciscum dicentes, Pa-
cutn lignis ad locuin, diclusque Fr. Franciscus re- ter, veniatis, quia fornax calcis Civlif. Qiii cutn illiic
matisit cuni ipsu tesle solus ; qiii inter loquendum venisset, dictis ministris ilixit, quod irent jpnlatum;
dixit ei ; Paler, secundum spirituin Dei, qui vobis sicqiie illos licentiavit et snlus remansit. Qiii reversi
inest, quis erit successus bellornm priesentiutn in inveueruut d. Fr. Franciscum tiiaiiiis nitttidantem,
Tuscia^ Qui rospomiit ; Isla bella iii nihilutn redi- fornacemque tntegre aplatam, tanqiiam si iiiimquam
Adirutiim
gentur, qtiia sopientiir ; sed video Turcutn ingredi fuisset fracla. Quod circumstantes otnnes nuij^no
Turcorurn
pradtcit :
huc regnum. \'erum scrijisi nnijestiiti Regia; quod miraeulo adscripserunt, proiit i])se testis audivit ex
cusLodiat sua, et iioti inipediat te alienis, AlettseJulio ore dicloriim ministroriim. Ilem si-it ipse teslis,
sequenti pra;dicti anni intravit Turcus regnum, ce- d. foi itacein calcis non fuisseejusmagnitudinis, quod
pitquc Hydruntuni, et Dex rediit ex Tuscia, bella- potuerit inile fieri tantiim a.^dilicium, quantum fac-
que illa fuerunt sedata. tum fuit : creditque ipse (estis hoc adsci'ibendutn
29 Die vitt metisi.' Julii, RoberUis de Burgis, ab esse oriitionibus d. Fv. Francisci.
aiinis iiuiiiquiiijiittu d. Fr. Fruiiciscum ciMjmisicns^ t't aiite 31 Itera dixit, quod cum semel quadatn die iret
exliiictos ti-
aiiuas \L\iu tii thinttJii jiafculum i^jttnPuula.' Iiosjiitatits, cum magistro suo ad ecrlesiam, quam d. fr. Fraii- tioiies ardere
dixit, quod, cum esset bouus scriptor librurum ec- ciscus ajdificaverat, oaussa dicendi Missam, cunique soto llalu
tacit.
clesui^ticoruiu, exercitatusque tn dicto miuislerio non haberel ignem; ipse testis petiit a d. fr. Fran-
srnbemiorum lilirorum, toto tempore vit;esuai; su- cisco, ubinara vellet accipere igneiii. Qui respoiidit :
pervenit ei quiedi/in icgritudo in nir.nus dextra, ob Iit caritiite, videas, quia in lilinnibus iUis, qui erant
quod reniansU contractus et tnancus, ita quod per in angulu capellii;, erit iguis. Ipsei|ue testis ivit, et
Tcst. 5
diiosannos nonpotuil scribere, tiec scribendo victuin beiie insufflavit d. lilioties, et non invenietis ignem
ACTlbCllfiO
victum lu- qua;rere ; in qua
adhuc ajiparet sigtuiiii gra-
tuaiiu rediitad d. fr, Francisctim, dicens Pater, iion cst
:
tranti. vis ajgritudinis, quam passus
est. Quatn a-gntudi- igiiis in titionibus illis. Ipseque repeliit, Iiiio, iii ca-
netn videns uxor, dixit lesii Marite tui, accedamus ; ritate est ignis.Sicque d. Fr. Franciscus ;u'cepit il-
Patrotn Fr. Franciscum, rogaturi ut iinpelret gra- Insmet titiones, quos ipse testis viderat et insiiflla-
tiani nianus tuaj sanaudie. Ipseque testis, inductus verat : quos cuni ille insulflasset, statini acceiisus
verbiset devotioneuxoris, quamvis paruiu fidei pric- est igttis; accensaque candela, dixit Missarn.
staret, cuiu ea profectus est Paternum, ubi erat d. 32 Itetn dixit, quod cum d. Fr. Franciscusloque-
vwnuuin con- Fr. Francisfus; et invenerunt eum in horto sub fitioncm ar-
retiir cum quodain Presbyteru, advena ultraiiioii-
tracfam ro- derifem iii
querctt quad;itn magna ; nxorque ipstus testis dixit ; tano; diceretque ei, quod qnaedain herba h:iberet niixic fractat;
gatus rcsti-
tuit.
Vide, Piiter, queniiidinodum coirupta estmaniisma- virtutem quiinidain ; d. Presbjter, quasi incrediilus, F
C rili tneit Ilogu vus, doceatis aliquid, quod eain sa- rcplicavit d. Fr. Francisco. diceiis ei : Quomodo
net. Dictu^que Fr. Fraiiciscus, conversus adipsum scitis h:inc herbatn habere virtutein? Citi respondit
lestem dixil Ostendas niilii nianutu tuam. Quaiii
; Fr. Fraticiscus ; Nonne scitis, quod illi qui Deo per-
o-tensam tangens nnnibus suis, dixit Peccatuin ; fecle serviunt et ejus niaudata observant, ipsx^niet
est quod raanus haic ffigrolet adhuc faciet tnu¥a herba; manifestunt virlutes suas. Sicque
:
iiiler lo-
boua. Et iuslante u.xore, quod doceret aliquid pro quendiuii conduxit d. Presbyterum usque ad coqui-
sunitate dictae inanus, docuit quasdam lotioues. Sic- imm, ubi ipse fr. Franciscus apprehendit i|ueiridain
qtie ipse testis rediens Cosentiatn illomet vespere, titioiicm accensum, striiixitque nianibiis for-
igiiis
sequenti raaueabsquealialolione vel mediciua aliqua titer, dixitque ipsi
Presbylero Iste igiiis ad quid ;
invenit inanuin suam sanam et politam ; et \tv<e nia- aliud est creatus, nisi ut def obedientiam honiiiii l
giiugaudio surrexit in camisia, experlurus an pos- Cumqueper aliquod spatinm temporis d. ignem ina-
set scribere, scribebatque uique bene et perfecle si- nibus tenuisset, reposuit eutn ubi prius erat. Dictus-
cut prius, perseveravitque semper bene nsque que Presbjter, viso tali miraculo, rogavit euin, ut
in
priesens, cum sit decrepitus. Sequetuique die rediit indueret ipsum liabitu siio qund d. fr. Franciscus :
ad F. Fraucisfum, ut ageret griitias de beiieflcio
d. reuuit facere sed dixit eiqiiod iretadlocum S. Fraii-
:
accepto ob orationes ejus et cuiii |irinium eum vidit : cisci in Cosentia, ibique iiidueret habituin el facerct
iiicejiit ridere. Et dicente
sibi ipso tesie quod rece- professionein per uiiuni annuin, et postca ail ipsum
pisset gratiam, dixit Vadas, verras luam domum,
; redirel. De eaussa scietitiie quia interfuit, viilit et ;
scilicet conscietUiam, et sis bonus Christianiis. Agi- audivit. De loco in Paula. De tempore rigitur iui-
: ;
tur aiinus XLiv. nus a XLitt vel circa.
33 Item scit ipse testis, quod die quodani, cum
ANNOT.MA. wtiim fiiliti.
esset d. fr. Fraticisco, in loco ubi inclioaverat tuo-
Ila etgraphnm Ilallcnm Littinum dntplicitcr
:
nasterium; cumque design;isset locum, in quo vule-
bat
; :;
SECUNDA APRILIS 129
bat facere aliam fornanem ad coquondam calcem tera quamdam, illudque fregit adeo graviter, quod
fuit pnesentatus quidam, qui nuraquam fuenit locu- erat semimortiius. Vidensque fr. Franciscus istum KX US.
tus : quem d. fr. Franciscus duxit intra ecclesium, cecidisse, cucurrit et brachiis suis eum intra eccle-
PROCESSU
CO.NSE.^T.
dixitqueei Dic.Jesus, ter. Qui mutus dixit, Jesus, siam portavit, suxitque sanguinem capitis, posuit-
lerram pro
:
fornace aperte, et recessit sanus. Die sequenti redierunt cum eum sub allari, ligavitque quibusdam pannis lineis ;
itntenda
Mag. Antonio de Donato de S. Lucito, ut faceret statiraque sanus, sicut prius, rediit domuin De caussa .
subsidere,
fornacem inveneruntque agrum illum, quem
calcis ; scienliaj ; quiaviditet interfuit. Deloco et tempore,
prn d. fornace ipse fr. Franciscus designaverat, per utsupra.
se fuisse depressum, adeo ut noii oporteret facere 38 Item dixit, quod cum in loco, ubi fr. Fraitcis-
pancm divini-
foveam sicque inceperunt facere calcem.
: cus iediflcabat monasterium, ipse etiara testis labo-
ius missum
34 Itera, dum d. calx tieret, ipse fr. Franciscus raret, essetque maximapenuria panis, quiain Paula accipit.
conversus ad quemdam fraterculum, dixit ei Va- : non inveniebatur; ipseque cum aliis laborantibus
ftihas absqiie
tgiw percffqiii
das et coquas pugnum fabarum, quo possit jentare inurinuraret, quia non suppeteret eis panis; d. fr.
facil. magister Antonius. Et d. fraterculus ivit et posuit Franciscus accessit ad eos, dixitque Credo quod :
ollam ad focura super cineribus sine igne, oblitus- frater corpiis indiget cibo. Et ciim per spalium borje
que fuerat accendere ignem. Cumque venisset hora essent operati, vidit ipse tostis ciim aliis operariis
couieslionis, d. Franciscus conduxit ipsum ma-
fr. unara bestiam, ciimduobussaccis plenispane. Tunc-
gistrum ad coquinam, cum quibus ivit ipse testis. que d. fr. Franciscus vocatis attulit unde jentarent,
Dixitque fr. Franciscus, Extrahas has fabas, quo et vesperi dedit eis suflicienter panem : eralque d.
comedat mag Antonius : qui et dictus testis rise- panis, tamquara si tunc fuisset extractus de fornace.
runt, videntes ollam sine igne. Dictusque fr. Fran- Ipseque testis nulliini vidit qui dictum panem attu-
ciscus appropinquans ollae, discooperuit eam ; vide- lisset,adeoque credit fuisse divina operalione illuc
runtque ipse testis et mag. Antonius quod bulliebat: allatum. De loco ettempore ut supra.
sicque dedit ad coraedendum d. mag. Antnnio. Et tJ9 Itein dixit, quod cum ad putandum vites ivis-
leslis i/enu
Antonius appropinquaverunt foco,
ipse testis et niag. sel, incidit sil)i genti, ititlataque est ei coxa, adeo
tncisum
utviderent experienliam inveneruntque focum so- ; quod per octo vel decem dies uon potuit incedere solidat
lum cuni cineribus frigidis. De caussa scientiae, loco nec ponere pedera in terra. Quare die quadam ac- E
et ten.pore, ut supra. cessit plane ac pedeteiitim ac d. fr. Franciscum,
35 Ilera dixit, quomodo qnidam Joannes Brogno, ostenditqiie ei d. crus inflatum. Sicqiie d. fr. Fran-
volens ottollere quoddara ahenum, plenum pice bul- ciscus imposuit parum unguenti, ei postea fecit eum
atir/item pice
lienli,desuper quamdara naviculam, projecit sibi dic- ad qiiamdara sphaerara solarem sedere : et illamet
bnllieiiti per-
fttsiim i» tanipiiem bullientem, non solum infaciem, sedetiam hora fuit eum ad portandum ligna,
sanatus, misitque
sptritu coijno- in lotum pectus ita quod quicumque eum videbat,
: veluti semper fuisset sanus. De loco in Paula.
si :
scens,
dicebal, quod propter dictam picem remansurus es- De tempore agitur annus xl.
:
set i vultu deformato. Itaque unanimiter attulerunt
eum inmonasterium, quod d. Fr. Franciscus jediii- ANNOT.\TA.
cabat, distans a loco hujus casus per milliare. Cumque
applicuissent,inveneruntd. fr. Franciscum.qui prie- a In MS. fst lxjii, sed lioc manifesinm meitiium; ex
ad se venturo paraverat quosdam succos herbarura pro remedio aiUecetientihtis et consequentibus arguendum, correxi-
remedium d. patientis. Dixitque, quod nonerat possibile, quod miis.
partit.
ad d. fr. Francisci notitiam poluerit tam cilo rasus b MS. Laliniim, qiiod esset mansurus mancus fa-
pervenisse : sed credit ipse teslis, quod piwsciverit cie : .led Itulictis originarius lextus commotliorem pati-
illum ex gratia divina. Cumque dictos succos. Iier- lur versioiiem.
barum imposuisset faciei et pectori ejus, tenuit eum jam siijitattts, Lutinus
c Ita liiibel textus Italictts vi-
penes se circa octo vel uovem dies post quos dinii- ; tioto Paternum noiat, temporis ratione repugnante.
sit euni sanura et politum, tamquam si numquam d MS. Latinum de Siinoneo.
Isesus fuisset et absque omni penitus macula. De
caiissa scientise ; qiiia vidit, inlerfuit e.t ;;udivit. De CAPUT V.
loco in c Paula. De teinpore ; agitur annus xlv.
: AUtiuot Testes xviti Julii examinati.
Prieterea credit ipse testis, quod d. fr. Franciscus
sitmortuusvirgo:quiaa puero intravitmonasteriiim, \j\e Margarita de Baccaro
xviii raensis Julii, D. Test. 8
et semper perseveraverit in vita sancta. dixit,quod cum projiceret quodam vesperi aquain Os ocutosque
d dislorlos
Tesl. 7
36 Eodein die xvii Julii Joannes de Simeono rf ante portam domus, torsit os et oculos, adenquod
reslittiit.
Lampadem dixit se scire, quod cum ipse et raag. Dominicus ^^ir- quasi retro caput iverant. sicque cum pateretfratres
per se accendi go-pia esseut in inonasterio Paute, quod sediflcabat dictse Jlargarita; eara ad fr. Fninciscum duxissent
facil.
d. fr. Franciscus, dixit ad ipsura testera et luag. Do- cuni priinura eani vidit,dixit: Accipiatisparumilhus
minicum Eatis, et diealis Ir. Stephano. quod affe-
: lierbiV, qiiie est ante monasterium, quod Kdificabat,
rat mihi ununi tilionem accensum et candelara uuam, qu.-evocatur a cercimita, et iraponatis capiti suc-
quia volo accendere larapadem. Sicque ipse testis et cura, et postea frondes coctas et Dominns Deus
inag. Domiuicus iverunt ad d. fr. Stepluiiium, dixe- concedet ei gratium pristinas samtatis. Quo reme-
runtque quod aflerret titionem accensum et cande- dio factn, illainetilie fuit sanata sicut prius, absque
lara. Cumque rediissent ad d. fr. Franciscum, acce- aliqua laesione vel tormenlo. Dictaque testis tenet
pit chordam larapadis, ut eam diraitteret et illumi- pro certo, quod fuit sanata propter orationes et vir-
naret. Cunique esset d. lampas circa medium tutes d. fr. Francisci, et non propter lierbam. De
descensus, per semetipsam accensa est, absquo ali- loco: in Paula. De terapore: agitur annus XL. Uem
qua candela vel igue. Cumque depositeral tinte num. 35. testis pruecedens, dicttque Itanc
d. testis et inag.
Dominiciis hoc miraculum vidissent, quod ex se ac- Marqaretatn neptem suam fuisse, seque vtdisse curatto-
censa fuisset larapas; dixit mag. Dominicus ; nem mali. cui medici uulli aiuiliari potitissent.
pater, videatis, quia lampas per se est accensa. Dic- 39 Eodeni die magister Douiinious de Virgopia
tusque fr. Fr.inciscus dixit Sat est quod viiiistis. dixit idem, qiiod stipia num. 31 Juaiines de
Simeone Tesl.
;
Agitur annus lx. bv. Iteni dixit T,tdam
" iitsu gra- de tempoie dicens tigi aiinuin circilcr
tigneam in
'iicr Idsun 37 Item dixit, quod quidara nomine Casellus, cum quod cuni d. testis veniret a Pateruo cuiiid. fr. Fran- cercum
santil.
cecidisset ex quodam alto loco, irapegit caputin vi- cisco, unde venerant a capiendo loco pro aediBcio commulans.
Aprtlis T. I 17 loci
:
130 ACTA S. FRANCISCI DE PAULA.
loci. quod in prsesens est constnictum, redirentque firmos in Paula, profectus est Paternum, ubi d. fr. D
i
EX MS. Paul.im discesserunt nocte cum txda accensa, Francisius degebat, natravitque ei fratrum suorum aUcnmortem,
;
alteri sanitfi-
PROCES. ipse testis. cuni alio socio qui est de- infirmitatem cui ipse respondit: Uuus ex fr;itribu3
quam portabat ;
temprxdim.
CONSENT. est Lucas, coiisequetiir a Doinino
nomen
functus. Dictusque fr. Franciscus portabat unum tuis, cui
absque igne, et circunidcdit illud quo- gratiani salutis alterum vero cui nomen Nicolaus,
;
fruslum taedse
dam filo et impnsuit pectori. Cumque transirent per Deus vocabit ad se. Vade, quia d. Lucassanus ei-it;
Tazzanuni b casaie Cosentinum, invenerunt ibi mu- Nicolao vero dicas, qiiod mundet domura, videlicet
conscientiam. Rever.->iis ipse testis Paurani, com-
lierem quamdam, quae per tres dies non poterat pa-
rere. Rogatusque a vidua quadam quod vellet suc- perit d. Lucam sanum ; alter vero, viilelicet Nico-
currere necessitati parturientis, posuit nianum ad iaus, quinto aut sexto die post obiit. Agitur annus
pectusubi reposuerat tfedam extraxitque candelam; ;
XXXV.
adeo qood ipse testis habet pro certo, quod ta;da, 44 Eodem die Lucas de Perri de Paula, dixit, Tcst. II
Filio pro
quam in pectore reposuerat, cunversa sit in cande- quod mater sua paritura, tres dies et noctes conti-
viatre partu-
lam cura d. testis non viderit ipsum fr. Franciscum
:
nuos parturiit, et per unuin diein et nocteni amisit riente soticito
parturienti imponere candelam ad peclus, nec ulterius viderit loquelaiii obstetricesque, quas duas partuisuoassis-
;
succurrit. teiites habebat, teiiebant eaiu pro mortua. Quare ipse
tjedam quam reposuerat. Quam candelum dedit d.
viduEP, etdixit: Vadas et pnnas candelam hanc super testis lacrjmaus fr. Franciscum accessit, dixitque;
parturiente. quia confestim liberabitur. Sicque d. fr. Pater, mater mea non potest parere, estque fere
Franciscus et ipse testis discesserunt, et venerunt morlua : amore Dei detis remedium aliquod, et ro-
Paulam noctu. Agitur annus xl c circiter. getis Deum
pro ejus liberatioue. Cui d. Ir. Fraiicis-
caque despe-
40 Uera dixit, quod cum duo viri laborarent in cus re>pondit: Ne lacrjineris; vadas cum Deo, quia rata sxpe
duos terro monaslerio, quod aedificabat. foderentque terram nonduin est teiiipus pariendi. Sicque d. testis rediit cunti ac
redeunti,
obnitos
quamdam vix efloderant tres passus, quod ipse ager doinuni, comperitque matrem suain non loquentem ;
satvat :
;
E
cecidit, et cooperuit duos illos operarios. Cumque obstelricesque sciscitata;, sunt ab eo, quidnam fr.
terra llla magna. non poterat cognosci, qua
esset Franciscus dixisset. Respondit ipse testis, ipsuni di-
via illis posset subveniri, qui jam babebantur pro xisse, nondum tempus pariendi, Quo audito
esse
mortuis : sicque vocarunt fr. Franciscum. Qui cum obstetricesdixerunt; Ista mortuaest, non indigeinus
venisset, videns d. terram super illis operariis. dixit amjilius tempore. Rediit iteralo d. testis ad ipsum
quibusdam aliis quod foderent in duabus partibus ubi fr. Franiiscum, dixitque ei Pater, inea mater est :
ipse ostendebat : sicqiie inter fodiendum invenerunt fere mortua : in caritate, detis remedium aliquod.
ambos operarios sanos d Qtiod ipse testis et omnes Cui d. fr. Franciscus respoudit ; Vade, quia liinc ad
alii reputarunt pro magno miraculo, consirlerata huram pariet. Sicque ipse testis rediit dorauni, et
quantitate terras, quee super eos ceciderat. De loco ab eo iterato sciscitatai sunt obstetrices, quidnam
muntm ettempore, ut supra. Item dixit, quod cumfabrica- d. fr. Franciscus dixisset. Quibus respondit eum
ruentem ret murum quemdam monaslerii. cujus bona pars dixisse, adhuc superesse horam ad terapus partus.
signo Cructs
constructa estsuper rupequadam; quodam die, cum 'Re^ponderunt obstetrices : Jam mortua est non in- :
sustlnet :
ibi esset cum multa geiite, videbatur totus murus ille digemus hora vel alio tempore. Rediit d. testis ad Inndpm dicit
velle ruere. Quod d. fr. Franciscus videns, dixit, fr. Francisciim lacrymans, dixitque Pater. mater pcperisse. :
Jesus; fecitque signum Crucis: firiuatusque est mu- niea jain ilehet esse mortua. Cui fr. Franciscus res-
rus sicut in proesens apparet. pondit ; In caritate ne lacrymetis ; vade, quia jara
41 Iiem dixit, qnod ipse testis.cum quadjjm die peperit filian,. Sicque d. testis rediit, comperitque
laboraret in nionasterio ut conduceret aquam pro m.ilrein peperisse fili.im, superasseque dolores et
facienda terra aqiiaria ; d. fr. Frauclscus laborabat pericula. Credilque ipse testis d. fr. Franciscum
subtus ipsum lestem. Cumque ipse teslis esset coa- scivisse hoc ex visione Angelica et non aliunde quia ;
cadaUem ex
alto lapidrm
ctus deturbare quemdam magiium lapidem, dixit ipse testis tunc assidue ad locuni d. IV. Francisci ex
ilijtnts excipit ipsi fr. Francisco quod discederet, quia petra posset domo sua ibut, nullusque eiunquam factus est ob-
ei ficere magnum malum. Ipseque fr. Franciscus viam De loco ; in Paula. De tempore agitur an- ;
dixit ei, quod intenderet labori suo. et permitteret nus xL.
lapidem cadere. Cumque d. lestis hoc sa>pius repli- 45 Item dixit, quod cum haberet coxam, sicca-
coxam
caret, ipseque nollet discedere, d. pelra cecidit et tam, quod dicebant esse sciaticam cunique a multis arcfaclam ;
percussit pedem d. fr. Francisci, ita quod ipse tesiis mulieribus luedicaretur nuniquam potuit sanari, F ;
crederet, quod ipse fr. Franciscus fuisset factus jai'uttque in leclo per tres raenses, expenditque pe-
mancus pede vel crure, et claiiians cucurrit versus cuniara ef bona niulta dictis mulieribus. Cumque
ipsum. Dictusque fr. Franciscus dixit ei, quod niliil nullo pacto posset salutem recuperare, mater ipsius
raali ei fecerat ostenditque ei pedem saniim et po-
: testis tulit eum in collo suo ad locum ubi fr. Fran-
litum, quem ipse testis credebat ipsi mediuin fre- ciscus hahitabat non solum non
: nam ipse teslis
gisse. De loco in Paula, De tempore .agitiir annus
: : poterat incedere, sed nec pedem quidem in terra
XL circiter. ponere. Inveneruntque d. fr. Franciscura super mo-
42 Eodem die xviii Julii, Bartolus de Perri, de nasterio fodientem quamdam rupem. ut ibi Crucem
terra Paula;, dixit. quod cum ipse testis baberet poneret. Et cuiii priuiuin eos vidit, dixit : Eafis, ex-
Test. tO
bovem, cui erat oculus corruptus et totus albus, .adeo pectetis me in loco. Qiii iverunt, et d. fr. Franciscum
Oculum bovis
simplicis
sanat :
quod per iutegrum meiisem nihil viderat conduxit ; iu loco expectaverunt. Quo cum venisset, imposuit agiia: lotione
eum .ad d. fr. Franciscum ante monasferium Paulse: igni aheiium quoddam inagnu.m, plenum aqua et saiial :
quem cum vidisset, respexit terram, dixitque ipsi cinere, ad hulliendum ; qua calefacta lavit coxam
testi ; Accipias parura heiba>, qua; est hic ante lo- ipsius testis, videbaturque esse frigida, sicut rosa
cuin, vocatEe e tuffa et impoii;is paruni sucoi et die sequeiiti inventus est sanus, sicut prius.
; d. De
herbai ejus oculo ; fietque ei gratia salutis. Sicque loco et tempore, ut supra.
ipse testis, accepto d. herba; succo ut
eam oculo bo- 4() Eodeiii die xviii Jnlii, D. Bella, uxorquondain
vis immileret, perterrefactus est bos adeo, quod Joannis Brogni. dixit, qiwd .«u/jro niim. 35 de manlo
credit nihilsucciad d. oculum pervenisse etilloinet : ejiis pice bullienle, per jaciem pectusque coilsperso. iiar- Tosl, 11
die sanafus fuit, tamquam si ruinquam segrotasset. ratum est. Item dixit, qtiod cum ipsa testis in qua- maiins iiiauc.r
De loco : in Paula. De tempore agitur annus XL. : dara fenestra sua esset, cecidit ex ea, fregitque bra- iisuvi
restituit :
43 Item dixit, quod cura haberet fratres duos in- chium iutegre, adeo quod os exilierat. Cumque per
octo
;
SECUNDA APRILIS. 131
A octo continiios menses fecisset a medicis quibiisdam 51 Item dixit, quod cum ipse testis posuisset can- D
ciirari, remansit quoddara frustnm non ossis, quocl delas in allari, pro dicenda missa in monasterio quod ei ms.
ideo non cnnvalnit, quia non '""<'"'»''
potuerat extnilii : et aedificaliat, qiia; non erant accensse in Missa; princi-
, ~
T^ . „ ,. ^, COSENT.
poteratmanu libere uti. Qiiare niisit qiieindam. no- pin ; (1. tr. l'ranciscus genuflexus anfe dictum altare, eandelas
mine .\nfreliim, ad fr. Franciscum, qiii tunc erat in venciismanibus candelam accensam, ostendit illam Dratione
Paternn fecitque ei cxponi casum, qiii succcsserat
; canrlelam c:indelis extinctis quae in altari erant et ''"^''> :
et qiieinadmodum remanserat frustum ossis quod statim sunt accensae quamvis ab illa quae erat ac- ;
nnn potuerat a medicis extrahi ipsamnue esse manu ; censa, nou accedereniur. De caussa scientiae, loco
adhuc lajsam, quia non poterat eam levare. Cui d. et tempore ut supra.
fr. Fr.iTiciscusmisitquodilamemplastrum, quod malo 52 Item dixit, quod cum in loco, in quo ajdificare
impnneret quo vesperi imposito, seqiienti mane volebat moiiasterium seu dormitorium, esset petra
comperit frustum
:
illud ossis extractum, et manum
... r eaaem^ue
taiita; magnitudinis. ut vix a triginta hnminibus irujnirm
.
'
.
sanatam, omnique laBsione liberam. Agitur annus posset tolli ; cumque eam a quibusdam operariis tapidem loco
"'<"'"•
XXXIII. frangi ficeret, numquam potuit nec frangi nec tnlli:
47 Eodem die, Bernardinus BaldorinsNnliilis et cum a qundam operario malleo percuteretur, ma-
Tcst. n dixit, quiid miitus, quemd.
Franciscus sanaverat, fr. niiin doluit; ideo hlasphemavit cordam S. Francisci.
miiium curat. numquam fuerat lociitus, de quo superius facit Quare d. fr: Franciscus confestim accessit ad dictos
^^^
mentinnem D. Joannes de Antonucliio, testis vi, operarios, misitque eos jentatum, clausitque portas
postqiiam fuitsanatiis, fuit servitor patris ipsius tes- ecclesiiB, solu^que ihi remansit. Cumqiie a comes-
tis, sanus et perfectissimae loquelae, servivitque ei tione rediisset, invenerunt petrarainde suldatam, et
per duos aut tres menses. Agitur annus xl. influmine quod super dicto monasterio est jacentera,
renianseratque sola fossa. Viso hoc miraculo, ipse
ANNOTATA. tenuerunt pro certo, fiiisse verum mira-
testis et alii
culnni. De loco et tempore, ut supra.
a Kipxi; flj'&or est, ex geneve popttli, piiro; soUum :
53 Eodem die xviii Julii, Liicas Catarro, dixit g
B (juid si e.T liis opinemur enmpoiii nomen Cercimita ? idem qiiod testis prjecedens itiim. 48, additque de puci- Test. 15
b In eegraphio Italieo Zassanura ; in tabiilis Cnta- biis jam resuscitatis. quod manserunt in aqua illaper
brite Tessanum est, duobus p. m. ad meridiem Con~ duos aut tres menses : quodque ipse leslvi vidit et in-
sentite. terfuit.
c Non esse friisiraneamiianerestrieiionem, in vulgari bi Eodem die Antonius de Alexio b de Paula di- Test. 16
additam, iicet eam interpres Latiiiiis omiserit, patebtt xit, quod cum ipse haberet brachiura contractnm, b
c.ramiiianti. adeo quod non posset ipsum extendere nec exerci-
d Testis 43, rcm eamdem iiarrans, in hoc variat, tiura aliquod facere ciiraque per raensem quasdam :
quod alteriim eorum, Florentinum nomiiie, quem vi- lotinnes et alia remedia fecisset, nec tamen posset
dissese dicit, existimaverint vere esse mortuum : sed sanari adiit ipse testis d. fr. Franciscum, qui multa
;
fr. Franciscus acceptum eura in bracliiis portavit in qiiibuscumque personis rairacula faciebat, cora-
ad cellam suam. et slatim fuit sanatus. peritque eum facientem viam, qua posset ad monas- bracliium
e Furlassis Treffa, de quainfra nuin. 102. terium perveniri. Cumque ipsura vidisset, dixit : In contractum
tunimiumtardead mnnasteriumvenisti; In "P"'"''
caritate,
CAPUT VI. caritate, veni.as ad illud frequentius. Sicque tradi-
Alii Paiilafii lesles eodem die auclili. ligonem, ut eo in via aptanda uteretur quem
dil ei .
una tantum manu accepit (iiam aliam non poterat
Eo
jodem die xviii .lulii, Magistcr Petrus Genuensis extendere) ctEpitque velle ligone uti, et non potuit.
Tesi, 13 dixit, quod cum quidam ex loco Rcnda venisset Pau- Sicque d. fr. Franciscus dixit ei : Vad.as, in caritate,
Pisceinmriuos quo Franciscus de Majo-
i^,„ ^,1 j f,. Francisciim, undeperdiindecim millia ad monasterium, in e.st f'r.
resiiscital, ,. .
Qistahat attnlissetque
^, ,.
quosdam
, .
pisces, in aqu:i dulci
, , .
rana. faciasque calefieri parum aquse. redeasque
captos, e gula suspensos. dedissetque eos dnno d. postea ad me. Accessit igitur ipse testis ad d. fr.
fr. Francisco, dixit: Videatis, quemadmodum tenea- Franciscum de Majorana. fecitque sibi aquam illam
mus captivos istos pauperculos. Et sigillatim eos a calidam ac postea reversus est uhi eratd. fr. Fran-
;
corda, unde tenebantur suspen^i, depositos conchae ciscns, petiitqiie ab eo licentiam qui dimisit illum :
aqu;p imposuit : qiii depnsiti statim cceperunt in aqua sanum et incolumein, veluti si numquam mali aliquid p
reviviscere er jocari. Quod mirar-iiliim ciim ip^e tes- habuisset. De Inco : in Paula. De tempore : agitur
tis et alii adstantes vidissent, videlicet quod pisces annus c xxxv, Item dixit de fornace calci.i riiente, et
^
mortuireviviscerent, cirperuntprcelsetitialacrjraari. a fr. Fraitcisco operariis dimissts reparata, prout supra
Agitur annus xl vel circa. nitm. 'iO atque conclttdit : Sicque dicta calx fuit cocta
49 Item dixit, qiind cum qnasdam miilier de terra suflfecitqiie pro duabus aliis fornacihus calcis, tan-
Rpginre, provinciae Calabriae, Bizianensis dioscesis, tum sdificium cura ea fuit constructum. Incaussa
"bcmT'"'"^
circiter unum annum a maligno spiritu possessa, et scientiae : quia viditet interfuit. De tempore. ex quo
ob ejiis maleficia eatenus ligata, ad d. fr. Francis- d. monasterium fuit extructum.
cuin fiiisset conducta ; tecit eam intra, ecclesiam Eodera die Jordanus Carincella de Paula, su-
b.')
duci, spirifnmque malignumc(Ui,juratum a d. muliere per nono. omissis aliis. dixit. quod cura uxor ejus Jj^JjjJJn „
ejecit,eamqiie sanavit, rediifque Reginam saliitis piiteretur morbum caducum circa tres aiit qiiatuor morbo caduco
compos. De caussa scientia: quia vidit et inferfuit. :
menses. prnfectisuntadd.fr. Franciscum, ut ab eo saiiai,
De loco et tempore, ut supra. peterent remediuin pro salute d. uxoris sua\ Cum-
50 Item dixit, quod cum ipse testis cuni aliis ope- qiie applicuissent ad inonasterium. inveneruntd. fr.
rariis monasterio labnraret, ubi erat qiioddam
in Franciscum aiite portam : cui exposuerunt infirmi-
pra:cipitium, unde qnid:im lapis pondo trium a can- tatem. quam d. iixor sua patiebatur. Dictusque fr.
ntcntlm
stiUt, tarorum deturbabatur videns hoc fr. Franciscus, et ;
Franciscus duxit eam in cellulam suam, et dedit ei
a timens magnum darnnum, quod hominibus, qui siib- duas ficus, et parum vini
quas comederet,
statlm- :
tus erant poterat Cruce dictum lapidem signa-
fieri, qiie fuit sana. De loco in Paula. De tcmpore agi- : :
vit, invocans nonien.Tesu Christi st.itiinque Brmatus ; tur annus XLcirciter.
est lapis in ipso priecipitio, nec ulterius processit. b6 Item dixit, quod cum qiiidam caecus septem 'J","^!^,",'
De causs» scientise, loco et tempore, ut supra. annorura, ob faraam miraculorum, qua; d. fr. Fraii- Mumiiiai,
ciscus
132 ACTA S. FRANCISCI DE PAULA.
ratjdixit Fuistis soluti de hodierno lahore. Viso-
CISCUS assiilue fociebat. ex Amarantia loro provin-
:
EX MS. ciae Calabriffi, ad ipsum venisset, ecciesiamque
in- que vulnere Rernardiui, dixit Habeatis patientiam. :
inor.BSSU Franciscuni, qui eum Cruce In caritate, veniatis mecnm ad locum. Dictusque
trasset; invenit ibi d. fr.
CONSENT.
signavit. Posten penufluxus intor Mi^sae celebra- tfi.stis cum fratre patiente iverunt
cum d. fr. Fran-
tionem exclamavit Miseriiordia, misericordia.Sunt
:
cisco .ad monasieriuin quo cum pervenissent,
; liga-
nnnc video Corpus vit oculum ejus paniiolineo, redieruntque P.au-
septem iinni quod non vidi. et
rediitque tamquani si lam. Die sequenti, cuin ad d. fr. Franciscura rediis-
Christi. Sicque s.inatus fuit,
numqnam fuisset cascus. Incaussa scientia;, quia vi- sent iteruin eum vidit : et fuit sanus melius quam
dit interfuitet :iudivit. De locoet temporc, utsupra. priu.s, rediitqu*e ad arandum. Agitur annus xxxviii.
o7 Iteni dixit, quod ciim ipsi tcsti supervenisset 61 Item dixit, quod cuin ipse testis ivisset ad col- et casu
cnire mnttctm
quidam dolur in crure, adeo ijuod illiid non pnssei; ligendum pruna qusdam in loco cujusdam vicini sui, vulneratum.
ponere in terra; quodam mane accessit ad d. fr. cecidit de pruno ex quo casu factum
; est ei vulnus in
Franciscum, dixitque : Pater, rogo, detis milii re- modum crucis, admodum magnum et periculi.sum.
medium aliquod : quia crure lioc non possum ince- Cumqued. testisiretdomum,comperitd. fr. Francis-
dere. Etresponditd.fr. Franciscus Tu fuistimalus ; cuminitinereaptantem viam. Qui cumvidissetipsum
filius quia heri
: cum matre tua verbis contendisti ; testem, dixit ei S.apiebantne tibi pruna? Alia vice non
:
faclt maxi- .araplius lioc facias. Et verum erat, consentias fratri corpori. Necdum ipse testis aliquid
sed cave ne hoc
mam trabem
portare. quod praei edenti vespere cum matre rixatus fuerat : de hujusmodi casu loeutus fuerat, sed credit ipsum
tcnetque pro ceito ipse testis, quod nullus ei dixe- divina inspir.itione scivisse. Et duxit ipsura teslem
rat, et quod inspiralione divina id sciret. Sicque vo- ad raonasteriuni, imposuitque parum salis-vel alumi-
catnm ipsuin duxit eum ad trabem quamdam, qnam nis Alexandrini, ligavitque vulnus panno lineo, di-
par boum non potuissent niovere, dixitque In cari- : misitque eum. Redeuntique ipsi testi sequenti die
tate, affer trabein istam ad nionasterium. Respondit imposuit eumdem pulverem, et in vespere factus est
d. testis Qiiomodo potero ego tantam trabem por-
: sanus, et omni laesione liber. Agitur annus XL.
tare : pra;sertim cura crure iino sim mancus? Res-
pondit d. frater Franciscus : Accipias illam, in cari- ANNOTATA.
tate ; quia poi'tabis. Sicque d. testis acceptam tra-
bein tulit ad monasterium absque aliquo fastidio, a Acttdcmici della Cnisca, in siio Vncalmlarh, iiiler-
fuilque crure in continenti sanatus. De loco et tera- pretanlur Cantarum certam qunntilalem poiulrris, qiiic
pore, ut supra. pro varielate locorinn diversimotle sestinietur : e.veniplum
58 Eodem die xvm Julii, Nioolaus Carusus dixit vero ponunl ex Marci Pauli historia, naves ma.timas
Tesl. 18
idem qitnd teslis vi num. ZOsupra, addUtiuc qtiod for- appellante, qute 4000 cantliaros portorcnt. liifra num.
nax illa calcaria, a fr. Francisco miraculose reparala 124 dicilur, qiiod lapidem, ponderantem canlarii-n
prtus qnam rucre inciperet, per diem et noclem inte- unum, vix decem liomiiies potiiisseiit de terra tollcre.
gram arserat : quodque ipse et alii reversi, itiveneriiit b A!latis liabitii ratione, jiidico liunc Jnlonium lia-
solidatam, adeo quod videbatur nova. buisse sibi cognominem fHinm vel ex fratre ncpotem, qiti
d 59 Eodem die Mariniis Sisamis d dixit, quod cum fuerit maritus Briijilta:, sororis S. Francisci.
Tcsl. 19 ipse liaberet par bnum, fr. Franciscus dixit ei In ; c Anno uliquc 1477, posl inchoatam Palerni fiinrla-
grande Ugmm
caritate accipias boves tuos , et eamus acceptura tionem mmetWite sequcnti Palcrui cnim rem csse ges-
:
quoddara lignum pro campana e quajdam, quod est tam indical illud ile via tliicla ; de qtia rursum tiim in
in flumine Petrizi eratque jara bora vespertina.
; Proccsstbiisnon uiio loco, tum in Supplementonum. 14 ;
Dixitque d. testis Quomodo volumus ire aeceptum
; et lempiis cnm iiostra chronolnqin optime congruit.
lignum boc campana;, cum uox sit? Respondit d. fr. d Latiniim ecgrnphum Sisacius.
Franciscus; Eamus, in caritate ; quia siipere.st no- e Cauipana, pro suggeslu ligneo, rursuni occnrret
bis tempus ad reditum. Sicque iverant ad locura ubi dic 7, in Vita^B. Ursulinx Purmcnsis num, 34.
erat d. lignum, inveneruntque illud iii flumine quo-
dam, erat impossibile ipsos duos posse lignum illud CAPUT VIII.
inde tollere et in planitiem deducere, quia erat raag- AliSR Paulanurum testium depositiones.
snlitx ht
num niinis. Qiiare ipse testis dixit
Pater, non pos- :
jilntnhcm siimus duo lignum hoc nunc tollere et in plani-
iios Jjjodem Die xviii Julii Andreas de Sancto dixit, Tesl. 51
liefei tiem deducere. Respondit d. fr Franciscus Vadas, A marbo
I .
; quod cum pateretiir morbum quemdam iii renibus, remtiii libmil
in caritate, et facias ligamina pro ligandod. ligno. adeo quod non poterat se erigere cumque vellet in- testeiit ;
Sicque ipse testis ivit ad d. ligamiiia faciendum ; cedere, nianihus humi serpebat; quodam die pede- F
cumque rediisset, comperit
Franciscum tulissu IV. tentim accessit ad templum S. Francisci, ubi d. fr.
lignum illud in planitiem, et perforasse quod d., tes- ; Franciscus er.at; inveiiitque euin in inedio ciijusdain
tis bobus suis conduxitad monasterium, quod d. fr. fluminis frangentem lapides. Et cum primuin ipsum
Fi-anriscus ffidificabat : applicuerimtque illuc spatio testeni vidil, dixitei'In caritate, accipias hunc mal-
duarum liorarum Credebatque ipse testis se iion posse
.
leum, et quater percutias hunc lapidem. Respondit
qttod 10 viri redire ad noctem dixitque prwlatum lignum fuisse
;
ipse testis Quomodo vis accipi.'im malleum, cuni
;
riximtmssettt. t:intajmagnitudinis, quod vix ileceni homines.potuis- non pojasim? Respondens Franciscus dixit Ac- fr. :
sent illud a terra tollere ipseque solus illud iu pla-
;
cipias, in cariate; quia poteris. Sicque d. testis pe-
nitiem deduxit. De loco in Paula. De tempore
:
: detentim accipit malleum, et percussit petram, ac
agitur annus xi. vel circa. i
inde ad duos dies elfectus fuit saniis, tamquain si
60 R..deiii ilie xvinJiilii, Nicolaus Angelus de Per- numquam fuisset infirmus. De loco, in Paula. De
Tcsl. 20 romezio de Paula, dixit, quod cum ipse et quidam tempore, agitur annus XL.
octiltiiit a liove
tiesiim sanat.
fraler .suusnomine Bernardinus, qui defunrtus esl, 03 Item dixit, quod cum haberetfilium inflrmum, eiqvc fHfUPi
hiborarent duin subjugare vellenlboves; quidam vwhbiiiKlvm
bos in periculo mortis constitutum cum ipso in- ; ivit
oculum ejus cornu percussit, adeo quod omnes judi- srrruf
firmo ad fr. Franciscum, ad habendum aliquod re-
cabant euni oculoillo orbum mansurum. Et cum ipse
meilium. Ad quera cum pervenissent, dixit eis Ea- :
testisconduceret illum ad monasterium, ubi d. fr. tis ad foiitem illum, in quo cancrum inventum mihi
Franciscus enit, inveniteum in itinere cum quibus-
afferatis. Iverunt ad dictum fontem, iuvenerunt can-
dam Fiatribus, qui viam aptabant. Et quamprimum
crum, et attulerunt eum d. fr. Francisco. Qui accep.
eos vidit, ignorans uec videns casuni qui successe-
tum cancrum iiLposuit raanibus infirmi, factusque
est
:
SECUNDA APRILIS. 133
est sanus, rediitqiie domum an si numquam fuisset toties praedixit ei aliqua fiitura, quae postea vidit,
infirmus. De loco et tempore ut supr.i. sicut a d. fr. Francisro ei fuerant dicta. Prjcterea EX MS.
64 Eorlem xvni Julii Joiinnes Petruzio a oraissis scit uxorem su;.ra aegrot.isse in inamraa, quam nul-
PROCESSU
Tcsl. 22 CONSE.^T.
ilhimi- aliis, dixit se scire, filiain Antonii Catalani, nomine lus raedicus poterat sanare accedensque ad d, (r,
c^caM :
nat, Juliam, fuisse ciEcam nihil penitus videntem. Cnmque Franciscum, post impositionem nescio cujus rei, ef- mamittam
u d. fr. Franciscus discessisset, ivissetque Paternum, fecta est sana,'De loco et tempore, ut supra. Ixsam curat.
prcfectus est ipse testis cum matre et patruo dictiE 69 Eodem die Antonius Migliarisius dixit, quod
filia; Paternura, gestahantqiiebrachiis d. filiam usque cum ipse testis incendisset quasdam sepes siccas,
ad locum d. fr. Francisci, ut impe- quem roparunt lihiager suus erat dictusque ignis esset adeo valide Test. 25
;
traret gratiam pro d. Erat tunc d. fr. Francis-
filia. accensus, quod totum illud lerritorium periclitahatur incendium
nudis peditnu
cus in horto, incurvabatque ,se in terram, acceptu- de incendio; d. fr. Franciscus, qui parura distabat, extinguit.
rus froncles cujusdam berbfe quas cnra ociilis d. fi- : accurrit, et pedibu.s nudis extinxit ignem, dicens
liie imposuisset, statim fuit sanata et pnstino visui ipsi testi, quod periculum erat ne illo igne totum il-
restituta. Agitur annus xxxv. lud territoriiim in-enderetur et destrueretur. De
05 Item dixit. quod cum ipse testis paterelur ae- loco : in monte Paul». De tempore : agitur annus
genus inmra- gritudiiiem in penu, adeo pr.ivem quod non polerat quinquagesimus et ultra. Item dixitde miraculo lor-
Ulc
arabulare velletque sequenti mane ire ad Flumen-
; nacis calcariae qua? cadehat, .sicut suprascripti tes-
frigidum, distans a Paula octo milliaribus, quo fa- tes dixerunt, (luia interfuit et vidit,
rerct sibi remediiim aliquod fieri a quodaro inedico 70 Eodein die Joannes Biunda dixit, quod cum
ibi degente (qui medicus primn in Paula iegritudinem ipse testis haberet privignam, et illa semel ex quo-
illani viderat, visaque fuerat ei adeo gravis, quod dara vase hibisset; torsit oculos, coepitque claraaie
obstuiuierit claniaverilque, Nolo ffgritudinera lianc et insanire, ac spurnara ex ore niittere. adeo quod
curare) ipseque testis vellet adhuc eum rogare quod vix quatuor homines poterant eam tenere, Quare
curatinnem lianc assumeret; eodem mane quidam Tcst. 26
ipse testis et alii privigni sui conduxerunt eam I'a-
umentem
nomine fr. Francisci dixit ei, quod non accederet ad terniim ad d- fr, Franciscum, Ad quem
cuin perve- puellam
medicum illuni, sed ad ipsum fr. Franciscum, Sie- nissent, coepit loqiii cum d, privigna, et aspersit eam sanal.
que ivit, et ostcndit ffigritudinem fr, Francisco : qui aqua sancta, statimque prislina; saluti fuit restituta, E
imposuit (|uaradam herbara, quam comedunt porci; rediitque Paulara sana. Agitur annus xxxv.
dixitque Habeas fidem in Deo sic convaluit pau-
: : 71 Item dixit quod cum quidam privignus suus,
juvat tignum
coriim dieriim spatio. De tempore, ut siipra. uomineNiciilaus, fecisset fieri lignumquoddam mag-
attoUere,
GG Iiem dixit, quod cura ipse testis esset infir- iium, ut inde faceret proram c unius naviculte : ip- c
ct morlnim mus ad mortem, cum nullum in Paula cognosceret, .seque testis cum tribtis aut quatuor aliis et pari
letalevi curnt
iiiisit nuntium quemdam Paternum, ubi erat il. fr. boum non posset tollere lignura a terra, es.setque
Franciscus. Qiii nuntius nuntiavit ei ipsum testem vicinus monasterio quod d. fr. Franciscus a^difica-
mori. Dictus fr. Franciscus misit ipsura ad coraeden- bat; Nicolaus ad raonasteriuni, ut aliquein
ivit d.
dum cumque rediisset, dixitei Vadas, in caritate
; ; : inveniret qui eura juvaret; nullumque invenit pra;-
quia Deus fecit grati.am d. testi. Et illamet hora, ter fr. Franciscura. Qui sciscitatus est
a d. Nicolao,
qiia d. fr. Franciscus dixerat uuntio, qund Dominus quidnara quaereret. Qui respondit, se qu.urere ali-
fecissef ei gratiam, d. infirmus sanatus est in Paula. queni, qui auxiliaretur et in tollendo quudam ligno.
Qui d. Ir. Francisousdixit Earaus quiacum nulliis quod plures
b Agitiir annu<i xi, /' circiter. : :
fix xuble-
67 Eodem xviii Julii, Lucas Zandella de Paula alius adfit, volo ego, in caritate, venire, Respondit
vassent.
Tcsl. 23
dixit, (/(' tieptp sua Jidia acca, qiiod tiiipra iium. 64 d. Nicolaus : Quanivis vos solus veniatis, tamen non
niirravil itineris socius Joanms Pelruiiiis, in eo varians poterimusligniim illud tollere. Ilixit fr. Franciscus :
quod nescire se iticat, qnidnam Franciscus de terra ac- Eamus, iii caritate, quia poterimus, Sicque iverunt
ceperit, qno linivit unilos pvcllae : conclii^i: aiitem, Ipse ubi d, lignum erat, ipseque solus apposuit raanura,
te^li.s una cum matre et aliis {vidclicet Joanne Pelni- bovesque praedicti soli coeperunt abs(|ue alio auxilio
zio et Andren Jaconio, qiiem el'ani viiv comitem hic aniliulare,traxeruntque lignum prsefatum, Agitur
lesiis niminai) redierunt teti et cnntenti de gratia annus xl.
acre;ita, diclaque Julia postea nupsit in Paiila. Item 72 Item dixit, quod cura ipse testis esset in nio- energumenum
liberat :
dixit, qiiod ab codcm Joanue patrno sno. ad mortem in- nasterio ciim d. fr. Francisco, venit quidam liomo
F
lirmo, ut dicliim niim. precedenli, Paterniim missiis; a quodam castro dicto Arena, dioecesis Squillaceu-
ftorsi (lolo-
ciudiverit sannnditm, sanutumqueinvenerit. Item dixit, sis, distanfe a Paula duabus diietis, qui a nialigno
rcvt toUit,
quod cum dedisset curiai vineam custodiendani in dani- spirifu vexabafur, eta septem vel decem hoininibus
nuni civiura, supervenissetque ei dolor in dorso, ivit fortitur ligatus (quia raulta maia faciebaf) portaba-
Paternum ad Franciscum. Cumque peteret
d. fr. tur. Cuinque d. fr. Francisco pr«senfaretur, dixit
reniediiimpnedictidoloris, retuliteid. fr. Franciscus qiiod solverent eura, Qui responderunt : Si solvimus
qiiidquid circa d. vineam fecerat, injunxitque ei eum, faciet raulta raala : dubltahanfque de ejusmodi
i|uoil omnia retractaret, sanatusque fuit a dicto do- solutione, Quod videns d, fr. Franciscus, appropiii-
lore. Agitiir annus xxxv. quans illi solvit eum, mansitque firnius ; posteaque
Andreas de Rossano dedit ei tres ficus siccas, quas comederet et paulo
68 Eodem die xviii Julii :
Tcsl. 21
dixit, quod cuni esset calceolarius. serviretque Pro- post diixit eum secum ad quoddam flumen, in alfi-
mrllalem fe^^sis dnmus illius de officio suo, essetque bouus tudine positura : redieruntque postea siraul, unus-
Pr^rdicil,
.amicHs d. fr, Franclsci quodam .«ero post Vespe-:
quisque onustus ligno pro fabrioa d, monasferii ; et
ras fuit vocatus ad Francisco ad iuonasterium.
d. fr. ex tunc d, dtemoniacus secutus est, rediitque do-
Ad quem cum accessis.set, dixit ei fr, Franciscus : mum cum perfectissirao sensu et sanus. Agitur an-
Prnvideas de frumento pro anno pra>senti, itidem- nns XL vel circa.
que pro futuro pro semente, Respondit ipse testis : 73 Eodera die xviii Julii, Pefrus Cisfarus dixif, Test. 27
oculum
Friimentum est tam vilis pretii ut vix ;cstiraetur : quod ciira ipse mundaret agrum. quiedani spica per-
la-sutn.
cmilur tumulus pro quindecim granis. Respondit d. cussit ejus oculiira, adeo quod nihil posset videre ;
fr. Franciscus Facias quod tibi dico. Quare ipse
:
ivitque Paternura, ubieratd. fr. Franciscus, rogans
lestis emit trnmentuni ;et anno sequenti tumulus frii- eum quodoculumsanaret. Dictusque f'r. Franciscus.
meiiti sex Carlinis vendebatur. De loco ; in Paula. conversus ad quemdam Fratrem, dixit Vadas, et :
De tempore agitur annus xl. Item dixit qund mul- colligas parum herba? alba; , videlicet absynlhii
quam
m kCTX S. FR.\NCISCI DE PAULA.
nam continuaveris, poterit
\. qnam, cum eris Panlae, conteres iu jiiilveretii et im- veas a tali vitio : si tibi
EX U5. pones oculo. Fiesponditgue d. testis. Paler, iion est nialus exitus obveiiire. Quod inlelligeiis ipse testis,
pnocBssu stupefaclns est, lenetque pro cerlo ipsum illud di-
neces>e quod Iierbam Iiancntecum Iiinc portem, quia
CONSENT.
Paulae, abnndaniusd. Iieriia. Respdnditd. fr. Fruu- vina inspiratione scivisse. De loco et tempore, ut
ciscus Volu quod portes hanc, Iialjeasque bonam
:
supra.
fidem, et vadas ciini Domino. Di^cessit ipse testis, 77 Item dixit, quod cuin ipse testis seniel profi-
H sermoncs
et antequam perveniret Paulam. nihil oculo inipo- ciscerelur Paternum, ubid. fr. Franciscus erat. ciim "I Dla haU.
nens, saluli prlstinas est restitutus. Agitur annum tribus aliis adolescenlibus; inter itineranduni desi- tos,
XXX vel circa. derabat unus cenuim ducatos, alius ducentos, tertius
74 Eodem die Nicolau"^ de Bernardo de Paula, ocloginta, (|uartus nescio quid simile eranlque in :
Test. 28
puerum
el
dixit se hahuisse filium parvum, qui erat in pericu- liocdiscursu. CuniquePjteraumapplicuissent, quam
moTibundum lo mortis con^titutus : quem ipse teslis portavit ad prinium d. fr. Franciscus eos vidit, dixit eis : In
sanat, d.fr. Franciscum. Quicumprimum cum vidif. Cruce caritale, inelius essetquod inter itineranduni dice-
signavit et dimisit : et illa eadem hora statim sana- retis, Pater-noster et alias oratioiies, qiiani quod
tus est. Agitur annus xl vel circa. quajreretis res inundanas volebatis eniin alius cen- ;
tuin, alius ducentos ducatos etc. melius enim csset
AN.XOTATA. provobis. QuiB verba cuni de teslis et socii ejus in-
tellexissent, mirati et attoniti sunt, quod d. fr. Fran-
a Petruccii nomen sequetUia lestimonia uniformiter ciscus sciverit eis referre, qua; iiiter itineraiidum
habent et jjt,rla ilia cnrreximus, quod hoc loco pcrprrnm dixeiant. De loco et tempore, ut supra.
ponchatur, m Italicn quidcm MS. Stutzio, in Lntino *78 quod cuin fierent quasdam trabes occultumque
Iteiii dixit,
Sevezio ; ct rursvim utrohiquc, juxta Testcm 23. Ci- in Paterno, erant multa; quercus veiiit (luidam furtum,
iibi ;
cliuzu. vir a villa Mangani, quae est sub ditione. Cusenti-
<i
h Hanc restrictionem patitur locutio Italica
da qua- na, et attulit fiscellam plenani ficubus, quas college-
ranta anni : et enm
tum res ipna, tum Tcstis
cxigit rat in ficu cujusdain sui vicini. Cumque illas d. fr.
seguens, qui ab infiiino patruo Pateruum scse missum Francisco prffisentaret, dixit ei : In caritate, tu er-
(ieponit, et solum numernt annos circiter xxxv, ah co rasli quia ficus istie non sunt
; tuiE, coilegisti eniin
tcmpore dccursos. illas in aibore proximi : sed quandoquidem eas at-
c Lnlinum ecgraplium male proram et puppini, tulisti des ipsas istis operariis. Dixitque ei : Caveas
cuju in Iiatico ongina/i sit, uiia rota de sagislia quo' . ne lioc araplius feceris. Rediitque ruboreplenus
ille :
iwrha pcr conjccluratn accipiens pro prura unius navi- credebat eniin nullum id scivisse. lucaussa scientiie
c\\\Te,nc prorsus abcam n Latini intcrpretis verbis, rc- dixlt : quia vidit, interfuit et audivit.
linifuo Calabricx lingusc pcritioribus liberum dc ipsa 7!) Eodeni die xviii .lulii, Antonius de Zarlo, de
Archiprcsby-
coujcctura judicium ; getnnninn dictorum verborvm in- Paula, dixit qiiod ciini quidam Archi-presbyter cu- fcro Lactara-
lcrpretationem, quam Romnnus Xotarius assequi non jusdain casiri, 4 Laltaracuin dicti, Bisignianensis censi
potuit, tibcnter aliunde accepturus. dicecesis, atfiiiis ipsius testis, pateretur aigritudinein b
quamdam in naso et labro, qiia; vocatur cancer, adeo
CAPUT VIII.
quod ei consumpserat parlein nasi et labri pr.xdic-
Prosecutio Testium Paulanorum ejusdeindiei. toriiin; fecissetque a diversis medicis a^gritudinem
illam curaricirciter unum annum, nec posset sanari,
Tesl. 29
jnivm (lie xviii Julii, Franciscus de Rogato dixit,
Jln. iino nuilum gravius fieret; d. Archipresbyter lior-
De sujtersll- quodcutn natumei essetquoddam apcstema in gula, tatu ipsius testis venit Paulani, ubi d. fr. Franciscus
Hone repre» quodam die invenit quenidam viruin probuni de Pa- erat. Quo cum venisset, pnesentavit se d.
fr. Fran-
heniOf
ternu, qui vidit apostema lioc natuin, fecitque -Miper cisco. Qui conversus ad queradam Fra- cctncnini,
ipso viso,
illoincantationesquasdam, docnitqueeuni renjedium trein adstanteni dixit ei Vadas, in caritate acci- nnrcs et labia
: :
quoddani cum cannis, quas postea deljeret terra con- fibsumcnlem,
pias cjuthum illum, qui est in cella, cui inest paruni
tollit,
tegere. Cumque non posset illo remedio sanari, ac- cum
subslantise. Qui rediisset cum cy.itho, acceptam
cessit ad d. fr. Franciscum qui cum vidisset euni bombycem
;
niadefecit unguento vei aqua
illa quae
dixit : 0, in caritate, tu errasti, quod fidem remedio erat in cjalho, iinpusuilque iiaso et labro d. Archi-
cannarum dedisti. Quod ipse testis admodum secrete presbyteri; dixitque ei : Vadas, in carilate, et ha-
et nemine sciente fecerat, creditque ipsum iiispira- beas fidem in Doinino, quia faciet tibi gratiam et :
tione divina illud scivisse. Misitque eum ad medi- cras mane deliberes iu monasterio hoc dicere Mis-
cum sufficientem. Cosentiam qui viso d. aposte- : sain. Discessit d. Archipresbjter et venit ad terram:
mate, dubitans de inorte, noluit se curatione illa et diniidia nocte tetigit iiasuin et labrum, ubi patie-
impedire. Rediit ipse testis ad ipsum fr. francis- batur malum iiivenilque omnia sana et absque ma-
;
fiindi facit cum, narravitque quemadmodum medicus recusaret cula, ac numqnam
ttpostcma
si ibi fuisset passus malum. Sur-
curationem illani. Qiiare d. fr. Franciscus fecit ac-
periculo&um. roxitque de mane sanus, ivitque ad dicendam Mis-
cersiri alium medicum Paterni degentem, cui dixit sam in monasterio pra;fato, rediitque postea ad
quod d. apostema scinderet. Respondit medicus : castrum Lattaracuni sanus et politus. Agitur annus
Nolo illud scindere (quia periculosum est,
cum sit in XL vel cina,
gula) nisi pateniitas vestra apponat manum.
Quare 80 Item dixit, quod, cuin ipse testis haberet so-
d. fr. Franciscus signavit digito locum, ubi aposte- rorera, qua; per duos nienses patiebatur dolorem
malum in colll
ma debebat scindi, pra;cepitque medico ut ubi .-ciu- collo,adeo quod leneret caput demissuin super ge-
sanat.
deret :
quod fecit et curavit : paucorumque dierum nua, uec poterat elevare caput, nec loqui, nec a di-
tpatio sanatus est. Tenetque ipse teslis
pro certo, se versis raedicis curata po.^set sanari, ipse testis
sanatum ob virtutes et orationes d. fr. Francisci,
et eam ad monasleriuui
condiixit d. fr. Francisci. Qui,
non ob aliud quia medici nolebaiit apostema scin-
:
utpriinum eam vidit, dixitipsi testi : Vadas, colligas
dere, nisi d. fr. Franciscus manum apponeret. Agi- parum Iierba;, quae est viciiia fornaci calcariae,
quie
tur annus xxxv vel circa.
vocalur Centauria, et aSeras eam huc ; quia spero
KoiHa pnca- '^ "^" ^'^'^' 1""'^ '^™ 'l>se testis comiiiitteret Dominum, si habueritis fidein, factur.ira vobis gra.
larcvtlat secretissime quaedam vitia, quaj credebat nullum Quam
tiam. ,herbam cum ipse testis attulisset, d.
pra;ter solum Deum et se scire, ivissetque semel ad fr.Frauciscus fecit petra contundi, et postea mani-
d. fr. Franciscum ; dixit ipsi testi : In caritate ca- bus suis irapositam appropinquavit naso d. infirma;.
dixitque
SECUNDA APRILIS. 13S
eam forliter oiloraret. Qiia cdorata
(lixitqiin (]iiorl
quia illius cedificiiim er.it lantum initiatum. Dictiis- D
dormivit per horam postea expergefacta levavit :
que Nolarius Thomas cum ipso teste redienint do- EX M«.
caput reHiitqiie iloiniim saiia el ali^cjue aliqiia lajsio- rnum, ;iff('reiiles paluinbuin convaluitque ieger ille. PROcessu
:
COESENT.
ne. De loco et tcinpore, iit siipra. De loco in Paula. De lempore agitur annus
; : i.v vel
81 Eodein die xviii Jiilii, D. Pelnis de Polita, di- circa.
xit quod, ciim quidam, nomine Bartliolomajus 1'e- S-i Item dixii, quod cuni Archipresbyter Paulae
Test, 31 Arc/itcp. Cu-
ocuhm corarins, c.-ederet ligna percnssit ejus ocuUiin lig- segrotarel, haberetque medicns duos,
et ;
unum Cusen- senttnum
vttlneratum ;
niim. ndeo qiiod oculus coopertus erat sanguine, et sanat.
tinum et alterum ex oppido S. Luciti, qui ipsi mede-
iiiliil illo videbat. Qiiem ipse testis ad monaslerium
b.intur, videiiles gravitatem infirmitatis ejiis, des-
fr. Francisci conduxit : inveneruntque eumante por- peraverant de ipsius salute, nec credebant ipsum
tam ecclesiae, Qiii, ut primum eos viilit, ilixit 0, : posse sanari. Quiire ipse testis accessit ad d. fr.
venistishuc pra;tervoluntatem vestram, Ostenditque Franciscum, exposuilque ei infirmitatero d. Arcbi-
ipse testis oculiim d. Hartholoma;! sanguine cooper- pre^byteri, et quemadinodum medici de ejus salute
tumd. fr. Francisco. Qui oculo nescioquid imposuit, desperabant. Respnndit d. fr. Franciscus, nondum
ligavitque panuo lineo, fecitque eurn jentare, ipseque esse tempus sui discessus, et quod pro hac vice Do-
discessit. Post coniestionera d. testis solvit ociilum miniis ficBret ei gratiam sed dicatis ei quod ;
ijisiBartholnmieo, iuveiiitque euin muiiduiu et sa- hene mundet domuin suam, videlicet conscientiam ;
niim, et melius se hahenlem qiiam prius: videbatque dicatis ei, in caritate, quod beue niiindet. Duxitque
illo sicut anle absque aliqua UcsionB ; rediitque do- ipsum testem secum, dcditque ei panes duos bis coc-
miim s.anuset incolumis. De loco; in Paula. Delem- tos, et folia duo cujusda.m herbae, qu;e deferret d.
pore agilnr annus xiii. Idem ipsemet Barllinlo-
; Arcliipresbyteroiiifirrao. Quibus acceptis fuit sanus,
mxus, iiifm mim. 99, teslis xLiii lorifirviaiis iil ip-
e.t surrexitque a lecto incolurais et bene valens. Agitur
sum, i!a ilisliiutius expt,eat moitiim curulioim ; Et post XLii annus vel circa.
comestionemdiixiteum ietronionasteriuni,solvitque 85 Item dixit, quod cum per duos annos post
dictumpannum, lecitque eiiniaspicere solem qui tunc couvalescentiain haiic d Arcbipresbyter aegrotaret, E
et postea
oriebatur, dixitque Vides nunc ? Respoiidit ipse
; ipse testis iterate accessit ad d, Franciscum, di- eiusdem fr.
testis ; Pater, video. Signavitque eum Cruce, dimi- xitque ei quemadmodura Archipresbyter iterum mortem prx-
sitque eum sanum et incolumem, cernebatque dicto dicU.
aegrotaret. Respondit fr. Franciscus 0, hac vice ;
oculo melius quam prius. non potest excusare, quin hinc discedat Dominus ;
82 Iteni dixit, quod cum ipse testis ivisset cum eiiin vult. Sed vadas etdicas ei, quud velit bene mun-
fr, Francisco et decem aliis personis in quadain inivi-' dare doraum suam, videlicet conscieiitiara nam nu- ;
gravissimani
Irahem loco cula, ut caperent trabem, quam pro monaslerio fece- dius lertius dixit Missara, nec bene mundaverat do-
movet, rant fieri in quodain loco dicto
c la Guardia cum- ; mum suara. Dicatis ei, in caritate, quod velit bene
que couduxerunt omnes trabes a
illuc applicuissent, iiiuudare domum : nam Dominus eum vult, nec po-
silva ad m;ire, excepta una quae ceteris major erat test Iiac vice recusare ; praeparet igitur bene cou-
et in loco dilliciliori sita, ita quod impossibile esset scientiani suam. Reversus d. testis consolatus est
simul omnibus eam ad littus adducere. Quod viilens ipsuni infirmum, hortalusque est eum ad commodum
fr. Franciscus dixit eis, ut irent ad comedenduin. salutis suai ; qui niaue sequenti ex hac vita migra-
Qui iverunt comedere juxta quamdam aquam dul- vit.
cem, aliquuntum longinquam reversi(|ue iiivene- :
runt trabeui ilhim inter alias, ipsumiiue fr. Fiaiicis- ANNOTATA.
ciim solura. Qui petierunt, quituam trabem illuc
ifuam vtrt conduxisset. Kespondit ipse ; Gratia et uuxilium 1 ei. a \'illa Manganirfi5((i( Comentiap. m. \i Tabetnas
10 7novere Et inter alios adstantes quidam Antonius Bolotta versits :m tnbulis Maiigotio scritfilur.
nequiverant
Ila MSS. in takilis notatur Lattaricum,
:
iiistaiitius quserebat, dicens Nos omues simnl non ; b Reginx
potuinuis trahere hanc trabem, et liic nemo est prie- oppidt) itrv.ritniim.
ter te soluin : ([uis ergo tibi auxiliatus est, ut eam c Guardia viciis, distut Paula versus Septentrioiiem
hiic conduceres
Dictusque fr. Franciscus respondit,
i p.m. 12. Latinum eegraphum perperam la Guiarda:
qiiod eam gratia Dei conduxerat. Sicque tulerunt .'ied vera scnptio ibidein nwx indieiiliir, quaiido pro voce
secum onmes trabes, veneruntque Paulam, De loco: Ilalica, Latiiia vod- Custodia punitur. F
in Paula, et in littore inaris Custodiie Consentinae,
De tenipore: agitiir quinquagesiinus annus. CAPUT IX.
8li Die eodeiii xviii Julii. Nicolaus de Jaquinta, Reliqui Paiilani lestes hoc die auiiiti.
dixit, quod cuni ipse testis ad queindam Not;irium.
Tcsl. 32
Thom;ini Pissune, discendi gratia accederet ; liabe- J_|ie eodem xvni Julii, Nicolaus de o Chirico, dixit,
pro sanando
cancro
bat fra'rein (itiemdam, cui in facie supervenit a-gri- quod cum ipse cum quadaranavi, onusta vino, Nea- .j^^j jj
tudo quiediim admodum periculosa, dicta car.cer ; poliiii tempestasqmedam Ahsentis /llii
pruficisceretur; supervenit
mortem indi-
miseruntque statim pro niedico chirurgico. Qui cum quaj impedivit navigationem, fecitque illos Paulam
P"'"-
venis.?et, dixit se noii posse aliquid facere, nisi ha- retrocedere. Ubi cum ipse testisad terram descen- "'
beret paluinbum. Cunique non posset d. palunibus, derel, autequam iret Paulam, accessit ad raonas-
«ec domesticus nec silvester, iii terra illa iiiveniri, teriura, in iiuo degebat Franciscus : quem ante
fr.
quia non eraiit ibi dictus Notarius Thomas ivit cum
; portam ecclesia; iuvenit. Et cum priraum eum vidit,
d. teste discipulo, sno monasterium ipsius fr. ,ad interrogavit ipse fr. Franciscus d. testem, unde ve-
Francisci cui exposuerunt necessitaiem suam, et
: niret. Kespondit ipse testis ; Proficiscebamur Nea-
qiiod venerant caussa habeiidi palumbum. Respundit polim ouusti vino et propter tempestatem, quae
:
niiraaitose
facit
d. U\ Franciscus: Deus polerit providere. Et ctepit supervenit. retrocessimus. Dictusquefr. Franciscus
cotum-
>>an a/ferrt. cum d. Nolario Thoma
per ecclesiam de;mibulare. (I. testem nianu apprehensumduxit
secum ad cellam,
Cuinque bis deambulasseiit, tertio deambulaturis fecit.iue eum coraedere, et post comestionem dixit
^^ ^,.^^ ^^^^^
occurrit felis cum paluinbo in ore. quein poyuit ad. ei: Nicolae. habeas patieutiara : filius tuus ex hac „a,„.„„ros
pedes d. fr. FVancisci. Qui acceptiim illuin dedit d. vita raigravit : nara Doniinas eum apud se voluit. promiitit :
Notario Thoniai. dicens, Dominus providit. Ipseque Quo audito d. testis coepit lacrymari. Cui fr. Fran-
testis vidit d. palumbum luisse silvestrem, nec po- ciscus dixit In caritate. ne lacrymeris
;
(luia hinc :
terant palumbi tunc iu monasterio illo nidificare. ad aiinum procreabis alios duos fllios mares. Dic-
tusque
136 ACTA S. FRANCISCI DE PAULA.
tusf|iie testis rediit domum : et inde ad novem men- molendinarius renuntiavit dicta raolendina ipsi D.
BX MS. ses [ipperit iixor sua duos filios gemellos mares. Fraucisro, dicens, se non posse uti illis, propter
PBOCESSU terram quaj a monasterio pra;dicto decurrebat.
Agitur XL annus vel circa.
CONSENT
87 Die eodcm Jacoljiis Carratelius dixit miracu- Quod daninum considerans d. D. Francisous acces-
lum foniacis calcariai cadentis, et piscium inortao- sit ad d. fr. Franciscum admodum ir:itus. Cumque
TC8l. 3i
aanat ctus rum, qui revixernnt, f|uemadmodiirn te^tes supra- ad inoiiasterium pervenisset, interrogavit qiiemdam
mate affec- dicti deprisuerunt quia vidit etc. Item dixit, quod
; Fi'atrem, ubiiiam esset fr. Franciscus. liespondit,
tum :
Dixitque D. Franciscus
cura liabuisset circiter quindecira annos descensum ipsura esse in cella. ipsi
qncmdam ad crus, accessit ad d. fr. Franciscum, Fratri, quod nomine suo d. Ir. F"ranciscum vocaret,
oslenditque criis, rogans ut ei salutem daret. Dictus quia volebat illum in ecclesia alloqui. Reversusque
in cetla ejus
fr. Franciscus signavit digito locura a;grura ad d. Fraler, dixit fr. Franciscum statiin venturum.
audit Angelt-
modum Crucis, et postea imposuit quanidam lier- Cunique d. D. Franciscus in ecclesia per lioram ex- cum canltim.
bam (lictam 4 ncpitain et menlam silvestrem; se- pectasset, misissetque iteratoad d. fr. Franciscum
qiientique die fuit sanus sicut etiain nunc est. De et necduni veniret ; iratus statuit eum in cellacon-
loco ; in Paula. IJe tempore ; agitur annus XL vel venire ; qu;e cella erat :iliquantulum alta, adeoque
circa. ad ejus ingressum oportebat tres gradus ascendere.
Tesl. 35 88 Eodem die D. Polyxena Cingona dixit, quod Cuuique d. D. Franciscus esset in ultimogradu, au-
ignttos tapldts cura ipsa sernel esset iii raonasterio, quod d. fr. divit quosdam cantus et melodias suavissimas, quas
tltxsus
Fraiu-iscus a-(lificabat; invenit eum facientem bal- reputabat Angelicas : stupefactusque tonstitit, quo
traetat.
neum qiioddam pro iiifirmo. Cumque vellet aqiiamd. securius illas audiret. Et postea vulens ultimum
balnei c.alcfacere, posiiit (|iia>dani petras ad ignem ; graduin ascendere, audivit continuari dictos c;intus
quas bene accensas et ignitas vidit ip.«a testis d. et nielodias : stupefactusque statim i'ediit ad eccle-
fr. Fraiiciscura iiudis manibus absque aliquo ins- siara, Deo gratias acturus de his quae audiverat.
ilagueptrt
tnimento capere; videbanturque vorus ignis, adeo Inler illa statim applicuit d. fr. Franciscus ; qui catur.
erant accensa', Portabatque eas ]ier longitudiiieni vulens eiim ad patientiam eorum (juae cirra molen- E
canierje, iniposuitque eas alieno : vidilqiie postea dina erant gesta liortiri, diclu? quondam D. Frau-
quod propterea nianus d. fr. Fraiicisci niillibi eraiit ciscus respondit ei ; Pater, non est opus de nioleri-
leesse .-
sed porlavit pefias illas aoi fuissent rosae. dinis aliquid loqui ; faciatis ea quEE sunt vubis fa-
De loco ; in Paula. De tempore; agitur aiitiiis xl cieiida, ct molendina vadant ad raare. In caussa
vel circa. scienliie, quia audivit exore patris, qui erat nobilis
89 liodem die xviii .lulii, nobilis Jacobus Carbo- seiiex et buUK vita;, narravitipie illud maxima cum
TcBl. 30 habui.sse sororem, iioniine cClara-
nellus. dixit se adiiiiratiune quaiii priiiiuni ajiplicuit domum.Agitur
conlraclam,
doiiiiia : qujD manibus et pedibus erat coiitraita, et XL annus vel circa.
C '
per annuin integruin non potuerat pedibus stare, 91 Eodem xviii Julii, Nobilis Antonius Mendo-
Test. 37
aliusque ministrahat ei cibiim, alius vero potura, lilla, dixit quod cum ip.se testis, una oura praceptore S. Francisco
aliiis iii lecto eam ponebat,
surgentem calefaoie- et suo et aliis discipulis coa;taiieis suis, esset cum fr. apparente
bat. Cdiiiqueparentes ejus pro salute ejus plurimum Francisco priefato in ecclesia moniisterii sui, cujus
ccdesiam
majorem fa-
allligiTentur, ultimo recordati fr. Francisci, repre ecclesia; murus iii p;irte erat factus ; supervenit cere jubetur,
hciidcrunt soinetip.^-os, dicentes, Advena; innumeri quidam Frater indutus iiabitu S. Francisci, inter-
ex tola proviiicia veniiint ad F>an- devotionem fr. rogavitqiie, quid facerent. Respondit d. fr. Fran-
cisci: et nos, (lui euiii in domo habeuius, non ac- ciscus se a;dificare ecclesiam. Dixit Frater ilIe;Quai
cessimus ad ipsiini. Eanius et rogemus ipsum, ut ecclesia est ista.quam iedificatis? nani est adraodum
apud Dominum pro istius salute rTalioiiibus suis parva. Responditque d. fr. Franciscus : Quumodo
intercedat, vel eapial ipse eam ; nani non possumus volo eain itdificare majorem, non possira? Res-
ciira
a parcntlbtis
eam sic contractam teiiere. Quapropter parenles pondit Fi'ater ille ; Non curetis Deus providebit.
:
od ipsiiis testis liliam, brachiis servie impositam, ad F"ecitque niurura factum,
3c dela- denioliri designavitque
tam, iaiiat ; mon.islerium fr. Fraiirisci conduxerunt : quem in- ecclesiam majorem, statimque Frater ille discessit,
veiitum rogarunt. ut apud Dominum prosalule filiffi nihil dicens ignorabaturque unde venerat, et quo
;
inteirederel, vel ipse eam acciperet. Respondit fr. ibat ; adeo quod ipse tesli et ceteri omiies credi-
Fraiiciscus,quod baberent bonam fidern in Doraino, derunt, fuisse hominem missum a Deo. Et post pau-
Locutique sunt per spalium aliquod de aliis rebus cos dies veneruntduo a
: villis Cusentiiiis, dederunt-
aspcrsitque eani aqua benedicta, et in discessu do- que bonam sunimam ducatorum et armentoriim pro
cuit eos. quod riuasdam urticas coquerent, et mani-
fabrica d. nionasterii. De loco, iii Puula. De teni-
luisfflgra; imponereiil. Et cum a nionasterio
ad ter- fore, agitur aniius Lx vel clrca.
rani redirent, aigra fecitse aserva, quce ipsam por-
92 Die eodein Antonius Caputus, dixit, quod cuni Test. 38
tabat ad terram depoiii, qiio naturali necessitali ad agrura suum, ut manipulos messis ad
i|ise ivisset doforem aiirlf
satis-faceret coniperitque quod poterat per se pe- et fomitum
:
Irituram duceret,supervenil dolorquidam sub aure,
dibus slare; paulalinique melius se habens, sana- sistit.
adeo quod in terra velut mortuus cecidit. Cumque
t!i supradicto omnique alio remedio postpo-
est,
porlatus esset prope terram sub loco fr. Francisci,
sito, Ipseque teslis deponit de caussa scientia;, quod . ivit quaedaui mulier ad ipsura fr. Fraiiciscuni, nar-
videlicet viderit sororem suam, ut pra;fertur,
con- rsvitque ei casum qui successerat. Dictusque fr.
tractani, ct postea sanam et miraculum factura ;
Franciscus dedit ei quamdam radicem, quem debe-
circa hoc d. fr. Franciscuni habet ex relatione ret coniedere, etadmonuit quod haberet fideni in
quondam pareiitum suorum, quia ipse non ivit
Domino. Cunique ipse testis redivisset donium,
ad monasterium. De lempore agitur xxxvii
annus cocpit vomere vomilu qui videbatur impossibilis :
vel circa.
reversa'|ue iterum supra dicta avuncala sua ad fr.
"JO Item dixit, quod cuin quondam
D. Franciscus Franciscum, narravit ei vomitum magnum ipsius
sancto iraltis Carbonellus pater suus viveret, rogaverat
s:epe d. testis. Dictusque fr. Franciscus dedit ei pulverem
^utdam
fr. I'"r;iiiciscuni. (|Uod teiieret modum, quod terra, quemdam, dixitque ut illuin ovo imposituni daret
quam fodiebat ex monasterio, quod aidificabat,
noii ipsi a^gro ad coniedendum. Reversa igitur ad a;-
impediret usum molendinorum suoruni, quaj sub grura, dedit illi coniedendun pulverem illum in ovo,
monasterio pr;edicto habeb:it. Cuin(,ue semper
lia- slalinique'sanatus'est'arvoimitu et dolore, tenet-
buisset bona verba a d. fr. Francisco,
quodam die que pro certo ipse testis, se sanatum
s. prirao virtute
Dei
: :
SEQUNDA APRILIS. tS7
. Dei, deinde orationibus d. fr. Francisci. De loco : in ponditd. testis: Quia pater meus moritur. Dixit fr. 1)
Paiila.De ten)pore ogitui- annus xlv vel circa.:
Franciscus Ne l.icrymeris. Scisne Pater-noster f ex »s.
:
Iiem eirca miraculum superius positum {num. 52) Respundit, Nescio. Et" Ave-Maria? Respondit, Scio. """"--si'
quod videlicet fr. Franeiseus sustulit ipse sohis a Dixitque ipsi testi et ciiidam |uiidlci;, qua; ciim ipso
jubet^^oJare
terra petrani, quam vix poluissent decem liomines erat, ut ante imaginem Crucifixi, coram qua eos ge- Merot,
tolli're, dixit id quod testis xiv circa lioc deposuit nufleciere feeerat,
:
diceret tantisper, Ave Maria,
quia vidit et interfuit. doncc ipse rediret. Reversus itaque retiilit Ires
93 Koilein xnii Julii, Venerahilis fr. Franciscus, panes biscuctos et poma, iledilqiie ipsi tesii portan-
Tcsl. 39 PriorS. Aigustiiii, dixit qiiod cum esset arlolcscen- da patri infirmi., dicens Pro hic vice non timeat :
frtcisum pe-
tuliis, fuitmissiis a Superiore suo ad lignandum in dicasque
ilem sanat.
ei, qiiod sit bunus Cliristianus, et habeat
silvii, et iiiter CKdendiim ligna perrussit pedem se- fiilem in Domino. Cumqne ipse testisdoraum rediis- eumqtie m-
curi n.agiia, intlixitque vulnus grave. interpol-
silii set, dedissetqiiepatri ex parte d. fr. Francisci panes ""' •
licein et aliuni piopinquum ciim inagna effiisiune illus biscoctos et pcnia; inde ad horam petiit cibura
saiiguinis. Qui videiis se ita vulneralum et debilem conieditque pancs bi.i-coctos et poma ; et inde ad
factum ex tali eflusione s:inguinis, redire cffipit ; vi- tres aut quatuor dies fuit sanus, siirrexitqiie a
lecto
ditque fr. Fr.iuciscum, gestantem
humero securim, ibatque siciit prius. De Inco in Paula, Detempore: :
qiiitendebat versus ipsuin testem hic aulem eovi- ; agitur XXXV annus vel circa.
so vehenienter gavisus est. Cumque fr. Franciscus 97 Eodem dioAntonius de Adiiardo, dixit quod
(rtirdicnlix
Irilnicns
ad ipsum testem pervenisset. dixit ei fr. Frun- : cum per tres menses pateretiir segriludinem, voca-
Tcsi. 12
(jiiftd nemis cisce, tii eftudisti multum .Ninguinem. Respondit ipse taiu malura frigidum nec medicus aliquis potiiisset iwum jubeiis
Idsits non Pater eum javaretaccessitipse testis ad fr. Franciscum, '"'<"'• f'''-
testis : lui, cuiii Cffidereiii ligna, iucidi pcdem,
cssel, "'
sicut videtis.Dictusque Franciscus accepto pede fr. quem invenit projicientem lerrain cflbsi-am, ubi in
vulnerato d. te.-tis dixit Vide quid sit sancta obe- ; praesens est lediflcatiim, et nuitaver.at alveum lUivii.
dientia nam vuliierasli pedein seciiri adeu magua,
: Dictusque testis dixit ; 1'ater, ego jam per lies
g
. nec tameii incidisti nervum aliquem, quod iiullus menses p:i.-sus sum nialuin frigidum, nec potuit sa-
barbitnnsor cum novacuhi pntiiiiset facere, quin in- nari : rogo vos oretis Deum prosalute mea. Ciii d.
cidisset iiervcs. Ft huc ita beue succestit, qiiia sa- fr. Franciscus : a [Accipe ligonem, et adjuva iiie.
tisfeci.^-ti oLedientiai Superioris tui. Sicqiie accepit Respundit i. testis, Non pos.-um propter morbuni.
qiiasdain lierbas, qna; erant in illo eodem lcco, im- Dixilque ei fr. FiancisciisJ Veni, in caritate : non
posuitque vulneri ; statimque sanalus est, et in- cures:quia poteris. Inco^pitque d. terram
testis
cohimis ad Conventum suum rediit. De loco, in fodere per duos horas. Postea d. fr. Franciscus de- . . .
P:iula et in silva. De teinpore, agitur annus xl quantiim pugno poterat continere. et
dit ei ciceres,
'.'anilaH .•
vel circa. qu.imdam radicem, dixitqiie Viidas, faciasque ista :
94 Item dixit, quod cum ipse pateretur apostema coqui, et coniedas ea : quia Dominus fecittibi gra-
njmlema qiioddam adeu grave, quod per
in bracliio, qiiinqiie tiam. Discessit d. testis, fecitque dictos cibos co-
brackii nirnt.
dies iion poterat dormire accessit ad d. ; fr, Fi-aii- qiii quos
: cum comedisset, statim ssnatus est,
ciscum, osteuditque apustema. Distusque fr. Fran- adeo qiiod numquam postea dictum malum sit pas-
ciscus iiiiposuit apostemati quo.-dam pulveres, qui sus. De lcco : in Paula. De tempore : agitur annus
videbantur ipsi testi fuisse tamquam aqua rosacea, XL vel circa.
statiinqiie pristina; saluli est restilutus. De loco et dixit, quod cum quidain, noniine Nota-
98 Item
cnpftira
tempore, ut siipra. rius Pctrus Barba, emisset [locum et facultatem ca- thijHnoruiii
93 Eodem die xviii Jiilii, Venerabilis fr. Joannes piendicete, qu.-e viilgo in Paula dicuntur /; lonina, infelict
Ttst. iO de Andreolta Ordiuis S. .^iigiistini, dixit quod mi- cumque ivisset in d. loco piscatum, concludebant
raculum illornm, quos terra oppressit, fuit veriim, cete retibus ; et postea cuin trahcliantur, inveniebaii-
sicut alii testesdepusiierunt fiinra. 40) iWiu iteArchi- tiirextra relia adeo quodpermensem nonpotuerunt
:
presbyU'10, iil lnbrii et ytano caiu-riim patienle. de qito capere cete Quare d. Notarius Petrus
aliquod.
ntttit. 79 : quia vidit, interfuit et audivit, loco et Barba dixit ipsi testi Vadas, rugo, adFranciscum,
;
et narres ei hoc; rogesque, ut uret Dominiim, quud tienediciiotir
tenipore ut supra.
""^""'
possimiis capere cete. Acnessit igitur testis ad d. fr.
ANNOTATA. Franciscum, narravit ei queraadmodum non pole-
p
rant capere pi.-ces illos. Ipseque fr. Franciscus
a Ergrnphtim Ititlicniit. de Christo. dedit d. testi quamdam candelam, quam deferret
b Nepit:i lirrba. vel ijtsii est i/ii,e Lnlinis Grxcisqtte Notario Peiro : dixilque, quod haberet fideni in Do-
yocft/iirNepenthes, vel t/iiain tiitein CahimentlKim Ji- mino, quia capercnt deincepspisces. Portavit itaque
cunt; qtta^qni' ab Actiitemicix ilella Critsca Ilalice mi- candelam Notario Petro, ascenjeriintque
testis d.
i/idirNepitella. naviculam ciini d. caiidela, et feceruiit captnrara
c Iii iitroque ecgraplto scribitur Chiaradopna, juxta piscium aden magnam quud non poterant traliere
pvtiprielatcm sermonis Italici pro isto temjiore : visnm rete, semiierque deinceps ceperunt multos pisces.
est luitwn conveatentitts fore si jtixta Latinie liaijnx De loco et tempore, iit .••upra.
(jrtographiam Clara-douiiia scribcretur. 99 Eidem die Mx Jnlii, Bartholucius Pecoratus ;
Test. 1.1
primuin narravit qnomtitlo acntns suus inter lignanditm
CAPUT X. ab insttiente assuta gravissime ItF.sns, sanalus ftierit
Testes Paulani die \\\ Julii addticti. prottl stipra iium. 81. Item dixit. qiiod cum ipse tes- apopleiiam
auditiimMissam iu teinplo S.
Tfsl. II
''co palre
D /ie \ix mensis Julii, Nubilis Poliniis Pissonus,
dixit quod ciini a?grotaret qiiondam pater suus, uo-
tis ivisset
percussiis est apoplexia, amisitqiie statiin loquelam
eratque fere mortuus : cumburebantque pedes
Francisci,
ejus
ciirat
tiiohbiindo
mine Notarius Thomas PiMionus, adeo quod inedici ejiis, iiec sentiebat igiiem aiipropiuquatiim pedibus
de ejussalute desperaverant, niliilque oculis videbat, ejus. Qiiare miseruut quemdain ad fr. Franciscum,
nec poterat coiiiedere carnes contritas nec distilla- tunc Pateruo degentem qiii ei casum, qui succes-
in ;
tum. Cumque esset reddilurus .'ijiiritiiin Deo, d. serat, narravit. Respondit d. Francisciis Deus :
testis accessit ad fr. Franciscum, ijuein invenit lo- juvit eum; quoddexterogenu erat geuuflexus : nam
quentem cuni matre siia. Et cimi vidisset ipsiim les- alias gniviora fuisset passus. Accepitque res quas-
tem lacrymant-jm, dixit ei Qiiid lacrym.-iris ? Res- : dam, quas ipsi testi misit, dicens : Vadas et deferas
Aprilis T. I. 18 ei
;
138 ACTA S. TRANCISCI DE PAULA.
. ei ista:(juia Dciisfecit ei gratiam. Rcversii.sqiie ille l;i, nec posset elevare capiil; oslendissetque illam
ex Ms, siiper teste prKfalo, restitutariue multisinedicis, qui nullum polerantdare remedium;
impo.suit illas res
PBOCRSSU infirniitate libera- d. testis attulit eam praid, fr, ["rancisco. Qui videns
e.st ei loquela, sanatusque et a <1.
COXSB^T. luedicinas ex herbis
ilictusque testis scit se rlexteruin genu fle- e;iin docuit ipsam qu;isdam
tus est ;
Fraiicisv.us dixerat. De illaqueeadem iiocte inventa est s;ina et polila, tam-
xisse, qiieni:idino{lura fr.
loco et teinpore, ut supra. quam si nuinquam dictam infiriiiilaleni liabuisset.
100 Die eodem Nuliilis Fr:inciscus Sanctamus, De teinpore, iit supr.i.
dixit. quod cum esset puer octo annonini, oljviam
Test. 'i\.
rabidi canis fuit factus cuidam caiii rabido, qui cum in brachici ANNOT.^^TA.
morxum momordit, ita quodillud lotumperforaret ; iiiflatum-
saiiat.
que p.st ei valde, adeo quod brachiiiin noii poterat a ffitc aul .fimiliu ilefnrriint in ipso auloijraplio Ita-
elevarc. (Juaie ivil ad dictuin fr. Franciscuin : qui lico, jier lilirnrii primi riciiliijentiam omissn : et iileo iii-
cuni priniuni d. testeni vidit, dixit ei : Allendas, in lerjires Riimanus cottCtu.i luil etiani in Lutino relin-
caiilatc, ubinani malcdiitus iste angelus isti occur- qitere liiiilcum .lensuin.
rit, Vocavitquueuin ad -se, et solvit dictuni braiLium b Breviter in ecgraptio lialico la lunara di Paula;
ligatuni, imposuitquevulueri quoddam gumini, diini- seii scriptionetiistorta: melius /sidorus legit l;i toiin:ira,
sitquc eum, et vesperi fecit eum bibere illud gummi et intelligit locum iiiii lliijiini capivntur.
vino impipsitorum, Die seiiuenti coinperil se sanuni c Tretta. idem credo qiiod Fruncis Treffle, Latinis
in d, brachio.absquealiqiiovulncre vcl niacula, nie- Trifolium : et forte ctinm iiuiu. 42, ubi Tiifia scribi-
lius quam prius : videlianirqiie te>ti guniiiii illud tur, leijendum est Trefla.
fuis.se du ceraso, quod ad hoc nibil valet. De lcco :
in 1'aula. l)e teinpore : agitur annus xxxv vel ciica, C.^PUT XI.
101 Itein dixit, cum ipse tcslis haberet filium Pavlanorum testium depositiones ullimx.
quciiHlam inllrinum per quiiulecim dies, et postea
Atfnc/u vexfis
Jjiodein die xix Julii, Joanues V.arracliellus dixit,
E
Ji. Fritnvisci, ;ilicviata iiiflrniiliite in:in>isset contnictus utroqiie
Tcsl. 47
B crure, adeiKjuod noiipos.-ct surjierenec aliquo pacto quod cuui liaberet filium uiiiiis aniii vel circa, amisit Ciirat puerum
pedes gubornarc, essetque seiniinortHUSi facti.-que visuin quod nihil videbat, erantque oculi ejus albi- c.retlin.
multis reinediis, quai a diversis didicerant, non pos- cati. Ciimque luisset per duos inenses ita eaecus, tu-
sct sanari fr:iter ipsius testis dixit ad ip-um Ea-
; : litd. flliuin suum Paternum, ubi tunc erat fr. Fran-
nius et porlemus liliuni ad aidem S, Frani isci, ubi ciscus. Qui cum d. filium vidisset, inijiosuit folia
sunt vestes Patris fr. Fiancisci iinponamusque ei : duo cujusdaiii herbiu fronti d. filii, ligata quodain
illas, quia forsan Ucus et fr. Franciscus faciet nobis paniio liiieo, dimisitque euin. Cuinqiie d. testis a fr.
moHi graliain. Iverunt igitur ad munasteriuni S. Fran- Francisco discessisset, distaretque ali eo pcr j;ictum
rriplhir ri
cisci, attulerunt(|ue filiiiin illuc, et feceruntei iinpo- balista"; d. panniis lireus solutus est per se, ceci-
prorliniis.
ni tunicam et alios habitus d. fr. Franci.-ci : sla- ditque iii terram, recuperavitqiie d. filius perfectum
tinique d. fllius caqiit ridere, dixitque : Peiniiltatis visuni, sicut prius : aperli']ue sunt oculi ejua,
me ire soliiin. Sicque pcriniscrunt euni ire; ambu- splendidique effecti, sicut in praesens suiit, elper-
lavilque soliis, fuilqiie saniis sicul prius : reilicrunt- fecti-sime videt, .'\gitur xxxv annus vel circa.
ct duos
que l:iiiil:iiiles Deuin et Palrcin fr. Francisciiiii de 107 Ilem dixit, i|nod cuin ipse testis haberet
teprosos :
grali;i, quain cunsecuti fueraiit. De b^co in P;iul;i. qiieinilain fratreni, qui per octo annos fuerat lepro-
De teniiiore sunt diio aniii vel circa.
: sus, nec potuisset renudium aliquod pro ejus salute
102 Die eodein xix Julii.D, Pernade Segnorello, inveniri ; ipse testiscondiixit eumadfr. Franciscuin :
Tcsl. Kt
dixil, (juod ciini ipsa a-grolaret oculis, adeo quod qui leniiit eum per quiiidecim dies in monasterio,
Satirftis
ociitorutn
non videret; inatcr tua conduxit eani ad fr, Fran- fuilque perlecte sanalus a d. lepra, adeo quod d.
inorbinii, ciscum. Qui ab eadem matre pro salute filiie suae aegritiido in eo amplius non appariierit : habebatque
rogatus, accepit quaiiidani berbani, qu:e eivit ante carncs mundas ad instar crjstalli. Agltur xl aiiuiis
ipsuin vocata c Trefla, qiiain comedunt be.stiie, dixit- vel circa, dictusquefrater est tunc raurtuiis.
que ut succuin d. herliEe imponeretociilis, Quolacto, 108 Iteni dixit quod cum quidam alius leprosus
die sequenti integie est sanata, De loco, in Paulu adveiia, de Patila ad d. fr. Fraiiciscum veiiisset, ut
de teinpore, agitur aiinus xi.v vel circa. euni sanaret; fecit eum fr. Franciscus occulte per
10S llem dixit, quod cmn veuisset ei malum quod- aliquot dics maucre in inonasterie, et a d. teste gu-
dani in capite, vocatum in pariibusiUis inurus(quod bernari. Qui quamvis esset admodum consumptus :
nposfrtnn lii estspecics apuslematis) quod faciebat totani facieni tamen a d. fr. Francisco, post aliquot dierum occul-
cajilfe,
et peclus tumere couduxissetqiie eam nialcr ad d,
; tani in monasieiio mansionem, a d. lepra sauatus
fr. Frauciscum ipse ab eadem inalre pro saliite fl-
; est, rediitque ad patriam sanus et politus. De loco,
lia: sua: rogatus, osteusa sibi ab illa inflrmitate, in Paiila. De tempore : agiturannusquinquagesimus
dixit Ilaic est mala inflrniitas. Ccepitque eain di-
: vcl circa.
versas medicinas docere. Cui mater ipsius testis 109 Eodera die .\ix, Ambriisius de Andreotta, di- Test. 48
resjiondit Pater. noii possumus facere tot inedici-
: xit, (luod cum ipsc testis conduceret quiedam ligiia tif/na gravis-
nas sed, in carilale, langalis e;im solo habitu ves- a monte, essetque vicinus terra; Paula; sima ex
:
; d, ligna
fossa leeaf.
ti'0, eritquesana. Kidensqiie fr. Francisciis imjtosuit ceciderunt in quamdarn ]irofundam foveam : dictus-
ei babiliim, et die seipieiiti integre est saiiata, ac si que testis solvit boves, qui d, ligiia traliehant, dimi-
nuuiiiunma'grotassel.De locoel lenip(U'e, ut supra. sitque illa ibi quia videbatiir impossibile etsi tres
:
104 Kodem xix Julii, D. Margarita Tudesca di- aut qiiatuor homines fuissent, posse inde illa extra-
Tcsl. 40 xil, quod cum ipsa testis a;grotarel manii. adeo liere reversusipio est d. testis ad montem. Iii reditu
:
wnnitm quod non possel illam tollere, nec medicus aliquis a inonte ad terrarn. iiivenitd.fr. Franciscum in illa
liiutltftn.
poUii^sot cam sanarc. acccssitad d. fr. Frauciscum, fossa, in qua ligua illa ceciderant; extraxerafqueea
osleiidilque d. malum. Quud cuin vidissct, imposuit solus cx fossa, et portaver;it soliis ad planitiein,
quamdam lierbam, et illo eodein die fuit .sanaabsque quud vix potuissent quatuor homines fecisse. Et vi-
aliu busione. .\gitur annus xlv vel circa. dens d. fr. Francisciis ipsuni testem, dixit ei Ecce, :
105 Ilem dixit, quudcumhabcrclquaindamflliam in caritate. ligna omiiia extracta ex fossa : pericli-
piifttoni
sfnntirsiini
trimestrem vel circa, qu:e habebat strumam de tatisunt boves plurimum. Sicqtie ipse testis ligua
tonat collo pendentem, adeo grossani quodvidebaturphia- pnedicta accepta conduxit quo voluif,. quod ipse te.s-
tis
:
SECUNDA APRILIS 139
tU tenetesse inacnuni niiraculiini discederent a d. fr. Francisco, sanatus et liberatus
nus vel circa. est, ah illainfirmitafe, adeo qnnd domum rediit pris- EX MS.
110 Eodeni die Antonius Pandanis dixit, quod reslitiitii.^^. .-\gitur xi, annus vel circa.
tinsc s:dutis PROCESSU
Tesl. W cum Domina Lucens, tunc Domina terra Paulae, lib Item dixif, quod cum venisset nuntium, quod
CONSENT.
fnurmff ^^ *^
absens rescit ; misisset D. Nicolaum Carbonellum. Nnlariiini .loan- NicolausPicardus, cognatus ipsius testis.e^set cap- Ntjdrunli a
PetrumMagnariniim adfr. Fran- Turcis
nem de Mi(elli,et tus n Turcis, in quadamterra dicta c Otrentum fuit
captum, ;
ciscum, rogaturos eum ut ex Paterno, ubi tunc missus ipse testis a D. Joaune Picardo, fi-atre d. Ni-
veniret usque Panlam ipseque testis cum aliis
cr.it, ; colai et cognato ipsius teslis, Paternum ad d. fr
pedes iret, Notariusqiie .loannes suprascriptus !egre Francis'-um. Qno cum applicuisset et narrasset ca-
ferret ire in Palernum; cuepit inter itineranduni sum qiii acciderat, dixit fr. Franciscus ipsi lesti :
mulla loqui conlra fr. Franeiscum. Cumque appli Non cnretis circahoc laborare, quiabnnus Nicnlaus
cuissent P;iternnm, d. fr. Franciscus statim dixil d. niortuns est, discessitqne ex hor mundo Martjr; et
Notario Joanni : Ni^tari Joannes, diias culpam sicntiuhoc mundo contentusvixif, sic etin alio. Ac-
tuam deliis qua; inter itinerandum di.xisli. Dictus- cedatis ad D. Diicem Calabriie, qiii faciet vos recu-
Notarins miratus est magno snn dedecore, ip-
qiie per..re hnna sua. nec \elitis scire plura. Quare re-
sum ea scivisse quae in montedixerat. Agiluranniis versus d. testis Paulnm ad d Joannem Piiardum,
XXXV vel circa, Eodem die Christianus de Turchio, « „ ,. , mnrlyntm
narransqueeiquasd.fr. Fr.mciscus dixerat: prai- „MslasserU.
Tesl. 50
dixit idem iiiwd siqtfrinr teslis, quia inteifuit et au- fatus Jnannes accessit ad d. Diicem Calabria", com-
divit. peritque d. Nicolaiim esse mortuum, quemadmodiim
1 1 1 Eodem die xix Julii, \'enerabilis D. Hiero- ipse fr. Franciscus dixerat, recuiieravitque bona
Tcsl. 51
niaiius
nyniiis de Baldorin Archipresbyter terne Pauloe,
, qua; reliquerat. Quare ipse teslis tenct d. fr. Fran-
fcrnicosas, dixit, quod cum h.aberet sororem, cujusnianus erant ciscum pro sanctoviro: quia sciebat prajterila et fu-
a plnnae porris et fore exeis coiisuinpla': erant i porri tura, Agitur annus xxxiii vel circa.
ad instar ulcerum, liabueratqiie morbum E
I illi illiim 117 Endem xix Julii Nicolaiis Perorarius, dixit Test. 55
fere per tres annos, aden qimd parentes ejus,male se scire, venisse qnemdnm viruin ex castro vocato contracium
contenti de illa defnrmitate manuum ejus, duxerunt Flnmen-frigidum, qiii orat tolus cnntractus et sur- "' ""*""
eam ad fr. Fnincisciim. Q\\\ accepit nianus illins in dus, ad fr. Franciscum. Qui cum ad eiim applirnis-
manilms siiis, dixilque : \'adasetjejunes unumdiem set, infroduxit eiim in ecclesiam, reliquitque jacen-
veneris in pane et nqua, et Deus ficiet tibi gratiam tem in ea ; dictusque fr. Franciscus ingressus est
Discessitque inde, et dio sequenli absqiie jejunio vel ceUnin inqnaper spatiiim quoddam mansil; et po:.tea
alia aliqua re sanata est, ila qund de dicto malo pe- reversus ad ecclesiara, d, cnntraclum el siirdum,
nitus nihil apparebat. Agitur.annus xl vel circa. manu apprehensum, iutrnduxit in cellain. Statimque
II '2 Ilem dixit quod ipse testis vidit in domo pa- sanatus est in niiditu, pedibns et manibus, illaque
fl tmliint fris sui qiiemdam, nnmiiie Barlhnliim de Scjgliano, eadem hnra ambulavit Postea mansit
et Inciitus cst.
citTat
qui dicebat ei quod ipse venerat miitiis P:iulani, et in d. monnsterio per tres aut quatuor menses, et
pro eo fr. Franciscns orans fecit ip-um loqui et di- ibat ni^goliatum per terram ubique sanus et incolu-
cere, Jesu, Jesii, .sicut D. Joannes de Antouachio mis. In caiissa scientiae : qiii;i vidif, interfiiii et au-
superius (num. 33) deposuit, Ipseque testis vidit d. divit, De loco, in Paula. De lenipnre agitur annus
Bartliolum nperte et expediteIoqui,servivitque patri XLiii vel circa.
sun diu. 118 Enilem die Antnnius Malfittanns, dixit quod TcsI. .56
113 Eodem die xix Julii, Nicolans de Meicurio cum semel vellet cnpero piscen~ quemdam, dictum in "c diiiiltm
Tcsl. 52 ''™"'-
dixit quod fr. Franciscus pra^dixit ei qn;edam fn- partibiis illis d tracliina, punxit digitum : qui infla-
rfeimmincnli
niina monct.
tura adninnuitenim eum neamplius quodam in loco
: tns est, ita iit crederet se amisisse digitum ; hahe-
fuderet, et discederetinde, nee ulterius nianeret, ali- batque intnllerahileni passionem. Quare accessit ad
ter eiiim pateretur. Ciimque d, teslis inde disces- fr. Francisriini, qiii visuni digitiim .iccepit manilnis
sisset, statim cecidit ex luonte pratruptum qiioddam suis. statimque sanntus est, nec sensit aniplius do-
saxum, ita quod, si ipse teslis man-sisset in Inco in lorem. De Inco : in Paula. Detempore : agitur xxxvi
quo fodiebnt, inlerfectus fiiisset. Et ob hoc ipsetes- annus vel circa.
tis tenet eum prnpliet;i. Agitur XL aiinus vel circa.
114 Endein die nobilis Lnysius de b Schemtemo ANNOTATA.
anseriiit rnininitum, fnctnm in (iliii fmlris sui Fvitii^
Tcsl. 53
cisvi ilc Scliriiitemo, pivul ipsi' Palcr pncri ilhid tcsla- a Porri nominantur Iiiilice , fpia- Latiue Verrucae.
liis e.st siipra luim. 101. b At siipra, fralris ejiis Francisci cmjnomenlum .srri-
115 Eodem die nobilis Nicolans de Castello, pri~ liilur de Sanctamo ;
pioinde vcl liic vel islir vitiosr.m
Tcsl. mo affirm. vit ile lapide ,iraiitli. qnem ^n.t viginli homi- fuit itutoiirajitliim ipsum.
nes susltitiiiseiit, sulitainpcr fr. Franciscum sufum,priiut ( Otreiiliim, anliquis Hydrnnlnm, a Turcis captum
ipse vidit et alii deposncrniit itum. 5!2. Item dixif . quod an. 1480. Fortassis tainen nou ipsa uiiis, sed aliquod
nutiutn cum ipse testis venisset cum quadam trireini ex subjfctum urbi oppidnm liic inletliqitur : id caim innuit
ttimorcm qnod non de urbitius, sed oppnlutis iti-
Oriente Paulam, factusqne esset ex utraque aure Ilaticiim terra,
iaiial :
surdus; tiimefactum est collum et facies, adeo qund ciliir. Isidorns muttis describit, qiioinodo NicolauH slre-
non sentieb.at essetne vivus nn morluus ; pnssiisqiie nue opiingnarit occnjiiitam a Tiircis urbem, el ab iisdem
est aegritudmem :ll:n: per diios nienses. Ciimque prctraclus in insiitias sit, interfeclus autem qiiia iioluit
multasmedicinas, a divcrsismedicisorilinatas, adhi- fiileni wijare. Qux si idoneo nitanlur testimimio, repu-
buisset, nec beneficiuiu uliquid ex eis sentiret so- ; diare iioto; neqtie etiam id quod addil, scitieet eadein
crus ipsius testis videns lioc, imposiiit eum eqno, nocle naltimesse NiCLlaum,qua Sanctus i/isc fetici parlu
conduxitque ad Franciscum, qui erat in monas-
fr. effususfuit. Miriimur tanien quomndo Iwc dicrns Isiito-
terio per unum distnnte a Paiil.n. Ciimque
milli;ire rus non animadvcrteril, utriusque simultanlain nalivi-
illnc npplicuissent, il. sorrits rogavit fr. Franciscum tiitem nnn posse udscribi anno 1416 ;
quonwlo enim
ut oraret Denm pro saluie ipsiiis testis infirini. Qiii luiic natus, adliiic fuisset iiniio 1180 iiloiicus tiiboiUnis
impnsnit naribus ipsiiis testis digitos, teniiitque per bellicisi
spalium qnodicerentur diio, Pater-noster. Qiio tem- d 'rrachinn piscis liic forsan dicilnr, qui Grircis est
pore ex auribus, qure erant inflata;, exiit quaed;ini Tpa/Dudo;, de qiw scribilur lyum/ haleciilie niagnitudine
putredo, dissolutaque est illa inflatio; et antequam sit, et ex utroque latere a capite
ad caudam serrata
spina
VtO ACTA S. KRANCiSCI DK PAULA.
quod cum ivisset ad quamdam villam dic-
fpina armetur, primis deorsum femleiitibus, ita ut
co. disit,
fam Fluinen-frigiilum, dnnatus qiiid.im agnus, Tesl. 85
a summo ad imum inoflenso manus cursu tractari
fiiit ei
E\ MS.
a^num mor-
PROCESSU mnio non nisi cum Iwsione quera posuit retro equiim iturus ad S. Lucitiim. Et
possit, conlrario vero tuum suscitat.
CONSRNT. inter ilinerandum, cnm d. agniis esset mortuus, ve-
maxima, Iii ecijiaiiliii Imlico rs( Tranna.
nit ei qiiiedam coeitatio dicebatque sec^uin. Niinc
CAI'UT Xll. vellem videre, si fv. Franciscus faceret miraciiliim
Dclamare,
Miraciila n Caslri Lucili indiyenis
ri S. Lncili i Cl aliis hoc, qimd agnus iste rcvivisceret. Inter cogit;itio-
(lunhtis tealdta. nem hanc prngressus per inilliare, d. agniis coepit
et revixit, portavitque euni in doniura suam
'ie
ie XX Venerahilis
Jnlii, Veneraliilis
Julii, D. Carolus de
(le Piro. de
cle viviim. Agitiir circitcr xi.v aiinus.
Tral. 57
S. Lucito n castro Cosentina; dioRcesis. Canoni<'us {"22 llem dixit, quod cuiti pater ipsius testis gra-
Commitxario moritniniliiiti
1'iipali Ciisentinus .ic Hcctor ijiiarta? porlionis S. Joaunis de vissime ajgrotaret, adei qnod de ejus salute des|ie- sanat.
a d. castro, dixit qiiod cum veiiisset quidam A Pres- ratum esset, niisit ipso lestis quemdani cognaiuin
I
hjtcr missus a Ponlifire Paiilo ad quondam Reve- suum noinine Nicnliiim (quia pater non loquebalur
rendissimum Arcliiepiscojniin Cuseniinum, qui vo- et in exlremis labnrah.it) Paiibim ad d. fr Francis-
cahatur Archiepi.scri]ius Pyrrhus, (quem Presbyte- cum, ut euni rogaret, quod nrationes ftinderet apud
rum i[ise testis reputnbat esse Canoiiicum et aullien- Deum pro sahtte patris; proinittens quoil, si san:ire-
ticim personam. quia venit curn hoiia fimilia et tur, vcllet ceram acccficnd.im pro monasierii usu
eqiiis boiiis, dicch::tque d. Presiiyter seu Canonicus, suhminislrare. Cutnquc d. Nicnl.uis ad d. fr. Fran-
quud d. Pontifex niiserat eum ad pRefatum Archi- cisciim pervenisset, cum primuni eiim fr. Fraiiciscus
episcopiim, iit intdligeret et iii'iuireret vilain ipsius vidit, dixit : Nicolae, scio ad quid venisti . nain
fr. Fraiicisci) Arcbiejiiscopus prajilictus niisit d. Joannes mitlit te pro sahite p:itris siti. Vadas et di-
tesletii ciim ipsn Canniiico usqiie Paulain, ubi tunc cas, quia Doiniiins lecit ei gratiam : et qund prn hac
crat d. fr. Francisciis, et vulebat incipere funda- vice nnn limeat morleni. quia aliter invenics ijisura
nientum ccclesi.ii. l iiinqneappliciiissent ad fr. Fran- quam reliquisti. ri'iliti|iie ip>e testis, .«ecundiiin Ni-
ciscuni Canoniciis et ipse tcstis, Canonicus voliiit culai lelatinnem, quod ill:i eailem hora qua fr. Fnin-
dcosciilari iiianum d. fr. Francisci : qui recusavit et cisoits ista dixit, pater infirnius petiit cibiim, scdit-
dixit, Volo desocnlari manum vcstram, qui estis qiie in leclo. ei ctepit comeilere. Reversusque d.
dictl IJIinl
annis fuerit
Prcsbvtcr, et a trigint.i annis celebratis. De quihus iSicnhius iiivenit eum sedenf.eni et conieilentem, sicut
snrpritrni verbis d. Cauoniciis iniraliis esl, qiiod cuni esset de ei dixerat fr. Francisciis : sanafusque est, et vixit
longinqua reginne griiindiis, iiec uinquain in Cala- postea qimtunr annis : dictusqiie testis dedit cerain
bria fuisset, nec fr. Franciscum vidisset; scivisset monasterio Paute, quani proniiserat. Agitur annus
dicere niiraeruin annoriim quihus celehraverat. Ve- XLviii circa.
riiin iuler loqiiendiiin iverunt ad quamdam domum- 123 Iteni dixit qitod cuin soror ipsius teslis, niia! aliam iitori-
turam pr.r-
ciila n, iil)i crat ignis, qiiia eral lijeiiis. Cunique il- erat virgo, gravifcr a'grolaiet; niisit ipse teslis prao- ituntifit.
liic perveiiissent, coepit d. Canoniciis tentare ct ex- fatuin Nicolaum Paulam ad fr. Franciscum. Ad qiiem
probrare d. fr. Francisco, et vitio darevit.'im stiai cum pervenissct, dixit fr. Franciscus : Niculae,
dicens : Ista vita tua est multum aiistcra. et ideo egoscio ail qiiid Joannes pro
venlsti : mittitenim te
facitis eam et poteslis lolerare. qiii;i estis rusticus ; salute sororis ffigrntae. Vadas, dicas ei qund teneat
quod si non possetis eain f;icere.
essetis nohilis. eam nc si numquani fuiss't ,'ornr nam Virgo M:i- :
I!es]iondil d. fr. Franciscus ^^ernm cst quod siim ;
ria et S. Catharina vocant eani. Non potest recusare
rl jirmtax
roruiti fo
fiislicus; et si non esseni, non po,-seni isfa facere. quo miiiits v;iil;it. Vadas, quia citn ex Iiac vita nii-
/rnrlnl. Ctiiiiijue lioc diceret, inclinavit se ail igneni. qui erat grabit. Rcversiis d, Nicolaus narravil verba ista ipsi
inagnus et bene accensus, inijdevitque manus litio- lesti ; ct sequetiti die niortiia est. De lempore. ut
nibus ct prunis ignilis; tenensque dictum ignem sujira.
miiiiibus. converlit se ad Canonicura, dicens : Vi- 124 quod cum ip;e testis ivisset vi- lapidcm pr<T-
Itern dixit.
deatis. nisi rusticus esscni, non possetn ista facere ; sum fr. Franciscum, ciim nunduni asdificata esset ifrandcin
nstcndebatque ignem, quein tenchat manibus. Quod ecclesia, soliim csset ibi cella, in qiia habit;ibat ipse portari alt
videns ipse ranouicus iirqiccit se ante pedes d. fr. uno liominc
fr. Francisous ; videns eum d. fr. Franciscus dixit
facit.
Fr:incisci, qna^rens dcnsculari dictos pedes et monus ei Joannes, veni, in carifate, et iiortemiis singuli
;
mi)gtia cuni rcvcrcntia. ('unii|iie d. fr. Fi'anciscus singulas petras nain volumus aidificare ecclesiain.
;
rccusaret, ijise Canmiicus iion poteral sntiari in ha- Sicqiie iveruiit ad latus unuui flurainis, invenerunt-
bitus deosculatioiie. c Sicque d, Canoniciis una cum quc petriim ponderantcm cantarum unum, qnani vix
d. tesfe redieruntad S. Liicilum, ubi eral d. .^rchi- Ires honiines potnissenf de terra tollere, Iiixifque
cpi.scopus, cui inagua cuin devntiono d. niiraculum
ipsi testi : In caritafe, pnrtes istuni l.npidein. usi|iie
narravit. Ijiseque Ai-chiepiscopus dixit, Volo ,id eum
ad lociim ubi volitiniis aidificare ecclcsiatn. Respon-
accedere, et iionere priniiiin lapjdem iii ecclesia,
dit ipse testis : Pater, quoinodo vullis ut pnrtein
ijiiain vult inchoare qiiia invitavit nie. Agitur an-
:
istuui lapidem, que^n vix Ires hnrniiies jio-.sent pnr-
iius XLv vel circa,
tare? Dixitfr. I-raiicisciis : Aocipiais exini, in curi-
120 Ifein dixit. quod cum supcrvenisset ei dnlor tate nam portabis. Sigiiavitque tajitdem Criice,
; ini
iiiagiius iii deiitibus, ita quod omnes movebantur vi-
liiift: ii.\ iteit- posiiitqiie collo testis ; et non seiisit pondiis ejiis,
(ri titliilal. deliantiirque velle c.adere, aden iiuod cum iii mane adeo erat levis ; portavitque eum ad locuin ecclesiie.
Missani celcbr.asset, crcileb:it eos iiitra calicein ceci- De quando ccepit Eedificari ecclcsia.
teiiipore :
di^se; profeclus est Paiilain ;id d. fr. Franoiscum. 125 Eoileni die xx mensis Jiilii, nobilis Joannes
Qiii cuin vidisset ipsuin Tcsl, .itl
leslem, antequain ijise testis de la Rocca dixit, qund cuin ipse vovisset ire scrvi- ali aliit
ei aliquid diccrcl, dixif Tu pateris denfium dolo
: -
tuin in persoua propria octo diebus in ffldificio mo-
rem : se;I hene fecisti, quoil non jierinisisfi te vinci nasterii, quod constriiebat fr. Francisciis; cumque
a tentalione nialigni spirifus, qiiia isto niane dxisti ivissef servitum, iiiclinataqtie tiinc esset ecclesia;
Missam. Tetigitque digitis suis deiifes illius, slatiin- invenitfr. Franciscttm snluiri iii ninnfisferio, nam alii
ijue recessit dolor firinalique
sunt deules, melius oranes iverant
;
.ad mnntein csesiim ligna. Dixif igiuir
qu:.ni |)rius, adeo quod itiimijuam postea d. denti-
d. fr. Franciscus ipsi testi : Vadamus, in caritite,
bus dohierit. Agilur :innus quinqusgcsimiis vel circa.
invenluri illos qui laborant in monte, nam Itic iiibil
121 Kodeni die xx Julii, nobilis Joannes de Fran- faeimus, Quare coeperunt ire ; cumque essent in me-
dio
SF.CUNDA APRILIS. U1
dio itineris d.fr. Francisciis dixit ipsi tesli Hic : 129 Item dixit. qiiod cum ipsi mortuiis esset qni- D
debent esse dua; trabes, qurp superiori die manse- dam spurius, iixor ipsins testis pra» dolore la- EX MS.
filiiis
runt, cum i)Oves noii possent pas extraliere ; erant ceraverat visum. Cumqiie ivisseiitvisitatumd.fr. PR0CES9U
COSSENT.
enim iii locoprsei-upto. Eanius, in caritate, extraha- Franciscum, qui erat in Paterno, quam primum eos
jrori.""»""' coi/noscit
trfiliem, niiis eas ad |il.initiem. Tunc J. testis coepit ridcre vidit, dixit ipsi testi ; Ad qniil venistis hiic, in cari- sitttriiim nse
dicens Paler, fpiomodo vidumus nos duo
; soli ex- tate, Venchi? Respondit ipse testis Veni visitatum ;
ijiti tutteliittiir.
trahere, si bnves iinn pntiierunt? Respondit fr. I-'r.Tn- Paternitatem vestram. Postea d fr. Franciscus dixit
ciscus ; 0, in caritate, qu:im nindicain iidem habe- mulieri, qiia; erat vultu lacer.ata Quare es it:i la- ;
tis? Dixit d. testis ; Fideni habeo ; inipoualis ergo niata visu? Respnndit uxnr, Morluus est mihi </ fi-
illain hnmeris meis ; et ego portabn. Accej^it igitur lius. Responilit fr. Franciscns, vultu aliquantuui in
fr. Iranciscus frabera unam, et iinposiiit humeris dignato ; Qiiid ad te ille. pro qun es lacerala. si Deus
ipsius te^tis aliam vero siili Ijra^hio siio accepit, et
; eum voluit ; nam nihil ad te pertinebat. Agiturau-
utramqiiead ]ihinitiem extraxerunt (|UOd videbatiir ; nus XXXV vel circa.
ipsi testi impossibile (erant enim ad inimis (piatuor
hninines neces^^arii ut iilas extraherent) tenctqiie AXNOT,\TA.
hoc pro vero iniraciiln.
120 Die P0(l?m S:ilvator ile Scano dixit, qiiod cum a Ca^^friim S. Lucili, iii eailem qme Pirili: liUnralt
Tral. 00
ip-^e testis ivisset qiiodam dic teinpe^tive ad nion.^is- phga vnsHs nnTldiftii . inici-valla liiriter l> iiiitliariiiiii.
igne bjilltii : terinm, quud tunc fr. Fr;mcisciis ficiebat fedificari b ScrijHoirs Ortlinis liuiic Picxfiijtcrimi fnciuiil Cu-
in Paiiia, iit significaret ei fiuem^idmnduni post ip- hiculariuiii Piiiitiftriuin, nntinac Ocuucuscia, c.r famiUn
siiin veuturi erant miilti opcrarii laboratnri in d. y/dnruia : addilquc hiiloriis ipsum iiitrit siia scripiat
rannasterin, quodi|ue faceret pra^parari cihiiin; d. fr. jmhlica instritnicittn si^iuata. rc/i(/iii,v.sc vcrba tunc ciim
Francisciis dixit ipsi testi ; In caritate, ponas fabas Sauctii lialiila : qiiiid iustrinnculinn aiiiid qucnidnni illius
istas ad coqucndiim. Ciinique ipse testis inciperet Prcsliijlcri ncpntcni ctiaui nuuc Oruuti (i.s.scrrciiir. O/i-
mundare d. fabas, dixit ipsi fr. Franci.^-co : Faciatis t-Arcni Irruscriptiim c.TcnipUir hahcic, saltcm prn Sitp-
inieriin igncin accendi. Rcpondit fr. Franci.^-ciis ; plctacutn, pnsl Ojius nhsnluluiu cnmpnucudo.
Nnii ciires. Cum.pie ip.^e testis implevisset diniidiani c ,-/sscrit l.^itlnrits, tFirnquam c.r. dtcln instrnmcuto,
ollam fabis, dixit ipse fr. Franci.-cus ; Vaile, ponas qiind inlcrrngaliis Saticlus dc bcltis (Jcnucnsitfus qunm
ollam hanc ad fociim. Qui ivit et in d. fom nihil din cssent durottira, rcspoiiilcrit ad annos circiter se-
invcnit prfeter cinerem inortuum et frigidiim. Cui xaginta; tiim Geniiam siiae liberlati restitueii lam
cuin iuiposiiisset ollam, vidit eam statim bullire, et ex intcgro : iirt anlcnt focluiu cssc nit aniio 1528. so-
fabas confestiin coqui ; cibaruntqiie inultitudinem pitis, qns; inma.nmtiin discriinca rfmpii'>ticuni aftdu.rc-
illam hominum. Item dixit miraculiira loriiacis cal- rniit. /Jdorninrnin ct Freqosioruni dissiiliis.
cari^, sicut alii siiperiiis deposuerunt. d Suspicari quis possct hauc miiticrcm, qund fortc
127 Die iii .'Vueiisti, nnbjlis Pvrrhus Antoniusde stcrilcin sc ridcrci, ipsi viro suo auclorcm fuissc ut prn-
Sica, Cosentin;c (iioscesis, flixit, qiind cum fieret et tcin aliundc qua'rcrct. qiiam ipsit /laticret pro .sua : idco-
Tcil i;i
poliretur trabs quicdam magna in ecclesia Paiei-ni, qiic rcprchcusinncin ac posnnm ciimntcrui.ise.
sohts Iraliem
inijnilem cuin vellent inferiorem partein trabis superius ver-
rtrlil : tere,nnn poter int illud qu;ituor hnmines praestare ; CAPVT Xlll.
ipseque fr. Franciscus solus tr;d)em illam vertit, si- hiripiiinl lesliuin '.'alernensium deposiiiones.
ciit ipseleslis vidif. .4gifurannns xxxiii.
128 Die x .-Vugusti, \'enchius Pignat:irus de Ro- Jjic iii meuHs Deceinbris, i Indictionis, annijiDxii,
Tusl. ii:i
Tia(. r,2
beto, dixit, quod cum ipse testis esset in Gosinnre- Guilielmus Turchui Pafernn, dixlt, qimd cura Morihiindam
de
iniipitlcs
gali, mandatuin fuit ei a Vice-rege, ut iret c;iptum iixnr ejus ajgrota in extrcmis l.iboraret, accessit ad serrnl.
1'ejioim
qiieindain Jnannein de Paula, qiii erat in S. Lucito d. Ir. Franciscum dicens ei Pater, rogo vcs delis ;
fimiliaris Archiepiscopo, caussa cujusdam debiti in mihi remedium aliqiind nam u\or mea inoritur. :
quo tenebatur. Ciiinque ivisstt ad S. Lucitum cap- Respondit fr. Franciscus; Vadas, in caritate, et
turus d. Joaunem, invenit Archiepiscopum Co.^enti- portes decen; oneralapidum ad fahricam. Respondit
num, qui erat in S. Lucito. Cumque eum interrn- tesfis : Quoinndo vis portem lapides, ouni iixor inea
gasset, nbinam esset d. Joannes; respondit Archi- inorialur? vertitqne terguin qua>siturus medicum.
episcopiis ipsum ivisse P:>ulam ad fr. Franc:sciiin. Quem cum non invenisset, rediit ad d. fr. Francis-
'
Profeclus est itaque ipse te.stis Paulam ad monaste- ciim, proiecitqiie se ante pedes ejus. rogans eiim ut
rium d. fr. Francisci, ubi d. Jo:innem iiivenit, cui impciniret gratiam salutis pro iixnre sua. Dixitque
imposuit ut veniret secum Coseiitiain. Dictusque fr. ei fr. Franciscu» V.adas cum Deo, qiiia gratia e-it
;
Discessitqiie tesfis, et iuvenil uxo-
Franciscus videns ipsum testem ilixit Non disceda- ; facta tiiffi uxori.
ti'; quia volo iit comedatis. Fecitque steriii mensam rein suain sanam. Agituraniius xxxi,
quos cuin giistassent. in- 131 Endein die Bern:irditiiis de Florin, dixit,
et adlerri diios pepones ;
TiiSl. Ui
veneiunt eos pessimos, aileo qiiod non pnteraut co-
quibusdam aliis ad
qiiod ciiin ipse testis ivisset cuin crus inc't.utiii
niedi. Interrogavitque d. fr. Francisciis Joannem, scindenda ligna pro monasterio, qund d. fr. Fran- sanat,
Irtttiaiirlo an pepones, in carifate, essent boni. Ke^ponilit d. ciscus ;i dific.aliat ; exiliit securis de manu .«oeii, et
vulneravit genu testis graviler, adeo quod incidit ei
^oiiidfin
rrtlilii
Joannes; Pater, siint mediocriter boni. Dictusque
fr. Franciscus acceptum d. peponem ex aliu latere nervos, cuni eff^iisinne inaxima sanguinis, et dnlnre
testis sentiebal seinori. Statim voca-
manibus suis incidit, dixitque postea Probetis nio- ; tali, ';uod ip.=e
dii peponem quomodo sapiat. Accepitque d. pepo- tus fuit fr. Franciscus ; qiii cum illiic pervenisset,
nem et comedit. invenilqiie eum melioris sapnris appellavit ipMim teslem nnmine, interrogans quinam
tevlis se mori cuinqiie hoc
adeo (|uiid d. ei esset. Respondit ipse
;
qiiam zacharam vel pulvis cordialis ;
Franciscus imposnit inaniim sub vul-
Jnannes accepit quoddam frustum d. pepouis, di- diceret. d. fr.
stringcns Statimque ip.se lestis coiiiperit
cens se velle illudaffijrre .4rcliiepiscopo ail S. Luci- nere, illiid.
tiini. Quod cum attulisset d. Archiepiscopo, et nar- se sanum, adco quod non invenireliir cicatrix vul-
ocrea. nec vi-
rasset miraciilum, probavit parum ile pepniie illo, et neris in crure, nec signum aliqund in
debatiir sanguis. Reiiiit itaque domum, sanus sicut
reliquumconservavitiii cap^a sua; et mane sequenti,
ob miraculum illud, fecit celebrari Missam Agitur priiis. Agitur anniis xxxiii vcl circa.
132 Ifem dixit. quod eodcm tcmpnre
cum d. fr.
annus xxxvi vel circa.
Franci^cus
:
ACTA S. FRANCISCI Di; PAULA.
Ifpm dixit. riu.id cum v.nisSL^t quiedam fui- D
Fmncisons mnna^terium in Pnterno, vp-
apilificnrot
1.18
mina, qiia; dicehatnr esse dc Crotone, paralytica
r.x Ms. qni.i;.m FnH/.r, nnmine fr.
Antonius a Scnzptta, J"™'"''""'
;
nit
qni in- fiiit in qnod.aro grabato condncta ad fr. Franciscum,
PROCBSSD Minonim, prspdir.atiirus in Paterno :
Ordinis et iit prininni illani
CONSENT. modis r(-|irehen.lel):it iiui erat in erclesia ante altare :
tcr priedirandum, inhonestis
{'
vidrf, pnsiiit mnnnssiiporhiimpros pjiis, dicpiis lia-
FranciMi. Cnm-
:
pnnwx arden- Pi m.irdeliat vitam et modos d. fr.
fes fractat, Antonlus ivisset a.l ipsum fr. beas fideni in Patre ca'lesti, el surgas porfesque pe-
que qiiod.im die d. fr.
d. fr. Anto- tras ad fihricam moiiasterii. Qnie cnm fardaret sur-
Franciscnm. ps«entque prope ignem :
Fnmcisci qni
reprehcndere vitani fr.
gere. dixit ei ilerum fr. Francisciis, Surge. Surrexit-
nius Cfppit :
que stafim d. ftrmina sana, ingepifque portare
nil-.il respondens, extendit manus
ad ignem, et im
lapides, mansitqne per aliquot dies in ninnasterio,
plcvit c:is prunis ignitis. ronversnsque ,id d.
fr.
jnvans fibricam, et ultirao indiiit habifuin d. fr.
Anloninm, et tenens d. prunas maniliiis, dixit In :
mira- Friincisci. De canssa scientia; et fempore. nt supra.
carit.ate, calcfaciafis vns. Videns fr. Antonius
genuflexiis humi, veneratus est eum pro
139 Iteni riixit, r|uod cum ipse testis habpretnxo- fcbrim dc-
culnm lioc, •'"""
Sancto, et voluit de.isciilari peiles. Er:it auleni iste
lem fphricilantera adeo gravifer, quod de ejns salu-
tp desperaretur, venit :.d inonasteriiim ut cnnveniret
fr. Aiitonius, Ordinls Minnrum,
virpn.l.us et V.nnae
d. fr. Fr,anciscum ; rlixerunlque ei Fratres. Nnn po-
vita>. In caussa scientia', quia vidif, interfuit ec au-
tes loqui cnra Patre, sunt enim dies tres et toti.Iem
dlMl.
Eodemdie iii Dccemhiis. Neapolus de Ve- /) nnctps .|Uod non comj.ariiif. Ciimque hrc verha di-
i;i3
b xissent, 'venit d. fr. Fraiiciscus r;ui, priiisqiiam
dixit quod cum fr. Franciscus seKel tran«iret
:
ralln,
Test. ns
ipsius, iret.ine aci-eptum ligna ipse tpstis aliquid diceret, dixit ei ; Dubitasne .]nod
rtastm infla- apud dnmuin testis
invenit soror nostra sit mnritura ! Non dnbifes. Respnn.Iit-
tvtn refor- et lapides pro monasterin qund l'aliric:diat ;
maf.
uxnrein ipsiiis festis aiite domnra. cuni nasn vaUle que ipse testis P.ater, dubito ipsam raoritiiram,
:
inflato, iii quo periciilose sgrotahat dixitque. Qno- :
nuUiimque ipsi posse auxiliari pr;rter divinam po-
inoilo te hahe^, sornr nostra ? ne dnliitps .le iegri- fentiam. .iccepit igifur d. fr. Franciscus qnamdain
luiline hac, qiiia nihil erif. Accepitqne nesci.) qnid radicem. admodiim siihlilein, qnam suh habitn por-
liahifu, quod videl;,atur r.idix qiiav taliat, rlixitqne ipsi tesfi ; Vadas et por.as ei radicem
quo.l portabaf
'
.'uli
nasum, statiraque san:ibitur. Fecitqne ita
dam. impnsnitque illi ipsam, et die seqiieiiti fuit s.i- li.iiic arl
E
i|ise testis, et apposita d. r..dice nasnm, cnepit
,ad
nata.
Eodem die Ca!v.anus de r Plauredi di\it, quod dorrairo; et expergef:'.cfa comperit se sanam. Est
I ;i4
Test. GG cuin ipse testis ivisset aliqnandocum fr. Franci^co, ultra annum xxx.
Hydrunti
dixit ei l'r. Franciscus prajfat.is, Antequam pr,Tfe- 140 Eodem m die Decembris, P.ascinns Gattns Test. C8
jacturam
reant panci dies, videhitis res nnvas numcraviti|ue ilisit, quod cum ipsp fr. Fnnciscus vellet condncore lapidem soio
prrdicit, ;
ar|uam ;td mnnasteriiim, qimd rodiflcabaf essentqne 7utlii inot:ct.
quem.Iani nunierum dierum. Et advenienfe niimern ,
dicrnm per fr. Fran.-iscn.n nnminato, venit nuntium, ciim pn mnlti homincs, et inter .alios ipse testis ;
Tiivchuin c(rpis,>e Hydruiituin. opns erat aquam transire per qupmdam locnni, ubi
i;i5 Item dixit. quoil nin ipse festis halieret fi-.
erat quidain Iapisinimens:r m:'gnitudinis. Dixorunf-
qnc i]i;e t.pstis pt alii adstantes P;iter, si faiigimus
puertm co;r- lium siium contractnm utr.'qiie jiede graviter, acces- ;
tractum sa- sit ad .1. fr. Franciscnm, rogaus eum qno.l impetr.i- i^fiim lap'dem, cadet, et afferet po.ssessorihus dain-
nat pliisqiiam mille ducatorum pendebat enim
ret a Dnmino gratiam salutis pro filin sti'. ; .1. fr. n.iin :
Franciscus dnciiit ipsum testein, qu.id acciperet ager. Responditque fr. Franciscus ; Non cnrotis ;
qiiamdam ferulam, et illam divisam calpf;iceret, ct arlerit tnim gralia Dei. Cnnique lioc dicoiet lapis
appnneret pedilnis el crurihus d. filii, sicqr.e sana- prajfatiis mrivit se pedetentim. demissusqiie est ad
retur. Qiiorl ciim ipse testis fer fecissef, statiin d. iatus iiiferiiis, perinittcns liberum transitum aqnai
filinsinfpgreestsanafus..'\giturannusxxxii velcirca. annus xxxiii vel circa.
prK"f;ilce. .\gitur
136 Item dixif, qiiod ciim ipse tesfis alia vice es- 141 Ilemqnod cum ipse testis haherpt
dixit, fl- I.THUiii ficutnrii
fnfuram fn- saiiat,
sct cum d. fr. Francisco in silva, pro monnsterii liam graviter nno oculo iogrotantem, adeo qund ni-
mem propln-
necessitate ; supervenit qiiidam colonns. Cnmque in- hil illo videbat, cnmr]ue mnltis adhibitis reniediis
tat.
ter se onines lo.iuerentur, dixit d. f.-. Franr'iscus : non pntnisset sanari ; accessit nd d. fr.Franciscum
Seminetis non solnm omnes agros qni solent semi- pro fili» salute. Qui dncuit eum ut quamd:im her-
nari, sed eliam vineas. Admirntns est inse tesfis de hain ociilo imponeret qua iinposita, statim po-t
;
^ verhis istis, qiiia illn anno frumentum vili pretio duos aut tres dies sanafa est. Prailerea cum ipse
venilehatnr. videlicet tuniulus octo granis, riuia erat testis serael grnviter fegrotaret, d. fr. Franciscus
maxima frumenti copia; sequenfi autem anno turau- docuit enm alterius herba; remedium, quo facto sta-
Ins friimenti venditiis pst diir.decim Carlinis. Adeo Detemiiore, ut supra.
san.atiis pst.
qnod ipse festis cnmprehendebaf, qiin tendcbant 142 Endem die iii Decemhris, Fahricius Bombi-
verba fr. Francisci, qua' annn pr;eterifo dixerat; nus, dixit, quod cum pateretur qiiamdara iiifirmita- Tcsl. 00
el carparis
videlicet ad anniintiandam et prophetaniI;im famem tem, qune faciebat eum stare erecfum et rigidnm,
lolius riijo-
d anni fiituri. De loco et tempore, ut supra. adeo qiiod ad nnllum latus posset se verfere; ac.-es-
137 Endeni die iii Decembris, Andreas Calestro sit ad d. fr. Franciscum. rogavitqne quod interce-
Tcsl. G7 dixii. quod ciini venis^ct Paternum qiii.lam adoles- deret prn pjus saliite. Dixifque ei d. fr. Franciscus :
lepramm cpiitiihis qui dicehatur esse de Vadasin carifate. accipias parum
leprosiis, Torano :
lierb.T, .llctse bota,
munriat.
cumque ipse leprosus non agnosceiet d. fr. Fran- et eum conteras, et postea ndora ; quia Deus facief
ciscum fuit oi ostensus stafimqne coram eo ge-
: ; te cnmpotem grali.T. Q.iara cum contrivisset. prist-
iinfiexus, rogavit qund eura sanaret. Dixit ei fr. habita odoratione, s.aluti pristin» est restitutiis.
Franciscns Vadas et laves te illa aqua, qnae est
: Agitnr annus xxxxiii vel circa.
ante l..r'um. et pnstea maneas cum istis aliis adoles- 143 Eodera die, Fabianus de Senatore, dixit se Tr-st. 70
cpnfibns. Respnnderunfque circumstantes, nnn esse scire privio de leproso Toranfiisl vel Reginensi dimcesis lciiriisos diios
boniim quod ipse leprnsus manoret cum aliis adoles- Bhigiiiaiiensis,quiaviditi'tiiilerftiit, ntsupranum. 137.
centibus. Respnndit ipse fr. Franciscus : Non cure- Item dixif, quod quidam nobilis Cusentinus, nomiiip
fis ; quia nihil erit. Sicque, cuin d. leprosns esset Guido Liparetus, cum esset a d. lepra consumpfiis,
lavafiis, statira fuit raundatus et sanatus a lepra. venit a Cacherno, ubi tunc babitabat, Paternum arl
Agifnr xxxm annus vel circa. Vidit autem, interfuit d. fr. Frauciscum, quem rogavit ut ipsum sanaret.
et aiidivit. Dictusque fr. Franciscus sanavit eum ; et ipse te.sfis
vidit
:
SECUNDA APRILIS. 143
vidit postea d. Guidonem sanum et politum. Est ul- num pro abstergendo sudore, extendit digitum, et D
tra .iniium XXX. sanatus est, tamqu.im si uumquam agrotasset. Agi- '-^ "*
144 Ilem dixit, quod cum ipse testis iret Cuseii- tur XXX aniiiis vel circa.
ijccurrit ei (|UiEilam iiuiiier de illa parte pio-
"o^j.
ft iiaralijti-
tiaiu, 149 Fodern die Franciscus Cucus dixit, (/e pjviiiu Tcsl. 72
cam cural, viiiciffi Calaljriai, qiiiu est ad mare Adriaticum : (iiia! ciin-leiitilms ciiram Fr. Aiiimiin Sco%etia contrerlalis a
erat maiiibus et pediljus conlrafta. et erat .^uper fr. Fraiicisco, proitl ipse [r. AiUouius lesli relulil, el
((uadiim liestia ligata, pas.saque fuerat illiim contrnc- ulitts oculiitiis iestis num. 232; sed iiu,llr,m fecil meii-
tiunein per vigiiiti aniios vel circa sicut retulerunt iiouem msectotionis prxviu;, laiitiim ait i/iiod post prin-
ipsi ijui illain conduccbant ; petieruntque ab ipso dicationem ivit ad monasterium d. fr. Francisci,
tesU', an fr. iM-anciscus esset in monasterio Pateriii. quein allocutus est dicens : Aliqui reputaiit vos ho-
Responditque ipse testis, eum ibi esse. Cuinqiie niinem prubuin. aliqui vero homiiiera herbariuin et ;
ad d. fr. Franciscum, ipsa cuntracta sanata
ivi.^sent ideu desiderarem videre aliquam demonstratiunem
est: et iii reditu aliavice sunt facti obviain ipsi testi, vitie vestrai. Ilem diuit de liberaio euergumeno, plaiie
qiii petiit an consecuti fuissent gratiam.
ab eis, sicut releriur num. l'iC, se(/i« vidisse et inlerfuLise
Respunderunt illi, quod devotio Piitris fr. Fraiici.^.ci asserit.
illam saiiaverat. Quare dictus testis vidit eam redire
dumiiin suam, saiiani et politani. Du teinpure, ut ANNOT.\TA.
supra. I)i'inde dixit mirticiiluiu tic Jimnne Banibmo a Alibi constuuler vocalur Scuteto.
pitfvo, ti miiUi petTitiino, ei itd ine,liciun desjiertintcjn b Ecfirapliiim Laiiiiitm de Veccillo.
cum epistolu initibo, piviU supru niim. 20 ipsius sanuii c Ihitlem, Plantedi.
dcposilio continei. d Ftiinem Itauc uccidisse auuoMl^ liatietur ej: Pro-
14!) Item quod cum es.^^et ponenda quxdam
dixit, cessu Culubr. lutin. 23.
inaonam tralis super portam ecclesiaj mo:iasterii, circaquiim
trahem sollis
collocat.
ponendam laborabant ultra centuin bomines, et ulti- XIV. CAPUT E
mo fesci non potuerunt d. trabem ponere, eratque Teslcs Palernenses die i\ Decembris audili.
inter illos ipse tesiis ; d. fr Fraiiciscus solus ac-
cessit, et una manu trabem supra purtain.
piisuit d. i aiilus de Porta dixit, quod cum fuisset «xgrotus,
Ttsl. 7.1
14G Item dixit, quod cuin venisset quidani ex adeo quod non posset tenere se pedibus, accepto ba-
Ex morbo
eiier<}iimrmiiH Pedarchi, villa Cusentina, et maligno spiritu vexa- fr. Franciscum, qui eum vocari fecerat.
culo ivit ad deliiiem
iiticrat ;
tus, qiii faciebat rcs magnas, et non poterat teneri Et cum priniurn d. fr. Franciscus vidisset ipsum corroliorat.
cnm vexaretur a spiritu; atfmes ejiis attiilerunt eum testem, dixit : Paule, vulumus ire simul ad mon-
ad fr. Franciscum. Quem ipsefr. Franciscus aliquut tem, ad [lortandas quasdam trabes pro monasterio
dies apud se tenuit, quacreiis ut eum faceret labo- et ecclesia. Respundit ipse testis Utinum possem ;
rare in loco aidificii. Et cum videret ipsum perseve- ire ! quia ego solus oimies eas purtarem. Dictusque
rare in faciendis rebus iiicuuveuientibus et enor- fr. FYanciscus dixit ; Veiiias inecuiu, quia ibis. Sic-
missimis, quodani die dixit Volo ut hodie exe.is ei :
que d. testis ingressus est iter cum d. fr. Francisco
a corpure istius pauperciili. Et hora meridiana con- absque baculu, sensitque se saniorem et fortiurem
duxit eum in niediu ecclesiaj. Cunique cocpi^set ini- aliis, (lUiis omiies prajcedebat. Agitur xxxiii aunus
perare spiridii quod exiret, re.--pondit spiritus se esse vel ciica.
contentum exire. Dixilque ei fr. Franciscus Quo- 131 Item dixit. quod cum d. fr. Franciscus vel- iu Franciam
:
disceclens
modo vis exire quod iion facias damnuin ? Respondit let pruficisci in Franciam, dixit ei ipse testis ; Pa- panem
ctonat.
ei spiritus, se velle exire ad modum venti. Diclus- fer in caritate, tu proficisceris in Franciara, et nes-
que fr. Franciscus dixit ei Exeas ad luodum veuti :
cio, ;in simus visuii te amplius : relinquas mihi ali-
se.d caveas ne aliquid mali facias. Cumque d. spiri- quid in memoriam tui. Dictusque fr. Franciscus
tus exiiet, fuit ventus inaxiinus et fulgur, adeo quod dedit ei dono queindam panem parvum, quem ipse
omnes fenestra) concutiebantur ei ecclesia tivmebat. testis tenuit in arca sua per quinque annus, dicta-
gui uxtu
Et pauper ille, ex quo spiritus exiverat, mausithumi que arca habebiit optinium odorem propter d. pa-
siiffccif
fere mortuiis ; et postea surrexit, rediitque duinum nem. Transactis illis quimiue amiis, supervenit va- ptliritnts :
suam sanus. lida fanies in provincia : cumque tunc ipse testis,
147 Item quoJ cum ipse testis esset cum
dixit, cum uxore et familia sua capituni ((uinque, per tres
tmcro iiuin. d. fr. Francisco, vciiit quiaam lainulus D. Rogerii dies non comedissent panem, recurdati sunt illius
tiiuidQ ntain de Parise, Docturis famosi.-sinii. significans ei queni- panis quein acceptum conieilerunt, sulfecitque oin-
;
litrijitar ;
admodum d. D. Rogerius babelat filium a;gidtum ad nibus per integrum diem ad saturitatem. .Agitur an-
inortem, rogaliatqiie euin quod vellet pio ejus salute n;;s xxviii.
moritiuiutam
apud Deum iiitercedcre. Quare d. Frater inclinavit 152 Iteiii dixit. quod cuiu ipse testis haberet fi-
anno unrt
se iii terra, accepittjue Ibliuin ciijusdam berbae, de- liiim iii extrciuis laboraiitem. accessit ad d. fr. Fran-
superrieere
ditciue ipsi famulu dicens ; Vadas et portes ipsi fo- cijcuni pro gratia : qui dixit ; Non potest liabere facit.
liuin lioc, etiiivenies euin sanum nam Duininus fecit :
graliam, quia Domiiius vult eam apud se. Respun-
eigratiam. CuinquH rediisse Coseiitiam, comperit d. dit ipse testis:Saltem vixisset per annuin, et postea
filium saiium, et die sequenti surroit a lecto et :
mortua Respundit d. fr. Franciscus Con-
fuisset. :
intellexit ipse testis verc, quemadmudum ipse famu- tentus sum impetrare gratiam ut vivat per annum.
lus, quando appliciiit. invcnit d. filiuin sanum : et Sanala est itiique d. filia. et post finiuim annum.
postea idein testis vidit eum sanum et politiim esse. obiit subitu, nec transivit iinnum unu die. De tein-
148 Eodem 111 die Deceiubris, Joiinnes Turclms pore. ut supra.
TkI. ^i portaret ti-iibem pro l.rsum
diMt. quod cum ipse testis esset Neapoli ciiin d Ir. 133 Iteni dixit, qiiod cuiii a-us
'^i^itiim cm- supra crusipsius testis, sanat
trnctiiiii cii. Fiaiicisco et uriitore Regis Franciic, erat ijuidiim ecclesia; a'dificio, illacecidit :
rat. famulus qui hiibebat digitum cunlractuni, adeu quod iiuod graviter fregit. Dictusque fr. Franciscus fecit
non poterat eum extendere. Dixit lioc uratur prae- illud oleo ungi, et die sequenti sauiitus est absque
fatus d. fr. Francisco, rugavitque euin pro d. finiuli De tempore, ut supra.
laj-iuiie aliiiua.
iv Decenibris, Raiicius de Parisio Tcst. 74
salute. Dixit ei fr. Friinciscus : Haljeat fidein iu 1 54 Eodem die
contrac ttm
Domino, quia gratiain consequelur. Cuuique d. fa- dixit. quod Cuin ipse testis quudain iiiane esset nia- cttrat.
mulus ivisset ad ecclesiam, aiiditum iVIissam, et in- iiibus ijracbiisque contractus, ut ea vix posset ele-
vare sequenti die accessit ad d. fr. Franciscum,
trasset ecclesiam, cccpit suJare ; et extendeus ma- ;
narraturus
;
144 ACTA S. FRANCISCI DE PAULA.
nartaturusei necessilatem suara. Dictu^quefr. Fran-
nec posset s.inari; cnnduxit eam ad fr. Franciscum; D .
qua au- qui oculuni, manu aqua; benedictai intincta taclum,
E\ MS. cisi-us ciindu.vit eum ail Missain aurliendam :
PROCBSSU Vadas, pristiiia! salutirestituit.Agiturxxxii annus velcirca.
dit.-i dedit(luaindam lierham, dicens eis
ei :
CONSBKT. Tenl. 19
bullias lianc lierbam, et |Kistea nngas locum doloris. Ifi2 D. Catharina Cappa dixit, quod cuin qiiaidam
fla:moniiu:am,
Dictu.^-que testis :iccoiitam herbani ii.i^uit ad bnllien- niulicr, dicla « Maria .'"appa, in Pateriio nialigno
lorem qui ipsuni stringebat, noii
duni; el jiropter dc spiritii vcxaia, res enorniissiinas faceret ; cuiii jiri-
expectavit quod lierki bulliret, sicnt ei d. fr. Fran- muin ad iV. Franciscum est conducta, statiin ah illo
ciscns dixerat sed acccpit aqiiam qua3 erat iii olla,
: spiritu liberatur, et saluti pristinas restituitnr. In
et illa lavit et abstersit se, et statim san:itus est. canssa .scientiie : quia vidit et iuterfuit. De temjiore :
Apiliir aiinus xxxiv vel circa. agitur annus xxxiv vel circa.
Test, 80
I'j5 Item dixit, quod cum, ipse una cuni imiltis 16.3 Venerabilio Soror Fina de Florio dixit, qiiod apostema iri
lapidem in-
aliis et ciira fr. Francisro, ivi.sset ad conducendum cuiii baberet Hliuni aj^rotum, habentem in ventre vcitlro p
ijentem lcviter
moveri facit. qiiasdam Irabes pro a>dificio ecclesia.-; invenerunt in apostema magiium, quod videbantur intestina exi-
vi:i qnenidan. lapidem niapnum, qui inipediellat tran- visse; accessit ad d. fr. Franciscum, rogaiis eum
situni trabium. Dictusquefr. iM^anciscus dixit, Opus qudd iinpetraret a Doniino gratiain salutis pro filio
est tollere hinc lapidem istiim. Ipseque testis et suo qui dedit ei herbani quaindam, qua imposita,
:
Pater, impossibile est. slatini saiiatus est. Agittir xxxiii aiiiius vel circa. pruna furtiva
alii oniiies res|ionderunt :
srquvstrat ab
Dictusque fr. Franciscus dixit, posse fieri. Accepe- 104 Itein dixit, qnod cuni advona quidain attn-
atiis :
riint iUuine d. hipiiiem, et iiiveneinnt euin levem si- lisset iii saciulo d. fr. Frau(,isco quaidain priiiia, ipse
cut frundein : et Jii vulutione d. lapiiiis cecidil super fr. Frauciscus visa ea segregavil.dicens illi qui ipsa
digituin uiiius ex sncielate, cujusos integrefractum attulerat Ista sunt de possessione tua, et ista non.
:
est. Cuiihnie ille prai doloro claniartt, veuit, d. fr. Et advena ille dixit esse verum : prun:i illa esse ex
Franciscus, et iiivolvit quadain fronde castaiise ; sta- possessione ciijiisdani vicini sui : fuitqiie pra'seiis
tiiii prislina? siiluti restitutus est. Agitur xxxiii an- ip.sa testis etmulti alii. De tenipore, ut supra. Tcst. 81
sanat wlhus
nus vel circa. 163 D. Dominica de Velpaiido dixit, quod ciira
capitis,
atixtm nieii- 150 Itein dixit, quod ciim hipis qnidani per qnas- venisset (jiiidani a Motta de Porchia, cuiii inagiio E
tem sisfif : daiii niaxinias rupes in flumeii pnEcipitaretur, adeo \uliiere iii capite, qui a inultis medicis cnratiis nuu
qiiod iiiin erat possdiile rcsistcie impetui illius lapi- poterat saii.iri; desperarclqiie de stliite sua; accessit
dis; d. (v. Fraiiciscus allocutus est petram dicens : ad fr. rraiicisiuni et sanatiis est : siciit ipsa vidit
Soror nostra, qiio vadis'! Dictaqiie petra statim in et inleifi.it. Agiturannus xxxiii vel circa. apostema
ntaiius
ripa firmata est, ibique mansit, prout ipse vidit. De 100 quod cuni quid:im Fahianns de
Ifeiii dixit,
teniporc. ui supra. Manti;i habcret apostema frigiduin in junctura ina-
11)7 Eotlem die iv Decembris, Sorur Joanna Ca- nus, propter qiiod sentiehat iinmensum dolorem
Tes(. 73 puta tlixit, (piod ciini ipsa iii extreinis laburaret et accessit, chimiins propter dulores, quos patiebatiir,
moribmdavi
luqnelani amisisset ; maritus ejus accessit ad d. fr. ad fr. Friii.ciscuni, pelens ab eo gratiam salutis. Qui
uxorem resH-
iHiC marilo :
I"ranciscum, rogans eum qtiod impetraret gratiam cuni maiiu siia leviter tetigisset d. apostema, statiin
su'.ntis pro ea. Dictusqiie fr.Franciscus dedit ei sanatus est.Iii caussascientiaietdeteiiiporent siipra.
(juaindani railiccm dicens : Vadas, Apponas ei Iianc IC7 D. Rosa de Yanne dixit, qiiod cnin ipsa in
Tcst. 82
ad iiasuin, quia Doininus fecit ei gratiani. Quain cum hucca liabei et aposteina, (|Uod ex ventre matris cum et bHCae :
apposuisset ad iiasuin, statim ccEpit loqui, et nie- ipsa creverat, et in tantuni excreveral, quod cum
liiis se habere, et sanata est. Agitur xxxiii annus ciinederet, 0]iorteret manu d, aposteina ad piirtem
vel circa. teiiere ; ciiinque fr. Franciscus venisset Paternnin
Test. 7i>
138 Docaria de Orrico dixit, quod cum esset ad jedificandnm monasterinm; accessit ad ipsuni,
»anat os puclla,quodam mane oomperit os suuin retro ver- rogans ipsum ut impetiaret graliani salutis a d.
roiifoiium sum.ade.i quod iion possetcomedere, Cuniqiie pater apostemate, quod nullus medii iis |iotu(rat saiiare
ejiisadhibuisset curationi ipsius medicos complnres Dixitque ei d. fr. Franciscus, quud poneret piiruin
et inedicinas diversas, nec potiiisset sanari, et "S ad salis quo posito slatim est sanata. Agitur aiiiius
:
lociini suum non potuisset redire. semelque d. fr. xxxvi vel circa.
Franciscus antedomnmipsius testis transiret; pater 168 Antonius Mirenns dixit, quod cura venisset
ejnspraifatus vocavit eum, uarravitqne Test. 83
casum illuin. quEedam a spiritu malignu vexata, qua; erat ex ai ce tlxmoniacam
Cui Franciscus dixit
fr. Vadas, in carilate, acci- ; de Anzitohi; cunique ciicumdarelur, sicul fieri so- Itlteral :
Iiias uvas pa.s,sas et absynthium, faciasque ei em- let,a ciri-umstantibus hoininibus, d. mulier da^mu-
plastrum quud capili ejiis iinpones habeatisque fi- :
niaca coipit dicere Ecce inimicum meura. Ipseque ;
deni in DMinino, et sanahitur. Cumqu') ille pro fa- tesiis et miilti alii verterunt se. et
vidernnt ^r. Fran-
ciendo einplastro iion pusset invenire ab.-ynthium, ciscum venientem qiii intravit sacristiaiii iiiilli anres
:
et die sequenti haheret devotionem; ilia, ahsque aUo
prabens. Et sequeiiti die, cum d. da-moiiiaca esset
remedio, coinperit se sanam. Agitur xxxm annus in ecclesia, aliqni ex Fratrihus d. fr. Francisci ex-
vel circa.
perti suiit velle adjurare d, malignum sp iritiim : qui
fullur
159 Ilein dixit. quod cum alia vice graviter segrota dixit Non curo de vobis omnibus, sed de
: fr. Fran-
afleclum, essetin meatu gutturis, ostendit malum d, fr. Fran- cisco. Ultiino luco conducta fuit in sicristiam, iihi
cisco cujus solu aspectu, absque alio reraedio, sta-
:
erat d, fr, Franciscus cuin aliquot nobilibus, scilicet
lini sanata est. De tenipore, ut supra. ipso teste et aliis; ccepitque adjurare spirituin, et
Tusl, T, 160 D. Nicolaa de Flure dixit, quod cum quidain dicere etjubere
fettrtm. illi, quod relinqueret corpns illius
cogiiatus suus, dictus Bellinus de Flore, gravi febre
pauperculffi. Qui spiritus cnm niultad. fr. Francisco
vexaretur, adeo quod salus desperata esset; accessit replicaret, obstinatiisque esset, dixit se esse sp
ipsa testis ad Franciscum; qui docuit eam qnod
fr.
tum cujusdara mulieris, qua; erat mortiia terapore
quasdam herbas bulliret, ipiariira aqua aiger ille sa- bellorura Ducis b Joannis, qua; aute viginti aiinos
iiandus esset. Quod cuiii factura esset, d. infirraus gesta fuerant, primuraiiue fuerat raeretrix et pessi-
hiiustu illius aqua; sanatus est. Agitur annus xxxiii ma; vilaa. Responditque ei fr. Franciscus Quare noa ;
es confessa? quianunc non essesdainnata. Tandem
Ibl D, u
^^'<r'i"n j-
Tcsl, 78 Kindissanade Calendino dixit, quod cum post multas concertationes, ipse testis vidit exire d
tieulum dcbi- haberet filiara, oculo uno adeo a;grain, quodde ejus
lem mulierem a sacristia, et liberam quae ad domum :
aniissione tiraeret, adhibuissetque remedia diversa
suam rediit. Agitur aiinus xxxv vel circa.
9G1
SECUNDA APRILIS. 14»
160 Iteni (lixit, qiicd cum ipse testis noctunio alleviatus est, et paucorum dierum spatio integre ^
teniijorc cssct in qiiotiani loco, cognomento Omnium- sanatus. ex us
i'i>acBssu
Sunctoruin, ilistiinte iiil mecliuni circitec niilliare a
nioiiastpriii Piterni, ubi erat ipse fr. Franciscns; ANNOTATA.
cumqiie liic imligerct ipso testc, niisit iliios I->alres
suos ad vocandiun eum iiuilius ilixit. Eatis, inve-
; a Iii Liilino ecgraplw, pro Maria. leiirtur Mariana.
uictis .^ntoniuni Mireniini in tali loco. Dictique Fra- b Hic Diii Jiianncs. fiimilix Aniltiiatyiisis, ciiiilrii
ircs eiini ini rcpererunt, sicut ipse fr. Franciscus Ffrdiiiatiilum, iinii nlistatiit'. iiiitalinm viiiti diiiiiilum
dixcrat- .\ilco qiioil ip.-c testis ct dicti Fratres mnl- a I'ia II iialris sni Alplioiisi ivi/iid. bflltin miivit, Fran-
tiiin sint niirati, qiiod nocturno tempore i\. fr. Fran- corum siilinixus firibiin, antio l-'iliO; itririwque ud Sar-
ciscus scivisset, ubin.iin esset d. tcstis; prjEsertim num rirtor, ie.nile aiiiio 1402 nd Triijiim Apuiix vic-
cum esset nox, quundo d. ecclesiam iiitravit ipse tus, paulo iiiisl in /''riitirinm se. rfcepil : qux cum diro-
nec ab aliquo esset visus. Quaregratias ege-
te.stis. noloqia liic indirata oplime coitvfniunt.
runtDeo.reputarunlqiied.rr.FrjnciscumproSancto.
De tenipore ut siipra. C.\PUT XV.
170 Lnysius de la Porfa dixit. quod cuin a;gru- MiqHX l'nferiiciiy.iuin lexlitim depositiortcs
Tesl. 81 tarct in doiso, et per meiisem iii lecln jai-uisset, et eudem iv DecemOris exceptie.
floijl ilotorem
a nonniillis inductus c^spt quod ad fr.
acceileret; respondebat ipse teslis,
rancisciiin
rat ainbulare, ncc a lecto snrgere. Ultinui ailjutus
:
quod non pote- % ubilis Jacobus Curtus dixit, quod cura esset in Tesl. 88
I
Figlino. villa Cusentina; cogiiata sua, nomine Don- Ad sanandam
a iiiiiinulli'*. accessit ad d. fr. Francisi-um, quoinodo na Aiigila, erat ad n.iirtcm intiriiia, qira non po- distiria
laborantem
potuit : qiii dixit ei qMod ungeret dorsum oleo, ves- tiierat iniiigere trihus diebus. Cumqiie ipse tesiis
pere, qnando irct dnrmitum. Quo facto, mane se- ivisset visititura d. aegram. qn;c erat omni raedi-
quciiti ipse testis curaperit se saniim; ivitque sfatiin coriim aiixilio destitiita; hortatus est eara ut recur-
ail d. fr. Franciscum, pratiasei ucturus de restitiita reret .ad devotionem d. fr. Frani-isci. ipsaque inflr-
saliite. Dixitque ei d. fr. Franci.-cus ; Fili nii, sa- ma rogavit. qund ai'Cftderet ad d. fr Francisciini, et
iiavit te bona fides, qnam habuisti in D. N. Jesn impetraret gratiain salir.is pro ea. Curnque ipse les-
Cliristii. Agitur xxxv annus vel circa. tis iret, inveiiit d. fr. Franciscura in silva. ulii fa-
171 Iteiii dixit, quud cum ipse testis liaberet ciebat sciiidi ligna. Et anteqnam ipse te-tis diceret
eC lebrim qiiemdam fralrern, qiii qiiotiilie febricitabat; d. fr. aliqiiid, d. fr.Franciscusscivit eidicere, qiiod indige-
frarjU liheno
CUTdt,
Fr.inciscns dedit ei quoddam folium herba; dicts ne- bat ipso. Responditqiie d. testis esse veruin. Cum- toco reperiri
pita, stamtin.qiie sanatus e.st. De tempore, ut qii» narraret necessitatem suam, d. fr Francisciis /•acit,
supra. strinxit humeros, excusans se- et dicens, se ncscire
172 Duraliilis de Mieli'. dixit, quod cum ipsi testi quid faceret, se cniin esse in loco ubi non liabebat
T«l, J5
fractuin esset bracliiiim iiitegre, profectus est Pau- qiiid a'prol<e mitleret : qin.d si in monastcii" fuis-
fractum bra-
rltiitm ioitdat: lam. ut a quodam iiiedico cliirurgico, qiii ibi erat, set, misisset ei aliqu'd pro devntione. Sicque ciim
faceret se ciirari ; et in itinere facliis est ei
obviam semper humeros stringeret, cum huinilitate exteii-
fr. lYaucisciis, qui iuterrogavit ipsum quo iret. Re- dit manusin terrim, et iu pede cii,iusd-im qiiercus
spondii ipse ti-stis, se ire Paulain caussa curandi ccepilcolligere monipulum fragorum raaturorum :
brachium, quud ci integre erat fractum. in qiio sen- dictusqiie testis nim vidit herb:im qiue prodiicit d.
tieliat iuteiisum diilorcin. Dictu.-que fr. rranciscus frnctum. ignor;iIqne in d. loco fuisse iiniquam fraga,
responditei, se nolle quml Paul.im vadat accepit- :
nec viilebacnr terraapta ad proilucendiim hujiisraodi
qiiebrachium, et iinposuit nianum, dixitque ei :
fructum. Factique d. fasciculuiiiisit euin ad aegro-
Vadas, quia spatio dierum quindecim eris saniis. tani per qiiemd.ini lamidum, ut illum in devutione
Statimqiie dolor d. brachii ceisavit. et spatio quin- accipcret. Qiiera arceptura cum comedisset, statitn
deciiii dierum sanatiis est integre. .-Vgitur xxxv an- minxil et sanala est. Agitur annus xxxiv vel circa.
nus vcl circa. 177 Itemdixit. qnod cum ipse testis qundam die
Henrtci de
1 73 Maitba'iis Caputus ilixit, qiiod cum i|ise esset cum ipso fr. Franciscii e-sel in Pateriio. veiiit qiii-
.'irai/onia
Tcsl S()
in Paiila. ubi d. fr. Franciscus erat. et ibi furnaiem damnuntiusillustrisUominffiPolyxeuffideu KaL'oiin, mortem
ipiitos tapides
irtjioxie trac- culcis ficietiat coquere; vidit d. fr. Fraiicisciim ac- signifiians d. fr. Fraiiciscn, quemadiiiodura III. D. jiradicit :
a
tttt :
cipcre inanibus lapidcm ignitum, quieratin fornace: Henrii-us de Aragonia niaritus suus a'grotabat do-
V
eiiinqiie absqiie aliqua lasioue portare, ubi erat alia lorc lalcris. Dictiisque fr. Fianciscus rcspondit. se
calx. \giiur aniins \l vel circa. ad posse facere, qnia Dens volebat D. Hea-
lioc nihil
174 Alexander Caru^us dixit, qiiod cum comnii- ricuiii apud se. Scil ne videretur iion respoiidere
Trel. S7
sissetpeccatum qiiiiddam mortale,siipervenit elmag- tantw Domiiise, rescripsit ei. ordinans quaMlain fri-
oecttfltim
peccattnn nus dolor veniris rumi|Ue d. fr. Fraiui.scus tran-
:
vola remeilia et iiide ad tres: aut quatuor dies ipse
rcrctarts
siret iinle donium ipsius testis, fecit se puriari ante tesiis iiitellexitd. D. Henricum esse mortimiii. De
juuuam, et priesentavitse aiite fr. Franciscuni pra;- tenipore ut supra.
latuin, qui eral inuliis associatus, qui cum ipso iliant 178 Joannes de la Portadixit, qiiod cum ipse te- Tosl. 89
niulti rumpcbant
priinecessitate munasterii. Cumqiie ipse testis expo- Etis esset unus ex operariis, qui HllJflUllt
suisset ei dolorem et necessitatera suani, respoiidit petras pro fabrica fr. FraiKisci, unusoperariusquo- coittasatn
reparat.
tttiittltitem
palo ierreii, ponderis decem rotulocuin, per-
fedittt :
ei fr. Fraiuiscus, cave ne committas ainplius pec- d:ini
catum cussit ii.anum ipsius testis : qiiain et ossa omnia pe-
illud, et sanaberis : et post disce.ssnni d. fr.
nilus Iregii, adeo quod ipse testis pric magno ilii-
Fraiicisci leiiiansit ipse testis sanus. Agitur annus
XXXV vel circa. lore cecidcrit in terrain.
Franciscus vi- Qund d. fr.
accepit iuanmn ip-iustestis, impo-
175 Iteiu dixit, quod cum quidain frater ejus in dens accurrit, et
extreinis hiboraret, essetque suitque iileum ex lampade suniptum. Statimque sa-
"'oniiiuuliim extrema unctione unc-
iilterius sensit dolorera sta-
^crvol : tus, et cuin caiidela ad capul lecli vellet ex hac vita natus est, nullniiique :
inigrare; ipse testis accessit ad d. Franciscuin, timque rcdiit ad laboreni, et petras cum aliis fregit.
fr.
narravitque casum. Dixitqiie ei fr. l''ranrisciis, Va- Agiturannus xxxv velcirca.
179 Anselus Curtus dixit, quod cum
ipse tenuis- Tejl. -.10
das, habea-: boiiaui lidem in Domiuo, ncc tiraeas de iberat a
inveni- dotore
illius morte. Dcditque ei confecliones qnasdam, qui- setdoliireiiisto.iiachiperquinque dies, nec
baculo lisrens, eo niodo quo stointtclit :
bus asgrotuin ileheret refocillare. Quo facto, seger ret remediumaliquod;
lU potuit
Ajjrilis r. I
; '
146 ACTA S. FRANXISCI DE PAULA.
Francisco. Qui, ante- nasterii omnes illi simul non potuerunt tollere tra- D
potuit, statuit se coram fr.
;
Iste dolor multum beni illain a loco in quo erat. Quo d. fr. Iranciscus
EX U5. quam ipse aliniiid dicoret, dixit ;
PROCESSU Responditi|ue d. testis Pater, perveniens, solus eani facile levavit et tiilil. Prajte- perspincta
vos e.xslimulavit. :
CONSE.NT.
rogo vi.s, siiccurra- rea d. fr. Franciscus, quando d. trabein tollebat, '"""lic am.
ronduxit ine quasi ad mortein :
" '
responriit ei pedibus nudis per qnadara spinela ambulabat, dic-
(is niilii. Diclusqiie (r.Franciscns
:
vadas et bibas aquain illam, o.Mendcnsei tusque testis et alii adst:intes eum acclamabant, di-
Niiiil erit :
qna; erat ante nionasteriuni, quain ipse illuc cenlcs Pater non anibuletis per spineta ha;c, quia
aquam :
conduxerut. Cunique ipse testis aquam ilhini bibis- pedes liedetis. Ipse iiiliiloniinus per d. spiueta am-
set, statim d. dolore stomaclii liberatus et sanatns bulahal, ubsque ulla peJuni laisione. Do tenipore,
est, nec amplius ipsum vexuvit. Agitur xsxv annus ut supra.
vel circa. 180 Item dixit, quod cum ipse testis baberet fi-
Iiorrende conduxit '""'"'"' tf-
quod cum a!grota- liuni. facie et orulis infl.itnni,
Tcst. 91
180 .loaniies Calindinusdixit,
videret, et pupilla eum
,.,.,,.
ad d. I-r:inciscuin fr. : qui porrecte
, .,|.
illi pomo,
menlem ca-
ret oculo, adeo, quod illo niliil ,.ai ..
sa»at a vttio De tempore, nt supra.
quasi privatus esset ; accessit ad fr. Franciscum, statiin euiu sanavit.
ocufi.
qui o.orain quanidam iniposuit, statimque sanatus 187 Alexander Caputus dixit, quoJ cuin ipse .
est, penilus illaesus. Agitur annus xxxin vel circa.
testis in monasterio, qHod Franciscns Paulie pieuiiticiem fr.
rf morlto ISI Item dixit quod cum ipse testis lialieret can- tedificabaf, operaretnr; supervenit ei pleuritis, quffi sanat
cancri, cruin in pede^quiei nervosoinnesconsuinpserat; ac- ipsuin per diem et nocteni integram adeo occnpavo-
cossit ad d. fr. Franciscum : qui paruni aluniinis iih- rat.quod crederet semoriturum. Dictusque fr.Fran-
posuit, statinique.^analusest. De tcmpore, ut supra. ci;cus porrexit ipsi lesti cibum, posteaque in pede
182 Item dixit, quod cum ipse teslis esset iu arboris dormire eiim fecit, cuin fasciculo nepifa^ sub
silva cuin d. Ir. Francisco; ad ccdendnm ligna pro capite : statimque sanatus est. Agitur annus XL vel
de serpente foriiace c.ilcis pro monasterio; ciimqne iliu ipse tes- cirra.
/ugicnthi
lis laborasset, voluit secedere ad pedem cu|nsdam "188 Itein dixit, quod cum ipse testis cuni d. fr. li:
monet :
H arboris, pro qiiadain necessitate sua. Q:iein cum d. Francisco ivisset ad quaiudam silvam. qiui; monas- ct morsum
terio Paulti; iniminebat; quidam serpeiis veiienosits serficnlis
fr. Frauciscus vidisset ire, increpavit euiu dicens, i
ne vadas, quia in pede istius arboris est serpciis moinoi'dit quemdain ex monachis fr Francisci in
quidam venenosus. Qiiare d. teslis remansit : et digito peilis : Qiii cuni huryinis et clainore accnrrit
cum lia-u dicereiit, exivit d. scrpens adniodum bor- ad Franciscum, ejus oiiem iinplnrans. Qui digi-
fr.
reiidus et deforniis, ipseque lestis et alii occiderunt tum vuliier;itiim quodani junco, dicto genesta, Iig;i-
d. seipentein. vit, et sauatus est. \'erum cuni ipse testis aliique
183 Bcllinus ile Flore dixit, quod ciiin i)ise .ideo adstaiites non crederent fuisse niorsuin, sed piinc-
Tcst. 92
febricitaret, quod de ejus salute meilici despera- turain spin;« vel aliquid aliud ad Siinandum fucile
ab articulo
rent; et die Dominica orani sensu carens, extrema (iiuia digitiis ifa facile per se fuerat sanatus) nec
morlii
unctione esset inunctus ; pra>p;iralique essenl paniii attribueretur illud mir.icuhi: noctu spquenti infla-
nigri, defunctorum luctuin
qui ob .soleiif delerri ; tus est d. digitus, accessitque d. inon;u-hus iterato
mansissetque iisque ad dienijnvis, niillius compos ad d. fr. Fraiicisi uui, ejus auxiliuni iinpIniMiis,
sensiis ; et eodein die esset spiiitiiin Deo reildilurus, Dictusque fr. Frauciscus dixit : Hoc ideo factum
medicusque suis dixisset, quod ejus aniniic consnle- est, quia Iieri iion credeliant. Dictique digiti tumior
rent, nain die sequenti hoi-a noiia e.^-set inoriturus pra-teriit. et sanatus est. De terapore, ut supra.
discessitiiue d. medicus, ejus desperafa salute quod cura esset in Paula cum fr.
Ttem
nes ipsius testis accesserunt ad d. fr. Franciscum,
; airi-
„
18i)
Francisco, venit
. -j
quidam
dixit,
,1 * 1-
juvenis valens ct tene dis-
-1 jarcni vnlenti
\„.,„(i(.,,
dicentes ei, inedicum de saiute testis iiifirmi despe- positus, dixitque fr Francisco : Pater, natiim est moriem .
rasse, rogantcs gratiam pro ipso teste
quod salutis mihi iu collo quoddam apostema. Dixitqiie fr. Fran-
a Dominn impelraret. Dictusque ir. Franciscus res- ciscus, Qiiandn te accersivi, nuliiisti venire vadas, :
pondit Capiatis ex flumine anguillara, cujus coclte
; bibas, el recedas cuin Dninino. Cumiiue ipse juve-
crciilti jififri
brodium porrigalis ei, et de saliile ejus noii diibite- nis recessisset, dixit d. fr. Francisciis ipsi testi ,
tis, Dictique affines ipsius testis non potnerunt ca- Vide parva a^gritudo hominem sub terra po
qiioil
pere anguillain, sed ceperunt trottara. Kespoiidit- nat. Fl nocte sequenti d. juvenis, sanus, robustus
que ipse Salis bona est, detisqne ei brodiuin. Dic-
: et fnrtis, obiit, l)e teinpore, ut supra.
F
tusque testis, haustn brodio, recuperavit sensus : 19U Caiolus de Cidindino dixit, quod cum quo Tesl. 95
C et paucoriiin dieruiu spatio sauatus est. Agitur dam die foderet petras cuiii fr. Francisco, quidain peiramruen.
XXXV aimus vel circa. grossus lapi prfficipitabatur tauto iinpetu, qiiod si irmrcrbo
184 Iteni dixit, quod cum brachiis gestaret fi- "' '
deorsuiu perveiiisset,p;itreiu ipsius testis iuterfecis-
plii mortem queindam suuin, qui eo d:e icgrotaverat
ob-
pra-dicit
liiiin ; set, et ;ilia damna fecisset. Quare videns d. fr. Fran-
:
Franciscus, qui ibat ad ce-
viiis est 1'actiis ei d. fr. ciscus d. lapidem taiito impetu ruere, prajcepit ne
dendum ligna pro fornace calcaria rogavilque euin ; inuveretui' ; sicque d. petra in velociori decursu fir-
ipse testis pro siilute prsedicli filii. Re.spondit ei fr. mata est, ibique stetit, sicut ipse testis vidit. De
Francisciis ; I.-te est decirna, qiiain Dominus noster loco Paterno. De tempore, agiturannus xxxn
; in
a te vult : indeque ad paucos dies d. filius obiit. vel circa. Item dixit, quod cuin ipse testis esset cum
Dc lempore, ut supra. d. fr.Francisco ctviginti aliis in silva, ubi faciebaiit
'"»""" ""'
'^. nonam mullis '
184 Salernus de Brunacio quoc cum totum
, ,
dixit, traues pro monasterio, oniuesque sainescereut /„<;,( suf/lcere. ;
Test. 9.1
corpus suuin etset pntridis ulceribus inacuhitum, a comparuit cum duabus phcentis, deditque eas fr.
maniis iilcr-
Tosas sanal . quibus magno afficicbatur dnlore, adeo qiiod nulli Fraucisco qui
: illas porrcxit ipsi testi et sociis :
operi esset aptus; accessitad d. Ir. Franciscum, os- comederuntque de illis omnesviginti adsaturitatem,
tenditquemanuspuiridisillisulceribuspleuas.dicens, et adhuc diniiseriiut reliquias. De loco et teinporo,
sic se liabet totuin corpus meum. Dictusque fr. ut supra.
Franciscus inclusit inanus iufirmi inanibus suis, te- 191 Joannes Pipe dixit, quod ciim venisset qui- Tesl. 95
tisiilque postea totum corpus ipsius tcstis qui a dam maligno
:
spiritu vexatus, dictus Petrus de Ba- rf.Toioninm»
dicta iegiitudine liberatus et sanatus est. Agitur glia Pedachi, ad d. fr. Franciscum tenuit ipse euin ''*""'"'• ;
anniis xxxni \el circa. apud se per aliquot dies. Et quodam die d. testis
Intliem j^ivi -
ttr,.inUm iti us 185 Item dixit, quod cum ipse testis cum multis audivit fr. Franciscum diceutein, Nolo quod maiieas
Irrat : aliis ivisset portatum trabem unam, pro fabrica mo- hic amplius, sed volo quod exeas, et vadas in pro-
fundum
SECUNDA APRILIS. 147
fundum maris. Sicque d. testis rediit sequenti die, D
invpuitque ipsnrn liberatum a d. spiritu et sanatuni. CAPUT XVI. EX US.
PROChSSU
Agitiiranuus xxxiii vel ciroa. Tesles awlili iniiio anni mdxiii. Totius proces- CdsSEXT.
102 Ueruardinu.s Puplanus quod ciim ipse dixit,
sus cnnclusio.
testis cum rangistro suo posuisset ignem in silva
Test. fi^J
quadam, ut il)i seminaret d. ignis magna veliemen-
t,i.'i dirigebalur
;
versus ligna, quje d. Tr. Frauciscus
D 'io XIX Januarii,
Castagnarus de
i Indiotione, mdxiii, D. Nicolaus Test. 101
Coriglano, Rossanensis dicecesis, Catcem In
ifinrm
porr
foc?rat ca;di pro monasteriri, quie erant.propinqua dixit, qiiod curavenisset fr. Franciscus Coriglanum, loco alias
iitepto repe-
silvie, ubi erat ignis, Quem ignem fr. Franciscus apdifioatiirus ibi monasteriiim, velletqiie facere for- rirl facit,
videns, ut snpra. dirigi, dixit ei In oaritate, com- : nacem pro coquenda c:dce, ivit ad quemdam locum
})uras quas tua sunt, et non ocr'upes no«tra. Cum- ineptuniad prodnoeudos lapides prnd. c;doe fai-ien-
que hoc dixisset absque alio auxilio d. ignis cessa-
, da. Iiiotusque
fr. Franciscus dixit Fodiatis hic, quia :
vit, uec pr"gressus e^t, sed retrocessit. Agilur an- Dnininus prnvidebif. Et inter fndiendum inveneriint
nus xxxv vel circa. lapides prn faoienda calce. quam midtam feoeriint,
l',)3 Nioobius Ruffus dixit, qiiod cum veuiyset et innn.asferium a^dific.iverunt. In caussa soientise :
Tesf y« qiiidam de Abriglano. villa'Cusentina, habensmacu- quia viditet inter fuit. Detempore : agitur xxx an-
oailnnttcnlant
lain in oculo, ad. fr. Franci'cum; ut priraum eum nus vel circa.
ttnffri.
vidit, imposuit aquam benediofain oculo. statimque 198 rem cum die quodnm essent plus
dixit,
el pucas flcut
,san;itus est. In caussa soientia!. qnia vidit et inter- quara treoenfi homines. faoientes aquEeducfum, et mulfis
fuit. agitiir annus xxxiii vel cirea.
De tempore, uf eum couducerent ad mnuasteriuin, qund fr. Fran- sufflcere :
lOi Adrianus Mirasius dixit, quod oiiin haberet ciscus sedificabat, haberetque d. fr. Franciscus fi-
ineptem quamdara infirmam. in extremis laboran- cuum a infilaturam, dedit illas trecentis hominibus
Test. 0'.l
monhnndam tem, ivit P.aulam, nt signifioaret illiid patri d. filise. illis, qiiibus satisfactum est, etadliuc reraaiiserunt
miaf. Et cum esset prope mimasterinm fr Francisci, fac ficiis. ii Item dixit. qiind raultoties. praedixit futura,
liisestipse fr. Francisous ei obviara qui inlellec- :
sicut adventnm ultramontanorum ad regnum.
ta caussa sui .idventus, dixit ne timeret de morte : 199 Die endem Loysius Romseus de Corigliano
Tcsl 102
deditque tres oucumeres silvestres, ut illos pro de- dixit, ([undcum fr. Francisoiis venisset Corigli;iniim,
nquant e
votione ad aegrotam pnrtaret. Rediitque ipse Pafer- ut facerot perfici raonasterium qiiod in d. terra in- lonf/inguo
nuin :cumque d. ouoiimeres iiitiruKe dedissel, statim choavit, ibique iiulla esset aqiia, sed iniiltura dista- adilucit.
sana.ta est. .\gitur annus xi. vel ciroa. ret a mnnasterio fr. Franciscus, null;i industria vel
19b Andreas C;irusus dixit, quod oum ipse fr. ingenio humano sed rairaculnse, quamdam
aqiiam,
Test. mo Fr;iiioi^cus conduxisset qiiamdam aquainiad inonas- distantem a looo illo per qiiatuor milliaria ad mo- una placenta
tigitii causa7H 30 operarios
teriuin, parficulares persona» oapieliant aqiiam quse nasterium conduxit. Prseterea scit ipse tests, quod pascit.
amocet
a d. mon;isterio exibat, coniluoeb;intque eam ad illo die ipKi homines illi erant conducfuri diofam
possessiones suas adeo qiiod quadam die orta est
: a.quara, duae mulieres dictffi torrae attulerunt duas
inter eos contentiovioleut;i. Cumque d. fr. Fnincis placentas qnibusdam nobilibus, qui iveiMiit auxi-
atjuam fucicus
evnncsceiT :
cus intellexisset fieri confentiouem pro d aqua, in- liattim d. fr. Francisco : quarum unsm illi nobiles
Irivit monasferiura nihil respondens, et sequenti et hominesqui operabanturincondiicenda dictaaqua,
raaiie nuntiatum est foramen esse faotum. per quod abseiite fr. Francisco, qiii iverat ad silvam, comede-
diota aqua intravit, etnuraquam aniplius oomparuit. runt. Et oum d. fr. Franoiscus redivisset, dixit Vos :
In oaussa soientiffi.quiaviditet audivit.De tempore : benehalietis, quiaccepistisrecreafioiiem :etbene fe-
agitiir xxxii! annus vel oirca. cistis ; eta<lhuo,gratiaDei,proomiiibusest. Accepit-
(i 'jravi mnrlin
196Item dixit, quod cum ip.-etestis circiter duos queillamplaoenfara.qua; reinanserat;etdislr!buitin-
airnt nienses [egrot;iret, paferefurque descensnm ad cru- ter operarios, qui erant qiiasi triginf;i et mediefate :
ra et ad brachia, adoo quod non posset ea at- illius placenta> satiavit omnes: ..Vgifur ;innus xxx vel
tollere nec aliquid iis operari , adhibuissetque oiroa.
remedia inulta, neo posset conv.ilescere; cuinque 200 Item dixit, quodcumd.fr. Franoiscus ve- Inteulem sub
ipse testis vellet adire rus quoddam dictum Dnm- nisset (^origlianum aedificaturus monasferium,
teria murum d.
nici, ubi erat quidam inedious qui dicehat se tesiis dedit ei dono quamdam possessionem suam iinticat,
d. monasterio. Dictusqne fr. Fran-
F
ipsuin sanaturum ; sornr ipsius testis dixit hoc pro ffidificando
fr. Francisco qiii signifioavit d. testi, quod non cisciisbene circumspexit fotam possessionem prae-
c :
vetttum iret, sed haberet fideiii in Doinino, et Dorainica se- fatam, elegitque lccum qui ipsi melior videbatur ;
medicds adire. quenti (qii» erat c Pasoha resurrectionis) posset ire dixitque, Fodiatis hic, quia volumus hic ^edifioare
auditura Missaiii. Qnare d. festis non ivit : et ad- ecclesiam. Et infer fodiendum invenerunt raiirum
veniente nocfe sabb;iti Sancti, circa mediiim noctis queradam cum qiiodam sepulcro, ibique ajdificarunt
caqiit dorinire. Cumque in raane expergisoeretur eoolesiam, iiuaein prsesens extat. De Inco et tem-
hora Terfiarum, cora])erit so sanum ivitque solus pore, ut snpra.
ad eoclesiara audituraMissain, siouteifr. Franciscus 201 Ego Nicolausde Sprnverio, Arcliidiacoiius
significaverat. De tempore, ut supra. Cariafensis. piiblicus Apostolica aucforitate Nota- siibsirjnatio
assumptus per yotarii.
riiis, ef in pra=senti negotio scriba
ANNOTATA. pra-fatumR D.EpiscopiimCariatensem, CnHimiss.a-
riiim .\posinIicuin; qui pr»raissis praesentationi et
a Vrreor nc ftsliiianti in milogrnplio scriplori (conve- recepiioni lifierarum Apostolicarura in fornia Bre-
nil enim ntriimque eciirapUnm) R.igona ohrepserit pro et examiiiationi testium in priesenti
processu
vis,
Arragona ; qno posito ipse Polyxena, sic ilicin censelii- descripforum, praisens interfui; omnia sic fieri vidi
Uir n tnarito. alias Geracensis M;irchionissa iiuncii- etaudivietin notara suinpsi ideo praesenfem proces- :
paiula. Eum, manu mea propria soriptum, ex actis raei No-
ti Qnomodo snncliis anlea aqiiain kaiic mirncnlose eol- tarii exfr.axi.et rae subscripsi, signo ef
noniine ineis
trqerit, viile in Proeessn Caiabr. num, 60. appiisitis, in fidem et testiraonium omniumet siiigii-
c Anno 1479, qiio liiee iicla fnerunt, Dominica lorura proemissorum, rogatuset requisitus.
iunx 17,
f NICOLAUS.
Pascliatis occurnt ilie ii Apiitis, Cijclo solis
4, littera Dominicali C.
202 Et ego Sigisniundus Pindarus, Clericus Ve-
netiarum
: .
148 ACTA S. FRANCISCI DE TAULA.
Revernidissimi Domini iiiei Cnr.linalis tus per pra>fatum Secretarinm, et in fldemme pro-
i nptianim,
rx ws. Tituli Sauctorum qiMluor Coron.itonim,
Minimnrum pria mann subscripsi. diexix mensis M.Trtii, annoii
pnociwsu meo cliirograplio praifati Leonis.
Protecloris, .wrelarins: pr,rspiite
CO.NShNT.
atteslor, nie|irassentem librum iniraculorum B. Fran- 204 Et ego Petrus Herchem, Clericus Cnlonien-
ProteMatio tttque
Infprjtrelis, ci.-.ci de Paula ab oriiiiiiali processn, Ilalico irlio- sis diopccsis, attestiir pr.nesenti chiroErraplio, ine pro-
scriptoris-
inate conscriplo, el Komamab Episctipo CaiTitensi, prin mann scripsisse, jiixta diclamen snprascriptl
ad eiusnnxli proccs-um faciendiiin a S. D. N. b. m. D. Sigismnndi Pindari, ea qna pnlui diligentia el fi-
Julioii Commissario iIc|inlalo, snb sigillo siio niis- delitate, et in fideni paiica haeo vprba manii nica
sum, in Latiniim de verbo ad vcrbnin trmslulis^e, scripsi et me snbscripsi.
niliil nddend.i vid minncndo. Iilenqiie nnliii alliiiri Ita est. Petriis Hercliem. ninnii propria.
Laiinilale ilonarc, scd verbum vcrbo qnamvis in-
cnllius rcddere. iie a nroressu i|Uomodolib?t disce- ANNOTATA.
dercm Pl in fidem pauca hasc sciipsimann pro-
:
pri meque sMbscri|isi Romae xviii Martii mdxiii.
:\.
a Infilalnra fii-iinm. di^initur firua virttv prr fihnn
Itaesl. Sigisninndus Pindariis. manii prop. niiinn xrrie coniinnn trajrclit', quatra nd totinx niini
203 Ego Laiirenlins, S inctnrnm quatnor
Tituli nsuni jcscrvnias, rt simul, ntsic loqunr, ivlHatas, sirpe
fl"'CA rjiisdcm,
Coronnliiruni Prcsbyier Cardinals, fiilein facio, vulimns in Itatia
qnoil N. Leo, divina providenti
S. I). Papa x, i b f-^iiie iiocmirnrnlum plcniiis distinctiiisqnc in Pro-
mandavit mihi ul aperirein proccssnm, lactiim de ccssu Cntalir. nitm. 05.
m indalo fcl. record. .liilii Panae ii : qui fuit transla-
PROCESSIIS TURONENSIS
ADMOMTIO PR.^VIA. E
Pontilfx mn.riinua, or nijus jnmidato nibns suis sifinnvere, snl drlrqationis }tt'n'liminarrm e.r-
Dcniandafur Jitliiisii
cxamcn F}ii.-\.'opvR Car a^eusin pritnum in C»nsi>iiiina posiiioncm hoc modo concliideutes : Volentes niandalis
dnvresi } ri'Ct'ssu7n formaverat. per .wmi7/\v tenoris vestrit, immo verins Aposlolicis obedire; de et -su-
li:trrn.'i, in farwu lirevix e.Xj'edila&, simile mnn- perfania et vita et mir.icnlis defuncfi fr. Francisci
Parisivnsi,
Aiifix.<:i(t(lo-
d 'lum diri:ii'riit nd Epii^rn^ws Parvneusr.m, ^utissio- de Paula, in vita ejus factis ; testes infra nominatos
dinriikem el Gialihnnj>aiuauu-n. Horum primtis fnit recepimus, jurare fecimus. et deinde aliqnaiidu on-
i
S/i'p!iantis Ponchn', inferius noininnndvs.nb anuo md\'1 junctim, aliquamlo divisim (prout in eorum deposi-
ornatus infula, xisqiie <hm anno mdxvii ad
Piiri.sensi tionibus coniinentur) examinavinnis; prjc^ente no-
Senonrnsem yJrciiir}iit^ropnlum nssvntfrefur. Srcnndus biscuni et pcr nos assnmpto, venerabili viro Mag-.
Jonnncs dr BaiUet^ nmio mcccclxxviii Antissiodori ins- Jacubo Tillier, Curise Metropolitana; Turnnen^is
tilulns, et ijhso qno liic Piores^-ns (inUus rst anno, \ Advocato. Apost.ilicasque et ipsius Curise Notario
Novnnbris, viln finictus scribilur a S,nitnartlionis : jurato: examenqup eorumdem lestium per eumdem
Ct Cl'0'JOHO-
qui iidem Grntiatwfioliianutn hoc trmpore Episcopum Tiilier in scripiis redigi fecimus... etSedi Apostoli-
poUtann. ctliHiuisitorcm suprr vitn ct mirncuUs S. Frnncisci ob ca' priTsentitndum tranpinisimus.
A}mlolica sedi'. cotu^ili nltm mminnnt Lndovicum Alr- 3 Bis ncceptis, Stepbanus Parisiensis Leoni x tnittit leoni
miintl,niuniqne rjtis extnre epistdljim ;i(l Leonpm x, sc7-i}isit in hunc 7nodim : Qwm dirilum fel. record. Papas.
aniio WDXVi x kalend. Julii dat.im; qua inter cetera Julius Papa 11. pra?decessor vester, pro parte Reve-
aiterit, sp ipsiiis Reali niores candidissimos nnvisse. reijdissinii D. Roberli S. Anastasiu' Cnrd. Presb.
Veri7nquod liir nntc annum mdxl sederit, nultis doce- tunc in liumanis agentis» per suas in fi-rma Previs
7)inr nrgumrntis rt crrtum rst ram rpi^tolnm, quam in litteiab nnbistunc mandai^set et comniisisset, ut su-
fra lolam dnhimvs, .<!criptnm fnisse a dicti Ludo7,nci per fama et vita ae miraculis qiiondain Francisci de
gnitili nc forte pntriioet drcessore immrdialo Lnurcntio PnBla, quoruradam vitfe Quadrage>inialis semper
cui snciessrrnt Lndovichs jtrimnm iv tifulo Ahbatis et certaj regulae per euui ordinatie l-undatorls et
S. Satmnini 7\do-iir, tntn in ipso Gratintin})olitn-nQ Institutoris, in vita ejus factis, dili^enter, fideliter
Epi/^copntn. Fnil autctn Laurrnlius AHnmand. Tidu- etprudenterinquirereinus etoninia qu^e comperire-
;
p
snni nc Grntianopolitnni Convrnfnnm Minimis fiindnn- mus osse ver.i, sult Htteris nostris cjaiisis et sigillo,
diirum amtor, ijysinsqucS. Frnncisci amicttssinqnlnris, nostro munitis, ad eumdem Jiilium Predecessorcm
rt njttid rjns relitiiosos GraltaiiojioU {ut iidem Snninar- curaremus.Cum autem aliisordinibus D. N.
mittere
tluini docr7it) vohiit sr}}eiiri. Francnrum Re<iis Cbristianissimi et Spoiisai nostr;p
2 Primtis, vidrl.crt Stepbaims Pnrisiensis, sno et negotiis priepediti. per snbdelegatos nostros ancto-
Parisiensh
Ircs ccclcsia-
alionm duormn nomiiie, vices suns, in uegotio pnrfnfo^ rilate prsefata, ad dictarum liileranini expciitionern,
sticos Tvron. rnr.misil \'enei';ibil.liiis et circiimspeitis viiis,.Pe- juxta traditam et directam per eis nobs fonnam,
stihdelrgat : Irn Cnichet H
Petro Cnbrion, Presbytens. in De- procedepe, et plurimorum testinm fide dignornm
CKMis Lioentialis, Ecclesise Turonensis Can^nicis
testimonia, examina et depositiones in pnblicam
Pra-bendali-;. ac Stcpbano Charton in jiire C.uiniiico forniiun redigere feceinnlus eitque idem Juiius :
Lirentiatn, ejustiein occlesiae Prtebpndatn, ipsis H Priedecespor, sicut placuil Aliissimo, viam uiiiver-
cornm cuililiet in soiidum commiitojs cxccutionem s;e carnis ingressus ea omnia. per dicfos .subdele-
;
itirti Bre.vis, ncr littrras ipsim Brevc vrrOotenus e.c- gatos in scriplis redacta, sub eoruin subscripfioni-
prrssum continentrs, c.rpeditasqur xxv tnensis Novem-
bus et sigillis, nc famju odi-r, miricnlorum cunver-
h-is, flH?foMnxii ; cnm }}rotrsiatione, quod
hiic &i)h(\e]e- safio, et bona memoria ejusdein Francisci de Paula
;;alinne sua nolit nec intondut in a!iqno
priejudiuare ac veritas, per obituin prasdecessoruin, omninodc-
.'ullegis; qunminiisipsiin negotiohujtisraodi,
in suis perdatur et pereat ; Sanctitati vestrse, nt quid super
*>t aliis sibi viciiiis dicpcesibus (servata sul^deleg.^ttio- iis fnturum sit statuere eadeni dignetnr, per pi-ce-
i;c sua) procedcre valeant. si requisiti fuerint ipyis-
sentes sub sigillocamera; nostrse fidtdifer desiina-
i\w videbitur expedire -.quod an
a f/uibiis tlli frccrint niisquiun mus et transmittimus. Datuin prtesenti anno mdmii,
1'iiifecluni comj^erimus. Ex Snbilrlrgnlisconfertuma priorcs duo die XIV Apiilis.
j-roccssam .s-.T }m)cesstm Parisirnsi Episcopo transmiscre, ,-t nomi-
4 Nr antrm circa tempna, tamlmjus cpisfolx dala'
qnam
SECUNDA APRILIS. I'i0
\ qiinm pjus quo Snnctiis obiit, vel qiin tesles aiiditi avt commorans ipsa in parocliia .S. ,Saturnini Turonis, 11
, „Ms mirncitln fncta dinmliir, Inciis aliiiuis iliihilandi foret; a^tatis annoriim L.
f.X MS.
PIiOi^KSS-
Qurnvil Biiielits Itakere scednhm, pliiriim tmlium XI Maria, iixor Rudolphi Valet. aiirifahri, Turo- TCIIO-S
manilius suliseriiitam, fide.m fncienlinm el allestaiitium, nis commorans in parochia S. Satiirnini , aet.ntis
quodjiixt.i conipHlatioiietri Gallicanam, coinpiitando XXIX anniiriim.
noii a fi'sl'i Na;alis Domini, proiit lioina;, sed adie XII Honorahilis et Mag. Petnis
discretiis vir
resiirrertiiiniscjusdem, praicise coinputatur qiiililiet Baillchis, in Arlihiis Magister et in Decretis Baca-
reipeciive anniis itaut, oh ejusitioili ratiouosan-
: laureiis, Curi;e Metropolitan» Turonen. Advoca-
no Diiiuini. qiio nnvissime xiv pro Niimero aiireo et lus, cnmmorans Tiironis in parochia S. Petri de
A pro liitera Domiiiic:ili currel';int, iiixta eam com- corporibiis, a'tatis xLiii jinnoriim.
piitalioiieni. infra anuiim Doiiiini Mnxiii indiiliie oc- XIII Joaiina. vidua defuncti Martini Dolin com- ,
currorit meusis dies xiv ; quja auuo praifato xvi moraus in piir. S. S.^turnini, aitatis xLv.
Aprili.s indubifanter m rurrit Dorainica! lesurrectio- XIV Honesta mulier Joanna, uxor Hilarii Bon-
nis dies. iinnum Frnucis moxiv inelinnns, qui liom/inis hnmme, cominor.iiis in par. B. Mariaj-divitis. seta-
pritlcm in ciirsu fiicral. Episloliui Episcopi Parisien- tis annorum l, examinata xxii Julii ciim seqnen-
sis, .spqiiilur (lcpnsitio testium, i/iir-E /o/ff n'/ ^Ho/i/or lihuf.
parlcs lediiji pilesl , utprimn sil, tlcfnmacilx cl virlu- XV HoiieNt:i mulier Joanna, vidiia qiiondam Tiio-
Itiin S. Friincisci; seennda, dc mirnciiHs in vila pn- mas Vailhint, commor.ins in subiirbiis Turonis, in
qut prncfsm
Imiis; leiti", de mnrle cjnsilcm felieiet corporis eleva- par. B. Mariae-divitis. annorum l.
IH qiiafmf
parles dislin- tintic ;
qunrln, de heneficiis, per illiits jnm mnrltii invo- XVI Renala, Uxor Petri Courselles mercaloris
dm hic cntinncni cnllnlii in hnmincs, devnte ipsiini invncnntes. Tiirouen. in par S. SHturniui, aptatis annorum xlv.
datitur.
Nc nulinn endein smjiius cogamur repetere, nnn descvi- XVII Hoiiesta mtilier Joanna, uxor Joannis Mes-
bcmus tntns cnnscqitenter depositinncs sinijuloriim^ ut naige, niercatoris Tiironen. in d. par. S. Salurniui,
ferc in prip.cedcnti prncessu fecimiis : sed divit,im ex annorum xxxiii.
sint]uliseccerpi'inns qtin; nd Itmc qunltwr cnptln spcclare xviii H'iiiorabilis fcemina Joanna Hameline, nxnr
cognnsceniiis. Utpnrrocircn noinina ncqwilitntemtesiittm, Davidis le Maistre mercatoris, in par. Siiictre-Cru-
ne diem pro andtli siint unquli non Inboiemus; vel e.n- cis, annorum i.vi. examin.ata die xxiii Julii cum se-
runi cnii.-,sa cnnlc.zlus, er plnrium cnniinnandiis, hiukiis qucntibus.
npjinicat autfnslidiutn creel, prnpnnilur lectnri. XII Cnrnelius Chrestien , miniitarius , in par.
B. M:iri;e diviiis, ;etatis aiinoriim xl.
XX Maria, vidua defuncti Andreae Ligier. mer-
SYLl.ABUS TESTIUII. c.atoris duni viveret. in par. Sauciae-Crucis, anno-
rum XLvii.
X rimus Honorabilis vir .loannes Bourdichon. D. N. XXI Oliva, iixor .\utonii Maugois, mercatoris, in
Pr.TmixsiK Regi> Pictor, et CamerK rimuliis, ac civis Turoupn- par. S. Petfi piiellariim, .innoriiin xxxii.
lesliuin
si', cetaiis lvi annorum vel circa, testis per nos Pe- XXII Honoralnlis mulier Gcrvasotta, viduaquon-
liominilns.
triini Criichet et Petriim Chahrion Couimissarios dain Mag. Joaiinis Lopin , in legihus Licentiati
suhdelejiatossuprascriptos, pr.psente nohiscum pro dum viveretet Doraini de Nitriaco, in par. S. Sa-
ISotaiio Mag. Jacobo Tillier, recepiiis est, et jiiratiis turnini . annorum Lxi, cxaniinata die xxvii Julii
ad snncta Dni Evangelia, coram nobis deposita, et per uli cl.
eu:i. ad hoccorporaliter tacfa, ac deiiide ex.nminatus, xxiii Houesta mulier Petronilla . Uxor Joanuis
Tiinuiis die xi\ men-is Jiilii, anuoDomni Moxm, su- Clavean mercitori", in par. S. Saturnini, anno-
pervitafamaetminiciilisquondamFranciscidePaula, rura XX.
Geiieralis diiiu viveret Ordiiiis Minimo,"um. Aiqne xxi\ Honorihilis faunina Jo.iiina Beauvalet vi- ,
hoc est exorditim omnium deinceps dcposi'inniim : qtiod dua quodam Mag. St"pliani Binet diim viveret ,
sntis e.tt semel monuisse. Lociim-teuentis D. Ballivi apud Sedem
Tiirnui;e
II Michael Marseil latomus. commorans in paro- rcgiam Turonen. in par. S. Petri-puell inira, anno-
chia B. Mariie-divitis, Eetatis xl annorum vel circa. ruin L, exaininata xxviii Julii uli ct.
II! Veiierahilis et discretus vir Mag. Joannes x\v Honor.ibilis fcerainn Giiillehna Biuei, vidiia
Cormier, Presliyter, Comes Palatinus, Notariusque qu. Micliaelis Pele, raeratoris Turonen. anuorum
Apostoliciis et Imperialis, Eleemosvnariiis loci de I.VIII.
Gandi.ico prope Turones, commoraus Turonis. leta- xxvi',Hnnoral)iIisfoeminaCnlharinn,uxorGuilleIini
tis L annnriiin. de Loyon, Distributoris hopitinrum D'5rain e nnstr.-e
IV Joannes G:indins mercator, commorans in pa- Franconim Reginai, iu p.ar. S. Petri de Balln-Tu-
roi hia S. Petri de Corporibiiset suburbiis Tumnis, i-onis, annnrum XLvii.
selatis auniirura i.xi. XXVII A'euerabilis et di-cretus vir. M.ng. Maturi-
V Jo.iniies Joliis, mercalor hostellarius, cnramo- nus rhabrion, iu Legibiis Licenti;itus. Curiseeccle-
rans in P.arochia B. Mari;e-d'viti^ Turonis, .-et^itis siasticEe Turon. Advocatus, Secret:irius Reverendis-
auuoruin Lxxiii, examinatus xx Julii, uti cl se^jticn- simi IlnminiTuronen. Ar.-hiepiscopi, in pnr. S. Pe-
les. tri de b.illo. annorum xxxi.
VI Honorabilis vir. Emericu; Beruarde,au, mer- Joannn Bernier, uxnr
XXVIII Himnrabilis foemina
c;itiir, Tiironis commorans, .etalis liv annorurn. hounrihilis viri Mig. Joanuis de B llon, contra Re-
VII Kranciscus Laurens. auriga, commorans in glantorium de Rupella commorans Turnnis, anno-
vii'o Mali-fimi, in Parocliia S. Saturnini Turonis, rura XXXVI, exaiuiiiala xxix Juhi.
ietatis annoriini xl. XXIX Honesta inulier Maria Ficliepniu, iixnrOa-
ciani Boiieault, inercatO!-is aurifabri Tnrnn.
in par.
Carohis ("hepault, .auriga, commorans prope
VIII
examinata die iv Au-
portain cqiinriim, iii Parochia S. Petri-puellarum S. Petri ile ballo, an. xxxiii,
Tnrmiis, nelatisxKvii vel xxviii aiiuorum. gusti uli el.
XXX Honorabilis vir Joannes TEscart alias Mon
IX Bei-trandus B iriiault. mercator pannorum la-
aniio
iieorum, commorans in parochia S. Saturnini Turo noye, raercator, in par. S. Pelri de bnllo,
nis, aitatis anuuriim LX. rum XXIX.
Fontena-
X Honesta niiilier, ratharina Bergerelle , relicta XXXI Hnnestus vir Pasquerius Boileau,
rius seu fnntiiim D. N. Regis
Francnrum apiid lo-
d '1'uncli Hugoiieti Mansays, dum viveret aurifabri.
cum
ACTA S. FR.VNCISCI DE PAULA.
IHO
Parci existeiitium gubern.itor, ronenscm (redeundo ex peregrinatione S. Jacobi in D
A ciim cli- Ple.^si:ic-o
C.mposlella) transitum faciens, annorum i., exami-
EH US. ibidomiiuecomniorans, annorum LX, receptus au-
PBOCESSr lualus die ultimii Augii.sti.
dilusque ilie Veneris v Moiisis Augusti.
iili tt
TiinoN.
Courvnisier. barbiton- Liv Nobilis vir Patricius Loquebuurg. de custodia
xxxM Honcstiis vii- Petrus
D. N. Regis Francoruni, et nuiic ejiis Pensionarius,
sor in par. S. Petri-pucllarum. annorum xxx.
Riisee, viilua coiuniuraiis in par. rie M^rreyo Turcn. diaieesis, an-
XXXIII Honorabilis mnlier Catliririna
Se(<teuiliris rl
lieauve, in par. uorum XL, examinatiis die ii i</i
qu. nnbiliset b. m. viri Guillelinide
i.v Nubilis iniilier, Damirella Ludovica Poupil
S. Petii di! ballo, annorum i,v.
lart, uxur nubilis viri Felicis Martel, f.iuiuli cainerae
xxxiv Honestus vir Joaniies Thoilart, domesticus
Luduvici Frauioruni Ue- D. N. Rcgis Francurum. comnioraiis in loro de Ples-
seu famulus cainerae qu.
in par. S. Mariic-divitis.
siaco-parci, annuruni xxx.
gis XI, commorans Turonis
examinalus die liina; vm men.sis L\i Honesla niiilier Maria, uxor Pasquerii Bovil-
aniiorum lii vel liii,
liau, funtenarii IJ. N. Regis Francoruui iii loco de
Au^usii, uli t't
Joannes Galle, brodator, Ples."iaco-p.irci. aiinnruni i.x.
xxxv Honurabilis vir
annorum L.
Honorabilis ct scientiticus vir Mag. Guillcl-
i.vii
in i>ar. S. S.iturniiii.
vir Fr. Joannes dn Haye, ex miis Sireau, in Lcgilius Llcentiatus, Judex, et spec-
xxxv; Religiosns l.i
diiEcesis Piclaviensis, tabilis Ballivi Turonia; Locuin tenens gcuerali:', in
pa:ria seii natione I"i'anc'ffi
rei^giosus laiciis, expresse professus Ordinis l'F. Mi- par. S. Petri-puellarum, :-.unornm xliii, cxaniinatus
couventu eorumdem Fralrum juxta die VII Septeinbris.
niniuriim in
Ples>i'icum Parci prope Tiirones, annorum lx et
ullra, cxamiuatus die Sulbati xiii Augu.sti, uii ct
PARS I.
xxxMi Honorabilis vir Alexius dW.-gouges, bur- Exccrpta deposiliunum de transitu Smcti
^ensis l'uronensis, annorum xi.v. in rraitciam, vitseqne ibidcm auslerilate et
xxxvin Vencrabilis religiosus Fr. Leonardus sanctitate.
Baibier, Presbyter Ordiuis Minimoruin, et inei dem
deponit, quod siint triginta anni vel E
expresse profes^us, annoriim xxxiv. l eslis XLi
Itr.T Luilovi'
XXXIX Venerabilii vir Patricius Binet, r.iirgen- circa (ipso existeiitein obsei|uiu dufuiicli illu.strissiini
ais, audtta
sisTuron. annorum xlii, examiuatus xx .\ugusti, Princi|iis Ludovici Francoiuin Regis xi) quaiulo re- sattctitale
uti rt litu cujusdam Coupple mercatoris Neapolitani di- Fiancisci,
XL Honorabilis vir Martinus Moreaii, mercator dicit, quod in partibus Neiipulitanis erat quidara vir
et civis Turonen. annorum l. s.iuclitatis seu sanctai vitic, qui mulla miracula fa-
YLi Nobilis Joannes Moreau scutifer. in p.ir. ciebat; et quod ejus uxor suis precilius, pruut cre-
S. Petri de Curporilms, aiinuriim lx, examinatus debat, prolem ex eo siisccpcrat. Et quia ipse ilefunc-
di;? XXI .>\.ugusti, utiel tus Rex plurimum desiderabat recuperare viruin
xLii Er. Ste|iliaiius Joly, Presbyter religiosus Or- perfecluni et sanclum , teslis qui luquilur eidem
n'ni^ Miniinortim, annorum xi.v. Regi pricmissa narravit. Ob quod ipse defuiiclus
XLiii Honestus vir Antonius Maugris, meivator, Rex pustniuduiu cum d. Cqupple verba liabuit, et
S. Petri piiellanim, annoruin xLv, exaininauis die tractu teinporis ad partes Neapolitauas leg.itostrans
XXV mensis Augusli uti el misit, et inter cetercs Guynotum de Boiisiere, Ma-
XLiv Houeslus vir Joaunes Muterue, mercator gistrum-doiiius d. Regis. pro aiiducendo videlicet
curiupius, in par. S. llionysii, annorum xxxii. et couduceiido, si pos.sibile esset, d. virum probuni,
XLV Honesta mulier Joanna, uxor lioiiorabilis quod et fecit idem de liuusiere.
viriAnfuiiii Fillesaye, mercatoris pelliparii et sta- . 7 Teslis V depuiiil, quuil ip^e exislens de ciisluilia icgatos miitil,
bularii Turonis, in par. S. Satuniini. ann. xxvi. Illiistri.>sinii Priucipis Ludovici Itegis Fraiici;B xi, adctim
aditiicfitdim
XLVi Hoiiesti mulier Joanna, uxorGuillelmi Pere, iii couillatu qiioudam Guinoti ile Busiere, Magistri-
iu rriiiiciam :
sellarM, in par. S. Hilaiii Turonis, annorum xxxv. domus d. Regis Ludovici, el alioruin quam plurimu-
XLVII Honesta mulier Calliarina JuufTette, vidua rum (-unt circiter anni triginta et ultrii) adivil
deruncli Niculai Mavechier, Turoiiijiu p:ir. S. Vin- partes Sicilia.' et Calabria; de mandatu d. Regis, pro
cenlii, aiinorum lx. adduceudo ad p:irtes Francia; defiinctum a fr. Fran
XLViii Hunoraliilis vir David le Maistre , D. N. ciscum de Puul:!. Quem iiiia cum qiiodam Fratre ejus
F
Q Regis Franciirum merccllarius ordin:irins, iii par. socio, certo in loco Ducalus Calubria?, in quadam
Sanclas-crucis annorum lv:i. examiuatis xxvi Au- videlicet iIoniuncul:i, ab lialiilatoribus aliisque i!o-
gusti uli et luilius loiige sequestrata, iii moilunique eremilorii
xlix Honorabilis vir Thomas Jacob, Tliesaurarius constnicta, repcrerunt; illuiiique ri.giiverunt, qiia-
saliuitrarius D. N. RegisFrancoruiD, iu par. S. Sa leiius Regeni Ludovicuin se
ad partes Francia; et d.
turnini, annoriini liii. conlerre vellet. Qui quidem deponens, una cum aliis
L Honestus vir Rubertus Touchet, pulpamenta- Ambasiatoribus a d. Rege Ludovico transmissis,
rius seu potagiarius .|U. defuncti Ludovici Franco- per sex aut septein menses in il. Diicatu et Regno
rum Kegis xi, et nunc principalis loquus Ludovici Ncapolilano. aiitequum consensum a d. fr. Fraii •
etiara Francorum Regis xii et moderni, in par. cisco olitiiiereiit, permuuserunt. Quo pendeiite teni- qiti ire per
Sanclai-criicis, aniiorum lx. Hegcm Ncapot.
pore, S. D. N. Papani pro lunc existentem Regem •
Papam
tit
Honorabilis vir Petrus Proust, mercator Tii-
Li que Neapulitanuin adierunt ; eusque et queinlibet Itersiuisxts,
ronen. in par. S. Diouysii, annorum i.i, exaniina- eoniin respcctive ex parle d. Ludovici Regis suppli-
lus xxvii Augusti. carunt, quatenns vellent et digiiarentur d. fr. Fran-
Honorabilis raulier Catharina Ayrolde. vidua
lii ciscuin ilePaula transnilttere ad d. Regem et partes
defiincti Mag. Joannis Paulimier, diim viveret ar- Francia!. Qni quidein Sanctissimus et Rex Neapo-
matffi militise Militis, et Senatus Parlameuli Gratia- litanus litteras et nuntios eidera fr. Francisco, ut
iiupoli PrsBsidentis, annoruin lvii, examinata Jie ad [lartes Francia; veniret, trausniiserunt. Ob qiioil
xxviii Aiigusti. d. fr. Franciscus, precibiis et mandatis tantoruni
Venerabilis Dominus Steplianus Lancea,Pres-
Liii
viroriiin deviuctus, tandem assensum suura pr:c-
bylcr, Rector parochialis ecclesiae S. Michaelis de buit : abduxerunt a d. loco, ubi morani
illuraque
'tl>in-inf.
la Gochella diuecesis Ferrariensis, ex Provincia Ca- faclebat, prinio ad civilatemNeapolilauara etdeiiide :
labriae et loco de Puiila oriundus, per civitatem Tu- Roinain adierunt, ubi S. D. N. Papa Sixtus iv eiim-
deiii
SFXUNDA APRIL!S. ISl
dem fr. Franciscum bnnigne recepit. Postmoduni Plessiacum-parci accessit, et ut verba cum fr. Fraii D
benedictlone ab eodem Sanctissimo recepta, ad par- cisco haberet ipsum ad ecclesiam d. conventus evo FX -MS.
''"»'•'""•
tes Fran -iffi iterarripnei iint, n.arequein portu 6Ci- carl pr.ecepit. Tunc Fr. Pelnis Glbert, Corrector
1 ' TURON.
vitatis-vetuliB ascendcrnnt, et Massiliam appule- d. Convenlus, ostium cellulai fr. Franclsci bina aut
rnnt : delnde ad nrbcm Turonenscm (Jicto taiiien teriia vlce [luls.tvlt, lallbus utendo verbis Ave Ma- ;
Francisfo pedestre) accesseriint. ria. Pater, Rex \ult vo.s allof[ui. Nullo tanien modo
8 Testls XLi deponitnlterliis, r|nod postquam de- d. fr. Franci.scns respondlt. nec cellulam suain exi
et guandoque
™»i siimmu fiinctus Rex sclvlt adventum d. Franclsci de Paula vit : et per allquos d. Coiiventus Religiosos diceba- ail octo dies
Hcgis yaiidio. quod lunc erant octo dies quod
ad portum Marsillse, pra! g.iiidio exullavlt, gratias tur, d. celliilam non atfstractus,
l)co referens de ejus adventu. Et tnnc ipse Rex exiverat, nee ab allquo visus fuerat. Quci relato d.
eideni deponenli dixit, qnod tantum gaudebat de ad- Regl, ad ostium pra'dicta: cellula; venit, et ut verba
ventu d. qnod nesrlebat sl e.sset
Fr.itris Franciscl, cum fr. Fraucisco haberet ostium pulsavit, verliis
in coelo vel iu terra subjungendo; postinodilm ei de- utendo pra;dictis, Ave Maria. Pater, venio tibi locu-
ponenti et dicendo, quod quia ipse testls erat caiissa fiim. Ipse tamen nec respondit nec exlvit. Quod vi-
adventu ejusdem fr. Francisci, vclebat illiim recom- dens Rox et securn adstantes, dubltantes ipsura esse
peusare, et qiiod ob hoc ab eo peteret ideni depo- iiiortuiim, osfiiim d. cellulae vi aperire fentarunt.
nens qiiod veliet. Qiii qnidem deponens respondii ad Et tunc fr. Franclscus, vocem in moilum tussis emit-
hoc, qucid ahud pelehat, nlsl quod culdain fra-
nlliil tendo, auditus est : non tamen exivif , nec aliquod
tri suo Mag. Petro de Moreau de Eplscopatu pro- verbiim respondlt aut protulit. Ob quod Rex a d.
vlderl faceret. Qui quidem Rex respondit, qnod id Conventu recessit : et dicebatur tuno quod d. fr,
libenter annueliat, et quod pro vacatis ejusdem Epi- Fraiiciscns ci-iiteiiqilationl vacabat.
scopatiis sibi donabat summara decem millium scu- 13 Testis XV deponlt se numquam vldisse nec
tornm auri. cognovlsse fr. Franci.scum ; sed bene dicit allas au-
!•.
9 Testis XXXV deponit, qnod die prima, qna com- divisse dici a quondam D. Petro Brizonnet, Milite
B
parnit fr. Franclscns de Paula coram d. Rege in duiii vlveret et Generali Consiliario finantiarum D.
a quo ijembvs
llexis cxceflvs caineram quod ubi ingressus est d. camera-
ejiis, vidit N. Regis; quatenus hahuerat onus ipsius defuncti
ram, ipse Rex coram eo genua flexlt, benedictloncm fi'. Franclsci cle Paula, duin primum accessit. ad p.ir-
ab eodem petens, iprout percepit. Po.stmodiim ipse tes Franciae, et similiter a Jo.anne Vaillant. filio tes-
solis radicibus
himtlitntp'» deponens vidit d. fr. Franciscnm in conventu pra;- tis deponentls ; quod tunc soluni ulebatcr radicibus.
quorumdam """'"^
luliilommiis
servat :
fato exercentem actum humllltatis, ex eo quod ipse Et hiic scire dic^ebat d. Brizonnet relatii
defiinctns ingressns est i|nanidain cameram, in qua famuloruni suorum, quibiis preclplebat dare d. fr.
erant pra^sentes tres aut quafuor es Religiosls suis Franclsco pro victu suo quod [leteret et quod so- ;
cuin ipso teste et quibntidam aliis et quia ingre- : lum priebehant illi requlrenti r.adices. Idem scire
dlendo vidit quemdam homlnem iUic prffisentem stan- dlcebal d. Vaillnnt, qul eliam dlitn Brizonnet ser-
tein, qiioddam scdile sibl depciita\lt, licet essent vivlt. ex eorumdem f.imulornm riilatu ,
quia vide-
aliqiii ex suis Religiosls prffi.sentes, quibus poterat llcet praesens fuerat dum d. servltores pra;f.iti Bri-
imperare ut Idem sedlle aflerrent. zonnet pra;dlcta eidem narr.irent, videlicet quod d.
10 Testis xxxiv deponit. quod ciim esset In obse- fr. Fianciscus radlces sibi soluin ministrari procu-
qnio seu servitio Illustri.ssimi Priiicdpis Lnduvlci, rabat.
a eiinosis
deponit, scire per audituni et relatio- Hegibus et
exptoriLtttrilriis qiicndam Franccirum Regis xi, qul Ipsuni fr. Fran- 14 Testis II
i
maijiiatttnts
pir Heijtin ciscum adduci fecer.at ex Italiain partibus Franciaj; nem cujusdam fr. Balthazaris Ordinis Mlnimorum,
sithmissis
piu>sens fuit plnribus et iteratis viclbus, quando ipse et Confessoris m. Innocentil Papae vin,
quondam b.
aliorum Fratrum d. fr. FranciscumOrdinis, d.
defunctus Rex, tentare volens vltani et contineutlara et
d. fr. Franclsci, pnecepit nuuc defuncto Petro Bri- de Paula ad partes Francis advenfasse tempore
zonnet, aliisque qiios nequit noininare, ut secreto Ludovici Franconim Regis xi, et eum prosequentis.
v^sitaroiit locum in quo erat d. defiinctus, et dili- Qui quidemRexLudovlcus, et derunclusCaroliisvni,
honoratur ut
genter ejus gesta et constantiam inspicerent. Qui ejus filius et successcir in regno Francla; , allique Sanctus,
quidem Brizonnet et alii a Rege missi, Ipsi Regl re- Magnates, vldelicetEpiscopi et Principes, plurimum
ferebant, aliqnando d. defuuctum inveuisse geuua Lauhabant virliiles et vitain ejusdem fr. Franclsci
flect"ntem In oratlone,o;uIis sursuni elevatls et raa- de Paula. Qui tuo tempore in Dei limore et oc-ationis
F
nlbus junctis; aliquando stantem, oculos in coelum perseveratione. sobrle et cum maxlma vita; austerl-
tate, vivebat. Dicit etiam audlvisse dici a d. fr. Bal-
levantem; alic|n:indo sedentera in oratione et con-
semper orans t.eniplatione. El tunc ideiii defunctiis Rex manibus tliazare, neminem a teinpore B. Joaunis
raorialiuni
iiivenitur ;
videbalur B.iptistse vita tam austera vixisse communiterque
jnnctis, ex ejusclem defuncti constanti.i, :
ferebatur, quod carnes, nec lac-
Deum laudare de relatlniie sibi facla. Vidit etiam d. ante ejus obitiini
deponens, d. fr. Franciscuni exhortari D. Joannam ticliiia, nec ova non comedebat. Eratqiie tant.-e re-
c Franeiao, filiara d. defuncti Regis, suamque comi- putalionis, quod ab omnibus reputabatur Sanctus.
tivam atmnlleres secnm existentes aliosque presen- I deponit
15 Testis se .agnovisse fr. Franciscum oti mirnciilo
tes, ad heiie et recte vivenduni. visu et allocutlone (sunt qulndecim anni vel cii-ca) I ftalia
Heiji lauiiutxu
H
Testis xxNix depoiiit, allas servivisse in obse- ab eoque tempore semper audivit, Ipsum esse fama; A"-'".
o LeijatQ utique
raultuin laudabills, vivereque vita SHlilaria,
:
quio camerpe defunclo Regi Frauciie Liidovico xi,
cibis qiiadragesimallbus non tamen vidit eum conie-
quo tenipore Franciscus de Paula ,-idductus fult
fr.
;
denteni neque bibentein. Audlvit eliani dlci a
[iliirl-
per de Bousiere, magistrum
quemdam Giiynotum
bus Italicls, quos tainen ncminaie nequit, quod ipse
hospitil d. Regis, partibus Calabriie ad Plessiacum-
parci, ubi tunc temporls d. defunctus Rex suam fr. Franciscus siils precibus mulla mlracula fecerat
moram faciebat et aiidivit d. Giiynotum de Bou-
:
in partibus Calabri». unde dicebatur oriundus nes- :
siere multa referre laude dlgna pricfato Regi de d. cit tainen quie miracula. Deponit insuper quod a d.
lein[)ore diiodecim aunoruui plurles vidit cl. fr.
fr. Francisco : qiiem etlam Rex slngulls diebus vi- ,
Franciscum de Piiula in suo conventu Minoruni ,, stmmam
silabat.
villam Tiiro- nta austeri-
12 Teslis xi.ii deponit quod ojus vila lii coutinuis juxta Plesslacum-parci et prope liaiic
^w esset et quera ""•'"•
In orationibus seu uieditationibus alilsque plis o[ieribus nensem cum quo sa;pissime verba liabuit.
:
orundo
verbo et exempNi vldit, et devotis ac
cciusistebaf, adeo quod quod,am die defunctus Rox devotissimum
assitluus
plenuin. prout per verba et
Francia; Carolus viii ad conventum d. Ordinls prope divlnis exhortationlbus
gesta
:
,52 ACTA S. FKANCISCI liE PAULA.
reputabaturqiie ab omnibus qnod pluries scivit, qund ubi panis et vinum eiijem
KGsta demonstrabat :
vivere, quod nnllus ranrtalium (de defunclo minisfrabantur per Fralres et cnrreligio-o.s
KX M!!t. lanta austerifate
vivebaf. d. conventus, in eadem siepissiine quantitale qua mi
scitu lestis loqueiilis) tniic te.iqinris sic
TLftON.
communitcr, quod innlti liujiis nistrari rueruit, invenieliaiitur, id estabsqnee .qiiod
Diceliaiur etiani
a Dnmiiio iin|ietrave aliquid ex pane et vino accepisset aut consump-
illis
refrui Francia; suis pi-ecibus
Cngnovil cliam d. fr. Francisci-in nuiliiim
rant ea, qua; alias nblinere non potuerant nec po-
sisspt.
patieiitein, in et super eo quod aliquid sinistri ali-
terant. palienler cl
I(i Testis iii dcpf.nif, etiam .ilias introivisse cpI- quaiido sibi de aliis Convenlibus il. Ordiiiis pcr provide iii
tturittr adversis atfU
liilrim cjiis. et ibidem solum vidisse stratnm. nnini Frat.rcs illorum ref.rebatur ; nan id ipsuni aliqiiaiid.. :
dormit.
tura sarmento vine;c, loco ciilciliaj qwod quidem ;
vullu nintalo graviter lerebat, et nihiloininws eidem
sarmeiitiim i-oopericbut idem defiiuctus jrnissa tela, negotin carit,ative providebat, Fratresque ad ..b~ei'-
vnljiaritcr nnncupata li canivutz. Di.\it etiara se plu vationem Hegul c et Rebgionis exliortabatiir. Snper
d
parcisximc ries auilivis.^e a d. cuivenius Frati-ibiis, qu.nl solum strainina d.irmipbat, cilicinque ulfibatiir. Ceriis die-
Cumedebat, natiira ipsuni cmicdere compellentc, et bus cellulam exiliat, Miss:iiiiqi;e in ccclpsiad. Con-
non alias et iiltrn, quod duin minislrabant illi pa-
:
ventus huniiliter et dev.ite ;;udieliat : oL cerlis eliam
nem ct aquani. aliqnando cpssabat per tres dios co- diebus non egrediebalur, imu iii illa pernianebac.
medere el bibei'e ei lioc scire dicpbant quia tribus
: AlKjuaniln pnst infirmitates, a quibus altritus fuerat,
diebus elapsis adbuc inveniebant pancm et aquani, piscibus iitebatur et non alias.
quiis illi n.TnistravHraiit. 19 Teslis n dep.Jiiit, quodtribus vel quatunr annis itd bouam
Testis VI deponit. andivisse quod post nbituin llUis- ante nbilnni fr. Francisci, de npere sun latoini vuca- piigem sectm
agpnles
trissinii Principis Ucgis Caroli viii d. fr. Franciscus vit in con-truenda parte a'difi.'ii sivc doinoriiiii Con-
adduclt,
viiio miiiime usus est. ventus Miiiiinorniu pro|iePlessiacuni-parci, una cum
Teslis xiJi deponit, prinio copnovisse fr. Fran- dcfunct.i Joaniie linssiere etiain latnino ; et record;i-
plurimum ciscuni di^ Pauia, fuprunt viginli duo anni clnpsi a tnr, quod d. Du>siere silii plnries dixit qiiud a tem-
(ifllur
festo Epipiiauia; D.-mini, qiio tempnre per manus pore quo inceperat openiri in d. conventu inulliiiii iu
ejus liabitiim Ordinis Minininrum suscepit lutcrro- bonis profpceiMt, ut credeb.it, preciliiis d. fr. Fr;in-
gatus de cibo el iiotii. quilius iit' batur fr. Fr.incis- cisci : proptcrea quia ciiiii d. Bussiere, ut dicebat,
cus, deponit, i|iiiid .sibi ininisliMbanlur faba;, quas inceperat t.perari ibidem; erat multura juvcnis et
in aqua nt madidarenlur poneb it, dcinde ipsas in dedilns levititi . nb qiiod d. defiinctiis euin exli.ir-
luurtiirio conlercbat, et illis ciira aqua sola vesce- quatenus cum Dei tiniore vpllet vitam dn-
t.itus tuit,
batur. cere. Et ob hoc d. Russiere, qui efl*eclus est dives
17 Joanna testis xiv deponit, vid'se cfrtas ollas et polens, direbat oinnia bon;i sua habere, niediaiite
solmnaquam seu vascula lerrea, quee slillicidiis siipponebat idem auxilio et coiisilio d. Francisci, de Paula.
jjluvtalem defunctiis (proiit etiain ipsa tesiis vidit, ibidem illa Testis XXX depnnit. vidisse et cognovisse d. fr.
dehiif/ucntes
mit.
depoiiens pro recolligpnda videlicet eorunidem stil- Fr.inciscum (sunt quatunrdecim vel quindecim ;uini) lilierecastigal,
liiidiorum aqiia) et dipebalur quod solum tali aqua qui ipsum tunc increpavit, qund inale se h;ibeltat
in suo iiotii utebatnr, iioii vero ai[iia foiitis in d. tam erga Deuni quam erga parentes : doinde verba
coiiventu existeniis. Cognovitqup ip^um fr. Fran- halinit cum ipsn deiinneiite exIiort;itiva ad b.iniim,
ciscuin liiimilein et beiiigniiin. et valde solitariuni. videli.-et ad D^o serviendiim et )iarenfibus nbedien-
Prajsertim vidit et percepil testis depnnens, quod diini, pcti ipsisiiue et etiam pro defuiictis exnrandnm.
duin mnlieres videbat, ab earum rcpenle aufugiebat 20 Renata testis xvi dppnnil, cngnnvisse et vidisse
conspectu, in mi.diiin quod vix ..ciri jioterat i|iio se d. U\ Franciscnin in conventii jirajfato , qui c'dera
recepisset. Cngnovit autein deponens d. fr. Fran- depnnenti et siia; cnmittvae verba exbortativa et di-
fngil congres- ciscuin, a teinpnre qiio in partibus Francis appulit, vina hal.uit, ad humilttalem et caritateir indnctiva,
sus muHerum,
propterea quod maritus suus, qui lunc erat et adliuc ut per interpretem accepit Vidit eliain ipsiiin au-
est serurarius, unus b ibebat fabricaiidi ferralnrani, dientem Missam in d. conveiUn huniiliter et .levo-
cedit ubique
videlicet seras, claves el alia necessaria ail clausu- tissime : iii quo sigiinm huinilifatis percepit ex en.
Sacerefolibus,
ram, ci.nventus d. fr. Franci..-ci leniporeque illius, qund cuni pax osculanda, illam deos-
sibi offerretur
primum in e lins^a-cnrte Plessiaci-parci prope Tu- dnnec per queiinlam fr. Franciscuin
ciilari disliilit,
C rniies, et deiiule exira muros ejUMlem parci aedfi- B'net, ejnsdem Religionis religinsum, quia Presby- p.
cati : nam liiijus rei caiissa sa'pe illuc ibat et ivit, ter erat, priiis denscularelur. Jnanna tpstis xvm tie-
usque .ad obitum d. Ir. Francisci. ponit. diu cognovisse et plurips vidis-e d. fr. Fran-
18 Tcstis XXXVI ileponit, se cngnovisse fr. Fran- ciscum, afque ciim eo pliiries verba hiibuisse eo
ci.scuin ab aiinis vigiiiti septem vel octn, quo tem- potissimum qiiod maritus depoiienlis habebat et h;i-
pore habitnni Ordinis Minimoruiu api.d Plessiacnra- buit partagi;i contigua d. 1'onventui, imo ip.se C.m-
purci per maiiiis eiusdeni fr. Francisci snscepit, ventus ledificatus est iii parle partagiurum ejusdem
illiusque professionem posfe i eniisit ; a quu tempure, niariti. Qui quidcni fr. Franciscus verba caritaliva
ejusilem Ir. Francisci niandato, ad Ilaliffi el Hi.-pa- et ad observationein prajceptornm deoalogi exlior-
niaiparles se contulit, et seuiper nioram illic fecit, tativa semper hidiebat cum d. deponente : videlicet
demplo quod per intervalla teniporis iii convenlu horlabatiir illain ail Dpo serviendum, maritooliedien-
Frafrum Minimuruin prope Turones ct ctiam Am- duin, el liberos suos in linnuni intrnducenduni.
basiffi, cuin d. fr. Franciscu siialiu sepiem vel nctu 21 Testis xxxvni per annos octodecim
, iii cnn-
annuruin Missa reUtjiose
stetit, ob qtiud vitam et mures ejus cogno- ventii Minimorum prope Plessiacum-parci pinressus, audita
apposilas vit.Qui quideni iii cxhi.rtalione Fralruin plurimnm in eoqiie ut piurimutn commuratus, ob quod vitam
escas pluries
erat intentus, ct alias vita sancta, devtiia et salubri et conversationeni
tMlactas fr. Francisci cognovit, de|ionit,
illmillit vivebat et abstinens erat, in cibu et putu valde par- quod
:
iii qiiaiiain parva dnino
iiiira sepla d. coiiventus
cus; viilelicet pru alimenlu utebatur m.idico pane et solus resitlebal, et in aiirora diei sa*pissime Missara
vino, nec non herbis et oleo,
ac aliquando leguini- humiliter et devote au.liebat. Aliqiiando, post hujus-
nibus pisorum et fabarum, sua et non allerius arle niodi Missam, domnnculam sive cellulam suam iii-
conditis commuiiiler dicebatnr, seinel in die
; et, ut grediebatur, nec illa die ullerius vi.lebatnr. Et ali-
circa serum comedeliat. Veruiu quia d. fr. Francis- quando, secnndum quaUtafem tcmporis, ad hornin se
cus ut plurimum er,at in sua cellula iuclnsus, iion lalion
couferebat, cum pala aut aliis instruiiientis ad fo- inaituum tota
potostd. deponens certius de vita ejus deponere, nisi dieudum aptis, illisque terram manibus propiis tota die iiicutiibit :
die
: :
SECUNDA APRILIS. 153
(Jie foiliebat. Et iliim fatigatus erat, in qucidam parvo et timens quod pro illo satisfactum non fuisset, mi- D
tugiirio, ibidem in modiim semiclibani, ingressu sit illum quaesitum, et interrogavit eumdem, an sibi ''' "s.
versus soteln composito et salicibus cooperto cruci- satisfactum fuerat nec ne, ad finem (ut dicebat) pro- '""'"'^"
busque miinlto, se retraheliat serreteque de sero ; curandi, quod sibi deponenti satisfierit, si 1'actum
ad cellulani.^^uam.ut a nemine videretur praecavens, non fuerat.
redibat. Aliquando etiam in ecclesia, a prima Missa
ad ulliiiiam in eadem oelebiatam, residebat : maxi- ANNOTATA.
pciieiif'"'' mamque revorentiain ad divina officia habebat, et ut
omnia recte et dcvote ac hune.-te fierent procurabat. a Tolo lior. Processu ssipms defuncti (/uinn Francisci
.Saceidotes eliam plurimum venerabatur : nec I^a- appellafiotie, desigtialur is, de quo sermo est Sanclnt;
cem, in ecclesia existentibiis prteberi solitam, aiito ipsum lamenproprimn FraDcisd mmendarilaliscaussa
Sacerdotes, nisi coactus, deosciilabatur. In majo- ssepius reposuimus iis locis, nbi de re aliqua, a vivente
ribus solennitatibus congregabat Fratres; eosdem- Sanclo gesta, mentioindticitnr.
fuilrcs que verbis divinis sanctisque exhortationibus indu- b Civitas vetula, viilgo Civita-veochra, ad Protnon-
iilililcl
cebat , secundum Deum et religiosum
ad vitam lorittm Circeium, antiqtiitus ceicbre.
iiislnttli
st.atuni ducendam et observandam in modum : c Ha'c est illa B. Joanna Valosia, ctfjus Vitam tledi-
qiiod sermone per eum habito Fratres ronsolatos mus 4 Februatii. Ea qtiin sattcli viri colloqiiiis multum
dimittebat, priebens singulis pacis osculum in sig- profecerit ad virtiitctn, iltibium esse non potest.
num absolutionemqne generalem et bene-
caritatis, d Canivatz, id est, cannabina tela.
dictionem cum quibiisdam injunctionibus. Deponit e Ilinc intettigas quod ait Conttneiis, Carolum viii
prxterea quod fuit in gestis suis humilis et benignus: milificasse convcntnm , ad Plessiacum-parci , in cora-
in reprehensione vero aliqimndo austerus attamen : pensationem sacelli quod fuerat ad extremitatem
cum delinquentibus Fralribus raitissime agebat. Di- poiitis, ubi scilicet Sanclum el sociosejus Lttibvictis Rex
cebalur etiam in d. convenlu, quod mulfa passus cotlocarat.
P.
e.st a quibusdam Fratribiis vitam ejus observare re- E
r/fin/is iti
silientibus, et laxiorem vitam ipso invito ducerepe-
ctirriijCitilts PARS 11.
tlchiiqitctlftljtis tentibu-:. Deponit insuper quod idem orat tantje
bumilitatis, qiiod se exponebat ad mundandum in- Miracula a S. Francisco vivente inler Fran-
menta Fratrum, a niilloi|Ue perniittebat sua propria cos patrata.
niund;iri a seipso. Super stramine lignis super-
iiisi
Caniletis a
posito cubabat, fune desuper pendente, ut facilius J oannes Gandinis testis iv deponit, quod pluries Sanclo beite-
eri^erelur. Credebatur tamen ipsum pariim dormire, aliquod Fratres conventus Plessiacensis recepit in flictin
propterea quia claritas luminis per totam noctem in ejus domo, in qua tunc temporis commorabatur, ac-
ejus cellula apparere videbatur. Visiis est etiam cepitque ab eis candelas quasdani a fr. Francisco,
pliiries, postqiiam Fratres se retraxerant, inspicere ut aiebant, benediclas. Morabatur autem in insula
ad januas conventus si clausse essent et non sme- : vulgariter nuncupata a de Brehemont, juxta flu-
bat gradus sive scalerium apertum dimitti; sed ne viuni Ligeris, justa Langesiura. Quodara autem
illo de nocte uterontur, faciebat incatenari. tempore in d. loco supervenit quaedara vehemens
22 Testis XLiii Deponit, etiam pluries ivisse, vita exhalatio coelestis, adeo quod talis ventus et exh;da-
i/iiiiitttissii!uiis
comite fr. Francisci . ad conventum sunm de Ave- tio exhausit magnam»quantitatera d. fluvii, cum
iii iiraltoitc.
Maria prope Plessiacum-purci pro ipsum ;;llo(iuendo, portionc cujusdam domus, ac certis armamentis cujus
super quibiisdam ipsius deponentis negotiis ; sed dam naviculffi, et certis calathis in eadem navicula vehetnens
cuin eo verba liabere non poterat, eo quod tunc nra- exislentibus, eaque per aera deportavit. Quod vi- tuibo repelli-
tioni et conteraplationi vacabat, ut testi deponenti dens d. testis, et alii secum juxta ejus domum ad- lur,
per Fratres d. conventus referebatur. Tesfis xlviii stanfes pavore raaximo perterriti, timens ne tali
,
dcponit, qiiod(nunc sunt novem anni vel circa) irapetu doraus sua corrueret, in raeraoriara reduxit
quiilam Joannes le Maistre, filius d. deponentis, quod Fratres Minimi candelas supradictas sibi do-
tttcccltsenfcm
habuif a fr. Francisco lnbitum Ordinis, qui illunt naverant. IUico igitur, ut mortis periculum bonorum-
sHii /1(0 filit)
jittfrcin eideni Joanni, inscio d. deponente, tradidit. Quod que perditionem evitaret, acceniiere eas curavit ; et
aliquaiitulum Eogre tulit testis deponens; iion eo statira talis irapetus et exhalatio, prope domum ip-
quod di:tus ejus filius Religionem intrasset, verum sius deponentis, ut videbatur, existens, evanuit.
quia habitiim illo iu.scio seu inconsiilto habuisset Deponitiiisuper, quod cum raulieres praegn;\ntes, in puetpcr.t
juvantiir
propterea (lUod verebatur ne ipsius Religionis aus- illis partibus comraorantes et in puerperio laboran-
teritatem ferre non posset. Ft ea de caussa ipse de- tes, illas candelas recuperare poterant (ut relatu suae
1'IClfC [itflCllf.
ponens adivit fr. Franciscura, ipsumque de caussa uxorisdidicit) stalim liberabantur.
lierbis ab eu
quam suum ad %i Emericus Bernardeau testis vi deponit, quod
propter d. Joannem lilium stafuin inissis fcbrix
seu habitum sufe Religionis admiserat, ipso depo- vivente d. Francisco, deponens detentus fuit febre curatur
fr. :
nente inconsulto, arguit. .\ (lUo Tunc boiiam et sa- coiitinua : quo pendente terapore, fuit visitatus per
lutarem consolationem reportavit, et ideo tetus ab duos Fratres d. Conventus, quorum alter vocabatur
eodem discessit, et adliuc de ingressu d. sui hlii in fi-. Rollaudus (le Chaiimillon, tunc Corrector d.
Ordinein prffidictum Uetatur idem deponens. Deponit Conventus cui d. deponens supplicavit, quatenus
:
ipsum vellet precibus Ir. Francisci comraendare.
Iiramlciilibits
itltis iit
ullerius alias fuisse pra;seiitem in ecclesia d. Con-
rccli:
vjii II|«HC^ veiitus Uiiito servitio, et vidisse quod fr. Franciscus Postmodum rediit d. Chaumillon cum suo Fratre ad
initiebat Fratres suos ad prandemlum, et solus re- d. depouentera viseiidiim, cui pra^sentavit ex parte
fr. Francisci parvura
raanipiilura herbarum silves-
inan(ihat in ecclesia, ornainentaque ejusdem ecclesiae
in locis suis trium, sibique dixit, qu"d d. fr. Franciscus se illi
reponebat : de liino cellulam su.am in-
grediebatur, in quam numquain est passus inulieres conimendabat, et mandabat, quod Dominus esset
sibi adjutor, et quod confideret in
eo. Iii quibus
intrare. Depoiiit praiterea quod pro ('onstruendo
conventu quo nunc est, de- verbis deponens confidit, et sanuspostmodum efl'ec-
siiticilc
cttraf fr. Fr;incisci, in loco in
"I situin
ciit- functus Rex Carolus viii emi jussit et .solvi fecit tus est.
bm aluirliim
'/«' testis x deponit, audi-
Irtlittalw
locum (1. ('oinenliis a priescnti deponeitte : quod et T6 Catluirina Bergerelle passa.
defuncti Martiiii Do-
f;ictum luit. Et nihiloniiiius d. (lefunctus, sciens visse dici a Joanna, uxore
quod d. fundus fuerat et pertiuuerat d. deponeiiti, liii, ijuod ipsa duos infantes, quos ex facto sui raariti
•!0 conceperat
Aprilis T. I
,
m ACTA S. l'RANCISCI DK PAULA.
infinnilate, septimam de mane, infintem perpei it, et periculum
conceperat, magi.is laboHbuMnagnaque
Procedente vero tempo- mortis evasit. <
T.XMS. pressa abortivos omiserat. qund (sunt octo anni vel
ol) qnod tiiiieiis, ne,
28 Deponit insuper itcmiji/c
re ilerum gravirla enecla
PROCESStr fuit ; ft
circ:>) supervenit eidem deponenti
qiffidam oolica pcvmohstti
Tinov
ut'pri"». siWaccideret; ad eamdein depoiieiitein ac-
eam condu pas>io. niultum acutti, iu modum quod a inedicis CulClllo,
cessit, eamque rogavit, quateniis ^ellet
imllum remedium potuit obtinere, et per duos dies
ilium- viAcntem
eere ad fr. Franciscum, func ailliuc ;
aqine a suo corpore
proces eflun- et duas no('tes absLiue emissioiio
que rogare quatenus vellel Deo pro ea tali periculo, ad fr.
sacruin permansit. Iii t;ili statu et in
dere, iit iiifans, iiuem in iitero geslabat,
ail
Qnod et Francisrum tiuemdam suum nepoteni, nomine Ala-
et Sancfo baptismalis s.icramentum devenire possel.
commendata. marito ad d. num, Iransmisit, eiimqiie siipplicare fecit, ut Deuin
fecit teslis deponens, illainque cuin
ejiis
quod rogaret pro ea. Qui uiiam cer;u candelam cnm nno
fr. Franciscum conduxit. prajinissa exposuil, et
de Paler-noslres dicto ejus no|ioti tradidil,
pro ea deprocaretur benigne siipplicavit. Qui pari
Deum etjussit sibi, quatenus
et consolaloriis indixit. ut eidem depoiienli defereiida ;
quidem verbis devotis
easdem Pater iioslres aut diceretaut proxiniiuri ex
diim ipsa puerperio laboraret, ad ipsum
transmit-
posse pro ea exoraret pareiitilius sibi dicendas Iraderel. Qui acceptis eas-
teret, quatenus Deum pro siio
Successuque temporis d. njulier ob puerperium ffigri- dem dicere cuepit, sed ipsas usqiie ad fiiieni diccre
d. Fr:itre c.andelis, iinaque noii potuit; ob qund diccndas suix: malri, anxiliuin
accP»sa illius tudine detenta, re-^eptis a
pront sibi ferenli, diniisil et paulo post iiiium Uipidein
earum accensa, sUitim infanlem vivuin emisit
:
candela, :
dignornm audivit, non grus.itudinis niiius nuris amygdali a corpore emisit,
tetis deiionens relatu fidc
exindcqiie bene se habiiit. Pnelerea deponil, quod
taineii fiiit pra:se.ns in pueiperio. Qui quidem iiifans
//«o vero .luann.i lestis xii, eodemaniio, circa feslum S. CathariniP, detenta fuit
adbuc vivus existit. '^'J!^l'''Jl'°
quod d. candela ad me.liiiin di- iiifincilate lali, quod suis membris, dempto capite,
eailcm miiraiis iidilit,
snum in lucein eiv.isit alium- se juvarc nequib it, dubitaliatqne morbuni paralyti-
ininuta, ipsa infantem
puer|)erio ciiin ob qu"d eunidem fr. Franciscuiii per quenidara
que infantem iiostmodum liabuit,
,
iii ciijiis :
nuniium n.gari quatenus D.iminiiiii pro ea de-
fecit,
nulluni siinile periculiim, quale aut (iiiantuni ante-
Francisci commendaret, susli- |ireiari dignurelur, et Missain in lionore Saiict;r
qiiain se precibus fr.
Francisci in Triiiitatis iii d. Fratris convenlu cclebrari jussit.
nuit: et credit se fuis-e prei'ibus d. fr.
Iiilerrogata de pericnlis Qiii quidem nuntius in rcditu suo eidem depuiienti
aiiit iicrlciito lioc midtnm siiblevalair.
deponit quod in diiobus dixit, quod d. fr.Franciscus sibi mand:ibat, qiiod
parlf. quae antea passa fnerat,
precedeiitilius suis puerperiis, arte et indiistria clii- Fratres siios adoraiulum pro eaexlioriari fecerai, Ei
rurgicorum ct non alias, membratini iiifantes lia- eadein die, hora nonduin elapsa, inc(Epil nielins sc
buer;it. habere et Deo danle successu teinporis convaluit. In
;
46 Joanna Bonliomme testis xiv depiniit, quod ;diis eliam necessiuatibus suis se Doinino el Sancto-
tam vita coinite rum precibus, prseiipue d. fr. Francisci commenda-
ipsa diu est obsletricis oHicio functa,
uti tt /ilurcs (1. fr. Francisii quam post ejus obtium, et ob boc vit, et bene se Iiabuit.
Mariavidua Andreai I.igier, testis xx, depoiiit, rr.Titiciiiir
uli.i :
mullaniin niulierum puerperiis intcrfuit, qu» in 2!)
"'"'" '''"""
niaxinio vers.ibantur periculo, qua'que cum i-rinuim quod quinque vel sex annis ante obitum fr, Fi aiicisci
se Deo et precibns d. fr. Fraiicisci, ut :i puerperio babebat iiuaindani filiani, ajlalis sex annoriini \e\
circa, quic spaliu unius aniii vel circa languerat, iii
liberarentur, eommnnd.irnnt, quod petierant a Do-
muiiuinquodncsciebatpr^-seustesli.sqni.ilremediiiin
luino impeirarunt et maxime cum ip.-a camera ac-
;
censa! erant cerea; caudela\ pcr ipsum fr. Fi aucis- ]iroilliusrecuperandasanitateadliiberet.Quodvi(lens,
et iirecibus d. Ir. Francisci confidens. rugavil quus-
cum benodictae. lit specialUer deponit, liiiod die ve-
iieris Saiicla, ahiiiobitnm fr. Fr.mcisci priecedcntis, daiii Fralres. BcrthuiirH Pelrum leUreton. quatciiu-
te-le de])Oiien e iii jiuerpeiio cujiisdani Perina: uxo- d. filiaiii ilbus precibuscouimendarciit; quodetfece-
ris Januli de Cbaulx, b liiigi.iriae Serenissiinie D. N. riiiit. Ille auteni res)iondil, prout d. Fratres eideiii
Regina). (.xistente; quia ibicleiii [ler iiiiam d;ein et reluleruni, quod ipsi lesti iii crastino relei re habe-
ulia ciclcm
commciuluta, unam noctein usqiie versus liorani qiiiniam de sero reiit. quod Dominus d. suain filiani ^ecarn liabere
stelerat, utparlum d. Penina: reciperet, et illa die volebat, et illu (lie ai.imam illi redderel, el quod de
divinum non aiidierat officiuni Perrira taniob- ; d. boc gratias referret illaque die d. deponentis fllia
:
iiixe requisivit, qnateiius coinentnu) fr. Francisci niigravit ad Dominura. !)e])onit insuperiiuod{fiierunt ^,
adire vellet, et ip-ara Perriiian) Deoet ]irecibiis ejus- duodecim anni in die Ascensionis Doinini ullinio vioritvrus :
dein fr. Frjincisci comnienilaret quod et fecit. Ft
; lapso) qua-dam testis deponenlis avuncula. Juanna F
i])sa illuc a[)pul.>-a requisivit fr. Frain-iscuni Binet, Roleide luincupata, infirmitate gravi dttenta, qiiia
quatenus d. Perrinam Deo et ^irecibus d. fr. Frau- fr. Fi:inciscus bonam familiarilalem habebal cum
Cllititiir 10 ci^ci (ommenilaret. Ei ib boc iilem Biiiet ab eadem ipsa dcjrunente, iusiiiuavit eiilcni l'r. Fraiicisio d.
qnt> tlixcrltt de])unente se divcrtit, et ]iaulo post ad eain rediit sii;e avuncula; infiniiitalein. Qui die Veneri^- sequenli
lcmjiorc.
illique retulit fr. Francis uin sibi inandare, i|iiateiius iiiisit diios ex Fratribus sui conventus ad iUam visi-
iuld. Perrinam cilo rcverteretur, subjuiigens quud tandain, pruut el iliani visiiariiut, de liinc ad d. cun-
eadem Perrina inlra uiiiu.i Iiora' s|)atiui;i ])artuin ventum eoruin rediernnt. Et eadem die Vcneris
eniissura erat quodet verum luiL
: reversi tnerunt ad domum diclaj Roberde, ipsique
27 Joanna Mesnalge testis xvii deponil , quod deponenli relulerunt ex parte fr. Francisci, quud
annu Doinini MDiii, die Jovis piist p.ischa. incu?pit velle siiuin voluiiiati divinio couforme redderet, et
ulia ilcsjic-
rato piicriic-
labiirare iiifirmitate pnerperii. in qu;i illa die et Ve- quod D. N. Jusus Christus uniinam ipsius la Rober-
rio lilicriilur. neris sequeiiti iniiltuin passa est, iii lantuni (jiiod de de, die Doniinica sequente, a corpore suo evucaret ;
ein.< saluie desperabatur a cbirurgicis et aliis ad.stan- prout factnm fuit.
tibus, nec iiutcrat ipioquo mudo partum eniillere. 30 liliva testis xxi depunit, quod erunt tredeciin
rmilirn oi^i^'
01) qnod diei sabbati ]ir.i\iniesequentis horaqiiaiia anni, omniuin Simciorum el natalis Do-
iiitra fcsta imic
fi'iii.-.
de mane, nonuulli ex i)ruxiiiiis cjiis aiuicis fr. Fran- niiiii ]iroxinie vcnlnri quud ctim testis deiionens
,
ciMUin m ejus (onventii adieruiil, proeaqnent Deum aniea |)etperisset infaiiteiu qui nascendo obierat, el
oraret snpiilicarunl (ul ]io-lmuduin eideni dcpi.neiiti sumtuupere desidcraret alium iiifantem a viro suo
rctnlerunt) qui eisdein dixit, (|uud pro ea depreca- suscijiere; qnia coiiHdeb it in Deo ct precibus d. U\
retur, in Doininoque cunfiderenl, et qiiodipsa a taii Francisci rugavit iiuemdaiii fr. Bertbuni, tunc reii-
pcriculoevuderet. Ipsa vero eaiiciu die circa Iturain giosum conventus ejusdein, qaatenus requirere ba
bcret
SECUNDA A PRILIS. ISS
A lieret ipsum fr. Frttiicispum de orando pro ea, ad cibus et consoiationibus ejus ab iis, ut credit, cur.a- D
finem quoil pnsset concipere ex viro siio.
iiiriintes
tns et consolatus fuit. Depnnit ulterius quorl de- EX M3
Qui iiiiirlem l'r. Bertlius postmodum reiiunliavit tesli functus Mag. Petrus dii Ban, Turonis commorans, i-nocRSSi;
deponenti, quod d. fr. franciscus, queni rogaverat in secunilis nuptiisdesponsavit qiiamdum Cuillonam
TCRO:*.
pro ea. silii responsum fecerat, quiid ips.i Ipstis oli- H.inlsepre, prius uxorem defuncti Mattbaji Amys.
tineret qnod petierat, duminodo priEcepta decalogi qui cuin ea steterat Ircdecim aniinruin spafio absque
observ.nrct. Et de ficto infra spalium unius mensis, prole, ips:iqiie cumd. defunctn du Han aliquo fem-
ri tcmpiirc d. reniintiationis, effectagravida, pnslmo- pore etiam sine sobole remansit. Quod vidcusdicfiis
diiin perperit filium. Mig. Pcfrus. assnciatiis ilefiincto Mag. Mattlnco
Deponil insuper quod certo tempnre post, \i-
31 VailIamliCanonicoTnron»nsi, aliassecretarioS. D.N. x/erili ciiaju-
jii) jirolem
alitri dclicet siint septem anni vel circa, qincdam niulier, Julii Papa' II in dignitate Cardinalatus existenfis, ct
rf promittit.
jonjmnis „X"r Giiilielmi Chevrest alias le Boiirbonnois, pel- d. Ciuillonaejus uxnre, ac praisRnte deponenfe. plii-
/irixu»! /"«*'
jjgg.ipii Tiirnnensis, existens gravida (sex eranl men- rihu.sque aliis nofahilibus personis, Coiiventiim Kra-
se-) gravi morbo detinebatur, in moduin qiiod per trum Minimoruni Turoneiisein, in qiio d. fr. Fran-
tluxumsaiigninis, qiiem patiebatnr, totuin lcre san- ciscustunc vitam agcliat. .adiif: dicfumquefr. Fran-
guiuem suum amitlebal. Et tunc testis deponens ciscura benigne et humiliter supplicavit d. du Han.
ejus vicina, in-aasens ejusnmrbo, recnrdala fuit de per orgaiiiim prafati Vaillanrli, r|u:ifenus Domiuum
cerla cerae candela (quam sibi fr. Franciscus trans- exoraret, ut sibi et uxori suas prolem cDncedere
miseraf, ciim primiim scivit qualiter erat gr.ivida dignarefiir Qui qiiidein fr. Krancisciis eisdem res-
de secundo suo fllio, quom, iit prrcfertiir, sanum pondit, quorj prolem desiderare non nisi ad laiidem
pcrperit) ivit quicsitum ipsam cera; candelnm, in Dei debebant . qimd ita fieri et posf ulari desiderabant,
domo siia existentem, et illam in caraera d. mulieris ut asserebaut. Et tunc d. fr. Francisciis ens exhor-
ai'cendit, conlraque parietem affixit. Et qiiia etiam tatiis fuit, quatenus Dominnm rleprccarentiir; ut, si
ad memnriam reduxil, qiiod dum qiuedam mnlier animarMmenriiindem congriierpt, ribtinerepos-
saliiti
[i ei^set in puerperio, et in ejus caraera una ex cande- senf. Postmodum uxor d. du Ban gravida effccta
faa(e jmrrpc- )i.< d, fr. Francisci fiiisset accensa, ipse fr. Francis- est, exindcque filium peperif, quem vidir d. depo-
"'"" eiis onlinarat devnte dici quiiique Pater-nnster cum nens audi\itque pluries dici a il. Guillona, quod
:
totidem .\ve-Maria; testis deponens in^ri^pit ibcere credehat ipsiim filiiim hnbiiisse precibus et meritis
r|uinqnies Pater-noster et quinqnies Ave-M.iii.i . d. fr. Francisci, ex eo qiioil niillura uraqiinm infan-
nrnndo pro d. niuliere et ejiis p.-irtu nascituro : et fem habiierat. Deponif pra-ferea. qiiod d. fr. Fran- fulitru
prAtticit.
lunc, anlequam essent implct.i, d. miilier mor-
illa ciscus eiilem depnnenti plura futiira praedixit, qua;
bum intr.ivit puerperii, et infra dimirliam lioram in- posfmodiim supcrvenerunt : et inter cetera, quod
fantem peperit, quera obstetrix ibi pra;>ens bapfiza- ipse futiirus esset conjugafus, l'cet tunc temporis
Hfisarin a Dcponit ulterius vendidisse dnmo sua. pluri- nullam habuisset dispnsitinnem nec vo-
vit. in ncc in aiiteii
Sancto benc-
ilicla a fila-
bus et alteriKitis vicibus. Fratribns il. c nvenfus luntatem matrimonio jnngi ct in rei veritate uxn-
:
rimis eipe- plura ligneaparia de Pater nnsfri>.s, etiam usquc ad rem duxit.
tatitar v;ilorem et !i stinialioiiem centnin librariiin, pro per 34 Miirfina Fiche[iain, teslis xmx depnnit, cog-
d. fr. Franriscum benedici f iciendn et disfribuendo, novisse visu et Franciscum (sunt
cnllociitione
fr.
ex eo rpind Cliristi firlele.s habere cominiinitcr cupie- octodeciin aniii) primum in conventu Amliasi.T. et
bant : quarum quirlem centum vendebat dumtaxat deinde pluries in conventu prope banc civitatera,
qualiior ilenariis. quia illiic ibat pretcxtu Indulgentiaruni, in favo-
S^i tiuilleliua Binet tesfis xxvi deponit, habuisse rem Ordinis ?diniraoruin fideliims vere prcnitenti-
niulfofies per inanus fratris sui Francisci Binet, bus concessarum. nt remissinnem peccainrum suo-
Fratris de Ordinis, ccreas candelas, a d. fr. Fran- rum nbtincref. Depouif eliam, qund paulo ante d. Fistnlam iit
cisco ile Panla henedictas
idem dii-eb.il) a quo (ut terapus decem et octo annoriim. d. de|ionens, quiB latcre
(jaailrieaitio
i'iiain accepif d. depnnens. qund si ai-r-enderetur in fuerat per antea spatio ipiatiinr annnrinn detenta
puticas,
pucrperio nmlierum, sfafiin liberarentur. Pnstmo- quodam morbo. flsfula vulgariter nuncupatn, iu al-
rlttniqiieipsa ilepnnensexistens |n piicrperio Joaniue, tero suorum htterum (a qiio ntc per medicos nec per
iixoris Jnaniiiv Bcraudcau. seniori> ejiis filia;, et chirurgicns sanari potuerat, qiiiiiiino ipsi dixerant,
.'\dciiet.T, nunc iixnris Vicforis le Ber, ejus etiam qund vix vel numnuam ejusitem inorbi saiiifatem
iifi vndeiii
lilia', aliariimqiic imilierum; accendere fecit aliquas recuperaret) ipsa existentc quadam die in iloiuo de-
hcncflnias ex eisdcm canilelis. et iinis alterisve e irumdeni con- functi PefrilEscart. alias Mou joyc, mariti siia' in:i-
liaais
tris, sifain hic villaTuroiiensi, superveuerunt
siimptis, uiulieivs illiic
111»» a puerperio liberabantMr. De-
pouit insuper, d. fr. Franciscuni Biunt dedisse suie duo ex Frafribus conventus Frafriim Minimnrum
et ipsius ilpponentis niafri unum panem, a fr. Fran- prrpe Plessi.iciim-parci, in qiio tunc resiilebat d. fr.
cisco, iit asserebut, benediclum ; quai deponentis Francisciis. qiiorum alter vncabatur fr. Jacobus et ;
niater illum iisqiie ad obitum suum ciistodivit : et hnc ut visit.ireut d. P.etruin rEscart. etiam infiriui-
tate detentum, eidemqiie cnnsnlaliouem
pnst ejus morfein (luiit pra'stireiit.
nunc oclo anni) ipsa depo-
liiisl itctca-
nens ab aliis suis colieredibus d. paueni sibi dari qiiod et fecerunt. Postmoihim cumviderent il. depn-
aiaai rro7i.v
petiit et obtinuit : quein ab entempore custodivit, et nenfem piwdicto morbo fistuhu langiientcm. infer-
/""«'/. citar.
Uiinc ciislodif : illiiiniiue coram nnliis Cnmmissariis rogaverunr ipsum 1'Escart vclquamibmi ipsHisdepo-
qua:ni;.firiiiit;itein
Qucn \idimus et pdpavimus,
siibilelegatis exd)iiit. nenlis ivunculam ilii prieseiifein,
ad qiiantilatpin uniiis panis dunrum deuarioruiii in patcretiiripsadeponens. Qiii rEscart vel d. avuucula contai.cmltila
partdnis Turonensibus i|unil mnibum fistiila; in altoro siiorum Saacto
illunquc uou vitiatum nec : respoiiilit,
laterum, a qiiaMuir :inn:s vd circiter,
cnrriiptum; imo ita integriim comperimus, ac si a passu fuerat
remcdium iiiilluin pro eodeiu
dnnbus diebii- cifra cncfus fuisset. Asserifqiip nobis vel patidiiitur; quia
il.deponens, d. panem a tempnre obitiis d. siia" nia- morbo iiivontuiu fuerat.
tris Mib rdave ciistodivisse, el iieuiini illiiis cii- toili:im 1)3 Tunc ipsi Fratres, autalter eorum,ilixit,qiiOil
tradidis.se. bnnum esset siiper lioc liaberc consiliiim a fr.Fraii
:iS Maturiiius riiabrion feslis xxvirdepoiiit, quod cisi:o. Quos d. fEscart ot
avunciila ileponcnlis, et
Saiiciii^
variis vicibus materejusdem deponeulis, in inlcriori ca-
"'lam ri-lm fiiif fcbriiim a'griturline et aliis iiilir- similiter
deteiita, rc-
mit;itibus aut arlvecsitatiluis, ipsn fr. Francisco vi- mera d. ilouius func efiiim infirmitale
rog.averunf, qu.itenu, ipsi baberent d.
veute postque ejus obitum, detentus; ot taiidein pre- quisierunt et
deponcnfein
:
ACTA S. FRANCISCI DE PAULA.
1S6
percepit, quod d. ejusmorbus, medicis et chirurgicis D
Francisc. pro sa-
deponentem Deoet preoibusd. fr.
incopnitus, sanatus tuerit.
nitate d eius morbi
commendare. Et infra pau.ws
F.X MS.
.37 Catharina Rusee, Tesfis
xxxiii deponit, quod nlia occulti
pnocBssu mandavit d. deponentisavun-
dies d. fr. Franciscus ipsadeponens toedio
et ultra)
(lolin-is
TUHOX. quod fecit. Et in re- (sunt nunc septem anni li!vameii
cula;, quatenus iret
ad ipsura :
vehemeiiti .affii-ieb:itur, ob quamdam caussam, quam accipit.
deponenli, quod verha lia-
ditu suo renuntiavit ipsi Et eo tempore aliquo die in
declarare pra;terinisit.
ejiis morl)0 cum d. fr.
de|)onente et
buerat pro d.
Franciscum, rog.itura qua-
conventu accessit fr.
Francisco qui sil)i dederat
:
in mandatis, quatenus d.
Domino servitium devotum tenus dignaretur deprecari Dorainum, vt ab ejus-
diceretdeponenti, quod
modi ta-dio, si sua; s.iluti congrueret, liberaretur :
j.riestaret, mandataquc ejus observaret, et lioc fa-
b.iberet. Etocto et inter coUoquenduin cum ipso, qui comp;diendo
ciendo de d. suainfirmitate bmie se
.lacobus et qui- illam aspicieb;it, quaindam alleviationem sensit, atque
diebus post elapsis vel circa, d. fr.
a quodam ibi priesente c interprete iiitellexit d. fr.
ad eiiinque
dam alius d. Ordinis Frater accesserunt ad domiim
adducta
testis deponentis, renunti.ive- Franciscum dicere. quod in Uomino confidendn ipsa
d. TEscart et inatris
deponens deponens ab hiijusmodi ta;dio liberaretiir qiiod et :
runtque ex parte fr. Francisci, quod testis
Eaque decaussad. .ivuncnlaeam postmoduin factura est et credit lioc a Domino im-
:
ad ipsumduceretur.
Franciscum petra.sse precibus d. fr. Fr.incisci.
ad convenlum Minimoriim versus d. fr.
38 Fr. M;irlinus de la Haye, testisxxxvi deponit, Tfmjmtas
verbahabuit ipse Fraiiciscus,
conduxit cum : qua fr,
seilatar per
relatione Jacobi ibidem tunc .audivisse a quodain Joanne Bostayno, M.arsilia; cnm-
eique dixit (proiit ex fr. candelam
imtrlii cfdissam morante, n;uiclero cuju.sdam imvisdictiB la M;igda- Sa/icli,
praisentisaccepit)quod d. morbus eidemtestisuper-
lene, quod fr. Franciscus sibi quamdam
tnfelliijtf cera; can-
venerat, ex eo quod patri etmatri sua; decenter non
paruerat, seu bonorem et obedientiara aliasdebilam delam donaverat et ipso in gravi periculo ol) tem-
:
non exliibuerat ; attamen quod in Domino fiduciam pestatem maris Sicilia^, qiiando juxta plagam Rnma-
Postmodura
suo raorlio sanaretiir. nam navigabat, constituto; de ejuset d. navis suse
haberet, et a d.
medicamenta eidem inorbo salute penitus diffidens, se Dnmino et precibus fr.
ct facili moilo
jussit omnia et singula
quod eorumlocnpaiinus Fr,ancisci, proiit melius poluit, humiliter cnmmen-
annafur : .applicata deponi, ordinando
B raelle seu oleorosatoinlinctus davit et dictam cera; c:indel;iin in mare projecit ;
cannabinusseulineus, :
et stafim cessavit tempest.as maris, incnlumi^que
applicaretur, et favente Altissimo sanitatem conse-
queretur quod et factum fuit per d. deponentem,
:
evasit.
39 Deponit insuper d;ci audivisse a nunc fr.Gre-
qua?illico bene se liabereincoepit, et postpaucosdies
integram d. morbi sanitatem recuperavit. Deponit gorio de Vico, Neapnlitano, iiuoil tempore Caroliviii
etiam quod postmodum in puerperiis et necessita- artem bellicam exercebat in Duc.itu Britanni.-B sub lapiihs
et
tibus suis existens, se Deo et precibus fr. Fran- militia d. Regis, iiiterfuitqiie confiictui dictn vulga- icfiis iiiiioxie
cisci commendavit, et quod ex hoo bene se ha- riter S. Aubin du Cnrmier. Et ipse Gregorius in d. excipitiir.
buit. conflictu existens, habebat un;im candelam cerse,
36 Joannes rEscartTestis xxx deponit quod paulo quara a Francisco, dono acceperat, et qnam
d. fr.
antequam primum vidit fr. Franciscum (sunt annis sub galea sua reposuerat, spe'vit.andi mortis pericu-
scrofiilnrum
nuirlio Idhora- qiiatuordecim vel quindecira) ipse l'uit detentus gravi lum. Tunc accidit quod, vi et impetu lapidis cujus-
re ercdHus, inflatiira, quam inparte inferiori genre suae dextra; dam inachina; bellicoeseu d artilleria;, percaputper-
circa guttur patiebatur; et graviter er;it afflictus, culsus fuit idein Gregorius attamen iltesus evasit :
quia nesciebatur qualis esset morbus aliqiii enim : postmoduinque ad conventum Fratrum Minininrum
cliirurgici morbum esse dicebant scropharum sive prnpe Turones accessit, et spretis ac rclictis mundo,
scruellas, alii vero non. Et revera quadam die circa equitatura et oranibus quae habebat, habitum d. Or-
illud teinpus (quia quondam recolendae memorise Ca- dinis ibidem suscepit, ex inde in eodeni conventn
rolusRex viii ,ad eoclesiam Beatissimi Martini Turo- religiose et laudabiliter vixit, et adhuc vivit.
nensis secontulerat, morbo scroph;e seu scruelhrum 40 Depoiiitulteriiis, quod, nunc suntviginti anni,
detentos ibidem sanaturusj testis deponens adivit ipse deponens er.it in civitate Januensi cum quodam ocrens liceii-
ipsam ecclesiain,et introivitcumpluribus aliislocum Fr.atre d. Ordinis nnmine Rogerio, cum quo a d. tiiis iisiirpali-
revestitorii ejusdem ecclesia;. ut a'd. suo morbo libe- civitate usque ad partes Ne.apolitanas se contulit.
raretiir quia eredebat es-se morbum scrophw. Ibi-
: Qui (|uidem Rogerius, dimisso Ordinis (quoad coo-
demquo d. Rex Carolus prtesens morbum tetigit, perimentuin tibiaruln) c.alcearaento, cooperimeiiliim
sicut et aliorum qui d. mnrbo detinobantur, cura- earumdem sub forma ocrearum .issumpsit.Quodcum ¥
c sed d. deponentein rainirae curavit. fr. Francisco relatum extitit (pr.mt a Fratriliiis d.
vitque eosdera :
et fnislra
negls mamim Qiiod sciens qua;dam ejiis avuncnla, la Marznnne deponens dici audivit) idera fr. Franciscus irl segre
r-Tim-fiis, niincupata, dixit postniodum,bonum esse, quod d. ferens, dixit, qund ignis B. Antonii tibias ejusdem
deponens Deo et precibus fr. Francisci commenda- fr. Rogerii combureret. Postmodum ipsis a Neapo-
relur; addens quod hoc faciendo credebat ipsum sa- litanis partibus ad civitatem Janiiensem reversis,
nitatem recuperaturura ; sicut et Martina Fichepain adveniente die Natalis Domini illius anni, post de- p.rimm
ejus soror, testis superius examirtata, a morbo fls- cantationem Matutinarum, eidem.fr. Rogerio in una jirxaicil
Saiiclus,
tulse quod
: et factum Ductus videlicet est d. de-
fuit. tibiarum morbus vehemenssiipervenit qiii usque :
ponens ad d. fr. Franciscum in conventu. prnpe ad fesfum S. Antonii, quod celebratiH' in mensela-
Plessiacum-parci sito ; qui cum
d. deponente verba nuarii, d. fr. Rogerium vexavit, in modum quod
habuit, injunxitque ei quod singulis unius anni Ve- eademdio diem claiisit extremum deindeqiie d. de- :
nerisvel sabbatidiebusjejiinaret, et quod certisheb- ponens ad Conventum prope Turones rediit, et obi-
domadae diebus usque ad novera dies jejunus come- tura fr. Rogeriid. fr. Francisco nunti.avit qniqui- :
deret tres bolos nonnullaruni herbarum, quas tunc dera eidem testi respondit d. obitum jara antea sci-
nominavit, de quibus nec de diebus praedictis (quia et moiiem
visse. Postmodiim cum deponens eumdemobitiim
d.
siiis ali.ielis
tunc adliuc juvenis erat) non reoordatur : et simili- Fratribus d. conventus enarraret, ab ipsis audivit et iiKlical
n Sinicto -
.% niiifiir :
ter injunxitquod idem testis haberet dicere certis accepit, quod d. fr. Franciscus die festo S. Antonii
diebus (de quibusetiam non recordatur) in bonorem Fratres sui conventiis exhortatus fuerat, quatenus
quiiique plagarum D. N. Jesu Christi, manibus in Dominum deprecarentur pro anima ipsius fp. Roge-
moduin crucifixi elevatis genubusque flexis, oratio- rii, tunc in necessit'ite, ut dicebat, existentis.
nem angelica; salutationis :quod fecit, et lioc ine- 41 Alexius d'.\rgouges, testis xxxvii deponit, se
diante (ut firmiter credit) ante spatium unius mensis fr. Franciscum novisse ab annis viginti septem vel
octo
SECUNDA APRILIS. m
A octo, et quofi oirca illuf] tempiis civitateTu-
viilit in Generalis, frater ipsius deponeiitis, detinehatur ma- D
miili""'" ronensi quamdam invenem miilierein, sensu privatam gna inflrmitate indomo vulgariternuncupatalaMot- F.X M9.
sano
aiiitntem etqiianiloqiie .stiiUitiffi signaexcrcentem qnampost-
; te-cliappon, prope dictum conventum, in quam fue- PBOCRSStl
sensili
rcditit :
modum tl. deponens vidit sanam mcnto; illamqiie ratcondiictusettraductusad.conventu, ut meliusin
TCRO.X.
rogavit, quomodo mentem et sanitatcm recuperave- suainfirmitateguhernaretur. Ettiincd.fr. Franciseus
rat. Quffi respondit, qnod fr. Franciscum de Paula dePaulaadeumvisendumvenit,ipsumquecon.snlatus
ejusque conventum adiorit, al> eoqiie frustum panis fiiit, quia tunc dicehatur
quod d. fr. Francisi-iis Bi-
albi benedictum reportaverit, et de illo comederit, net amplius non posset vivere. Tunc
ipse Francis-
saiiitm Hti-
exiiideqiie sanaac sensuirestituta oxtiterit etpost- : ciis de Paiila eumdcm Binet consolanda, de eoque rtiam ifurum
moduni illam sensii privatani non viderit. loquendn quod de illa
dixit, infirmitate non obiret, prxiticit.
42 Fr. Leoiiardus Barbier testi.s xxsviiideponit, proutrelatud.fr. Binet et aliorum Fratrum pra;-
Hoviliim
vidisse in conventu sjepedicto juvenem novitium, sentiam didicit prsscns testis qui dicit etiam et :
fiicigiimciiiiiii
rl illilriatim,
nomine Guillelmum Cucumelle, j;ravi intirinitatede- deponil, quod d. fr. Francisciis sibi dixit, quod suus
tentnm, et, utcredeliatnr, a dicmonio vexatum.spu- fraler Franciscus liinet Rrmam properaret, et fruc-
mantem, signaque et gesta cum digitisdemonstran- tiim religioni afferret, ipsumqiie deponentem etalios
tem. Quod videntes Fratres illic adstantes, de tali suf s parentes consolatos redderet.
casu tristcs, unus eorum nomineGregorius deVico, 43 .loannes Moreau testis xli deponit, quod Re-
Reffi mortis
ad cellulam fr. Franci.sci accessit, eum exoraturus, ge Lud.ivicn XI in infirmitate qua decessit constitu- sua diem
utd. novitium visitare vellet. Quod prima facie fa- to,pater d. deponentis visitavit d. Regem in gra- indlcal
cere distulit, fr. Gregorium exhortans, quatenus d. hato existentem cui d. Rex priBsente teste dixit,
;
novitio cnncta qusc possentfacerent. Tandem his non quod Mag. .Jacobus niedicusipsius Regis sibi dixe-
obstaiitibus, precibiis d. fr. Gregorii devictus, ad rat, qurxl provideret saliiti suae anima;, et quod du-
dormiforium conventus, et cameram ubi erat d. no- bifabat de ejus saliite. Attamen fr. Franciscus sibi
vitifis accessit et ostio apertoind. invenemintuens,
: dixcrat, qiind non timeret nisi usque ad sabbatum
eamdein caraernlam, nbi ille jacebat, intr.aredistulit, seqiiens. Htfle fa.-to ipse Rex. die sabbati sequenti,
undique circa cubile ejus diligenter aspiciens. Post- diem idausitextrenium. Ohquodd. deponens. mente
modumunojam pede in d. cellulam ingresso, deinde revolvens verhad. defuncti Regis, cogitavit aliqiiid
faiiieii Latiiie
retracto, et successiveiterum ingrediens et regre- boni ded. fr. Francisco :et postmodumainlivit com-
loijueiiteiii.
diens, ac si ingressumtimeret, tandem ingressuse.st. miiniler dici, quod d. fr, Franciscus vita vixit
Et vidit testis deponens d. fr. Francisciiracingulum multum austera et sancta.
suum tantum de colore sui habitus sublevantem, ac 40 Fr. Stephaniis Joly testis xlii deponit, quod a djrmone
si collo d. novitii applicare vellet. Et statim clauso ipso deponente existente intra annum probationis, trltnilatum
ostiod. camerulffi, stepe dictusfr. Franciscus, secum fuit piuribiis noctibus a maligno .spiritu tribulatus confortat :
Saiietits .rque
assistente Vener, P. Germano Lyonnet, Ministro et terri(iis,.in modum qiiod ab Ordine recedere co-
illilceatits Generali d. Ordinis, ciimd.novitio in eademreman- gitavit ; cnnfortatus tamen a Fratrihiis et praeser-
iiltellifjit. sit ubi per aliquod tempus steterunt iilem fr. Fraii-
: tim a Francisco de Paiila in ipso permansit, et
fr.
ciscus et Lyonnet, d. deponente et quihusdara aliis se precihus illius commendavit. Tandem tali tribu-
Fratrihus ad ostium stantibus, audientibus et intel- latione cessati. postmodum ipso deponenteexistente
ligentibus d. novitium. licet illiteratum, verba ser- in conventu deBl.iyse Lingonensis iiioccesi3,detentus
mone Latino aliisque linguis variis et incognitis lo- fuit gravi quad:iin infirmitate, quam nominare ne-
qiientem, nec non d. Franciscum illi respiuiden-
fr. quit ; sed flicit iiuod tunc communiter dicebatur,
teni, verhaque cuni eodem novitio habentem. In ipsum deponentem iutestina habere cornipta, in mo-
quibus sermonibus steterunt idem fr. Franciscus et dum quod quidam mcdicus, in arte ut dicebatur ex-
novitius per horam vel circa. Exindeque d. novitius pertiis, judicavit, d. deponenfem ultra mensem, in
sanus et liberatus factiis est, in niodum quod die se- quo tuuc mensis sequentis vivero
erat, seu initium
qiienti ad ecclesiam et congregationem Fratrum, ut non posse. Quod viilens testis deponens, qui religio-
etimdemijue
consueverat, se contulit, et conversatus est cum nem inconsulto et inscio patre intraverat, dubi- incurabiUter et
ipsis. tans qiiod si in illis Burguuflire partibus decederet, xgrotantem
43 Deponit insuper, quod abeotempore quo mo- ejus pater ipsura judicare pos^et Ordinem ethabi- sauat.
ram fecit in d. conventu, detentiis fuit per annum tum flimisisse; obedientiam petiit et licentiam ut ad
F
Relltjinsitm vel circa quadamstoinachi debilitate, et pluries ob partes Turtinenses, unde oriundtis erat, ail conven-
iiifiniiiiiii III
Vfitiittiii
lioc usus est medicamentis, et nihilominus non po- tum ejusdem loci retue:iret. Quo ail partes Turonen-
iintlil. terat a tali infirmit.ate curari. Sed tandem super- ses et conventum prfedictum accersito, fratri Fran-
venit ad d. conventum quidam ipsiiis deponeiitis fra- ciscoaliisque Fratribus illiusconventusoslendit opi-
ter germanns secularis, qui petiit ad d. IV. Krancis- ninneni meilici : qui ea visa dixit, qiiod Dominus
co, ipsum deponentem ttinc in infirmaria existen- erat summus medicus, qui inseconfidentes pro libito
tom, unacum quodam alio suo fratre etiam gerraano, sanabat ; ipsumque deponentem consolatus fuit, et
novitiod. Ordinis, licentiari ac ad partes suie na- ut in oratioiiibus perseveraret adinonuit : addens
tivitatis (videlicet Ducatus Alenzonii dioecesis Sa- quod hoc faciendo Dominus sihi gratiam faceret, ip-
giensis) transmitti, pro sedandis (utdicebal ) litibus seqiie m.agniim faceret fructiiin. Deiiide per iliiim
et contentionibus, iiiter ceteros eorum fratres, ra- obedientiam ad conventuin d. Ordinis,apud castrum
tione successionis pateriue, existentihus. Qui qui- Heraldi Pictavensis dicecesis, trausmisit r et ab hiuc
ct Sftiiitiii rc-
tliie fdcil. dem frater I''rancisciis dictum deponentem et aliuin tnVis infinnitas evanuit, nec illam postmodum passus
suiim Fratrem licentiavit, et ad d. partes ohedien- est, et creilit hoc precibus d. fr. Francisci a Domi-
tialiter transmisit. Ipse famen deponens tunc tem- no impetrasse.
poris tam quod vix etciim maxiiiKi dif-
debilis erat. 47 Deponit prseterea, quod ipso existente in d.
yavttinm
flciiltate anihulare potuit ettamen, pace inter fr.i-
: auno probatinnis, accesseriint ad conventum il. Or- Fraiiciscani
tres facta, ad eumdem conventumsanus et incolumis dinis prope Plessiacura-parci duo Rtdigiosi Ordinis tirifinis
rediit, et credit hiijusmodi sanitatera a Doraino re- Fratrum Minoriim conventus Turouensis, secum
cuperasse, precibus d. fr. Francisci. adduceiites qiiemdam juvcnem novitium d. Ordinis,
'' Fraiicis
tt Patricius Binet testis xxxix deponit, quod a qui ex conventus Nannetis discesserat vagabundus,
ciiiii
ii,„f.f
ltcricul„sr quindecim annis citra, fr Franciscus Binet, tiincet et tamquam da-moniacus vexabatur : petentes et
«f,ritiii
luiiic Religiosus Ordinis Minimoruni et novissinnis supplicantes per fr. Franciscum pro saluted. novi-
tii
1
ACTA S. FRANCISCI DH PAULA.
I!>3
ip'':' cum i:i nalriinonio .-patiodecemaiinnrtim .absqiie pr.de :
tii ilo|>rer.ari. Qiii l«'st v Tb.i consolatoi-ia. deponentis
li. ct lioc propterea .pi<>d niull.ie iniiliefos
1'ratrihus liabiu, iHos iit Doniino ac i.recibu'*
r-x vs.
vicina! snggesser.ant pldem, quod si se Deo et pre
.oninu-n.larent. exli-jrt:..)us
p:itr.>iii .-e
Fraiicisri siii
TUIION. cibus d. fr. Francisci devote coinimuidaivt, bene se
firecibiis devictiis. :nl cccl.-siam
cst. Taiiilem e.>riMii sulijun.sendo quod cert;u alia! ninlieres
a haberet
ima cura ips.. novitlo ire jiissit qunl
rf.»lMO»r ;
conveiilus ;
lihenti : ,l"
prccibus ip-iiis ff. Francisci prolem a D>>uiiiio im-
:,ulem Franciscus icuiirat ipse ilepo-
ibi fe.ei-il fr. ttijcnttn prx-
pelr;>veranl. Kt lunc verbn habuitcum eodem, qua-
nens, quia iira-sens noii fult sed postii.(.iluin a : mibit.
c.tcumi ac- teuiis Donm oraret, utpr>>lcm ipsi .leponeuti conce-
(jiiorbim suo fratre, Nicol.ao nomine. qui
ilere ilignarHliir. Qiii respondit per
quemibira sui
qiiod iliabo-
censuui od ecclesiam iletulerat, (li.licit,
coiiventus Fralrem. quod liaberet prolein ex siio
liiiii, .1 juveuem novitiiiin pii>si,li'ntein, conjurMral.
no- marilo; noii intrapaucosdies inde sequentes, sed
El p:iulo post il. testls viilit l"r,itres Mini.rc- et
cui t.inc fr. intracertum n..n propinquum tempus; exhortando
\llinm saiium. etsi val.le .lel.ilitatiim :
sibi (lu.tenus halieret jpjuuare. et dare seu olTerre
franciseusdedit aliquas berbas, quas dicebat
ac iHimino qiiolilipt die Veiiofis uiiam cera; cimdelara,
multnm pn.fu.ur.is pro coiifortatione st..marlii
ipsiinuincexborlalus lultad scrvilium ilivi nec non dicei e quiuquies Pater-nosl.er et .^ve-Maria
cerebri :
iu li..iioreni Del et quinque ejus plagarum : nec la-
niim et sui Ordinis observanliam.
lein f.x hoc tiedio affireretiir, et quod hoc faciendo
18 l)i!ponitiiisiiper, audivisse a (iinidain f.'. Tho-
prolein Iriberct, iil siipra dictum esl. Deponit insu-
nb CBticm I,
II. rcligioso Ordinis .Minimorum, quod ipiindecim
Romam mmi R.mia; cum quo- p>rqiiodd. fr. Franciscns (qui ipsara ileponeiitem sccrein rc
ai.iii sunt vel circa, ipso exislente '"'•
nuinquam viderat, ut credll) eiilem tunc dixit, quod
reliifiosi.
daiu fralre Petro e Gebert, eti.im tunc religloso .1.
qiucdam nrilier de partibus Pi.ar.luc a ipsa es-Pt multiim bene f.rtunata ad canssani sui
Or.linis ;
mariti, qui fi.erat pt erat ex ditioribns pareutibus
diemonio vexata, et Romam nt liberarotnrlraducta,
ipsa deponeute i>rtus, et quod in virum divitem eva-
ibidem per sp;i!luin traim mensium pernians.t, nec
deret exhorlatusque luif eamdein deponcutem, ((ua-
taireii liberari p.>luit. Et tunc d. tiebort, a quibus-
;
tenus habeiet illi plurimumobiidire, et sic ejus cho-
K
d iin roi;atiis, utd mulierem sic possessain precibus
leram miiigare iiuuieus per hoc, iuiiuo expresse
fr. Francisii commcndaret, et (ut relulit eidera ;
tpsti supra noniinatus fr. Thnmas) etiaiii super hoc
deckraits, qnod i.lem depnuentis maritus cholpnu
conliilii Cjiis ct /llittm, ^cil
itijcctu ili
in virtute sanct.-e obedientia! adjuratus ; cordulam stibdebatur. Hein.Ie recessit pncsens testis a d. fr.
noti cito, coH-
ciici-ijiimcnfim.
fr. Francisci, (piam ip-eGebertsecumdetulcrat, col- Francisco, et trilras anuis elapsis vel circa filiiim ciiiicntliim
coucepit a.lhuc snperstitem, et credit hnc a Domiuo
lo d. mulieris apposuil, ipsumqiie dxmonem pnssi-
aittlicii.
deiilem lii nomine D.-i et Virpinis gloriosa; ac n.e- iinpetr;isseprecibusd. defuncti.Iilciii depniiif Joiinna
ritis fr. Franrisci (si servus Dei c.-set, ut ciedebat) ux.>rGuilieImi Pere, quie diclaio Filcsaye comilata
a.ljiiravit. Qui damion per os mulieris loquens, d. fucrat, testis XLVI.
cogiiosceret d. Francis- 81 Ci.thariiia Jnii-setle teslis xlvii deponit, quod
riebert iuteiTOgavit, ^i fr.
.iiin de Paiila ; qui ipsnm cognoscei-e tleclaravit. Ft (suiit qiilndecim anni vel circa) cum in>idam Robl-
tl,i inoncm
luii.' daMu.iii dixil.q.iod ipsum vexaverat et nihil pro- netus, n:iti>ine Scnlus, (|Uad!im calida febri delinero-
CJiicUimt.
fccer.it, imii ab iUo fuer.-xt siiperatiis : et >iiiia opor- tiir in d.iiuo ipsns doponeutis; quidam hoino, quein
Fran>M-ci, suos Kra- /Lmdatorem Rcgis vulg» uunctipabaiit, accessit ad
teret ipsuni exire meritis d.
,-
fr.
tres vexaret. Et tunc d. (Iffiinon priedictain mulie- ip.-um R»binetuiu iiifirmum, ipstimque visitavit ; et
quum a daMiione lihcraiam et verba illi relulit, pncseule fosle .leponenle, qualiter
corto
rein diuiisil :
l.abentem, p..slU!odum vidit d. fr. ThnK.s, prout niodico tenipore elapso e;iis.lem brodaturis geiier in- ^j.,^,„ j„„,.
retiiht (leponenti. firmitiite deteiitus fuerat. Cujus rei caussa ipse bro- laiis cmitnm
.njro retliinn
49 Deponitulteriiis, quod qiiiedam mulier nomine (latorfr. tunc apud coiiven.
Francisciimde Paiili,
miilifri stcriti
tirofcm prO'
Heatrix. commorans in diiEcesi Liugonensi, iu loco tum suum juxt.i Plcssiacum-parci cominoranteui,
m llll Snnc- vulgariter di.to Cbiiulmont de r!a?s'cuy, per quin- adivit; ipsumquo requisivit ijualeiius Doininum pro
dorim aunos cuin marito in niati iinoniu .-telit .-iiie dicto genero suo deprecaretur, ut sanitalem recu-
prole quod videiis suppli.avit fr. Mat!h:vo Micbel
: peraiet qu.xKiue idem fr. Fraiici-cus sibi bru.latori_
:
germano !U0. Ordinis Miiiimoium religiosp. quate trtuliderat unum paueiu st uii.iin liorb uiim fascicu-
iius fr. Frauc'scura de Paula rogaret, ut ipse Do- Uim, iinos ilictosnu geuero dcferret, illiquc dicoret,
tiiinum deiirecaretur. qiiatenus posset sob. lem .-us- quud iii Doiiiino coafi>leret, ot qiiod ox d. infirmila-
cipere.Postiuodum mariliis d. Beatricis ad paitea te noti mororctur. Quod fecisse dicebatd. Iir.iilator, ^!
Tnronenses et d. fr. Franciscum accessit. pn. pra-- refereiis qiiod pr;cf;Uus ejus gener sempor exinde
niissis rogaturus. Accessit similiter ideni fr. M.it- cunvalescere incoperat, et tandein sauus fuerat
iiioticmi iniirt- tbeus : eui d. fr. Franciscus ropondit. quod Do- efroclus. Qtioil audiens d. Rubluetus, n.gavit prio
lum ttl tira-
brod.itorem- quatenus ipse Franciscuin
ininus illain visilaveral, magnaininie gratiara fcce di; tiini fr. (,/,„% intir-
rtli.r aflcc-
liitii cinimlet rat eidem. Et siinililer manfo d. licalricis dixit, adiret. et ipsum ad sui iuteutioneui siiiiiliter depre- mtis /idttciaiii
coiieiint
quod cor suum boiiis lemprralil.iis uimiura appoiie- circtur. Qu .d etfecit, videlicel ivit d. brodator ver-
ijat, con-uluilque eidcin quod ab avaritia cessaret, susd. fr. Franciscnin, proiit postmo.liira retulit I
et peccata siia confifereiur, ac se D.iinino coninieu- Robinelo, praiseuto te tc d •ponci.to ipsnmque r^'- ;
d )ret : et quod hoc ficiciido ipsain neatriccm Do- qiiisivit, >[ii;iteniis Doniluutn deprecari iligu ireiiif
iiiis vi.-itaiet. Pos;n:oi!um(|ue ipse deponens ct d. pro ip-o Robineto ot eju..; saiiifato. Qni quidein Rc;-
.unMlir
(f. Malthteus ,1- uiuiu d. Bealricis accesseruut, ip- gius brOilatiT, in regressu stio a d. h. Fr.tiici-co. itlitr :
sainque gravidam esse ejus rclatii sciverunt : qiiod eidjm Robinoto iinum panera
rctiilit similiter 1
precibus fr. Francisci evene.Mt, ut credere dicei at unum Iierbarum faciculum parvum. qua; d. IV.
ipsa lieatrix. Franciscus transniiserat, sibi' raandaiidu, quod de
50 Joanna uxor Aiiloiiii Filosaye testis xlv de- d. pano comederct, etqii-d Iioc faciendo non mnrc-
pnnit, quod siiul spptcin ;inui vtd circa, adivit fr. retur. itno s;ini{:ifem recnperaret. quod et fecit d.
i!ttri titoteiii
!'ranciscum npiid Ciinventiiin vulgarter nuucupa- R. binefus, in verbis d. fr. Francisci coufldens, ct
tum A\e-Maria [irope Plcssiacum-parci, as.-ociata snuatus est.
qu;idam niuliere vicina sua, nuncupala .l>>:ini,a .\u- 'o2 Calliarina .'^yrolde feslis i ii depouit, qiit»!
ijiiiis .s.';»ctici
donette, nuiic iixore Guilictiui Pcre ex eo qnod ; cortn femjKiro aiite obitutn fr. Francisci, feste ilo
<;„/,); ticrliiis
ipsa deponon- sumnii>pere iiroleni h.tbere desidera- pt.nento existeute apiid Plcssiacura-parci, sermo la
ret ex niarlfo siio stipra uoininato, ciini quo sfelornt bittis fiiit intcr unam ex f/
tl.imicpllis Illustrlssiifm
Principisic
.
SKCUNDA APRILIS. JS9
D. Ctmiitissa!/! Engoli.smensis, vulpariter
Pi-inci|iis5ie modo ejtii socius Itic Tlinmas, islic Antonius diciliir? f:
niinciirialam Dominam de Flcac, et prajsentem (le- Alleruliiim mcmoria lapsum fuisse oporlel »"
: sed eum f-'
poncntoni (le d. fr. Francisco. Et lunc d. Domina ;»/iiis lajmtm susjriciibur , qui e.T. Inlii alicitjiis re.latu
IJjjJ^"'"
de Fleac dixil. qnral oredebat ipsum Sanclum es>o miraculiim didiiil. /linc autrm colliqns liislnriam islnm
et miracula facere, ex eo (|Uoil. ul dicelint, diil.at nd anitnm eirriler \¥M perlinere, clim jirimum pro-
quotidie vel .-a'pe d. Domiiiffi Coinitissa: Enpolis- mulqalic Ilequlx adltnc varii se ojiportcbnnl ; anlequam
mensi et Damiccllis ejusdem magnam (jiiantitatcni poslremam f^anrtus .firibi facerel.
licrliarum sui liorti, ct prnpter lioc non minuchan- f Brodatnr, verbale a Brodare ; /''rancis Broder,
liir : iino si qnadam dio omncs fere lierbas d. sui acu pinqrrt l, quod videttir per melntltesim Iractttm a
linn: ilcilcrat, dio sequenti invenieliat eas in eodem linrd, martja, ora veslimetiii qund marqine enr-
: in
lioito, in simili vel majori (|uantilaie. Deponit nando jioiissimtim soleat ars plmjijionica Inborarc.
etiam, quod alias certo tadio affecta, se Domiiui et g Damicella. dimimlivum n Dame Domiiia, qiiod
preribus illiusCdmmeiidavit, et exliijc fuit ]durimiim eliam manuline Dam iti usu esl apttd mnnaclios : el
con-^olala. jnito ojijiellalionis oriqitiem qralis
lalis jteti a Lalinis
53 D. Steplianus Lancea, testi^ i.iil dcpouit, au- Domiiius, Dnmina; jintius crediderim rncrm ab nri-
divi^se coinniuiiiter dici a qnibusd;ini quod naulis. qine Gallicam este.
tniipcsins
ilte tcmpore qno fr. Francisciis a partibus C;diibriffi ad h Carnli Valesii Engolisinentis Coniitis uiorLu-
cessat :
IKirtes Galli;v accessit. niare piiraluiii eiat in loco in dnvica Sabauda, mnter Fi-aitcisci, jirimnm Ditcis
qiin er.^t et in circuni viriiiis; iicet alibi tunc valde Aiirelitinensis, de ntle Francorttm Reqis.
tempestuosum es-et. Alias dicif,
non ipsiim, qmd
.sed bcne qupnidani ejus nepotem, nomine Andrcam PAKS III.
d'.\ipsso, cognoverit. AJors, sepidlura, elevatio corpnris S. Frmi-
54 Palricius Lnqneboitrg testis i.iv depniiit, qund cisci de Pmila.
(suiit octo aniii vel cTca) qiiadam Jnanna, filia
ciijii-damMaturiiii Mastoi el, deparocbiadcMirevo, JC r. Lennardiis Barbier teslis xxxviii dejonii,
III ItillU .
tiedecim vel quatuordccim annorum, intoxicavit quod auiio Domini mdvi a die Dominica in raniis l'itltitaruiti
quenidam deponentis filium unicuin. ictatis dnoriim pahnarum. fr. Franciscus qiindam asgritudiDe coepit tuiirbii
rorretttujt.
annnriim vel circa (prout ipsaraet .lo^inua, in car- lahorare, et illa ac iribus diebus sequentibus a-gri-
ceribus castellania; de la Qiiarte ob buc dctenta, tudo ill.i .viugmcntum accepit : attamen mm sinebat
maU- confes.-a
jiiirr c.t fuil ) in modum quiid d. fllius
mapis sp^ra- se a Fratribus nec aliis sublevari, iiec aliquod obse-
licio morUvrm
bat uiori qiiaiu vivere : Qu' d postquam perveiiit ad quium sibi prwstari. Tandem adveniente die Jovis
tit Cirtin
notitiam nobilis et venerabilis viri Mag. Kidierti in ccua Domini, coadjuvanlibiis quibitsdam ex Fra- Domitti
Loquebourgii, D. N. Kegis Francnruin eleemosy- tribus, ad ecclesiam accessit: et buinili ac dcvnia Eurhiiristinm
susrijtif.
et nuiic Episcnpi de Kosse in regno Scotia',
n.-irii, praejiaratione jir.^elmhita, praecedenlihiisque devotis
ac sacra> capelliE p:il;itii Pari.Mensis tbesaurarii. d. actibus et lacrvmis ftisis, geiiubusqiie huuiiliter et
depnnenlis tralris, deliberavit d infantem Domiiio devtte flexis, sacrum Eucharistije Sacramentuinsibi
et precibus fr. Fraiicis(;i de Paula adhiic superslitis dari petiit ; quodam cingulo. quo cingebatur ut ;
commendare, et ob hoc eum alloqiii : qucd el lecit. mnris e>t in Ordine, ad collum b prius ajiplicato,
Pnstmodum Franci>cus transniisit ad donium
d. et oratione B. Gregoiii atque quibusdam, vide- ;diis cl tiiorlriit I
crosttiin
deponentis duos FYatres sui conventiis jiixla Ple--- licet, Doniine non sum dignus, praemissis, ipsumqne /titiirniti
siacuiii-parci, pro visitando ip^uin infantera qui ; devote et humiliter siimjisit : et postmodum ali- iitilicat
dnniui illius, distanti a d. convenlu tribus inilliari- quaiiidiu in cboro d. ecclesia-, divinum audiendo
bus. appnleruiit, diiin ibidein prasens tesiis et D. tervitium jiermansit.
,
Deinde videntes Fratrej
Kobertiis ejtis frater coeiiam fiuirent. Et illico, ijisis eiimdem plurimum debihtatum, ipsum ad celluhim
F"r;itrihus illuc appuNis, d. infaus, qui longo lera- revocartint et eo ibidein existente, quidam ex
:
Jiore laliter langtierat, quosl mors in eo plus spera- FVatribns iiomine Berlre (sicut idem Kertre eidem
hatt.rqtiam vit.n, rerjuisivit ccenam sumere cum d. dc|ionenti dixit) ab eo peliit, si vellet jieiles hivari.
ll. lioberto patruo suo; qtiod fecit nielius qiiaiu fe- ut fieri solituin est in Ordine ; qui respuidit qund
ciss^et a dimilio aniio tunc prccodente. Et ah eo- pro illa die sibi non lavarenlur jiedes, seddieseqtien'i
deni tenipnre infirmitate pricdicla non fuit deten- de ipsn faierent Fratres quidqiiid vellent.
F
tus. imo sanus et incolumis luit et est. 56 Tandein adveniente die Veneris sancta, fc.
Franciscus ad cellulam suam nmnes suos Fralrcs sanclu
ANNOTATA. evocari fecit quos ad ob^ervaticnem Keligionis et Fraln s
:
(jrfreintim
Ofdinis, caritatPmqiie inter se hahendara dulciter aHofjiilliir,
a Iiistilam Brechemnnt. apntiosam et matfitam, (jitii- eiiiinionuit, cxliortansquaienus eamdein Religionem
liiuf leticU infni Tiiroiins, funiiitl Carttsflnvius, ijnnitio a Sanctissimo Papa ajiprobatam nbservarcnt. Fra-
ustio Ligeri infustts. triqup BHrnardino de Hydrunlo illic prie^enti, t;ini-
h Lingiaria J'^rtinciii lUcitur, qux praest linex quam Sujieriori suo, usqu" ad Capittiltim !.'eiieraie,
supelleclili; et pinnus lineiis, linge. infra annuin lunc jiroxiinc veuturuin Rom.-c ce!e
Valde nolandinn est quotl 1'es'is hsec agut de
c hrandum. ohedirent ihiiiii coiislitiieiido suum siic-
;
nltinw qiio Sanclus vi.rit anno : qiiod'/ue ip.se ue. tiinc cessorem; dnnec per Capituliim generale de alio
qttidem, eum jum %\ nnuis in /'roncia Italilassel, rel cannnice esse provisum. Qiii fr. Bernardinus se ] icdrniM
cum muliere, luquereltir ohsque inU'rprete. ^llinsaUti- indignum piocI;iinan>, et alios d. Ordiuis afferens iiis-'ilu t.
lilurttm tnterpretum phisquam semel nienlio fil iti lioc se sapientiires cssc; tantum nnus assumere recusa-
I'roci'ssu, sed iiun indiciilur acctirale Umpus : pula hat. Ip^e tainen eideui Bernardino resjiondit, qu d
nutn. 33. otius illiid libenter:issumeret; et quod sapieutia hu
ius initndi slultilia cral opudDeum: illi
d Artilleria siijmfteat loltim rei tormenUirix appara- assignandc
lum : videlurque sttmjitnnt a Balista, prnripiia tiliin Frativs Jacnbum 1 E-jiervier et Maltba-um Miclnd
'nacliiiia, qtiji Gallix priinum dlcla sit Arca tlrer in .«ocins; et Corrcctorcm d. conventiis in Coadju-
amis Irarlilis, quia curruiis: vnlle deiivatum arc- toreiii. Et liis actis tandem illn die. circa lioram de- cl in'i
/11(1.1
/u ftne autein lilri. ante
tirerie, et eupltonite caus.sa artcllerie, ciiiiam de maiie. expiravit. 1'reccs p- a;i
e /{omuu.v, b.rc cdduiitt.r. in raus
/Jic Petius Gebert ItauU diiliiu idein esi qt-.i iii aulenlicationein copia'
viia ali aiirtore coitvo scrijitn vocalur Gilhcrt : sed qttu- gratiain lcgentiuin. NolPrius oninos, qund primus
Institutnr
;
160 ACTA S. FHANCISCI DE PAULA.
coiTectorOrdinis nostri Mini- 59 Teslis II ailflit u et Joannem Siissiere txd hanc D
Iiistitutor et generalis
clfvtiltonem vacnlum die Jovis sequentis (Itebtlomailse
BX MS. morum et bonu.s pater noster Franciscusde Paula, cujtis srctinda ferio,
pnocEssu Veneris sancta; II sctlicel ]>ost lieMomailcm pascli.v,
in praisentia nostra oliiit die itilttimalus.) Dejionit
TITHON. sttpra idttm deposttil. juerat itiijnior
mensis Aprilis; anuo mbvm; circa lioram deriiuam til
ulterins quod corpore d. defuncti a fovea
pra;dicta fP]""^';f
requiescat in pace, ami-n) et
de raane (anima cujus Joannes Bussiere aliara
tocus ajttattir:
iiastor bone, extracto. ipse deponens et
sua ultima oratio fuit bone Je.-^u, :
eadem capella fecerant
peccalores juslitica, et omnibu.s foueam testudineam in :
justos conserva,
ad quam asdificandara per aliquot dies steterunt.
/idelibus miserere vivis et defunclis, et pnijiilius
esto mihi peccatori. Anien. Jesns Christns, Maria.
Qno durante tempore, corpus d. defuncti extra ter-
Frater le Conte pra-sens fiiit ouni inultis aliis Fra- ram rcraansit, et opere d. secundas fovea; seu testi-
tudinis perfecto, d. deponens pr.nesens fuit,
quando
tribus dicendo pro eo ler In raanus tuas Domine :
/Jorroxu.v deponit, d. fuit e sarcophago ligneo, et repo-
corpus latum
comniendo spiritmn mcum. Tesli.i
situm in tumulo lapideo. Et tunc vidit partem
mox apparel ipsum vidisse, ea qua disce.ssit die post prandium,
glorlostis.
et quod corporis et vultum sa-pcdicti defuncti discoopertura,
in eadem in qua obiit cellula cxistentem :
eum formosuni reprrit et inelius (ut appaivbat)
ita
sanum et integrum ac sine corruptione, sicut erat
coloratum, qnam cognoverat dum viveret Et ilii :
tempore quo primo fuit iuburaatum, non fojdum nec
aderat maximapopuli multiludo, quai ipsum visendi evisceratum. Et lioc scit quia d. corpus tetigit et
gratia illuc venerat. partes inferiores vidit; quod multum miratus est
57 Joannes Bourdiclion tcstis i : deponit, quod idem testis.
flt ingens ad
Fraiicijci accessit ad d. Con- CO I etiam
Testis deponit, quod in ista ultima Sareopltagus
ipse post obituuid. fr
defunctum
corpus dcfuncti cxa- inhumatiune dicebatur publice et comninniter, quod lapittcits
speetandwn • ventum minimorum, et vidit
concursus :
nime, et, ut similitudinem vnltns ejus secundum tnmulus lapideus, in quo corpus d. defuncti nunc
requiescit, rairaculose iiiventus est et ad d.
conven-
veram tigiiram depingeret, c niolavit et inipressit,
in qiiibus Christi tum delatus. Quiacura sciscitarelur a Fratribus et K
interfuitque exequiis d. deluncti :
tiimquain ad virum sauctum adstantibus de tumulo lapideo ad. d. corpus inliu-
B fidelinm multitudo,
a quibus exeqniis redibat popu- manduni inveniendo; dictum fuit ab alquibus, quod
accessitetinterfuit :
distantis
lus, hctus et pluriinum consolatus de visione ipsiiis in (luodam quadrivio parochi:e de Ballam,
milliaribus vel circa, erat
defuncti, dolens tamen de ejusobitu Michael Mar- : a d. conveutus d tribus ll
seil latoiuus testis ii deponit, qnod ipse et defuiictus quidam grossus et gravis lapis, ad modum tumuli
Joanues Bussiere, etiam hitoraus, invilati fuerunt insculptus, et quod bonum esset illum adduceret :
ad conficiendam foveam in qua erat inhuinaiidus , quod Yoto ;idstantiiim placuit, et dictus lapis fuit
quod et feceruut in capella eccle- adiUietus faciliter qiii ut communiter ferebatur,
d. fr. Franciscus :
:
sia; a parte dextra. Qiii quidoin defiinctus fuit se- per antea raoveri noii poterat, nec molus fuerat
pullura; traditus, die luna,» in feriis Pascha;, in sar- etiam a pluribus.
communt 61 autem deponit, quod ivit ad. d. lapi-
cojiliago lignco, in fovea per ipsuin deponentem et Te.-tis vii pii diu antea
more tumula
d. Busfiere facta qua^ fovea postmodum indus-tria dein veliendura, missus per queindam de Beau-re- inovcri uegui-
iur. ;
vcrat.
et opere eornnidem fuil, ut moris est, pavimentis gard, domesticum D. ComitisSffi Engolismensis,
cooperta. Deponit praeterea, quoil post inhuina- quoJque comperit d. lapidem in itinere publico :
tionem d. delnncti, accessit ad d. cunventum qui- qucm ipse, associatus quatuor aliis liominibus, in
dam natione .\ndcgavus, cum ejus nxore et quodam suam quadrigam onustavit, illumque cum quiuque
sultervenit eorum filio octo vel novem annorum, ac famulo et suis equis ad Conventum Minimorum cum facili
tjuidam pro ancilla suis, sjieransd. dcfuiictum adliuc viventem accessu vexit. Deponit insuper, quoJ eo tempore quo
su'ute fflii
iicfiirtis
invenire. Qui iiiterrogatus ah aliquo Fratrum d. suam quadrigam ejusraodi lapide onustavit, super-
ijiiifias : Coiiventns, retulit, quod precibus d. defuncti recom- veneruutaliquiparochianid.loci.quosnon cognoscit;
meiidaverat smim filinm tunc hinguentem : et quod asserentes ipsi testi et secum adstantibus. quod
aliis
responderat, quod cum Dei timore et gratia rece- alias dici audiverant ab autiquis illius loci, quod licet iijitija
boum appttca-
dcret, et quod ejus tilius saiiaretur : qui quia sanus fuerant ;ipplicata decem et octo juga boum, prove-
rettlur,
efiectus erat illuc accesserat, filiumque adduxerat, lieudo d. lapide ad loLum Commendatariae S. Joan-
iit gratias referiet Deo et defuncto, quera viventcm nis illic prope existentis quem tamen conducere ;
spcrabat. iion poluerant. Iiiterrogatus de qnalitate et quanti-
b8 Deponit ulterius testis i, quod quia corpus d. tate d. lapidis, dicit quod erat incisus et curvalus ad
lerafum (te defuncti fuerat inliunialum in terra, in qua propter raodum tumuli, et longus valde in modum quod :
tena ciirjius
vicinitatem fiuminis Cari poterat aqua sa^pissirae ipse, qui esl magnae statura;, se in illo incubuit
nec per alteram extremitatem sui corporis, priorem
tlic 1 1
inuudare, et ob boc corpus d. defuncti citius putre-
fieri conclusura fiiit ]>er Fratres d. conventus
. aut posteriorem ejus partem tangere potuit. Stmilia
(prosequente tamen, ut dicebant, Illustrissima Prin- ileposttil lcstis viii Carolus Chepault, eodcm pfofr.clus,
Jimttnis a 3 eqttts
cipissa D. Coraitissa Eugolismensi) quod d. corpus latttjuinti scrvitor iu comitiva nttttc deftincti
faeillivie
a terra, ubi jacebat, extraherelur, et in sarcophago Beatnnotit quadrigatoris : iiuodqnc tapidcm invencrint adtfitcifttr
lapidco, altius quam erat, quod et
attolleretiir :'
juxta unam crucem m itinere publico : sacios itttiem
faclnin fuit, decem vel duodecim diebus |)ost inhu- itt Ititc opere tjiiatttor tiominat, Franciscum Laurens,
raationem Et fuit pr;csens prajdictus testis,
ela|)Ris. Laureutium Beauraont, Yvonetum cujus nomen
quaudo ipsnm eorpus a d. terra fuit elevatum, et ignorat, et Joannem Tlioreau. Dcttique quod illi qtti
in sarcophago lapideo repositum viditque vultuind. : per octotlecim jtiga hottm lcntartmt ad Prxceptoriam
deluncti, illisjam decem aut duodecim diebus elap- S. Joannis d. lapidetn veltere. non nisi parvo spatio
inecnititr sis, ita sanuin,
integrum et sine corruptione,
ita vehere eum potuerunt quare per duo juga bouiii :
Incorruiif U: '
sicut era eo tenipore quo prius fuerat inhnnjatum. eum remiserant ad locum, ubi d. deponentes eum
Et haec scit, qnia ex proposito deliberato lentavit, invenerunt.
videlicet vultum suum vultui defuncti apponendo : 62 Martinus Moreau testis xL deponit se vidisse
etcredithoc miraculose processisse. Dcponit insuper Fr. Frauciscum mortuum (videlicet die Veueris
qnod iteriim inolavit seu impressit vultum d. deftin- sancta ultimo laiisa fuerunt sex vel septem aiiui) et
acccdiiiit
cti, iit certius et inelius ipsum piugeret. luterro- judicio depouentis erat tunc similis sibi ipsi viventi, ptiirttiti ttd
tteriife iitip
gatus si sciret corpus d. defuncti post ejus obitum demptis oculis, quos clausos liabehat. In cujus exe-
eieiiditm
fuisse evisceratum aut iiicisum, deponit nihil scire. quiis erat maxiraa populi affluentia, etiam usque ad eorjtus,
sex
SECUNDA APUILIS. 16i
sex milliiim personarum vel circa. Quem etiam de- dem Joanna, in infirmitate d. oculi sul, spatio sep- D
functum octo diebus elapsis e post ejus obitum, tem raensium vel circa. Quo teinpore durante, non ex !«»
deuuu vidit et raiuiibus palpavit, iiec alicpiid fetoris potuit a quoquam chiriirgica arte nec alias lurainis PRuCtSSt)
TLIION.
in ejus corpiu-e percepit ad ipsumque videndum
: claritatem recuperare. Adveniente autem eodera
conduxit Illustrissiniain Principissam, D. Ludovi- anno obiti d. defuncti in hebdomada sancta, audivit
cam de LJoi'l)onio cuni ejus soi-ietate. Quie eliani, il>sa deponens, quod d. defunctus inbumari debebat
vidente ip^odeponente, n anum d. defuncti palpavit. in feriis Paschatis tuuc proxiine futuri. Ob quod ex
audiens,
Pfistmodum ipse testis et Principi^sa cum sua comi- devotione conventuin Minimorum prope banc civita-
Sajiclum fjuo-
tiva teti de aspectu tanli viri recesserunt. Sic el tein accessit et ibi a quod.un Fralre ejusdem Ordi- que ej- octtlo
;
/«/i.s xiv Jonniia deponit. quod octodiebus po.st obi- nis, vit.am d. defuncti tuncpraidicante, audivit, quod iuhoiw",
iiiorlis m""
i-rdiif. luin d. defiincti elapsis, ipsa testis vidit corpus illius ipse defunctus raonoculus natus fuerat, et quod
discoopertum, manusque et pedes iUius liamiliter miraculose alteruin ocnlum rece|ierat. Tunc ipsade-
deosculata fuit, ipsumque deosculando reperit non ponens se Dei auxilio et ipsius defuncti commenda-
foetidum, imo tanquam lepidum, adeoque integrum vit. sibique benigne su[iplicavil, quatenus, si locum
et formosum ac siudhno vixisset. in ccelis obtineret et
prodessent su!e preces, digna-
G3 Joanna Ileauvalet testis xxiv deponit, quod retur oculo ipsius Joannse filise suie sanilatem a Do-
ci- 1110 hpsn die Sabbali in Parasceve vel die immediate sei|uenti mino impetrare. Regressaquedoinum, votum cereum,
Ijritrifn-que
obitum d. defuncti, cum rediret ex villa Ambasise, sub forma oculi d. JoaniiK. fieri procuravit quod :
iiiHisa,
et ossel prope locum vulgariler dictuui TAssault, postiiiodum ad d. cunventura' una cum filiasua de- flducium
distanlem a civitate Turonensi sex leucis; equus portari ferit. Et quia tunc temporis, corpus ipsius coucijiit ef
volo jiotttur,
qui iilam portabat prostratus fuit in terram; unde defuncti in alio sarcopbago lapideo transferebatur,
ipsa depunens cecidit super quenidam grossum et sufiplicavit et obtinuit, ut oculus d. Joannae corpus
durum lapidem, in modum quod ex ciuicussione defuncti (angeret. Exindeque et ante tres autqua-
pectoris sui contra d. lapideni gravem perpessa fuit tuordies d. Joannajam d. oculo sinistro videre coe-
dolorem; adeo quod d. suum equum postniodum pit sutficienter. Quam quidem Joannam vidimus et
ascendere neqnivit, quinimo compulsa fuit ad b uc oculisconspeximus.
villam Turonensem per aquam accedere. Ipsaque
Turonis appulsa, ibidein stetit in magno dolore, AA'>iOTATA.
usquead diem lun.-i'in festisPascba; proxime sequen-
tem. Qua quidem die se conduci fecit ad quamdam a Qui liic dicilur anuus 1506, annurn a Paschate
mulierem, la Boune comniuniler ap[iellatam, cum-
! fiirrdl sccuiiduin Francarim inorem ampicantihu& ; nobis a Ja-
nirtuiila
moranlem prope Prioratum conventualem S. Joan- nuario e.Tordieutiltus etssel, nnnus \507,quttndo Pascha
iitlreclii. jiis de Gressio Ordinis S. Augustini, distantem a concurvit cum 4 ^Jpnlis.
civilate Turonensi Iribus leucis vel circa : ubi d. la b Idem mos etiuni in Ordine Franciscano servatur;
Bonne, quaj bnminum membris confractisauxiliante ct ahlioccuni assuiniisisse Snnctus videtur : apte autem
Domino medelam ferre consueverat, d. deponentis exhihet jimnitentein, velut ap}dicato ad collum laijueo
pecLus visitavit, et, ut melius poluit, reconsolidavit. sistentein sese seuteiitiie, qiiain se commeruisse fatetur,
Et hoc facto ]'ediit in domura suam Turonis et die ; ejccipiendx.
Jovis immediate sequenti f advisata fuit per quos- c Moule Francis, Teutonihus Mul, proprie siijni[icat
iliiit ilir tor dani ex suis liberis quod illa die d. Fr. Frauciscus
,
matricem, cui cera argilla, , vel etiam metallicx species
litis (lentto
de Paula in tumulo suo recludi debeljat. Qiiapropter qiixvis infiindittir, ut ad duritiem consisteniiitmve natu»
rluit.itm
inducti(uie sui quondam maritiet liberorum snorum, ralem redicns, fifjuram formx cavx ejcprimat in conve-
frul.
qui illam snper hoc plurimum adbuc
instigabant, xo. Sic autcjn aiiciiju.s vultui gypsuin inducere, in qua
dolurem in i^ectore sui> patiens, in modum quod vix, deinde formentur iinai/ines vultiim ipsiim expressurx,
etiam mediante auxilio duorum hominum, mulam proprie esset Molare : sed liic signi/icatur itiea, quam
suam ascendere poterat. locura d. defuncti visendi subitanco couuln sibi liufjunt piclores in chartu vet uliter,
gratia adivit ubi iuvenit corpus iu tumulo jam sera
: ipsain postea lahoriosius dediicturi in opus.
clausura. Deponit insu[ier, qiiod ad instanliam et d Testis 7 et 8, expresse unam leucam signaiulo,
ilisitm stbi
oslrtith nlili- preces siias, Fratres d. Conventus ipsum fumulum cavent, ne tria milliaria hic more Gallico intelligautur
iiuil, cl saitu
a|jeruerunt: et eamdera, eumdem adbuc dolorein in spatiuin trium horurum.
lu est.
/, pecLore patientem, in illuin dimiserunt : ubi vidit e Totu scHicet hebdoinadc Paschali iqux liic dicitiir
p
tunc vultum sa^[)ed. defiincti discoopertum, etadbuc octiduuin a mortc) et secuiidu liehdomade, sive secundo
ita inio magis tepidiimac coloratum, corpusque ejus post mortemoctiduo adliuc ciirrciite.
ita inolle, sicut erat in vita sua. De|ponit insu|ier f .\dvisare. compositum c.i prxpositione Latina ad
qiiod tunc se Deo et precibus ipsiiis defuncti, si apud et Teutonico Wysen moiistrare : Frtincis, aviser.
Deum valere possent, commendavit pro concussioue
Et oralione sua coinpleta, .ac ['Ost-
d. sui .stoiuachi.
PARS IV.
quain egressa fuit dictuin prjefati defuncti tumulum; Gratiie et Oeneficia ad defuncti invocationem
ilisa sola, qua; etiam cuni auxilio duoruni liDiuinuin impetrata.
vix mularu siiaiu antea ascendere poterat, facilliine
eamdem suam mulam a qiiodam monticulo sola ad- Hjmericiis Bernarde lutestis vuleponit, audivissedi- _ui utrocatio-
quod post obituni Fr. Francisci ignisaccensus erat "<•'« • f'™"-
scendit, et ex tune redJita 1'uit sanitati, nec exinde ci,
dttlorem passa fuit in stomacbo. in iloniu qiiadam hujus diucesis Turoneusis etDo- :
™,|^^,'"""„".
6i- Catliarina, uxor Ciuillelrai de Loyon, testis mina illius domus boc perpendens, comraendavit se ij,„i„r .
tiutitr rtijtis XXVI depunit, quod (sunt novem anni et ultra) ipsa precibus d. defuncti et illico ces^avit igiiis [lericii-
:
llltii iirivalu
|)eperit Joannam filiam; cui, in a;tate trium aut qua- lum. Nescit tameii nouien nec cognomen d. mulieris,
rii{ ociflo
eadem domus. Catharina Ber-
1
tuor annorum, supervenit in oculo sinistro gravis nec locum ubi sita est
morbnsiuininflatura, reildens vultum ipsiiis JoanuiB gerelle lestis quod pust ejusdem defuncti
x de[)uiiit,
derorinem [m'o : quu inorbo curando visitata fuit ipsa obitum siipervenit eidem deponeuti qiueJam iegritu-
a medicis et chirurgicis aliisque pluriiius personis. do. in alterasu.arum genaruni quie iiiflata et dura ;
Tandem inflatiira d. oculi depressu seii evacuata, superabat iii grossitudme alteram ob quod ne ab lio- ;
ideui oculiis defoirais et plurimum dilatatus reman- rainibiis videretur, i[.saeamdem genani quodam pan-
sit, ac lumine privatus extitit : et sic remansit e.a- 110 II sattiui iiigri cooperiebat. Pro cujus quidem ge- a
21 iiae
Ain-ilis T. I
m ACTA S. FRANCISCI DE PAULA.
nieJi- luMffi, quarta iirjeseutis mensis Julii : qua die talis
recuperamla, illara cliirurgicis et
A. nae sanilate
nullum tamen reraedium ab iiifirraitis augraenlari cffipit, in modum iiuod d. de-
EX US. cis pluries ostendit :
pnocEssu persex annos velcirca per- ponens uisnaturiilibus potentiis erat iiiultuni dcbi-
liabere potuit, scd
:
illis
TUBON.
qiiam tamen absque litata et destituta. adeo qiiod ope aut artc medico
inpata tttrpi
mansit cum eadem inllatura,
rum non polerat sanilatem recu])erare. Quod videns
fer (jena. gravi didnre portabat. Pereprinationes eliam in qui-
videlicet ad {ilnriosissimam Virjjinem ipsa, die salibati setyienlis, de Dei auxilio confldens,
biisdam locis,
Belgenciain pro febre
apud se Deo et precibus d. defuncti (si locum obtineret,
Mariam de Clery, et h
quartana, quani sp.itio tredecini mensiuin suftinue- ubi sibi possiut precesejus auxilium ferre/ cumnicn-
non lameii eo anin-o, ut sanitaleiu d. ge- davit etex lunc ad conventiim Jlininiorum trans-
;
rat, fecit :
misit, Missamque in honorciu Trinitalis ibidcm ce-
iia)recuperaret, sed ut roferret gratias pro recupe-
rala .sanitate d. febris qn.irtaiiffi. Ipsa aulem ibunum lebrari et ]irecibus Fr. Miiiiraoruin se comiuendari
dediicta, videns inflaluram suie geiue miniiiie dinii- fecit et ]u-out a d. defuncto didicerat, otalionem
:
qu<l laln
Doininicain cum saliitatione Angelica trina vice nec
scjcennio cuta- nutam, sese precibus defuncli Fratris Francisci de
rlnequiveral,
pai,]a dcvotc coinmendavil, illi benigne suiiplicaus, noii svmbnluui .^postolorum, perquemdamejus filium
qnatenus si potesbileni aliquam erga Deum liaberet, ajtalisquiiidecim aiinoruui,quemadhoc add. conven-
qunquomodo illius inflatura! comraiinicalionera. si- tumtransmiserat, recitarifecit.EaJem diesabbaticce-
miilque sanilalem cujiisdam giitte. quam in altero pitsujierfluacorporisevacuareelpersecessumemitle-
genu graviler patiebalur, impelraret a Domino. Kt re. iiieliusquequam prius se babere inmoduinquod :
ipsadeponens in .«tatii tali exislens. ad sepulturam d''' Dumiiiica sequente a lecto surrexit, et cuin aliis
d. defuncti se translnlit. Tandem, intra sex dies sa seilendo ad mensainccenauisunipxit,et exindeacnio-
voto ail At-
quentes, gena mullo iiliis inflari coepit, ita iit vid6- do sanam se esse dicit : et cceddit hoc precibus d.
pulcnim facli
defuui irapetrasse.
sanalur.
retnresse igneaet rubinol»nla cum mnximo (lolnre :
li
nec sciebant medici aut chirnrgici quidnani esset, 6il Jnaiina HamelinetestisxviII, deponit audivisse inflrmitas in
aut quam applicationem illi ficere possent. Quibus dici, quod l'eus ]irecibus d. defuucti plura miraoula !7Cll"
inter se altercantibus ipsa gena ante qiiatuor dies feiit :alias nescil. Ni>i quod circa festuniB. Cath:i- I'-
jj
seqiientes, per os ."t ad intra, superflua ejicere ctv rina; ultimn elapsum, ip.sa delentafuitgravi infirmi-
pit, et tandeni sana etfecta est quud quia credidit
:
tate, quain jialiebatur in de.xtro genu suo, qua de-
precibns ipsius defiincti obtinuisse, votum cereum tenta fuerat antea, spatio iluoruin annorum vel cir-
ipsius siifE gena; d. defiincti sepultune, cum iigura ca eratqueiionnumquamitapropterhnc perplexa et
:
genu, Deo gratias reddens, deputavit.
alteriiis debilit;ita, quod aliquando non ijoterat se sustinere.
06 Maria uxor Kudnlphi Valee, testis xi deponit, etpriEsertim qiiadaiii die sero, circa praedictum fes-
quod (sunl sex anni velcirca) ipsa exislentegravida, tunt D. Catharina', siiper modum attenuala, ac qiiasi
Vcm titcri
hnc in extasi conslituta reduxit ad nienioriam
siijiervenit sibi qujedara ventris oppressio, multuin ol) ;
incuraltilis
ttpprcssio. vehemens :in modum qund sEepissimeopprimebatur, qualiter pluribus succursum fuerat a Dcunino ])reci-
tam dire qiiod videbatiir infantem emittere et tem- : bus d. deluncti ; niisitque qu.isitum novein candelas
pore ejusdeni Begritudinis per secessum sangiiinem ceree, et unam grossiorein in quadam sua fenestra
emiltebat. In qua quidem legritiidine ])criii:iusil. iion existenlem, per quaindam Diouvsiam Gerardi et ;
taraeii cnntiiiue, spatin qu:ituor annorum vel circa, dedil illi iu mandatis, quatenus in crasliuo conven-
nee a mediris aut cbirurgicis sanitalein reciiperare tum Minimoriim de Plessiaro adiret, elilluc ajipulsa
jiost noi^enam
potuit, licet lueritab ipsis s^pissime visilata. Tan- rogaret queiiidaiii Fr. Albinum, d. conventus Reli- [icri mantla-
dem commendavit se Den el jirecibus d. defuncti in deponentem Deo et precibus d. tam
giosiim, qu:iteiiU3 d. :
ecclesia conventiis; eique preces, tam Miss;iin cele- defuncti iier commendaret, offerretque
iiovein dies
brari faciendo (luam devntionem novem dies conii- qiialibet earumdeui uovem dieruin iinam ex d. can-
nuando, fecit. yuibusorationibus f.ictis etconlinua- dictisnovem dielius elapsis celebrari face-
delis, et
tis, non longe a diclo lempore, per Dei graliam, et, r"t nnam Missain iii lionoiem Dei. Et illico, post-
ut credit, |ii'eribus d. defuncti. ad.morho, quo tinto quam testisdeponenspivecepit d. Dionysiie, qu;iteiius
teiiiiinre detenta fuerat. s;iuitalem reciqieravit. die sequenti raane d. conventum liaberet adire pro
C7 Iiisnper de]innit. qund (est anniis vel circiter) pra-missis, deiioneiis sanitatem reciiperavit, et exiii-
rclirisconiiimn quiilam ejusdem deponentis infanliilus, duoiuni an- de d. intirrnitate delenta iioii fiiil, nisi nimio ejiis
Irium dierum,
noruin, gravifebriet coiitiijuaprenielialur, in mndum labnre id supervenit. Diotaautem Dioii3.sia postnio-
c
quod videbalur in extreinis laboiare, et in lali iiilir- dnai retulit, se in crastino ivisse, et priemissa sibi
mitate stetit per tres dies, talilerquoil de ejus sa- iii|iinci;i fdcisse.
luteanullo sperabatur. Tunc ipsa deponens ejus 70 Maria, vidua Audreas Ligier, tcstis xx de])o-
mitmilla /1-
niater, Deo Sanclisque Martino. Claudic, ei. aliis nit. quod post obitiim d. defiiucti (sunt qiiinque anui ilulosa.
quamplurimis Sanctis, precibusque d. Fra-nisci. Iiii- vtl cii:ca)gravissimum morbuminalterasuarum main-
mililer et devote d. filiumsiium commeiidavil, vnto- marum passa fuit, et illo detenta spatio tredecim
que vovit, si placeret Deo illi sanitatem restitiiere, meiisium in modum quod mediciet etiamchirurgici
iniaginem infantis ceream ad sepubTum d. ilefiincti nescii-bant Quod
quod reiiiedium illi morbo affi^rre.
adferret : el paiilo ])ost d. infantuhis saiiilalen^ ecii- 'vidcns d. deponens, facto voln locum et conventum
plenrilin cinn
peravit, etadhuc vivit de piKsenli. Insu]ier deponil d.deiiiiicli,siugulistredecimdieruraadivit;seqiie Deo
surililalc, a sex anniscircilersuiim maritumpleuriti l.ibora^se, et precibusd.defunctiprosanitatesuaimammffi, devo-
auiliuinKiue auriuiii pluriimini inqjeditiiiii fiiisse : I') coiiiinend;ivitet intrad. Iredecimdies velcircanie-
;
qiiod videns ipsa. illuiu Deo et pluribus d. defiincti diui;i illoruni, et ante finem coiiipletionis d. voti. d.
coniniendavit. Et tandemijise maritus sanitalem
a mamraaillaiiicepitsanari;prouttemporecompletionis
d. niorbo et auriuni obuiratione reciiperavit
siibiuii- ; ejusdem n)arani:e observatiim fuit ; et sic testis de-
gendoquod in suis necessitatibus, ubi sedevoto Deo poneiis integr.iliter sanitati reslituta est, adeo quod
et precibiis d. defuncti commend:ivit, quod ]ieliit, nulliim dnlorein in d. sua inamina deinde sensit.
oblinuit.
71 Deponil etiam, quod a festo Paschaj ultimo
oposteinu iti
gracis
(>« Reiiata, uxor Petri Courselles, lestis xvi di- elapso citra, quoddani apostema habuit in alterosuo- femort'.
iliuiur eit, quod in festoomninm Sancloruin novissiineelap- rumfemorum.quodachirurgicis catharrusdicebatur,
langtic so, litra vel circa illud festum, incepit»grotare, et exeo quod d. deponens de suofemore juvare se non
ab eo teiiipore langiiescere usque ad festum Transla-
poterat:et ob hoc dicebant d. chiruigici, qiiod nisi
tionisBeatissimi Martiul, quod celebratum extititdie ipsain juvaret Altissimus, perclusa quoad d. femur
suum
SFXUNDA APRILIS. 163
A simm remniKTft. Qiinrl viilens ipsa se Den et preci- no et jirecibns d. defuncti commendavil et ab codem D
bus tl. defuncti commend.avit, nnamqiie Missam mi- taedio liber.ata fuit. Et pr.Tsertim deponit, quod a rx ms.
sit et fecit propter hnc difi in capella, in qiia iiihu- tempore obitus d. d»functi, et sunt qiiinqiie anni '""'"'''sb
raatus fuif idem (lofiinctiis. Kt illa fiie, qua dictafiiit vel circa, ipsa deponens fiiit qiiodam catharro de- mo^uiu, ca-
privfata Missa in honorem Dei, testis (leponens, quae tenta, et multiim oppressa; quodque pro sanitate larrhua,
antea nnn pnterat se sustinere, iiiccpit amhnlnre ; recnpcranda lecit sibi phira medicamenta applicari,
et deinde tractu temporis totalem recepit d. sui fe- qiiifi ipsam parum juveriint. ut credit. Imo quia .se
moris sanitatem. Domino et precibus d. defiincti cnmmendavit. et
7i Gorvasnta, vidua .Joannis Lopin, testis xxii paulo post s.nnitatem recuperavit credit qiiod lioc :
deponil, qund (tres suntaniii) siipcrvenit diiobus li- irnpctravit a Deo, precibns d. defuncti, et noii
QuHnrc,
beris unius ex liheris suis quidam mnrlnis in yutlu- alias
re, in modmu (jnod vix pnterat, spirituni emittere 7G Depnnit ullerius, quod (fuit annus circa fes- iHra epilepni,
seu retrahere etqnia al'as viderat ali(iuosqiii tali
: tiim nativitatis B. Joannis Kaptistae ultimo fluxum)
niorh preoccnpati decesserant, ideirco timens de
1 ipsa deponens exislens in villa de Rupella, Xanto-
simili pcriculo, comniendavit d. nepoles sui.s Deo et nensis ilia'cesis. in domi. videlicet cujusihim suae
prccihits d defuncti. et statim convalescere incepe- familiaris amicie, nuncupata; Guillemettae Picorre,
ruiit. Deponit quod htmor.ihilis vir M. Joan-
iiisiiper, tunc gravi mnrbo, videlicet epilepliio seu ciduco,
nes Lnpin, in legibiis Liccntiatus,ejusdemdeponen- defentiE, in qno steter.it sp:itin triiim hebdomada-
tis filius, ad. teinpnre triiim annf-rum citra, quem- rum, et quo maxiine duobus diebus, phirimum
fiiit,
fiimor colU
el^eiuv.
dam niorhum sen inffatiiram in cdlo et allera sua- cruciata, in moduni quod nigra supra raodura ot
ruru genariim passus luit, spatio quindecim mensium tamqiiam mente capta sa-pius videbatur, fuitque spa-
vel circa. Qiiod videns testis depnneiis, coinnienda- tio duaruin horarum quod loquinon pntuit. Hocvi-
vit ipsum Deo et B. B. Cosmae et Damiano, et simi- dens tesfis deponens. et quod medicanienta, qiiae
litcr precibiis d. defiincti, prnniisitt|ue ob hoc offerre eidem Guilleinettie applicabaiitur, nihil proficiehant;
Deo Sanctis in ecclesia S. Cosma^candelam
ct dictis dixit matri ejnsdem Guillemettae. qiiod earn devove-
^ cerie,secundum longiludinem et grossiludiiiem d. ret ;'eo et precihus d. defuncti. queni dicebal d. de- ^
Joannis, et iinuin votum de cera faitiim ad similitii- pnncns esse iiihuinatura iii conveiiiii Fratriim Mi-
dinem dicti Lopin, incfinventii FratriimMiniiiinrum, iHU'um prope Plessisacum-Parci et qiiod, si hoc ;
ipsumque Lopin secum ducere, cum a d morho sa- facere vellet, fiduci.am habebat iii Domino et preci-
uarelur. Et post votiim sic emissum, idem Lopin sa- hus euisdem defuncti, quod ipsa Guillemetta sanitati
uitdtem recnper.ivit ob hocqiie deportari recit tes-
; restilueretiir. Quod cum m:iter d. Guillemettie fecis-
tis loqueiis ad ecclesiam SS. Cosma; etDamiauican- set, aegra anle eventuin triura hnrarura, tunc imme-
delain d. longitiidiiiis et grnssitudinis, ctsirailiterad diate sequentiiira, sana incepit fieri.
conventiinl Fratriiin Minimnrnm votum cerenm, 77 Testis XXXI deponit, sex annis vel i,i/lrmiiasqiiod a
prnnt prnmiserat.adsimilitiidinem ipsiusJoannis.vi- circadetentiisfuit. etianiper spatiura triuraaiit qua- iiomachi,
delicet a capite incliisive usque ad braidiiaexclusive. tuor annoriim, quad;ini infirraitate stf^raachi, iiec po-
73 Pelronilla, uxor Jfiannis Claneau, testis xxiii terat a qiinquam sublevari : quod videns ipse, a
in/irmi(os deiioiiit, iiuod paulo post nbitiim d. defiiucti, sibisu- sua nxore inductus, se Domino et precibiis d. de-
""'""' pervenit in stomacho (luaeilam infirmitas .seu iiifla- fnncticommendavit; vovitque si sanitatem reciipe-
tnra, quam rheuina frigidum vncabat Stephauus raret, votiini cereum in formam stoinachi ad ejus
Rabb.atie chirnrgicus : qiii dixit tunc d. deponenti, sepulcrum deferre et paiicis diebus ehipsis, Deo
;
quod siia scienlia nnnquam ab illa infirmitate sana- opitulaiite et preiibiis d. defuncti, ut credit. sanita-
retur. Et nihilominus ipsa hoc vidcns, habiiit siiper tem rei-uperavit : ob qiiod, votuin cereiini ad se-
hoc consilium et regimen cujusd:im M.ngi tii Jnannis pulcruni ejiisdem defuncti, gratias i)eo reffrens,
Maillaise, Serenissim» D. N. RegiuiB chirurgici, depnrtavit, .ib indeque bcne se hahnit el habet.
qui d. inorbo appnsuit qnoddam emplaslrum. Et in- 78 Testis xxxii Petrus Cnurvoisier deponit. quod j„^„„j „,„,.(.
fra paucos dies eadem infirmitas-d. depouentem (siint iliio anni cum dimidio) Robertiis filius depo- bandus,
reassumpsit, et in endem loco rediit. Qnod videns, nentis, tunc ietafis duorum annorum cuin dimidio,
einpl istrum priedictnm eidem, ut alia». applicavit, definebatur gravi infirmitate. nec de ejus salute spe-
nihilominusDomino et precibiisd. defuucti priedic-
et rahatiir, et uiliilominus ipsum domi reliquit, et ad b'
Q tam infirmitafem commendavit. Kt ex illa hora in- conventuuiMinimorum protondendis barbis Frafrum
cepit sanitatem recipere, et sex hehdomadis vel circa accessit, desperans d. siiiim inf.intem in regressu
omnimode cnnvaluit, et credit hoc precibus d. de- viviim reperire. In quo quiilem convcntu ipse teslis
functi impefrasse. ob hoc tristis et dolens, a septima hora de mane
"^^ l^iiillelnia Binet, testisxxv depnnit.quod (sunt usque ad horain qiiartam post raeridiem, pro ejiis-
5/otis mtcior
niinc duo anni vel circa) ipsa deponens quodam gravi raodi h:irbis tondendis, permansit. Et tunc, quia unus
tiedio depressa, et de eo multum perplexa, accessit Fratrum ipsuin deponentem ita tristem viilit, iiiter-
ad fratrein suum Fr. Franciscum Binet. Ordinis Mi- rogavit eum de caussa tristiti:B illius : cui ileponens
nimorum tunc Generalem. in couventu prope Turo- filiia^gritudinem exposuit. Tuuc Frater ille depo-
nes existentem ab eo petens et requirens taiiti tse-
;
ner.tem exhorlatiis fuit, quatenus d. filium suum
dii consolationem.Quiqiiidein sibi consilium prfebuit, Domino et precibus d. defiincti cnmmendaret, Qui
quod huiniliter et devote su precihiis defuncti Fr. ileprinens tali trisfitia deteiitus,euni(lem Fratreinno-
Francisci coniinendaret, et ad. sno taedio Deodante miiie Yvonem, ciijus cognomen ignorat, siipplicavit
liberaretur. Quod illa, ut melius potiiit, fecit; et quateniis preces et vota pro .salute fili sui Domino et
.anteflnem mensis sequentis. quod petehat, obtiniiit. d. dcfiincto porrigeret qund fecit idera Fr. Yvo, ft
:
Inquisita de tali tffidio, respoudit non esse opns illiid pariter deponens easdeni preces refricavit. Et tunc
narrare, sed sibi valde magnum fuisse asseriiit. d. Fr. Yvo eidera depon^nti dixit, qiiod si ejiis filius
7b Joanna Uernier, testis xxviii, super miraculis melius convalesceret, ejus sudariura cuni obhitione
interrogata deponit, quod pliiiies tam viri quam cerielongitudinis d. infautisad s(>pulcriim il. defunc-
fcemina;, incertis etdiversisnecessitatibusconstituti, tideferret. Etradem die sero deponensad dnmum re-
se Deo precibus d. defuncti comraendarunt et bene diit infanteinque snum paulnlumconvalescentcm repe-
se hahuerunt. Et similiter ipsa deponcns alias fuit rit : et exindeantepaucos diesd. infans sauus effectus
certis de caussistiedio affecta, pro quibus se Dorai- est. Ob quod d. deponens, gratias Deo reddens, quiB
voverat
m ACTA S. FRANCISCI PK PAULA.
d. dffiinc- men sorliltt, ut videtnr nh i.ric Grard, «icic Satbine,
voverat ipisumque infantem nd .•sepnlcrum
.
olim Athena;, nnilc viilelur cjvs conficiendi ratio ndvcc-
EX S1S. ti deportari fecit.
Damnsco, Sijrim DamascenHS pannm;
70 Testis Nxxix, Palricius Binet ileponit, quod
la;i.ica url/ii,
IT.Of.KSSU
TCrioN Nnnnetis. pro et alix lexlurariim spccien sa^jie a .locis, /nide adveclx
mt)lfx/fi a tempore obilus d. defuncti, existens
defuncto- vel nlii iiiventa', nonniiantiir.
/rlii ly. collocari et ordinari faciendo sepultur.-m
rum Ducis et Ducissa; Britannia-, inler loquendum b Belgencia, viilrto Beaugency, quinqne leuris ab
d. Fr. Franci.«co de Paula, audivit a quodani Aurilinnis Turonas versiis. Inler Iwc opiiidiim ipsosque
de
niincupalo Petro, .servitore Generalis Britannire, Aurelinnas est Cleriacus viciis, de qno videndi Annoles
cognomen ignorat, quod ipse Petrus quodam Aurelionrnses Caroli Saiissaii lili. 12 num. 3.
ciijus
tempore fnerat detentus gravi infirmltate febrium.
seque commendaverat Doraiiio et precihiis d. de- EPISTOLA
fuucti, et inde l)ene se liabuerat, nec a modo tali in-
Episcopi Gratianopol- ad Leonpm X.
firmit.ite fuit detentus.
80 Fr. Sleplianus .lolvs, testis nmi deponit, quod
rtiuliinin
jfriusqiiom stiilnm ahiiueaTniisn Galhn, placet suhnec-
nmeiitia. (sunt quinque auni vel ciiva) ad conventuni Miiiimo-
jiroeessui Turonensi narrotionem miroenli in en-
runi castri Heraldi (in quo morabadir d. deponens,
tere.
dem Gallin facli,qno fnnnliani Reginm jiotenter voliiit
famqunm Vieariiis ejusdem conventiis) accessit qui-
ohlifinre Dcus, nd scrvi sni honorem npud Sedeni ^Jpos-
dam nuncupatiis Georgius, de loco de Cove Picta-
oriundus de- tolicam ouinibns niodis promorevduni. Fiiit auiein dic
viensis Diaecesis, ut dicebat, : et d.
per spatium anni XXV Mnrtii auni mdxvii Iixc epislola productx Roma!
ponenti exposuit, quod fiierat uiiius
alque illuc v,iga- recoiinitoque el recepta proiit Processui ibi fnclo verl/o-
vel circa sensu liebetalus, et liuc
aliquando non, quia tenns inserilns, lioc tenore.
bundus; aliqiiando ligatur et
ligamina qiiilnis deliiielialur frangeliat. Et ipso in 84 Sanctissime ac Clementissime Paler, post pe-
Occasloite
tali dementia conslituto, aiidivit (ut credebat) vocem dum oscula beatorum. QuouiamRegiamM.ajestatera, lltlcrtiruiii
dieeiitem sibi, verbis Gallicis in Latinum translatis. llluslrissimamque ejiis cons(U'tera, devotain Fran- e Hegitn/s
Commenda le S. Francisco de Turonis, et sanabe corum Reginiiin nec non Dominam, prasdicta; «tique dnlalum,
scril/it
Tandeni di^cedente quodammodo tali dementia, m.ajestatisRegiaegenerosis.simam genitricem, qiiam- E
ris.
commendavit,
Fr. Francisci plu!"esque alias devotas personas, Regia ex slirpe
se jirecibns defuncti
et cxinde sanus factiis est. Ob quod accedebat,
procreatas, Beatitiidini veslrie, super B. P. Fran-
prout exposuit d. deponenti, ad sepulcrum d. Fra- cisci de Paula devota canonizatione, in prajsentia-
tris Francisci, ut gratias Deo et ipsi defuncto re- rum scribere, et ad canonizationeni hiijusmodi non
ferret rogavitqiie tunc d. deponentem quatenus
:
modicam devotionem gerere, indubie cognovimus ;
sufirngiuin S:ilve-regina in conventu castri Heraldi, Nos ad ipsam canonizationem non minoreni geren-
gratias de tanto beneficio agendo, decantari faceret. tes devotionis atfectiim, sanctitati vestrro priesentes
82 Ludovica Poupillart, testis iv deponit, quod litleras, eaqua decet reverentia, lilienter scribi vo-
lnfmis vior/i (sunt tres anni vel circa) quidam deponentis infans luimus eidem Beatitudini vestra; liumiliter signifi-
;
tiriiliiiiqinix.
fuit gravi iiifirinitate detentus, spatio quinque die- cantes, qualiter anno Dominic e Incarnalionis mdvii,
rum, in modum quod requiescere nec lactare pote- circa finem mensis Aprilis, ciim tunc sanctre memo-
infellcc/o
ral, et sperabalurpliis demortequain deviia ipsius. riae Illustrissima Francorum Resiina. moderna utique qi((>(}
morbo filiiu
Quod videns testis deponens, se inclinavit versus Francorum Regiiia; genifrix, apud castrum et oppi- Rcfjis Fran-
conventum d. defuncti, et genibus flexis ipsuni de- dum Montis-Beriiardi prope Gratianopolim, mornm Ci,T,
functiim deprecala fuit, quatenns, si ejus preces protraberet ; audito quod Generosissima ejus fiha,
apud Dominumvalerent, dignaretur ipsum orare pro moderna iitique Francoriim Regina, tunc gravis fe-
sanilale d.infantis quod fuit certadie, circahoram
; bris .'egritudine detineretur, ad ipsam Clementissi-
nonam de sero, et illico oratione d. deponentis com- mam qiiondam in Christo beniguissime consolandum
pleta, d. infans convalescere incepit; in modum nos transtulimus ; siiiE quondam RegitC Majestati
quod usque ad horam secundam, posl inediam noc- visceroseconsulenles, fiualenus prsedictse ej usClemen-
teni immediate sequentem, dormivit et exinde ;
tissimn"fllise, modernse utique Francoriim RepinEP, sunserit ma-
Hoc sril,
fuit sanitati restitiitus. qnia stalim posl d. recuperandae sospitatis gratia, H. Francisci de P.inla tri n( VQveret
ca»onizu/'io-
oralionem completam, cum jam dorrairet d. infans, devolis meritis et orationibus Illustrissimam ejus
nem promn-
tiineiisne raortuus esset (propterea quod eum non filiam, modernam utique Francorum Reginam Clau- verc :
audiebat, prout consueverat, conqiiereiitem) quid diam, siippliciter ac devote comraendatam facere
facorel aspexit ;et tunc percepit quod dormiebat :
dignaretur ; etiam ciim voto et promissione, ut si
et credit d. deponens hoc a Domino precibus d. de- ejusdem B. Frnncisci almis precibus et merifis per-
functi impetrasse. fectnm sanitatem recuperaret Illustrissimaejus filia,
82 Maria uxor. Pasquerii Bouilliau, testis i.vi de- ipsa dicti Beati Patris canoniz.atirmem hujusniodi ni-
piuiit, quod (tres sunt anni) maritus suus fuit gravi sibus et conatibus procurare conaretur. Quod utiqiie
.-tom.aclii infirmitate detentus, in modum quod ti- nobis tunc ultro annuit. libentique anirao vovit ac
mebatmortem ei ex d. inflrmitate evenire. Qiiod vi- prorai.-iteadem quondam Clementissima Fr.inco-
dens inaritum suum sollicitavit de se Deo et preci- rum Regina.
bus d. defuiicti commendando, et quod se liene 85 Paucis vero postmodum interjectis diebus, cum
tjun 1'oto ffii
haberet. Quod libenler fecit niaritus deponentis : Regia; quondam Majestatis nonniilli cursores, aptid /0. a-orn s«-
fecitque ob hoc fieritestisloquensunuin vi^luin cerae, nominatum oppidum seu castrum, ad Illustrissimam nata mo.r ,n/
ponderis dimidiie libnc, ad simililudinem unius sto- quondam Reginam venissent, sibique prsefata; Cla-
raachi : quod ad conventum, in quo inhumatum est rissimaeejus ftliae, modernse utique Francorum Re-
corpus d. defuncti, Domino olTerendum postmodum ginse, sospitatem certitudinaliter nunliassent; rao-
detulit, et juxta sepiilerura illius illud obtulit. Et dico interjecto,tempore ad ipsam Generosissimam
exinde maritus suus infii'mitatero in d. suo stomaclio quondam Reginam in Christo visitandam et chris-
passus non fuil et creilit a Domino precibus d. de-
; tiane consolandam, nos tunc denuo transtulimiis.
funcli sauitatem impetrasse. A fpia utiqne t.iinc procul dubio .accepimus, quod
sua quondam Majestas Regia, nostro siib prartacto
ANNOTATA. consdio, non modicam susceperat consolationem, et
a Satinum. li-xtura holnreserici densi nc ploni, no- dictsesuae Clarissimse filiae, modernie utique Fnn-
corum
;
optimam
SECUNDA APRILIS. m
conim Rf^ginfc, valotiiflinem, eursorum titnit, illiimque per piie memnria; .'Mexandrum vp D
hiijnsmodi relatione, induljie snscoperat. et deinde .luliiim ii. post Sixfum iv et Innocen- " >'s.
80 UltBrins, Beatissime Pater, pretaclae Sanctitati tiiira VIII, etiam Romanos P'jntifices, predecesso- '"'"^^ssu
vestras similitersignifieatum esse cnpimus, nos alias res nnstros, approbari ,ac confirmari obtinuit. Ac
tahir dt cri- a d. B. P. Franciscononnullaadeosecretaaudivisse diim in humanis degit, et duin sun Creatori spiritum
soiic
,„ln virl
et accepisHe, quod nullus praaler Deum et me, nisi reddidit, nc etiam vita fiinctiis. pliirimis claruit mi-
lilatt
ex divinarevelatione, illa quovis modo scire potuis- raculis aden ut propterea magna Cliristi fideliiim
:
Testamur insuper eidem Beatitudini vestrie, miiltitudo, qiiaj ad
^ miramn
set domiim Je-u-Maria Turonensera cltlret",""
Sanclissime Pater, quod diim in Galliis quundam d. Ordinis, in qua ejus corpus requiescit, conlluit
degeret praetactiis B. Pater Franciscus, ipse sumraa cum ejusdem Francisci intercessione, preces, quas
relitjione summnqtie virtnte jtlenns extitit, sacellaque ad Deum effiindunt, exaudiri firmiter credant,
ip-
et co»iiobiaquam plurimadevote a;diticavit, et ibidem suinque pro Beato feneant ae venerentur.
religiose sanfiteqiie vixit. Novimiis etiam candMis- 91 F,t qiiia in Saiittnrum catal'igo .anntimeratus
vtirmtti^-
gf simosejus mores, integerriinamqiie ejus vitam, sse- noii est. tam prMlictus Germanus quam alii d. Or- 0"iumei
piiis recocto auro piiriorem quibus utique mnrtaies
; dinis Fratres summopore cupiiint eis coiicedi, ut "^""'""i
ceteros, uno oinnium consensii, anteibat ita ut : liceat eis singiilis annis, die mensis
ii .\prilis (nisi
ctiam ipso adhuc quondam vivente, ipse jam pro ocourat Major-lielidomaila vel Ocfava Pasclire et ;
Sanclo a pluribus haberetur, ac eum venerarentur; tunc in II feria post d.Ocfavam) f.^stum et Ollicium
«X nonnullisque eandelis, ab ipso tunc benedictis, ejusdera Francisci de uiio Confes«oie, cum Or.itinne
iunnmerabilia miricula fieri conspicerentur. uiiius Confessoris, in domibus d. Ordinis celebrare
87 Qiia! utiqne singuh, Pater Sanctissime et et celelirari facere. Qiiare pro parte d. Germani j;i Ordine
dumtajat
Colendissime, ad juvanduni d. canonizationis effec- Correctoris nobis fuit humiliter supplicatum, iit pro
;
tiim, qiiem utique pro viribus sortiri affectamus ieterni Regis laude ac gloria, ao ipsius gloriosl
ac snpplicamus, nostri .sub sigilli attestatione liben- Cnnfessoris reverenfia et lionore, nec non decore i;
tissirne scribere voliiimiis Saii''titati vestrie; qiiam, Ecclesia; ac catholica» religionis splendore, populi-
ad confundendam imnKinium Cbristi hostiiim fero- qiie devotinne et saliite, super iis opportune provi-
ciam, et ad fidei ortbodoxje propag-Ttionem, semper dere de benignitafe .'ipostolica dignaremur,
felicem semperque ; incolumen optamus Datum Gra- 92 Nos igitur. qui fideles qunslibet ad Sancforum
TA . . sicut est . .
lianopoli. 1 inensis Junii, sinxvi. Sanctitatis vestrae Uei venerafionem etjugemerga eos devotionem (ut
Fraiiciscams
devolissimns servus. ei a quo oiniie ilatiira optimuin et oinne domum per- mduttim pin
•{• I.aiirentiiis Episcnpus Gratianopolit:inorura. fecfum procedit, placere stutleanf) prout pnssumus, ^- ^cniardi-
Ri-gianm litlpvimm, qHiiriim liic fil mi-iitio, aliqnas libenfer incitamus hujusmodi supplic.afioiiibus in- ™//;L'°""^
;
prnfin-rmns inferiua ; nnnc ut nppainU, quo jiirc liic, cliuiiti, eisdem Fratribus, ut de cefero perpetuis
alqni' ileincpps in scqiwntilynsproccssilnts, Franciscns tle futuris teraporibus in eorum domibus officiura in
Paiila cnm Beati titnlo nomineliii-, ipsnm bvevi'. Ponti- meraoriam ejustiera Francisci, de uiio Confessore
ficium leqe, ex Probationibns histovicis, a fr. HHavione sub noinine B. Francisci dePauIa hujusraodi. annis
ile Costa adilnctis, paq. 401 acceptnm. eoqne ilatnm singulis iit snpra celebrare et in eorum .Missis ac ;
tempore, qno fonnantlis proce.fsibns snpra probalis Tnro- Matiitinis et Vesperis e,iusdein Francisci commemo-
nibns el Consentise intenilcbatur. rationem. sub nomine B. Francisci tleP.ittlit hujus-
modi, recittire ; ejnsque imaginem depingi ficere, et
BULL.V BE.MIFICATIONIS. in eclesiis donTM-tim suarum (prout efiam Fratres
Ordinis Ifinoruin de familia in eorum ecclesiis ima-
J^i^^-n Episcopus, Servus, scrvorum Dei, ad perpe- ginem fr. Beruardini de Monte feltro, qui etiam
Dcccrml
tuain rei memoriam. Illius qui seniper in Saiictis proximis annis ilecessit. tenent. depictam) tenere
fmdfi X n
Frinicisco, suis mirabilis est vices, licet iinmerito, gerentes in libere et licife valeant; Ordinariofiwra locoriim et
terris. piis fidelium, prffisertim reUgiosarura perso- ciijusvis alteriuslicentia super hoc minime requisifa,
naruin vntis (quv ad Dei laiidem et gloriam et Sanc- auctorit.ate .\postolica, tenore pr,'Bsentium, licen-
tnrum venerationem, fideliiimque aniniarum salutem tiam et facultatem concedimus. Non obstantibus
cedere dignosciintnr) iibenfer auniiimus. et, prout etc... Daniin Rorase apud S. Pefrum, anno Incarn.
cxpedire in Doniino conspicimiis, lavoribus prose- Doininica'' Nonis Jiilii, Pontific.atus nostri
mdxih, p
qiiimur opportunis. aiino I. Morluus B. Bernardinns de Monle Fellro
est
89 Sane pro parte dilecti filii Gerra.ani Lionet, xxvil Sept. Mccccxciv, cnjns corpns e.vtra muros urbis
t[ili jirtijiler Ordinis Fralrum Minimorum generalis Oorrectoris, Papiensis venerati sumns anno moclxii, vftfliido Papiam
exiiiiinm
nobis niiper exhibita petitio continebat, quod cum convenerant Comnussarii Aposlolici in ordine ad cano-
Saiidiluttm
f Liid. XI alias Clarissimoe memoria! Ludovicus l''rancoruni niiniionem audiliiri Testes.
cxpelilus, Rexsiimmopere desideraret, cnram videre quondam
Franciscum de Paula, in qiiodam eremitorio distric- PROCESSUS CALABRICUS
tiis Pante regni Ne ipolitani tuno snlitariam vitani
odorera bonrB \Jnartus Codex et ultimus, eoruin quibns dociimenta
diicentera. propter ipsius Francisci
famse et vita> sanctimoniam a felicis recnrdationis
; ad pvomovendum canoniiationis neijotium pvoJucta con- j',|^ ^) "c|j7ia
Sixto Papa IV prjedecessore nostro sibi mandari tinentuv, a nonnnllis scriptorilnis citarisolet siib noinine facani,
olitinuif, ut idem Franciscus de regno Neapnlitano mnqni Prncessus Calabrici, hac fortassii de caussa,
bitjusmodi ad regnum Francite se conferret, et quod flures processus in Calabria locis diversis formalos
i]'sius Regis conspectui se praiseiitaret. Qtii adeo compleclatur, quamris aliis instrumentis ndmiitos ; ct
cidem Regi et oinnibus regnicolis grafus et ncceptus qnidein sic, ut litteris quibusdam processibusque extra
ftiit, quod in diversis civitatibus et loois, tam Galli;e ovdinem /jr.rmi.s.sis. ;inrs dimidia libvi rocai-i potiiis
qiiam Neapolitani ac Sirili» et Hispanise regnorum debeal Process is Romanus. relatinnem continens eo-
lnitllii eimobiti
rum, qux per siiijiita* Acfioiii'.',-, i;inYiii.s est caussa exa-
"iididil. .'.c Germania», diversas domus pro Fratribus, vitara
minata Romx. a die III Miirlii anni MDxni, ad xvi
qnara ipse Franciscus elegerat ducere volentibus,
Novembris anni seqnentis, productn, expenso, probata
-
a riiristi fidelibus consfructaj et ledificatffi fuerunt.
verbotenus in-
90 Ipseque Franciscus tlrdinemipsum, qiii arctior que fiiere; el vel ipsi reialianis coulextui
Ortliiini, qiinre alii
seruntnr. vel ul seorsim scripta alleijnntur :
"iklissi. et stricfior ceteris omnibus exi.sfit, quera iitique
Processum factum in Curia.
'«"»1 iii»lii„ii
Minimorum appellavit, sub certo vivendi modo ins- liunc librum cliiim vocant
Placet
:
m ACTA S. FRANCISCI DE PACLA.
Placet nihilonthtux pio iis qun'. inde e.rccrpta da- cum nonnulli vcnatores caprum adiuvenissent, ct
hitmf^ {nnm Rnmana nihil nltnict tianscrib,'re enni cum canihus insequerentur, is vero fugeret,
in hoc oprre, cum mcros jnrii opices contineant) pritts etintra S crila B. Franciscipro sui fiifola se recipe-
ii.liid iiomcn nsurpurp. Snnt untnn qine d('incfp-< caHi- ret, et canes euin in tali loco aniinadvertissenf ; nou
ffimns documcnta upnd Calnbros conscripta co temporc, sunt ausi ulterius ad aniraal capieiidura progredi,
qiio fama miniine vina percrcbucral, tnndrm dc canoni- quinimo relrocesseriinf : qii» miraciila.-ipud Paulara nd cumdem.
lando B. Francmco seriaa Romx coijitatU.ncs snscipi, oppidum tacta fucre. jaiii siint anni xi,. Prietorea ftcrcflcttri
post piimnrnni scit, ([uod cum B. Franciscus esset in Giillia, et
/(» M tiltra
fj 71/0 soltt annis afiqnot processnm celcbrationeni d.
jtatcscuiit.
doinus docu' eUfpsis, qnandn jnm ublque el pnhlice, velitt unus e pri- fesfis ipse illuc se cimtulisset; ad euni visendimi
menta.
niariis Cafnhri.v Sancth colehatnr /'yanciscus, elsi cuni alloquendunique accessit. Qui cum ant^ iclliilam
liiuln Beafi dumtnxnt, duos G.dlos expeit:inles, (jui non po-
es.sel, inveiiit
1 In his procemfjus e.raminnfi lesfes, simnl onines luerant introire nec alloqui i|isnm Beatum quam :
censenlur rxxxi, ctiam eo adnumernto, qui Anibionis liriniuni aulem ipse tesfis applicuif, fores patnere,
audilus fnit, e! cujus drpositinnem nnie Consenlinum absque e.iquod teslis (]uiditiiam B. Francisco signi-
processum dandam censuimus, qiii lestesguamvis nullum ficarit. Breviterpr.Tdi.iitei oninia pr;eterita, et qus
inlcr se loci ant temporis ordinem hnbcanf, qitia lamen veatura erant, etiain moinenli, sicnt in nieule
ni:igni
adscrlpto
cilanturah afiquihus co ordine, quo in manti.scrip!a illa ipsiiisdeponentis constituta et deliberalaerant qure :
testiiim ordine
ftllufll jlfX-
siib duplici
piurium processuum et dncunwnforum compilalione in~ omnia, cum lestis in Calabriain se reeepit, evenero,
tluiiliatui-
mimero. v.yiiunlur; ab aliis co nrdinc, quem finbent in processi- secundum qiiod privinnntiata et pruMlicfa fue-
fnis siwjulis; ndscribemus ei nus utrumquc numerum rant
tpsorum nominihus : ut qni ah onctoribus. eos sic vef sic 5 Ciccns Z:icoii dixit, quod cum ipse testis acces- Tcsl. ?
cilnnlibufi, ad ipsos fonles rnteiil recurrerc, in pmmpiu sissetad oppidiim nuncupatum Paternum, uhi B. ilc iitimiiienti
habeant qnod rcquirunt. Quin elinm, lamquam Franciscus conventnm condeiv f iciehat, caussa con- licriailo prsc-
si res
tnoiiilus
nno fcretySub unn Processus Cafnbrici IHulo, siiiguhs veniendi B. Franciscura, suhilo niaxiniiis iraher
d.
K
inqnisifinnes parlicularesy pro numero locornm, in qni' seu tenippslas esf exorfa et eum vellet discedere :
bus facliv sunl, in lotidem dividemus capita ; iisque ag- causa renieandi domurii, d. B. Fr.nuciscus vetiiit
ifrcgnbimus Comitum Agroterix et ./rcnarum lilteras: euin discedere, quando aliqiiiid sini.strum astruin c
quippe qu.T eliam ipsx vim fiabeant fcgitimx jurat.v- ei confingeret: deiiide vocavit euni intus ecclesiam,
que crpositionis, de plurihus et iliustrihus irbus, ad et ei benedixit. aqna sancla euni inspergendo, et
Fraufisci Pnufoni probanlnm sanctinioniani magnoperc eumdein ciim noinine Domiiie Dei noslri itineri coin-
ciiuducenfibus. Jc denique suhjiciemus fifleras e.v ruriis inisit, inquiens Abi nam honam sociefatem tihi
: :
nppidis Calaf>ria' jnissns Romam iuper codeni negolio: dedi. Et cum apud
ipse festis esset Ruviiini S. An- ticufdiflione
nec non mi.ssas ex aula Francica, qnx priinum in cudice tonii. nuncupaMim Seplimnm, quod hihidiatur plenis Sancli ei:adit
MS. lorum lenebant. et Inrgidis aquis; qiKiniprinium transeuinli caussa ne mcrgafur.
eum vortexingcns testein ipsum circa
iiigrossus esf,
CAPUT r. pectus .igressus est, et ipsum un:i cuin equo quo
l'rocessus faclits iii ierra Reginx. veliebatur tr.axit, suhtus undas eum involvendo,
adeo quod sensu amisso se suhmersum existim:i-
Oaiictissimu nc Be.itissimo Patri, D N. LeuiiiPa- lut : deinde sensu recepto, incolumen in altera
Hfglnenslum pa; X. Sauctilatls vpstr,i', Allis-.ime Praisul
iiiiivei'- flum.nis ripa alnque corporis hTjsione, se vi-
epistola.
salis Ecdesiffi, sacris vest^giis imprimunt
oscula, dit
hurailes el obedientes Sedis Apostolicie filii, Simeon 6 Raphuccius de Jacollo dixit et scit, quod rnm Tcsl. .3
Galeota (h Ne.apoli, Gulieniator terrie Regina; n pater ipsius graviter ,-egrotaret in manu, Sancfus ma-
pro ciijus
dioecpsis Besinianensis Loysius Oaleota de
d. civi-
; curatione raulias expenderai, lum in raedicis tum II um iii/iniiaiii
tafe, ejiisdem R-ginnc oppidi Prator; una vioaf.
cuiii Ma- efiani iii medicamentis, peciinias accessit ad B. ;
Jnratoac tr.ta universitate
gislrn d. terra; Reginse, Franciscuin qui doruit eum
: nnnnullas medelas,
nmniciim instantia etdevolione, (pia possunt, sup- adeo qund spatio novem dieruni incolu.nis f.iclus
plicanles; quatenus mirificum Fr:i:.cisrum
de Paula, est, officio raanus reciiperato, i)ua manciis orat. De
sanctitate glorificum, signis et prodigiis
coruscuni', teinpore : sunt anni \l paulo plus aut minus, De
adscribere dignetur Sanclitas ve-tra catalogo
Sanc- loco, in Paula. El ex laina audivit, qiii:i facit nuilla
torum quem tota Calaliria .Sanclum ].roLlamat,
:
rairacula, nir.xime cum fierent lignamiiui pro usu
et
meritis inclytum et gloi-iosum rura Christo
regnan- loci. Inter cetera cum pro d. usu iucideretur piiiiis fl siili luina
tem non duhital.
Cujus sanclilatis testimonium in verlice Moutis-alti, ubi erat beatus Pater, (ir!:oris op-
coii-
(prwterillaquotidianagrafiarum niimera quaj, nos- pressum sal-
cidit arbor super queradani nuncup:itum Dominicuni
vat.
trates percipiunl; pra-ter quoque, quie
illa dudum Siipinuni de terra Regina;, et eum terra cooperiiit.
coram Reverendn .\ntislite Cariau.nsi, nec
non Et d. B. Franciscusdixit: Per ciritatem.quia niliil
coram Veneraliili Patre Laurenfio Clavensi,
Ordinis ei mali Et accedens et mannm porrigens. ah
fecit.
Miniraorum ejusdem B. Francisri de Paula
profes- arhore, qua oppressus eraf. siibtraxit sanum et in-
sore, nec non Legenda> majoris
sa'pe repetiti B. columem. absque aliquo nornmentn, sicut vidit ipse
Francisci de Paula compilatore, in exlensum
simt feslis. De tempore et locn ut supra.
deposita) in hac pr.Tfata terra .siihinreruntur,,
sunt 7 Mag.
Anlnniiis de Jurdann, de terra Regina',
fideliter deposita, el veraci slylo
consfrurla, suh die dixit,quod B. Franciscus semel monehat Fratres,
IX mensis Novembris, mdxvi. Ego Liicas de
Franoo ul rogai-ent Donin noslrum, ne Turcae venirenf iii U(lV('lllUI>'
de Regina, Canoniciis d. terra;,
fateor inferfuisse Italiam quos ipse B. Franciscus func temporis di-
:
j)i(ipfirfat.
in prKsenti examine, et me
subscripsi manu pro- rehat, in frimestri venturos : et sic eo elapso FIv-
pria.
druntum occuparunt, et magna Christianis intufe-
i Nobilis Philippus Caraiglanus,
civis terrai Re- runt mala. Tunc heatus Pater in cellula se clau-it
ginae, ciim juraraento tactis Scripturis, coruuir/iic
deposuit orandi gratia; ubi octo dies perniansit, nuraquaiii
qualiter ipse scit B. Franriscum de rc-:cssuni :
Paula ab annis foras egrediens : deinde egrediens dixit Dominus ;
Ad sanctum
XI qiii fuit, erat, et norainatus .sanctiB vila;; et'
(
„ Deus noster fecit nobis gr:itiara, quia Turca. victn-
confiiijit
caper
.,
. ,
"f
"''""''" '"'^' "^ "°" "°"«"*'"'- Q-
'empor; !inatuni "it
a canibus er'a,^:n;''.":fr'"'''"1'"
cetera ,le i„scib„. mortuts, ,„ p,sc,„am ,,r„jeclU
actus ct tiura, magnum Turcum d vita fu nctum, et Turcffi
i<ultcat,s, ut ,tt proccssK Comcttiim
uum. ii. Item pedem retulerunt, Ita ipse testis audivit a bealo
Palre
;
SECUNDA APRILIS. m
Patre in monasterio Paulse, sunt anni xxx. Et plus unde hic Crita dieanlur ipsi fines seu lermini non divi' l)
scit, quia cum ipse testis, uua cnm B. Fi'ancisco, namui. t\ «s.
re^ilarc prx- quotlam die in d. loco in 'luoiiim moute laboraret. c Disastrn '''"'"•**-'*i
Ilalis, In-ancis desastre, pia graiidi in-
CALkBU.
scirux, beatus Pater discessit et contulit se ad cellulam forlunio nsariialur.
suam: et post horam applicnsruntillnc ultra centum d Ftiit 1.1 Mahomet ii, anno 1481 morluus Nicome-
homines Conseutini et nohiles, et iUic mausit usi|Uo dur '.i Alaii.
ad noctem. Eliam alias cum esset in loco de Pater- e Spelinni lioc farlum Isidorus lib. 2 cap. 13, et rcm
no. una cum beato Patre, quadam die circa cre- proli.ra tujpnhjposi deseriliil alqttc nmpliftcal.
nquam piisculum sive aiite Ave-M.iria, dixit B. Franciscus f MS. Quidum Dominus urius, menilnse, ul remnr :
jiihrl
jiiiiuri ;
Fralrihus, Ponite ad calef iciendum, ut possint sibi el uleo e,c conjectura mulavimiis. Qttid si leijnlur. Qui-
lavare pedes Frarrps venienles e Paula. Etsicpaulo dam Doininuccius, ul sil dimwulifum a Doininicus?
post applicuernut diio Fratres de inunaslerio Paute.
ilales impac- Et plus scit, quod alias, cum sciudereutur nonnulla CAPLT II.
(0 ferro
qiias-
saxa cum clavis ferreis et cuneis, ubi eraut multa; I'1'oci^ssHa faclus apud terram Soreti.
fitlDS saiidt-
genles.etridcratquoqueB Frauciscus; intersciuden-
dum pro.-iliit unus cuneus
in buccara cujiisdain assis- kjanctissinio ac Beatissimo Domino nostro Leoni, Auclorllate
tentis ; ex quo dentes vastati et diruti fiiere,
ictu Sedis Apostolicre Pontifici Maxirao, cum osculo pe- puhlica.
cum nuilto sanguini,-. proHuvio, Unde bcatMS Pater dum, Antoniicius Cormatius, annualis .ludex terriea
dixit, Per timeas quando nihil est.
caritiitein, ire :
Sureti, in anno .mdxvi; Dominus Soderus de eadera
Et sic maiiu ori vulneralo apposita, eodem instanti teiTa; Melitensis Canonicus, publicus ubilibet Apus-
pristin;e reslitntiis est sauitati. tolica auctoritate Notarius ; et testes subscripti, ad
8 Andreas Spinazellus dixit, qiiod alias, ciini in hoc vocati specialiter et i'ogati, Noium faciraus,
Tcsl. J
loco Puternionis rranpeietur qiiodd.iiu saxuin valde fatemur atque testaraur, quod auno praetiiul.ato,
saxiiiii fiirilr
ingeiis, nbi inulta aderat multitudo, et saxuia prre- die Decembris xiv, accersitis corarn nobis, exi-
fraiKji farl!
dictuni fivingi non posset; illuc accessit
beatus Pa- mius Doiiiinus Jo;mnes Franciscus de Areiiis, Coraes
ter, et saxiiin manu letigit, Mnquiens, Vos nescitis Arenarum li et Stili ac Dominus S. Catharinae, as-
rumpere : percutit'i la|iideni ab hac parte,' et cito seruit decrevis.se litteras destinare ad suam Sancti-
frangetur. Et illico iliuni jiercussere in parte pr*- tatem, rogatorias pro canonizatione B. Fraiicisci de
monstrata et tacta a beato Patre, et in prirao ictu Pauhi, cura talia inereatur. Etne ejus littera; roga-
fractus fuit. Et lioc scit, quia intcrfuit : dc Doiiii- toriae absqiie fuiidamento procedant , sed veritate
niio Sapino ileposuU r.r famii itlem qiiod sitpin tiitm. G. fundenlur, rogavit nos Jiidicera etNotariura et testes
9 .\iigelus Stanellus vidit quemdam Fratrem Gre- pranlictos, iit solenniter et fideliter dehereraus depo-
Tesl. r.
goriura.deoppido Nibizaci, fuisse lijdropicum longo sitioues infra scriptoruin testium iu scriptis redi-
sanal liijllro-
tempore : et accessit ad B. Franciscuin et sanatus gere. deponentium de patratis et gestis per euindem
pictllii
p cst : qiii subito inquit se liabitu Religionis. c Alias B. Franciscum ab enque auditis, ut veritas ehices-
ef frifjoreltM ciiui ipse testisiret ad serviendum iu loco Paiila? per cat.ad v.eritatem Cliristianie fidei et religiouis nos-
t:uiit :
octo dies, qui crat ffigrotus de malo frigido; cuiuqiie trre.Nos vero videntes, quod ofticium iiostrura pu-
illuc accessisset, rogavit beatum Patr'em,ut haberet blicum petentibus non debet denegari, maxime pro
aliquain gratiain. Et beatiis Pater dixit, qiiod debe- examinavimus infrascriptos testes, eum
his caussis,
ret servire bono et forti aniino, et boriain erga Deum jurameiito et servat:iomui debita solenuitate. Qui
sajiiiit iiiijeti-s
habere fidem iiain sanus etficerelur. Ita fuit sauus,
: quidem sigillatim et particulariter et eorum uuus-
stiltis portat.
ac si nullam
uiiquam habui^^et ajgritudiiiein. Insii quisque deposuerunt ut infra.
per cum iUic moraretur. vidit qiiatiior iiouiiiies ges- 12 Magiiificus Dominus J.acobus Litrouus , de
Tesl. 8
tantes ingens saxum, ex quodam fluiirue labente sub- terra Soreli, Juris utriusque Doctor, dixit. quod sunt rriislum ex
tus lociim et niaguo cuin labor'e illiul gestahant.
: fere duo vel tres aniii, euin transivit per d. terram halnlu sancli.
Unde beatiis Pater posuit illud super iurnieris suis, quidam Bernardinus Geriiiida, cuin quodiun Fr;i-
fr.
et sustiilit illud in verticerampuiilis, quod tunc :edi- tre Sacerdote Ordiiiis B. Francisci de Paiila, existeus
iiastliii ficabatur et erat niinis ;iltnni. Et plus. scit ipse tes- :[etiam ipsej FiMter iIk Ordiiie qui, in priesentia d. ;
tiliirltitltitit
eiirut ;
tis,quod cum quidani { Douiinus, de oppido Latta- E.ximii Domini multoi-uinque .alioruni civium et no-
rico, niagnam iu iia>o a^griludiiieni paleretur ac- ; biliuni. caussa conficieiidae
petebat eleeniosyuiun ,
cessit ad be;itiiin Patrera,et apiiil cuiu luoraiu traxit imagiuis B. Francisci de Paula et raulti dederuut :
per aliquot dies, et hide rediit sauus. Et huc vidit eleenrosynam. Et deiride d. Fr:iter cepit i|iioddaiii itt il) parti-
ipse testis. panni alibi, quod ilicebut esje ciUasflivisum,
i . : frustum tuuic:e .-uiitilis
10 Hieronymus Longus, de terra Reginse, dixit, de eo quod B. Franciscus gerehat sahtus habitum
(|uod cum alias vovisset se debere servir^e iu loco et ilivisit illud in viginti partes vel circiter, ut dis-
orliores fre'its Paulse, et illuc accessi.-set; B. Frauciscus voi-avit tribuereutur persouis illic praeseiitibus ; qu.as vigiuti
fttetl
eiim, et duxit caussa coiicideudi certas arbores pro parles Iiabilus seu tunicai dedit in posse pra;l;iti Ex-
usu fabriciu, et dixit, Conclde istas arbores. Et de celleiitis Domiiii Coniitis de Areiia : qiii posuit eas
ponens respondit, Istie arbores non sunt houiu, quia subtus manum, et dividehat eas. Et cum fieret coii-
valdeicontorta; sunt. Coucidit uiliilominus, etquaiu cursus taiii civiuni qiiain advenarum ultra centura,
primura humi fuere src concisai, r-ecta; adiiiventae distribuit d. partes tuuic», et unu-qui.sqiie habuit
fuerunt : quEe res inagiio iniraculo visa fuit ipsi de- partemsuam.Etultimoloco.cum.-ibipersuaderetnul- suh inanu
lam super-esse portionera, superfuere suhtus rnanum
Cotuitis.\ren.
poiienti : sunt .anni XL et plus.
luiritculosp
Ego Accataiius de Visso, de terra Reginaj, Ma- d. Comitis. ultra e;rs quas distribuerat, partes
sep-
mulliplicn-
gisier Actoruni id d. terra, exaraiiiavi retro scriptos tem adeo quod oniiies
; qui aderant supra moduui tnm,
testes. admirati fuere, et raaximam propterea cepere devo-
tioneiu : et puhlice dicebatur, quod ex tali parte tu-
ANNOTATA. nicie subsecuta luerant inulta miracula.
13 Et ip»i testi evenit. quod asstate sequenti, de nr-
fetiritn
a Regina i/ppiJum, iiuer Paiiltiiii el Bisigtiiaiuim, meiise a-gritudo cura rnaxima fehii deulissiinam
Julii, nraxiina
liinc 9, inde 12 p. m. dislans. eum habuit continue per viginti dies; edeo quod co- depeltit ipsi
h Crite Tculonibus dicilur circulus sirc ambitiis ler- gebatiir, pne immenso caUu-e. aspergere se
imdum lestt.
rurum, an ^imilis apiid aqua frigida et quod tempore vigiuti dierum nurn-
Calal/ros significaliu oblineat, ;
quaiu
1
1G8 ACTA S. FRANCISCI DE PAULA.
A qiiatn (lormivit nec cibiim sumpsit, aqua fripida se cissi, el addiUil, qiwi inter eetBros habuit
etiam ipse D
tantum iti niaxinia (jiiantitate reticiGns. LMe recor- illamque consarvabat in 3 Tcu: 10-
testis quaiiidiim p.irticulaini
rROCtiSSU
datns se habere quamdiim partem d. uinica;, qtnun nrca cum maxinia devtiiione. Accidit antem quod ^lm mninitti
CALADR.
dedit ei d. Comes, quandu lecit distribntionem pra;- quEedam neptis sua uUra tres aniios fanatiea seu citi<ie:ftmun.
cam
fatam; eamdem particuilam niagna cum tlevoiione spiriiata 1'uerat : et ipse testis recorriatus e»t se il-
gutturi suo alligavit. Unde elapsis duabus lioris post, lam pariicuiani lialiere, fecitque eani manu oujusdara
somnus euui cepit; et inter d(n'niiendum videbatur virpinis cMpi, et a|iponi gulae d. iie|jtis suo8, nomine
ei se esse sul) fonte de Russo, circnmdatnni mnltis Polyxeiite : ^iur qiiuvioih ft twic lil>i'r<it<i (itit, et po.stca
Fratribus Ueligionis U. I''i-ancisoi tle P;iula : e qui- d. partividam .siia ciil/ia aimssam miiaciilos>i rccupera-
bus alter diiebat : Esto bono animo, nani cito sa- vit, proscqiiilur tcstis attjnc Goncludit : pro lUijusmodi
jmiimla naberis. Alter vero : Esto forlis, nam cito duccris ad miraculo omiies tain nuir.^s quam tceminaj castri S.
visione portum salvns tutusque. Omnes \ero alii invicem di- Petri, stupidi et adniiiati remansere, et maxinia ex
reaeato.
cebant et exhortabautur eum, quod bene se haberet. ea r.i omnesgentescepil devotio, attenta infirinitate
InterctHei-osunusdictorum Kratrumattulitei quam- inciirahili; cujus curaudae gratia omnia prius loca
dam f fiolam aquas frigidai funtis supradicli , qnam devota et religiosa adierat ipsa; rem, ut gssta est, siiis
ipse cum summa quu epota post
devutione bibit ; verbis mctius crptisitura. ^gitur
duanmi lior;irum spatium experizefactus, niullis su- 17 Donna Polyxena. u.vor nobilis Francisoi de ITest. II
doribus prius efJusis, fere libfrum se sensit. Deinde Caristina, dixit, quod sunt fere tres aiini proxime n tllcmoiie
cuin esuriret, ct gallum gallinaceum parari faceret; praterriti, qiiod invasit eam quasdani segritudo : vi-
cir.ouiiises.mmt
snperveuit de mane D. Uubinus Latroni et Notarius delicet niiibra diabolica seniper lentahat eam, ut
I*Jicolaus C;ichimella, in domo ipsius testis, quaj est blasp!iem;iret, et multa alia faceret mala. Uiide D.
in terra Soreti Mfliteiisi.s dicecesis, et narraviteis d. Viola, uxor Georgii Koderi, ejus aniita, dixil; Filia,
visioneui sujira dictorum Fratrum. vis dem tibi iiiiuin particulam Iiabitus I^. Fraiicisci
i Tesl. 'J 14 ISohilis et egregius Panduljtlius Baronus, de de Paula, quamhabeointusarcam meam cuni magna
Simiiis terra Soreti.dixit. quod .«unt jam anni fere tres pru- devutione. Et sic d. testis per inaniimcujusdam vir-
particula
-Q xime elajxsi, quod ad d. terram accf^ssitfr. Bernar- giiiis capi fecit d. partiruhim : et dictis Paler-nostor
diuns Gerunda, el secnit fni6tnm fuuicv, tledilqm et Ave-Maria, apponi fecit giilae : et sicsana effecta
Comiti partfs distribuendas vt supra, et inter ceteros est et lihera a d. a'griludiiie, qua? non perinitletiat
lestis ipseunam sortitus est piTtiunem, quam con- eam quiescere, nec diu nec noctu. Accidit autem
servabat in quadam arca de acere ligno, Anno autem quod quodam die iiicidit in altercationem ciim qua- indcmque
proxime pranerito contigit ei ut d. arcam apcriret. dam vicina sua, et fecit uumen diaboli .>^aiictiim : et
pentila olh
culpnm.
susteiitaiis ejiis operculum baculo quodani alto, et illico dicidit illa particula, quam geiebat appensam
crasso mensura duplicis liumaiii pollicis. Scd quiad giihT cum qiiodam filo, integro remanente d. filo et
opeivuhiin pViegrave erat et poiidcrosum, loiigiludi- deperJiia ipsa particnla. Qua ex caussa tola perler- •miracatos^
nis octo palniorum, poiideris vero unius cantliari rita est, et sic cururrit ad ira.apinem gloriosa: Vir- iinrniCiu-.
(quia erat crassissimum ex industria cum .Miis d lis- ginis, eam rogando manibus in cruce exlensls, ut
baculum perfregit^et raanuni ejus filii,
tis lactuni) d. faceret eain invenire d. particulani. Ujua oralioiie
nomine Joamiis Dorainici, anuorum quinque casu , facta, adinveniteam ante imapinem d. Virgiiiis M.a-
facto conclusit. Unde ipse teslis cnnliuuo invocavit ria-, et iterum apposuit eaingulae : et sic ab illa hora
nomen B. Francisci de Paula. jietens ut niamim filii in antea uinbra illa diabolica numquam ulterius il-
Diaiiiim sui saiiani redderet. Et recordalus se liabere parti- lain perseciita est. Qiitbus prorsus stmitia ac ferc iis- '>
Test. 1-2
jiiini cnnfri-
cidain ilhini panni habiliis B. Fraiicisci, coepit ipsam
/fnii sniiaf.
item vcrliis tcslatur D. Viola prteiioiiiinatit, el ipsiits li Tesl. 13
el ]iosuiteam super manum brachiumque d. filii sui Folijxenee pra-fntus maritus; e.xpresse attestaus, quod
niaxima cum devotioue qua; quidern nianus fractus :
uxoreni suam :id omiiia pia loca secnni traxit el iii-
erat. Et statiin puer sanus, amolo dolore, factus
est. hil profecit.
Et eliam ipsi Paudulplio contigit, qiiod cum inHaren-
e( ipsi testi 18 Baptista de Rumano,de terra Soreti, dixit
(oquvJum tiirgula, peclus, et facies, adeo qiiod nun qualiter 7 Tcsl. 1
poterat una cuni quondam Ser-joaiine,
ipse testis,
(liuxl cilii
reddit. loqui, nec coinedere, nec bibore; petiit
per siguum Caiitore ecclesiie Militeiisis, accessitadoppiduin Pa- /luspitiliiis (i
ab uxore calamuin, ut scriberel quie vellet.
Unde teriiionis, ubi B. Franciscus de Paula faciebat a;di- Saiicto
uxor ejus, viri mente pra-cognita, attulii ei illam
apposili
ficari benedictura locuui uionasterii, caussa osculandi
pnrticulam panni, per raanus cujusdam c
virgiiiis, eimauus:quia ex fama audiverant, quod est sanctus
el lecit eam gute admoveri, dictis
Pater-noster e't homo. Et sic accesserunt et videriintd. B. Francis-
Ave-Maria ad hoiiorem B. Francisci et quam pri- cuin, et vohieruiit ei osculari
;
manus, et ipse reniiit,
mum apposita gute, liber et immuuis fuit ab
fuit
et dixit Estote benedicti, et pro caritatejeiitemini
:
omiii dolore, cooperaute gratia B.
Francisci. seu facite cullalionem. Et fecit eis dari frustum pa-
15 Et apud raaritiniain leriffi Kovaj audivit non fiieriiit
dici, nis ad quantitatem unius ponii, et urceolum vini, et
Hiculiim ijuud B. imminufi.
Franciscus de Paula, cum
fi'etum
Siciliam trans- in" lactucas cum aceto. Et coeperiint comedere et :
fretare vellet ciim duobus aliis f
Saticfus Fiatribus, et esset quanto plus.comedebant tanto plus crescebaiit epu-
/ruusit pcdes
apud r; Catonam, rogavit queradam
nautani ut eum te, quae eis apposila; fuerant : et remanebant adini-
I
vehere vellet iu Siciliam et d. naula dixisset ei, :
ratide ejusraodi miraculo, adeo quod coraederuiit et
1.1 Solve railii, inon.ache, et ego vehara
te, Et d. b' repleveruntse;et cuni.surrexerunt e niensa, reman-
Fraiiciscus respondisset, Per carit;.tem,
iion pero
r,-- serunt paiiis et vinuin et lactuc;e, prout annositaj
hX:,:;~p!:: tT:^n::::s::^^ '"^™"'- -^^ ^- '-'-^ ^-^™-' .^otione.s^,uod
nolebant discedere illinc.
ilh nauta; et ilUs Fratribus, qui
erant cum eo Per Venerabilis Dominus i Rubinus Lacconus, tacto
1 i)
caritalera. parcite mihi, donec
ego eo usque liuc pectnre raore Clericorum, juravit tle parlictitis pitnui
Et sic discessitiib eis usipie
ad hali.slai ictum et ora- mtiltiplicalis, qtiarttm ipse uiiam habuH; el de Jticobo
tionera fecit et raare benedixit.
Et iii illo instanti Laccoito, per similem unam subilo sanulo a febri,
aspexerunt d.B. Fraiiciscum sohim ti super cuin
undas aiitea oinnes de ejiis salute desperavissent. Similiter
euntem : et sic per illam partem transfretavit
iu Si- Magnificiis Pliilippus
ciliam.
Baronus profitetur in d. mira-
cnlo.sa distribiitione accepisse, et conservare devote ejns-
1« Egregius Georglus Foderis dixit ctiilem tiute motti particuiam. Sic etiam Veiierabilis D.
sitpra tle multiplicatis portioiiibus frusti ex Doniinicus
timiea dis- gentilis, taeto pectore raore Clericorum, tdem confir-
maril
'
SECUNDA APRILIS 169
mavit mimaUiim : mc non illiul, quod in /J/io raiulol- Arenarum, tacto pectore more Clericorum, visis lit- D
Biironi pi:r rjiismoili imrUctilam fnrlum non
jilii est, ctijus teris et ex relatione quon- EX «S.
lacfis, dixit se scire
inantim credebat, quod illaiismn arcx operculum fre- dam Colae Banaro genitorissui, quod existenteanno fnocESst;
CAI.ABn.
gisset in milla! frusta. penurize in proviucia Calabrise, proficiscebatur ad 15 Tcsl. 11
20 Noliilis Agamemnon Nusitus, de terra Soreti, planam m Terrai-novio uua cum Uoberlo Remiglio, queid 9 pertit*
dixit, i\iun\ sunt fere anni xxxv vel xL, juxta suum Luca de Yac;i, Jacobo de Joy, Julio Cichetti Hippo- nis in fame
Test. 18 atendis,
II
videre, quod jjeni-dicta anima quondam exiraii Joan- Ijto de Slravo, et qundam suo germano nomine
gimil Comi-
de Arena, Cumitis de Arena etc, ex man-
m
lem dr iW" nis Ciila Marco, Jacobo Sarca, et Thonjasio de Ciccho omnes ;
aim sitl! m"' dalo Kegis Ferdinaiidi de Arragonia, coacta fuit de terra Arcnanum, qui ad prajsens in allero sunt
llijilrimlim
profliisci Hydruntnm
castracum sna curia et vas- in seculo. Cumqne exirent de transitu rurelli, die n
yiiijiuuilfm
sullis. Et sic sua Doininatiu, una cum pra-dictis, ac- prima Aprilis (sunt fere anni xxxvn et paulo plus)
cessitad henedictum lociira Paternionis, caussa in- contigit ut per illum passum pertransiret B. Fnm-
venieniliillic B. Franciscumde Paula qnem invene- : ciscusde Paula ; qui cnra eos aspexisset, petiit ut
riint in d. monasterio. Et cnm prjefalus D. Jo:innes pro caritate parum panis ei largirentur. Et praeno-
Cola alloqiieretnr d. B. Franciscum, dixit ei R. Fr.in- minati dixerunt, quod ne quidem fruslum baberent.
ciscns : Domine Coines, ite cnra Domino in castra •
Verumfamen dixit d. Col;o patri d. teslis, qnod pro
fecerit in
cilo enirn fugaljitis Tnrcas canes, et vos et vestri caritate darent, quandoquidem habebant in m.antica. vacua jiera
incolnmes revertimini ab.>.que periculo : et pro de- Et nihilcminus prainominati responderunt quod ,
f.anem inve-
vntione suinite hanc candel.ara. Et singiilis ejus cu- nuUo pacto haberent. Unde B. Franciscus dixiteis :
niri.
a liiMDitc ser-
ri;i|tbus unatn dedit, et ipse testis similiter unam Date mibi istas bisaccias, nam illic est panis. Et d.
earil Sancli
lieiiecliiiio.
hibuit, et sic in castra profectifuere. Et ilum praj- Cola deditillas eidera H. Francisco, et apertis man-
liaretur, d. Comes et ejus curiales per medios liostes invenitpanem candidissimiim,etqui prae calore
ticis
ingrediebantur; et cum multa hnminum milli:i obiis- adhuc fiiniabat. Dictus Cola, qui sciebat nullum se
sent ferro, tormentis seu bombardis, sagiltis et pice habere pauem, admiratus remansit. intra cor suum
accensa (:ideo quod cadavera calcabantnrj nibilomi-- dicens. Isfe sanctus est. Etomnes sui sucii ceperunt
nns Cumes et sui reverteruiit incoluines et absque iled. pane, pustqnam per B. Franciscum benedictus
tesinne, nt pra'dixerat B. Franciscus de Paula. fuit, et comederunt de illo qili eis fiiduo
et quanto plus comede- :
sa/fccehl :
Solum raulio quidam, cum recusasset sumere cande- bunt, tanto plus panis iste incremeiitum et augmen-
lam. a-grotavil et obiit, et confestim pntruit nt canis. tum suscipiebat et secuti d. bealum Patrem, per
:
!; Tcst. 19
Jdilit Niibilis Gtispar (ie Diano, in ejusdcm Ctimitis tres dies aliti et sustentati fuere prarTatse novem per-
sfijitelii tunc pariter adveisus 7'urcas prtifeclus et prac- sonie.
.^ens, quod una oll;i picis ;irdentis sagum Comitisin- 24 Et cum esseut apnd Catonam, d. beatus Pa-
vasit, sed illico Hararaaextincta fuit ; itein quod pes- ter dixit cuidam,nomine Petro Colosa, patrono cu-
tis etiam in d. bello fervebat.et taraen nullus d. jusdam cynibse seu barchae, quae vehebat in Siciliam
Coniitis obiit. lignamina ad u.sum o barrillorum pio saliendis pis-
Mag. Cunfortus de AHriento dixit. quod cum
21 cibus, ut pro carifate vellet eum vehere Messinam,
n Tcsl. 10
ipse esset in oppido Paternionis, una cum quodam Siciliae civitatcra. Petrus Colosa dixit ei, Solve quodqiic ne-
Et d.
qitodruUu-
rmi fornacem
Milite, ubi B. fr. Franciscus faciebat a:dificari mo- milii, monache, et egote veham. Et d. Pater dixit: gala aetfrans-
nasterium ; contigit ut accederet ad fornacem calca- Pro carifiite, vehe me Et iferum et iterum d. Pe- fretanduin
ctjmba
riam, in qua ignis jam appositus erat, et ex parte trus ; Solve mihi, et ego veham. Et denuod.Pa-
te
interiori decideb.at.Et eo tempore vocatns fuit B. ter dixit ; Expectafe me hic. Et secessit ab eis ad
Franciscus. et dictum fuit, qnod calcaria fornax
ei jacfum lapidis, et oravit, et aspexit in coelnm, et fe-
corruit. Et sic d. B. Franciscus dixit, ne timerem : cit signum Crucis in raari ciim quodam suo socio,
Non corruet. Et sic arcessit ad calcari.im, et dixit ac super continenfem iter faceret, et sic trans -
si
cuidani k mon:(chulo illic existenti Ingredere, per : frefavit. Et sic d. Pefrus Colosa cum suo genitore
cuiictis vi-
iiiijretli feee- c;iritatera hanc calcariam, et depone timorera, et admirati et slupefacti remansere de virtute tanti vi-
denlihus frt-
nl uniim e Bu-
erige infus hunc baciilnm. Et sic d. Frater iutus ri : et sic pater d. testis et socii reversi fuere luin fransierit
\iiis,
pane per duus alios dies. Et pedes.
ingressus est, et apposuit d. baculum et sic calca- . rellum, et usi sunt illo
ria non corruit, et exusta est absque pericnlo et : haec est veritas ex relatione quondara genitnris ip-
hanc rem ipse testis propriis oculis vidit. Et postri- sius testis et saepe saepius supradicta verba dixit
:
die contigit,ipioddecem pariaboumgestabantqu;\m- ei uxor Ruberti Riviglio. quod ejusmodi rairaculum
dam trabem et cnm essentiiriipe lucum, Ijoves pr;e
: uarraverunt eurum niariti ante eoruni ubitum.
pondere lurserant, et ulteriusprogredi non poterant, 25 T:isus Saldanus, de terra Filocastri, dixitcum
10 Tcsl. :3
nec d. tr.abem gestare. Et sic dictum fnit B. Fjiin- juriinenfo, quemadraodumannispraeferitis, tempore qitod .\eapoli
cisco quod boves devaslati sunt, et nun possunt tra- quo Rex Fredericus erat Princeps p ntaijmis fuerit SquiUacii, ipse
el mam bem gerere. Et sic ipse dixit. Pro carital*, acceda- testis er.it Ne:ipoli.cum venit Orator Regis Fran- ad Sanctumi
Irabem a vellet accursus :
mus cia;, et petiit a Rege Ferdinando seuiori, ut
elito-
et videamus. Et sic iid locum ubi trabs erat ad-
liiis biiliiis
V
Iritlli.
venere, etdixit Solviteoranesboves,pra;terprimum
; mittere Patrein fr. Franciscum de P;mla. Et ipse
par. Etsit factum fnit et deinded. B. Francisciiscum ; testis interfuit, quando applicuit Neapolim d. Fra--
quadam virga, qiiain in manu h;ibebat, ter trabem ter et iia fuit magnus homiuura coucursus,
;
quod ni
percussit et dixit, Trabife parvo iioc spatio. Et sic providisset Princeps Fredericus praelatus, coUisis-
illud primuni par, et solnm, traxit d. tr;ibeni nsiiue sent et suflbcassent ipsum. Et sic ipse testis concor
ad locum ; et luic testis vidit uculis propriis, et illic davif D. Infraccafo, patrono triremis
cum quodani
omnes B. Fr:uiciscum pro viro sancto reputabant. Francisca', i/ in pastum et ivit lura d. triremi, quae
; I
vexitd. Fnifrein in Pruviuciam. Et cum e
22 Mag. Loysius Corinacius, de terra Soreti {et Neapoli
1
'1
Tosl. a quod fecerit
tlttoil parlicula ipse le.ilis iniraculi, in mttltipUcalione seijmenloruin sub solvissent triremem, et facto velo navigantes, ad fau-
aquain ad
raiii saiialus Frauciscus acces-
manu Comitis de Arena (ncti) addit, tiuod etium unam ces develiissent Tiberinas d. l'r. ;
enaviijetndum
sil.
liarticulam habuit. et anno elapso inaxima Eegri- sit ail aUuquendum Poufificem et ipse testis reman- succrescerc.;
I
tudo ex dolore ilium / seu de flaiico euin invasit, in triremi, et expecfavit d. fr.
Franciscura. Qui
sit
ductor tri-
adeo quod mori videbalur. Et recoidatusest d. par- sexto vel ocfavo die |reversus est; Et sic
fluminis commensurasset,
cum maxima dcvotione :ipposuit eam ili-
ticula), et remis, cum altitudinem
bus seu flanco, et illico sanus effectus est. vidit trireminj rainime exire posse.
Tunc d. beatus
a quibusdam quod exire minime po-
23 D. Bernardiuus de loco Lovanaro, de terra Pater intellecto
22 terant
4;jri(is T. I
170 ACTA S. FRANCISCI DE PAULA
Commensurate eis Accessi ad fr. Franciscum, et rogavi euni no-
A terant defectu aquanim, dixit ite :
El VS. rum, nam mognam viiu et copiam aquaruni adinve- mine vestro qui respondit railii, quod debebatis be-
:
pnoi.Kssi*
nietis. Et sic ductor, commen.-urata altitudine, in- ne verrere domum vcstram, quo ficto accedetis ad
CAt.ABR.
palmorum et jilus, adeo quod illico hortiiin vestrum, et invenietis ficuin fivindosam, in
venit esse sex
exivere. cujus vertice du» erunt ficus, altera iiigra, aUera
"ili Kt cum navigassent ingressique fuissent si- verc alba Albam :, tu maritc, nigram vcro uxor
:
num seu gulfum r Leonis, maxiniis agitati fluctibus, coraeditis. Quo audilo accesserunt ad hortuni, et cl Iripudiando
c[ trircmtm
invenerunt arboreracnmficubus, utdixerat B.Fran- abortum
qua vchebatur coacti fuerelittori appellere et cum in anclioris sta- :
unde uxor gravida facla passa
rent, ecce navigium armatum triremim versus vela ciscus, et comederunt eas ;
Qua re vi.sabeatus Pater dixit, Adnavige-
faciebat. est. Et cum esset ingrata erga summuni Creatorera,
mus cum pace Dei, nam nuUus nobis imminet timor et accessisset ad (|uas(Iani nuptias, et tripudiasset,
neque peri:ulum. |Cunique navigium appropinquas- aborsuni fccit. Et deinde vir et uxor pra;fati
sic
setj et aliquot tormentorum ictus jecissct, niliilonii- iterum vocari ad sc fecerunt illum Sacerdoteni et ,
nohicrlt utlra
plraticas na- nus triremis, secundainnactaanram, vchi fecit na- :
rogaverunteuiu,nt, quonianul. Domiiia feceiat alior-
succurrcre.
vcs cvadcre .
vigium vero sine vento substitit, adeo quod jiarvo tivuiii, vellet iteruin acccdere B. Franciscum, et
teraporis spatio ab eorum oculis evanuit, et sic d. eum rogare, iit ejus precibus et intercessionibusapud
gulfuni pertransiere Provinciam versus, ad ojipiJa s Deum fiendis posset itcruinconcipere. QuiS.icerilos,
Hronio et Brigansi vulgariter uuncupata. Dcinde d. cum rogasset B. Franciscum, hiijusmodi habuit res-
Frater descendit a triremi intenam. cum I quodani ponsiim. Prufecto non est ainplius gratia pro eis,
nepote suo, et duobus l"ratribus, qui soluni versa- propter eorura ingralitudinem.
bantur cum B. Francisco, qui ab aliis non videba- 29 Insuper d. Eximius Doininns dixit, se scire guod iniago
tur seniperenim in camera patroni latitabat. Qui
: etiain i-elatu cujusdam Fratris Keligiosi, quod cuni cjns inicrum
sanarit.
qain et solcis quidem U. Franciscus ante suum descensiiin fecit ipse Eximius Dominus misisset in arcein Ainantia;,
cjtts jnclis quamdam confessionera, et poslraoilum primatibus ut ipse primus liabere posset imaginera Fraii- '..
i» marc, hiic
il. triremis unicuique candclam unam dcdit. Etcura cisci de Paula; evenit quod eo tempore natus qui-
pocatuni esse, ., ^ l •
.
B Hiictus maxinu essent, et raetus nnmineret ex trn'e-
.
dam Castellani d. arcis, aiinorum oct", giaviter x-
ti mibus r Frangasi; triremis ipsa coacta est vertere grotabat : qui liabita iiotitia quodiinago d. Francisci
velo,etcursum sistere. Accidit forte qu"d in trire- absoluta esset, petiit devoliimis caussa eara videre :
mi ipsa Piiilippus Fabalegno per Comiteni Mataloni qua visa et deosculata, pristina; restitutus est vale-
adductus fuerat. in cujiis banclio seu transtro par tudiiii ; et Dorainus d. Comes habuit d. imaginem.
^ qudddara .r calopodiorum dd. Fratrum, sociorum B. Et hffic est rei veritas, et in fidein sua Dominatio
Francisci remansit ; et illa cepit vel ipse vel socius subscripsit se hic inferius manu propria
d. Philippi, inquiens ; Adhiic apparent calopodia il-
lorura maledictorura Fratrum, qui poterant rae e ANNOTATA.
remo Et projecit ea in raare
solvere, et nnluerunt. :
et quaniprimuni d. calopodia mare tetigerunt, ipsura a Soreium oppuhm, iitter Milelnm i't ylrcnam,
tranquilUim efTcctum est, et sic cura pace Dei Nea- trans Mitlranum jhtmtnt in Calabria ullcriori.
lioliiii venerunt. b Ecgrapliinn nostrum Arenarum Sali ; quoti corrc-
27 Antonelliis Triza dixit cuin jiiramento, que- ximils t'X iiifia refcrendis liiijus Comilis iilulis. E^l iiu-
n Tcsi. 24 raadmodum jfuit] B. Franciscus de Paula in monas- lcm Styluiii, iam dictx Cahibrix ultcrioris opinilnvi aii
jHorf mulieri terio ;/
de Majda Jesu-Maria;, cumqiie baberet ma- Ciircinum fJumcn, u quu flnmine diclum anliquis Pro-
a strumis
curalj-
ter sua strumas seu scrophulas, ipsa una cum patre niontorium Ciu-cinam, tiunc ub oppitlo vicino Caput-Sly-
suo accessit ad '
. Franciscnm, et genibus flexis pe- li nuncupatur.
II
de gratia, ut eam sanam redderet. Et sic B.
tiit c Fiola, pro pliiitla, Ilalis Francisqnc communis
Franciscus tetigitgulara ejusquadam virga et subito vo.r.
eliam moi Ivm sana efFccta est. Et addidit, Abite, Domina ; namvi- d Tcnias scu fascias ligncas, scriniario opcri circuni-
pr/cdiici it. ta vestra breviserit. Poslridie vero pater ipsius les- dnctas aul supcrinditcias, Listas locanl Itali, Franci,
tis accessit ad eumdem
B. Franciscum, et interro- Tcutones.
gavit eum quamdiu victura esset uxor sua. Qui res- e Lauilunda Ilalorum religio, ut muiicrcs coujugiita;
pondit : Vitauxoris tuffierit septemannorum. Etita non prtesuinanl allrcctarc Rciiquias sncras : ita Ja- i
fuit. Ir nuarii, nbi agitur de sacro Cliristi prxpulio rclegtndo
28 Eximius DoniinusJoannes Franciscns de Are- num. M viilcrc esl Magdalenam Strotziam eiministe-
nis, Arenarum Stylique Comes et Dominus S. Ca- rio applicare Claricem virgunculam.
18 Tesl 25
guod pra ste- tliariuffi, cura juramento dixit, se scire ex relatu f Quidam nommiiutfr. Paulum de Paterno et fr.
rili coTijitgio cujusdara Sacerdotis, cujus putria; nomen non bene Joannem de S. Lncito.
prolei» rocjit-
re<ordatur qui Sacerdos dixit suae Dominationi,
:
g Catona riciis ad frelnm Siculton, fcrme e regione
tvs
quemailmodura ipse rogavit B. Franciscum ut vellet Messanx, haud ionge a Rcijio.
eliuudere preces Deo, ut duo ejus amicissimi, vir et h Consenlit oculatus Tcstis infra num. 23, et lamen
uxur, qui steriles erant, filios baberent : qui qui- scriplores reccntiores volunl, miracuiosx transvcctionis
dem divites erant, sine herede, et aimorum XL. participcs fuisse socios. Quidni eos naula, miracuio viso
Et sic K. Franciscus dixit praifato Sacerdoti : suam rcceperit cijmbam?
facli pivnitens, in
Revertimiiii, et dicite dlis bonis viro et uxori, quod iAt num. 12 Latrouus scribilnr.
habeant magnam in Deo liduciam, et quod verrerent k Mimachuhis, diminuiivum a Moiiachus, iiic siimi
«orura domum inultum bene, et deinde eant ad eo- vidctur pro Fralre laico.
rum hortura, et reperient ficum qiiaradam fronden- 1 Flaiicus 7((i/(,s, lionilia, scdlatus significal.
tem, habentemin verticegeminasficus, un:imalbara, m
Terra-nova, oppidnm Arcnis distans 15 /j. m.
alteram vero nigram albara comedat maritus, ni- :
medio aulem ilinerc situs cst vicns Burellus, de quo
pcvs in Ja- gram vero uxor. Et ille Sacerdos, quia erat mensis mox, ubi transeiindus fuit flurius Mesuna sive Melra-
mlarlo iiiveni
Januarii, derisit ejus verba : et respondit B. Fran- nus.
ri feccrit ;
cisco, Quomodo est possibile quod lioc teinpore si- n Qiii conventum Miiasscnsem in Sicilia (qtio liinc,
cus inveniantur? Unde H. Franciscus dixit, quodpro ut infra patet, ibat Sanctus) II Fcbruarii sequentis unni
caritate facerent ut ipse monuerat. Et sic d. Sacer- fundatum scribunt, Imic leitui non repugnant ; scd si
dos convenit ainicos suos, virum et uxorem, et dixit annum fuisse putent 14G4, uimium exorbitant.
;
,
SECUNDA APKILIS. 171
A o Barrilli. vam vinnria mi tloliola, llnlis siint. tempore veritatis et fructus, faciant sanare verba
p Noliori sibi litiilo utitiir Testis, cum in eiulem ul- scribentium laudem et gloriam ipsius Dei, nosfri
in r.r. Ms.
teriori Calubria et Soreto vicinum Sqiiillaceiim si(; Cre.atoris, PROr.KSfiO
D. N. Ji-su Christi, interni amoris et ca-
Comineus, iligiiiori ct e.iieris noliori nomin?, rocut CALABR.
rit.atis iniBstiinabilis ac rursus
: ufi per deceptores
Prini'ipem Tareniium. liominum erat vas parafum pleiiiim rimariim,
quie
f| Id esl, )iro cerlo nimmo in simjuh^ pnstns sire hac illac perflueb^nt ficfiones in laudem
hominum ;
men.sas solvenilo. itaper veridicos semper piscatores hominum,
corda fectt per
rCiun p.irle Rliodanus scseevolvit in mnrcipsum mlijo Pe-
eoriim veritafe illuminantes et adaptanfes
(qui sunt tri vicarios
diciturCvMa de Ljone; nona \eone animali (itl prima Pontifices,Petridivinalegesuccessores)sun(p!iratie vrrtlolem
fronlc videri posvl) sed n Lugdiinn, primi ad Rlioila- a ama! ex tabulis, sculpt» cum audiri
dnctrina et amo-ni- ;
num noniinis cmpario, Itiilis Lyone diclo : ijui dum il- tafeSpiritus.
hic prr diclum flnvium ultro cilioqnc frciinentes com- 31 quanta est illa beafitudo hujusmodi Ponti-
rl sicut tttim
meanl, pro.iimiim fliiminis oslio mure nomen ab urbe ficis, cui suo tempore conlingit scribere nnmen Itomnii omnes
sumpsil. Veruin nonnisi vnlde improprie, el pcr exlcn- Sancti in Catalogo, cum subjftU
ejus mcritis nomen suum
sionem juslo mnjorem pro'endi post nomcn istud usiiue adscribit Dominus in coelis ! Infer talesln .solus oc-
creaturas.
ad vicinain Liguriir orani ; maxime ciim iufra dicatiir curris hoc (empore, Lco Pon(ifcx Sancte, qui sanc-
Saiiclus perlrausisse Gulfiim, et sic veni.m in Proviu- titafe et casfitate polles. Itaque hoc tuo fempore
ciam. Quare existimo liic prnprie siijnificari eiim maris caussa B. Francisci de Paulaagifur, de ciijus sanc-
sinum, quem Arijenieiis fluvius efficit, viilijo GoHe de titate fremi.-fco et paveo, coeli mirantur ac (erra ve-
Grimant nnnc dicttim, qiii tunc tlictus fiterit Gulfus neratur, benedic(um Deiim sua largitite iia illiis-
Iponis s/iwlennum, n dimbiis insulis, seu potius scopu- trasse [hominem] quod cmnia Omnipotens subjiriat
lis, qui liodieqtie nomcn Lnonum retinent. subpcdibus ita nuper B.
siiis, pi.-^cesmaris et volafilia roeli, oves
f Quir hicBremo el Briganfi scribuuliir. iiunc up- et boves universas insuper etpecoracaropi. Omissis
Praiicisco.
pcllnntnr Bormes c/ Breg:uiZ'in. inter Slocchiides in- [namque] fulgentis.simis quae claruerunt miraculis,
sulas et conlinenlem navigantibus prxtereiimla loca. morfui surrexenint, leprosi mundati siint, steriles
° t Jiiilream pa.tsimcrcdunl fuisse SLriptores :sed
liiinc
pepererunt, natura oblemperavit invita. Nec cura
ex regio naluraliMtionis, ui vocnut, diplnmnte clariim beato Pafre isto niiniis egif nam adjussum ejus :
est, hunc postea ex Ilalin iiceers'tum atlvenissc. Fucrit senex concepif. arhores floruerunt frucfusque jiro-
hic igilnr Petrus, uliits cl .tenior Brigittse filiits, qucm duxerunt et noutanfum obfemperavit natura, quan-
adliiic pucrnin Francisciis iiuluerit sui Ordinis liabitu. tum annihilata est, in igne amiffenfe virtutem, et
Ce-lc iufca nnm. 1 10
Sanctus navim conscen-
dicitiir in aridoprorumpendo fontes iisque in hodiernura
di.^.ic citni confratre suo parvnlo. diera. Sed et aliasii;na reliquit iste amicus Dei, qus
V Vidctur Frangasius isle fuisse fumo.tus aliquis niagis sapiiint novam naturam quam ali(er, neqne
sui leniporis pirata. solum ordinariam sed absolutam ostendunf pofen-
X Ex
hocdiscas solcas lignca.i (socculos vocant Itali) tiam b
principio Ordinis usurpatas fitisse, qiiomoilo nitnc eas 32 Procederem. Pater Bealissime, extensius in
pro citjns
usurpanl MiiioriHe RerollecUe striclioris ob.iervantix processu signornm, qu.ie Creafor ostendit in o>fen- cniissft talio-
quos idcirco iiile.m Itali appcllant Socco\ainles. tafionem innocentiae et sancfitatis istius electae ranilum sttli
y Quandoqiiidem satis certiim videatur, hiinc con- creaturie ; nisi exhausfse fuissent vires, tum quia
venttim cicpisse postquam in Franciam abiit Sanctiis suam Beatitudinem non licet verbis occupare, tum
explicaldinus infra in S^upplemenlo historico cap. 9, quia cnmpellor ad rem prnpriam venire. Qiiam rem
qiiomodo inlclligendns hic locns sit. sumo onereamoris qiiandoquidem a beatn illo Pa-
:
Ecgrnplium, contrario quatn Suticlns pra-scripsernt
7.
tre impefrafa sunf meo genitori et mihi mulfa, ideo-
modo, nitjram marilo, allnim urori traditam dicit. Et que nomen Franciscus amplector c
forlc incrcdulits i.^ie Snceidos partim ciirnvit vcrborum 33 Primo quandnPafer meus. qiii hacteniis exti- ul/.ote a quo
ordinem, ut erunt u Sanrto prolala. tit[debuitj ire H3'druntum,uua ciim aliis, expiigna pfifcr situs
turus impins canes appnlit ad locum beati Patris ;
CAPL'T 111.
ob devofionem ef reverentiam, precafurns ut eo me-
Lillerx E.tcellenlis Domini, D. Joannis Fran- dio, gratia Domini, evaderet. Cui dedit candelam.
risci de Areiiis, .irciiariiiii Slijlitiue Ctwii- quasi non mannfacfam sed coelestem, tamquam
C lis, directx Ikutissimo Duinino Leoni Font. clypeum, ut defenderetur ab omni jacfura et sinis- F
hello Tur-
Max. tro eventu idemque fecit nmnibiis armigeris aliis in
:
cico servattis
sequenfibus ipsum. Qui pafer nieus et omnes ab in
'
est,
Be feati.i.sime Pater, solent plerique, qni snnt invo- ceudioignis, sub mojnibus ef muris civitatis. et iu-
Exmu dtvi- luti in miseria hnjus macliin» munilialis, laudibus numeris armorum conflictibiis, liberati sunt ; nec
nnm bonllii- extollere eus qui (empnraliljus colluctantur vani- nou a confagioso morbo epidimiffi, tunc temporis ni-
tem.
itaqiie submergiintur sensualitatibus
tatibiis, adeo : mium invalescente in exercitu. Et aliqui armigero-
ut, puro amore vanitatis et corporis exferioris, rum de comifiva patris mei. s])ernenfes [d. caudclas
nediim ab ignaris et imperitis, sed etiam ab iis qui accipere] laniationem carniiim passi fuere.
profifentur scientiam et omnis laus
artem, vitae 34 Accedat etiamad ciimuhini miraculorum, quod
duo fii» a
et dignitas circumscripta videatur. Et liujusmo- cum duo mei filii, uuus aunorum trium, alius duo- pesle liberaii
di sunt poefa', qui cantilenis eorum alliciunt ho- rum, simul eodera tempore pesfifera febre vexaT'en-
mines manifeste ad jocalia, iutus vero latet anguis : (ur; duraque veuirent adextreiuura diem, annihilafis
quo lioc temporejuvenes et (quod pejus est) facti se- sensibus et virlufibus, consuraptisque carnibus, ita
nes illaqneantur. Cum autem bpue ab .\iigiis(ino qund nulla spes eraf medicorum; ego pafer et mater
dictum sit, Pariim erat Dominum cohorlari Marfy- exanimes, confisi fuimus, intercessione beati Pa-
res verbo, nisi corroboraret exeinplo ; iuter alia quoe tris : et illico [in eis] vere suffl.itus fuit spirifiis vi-
liiu' pro fa- tradidit, atemporesuiadmir.abilis mystericsique ad- t£e. Benedictus sit Deus in Sanctis snls, qui nou
Imlis ijenl,-
ven(us usquo ad siiam benedictiim et caritativam cessat verificare id, quod per os S. Marci locufus
liitm
passionem, fuit istud maximuni, quod in Vicaria fuif, etiam in persona istius elerfa? creainr.-e, supcr
Petri successerunt Pontifices qui quantiim, in : ajgros nianus iraponent et beue se habcbuuf Adeo !
tempore vanitatis et flnrum, gentilium souabant quod eodem die, modo incredibili, febris evanuit,
verba, soribentium in laudem idolorum ; i(a nunc. dolores perierunt, et caro ad naturalera colorem re-
ducta
ACTA S. FR.4NCISCI DE PAtlLA.
«72
quis illos non vulisset b AiMebalur in ecgriiplio : Sed hoc principium 1
ducta fuit : in tantiim nt si
fehri fuisse vexatos. cum a veteri testamento collectum sit, flgnras pra3
EX WS. iegros. nullo niodo asseruisset
cedere figurato, et a novo figurati vestigia subsequi,
1'IIOCESSI'
3b Taceo quod cum mea >ixor doloroso aposte-
CILABB. tantum quod prffi
in
huiusmodi taliaper Regulas quatuor signant Mendi-
mate mamillarum oruciaretur,
i/j-or in 711(1-
Ipartus] in octavo mense.
catorumPlagarum Dominiin miindo, ad opieriendas
miHa Ltirata, dolore.M-currerunt dolore.s
cingnli miserias nostras et .ad vitianostra sauanda sanguine
etj.im aborsu.s parabatur; per impositionem
devectus est emanante pretioso. Et hoe nondum pra-cipuiim :
beati Patris (qui a quotlam Relifrioso
non solum sed mirumct mirabile, qnod jain transacti erantmille
ex l"rancia, et ad manus meas pervenii)
et quingenti anni. et non adhuc facie terra;
in
d In quo
liberata est ab aborsu, sed (etiam a dolore.
ultima professio talis vesligii.
modum considerandum est, ordiuata fui-rat
etiam] lioc rairum iii
Quanih res erat in ordine mirabilis et supernatura-
quod jam apostema erat in collocatione saniei, unde
lis, opnrtebat .super natur.ilem
eleclinneui csse. quEe
naturaliler comitatur et doloret febris tamen) do- |
:
dolorem neque fe- ullima est ad consummationem ojieris
lioc tein]iore
nec cingulus erat super ea, neque
hujus. Vas beatus iste Pater. non si>lum auctor
brem sentiebat,
quinta> Reguhe. sed ab incunabulis in electione ad-
3G Hoc tamen, quod est cl.arum et indubitatum.
Ordinis miranda electus, in gaudium cffiloruni et con.serva-
non pra^terilH) quod cum quidam Frater
;
suh xud Ipsius
Blasii, tionem seculi. Sed hxc, admiiihm implirjilum xcmum
jnanii. beali Patris, qui crat Corrector monasterii S.
eleemosynam, et ego illam sibi facienlia. malnimus Iransilire.
venisset recepturus
c Iiem lixc. Sed cicli fanturet nequeiint occultare,
fecissein et nonnulli circumstantes mihi subditi
ille ;
Pater, volens dono digno eos don.are, illis dedit par- quem Creator produxit in Iiicem, in laudera suam.
Ideo sumno studio et onere Crucis Doinini, sunio
ticulam verffi tunica? beati Patris et volens ut ego :
partem. de illa fecit viginti par- libenter, ut mei pater niemnr sit, ad pedes Domini
darem suam cuitiue
(Ego et Marlyris sublimis. In facto hac sunt nam noa
ticulas ininutas. ad numerum circumstantium.
;
confisus B. Franciscum sohim pro veritate fldei, ,ad qiiam tenemur sed
vero) volens illas erogare,
:
et
j3
ad laudem Dci aliquod signum demoustraturum. ne sentio medehitorem ejusdem esse.
mu//ijiliC(ila
siipplevimas per con-
seginpnln de operatio miraculi esset manifesta sed occulla. sub d Hiukiim hiiic inile .lensiim
ves/e Sancti,
vola manus meiu reclusi particulas illas et non : jectiiram, ul nolant [ ]
Nnn ndeo noriim, uti Comes per-
solum circnmstantibus praedictis viginti illas parti- est lioc silii liic
e
in lioc opere suppetunl.
culas dislribui, sed miraculose fuit factum accremen- suailel. et crempla pnssim
tum, et accurreutibus de popiilo cenlum dedi : et
deinde aperta manu septem de dictis particulis vi- CAPUT IV.
ginlipromeremanserunt, (quas servo devi.te) quasi a Alius processus in terra Slyli factus.
beato Patre mihi traditae sint.
37 omitto quod (quando inauditum e ant po-
Non V enerabilis Hermolaus Frasca, de
Tcst.
a Stylo dioe-
cesi Squillacensis, Archipresbyler terrae Slyli, d. j '!ii
et lma(fo tius incBatum est, auctorem natura^ ostendere signa Quod inler
examiuatus cum juramento super vita S;mcta et
(lomi S1IX in imaginibus Sanctorum) hoc pr:ecipuum in nostro alia miraciila.
roriiscnrit,
tempore ostensum est in imagine ipsius beati Pa- miracnlis. factis per B. Franciscum de Paiila, dum
in humanis ageret dixit, quod ipse, cum esset Ca-
tris a qua emanarunt splendores coruscantes, qui
:
;
videbautur illuminare domum in nocte qua; imago ;
pellanusS. Luciie d. terra-. sa;pe sa;pius serinonem
estin oratoiio meo. Hocque idem relatum mihi fuit habeliat cuni quodamnobili viro Consentino, nomine
a religioso Carlbusiensi, probo et devoto viro, qui Joannes de Moravo, qui parochianus d. ecclesias
genibus flexis coram ea orabat, cum venisset voca- erat. et in d. terra moram trahebat. Qui qniilem
tus a me, et niecum per noctem pernoctasset. Joannes cum sjepe saepiiis iret Consentiara, et inde
eteiihoiitia-
38 Restat dicendum, quod curn nuper uxor mea rediret narrabat d._ deponenti multa miracula et
;
citm saiwril,
itcm lunr haberet incredibilem singultum, ex quo sibi causa- virtutes. quas faciebat prasfatus fr. Franciscusde
curato cst a
batur maximus vomitus et ciLi et humorum ; et peo- Paula. Inter qii» niiracula recensebat, qnod cura
sinr)n/it( :
tus et fiuces adeo fuissent excoriatse pr*e dolore, socer dicti D. Jnannis laboraret raorbo elephantiaco
quod vix poterat glutire s;divam et mellitum liquo- seu S. Lazari, et accederet ad visendum d, Patrem
reni; quidam Religiosus, quasi a Deo missus, fuit in fr. Franciscum, sanus et liber ab ejusmodi morbo
domomea, liabens quoddam instrumentum ferreuin .ab eodem B. Franci.sco rediit.
admodum ferrae.tinctiim sanguine beali Palris, cum Insuper recensehat, quod cuin D. Polyxena,
41
quo macerahat carnem suam. Qui Paler. dum oras- uxorD. Henrici de Aragonia, e b Neocastro devo-
7uan
set beatuin Palrem, et impnsiiisset d. fcrreum ins- tionis caussa d. B. Franciscum visum accederet;
lemj'cstiii>io
trumentum in pectore mea) uxoris illico sedatus ; motafama ingenti quae iucrebescebat ex miraculis
fuit vomitus, nec non et dolor incredibilis qiieni pa- gestis per deMorano seniper
ipsum, d. D. Joannes
tiebatur, ca^pitque statim absque dolore comedere. comilatus est d. Dominam. Et cum applicuisseut in
31) Multa dicerem, hoc esset ijuod diflidere
nisi coniitatum Paulae, et esset dies .jejiinii. et mare
]iroi>lii' ijii.t
vitlerer a vestraSanctitate qiitC, oumsit pium opus,
: fluitibus agitaretur. et propterea appositffi essent
fiUaquc (/iijnii!
sit cnnfniizati [non iudigetj pluribus adminiculis. [Quare' digne- sablai c, quia plsces deerant; d. D. Joannes incoepit c
tur, Sanctitatiqiie vestrfe placeat, sicut Dominus inclaraare ac vociferuri, inquiens ; Aspice, qiiid ap-
miraculis ipsum insignivit et decoravit in coelis ; ita ponunt isti Fratres isti Dominae nos voliimiispran- :
signare [eum] in calalogo Sanctorum, ut in terris dere Fratribus illis se iratum ostendens. El sic feceri/ iiiscr.
;
'"""'"
venerelur, ad confusionera impiorum et ipsi detra- supervenit Pater Fr. Franciscus etdixit Prae ca- ;
henlium, et ad commodum Chrisli fidcHum. Et ego ritate, habete patientiam parumper, et eo. Tunc,
non minus humilitor et devote vestrae Sanclitati sunt totpisces
licet niare fruetuosura esset, adinventi
jidemj commendare non desino. Vale ad aniios Pe- diversorum generum, quod tota curia Eximia' Do-
tri. cujus fortitudo superabit impios. Ex castro Are- minae, quae non exigua erat, satiata fuit, et d Do-
narum. xvii Decembris, Moxvi. mina stupore et admiratioue affecta. Post hxc suh-
junifit miracila ile prunisardeutibus, coram Fr Scotet,
ANNOTATA. qiii ei pro concione detruxeral, innoxie traclatis , et de
calcaria fornace, miraculose refccta : qux non est opus
a Vas majus, Italis Ama, Francis et Teulonibus hic ex auditis repetere; cum supra ab ocutatis lestibiis
Ame ilicitiir. ea habue.rimus.
SECUNDA APRILIS. 173
42 Et plus Mag. Hiernnymus Gariant recensnit nibus, et dicebat peccatoribus, Mundate conscientiam D
d. testi. quod cum ip,«e iret in societate Fr. Francis- vestram, et a talibus et talibus peccatis cessetis:
ci, conscendit navini Neapnli; ot cum fauces Ostise adeo quod multi et mulli homines salvati sint. Et
subituri essent, fluctus maximns Et
intellexerunt. agitiirsexagesimus annus. qiiod maxima fama scm-
cum il. navigium vi maris etflimiini maximaagita- per fuit de sanctitate et miraciilis, qiiw fariebat et
mito "0''"" tnretur; nautie nmnes se sultmersos esse procnl du- sunt innumera. n Multi receperunt graliam et bene- /,
bio Kstimaverunt, rogantes B. Franciscum quntenus ficium sanitatis, odeo quod non solum ab segritudi-
Deo pro eorum s;ilnte preoes effundere vellet. Qui nibus accidentalibus, sed etiam a natiira rlatis multi
respondit [Scitote] nullam essemedel.im imminenti curati; monstrunsi scilicet, cieci, tesi membris, le-
periculo, nisi meipsum
undas dejiciam. Et licet
in prosi et muti, et mortui vitie restituti. t'nde misi-
nnutee recusarent, quia verehanturne se submerge- mus Sanctitatis vestra? nonnulla miracula, scripta
ret; nihilominus ipse et utius ejus discipulus se in manu duorum Not:iriorum Apostnlicorum, fide di-
undas conjecere, humeris impiilerunt navigium,
et gnorum ; et eidem Sanctitati vestrse iterum atque
etfecerunt illud inlncum tutum subire et sic inco- ; iterura supplioamus, ut B. Franciscum tara bealum,
lunies Rdmani versiisadnavigavere.PaterveroFran- jiistum, puriira, sancfuin, glorinsiira, faciat bonorari
pTojniic cisciis in aquis remansit, et ripam versus unacum disci- et adorari pro Sancto, per omnes Ecclesias univer-
pulosecontulitet navigium ulleiiiis minimeconscen- saliter, ut digniim sentit Calahria nostra : qiii imi-
derunt. rfUnileprotalimiraculoadeoRfm^benevisus tatus est vestigia Sancti Sanctorum Salv.atoris nos-
fuit quod res mira esset dirtu et d. Mag. Hierony- :
tri ; qui S^inctitatem vestram sanctificet, et Beati-
mus secutusest eum usque in GaUiam, et multa alia tudinera vestram beatiricet, et un;i cum grege suo
miracula intellexit relatu hominura, quorum numerus faciat ccelesti potiritriiimpbo. Ex Altilia & Consenti- It
est infinilus.
nae ditecesis, anno mdxvii, Januarii.x.
43 Nobilis vir Nicolaus de Lenzio, dixit se scire, humiles fiUi et obedienles
qund teniporibus prKteritis, diim in humanis esset
1 Tcst. !1 Angelus Paitliisius Man;. JuraUis. Pelrus
qmd pomo Fr. Franciscus, pulilica erat fama in provincia Ca-
miracula, Paschalis, Syndirus de .\ililia.
sihi oblnln labriae, quod ipse faciebat raiilta intra g
mtiltiplimnl
i, qua; hoc fuit, quod cum .-diquando ipsi H. Francisco Imprimis Fr. Bernardinus Provenjanus, de d.
4'a
exliibita esset cistula plena pomorum a quadam pau- oppido, Tertiarias Ordinis d. Francisci, dixit, quod 1 Tesi. w
Portentasti
percula.et illic adessent personse supra ducentas, ut cura veniret e civitate Consenlije, in itinere piriim
.Tgntudo
unusquisque malum unum cepivset; nihilominus cis- mali obortum fuit in naso, et deinde inflatum est ei martli
tula evacuata non fuit, sed plena remansit; adeo caput, Bestiinative ultra qualuor palmas. Qua ex
quod multitudo, quae illic aderat admirata ex tali iegrttudine Iriginta quatuor dies nec vidit, nec audi-
miraciilo fuit. Aildil praftcrfti , ml ex miilitii tlumlaxal, vii, nec intellexit, nec comedit, nec bibit, prseter-
de ritetili calcarin rcpiirata, et pniiiis ardentibu/!, tiitda quam filo paloa: aliquoties bibebat manu alterius :
maiin ohviam purlatis cnidam Fralri, eidem scilicet, de nam quoad eum in altero videbatur esse seculo.
qno alihi srriptiim : sed acnlali lestcs nnn pnriiilos oh -
Capilli oranes e capiie decidebant, adeo quod unus-
viam, vcrum assidcnli ad focitm sic c.rltihitos ftii.fse tle- qui^que ad eiira visendiim, tamquam ad mnnstrum,
posuertint. concurrebat ; et cum Sacerdos cum Eiicharistia ac-
Ego .^rgentinus de Alexandro, utriusque Juris cessit, non potnit ipsum communicare quando os ;
Fidei pithlica
Doctor, civitatis i" Cathalavensis, Vice-comes Co- ejus non adinvenit, iiec oculi videbantur. I-'nde uxor
mitatus Stjli, fidem facio, supradictos testes fuisse devovit eum B. Francisco, ut gereret habitum Ter-
ujcoris volo
in mei prsesentia exarainatos per .\Iphonsura Fran- tiarii ipsius B. Franrisci : qiia ex re iiilra duarum sanatur.
cisoum de Rean, Actorum magistrum, fideliter horariim spatium oculos aperuit, et coepit loqui, et
et •legaliter. Tdeo me subscripsi manu propria, et petere cibum et sauatus fuit, jain sunt anni sep-
:
meo solito sigillo signavi. tem.
46 Item aliud rairaciilum dixit soror Perena, i Tcst. tn
ANNOTATA. Correctrix sexdecim Religiosarum terfii Ordinis B D.rmriti ej
ore posstssa
Fiancisci, et afRrraat soror socia antiqua, qualiter
a Itcriim in ecgraplio bis scriptttm cst, Salo pro soror Jnanna Caserta, cum da-moniaco spiritu ve-
Stilo. xata esset, producta fuit corain D. Angelo, devoto
h Neo-castrum, oppidum in principio Calabrix ul- Religionis et Confessore dictarum Religiosarnm, in
terioris, p. m. triginta el ampitus Panla ilistans. ecclcsia. Et d. Snror Joanua cum veUmine capitis
conperiebat sibi faiiem, et caiitans et quiritans di-
c Itn dislinctissimc ectjrapltnm mslrtim : Isiilorus
cebat Male inecum actum est, quando in familia
faias vertit. Forle sic dicunlur aliiiu.T a uiiiro colore. ;
de Serra ccepit esse Sacerdns nain manlisiem per
d Pitiilo aliter lnec narraulnr infra nuin. 110
:
duos aniios cuni hac r rusticula,quoniam nullus ani- ^
e An loco civitatis Calhalanensis, qutr nnlht csl in
cujus madvertebat hne, et jam permanseram,
viginti dies
Cnlahriu scrihendum civitatis Catliarinensis,
nullus animadverterat. Et D. Angelus respondit
Dominnm sesc appellat Conies Arcnarnm? ita cxistimo. et
et dixit Volo nunc
:
quod teipsum raanifestes. Et
CAPUT V. longo horainis processu adniirans, respondit Spiri-
si e"o intrassem corpusalicujuspeccatoris,
fe-
Processus de lerra .Atilix mlssus. tu9 :
cissem eum volare per aera sed ego ingressus sum :
non possum obesse. Et
l'-l>istolii
X osculum ad Sanctitatera ves-
ost trinum terrae corpus istius rusticul», et ei
vestibus induli, qiii
fasstts sc
tram supplicamiis, quod Sanctitas vestra dignetur ni esset cingulus illius, laceratis ctuguto siittcli
^tttlieoxitm.
canonizare B. Franciscum de Paula. Qui cuin esset residi't iii
universam istam concm.
Gallia, ego dedecorarera
in provincia Calabria', fuit asperrimip vit;r, et exem- Religionem. Tunc inquit D. Angelus Veniettempus ;
quod super istis verbis fiet processus, Et ciim inter-
plarissimje conversationis, plenre spiritus Sancti et
sapientias infusffi, vir omniniodie perfectionis. Qui rogasset.quod noraemei essef, respondif, Safhanas.
ab infantia sua proficiebat de virtute in virtutem : 47 Qui interrogatus curhujusmodi corpus introis-
set.respondit, caussauniuspeccatisecreti,
qiindnum-
ad queni visendumcoucurrebant regnicola;. Afflictis
consolationera spiritualemet corporalera largiebatur; quam d confessus sura. et sajpe te derepi. Et Domi- ,;
adeoquod spedestituti revertebantur coiisolati, pec- nus .\iigelus ad ilUim Tii teipsum decepisti, non ddn qtiaut
;
<>!. cam,m
catores compuncti, a?grotiab omnibus curati segritudi- autem me. Et deinceps D. Angelus interrogavit
eum
174 ACTA S. FRANCISCl DE PAULA.
eiim .supei' cniifessionc, inquiens : Dic milii, quid S;ilio, quemadmodum ruplus er.at a parte inferiori ; D
bona et recessit ad B. Franciscum, tunc teniporis in Pa- '> Tcsl. 32
FX MS. prodesl honn'ni acccdcre ad eccle.^iam et alia
ficritiosus
pnocKssi;
involutns est. et non cou- ternione oppido conimorautem, et geuu llexo coram
f.icere, si jie-cato mortali saitatur,
CALABn,
fitetur peccala sua? Re^poudif, ita sibi prodesse ac B. Franciscodixit; Egn vcnio piiusad Deum.deinde
si inaquis usquead gullur sulmiersus esset, et sol ad sanctifafem vesfram, qnia rnptus sum rogo :
aliquam medelam. Et B. Franciscus, ap-
diite niilii
tibi rt fjiwtnotlo tantum caput irradiarel ; ex qua re nec calefu-ere
ipsaTti essct euni, ner de Iiumidil.ite aquBe siccare posset : sic est posita maiiu loco mali, dixit, Abi et sume talem ber-
tngrcsstis;
ille.qni iu vciragino peccaii mortalisconsislit, et sua bani cujiis noinen nou meniini. Qiii Franciscus Sa-
non (onfilefur peccatii. Item inferrogatus da?moH, lio non cunivit uti ea licrbu, nec etiain nccesse fuit
iu quo loco corpns illiusingrcs^us fuisset, i-espoudit, .Tliqiiani adliiberemedelani, quand" douuiin redeundo
Apud flumen quod dicitur e S.iputo cuiii enim ex :
in itinere pristina; restitntus est valetudiiii. Et hoc
eo liiliit, siguo Crucis se non signavit. N.im ,«i ipsa miraculum manifesfavit d. Franciscus, quaiido B.
signo se signasset, cgo ejus corpus nou
liuji!.-niodi Fiauciscus discessite Regno et ciuifulit se iii Gal-
ocrupassem. Et di.xit quod vcncrat dc civitatc Ma- liam, ejns discessum dolcus acinquiens, Male no-
tiirana, qutead. flumine adduo milliaria disfal; ubi biscum acfura e.st et cum tota proviucia Cakibrise,
diu permanseraf, et puellis euntibus aqu.alum lage- quandoquidem eram penemortuus(uamriiptus cram)
nas fi-augebat, caussa conteiitiones seiuiiiaiidi et et ipse Beatusnpposita inanu ine sauavit.
mala, et ut puella; exi.stimaient pueros lagenas ip- 5i Item ego Curia, uxor qnondam Petri Butela Test. 33
tis fraiigere. gua, de ,\Itilia, ficio fidem oum juramento, quod OCiiii icgnim
ctiratiints
48 Et dirtus da;nion in die S. Petri inlroivit cor- fiierlm in oppido Palei-iiionis, uiia cuin fratre meo
(IC tllllllCttl .'ianclus
rjrctiis. pus sororis Joaniiic, et illud occiipavit u-qiie ad nomine Gregorio, qiii a^grotus erat in genu, et ro-
mensem Decembris. Et quodain die cura D. ,-Vugelus gabat r. Franciscum iit doceref eiini aliquod reme-
celebraret Miss:is gratiai, d. dsenion exivit ex aure, dinra Qni B. Francisrus dixit Remediuni est is- :
f;imqiiam fl.inima igiiis, ct ex ore laiiani et pilos ca- fud, per (arifateni; qiiando tu commlftls seraina ru-
pra' ciiiiitcbal, im|iiicus, insigna esse nidi qiiem fe- ribus bonorum hominum, noli denegare terratica :
cerat di;iboIis. Etnotandiim quod praedictus da-inon, sed dic quod veruin est, et fructus alienos non ca-
indignatus conlra D. Angeluni, divit. Ego faciam te pias : et noli comedere lierbas pauperum, qiii eas
ejici e d"mo patris tui et dedecorabo te. Quo facto vendidissent liveme, scd coniede tuas. Percarltafera
sua Itolltini
D. Angelus incidit in indiguationem patris sui, ut absfiiie te ab Iuijusmodi peccafis, si sanari. pcccatacdicit:
vis
daMuoii prffidixerat : qiii calce eunideiu D. Angelum Unde pivedictus affirmavit omnia supradicta csse
pcrcussit, et domo ejerit. Et D. Angelus petiit ve- vera, acsiB. Franciscus adfuisset cuin Gregorius
niaiii a patre, et discessit. Deiiide nnusquisijua. ex hujusmodi mala perpetrabat qui nmfata vita; prio- :
h:ic re admirafus diceb^it patri D. Angeli, ciir hoc risCiiuditione, bonum fecit finem.
fecisset cf.ntra D. Angeliim, qui est lionor et lux b3 Rnberfus de Serra asseruif, quod. sniit xl
tua; domus et iiosfrai teira* et oninium villnriim. Franciscnm colligentem l.a-
anni, vidit in Paula B.
Qiii qiiideiu I). Serra, pater D. Angeli, respondit :
pides calciueos, riibros, candentes, de fornacis fos-
Nesrio (|uod mibi dicitis, quia ego noii verbeiavi uec fudine. et coUigebat manibus illssis, et faciebat ex
expuli ipsum. Et sic patuit, qiiemadmodum Do- d. illiscumulum.
miuiis, p;ifer D. .\ngeli, fiiit illtisus [i dienvuie. Et d. 84 Catharina , quondam uxor Nicolai Furbni, 8 Tesl. 35
Soriu' Joanna, adajiiKine liberat;i, profccitin viitu- dixif, qnod cura pner qnid;im iiniiis anni, cui nomen jtuerl mori-
fibus, et praiuiintiiivit diem obifus sui per septem erat Lucse Joanni, filius Bernardini Beluto, graviter liutidi vitam
hebdouiadas, et vidit d. D. Angelum Terfi:irium Mi- a-gnitaret, jam emissnrus .spirifum; d. Cathariua
niniorum, eloriosum, in gloriafinitimuin et propin cuin dorniiret, vidit in somnis juvenes tres, indutos
quum B. Francisco. ^esfibiis albis in dfmo d. Bernardini, spatio passus
49 Rcfert D. Curla de Siigliano. iixor D. Joan- unins cum dlmidio ab Eegroto distantes : quorura
tlc crorctsta nis de Monfe-.-\ltili;c, quod fuit perduos ;iiinos niorbo mediiis Criiceiu gestabat, duo vero alli cereuui iu-
sc vittdtcaie
caduco vexata, ita quod qiiotidie cadebat ter et ;
censum, acsi exequi;is facturi esseiit. Et sic qiii
cotttttnr.
3 Tisl. 30 fuitper B. Franciscum iii Paternn sMutem liberata. Crucem gerebat, dixit : Capite eum. Diim haec ita
A mnrtio Affirmat etiani quod vidit B. Franci.-cum ibidem ter fierent, ipsa testis vidit qiiemd:im senem barbatum,
CflrfHCO
p"pulum exhorfaiitem, eo die quo prinius lapis in subnigrii et lacerata veste indutum, rriicem manu
/i&ei-flM.
( I
fundamento ecclesia' posilus fuit. Asseritque quod gereniein, qui procedens dixit : Peto audienti.Tm. Et vtdeltir jios-
vidil alios B. Franciscus de feuestra, qiiae er.it in pariete pri- d. tesfis aiidivit allum respondenfera et dicentem, tttltiie ;
ab codcin ma; capella; juxta altare, accepit araliabus manibus Quid Petis? Tuni ille, Ego peto niihi gratiam fieri
hberart.
de oninis generis frucfibus, scilicet de nucibus, de illo puero. Et ille qui altlor et in aere erat; res-
ficuhus, passiilis, prunis desiccatis, inalogranafis et pondit Non potest hujusmodi gratia concedi, quan
:
ceteris, et posuit in gremio d. Curiae : et aflirmat doquidem lioc mane noraine meo frnstruni panis ab
quod nihil erat in d. fenestra, qiiando B. Franci.sciis ejus dorao petitum esf, et noluerunt. Tunc senex :
ibi manum misit ; et sic miraciilose accepit d. fruc- Tot suiit, quod non potest eis darl semper panis.
tus. Aflirmat efiani qiiod de illis miraculosis fructi- Rogo, quoniam istl devotl mei sunt, facite gratlam
bus dedit plus qiiani novein personis d. morbo ca- de vifa pueri. Et ille, Infra triduiim responsum li;i- ct catn im-
diico laborantibus, et omnes miraciilose sinati bebis. Et sic ipsa testis, facfo inaue, qiiani prlmiiin pctrat :
sunt. surrexit; accessit ad doraiim et dfxlt IIIIs : Estote
bO Ego Ifannes faiio fidera, qualiter cum D. bono animo, quia habetis bonuin .advocatum, et par-
i Tesl. 31
cxco visns Augelus visu cculorura priv.atus essef, habuit par viiltis vester non morietur nam liac nocte in somiiis :
rcdditttr. ociilariorum quae fuer;int missa e GalUa, manu B. haec vidi. Et sic interrogavlt patrera familias an ,
Francisci (nescio quomodo is intellexerat qualiter esset verum quod eleemosynam illo die non fecis
D. Angclus ciecus (jfl^i^ctiis fiierat) quaraprimum au- sent et respondit quod fuif verum. Et In tertla die
:
fem illa sibi appnsiiit, illico pristinam recuperavit fuit .sanatus puer, et hoc audlvit a tota domo d. Ber-
sanitatem. In caussascientiae, qiiia vidi supradicta ; nardini.
et quia postqiiam recuperavit lucem, fuimus siniul 55 Anfonlus Mantuanus de Altilia dixlt, quod cum <)Tcsl.36
ultra viginti anuos. ipse erat ad Paternionein oppidum, caiissa vlsitandi diu iion
51 Ego Donna Cafharina, uxor Cichi Mantuani, confessus
B. Franciscum, et loqueretur cura eo de nonnullis
facio fideiti, quemadmodum audivi dici a Francisco rebus suis ;
d. B. Franciscus discessit, et reliquit
ipsum
:
SECUNDA APRILIS. 175
X iiJSimi ciini quodam Ijono viro de d. oppido Pakr- cuni Paulilanum adscribere dignetur calalogo Sanc I)
cornm saiicio iiioiiis.Et ipse teslis iiicepit inflari, et ita totus in- torum : qui apiid nos,
antequam transiret ad Gal- E3t SJS.
,ijucofl--«t : flatus erat, quod pene morieljatur, et ila non poto- lias, monaslerium egregium construxit, et totam 1-n ocEjtse
CALABn.
rat loqui. Et d. bonus vir lioc animadvertens, I!. Calabriam sua exeraplari conversatione et piis mo-
Fr.mciscum vocavit; qui dixit ; Cape paleam, et.in- nitis illustravit, et sanilatuin beneficiis quibu.scuin-
tus nares ejus appone, et sanal)itur : et ita fuit, nam que inorbis opportiinis dotavit, ct omnibus afllictis
restitutus e.st valetudini. Et ipse testis dixit, (|Uod subvenit, et salutis viam nobis omuibus raiiltiplici-
jam pei- duos annos vel tres peccata sua confessus ter paravit, miillosque mnrtuos ad vitara reparavit
non fiierat. ut in processu, qui Sanctitali vestra; dirigitur, evi
36 Bernardinus de Raymundo dixit, quod cum denlius refertur. Qiiein quidem processum, per duos
10 Tcst. 31
ipse esset in Paternione, fauuilus c;ujusdam; lierus iidelissiraos Notarios coiifectum, et a fide di'<nis
fciriim can
don ill.rsui et p.itronus suus niisit eum
ad fabrum ferrariura, ut veraciler receptum, Sanrtitati vc^str.-e dirigimu.s";
ut
Iraclnl poneret fei-ramenlum cuidani asina^ Undecum faber ebirius constet, quanta gloria Deus Sanctiini suum
Sanclm :
ferrarius fornari apposuisset ferrum ac postmodum mirificavit : qiii judicio nostro et totius regionisCa-
idem asina; concidi.-^set, superfuit quoddam fi'usli"um sententia, dignus judicatur coli et venerari
labriffi
candentis ardeiitisi|ue, Forte
ferri, ultra niedictatein pertotuni orbein. Quapropter inslanlius iterum at-
supervcnit eo tunc B. Franciscus, et inteniigavit quo iterum obserranius, ut pra;fatum B. Franciscura
fabrurn ferrarium, an Iiaberet ferramenta pro qua- annumerare velilis in numeruni Sanctoriim qui :
dani mula sua. Et cum falier respondisset se Iiabcre, S:inctorum vitara non solum est iniil:itus; scd et
d Paler cepit ferrum illud candens ardensque in multos in asperitate vita;.et miraculorum gloria est
manu. Et ait {fahn mi irsth'!) Paler, ne facite, nam evidentissime siipeigressus : ita ut inniiinera sint
coniliureniini. Et B. Franciscus, Pra; caritate, in- apud nos miracula, qu!e per illum S,ihator noster
quil, calefaiio ine. Christus patravit, et in dies perpetrat. In quo qui-
57 Pctrus Angclus de Altilia dixit, quod cum ipse deni Cliristo valeat et gaude.it in ccvum vestr.i Bea-
esset apud Patcniionem oppidum, cum certis borai- titudo. Ex d oppido Paterni, anno a partu virginali
11 Trel. .18 nibus ultra viginti, qui venerant lignatum pro usu MIi.xvii, VII Janiuirii.
pancm c/
calcariac, ct coepissent discumbere, et non essent 59 In primis Noturius Franci.scus Curtus de Pa-
vinnm pro I Tcsl. 31
plunbitx
nisi du;e cislula; panis,partim inlegri partim fracti terno, qui testium infia scriploruni dep"siliones yolo cd .'ian-
(qua3 cisluke vix duabus aut tribus personis suffec- subscripsi, cum rediissem liuc in p.iternam d"nium ctum facto.
tura; eraiit, prout d. Petrus existimabat) nibilomi- meain. dixit milii uxor mea nomine Parsilia, Nescis
nus omiips illi viginti liomines, gratia Dei ct virtule quod Octavianus Ca"sar, filius noster, apoplexia per-
B. Francisci, prandio illo pra-sentes satiuti sunt.
iii cussus est, propter qiiam vidi clare quod ip^e est apojitcjia
tibcratnr
identidcni Qui quidem B. Franciscus verbiim Dei illis priedica- mortiius. Et iixor mea prsefata fortiler illacrj-niaba-
ninllijiticnl. reprchendebat eos de vitiis et peccatis corum,
bat, ct tur, et sic vovit se B. Francisco de Paula, inquiens,
admonens eo.sdem utboni essent Chiistlani. Et post- B. Francisce. fac mihi gratiara quod filius meus
quam di.scubuerunt bene refecti et saliati, adbuc illa; reslituatiir prislinEe valetudini, et ego induam eum
visa sunt plena; panibus, ut erant ante, ne-
cistula; veslibiis et coloribus tua; Religionis et habitus. Qui
mine apparente qui illas impleret quod miraculose statim surrexit, et suis propriis raanibus apprehen-
faclum visum esl. Similiter eliam in vino contigit : dit candelam accensam. Et huc etiam dixit mihi
nam ipse Petrus Angelus vidit queradara cadum, Doitiia Vela, Pai's!liie uxons mea;. quse
niator d. Pai'siliie
niensura; duorum barilloruni, qui continue effunde- jani sunt tres menses quod rebiis raigravit Iiumanis.
bat vinum, et tamen numquam decrescebat : et sic Et hoc fuit de anno mdxv, videlicet de mense Decem-
omnes admirati, alter cum altero invicem loi|ueban- bri, iii vigilia Conceptionis B. Virgiuis Marue.
tur. Insuper postquam illi vigiuti a supradicta mensa 60 Stephanus Calendinus dixit, quod eo tempore
[recesserunt] successive supervenerunt alii, et siiui- quo B. Franciscus de Paula faciebat condi uionaste- ! T«l 40
intra porvam
literdiscubuerunt. Et panis qui ex prima raensa ritini, intellexit dici a quodara Iiiec verba : Hiec aqiia
fossani mut-
miraculose remanserat, in eadem quantitate etiam laliitur per istain viani, quic est anie nonasteriuin :
tam nqnani
videbatur in secunda niensa, et tantumdem operaba- facite lacunam, et hcerebit per lotum, quod disper- cottigit
Sanctus,
turet sufliciebat. gebatur. Qiiod ciim intellexisset B. Franciscus,
Notarn siibsiTihi!ntes (iiere Ijernardinus Bibe-aqu.tin dixit d. Stepliano, Per caritatem fac fossulam. Qui
Presbyter de Altilia ei Franciscus Manluanus, die- eain fecit valde parvulaiii et deiiide dediixit aquaiu
bus Januarii inensis viii, et ix et quoad ullimiim in illuc ne per viam publicain laberetnr. Et sic facto
Dominica iufra Octavam Kpipbaniie, (/«» ///u anno cursu per illam fi^ssulam. onines aqua;, qiia; ex di-
cailehat in diem xi, ciim esset Ultera Dommicalis D. versis confliiebant partibus, illiic se recept.abant :
unde via; exiccata; fuerunt, et omiies insimul vene-
ANNOTATA. runt in adiuirationera,cum videriiul taiitam copiam
aqtianim per parvuhim fossaiii jiormeare. a
illain
Tesl. 41
GI Jacobus Zapo dixit, quod quidam inveuis Con-
:t
a Eegrapkum nostrum, Morlui.
juvenem
b Altilia, oppidum ad Sanuttim fliimen, p. m. 15 sentinus araens fiictiis, .>1) suos inaxiuios furores et amcntem
Consentia dislans, Paidu vero circiter 24. acta stultitiie in qua; exieiat, compedes el manicas
c Eegraphiim addit, vdut explicativnis caussa ab in- et vincula in pedibus et manibus habebat. Et quia
terprete appositum, id est inuocente. ejus jiater per luultos dies fueiat apud B. Franciscum
d Confiinihtntur perbonx dwmonis et du^moniacx. et noii poterat liabere audioutiiim. tandeni deerevit
e In tal/nlis Sanuto vel Savuto, ijni idem for.-.ilan d. filium insanum Conseutiain civilatein, unde veue-
infra num. 97 5C)-itoi/r Sabno ; ast num. 141 Savuto. rat, redpcere. El qiiopiara die aiidita Missa cxieruut
monasterio, coram inultis et innuraerabilibiis viris.
CAPUT VI. Ubi ciiiu R. Franciscus adesset, dixit illis qui deti-
Proccssus factus in Paterno. nebimt ilhim puerum, 1'iniittite eum. Et tunc B. P.
Franciscus manum ejus capiti et pectori ajiposuit,
^pistola
''rncnsiiin.
Pa- X ost tria terrse oscula ante Beatitudinis vestrie eiiin fortiler relineus. Et puer ille amens cunverte-
sacra vesligia, humililer supplicat Rauchius de Mi- bat se iid beatiini Patrem, et mordicus capiebat.
signo Crucis
ch.^ele Magister Juratus, cum tota universitate Pa- Tunc bealus Pater dixit illis, qui euui diniiserant,
sanat.
terni, dicecesis Consentinie, quatenus B. Fraucis- Capite iteriim ipsuiu. Quo facto, B. Franciscus signo
Crucis
;
176 ACTA S. FRANCISCI DE PAULA.
cum signavit, et illico sanus factus rii,pro qua erat multitudo operariorum vicissim la- D
Crucis ilei-um
sumnia biiranfiuin, et esset liora vespertina beatus Pater ;
EX MS. est, nec ulterius ut snlebat clamitavit, et
?nocEssu suo ili.mum i-cversus est. prodiit a cella sna, et dixit eis; Jam esfis lassi et fa-
cum Iwtitiaunacum iialre
tigati. Et protiilit de iiaiiica tunica; suse tertiam par-
CALABR.
Deimle quodam die paler d. stnltuli ad monasterium
tein rcstis seu serti flruiiin circa viginti, et ait, Cre-
reversus est qui n B. Francisco cognitus, interro-
:
ditisquod possit distribui par ficuum pro unoiiuo-
gatus ab eodein fuit quoliter se liaberel ejus tiliu.«.
que? Qui C:irolus respoiidit. Paler, si par ficuum
Qui respondit, sanuni eum ei-se ab eo tempore, quo
cuilibet dahilur, pri) nie (luid remanebit? Tunc bea-
Patcnio Consentiam discessit.
tus 1'ater Grafia Dei non deticiet. Et sic incepit
6"i Pdlvxeiia uxor b Calcudini dixil, quod codera
:
dividere, par unicuiqiie assignans, et sic omnes por-
i Tcst. i-2
tenipore fuit vectus super eqiio qiiidani de Princi-
mafiibiis ac tionem suam accepere. Deinde unicuique singulas
patu Bisignani, qni usu pediiin et maniiuni uti mi-
petlibus
mauciim, nime poter-it. Qiii quidem cum es.<el pnidiiclus aute dare ficus cicpit, similiter omnes portionem suam
conspectum B. Francisci, subito cojpif ambulare et accepere. Et nibili.niinus sertum illud ficuuin ifa iri-
movere manus, pristina; re^tiiutus sanitati. Idem tegrum remansit penes B. Franciscum, sicut ante
dixit quod recordalur, quod de ei.dem Principatu fuit divisionem erat.
veclus equa quidam qui erat ciecus qui cum efset :
6C FriUiciscus Arbius dixit, quod alias cum ipse 7 Test. 45
fa^titm nrc
produclus ante con.spectum B. Francisci, ipse B. de vinea rediret, applicuit quid;im nobilis Consenti-
ci oailis
Franciscus interro{;:ibat eum ei signab:it signo Cru- nus de familia de li Rochi qui quidein nobilisdixit :
vnrentem
caplte dolen-
cis : et illicci d. ciecus u..-uni oculi.rum recuperavit. tesfi. Posse.ine faccre quod ego iMbcain audienfiaiu
a Fr. Franciscj? El ipse testis dixit. Cum gratia Dei,
ttm,
Ileni dixit quod ipsimet lesti dolebat gravilei' caput,
adeo qiiod ploiare cogebatur, et d. B. Franciscus sic. Ef sic accesseriint una ad inonasterium et pul-
dixit ei, Cape saxuni, et perdiic ad inonasterinm, saveruiit jaiiuam ; el janua aperta fuit. Et tesfis ac-
quod eo tempoie idem Beatus conficiebat. Et ipsa cessit ad bcatuin Patrein di.ens, Pater, quidam no-
E
respondit, Non pos.sum, qui;i male me haljei.. Et bilis Conseiitinus velletalluqiii paternitatem vestram.
B tunc d. B. Fraiiciscus cepit saxum iiigens, et posuit Et refp.judens se esse confentum. ad ecidesia; por-
ft febrientem
curat :
super capnt et (|nam primum teslis ip^a icstimabat
:
tam se c.mtulit. Et cum vidisset illum Nobilem, in-
segerere nihil, et illico fuit sana ct Iibcra a magiia terrogavit, quid vellet. Qui respondit Pater, volo ;
febri, qua hiboraverat. vobis ostendere creaturam sine oculis et siiie ore.
63 IJaniianiis Antonius/Jos/ iianalaiu Sduitalem ah Tunc illico venerunt muli cum illa creatura, quae
Tcst. 13 eisdcm donat?
.
ijimmet testc impctratam Bellino de J^lort', di" quo in vere inoiistrum erat ; et testis ipse vidit eam oculis
Pioc. Cosent. iium. 183; et prodigiiim ruentis ez ulto et ore carentem. Et beatus Pater ad illam conver-
saxi, imiierio \iroiiihi1i ne porro rueret bi valiftn sub- sus, inquit, Frater nuster, per caritatem, aperi ocu-
jeetiim, ubi continebaiit se inniimeral.iles personEe, de los. Et sputo linivit locum ubi oculi solent esse; et
quo ibidem ntim. 190; meminit quod quidain de op- siiniliter fecit digito liniens locum, ubi solet esse os.
jmlcm ab-
j.ido Pafenio, cujus nomen noii record:itur, cum do- Et sic apparuit os, quod aperiebjt. Deiiide ip^e testis
.scissam re-
Mauratt hiret tr:ibem pro nsu monasterii, incidit sibi pedera inferrogavit nunniillos Conseiitinos, qnomodo ^e Iia-
ascia : et vulnns ita alfum fuit, quod per ipse cras- beret illacrealura ; et dixerunt ei, quod boiii erant
siludine unius digiti vix tenebafiir. Kt cum incla- oculi, bonum etiam os
raaref, Heu! me niiserum! audila fuit lament;itio C7 Nicol.aus Ruflus Terfiarius dixif, quod quo 8 Test. 16
ejusmodi a B. Francisco : qui confestim eo accessit tempore B. Franciscus erat in Paternione, venato- fiigore ex-
et dixit, Pra; caritafe,ne dubites. Etfecit eum ex- res attulerunt quemdam hnminem [evne c Malronae, tiiictum stu-
ciiat.
calceari, calceos ghidio incidendo. Et teslis ipse vi- qui obierat iii monte Pafernionis pive nive, et eiim
dit qualiter pes mutilatus erat, ila a parte superiori tamquam morfuum sepelire voluerunt in monasterio
sicut ab inferiori, et non regebalur nisi a crassitu- d. terr.B Pateniionis. Evenit autem ut eo tempore
dine unius digiti' Et tunc B. Franciscus excerp^it multi illic essent homines, qui omnes eum mortiiuin
qu:imdam herbam illiiis loci, et manibus propriis esseasserebant; etB.Franciscus dixit, Deusfecittihi
pusuit eam super pedem vulneraluni, eum signo gratiam. Qiio dicto revixit, et erexit se, et discessit.
Crucis prius bignaiido. Et illico d. sauciatus sanus 68 Carolus Molus de Pateriiii.iie dixit, quod cum Tcst. n
efleotus est, et d. testis vidit illum gradienlem sicut consfrueretur f..rnix ecclesia; Annuiitiatae Paternio- ilem aliuM
ex alto Ittp-
prius. nis, in ea erant plures architecti seu magistri, et
sum,
C 04 Item quod qua?dam mo-
d. testis recordatur, ceteros quidain Mag. Leonardus de Phllippo
iirter :
F
ft moixialtm
iisti manuurn nialis accessit ad B. Frauciscum, comnioranlem in quidum operaretur, decidif et videb;itui' mortuiis.
ac pedum r.ppido Paternionis; vehebatiir famen equo, quia Et dum sic pro mortuo haberefur, accessit B. P.
privulain ;| jam decem annis usu maiiuum et pedum manca et Franci,-.cus, cui dixerunt, qualiter ille Magister de
privata fuerat. Quam cum vidisset B. Fraiiciscus, verlice fornicis deciderat, etjam mortuus erat. Uii-
fecit eam descendere ex eqno et dixit, Pra; caritate, de d. beatus Pater cepit eum per manum, et dixit
surgite, et veiiite gettiitum lapides ad usum labricse Surge, pra; carifate, nam nihil mali habes. Qui qui-
mouasterii, quod distabat de quinqiiagiiifa j.assibus. dem Mag. Leonardus surrexit suhito, et ivit rabri-
Qua: qiiidem raonialis dixit Praj c;iritale noii pos- : catum. Et idem be;ilus Pater dixit ei, Ne lacias si-
siim ram decein annis usu pedum et maiiuuin pri-
: miles saltus, per caritatem.
vi^tasum. Etd. B. Franciscus dixil duabiis persuiiis, G9 Frisca-rosa, uxor Francisci de Simone, depo 111 Tcst. 18
eam ptieitam
qnse perduxerant illiic, Erigite eam. Quo fiicto suit, qualitercum esset in cunis filia Roberri Tor- et
iii ctinis
B. Franciscus accepit ingens siixnm, et su|.er caput nelli, nomine Sigismunda, qus ad praesens uxor est
salfocatam.
ejus posuit, et dixit, .\bile, pra; caritate. Et d. <e- Antonii Cauti; mater d. Sigismunda (ut ipsa d.
grota gradiebatiir, et gestabat d. lapidem ad mona- testi asseruit) accessit ad cuiias et reperit d. filiam
sterium. Q.io ciiin applicuisset, cu'pit exclamare, suam mortuam, cui gula corrosa erat propferea
:
Misericordia, quandi.quidem sana eflecta sum. Ef d. existimabat a diabolo siiflbcatam fuisse nam in d. ;
gradienlem et moventem manus, et
testis vidit eaiii domo apparere solitus erat, qui strepitum qiieindam
sanatam ex utraque parte. faciebat acsi corium traheref. Quae puella sic mor-
68 Carolus Moulin dixit, coram Bernardo Pipio
.
tua producta fnit ad B. Franciscum in ecclesia .\n-
Notario Paterniensi. i[ui buue et seqiientes testes e.va- nuntiatie Paternionis. Quam cum vidit, dixit : .\h\,
paucas flcus minavit, quod fempore quo B. Franciscus erat ia niala res. Quibus dictis, illa puella illico sana et salva
mHltiitlicat .*
Paternione oppido, et excavabatur piscina monaste- fuit.
70
: .
SEC^NDA APRILIS, 177
70 Margoliiius Matalonus dixil, qualiler Tho- Electorum Paterni examinarit retro scriptos testes D
llTest. 90 mas <le Yvi'e, inciileiis ai-bnrem castaneam cum in praisentia Caroli Milli, Judicis maleficiorum, et BX MS.
arboris pro pnocEssr
atqiie omnibns riiniis, conflciendis trabibus eccle- Notarii Nicolai Missassi, testis producti ad viden-
iiiina op- CAI.ABn.
siae; decidente arhoris praiiiicta, truncus ipsius dum examinatinnem huud dubie ejusdem qui pauU>
;
pressum,
arboris allisit eum cum quiidam alia arbore, et prop- anle AntoniusNiclus Nistasusscritour, ijnnwa trms-
terea d. Tliomas videkitur evidenter murtuus. Et cribe.nlimn, liic uut islic exerranlmm a vera nominit
tunc B. Franciscus dixit illis qui illic prffisentes scriplioiie : quod quin aliiis etiam usu vencrit in nomi-
erant, sedecite ciim Deo parumper. Et sic d. depo- iiilms propriis vix dubitamiis, nec tamen possumus non
nens et alii recesseruut et eminus steteriint, et B. seqiii errantes,
Franciscus remansit.cum d. Thomamortiio. Etdein
parvo tempiiris .spatio vidorunt eum erectum et sa- ANNOTATA.
num, ac si malo illo seu casii aflectus non fuisset
et accessit ad operanduin. Truncus autem arboris a Quomodo ksec eadem aqiia, facta vicinis caussa dis-
cecidcrat super ejus ventrem ; et contigit hoc in cordix, miraculose evanuerit, huhes in Processu Consen-
vniMh-mquc quodara certo loco nuncupato lo Patano. Etulterius tino nitm, 195.
ile cumponili
dixit idem quod cum alias esset in loco Pa-
testis, h Forlnssis CoIiE, id est yicolai, Udini.
lapsiim,
ternionis, fuit faraa publica quod d. Thoinas ilecide- c Inferius niim. \S9 putatur fiiisse de Macalia, sed
rat de canip:iniliallitudinisquinquaginta palmorum. tam Itsec quum terra Matronae nusqmin nominalur in
et videbatur raorluiis, et beatus Fater restituit eum: tabiilis geotjraphicis, ae forle meiidum subest alterutri vel
et lioc diccbatur publice in d. oppido Paternionis. ulrique loco.
71 Insupei' luit praisens quando quidam Nobilis,
i;v <»i<julo
tiUvn (loiialo nomine Cola Monaclius, aicessitad locumPatermo- CAPUT VII.
nis ad B. Francisciim, caussa petendi ab eo aliquas Processus facfus in terra Xiliani.
res devotas pro uxore sua, et jietiit de luiiica aut de
cingulo : et d. bealus Paler deditei cingulum suum: .[ ost trinum osrulum, ante Sanctitatis ves- Episttila
terrse att
Papam,
et sic d.Nohilis discpssit. Et paulo post d. beatus traj vestigium, Sanctissime ac Beatissirae universa-
E
Pater vocavit quemdain inonachum, noinine Fr. lis Ecclesige PriESul, siipplicatur Sanctitali vestrae,
Saiitcdinum de Paternione, et dixit ei, Eftode hic. pro parte Syndicorum et Magistroi iim Juratorum
nijniiii ni- Qiii cum id fecisset, invenit quemdam cingulum no- Universilatis, et hiijusmodi pertinentiarum terrae
rrnire faeit. vuni, carentem nodis, qui videbatur hora illie
illa Xiliaiii dioecesis MathuranK, dicentium quod in his
po^itus. Et heatus Pater dixit d. Fr. Francisco partihus nostris conversatus fuit B. P. Franciscus
Sunlolino, Facite, pra) caritUe, nodos. Et d. Fra- de Paula qiii fuit Sanctissinise vitae
; qui multos ;
ter fecit nodos, et dixit beato Patri, Pater. po- conventus construi fecit, et congregari multos Sanc-
suisti istum cingulum i quem eorum lingua cordo- tos Fratres surama: honestatis Unde,
Patres et
neiii appellant. Et beatus Pater dixit : Posuit Domi- cum Pater coiumoraretur in conventibus Paulae,
d.
nus Deus, et non ego. Paterni et Spetzani, accurrebant ad eum muUae et
VI Tcsl. :jD 7:^ Luna, uxnr Thoraasii tonsoris, dixit, quod diversK personse; inter quas erant aliquae gravatae
eiruiii Jain cuiii ajgrotasset Thoinas vir suus per multos dies, variis intirraitatibus, qua;, divina operante gratia et
funerdiKlim
visiis estesse inoriuus, et posuerunt euin super quo- meritis ac precibus ipsius beati Patris, redibant in-
riiifkat.
dam scamno, tamquam raortuum, cui ligarunt et columes, pristin;\ valeludme recepta ; ut prucessu
coniposuerunt manus, ut solet fieri iis qui jara ex incluso, facto per Notarius scriptns et ad hoc de-
liac vita inigraruat : et subito raiserunt nuntium ad putatos, continetur. Eupropter luimiliter supplica-
heatuin Patrein, et fecerunt ei exponi qualiter d. tur vestrie Beatissiiua; Sanctitati, nomine et ex
Thomas erat lunrtuus. Et bcatus Pater misit ad il- parte supradictnrum, supplicantium, plaieat ei. de
lum nonnullas res, et dixit Per caritatem, inani-
: gratia et ainore divinae Paternitatis. referre et con-
raate et confortate eum, quia non patietur pericu- numerare in catalogo beatissiiuorum Sanctorum
lum. Quae res exhibitie fuerunt d. Thomasio, et su- praefatum Franciscum de Paula ; qui dum vixit fuit
bito ccepit vires sumere ; et surrexit, et sic fuit liber imitator Sanctorum et sectator vestigiorum D. N.
a d. Epgritudine. Je=u Christi qui det Beatissimae Sanclitati veslra;
;
fl inieimn
73 Et plus, scit qund ali.as fuit ei allatus filius lon"am vitam ac victoriam contra infideles, ut Sanc-
iiii pater
cujusdam Ailroisii Cicake.qui cuiu esset in agro per- tse Catholicffi fidei sub vexillo Crucis restituantur.
Ldpiil iliffre-
'jirol. cusserat d. filiura suiim in capite, qundam Iridente, Ex d. terra a Xiliaui, die iv Januarii, anno .miixvu.
^ aden qiiod frustuni ipsius tridentis se iraniisit capiti
ipsius pueri. Et cuin frustuin priedictum extrahere- vestrse. Sanclitatis hainiHimi
tur capite pueri, una cuni ligno etiam mediilla
11
C.:i|iitaiieiis l niversiialis ci liomiiies
exire visa est. Qiii quidem puer cum ad beatum Pa-
treiu productus luisset, idem heaius Paier inquit, Xiliani.
Quuniorum malorum caussa est mala-testa, id est,
diabnlus^et nionuit patrera pneri, ut ipsum curatio- 76.\iitnnius Razutus de eadein terra dixit quod Tesl. M 1
nis caussa ad Magislrum Autniiiura duceret, quando ipse recordatur, quud cuin puer esset, ductus fuit a .llacttlam
"<"" """"
niliil inali haheret. Et sic d. Adroisius accessit ad malre sua ad oppiduiu Palcriii, ubi tunc continebat
"""" '"'
d. Mag. Antonium. qui ei medens in pristinaiu eum sequidam Fr. Frp.nciscus de Paula, ex caussa cujus-
restituit sanitateni, ac si nuniquam vutnus in c^ipite dam niacute qiiae labefactabat nculuni. Et cum illuc
hahuisset. applicuit, Pater percussit ejus caput quadam
d.
l:iTesl. M 74 Beriiardinus de .Arbio dixit, quod scit de rela- virga, et deiude manibus pueri eara reddidit et ;
domura, liher ab illa luacula inveutus
tioiie Fiancisci patris sui de creaiura absque vcuUs et cum rediisset
iirc. ul sujna iiunt. d6. Autoninus Niclus Nustasus est.
^
de Paterno. tiiiiupiam testU, deiiositiuuum u iiuin. 08 77 Palmerius b de Curigh.ano, de d. oppido, as-
fiile^ ^ola- facturiim sulM-ripsii, Aiino Doniini «inxvii, regiiante seruit cum iuranieuto, quod cum inlirmis oculis es- ^''^^^f
sanatus fuita d. P. Francisco: a quoetiam ejus j„^„,„,„,f,„
'iorinu.
Doinino nnstro Principe, D. Carolo, :ic Rcgina Joan- sel,
na de Aragonia, aiino priino Doininaiionts et felici- soror, sanata fuit, cui nomen erat \'ermigliana. qua; octilorum
''
luedia versiis pedes maiica et
invahda erat : quae
tatis, Aineii.iSufocr//isi( ilcm Paulus Fatarius de Pa-
vecta fuisset, deinde
ne, tamqmim qui ji requisitionem Magistri Jurati et cum ritudinis caussa equo
a'grit
i3 pristime
Atirilis T. I.
. . :
ACTA S. FRANXISCI DE PAULA.
178
pedibuspropr is donuim accederet, medio in itinere curatiis est. Et hoc scit D
A pristinffi restitutavaletudini,
ex fania et rcbitioiie d. Pauli.
EX US. rediit. ,. .
quod cum tes-
,
85 Donna Candida, nxor Antonini de Galterio, Iti Test. ci
78 Mag. Maclieno de Renda
PRO.-.KSSU dixit.
dixit, quod cuni qua;dain cognata sua
accessisset ad et brachiti
CAlJVBft.
oppidu Paterui, in conventu ulji
tuuc mancam.
tis esspt in
et defiiles
qu.Tdani Doniiua de Laviano oppidum Pateriii, et ipsa manca hrachio esset; sa-
mii/teres erat 13. Franciscus ;
iucedere non posset nitati restitut» est a d. beato Patre. Et Iioc testis
duas, u;u pedum carens, ideoque cuin
3 Tcst. 54 lieato Patri et ejus oiatiouibus pncdicta vidit quia quando accessit manca erat. et
:
equrt illuc vccla,se
Pater dixit ei brachium priiis erigere non poterat et deiiide vidit :
coinniend.;vit. Qui quidem lieatus
eain sanani. Et cum beatus Pater sanavit
e:ini, dixit:
qua; treiue-
surpe etaliersportulain pleuain arena; sana illico
sportulaiu pleuam arena Cape lapiilem istum quod cum fecisset,
:
bunda surrexit, adduxitque
hora sana effecta est. elTecta est.
ex qnadara valle, et ex illa
quod presens fuit
dixit, quod cum esset ma- 80 Bernardus Malecla dixit.
Tcsl.
Mat;. Bartholomeus
1 1
r,'i
7'.)
!;euuum, conlulit se qiwnilo B. fraiicisrusforiiacnn calcariiim ingrcs.siisest, traliem
ter sua mauca et destituta usu
qui illic iit an.iiiliim ejii/raeiilem
rrpararel, cl qiiantlo lapidem grandan
5 Tcst. 5.")
oppidum Paterni ad 1!. Kranciscura,
ad mtireri
ac geriibus orationibus cx allo riienlem verbo slilii. Iiisuper qiiod cuin tri-
tunc moraliatur, et commendavit se
ejiis fccit.
mancajii
eumdem ut preces Deo ginta homines trabem ingentem portare vellent, et
et intercessionihus, rogaiis
pares taiito oueri uon essent, beatiis Pater manura
pro ea efhindere vellet, eo qiiod manca
crat et des-
P. Franciscns di- apposiiit, et sic eam subito porlaverunt.
tituta usu genuum. Qui quidem B.
cape islam as.sulani. Qua; respondit, 87 Franoiscns de Galtoro depnnit, quod cum ac- 12 Tcsl. 63
xit Surge et
:
possum surgere. Et dictus Pater ad il- cessissent duo Prcsbvteri de e;idera terra coram d. 0/1(15 itjmta
Pater, iion stbi divinttm
Habe bonain tidera, et surge. Quse subito sur- P. Fr. Francisco, et eos videret, illos nominavit di-
lam : nnvit.
cendo. \'os Archipresbjler et vos Archidiacone, ve-
rexit, et cepit assulam. et sic fuit sana.
quod nile et sedete hic. Et hoc deponit quoniam ipse in-
>)0 Mag. Joannes Salvius dicit tantuui scire,
b Tcsl. 5G
couventu oppidi Paterni, ac- terfuit. Et dixit qiiod quidam accessit ad d. Patrem
Curul miilinn, cum aliquando esset in
B cessit mulier quffidam cum tilio,qui mulus eflectus nomine Gabriel de Galtero, pro sno filio infirmo no-
enit. Et B. Francisciis fecit puerum ante ostium mine Bernardino et d. Pater sibidixit; Reverlere,
;
et facias bene tuo p;itri. quia pauperior te est et
ecclesiie locari, jussitque patri et matri ut labora-
:
filius tuus sanabitur. Et reversus fecit patri suo
rent construebatur enim tunc couveutns in d. op-
:
hene, et deinde sanatus est filius, et miratus est de
pido. Et paulo pust misit puerum ad matrem, quse
vidit eum sanum. Et ijise etiara testis schiatica la- hoc.
borans, a d. Patre curatus cst, et pristina; restilu- 88 Donna Andiana, uxorNicolai de Fano, deponit, 13 Tesl. 04
pitralyticam
qiialiter maler ejus, nomine Augustina, esset pluri-
tus valetudiu). Cujiis etiam uxor a morbo apoplexia;, sanat
apoplecfi-
quo maxime laborabat, per euiudem est liberata. mura paralytica, adeo quod non poterat se movere
cnm,
de genibus et tibiis et dum Steplianus Moruciscius
81 Donua Catharina, uxur Frederici Fabiani, di- :
Tcst. 51
xit quud ip>a (luodara die erat iu d. conventu, et illic deportaret sibi unura biscoctum, inissum per d. Pa-
huvicro ct admtirsum
eadem terra trem, fuit sana et libera. Et cuni fuisset deprehensus a
mancum, eliara erat Ricliardus Scalisi, de : et rabldn canc:
beutus Pater dixit ei. piccnem etscin-
Cape istnm c per rabieutem canem Irater ejus, nomine Atfilius, et
Qui Richardns ad beatum P;itrem paterejusduxisseteumadd.Patrem.fuitsanatusatali
de istuin lapidem.
inquit; Paler, noii possura, quia invalidus et man- morbo et ista depouit, quia erat propinquus rabiei.
;
cushumero sum, et idco veni ad Pateriiitatem ves- Et ultradeponit. perdictuiu sui patris, qiialiter pa- nci.olcm
Irain. Tunc beatus Pater dixit Noli vereri, accipe ;
ter ejus vidit nepotem Fr. Francisci deportatum ;id m 'rliium
picouem, et scinde istuin lapidera. Et cum fecisset eum mortuum de duobus diebus, et vidit ipsum re- suscilal :
et l:ipidem rupissel, sanus eflectus est. suscitatum, in conventu Paterni.
82 Donua Brigida Fronteca dixit, quod cum qua;- 89 Doiina Medea, uxor quondam Pauli de Serra, 14 Tcst. 6n
7 Tcst. 58
dauj .affinis sua accessisset ad d. conventuui, duxit deponit, quod dum haberet mamillas perforatas, ita citrat nta-
nm'ri indici.t millts ittjrain.
quodcosta;apparebanteiperannuui,tresinedicietduo
lajisiim Itiui secuin tiliam suani nomiiie Palraeram. Tunc B. P.
Franciscus dixit inatri d. Palnicra; Alii cilo, et fac ;
cliirurgi non poterant eain in aliqiio sublevare dum ;
ut filia tua nub;it iUi quem tenet domi, quia suus est autem ad beatum Palrem in Paterno et fiexit
abiit
maritus. Et suhito coguita malitia (ilia; siia;, quae genua. illico beatus Pater erexit eam, et sana facta
prius malre domum concesserat, conjunxit eam illi est.
viro qui domi erat. discipulo patris sui, uomine Ste- 90 Donna Gesotta, uxor quondam Notarii Philippi F
15 Tcst. C(i
pliani de Mila quia inventa
; est, pra;guans aiite ma- de Saxo, deponit, qiiod cum peperisset filium, et ex
Parahjlicam,
iriiuonimii contractum et ; si iion acressisset ad partu remansisset paralytica, non poterat aliquo
bealura Pairem, maximi scandali periculura iiumi- niodo sanari. Et duin accessisset dictus ejus vir ad
nebat. beatuin Patrem in Paterno, in cujus reditn illico
83 Soror Andri.ina de Macertis dixit, quod cum evasit sana.
affiieretur dolore oculi. ex caussa cujusdam tl pani- 91 Donna Lucretia, uxor Joannis de Paterno, de-
lli Tusl. i;7
8 TpsI .59
cula; oculuiu labefactantis, accessit ad B. Francis- pouit ex dicto suffi matris, qualiler ip.-a ejus ma- cj sltimacho
oculwn
ciiraf, cuin et in medio itinere sanaeflecta est. Et cum es- ter Doiiua Antonia continuo patiebatur de dolnre atjram.
(l
set in oppido Paterni, in nieiisa, in qua fabae coctae stomachi : et dum raisisset ad d. P. Frauciscum,
et castaueae apposit:e eraiit, deficiebatpanis ; qua re evasit et fuit sana.
visa, beatus Pater disit ei et aliis discumbentibus ; 92 Alphonsus de Julianis deponit, quod inteifuit
17 Tcsl. 08
Annona ex Habete paiientiam, nam illico Dcus niittet gratiam Paterni, quando Franciscus dePauIa
saiiavitp:iraly- pnraltjticttm
pritdictv co-
pioxa afferdir suain : quidam Antonius Mantuanus
et sic repente ticum, qui erat de Casalibus Cosentia; et vidit ipsum altain. :
ab c salma panis et vini. Et
Altilia apparuit cuni primo paralyticum, deinde sanura.
ef miifa phis accessil ad beatum Patrem qua;dam Soror Ga- 93 Donna Angela, uxor quondani Joannis de Liiii- 18 Tcsl. 09
s(iiiii'iir.
ducia, qu:e iutl;ita erat et niuta per quatuor dies pia, deponit qualiter habebat Hliain nomine Angelo- putllani
asllimaticuni
legriuidinis caussa. Qui quidem beatus Pater ipsam tam, sisisnui, id est, asthma habentem. quod uou po-
sauani reddidit : in quo ipsa testis praesens inter- terat aliquo modo manere. Interea raisit ad d. Pa-
fuit. trein d.Joannem ejus virum : et inde dtcta ejus filia
84 Soror Joanna de Calisuri dixit, quod patruus fuit sana et libera a tali morbo.
5) Ti'St. (il)
curat debihm suus. nouiine 1'aulus Calisuro, cuiii niancus et viri- Ego Alphonsus de Gualterio, de terra Xiliani, Re-
bus corporis destitutus esset, et ad B. Franciscum gia auctoritate Notarius publicus ubique per totura
hoc
.
SECUNDA APRILIS 179
hoc regnum, ad requisitionem et jussu Mag-
Siciliae
quod habeat bonam fidem nam habebit gr.atiam. T
yota- nifici Domini Petri et Alvnrez Hispani, Capitanei Et deinde ipse testis fecit vocari medicum, aquo niil- i' "'
fidrs
rli. (1. terra; et Syndicorum pra'(lictos omnes testes di- lum recepit benefiriiim. Et sic misit iteriim ad d. Fr, I'ROCES9C
ligenter examinavi, et deposuerunt prout siiperius Fraiiciscum,
CAI.A[t[t.
qiii responsum d. puero,
nohiit reddere
aniiotatum est. Qiii insistendo hac accepit verba. Posfquam
habetis
04 Joannettus Brunus de Xiliano dixit. quod cum mcdicum, quid vultis de me? sed ite, et dicite patri
quidara Lentuliis cx d. terra accessisset ciim ipso vestro, quoJ stetcum gratia Dei. Et sic adveniente
19 Tost. 70 Joaiinetto ad conventiim, et duxissent secum quem- nocte apparuit d. Pater
ipsi testi in somnis, imo
lnol>e(lier,s
non
dam intirmnm, nomine Salvalorem Brunum, qui qiiasi vigilanti. et dixit
Ksto bono animo, nain ha- ;
Sartclo
ctiradir. niorbo sciatico laborabat, cujus caiissa se ne qiiidem buisti gratiam. Et deinde paulo post ad aliquos
dies
movere poterat; et cum esset coram beato Patre fuit liber a d. jegritudine.
petiit ab eo gratiam. Qui quidem beatus Pater dixit 100 Aurifioa Torcha decastro Xiliani, dixit qua-
ei : Cape clavam, et abi, et labora.
non Quod ipse cum esset orba et cassa duobus oculis.
liter ip.sa. IC, Test. 76
curavit et deinde alias cum expectaret gratiam a
: misit virum suum ad d. Patrem, qui ordinavit ei cjrcam mu-
lierem.
beato Patre, respondit, Tii nohiisti eam. Et sic bea- nonnullas res iiuse cum facta; fuissent, subito rece-
:
tus Pater convertit ^e ad d. Lentulum ij et dixit ei pit visum.
quod inciderat cerasiim arbr.rem Et fiiit veritas : 101 Sole Torcha dixit, quod ipsa ffigrotans ali-
27 Test. 7
quoil incederat cerasum arborem sed ea res fuit in : quando certo morbo, vulgariter nuncupato cimiciim. aliam in-
oppido Xiliani, et Pater dixit eam, quomodo conti- misit maritum suum ad B. Franciscura. Qui quidem /Irmam,
gerat in oppido Paterni. Frater dedit ei unum pomum et unum panem biscoc-
95 Sfephanus Mirabellus, eodem Xiliano, de tum parvum : quas res cum illa accepisset, iUico
dixit. qiiod cum pateretur malum in illis, adeo quod coepit edere de illis : et illico fuit liberata ab illa «2ri-
••OTcsr. 71
non polerat incedere nei: dormire; accessit ab bea- tudine, quae reddit corpus adeo corrosum ac si cirni-
HUiniin (lolor
sanatvr, tiim Patrem. petiitque ab eo gratiam amore Dei, et ces et piilices illud corrosissent, nuUis vulncribus
illico fuit sanus. apparentibus. E
u
96 PhcBbus Mirabellus quod cum ejus filius dixit, 102 Brancha de Xeso, de eodem castro Xiliani, n- xest. 7g
21 Tcsl. 72
infirmus esset ex qiiodam apostemate quod sul)tus dixit, quod ipsa recurdatur cum esset pucella, qiiod slrinnam in
ft piipr aii
jtim tres mammam erat, adeo quod ex costis tres jam deper- pater suus habebat strumara in brachio : qui cum '"'"'''"'
contir coit- ditffi erant (nam peranniim inflrmus fuerat) aceessit accessisset ad B. Frani-iscum, rediit sanus et iuco-
sumplx crant
ad Fr. Franciscum ad oppidum Paulfe absque filio, lumis.
quia dicebatur beatum I^atrem facere miracula;et 103 Maria C,'iula. de eodem oppido Xiliani, dixit. 28 Tcst. 79
petiit ab eo gratiam amore Dei hora ve.>pertina. quod ipsa testis clauda existens amborum pedum ctttttclicatio-
""''
Qui quidera beatus Pater dixit Abi, qiiandoquidem : pr;e dolore geniium, fecit se
equo velii ad B. Fran-
filius tiius sanus est, quia Deus fecit ei gratiam : ciscum. exiiilentem in oppido Paterno. (^uo quam
sed vove eum S. Mariae de Mazo. Et sic discessit li prirauiu applicuit, genu tlexo prostravit se corara
die sequenti , et invenit fllium liberiim a periculo. B. Patre : qui fecit eam sedere, et deiiide in eodem
Et retulerunt domestici, qiiod pridie hora vespertina instanti dixit ; Consiirge, et abi cura Deo, et habe-
^"
ccepit aliqn-into melius se habere, Et animadvertit bis gratiam. Et sic ipsa surrexit, et rediit domura "
testis, quod illa hora, quapetiit gratiam, puerince- propiiis pedibiis, s.ilva et incolumis. Item d. testis
pit convalescere, qui jam pro raortuo habebatur. Et laborabat catarrho, accessit ad beatum Patrem, et
similiter attestala est Donna Hosa, uxor ipsiiis tes- fuit sana a d. infirraitate.
tis, qualiter hora vespertina, pridie quam rediret 104 Sinuin de Yesio, de eodem oppido Xiliani
9 Tcst.
ipse testis a d. Patre, puer ccepit convalescere. dixit quod ipse pluries accessit ad d. Fr. Franciscum p^y,.
97 Polyxeiiade de Neocastro, de oppido Xiliano, ad'oppidum Paternum a qun accipiebat optima prse-
: ciita faat.
•n Test. 73
Saiictus saiint
dixit quod cum haberet i|ueradam filiuin, Birtholuiu cepta et docunienta. Qui qiiidem Fr. Franciscus sa-
pttcrum nio- nomine. qui iu extreiiiis erat. in hora expiraturus; nabat mutos et inani-os et ilestitutos viribus, et inulta
rtbniidtim vir suus. noraine Antonius de Neocastro. acce^sitad raorborum genera curabat. Item (luando accedebat
B. P. Franciscum, et petiit ab eo gratiam. Et sic aliquis ad eum nial,e conscientiee, et qui delectatur
ipse beatus pater dedit ipsi unum paneni liiscootum in aliquo malo, dicebat ; Abi et relinque malas de-
et poiiiuni, et dixit : Facito ut iiiflrmus mordeat ista lectationes. F
ijU3e vobis dedi : iiaraDeus faciet illi gratiara. Prae- 103 Franciscus de Gratiano dixit, quod ipse tes- 30 Tcst. Sl
""'''f-
terea cuiu eritis apud pontem de S:ibno in parte su- tis. cum haberet uxorem suam graviter aegrotan- '"p"'
periori, tolletis lapidem, et sub eodem lapide inve- tem, et accessisset ad beatum Patrem, qui erat in
nietis tres cancros, et ponetis eos fllio, duos in bra- castro Spezzani; petiit gratiam : et Pater ordinavit
cliiis et alfenim iii fronte. Et sic d. Antonius, su- certas res. Et qiiando rediit domum, reperit uxo-
bito cum applicuit ad d. pontem extulit lapidem. et reni suam Joaniiani sanam et salvam, et liberain ab
invenit cancros. et fecit qtiemadmodum ordinaverat illa ffigritudine ; et non habuerat alium ordiuem sii-
d. Pater filio : et sic incolumis et sanus fuit d. fliius. per curatione d. suse aegrifudinis.
Et hoc D. N. Jesu Christi.
fuit in vigilia Nativitatis 106 Jacobu de Petrono, de eodem castro Xiliani, .11 Tixst. 82
cl i>iicriiin
firiir/ntiiii Item dixit praefata Polyxena, quod cum ipsa habeiet dixit quoil ciim haberet filiuina?grotum, raisitJoim-
•tyros.
^istortiiin brachium distortum et viribus carens, accessit ad nera Franciscuin raaritum suura ad oppidum Pa-
beafuin Patreui, et luit sanata de dicto brachio. terni, ubi pra-falus Pater se contiueb;it. Et B. P.
98 Contesa Mala dixil. qiiod quidam nepos suiis, Franciscus ordinavit ei nonnullas res : et quam
2:l Tc^t. 74
nomine Alphonsus deGalterio, puer exiiniiis, ambos primum fecit illas, subito ejus fllius sauatus fuit.
Pllirt tti.^fny.
foi licttdi. pedes distortos habebat; unde ejus parentes tule- 107 Franciscus ReziuHS, de eodera Xiliano, dixit,
*'
runt eum ad d. Patrem, et sic fuit sanus, uf ipsa- quod iutellexit a (|uadam rauliere, noniine Lucretia, ^|J J,^jJ;
met vidit addidit, quod raulti de castro concurre-
: quod cum esset vidua nrbata viro, accessit ad d. Fr. ciiiilaiit
runt ad videnduin liujiismodi miraculum. qui dixit ei ne ad secumla transiret 7""'' '"'"i
Franciscura ;
"""""" •'
99 Nicolaus Fronfe de Xiliano, dixit qiiod cum vota, nec amplius niiberet, qiioniam vidua nioritura
ipse a^grotaiet adeo gravifer, qiiod extremam liabue- esset. Et sic d. Lucretia non pareus d. fr. Fran-
«toril.iii,,!,,,,, rat Unctionem, raisit quemdam fllium suuin ad bea- cisco, denuo nupsit;et ejus maritus secundus inter-
uliiila.
tuin Patrem ad petendum gratiam. Qui quidem bea- fecfiis fuit.
tus Pater dedit ei duo raala, et dixit : Dic patri tuo 108 Doniifia Aunella de Stoca, de Xiliano, dixit,
quod
180 ACTA S FRANCISCI DR PAULA.
quod quoniiani Dnnna rmpernata. labonb.it qnnrfam
nostro Sanctitas vestra in dies a Petri crescat. Ex
A
prafatacivitate noslra, hnjus mensis Decembris pe-
nx Ms. morbo, quem dieebat ipsa secundum opiniiinem nie-
dicorum esse eiepliantiacum. id est. S. Lazari. Et
l>HOt'.BS$U nnllimo. v Indictionis, laDxvii.
CALASn.
cumaccessissetadd. liealum Patrem, narravitei suam 1!0 Providus vir Loysius Galisns dixit, quod Tesl. 85
n Tcst. 84
I
rlephanfiastm ippriludinem. Qni quidem dixit, Noli vereri, et habe agitur nune xxxv anuus paulo plus minus, cum es- Vado bxrtn-
tein navim
bonam fidnni : nam eris sana. Et sic dedit ei non- set ipse testis nauta in quadem triremi b Francisci
b
nullas medel.-is, nnde fnit liberata et salva ab hujiis- patroni, ex commissi(Uie Ferdinandi veteris, d. R.
modi npgritudine. Insnper dixit, qu"d pater ipsius Franci«cns de Paula cum qnodaiu c confratre suo
D. Irapernat», nomine Gregorins, annis septemde- parvulo consccndit d. Irireinim, ut proficisceretur
r( canfivm cim patiebalur in conjuncto pedis morbo cancri, et in Gailiatn. Et cum esset snbiturus fauces Ostiae,
rarat.
nullo mndo sanari polerat : et cum accessisset iid casu et infiirtunio, ut flt, d. triremis d [adhffisit
d. .sanctum Patrcm, dixil idem Sanrlus Pater Ore- fiindo] adeo qnod patronus et consiliarii dixpriint,
gorin patienti : Nimium deambulavit ideo habe : quod jain trireinis pro perdita habebatur. el sic in-
fldem. Et eum fecif signum Crucis in pede, statim cmperunt prnjicere iii fliimeii lignanima et alias res
sanns fuit. iu d. triremi existentes. Quod cum fierel, d. B.
Ego Joannes Aloisius Maza Nolarius, etc. iil sii- Franciscus dixit, quod deberet duci in terrain. Et
pra post nnm. 9.3. postquam ductiis fuit posuit se intra quamdam se
pem, et orabat Deum. e Et inter orandum triremis
ANNOTATA. ipsa emersit, et navigavil flumen, adeo quod fnit
extra periculum. E' cum peraliqiiot dies commo- orationf
sulitevat,
a Xilianum, r»/f/o Scigliano, opjntlnm riterhris Ca- ratus fuissetet Rom.T una cura B. Francisco. postea
Idbvi.r Mfifuran.r ditecr.^iis, nl iulra dicilur lliim. 125. dederunt vela Massiliam versus. Et cum applicuis-
T) Curilianum, appidiim diarcsis Rnssavciisis, ad cog- sent in Corsicam /" insulim, ;idinveneriint navim et
voviiiiem piwinm. biremem piri\tic;im, quie supra ventum stabant, pa-
c Pico Italis est ainciis seii fcrriim ciispidc ijiia- rata' ,ad aggrediendum triremini, Qiia re visa, P;i-
drata. tronus triremis et Ainb;isiator dicebant, quod exis-
d Panns viliiim ocuii, uiide dimimitiviim Panicula. timabanl se periise et c;iptos esse. Iii eo sermone H.
piralicfis na-
e Salma idem (jiiud oniis, sfirciiia; uiidc Mulus Sal- P. Franciscus protulit caimt e camera, et conscen
ves ab eadem
marins, 71» Latiiiis Clitellarins dicerjliir. dit aquilam sive contabulalionem galeie, et interro- dcpcltll !
f In MS. cst Zoppa texa, qiiod paiito post cxplicntiir g.ivit, qui eorum. Et tunc d.
essent serinones
paralytica. Est anlcm Zoppo, a, pedilnis debilis : Texa patronusetOrator ostenderiint einavim etbireraem,
qitid sit, noii divino. dicenles se perii.sse et non posse evadere. Kt d. B.
g Non apparet qiiomodo hoc dc ccraso cobxreat ciim Francisciis dixit Sequimini iter vestrum, et nolite
;
piionbiis. Fortc dcesl aliquid. Isidoriis lib. 2 cap. 9 vereri navim nec bireniem. (Ono dicto in canieram
ita lioc accipit, qiiasi ipse infirmus , eerasiim incidere suam rediit, et trireinis secuta est iter suum ; et
jiissus, sanari meruissct ditm id \acit : qiiod liinc non quamvis navis et biremis essent supraventum, mi-
eruitiir. raculose se repererunt lam procul a triremi, qiiod
h In ulriusque Calabrite coiifiniis notatur Serra eam oftendere non potuerunt. Et sic triremis libera
S. Mazzo, quod bicpulamus niagis iiitegre scribi S. Ma- abnavigavit; uiide patrniius et Orator et otnnes
sotcci ejits
rlse de Mazo. naulEe dicebaiit, miiMCuIose evasisse manus pirati-
dehi ffiiijtct-
cas. Et cum iiiProviiiciama])pIiciiissent B. P. Fran- lalcm scdaiil.
cisciis et socius, una cuni Oratore et qui secum
CAPUT Vlll.
ibant, descenderunt e triremi canssa eundi in Gal-
Processus facliis apud Neocaslrum. liam. Et cum trireinis reverteretur Neapolim, suliito
magiia tempestas oborta est, adeo quod tntam noc-
X ost trinnm ante S.anctitatis veslrse vestigia lerra tem niare cursitaverunt : quare se periisse existi-
osculnm, Bealissime Altissimeque Prwsul, univer- mab;int. Et ciim dies factus esset, fluctus invalesce-
iirl l'iii>nm
salis Ecclesiu!meritissime Paslor; humiliter suppli- banl,adeoquottoranes existimahaiil se periisse. LTnde
canfVice-:-oraes, Syndici, Magistri Jurati.omnesque cum sublus arculara jiuppis ipsius triremis adinven-
^
nobiles atque cives civit.atis Neocastri, obedientes tum esset par calepodiornra B. P. Francisci, iiaiitic
' Sedis .\postoIic;efilii; utmirificumetgloriosum l'rau- projecerunt d. calepodia in undas unde iden fluc- :
ciscum de Paula, signis et miraculis coriuscum, qui tus et ventus cessavere, adeo quod necesse fiiil re-
regiouis nostra; lucerna fuit splendidissima, adscri- migando ad portiim g Veneris, uli triremem
ire
beredignetur Sanctitas vestra catalogo Sanctorum. nndique ex tempestate cassam et aquas immitteiitem
Quia eum totaCalabria Sanctum proclamat, et meri- refecere.
tis intlytum ciim Clirislo regnare in ffiternitate glo-
1 1 1 Honestus vir Jacobus Mantonis, dixit, qnod
riffi non dubitat. In cujus sanctitatis testimonium.
(sunt anni xl vel l) cum esset in silva, in qua tres
prffitersanitatum et^gratiariim muuera, quie indies
juvencos indomitos pascebat, forle advertit duos
nostrates recipiunt, fecimus quosdam ex nostris civi-
Fratres, missos per B. Franciscutti ad condiicendum
bussupervita etfama ac geslis mirihcis pnefati B. lignamina caussa faciendi cnnveutum, qiiein cnndi
P. Francisci de Paula examiuari, et eorum deposi- faciebat in oppido Paterno : qui Fratres ex parte B.
tiones sub veritatis stylo redigi per subinsertum
Francisci rogaverunt d. tesfem, qiiod velieret ligna
Notarinm Apostolicum, sigilloque d. civilalis nostrse quaeerant in d. silva, caussa tegendi d. ecclesiam,
coramiiniri ; quatenus vestra Sanctitas, prodigiis qUEe distabat a loco viginti milliaribus. Qui indomilis
quidem
et signis d. B. Francisci adeo evidentibus, facilius bolnts ligtia
testis respondit, quod non erat possibile ferre ligna-
ad it.^t's faliri-
ad noslrae petilionis coroplementuiu flectatiir. Vide-
mina cum dictis juvencis attento qnod
: illo die ce- c,r rcbiitilitr
'
licet ut tam sanctum, tam justum, tamqiie
perfec- perateos ex silva, et erant indoraiti, et nnmqiiam
tum virum, qui vitam Sanctorum iniitatus est, tulerunt jugum. Et illi Fratres dixerunt, qiiod ha-
numero Sanctorum iiunuiiieret; ut per universalem beret fiduciam in B. Francisco et quodjuugeret d. :
Ecclesiam, uti onines dignum honore censemus,
tali juvencos, utferreiitd. lignamina nam B. Friincis- ;
colatiir et veneretur; et pro nobis apud Salvatorem cus rogaret Deum pro ipso. Et sic ipse testis raisit
nostrum intercessor existat, quem t;intis sianis in siibjugum duos ex juvencis, et oneravit eos ligna-
vita et post illustravit. In quo quidem Safvatore mine quod lignamen duxit .ad ecclesiara Paterni ita
;
placide
; ;
SECtJNDA APRILIS, 181
placitle et sine pericnlo, acsi fiiissent jnvenoi domiti Donna Roberto de Bnno-anno esset in partu, et
(iecom annoriim. haberet supra se multas Reliquias, et non posset pro- RX MS,
112 Donna L«cr(?tia. uxor Nicol.ii Macte, de Al- diicere partum, et quasi in exlrerais esset ipsa dedit PROCF.SSr :
quod ipsa ciim multis aliis matronis ac- (.ALABn.
tilia. dixit. pra-dictam candolam
ei .quam cum accendisset, cnndetn
:
miili"'"" cessit ad conventum, quem construi faciebat B. Fran- paulo post miracidnse prntulil parlum. ejus partti-
nbcrfil (I
ciscus in Paterno quo accesserunt multi infirmi
; 116 Nobilis Fabricius Monza, de civitate /i Ta- rienlem levat
jniri iii/ir- U
ex (liversis infirmitalibiis et Eegritudinibus, ut puta bern:r, dixit, quod cum sgrntaret Donna Consentia
llli/0'l'. 7 Tesl, 91
cffici.surdi, muti, spiritiluis vp.xati, manci etdestituti ejiis snroi; ,n d. civitite TabernK. et ob ffigritudinem puellam
virilin», 01 accedeliant ad B. Franciscum, et inde re- delir.aret, et ainens facta esset (qiia- amenlem
aegritiidn j,,m
vertebantur incoliimes abs:]ue alin malo et miilta cural.
; menses quiuque vel sex eara in lecto deiinueral) mi-
alia niiracnlafecit, Et addit, qiiort cum ipsa consue- sit quemdam, nomine Garetuiu Monza fratrem
observare diem M(!i'curii, ne coniederet ali-.
vis-^et suum. ad B. fr.Franciscum exlsientem
oppido in
iliciii-
quod carniiim; impulsu mariti coacta fuitabejus. Palerno, ut haberetgratiam proliberationed. amen-
jlllllll
iPini oii rriii- modi observatione discedere, ot per consi^quens co- tise. Qiii D. Garetus. cum esset cnram beato Pntre.
k tiitennissam medere. Omnia genera animaliiim fernoium et vene- recensiiila>gritudiiiem,l. mulieris, Etd, binliisPiler
oliseriianllam.
snniim ei nocebant adeo, qnnd o\ passione, quam dixil, qiiod d. raulier obtinebit gr.itiam a D;'o omni-
noctii sustinebat, tota c.issa videbatur et debilitata. poteiili : atlendite ejiis ciirse et gubernalioni, Quae pcccafa oc-
cutla nrtpiil
Et propterea decrevit accedere nd R. fr, Franci.sci:m, mulier nblinuit gratbam in illn die. et ad prassens
caiissa liberandi abejusmodi fa.stidio et passione, ope est libera et viva jam suiit anni xxxv el pliis. Et
:
etgratia Domini nostri. Cura itaqne ad eiim acces- addiditd, testis quomodo D, Garetus ejus frater re-
sisset, genn flexo prostravit et inclinavit se coram velavit, qu,'inadmodum tunc B. Franciscus repre-
eo. Qui quidem beatus Pater dixit Abi, : filia, rever- hendit d. Garetum de nonnullis ejus peccatis occul-
tere ad devotionem, quam Iialiebas, et eris libera. tis, quse comraittebat, et monuit eura ut ab illis abs-
Et sic d. testis cum rediisset ad observationem diei tineret,
Merciirii, ut priiis, libera fuit: quam diem ad prse- 117 Magnificus D. Petrus Angelus Mazatella di- E
S Test. 92
sens ipsa testis observat. xit, quod cum temporibus effluxis esset in oppido calcariam.
113 Antonius de Diirantis dixit, quod cura labo- Paterno, quo tempore B. Franciscus faciebat ibi ferventem
rarct febri, ac-essit ad B, P. Franciscum ad oppi- conslrui convenlura, accessit ipse teslis ad viseudum adhuc
1 Tcsl S8
diim Paterni, et ope atque auxilio d. Patris reversus B. Franciscum. ,\dvenit autem qiiod amotus erat
gruveiii In-
litdem fttcile est saniis et liber a febri. Et vidit ipse teslis, qiiod ignis de c;,Icaria, quam d, Pater fecerat pro cons-
in couventu, qui cnnslrueb.itiir in oppido prasdicto, triictione conventus, et amoto igiie [jr^dicto. spatio
erat ingens lapis pondere ducentorum cantarorum, decem vel dundecim horaruin, vidit B. Franciscum
'
An iioiKi- adeo quod novem homines noii pnterant eum mo-
"
iiigredientem in d. calcariam, cuni qiiad:im sportu-
illilio P vere. Et cnm adfuisset d, fr, Franciscus, apposuit la, quam habel-atin manu, una ciim aliis Fralribiis
manum suam et dixit Per caritalem auxiliamini : nonnullis d, Ordiuis, qui amovebant lapides, qni cum suts
ingreditur
omnes. Ktsic prnvolvernnt lapidem ad illiim Incum, erant intus cah^ariam, Qund videbatur evidens mi-
quo voluit B. Franciscus, videlicet ad fossam iibi racnlum : quoniain postquam amovetur ignis a qua-
condebantd. monasteriiira. libet calcaria, spatin quinque vel sex dierum non
114 Nicolaus Ruffus dixit, quod cum l.aboraret potest langi, Et addidit, quod quando discessit a
quodam morho, adeo qiiod diceb:ituripsiim esse lym- fr, Franeisco, habuit ab eo qiiatuor candehis cereas
:> Tcsi. K'j pbatiim seu spiritatum, et multi medici darent ope- parvas, quibus prnpriis unguibus certas cruces fecit,
lympfitilicinit
ram ut medelis eum curarent, et nibil pmficerent et dixit qund deberet servare eas pro devotione et
ctirat,
tandem motus f.ima, qu» vigebal in civitate Neocas- honore Dnraini Dei nostri. Et cum d. deponens ap- mii(m-iiu
tri, niiraculorum qiia3 faciebat B. Franciscus, acees- plicuit ilonium, dedit umm ex eis siia; uxori. quffi in/irmnm
sil illuc rura quodftiii patruo suo, Et ciiin esset coram wgritudine artelici vahle nppriraebatur, adeo ut snnnf
beato Palre, prostravit se ad pedes ejus qiii signa- : quaiido ea urgelialur, vcrbum iimiitcbat, et mnniis
vit euin signo Crucis, et illicn fuit liber, Qiii quidem et pedes et bracbiaconlrahebantur, Qiise mulier ex
B, Franciscus dixit ei Abi, nam liabnisti gratiara
: devolione d, candelam desuper gestare ciEpit, et ex
occutltint
Sodotititant
Domiiii Dei nostri. Et addit, (pind accessit etiam illa horad. egritudo eam non ita graviter nppressit:
arijuit. qiiidam qui sodomia» vitio l.aborabat, et maculam ia et pro certo habeiur, quod hoc ei successit ex devo-
oculo habebat et sic beatum Patrem rogavit, ut
: tione, quara habehat erga d. Fratrera.
vellet ei facere gratiam, et sanum efficere de ma- 1 18 Mag. Salvator de la Motta dixit, quod cum I Tcst. !);i
culaoculi. Etsic B, Franciscus dixit Vade, pauper
: ipse h:ib>ret filiuin quinque annorum, qui nuraquara pnfntm
quinquennrm
homo, emenda te a vitio qiio laboras, et sie sanus cotnederat, et sciret faniara boiiae vit:e et miracido-
comedere
eris a macula, quam geris in corde, non in oculo. rum qiia? faciebat B. fr. Franciscus de P:,ula, .acces- facit
Eiiienda te, dico et moneo, et eris salviis, sit ad eiim uua ciim nalo suo. Ei cum esset coram
115 Dnnna Beriiardina Longa dixit, quod cum beato Fralre, aperuit ei caussam Et dixit B Fr in- :
f'T,-sl. f(i per plures annos fuisset cum viro suo, et numquam cisciis, Abi cum Domino, nam is fecit vobisgratiam,
niuHcri
prncreasset filios misit ad B. fr. Fr.inciscum in Gal-
; Et cum reversi essent dnmum, filiiis ccepit pos-
OraiKlitca
liam per venerabilem fr. Franciscum de .\brigliano. tularepanein a pafre et mitre. El aiMidit qiiod cum
castro civitalis Conseiiliua;, qai profitebalur ejus quidain faber dnliarius cnmplicaret circulura. ut do-
Ordinem, ad suppliiandnm et obtinendiim gratiam lium eo ciugeret ; caput d, circuli. casu elapsum,
linilcm
ut posset procreare filios. Qui quidem B. fr, Fran- oeuliim ejus percussit ;adeo quod integer ejus ocu-
oculiim vie-
iiltliticl
;
ciscus misit ad eam duo poma, ut prn devotione ea lus extra exierat Quem nciihim ipseraet faber in toris ejicuxsuw
comederet : et insuper monuit eam. ut faceret volun- capsuUra oculi raanu pr.ipria reposuit, et sic d, res^ituit.
talera Dei nostri ; nam cum tempore faciet eani con- patiens accessit eo ubi morabatur B, Fran'iscus. in
tentam. Etcum per vigiiitiannosraansisset cura pri- raonasterio oppidi Paulae ; ubi tres dies permausit.
mo viro suo, eo vita fiincto nupsil alteri, et procreavit et deindeauxiliuomnipotentis Deietvirtute B,
Frau-
nlios, et fiiit boc prirao anno secundi connubii sui : cisci sauitatom oculi recepit. Qui deponens vidit d.
de
et erat aetatis xxxviii annoruui et habet pro cerlo
: fabrura visu illuminatum, cum prius ciecus essot
se ope et intercessinue B. Francisci obtiuuisse gra- d. oculo.
esset
tiam. Insuper addit, quod ciim baberet candelara ce- 11!) Et nunc addidit, quod cum ipse testis
trabibus
ream missam e Gallia per B, fr, Franciscum, et in Paterno, et serino (ieret de conducendis
pro
ACTA S FRANCISCI DE PAULA.
incolume applicuit, cooperanlibus precibns B. P. D
pro usu moiiasterii, testis ipse uii.i cum
quinqua inla
Franrisoo |ivit] art montem S. Francisci. Et addit quod ad pra2scnliani d. beati »"!('.r loqne-
BX MS. homiuibus et B. fr.
credilur de / Ayello, ilisl.-ins
P.itris accessit qiiajdam puella, annorum diiodecim lam clonat.
Liieenire. teniraeuti iit
l II ABR.
causs.i coiiducenili tra- nata, a villa Cilioo nuncupata Coiisenlinai dicecesis,
.1 1'atenHi ad sex nii]Iiari.i,
I
eci-lesi;e raonasterii Paterni. Qui r|uidem teslis mula a nalivitale et qna; numquam locuta fuerat.
epfrfiriis 50 bes
emrirntibits et nlii lioraines interrogaverunt lieattim P.itrem, m Et be.itus Pater signavit eani sigiio Crucis in fronle.
Tfflarmlis
deberent secum ferre esculenta et iioculenta. Qui et dixit ei, Dic Jesu. Quae puella illico locuta est,
beatus Pater respondit, necesse nou esse. Et cum virtutibus et precibus beali Patris.
ess'>nt inmonte, unde ileducend;e erant trabes, pra;- Mi Insuper dixit, quod cuin consfriicta esset
lapidetn
quiedam foriiax calcaria, super qiiam erat ingentis- rticnUm
dictus testis et alii homines murmuraliant et ci.n-
simus lapis, punderis mille cantarorum, qui cor- sistit.
qnerebantur nam maxime esuriebant. Et parvo
:
laceiis veslibus, ruebat supra aidificium calcarioa ; qui si collapsus
post apparuit quidam pauperculiis
fuisset, non soluin d. ciilcariam destruxisset, sed
quem ueran illoi'um cognovit. Qui pauper expandit
chlamvdem suam arliaseam, et de^uper piojeiit
/(
etiam raullos homines operarios interemisset. Et sic
Angeltis in-
panem unum graui germani, cum parvo oenoplioro beatus Pater prospicieiis casum d. saxi, dixit illis
specte pavpe- operariis, Nolile tiniere, ope et auxilio divino nul- fontetnqtic
seii / Haschettino viiii, et alta voce dixit : Veuile
ris cjci'at.
I.ain habebinius forraidinem. Et sic clamans, Jesii,
l oiiines araore Deijcntafum. Et sic ipse deponeiis et
panem vinttm- alii .iccesserunt, el cepeiuut de d. pane, alter alteri
signura Crucis coiifecit, et saxum substitit et firnri-
ifiie mlraculo-
frusluin d. panis porrigens. Qui omues cumeieriint vit se. Insuper addidit, quod cura esset ipse depo-
siim alfert.
de d. pane et biberunt de d. vino, quod oenoplio- nens infra Crepositum et Maiigonein, in via qua ex
rum vix capax eratponderls duiiruin liluarum vini, Altilia Consentiam itur, vidit fontem surgentem,
computando et intelligendo libram diiodecim uucia- qui ext.at ad pr.-e.sens : et antiquitus iiullus illic fons
rum. Et t-\c omues nnniero quiuquaginta, (lui vene- erat. Et oriebatur supra qu;iiiidani fornacem calca-
impotlta' tra-
bes ilivinittis rant raussaconducendid. trabes, satun reversi sunt riam, quam d. Pater construi lecerat. Et dictum
poliuitlttr. ad locum pra'dictuin. Etadditquodd pauperhomo, fuit ipsi testi, quod miraculose beatus Paler fecit
qiii altulit panein et vimiin, am])lius visus non fuit: fieri d. fontem, pro usu calcariie, caussa monasterii
et :cstiinaveriint omnes illum fuisse Angelum. niis- oppidi Paterni.
123 Fr. Donnus Antonius Quirrerius, Capellanns
sum a noslro Redetnptore Jesu. Et addit quod luit K Tcst. W
ei diotum medio jur;iniento, quod ctira esset B. Fran- m:ijoris ecclesia; Neocasfri, dixit, quod cum ipse .'iana' phthi-
ciscns iii ninnaslerio Paulffi, ac illic etiam es^ent ex fama publica, quod B. Francis- sicam
teslis accepisset ;
decem et octo trabes pro usu ecclesia?, rudes et im- cus faciebat multa niiracula, et ejus soror nomine
polit.'E ; mane inventaj sunt miraculose elaboratae et Bartbulla laboraret morbo phthisis, alias de clicia,
polilse. de qiio morbo longo jam tempore detenta fuerat ; ac-
120 Magnificus D. HieronjMiius de Nicoteradixit, cessitad B. Franciscum, existentem in oppido Pa-
Ui Tcsl. '.i^ quod agiliir annus xxxv vel, xl, tempore quondam terno, et enarravit ei a^gritudinem d. sua; sororik
intra triittium bealus Paler dedit certas lierbas, et dixit
Illustrissimai D. Poljxenop, uxoris quondam D. Hen- Et sic ei
pliisqtiam
rici de Aragonia, M.ircliionis Hteracensis et Vices ut eas bulliret, ex quarum concoclione confici face-
eentum nii-
rucuta facit, gerentis ("alabria^, filii quondain Regis Ferdina.ndi i, ret unum dysterem, et etiaiu biberet ex d. decoc-
d. quondam D. Polyxeiia Marchionissa ut supra, tioiie, et quod Deus laceret illi grati:iin. Etquod cum
trahens moram in civitate Neoc:istri, maxiraani lia- testis reversns fuisset >'eocas(rum, et d. a.grota fe-
buitfamam et rehilionem sanctitatis, virtutis et mi- cisset experientiam de medelis beati Palris, recepit alias ifittatutfi
raculorum B. Francisci de Paula. Et sic constiluit gratiara sanitatis Et .addidit, quod cum esset in ec- sihi itficil
cssc clcrtciiiil,
accedere personaliter ad eum visendum, et duxit clesia monasterii oppidi Paterni d. B. Franciscus
secuin niultos iioliilis eque.stres et populares pedes- dixit ipsi testi, quod iret sessum una cum .iliis Fra-
tres. et inter ceteros ipse testis inlerfuit. Et cura tribus, dicentibus Offlcium in chort), et diceret offi
applicuisset ijisa illustris Domina Paulain oppiduin, cium, quia obligatus esset aicere oflicium : cum bea-
ubi raansit per tres dies (ex qua caussa conveiierunt tus Pater infellexisset, ob quod esset dicturus OHi-
et congregatEe etiam fuere illuc nnilt;e persoiiEe ad- cium, sed ex ins[iiratioiie divina.
venEe) d. Pater spatio prEedicto Irium dierum. Secun-' 124 lusuper dixit quod d. B. P. Franciscus dixit eiclem se in
diim a'stiniatiouem ipsius testis, miracula centum in ipsi depnnenti, quod autequain discederet, iret allo- venietttlttm
Mincliinnis-
sam Girac. diversas perKon,as variis et diversis aegritudmibus cutum eum ad cellulamsuam, c;»ussa alloquendi cum prfcbet
!
a phthisi oppressas fecit ; el inter ceteras in praefalam D. Po- eo, quam osteudit ipsi depouenti. Et ciim acce..-sisset
sanat.
Ijxenarn, laborantem plithisi et fluxu sanguinis. ad cellulam caussa alloquendi beatnra Patrem ; quo
Nam beatus Pater adhortalus est eura, et liixit ut etiam accesserunt multi nobiles et populares, quffi-
bonain in Deo liaberet fidein, et csset libera ad ejus- ritantes euin in cellula (quani deponens viderat eum-
modi aegritudiuibus : subministrans ei caussa devo- dem Patrem s;epius inlrantein, et ab ea exeuntem)
lionis certapoma et herbas qua; Domina reversa :
numquam famen videre nec Iiabere potuerunt. Sed inrisibtlis
Neocastruin, paucorum dierum spatio libera fuit ab quam ])rinium ipse testis ingressus est cellulam. in- tttiis.
hujusraodi segritudine. venit beatum Patrera; una sermoiiem deunibu-
et
121 Baldasiuus de Alfanis dixil, qiiod cum ipse lando habentes, tandem ad sacristiam d. ecclesiiu
esset in oppido Paulffi (jara sunt anni fere viginti) e pervenere ubi beatus P.iter dedit ei tria poma, di-
:
10 Tl'!*I. 'Jo civitate m Liparitana quoddara naviginm, iiuncupa- cens PIoc priraum pomuin dato E]iiscopo Neocas-
:
siyrioCnicis
tum Sagitta, vela ventis dedisset, et vi venloiuni et trensi hoc secunduni. D. Poljxenae; lioc tertium,
lctnpestatem ;
SKltlt.
fliictibus pene apud litlus Paul.-e submergeretur B. ; sit vestrum. Et dicite Episcopo, quod omni raaue
fr. Franciscus rogatus et vocatus fiiit a multis oppi- faciat fieri Collectam contra Turcas, quoniam iioii
danis dicentibus; Veiiite, nam mulli Christiani, qui fuere adeo projiinqui Christianis, quantum suiit lioo
in illonavigio sunt, subinerguiitur. Qui quidem B. terapore. Et cum h;ec dixit verba, nulla erat mentio
cf atlvcnttim
Fr.inciscus protulil caput e feneslra monasterii, et in regno Neapoiitano d'; Tuicis. Et cum testis ap- Turcartim
viso navigio ccepit damare, Jesu Jesu, signuni Cru- plicuisset Neocastrum, fecit omnia qua; imposuit ei priiilictt.
cis faciendo. Unde immediatc niare trauquillum fac- beatus Pater, et post dies octo Turca; ceperuut Hy-
tum est, et tpinpestas fiigata esl et cessavit. Amisit druntum.
lanien d. navigium vela, et mult.as ali.as res, sed 125 Et insuper addil, qiiodcum ostenderet lociim
absque periculo aliquo lioiiiinum et sic ad littus ; Paterni ipsi deponenti, inter cetera ostendit ei cer-
tam
SECUNDA APUILIS. 183
,\ tam partem tei-reni, iliccris iiisi teati : voluimus sol-
vere p.itrono terrenura circuradatum n Carlinis, et D
CAPUT IX.
numi|Uara voluit vendere. Kt ileinde cum doininus d.
Sitiido irn
Processus faclus iu casali S. Dlasii. 1 IIOCKS9U
• loci lalioraret dolore capitis
adeo imraenso qnod ,
(Irn:
videliatur corrodi a canibus, propterea fecit vocari Oanctissime ac Beatissime
ad se beatum Patrem. Qui beatus Pater cura acces- ,_;„„
mine, .,11 iii Christo Pateret Do-
post huinileni conimendatioiiem et pedura os-.
„ , ,,
Jiplstola
/'ajiam
^
aa
sisset, ei manura super utraraque autera apposuit, cula bealorura. Quamvis raateria scribendi
lonsurn
extraxitque ab una arre vermein pilosuni, longitu- exordinm oflerrat in commendationem tanti Bi-ati,
iloiia! s""" diiie medii palmi. Quo facto sanus eflectus est, et fr. Francisci de Paula opera cujus non possunt Iri-
;
tiis.
prupterea dedit dono d. capiit terreni
sen vinese ipsi bui alicui, nisi raisso et nuntio sumrni
Opilicis viro-
raonasterio, ut retulit d. B. Franciscus ipsi testi. que sam-tissirao nihilominus sub brevitate
;
scribe-
Et quia veritas ita se liabet, ad cautelam intro- mus et
exponenius Sanctitali vestraj de eo quod a
Fules .Voforii. scriptoruni Sjndicorum et Universitatis, ac ciijus nostris antiquis, usque in praesens in hoc
nostro
interest ac interesso poterit lianc prKsentem exarai- ca^tro S. Bla^ii a Neocastrensis dicecesis versanti-
u
natiunera, quamd.
Univer.^itas Neocastrisigillo suo bus, qui fiieruiitee ternpore quo beatus Pater in his
coraiiiuniri jussit fldeliter scripsi et me subscripsi, partibus degeb:it, fide digna relatiune curaperiraus :
cuin raeo solito sigillo. qui, pruut Sanclilas vestra dignabitur videre, red-
dunt verificum te»timoniura tanlorurn niiraculoruni,
t Thomas Macela Nolarius.
quffibeatus Paler operatus est in nomine Salvator'is
D. N.Jesn Christi; ultra famam optiraam tantoruiu
ANNOTATA. aliorurn Sanctorum gestorum et operum, qua; iu liac
provincia viget vagatur-iiue, propter sanctam ejus
a S. Petnim unim 24 Rumanum Cotlieilrum obti- vitam. Quocii-ca adstringiinur de hoc certior-em red-
nuisse commmiis est ojniiio, qiiom diluade conliimavi- dei'e Sanctitatem vestram, cum fide digno testiino-
miis in firxvio ud hiinc tomum CuUiloijo Pontijicum Ro- nio praisentibiis alligato, clauso et sigillato, atque ut
monorum , osieudiiiiusque eo spalio iion compielieudi decet.<cr'ipto rnanu Notarii Sansojsii Poiicerii, Apos- ^
lempus Anlioclienx Sedis. Et quia liiinc aniwrum iiu- tolicl et fide digni Notarii. Supplicantes genibus
meriim nulliis Ponlilicum haclenus Iruiiscendit (nisi flexis Sanctitati vestrse, ut dignetnr li. P. Francis-
unicus Petrus ile Lunn, dictiis in Scliismate Bencdiclus ciim de Paula i'ecipere et aggregar'e, prxipter .^ua
XIII, qui uli unno 13'.)'i iid 1423 iuanem lituluin perli- sanctissima raerita, iri catalogo aliorum Sanctorura :
nucilerlenuit, et ecl liinc nrijuiliircerusPupu iiun fuiasej ut tamquam mereatur con-
.sutfultus certissrina fide,
ideo suminu voli erga Pontificem esl, ut illos usqiie m nurner-ar'i inter alios Sanctos .... b Quod nos, devo-
uiiiios uival. Proximi accesserunt Leo i et iii, qui unnis tissimi Sanctitatis vestrae, habebimus pro singula-
20; selate noslra Urbiinus Ocluviis, qiii ferme 21 rissima gr^atia? In summo Deo ve.^tra valeat Saneii-
;
Alexander iii, i/iii 21 ; .S. Silvester, qiii 22; JJadiianus tudo sine dierum numero. Ex praefato Cafali S.
i, qui 23, iH siimmo illo griidu steleriint.
Qiiod lamen Blasii, anrio Doinini mdxvii, die i Januarii ; per
vulijo circiimferri uudimus, RoniunisPuiitificibus Sanctitatis vestra; devotissiraos Sacerdotes et
in sua filios,
oriliiunione solennilcr ijrirdici fore ut annos Pelri non C.apellanos d. CasaUs, videlicet Vincentiura Serrani
atlingunt, id in Ponnficali Romuiio non iuvenimiis. et Bernar'dinum de Cello, nec non per Paulura de
b Jla scripsiniiis e.c coiijectiira : ecgraphum enim no- Yesio Syndicum. et Jacobiim de Vectino Magis-trum
slriim mcndose habelal Franci Iinpastori Forte : juratum, univer-sosque d. Casalis habit.itores.
eliain legeiidum Intraccati, iil sil cogiiomenPalranina- 127 Hunestus vir Mag. Paulus de Yesio depo- 1 Tesl. ^7
vis, siculi niim. 25. nit, quod cum a;gr'otaret quidam Carolus .\ccurius, sanc(M nn-
c Nicoluum inlelligo, Brigillx sororis primogenilum. de Sigliano diuicesis M.ir-turranas , et jaceret rn ^^,.1;
d /k aulographo fuiise relictum ur.i verbo vacuum lecto mandavit segrotus
; d. testi et cuidain alii, no-
lociim nolavit librarius. mine Stephano .\ccurrio, fratr-r d. D. Car'oIi, ut ac-
e Vide num. 42, iibi liaud paulo aliter hx-c resnar- cederent ad B. P. Franciscuni. Et accesserunt ad
ralur. Ficloiiiis utriimque conjungit, quod et huineris eum et exposuerunt, qualiter d. D. Carolus male se
navim propuleril, ei poslea in cureclo oraverit. habebat. Et dum haec exponerent priedicti. viderunt ,„„r(is a se
i JJiuc apparet, hoc periculum diversum esse ab eo, quamdara aviculam volitantem, qua; subsedit in hii- pijuitniiaia.
C qno su/irauum. 2G narrutur, uiiuin unnatum iiavtgium nieio B. Francisci : qui eam appreliendit et posuit '^
oeciirnsse Irunseuiililnis Golfitm leonis. intus manicam tunicx-. Quo facto respondit eis et
g Portus-Veneris; lcrminiis Dominii Genuensis ad dixit : Abite cum Domino, et dicite infii-mo, quod
sinum spez-.anum; cui ex adverso objacet Portus-Ericis, Deiis viilt eurrr perres se. liit sic praefiti discesserunt
Pisanorum limes. et narraverunt Kgroto totuin id quod B. Franciscus
li Oppidum Tabf riiffi dicluin, Jacet Xeocaslro ad or- dixerat illis undespatio medias horos d. D. Caroliis
:
luniiniervallo. 12 mill. obiit.
1 Puterno oppido, trans-flitmen Turbidum versiis 128 Venerabilis vir fr. Ambrosius Copula. .Abbas
Africum, adjucet pagus et mons in tabulis appellaliis S. Gregorii, monasterii Onlinis S. Basilii, diiecesis 'ti,^sox a Bite
o. LucerniB : iinile vc! Romuni aulogruphi eel I^ari- C:ithacensis, CapellanusIIIustri.^siini D. Ferdinandi pisces assos
sicnsis ecgraphi luctinum supplevimus, ubi soluin S.... de .\rragonia, dixit, quod in civitate Neapoli fuit
nolaliatnr, reliclo post ipsuin spalio vucuo. prajsens, quando Magnificus Ferdinandus Rex I de
K Ex Processu Ainbiunensi scimus, grossttm ex nigra Arragonia, certos pisces assos raisit, quos idem H.
1'ina puitiium a Culabris iiominari Arbazzo. Fraiiciscus \ivos remisit in duobus vasis argeiiteis;
1 Flaschettiiiuin est diminutiriim u Teutonico Flasuli, prsesentibus, adstantibus et videntibus propriis uiu-
citjus e contra auginentalicum Jlalietim est Flascone. lis, omnibus dominis et principibiis qui aderant : et
ra Lipara tinain occupul Vulcaniantm insutoriim, testis ipse tunc priEscns aderat in Castro-novo (nam
"""''
Calabrix ulleriori objeclunim. erat Capellanus, ut est de prffisenti) et vidit dicios "^^"^
n \ idetiir cxcidi&se nuinerus Curolinorum, pro ugro pisces a.^sos mitsos, et vivos remissus, sunt anui xl
illo ohlulorum. vel parum minus. Item ilixitd. testis quenriilniodura
mntersua, D. Margaieta Copula, adeo uppriraebatur .miial aslh-
asthmate, quod qiiatU"r dies ab esculeiitis et pocu- mattcam.
lentis abstinebat, et etiani rion loquebatur umle :
petiit
. ,
184 ACTA S FRANCISCI DE PAULA.
peliit grjiliain a B. Francisco, ut liberaret e.ira ab
;
eum commendatum Pater inquit, Fili,
: cui beatus
habe bonain contritiuiiem erga Deuni nam is te sa-
hujusmrxii a.griuidine. Et sic bealus Paler feclt
:
PBOCESSt: insalalam fecil, et nabit. Kt postmodiiin mandavit ei ut ingrederetur
colligi cert;!.* lierbas, ex quibus
CM.ABR. Iiortum et caperet d nepita herba, qu;e ibi erat, el
dedit ei conicclcnilam cum acelo et olco. Ip.^a vero U. t
Marj^arcta dixit : Pater, insalalanon niilii conducit, liberessetab ejusmodi infirmitate. Et sic ipsateslis
Franciscus, Cape, nam Deus lia- scit ex dicto ipsius Hieronymi. quod ulterius hujus-
imo uocet. Ei B.
comniendalam. Et sic
beliit te uccepil oam una cum modi inalum passus non fiiit.
duobns pcjrais et uno biscoito. Quibus rebiis peresis, 133 Paulus de Abbale, alias de Hona-foemina, d. Tcst. lu».
sana eflecta est, et dum vixit, niillo alio laboravit Casalis S. Blasii, dixit liuc taiitum scire, quod cum /fospUi veiitu-
mcirbo : obiit senio et nulla a^gritudine. essel in servitiis D. Polyxena; de Arragonia, uxoris stnit
jiibet,
129 Et plus scit ipse, qiiemadniodum quKdam no- D. Henrici de Arragunia, fuit inissus una cum D.
ilem elfphan- Guilielmo, gubernature domus d. D. Polyxenas et sui
mine Marinella, cummater il. D. Margareta; matris
/iacam,
suaj, accessit unacum niatre sua ad d. B. Francis- conjugis, ad visendiim B. Franciscum in loco Paute.
cum. Qnu! Marinella liabebal tiliain decem annorum, Et invenerunt beatum Patrem, qui fecerat accendi
morho elephautiaco labor.intein, unde d. D. Marg;i- niaximum ignein et d. fiuillelmus interrogavit bea-
:
rita nomine Marinell.e commatris petiit a beato Pa- tum Patrfin, cur tam magiium ignem parari fecis-
tre gratiain pro d. puella. Tunc beatus Pater inquit, set. Qui responilil, Sciebam vos liuc esse venturos,
Ducite eani liuc. Et sic iluxerunt eam corain beato et propterea ignis necessarius erat. maxime exis-
Palre : qui dixit Marinelte, niatri d. puellae Vade : tente niense Januario Et ulterius necesse est coii-
:
et restitue faniam D. Antouiiia: comm.atri tua;. quain sedere. Et d. D. Guilleluiiis dixit Parate ergo pran- :
jnatre cjvs ef fempcslimo
absiulisti ei, dicens qiiod liabeb.it rem cum inarito dium, volu coraedere gallinas. Et beatus P;iter res- mari
monita dc pi.^ces
resorcienda tuo : quia non ila est vcritas. Et reslilue famain pondit Hic non cumeduntiir gallinae, sed
:
pisces. Et capi.
fama alte- apud uiiines, quitnis t:dia dixisti mula : nam Deus sic tuiic die Veneris Iiora Vesperarum ealusP ater I
yius
faciet tibi gr;itiain pro lilia tua. El d. Mariiiella ilixit, niisit queindani puerura cum quodam bireto rubro,
qiiud ejus pareret mandatis. Uiide poslmoduin bea- et dixit, Accede ad mare. Et nomiiiavit locuin, de
tus l'ater diinisit oain, et liedil ei certas lierbas et quo testis iion recordatur : sed inare fluctuosum
dimisit eara, et dixili. Ex istis herbis conflce bal- erat. Et beatus Patenlixit : Noli vereri vade illuc :
ueum, nam Deus graliam d. filiie tuie sed
ticiet et affer liucquod invenies. Et sic puer spatio uniiis
prius salisfacies coiiiinatri tua? de lama ablata, et horaj cepit d eerinam piscium pondere decem rotu-
deinde lavabis tiliam tuam cuin d. Iierbis, et Deus loruni quain paraverunt et sic prausi siint. Et iiiter
:
faciet tibi gratiam. Et sic d. teslis vidil poslero die prandendum iiec piscis, nec panis, nec vinum dimi-
filiam d. Mariiiella! mundatam et Iiberatain a d. nui videbantur, sed in suo esse pernianebant. Et
niorbo, in civitate Ne:ipoIi. insuper scit ipse teslis, quod ciini a-grotaret quidara Piierum
130 Hieronymus de Perrinis, deXiliano, dixit, Bartliolus de Jure, tunc puer; missus fuit ipse teslis xijrum saiial.
:t Tcst. 99 quodcum esset Paterni ante annoscirciter xxxv, ubi rogans ut haberet coniiuenda-
ad beatura Patrein,
Hullos infir-
erat tunc D. l'r. Frunciscus, ad eum coiicurrebant tuni d. puerum. Et anttquara iillum pruferret ver-
mos ciiraf.
iiiulta.' et diver.-.a3 persoiiae, inorbo elepbantiaco et buin,be;ilus Pater dixit Paule, regredere domuin: :
aliis morhis gravala; : et beatus Pater oinnes sanos nam Deus fecit graiiam illi pavulo. Et sic in reditu
reddeb;U, qui ad euni accedebant. viditpueruni sanum, quietiamad praisens sanusest.
131 D. Aloysia de Darbaro. habitatrix casalis S. Siibiciip.wiaui Saiisoysius Poncerius Notarius, ct
i Tcst. 100 Blasii, scit qualiter qiutdam D. Margarita de Can- Niculaus Buxus Canonicuset Cantor ecclesia; Mes-
Mulierem a
cello, de civitale Neocaslri, nupsit cuidam, nomine sanensis, (jui de vulgari in Lalinura transtulit.
rtro avcrsam
Petro Micbo de d. civitate; quem d Margarela noluit
uniquain videre iiec cogno.scere pro viro siio, spatio ANNOTATA.
septem aunorum, quamvis vir bonus esset d. Petrus.
Uiide d. Margareta fuit ad B. Franciscuin ad casale a Casale S. Blasii tlislul Nfocfistro iiilevvallo 5 mil-
oppidi Paterni qua visa B. Franciscus dixit ei
: lium, intcr Occulcnicm et Mcridicm.
Filia, redi donium tuain, et duc tuuin virura, quera d Addtt ccijraiihum : Nain ultra merita saiictissi-
*i concllial,
rt cito sot^ jamdiuodio habuisti. Tecertam facio. qiiamloduxe- mum Sanctitas vestra a summo Deo : quie amisimus,
venddm ris tuuni virum, lihera eris amoribus et rnolestiis quia cxcidissc vidctur una allcrave Ucca, cui lixc nec-
^poiidet
hujus mundi. Et sic D. Margarita revcrsa, duxit tebanlur, nullum per se facieiitia sensum.
maritum suum, et deinde pauioriim dieruni spatio c Ibidem nescita, quod tamquam certo meudasum iii
obiit. Qua; autem Palerni acta sunt novis tesiis ex vocem uepita, atibi jam notam vicuiamqite mutavimus.
relatiiine ipsius M.crpariia;. d Credo nomine Cerina; nassum vel corbcm inscuto-
132 D. Anlunia de Cola, Sicula, habitatrix d. riitm sitjnificari.
:> Tcsi. 101
.lanat vifir- ca.-alis, dixit, quod cum accederet ad B. Francis-
iimm tira-
ilihnii,
cuin, una cuin palre suo et nonnullis aliis civibus GAPUT X.
Neocastrensibus, eo quc d pater suiis inaximain in Processas factas in Casteliione.
bracliio ;egrituilinein patiebatur; et pro devotione,
qiiain babebat erga d. li. Franciscum. credebat se li^anctissimoac Beatissimo Domiuo, D. N. Pontifici Epislola
sanuni fore antequam beatuiii Patrein videret; iiiedio Maximo, Leoiii x, Lnysius de Agno, Baro « Castel- Baronis
iii itinere Paternuni versus sanus efleclus est Multa ac Castilion td
et : lionis. terribilia immortalis Dei sjjiracula
p.ipam.
cura eo applicuisset, narraverunt rem beato Patri, qui crediderim tum extitis^e, quando spintum liunc vi-
dixit,Cominendate Deo. Siiniliter quaidam nomine talem intendisse humanus constat animos. Verum
D. .loaniia de Andino, etiain Neocaslrensis, quaj cum innumerabilia sint ejus minicula, qui primus
morbo quodam fliixus annis pluribus lahorahat, siip- mortalium taiito ac tam stupendo caluerit spiramine,
llujiun auiis. plicavii beato Patri ut liaberet eain cuinmendatam. ut ventura auspicaretur, haud a dubio dependet, ut
Qiii quidem beatus Pater dixit, Commenila le Deo. de oraculo ipsius taceam. Cum igitur nostris seculis,
mtrbinii co-
Et sic sana fuit, et numquani hiijusmodi niorbo laho- Paulje in terra Brutia constitutis, muitum
miHatctti sibi indul-
ravit. Insuper il. testis scit, quod qui.iiim Hierony- si.sset natura [divina] in hoc genere vaticinii, nec
nius Scolus, Neocastrensis, qui vencrat ciiin eis non in diversurum mitaculorum demonstratione;
morbo laborans, quam :egritudinuin diu
comitiali adeo quod sibi corpus Divi Francisci de Paula in
passus fuerat, rogavit beatum Patrem ut haberet domicilium et habitaculum obtiuuedt; accidit mihi,
Sanctissime
SECUNDA APRILIS. 185
qiiam suinmofiere deprecari Cle-
X Saiiilissime P;itei'. modi fontis per beatum vinim miraculosa prnduc- I)
mentiam ac Sanctitatem tiiam, iit eadem Dci virtute tione verbiim habuisse. Cum siquidem fnrnacera " »»
suadeiite, Divuin Fianciscum prajfalum in calalo- caliariam beatus vir ibi pra:par;iri prncurasset, et ^"""^"
gura Sanc-torum flectatur designare utp^ite illiim, : aqiia optima ad hnc ojius defuisset in luco arido ;
qui lioc rauiius seu braviiim cimsefiui meretnr. Quis et arinoso jiissit fodi etillico, ut fossor tetigitter-
:
nmi|uam adeo perlinacis esset minervae, qui innu- ram, aqua scaluriit; et hoc est famosissimnm, et
mer.aliilia e.i"'' prodigia en:irrare explicareque queat, incnlisMangoni, Cepisseti, Altilia! nniissiniun:.
eliamsi cenliiin ferrea sibi esvent ora? Vir liio ma- 138 Nicnlaus Mnnti.nus Consentimis, deeaterva ,. ,„, ,
\\m'<e fiiit proliifcjtis, maximas abstinentiae, sanct.e nobihum a.sseriiit, quod exisiens in d Siietiann, rum guaiuor
divseiiua; vitae : ilaque ejiis aniinam iramediate ad aliis tribus in comitiva sua stantibus, qui lerme ramelicu
astra jienetrasse nemo ambigat, ob diversa per se erant quindeciin annorum et famelici nimis; unus ^
gesta niiracul.i et prodigia. Ob boc enim omnes ge eorum I.eatum virum Iranseuntem aggrediens, ait :
neraliler ei se devovente':, gratiam ex animi senten- Paler, fames nns valida oppressit, panem ergo no-
tia exorasse , nec non et in pr;esentiarum clara bis porrif/e, quo nnslra teniiis et imbecillis debili-
exor;ire patet : qnippe qiii n:ivig;intibus portum in- tas refncilletur : et ille annuens manti propria pau-
cnluniiiatis, mutilatis et aridis et quocumque alio, xillum panis illis ap|iosuit. ita qiiod unus enriim ter
iniplicitis morbo v;iletudinis pristinaj munns resli- tantuin panis coinedisset; viniira vero apposuit, I""":i> esc^
tueiit, nec nnn in partu .udantibns invocatus suc- quod uni eorum [non fuisset satis et pancas ficus "^p"^^,,. ;
currit coniinuo. Qiiam ob caussam iterum atque ite- et tamenj illoriim appetitiii plurimum famelico ad dani.
rum tua! Sanctitali illum cominendare non desisto, superabundantiam satisfecit quod fuerat appositiim,
quem ad adscripiionem Sanctorura aggregaredigne- ila qiiod ad augmentura miracuU media pars vini
ex et propter ea quse generaliter de eo dicunlur.
ttir, ren.ansit panis vero et ficuum pars tertia
,
unde ;
Die xxvii Noveinbris. anni pra.*sentis mdxvi inter , niirali sunt de tam evidenti cremento appositnrum.
loqueiidiim de prodigiis beati viri. talia qua' subse- 139 Nicolaus Tnstus de Castellione asseruit p, ,
quuntur, corain nnbis a subinsertis testibus, recitata qund qtisedain mulier dioecesis Consentina;, dum Test. luT .5
^ et enarrata funrunt. Paternum appliciii^sel, etceteris astantibus bracluum
cum
°"'
131) In primis de spirilu proplietia; et de cngni- ferre hqiides a B. Fraii/'isco juberetur illa se excu- ;
I TkI- IM lione .^ecrflorum Mag. Jnannes Sanctorius, Sifuliis, sans. Ego, inquit, a viginti quinqiie annis usii bra-
frairmilum il^ civitate Paiiormi, genitoris mei Lovsu Aqinn;itis. cliii dexteri sum destituta. .\t beatiis vir brachium
Buronis B;ironis Castellioiiis dioecesis Tropeensis, olira fa- ejus ariiliiiii erigens, sanilati restititit. quoil prius
mmiimmhm, et doineslicus refert, quod dura frater meus
j^,\\y^y\^ inutile ef ad omne npus ineptum erat. Retulit idem,
primrigenitiis , Bernardinus nomine, duurum fere qtind exisfetis Paula". viderit virgulfa myrtea, a plu-
annorum existens, es.set morti proximus, ad B. rtbus (ut ferebatur) annis triincata ,
qiise vimrem
Frani-iscuin de Paula d. Magister -loannes fuit des- praefercbant, velut si recenter fuissent detruncata :
tinatus P;iternuin, pro recuperanda sanitate. Quem siiper qu» beatus vir, ut asserebatur, d irmiebat.
raox ut vidit, siiie iillo colloquio pr^evio, dixit : Scio, Idem Qsscnnt mnttcnlum foutis, de qiio siiprii. Ama-
inquit, ad quid veiiisti ; ille parvuliis, pro quo ve. deiis de Trabea de .\quino, nna cum Barone. Castel-
nisti, sanus est et incoluinis. Niliilominus matri lias lionis, el Piziis de Paula de Consentia Presbyter, ««
/i cast.ineas infilatas, tostas cum h mangiideribus, offe- tesles siihtrriiisere ; sigiiaiit Nntario Fraiicisco Ricio
ras. Et cum rediitesse ad propria, d. parvulum sa- de Castellinne. ExcellentisDomini Lojsii de.\quino,
iium adinvenit. Baronis de terr», C;incelIario.
,
136 Pr;Eterea fr. Francisciis de Mazo, ded. terra ANNOTATA.
H mantim Castelli.mis. retulit se interluisse Paterni, dum qui- a Duplex quidrm Castellione in Culabrix cilerioris
loiiiiiiciam : liam adole^cens decem et octo annorum. de Tren- liihulis nntaliir, alienim Consentiiium dictiim. p. m. 12
c iionie comitatu. dicecesis c Milete, raaniim habens rrrsiis Boreom ah iirhe disians; allenim Maritimura,
morbn incurabili iraplicitam, ita qund ckiusam eam Maliiranx dicecesis : sed qnia infra dicilur diiEcesis
tenebat, apertam recepit, mox ut beatus vir eara Tropeensis ,
quuerendim erit lertium Castelliune, o
tenuit: itaquod ea operari poterat ad suum libitiim, topoijntphis nmi.-.i.uin. ,-
et per diversaloca fuit d. miracuUim proniiilg;itura. b Ita rlare «/jiTS.Mim, an recte, tunc sciemiis cum
^; Idein fr. Franciscus, cum praefato Mag. Joanne vocis Oilahncx jtroprielatem explicueril aliqiiis.
iiimicuio Saiictorio Pannrniitano, retulit. qiiod Rernardinus Milelum
c appidum Culabrix ulterwris, distal
.
"""'""""
liTihnem
de Mello de eodern oppido CastilIioiia>o, per diios
,
' '
Tropea p. m. 13. circa qiiod nnsquam Trennonara no-
. . .
defecluosx.
i-ecipii annos nstiila; niorbo cruciatus, iii ora circa genita- tant tiihulx, in Iwc a'que ac pluribns allis
Spetianura,
lia, dum quindecim foret annorum, beatum virum d Iloud procul a Consenlm diiplex est
prosanilatis remedio Paferni adiit; et ab eo sani- Spezzano. parvura ct gratide : in Iwc conventum
i'i//(;o
tatis munus recipiens, habitum Keligionis suscepit, fecit Snnclus. ideitque mirnmur nnlluin inde Processum
« (/«0 icijressc; et in eoper viginli annos perseveravit. Salliana> au- haheri, ac ne Con.wntix quidem ulloi itule lestes cain-
miracula
infirmiias tem prociirante versutia ad vomitiim rediens ad .
paniisse in primo Froccssu; cun. ihi innumero
"" ''
specimen dabitur
Frutres Conventuales B. Francisci se Iranstulit, et facta dical Isidorus. qiiorum aliquud
in pristiniam a>griludiiiem longe graviorera hipsus in Snpplemento historico cap. 3.
est, ingratitudine procurante, et novissiraa ejus facta
suiit pejora pi ioribus.
CAPUT XI.
Proccssus /nctiis in cwitate Catncensi
137 I). Petrus de Paula, Cnnsentinus. d. terrie
^iptiem'' Castellioui Pra'tor retnlit, quod Nicolaus, nepos
,
l)eilis«ime Pater... Canonizatio Sanctorum
onini
mor/i/iim beati viri, fuit ab ipso in Paula resuscitatus et hoc :
Sanctiiatem. Cum
ty.s'oi,i .1
>'i.ifi/n/,
miraculum est vulg:itum in Calabria, et potissiinum jure .ad\estram solam pertinet
iTifur B Francisius de Paula.
natione Calabrensis.
in c;isalibus civitatis Consenlia?. De prodiictione
perfecfiores aniios et
.i^puerilihus exordiis usque ad
fiinlciii
fnntis idem D. Pi-ffitor cum Joanne Siculo Punorini-
1'iiiiiiicii
disciplina? stipendia
tann retulit, se vidisse fi iitem illuin qui est consti- ejus vilffi constimmationetn, per
unicuique testimoniitm
ttitiis in una capella ecclesiiE de .iMtilia. ail viam Ecclesi.-B conciirrisset; et
pnsset .le ..jus provectione
qiia; ducit Cusentiam, jiixta neniiis quod dicilur L 1- vita prior pra-beret. nec
pro moribus ciistis.
tranium de eo quoque bibisse, et simul cuin viginti
;
dubitari; pro lalioribus multis.
loci debebatur [auc-
nobilibus Consentinis circum stetisse, et de hnjus- pro actiuiiibus strenu is certioris
24 toritas
Aprilis T. I
:
ACTA S. FKANCISCI 1111
I'KAlNi;isi_.i IiE r.'u i-.a. PArLA.
jgg
QuippequitolamCalalii-iam.JanteDoraino, dam m.ignam trabem, ad quam portandam fuis
toritasl
infirmos et alia uecessaria decem pana buum, propler distan-
suis miraeulis illustravit, sanaudo
.-^ent
F.s SIS
PHOCBSSU liomines fleri tiain loci et itinera unde veniebaiit. Et post dictos
faciendo, qua' sine sptciali gratia per
CALABn. infrascripti tes- sex liouiines veniebat B. P. Frauciscus et ille sex :
non potei-ant proutlatius di>poiuint
:
et opliiuos viros. liomiues gaudentes et receiites portarunt d. trabein,
tes, examinati per duos probos
ad nostram requi- usque ad ecclesi:im d. loci. Et pra>fatus B. Francis-
Apo.-^tolica aucti.ritate Notarius,
licet alia nuilta probari poteraut, si tuuo ciscus postca eis dicebat, Iie cum parilate et ca-
sitionem :
teraporis [cum gesta suntl tesles fuissent examinali, ritate.
nuiic vero propter longitudinem tem])i)iis iiinrliii 144 Venerabilis Presliyter Samson de Carusio, 3 Test. 110
Sanclus sanat
sunt, etiaui Domini et Magnates, .lui ad euinJem Clericiis Calacensis, dixit, quod cum ipse liaberet
scrofutas.
B. Franciscuni supplices rle re siip- recurrebant. Ea scrofulas in gutturein magiiaquautitate, taliterquod
plires rngamus veslram Sauclilalem, qucid liabita iu quolibet pleiiilunio videbalur sudocari, paler d.
testis euin couduxitad iiiullos medicos, peniucsnon
iiiformatioue de praidiciis ct aliis niiniculis, factis
potuit obtinere sanit;itein el ultiino loco conduxit
per d. B. Franci^cum, cumdeni Sanctorum uuiuero :
agprcgari, numerari et scribi facere dignetur in ca- euin ad B. Franci^cuni, tunc manentem in Calabria,
quodani loco cas:ilis Pateriii. Et d. B. Franciscus
talogo S:mclorum. Sic Deus Sanclilatein vestram in
Datum a Cafanz:irii, sua inanu tetigit locuni scrofularurn d. testis etsla-
coiiservet per tempoivi loiigior:i.
XXVI Decembris muxvi, ejusdein Sauctilalis vestrae tiui de eis fuil sanatus ct curatus et numquam re- :
dierunt. Et tunc temporis vidit quosd;im de c:isali
humiles servi Universilas et homines nohilis civita- eanirs in
tis Catanzarii. Cor.sentiae, portaiites certas cariies coctas, ul come-
ejus coniientu
141 Die XXI mensis Decembris, inlrascripti tesles deront : et cuin super tabulam exis- patrescunt
apposiiisseiit
fucrunt ex:imiuaii, diligcnler, .semotim et in secreto, tentem iii d. loco; apparueruut vermcs vivi, taliter
cum juraiiiento taitis Scripluris, per nos Notarios quod ex d. carnibiis iienio coinedere pctuit.
Tbomasiniiui Ciiiani et Leonarilum Bagnatiim ct . MS MaguificaD. GabellaMalena, vidiia quoiubim 4 Tosl. 1 1 1
U deposueruiit iiiodo iiifr;i5cripto. Nobilis Autnnius Magnifici D. Guillernii Frosiua, dixit qiiod tenipore COfjnDscit
niortitum
1 Tosl. lOS Mi.ynli, laicus Calacensis, post miraciiluin de aikavia quo B. Francisciis fuit Paterni, graviter fuit infirm.a-
Sanclu.i sanat
foniacii rncnte, et, dimisnis iid refectioiiem operariis, per tusquidamejiis nepos, propter morsuiu caiiisr.ibiili
parfilr/flcam.
B. Framiscnm repnrata ; cui frxseiis in monaslerio consauguinei autenid. infirmi, babentes devotioiieni
Pautx inlerfiiit; eliam deponit, eodem tempore eodeni ad d. B. Fraiiciscum, miserunt ad euni quemdam
loco, vidisse mulierem de domo ^^alloni, de terra nuntiuni ad gratiam obtinendam ne ilecederet. Et
pro qno
Uinbratici b provimiai Calabriie^dioecesis Milelensis, nuntius revAsusj dixit se accessisse ad B. Fianci.-- rogabatiir.
omuibus suis mcmbris destitutam, a suis cousangui- cum qui audito casu, sibi respondit Tarde vcnisti
: :
neis portatam ad d. B. Franciscum, qu;c ambulare quia illejam mortuiis est. Etfactocomputo, in veri
noii poterat nec meinbra inovere et statim, ut fuit :
tate fiierat mortuus tempore quo illa verba fuerunt
visa a B. Francisco, totaliter saiia eflecta est, et am- diciii.
bulare incepit. et ambulando recessit a conspectu 146 Nobilis Antonius Mollus, laicus Catacensi.=, STest, in
d. B. Fraiicisci. dixit, se, cum ejus patritunc vivente et quod;inino- occulfa
2 Tcsl. lim miiiePaulo Fera, pro eorum devotione accessisse pcccaia
142 Douua Sancia, uxor Joaniiis de Ressueto,
Alisrns prri- 7-cdargml,
Calacensis, dixit, qiiod tempore qiio B. Franciscus ad B. Franciscuui de Paula et cum ipsi loquereii- ;
ctihtm ail se
vrnirnfis erat in provincia Cidabrix', in quodain loco casalis tur curii eo, fiieruut reprehensi, ipse et ejus paler,
cof/nosrit :
Pateriii; ipsa lestis audiens optimam vitam et niira- de quibusdam peccalis oi'CiiItis et secretis, per eos
cula, qua)faciebat B. Fraiicisciis, dcliberavit adeum d. B. Francis(*o non declaratis. Et cum ipse sibi di-
devote accedere , et interrogare de quodam ejus xisset, qiiomodo poterat salvare ejus animam pras- ;
priiiio viro, capfo a Turcis in obsidione liydriinti. falus B. Fraiiciscus, lillerarum ignarus, Latine sibi
ipsamque tlr Diliges Deuni ex toto
Et cura ipsa applicuit Uumen nomiiiatum de Savuto, respondit, videlicet : luiini illifcrnliis
mmte viri
ccrfiorcm invenit illiid valde plenum et turbidum et ipsa et ; corde tuo et ex toia aniuia lua, et proximum tuum Latuic
facil. qui cum ipsa eraiit timebant per illud transire. Tan- sicut teipsum, etserva mandata legis diviiiffi exliis loquUur, ;
deiu, cum raaxinio timore et periculo, translverunt mandatis tota lex pendet. Itein dixit se audivisse a
et ajiplicueruut ad locum praidictuui, ubi erat d. B. quodam FralreOirliuis B. Fraiicisci de Observantia,
Franciscus : qui absque eo quod ab ip.^:i teste et aliis Antonio Sconzita (ri/iti Sco/e/n) (juOTnor/u ad B. Fnni-
fuisset .'-ibi aliqiiid dictuin, de d. jiericulo et timore cistum reprckendenilnm Pnteini aceedens, miraUis sit
fluminis priedicti; i[isi dixit tiiiiorem et periculum, pntnas manibus iructantem.
per eumilein testem passura in Iranseuiido fluuien 147 Honorabili^ Joauiies Vitalianus, laicus Cata- li Test. 113
prBedicluin. Et cum ipsa testis affirmasset id quod ceusis, dixit, quod cum accessissetad B. Franciscura 5ocrai viole-
stam tcpre-
sibi contigerat in d. fluniine, dixit quod per e.^m iion Paterni, illuc supervenit quEedain miilier infirina,
/inidii et
erattimendum : quia bonum operando tiniere non dicecesis Rosaneusis, et pelebat gratiam ab eo im- sanai,
Et statim ip^a te.stisinterrogavit d. beatum
debiiit. petrari a Deo pro ejus sanitate. Et illico B. Fran-
Patrem ded. suo priino viro;et sibirespondit, quod c'scus responditei.Qiiidvis? quia verberastimatrera
amplius euni nou videbit, et quod secure potuisset tuain. ^Et dixit illa ; Non habeo matrcm.l Et idem
trausire ad seciiiidas iiuptias, prout sui consanguinei B. Franciscusreplicavit Socrus tua, niater tuae^t;
;
sibi persuailebaiit. Sicque d. ejus vir uuinquam fuit et eain verbera.^ti antea be:ie tiactes eain,
: liinc iii
reversus : et talis fuit eflectus, et fama volat. quia gratiam recepisti. Et illico appariiit saiia de
143 Iteni dixit, se tuuc vidisse propriis oculis infirmilate, qua dclinebatur rle qua dicit se nou :
quoddam reticulum, pleuum paiiibus: et ibi erant recordari, propter lougitudinem tcmporis. Item di-
P.mis hirijr
homines inagni numeri, stantes et venientes et de ; xit, ([uod cum
D. Perna, uxor Bartholi de .'Vncona,
distnbitltts ilcm fluTU
non minuititr illis panibus omnibus dabalur ad comedendum, et ejus socrus, civis Catacensis, pateretur niaximum sangtimis
nou videbatur deficere nec diminui, sed potius cres- fluxum sanguinis, devote accessit od B. Franciscum laboranteni "
cere. Et ipsa teste recusante reciperc de d. paiiibus, et ipse tesliscumea. Cumque applicuissent ad locum
eo quod videret taiitam mullitudinem concurrere, d. B. Fraucisri iu Paleruo, et fuisset cum eo locu-
B. Franciscus sibi ilixit Cape de p;iiie, quia gratia : ta, iiarrando sibi d. infirniitatem; beatus Palersilii
srx homines Dei numqiiam deest. Sicque se accepisse dixit, et dixit, quod deberet capere petroselinura trituni, et
tralicm tjra-
taniend. reticulum plenuni paiiibus apparebat. Dixit quodliaberetfidein.et sanaretur. Ipsaqueejussocriis,
vissimum
imtttnl. "etiam vidisse sex solos homines portare a monte quan- redeundo aB. Francisco, sanam seinvenit; et num-
quam
.
SEOUNDA APRILIS 187
/i qiiam aniplius ab
illa liora passa estd. fluxum usque parebat signum alicujus piereri^e sicque ibi fodien- ; D
ad pjus mortem. tes invenerunt mngnam piereriam; ubi cantones fo- " >".
148 Venerabilis Sir Nicolaus Privari, Decanus
Catacensis, ilixit iiropjus devotione se acces^isse ad vitcumbaciilo.et ibi inveneriintcretamaptam prote-
-, Tcsr, 114
viaiicl i» locum casalis Paterni. ulji tunc erat B. Franciscus. gulis sive imbricibus. Item dixit, quod eodem tem-
pUiviavestibUS
Et ipso te.^te ibi exislente. supervenit magua pluvia pore idem B. Franciscus dixitipsitesti, quodhabe-
siccis,
et inuudatio aquarum, taliter quod omnes manuales batpatrem blasphematorem etrixosum, dicendosibi iitj^prtttum ;
et ii qui laborabant, et omnes ibi existentes propter Corrige eum de bnjusmodi peccatis. Et etiam dixit mores cognos'
d. pluviam fugerunt ad ecclesiam, solo remanente sibi, qiiod habebat fratrem mente captum. Et quia '">
B. Fi'ancisco iu piereria sive lapicidina, ubi lupides veritatem locutus fuit, iileo d. testis valde territiis
eX''idel)antur; et ibi solus remansit, movendo etpro- refulit dicto ejus patri, et quod in eodem sermone
jicieiidolapidestantuni quantum diiraruntd. pluvise, sibi dixerat d. B. Franciscns bonitatem ejus matris,
et invenerunt d. B. Franciscum nullo modo c bal- licet nuniqu.am viderit dictos ejus jiarentes et fra-
tai\'f'in finus
neatum.tamquam si iion pluisset. Itemdi.vit se tunc trem.
forfnt vidisse propriis oculis ties jnvenes, de fortioribus 13! Mag. Dominicus de Palerno, laicus Catacen 9 Tcst. 116
qnanhnn alU qui ibierant, ex uno latere; etipsum B. Franciscum sis et ciyis, nriundus d. casalis Paterni, dixit,qund inftrmum
sattans
solura cx altero latere. portantes magnos lapides de eo habitante in d. casali et existente iiifirmo per an-
loco ad locum. dicenteB. Franciscn : Ambnlate, quia niiin et ultra, praifatus B. fr. Franci.scus vocarifecit
Deus nos adjuvabit. Et ipso teste ibidem existente ad se prffifatum testem et referentibu.? sibi domes-
:
fuerunt apposita duo ligna ad ignem, et illa dura- ticis ipsius testis, quod eratinfirmiis; B. Franciscus
inim factt
lUjna ardere, runt per biduura diu noctuque, igne semperdurante replicavit, quod omnino iret ad d. ecclesi.amadquam lalorare.
non comlmri Et cura eum vidit B. Franciscus, fe-
et coniiiurente. ipse testis fuit.
faci( :
14'J Itein dixit se ibi vidisse quamdam vegetem citeuin maneresubquridam arliore, scilicetper circa
vini, capacitatis salm.irum... d de quo vino dabatur horam. Postea dedit sibi quanidam manipulam.cum ].;
ad bibendiim oninibus operariis. et r.mnibus cuutibus qua f.ibricatore^ solent fabricare; et sic cnm ea in-
itrm vl non
ad d. Patrem et opcrarii diiebant. quod d. vinum
: cepit fabricare, et statim ev.asitsanus ex d. gravissi-
deficial vimm
duraverat a mense Aprili usque ad mensem Septem- maiufirniitate. Et qiiadara alia vice, ad d. oppidum ci ijranilem
bris. Ettunc etiam ipse teslis vidit d. vinum Huere B. Francisci, ipse et qiiidara alius adolescens cepe- traiiem
''"""*
abnudauter. Item dixit audivissea d. operariis, quod runt qiiamdam niagnam trabein, et illam traxeruDt
C( fii(>-r c
lauijum ibidem liabebatur certa m^idicaquantitas fabarum.de a quodam castaneto perdiio milliaria ; et par boum
levipus. qnibusdabaturomnibus operariis, et omnibus venien- vix eam portare ]iotuissent.
tiliusad d. Piatrem et quod d. faba; numquam vide-
: \'6i Hic tiKjue prjereilens CastelUnneiisit processus
bantiir defit-ere, scd semper manere in eadern qnan- inveniimlur in Codice MS. insrrta. processui Rumano,
titate. Itcm dixit se audivisse a Machello Pemyam, siir p'nduitioni ilocumenlorum Ronix insliliilx fier F.
Friindscum Binet, proilitclique (tterunly.-s.Martii,ajino
et Dounnico de la Uiissa, et Antonio Moio, civibus
Catacensibus, qui accesserantPaternura propter de- MDXVii .- dic iiutem cailcm prodttctus est ibitlem Ramx
votinnem et famam d. B. P. Franci.^ci, quod in iti- (quem liic adjungimus, ne ortlo teslium in MS. nolcito-
rum Magniflcus Joannes Grajcus de Tropea Tesl. in
oeaitta nere iuvenerunt certas caules in quodam horto, et turheliir)
prccafa
qnod ceiierimt de illis et comederunt; et quod, dum nobilis, a;tatis annnrum lxii qui dixit, quod :ibannis
^^"^^"ctlZ
fuenint in pr;rsentiaB. Francisci etpetieriintquam- circiter diiodecim. cum ipse testis esset Turonis. ubi „„
aversatur.
dani gratiam ; B. Fr:inciscus dixit eis Quam gra- moraliatiir Franciscus de Paiila, in quo magnam
fr.
h
tiam!' venditis pellein ;irietis pro e pelle... Et in
si habebat devotionem, supervenit qiiidam de ii Poli-
castro, ciijus nonien non rPcord:itur. quiex
peregri-
veritale erant magistri / corbeslierii, et vendebant
natione B. Jacobi in roropostella illuc diverterat. Et
pell"s. iit dixerat eis. Et plus dixernnt d. testi,quod
idem B. Frauciscus ipsis dixerit, .absque eo quod ipse testis dixit ei ; Ex quo tam sanctum iter perfe-
sibi diceretur aliqiiid : N"n poluistis dimiltere de cisti,vade ad visitanduin devotum fr. 1'ranciscum.
eaulibus Domino. Et ipsi fuerunt mirati quomodo [Accessit ergo vir iste ad euin] pr;esente ipso teste :
Franciscus statini dixit Vade traditor : tu
B. Franciscus easciverit\eIvaticiuaripotiierit. Item cui :
tranxi' in- fr.
ri.tibflttcr ab dixil se audivissea pluribiis, qtind duni iretiir prO' bene scis. quod egisti. Et .avertebat faciem siiam ab
'°
cssionaliter ad ferenda ligna pro ecclesia, in eundo illo, et retroredebat versus quemdam parietem : et
prtmum"lomm
U
videh.atur ipsitesti, quod Francisco cederetmurusfr. ^/
d. B. Franciscus ib.it pnstremus, et quodinredeundo
Iffisione. Et pnstraodura ille dixit ipsi testi Quia
fuit vi^us primus ecclesiam applicare. sine :
IHO .\ndreas Spatto. laicus Catacensis, dixit, se scio de miraculo. Et nolebat dicere qua; egerat [sed
suuni]
STosl. 115 accessisse P;iternum ;id B. Franciscum, pro devo- suadebat prasfatoviroutcnnfitereturpeccatum
fornarem Deinde teste reverso in Ita-
tione et optiina f;ima ejus et iu loco, in quo erat ;
et ipse noluit auilire.
ralcis
liam. cum esset i quidam Dncfnr dixit Ille
S.ivona'.
Franciscus. invenit ipse testis duns magnos
:
iihifjiic iijne d. S. igneiu lllxsis
genitorem suum. Et admirab.atur, quod fr.
peraiijiiit caminos sive fornaces, unum tegularum, alterum intertecit matiibus
Franciscus ex revebitione. Itein dixit
illud sciret iiisi ejicit.
verocalcis. Et quodam sero fuit impositus ignis in
Ahivsius Tnscanus de Jossavo,
fornace tegularuni per mauus ipsius B. Francisci, quod quidam Mag.'
k Is.abell», retulitsevidisse, i
non fornaces autem erant vici- medicusillustrisRegina!
et in fornace calcis ;
Franciscns, cnm esset accensus ignism
nse : et in inane spqiieuti fuit cncta utraque fornax, quodB. fr.
omnibus cainera sua, dixit Quia Mala-tes»a(ita vocab.at dia-
tam calcis qiiam tegularum : et apparuit ;
extinguile ignem.
bolum) multa teiitat f:icere ite et
'^oliis ijranileni ;
geutibus illud ex mir;ii'ulo proveni.sse. Et codem
iajiiilempurlat
adstiteraut, cum exissent cameram, et
tempore, vidit eumdem B. Franciscuinportai'esu|ier Et duo qui
quo extiuquerent igncin, viderunt fr.
cnllum queindain magnuin ij c;iiitonem, longitudinis nou haberpiit
II
et re-
palmorum quiituor, ct latiludinis palmi uniiis. Et Frauciscum ejicienlem ignem manibus nudis :
cameram viderunt maniis fr. Fr:incisci sine
in veritate fres furfis-^imi viri fuissent necessarii .ad versiin
at ctijits tcstificalio cxcepla est
portiiidiira d. cantonem sive lapidem. Item dixit, la-sione. Hoctenus ille :
^^^^ ^^^
nobis ante omnia primo loco csl c.r-
Ambianis, qitalis a
qiind eo existente in d. locn, magistri f;ibricatores
cxviii.
ignorabant ubi potiiissent fodere cantones et cretain hibita, numcratitr leslis
pro tegulis, licet ]ierqi1isiv:ssent diu, et dixit quod
"Htleriam
IMrir.i dicebant ei qiiod nnn invenissent. Tandem d. B.
""fiiiii ^ocif, Franciscus signavit iii terra cum baculo, ubi non ap-
ANNOTATA
188 ACTA S. FRAKCISCl DE PAULA.
Paula Ordinis Minimnrun!, proutinfra particulariter
ANNOTATA. et distinctini continentur, interventn M. Joannis do
i'nocEssf Arvi.no, publica auctoritale Aposlolica Nolarii et
c\i.A8n scriploris in lioc assuinpti, in civilate Cu^enlia;.
a C:dnny.avum, iirhs EiHSCopalis Cnlabria- iillfrioris,
Scillaceo jiiincis millilnv, ilissila.
laS Julius Baritucliitus de terra Paiila;, dixit
a sinii
illa Ejhscopali.': iirbs i» Cnla- quod in anno ]iroxiine pra'lerito de niense Augu^ti,
b Umlifiaticum, noii
scd oi>fiilitm inlcr Trojtxamcl S. Leoiiis. cuni qiiailani societate jnvcnum, niimero quinqiiagin-
iritt cileriori,
ta et ultra, ab eadem terra Paula' diM-essit, nt mia
ad sinum //iiipoiiinleiii, Briatico dicliim in liibnlis.
simnl quamilain Ijombariiam mir;c inagniludinis. qna;
c Bilneatus pro mailefactus, idiolismo Ilalis et
a Cu-entia! n Castello Paulain versus velielmlnr,
In-aoris commnni, dicvur.
transporlarent. Quam quiilem bouib;irdam, propter Tormcntum
A Errnre librarii e.rcidil e MS. numeriis snlmiirum, .Tiieunr
petendus aulotirapbo. exiniiani cjns niagnituilinem, viginti jnga boiiiii du-
qiii eri! c.v
e Ecrjrapbnm pro jjellici ; sed creililnle esl bitic i]ito- cebant. Kt cum apud quemilam lucuni Tiiincup:itum
l:i M.icli:i, jiixla castellum PauU-c. appropiiiqn;issent
qtie exeidisse attipiid.
juxta pra^cipitium quodilam, a quo pedetentim des-
f Ciirliestieri Ciilabrisapprlloittur,pellioncs, tiominc
e.r corio et liestia derivalo.
cendere oporteliat; quuindam funeni, maximi pon-
lutlis lopiJes angiilores et deris, et niagnitudinis, ciijusdam navis oneniriae,
g Cantones nominaut.tr
gn^rvis fnrittcc ijuadealiv sa.ia. cuidain arbori religarunt, ut paulatiiii bombanlam
h Policastrum oppidum Calabrix ullerioris, inler incoluinem addu-erent. Et quoniam d. bombarila tam
€T pracipitt
S. Severina' urbent et Tabernas, itd /litvitim Tacinitm. inaxima: magnitudinis et piuideri.^ erat, super i|iieiii- deilitceus,
i Savona uibs est Episcopalis in Doininio Genucnsi. daiiicurrum veliebatur; quineqiie :iblio;ninuin bouiii-
k Isabella Regina u.iorfuil Erederici II. Rem fac- qiie viribiis, propter arclivom descensum, siisliueri
latn in aitla Neapolilana, citm Sonclits ilii bospes deiie- poter.it. Ipse Julins tamen et alii socii funeiii pr;e-
ret, scriliit Iiidoriis : scd de loco nthil possumus cerii f.itiim, qui praedicla; arbori ligatuserat, inaiiibus le-
slntuere, ctim possit Medicus ille Patilsc atit iiltbi tnira- neb:iiit, propter iinpetuiii velocem, qui ex declivi
ciiluin vidisse : nequc cnim intelligenJa est ipsiiis Meitici ascen.su inferebatur.
camerx, iiedtim Reijinx, qux Sunctum nisi in Frattcia 13G Eumilem porro fuuem d. Jiilius .sustentare impticatur
novisse non potuit. non valens; in terramjuxla aiborem, qua; undique ftniimachi-
a fune circumdabatur, prostratus acrubuit, pedesqne nain susti-
C.\1'UT XII. nenti,
snos intra fiinis volutiones impnsuit. Veruni quia
1'rocessus CAisriilitius postcrior. Epistola d. funis volutiones usqiie ad flnem adstringi de-
Comilis .Aifrolerix. bebant, ipse Jiilius, cognoscRns hujusmodi pericu-
lum evadere non posse, praefatain arborem amide-
Maagno desiderio tenerour, Beatissirae Pater, B. xus, cum devotinue exclainavit : B. l'"raiicisce de
Franciscnm dePaubi c:inoniz:iri, non tam quoil nos- Paula, fer iiiihi opem et auxilium. St itiin autein. d.
CoiiseittiitO'
riini ejiistola. ter sit conterraneus, qnam quod et vitie sanctitate et verbis sic protalis, cnrrus, siipra qiieinbiimbai'd:i ve-
oiunem
plurimis miraciilis, quic nos ipsi vidimus, hebatur, nnriculose restitit, iii bico tim pnccipiti :
naturajvim exceJentibas, non absque divino auxi- et eidem visum fuit, vidisse queiiidam Fr.itrem, Or-
lio Sancloruin catalogn h;iberi merelur.
factis, in dinis eju^deru B. Francisci liabitu accinctuni, qui cerlo
Qu;e omnia ex processu de ejus vita, qui diligentis- amissuriis
fiinem manibus surripere videliatur, qui siili arbore
libias,
sime scriptus est, Bealitudo tua cognoscere pote- bombarda religatus m;inebat, etexomiii
pra'dicta et
rit. Quamnbrem inec civitas tn.-i Consentina, laput parte arborem disfurrebaf, ipslu-que Julii tibias in-
etprincepsC;ilabriK, Bealitudini tuie, tamqu;im Deo, travolutioues tenebal. Et ita miraculose d. ciirru
llexis genibiis humiliter supplic.at, utB, Franciseum firmaki, a tali periculo illiesus evasit. Etsi ita mira-
canonizare dignetur, qiiod in uiia tua Beatitiuline culose ciirrus nou restitisset, certe tibias Julii com-
sitiim est. D i Beatissime Paier,
lioc civitati tuce. presslsset, quoniam eidem arbori adstrinxisset. In-
nisi ijisuiii
quod facillime dare poteris; qu;im tanto officio de- super Capitanens d. terriB Paulie et nonnulli alii,
Saucfus
vinxeris, ut in perpetuum Sanctit:iti tuie debitrix videntes currum ita iniraculose absqne homiiinm iniriteuUi^e
fulurasit. D;( B. Krancisco, qui tanti beneticii non pra;sidIo firmari, iu locot;impriecipiti,excl.iinariiiit, slilissel.
immemor, Deuiorog.ibit. ut res tiiasnmniuniquetiio- Miraciiluni, Miraciiliim, et sic Deo omnipotenti et B.
F
C Da denique liedemptori nostro, cui
ruin f irtunet. Francisco de Paula iinmeiisas gratias egeriint. Et e
dulci-simum est Sanctorum ejus numerum augeri : vesllgio ipse Julinsnudls pedibus ad B. Francisci
qui eliain cum diem obieri^ ("qui serius veniat preca- monasterinm, quod olim ipse Beatus coustrn\er;it,
mnr) adipsiusconspectum te recipiet. ValeChristia- prolectus est j geiiibusqiie flexls eiilein B. Fr:incisco,
na; reipublicae unicura decns. Datum in civitate tua a qno tantum beneficium acceperat, gr;iti;is egit,
Cosentia, vi Idus Martias mdxvu. imagiuemque suam cere:im, ac fiiiiem etiam pedlbus
134 Subscribentitim nomiuu nusquam legimus. Pro- circumvolntum pro devotione et iii hnjusmodi mira-
eessiis, iiuiollegatur,haitd alius esse videtur quampro- cull memoriam, fecitfieri.
carain Cantore liius ille, curante Episcopo Cariaiensi factus.
Qui buic 137 Die retro scripla, in terra Montis-aUi Con-
fouscutiuo cominissianem dedentt Julttis ii, mattdaltini smim etiiim 2 Tesl. liii
li>elii\
sentinensis dioecesis, D. Joanna de Coratore, de
ad Caittorem Ctisenlinum direxerat, ut Cttp. l ejttsdem terra Montis alti, dixit quod (^unt jam fransacti cir- .Mordiuiiiliis
processus vidimtts. Veriim bic iiiliil tiiitc qiiidem fectsse citer quadragiiitaanni, a teinporepno B. Franciscns
videliir: ast cttm boc tempore atjettdam Rotnx cotistaret in terra Paiilse commorabatur )
qiiidam Frain-iscns
«/ti.«.sam, vigore prxdicti maitdati Pottiiftcii confecitbttnc (qni conjugatus erat, et tres
ejus filius, filios, duos
proce.isitm.qtii Roinx,jussn Cardittalis Jacobatii, per niares et uiiam feminam, habebal) jestivo teinpore
lltijvs Secrelaritim. D. Hieroilijinum de Cotballes, ex adversa febriuin valetudlne cruciabatur, et ita infir-
Italieo Latititts facttis, anno mdxviii, die Mercurii, ix nius pertrigiiita dies in lectopermansit. Tandem me-
Jitnii prodttctusesl, et incipit. .]asas Christus. Die i dicidesperantes medicamina, suggerebautasserebant-
niensisM;iii, viIndictionis,MDXviii,in lucis
suhscrip- qiie ejusmodi iegritudlnem esse raortalem, et quod
tistestes examinaticnmjurameiito, per Vcnerabilem
niillo pacto enriini medicamine et arte idiqnam opem
yirum BernardiiinmdoC.ivalcantibns, Cantorem raa- et anxilinm eidem ferre poterant. Qui quidem Fran- imo jalii
joris eiclesiie Consenlineusis, vigore Brevis niorlinf\.
Aposto- ciscus, susceptis omnibus Ecclesia; S;UTamenlis,
Hci siiper fama, vita et miraculis
B. Franeisci de uno dierum post Missarum solennia iid mortem de-
clinare
; ,
SECUNDA APRILIS. 189
clinare incipiebat; lumintique accenso,
ab oraniljiis deiiide sanus subito remansit. Et supradicta omnla D
quiaderant, et maxime ab eadem Joanna, tamquam ipse Nicolaus oculata fide viilit. Seiinelinlnr supra-
mortuus reputatus est ipsumque Franriscum a : scripinruni tlrlegtiti //im^loliri, Niilarii el Inierpielis
lecto eripere, et in terram deponere, ut mos patrius atleslatiii et .lalisiynalia.
est, riecreverunt. 161 Huctemis Processus Cal hriri; qiiibus a/lili me-
158 Ipsa autem Joanna, filiiim suum mortuuin rrAiir Cimilis Grnieriiv riiistola rl ipsauouuidlaruiii mi-
„„lrr m""" aspiciens, maximaciim ilevutioneexclamare incepit raciilarum, per B. Frauckcum patrataruni, testis ;
,t.mscep>"""" IjRate Francisce de Paula, conccde mihi hanc quse. talis est.
gratiam, ut filius meus reviviscat et ad mundiim i'e Posttrinum terrac osculum ante pedes, humiliter Vinc. Carnfn
ffrilnri^i
vertalur, neu de.-.erat filios siios pauperes pupillos : ao revereiiler Beaiitudiiii et Sanctitati Dumini nos-
< omes
etego pro devotione renuntiabo etilereliniiuamoin- tri supplicatur. pru parte VincentiiCarrafie. Cumitis
lestatur.
nes seculi liuius vanitates, meque haljitii ve.^tr.e re- b Groteriie in pcovmcia Calabriae iiUerioris, expo- h
ligionis induaiu. His verbisexpietis, Ki'ancisciis ocu- iieutis, quod cura teriiponims iioii longe decursis ex-
los aperiens, omnes qui circum aderaut a«pexit : qui titerint mira et inminicrahili;! rair.iciiia B. Francisci
uiiaiiiraiter alta voce, Vivit, Vivit, exclam iveruut. de P;iula, quem coinmeiid.iiid;i vita.' Saiictimuuia iio-
Itaque indies convalescere incepit, tt post dies vi- tissimiim n,'ddi'lit iu illa pruviiicia; i|Uoruiii inulta
ginti valens et incolumis surrexit, vixitque deinde mihiet Bernarilina:uxori oculariter cognita, simul et
circa aunos tri{^iiita. Et sic ipsa Juaiiiia vuti coinpos a fiile dignis personis atiJita sunt, i|ua; siue du.iita-
eflecta, suam vestem vendidit, et Paul:im, ul>i B. tiotie vestraj Benlituiliui nieritu flexi..- grmibus com-
Fraiici.-.ciis commorabatur, adivit. Quamquidem ipse meudanda videantiir
quantumcuin.iue i.on t.im iieue
:
B. Francisciis habitu siife rtligionisinaniousprMpriis Icqui valeam, quaiitum illius veueranda opera expus-
induit etcuin d. hab tusemper incessit, atqueadhuc
: cunt, ut in caidlogu Saiictorura nou immerito aiiiiu-
iii pra'senti incedit. Interrogataquisnam fiiiss't pne- merari mereatur.
seiis. qu.indo quund;im ejus Hlius it;imortuusreiuan- 16i Cogniium milii et uxori est. Reatissime Pa- quod Sanctm
pTnseiiliiiiii
unm idem sit, (lixit qiiod mterfuit quidam Dominicus de Bel- ter B. Franciscum de Paula sapius ex caniino ignis igne illxstu
fuerit,
facU. castroded. terra Moiitis-alti qui cum vidisset d. : ardentis rairaculose Dei prassidio evasisse, iucolu-
E
Franciscum ita mortuum et postea re^iurrexisse, mem et ilbesum. Palinis quuque ra luuum priinas
propter votum quod lecerat ipsa Joaiini devoiione ; ardentes tenuisse, ad ralefaciendum aliquos a-sis-
accensus, illinc ad certum tempus induit se liabitu teiites, qui aliqiuiliter iiicieduli erant, et de eo dif-
tertii Ordinis d. B. Francisci, et cum il. habitu fidebant ; quos iinniaculafio maniiin in iiidubitat'ira
mortem obiit. Ei sempBC qiiando ips« Fr. Dumiui- credulit:itein rcduxit. Sed iit t;iceamqii»afided:gtiis-
cus videliat Franciscum prsfalum, appeltibat eum, sinia persona D. Bernardi Carozoli relala fiierunt
Mortuiim ad vilara restitutum. Et in i'hIjus pra-dictis (R. Frauciscnm de Paula tempure Cardinalatus c
inteifiieriint nonnulla; alije persona;, quas pust lon- Be;itissiini Papie Julii. Priedecessoris vestrie Saucli Card. Roborf»
Papafum
gum temporis spatiuin ab hoc seculo migrarunt : tatis, eidera vuticinalura esse futuriim summum prj:due}-i(
et quando virlcbant et aspiciebant d. Fr;ineiscum, Pontificem , ex tam (lexlro et prophe-
eumqiie
eumdem Mi.rtiiiim ad vitam restitiitiim, vocabant. tico vaticinio B. Petri locum atiigisse; qui quidem
139 Die XX d. mensis, in civitate Consentia!, Ni- D. Beririrdiis indubitaiiter affirmaliat seinterfuisse)
.1 trel. I!l colaus Riissiis, de P.iterno, dixit, quod sunt jam non omittatr, quod in arido et desertoloco, ubi cun- fontem in
om/i alhiigi-
trans.icti anni circiter xl, tempnre quo B. Fraucis- ventuin erigere CGe[ierat, funteiu vivum praetcr homi- arido excitarif
ncm alislrrqit
ciis vivebat in looo de Paterno, vidit ipse testis, nuin 0|iiniiinein scalurire fecit, unde aquam pro ne-
^iilirtiix :
qiicmdam liominem de Rovito Consentinn' dicecesis, cessariis mir.iculoso haiirireiit, ut noii imraerito om-
qiii liabebat unum oculuni qitadam albedine cuoper- nes ohstupescercnt, et exindri devotio rair:iciilos;i in-
tiini, qiii se B. P. Francisco commi^ndabat, drebat- crevit. Nus aitilivinius pro certo et pruculdubio, gravisAimum
ligiium facih
qiieeidem, Per Christi Passionem, pr.-estale liuic ligutim inir;e magnitudiuis et ponrieris (quod qiiin-
tiilrnt.
ociilo aliquotl remediiim. si potestis. Tunc siibito vi- qiiaginta Iiouiiues dum tentassent ad aliiim locuin
dit. quod H. Franriscu^ fru^tum bombicis aqua be- transportare, cumihi impediment" esset. illiid omni-
neilicfa madcfacta; accepit, quie Ibrte iii ecrlesia bus adliibitis viribus non puliiissent) cum uno solo,
erat : et deinde d. bombicein madefactam super quo voUiit. miraculose asportavit.
quamdam calcemvirginem,',ua; inocclesia maueliat, 163 Vidit Berinrdina uxur, dumin domoexi.ste-
couvoivit, posteaque d. ocubiiu albiim eadem bom- ret patris D. Agelli il filii quundara D. Pauli de Si-
bicc abstersit : et statim ipse teslis ociiliim, albedine saris, diim morbo acerrimo Antuiiius fratergravare uxoris .mr
coopertuni.ad st;itum pristiiuim restitui aperte per- tur, et devotione niaxima. quam ejus parenles ;id d. fratrem
saiiarif,
spexit. Fr. Francisctim li.abebantpro ipsius inimensis mira-
11)0 Insiiper etiam cum veritate scire dixit, qiiod ctilis, d. B. Franci.scura deprecati fueruut, ut pro
inter nivf: in il. tempure homines de Paterno. cum is-
in hieine ipsius salute expusreref. Qui porao et biscntello a
repertiim sciit ven;itiim, inejusdem monlibiis nix maxima dif- beato Patre missis convaluil. et prieter raedicurura
iiiorlvuiii
fiindebarur, ibiqiie quemdaiu virum de Macatia, ut atqiie omniuui opiuionem mnrbo illo pessimo liliera-
iionniilli asserebant,supraniveniprostratum repere- tus, vixit et ad pr.f scns vivit quare ex tain eviden-
:
ruiit, qui vivi hnminis signuin niillum penitus facie- tissimo rairaciilo, pareiites et titiiversa parciituin f.i-
bat. Qiiemquidem tamqu;im mortuum, ut sepelireut, milia, B. FiMUciscura ut Sauctum veiierihantur :
in locuin, ubitunc B. Fi'aiicisr'us conimoribatur, etexiudc totaprovincia cuinraend:ihilcsurapsit exeiu-
transportarunt. Et cuin primura beatus Pater prse- plum. et tanta inr'rehuit pareiitum devotio, ut nihil
faium hominem in terra prostralum aspexisset, illis eisdein prospere beneque succeilere existiiiiareut.
qiii prffilatuin lioiiiinem ut inortuum existimaverant, quod inconsullo beato Patre experirentiir. Necsileu - e( nunoiiaiii
ilixit,Per caritatem, iste uon obiit inortem. sed vi- tio prsetereundum est, qiiud affluente .ad eum homi- miraculose
mnllipliCfirif
vit. Vocavitque quemilam Fr. Galasinum, ut statim nuin conciirsu, qiii hinc atque hinc rairaculis ejus- :
arl se veniret. Accessitque bealus Pater ;'d d. homi- dem incitati alacritercoiifluebiint, juheret P.itcreis-
iiPiu, eumqiie tetigit, dixitrpie Per caritatera, surge. dem subiuinislrari necessaria victui ex cophiuo pa-
)''t statira d. homo motum et vivi horainis signuin nis : sed discumhentihus niullis d;ilus pauis iu
1'iilirm f.icere incepit.Ipseque beatus Pater eirlein Fr. Ga- cophino non deerat ;
qui senipcr refcrtus paue e.>;is-
Kinritiii
bismo dixit,istum hominera ad penum adducite. Qiii tebat, quamvis prius decera iier-miis vix suffi.-er.!
.'tatim surrexitac pedetentim ambulare incepit, et videretur. Post vinum quoqiie ex cailo assuinptum.
cadus
190 ACTA S. FHANCISCI DE P.VULA.
qiiodiion na- Ego D. Hieronymus Halilocius, Archipreshyter
cadus vinoreferins seraper apparebat;
l)
A lerrarum Pauhc et Fuscaldi testm'. Siiniliiiue forma
appare-
turaliler, sed divinc raysteriu rairaculose
fieri
EX MS.
pnocFssi' sulisrrilicntes lestati sunl, D. Philippus Paucolerius,
hatevidenler.
OALABR.
flexis ger.ibus vestrae Sancti- D. Nicolaus de Gaudio, Jacobiis Calhahis, Anlouius
IG4 Hiimiliter ergo
amore Dei cuju.s vicem gerit, quod de Adoardo, Canellus de Brutis, Nicolaus de Jagu-
quare pro eo tati siipplicatiir.
tio, Paiilu-- Piforius, Joannes Fraiiciscus Castellus;
eanonizando dienetiird. Beatuin Patrem, quem vita^ merita et
oinucs de Paiila.
svpplicat. innumer.i miracuh in vitacommendarunt, morluutn,
suis ineritis, aliiTUin Sanctorum, jnbeat associare IGG E.r. Monte-alto, P. M. civcitcv ilcccm a Paiita
,,„„,.^„)'
'
catalogo. In quoriiin fidem ve.strae SauctiUvti lucc dislanlc opindo, ilaUc itttera:, ttujus tenoris fucvc. No-
Datum in castro Rncellai Hicra- vet-it S.inclitas vestra, quemadmoiltim lempestate
nota fiori curavi.
mensis De- nostra, hac iti prnviiicia Calabtre. flontit B. Fran-
censis djoecesis, uUerioris Calabriic, vi
cembris mdxvi. ciscus de Pa'ila Ordinis Mininiotum, vir omni vir-
tute celeheriimus; qui niultis claruit exemplis et mi.
ANNOT.\T.\. raculis, c;ccns illutninaiiilo, penitus miitis loiptelam
a Vuhio Castiglicme di Cosenza, ile <itin supra ail restituendo, niultos ac varios afgros variis a!gi'itudi-
ain. 10 litl. a nibtis detentos mirifice liheratido : itaqiie oniniuin
h Grottaria, inti'r Siili promoiitorinm i't llifrticium, voce inter nos Sanctus reputatur celehraturque quo-
Ituic qiiatn ilti pvopior, nupra fttivtinn Pvotvrintcm, a tidie.Et qu-miam inter Cielicol.is collocatuin esse
Gri.ttis, id ciit Cvijptis, iiomcn fovtila. Laliiius Intev- ccnsemus, merito in terris inter alios Sanctos con-
pres rjeuilivum Cotolfvicumi\d^GvoUer\n, intcvpiiuctionc numerandum fore duxitnus. Igitur Saiiclit:itom ves-
mutata lerjcus d'.\grotteria, .^gmteria; Coniitein nobis tram suminis htimillimisque precibus exoralain vo-
(in.vit Mani(i'iilunfl incndiim covvigcre placttit; el quo lumus,uteumdein Be.atuin inter alio^S.tmtos adscri-
miitus ihitiites inilicave quod Roccella caslrum, unie here digtietur. Ex Monle-alto, xx Noveinbris, mlxvi.
epislota dnla nr.talur, Grottaricc pi(i.ximum ad Boreiiin Unde ail majoreni rlaritudinem ego IXotarius Bcr-
,
siijnclur. nardinus nachillerius lias pr;esentes lilteras scripsi, jj
c Julius 11, anlca ilictus Jiiliantis de Ruvere, iii sa- ad rcquisiliouem Universitatis et Sytidicurum terrai
crtini Coltfitium aitoplatns a Siito iv au. 1 47 1 ad Pon-
, pr.-efaUe Mnnlis-alli.
tiftcatum cvcciiis an. 1S03. Ego Loysius de Vica, de civittite Cybinensi, Du-
d Fovle Agnclli, tioccnim noliim ycapotitana' nohi- calis Capitaneus d. terfa;, fateor praidicta essevera.
tittiti nonicn esl, non Agelli. Eodemijtie modo subsiguarunt, Sinioii de a Alimena
Syudicus d. terra;, Nolarius Pyrrhus Richius, D.
r.\pi;T XIII. Quiutilianus de Sperancha, Agatius Russus, Mat-
Varinrvin nppidnrtim et Prinripiim Cnla- thffius de Aliniena, Petrus de Simon... Alpltonsus
Oreiisiiim iitlerx, pro impetranda Cano- llussus, Nutaritis Fefratidus de Moute-alto, Paulas
nizatiuiie li. Fruncisci. de Paula, omnc-s incolx Monlis-alli.
167 Univetsitas et Iioinities lerrai Maydas {quod
Maydani,
fj unrinmus tioc capitc roviasvoviorum opiiidorum lille- esl Catahvix ullci ioris oppidum, qua illa inlcr Scijttn-
ras, i.d Lcoiicm J*ontificcni in Itac cavssa datas, ctRo- ccuni ct Hippouiaiiim sive S. Enptieiniiv siitum angus-
inie priiductas, qiia' um prima sit Univer.Niialts et lio- tissima esl) suppiicalioncm snam sic fovmaverc. Sanc
ininum terra,' Paul». tissiuie Pater, percipi.it lua Beatitudo, quod uni-
165 AdSani'titatis tua; celsitudinem. Sanctissime versitaset homines hiijus terrajMajd cp.irliuin Ca-
Protecaujjo Pater, unn auil-renius tain f niiiliariter scribere, ne labriiB. qui infra suntscripti ;
prffiinisso trino osculo
mpplicaut
.temeril.ilis vitin notandi essemus, nisi te onmiuinhu- anle pedes tuie Sanciilatis, oratiotiibus ipsiiis Bea-
Leoni X
raanissinnimomniutnque clenientissimtiniper.-.pifere- tiuiditiis tuic se commcndanl; certioremque faciuiit
nius, uteoseliam quiis numquain videris, non cesses eam, quud oh progressum sinceri>siin« ac imm:.cu-
indies tuatibi heitefifcntiadeviucire. Unde fil, ut uos hitajet iuculpataevita; B. Francisci de Paula, iiostri
quoquete adire non dubilemu';, cum summa spe id prjviiicialis compatriotaj, cum in huinanis ageretet
obtinendi, quod aTe potissiinuiuiiniiet.arecupimus. in partihus istis degcrct, accumtthilum miraculis
Cum B. Franciscuni.civcm nostrumPauhiuum, duin raullis et diversis variisqueprodigiis, tracti fuinius,
vitam duceret in hiimanis, in conlinuis vigiliis, ieju- ut in hac patria. ipso in humanis agente, inoiKiste-
;
prohalis morihus ac sanctis operihus
niis, ceterisque riiitii buiOrilinisfundareinuset cunstrueremus. Quod
versatum perpenilerinius(ciijusqti!dem saucla Reli. equidem nobis pervalide profuit, posseque in futu-
gio, pro ejus sanclimcnia austeraijtte viia, perlolum ruin proficere speramus. intervenientihus oratio-
fere orliem. ubi Cliristiana fides viget, prupagalur) nibus. praidicatinnibus, moribus et bunis exemplis
merito in Sanclnriim numero coiiniinieraudum fore hoiiestalis vitae Religiosoruin ibi degentinin. Sumus-
existimamus. Quare tuam flexis gcnibus ac humili- quc propterea coacli ac impulsi, ne in ingratitudinis
ter deprecamiir Sanctilateiii, ut complexis niento vitio et crimine moreremur, Sanctitatem tiiam ob-
praedictis, et aliis, tum in vita tum etiam post obi- nixe incliiiatis geiiibus exorare, quo ad ipsius I!.
tumniirabiliter peractis, etquieiudies peraguntur Francisci canonizationcm dcscriptioiieinqtte in cat;i-
miraculis, et procesMbus appareutibus (de quibus logo Satictoruin fe>tiiiare curet, ipsiusiiue diei so-
etiam testiinoniuin reddimus, tuamque Sanclitatem leniio festum deputare, prout inerila suie sanctitatis
per praisentes faciinus cerliorera) euindem Fraiicis- Bealiludineiii tuam ititerpollaiit; quudeum celebrein
curn, ntpi.stuhintejusmerila, canonizareatqtieSanc-
retldat in orhe teri-aruin, qui sedule in conspectu in-
torum catologu adscribere et collncaie (lignetur : ut dividtia; Trinitatis [iro ea supplices preoes effundel,
ita vpneretiii in Ecclesia militante, sicut in trium- quodqucgregeinsutim ip^i commissiim jitsleetsancte
pliante fruitur gloria. Qund hoc Potitificatus tui
si regat, et gubernet, et pust nbitum ad vitam et glo-
tenipnre feceris, ut speramus ; tua Sanctitas nos nos- riaraperducat ajlernam, [lerniansuram per infinila
trosque posterum successores, perpetuo sibi de-
in seculorum secula. Anien.
vinctos est hahitura. Vale in Christo Jesu, Pater Ego D. Alphonsus Major, Generalis Vicarius Neo-
Beatissime, et in vestra depreca'ione commendatos castrensis, Smii/jtcrsK/i.scri/isttrcFranciscusJugusVi-
hahe, utDeusoninipotein te PatremClementissimum carius, Antonillus Ramadus, Francisctis Buriaiitis
ad optatum votum conservet. Anien. Paukc, vii De- Syndicus, et atii sexatjinta scx iucolte cjusdem terrai de
ceinbris, Muxvi,
Mayda ;
quos siiigutos nominave tongtim fovel.
108
:
SECUNDA APUIMS. 101
1G8 E.c terra Amentete, 171^ ad Olivam fluvium vestr», placeat d. B. Fr. Franciscum canoniz.-ire, D
sitii, P. M. IS diimtaxnt vnsiis meriiliem Paula dis- sicut suara ob virtutem meretur. Ex Castello Mar-
tat, i" fodnn maris Tijrrliaii tractu , setipliim esl in t(ir';irri rii .laruiarii Muxvir.
Imitc mndttm. SanctissiinePaler, universalisecfle.s'ae
Pastor, rost vestrorum pedum hurailem deosculalio- •ANNOTATA.
iiem commendationemtiue (levolam et continuam, u(-- a llic Simoii, vel polius ejiis paler, fuerit ille, ad
currit Sanctilatem vestr.nm de virtutibus, moribus ijuem scripta fmguntur proplteticai epistolx S. Pran-
et vita B. P. Fr. Fraricisci dePaula alis(|uantisper cisci.
reddere cerliorem. Noverit itaque eumdcm, religione b Addilnr in nuloijraplw corporis. qmd, imprrite
et morihus probatum, ac Infiriiti* mir.-iculis el Saricti- apposilum a supplicanle mnlnimus nmittere . : scimiis la-
monia ahrindasse; innumer^diiles inlirrv.os et variis men idicitas liomines sic loculos in liac materia. Nempe
morbis oppressos et cruciatos. virtute Dei omnipo- quia circa Sancti animam, a Deo in calis ijlori/icnlam,
tentis sariasse et liberasse ; eumdemque pluries in niliil pulalianl slatuendum; lioc solum requiri a^stima-
ardentem calcis fornncem intrasse, er, ex ea exisse banl, cum petebatur canoniialio, ut corpora eornm, li-
incolumem, et mirahilia multa fecisse. haud nisi cerel publice honorare in terris.
Sanctis possibilia (de qrribus omnilius reddi potest Ast profec.lo hnc insuper facit illa. ul anima in cailis
ver'um testimonium, ullra publicam et vocem et fa- esse utititerque invocari certo credi deheat.
niam) in his nostris partibus undique et veridire
oonclamatur. Aden quod frorrte rion ei-ubescente
CAPUT XIV.
Sanctilati vestrae cngimur supplicare, prout devote
Epislolx Priiiciimm Dmnun Francix, super
et brrrnililHr supplicamirs. qnnd ad Ironurern divinaj
endein netjolio liomain direclB'..
mentis, et sure Religionis l.ir'diiris, Christianoninrque
anipliainlairr, ipsum Patrern Sanctorum \Juip primnm in qunrlo lioc codice tenebant iociim, Re-
devotionem
gis ac Reijina- Franeoriim, aliarnmque sanijiiinis ejiis-
cffitrri lionorifice a{rgregar'e dignelur ; ac itenrm et
dem prinrijialium personarum lillerx, el plurimum ad ^
semper vesti'Os pcdesdeusculando, Sanctitatisveslrae
Datum rem conficiendam momenti liaud dubie attuleruui, eas
benedictionenr humiliter implor-amus. in ci-
ad bunc ulliminn lacum de induslria reserravimns. Deest
vitale Amantea, xxv Novernbris, mdxvi.
quidem in plerisqne aunus,qiio datx lUx sunt {saltem
IG9 Scripsit etiam super cailem ncfiotio nd summiim
jiuta ecfiraphum uostrum) ideaque non fidimns Isidnro
Pontifirem Antoniirs Scaramella ;
qiii videtur fuisse.
item 7)»mfnH.i Tuscaua, snnm ciiique aiiuiim incunilnnter adnolanti
S Aiigeli.
Dnmmus custri S. Angcli, in Carialcnsi dicvcesi siti, et
videnlur latnen post Lndovici xii obiliim [qni udxv,
hodie in Prineipalum cvecti.} Scrii:sit aiilcm in liatc
I Jannarii aceidit) sticcessores ejtis Franei.Kits e.t Clntt-
verba Accepimus, Beafissime Paler, Beatitudinem
:
vita et moribus et miraculis B. Francisci
dia scripsissc Romam ,
primo statitn Reqni sui anuo.
tuam de
Qnamvis aiitem Reejis epistola iion supersii, superest
de Paula sagaciter inquirer^, quo in Sanctoi'um c.a-
nihilominus in codice nostro epislola Reqtnx, Parisiis
talogrrm rcferatrrr'. Quamohrem cupientes Deo pri-
XXII Martii tinla in hjitc se.ntentiam.
mum. deiirde Beatitirdiiii tu:e, (|ri:inr ad pr-opagarr-
172 Sanctissiine Pater , iirtelleximus Dominum Epk!.iitla
dam Chr'isti urrigeniti filii siii fideni dominari genli- \
buset prieesse volirit, satisfacer^c, postremo ad decus
meum Sarrctitati vestr-e scripsisse pro canonizaliune iteiiUix
"""'''^ '"'
benedicti P. Fr. Francisci de Paula, et crediraus
hujus provinciae, jiistirrn fuit hjcc panca scribere. „ .
,
. ,. . Poitliftcem :
eamdem Sanctitatern vestram esse bene trrtormatam
Constans opinio est oinnium per uiriversam hairc
de bonavita, conversatiune, constantia et perseve-
Brutiorum oram, B. Franciscrrm ab ipsis incunabilis
rantia pnBlati henedicti Palris et InstitutorisRegulae
semper sincerissime ac sanclissime vixisse, earnque
Or'dinis Fratrum Minimoruin, nuper decessi iii cun-
sibi optasse vitam, ad quarn nisi Dominico affliitus
ventu civitatis Turuuensis. Eanidem Sanctitatem
spiramine adspirare neino posset. Mores ejus sanc-
vestram [iiitelleximus] eisdenr Fralribuscoircessisse,
tissimos fuisse et undique approbatos. trrrlli dubium
posse facere, depingere imaginem ipsius Fr. Fran-
est : magnumque
de se specimen dedisse constat.et
cisci in eoruui ecclesiis, et tain in Vesperis quam ia
verbo atque opere fuisse Deo graturrr. Miracula de
Matutinis posse facere commernor'ationem d. berre-
illoinnumerabilia et pene iufinitapassim referirnlur.
dicti Patris, usque dum prucessus super constantia
De bis caussis, dum hic vixit tamquam mortalis Deus
et longa perseverantia ac miraculis fuerit visitatus
ab omnibus colehalur. Ihec non sulum ex communi
et executus. Qua; miracula voluit Deus facere pro F
ceterorum lioniinum consensu percepimus, sed etiam
eo, tam in ejus vita quam post ejus obitum, prout
a subditis nostris et domesticis ac famirlis, quibus
plenius eadem Sauctitas vestra erit informata per
adhibenda est fides, vere cognovimrrs. Itaqrre Bea-
Cardinalein S.anctorum Quatuor-Coi'onatoriim cui, :
tissime Pater, de sanctitate hujus viri multo plrira
prout retiilit nobis modernus Generalis d. Ordinis,
dici possent, cum vulgo pra^dicerrlur'. Snpplicarnus
pi-icfata Sanctitas veslra commisit processum jam
propterea Beatitudini tu:p, quod dignetur illum in
fictiini in CaUabiia, super Saricta vita couversatioue
cat:ili)go Sanctorirm adnumer-arcquiaSanctorum vi-
Et ex eo quod de-
et iiiiraculis d. benedicti Patris.
tam imitatus frrit. Sic valeai felix Beatitudo tua,
functa Regina a Mater nostra, quam Deus absulvat. j
quam ad perdendos hostes Christianae fidei per diu-
eva d. canonizationem singulare habcbat deside-
turna tempm'a Deus sospitatem faciat. Ex castello
riuin, et nos ex parte nostra desiderainus earn fieri,
S. Angeli XV ,I:inirarii mdxvii.
considerando Irouorem Sanctaj M:ilris Ecclesiae de
170 Corailis deniqiie Martorani liltcrcv, pro eadem
" Comr.i bono in rnelius sic exaltari et augeri. Et propterea
caiissa de vulgatiin Latinum Irauslalie. Iiiijusmodi fue-
^tirtoraiiux. deprecamur et r-eiiuirimus eamdem Simctitatem ves-
runl. Sanctissime .ac Beatissimc Pater, po-t iiedum
tram corde aflectuosissiino, hirbere eosdem Fratres
iisculasuae sanctit.atis. ejus benigna; gratia; et beue-
in liujusmodi negolio cummendatos.
secunduin teno-
dictioni me coniiuendo. Cuni intellexissem qriod iir-
per
terrdatur cirnonizatiuui i B. Fr. Francisci de Paula,
rem processuum. tam iu Calabria, iirrain bic
Episcopum Parisiensem viriute sihi commissi ficto-
el (|Uod propterea fit pi-ocessus de ejus vita et mori-
bus; quanrvis ego
rum, per eaindem Sanctitatem vestraiu, quain Crea-
sum juvenis, el non eram eo tem-
tor velit teirere iii regimine sancta' Matr-is EccIesiiB.
pore : tamen quia a pei-sonis fide digriissimis intel-
Vestra devota filia, Regina Francia?,
lexi, quod dum irr Iris par'tibus se conlinuitet moram
multa Dncissa Britannia; ac Mediolanensis,
ti'axit, fecit niir^acula, ut Sanctitas sua ex aliis
pi'ocessibus videbit.... supplieo eidem Sairctitati Claubia.
173
{92 ACTA S FIUNCISCI m PAULA.
qux quod Leonrm ridcclur famv posieriores ad Collegium prtrfalum lillcras Rc.r qnidem
173 //<« illa :
Parisicnsrm Ejiisco- signavit Blciis, die xxvii Decemhris : Rcgina vero ac-
KX US. aiicloirm Birvis commi.itorialis ail
cuvlam laro posi dic iv Janu:irii Amliasiir. ylildit
PBOCESSD
pum tlali Itiuoil a Julio Puiia cmtstitl emanassc) , viilelicel
ROMAXO. Regis aulein aiilcm Rex. Insuper nos scribimus Geuerali d. Or-
'iliculis iiiiidfcrlcnlix iminiliiri f^rbcl.
nti aimllis
fuertt I iitleras uniusfcre ejusdemque cuni Itis fuisse leaaris col- dinis, cui unus expressum prosequendi liujusmodi
eputota liqimus <",r ea simililudinc qtix tnler secundiis coritmdem negotiuin, tam erga Sanctlssimum Doicinnni quam
fiegist
liegis ac Rcginx ciiislolas inveniiur sumina. senlcHlisc erga vos dediinus. Idcirco iterum deprecamur vos
ac verboriim : cum qiiihiis eliam prne qititad vcrlia coin- crcdere d'ctis proBlati Generalis, ex parte iiostra vo-
eidil cpislola Anntf Francix; cjus qitx c.c Ludovico xi bis relutis.
nala, Petriique Utirhoiti'} nuiiln, Caroli fralris regnum 175 Eodcm fere tempore Carolus Borbonius, Su-
tiitri.r udmitiislrnral : quain illa, Rcgina Clamlia
ciim sanna, iintca Pelri ctjnnx prtrnomlnalx Itierede, cog-
Lugdlini ngcns, jiarilcr liomain scniisil, anno MDXvl, iiala sita, in u.rorem accepla, cx Monpenserii Comite
initio Maii : e.r eademiiue uitniim posleriorum litterii- faelus Borhonii el Altcrnix Dn.c, scripsii ad eutndem
rum a Rcgibus scriiilarutn, cerliits qiuint e.i Isidoro summuni Ponlificem XV Januarii, liis verhis .-Sanctis-
siine Pater, Dominus Rex etiam
.icriliit
Tuscano dist-imits. Pro Iriiius aiitem illis, cum sinl si- scribit Sanctitati ve.strie
Jhtx Bor-
itli J epistotx
milliinx, snla ntibis .w/firiel epis'ola Rcgis, scripta tit procanonizationebenedicti P. Fr. 1'rancisci de Pau- lionius,
1 Regis similis
sequitur. Sani-tissime Fater. Niiper scriptis per nos la, Institutoris Grdinis Fratruin Miniinorum : quam
fuit eplslola
Heginx et Sanctitati vestra' pro i'anonizatioiie lienadicti Fr. canonizationem fieri noii iniuus qiiain Dominus nieus
Dlicissx KrMicisci de Paiilu inlierendo, et crcdentes tuam priefalus desidero : et propterea hiimiliier eamdem
Sorlfnnia;.
Sanctitatein bene inforinatam d« vita et sanctitate Sanclifatem vestram supplico, ul consideratis :anc-
ejusdem Fratris iMancisii (prout Generalis ejusdem ta et circunispecta vita, confinuatioue arctfe poeni-
Ordinis prirsentiuni lator refulit nolii.s) Processus, tenfia; ac gratiis mii';icuIosis, per ejus merita ei pre-
tain in Calubria qiiaiu in bis partilius, super magna ces a Doinino noslro obtenlis (ile quibus eaindem
constantia et loiiga per^ieverantia d Fr. Fr.inci.-oi S.inctifHfem vesfram esse informatam non dubito)
et miraculi.'^, quir Deus Creaior iiM;.te'' in eo op"ra- illi placeat habere, Generalem et Fratres d. Ordiiiis,
tus e-t, tam iu vita quani post ejus obitiin. (de quibus ut canoniz.itio hiijiisniodi locum habeat, commenda-
miraculis Nos et illi qui illuni noverunt et videriint, tos. El ita facieiido mihividetureademSancfitas ves-
sicut Pradati. Nobili^s et nlii de regno iiustro, pos- fra erga Deum
habere nierilum, et nuindo laccre
sumiis perliibere et f.icere fidele tc.-timonium, eum- opus frucluosissiinuin : supplicando Dominuin nos-
dem Fr. Franciscum esse iiiagiium f^ei aniicum et trum, Pater Sanctissiine, eamdem Suictitalem ves-
homiiieni totiiis sanctitatis et perfectionii-) per Car- tram ad multos annos, ad augiiienfum et .salutem
diualem Sanctorum Qiiatuor Coronatoriirn videri et sancUu Ecclesia; et totius Clirisli;inilatis pra;ser
exequi ordina-se; supplicanius et reqiiirimiis eain- vare, Scriptum cMontis-Luconii xv Januarii.
dein Sanctitalem vestram, ul continuando dieiim de Vester humilis ef devolus filius,
bono in melms liujusinodi sanctum opus, tam per Dux iorbonii et Alvernia;,
Sanctitalem vestrain quam per felicis recordationis
Juliuni Papain ii, ejusdein Sanctitati.s vestrae praede- CAIiOI.VS.
cessorcm, incboaluin. placeat eideni Sanctilati ves-
tra; cum oinni diligentia facere dictos {-'rocessus, 176 Ditx eliam Alen-Miii, imslridie qitam prxdiclas
et Diij
super sancta vila et miraculis d. benedicli Patris, ad CMeqiuin Cnrdinnlium lillcrns Rcx signarel Blcsis, Atenzoitiiit,
referre, recitare et exeqiii in publico consistorio ;
ipsc Amhasix m comitatu Regiiix cnnslttttlus. velut si
et cum in eo dignii caussa talis digiii nperis reperta tunc prinium non nliqiwl menstbits nnlca ad Ponlifi-
et
fuerit, enin caiioiiizare et annumerare calalogo liene- cem Rex secundas snas scripsissct, sunnt ad euindem
dictoriim S;tnctorum, prout benemeruit quod tem- ;
mis.tivatn hoc modopertcxuil. Sancths,\me Paler, Do-
porihus nostris fieri inultuni desideramus, et propte- minus meus Rex Sanclilafi vesfrie in prajsenfi.irum
rea siiicerissimo aflectu deprecamur, et iterum re- scriliit, prouf alias fecif, uf ipsa dignarefur bene-
quirimus vestram Sanctilaleni, credere velle et fidera dictum P. Fraucisciim de Paula, Frafrum Ordiiiis
adbibere dictis pra:dlcti Cardinalis Sanctorum Qua- Miniinorum primuni insfituforem, ranonizare ef in
tucr Coronatorum, hanc materiam tangeutibus. Et beatorum Sanctorum paradisi catilog') aunuinerare,
ita Sanctissime Pater, eadem Sanctitas
faciendo .
illius in priesenti seculo vita laudabili exigeiife. Qua
ve.-tranun solum opus meiitoriura erga Deuiii faciet, propfer, Sanctissinie P;ifer cum non minorem devo-
sed nobis gratiam singularissimam. Saiictisbime Pa- tionem el affecfionem ergad. canonizationis fam dig-
ter. deprecor Creatorem, velle eamdem Sanctilatem num opus hiibeam, parficipem in Chrisfo me con-
vestrain, in regimine et gubernio SancliE matris Ec- sociituris inde bonis fore sperans, S;»ncfifati veslrse
clesia^ feliciter et ad multos annos perseverare. b supplico, expedifiones huic tam sancfo d, canoniza-
Cremii iii Maii. fionis operi dare et concedere dignetur et lioc me- :
diante magis atqiie magis me sibi devincfum et obli-
Vester devotus filius, Rex Franci», gatum efliciet Sanclitas vestra, supplicando Crea-
Dux Mediolani et Dominus Januensis, torem, Sanctissime Pater, qualenus eamdeni Sanc-
Franciscus. filalem vestram in Sanctissima; inalris nosfrae Ec-
clesiae regimine, longajvo et felici, raanu-tenere et
174 Porro non Reges pro liac caussa liileras
conteiili praiservare dignetur. Scriptum Ambasise, xxvm De-
ad Pontificem dedisse, lam secunda bac quam eliam cembris.
priiiia iiice, scriiiserunl ad socrum Callrgium Curdinu-
Vester humilis etobsequentissimus devotus filius,
liiim. ut et ipsipro eadem cuiioniztitione supiilicare Poii-
tifici vellenl, el Majcsliitilius ,suis
Dux de Alenzonio,
ijruliam facluros in-
Iiluit Itix tcUigercnl.Suiieresl ud'iuc earumdem litieiar'um lenor, Carolus,
ft Hrijlnii iis qu.r ad Punlificein scriplx fuerunt, mutalis lUimlnxat
1'iritiiiii- rlee
mulaudis, coasonus; ideoqiie liic nullolenus repeleitdus: 177 Hcripsitttiam, eodem qttoRex tlie, adCnrdiiiu-
r!inin Carili-
iiatiditii quas autem Rcx prinia vicc dedit ud Cardinales, xque les cphlolom, in qua incnlianem facit Generatis pro bttc
^trit'tiitt. ac lunc itd Pnnlificein dakie, absitnl a Codice noslro, caussa Roinam profecti, c/ua; itcicio quu tle caussa his in
„,. {'Ittlihrrtil
Cktudix autem Regintv Epislola, eotlein dala est dic MS. motlico duariim pagellarum inlervallo reperiolur
Soliuitilit
eodeinque ioco quo ipsa ad Ponlificcin scrtpseral. yjst descripla. Sed el PhUtberla de Sabauilia, Caruli ii Sa-
haudtx
SECUNDA APRILIS. 193
bavdix Ducis Soror, et ex Francisci GiUliarum Regis caussa, promovendorum ad aole.nnem camniuilionem
concessioiw, ejus eamJuliiiiw ile Mcflicis matnmoumm Sanctorum ubi aulcm ca evicta fuerit, quihus impendtih EX MS.
'/
Nemorosii Diicissa, lum vidua; cum in
hoiioranlis, corum ad qiios spcctat locorum hominitmque adornatur pnocEssu
Francia ipso, quo superiores litlerx dabantur, anno nOMANO.
prima nvvie .^ole.nnitalis pompa ? Et sane merentur illi, locatam
MDXvi degeret; voluiletiam ijisa iu sancti operis partem qutbus glorificanilis totam suam Dtvintlatem suprema pecuniain.
vcnire, epistolam scribendo, qux ahiiue loci, diei ct Mnjems impendit irt ca;lo, ut postqwun de conun a-ter-
credere :
aiini nota sic expressa repeiitur : Saiictissime I'ater, na bcalitudine Ecclesix jndicio infulltbtU homtnihus in
adeo liurnillime uti suppetunt vires, etusque ad os- terra degcntihus constat, nd dehitam pvo i.^to gloria' ac-
cula beatorum pedura Sanctitatis vestrffi, rae com- ressit gratulationem etiam Regum opes profundantur.
mendo Etquia pro benedicliFr. Francisci dePaula Sed cum hsec omiiia facta fuerint impendw tam magno,
cnnonizatione Rex scribit, et quia deillius sanctaet eritue aliquis, qiii grave ptdiibit tantUlum pecunix su-
religiosa vita informata fui, Sanctitati vestr<E hu- peraddere, quantula opus, nt omnia tantx molitionis
railiter supplicanius, ut ipsum mcritissimum canoiii- fundamenta canssa^que merita, ipsLt in fonlibm legenda
zationis opus commendatum liabeat, et obligatissi- exhiheantur nobis, et pernos totipost futurx posleritati?
moruni ejus numero me nggregatam reputabo:ro- Excmplo nnmquam satis laudando prxit ReligioiUisimus
gando Dominummeum Jesum Christum, utlongaive Palvum Mtnimovnm Ordo, in hac sua Propincia
vestram in regirainesancOe matris Ecclesiiepraeser- Flandvo-bclgica : id ne pigeat sequi alios hortamnr ob-
vare dignetur Sanctitatera. Hirc illn, vulgari utuine testamiuquc.
linijua (iinemadmodum et Rex e.l Reijina et alii) sed qux 180 Imprimis antem optamus habere Processus in-
item curare
in Latinnm transluta codex MS. exliibet, ilaque Romse formatorios ad caussam,inpartibns, utCuriales loquun- ul eorum
producendafuere, etproduci ca-pere die iii Martii, anni tur, formatos. Quamvis enim Processus in Curia pro qua: mitlun-
MDXVII. super-eminenliJudtcum a Seile Apostoiica constilutorum tur in Irbem,
dignitate, etexanunis minutissima quoque expendentis
ANNOTATA. matiuilate, priores t.stos superent tnfinitis pvopetnodum
gradibus: nihilominus poslquam de summa caussa jitdi-
a Mnrtuu (nerat Anna
Eritannica an. ISIiO. Ja- cattunjam est, propius ad histoii^ cognitionem faciunt
uuarit, uiio scilicct anno ante virnm suum lAidovicutn ea, quse immediatius accepta sunt cxore lestantiiun, sunt-
que lundamentumnobilissima^. et gravissimx, quae coram
xn.
b Cremium, villa territorii Vtennensis,
ApoUolica Scde tractari consuevit, actionis. Quare ad-
vulijo Cre- domi seneii-
niieu dicta, ubi Rex totus intcndebat parandx expedi- monendi sunt ii, qui prxvtos istos Processus instruunt,
!ur ejempla.
pro vindicando lcgitimcqtie clausos el obsignatos ad curiam millunt, ne
tiuni Italiae, sibi Ducatu Medioianensi,
id ita faciant, ut iion ipsi quoque servent allerum ,sjc
quo et potitus est Septembri sequenli. Eadem de caussa
cum missorum exemplar. Imprimis autem cnvere dcbcnt, ne
Reijina tolo gijmeceo Lugdunumse transtulerat,
anliqita et autographa documenta [si ea Romam mitti
uude ct liltcras dedit.
necessc sil) abire a se sinant, priusquam authentice ea
c Ilons-Luconius. oppidum agri Borboniensis amw-
describi fecerint ; nesi contingat, ut contingit sxpe, no»
num, suprr Cartim ftuinen : Montera-Luciorum ap-
pellat Papirus Massoniiis tn descriptione Gallix perflu-
dico sic mi&m pericltlari per viam, sedcaussam in mul-
tos annos prolrahi, iiut eliam non peragi omnino, iriter
mina.
Actorum manuset Offlcialium sibi invicem suceedentium
vicissitudines, irrepavabilis fiat jaclura documentorum,
EPILOGUS COLLECTORIS numquum ad suos rediturorum : quemadniodum haud
uno loco nobis contigit aiulire ex iis, quoriim majores
Ad eos qiU simHes Processus de aliis Sanctis spem aliqiiam nacti fuerant, de extollcnda aldus vene-
possufit suppeditare. ratione Beaiornm, apudse cultiim a tempore immemO'
H jibcs leclor, qitisqiuK tjemnnam absque ornatu ven-
tatem pYxfers orationi quantumvis ciUtx^simplicissimam
rabili obtinentiian. Qua-rebantttr scilicet ipsi de majovi-
bus suis, quod hi cum misissent in Uvbem antiquas de
Fita atque jniracuds memhranas, neque id quod speva-
Roijaiitw prodigiornm, a magno hor Thaumaturgo in vila atque bant perageve potiierint^ neque sua reciprve instvu-
ros Lisdinure
post cam patratorum, narralioncm, ex quatuor volumi- menla cuvavcrint.
nibus dictos proccssus vcrbattm cotttinentibus coUectam, 181 Spevahainus nos, cum invitantc Aiexandvo vii
macrtme ,vi
et quam minima fieri potuit primi, quem in MSS. te~ Romam accessissemus, islic invetiienda omnia, quircum- membran.v
nent, Ordintsmutatione digestam ; eo fine, ut qui ejns- qne de Sanctorum Vita atqne miracnlis umquajn ad Se- anliquii stnf.
modi monumcntu de Sanciis, proprius ad suam vcl Re- dem Apostolicnm de/ata fueve monumenta,ab eo tempore F
ligioncm vel patnam spectantibus, possidcnt; primnm quojudiciiun istud illa ad se rctraxit, Sed de tribus
pro eo quod merentur astitnare, nequc abji-
illn velint dumtaxat qnatunrve Snnctis invcrumns Processus,
cicnda putent pusiquum vel negotium Cnnonizationis in faticanam Bibliotbccuin nna cum aliis anliquis
pcractum cst Rotua', vcl Vitse htstorta ab aucforc qttan- MSS. Uliitos : ncc ftiit intev Auditores Rotx, qnos
tiimvi^i probato conscripta. Deindc nt iidcin persuadean- tbi nuveiamus, vcl infcr Archiviorum Ponlifictnrum
tur, rcni utt/i.s.^nmam Siinclisque ipsis qiiam maxime custodes adjuvandum alias propensos, qui plnres nobis
honovifcnm facturos se, si vet ipsornm codicum uobis possct ostendere.
faciant copiam ad hunc aiit alium congrttum materiie
; Ergo vel ex privalovum scnntis vel ex religiosaru7n
prnpnsitie modnnt cuncta digestuns, nihHqne qiiod ad domonun charlulariis peti et haberi debuenuit, qux in
historiam fnciat praHermissnris, quin ipsis originulium hoc genere dedimus hactemis Si et porro datuii sumus
inslrtimcntornm verbis leijendnm e.chibcamus : vel ipsi autem agilur de Sanctis intra hos postremos centiun an-
per se digerant ad exempiar propositum, digcstaque cu~ nos vel canontiatis, vcl ad canoni:-andum proposiiis,
rcnt ad nos mitti, haudquaquam suppresf,uros ingrato quoruin processius adeo .sunt pvolixi, ut bene mogna sin-
sUentio, eorum qui tnlia subminislraverint nornina, om- guli volumina compleant, lihenfcr fatemttr eorum
om-
niumqiie qui mnnum adjutricem porrcxerint, ct adno- nium transcriptioni curanda' ncccssarias faeultatcs haud
circa processus
tutiuiiibtts observalionibttsquc apportunis iUustvattiros, quaqitam siippetcre nohis, qut ad antiqiiiora LatineGve- reccn/iores
tibinpus fuerit, xgvc su/jicimus, collatis pvivalim
qiuvcumque sic fncrint subministrata. ccque describenda qtiid firri
179 Quanta Pvocuratavnvi iahribus, qunnto Intcr- elcemosijnis subnixi. Sed iiti nobis tuiis id impossibile oplemua.
ccssornm ambitu, qtKinta Tabcllariorum de quibus vecenlitis fonnnti, atque
in partes omnes vespcctu omniiini,
di.scursioni{ agenda cst, tit aliqnando tandcm pcragalur adco extantes adhitc Pvoccssus, opcn huic possent sGr-
Aprilis T. I.
25 virc
: :
194 ACTA S. FRANCISCI DE PAULA.
A vire; ifa fmpcrioribus Ordmnvi, aut locorum MogistrG' exemplo InculenU) probamns; id facere pro sua quique D
P- tiOiis /rvisstmiim id rril, rcspt-ctu
iingulorum adsepro- parte velint, et nostros pro Satictorum : gioria conatus
pius pertittenliiim. Tn.ypirenl Dius et Suncli, eiim
siu- promovere.
gulis meutcm, ut qtiod liic petini et fwri utilitcr pusse
SUPPLEMENTUM HISTORIGUM
AD ACTA S, FRANCISCI DE PAULA,
Collectum ex variis auctoiibus.
mvis vuitta eaqiie itliistna siiit, qiix dc iiatum, circa ejnsdem secuH annnm xxx eremilicx vi-
fffic siipple-
(leliciet
S. francisci Paiitaiii vita et niiraciilis colli- tiP simpsisse crordium, neque multos deinde annos us- 1416
mentum quarc nofus dict
0; quc ad convcnlus Puulani fundamiua fluxissc. NuUa ;
etunde fiic sliiduimus, cx primis antiqiiissimisquc mu-
delw. iiumenlis; siiiier.-uiit lamen ailliuc nmi iiniica, quidcm inomnibus Proccssibus, ant aliis instrnctionibus
millia pnnciiiiis scriplo, sed jidcli Iwminum mtmoriiv quas Romse productiis scimns, tam longx xtatis, quanta
coiiwmsa atqiic ad poste.ros Iradita ; laria item docit- Sanclo tribuitur, apparcnt vestigia : de eo tamen quod
mrnla aiillicnlica, .sparsim hiivnla in conveutiliiis Ordi- asseveratioue fam gravi firmalum, tnnlo consensu recep-
nis aul piiblicis urbimn tatmtariis ; qiur omnia ne pe- tnm, a nemine vocatum in conlroversium fuil nefiis crit ,
reant, aiit inter recentioriim scriptoriim luciibraliones vcl dnbitare ; nisi arijumenti.s manifcste evidentibus haud
locum liabentia, liic desiderentnr; voluimus in iinum ita esse convincaris. Convwfus autcm si laUlcr fucris, an
(raclo(iimfi)//H;i'ir, jiii-m Supiilementuni Historicum ad vlfius debebis formidarc invidiam, agnitam profilendo
Acla, siiic Historiam S. Fnincisci placuit iiiiiwllarc. iUiislrandoque verilatemi K
B >l!ic/oir»', equibiis hausimussinijula, cilabimus jideliler, 5 Primns nuclor sentenliiv, a conwiuni divcrssc no-
Conscntino processu occurril Teslis Venera- scd afiud
el plerimque verliolenus. Ul» neminem indicielamus, ct bis in vi,
testis, 2>rol>at
tamen Romano cliaractere, lamqnam ab ulio acceplum, bilis Doniinus Joannes Antonachius, de terra Pau-
aiiiio I4ls
expressum vidcbis aliqiiid; inlellige id nos ex Isidori IsE, annurum circiter xcv, cum anno mdxh audirctur, natus
Tuscani vasto opcre mutnare : non cadem tamen, qiia alque adeo circa annum Mccccxvii 7iatus; et qnemiid-
ipsc ulUur vert/orum protixitate aut ornatiis Rlielorici inodum ex litulo honoris pra'fwo colUgimns, in ipsa
apparalu ; sed slijlo simplici atqiie succincto, qiiod salis terra PaulasParochus nut Presbyler. Hic respondcns
erat ul rci ab eo narratix substantiam balicres. Porra, de matrimonio parentnni S. Francisci, deque htijns na-
ncad slabiliendanictiroiiotaxiinvilee et acloruni S. Fran- tiriiatc, baplismo, educafione, canssam scicntia: pro sin-
cisci, identidem oporleat historiic contexlum inlerrum- gulis aUegat: quia interfuit, vidit, audivit. Dixit oh- eidcmque
pere {quod tamen oinnino esset neccssc, quiu viam pror- iem se scire snper arliculo 2. Jacobuni Martolilla, vtemor nia-
frhnonii iiiter
sus novom inijredimur, nc' cum priordjus antc nos patrem d. fr. Frai)ci>ii, fuisse natum in Paula,
parentcs
scriplorilius hxrcainiis in satibris mate ordinata; chrono- Christianum, et baptiziitum vixitque toto tempore ;
contructi,
loiji^) prxmillimus traclalui buic proanniliin clironalo- vitae su;tsub fide et reIit;ione Christiana, in bona
giciiin; iu quo de ielaleS. Fraii<:isci Pauluni cl lempoie fama et sancta vita, et pro tali fuit habitus. Agitur
nativitatis cjus, primaruni itein fundalionum initits, ac- annus l\xx circiter. Super tertio dlxit, se nescire
ciiratc dispvtubinius ; ct citncta exveteriim monumcnlo- nativitateni D. Vienna', matris ipsius fr. Francisci
rum ocnlalorumque testium fitlc defiiiicmiis : parati sequi qnia nataest in quodam castro dicto Foscahlo Con-
meliora, si quis, saiva tiim irrefragabilium testimoniu- sentina? di<pcesis : sed scit, po^tquam venit PauUun,
rum verilatc, dcmonstraverit receptam in Ordine cliro- cumjam esset uxor Jaoobi praedicti. ipsam fui^se
nologifim servari posse. probam mulierem et bonam semper-
Chrislianain,
que vixisse sub fide et religione Chri^tiana ipsam- :
PROOEMIUN CHRONOLOGICUM que cum d. Jacobo marJto suo, et ipso fr. Francisco,
peregrinatiim fuisse ad S. Franciscum de Assisio,
Quando nalus S. Fi-anciscus de Paula novo
et S. Mariam Angelorum. Super quarto dixit ?e
Ordiiii inilium per prinioiunideilerit,
scire,quod inter d. Jacobuui et D. Viennani fuit
C convcnluuni fundationem, ante suum in contractum matrimonium legitimuni, secundum cun-
Galliam dlscessum. suetudinem et stylum sanctje Romanae Kcclesiae,
per verba de pr^esenti, sicut bonos et fideles Chri:^-
D fuo mbis in hac mateiiii sunt certa,
vuiinfesta, admissaque ab omnibiis;
et ex Processibns
videlicct,
tianos decet • et tnto terapure
quiete vixerunt, fueruntque ab
vitse ^ua; pacifice et
obiisse omnibus reputati et
iJdT moi-
ttnis.
Sanrlum anno mnn; el admo'!um juvenem nalu fuisse, habiti pro legilimis marito et uxoie. Agiturainu»s
qnando piimis sociis ailscitis, Paxdimo eremilorio ini- LXXV.
lium dedit. Qna;rilur quot anncs in hac mortuli vita con- 3 Super quinto dixit, ex preefatis Jacnbo et Vien-
versatus, ea ycssrrit, qnx Imctenus sunt explicala et na, legitimis marito et uxore, persistentibus in dicto
piicnqiie e.r,
porro nobis explicanda restnnf. Amio retatis suae xci legitimo matrimcnio, natus est d. fr. Franciscus, cis iiufi ef
obiisse, asseruit in sua coiutn Papam Ri-laiionc Ja- ipsorum legitimus ab eisdem bapfiziiti.
filius : qui Jacobo
cohus Simonela, Innc caussarum sacri Palalii Audilor.
fuiiscf aii>i et Vienua fuit nutritus pro eorum legitimo filio,
niiii 'Af Hinc in cmwniialionis Bullam transitt, quod obicrit et pro
;
tali habitus et reputatus. A^iitur lxxv
cmnjain nonagesimum priinum vel circa annum fe- annus vel circa. Super sexto dixit, quod d. Jacobus
liciter implevisset. Hunc auctorilatem, secuti sxinl et Vienna, quam primum natus esset d. fr. Fran-
onwes scriptores Ordinis, novi el antiqni, quos vidimus
ciscus eorum legitimus fiUus, sicut bonos Christiunos
vt imprimis auctor Appendicis ad primam Fitam defi-
decet, fecerunteum baptizare in terra Paulae, im-
nivil rotundo nnmcro annos nonnginta ac denique :
posueruntque ei nomen Franciscus, et postea fece-
Lcclionurn Romano Breviario inserendarnm collcctor runt eum confirmare qui fr. Franclscus fuit ha-
:
snb Suto V, asseruit dislincte, quod annum primum bitus pro baptizato et confirmato.
De loco et tempore
et nonagesimum agens Turonls migravit ad Domi- ut supra, Super septimo dixit se scire, ip^um
uum. Hinc autem, si error nnllus snh est, seqniiur FranLiscumabineuntepueritiaserapervixissehones-
clare per principia supra posita, anno circitcr mccccsvi te et sancte : et cumessetietatis annorum xjv coepit
aedificare
.
SECUNDA APUILIS. I9b
jedificare monasterium.... et inde ad quatuor aut siam cum singulari diligentia, una cnm parvo quo- D
quinque annos ccEpit vestire Fvdives clc. qux supm ; dam dormitorio fabricasti ac fabricari fecisti, ac in- ^^uctobe d. p.
verbolenns trauticvipsimm, de omni vita S. Francisci, dies fabricaset amplias,vitamque austeram etere-
ab eo tempore qun erat fr. Franciscus xv annorum miticam, per viginti annos vel circa, et sancte et
usque dum proiectus est in Franrinm ; ila fniiu ex juste ot religiose vixisti, ac de bono in melius sem-
Ilalico /egrnda ultima vcrba^ qux Romnnus Interpves per perseverasti, prout ducis. vivis et perseveras
Lniina facicns sic obscuravit, ut sensus commodiis lia- de prajsenti, ibidemque Deus solita clemeutia di-
beri neqneat. Novevat evfjo teslis iUe Jacnbum Marto- versa miracuUi per te operatus est et operatur in- ait anmim
Ullam Fvancisci patvem, nccdnm matrimonio junctuyn^ dies, propter quie muUnmni crevit devotio pnpulorum ilfum fui.fse
ab anno mccccxxxii, ipse tunc annorum sedecim adnles- et ad te confluit populi mulntudo, multique sub ba- Sancto 20
vUxeremiticx,
cens : viderat deinde uxovatum, sed improtem, nsqne bitu eremiticoet tecum vivore decreverunt et Deo
dnm ei ex votn natus Fvanciscus est, civca annum mcc- continuo prjestare f.imu!atura. Et ut tu ipsique
ccxxxvii, (fuando eumdem Fvanciscum vidit bnpli- quietius, sanctius et devotius vivere et Deo ferven-
-.nri: (ideoquedujn ex Ilulia in Franciam Fvnn- abiit tius famulari valeatis ; tu et Balthasar Sacerdos,
fr.
circa an ciscus {qnod anno mcccclxxxii factumest) annnrum ceterique C!erlci et laici sub habitu eremiiico ibidem
1437 eratxi.y, aut circiter, sive panlo plus quam xliii, tit vitam ducentes, nobis humibter supplicastis etc.
loquituv Cominens, omlatus lestis etinm ipse, cnm et Qund si ilins viginti annos relvo nnmcres, numqnid ul-
atias sxpe lum pancis antequam scvibevet mensibus cum trn annum mcccclii retrahere pnleris vitie eremitioE a
Sanclo collocntus : (juiut exsolacnnjectura, ejus dc qno S. Franciscn cwptx iniiin ? Atqui ccepit ille unnos dum-
est sermo, tlefinivisset xtatem (qund tamen in anctove taxat nutus xiv, ergo Christianie xrx anno circiter
jam exacto et numevo tam prxciso pvicsumi non debet) mccccxxxvii habuit vivendi ini'ium.
nonpnluit ita exevrave, ut sexaqenario majorem, dnm- 6 Viuit hnnc noduni Chronographiis Ordinis Mini-
neque contra
taxut crederet quadrugenariiim; utique vel a solu conitle mornm Lannvins, eumque snlveve se posse credidit, si est atiqua
B mnnendus, non ase tam juvenem quem videbnt : cum vel istum viginti annnrum numerum, vocarel in su.-ipi- vetits traditio:
qniproinde (•cnntva facillimim postea fnevii sepluagenavium sanem, cionem niendi; vel persnaderet, eo solum sigjinri tem- E
amoacirmiT labnvibus, jejuniis aliisque cornoris macera-
^.^^^^^^^^1^ pus, quo nvatorinm, primo mnjus amplinsque, Francis-
4.1 mfus m , . . . '.
fraticinm twnibus exhaustum, nonagtnavium viden, setatem ex cus Pijvrho indulgenle constru.Terat : cum inquit ab
vaierii. sofa canicie mncieque ceslimantibus, uti fccisse videnter annis, anle Pyrrhi constilutionem. triginta sex Ordi-
qui tantnm Snnrlo selafem addidernnt. nem coepisse indubitata traditio sit. Nego esse tradi-
4 Jlterum de Sancti jetate argnmentum nffert nobis tionem de hnc puncto nllum, negn hnc tradi potuisse.
Mew prohat
ipsius nepos yJndreas de Alezzo, quem Ludnvicus xi Quid igitur? Illatin fuit ex falsn untecedenti consequentis sed favet po-
ex sororc titu, Ordinis
BrKjittn mtiis
jussit venire iu Kranciam, admodnm juvenem te- falsi : et quia ex erroneo fundamentn credebatur nona-
initia ad
Sttiicto nepos, neraque in setate; sicut leslntuv Ludovici filins Cavolus genavius obiisse Sunclus, sciebalur autem qualuovde- Pijrrhum
\n\,jus quod vocant natnvalitatis in Fvanria, eidem cennis cccpisse , neces&nvium eral istud qouque dici, qnod referens,
tvibuens per diploma. quod infra dabimus. Nempe An- ex duobus illis consequebaluv, siqjiidem annus mdvii
drcas ex Bvigilta Fvancisci sovove nutus fuit, pvout ne- fueril Sancto vifx uitimus, de qun non poterat dubitavi.
mo nunc vel dubiture audet, ct certnm fiet ex infra di- Qiiid aulem, nnmquid mojovi auctorum Ordinis consensu
cendis : Brigitta aulem pvoxime post Sanclnm nasci est credilum, suh Avchiepisenpn Pijrrhojacta esse prima
debuit, siquidem paventes eovum, ut scribit Suncii dis- iUius fundamenln? Est sane : neque an ex vevosic cre-
cipnlus nnnt. li, videntes se liberis operam dando ditiim fuevit, ambiget, qui volet nbservare, qiind neque
purum proficere, vofo continentiee obstrinxerunt se, in Pyrrhi constitutione, neque in Pontificiis bnltis nlla
atque per annos triginta simul vixerunt absque car- mentio inveniatnr anterioris alicuj>is fucultatis. Quis
nis commixtione. .-/ge vevo Brigittam anno Chvis- autem absqne fucultnte Episcopi prxsumpsevit sacris di-
aniio 1481
ail/uic imcr : tiunx Ailvx Mccfcxvii nalam ex communi evrore finga- cendis ovntuvium quomvis exile condere, nedinn socios
mus :nnmqnid quinquagenaria peperi.s.se Andreamde- colligere vel habitu donarel Si furultutem ejusmndi,
buisset, etiam si ille fiiissel annorum Xiv qnanda venit oretenus salti-m conces-^am habuissel Fvanciscus enm in
in Franciam? Atqne fuit hic iibernvum Bvigiltx, si non suo libello supplici allega-i.^iet ipse, atlegatam vevo ex-
pvinwgenttus, cevte neqnaquam nutn ullimus. Cfc/KS.sci prcysis.wt Pyrrhus :quemadmodum in ejusmndi cons-
iyitur tnnc purere Brigitta. quando desinunt alix, et tituiionibus fievi solet ; maxime cum ille, sub qiinS.
cnpinsa^ pvnlis patvem fecisset vivum suuin ad sexagesi- Fvunciscus ca^pisset, fuevit Bevardns Cavacciolus, Pijr-
mum annum farundu. Quanlo congruentius erit sexu rhi pracfati patruus; cujus e.remplum et n Francisco
allegari ntiliter et u Pgrrho prnfevri religinse potuisset.
femmco univevsim nmni, et, in natione pva.'serlim Ila-
lica^ ui cito pubevi ita citins effa'ta, si Bvigittam nnno 7 Sij:tusdeindei\,annoMCCCC\.\iiiy ninndans Epi- et Ponttlicits
scnpo S. Marci, ut suivptn de prxdictis iuformalione,
si Bittlis anno
civciter MCCCCXL natum, anno mccccl\ aiit citius vivo
1 17 i coitfir-
conjunclam, dicas Andvese malvem effectam anno mcc- verasint, approhet et confirmel Jpostnlica auctovilate; III ata :
ita caus-iam e.rponit : Exhibita proparte
Fiaricisci de
ccLXvi ? qui Andreas sic fuissent annorum circiter qnin-
decim, quando sanctus ejus avunculus migruvil in Fvan- Paula Ereraitse Consenfinensis ditEcesis petitio con-
ciam tinebat. quod diulura postquam Venerabilis
Pvrrhns
5 Venin ad Pgrrhum Archiepiscopum Consentinum, Archiepiscopus Consentinus sibi quoddam oratorium
qni nnvum Eremitarum Ordinem pvimus appvob.mdo, sive ecclesiam, sub vocnbulo S.
Frandsci, in teni-
djirfim quo-
eum mcccclxxi die mento Paula pr^dictae ditecesis, a^dificar^ posse.
'm Anhi(p. ^tabilivii pev constitutionem, anno ile
licentiamconcosserat; proefatus Franciscus orato-
'^'>i>f>niians ultimo NoveTnlvis datam : quam in Bnllavio Ordinis
"'dhicm expensis, cuin
rium hujusmodi propriis manibns et
ttii.
prinw laco ct upnd Fevdinundnm Ughellum lomn 9
Ilulix sacne poleris invenive, et simul discere, dnno dormitorio pro usu et sua et suorum,
habitatione
pro magna parte a^dificavit et nonnullos socios vi-
dumtaxat illins secuU u\ Episcopnm factnm esse Pijv- :
recepit ipseque Archie-
rhum. Ila autem loqnilur, ipsius S. Fvancisci suppli- tam eremiticam ducentes ;
nratorium sive ccrlesiam, una
cationem et vitam ud usque illum diem dnctam narra- piscopus priedictum
perti.ientiis suiv. pr<edicto
tive exponens: Dudumsiquidem ad tuje supplicatinnis cumomnibus juribus et
instantiam, super finibus et possessione terr» Pau- Franciscoejusquecongregationi in perpetiuim do-
navit, et nonnnlla aliaenrum
devutioui et saiuti cou-
lae, quoddam oratidrium seu ecclesiam snb vocabulo
et opportuna concessit. fecit et
S. Francisci per te erigi fecimus in quo divlna ; venientia salutifera
Archiepiscopi desuper
officiaaudire et ecclesiastica sacramenta recipere ordinavit. prout in Utteris d.
ac urareposses. Tu qui dictum oratorium seueccle- confectis diciturpleniuscontineri. Accedit, quod 7es-
tes
196 ACT.\ S. FRAXCISCI DE PAULA.
fundamli convenlus Paulani fac-
inilio
fundalionem prxcedenle, quando Sanctus veniebat a
IM r/ui miracula
lempus nolenl, non ab annis r.ini- capiendo loco pro sedificio monasterii, quod in prae-
AI'f,TOBI! D. P. la commemoranl,
sed ab anniis circiler LV inler qms senscst constructum, et Paulam rediit, erijo sallem
far.rnt Ittlrtt 1.XXX relro lapm, :
faulnnk
diMrlisfime leslit XXNIII in Con»entino processu. dicil post npprohationem Pijrrhi. Cmifirmat hor ipse Ma-
tnUtd od an.
ideo- gislratm Paternensisin sua ad Pontificem Epislola. in-
I VtOreferentes nmdlunc monasterium tantum erat initiatum,
Qui vero ierta Processui Calabrico nmn. 58, cum ail, obliqari
(jue ilii non iioterantcoluinbx nidiftcare.
numerat Testis vii, prmUK, ut ipse indicat. se beato viro, quia apud sr, antequara transiret in Gal-
annoi I,x
monasterium egregium constru.\it wim liic
pucr lunc e.rut, adeoijue, minus accnrate notare, lempus lias :
;
loquendi inndus non aniws viijinii nul phires, sed valde
poluil. De ecclesia porro, ipix (posl sulificnUis Iribus
cxtemporuneo oralonolo, ad paucos videlur supponere, medios iiiter profeclionem
Fratribus crWis ) svccessit
iptam, in 7110 deijehal Sanctus. speluncam ereclo, dicit Oallicam el e.ttnirlwnem noin convenlus. Qmd nunc
teslis Lvll, ante anniis circiler xl.v, quando Saiiclus vo- de Coriolanensi convenlu dice.must De miraculis eo in-
ecclesia;, duiissc se eo choalo foctis tesles cilul Lanovius, in processu Consen-
lebat incipore fiinrlamentnni
I'irshiilerum; cui imU reverlenli. lino ultimos num. ipsum illius ex parle
\^)7 etseqq.
missiim a/'iiulo l'iipii
Con- funilatorcm Loysiiim Romxiim, alterumque illius op-
el qii.v vidcral narriinli, dirernt Arcliiepis.-opiis
ponere primum pidi indiijcnam. Potuitne illos auctor istc cilare, el non
»«i(/nmi, Volo .ideum accedere. et
lapidem ineccle^ia quam vult inchoare «(i^i»; anno :
animadveiiere solos annos xxx notari u tempore dati
m:ccr,i,\yu anno jam dwli Ponlificis 111. Denique ad testimonii, id esl ab anno Muxii usqiic ad illud lempns,
Procrssus Calahricos formalos unno mdxvii, id est annis quo eoaccessit Sanclus monasterium lediliciiiurns ? Idem
quinque posl auditos testes pricalleijntos, votum suum de Mylu:,imsi diclum intellige, quandoquidem idcm
Lanovius tesles primi ct miraculosi in Sicilinm
addiluri leir.T Altiliensis ineolx nunt, 44, in epislola cite.t
teslantur. qiiod agitur sexagesimus trajectus. in Caliibrico processu num. i5c( 24 pro-
ad Ponlificem e.t
annus, qiiod maxima fania seinper fuit de sanctitata latos. qnorum nnus, anno .muxvii pmluctus, expresse
beiiti viri, et inirarulis ipia; faciel)at. El hic liim de- addit, annos fere esse xxxvii et paulo araplius i;«i ;
finilus calculus praxise niis drducit ad oiimim Mcccci.- nes ad mcccclxxx cakulaiulo deducunt.
vii ; ad quem refercnda esae conventus Pauliini initia 10 //« ita firmatis. quxret aliquis uiide hauseril caiissa etroiis
demonstranl qurcuniqite iledu.riiniis hacteniis, SimoiiBio, auno aetatisxci obiisse SmicdiMi. Utiqiie a fneiit Franc.
8 Ilabrmus inttia Paulani ciinventus sub Pijrrho totius negotti Procnratore Fruncisco Bine.to. Atliic ej: Mortnrell.
rl liiitlorum jirchiepiscopo priinum posita, ac ileinde etinm seriplis Francia nihil atliilrrat, nnde xtatem de.finirel. Qiiid
stlcHltum d« privilegiis, titm ahipso luniasuiniho Ponli/ke, commn- crgo? Crediderim, Paulam scripsiise. ul libn haptismales
nltls allla per Simnnelam
nilu; posl annos viainli et paulo plures quam i.s(ic ere- consukrenlitr ; iilque in ipso Relationis
ronrciittOus :
mitam aqcre pronciscus ca^pisset, videlicet anno mcc- artkido : illi iintem dum propere cvotviinlitr,
facieiidiE
cci.xxiii:! i.xxiv. Aliiim conveiUuni pra:ter liunc nulliim ab anno circitcr jiccccxxx snrsuin ascenilenilo, compa-
Arcltiepisropus Pyrrlius, nulluin Julius Ponlifex no- rnisse laiidcm suh anintm Mccccxvi nomen Francisci
miiiitt : seJ urliculo \t hujusmodi oratoriuin sive ec- Martorell, que.m Snnctnm nostrum esse crediderint.
clesiam, ac alia quaicuinque loca oratoria et eccle- de ipsiiis setate non hene prseiiistructi : flicautem fueril
bias imposterum acquirenda, ah Kpi.icopiili exi- non is qiii reqnireliatur Snnctus, sed alius ejusdem
mitjurisdictione: acquirenda«»(i:i« iHcunlur, nim ac- stirpis ac nonnnis aliquis. pnla is qui in describendis
quisiia : qnia se.ilicel tumpitinuiu fiebnt polestas, loca, Alphonsi Xeapolilani Regis diplomatis . seciilo xv iiiira
(irutoria, et ecclesias licite accipiendi et retinendi. medinnt proveclo, maniim ac iiomen sniim commodasse
Interim antr iinnnin Mccoci.xx, (i Litnovio allisque ehro- invenitiir, prxfati Regis Notarius et Secretiirius :
anno 1457.
niilogis ordiuis, plcrique convenlus Ilnlict eon.ilitittierc- qiuile est unitin anni mcccclvii apud Vglielluin, quo Regis Mplioim
dunliir , non alio fere moltvo, quant ne totis qiiadraijintn Berardo Fpiscopo Consentino confirmalur possessio Secrelarhis,
annis parnni eijisse vttierelitr niivi Oidinis fitmlator, castrorum Retidie S. Lncidi. Poluil liic fuisse Jitrobi
et
nisi citius ctcpissct colonias alio ducere. Niin conside- Marlolillse frater, acS. Franci.ici patruus ; aiit elinm
ranl interim, quam absona sinl vel cogitittu, qute hinc ejudem ex sacro fonte patrinus. Quoniam vero ssepe
consequuutur; scilicet novum Ordinem obsque ullu eiijns- contingil eadem csse pnrentum el filioruin nomiita, si
qmmapprohiiitone itsque in ipsitm Sicilitim pniui.ise pro- ponas Jiicohi nomine tam avum quam patrein Franeisci
payiiri ; e.tstc propngiiti nullumomuinocurnmfnisse Fran- ttietos fnisse, adliuc facilius fuit qua-reiitibns, patriii
cisco, ntquai Convenlui PuuhinoposlitUivit prinilrgiu . ce- ncpotisqne nativilutem confundere.
,
terisquoqueessentcomtntinia : nulhiin ilein in loi nnvorum 1 1 Ut sit , eriiirem in designanda S. Francisci
quei» erroirm
courentuum iuiliis ante praulictain approhntioucin fnctiim xtate mnniftsle commissum, piilatnus tihunde demon-
nnnr deminii
esse tniraculum, cujtis memorin fneril usjue ad lempiis slralum : caitssam erroris per conjecturam non iinpro- rrlei/i,
proctssus faciendi conscrvata. Porro solum qualuor nw- btibitem indagavimus. Ciim vero rerum omnium prxcla-
nasteria futssea Sancto inlra Calabrium e.rstruetaanle dis- rnrtim e.cotilia pleriimquc oli,scura ^iitt, igiioseendiiin
^ut tltiim
omitp.^ post.
cessunt m Franviam clare uos docet pr.vtatus sene.r Palrihus Minimis est, qitoi succresceiite poslmodum
an. I n.l. testis VI, narrons in I'rocessu Cousenlino nnm. 10, qnod historiarum Ordinis scribeiidariint non salis
studiti ,
liirr/i/1 pro- perfecto luonasterio Pauhc, fuit, aKlific:ituni m:ijus ceiin solidaqiie clironolojix ordinandx posurrint fun-
lianliir.
etsuiuptiKisiusaliudin P:iteriio, aliudque in Spelza- damenta. prtvjudicio quodam ervontto.abrepti. Infelicitas
iingr:iudi. aliiidque iu CorigUauo. hsec plurimis Fcclesiis Ordinibusque coniniunis, toties
9 I)e Spetianensi nihil dicere possumus, quia nullm doknda suhlevuiulnque iiobis iit Itoc opere occuril; iit
e.r in Inco firtircs.sii.i hahelur : snlis c.sf ad prxsenlem vel lioc muxiine nomine de singitlis nos bene meritos ac
qiiieslionem qitod nenw .si(, qni Ifane funditiionem non mcieri conlinuo eenseant disqiiilionum historicarum
agnaseal 1'aterneitsi posteriorem. Alqiii ontiies qiii aitno xstimatores periti, sunque ipsi edocti experientia qiiam
IIDXii f.r Palcrno testes processeie tlc mirabilibiis sancti sit diffteik, notas istas lemporiim, per iiinumeros aiiti-
viri operihu.^, cuin s.i:pius inetiontx receits fabricx me- quoniin documentorum anfractus sparsas, coiligere ad
minertnt, lamen de tcinimre inieiTognii, sempcr illitd certain aliquam ehronolaxim, in rebus alias intricnlis,
o(/ (iiiiios xxxvi i'c/xxxv. ah eo quo ueponehant tempore consliluendam. El hxc quidem nobis nitnc fuerit exhau-
iiec miruiii
icstringunl. Iinoltosa de yiiiiin', lcstis 8(),c.tjiic,«i,' ilicK, rieitda dilficulta.'i, ati convellentlnm errorem. aitctoritali nce Iniiral:'!!'
7110(1 fanclns Paternuin venerit ad monasterium inagnx longxque prxseripitoni initi.viim. A.s( noncredi- forr xprromiis
a)dificaii(liiiii ali aunis ciiviter xxxvi : qui vcro quam flero ticri potnis.u:, ut annis post Sancti obitnm diim-
lungissintum sunipsit spatinm, annoruin circiter XL, laxat nndeciin recentiqite adhuc memoria iiemo fuerit in
iJoiiiiiiiciui ile Virgo pia, Teslis 9, agit tle lempore Ilalia Franciaquc, cut scrupulum tnoverit illa longinr
xtas
. ,
SECUNDA APRILIS. 197
Xtas. tnnc primitm asserta. Pntius sestimavrro iUius vfl quem a mari. quod ipsi ad occidenfem adjacet. arduo U
accuratitis iiiilafiaiidx vel vcriits dcfiiiifiKla' ciirani ,
ascensu iter est. Hiic cum pervenisti, planitieni, »ti™BE o.
Bvlla Caiwni:^itionis jam nhiqiie rutfiata, visam /'iii.ssf exignamquidem, sed maxime quietam facundam et
supcrfluam, consultioremquc ilissimnlationcm erroris offendis ; qiue sub ipsa civitate ad mare pusita
quam importanam correctionem. Nuuc antcm eani aerem illi saluhrem et prospectum amwnissimum
offerri a nobis, siieramus Pntnlius Minimis houtl iugra- pra-bet. Ea adversus hostiles incursus muris, lur-
tiim fore. ribus, ac propugnaculis iiunc undique cingitiir: et
Porro atlversus tnm hene constituta hacte.nus
1:2 in fastigio porta\ adquam ilinere plauo rectoque
Qti.T coiitra neminein commoveanl epistolx qnxtlam, tteliit a Sancto pervenitur, habet imagiuem iiuligetis sui S.iucti, ex
olijicrrrnliir
ad qiiemdam Simonem de. Alimtnin directx, quas albo solidoque raarmore stantis inter columnas qiia-
tptstol.r,
Chronicis suis inseruit Montoijn octo vel dt-cem ; et tuor marmoreas, suo tholo contectas.P.irlam ingressis et aiitiqnfe
aliuntle ad se.raiiinla collegit Francincus de Lonqohardis fons in ipso prospectu est, novo opere, sedegregio. sllus :
in Ceiituria epislolanim Snneti, editn Roinx anno 1655. Inde versus declive vetus Paula, in prienipto et
Statim enim nl primx illix apiid Monloijam prodiere, saxoso collo visilur; cujus viiB anguslse, angustse
dubilatum a viris in Ordine eriidilis fiiit, an essent domus, nec quidqiiam fere planum est. Sed e civi-
(ligna* quse in auctoritatem aflmittantur. Ut eniin, tatis porta ad leviim progredientibus melior apparet
parlim mn-
inqnit Lanoeittn, semel dicam quod sentio, adraodum aediliciorum domoruirii|ue striictura et qinedam pla-
Hclit Jutlican-
suspectam illarum fidem halieo, nec desunt argu- qute nova potius Paula dioi debet, et tota
nities,
inenta qu.-c Iianc suspicionem efliciant, nec satis scio S Francisci meritis adscribi. Habet taraen vetus
si s^iiignla ad rationem temporuin examinata nihil Paula hoc privilOp^ium, ut ad hauc usqiie dieni
quoil ei repugnet contiueant. Et at verho priiebeam paterna Sancti. in qua natus est, domo glnrietur;
argumentum, Dominum de la Limena a Pipino ori- quam omnibus, qui in Sanetum virum devotionis
ginem ducere. atque ah eo esse oriundnm qui l.ate spiritu forvent, invisere licet. iu piNTcrupto saxo ad
per orbem univeriura domiiietur, quantum a vero inferiorem fere partem veteris P:iiil;c sitam : sed in
abesse videbitur diligenter inquirenti? Aliln ait, quod sacellurn conversam ; parvum illud (nec cnira in
I
roagis conveniat, falsi convictas haberi, ut multac et longitudiue ac latitudine pedes plusquam decem et
gravissimae rationes persuadent. Hilarion a Cosla novem habet) ast fornicelapidensafise.\celso teclum,
profitelur, tales esse, ut homini pio ac jndicioso columnisque ornatiim. quo Palres Miniini Dominicis
numquam credibile fieri possit a tanto Sancto esse festisque diebus singiilis desliuant aliqiios sacra
in hac iiatatis
scriptas. Postquain ve.ro copionior eantm fnrrago in facturos. II.xc el plttra ntin tte situ loci, ex JEgidii
flainus Sanctl:
liicem prodiit, et matnrins fuit e.raminala, censuil sncra Cnmarti MSS. Cominenlariis. in chronici stii recn-
Congreqatio Indicis, per tle.crelum \ Jitnii aiini IG59 gnitione Lanovius ; digniora nohis visa qux liic promit-
et tif tates
promutgatum, inler ptures istius farinx alios, prohi' lerenlur, qnam exaggerola nlioriim encoinia.
jiroliiticntiir
al) Ecctcsia : bendnm quoqne totam illam ccnturinm, cum multa 2 Neqne vero cncomiiH vet tnnge qutesitis vet sttpra
suprn ijuam
apocrypha, falsa, et ficta contineat; uliqiie in li.i' ventm anctis cst opus; snmma lans esl, miindo dettisse dtim cirrit
qnns di.rimns epistoUs propheticis ftd pra^iiominntum Franeiscuin, secuti sui Tlianmnliirgum vere miiximum. an. im
coiiciperclur
Simonem; nam aliai qna:tlam fiileibonie et txtlificationis lliinc qui e.r recepln communiler errorc nntiim scri-
plenn'. sunt, et ficlitiis illts in omnibns dissimiles, uti bitnt tinno mccccxvi, vehementer ttppenihtnt, qiiod itlo
plenius alibi oslentlelur. Igitur quod earum prima data anno, per electionem Marlini v, rrttftita sit univtTS,v
fuigalur e conventu Panlie niino mccccxli, quanilo Ecctesi.v tranquitlilas, siditfito qutulragintn annorum
quadrimns adhuc erat Sanctus e.r cnlculo nostro; quod schismate. Sed ningnis rt evitlenlihus argnmeiitis
Paterni allqux siibscribanlur, ab anno ejusdem secnli flemonslralum est, non posse anle nnniim Mccccxxxviii
XLV; et aivno ux Ires aut qualuor Spezuini notalx; natum creili; quo elinm trmpnrr ngebntur dr inveterata
tantum ahest ut nobis offtcere possil, iil c conlra e.r vera EcclrsiiE Griecce disjnnrlioiir nbotrndn, qund in Concilio
Ordinis chronologia, irrefragahili {itl nobis rideltir) Flfirentino tanilem frlicilrrprrnclitmrsl. Annnm qniitrm
earumdem ipsitin non possnmus oinnino certo definirr : quin lamen
ancloritale nixa. evidentissime comprobelur
imposlura. Qiiod stib nomine Joannis ile Mijlnsso haberi eoquem signarimits niitlus orcurrrl commoilior, nut in
Jiarlhii iii
dicitur scriptum, cum ipsummct sit tle snppositione quem mnjor cntlfit simililitflo vrri; illnm etigimns, et
datit siiitt
rlliat,r. suspectum, non potest auctoritatem oblinere e.pklola, rrliqunm Snncti vitam rx eo orttinamus. Qiia nocte flantiiia jicr
e.r ad Nobilissimum Dominiim de
eoilein Iranscripta
conceptiis Sanotus est, supra domum .lacobi atque nocleni visn
Navarra, Conventus in civitate Cortonensi funda- Vienna" genitorum ejus, chirissim.im flammam vidit ilicititr.
,
F
circaauroram quidam .lacobo nnlus, eo fnrle adve-
torem, qiiasi eam Sanclus scnpsisset Speliani anno
transcripta csi cx Archivio Corio- niens, ut compatrem siium ad quemdam in agro
MccccLX. Simili fiile
Bisininnensis ad. Fr. laborem ex condicln aggrediendum evocaret. Is
laiiensi epistola Principissse
Cassani vm visam claritatem (nam hora inlegra durasse dicitur)
Franci.icum , ex Castello civitatis
prima Indic- vicinorum multis, ad spectaculum accitis, demon-
Februarii i Indictionis mcccclxiii. A^iiin
stravit; prajsagio manifeslo, prnditiirum ex illa
lio cum tali anno, qui numrrabnt Indictionem XI,
quamvis humili domo, qiii, ul in canonizationis
manifesle pngnat unde cogimitr
: sus/iicnri in origi-
nali (si Inmen originale verum esl) scriplum fuisse bulla Leo x loquitur, pra;sentis tempnris caliginem
aimiim MCcccLXXxni, quanilo vere direbatur Indictio i; su£e lampadis lulgnre minhiliter illustraret. Eodein
itlque non ud Sanclum Fiintlalorem, sed nd alinm ei Sancto nascente in oppidulo Paula hymnodiam
personuiss'e Angelicam, sicut Cliristn nato, Nicolau»
coijnominem, Coriotanensis conventus atllmc surgenlis
Rovillardus scripsit in fnlio, Romanis tj-pis excuso
Corrcctorem
sub annum 1023 : cujus rei prnes anctorem fiilrs sit,
CAPUT I. inlanlo silenlio anlitinnrnm anl eliain recentiorum qui ,
S. Francisci nativilas, annus tievntionis iii- hoc memoriie. poslerorum triiditum per sese asseverent.
ler Minoritas, ercmiticx vilas initia. :i Diem Sancli nalalem ne quidrm per coiijectnram
Franc. Mnr-
ticet nolare. quandiu ignoralnr quid
seculi .sinl ii qui ttirc/l fortf
Si baptismales
X aula. citerioris Calabrice oppidum, hoc tempore vigesimum seplimum Martii indiravrriint
hai>flsmo
lemporis lihri adhitc essenl sitper, rrrlius aliquid ad.iflfif
.
iil /lafriniii
neutiquam contemnendum, seculo aercB Christian;e illiiis
possetdesignari. E.T iisilem fiirtnn rtinm
appareret
decimo quiiito, exigui a<rmodura momenti erat: et ex iis
dr qno in ProtefjomenU eijimus, Frnnciscns Mnr-
lerr« Fuscaldse Marcliionibus, familia Spinellis, in is
tfircll, de sacro fonte infanlem
suslulisse, eiqne nomen
h aic usque tetatem paret sitii in saxoso colle, in;
dediase
198 HISTORIA S. FRANCISCI D!- PAULA.
dedixKr Fraticixri, utin fianc nppeffatiottcm cum piirciifum ad f.jcum accondendiim : sed inopinanti obrepsisse
AiCTonR 0. r. offcctu erfja AssiJfinafcin Sattctum, conruricrit
Pattini extasjm tam suavem, nt ciira ihi ad nsque prandii
ab iffis (lefecli oftservaulia. Ou.r conjcrlura co pfnccUt lempu'; hse>isspt. sub tempus prandii non modo
piagis, quo arctiori cnnsangumit ilix rincufo ad tricti iibi piratnm nihil, sedneijue forus iii culinarcperiretur.
fuiffc crcdrntur Frnnrincus, atque Jacfdnif, ,
fortashis Vocatus autem increpitusqne, cuni Gu;irdianum
{/ermani fratres out pnlriiclcs iutcr se. Nos in (jenea- rogas.«et ut signum pransuris dari jubere.t; niox
Ingien fomiiiiv MartofeUo' vt yifexix scfiemate. ut fratrex at.pie coqiiinam est ingressus. dicitnr fecisse ut
fncamuH : scd itn ut hic prnlrstemur id fieri per meram arderet focus. et moirento tempnris omnia probe
conjccturani, in sota cogiinminis uicntitnlc et tetatis cocti conditaque exhihuisse. atque apposiiisse Fra-
contjmenlia fundatom : niijuidem nasccnte Snnclo vifje- tribus, niimquam tuti suavifer tamque rairabiliter
ximvm cl amplins aiinum afjelxit Fmncmcus i^te, annn rcfeciis.
(ut alibi noliis pfacerc ostcndimus) siccccxvi natus. Ipsc !i Cnmpfclo devotionis sux auno, parrnlifius rcstilufus
autcm Sanctus quom. pie edurafus sii. (junm rciigime /'yanrisats, uua cum iis Romam ntque Assisium prre- ad loca pia
pfregrlnatus
primom pueriliam egcnt, niagis decfaraut ipsa qux qrinohundus afnit. et nd afii foca, qux nntiqui trstrs
sccutn sunt Acta poslcriora, quam prudcntia' senilis nnminalim non r.rprimunf. In iis fuissr sacrom :vdem
pfena respnnsa duo, qnx vcluti matri a pnero dnta Liiuretannm, ficrl nemo dicrrct, crc.tibiie fncrret foci
rcrital iu Fila vovissinia Gaftinv Fr. Simou ^fnriin : snnclifiis pr.rripua, si qua uspiam cjus rrt r.Ttnret
qnr fidcm quiifcm nnn siipcrnnt uon vidcmus Inmrn , ninnnrin, nut sitn ro Snuctmn via du.rissrt ; nunc sota
unfe rcsciri poturrint tanin jnsl tempnre; iilcoqur ea Isidnri nuetnritas non prrsundrt, Ap-'nninum fui.ssc lioc
hic nmitiimus. Quamiis nutcni graliosus, ut pnr cst iliurrr Imnsilum. Crcdllulior mufto videlur tinditio
creifere, vfitdeque amaffitis pucr cssel , non propte.rea Errmitnrum, qui Monlem Lucum prope Spolrium
tamcn naturutis nlfcrtus rn flrclere potuit pientissinws incofunt, rx insiihitione S. Isfiac Afdjatis xr die Aprifis
piirentcs, ut apvd se retincrc vcffcnt, quem voverant commrrnoramti. Pr.rtrrquim enm, quod ./ssisio
Convnifux S. Fraucisco Assisinati, in oHgun ejus convenlu uuius redcunlifms in via Spotrlum orcnrebal; is Imbitus, qm
l'ranciscani nnni spalin srrviturum. Ertjo cum dnodrciinum xtatis eiiam nunc utuntur illi errmitx, ipsequc vrsfis cofor,
Cunrdiano,
aftsofvissct anmim, et drcimi trriii partcm atiquam, siniiffimus e.st ei, queni (leincep.->S. Franciscus geslavit,
aunn Clirisli Mcc.cci. addiicimt eiim ad Fratrum et cremitnriim Ordini a sr instituto gesfanilum trndldif.
Minor.tariim cnnventiim in oppido S. Marci, diei Casiiium quoqur niontrm vnu fnis.sr pnvtrritiim, cum
itinvre P.mla distante; noii qnod hic osset pjus ju.rta eum itrr duceret, fncilfimr prrsundrmur; ibiqur.
Ordini'; proximus spd iiiiod (pront ex anti'iuo fon-
: S. Bencdicti e.rrmpfo, qui annos nnlus quiiluordecim
vciitii Miiioriim Catacensiuni manusoripto cnL'nos- rcticlis piireulibiis se recrprrnt in cremuni, mnveri
viro Sancto (ilur)(''uardiainis ci pra-essct P. Anti-niiisde Catan- poluisse Bcntum, nr sibi, certo ii{em farere, grandiorrm
tt noto, z iro, H. Jacnhi de la Marca discipuhis; f|uem aniea, xlnlrm rxpeclnndam puturel. Sed nihil islorum apud
iii conveutu Annuntintic ad S. Lur-iihim quatiior nnliquos hnhrlur.
passuum millihus a Paula commorantcm. tam Fran- ti Pnst hxc revr.rsus in patnam. cum bona parentum
ri«icuspuer quam parentes ejus novorant familia- gralic, soHtariatn cn>pit vilam ducere : rt ex eo qurm
rius, et iacichant maximi, propter eximiam vitffi pa'erna iu vinea.scsqvi milfinri distante a Piiuia, efe-
eommendalm Sanctimoiiiam cujus etiam magnain post se a?sti-
: grrnt Inco, transijrcssus est in alium secretinrrm a tur-
puer,
nmtioiicm rehquit. apiid Cataceitses sims moricns, speluncom
f>a, et sofum septingentis passibus rcmotnm ab oppi-
sibi tinhitnn-
m priindi fcntum et orto annorum a-tate. Sub hujus do. Ibi iiiter a^perrimi
montis «axa invenit cavita' (tam ellQil,
discipMiia Sanctiis pncr priina jccit vitte niisterissi- tem, prnposito suo idnneain quam pnrro fudicaudo :
mai fitiid.-iiuoula , saccuin inrlnlus (quam adhuc aplans, spehmcam formavit o-jto palmos longam.
NeapohlaiiusS. Ludoviciconvenlussorvatetostendit) quinque latain, et ultarn sepf^^m; introitu tam an-
ndmodiim nidciu e( cihcio non ahsimilem. giisto, ut ingressus in eani nisi per latus vix dcfiir.
4 Mtiita, de insinnibus cjus in ridei) tenera a^tate Ea nitnr devote visitatiir a Paiilanis, ornatior ali-
tiflmirfif hni
virlutihus. illins in<'iiastcriiseiii(ires Patrcs Patrihus qnantUNi, et ad commoditatem
rxt niiinifni* -'trafo sill.-e adeunda.
i>t> xiiiicfiltttrm Miniinis Calalircnsis provincise postea narravcrunt, Hgneamqijo ipsius Snncti geniiflexi statiiam, subla-
qiim non sniit liltcris commendata . qnantus autem tis incadum ocuh*;, complectf^n^. Quus ibi a dxmo-
jam tuin in nrulis divinis esset, iidem con^meino- nihus infcslaliones sustimteril ttotumus e.rplicare divi-
r;ibant. ccrpisse divinis declarari miraculis : qunmm nandn, scd cx nfiorum ereinicolnrum vilis mafumus co-
c aiiqua dcsrrihit Fr. .loann^s Muialcs in fundaliime gitanihim refinqucre qiinndo ccrtum est fieri
; non pu-
provincia) Ua^tica\ textu 3, §, I, audita ex Fr. titisse, ul omnis honi
ininticus diabotus, lam mirandx
Fraucisco de Lcinbo, r|ui obiit in praiiominrito sanctitntisfundnmina non tcnlnret qunvis ratione ever-
Minimorum Neapnli conventu, maguu cum sancti- tere. Suis lameu cnnnlilms quibuscumque profecit tiim
tatis opinione. qiiiliusdam prod'giis confirmata, sub parum, ul non nmdo ifluni non dimoverit a proposifo,
annum hdxxix. Fa mirnntfn liuc tran^cril)rrc non srd ncc nfios potucrit proliibrre, quominus ad cjus imi-
pigrliil, quatnvis ipsc, qucni mnttrmuK, //ispnuicns tiitionem nspirarent.
lilirr ad manum non sit. N:irrabant illi cuni et in 7 Prxdiclnm sprfuncam, et conscquenter eum in
sacristia et in refectorio FratrilMis ministrarc de- quo postra primus Ordinis rouvrntus .surrrxit tocitm.
rt miraeula in uon in stii
'lihnUim. beret, et contingerct non raro utrobiipie necessariam jKitris,
commnnis csl auctoruni
patrriirVpossessionis J>trr fttisse
osse ejus operam ulroqne simul et in codcm tem-
: recentiorum sentrntia, sed nnVi auliquiori testimonio
pore siippins visum fiiisse, injunctum sibi cxplere suhni.ra, et primum secundumquc focum mauifeste con~
offlcium. qimd jussus a Sa-.-rista prunas e
Itein funilrns Auclor co:rvii.t a consanguiura quivdam commo-
ooquina petfrc,
Ihui ihido imponcndas tenipore datum Ilanc fuisse matrem /inttmii de Aiesso,
.'ici-ihit.
majnris Sacri, nec idonenm eisexcipiendis vas repe- ejus qui Brigitiam Snncti sororem postea uxorem lin-
riens ; eanimdcm pugilhim sinu exccperit (uleritque buit, non Uintvm fiinc prrsuadcnr, ijuod dntorum ^Jn-
ad saoristiam : nln :i Ucligiosjs. qnid ille in sinu Innii et Brigiltw nurus Jacquetta Molaudrin, privilcgii
pcstaret quaM-cnlibus,
cuin vcrecnnde subliceret, Fitndittrii is prlirrit oblinucrilque, ro quod conventus
deprehensus prunas ardeiile-; tiUisse veste
fuerit Pauliinus, quondnm
in siii viri An^lreae de Ales.vo
illa?sa. Deuique qnod vices a^grotantis coci obiens
patrimnnio, per ipsum S. Franciscum erectus es^e
aliquando, postquam cibos apparandos imposuisset noscatnr, pmut in sux coiiccssionis instrumrnto anuu
lebeli, et hunc super frigidos cineres constituisset,
MDXXXli scripsit Antouius tiluli SS. Quatuor-Corona-
ad ecclesiam abierit, fortasse himinispetendicaussa torum Canlinafis Pistnriensis, Ordinis Minorum Pro-
tector
SECL"ND.V APiai.IS. 199
A leclor (amligua enim est vox patrimonium, et de boim ferox es. Agediim huc, jam jara aquam liabebis opti- D
a mnire acceplis rliam .lolct inlelli<ii) sed mti.rime, ijiiiii m,im. Atque boc ilicto. lapideni percussit bacnlo, et ACCTOlUi D.
nobis persuailcmits S. fnvicisci parenles. fortunis tc- foniem elicuit, qui etiam nimc scaturire iion desinit,
alicujiii tiues, alins riullas liabHisse possessiones, quam domum miraculo tanto raajori, qnod uiide scaturiat iUa
fundo,
in Paula perquam exiguam, ii( dictiim est; et liuic iiullo possit visu liumano depreliendi et lainen ;
proporlionalum agrllum sive vinemn, uno fere milliario conclia, iiitra saxum successu temporis cavata, seni-
quain sil conventus remoliiircm iibuppido : ulraquc aii- per plena nianet, qHantiini cuini|Ue ninlti exiiule
tem posscssio Brigillx danda in dotcm fiiit, iie m viri bibaiit. Hocautein toto i|iiidem aiiuo. pro gratia sa-
mnllo dilioris maniis proHus nnda venirtl. Econlrii nitatis iuipelrauda, faciunt plurimi ; nuinquam ta-
vero Antonii de yjlesso mater, viri nobilis et potcntioris men plures quani primo Aprilis die, piidie feslivi-
vidua, niilla rci domesticx liberortimve aliunde sat di- t.atis. Quod si contingat Religiosos, ut ab illapsis
vittim incommoiio, fundi illius parlem, in qiio speliinca foliis concham einiiiident:cunctamexhaurireaquam
Sancli criit, potiiil cidcm condomirc; cl postqiiam aliiis intra octo decemve lioras deiiuo solet abundare.
forlassr lilius smis, i\'icolaus niiminc, suscilutns a niorle, liabi Alias accidil ut ad inontein, Spinellorum dictum,
malrii Anla- Ilrm aliiim
tuin qiwijuc Sancli siisccpil, retiqnam etiam portioncm prope castrum Fuscaldi, educeret operarioruin nu- prope
iiii df Mrsso. Fus-
Saiicto et monasteriulo ejus lran.Kritierc qui lanicn fun- nieruin aliquein, pro ligiiis ad usuin monasterii fa- catdum.
dus, quia cjiisnwdi donutiune sccliisa eriit ad jam dic bricandi ca;deiidis : qui cum simili sitis necessitale
tiim Anlouinm percentiirus ; meriio .Indrce e.r Anlonio ibidem preinerentur, ncqiie ad labenteni subtus
nati vidua nlleguvil, quod in ejus patrinionio convea- rivulum possent pervenire, iiisi facta per rupes
tus in oppido Paulaj per ijisutn S. Franciscum erec- seiitesque via ; ccunpatiens eis Sanclus, baciilura
tus esse uosceretur. terrtu iuiixit, unaque cuni eo fontem eduxit ; tiui
etiam nunc ibi perseveraiis, Aqua S. Francisci Pau-
C.\PUT II. laiii nuncupatnr,
Initia Ortlinis: Pauiiu L'l Paterni convontus 10 Porro III primo, quera dixiraus,fonto grandius piscrin nwr-
cxstmcli. aliquid operatus est Deus iu liuiic eniiii cum
; htitni vloift-
Sanctus truttain, sibi dono oblatani, inortuam pro-
^\.»»i(m snb hoc ectatis dccimum noniim, Cliristi jecisset ; subito viva apparuit, ipsiqne adeo cicureiu
Afimmle jam
MCLCCLvii, i'i'( explcvernl noviis eremi incolii vel se exhibuit deinde, ut ad noinen Antoneliaj lajta
Anhifji.
ctnwliioliilii agcbat, iiiuindo cccpit olios in ejitsdcm habilits vittviiuc accurrcret, et dorsuni inanu etiaiii palpanduni \iviM-
Conilit. cuinmiinioncm nscisccrc ; qiwd absqiic licenliu Arclii- beret, IVustilla panis sibi objecta coiiiedeiis. Ilanc
episcopi Pijrrhi factiim non fnisse par cst crcdcre, ct- Sacerdos Paulaiius quidam, iiiicas aquie injectas
side temporc concessx licenlix nunomninocuiistct. IIuc captaulem, facili negotio ad se traxit, sibique in
ccrtitni, iiun nisi ciim bona illius grutia licuissc Frttn- coenam apparavit. Cognovit revelante Deo auctorein
cisco ud suum oraloriolum admitlcrc Snccrdotcs sucrifi- furti Sanctus Pater, unumqiie e Ueligiiisis suisad
ruiudein
catiiros, qitcmadnioilnm factuni jain indca principio cx- eum misit, qui suo iioraine piscein repeteret. Scd
ptrlo nblatnm
Irncti momistcrioli probant Tcstcs. Ex quibiis ctinm responsum Fraler iuurbauum retulit, lactiim ue- rucluinqiic
habcmus, eiividcm Archiepiscopum priinum in fiinda- gautis. Ruisum ergo missus, et dicere jussns,
mciitu ccclcsix Jaccre tapidein volinsse aniio mcccclxvii, pisceiu jain ab eo coctuni esse in ciuiiaui ; queni nisi
ecclrsiinii
eamdcmque rite consecrasse : qux omnia supponunt ita ut erat reiiiiUeret, raale illi cessurum; usque
slriiil nil. eiim, oraculo saltcm vivtv vucis, opprobasse tunc cjus- .adeo Presbvterum deprehensum conimnvit, ut alla-
1407 cuicumquu
moili vivendi modiim, quem demum scriplo privilegio tuiu Fratri aute pedes projecerit. jubuns
commtinivit, post prudens aniioriim quatiiurdecim aut Iiiberet apponere. Non potuit miniis eo casu fieri,
quindccim expcrintcntiim. Inlerim lam in munastcrii quam ut iii partes dissiliret rcceus ab igne piscis ;
quani ecclcsix constructtoiie, nec nun in curandis omnis quas lecolligens ab Iiuino Frater, ;iil Franciscum
gencris inflrmilutibus, muUa per Saiictum snum llcus ctt detnlit. Hic autem ut viveiitem ullocutus, Quani
drnito rcsu-
operatus miracula qiiorum cuni ingcns copia satis alibi
: male, inquit, traclata ades, Antonella inea ; Iiic
sciliil,
explicuta sit, pauca dumtuxat liic adncctimus, cx per- avidioris gute fructus est. Nisi micas a Presbylero
AgiiClhtm e
petiia senioriim Falrum traditione accepta. Agiiellum objectas gulosa vorasses, haud ita tibi accidisset :
fonincr redi-
alebat Sanctus adeo fumiliaiem, ut catelli instar iiunc esto Iioc experimeiito cautior; et iu noinine
vinm rrliicil.
assectaretur blandiens.Hunc operarii quidam, eden- Domini vitani recipe. Quo dicto rejectisqueinaquam
da; carnis cupidine allecti, occisum coctuinque sic frustris, cojere illa vitainque recepero, ac teuuere
absumpserunt, ut ipsain etiam cum ossibus pellein, quanidiu in vivis Sanctus fuit : autem ex
allato
ne furtum prodiret, in ardentera calcis fornacem Francia inortis ejus iiuntio, cuiu trutla non amplius
conjeuerint. Non tamen latere potuerunt Fratrum cons|iiceretur : compertum est, eodeni ipso die illam
alii|U0s, quibus referentibus simulans Sanctus non videri.quoSanctiim vivere desiisse. Presbjtcr vero,
adliibere fidem, prorapte adfuturura respondit, si intellecto miraculo furti pceuitens.cuin veniaiii pos-
vocaretur, agnuiii et mo.K anteos furuacis accedens,
;
tularet:ex subridentis ore nihil uceibius audivit,
Wartinellum, Martinellum (lioc ei nomen pusuerat) quamremalienam iniquoposfessorinumquam utilem
inclam.avit; et ille consueto sibi balatu respondcns, esse.
lutciim cmn fama miraculurwn crescebat vitx,
prodiit ad stuporera omiiium vivus abigiie. i 1 Pijrrhiis
quam Sanctus, ciim pauculis sociis taicis clericisque et Ordlnrm
9 Struebatur novuni, quod dixjmus, inoiiasterio-
iljiprutiiil.
lum, in rupe a.-^pera, subtus quani Itcha torreus de- uiiu sacerdate fr. Ualthasiire Spinu, austciLssiniam iiis-
Sil ciitiljit.^
titucrtit, upprubatiii. Itaqiie Pgrrhus Jrchicpiscupiis,
flueiis, descensu rainiine facili adeundus oiierariis
oprriiriis
fiiiilrm l>uul., ent, quoties aqiia ad potiiin opiis habebant. Tulit id ;»»( loiigum annurum plurimn cxperimenUuii^riiiiittiis
clicit.
perquam mole!.te quidain et eremila: illi, qui tam ;
aSanctu.Puuluiiu touvcutuiuniplissiniudcdit privilegin,
cuncessit
siticuloso in loco occupatos tenebat omnes, non oc cl alioiiint lucuriiin acqnircndurum facultatein
Sij-lus IV
precabatur lULde. Kediens igitur ab oia-
cultis votis «««(iMcccCLXxi; i;iiam facultutem n Guflrcdu S. Miirci
conflrinat.
tione Sanctus. et aniiuum introspicieus exaspera- Episcopo cxamiiiutam, et dc mandatu 1'uuliliciu prubu-
tum, Ne inquil, per caritatem turberis, frater etiam ;
tam, riirsum plcnius dislincliiisqnc priibavit ct canlir-
qui
absque descensu liaberi aqua poterit, Deo daute. At mavit Sixtus iv, un/iu mcccclxxiv, die xxiii Muii,
Sedes Aposiolica,
eum ille indiguabundus seque irrideri existiniaus, eudem Coasttluiionc suu, iiiixiiicipit,
coUiijeniiuiqiic dcinccps Ercmilis oratorii S.
adraoneret, ut opein potius laborantibus ferret, ma- collectis
nuraque admoveret operi Ne tu, inquit Sauctus, Fruiicisci Jiuta Paulam, ipsum Frunciscnm intlUiiit
;
Jure
, ;
300 HISTORU S. FRANCISCI DE PAULA.
jure optimo plenUsimoque Superiorem. Ita natus
quam riorum clamore Sanctus uccurrisset, gladio fuissent
AICTORR D. P. prohuttuqur. est novus Ordo; cujus auctori in oratione litem finituri. Ille auteni bacul<^percutiens arboreni,
ejmdem vigewnun secundus jussit ut in partes discedens finem imponeret con- per mediuin
exist«nti fertur. ut inquit
linditur.
Gereralis Correclor Ga»par Pafmvellus, descendisse trover^ise. Itaque ipsa, per medium fissa, ad utrura-
queviie latusabiit, et diu in hunc modum stelit ge-
Angelum, et insipnia Caritalis sibi detuiisse, quasi
in arma suk Il<f]igionis. minata arbor donec consuraptis popularium pietate
;
12 /^x hinc Hliufi bonus odf/r qnam Utis>,ime diffu- ramis in cruculas rosariaque, soli restitere trunci,
Patrrni mm$ suK,occasionem dedit primx in Palernum coloniie dedu- qui etiam nunc supersunt. etcircum exstructisaedi-
conventui cendx, Uaud diu post Pontificiie npprobiitionia ouctorita- ficiis inclusi spectantur.
n-igUur,
tem obtcntom. Qua usurusSanctus cum sese ad locum
contulisset, et per confertitm obvia; plebis multi- CAPUT ni.
tudinem agre ad ecclesiam penetraret, nonnemo Spcziani , Mylazzi, Coiiliani conventus in-
invidia niotus ait Ecce m.igus, qui sub externa
: choantur, non sine miraculis.
poinitentia; appareiitia hypocri^im tegit : et mundo
iiludit. Ad queiri accedens Sanctus, et quag clixerat J[ erlium novi ordinis monastcrium Spetiani sive Spc:-- Heptianl
prophetico spiritu, licol sibi a longe minime audita, zani, diaxesis Consentinx oppiilo, creclum fuisse con- coiiventus
cognoscens ; Non ego inquit niauus sum, ut existi- sentiunl omnes ; de tempore nobiscum facile consenii- paiito ante
famem
ma.H, sed Je.su Ghristi benedii:ti famulus. Haud fuit rent. stannum famosse illius per Calabrix provinciam
grandem
obfrrctator opus pinribus, ut. duri pedoris silex rumperetur :
Processu num. 23 habemus conditur
curitalis, cujus in Calabrico :
rcdarguitur,
in germa culpum agnovit, el posses-
se projeoiL rcus, testimonium, voluisseut indagare ; invenissentqne circi-
sionis sufc partem aliquam, ubi novus conventus ter MCCccLXXix itaud ubscuve indicalum. Anno autcm
erigeretur,devutus obtuHt. Ut aulem ultroneris ope- hunc pra.cedente Spetianum venusse oportet Sanctum :
ris pro]novei'etur falirica, nihilo minoribus pauc-io- ubi dum fabvicando monasteriolo strenue incvrnbit, col-
ribusque niiraculis Sanctuni suum Paterni illustra- laboranlibus ut atibi incolis accolisquc, cvedibile est non
quarn Pauliu fecerat. Hinc Sancti j^rogres- defuisse consuelum copiam miracuiorum etii [quodjure
vil I)f!us, ,
K
sibus invidens diabolus, fecit alifiu.iudo ut nullo admirajnur) nihil eorum sit in processiius rclatam. indomili
laliorosuo po.s^cnt opcrarii lapidcm superliniinarem, Pauca I.^idorus i-c propt loci monumentis vel tvadi
ii.-: boves cicura
tur.
part:n imponendiim, aftollere. Ka de re monitus tionibuscollcgit. Primnmest, quod cum Jn summomon-
ilinmn nltttur liominern nempe formam tis Spetianensis vertice, paratain quinquaginta pe-
Sanctus, et fliunKinain
Sanctum
iiltruerc :
daiuion sunipseiat) olidse adstantem vidons, ad dum trabem vellet pro refectorio strueiido adduci
se vocat,ac sccum jubet lapidem collocare.
Et omnesque excusai-ent; pmpter pra^ruptEe vise an-
illequidem obediri simulavit sed elevatum tauto : gustiam, boves suos commodare oneri convertit se ;
impetu sivit supra unum posliiini oadere. ut fis- Sanctus ad juvenein quemdam, iiomine Valentera,
sus per meiiium, obruturus Sanclum fiiisset, nisi requirens num ipse aliquos haberet. Habeo. inquit
probibuisset D<!us : iUiqne in signuin miraculi fis- Valens, sed indomitos; qnos tamen si usui fore pu-
Bunun servatlaius, a Sancto collocatus: diuino-
t-olo tas, tentabo eos jugo ad^triiigei-e. Cui Sanctu.^, iret
ne, post intentatam frustra Sancto mortem, dispa- sane, respondit. Ivit igitur, et boves suos velut ag- eorum iini
J30S tractaus atque agen.s quo jubebatur, descende-
ruptum crtis
rente.
sauafttr.
13 Jam usquc ad toctum pervenerat fedificium batcumtrabe omninoleliciter, nisijuvencorumunus,
rxcisam
arlmrrm quando moiiit.ns a lignario Sanctns est, deesse ei ab- in via lapsus. til)iam sibi mediain rupi.sset. Accurrit
moleate solventlo traliom. Ahit igitui' ad dcinuini cujusdain adSauctum perrulsus casu t:im infausto rusticus, et
fermti hoiniiiis, Kilvamcastanearuni aiborum possidentis; quam gravis esset ruptiira nuiitiat. Cui Sanctus :
eoque non rcperto, a devota illius uxore pelit fa- Haud itagravem, iuquit, reor veruratamen eamus ;
cultatem, unius arbor'is cajdenda; ad fabricaj usum. adlocum et bovem sanguine suo innatantem repe-
:
Anmiit libeiiter, quofl rogabalur. -j)ia neque
mulier ;
riens, baculo contigit atque assurgere jussit. Nec
dubitabiit, qiiin factum reflux maritus probaret : mora, surrexit ilie, et injunctum sibi exple\it miiiis-
sed sua f)pinione fraudata. cum viileret irarurn ple- terium.
num viruin ire in silvain, probibiturum ne velctede- 16 Sanctissimaj Triuitati sacratii Dova ecclesia fors eliviltir.
retur arbor vel ciusa auferretur ; accurit concita ad fuit : cuj struendte duin calcariam fornaceni opera-
S. Kranciscum. Qui sese mox ad lucum conferens, rii, ascendunt, vehementi pressi siti, requirebant ei
et circn ctesnm arborem cum operariis rixantem in- levandae aquarn. Itaque eorum uni Sanctus irapera- F
veniens loci dominum ; rogavit ut se placari sineret, vit, ligone, quern gestabat, terram sub ipso suo ves-
iiain pro uiia arboro, iiuani incidi jusserat ad usum tigiotoderot quod dum facit, secundo ligonis ictu
;
Septem alia^ donmsDci. soploin mcliores ei se rodditurum.Neque fontem elicuit suavissiraura. Sed nihil magis fabri-
reslltmuUur mora castaneas nuces septem circnin excisaj arbo-
: cain indioatam proniovit, quam grandis iila qu£e fainelicis
ris truncam radicem((jua^ etiain nunc integraincon- tuuc uuiversaiu Calabriam invasit fames currenti- ; sudcinitur.
sumptequead au^ineiitum niiraculi persevorat) info bus ad Sauctura pro reinedio puuperibus quorum :
ditterne congrutt intorvalln, easque in totidem for- numerosaiii sa-pe lurbam ille, nunc herbarura cruda-
mosasarboressurroxisse coiitiuuomirati suntomnes rum pugillo. nunc pauculis fabis, ita refectos dimit-
ipseque dominiis. prostratus in geniia corain Sancto. tobat, qiiasi lautas eL larf^jas epulas eisijera appu-
Ex his aulem arboribns acceptas nucos qui devote suisset. Memorabile autem inprimis quud fuit,
comednnt, froqueutissiine relernnt a morbis sani- Spetianensium iucolarum ires, diuturnafume eo re-
tatem. dacti, uthumi slrati jamjam viderentur expiraturi ;
14 Porrocum tantus esset
populiad ecclesiam oxhibito sibi per Siuctum frustillo panis, (piud in
alio, rijarat novi monasterii ctmcursus, ut nimis angusta esset, eorum manibus mirabiliter crevit, omuino recreati
inlfr fivfres
caussa.
quie eo ducebat. semita; largam reotamquo plateam ei viribus prisliuis fueriut restituti,
tacere cogituvit Sanctus, idque per modium duo- 17 Interim ex Sicilia, patria sua, revertere od
Trmisil i
runi gormauoruiu agruni; qui iier-editatem intor se Sanclum 1'ranciscus Majoranus et Antonius Bonus, Sidliain
divisuri. haud liifiicultor eam jiartitionem proba- tantumque apud enmeffecere, ut ipsemet eo transire dc- Sanclns
vere. Sed stabat. iu inedio, ejus per quem via creverit, et ibi quoque convtntum altquem suo Ordini
(tucebatitr loci, arbor excelsa : quam dum eorum eriyere. Dispositis iyilur, pvimum Spetiani, deindc
quilibot sibi contendit vindicare, ad vorba nianusque Pauliv atque Paterni iis omnibus qux absente .se vole-
ventum est tam pertinaciter, ut nisi excitus opora- bat observari; uua cum sociis duui/us in viatn se dc-
dit,
SECUNDA APRILIS. 301
itil, iiihil moratus coinmiincm loli pioviiicix famcm, Cesaro, in vicino habitantem, abundare armentis D ;
ijmm cssel pci- iler ejpcrluriis. Scd ncc inlcrjicli frcli et boum pari indigere scieus quemdaui suiim in Ca- ACCIOKB I).
icmpcstiiosi fliiclus prohibere poluermtt. quimiiniis, ne- labria conventum, quodopus eratpro
illuc excurrit,
gata ai Irajectiim cijmba, vcl pedcs vel supra pallium Dei aniore petiturus. Sciebat Baro nullos sibi tunc
transiiicarellacum. tot olim iiifame.m niiufragiis, e.t de- in campo buves nisi indomitos pasci ergo molestum :
cantalissimii Scijllx alque Cliaribdis pcriciilis cclebrem: excussurus pelitorem, potius quam postulata datu-
iibi qiiod exiiide miiior fuerit maris sicvitia, hujiis quv. rus, ireincampum jussit, et quos vellet abducere.
que miraciilosi trnjeclus arguinenlum cffecliiiiiqiie csse Sed obslupuil, cum vidit, quod collo aiiprebensos in-
multi scrilmnt. Scd qiio in loca tcrram Sanctiis accepe. ti'epide duos, agnorum instar, ante se
ageret et ;
ril, varia csl, ut Siciilorum Iraditio, sic opinio scripio- ratum esse delectum jussit. Iverunt autem, utjussi
,1 ai leiram Quidam enim contendunt, s;inctum virum Mes-
riim. erant, ad Mylassense inoiiasteriiiui buves, ducente
sanam voluisse accedere; tirraissime asserentfs eum iiemine : eodeinque regressus postea Sanctus, pri-
eeclesiam sancti Sepulcri, in (|ua niinc est conventus uiuin eoruni e Sicilia eniittendorum copiam sibi legi-
Messanensis, designasse pro Ordinis sui ccEuobio : time postuKavit, cujus instrumenlum origiiiale etiam
alii ad S. Agalliara appulisse, vel ad S. Mariam de
et per mare
uunc Archivio Mylassensi servatur; deinde 1'ater Patfrnum
in
la Grotta opinantur. Ila supra laiiiatus Camartus. In num abirejussit. Illi veni nihil cuiictati, aquis so tHrigii.
conspectu frequenlissimi populi, qualis Messanx crat comniisere uatandn; et freto railliariiim quadraginta
futitiiis rci lam iusolitae spcclator, voluisse Sanclum enienso, alia cenluin atque vigiiiti milliaria terres-
ternc acceierc. Iiuui facil crciibile illius liumilitas, non tris itinerisconfecere; dirigentibus eos perviamlit-
ostcnlationi scd necessitati servientis, ciiin inodo tam stii. teris, quas uni eorum ad collum ligarat, seu potius
pendo frctum transitt. sancti viri nieritis, ciijus nutui etiain irrationalia
18 Auctor porro csl. ex popiilarium trudilionc, Pla- aniniantia subjecerat Deus.
Iriduo
ciius Snmperi Socielatis Jesu, in siia Icoilolaijia Bcalnc 21 Aprilis erat mcnsis guando in Siciliam Sanctus
(I
siispetmm FiV(7i«js,appulsum terneSanctum.vidisse in eo loco, Iransiit, c! annus uli diximus seciili dcciini qitinli scp-
vivi/tcat,
E
qui Puteus palibularioriim dicitur, hominem e furca luagcsimus iiuniis. Anni scqiicntis Fcbritariu die xi, ic- Hedujc e
pendentem, quo eum sua scelera ante triduum ad iicaliim fuisse ccclcsiam vel instrumentuin uliquod fiin. SicUta Maijda
duxerant et primum quidemsociorumuni imperasse
:
dationisconfectum, sicredere voliinius: Justiftcnri poterit
Ivansif,
utrescinderet fiiuera; deinde cum bic metu legum 1'orum opinio, qui liuiic diem couveiitui illi natalem fa-
tardaret, idem injiinxissealteri : qui dicto oliediens, ciunt. Non diu atttem poslin Calnbriam ilebuitrcdiisse,
pnstquam signum Crucis supra putrescens cadaver ut iis qux anlc suiiin in Fi'aitci"'m discciisum gessit,
fecisset S.anctus, laqueum rescidit, expansis lirachiis tempus idoneum rcpcriiitur. Et prlntum quiicin in rc-
piortuum excipiente Francisco, vivumque in pedes dttu stto Magdum transivis.ic, ibiqiic cuptilttatcm Itabcndi
suos sistente. Hic vero continuo prolapsus in genua convcntus rcliquisse. credcre siiadct juvcnis ilic iii pro-
coram eo a quovitam corporalem acceperat, melio- ccssu Calabr. itum. 'il malrem siiam ibi a Saiicto sa-
remanimie abeodem poposcit et impetravit, accepto naUtni assevcians : ttt tamen ftindare aliquid caqicrit,
habitu ngvi Ordinis, in quo sancte vixit per annos non patittir cretli Magtlensium cpistola, Sancto viveiUe,
Mijtassi non paucos. Hiiic Mijlas vnlgo Mijlaiziim progressus sed in Franciam Iransgrc.sso, rein cieptam indixaiis.
coniciitum
Snnctus, magttaque cum pictate recepliisab iiicolis, ilcdil Bisttncliiis couvenlus Cortgliancnsis iiultcium est in aii-
itiiieiis
cotmenluifunilaiidoiiiilium : inqiio eadcm. qiixalibi aii. tiquU Aclis. Huic erigendo ocoasionetn et coramodita-
Iclittc prodigia Imiilns divina operala dicitiir. Quod atttem tem dedit Bernardinus Bisiniani Princeps, S. Marci CotllUini
eorum niltil in antiquis Proccssibus repeiialur. impiitan- Dux, vir maximae aiictoritatis ot regiae, Deo item conrrndiin
orditur.
clume.1t illoriim negligenlix. qtiicumtanta eissuppete- devotissimus et speciali benevolentiaerga SanCtum vi-
ret miiaculorttm copiu in vicinis Conscntix locis palra- ruin affectus nam Hieronjmi Principisgenitoris sui
:
lorum. superfluum duxerint, longiiis pcsitos Sicubs in exenipla secutus, qui li. Franciscumimpensedilige-
cnussa conouizationis intcipellure. liat, locummoiiasterinjeilificandopropriuin principali
19 Monstrantur in hodiernum usque diem duo hberalitatecoucessit, haudlonge a civitatis inicnibus
yramlia saja
saxa pisegrandia; qua viginti homines vix attolle- iuediliore colle, contcniplatioui atque exercitiis spi-
iiitits leval,
rent, Sanctus autem supra portam ecrlesia; colloca- ritnalibus percommodo, inaxiineque tunc solilario,
vit, faciiitate tanta, quasi tabellte fuissent exigu;e. nondum extructis tot doinibus qunt postea inter ci-
Miraculumautem eoest niajus quodiuturnius ; quan- vitatem et inonasterium surrexere cui etiara difPicile ;
tunicumque eiiim multi voliierint ex istis petris tol- atque aufracluosum iter horrorein ac devotionem af-
lere assulam, reliquiarum loco habendam, numquam ferebat. Ibi igitur ecclesia! .atiiue cuuventus initia
potuerunt ipsas vel liilum laedere. Ostendilur etiam suis manibus delineavit Sanctus, et antequam in
intra mon.csterii ambitum puteus, quem aqu:e dulcis Gallias proficisceretur peue absoluit, expensis et
Jienuri.t hiborantibus fodi cum jussisset Sanctus, et eleemosynis Priucipis Bisiniani. Extat hodieque
hunc qiioque non nisi salsamdareoperarii referrent; instrumentuin publicum coiifectum, «absoluta om-
denuout gustarent jussit; et dulcem esse invenerunt ni fabrica per Pelrum Autoniuin Sanseverina-
,
lUitceiii ex ac sapidissimain : qiiaiem futuram deinceps, usque teni , Bernardini praedicti filium ,
xxviii Octobris
siilstt iiqitam dum aqiuE pluvife colligenda>caussacisternaextrue- aniii MDvi.
lciliti/
retur pradixit Samtus. Secuta post quadnigmta 22 H:cc dc cottvcnltis illius origine CnmarUis, apwl
ciica an.
anuos prajdictionis fides est; qu.ando confecta cis- auno nucxxiv vila
Lttiioviitin in rccogitilioiie Clironici, Ii81
terna, puteus aquam funclits, diligens, ul uil tdem Lanovius. et
accuratus
ille ad naturam suam rediit, et
deinceps salsam dedit; non tamen iniitilem prorsus; scriptor.inter visitandum Ordinein,cujus Geueralis
nam erat, conventiium origines accurate scrutatus :
ciii
quai sitirn araplius non restinguit pota, aspersa
coepit reddere sanitatem infirniis, et reddit usque in proinie Corilianciisia cattiia ui urtuus, qtios in Cala-
tiilius cre-
liodiernam diem. biia Sancius poslremos eqit. referentt, lonije
illa fa-
20 Longe niirabilius esl, qitod ex prxdicto Sainpcro demits qiiam Auualibus, annis viginli aiiliquiora
subjttngit Isidortis. Exciirrerat Turtiiretiim Sanctus, cicntibus. Scdnihd cst opus aiiclore lam recenti ud liujus
'""« Itabenius irrefragiibile lestiiiioitium
iiitloml. pro quibusdam lignis ad iisum fabricaj obtinendis : rei cottfirmationcm :
''" civiifat
ubieum indomo Luduvicide Fraucu hospitatum lia- Lmjsii Homxi, tesiis in Consenitno Ptucessu iiltimi,
bet traditio iucolarum, et in ecclesia B. Mariie osten- ttllenusquc Corilianensis imiiteiliatc liomxum m les-
assereiitium, iib antio Miixii ad tempus
ditursacellum, eo ipso loco quo genua ad orationein tando prxgresst,
ttiinos eiiciler Irii/inta fluxisie.
Sanctus flexit. Hic cum esset, audivit Baronem de iiiclioandi convenlus,
-Z6 Porro
AprilU T. I.
.
202 HISTORIA S. FRANCISCI DE PAULA.
gnantes locum. Itaque partim a suis astrologis ter-
Porro hoc conventu struendo renovatum est cal-
in
ardoris ve- riti, grande infortunium excrcitui minatis si ibi per-
Ai:CTOnR D. P. caria! fomacis rairaculum, qua; cura pra;
ubl ruUuram omni parle .-igeret. niiiianique et sisterel partim a formidabili militum candidatorum
hemenlia riinas ;
ealcarlam ad re- turma, quae locum defendere videbatur. discessere.
jacturam impensa; opera; minaretur; dimissi.s
obtinU,
fectioncm c«;mentariis, visus est Sanclus, ab iis qui
CAPUT n'.
clam obscrvaturi res^iterant, acce]ito cccmenti pu-
obturare fissuras, nihil nocentibus ei S. Francisci de Paiila discessiis e.x ItaHa mira-
gillo singulas
cum viro Dei ad ciilis illustralus.
flammis. Quamiibrcin attoniti illi
genua accidissent, Per caritatem, inquil Deo
filioli,
cuidam rerum gratias referamus, qui
etiam indignis sua dona com- X «"' (elinbus mvt onttnis pyotjressifiiis iiivideiis da'.-
Vexatur a
NeopoHlaiin Retji suggessit,
municat. At/(ue liaic- dicens plenam ficubiis manum canlra
moii, /'rrilinaiitlo
iuarum tn- Kege Keapoti.
cendlum manica protulit, sinpulisque eorum geininas dedit; majesliilem recini peccaliim videri, quod ipso inconsulto tano Saiictus
e :
pra-dlctt.
Joaiiiii autcm Magrino OrdinisTertiario lernas; ad- alitjiiis snoin Reijno vionasterta condcre pricsnmpsisset.
uniqMnin separaret ab invicem, Itariueviissusrst unus e triremium Pnefrctis, qui Kea-
moneiis eum nc illns
siihstantiam suain flaniniis con- pottm Franciscnm caplivum attduceret sed co quod
nisi vellet omnem :
s.iinplam videre. Ille autein pracdicti sibi infortunii aWii narratur miracuto, coltit}^tit& novarcltus istr ab in-
ferenda viotrnliii, etiam lirgcm a seutenlia dimvvit.
securus niinium, ciiin niultos post annos diclarum
flcuum, eatenus niiraiulose servaturum, uiiani fr. Plerique existimant lioc illud fuisse tempns, qiio ab inita
Joanni Daptisla; Aiifjelo ainiro siio dedisset domus ;
novie habilationis in Castello ad mare possessione Fra-
sua; inccndio ad incitas et mendicilatein redactus tres rxturbavit Joannes Arrayonius Cardinalis. Siutcum
neqiic ex omnibus qiia; Joaniiis Magrini fue- ijisu qito id faclum esl aiino el Innocentii viii tempore, an etiam
est :
rant quidquam flammis superfuit, nisi ficus illa do- extinctuin Cardinalcm scribat auctor coa'vus; niliil esl
liiiic a fitio
nata Angclo : quaj nunc qu')i|Uu in cujusdam civis quod persuitdeal liunc errassc , et alios lanlo post cxortos cjus Carili-
nate ?
Corilianensis dorao, crystallino vasi iiiclusa, serva cerliorrm ejus liistorix noliliam assecutos ; ma.nme ciim
tur. tanlo terrarum o J'nula intervallo et lam prope Neapo-
E
23 Ilem porro, qua; inj.icienda prima structura; limsilus esset locus, ut decotoniaeo traducenda, quiim-
B
prnjiltplal tlr petra acciderif, raeniorabilcni narrat Montoya. Qua;- diu in Italia fitit Franciscus, intraque Consenlinse ac
tvnmlix vittcus sivi.ssevidelicet Sanctum, niiin aliquandoCoriliaiium Rostanrnsis tliorrsis liinites fere se coulinuit, nc cogi-
popttlatitris.
ingressi esseiitTurca;, aut incolarum vineas locusta; tatum quidem fortasse sil Ergo ad annum Mccccxcn'.
consumpsissent? Cumque ei re.spondissent incolaj, aut scqunttein,qitomortuusRomteCardiiutlis csl, rrfrri-
iiiillam altoriitrius mali vel e.\perlentiam obvenis.se mus istam vrxationrm, tamquam absenti jirociit Sancto
sibi, vcl nicntionom fierl a majoribiis audivisse : faclam ah ro,qui, cum yraiioli transirns ille lam honorijicc
subintulit Sanctus, Scitote igitur, quod quando la- e.uipiehaltir u Rctjeputre, ibi non adcrat, sed iu IJuntja-
pis lii<; deficict, utrumque liuic oppido eveiiiet. Igi- rica legatimc tenebntiir occupatus : ut miritvi non sit, si
tiir anno Miixcvi, ciiiii forte per quadraginta dies alieniori scmper animo man.ferit ab eremita, multa vtata
ecclesiola illa subjccta interdicto, cessanlibus ibi Arrogoniie tlomui vaticinato; et si liac iiova prxrepti
diviiiis, clausa reinaneret; taiita locustarum miilti- sild loci jnm dicti occasione, fncile poluit ad islam inso-
tudoopplevitagrosvineasqne ut niliil in iis reliquum lcnliamprosiliverit.
factura videretur. Tunc unus e civibus, Adrianus 20 Interim vero duni in Neapolilant Rrgis aulu In Francmm
Magrinus institutum diversimodc agilatiiV, jussit Papi£
dictiis, judicavil r,raculi oliin a
Sancto dati Sancti viii nonien et
et Reijh abitu-
verlia sic (;sso intclligenda, quod ipsuin impleride- fama cjus ad Ludovici xi Francorum Hegis aures per-
rus.
beret, ^ion quaiido cxiinerelur a fundamenlo lapis, venit. Qni laiii pntentem miraculornm opcralorem pro-
quod erat impossibile, sed qiiaiido nullus esset loci ductiori vittv, quavi snpra vtoilum e.rprlcbat, abtincndtv,
sncri nsiis : :igeront igitur qiiaiitum in se erat. ut aliiiuid callalurum ratus, per Oratorem suuvi in Curia
intcrdicto sublato aperiretur ecclesia. IMacuit ciin- et quemdain rrijia^ tlonius Curntorrin, ad tioc Nenpolim
ctis tani opportunuin consilium, ciijus mox utilita- missiim, rljrcit apud lirgein Pontijiceimiue, ntcogere-
tem experli suiit, locustis velutimpelu uuo iii mare tur Franciscus in Francinm se transferre : id lujente
nvolantibus, statiin atque rcclnsie jamia; cardiiies Deo, ut biic ratione, ntiscrnti et obscnro etiamnum Or-
sonuere; quas deinde iiiagno iiumero, cjpctas iu lit- dini, ex clarissinio regiio lux accederet : et evocationis
tus, videre fuit. t(tm solennis fama, S. Francisci vierila quaquaversuin
2'i Paucos dcinde post dics ruinor iiicrcbuit ad- vulgaret. Ipse autein, ut erat Superiorum suoriim, priv-
el Tiifcis
ventare Turcas cum iiiiincrosa classe ; qua* viginti sertiin ejus 'juem Cliristus pro sc viilitanti Ecclesix Vi-
Cnrlltnintm
oppltrjlKillirla quinquo triremibus consUius (erram <epit ad Coria- cariiim institvit, revereittissimus; niliil moratus vocantis
Ii:inciisis rivuli ostiuiii, a turre del Cupo dicta nomen imperiuin , Catabrix monasteriis eatenus eonstitiitis
habeiis ; iudcqiie oppidiiin versus progressi barbari, preefeeit Pauliim de Paterno, ex antiquioribits sociis
diim armis inarhinisqiic muros quatiunt, eoruin qui- uniim, seqiw mox in vinm iledil Neapolim versiis, aiivo
dam ad spolianduiii Miiiiiiioriiin nionasteriolum sunt C/iris</n«;i' jEraMiccccxxxii, ipso Purificatx Virginis
di^rcssi. Ueserucraiit illud Heligiosi, ad montana die. Abiturum Brigitta soror tautisper reraorata est,
latibula dilapsi oiiinos, priclcr sciieui ununi, cti:im duin aIi'iuod ah eo iniieniosinon acciperet, devote dvnfem suum
ad fugnm capiendam invaliduni. Qui tanto se in dis- coiiservandum. llle, cni prae suniiua paupertate ad sorori rctin-
crimino videns, Sanctum Patrein l''raiiciscura invo- raanuni iiihil erat quod dare jiosset, deiiteiu ex ore (jiiit :
cnvit. Nec friistra : apparuit eniin iu sui ordinis molarein accepit, sororiqiie trailidit liic auteni dens ;
Imbitu Ueligiosus senex, et animos quidem tremeiiti in conventus Paulani Reliquiarioasservatus, magno
addidit, ostiuni vero cunventus dehili canna (cujus solatio est oniuibus, qiii dentiuin dolore afflicti eo-
Al n coiirfliltt
mirttatttisc
etiiim nuiic ibideiu frusiuin ad nienioriam servatur) dem se contingi devote expetunt. Hxc Paultv facta
orcetitttr vicem pcssuli snbitura, clausit. Ea obstante cum esse credi possenl : sed negat Lanoeius, Putrrno di~
nnllairrucntiura hostiani violentia potuisset dictum gressitm Sanctuvi voluisse tantilliim a via drflectere, pa-
(istiuni infriiigiMv, regrcssi ;id obsidionem illi, ibi tritv extreinuni visendx eaitssa : Coritiaitum adiissc
quoquc iii v:iuuiii laboravcruiit ; quia cassi bellico- putat : et Brigittam eo iisqiie a.s.^iectaiam e.^se fratrem
runi toruieiitorum ictus resilieb:int a
muris; et ci- tic filiuin existiinat Isidorus, ihique dentcm illum acce-
vihus ad fiduciani iu Sanctum colloc;indam a scne pisse. Btstat qiitdein ad Orieutem longius a reeto iliiiere
quodaiii animoso persiiasis ac generosissime resis- Corilianitvi, ipiani Paula ad Occidentem : sedper Aprn-
tcntibus, pivficiehant iiiliil, per lioras niiilt;is oppu- nini jiiija, via secundum viare Tijrrhenum prr quam
diflicilis
SECUNDA APRILIS. 203
dillicilis fiicilior mulio per Cralis et Sibaris (luvionm tariolo cura effigie Sancfi, qiiod ardentis cmni sexta D
vallcs erat, ad sextiginla aitt pltira passiium millia : fei'ia lampadis AUCTOtlE D.
fiilgore solet ilhiminari. Sequenti die,
adeoque faciliiis potuit Coriliamm quam Paiilum
ile- iter sniim prosecuturus Fraiiciscus, et porta civitatis
fleTissc Saiicliis. egressiis, designavit lociim, in qiio successu fempo-
27 Post lu-ec Castriim villare ad Sibarim transi- ris sui Ordinis conventum fundandnm aieliat qiie- :
vere peregrini nostri, deinde Moranum cumque madmodura anno Mnxvi
pedum vtsli- :
factiim est, muniHceiuid
gia pftr" ad unum montium pervenisset Sanctus, umle in Ca- Roberfi Sanseverini Principis Salernitani. Similiter
imprimitt laljriam pene totam despectus erat; cnnversus, ei- per Cavensem urbein, Salenio geminavix liora dis-
dera benedixit signo Cnici,'! : et lapidi, cui insiste- tantem, transiens, ea focit. propter quaj eidem in rf Cavx
bat, reliiinit miraculose impressa pedum suorum raarmor-e positum Lafinum hoc eucomium legilur sh-ueiidos
:
vestigia. Qua de caussa cum magna e.^set pnpuli ad Divo Francisco ePaula, ;iltcri Tlwumaturgo quod :
coiivendis,
petram illam devntio, ausiisest Religiosnruni aliquis, cum per Hdelissimani lianc urbem in CiaUiam pro-
ortu Mor.inensis, eamdem, non sine periculo refos- feclunis transiref, in fiindamenta templi hujiis, tiinc
sam, multos post annos Roniam ad ()rdinis sui Con- a Sodalitafe Jesu extruendi, prinium jecerit l.apidem,
ventum advehere ubi eara parvo ab hinc tenipore
:
illudqne Fiatrnm
sui (Irdiiiis aliipiando ruturum
adliuc videre licuit. dnnec Trojanus Spinellns, Prin- prsedixerit mulfo posf pietalc :ie inunificemia Ur-
:
reps Scalise et terrse Morani Dominus. e:imdem a bis et Sodalitalis probanfc (U'aculiim, aiino scilicet
dicto Fratre per mult;im precnm instanti:im repetiit, MD1.XXXI. Oenfis etiam de Curte Priniario, incljtam
vaaium impetnivitiiue domi suae asservandam. Hinc perTe- sobolera , patriae decus , impe-
iliidem pnstulaverit, ilUqitr facit
miiacnla.
vasmlum nensem campura transitus fuit ubi in viculo quo- : ejusdem ajgrotanfein con-
traverit, pi'aenuiitiaverit ;
Cfjto reptet,
dam, cui Castelhucii nomen, vini liaustum petivit jiigem misso ad eam pomu, aliosque segrotos signo
Sanclus a rustico primum obvio: illoque liumaniter saiictre Criicis continuo sanaverit; eadem Sodiditas
respondente, non nisi vacuiiin v,-isculum sibi esse : monumentum postcritatis posuit, aniio Doniini
Per caritatem, inquit Sanctus, :iccede ad vasculum : Morxxxiv.
nec enim vacuum illml est. Neque frnstra dixit
.
: 30 Ncapoli qnaiito fncrit cum Jnm
lioiiore cxceptits,
B plenum enira reperit rusticus, quod vacuum se di- alilii ilictiim est, illud cicidit, Rex Ferdinandus,
iiittnl
misisse scieb:it neqiie vinum dumtaxat ex eo sanc-
:
tum splendore, in quo orantem noctu Sanctum per
tis sed convicaneis quoque suis
peregrinis fudit ;
ostii rimjisipsemet observarat; funi miraciilo pis- OslPiulif. Rcgl
omuibus, testimonio suo, magnara de viri Dei vir- cium, quos coctos miserat e mensa siia, Sanctiis au- pecuiiinm
sfillanfciii
tutibus opinionem ingessit. tem vivos i-emiserat in magnara de sanctitato viri sniKjtiitie ;
;
iS C.ilabiire fines jam transierat Franciscus, et opininnem adductus, qiindam din (nam quindpcim
fa!iro meree- Aiiri:B tenebat oppidum in dioecesi Policastrensi : dierum ranrara negare Regi neque Sanctus neque
f/rm poscenti
hic ciim eum, quem secum Sanctus ducebat, asinum Francicus Legalus poluerc) corara raiilta nobiliuin
solens ab
asino reddi deflcerent solea-; has ut refigeret vel innov.aret, ro- turba eidem obtulif pecunia pleiiam lancein, ad con-
jubet : gavit aliquem ibidem fabrum.Eo facto, quia merce- ventum Ordinis Neapoli fedificandum. Sed recusavit
dem, quam solveref, non habebat; et paupertatem generose Francisciis, prefiiim, ut aiebat, popularis
suam excnsans, exasperatum nimis videbat homi- sangiiinis, per inju.sla vectigalia fribut;i(iiie expressi-
nem Age, inquit, Martinelle, redde f;ibro qiiod
: et arreptnm e nummis unum diffregit per mediuin :
suum est; qiioniam non habemus unde solvamus ex quo continun stillavit cruor, ad ciijus ronspectum
fx jirnva ino-
pretium alibi quod necessarium provideliit Deiis.
: vel iiise Rex erubescere debuif. Ab eodem t;imen
iirta cumpa-
Ad qupe verba pedes excutiens asinus, soleas omnes Rege accept:isse dicitiir adulterinffi pecunioe copiam iiamjiibet
siiccessive decussit. Et quamvis fahrura miraculo aliqirim, taiiiqu.am fisco regio )U,sfiu< aCJiuisif-am, fleii.
viso puderet inurbanitafis sua;, ultroquejam suum ex eaqiie conflata fieri jussisse campauam, qua
olTerretobsequium; noluit tamen S;inctus;idmittei'e, nunc iii Milasscnsi Siciliai conventu servatur et in ;
sed ad Lacumnigrum nsque progressus, milliarium suminis exorientiuni circa Pharum tempeslatum po
circiterocto intervallo, ibi gratis obtinuit, quod re- riculis pulsari solifa, citain Ireto tranquillifafem et
suam uiiafji- munerare non poterat, nisi bene facienfi bene pre- securitatem navigantibus creditur conciliare, per in-.
Hem inpariete cando. Postero die secundum Nigri fiuminis amoe- tercessionem lam sancti aucloris.
deliiicatam nas ripas iter usque ad Pnllain, Caputaquensis
fuit, 31 Persuasiim quoque Francisco est, ut cligeret F
retintiuit,
dioecesis opi>idum ubi gratuito piorum (luorurndam
; locum aliquem, si non cainobio regiis impondiis ex- pr.rdlcll de-
C privatorum scrfum ftinc
civium hospitio exceptus Sanctus, postquain spiri- fruendo, salfem eremiloi-io, quo etiam locinn frc-
tualibiis eos recreasset colloquiis vespertinus ad coe- eleemosyna; possent assurgere. Designavit auteni qnriifiiiuluin
nara hospes, ab ei.sdern sequenti maiic rogatus, xe- eum in ipio nunc S. Ludovici convenlus est, tnnc
nium aliquod raeraoriae caussa relinquere; cura quod extr;i urbisfrequentiam sua solitudine aptissimuiii.
dare pos.set suppeteret nihil ; titionera e foco arri- Cumque objireretur, exiguo illic cnmra(jdo civibus
respondit,
puit, et vultus siii imagiiiem delineans in pariete, procul habitantibus futiiros Religiosos;
venturuin (ainen tcmpus,
egregie assiraulatam, rudi quaravis ductu, reliquit : nunc quidem ita videri,
a^diflciis es-
quiE mnltis conservata annis postreme evanuit, Deo quando regio maximis augustissiniisquc
Religiosis ut ab curio-
fortassis castigante incuriam eorum, qui ipsam domi sef implenda. laborandumque
Quaj
suse non magis reverenter habebant. siscircum iiabitantium oculis se defendercnt. jufpiii, cui
suiit nam Vice-Reges
29 Saleriium advenienti, missus a Rege Francise omnia ad amussim impleta : mrnluiix
convenlus, Spr^zani
Imitin iin. legatus Guin 'trus de Roussieres, cnm insigni Nea- Hispani suam :iulam Hxerunl ex opposito pafcr.
proti postert' extructos splen- eraf
tatcin pio. politan.-e nobilitatis comitatn, occ-urrit; eumque de- inter quatuiu-eidemOrdini Neapoli
didissimi. Accidit etiam e:idein in
urbe hoc niemora-
mittit. duxere in hospifium ;ipud queindain nobilem ex ,
qimdara agcns cum fllio Tiben Judi-
farailia Capogrossa jirffiparatum cui vicissim lianc : bile, (luod die
Spetianensis, atriue iii-
grafiam rependit Sancfus, quod ipsi, ex uxore sua ciss:e, fundatoris Coiivenfus
nullos tollenti liberos, qui ulfraprimura secundum- colloquendum raptus in exfasim, cum ab ija
ter
numquid audiret.
que annura vitara prorogarent, prolem vivacem pro- •evertercfur, quaesierit a juvene,
negante se audire quid|iiam, jussit ut ca-
miseritea conditione, utprimie quidem nomen esset IIIo autera
Qno facto, (lixitjuvenis,
Prxilicit Francisci-Mariffi cetei'is aufem siiniliter Marire,
, put per fenestram efferret.
Satenii
camp.anam S. lilusii, ecclesuc scihcetin tuirahifiter
quolibet alio adjecfo. Itaque efiam nunc propago audiri a se id itvelal.
scias, iiiquit Sanc u»,
durat; quae ipsam in qua Sanctus pernocfavit came- Spptiano Parochialis. Alqui
itaque, posito ultra
ram religiose venerafur, exfructo intra eamdera al- pulsari eam in funere patris tui ;
;;
204 HISTORIA S. FRANCISCI DE PAULA.
pro.seqriendi consilio, revertere in patriam. Fe-
intraquam prima occurrit S. Rochi ecclesia, cujus
me
reparando tecto oum trabem m.ignam tollere nite-
juvenis ut jus.siis erat, et omnia sic ut
aurlierat
ArcTORf: D. P. cit
suum gesta cognovit manetque liujus rentiir operarii, et inani fatigarentnr labore; acce-
oirca patrem :
ititer antiquiores istic Patres et densad illam Sanctus, manuque impellens Eia in- :
evcntus nieraoria
Sjjeliani inoolas rccentissima.
quit. per caritatem, serviendum domui Dei absque
.'ia Qtii tlrintlc Ittmnm lionoris (itgientimmwn virum cunctatione est. Et mox surdum illud lignum tanta
Romaiia in Curia sinl Mruli, aputl Comvieitm /etjimus: se moveri sivit facilitate, quasi levis bncillus fuisset.
neque. tle ea tiiiam linmte Iraxil Sanelus mora ilieeiitlum Hoc miraculo vulgi per ora sparso, statim innotuit el urbttu
resliilalitiititl, a^serant Sixtuin iv Pontifi-
nisi qur>rl quant» sanctitaiis hospes .idvenisset. Accesserunt liberat
peslltenlla,
cem, cum Sancto colloquentein de Kegula constiluto itaque oppidanornm primarii atque roganint, ut epi-
finiphrliit
/'ap/ilitvi noviler Oirlini pripscribenrla, arlrjuci non potuisse, ut demi,-e morbum, Iiaiid pauciores quinquaginta per-
liitii ir,
assentiretur cin^a perpetriam vitae quadragesiraalis soiiis qiioti.lie auferentem, bene precando sisteret.
observantiam, voto ail cetera tria Religioiiis solennia Ille aiilem oratione facta ita piirgavit locum oninem-
ailjccto exigendam ab iis, qui sub eo velleiit profi- qiie vicinum aerem, ut ii etiani qui secesserant in
teri et tunc Sanctum dextera Cardinabs Roborei,
:
agrum. quatenus a contraota lue oitius purgarentnr,
siinque
qui iit Nepos Papa; adstaliat proprir.r, apprehensa eo ipso momento plenam consecuti sint sanitatem ;
tiilrcrsus euiii
dixisse Eccum. Paler Sancte, qui meura implebit
:
ignari tamen prius quam regrederentur in oppi-
betiedictiiinr
desirlerium, eoqiie facto indicasse fiitiinim Pontifi- dum. unde illis tam cita tamque pleiia curatio obti- pramnilil.
cem ;
quomadmodum dcindc factus, et .lulius ii dic- gis.-.et.
tU8, quid pra!stileril, infra dicetur.Proditum eli.im 35Neoadgrassantis morbi vim retundendam tunc
memoria.' esl, quod conspecto emiinis monle Pincio, dumtasat valiiit Francisci deprecalio. Constat ab eo
praidixorit brevi istic futiirum Orilinis sui convcn- tempore luem, alia loca vioina depastam, adilu looi,
tum. qualis reapse pnsl annos rUiodecim erectus ibi cui vir Sanctus benedixerat, esse prohibitam. Et
pulclierrimii..^ est. Kertur denique qiiod, arTiirrenti- quamvis non defuerit qui maligne luem illiic inferre
biis :id ('alabruni Ereniitam visenrliiin Italicfc nohi - tent:iverit; con.stat pariter nihil efiecisse; imo eadem
litatis primoribiis, eorum iinus Laurentins de Medi- meiisa eodemque lect" usum, inficere nequivisse quos
cis.Irianiii filioln iiniierarit, ul iiiaiium Sancli nscu- contrectabat et quamdiu ha;sit in agri Bormiensis
:
larelur: Eranciscuni vero raanum pueri blande strin- fiuibiis, nec pestem ad alios diffundere, quod nequis-
gentein dixisse ; Saltem, cum tu Papa eris, ego sime moliebatur; nec ipsum ea oontactum, ut postea
Sanctus oro. i';t fuit uterque Joannes quidem anno ex multiplici pano deprehensuin est, eftlare tetrum
MiiMii ad Ponlificatum evectiis, iioinine Leonis x; spiritum potuisse. Hodieqne perstat looo immunifas
Franciscus aiitein ab eodem arlscriptus in catalogiim a peste, beneficio S. Francisci et superioribus an- :
Saiictorum, aiino ejusdem seculi xix. nis, late ubivis per vicinas oras grassante eo morbo,
Magnates securitatem a perennante in eo loco Sancti
CAPUT V. tutela petiverunt. Nolo boni doni particulani preete-
veslis
Advcntus Franciam, comilum
S. Fiancisci in rire nexa est enim cuni his qu» proxime prsemisi,
:
ejits,
ttissecta a
Italicorum icditus, inors Ludovici .\i. et eoruin veluti corrnll-irium. Cuin eo in oppido populo, noii
di.stineretur S Franciscus. quid.ira cui nomen Ail- miuuilur :
Inijressurum in Franeiam Sanetum, Massilia' porlu leto, ageiis eo (empore Consulem, viruin Sanctuin
AViir MlusUlfff ob nirtiiin petililentite etrelusitnt fuisse, iileoque Toloiirni domum suam invitavit ad merendain : quam dum
versiis rrlrtiisse tler, ttr tlrmuin Bormii ailmissum /ir(,wc, niagna caritate parat, vir Sanotus in ajdis vestibulo
serihunt atiqui, nulla ve.teri aitctoritale sulti, atqne a hasrens, insedit lapidi rotundo praegrandi, qui nunc
teste xxiii in Prticessu Ca/abrieo (qut tatiiis navigntinnis in Poeniteutium s.ioello religiose asservatur. Hic
socius fiiit) facile refutaiitii; ciim asserat, Oolfiim Leo vestes sedentis a circumfusa plebecula undeoumque
nis imvigantes, Proviiiciam versiis, ad oppida, Bro- accisa;, post multam truncationem, pristinam reti-
niii et I3irgansi vulgariter nuiicupata, appulisse, at- nuere quantitatem, ut notatum est, oum dispositis
qiie iiHie porro perlestre iter teiiui-^se. (inotl autrni omnibusdoinuin subiit. Ibi magna caritateexceptus,
Irslis V el XLi in Prorrssu Turonensi proihicli ilicnnt, majorem rependit beneficentiam nani toti faniilise :
allulum nunliuni esse lietji tlr ailvenlu Snneli in /lorlit bene precatus, rogavit Deura ne rerum necessaria-
Massilisr; ]wlest iiuitirm lotius sumi, ul quisrumque riim iniliga aliquando esset • nec irritas fuisse preces
nlius l'liticuiri sifc Mttssilirnsis Itllrris jiorlus inlelliqa- eventus haclenus perpetuo monstravit.
(iil Imtf
tur : crrditlrrim tainrn cansilium qiiitlrm fnisse navar- 36 Postridie cuin oppido excedendura viro Dei
tiitvmlelint ipsr iiiroiisjii'
tmvarcliits) clioMtissiliam atlniivigure, iilqne Retji aviilissiine pra:- abeun-
esset, et plurima c^ncurrisset turba, faustas citus fiti lirlir
stolauli nnutinnilum curavisse Letjatum Biisserium tis preces et benedictionem captatura, proque mi- efjretlilttr :
Saiielum ve.ro olisequcntem Ittm valiinlati divinx, cui randis in omni genere inibi editis gratulatiira; post
tlecrelum erat Bormiensi riji/iii/o pcr ip.siini siiccurrere, multam adolausas foresexpectationem, deprehensiis
lim servientem projiritv liumililalis, qu;e publici coii- est destinatos honores effugisse clain omiiibus, sive
sprclus in tam celebri iirbe litmorem refitgiebal, .iiiasisse
per integram et irreseratam jauuara subeundo, sive
itavorclio, nt se suosqitr itjnobiliori aliquo in portu c.r- per reclusas .\ngelica opera mox'iue iterato clausas
ponerel eumqite
\ril Itiniiiii : iitm persuatleret, iinpetrata divinitus fores exeundo conferta multitudine, quffi domum
;
a]i:iiilniis, tompestate oflbcisse, ut vel iuvitus navaroluis trire- cingebat, conspectu exeuntis prohibita. liarteuus Foro-Jtttii'
mnn appelleri?t flnibiis Honniensium, ad capiit rpiod Tlteopliilits Raynoudus, in sua Triade Pairiarcharitm
qttoqite prstrin
averttt :
vulgo Columbi» dicitiir, q^ta-nri.s Isitlorus, alia ile punclo 6, e.T inquisitione teqitima ibidrni instituta wl
caiissa cunclatum narurrbum, ilicat sic debiiisse coiti. instanliitin Stepliani Ocloul, insitjnis e.r Minitnortim
Qiiitlquid sit. ibi in terrain egressus vir Dei, impres- Ordine P/tilosoptit, Mtil/tematici, Tbeo/mji. Jttdit Isi-
sil rupi pr.diiiii sur.ruin vestigia, quas istic in Iiodier- dorus, Foro-Julii, vulgoFrcjus, eadem qua Bormium
num usi|HB diom oeniuntur.
calamitate afliicto, eadem ope succursuin fuisse : in
34 Progressus arl op|ndiiin, ocolusum metii ))esti- cujus rei raeinoriain oivitas illa monasteriuni Ordiui
in r(i.-r/i) rtiita
lontiffl reperit; neque inipelrando ingressni
H rriirruliills,
sufleois- aidificaverit anno Mrcccxc. ubi postmodum tria capi-
sot apud portarum custodes auctoritas Legati regii, tula Generalia celebratu sint, et Miniini Iialiitariiit
nisi pauca verba addidisset Sanctus. humiliter
pre- usque ad annura Mni,xxi quaiido hi iu tam gravi aere,
;
calus, darent introituin, quando secum Deus esset. quadragesimali victui nequaquam conveniente, ni-
Ad hajc scilioet inulalis repeiite aiiimis porta
patuit mios suorum morbos mortesqueexperti, ad -Vquen-
sein
.
SECUNDA APRILIS. 205
sem conventum transivere, et locnni cessere CorJi- Plessuici crii non immoramnr : crediinus tamen facile D
geris. Arldit, conserv:ita nihilominus in populo de- traditum esse posterorum non infidcU memoriiS, quod AIICTOBB D. P,
votionc erga Sanctum ejusdemque tutela, liberam primi cum Rege congressus dies, fuerit vigcsimus quar-
semper urbem extitisse a contagioso, malo prout tus Aprilis. Credimus etiam Regi fuisse cordi, ut Sanc-
narrant et gratulantur incolae. Neqne hoc videalur lOf solam linguam moternnm scieuti, de idoneo provide-
amhi(i>irim, propterca quod Bormio Foro julium ten- ret interprete, eique nominasse Amhrosium Ram-
deiido, videatur in contrariam partem iustiliitiim fuissc bauU. atqup I.atine loqui ac scribere doctum
Italice
itcr qnam convenicinit ; et quod Turonas, uhi Rex erat prreter GalHoam Unguam cui deinde adilicfum sibi:
aliin fonlem
accedere voleiitibus, nihil fnerit e.vpediiivs, quain Ave- Beneficium ecclesiasticuui amittere metuenti, Sanc-
nionem tendere^adver.wque Rhodanosubirc Lugdnnnm. tus (lederit commend;ititias ad Carolum Ludovici
Etenim ne illam viam teneret Legatus cuinsnis, prohi- successorem. attestaus qund dictus Ambnsius multa
bitiis videtnrmetu. Etenim pcstilentix, per oram Mnri- magnaque obsequia fecisset et faceret novai Ileli-
timam et Masilfiensem districlum grassnntis : ideoque gioni.ob qusB mereretur ab ea commendari. Per
uti debnisse mollionac tutlori per Delphinatum : ettunc hunc aliumve scripsisse pntuit Franciscus Fcrdinando
in nescin qua villa, aqupe potabilis penuria Uboran- Regi el Bisinianensi Prinnpi cas qua suh hoctitulo An-
tihus incolis memoratur suecurrisse Franciscus per bentur epistolas xvi Maiiet vi Jnnii signalas.
Ibntem. precibus suis de terra elicitura. 39 Harum posleriores crediderim e.raratas occastone Sancfus re-
37 Sed anfequam ah ora maritnna discediimns, re redeuulis in Ilaliam Bernardini Miugromi, ex Petra- deunfem in
(faliQtn
Appulsus, iltnuli nobii in Italiam sunt, qui a Neapoli comites PauUe diwcesis Rossanensis oppido oriundi; et Principi nobitrm
ItaliQOs socios accestierant trineris. Horiim uuus Tasus SaUlanius, in Bisinianensi perquain cari : cui eum non posset per-
(inmllit
Processu Calabnco tesfis xxiii, satis manifeste declarat suadere Sanctus ut remaneret in Franoia. discessu-
sein eaqua venerat triremi, paulo post expositnm cum rum admonuit, curaretsemper iu neitimnre vivere;
FraucisSaiiclum, rediisse : nec nlla estcanssa (maxime quippe cui proptiM* gratiam, qua nbsuiim fidele ser-
cum Gnllia pcf,te affligeretnr} cur assentiamur IsidorOf vitiuui valebat apud Priuripem Bisiiiianensem, nnn
velnt certum affirinanti, qnod lerrestri itinere lum vitsla essent oemuli df^futuri, etvitje sub enrum manibus
tcrrarnm spatia emensi, Tnroncs usqiie Sanctum dedu- amiltendie pericula. Facernt igitur ut niimquam in-
xerinl, nisi aliqni intereos fuerint, Frandci Legati veniri posset imparatus. si fnrte ipsis eum permit-
Multo minuscredibilc esl Fredericnm
familix adscvipti. teret occidendum Deiis ; et cordnnem, quem dabat,
Principem Tarentinum, eum qui post Aiplionsnm Fra- numquam a renibus suis deponeret fiiturum enlm
;
trem ac Ferdinandnm nepotem regnnm Neapolifanum ut ea qua deponeret hora, toileretur o racdio. Abiit
recuperavit rnrsumque amisil, in illo fuisse comitaln, ille multum obstiipptactiis pra'dictione, nec minus
nisi id antiquiori lestimonio firmelur'. Asserit hoc qui- consolatus douo, qiiod sibi pro impenetrabili foret
dem hidorns.: sed eos narrationi suie innectit errores, lorica. Mandata autem viri Sancti, quod ad animam
ab inlmicis
quos inter non qui omnem ei hoc loco (idem detrnhnnl . Confuudit enim attinet, prFccIare servavit de conioue seniper ge-
:
occitlniditin
put Piiitceps
patris filiique personam, cum dicit Fredericum illum stando, non potuit ita continun memnr esse, quin iiionet,
TdroUiitiis,
fuisse yaleniiae in Hispnnia Proregem, et illo per~ post viginti annos serael eum, suinmo mane ad ve
functum munere ibi reliquisse sororem sunm Juliam, nationem egressum, memnria falleret : qua per iter
cui acceptns Tnronibns Smicti Reliqnias donaril. Va- suggerentc, qiiid facere nniisisset, fcstinavit ille qui-
ientinns enim iffe Prorex, Ferdinandus fidt frederici demdomum reverti : sed hocipsum fiiit iucurrere iii
prs-dicli fifius; et pntre prope Turonas in GallHs post semuiorum raanus. qui letahter vulneratum Iiumi
uti hujus,
mn snror, sed snam so-
regnnin amissum vivente, honoris islins iitulo straverc. Doiniim igitur relatus et extremis Ecclesja^ ut semper
viri paratu.H sH
•
llha fuit cum sorore sua lufantaJulia.
labatur calamitatem, una Sacramentis muiiitus, antei]uain moreretur,
Jidia,
Ad ntrum aulem horum Exrex Fredericns miserit sancti puedictionem suaraquc oblivionem. ipsa hora
tunicani scyphumque ligneiim, usu el attactu Snncti punitam, ivvelavit ;
qiiemadmodiim ejus fiiii Silves-
Patris venevabiles, non definimus : ttoc cerlum, ipsam ter et Cnsmus scripto sigiiatum reliquere, ef, confir-
vel immediate a Patre suo, vel a fralre qui a pnrente -matcoutinua in lnco traditio. Miniine aiitem impa-
uccejierif, liabiiisse sacru Itxc pignui'a, eaqiie dediirse ratura fuisse iuventum, credibile facit corporis ejus,
Valeiitinoconventui,ase fiimlato siib aniiumMDXxx- iii hndiernam usipie diem incnrrupti, apud Domini-
qiix IMiquins
III ubi eadem sunt, frequenti postmoilum aegrorum
:
canos dicta; terra; tamquam Beati alicuju?, conser-
I'-
coiiveului
Valenliuo curationeprobata, scj-pbus prEesertini, qui argento vatio.
per attenim
dcdif.
inclusus deferri solet ad infirmos. 40 Aliarum litlcrarmn lator Franciscus Galeotta
dnt litteias
c 38 Per Biurfundiam, Bnssiniaciim et Campaiiiam fiiit, quem eo Sanctus dimavit reliquiarin, quod ho- ad Reijem
Itrj vetiknli iler (uisse Sunclo fenent nliqiii: ijni suiie circnUus miifi- dieque servatur in familia; ex eaque proraisitne- yeapnlil
Saiicfo oli
nii.s fuissel. Isiilorus Lngdunensem, Boiboniensem.Ni- minem absque sacrn Viatico moritunmi, qnod etiam
vium exiie
veriieiisem, Auxeirensem , Aurelitineiisem afque Blie- in violenta morte pereuntibus experientia compro-
Miifiiiiiim
jfbet, semein, diiinnem pertransisse asseril, via multum rec- bat, Ex tifterx quommlo Regem ajjirerint, patebit ex
tiori : sed tlum neufri ullu riesfariim per ifer reriim resiinnso qnod xviii Augiisti ejusdem aniii iid Saiictnm
monumenfa dij:eiint non sci- remisit in heec verba, proiit ea e.v originali Italico, in
proferiinl, ulri veritate.m
remus. uisicoieiius aticlor Delphimilmn Viennensemque archirio conventns S. Liiilovici Nenpoli nsservafa, tran-
uc Lugdunensein traclum nominasset. Scribit Viclonus scribunl auctores et hic flileliter Latiiie re.ddimus. Nos- fjui latinuim-
.liuie irspou-
qnod liex, ut Blaesis esse sanctum Eremitam resci- ter carissime, veneralulis ac religiose Pater. Accepi
flcii
vit, Delphino Carolo, qui in castro Ambasiensi re- epistolam vestram.xviMaiidatam, permanus Fran-
clusus educabatur, mandavit per unum e nobilibus cisci Galeottie quie majorem nobis consolatiouem
:
suis, ut obviam sancto viro prodiret idque tntius ; attulit quam possit scripto explii-ari, consideranti-
P"puli et Dolnlium, ([ui Bte-
e Plessiaco Turonum ct bus quanta cumcaritatoferariserganmnia, nostrum
sensi territorio circumstabant, acrlamatioue factum houorem commndumque et siibditorum nostrorum
esse; et locum, in quogenuliexus Carolus benedic- concernentia : neque sane aliter fieri a te potest,
vfiiiciiti ti'.nem liorainis Dei poposcit, ea deinde observatum tam bouEe vitae et homi-
virtutis tam siiigularis
2 i
^pnlis tle p se religione, ut ibi altare majusconventus, a dicto ne. Oramuste, ut quidquid apud D.'um homines-
'nterpreie
Prwidef. Carolo, post Ludovicuin mortuum Rege, apud Am- que potes ac vales, impeiidere vells ad pacem et
quietem raiserie Italiffi procurandam quro alio
basiam fundati, extructura fuerit ad perpetuam rei ;
inemoriam. Pergunt atii, e.T siio ut videtur coiiceptu, servire non debet quam ad iuvadendiim Religiouls
d^scribere ordinem primx introductionis ad Regem Christiana; hostem, et procul a fiuibus propul-
saudum
;
200 HISTORIA S. FRANCISCI DE PAULA.
A sanilum. M qnod pr.xcipue niinc optamus es(, ut visse asseverans agravissimo quod:im P:itre, S. Maxi-
Ai'i.To nF. D._i\ Rex Christianusirnus, qucm venftraniur iitpatrem, niini Priore : qui ipsa audiverit a Priore, decessore
commrndni Hoc vero suo, et aiitea Regis Ludovici S.icellano, coraiii au-
ronvalescat a sua infinnitnle. cuni tu Itiod lamen
Stindo mni-
latem Itetjii
.solns effic.iciter possis apud Deum peragere, quain diente singula, qu.ne inter Regem et Sanctum tunc *« tit faeta
maximo p(i,ssunius afTerlu rogainiis, ut orationibus dicta sunt. ll^ic qux « Carato
FranctiT, ibi : aliis probanila aia impro-
succetsort.
(uis sanctis eumilein permoveas. ad citam sanitatem banilii rclinqniintis. An attteni apnil succcssorem Caro-
dicto Regi conferendam. Pro certo enim halienius, lum FraitcUrus insiilerit, ut sttpremis palernx volunla-
quod inluitu perfectissimaj tua» devotionis cxaudien- tis tabulis manihitam restitutiuite nt ilictiirum Cimiialtitim,
da sit oratio, i|uain facies pro salute sua; Majestatis variis prete.ilibtis liiu dilatam, lunilnn fnclo ipso imple-
cui nos i|Uoque commendabis, aflinnando quod eum rel, noit liabco diccrc. E.rislinio, itim ttltra qunm ruyn-
non est .San«i
Iiabeamus loco patris, et lioc nomiiie sanitatcm ejus retur piihlicis scconsiliisini.^cnisse Sanclnin. Qui atttem consillo att-
velut propriani noslrani exopt.unus. Cetera quie Caroli i/enitint, ul tunc erat, atteinlent; fucilc judiealiunl scrtbenium.
Ilalidj p;H:ein spectant tuie pietati et prudentiiB coni- neque Saiicli Francisci. ncque Confessarii Regii (qnem
mitlimus, quod eam non minusipse cupias
.'.cientes quidamrcftitut onis facl.r iinrtnrem dicere inalunl) ijuid-
quam omnis hic infeli.x populus, qui tePatrem siium qtiam cffecturas udmoniliones fuisse, nisircyni Xcapo-
^"•imat, et vehementer tuam dolet absentiam Ve- : liluni spes iinmo eoncepla, et ipsi et mimslris rcgiis
rissime dice, idqne pro certo habcre potest Rex ejusdcm spei incentoribiis persuasissel, liunc holnm
rttjtii itntus
rrxpecfu ip-
Cliristianissimus. quod iiisi Regiae ejus pei-son.epri- [queiii,siiirinisrepelcretttr.fortassisttierinon poluissent,
lum ithtreper- iiijin lialiuisseinusralioiiem, ueqiie ego neque subditi alibi occupali Franci) objicerc Ferdinaiulo CntlioUci,
mtierti. p,(.j nniquam passi essemus, utegredereris ex Regno ilaqtic eiim averlere n suppciiliis Ferdinnndo Neapoli-
tii, cujus vel sola umlira ab infortunio credebanius lano cognnto ferendis.
liberari janiqiie inagis ipso clongationis turu e.\pe- 43 Poslqtiam
:
aiilem Re.t Liidoricus de rebus ad ple morttto
rimento novimus, r|nant,aiii in amabili tui per.soua nnimie suir snliitem rcijni slnluin speetantibus disposuis-
Hege,
felicitalein qiianlamqiie ennsobtionem
possideba- set, in cnm quo scribuiil liislorici modum : landem
iniis.Veriim adeo cara nobis fuit conservatin Rcgis maijna vilic iitelioris tpc plenns, anno mcccclxxxiii,
H Christianissimi, nt qund (anta jietebat cum solicitii- prolie iMleudas Septembris, nalurx debilo functus esl.
dine, negare ei iinn potuerimiis; ipsique qiiotidie Funus (luin aimaraiit Francisius
in cellam se
alii,
Deum oremiis pro salute ejusdem, quaiii iteruin ite- proiipit et in orationem effusus prosalule Priucipis
rumqiie tibi commendainus. Recepiinus hctanter multis agit apiid Deuin, Inter hiec ad Joannem Te-
consolationes et benedicliones, quas nobis (ransini- duriam, a Roi:ca dictum, .-Vccede, ait, et huiic pi-
sisti, tam pro Serenissima Rogina consorte nostra lenlnni ineum ad Ri^gem defer, capiti inipone, et
carissima, quain pro Illiistrissimn Calabria; Duce fi- confide, statiin ad vitain revocabitur. Exliorruit ille dtscipitH
lio nostro, et oninibus nostris subjitis : quos omnes ad mandatura, nec ut faceret iuducipotuit quare ail oltcitientiam
:
Sanclm ex-
halie.is iu luisdevotis orationilins conimend.atos te eumvir Sanclus Scito, inqiiit, quia per
; tuam diHi- plorat.
poscimus. Nos veropro te vicissim orabimus Deiiin, denti:imsletit. quomiiius vita Regi redjita sit : nunc
iit sanclum to atquc conlentum f.iciat, sccunduin de- quando id Galli.e invidisli ; :ige, in Italiam revertere.
sideria tuaj nptiniai volunt:itis. D.ituin Qundqiiidem,
Xe:ipoli ex inquit Lanomis lioc narrans, ut vir Dei
Castello-novo. dixerit, periculum f.actiirus obedientiie ; non est ta-
41 Ilmr m,', prii tcmitornH Reijis Fi\i,tci fitn siiili- nieiidubiuin, quin ha;c et si quffi sintm,ijora miracula
rite salis : sril Ituic Irrmitiitssttos ciiiisWticrnt
Dctis,qiws possint praistari per obedientiam etsi. credo, vir :
prA-teriri ttolcbat. Ad hos igittir in:ignis passibus pr..- Sanctus optinie pr;cviderat, noii esse Regi vit:iin
peranli saliibeniina fuit boministam sancti
pr:csen- restituendam, sed deprehendeiidam discipuli iuobe-
tia : qna- si non omnem eidem .alislulit niorlis lior- dientiam.
Rex FrntieLv rorem, periculiim certe infeliciter moriendi procu-
eotisttttt
hirciiit. Nain die quiulam ad
.se familiarins, iit cre- C.VPUT VI.
riitntlrni ile
pnrat, jusMiin, hunc in niodum Rex est alln-
iiitra;'e
coitH-lfttlia Rcssub Carolo VMi gestae: Ordo in Ilispa-
slalii, et cutus. Nulla omiiino rcs t.intam milii parit volupt.a-
re.itHltillone
niam propagatus.
te:n, Pator Francisce, qiiam tc hiaiere dorai meai.
Itusetiionttt,
Nunc tri:i sunt qu.-c aiiimum angunt, et qu.-e Oabit.abat Franci.scus cuni Caroltis Itex
siiis in arcis Plessia-
ox te discere vehenienter cupio. Priinum. an ceiisis ciirte sive
noviim con-
area inferiori ibique ex regis Lu- ;
ab hoc morbo sanandus sim; alteruin. venftim erigit
([uid me dnvici dono, sacellum S. M:itthaei cum adjuncta Sancto,
facero coiiveniat de Rii.scinoneii.M et Cerdaniensi dnino omniquo sacro apparatu possideb:it. Sed quia K
Coniitatii, ile quo
intcr nos ct Arragoni:e Regem h;ec possessio, etsi corani multis inagni nominis
disceptatur; tertinm, quio nam illa sint m.ala,
quiu .
(eslibus inita, nullis Regiis litteris desuper confec-
post inortem ine:im regno obventura,
Propheti- tis muniebatur, veritus Sanctiis ne post suam mor-
00. ut rcor. spiritu pra-dixisti. Cui Sanctus,
sem- tem exturbari ab ea Religiosos, et sine certa sede
per. inquit, o Ilex, convenil iios
voluntati di- v.agari contingeret; egit cum Anna, Regis impuberis
vinaiacquicsieie, eiquc nos tutos regendos
coinmit- amita et curalrice. Petro liorbonii Duci nuptii, per
tere. iii ciijus manibiis uuu-s et vila
et cujus secreta, ; e iinqne obtinuit in.strumentum confirniata; dun:itio -
nisiipse revelet, scrutari temer,irium
Equidein est. nis, sign:ituin Paiisiis xix Martii, Regis Caroli au-
solituriie quietisaniore huc
migrarerecusavi aprinci- nos 111 Christi sicccci.xxxv, sed more Giillico, ul
pio postqmim l:imen (livini heneplaciti
:
essescivi, ut ad patcl nttmeraitdo, emn nobis in cnrsu csset aniius Lxxxvi.
tevcnirem, prompliis parni. :id Iinc iit Deivoluntitem
In qiio Cbronoliiiji Ordinis non erritssent, si anttos
(ibi notam facerem. Ad priinum igitiir, id quod
alias reijni coitsiderasscnl, protit ipsum instrnmenlum alinque
i-e.spondeo, iion longum tibi vita> tempus
essesuper, ino.v cilanda e.rslnnl apttd Hilationem pag. 366 qid :
ideoque curamUim ut rebiib tuis dnmuiqiie
disponas : tamen eliam ipse ad jlirx Gallicx a coinmiini diffcren-
ad socuiidum, hortor iit Aragoniie Regi restituas,
si liain animuin non rcfleiit: Deinde ab eodem Rege
Cn-
quid ei debes : ad tertiuiu priuniiiitio, castigaiidam Privilegia
rolo oblinttit tisuin ci-peditum Privileqiorum ; Orilini
Franciam (lagello hiereseon, in regno exstitiirarum. conprmiU
siioa Si.rlo IV ejusque stte.cessore Iniiocenlio viii coitces-
44 Atque li:ec oinni:i, inijtiit Lttcits. ile MimUnju, sortim, per littcras signatas xviii Aprilis ; sccuitdum
el exMoiitaya Isiiiortis Ttiseiintis, refert Ilioronjmus Fritncos ieqiie ac ceteros (luim Pasclia vi Aprilis ceic-
Cnpilla, Ordinis Minimorum Religiosus .adinodura
gravis, in brevi S. Fraucisci chronica
bralttm rral ) mcccclxxxviii anno Cbrt.-.- ^rx
: ita se audi- tianx.
45
:
SECUNDA APRILIS. 207
45 Inlerim ail mvi mstiluli riQorem; Scmclitale oratorium, in oppido Andujnr dieto, diiecesis Hispa- n
Oallis Blsf- Frniirisci allecli, accesserant varii, qnos inler si nou lensis, ah eo quein supra di.timus Petro 'Lueena ejtts- AUCToriE D.
nisque soois tempore, (ligiiiloh' cerle ct aiictorilnte primiis fuit Fran qtte u.rore ibitlem commorantibiis a:dificntum tlota titm-
aticlo
ciscvsBinel, Miijnris -monaslerii prope Turonas Prior, que. Legilur enim epislola unn, cstque I.xxv inter
postea ilignissimus Ordinis Generalis : .-eil qux habeti- cditas, ad Virqincs qitastlam illius loci, in ipsn dieti
tur canversionis illius Acta, eamqiie suaderent esse ad Pctri domo sccui.dum instilulionem S. Francisci Pnu-
anniim XC isliits seculi differeiidam, en fnletur Lanoviiis Inni vire-re votentes, nb eodem ul pra'ferlur Snnctu di-
suppositia nonnuUis videri, nec deesse ex Ordine, recln Tiironihus, xxv Januiirii anui
mcccclxxxix in ;
qui irnposturae auctorem design»ntnomin:itim ; certe qun jam dicliim Petrnm Litccnnm appellnt cttm titulo
esse talia, ut negari nequeat, continere aliqua, oum Fundatoris nostri, ab eoqnc jubel eas inlelligere, quo-
hodiernis moribus non bene convenientia, nonnulla modo instituentlns esse imcllus ordinarit. Sed conlrn csl
etiam inter se pugnantia. Nempe difficile est, menliri qiiod Montogn nliique Hispani, qui prxsc-nlcs inspicerc
anliqnitalem, et niliit pcr ignorautiam antiquilatis ins~ potueritnt ntonumeuta fitndationis, ettm refcrant nd
pergere, quod rcvocatttm ad exainen prodat follnciam. annum Mccccxcv. Prxlerea /i.rr epistola aecepta est cx
Neque soli Galli, sed Hispani etiam aliquot ad eamtlem MSS. suh nomine Joannis dc Mtjlasso NeapoU asser-
Eremilarum novorum aceessere Soeietalem, ex comi- vatis: alqiti auctor hic vel qui eum descrip.iere, passim
tntuPetiide Lucena; quiithnnnoxjiwm istiusseculi ad infeliciter impegere in ctjfras characleris antiqui et haud
Lxxxvir, pro restilutionc Ruscinouis alqite Certlanix modicum nb hodierno discrepantits, itt in Prolegam.
ivipetranda, Caroli Regis aitlam sectnlns,magnnm cum num. 17 riV/imii,s' i;iii'm crrarpm si
; corrigns, et pro 80
Snnclo familiarilalem inivil; et sub ejus disciplina, scribns VI8 vel quid simile; recte se habcbunt oinnin.
tiim alios atiquos, tum Fertlinandimi Pandurimt, con- 48 Minenl igitur Hispanicarum fuudaiionitm pri- scd Malag<c
snnguineum suitm, abiens reliquit. milins Mnlaciiano in eremitorio primus con-
fitisse detlicalas, hac
vpntm erigi-
46 Ergo tot sociis autto conlitbcrnio, cttm anquslior qttx sequilur occasione. Susceperat Ferdiuaiulus ex- fur,
esset in nixe liabilnlio ; ertrn niitros parci, jiixtn caste.l- purgandam a Mauris Hispaniam, potissimum Grana- K
lum Mimtictilorum ilictum, ampliorem ecclesiam ac tense regnum, quod totuin foeda pi-emebant servi-
'
monnslerinm Rex idem conslrui jussit: in qitod pnriter tute, Primum obioera posirit Malacitana civitas, situ
omnes immigrurunt itnito mccccxci, eodemque transtu- lofi et humairo iirgenio, sed iraprimis p'rtinacia pro-
lerunt sacram exsacelloS. Matthei supellectilem, q»x pugnatorum munitissima. Iir cujus oppugnalioire S.
minntim tota desrribilur in Patenli dcsuper expedila in Franciscusfraugi videns viotoriosi excr'cilus animos
ipso Monticulornm castro, regnnntis Cnroli anno vm, Turonibus, unde in spiritii priesens aderat obsidio-
die XVI Maii: Ibi Franciscus exiguam sibi cellulam ni, duos Fratres misitad Ri?gem, manilaus ne defi-
fabricavit, dum viveret in ea cornmor'aturus quK :
ceret :futurum eiiim ut iiitra tertium a Fratrum
sic ail annnm jidxv perstitit, quando Jacquetta Mo- adventudiemurbovictorpotirctur. It;ique factuinest,
landrin, jain tum vidua Andreaj de Alesso, eam in xviii .^ugusti anno mcccclxxxvii, Rege barbaro cum
sacoIUrm convertit ex mariti sui testamento ; tle eujus suis fugam Deo acceptam
ultro capiente. Victiir'iain
(ul S. MarUr
vel nlterius .^nt^dli inlra ecclcsiam dolntione extut apud Rex pius referens, ipso ijuo tentoriuin suum steter-at (le victoria
f/ilnriornin png . 30!i conlrnclus refonnntus anno locu eremiforium cnndidit, Sanctieqiie Mariai de
MDXXXIV. victoriailedicavit, et cuidam Bartholomeo CoUrranae
qiiatiKlam
46 Per ha'c tempora res memorabilis accidit, tradidit ; non tamen Fratr'ibus aJ so niissis (Beriiar'-
fjtts proiilie- quam hic referre opportunuin erit, Venei'at irr Fr'an- diiuim de Cropalati et Damianum sive .lacnbura
tioiii uildil.
ciam, visendi Fr'ancisci et i'eligionem ejus susci- TEspervier Francum fuisse dicuiitj consensit Ordi-
piendi caussa, PlrilippusCamilianns.nobilisCalaber, nem tunc stabilire in Hispauia, belli curas occu-
is qui inter Regiuenses pr'imrrs teslimonium postea pationesque causatus.
dixit : occurrit autern Beato viro, cuni forte Rex 40 Postquam vero Granatani quoqiie aiino
jins/ cnptam
adesset et ultro ab eo compell.itur bis verbis, Scio te Mccccxcii ilie VI Rex
obtinuisset, Fraiicis- Cranafam
Jauuarii
Regina venii'e, et quo animo liuc accesseris verurn- : cus proinissionis sibi facta: nieraor, Petri deLucena, an. Vi'Jl,
tameu non est hic status, quem tibi decrevit Deus, ut existimo, iuterventu, egit cum Rege, de colonia
sed alius mitior, in quo tibi congrua magis caritatis sui Ordinis traducenda regnum Granatense, qiiam
in
exerceas. Ergo in patriam regi'edere: ibi primo quo inaxime indiguin institutionis Cbi'istiaii:c, ac modo
templiimingi'ediei'i5 diesacriaudiendigratia, post te duodecim socios illuc profecturos noir.inavit : inter
ingredientem videbis fffiminam, qui cum matrimonio quos Ferdiuaiidus Pandurus erat, et ouinium capilt
junclus, geminam prolem. masculam et femellanr, Boyllus, ex Benedictino .\bbat.e monasterii Moiitis-
generabis; quos in timore Dei educare raemineris. Sancti Ordiiiem araplexus, ae deinde ciiin
ferr.ati
II sitcccisiiin Attonitus ad ha;c Rex, per eos qui adei-aiit proceres Christophoro Columbo missus novi orbis primus
cxamiii:il discer'e curavit peregrini nomen ejusque
; in expedi- Apostolus, Gironensi denique infula inter C:itaIanos
tione Neapolitana postmoduiu reco.Matus, ex eodem ornatus. Missis ad se beuigne Rex annuit, ut suis
ad se vocato omnia, ut Sairctus dixerat, eve-
didicit, iiistitutis ac privilegiis in Hispaiiia viveie possent;
nisse : et quidem pra^ter spein suam, quod ea, quam in eosque Malacitani cremitorii possessionem tran-
post se templum ingressam notarat, fo?mina, ante scripsit, quodnuncin amplissimura cicnobiuinexcre-
paucos quam eam ibi viileret dies, desponsata fuisset vit, etoccasionera dedit ut Fratres Miiiimi, Fk\tiies
alteri nobili, amico suo sed primo conjugii mense
:
iiE VicT0Ki.\ ab Hispanis nunciiparontur. Rem totain
oh infcrcep-
relictam raorte nrariti viduani, ad secundas secum epigraphe explicabit, in istiiis coirventus eccle*ia tam i-x Sancfi
nuptias transiisse, factumque duarum prolium pa- posita sub imagine S. Francisci Paulani, his vor- prophctia
rentem. bis; Ferdinando v Hispaiiiarura Regi, per duos Malajam,
4" De Anthitoiensi lonvenlu, eotiem eirciter qitn noviis Fratres Miniinns, de Mauris, octingeiitis annis i'e-
Ple..isiacensis anno fiinilnlo, linbemns lestimoninm auc- gnum occupautibiis, victoriam manil.at. Dum onim
loris ca;vi num. 40. De Forojuliensi tuuc quoqite erecto Malagam Granata; Rex obsideret, audito per dictus
prohcm vel im-
nihil liaheo diccre, dttm nulla quihus id Religiosos niintio animatus est; noeteque ipsa fu-
prohem suggernntur monumenla. Hoc certum non in gientibus Mauris panico timore, libertas urbi et
Francia lantum cccpissc ordinem; Regnanle Carolo re"no tradita iii cujus memoriam celcbr.? monaste-
;
VIII, tlitatari; sed etitim in Hispnnias propagalttm esse rium abipso RegeOrdini est extructum, qnod dein-
siib Pri- ceps de Victoria dici voluit, sicut et Fi';itres dicti
"»» Aacl,.j„,-i
Critholicis Regihiis Ferdiniindo et Isabella.
mitm ibi convcntum oporlerct fuissc ttd S. Ilelenx Ordinis in anno mccccxcii.
SO
308 HISTORIA S. FRANCISCI DE PAULA.
adrunda pmsexnione, eaque confitendi, scilicet in domo B. Helenae. ch;hs funda- D
A SO Qux dehiceps iti loci
tor nuncupatuT in epislofari inscriptione : non outem in
fmbitatorem tuenda,
AlXTOnF D. P. cnntra Barlholoma-um primut» cjim
alia per Hispaniuin fundata cmmbiA, $ua propria, ubi prxdictas f^irgines collegerat, domo;
gestu sunt; qn:r.
describere muUis quia hsec nrcdum erat sacris usibtis aptala.
non allinetfusius commemorarc, nedum
pnmonim i>i ffixpania fundalorum virtules: umm b2 Ahiisse in Hispaniam Fratres mense Mariio anni
tamen prxterire non possumus fr. Marlinum Marmolejo, Mccccxcii. scribit hidorus, et est probabilc satis : non
profnsione Laicum, ex Ecziensi, quod anno mdvi dtci- ilem quod addit,* accepisse eos secumque tnlisse propria
tur fundatnm esse, monasW.rio. Venerat hic Turonas
ipsiiis SancU mavuscriptam Rrgulam. Nam qiio tem-
mori tamus. '
Bciia- Jtasu una s:incti Patris videndi gratia, et post dienira ali- pore puer fuit Franciscus, res rara erat. etam Pntici- An ituiis in
Hispauium
aancti plan-
quot commorationem reversuro. dederat Sanctus pibus viris et in magistratu constitntis {pra^lcrquam Cle-
dederif /fe-
talui. palernis
nossc:et qui duodrnnis exccdcns c
proscipione viatnrio ramuni, e\ moro arbore apta- ricis) litteras yulam,
a^dibus i^olam frre soliludinrm coluit per omnem vilam,
tum jul)ens eum, statim atque ad suum redivisset
;
conventum, terr.-e infigere. Paruit jusso obediens nihil poliiil propria manu svrihere : sed utebatiir Cleri-
discipulns. Ecziamque reversus defixit humo emor- coruin in Ordincm admissorum opera ; el cim GaUice
quod ibi radices aiiens in prnceram Hispanicc, vrl Lolinc responJendutyiesset, etiam Ungiia,
tuum ligiium;
cvasit arborem. H;tc antem post rnuitos annos impni- Teslc namquc Comineo, sub annum mccccxcviii scri-
bente, solnvi llalicani norat, rf lianc quidem, ut per se
dcntflr succisa, rursum ex rafUce puliulavit alia;
Calnhricam quippe Calabria vnm-
quw etiam nunc viret magno cum m<»nastorii illius evidens ferc : qtii e
quam pednn, nisi ctivi in Siciliam et Fiaiiciam Itferurum
commodo. Cives siquidem, quorum multi conHciendo cxlulif
bombycum laboribus serico vitam snstentnnt, ex ivil :Francia autein non nisi
in per interpretein loqui ^' Hnfjuanm
ex "'
Francisctim devotione, hujus nr- soUltim, etiam jnulieribus solam Fmnciam inleUigen- "'
t)omf>ijrilni.i singnlari erga S.
mire uiiUi. bnmbycil)ns in escam danda, studiose tibiis, etinm uUimo vila: anno, scittir ex Processu Titro-
boris lolia,
expetunt; experientia docti, vermium istorum edu- nensi. Sed ncc Regula fnm adliuc ulia scripln ant per
catinnem niiillo felicius securiusque procedere, Jpostolicam Srdrni prohafa erat, cum in fJispaniam
quaudo iis vel pauca hujus miraculosa^ planta- folia milirbantur Socii. Jlexaniiereuim vi, cui, per (xtraor-
^ fit ut quam ;icrpptam Sauf ti me- lUnarios Rrgis Caroli ad gratulalionis o/ficia Oratores,
^
apponuntur. rnde
ritis referunt graliam. eam largis ad Fratrum sus- primu Rrgularum forma approbanda est missa, non ante
tentationem cleimiosjnis ^tudeant coiupensare. XI Augusti elecfns fuit cum jnm a qtiafuor mensibus in
bl Andiijarii porro non tnntnm ilhid, quod diiimus, iler Ilispanicum se drdissrnt Fratres ; et cjus approba-
moniisterium ndifkavit Pctrus de Lucena pro discipulis toria BtiUa signala est nnno primo ejusdem JlrxaniUi,
S. Francisci : sed etiavi codi'.m nnno xcv istius seculi, IV hal. Martii. Quis autem credat vllas scriptas Regu- guanilo nulla
aliud erexit prv fwminis, quod anctores consentiunt pri- las fimse promulgalas a Sanclo, prius quam ras Srdes
f'"^"'"
fj'^^
mum esse snl/ S. Frana.^ici Paulani Rcgnla huic sexui Romnnu probasselY Quia fatnrn Votiva pro directione
constUntum cutn clausuru et volis Rcliginsis. IIh'c lamem Eremitnruin eremitorii S. Francisci de Paula, a Fran-
vota non slatim a principio inducta arhitror, sed 2Vr/ia- cisco de Paiila provide ordinata (ita prima hanc Re-
riurum institutum dunitiixnt ihi fuissc servalum, quo- gulatn appellat Ponlifex) divinitus iuspirala Sanclo
mudo ex Proc. Culabr. num. 4-G diicimus AUiUaised^- Fundulori, ab aUo debuerunt scribi ctLaliue reddi; et
convmttus cim SororesTcriiariassuli una Correclrice simul vixisse, crcdibile est liuic vegolio adhihitum Fr. Bcrnordiuum
moniaUum et Rcliqiosas Inxiori acceptionc dictns fui^^tse. Quaiidonatn Cropalati , Snttcli viri Cvnfessarinm ; crrdibile etiam
AndiOaril ;
auteni Sanrtus accrprrit (acidUilnn niuliercs suhmniler esl, hunr in Ilispanias rum Buylio profecturum, tuUsse
professasvelandi, nnsijuam invrnimus; hoc sciimis, scrijh secum eorumdrm rxempUir, nim ut regulam. sed ul di-
tam pro iis Rc.r/ulam, anno }a\)\\ iluvilaxat approlmtam rcctorium, quod vim Rrgulx brevi habiturum spera-
haberi. Forlossis etium hoc SanclimoniaUnm canobium rettir.
reclins tUcrtnr, annis seplcni post iUiid virorum e.sse in-
clwafnin : siifuidrm nonnisi unno mdii mense Augnsto CAPUT Vil.
dicltts Petrtis Lucrna et Maria Alphonsi, itxor ejus, Reguia quater innovata a Sancto. Rcs cum
sniirum partem mnjorem .rdium Rcligioni tradidere ad Carolo Regc gesfee.
tlan.^uritm;4:aqne pars adco ampla fuity nt ipsa' mona-
una numerabanlur, die iv Marlii
chir, iiUiFjam viijinti rt I jicet Archiepiscopus Pijrrhus, in sua anni mdlxxii p,.,„ta rojuIu
sequrnlis annihiic de re scribcnlrs ud sancium Patrcm, consUlutionr, plenfm Francisco polestalem fecissef, Sta- Mexandro \i
« signifiiavcrinl, in ra se liabrrr pro olficiis suct is quotidie tuta et Ordinationes pro austorre eremitic^ vitse ob- "biaia,
prraijrndis ju.ilam ecclrstiim, rl idoneum spalium durmi- servantia faciendi, eamque facullalcm Sixtiis Ponlifex ^
lorio. veferlorio, clouslro, aUisque officinis xdificandis, confinnasset ; dtstulit tamen ea uti Sanclus per aniios
ex Ubcrali/ale piornm hominum et collala in conmune mnUos; usque dum fundalum in Calabria rt Francia
Exponunl
cujusquedi'le. aulrin nihil sibi magis deesse Ordincm ctiam nb I/tspnvis Germanisque postiUari vi-
quam Uogulam, quani po^e.int t:imi|uam ReligiosEe dens {navi et in G^rmania Ires conventns MaxinnUanus
chiustrales tenore, <|ua> hactonus sub nnda Frutrnm Imprralor fundavit, quos paulo post hxresis Lulhernna
iiistructione vixissent; preter qnmn cliam allrram sibi extinx't) differrejion polutt diuiius, quin scriplo mau-
ciii ic iirovi- milti exprtunt iis proponrtidam, qui tcrUiV rrgnlx habi- dari facerct cojnmuiwm omnibns vivendt Rrgulam:
sicnitn iff tutn volent sut^cipcre. SimiU' quid ea^dem per ipsum eamque Ali-xandro vi. ?(( diximus, ohtulit, quw pnssim
Hegnlti Sanc-
Petrum de Lucena prticranl nnle aiinos twn muUos, Privia solet vocari. In hac pr:v crteris tiolnbile est capi-
tus proftUtUt
quando tltam (rujiis facta supcriits vteniio est) epislo- tis VI iiiilium, Cibi nostri, durantc
qiiod sic habet.
lajn accrpere : eamilrmiitir prUtionrvi rrpUcanle Petro, vita nostra Quadragesimales, tam in locis et
sint
rescripsitSanclusw Januarii anno mdi, Spero in Do- conventibus quam etiam extra, nec alieui carnosaut cuin oblitjndo-
ipino venturum ahqnando tempus, quo piie illee Vir- ova, caseum aut lacticinia alia, modo aliquo seu ue ruiii>!
gines erunt multis aliis lumen et via ad salutem, et tempore, demptis infirmis (et lioc de cousilio me- f/uadraijistiiiO'
Deo dante, pn-videbimus sancta^ earum intentioni, dici) comedere licitum sit. Contrafacientes (similiter
fis
ad hoc ut in vestra dumo uiiittC amore et caritate, et consenlientes et non revelantes) per tres menses
possint taniqu;im Heligiosa?. secnndum propriam foi*- carceribus mancipentur, jejunentque quarta et sexta
mani ac Regnh»m alias inslituere doctrina et vita feria in pane et aqua : insuper ipso facto depreiien-
exempljiri. Inlerimjuxta potestatem sibi a Clirisli
. sus, perpetuo iuhabilis ad onine officium existat,
Vicanisfactam.concedit Petrototiqueejus faiuiliseet nisi per C;ipitntum generale, considerata ejus quali-
aliis devotis personis facultatem in sancta illa domo tate, rehabilitetur, Uiide jure nieriio infert Lanoviiis,
inde
SECUNDA APRILIS. 209
inde ab ipso Ordinis principio pai-ura
admocium a eadein venisset in controversiam, et dubitari vellent D
voto abfuisse obligationem victus Quadragesimalis
aliqui de meute sui Institutoris, dilata in posterum .Vl't,TOIlK D. V.
perpetui, nec illam cujusque arbitrio et
voluntati diem definitione et precibus coniranniter indictis,
umquam relictam fuisse. Ciim vcrii ha<:lciiiis
fiiisset redeuntes ad suffragia
coiiserfatiim usit ut a priinarii sui,
sic fuere ooncordes, ut nemo
quotl apuil Paxilam unus a meliori sententia deviarit. Modifirationem ta-
Sanclo Francisco /Issisiati nrectum erat, oiatorii no- men Regula; additam pro infirmis, sic graviter a>gro-
mmc, Eremitje S. Francisci vocarentur : et pericitlum tantibus ut iisura pinguinni vcl etiam carnis iis
ne- iiiflriiiorum
esi.et, neillos a Fralribus Miuorilius, ali coiiem S. Fian- cessarium medici judicarent, oinnino voluit Sanotus pricitf^itim
cisco Assisiate iuslitulis,
idenque aliquando infirmiis ipse rogatus txtmpto
rittlc vultjtis non satis tli.stin-
observari :
gueret liccrevit
Pontifex haiic Regulam approbans, protiat
et i^isceptione ;
a suis, ut aliis bac iu parte vellet prajire exemplo
qtioil debcrent Eremita; Ordinis Minimorum Fratrum ;
bolum unum allata; ad se cariiis accepit, inasticavit-
jiiiinmoriim.
Ert-niitarum Fratri Francisci de Paula in posterum que, et luasticatum repnsuit in l.inoeni ut neque
;
nunrupari. fraterna; ofliceret caritati exemplum niraispertinacis
54 Ut tiittem quse ail Regultim speclant, siib iinum neque tameii a sua recederet consuetu-
abstinentiie,
sfcitnda
neijula nttno
ospectum hic poiiamus omnia ; cam pneilicta Rogula in dine iiumquani oarnes manducandi.
IJOl prohata, tredecim capitula concepta ac distincta fuisset ipse ; 50 Deniqtte cum rerum cunclarum dijiidicalrix cx- Quarla Rfriula
Franciscus cum nonnullis Fratribus suis experientia perientia, olmrtjrgue tlifficultalcs uouuulla; suaderent au. IjOCi,
edocti, cupientes futuris periculis, qu« succedente rursuin Reijulam rc.tocandam ad incudcm, Qttartam tlic-
tenipore in eodem Ordine futura formidabant, ob- tartt Saiictus ciijus capiic G e.r.presse Jubelur, nl Sin-
viare tredecim capitula prffidicta in decem (antura-
;
guli hujus Ordinis Fratres a cibis carnalibus omnino
modo reduxerunt, aliqna etiam pro saliiljri ipsorura
abstineant, et dignos poenitentiie fructus in cibo
et aliorum directione iramiitaverunt, ac etiain addi-
Quadragesimali quod ipsi carnes ao
taliter agant,
derunt quibus sic reductis, mutatis, ampliatis, et
:
omiiia .semeiitinam originera a carnibus ipsis tra-
qua; superflua erant resecatis ipse Franoiscus de- ;
hentia peiiitus vitent. Carnes igitur et pinguedo,
B cem capitiila prajdicta vuluit et
mandavit per sin- ova, biitjrum, oaseus, et qusevis larticinia ex eis-
tpftiii tiiiiio Rulos pjusdem Ordinis Fratrcs, pro sua salubri Re- deni congesta et pruducta, intus et extra, omnibus
t/un' et
[ill,'),
gula, deincep.s perpetuis futuris tempnribus pro posse et singulis. Fratribus ipsis et Oblatis, sint nninino
prumitltiata
observari, Regulamque Fratrum Minimorum, ut et inefragabiliter interdiota Atque lianc Regulam
prius, appelhiri. Ila JlcTander vi, antto mijii iiovam (qua in tres dtvtsa partes, iiiter Regulam Fratrum et
Regulam. qualem aiino immeilialc prxcetleiiti Kaleiidis
Regulam Tcrliariorum ulriusque sexus, niediam hatiet
Miiii ajiprobarat, deuuo in pauculis corrcclam et S. Rcgulnm Sororum, tum primiim propler /li.yiunica
R. E. Cardinalium examini subjcctnm, xiii Kaleiidas miinasteria ctiiisci iptam) Juliits ii. prout facturum Sunc-
Juiiiiapprobaus confirmansque. Ilanc ileralam appro-
tus pra-dixerat, confirmavit unno mdvi, v Kai. Augtisti,
bationnn coulirmationemque seciita est primx Regiilse qitalem Prosper Stellartius inter Fuinhimiua Ordiuum, et Cofffctorum
abragalio etseeumlx seu jiotius tertix promulgalio. Ne- probautitr a
pitbliex luci dedit ; alia atitein priores tres apitd Lano-
quc cnim si aiite faclam correclionem secuntlu
Regitla,
Jtilio 1,
viitm legi debe.nl. Confirmavit cliuin codem anuo et tlie
slalim ul approbata, sic publicata fuisset; poluisset cose-
^ontifex, sed per aiiam Bullam, Correctorium, quod
vus vilx Juctor, primoposl sectmilum approbalainanno
ail Lanovius quasi sepem legis aut iteratam legera
currente, scribere de prima, talem fuisse qualis etiam
esse, in iliudt/ue rejecta es.^e qiiasdara, a priciribus Ke-
tuiic obscrvabalur : lioc ipso iumen satis innuebal, agi ile gulis quasi rescissa. Qunrttiiu Retjulitm (iu ([iia novi-
iiova Reqitlu in Oriinem iitiluccnda. Et vcro proiuul.. ter oonstituta multa, qiia-dam ex antiqiiis teiiiperata,
gatione tantisper dilata, liberum fuit Fraiicisco corri- pauciora niajori severitate restriota, nonnulla
iion
gere adltiw aliquid, et nulla prioris apprabatiouis
facla prnrsus sublata et soli coiisueludini relicta) cum sua
mctttione aliam petere, qitam vellet promulgari.
morte intra menses oclo seciita sigtUnsset vir sanelus, et iu 1 Capi-
BS Parliculare autem tim secuudx tjmm tertix Re- Geuerali rapitulo, anno Movii die xxix Decembris Ro- ttito Geu.
gulx luit, quod ejus Professores Fratres Miiiimorum Hom,v rfcl-
mse eoUecto, prima cura fuit dispicerr quid de illius et
piuitlur.
liis atljitncta Minimi ad soleniiia Iria vola Religionis qiiarlitm appo- Correctorii usu inducendo, faciendum esset. Cumtjue
TnHtirioriim
siierint vitae Quadi-agesinialis quotli^ite inlcm petierint. qai solam primam Retjulnm
rrijttltt
:
adesscnt varii, professi,
salutarem promi.scui sexus tertiive Ordinis vivendi vitie qitadragesimalis nullum speciule fccissent votnm ;
moilum seu Regulam, in septera tantum capitiilis voctitutn lu controversiam r.s/, an illtid ceiiseri deberet
statutam et ordinatam, per Ponliticem lienedici, ap- Ordinis essentialc, sie iU tibcrum non deberet rclinqni
proliari et confirmari, ac sub prajfato Miiiimoruiu co sc adstriutjcre vcl non fuitque nounitlla in coucor-
;
ordine comprehendi : prout utraqtw sita bulla Poitli- dandis volis difficullus. Jgilitr ex vucum pluralilnte, et
fex fccil. Xon caruit qttiilem contradicluribus Sunetus, Franchici Biueli fqui poslea geueralis eleelus esl) siia-
ciim vitte Quailrugesimalis obscrvantiam suh alilignlione stane, corum Murco ftgerio Carilinuli Seuogaltiensi,
tam stricla .mscipiendam suaileret : evicit tainen obsla- qui loeo Beruardini Cardiniitis Carvajalii Proleelaris,
cula omnia, Deo per miracnium qiianJoque declarante, sed in Lcgutioite Germanica absentis, Ponlificis jitssu
l'r. .lotlliiwm qnam grata sibi ea inslilutio foret. Eteiiira cum de Capitulo pra:ufti'liat, stalutum e.st, ut qui in quiirtam
lirmtriinfm,
promulgatione posterioris Regute ageretnr, et Fr. Regutam jurtirc notlent, omni eteclionis jure in pcipe-
ritx iiitfttlratj.
'iiUrrsattteiii
Joannes Geneven.^is, qui dissentiens a Sanclo nou- luuni excltidcrctitur . Quo decreto faclo, tlatttm est recu-
nullos in partein suam traxerat, tarn longam liiber- saulibus deliberandi spalium, et pariter omnes rem Do-
no in frigore
exhortatinnem fastidiret; foculum cura mino comtueudariint lali sticcessu, ut omnes in Rcgulam
primis alferri jussit Pater. sibique oblatum ante inleqre serranilain conscnserint : Correctorium aulem
dictuin Fr. Joannein collocari, lioc ipso admonens, iiou altler rccepttim stt quiim sitb conditione, qusedam in
iiiiracitlo non tam exterius quara intus frigescere, cui ista eo ausienoru niitigurenitir.
coiiipescit minus Erat autem foculiis Kiieiis, et ac-
placereiit. 'il Duni liajc ita suocessive Roma) aguntur, in
.Suiictiis
oensis veliementius pruuis candescens, pavimenti 1'raniiaRex Carolus, non contentus Turoiiensein
tabulas urere cceiierat. Curruiit alii ut tegiilas ei atque Ambasianum oonvenlus fundasse in priiioipio
supponendas quserant; Sanctus auteui utiaque manu regnlTpostea eliain sollicite egit, ut circa Parisios Ptiristeitiii
/'uudulioui
foculum candentero tenens, admiratione miraculi sic locus aliquis inveniretur erigendo coiiventui. Verura advcrsaulfs
omniuni aocendit aniraos, ut niliil duhitaverint sua- re ad Episcnpale cousiliuni deducla, Eoclesiastici
denti asseiitiri. Et rursuni post viri Sancti mortem, nuilti iiovajfuiidationi sese opposuerc : iraprimis duo
oum in prinio capitulo Geuerali Rom^ celebrato res ex SorbouaTlieologi, Joannes Quiiitiiius, et Joannes
Aprilis T. I 27 Standoncus
210 HISTORIA S. FRANCISCI DE PAULA.
Standoncus, hic pauperum studiosorum in Collegio suam auctoriiafem Georgius Ambasienbis omnium con- ,
AVCTOnE D. P Montis-acuti Principalis, iste Pcunitentiarius in ec- siUariorinn Regis Ludovici inlimus, et suaderet ut jam
clesia Divit; Virginis. Verum providit Dfius ut ex Lugdunum usque progressuin Sanctum UUco cvraret re-
adversariis in patronos converterentur. Civitatis vocandum. //;ec tamen oinnia de pelUa concessaque
favere sibi enim nomine pro aliquibus negotiis deputati ad Ue- abeundi Ucentia, vellemus auctoritate aliqua firmata vi-
facit Sanclas
cuni Turonps venis^ent, in eo quod capturi dere : inleriin penes recentiores anctores, nullo testc suh-
,
geni,
eranl hospitioduos Minimos invenere: (juos proplie- nixos, lidcsmaneat. Unnm constat, Rcgem poslea fuiise
tico spiritu plcnus Sanctus, locuni et tenipus desig- S. /''rancisco faventissimum, et quarfo sui rcgni mense
nans, pra-mi-^eratjusserattjue Dnctores illos adsuuin die xviii Augusli expedivisse Palcntes, eorum omnium,
invitare cdnventum. Hi vero cum videndi liominis quibus Rcx Carulus Ordinem tnunierat, privilegiorum
curiositiUe .'dlecti, v.o se non inviti contulissent; sic conftrmalorins.
ejus conspectu et alloquio capti sunt, ut Quintinus
hospitii \icem lilieraliter rependens, totis sedecim CAPLT VIII.
mensiljus domi sua,' Ijalmerit eo;-', quos ad prinia Gcorgii Card. ciga Sancfuni affe-
.Vmljasia.'
C'.nventU5 Nigeunensi^ fundamina Sanclus ju.-sserat cliis, Andrea; do Alesso gcnus et poslcri-
Parisiis subsistere itaqne inchoatuni monaslerium
: las.
illud est. quod Minimorum ordo ibi tlorentissinium
liabet, ct Il(?gina; Anna; niunificentia ad eam potissi- X\./(>aa«(/ci- Papa vi, novo Rfiji Lutlovico rcm ijra- Noviier
ma/o
mum amplitudinein cxcrevit. tam se faclurutn sciens, si Oeorgium Ambasicusem, ur- Canlinali
DelpMm 58 Qinv (juidcm Rcfjhiu iiujus sui erga Onlinem liis RolomnijcnsisArclticiiiscopum, Curdinalilia """">
iliijnituic
haptizttudo
saiiclimtnum al}ectu.s fructum luiujc opfatissimum tulil, ornaict; einlcm qito Rcx coronatus est uttno Mccccxcviii,
nomfii (lare
julielnr. Dallinum, flH»o Mccccxcil nafum. //uic baplisando cutn jiriilic Iiltts Seiitcmliris, sacro cum Colleijio udscrijisit.
lcclus esset lonis in Sacello /^arci /^lfiisiaceiisi.s, dies Qui tali ornaius auctusijue diijnitate, cum propensioris
vero xin Octobris; Vir Sanctus, ipsius Kegis manu crija niivum Ordincm ajfcctus magna aliquolies signa
sufTultus, inter ceremonias nomeii Caroli Rnlandi oslcnilissct, pro muris conveutus P/essiaccnsis ac ucpolc
iniposuit qnemudmodum cnm magna ipaius
pncio : suo Authca, litlcras ad cutn dictavit Sturtus: quus, .scribi jubct
Saitctus,
Saucfi lauilc scripfum iuvenifur in monumeutis Camerx quia suut jidei stijiique iudubitati, lulict luc liUinas ilare
/inlionum, fotam baplismi regii ceremuniam pompam- cx Ililariotte iu Probutioittbus pag. 429. Sutit ijiiur
que descrihentibus : (/u.r apiid //Harionem in pruhutio- liiijustnodi. Deo Patei', Di.iniiue
Reverendi^sime in
mbus p/ig. 37b legi integra possnnt. SeU hrevc heredis mi cuIenJissime, tu;c bona; gratiic liuiniliter me
nafi gnudium fuit : cum enim suis iwn contentus /iex, commeudo, affectuose et o|itimo corde gralias tibi '^"'"""''"laiis
cx ejm viuros viona-
Mediolanensem Dncatum et NcapoUtanum /iegnum agens obbenevolentiam, caritatem, labores, quossus stcrit
prmlidlom
armis occupa.'iset, eurumquc Dominos ubdu.iisset in Feun- cipis jiro [laupere vestra planta nostraque religiune
proles regia ;
morifur. ciam ; non modo m:de pnrta brevi amisit, sed et trcs fi- quam
depono infer brachia totaui tibi committo et
lios ex eonjuge nalos. Xeijue ruinos tantum inutilis ar- Revcrendissima; Dominationis tua;
rogans eaiu, ut :
borisQiCCUnilum qnod /iegi vir Sanctus pnvdixerat nisi dignetur .apud Hegiam Maje^tatem nieminiss-e mu-
Dci mandata scJulu cuslodirel) verum etiam truncmn^ roruin et contummationis liujus nostri conventus.
ipsum puulo posl e.rcidit Deus, quando apoplexia lactum Reverendissime Pater, luiruin lator nepos raeus est, (t Aiidrcam
Corolum e vivis ab.^nlit, vii Aprilis anni mccccxcviii. ncpotcin
quein Rex Ludovicus lecit in lias partes veiiire :
:
Cui titmen ul Irmporalm alJUctio, ex rthu.<> in /lalia in- iinplorocaritatemReverendissinueDoniinationis ves-
feUcitcr commntalis atijue nniver.sa prulc tam cito ex- tra:, ut euni velit habere comniendatuin ; et siqui-
tincfa, cederct in correcUonem, crcdtbUc est S. Fran- dem idoneum eum iuveneris servitio tuo (uovit enim
ttti cf ncx cisci precibus admonilionibus adscribendnm. Certe
et Italicara et Francicam linguam) ad pedes tuos eum
ipse, srd
praUer c.a qua: extremo vitai
anno optime administrandi reIin(|Uo : sin minus, rogo ut babeas apud M;ijesla-
npliiiir
piapnruhis reijni conceperat proposita, iimvque ex purte e.vecntioni tem Regiam commendatum. Revei-endissime Pater,
mandari cw.pla in favorem pauperum oppressorum etad oro Jesuni benedictum, ut Te conservet teneatque iu
restiluUonem ecctesiasticx discipUna,', lcsiutur Cumi- sua gratia, dirigens te ad beue perseverandum in
nxus; ultima ojus verba, quaa adhuc sanus dixisse ofHcio pastorali earum quas Tibi coinmisit ovium eo-
audilus est, Iiii-cfuerunt, quodsperaret numquam se que (piod habes apud Regiam Maje^t:item (juem ;
deinceps ppccatum mortale ullum, et ne venialequi- rogii ut semper babeas, simubiue Reginam cum
dem si licri posset, comniissurum eoque dicto re- ;
paupere lioc legno, commendaluni, tam in oratioui-
supinus concidit, nec nisi ter ante mortom faculta- bus Tuis quam alias quateuus colligere jiossis
:
tem loquondi. scquo Dco et Sanctis pie connnendandi, p
fructus laburum tuorum iii gloria a^terna; ita traii-
nd inodicum temporis inlervallum rocepit. siens per terrenarum reruiii prosperitatem, ut spi-
smecilit 59 Snccessit Carolo Ludovicus xii, et medio jura- i'itu;iles iiou amittas. Scriptum in conventu iioslro
Luihivicus VI mcnto, quod ad contraltemhun cum Joanna Ludovici xi Jesu-M;iriBe, prope Plessiacuin, in die Regum.
et Joaiiiifiin
liUn matrimnnium mclu adaetus, numijuam eo usus fuis- Vester humilliinus obediens, iilius et siipplex
dimitfiti
set, pcliil nnpctiuvilque dissolvi, ad ducendam decesso-
Fr.VTEK FK.\NCISCliS DE P.VULA.
rissui viduam, /iritannixquc Ducatum Francieo iinpe- 01 Florimttndo qiioque Robirteto Gencrali, cl, ut
rio scrvandum. Torsit lioc divovtium, caussa' utniullis IliUtrion ait, Secretario status sub Curolo et Ludovico
videbutur falsic innixUm, doctorum virorum ac piurum
Regibus, simili fere sensu scribijussit, qtiod sequitur, et
animos; uec dvfuere qui ei se majori animo (}uain pni- propicr mo.c dicentla de lutore cpistultc, ncittiiiuam debet
dcnlia oppouerenl: scd in liis fnisse S. Franciscum,
prxtermilti. Honoratissime Domine, Tua; bon;B gra-
quod .icribunl uUqui, haud qiuviuam exisUmo.
Credo po- tiffi liumiliter et optimo corde me comineudo. Reli- UemRoliericio
ttiis solandx Juannx alumnx siuv, et co quo divimtus
giosi uostri docuerunt me quanto comniodo sis nos- (^"'""li,
deslinabalur dirigendiv intcntum, xque atque ipsam (rffi pauperi Religioni, quoties alicujus egent in curia,
Sanctam, acquieviise judiciiji regni, cl in Us fundata; et quam sincero eam complectaris, amore : quaprop-
ati .SciiiWo dispensalioni /'apaU. Si emm aliivr judicassel mo- ler affectuoseTibi gratias ogo, supplicans ut
;
eamdera
factum Impw- nuisset utique /ieijem, nequc amantissimam
sui Jnnam haberecommeudatam, nominatim circa
seniper velis "' ''' "','"'''
tiantr.
/ieginam iucesta copula permisisscl inquinari. Quod
solutionem sumptuum iii muros factorum, et abso-
',','ep'„i"i',n"i'-
igitur missionem in /tuliam a /iege petiisse impe-
et lutionem nostri pauperis conventus de quo scripsi ; ctcalur.
trasse dicilur, solo humititatis ac soUtudinis stiuUo
fe- bono Patri nostro, Doniiuo Cardinali. Etiam scribo
cisse arbilramur: Ucet pro eo retinendo interponeret ipsi pro Iioc paupere peregriiio, Nepote meo .-Vndrea,
quem
SECUNDA APRILIS. 211
quem bene novisti Tibi etiam supplicans, ut phceat qua Franci.sciis nnri veclus in
;
Franciam sil. Vetiit D
eum commendatuni habere, tam apud prrefatum qiiidem ciim co nepotutn aliquis, ut testatus est in *i'ctore d. r.
Dominum meum Cardinalem, quam apml Kegem : Calnbrico Proces.m vix loliii.s comes Tnius .9aldanus
quatenus futuro tempore liabere possit aliqnam con- niim. 26. Sed hunceumdcm Loijsius Galisiui, in endem
ditioneramodunique vivendi eritque obligatus ut :
trircmt tunc nauta, parvuluni Francisci ronfrati'em
pro Te Deum orot, quemadmoduni et ego et tota nnminat (ex qiin datnr intclligi hnbilu Ordinis indiitum
nostra pauper Religio, precandi Dominnm ut teve- fuisse sntlein ut noritiiim : el iirobnbtle fit natu majorem
nire faciat ad <fternam par.adisi gloriam etc. iit siipra Andrcn exlitisse) Pelrum niietores noininnnl. Pr.rter
siihscribeiKlo, Vester pauper orator etservitor. hos in Proce.ssu Calahrico num. 136 l'rxlor Cnstilio-
62 Atiinis inilliis tiotatur : scd cvidens est mcnsem tiensii, de Nicolai, beati Nepote, retulit. quod
fiiit ab
fdicis i'i
ffic aliiiiti quam Jatmnrium, pro.r.imc. a Coronatione liegis ipso in P:«ila resuscitatus et lioc miraculum est ;
frattcia .\icolaus,
et Cardinalis priitnntione seculmn, nulluin liic po.ssc in- ittquit, vulgatum iii Calabria. fitletur aiitem bicom <l'.ilrs.io a
slirpl'
parms telligi, ne nimis sei-a commcndato fiietit. In ulilis certe nino idein esse, de quo in eodcm Processu quxdatn An- Saiiclo re-
sttscitalus.
nciiiiqmm fidl : ilata est cnim ei Prcfectiira Regix, ut diann nuin. 88 deponit. per dictuni sui patris, qua-
vocont lotaritr seu tnelancloriim liosinlioriim ; et Jac- liter pater ejus vidit neputem Fratris Francisci de-
qucllK ile Molnndrin Blcscnsi conjunctus, felici inatri- portatum ad eiim mortuuni de diiobus diebus : et
monio lilios proc.reavil , qnoriim unus Mnrinus, Ablias vidit ipsuin resuscitatum in conventu Paterni. IJti-
1'oresli-Monasle.iii, Prior B. Marise Lietitix et S. que jam religiosum nain rrsuscilalio Paiilx facta
: est,
Maiiini Turonensis Cniionicu.i fu.il ; aller filioriim secundutn dirti Pr.rtoris leslimonium. Ceterittn iliim
Joannes, Toparclia de Lcicau et Ernignij, Reqisa Con- ciinsiilero ah niictore Vitir duos Innliim mortuos susci-
siliis et Ralionutn Mniiister, du.rit Muriiim de la Saiis- tntos cominemornri, qutiriim primus cousauguineus
sniic Joannis Morvillerii Aurelianensis Episcopi et Sancti fuerit. nd deprecntioncin orbx inatris vilx red-
francise Procancellnrii neptem, nmplissitnse nobilissi- ddus ; dubilare nequeo, quln bic unus idetnque sit, iih
mipque diem propnginis e.c lioc conjugio pnren-
in liunc aliis teslihus indiealus Nicolaus. Et quia tnlis aitctor,
tem, quam apud Lanoviiim et Hilarionem dediictnm lanto tempore cum Snnclo Paiilx tnoratus, adeoqiie ejus
B
videiv. pnteris. IJorum itorro et Frnncisci, ile quo infra, omnes con.^anguineiis iiolissimos Itahens, de inatre resits-
(7rt vcre tiepos
ci sororc
parens Andreas, essetne S. Frnncisci Paulani ex so- citttli tain ctpresse agens, nnn viiietiir fuisse prxteri-
flicrit, rore, nepos, an e.c cognata dnmlaxat consanguinens, turits quod ea fiterit soror Snncti, si vere JVicolaus fitis-
magnis aliquando fiiit molibus ngitatum ; et iierdita prn- set ex sorore nepos ; neccssnrittm existiino iiotnen nepotis
pemodum apud Paidnnos reriitn tnm anliquarum me- Inliiis liic accipere pro cognnto (Frnnci Cousin ilice-
moria, cum pleriquc assererent nnigetiitiitn }iarentibus rent) et aliam ei inatrem quxrere ; nec ulla esl tle qita
stiis fui^se Sanctutn neque sororis aitt nepotis notnina, justior esse suspicio possit, qitnm mater jlnlond de
propter ambigititm eoruin in Calahricn lingua usiim, Alesso, mnriti Brigillx, eailetnque S. Frnncisci conso-
noii est ac-
sntis essent Uti tcrtninaniLe ; confecit rem tolntn el lilem britia. Cerle etiatn consohrinnrutn fitios, nepotes cotn- cetiseiidus
ditrinit prodiiclum tandetn Cnroti vm diplomn. Qiiod inutdtcY in Ctdahrin dici, rcs est jurntis te.stimoniis cer- ncpotlbits
cx sorore.
quin omni e.xceptionc mnjus teslimnnium cotitinet cl lianc tissima : et hic, si usiiiam, debet linbere lociim. yttitic
historinm mirifice illustrnt, liibel hic parteiti ejus ali- qitnd dictits Vitx auetor tle liac rcsiiscilatione agat,
qiiatn dnre. tomqiiam de re soto nitditu cognita, adeoqiie gesla ante
63 Carolus, Dei gratia Rex Francia;. Notum faci- annum MccccLX, cuni necttum ipse PauUv fuctits erat
uon pofest
mus omnlbus prjcsentibus et fnturis, quod recepimus Retigiosus : quo posito Nicolaits istc pubertatis annos
iiniplins (lit- Imniilem supplicationem nostri cari et bene amati pritts ai.ligeral, qiinm matrimonio jungerrlur Brigiltn :
Marl : Andiea; de Alesso, Paula regni Neapolitmi villa, qiix proinde nnn pntuit cjus twtter ftiis.w, nnitorum lum
oriundi continentem, qnod paulo postquam noster
; diimtn.rat viginti.
quondam carissimus dominus ac pater, quem Deus 65 Ex istn porro Itgpolhesi, quod Viciinu Francisci
absolvat, fecit venire &x eodem regno Fr. Francis- ntider sororem habucrd eliam Pautx ttiiplum, aituis ali-
cu:n de Paula, Keligiusorum Ordinis Bonorum lio- quntn inuliis seniorem : quottqiie Franci.co ex ista stta
minum, avunculum dicli supplic.mlis, ad fundandum matcrtern fiierit consobrina, eademque muler AnlonU
ex ejus devotione conventum Bonorum-bominum, de Atcsso, cui etintn Vieiina! notiten fiterit, quxque
qui modo est in nostra domo Parci Plessiacensis ;
inslrumento cujtt.sdam donalinnis, Pnulano cnnventid sub
idcm quondam domiuus ac pater noster, desiderans Cntlnlicis Reqibus Fcrdmiiiiilo cl Isnbella per Briiiillam
baliere in sno servitio aliquos ex illius consanguineis Snncti sororem fttctx, matris notnine ab eadcm Brigitta
qiiia iii (liplo- vel propinquis, eosque promovere ; decrevit et jussit appellatur noviim scqudur cotnmottitm ; videlicet qund
motc aii. 1 'm. huc venire dictum supplicantem nepotem ejus, qui islo moilo el mntrem ct sncriim ejiisdem nominis Itabens
tum valde juvenis et tenera; admodum ffitatis erat, Brigittn, ulrainque Viennara, hanc de Paula, islatn
Qui cum advenisset, noster quondam dominus ac de Fuscalda; etutramque receplo usu matrem initijfe- liQlucrunt
pafer adjungi eum voluit famulitio suo, multaqne renlcr nuncupans ambiguum succetlenli tempore fecerit
; istt aviiim
eidem pricstitit usque ad obitum suum.
alia beneticia utriits fUia tintitratis essel, et itu faciliits in Pnulaito liabitisse
saticft conso-
Postquam autem nos ad Coronam evecti sumns, de vultjo pottierit nasci, qttod S. Franciscits fuetit suis pit-
lirtnam.
eo quod est praedictum admoniti, supra nominatum renlibtts utdgenilus, ma.rime ctitn iidem diccrenttir post
supplicantemsimiliterin nostro obsequioretinuimus, natum filinm annas omnino triginla nb u.su mulrimonii
eique pro sustentatione sua annum assignavimus abstiniiisse. Tnli etinm modo Franci.iciis tle Ale.tso, An-
pensionem qua mediante idemsnpplicans. jani nunc
; itrex filiits, qui rnlinne nvi.T rncari tirbiid Sancti ex so-
possessiones allquas nostro in regno acquisivit et rore nepos, u Palribits Turonensihiis, apud qiios reli-
acquirere deinceps intendit, cum intentione ibidera giosnm duxil vititm. riim rcspeclu ad avi sui malrem,
transigendi reliquos vitas suae dies. dici potiid Beati viri consobrinie prone|i()S
quomodo :
64 Hacletius diploma, in Ptessiaco-parci signatum etiam et in atdiqua scriiitiira claustri Rotnani legitur,
Aiiilicv ariin- anno mccccxc : e.c qno primum evidens fit, eum qui e.t in libro quodam imnginum vitse dicli Suncti Romx
cKlus iioniina-
avunculus ipse Sanclus fuerit (nam notnen lioc nec in impresso atitio MnLXXxiv ((mdxc, longe prius quatn hac
'»r Francis-
ciis. Gallica nec in Ilalica lingiia ambiiiuitaWm nilmittit, non de re mota esscl controversia. Cttjiis controversix tiodos
lenttivisicnt illcti Mcolttt
niii in strictissima significatione Nepotem dici, quiil- si per piobabitis eonjectitrx viam explicare
malreni.
quid alii atiquando senserint dixcrintve. Secundo, ex ii, quibus sitmma visa injuria
est vel unico gratlu lon-
eos pcriculoso,
eodetn diplomate cliire patet, crrasse Isitlorum et qui- gius aSancto removcri: neqiie maliiissenl
gratiain potenlioriim sxpe librato, juilicioriim se-
cumqite aliiante eum scripsere, quod hic Andreas eatlem et ad
cularium
.
212 HISTORIA S. FRANCISCI DE PAULA.
mmus dnmni ;>».<.« (uisset tari- aulcm hxc quie diximus paleant clarnis, non gravabi-
ACCTOBE D. r. cuhrwmf,'rn sccare;
qunrum miir, in gratiam nobilmimie nunc alquc amplmimx in
las, nequr tam pertinaciler opposuhsent sc alii,
quam Gallia prasapia; ijenealogicam tabcllam conslruere, siib
nnsitim rationibiit salisfactum vix erat aliter, /i-
dem iis deriMjando per alin in contrarium tcstimovia. Ul unum cuncla aspeclum positiiram.
FAMILIA S. FRANCISCI.
N. MARTOLILLA, N. DE FUSCALDO,
Avus palcrnus Sancti. Avus maternus Sancti.
JACOIV MARTOLILLA, — VIHN.NA DE FUSCALDO, N. DE FUSCALDO, N. DE PAULA,
Saiicti S. Francisci, Mater Sancti S. Francisci, Martertera - Uxoratus circa an. 1416.
Pater
natus circa annum 1390, nupta circa annum 1433, MENNA DE PAULA N. DE ALESSO
annum l'i7S. obiit circa annum 1 170. Consobrina Sanc.ti. Uxoratus circa an. 143fl.
obiit circa
S. P. FRANCISCLS, BRIGITTA MARTOL; ANTONICS DE ALESSO N
natus 1437, obiit 1!)07, Soror Sancti, natacirca 1440. Junctus ciim Brigitta post an. 1460.
Jaqietta Mni.;\NnniN, - ANDnE.\S I>E .\l.ESSCi, Pai-i.vs de .'Vlesso,
ex familiii ilo Longivemeau. natus circa aiinum 14C8. trium liberoriim pater
o S " z
quorum unus g,
* 2 S
M., I)E SaVSSAY JOES DE AlESSO, JoEs Baptista de Alesso,
Noplis Eiiisc Aurel. nat. 1512 ob. 1572
& P K n
1
— cr ab avia Brigitta educatus
12
s ^, .>
3
? a
4
>-
5
s
6
2
ab anno
obiit anno
aetatis 15,
aetat. 80.
.S -5 s F. s ^ » y: C W
2. o Petrus de Alesso,
2 2 o S- = liic anno 1600, 4 Junii,
13 ?
n o H-i cr ffitatis suie 63,
C3 - = Paulse comparuittestisjuratus ^ s
.. cH 5- i. H
i^ — V 2 3 de veragermanitate
S. P.Franci.sciet D.Brigittae,
ex ore patris octu.igeuarii
Ex quibus copiosissima prngenies,
eamdem affirmans
toparchiis dives, dignitatibus clara,
in legitimo judicio.
usque liodie in Francia perseverat.
illlll /ttios 66 Htec est dcscriptio ijenealogica, anliquis, ut iir- vnliiisKc malrimonii oneribxis pr^gravnri. Nec voluisse ulpoie jmcr
Anitiriis
bitior, moimmenlis congnta : cui qiiod pra-ter nepolcs pemnadct commendationi& pro eo ad Rohertetnm scriptx ^""^'^ ^"^''°-
i/'.i/r.v*o.
Sancli ex soiore Biigitta, etiam pronepotes ex ipsis forma ; in qua ad commiscralionis cl^ectum ciendum, ^"/
pmijnatos altexuerim, fecit qiiidam circa lios qnoqiie non adducihir familim alendx nccessitas, quue prima
auclorum piirceilenliiim error : qiio inler Andre.r fdios addnci dcbuisset, sed sola lioiyiinis percgrinitas. Ljilur
^^
primoijenilit.i ponititr Joannes, et Fvauciscus natiis mi- non anle anmim md el ohtentam Forc.ri^ Rcgic Prx-
niniu.i fuissc assiTidii' : queni siiits proariinculus maui- fccturam, matrimonio junctns Andreas est: cl Francis-
biis pedibiisquc- distortiim ciirarit, et liabitn Ordinis ciis, etiamsi primogcnitus illius fuissct, nondum erat
Miniinorum indiierit ; qux omiiia iicqiic inler se, neqiie maturus Rcligioni, quando ohiit Pruavunculns smis, scd
cum rirla clironologia possunt cou-^ii^itere . Nain prinio, ut sumnnm scplenni:f pner. Quare solum lioc forsitan
iieqiie ]inmo-
coiistal c.c^rivilegio, qiwd tiniio mdui sigiiavit Sanctiis, Luctorcs volunt. quod adfiuc infanti aut puero, post pa~
griilliis
finl Jiniiiiifs,
auno MDix conlirmavit Binetus Generalis, iit csl apitd
.'I tratum in eo tnimculum, Sanctus dederit habitum de-
iMiioviiiin, Spcctabilem virura D. Andream dAlosiO, votionis non,religionis, quam tunc demu7n poluit ini-
priucipuum ac iutimum bonoractoi'i>m sinuil ciun , visse,quando agehatur Rumx canoni:ationis ncgotium.
vonerabili uxoro pariler et liberis procreatis ac Dei Vivit autcm iu Religione usque ad annum mdli, et facfus rclff/i»
gratia procreandis, omnium oratiunura et meritorum anno MUXLViTuronitu Vicarius Proviucialis dedicari sus clrca
Ordinis participom csse ftictum. Liberos ergo jam titm fecit altare sacelli, in quu sepulcrum Sancti et innago
|.".I7
pniercaverat h/k/iios. Atqui de Joaniie constat ex p-o- ejus honorabantur, quemadmodum ex Atichio scripsit
piio ipsius epilapliio, novem aiinis post ejus morteni in Hilarion in Probationihus Pag. 30.
ecclesix couventus Nigeoiiensis prope Parisios posito 68 Atque hxc de. Sancti ex Andrca Ncpntc pronepo- uims lilhitinii
(qitod apiid llilarioiiein vide pag. 309j anno astatis i.ix tibus multa satis na^n cetera liquida sunt, et cognoscun- Briijill.i
tiilum iiatiis maiicl l'(ii't>
mi. lalll.
reparatio salutis mdi.xxh obiisse, atque (ulco uatuin tur ex tabuln. Abnepotes ac trinepotes aliosqm ad sex-
csse anno sahilis MDxm, seiitcin aniiis posl moiUem tum usque gradum qui volet vidcre , Lannvium consulat
Saneti. Nou fuit igilur Aiidrt.r priinogcnitiis Joannes, Hilarioncm. Quod ad reliquos Brigittx filios attiuct,
quod erat priilio loco tleinoiislraiidum postquam Nicolauyn d'Alesso ah corum nume.ro probabili
67 Sed nec /•Vflnoisiiis, quod erat .wciindiini, fiiisse satis ralione e.rclu.^iimus, et Petrum cunti in Franrtam
inqiir Fran- poluit tiltimo genitus, si a Stincto vivente accepit reclas Sancto socium junximus (cito ibi mortuum rati, proplerea
ri\ciis nianns uc pedes: non taiiien lanto prius qiiain Joaiines qnod ejns nulla alia supersit in kistoria mentio) solus
ti nmus.
potiiit fuisse genitiis, iil etiani potueril sub eodein Sancto apud matrem Paulx remansit is, quem Lanovius ail
facliis esse lieliijiosus. Kteiiim pater ejits Aiitireas, uli Brigittx fuisse liberornm ultimnm, et Paulum nomi-
dictiim est, nulltini iittltuc certam vil?c ttderandx condi- nat. Nos de nascendi ordine nihil dicimus, quiacompe,-
tioiiem babebat, qua nondnm adepta, qiiis credat ipsuin rimus nihil; memoriam ejus, sed ahsque nomine, repe-
rimus
SECUNDA APRILIS. 213
rimiis in epislola malris infra citanda eredimus autem
:
Notarii scriptnm mittas. Obsecro igitnr, flli mi (.sic D
palrrm trium fidsse Hbernrim
quod asserit Lnnoviiis :
.
te Deus filiis et filiabtis pari numero augeat) ut velis ^"cinnE n. v.
qvortim vnus fiieril Baptista de Alesso, ciica
anniim renunlialionem pr;cdictam mittere, et deinde millies
HD ualus et usqne ad xv lelalis annum educalits ah avia
me commendare precibus fratris mei. Mitlas etiain
5110 Brigitla, clc qiia, tamquam sorore Sancli grrmana, mihi nnmina uxoris et libcroruin tnornm ad meum
fiilem fecit Petnis Bnplislx filiits, coram Sijniiicis et solatium. Sornr tua Angela, omnesque .ilii coiis.in-
ad ciijus
filium cx Electis lerrx Paul.-e, annii mdc, iv Jiinii qunndo ju- :
gninei et ainioi tui, te saliitant tu autem henedi-
fraiicia r«- raliis deposuit, quod ipse, Lxv circiter ajtatis su» an- caris a Deo cnm tnla domo tua. Mitte aliquid ex pe-
nicns fr-
franascus
num agens, ex dicto suo quondam patre Baptista, cnnia, qnain dicis buc velle destinare. Paulaexiii
Oc-
(fAlesso qui usque ad aunum a>tatis octogesimuin vitam pro- tobris Muvi,
rogavit, meminerit andivisse, qualiter sororcarnalis Mater tua Doinna Brigida,
S. Francisci de Paula vocabatur Brigitta, qua; dic- et soror Angela de Alexio.
tum quondam Baptistam, usq\ie iluin venisset ad Utinam nunc etiam ad mnnum essct iiutrumentnm do-
donatto ejus-
annum ;etatis xv,
educaverit ailjnveritqiie. Declara nalionis, a pranlir.ta Brigiila factte conrenlui Paulnno. rfeiii facta
vit item, tamquam ex ore et lestimonio proprii sui annn, non 1403, quimdo niilhis adbiic eral conventus Paulano con-
Patris Baptistas, quod Paulffi celeliratiim sit Capitu- Paulanus sed (quein ailmodum cnpinm Parisios missam ventul.
lum Ordinis Generale (xi srilicel anno mdxxxv i Maii, corriijit Cliiwpot) 1503; sircriim est, qnml ide.m
Clioji-
quo ipso anno nalus est qui hxc dictavit Petrus) et ve- pot nit, sub Catliolicis Regihus Ferdinando et habella
nit eo quidam Pater dicli Ordinis, qui dicehat, quod factiini donalionem. Ulinain, inquam, esset ad ma-
p.i.si'
ipse quoqne esset filius Nepotis B. Francisci {uliqiie num : ex ea enim non .lolum coqnnsceremiis certiiis, jnm
Franciscus d Alesso supradictus , ut auctores nb Hila- tiim et forte citius, nut etiain ante discessum Saucti in
rioue in Probalionibus paq. 308 iio(ii/i iionsenliunl) et Franciam mnrtuum fuisse Jntnnium Brigittx maritiim,
pra-dicto Baptistse, patri ipsius Petri, tamquam con- quippe c.iijus nulln nc in tali quide.m inslriimento
sanguineo suo, dedit unam imaginem S. Francisci, mentiit sed elium, iHstiiiclius inlelligeremus qunmado
fiat
E
:
B sculptam et inscriptam chartae pergamenre qnales : dicta Brigitta ihi nialrem nominet Viennam de Paiila;
lit coijnnto
drdit imagt-
etiam aliis consangiiineis dedit. Quam quidem ima- et ex ipsa rei donatx qnalitate aliisque circumstantiis
!tm Saiicti, ginem dicit ipse Petrus se novisse et vidisse, periisse aliquid eticere pohiisicmus, ad btijus lainiiiie pleninrcm
autem quando Turose terram Paute cepernnt, et notitiam haiid parnin cnaducihile.
spoliaverunt domum
dictornm Joannis Baptistas et
Petri de Alesso, cohajrentem domui S. Francisci de CAPUT IX.
Paula. Tla Petrus iste, sed Italice, qiiomodo illiid iin- Nova Kalica nionaslcria : rcliqiia qiiaednm
primi ctiravit Fiancisciis Riparianus, Minimorum per miracula : cpistola; falso nominc .sup-
Galliam f^icarius Ge.ncralis an. 1G2I, ipsiim aiitem posita!.
in sua defensione cilans Jonnnes Cliapjmt, noniea Petri
verlit in nomen Joannis, iicsfio i/iio octili vei calami ijua: alia momstena inter FrancoR erifjeiida Sanetns
^ ^ , .
lapsu. Patev curavit, jam alibi a iiobis receusiiasuiit. luterim. an, iVJo
69 Porro Andreiis, confiiqeel prole nounnlla auctiis, Italia, ciijus iiieensa ad poslulatittos Ordinisnovi coiiveH' conventm
^^""*"^''''
ciiravit matri sux significari, quo in statu res sua; essent tus studia aliquantum rcfrixcrant, propter instilutoris
liiiijitfa ad
fiHiim Aii-
III Francia, eique ad .iux viduilalis solalium pecuniam absenliam, prinreni resiimpsissct fervorem. Genua, tn-
(licnin episto- aliqiiam se transmis^irtim promisit ; tmile inlelliijas, tius Ligurix capnt, anno Mccccxciv vonventum accepil,
In
marili honis pridem in filios divisis, paupertati quam eo loco quem prxternnvKjnns Sanctus digito dicitur de-
abiiinlanlix propiorem fiiisse. Mater linc usn occasione, monsirasse, quidem extra itrltif muros ad durcnlos
fuiic
sequenlem epistolam ad filiiim pcrferemlam diclavit, el qninquaijinla passus, nune iisdem produetis inctuso;
quani {jollice reddltam {iieque enim credimiissieorigina- Montera-:^anum scriptores Latini, vulqus Montem cal-
liter scriptam)nactus qiiisiipra Riparianiis, vulijaitil, et dettum appcHat. Elu.rit antcm in liac fuiulatinuc Prin-
hic ex eo piitamus exbibeiulnm, ul de sintu famili:e in cipin Auriai liberulitatis, tantn, nt per aunos amplins
Paula reticlx plenius cnnstet : inscrihltur autem, Ble- trifjinta, Principis Auri.-B Fratres, novi adveux dicc-
sias vel ubicumque filins fiierit defereiiila, boc modo. reniur. Sunt qui votiinl familinritetcin Sanctocum hoc
Fili mi benedicte, salve. Significn tihi, qnod per Dei Principe initam coram fuis.se : sed qund iriremis, qux
gratiam ego et soror tua bene valeamus desideran- iiluni vehebat in Francinni, appulerit Geiiuam, nullis ^:
tes idein seinper de te tuisque omnihus intelligere. ex monnmentis liquet. Dc Maijdann eremitorin dici po-
Cognovimus te esse conjugatum Deus et Virgo Ma- : tcst, ad annum ^ccccxcvi pertincrCy auctorc Francisco „„_ [iq,;
ter ejussuam tibi benedictionem largiantur, sicut Majoravo : de hac enim rc potius cretle.ndum iis qui hoc conr. Maijda-
"'"'
damus ex parte nostra, orantes ut te s.il-
eara tibi nairarunt scnioribus Palnbus, fnndalionvi snx forsitnn
vum perpetuo velint. Ex voto magnoqne cum solatio adhucdocumenta habennbus, quam quicx verbis Antonelii
nostro faceres, si epistolam aliquam scriberes, ideo Trinrnum. 27 Proccssns Calabrici, putnnt colligi, vi-
logamus ut hanc caritatem nobis irapendas. Hisce venle adkuc in Calabria Sanclo ct Maijdiv agcnte ihi
'«
autem significamus tihi. quod soror tua pridein fuis- fnisse nwna.Herium. Profecln si Mnijdx nnlahili uliquo
tofovcm
iitnel^ set conjugata, sed sperans qnod in liisce partihus tcmporis spatio vir.issel Sanctus, habuis.^icnl Mnifdcnses
Hro
tndenilx : revisiira te esset, in hoc nsque tempus noluit nubere. multa qux ad promovcndam canonizotinncm te-itarenlur
Scivimus nunc te istic esse nxoralum et liahere libe- miracula, neque contenli fuissent simplviiter asseruisse
ros,ideoqueputarans, quod uxoris et liberoruni amor quod vb progressum vitsa e)u.s sanctrr, tracti fuerint
aniniumtibi feceritadibi manendum potiusquam liuc ut in sua patria. ipso in humauis agento. monaste-
redeundum. Sisbenedictus, fili mi. Oramus tequan- rium sui Ordinis funflarfint. Igititr qundjuvenis ille.
tnni possumus, ego et fraler tuns, ut respondere huic er matris relatu narrans qnnmodn ipsn fuerit a stnmi^i saucin ui
epistoliB velis, qua tibi declaramus, quod constitu- sanata, factiim addat, nuando D. Franciscus de Paula nuctori
mn
tum habeamus sororem tuam viro jiingere oblata : fiut in monasterio (le Mayda Jesu-Maripe. ;«)•('//*/(
est enim, Deo laus, conditio optima. Una solacaussa tribucndum est ignorantix, (t per prolepsim dici inlclli-
facit conclusionem deferii qua; ne nos remoretur
; gcndum : cum illac trnnsiisxe Sanctns potnerit ex Sici-
duitiiis,
opus est ut per Nutariuin publicum fieri cu- lia revcrtcns, mulicrcmque in transitu curasse : ct jiive-
res instrumentuin. Etenim condidi testamentum, et nis Frunciscum audiens nominari fundatnrcm cotwcntus,
tradidi omnia bona mea sorori tiia) : sed optat spon- celebriorem hiijus nominis intcllexcrit, ut fcre solent im-
sus ut eorumdem boiiorum renuiitiatiunem nianu periti et ex relatu alieun teslcs. Cetcrum quani longe ab
omni
.
214 IIISTORIA S. FRANXISCI BE PAULA.
omni verisimililntliiif alisitil. qiii aiino MCCCCLXIX /««- noster B. Franciscus dc Paula Iiic est, Cum eoque
.alis cst Protcmio tlemonslra- arcanum diu habuissu colloquium : post quod nemini
4t'CT0nE D. I'. daCionrm linnc Inbiiwil,
in roilfin Cnlaliria uUeriori conventus ampliiis locutns Capitaneus sit; nemini visiis, qui
tum. Crolonii-mis
quoprxcisr. iinno sil inclioaius. non habeti nnile stulmm. disparuerat, hospes. Sed Iwc viia funcli bincficium
fivenle ttJliuc Sanclo iil faclnm creiUilerim, scd ab- fuerit : utiliov mirahiliorqne Francis fuit vivenlis prx-
fenle a qno ex ipsa furlc Gatlia missus Paulus Ren- seiitin, ils confirmala miraculis, qux sunt in Turonensi
rlienilatom et animo processu legenda : unum Itic addimus. Discesserat Pa-
el conven. diifeus, suslinuit mitlenlis . iflcm adttuc
Crotftnentis vere .s.mcto atque eli.im miraculis Francisri di'side- risiis juvenis quidam Turones versus, ea mente, ut virciti Turo-
ad nn. U(iO insciis, ne possent prohibere, parentibus, habitum a uibtis curul
mnle relatus,
riiim miligavit. Nam ut in re leniii majonim argii-
nionum ites-
nifnluin demus, cum ille nuceni GrsEcam sive amyg- S. Francisco postularet. Hic infixa fortuito manui peralo
nilnc-
dalinam terra; mand.isset, prodiicto in eam Crucis acu sic eani hesit, utinale ciiratum initinere vuliiiis. ratam.
.signo; succrevit amygdalus, quoc novis in annum in foedum apnstema, et cliirurgi regii,
triuisierit
foliis, et quidem singulis, signum Crucis mirabiliter quibus eum Turonibuscuranduin commendarat Fran-
referebat. f/xc Lanovius, seil ad annnni Mcci.x, 7110 cisciis, judirariiit manuin arnputari debere, si vitam
scilicel conventum qtiasi funilaliim cretlulit, ob prxlen- salvam vellet. Ea re perculsus juvenis, proslravit se
sam qnaniilam Sancli cpistolam. qiiasi lunc serijilam ad pedes Sancti, uua cum deprecatoribusprosealiis,
Eqiiili Navurro, quem Monloya fimdalorrm fiirit. Ast ut quain Religionis obsequiis impendere cupiekit
ca:n saltem in loco el die datx vilialam fuis.w oporlcl, nianum, perire non sineret. Ille vero plagain fa^ten-
nl qriivius niliil dicam. lem denudans, imposuit ci particulam spongia^, cum
71 Nrquc ilin lardnvil Roina Sancli discipulos yeci- tribus ex suo horlulo herbae cujusdara floribus pos- :
Itnnianus S.
pcrc, cum nccessc cssei identidcm aliquos pro nov.v Re- tero autem inane redeuntes ad decretae sectionis exe-
Trhiifans
liijiiinis ncijaliis ad Curiam destinovi : qui lamen, et cutionem chirurgi, mirati sunt se advenisse testes
quando seilem ibi stabiiem accepcviut, nusquam reperio. iusperati miraculi.
E.X epislola, qunin Sunclus detlit ad D. y/nijelnm Cue- 73 Nequc minns quam gralia curolionitm eliuit in
li Fritncisco propltelix donum, cnjus addcnda celeris exem- prxdicit
snriui in recenli viiluitale consolandam. anno KSi\ lialcii-
dis Seplembris. nolitiam halieinns pliiriuni rratrum. de pla Itsec Itabe. VeMer:itTurones adolescens Pic;irdus, quemriam
forc reversu-
quibus ab ejus Sucelluno Andrea fiilelem accepisse rcia- et lustrabatcuriosius conventum Saiicti : qui maniim rum.
lioncin f'\aneiscii? lestutur. Anno deinile ^mw, cjusdcin ejus appreliendens, Pcrcaritatem, iiiquit, tii qiioqiie
filio I). Paulo Morqauo simulque ipsi scrilrns, sub ilata hic brevi Religiosus eris, Attonuit nihil niinus cogi-
XV NfVnubris, ijralias aijit pro quotiiiinnis bcneficiif laiitem isliusmodi pr;cdictio, et suum ad hospitium
quw faciebunl \)iiu[\cn isli Sani tissim;i; Trinilati con- reileunti taiein intcrnarum cogitalioMuin excitavit
imlmalur conflictuin, ul illo ipso die decrevit muudo remiltere
vciidii : siijnificat uulem .m' per diclaruin lilleraniin lalo-
circnon
IMIO ;
vem dc^ilinnre in urbrm, e.T sux Religionis pnupertate, nuntium, et habitiim Ordinis a Sanclo pdstiihirit,
qnanlitm ncccs.se erat nd iucltoanilum a-dificium ; ad quod Amkisiano Cardiii,ali, supra moduiu anxio propter n'(crum ah
ut ipse quoque insiqni aliqua uffeeliis sui dcmonstrntione apostasiam cujusdam Religiosi, in curia aliquamdiu apostasta
velJt concurrerc. cetcrisque nd idein facicndum prwire versati cum magna virtutis laiide; prajdixit ex eo reversurum,
exeniplu. Iiumililer roijat. Cuin vero anno Mnv Rojna casu glorificandiim inagnnpere Denin, Re^ique ac
transiret Cnvolus vni, Ncapolitanum invnsuvits regiium, Rcginse nuntiari jussit, cnnl^derent eum revocaudum
erijtt dictum canventum fuit lam Ubevalis, ut {qucmnd- ad prius vitaj institutum. Hajc dixit, nec vanus va-
nioduin declarut Nnvarrus libro Consiliorum, Cons. 2 tes apparuit, ; ad maximuin regimc solatium, quie
dejure Palronulus) jus illud in convenlmn .'^uncliv Tri- eo casu fuerat suinmopere afllicta, Juveiiein i|uem-
uilatis de inonle meruerit \ier'ipsius S;iMCli Patriarclise dam, Turonensis conventus Correctorem, zelus iu-
slatiiliiMi gr;ililiciim,PiiMtificis Maximi dccreto con- discrclus urgenda; disciplina; eo abripuer.at, ut ipsi teitium iii
sancto viro inultis inodis esset molestus, proplerea eum
lapsmuiii
firmaluiM, sir ul idein convciilusperpetuo sit ac nianeat
capul Ordinis e.r qito conclvdil neininem se debcre oppo- quod solitudinis amator pr.ccipuus nec ad refectorium
nere, quominus i.sdiis praemir.eMti:c lionnrificuin jus nec ad ecclesiam semper venirct ut alii; sedjejuniis
conservclur Rcgibus Krancorum Clirisliani.ssimis, orationiquesuaincpllavacaus, crebro se subtraheret
Oallicanffl nationi ot pra)diclo Cnnvcntui Romie ; communitati, Intolerabilem alii judicabaut juvenis
alqne hinc fnctum reoi qiiod lianc funtlulionem auctorcs Corrcctoris praisumptionera et ne diutiiis iinpuni-
;
diffcrant ad dietum nunum mdv. tam dimitterct Sauctus per fr, Bernardinum de Cro-
72 In Siciliu quoquc iiova.' apiid Messinam liabitatio- pidatis instabant. Sed rcspondit castigationem eo-
tt jirnpe nis,ju.rta aiittqiium siincli Sepukri sacellum, commodi- lum defec.tuum, quibus ncquit rcmediiim ]jer Siipe-
Mcs\iiiam las oblntu e.st anno mdiii; co prxcise loco; ubi futuram riores poiii, relinqueiidam Deo. a quo eam brevi fac-
aniio 1503,
.sociis fcrlur pr,rdixisic, ciim Mijlas irel. Qua' oninia tam Et viderunt, lugubri nimiiira experi-
vidcrent.
ccrtis nuntiis perlata
in Franciuni upliini Fundaloris niento matrem enim retinere Religionem non me-
;
animuin veheiuenier rccrenrnnl : ma.rimr tamen exhi- ruit, qui patrem ejus conterapserat itaque aute ;
iii Castello- lurare eum dclmil rcslitutio coiircnlus Cnsielli-nd marr, expletum regiminis aununi ipse se ab ea rejecit, di-
art tiiarc
ereptus aii.
iiiler Neapoliin et Salernnm. ex qno anno Mcccci.xxxv misso habitu faclus apostata,
1485, cjectos a .loanne Cardinnli Fialres indoliierat. Jla-.c 74 Scd aliaque siinilia ila certo a Dei servo
liscc
ri^stlliiilur
ic-stitntio fttcta cst anno mdvi, nt scrib.i Ililarion, per prxdici. non hnn inaguam Itnbuil admirationem ; quia Tnronihus
aii. lollG. Alpbonsum de Cordnba. a conquisito Cntholicis Regibus passim ab omnibus Propheia hnbebatur. Mttlto mirabi- plibfice con-
Neapoiiiano reqno Magni Capitanei appellntioncm lius est, qttod sibi a Cnnoniris Tuvoncnsibus rrlalum cioiiatns
adeptum. Cui fntur.
lioc beneficio obstrictus Sancliis. suam refert Claudius du Vivier; videlicel in eorum monu-
perpeluo scrvavit amicili,am, mi,ssisque nuntiis litte- mentis capitularibus scriptum inveniri, quod occa-
risvc sic coluit, ut Fratnim Ilispanorum, teste Mou- sione haeretica.' ciijusdam doctrina;, per Turoniani
toya, traditio luibe;it, requisilum faisse a Capitaneo gliscere iucipientis, rogatus Sanctus conscendere
Sriuctum, ut morituruiu .sc visilare, aut saltem de S. Martini cathedram, ex eacpie populura docere de
lempore exiuis reddcro ceiliorem nou gr;ivaretur, fide, atque a novitatibus absterrere; optato id cuni
Addiint aulem ;inni> moxv die 11 Decembris. quando successu fecerit, populo ne .seduii se pateretur re-
nijtix rrsntii- ille Loxne mortuus esl, addomuni infirmi accessisse presso. Sane cuin Uito illo, qiio in Frnncia vixit Sauc-
tori viurieiiH Ueligiosum, stalura corporis augustiori quam hu- tns, annonim xxiii tempore, adeo aut nihil aut pnrum
<in. I.ili.
apparet uiaua; ct Capitaneum, audito nuMtio prioris sui de- tingusc Gnliicx didicerit, ul eliam extremo vit.-v auno
Sanclits. siderii meinorem, ultuni suspirando dixisse : Amicus loqni per interpretem debucvit ciim plebcx conditiouis
hominitius
;
SEOUNDA APRILIS 215
UoMinibus miilicribusqiie, sicut nlins observavimus 76 Scddeturgratis, qiiod ipsoriim pcregrinorum haec D
graiule niiriicutiim fuit, i/uod iulelliiji poluil: et mira fictio fueril, cni niinis facilc credidcritSanctus. Sequiin- ALXTOUK D, :
culo proximum, tiim quod ad ilicendum in piMico stare liir tres fnhitadhus
cpistohv uniiis fere nrgumcnti, qiiibus dictus
et inepfis
rogahis sil a Caiionicis, ([uam quod ipsc assensus. Qiiod Siinon ragatnr, ul pro Frnncisco, Latinx iqnaro tin- plenx,
iiiilem Gallicam liiiguiim sic iirgle.rcril iliscere rir gux, rcipondeat epislolx ab llierongmo Savanarota
Sciiictus, solitiidliiis .uleniiique sludio aiiscribas licel Pautam direetx : eaqiw, occasione fingitiir Francisciis
utriciueenim ulilissimiim erul, qiiod ubsqiie intcrprcle in ejttstlem Savonnrotx taudrs cxcurrere, mortemque
agi ciimconon possel.Ferum quecnam in illa Ecclesix Florcntia-ei pro justitin defeii.%a infercndam valiciiiari,
altissima pacc, lixretica doclrina Tiironibus poliiit e,rti- ac dcniuni Ftorrniiam urbcni his vcrbis al!oqui\'si t:bi
tis.^ic? Omnia circumspectunti, Matlhias Tiburlinus oc- Florentia ! libertatem amittens in servitutem redige-
curril, qui circa annum mccccxcy nimio dclusus lelo, re, et quidquid suo saucto ore praedixit iste, in te
iocere in Romana provincia capit, niillas sive Pontifi- complebitur, Etenim successu teroporis ad Pontiti-
cum siveDoctnrum expositicnes quibus Franciscanas catum provelientur duoexquadam Florentina fami-
Regulse rigor mitigaretur, licite usurpari eosriue : lia quoruni prinius, liomo magnaniraus atque ur-
:
Suferiores, qui ex conslitutionilus Pcntificiis habe- banus, adinlercessioncmChristiauissimiRegisFran-
bant Procuratores, unacum subilitis iisflem cunfen- cia; me canouizabit, cum iis omnibus circurastantiis
tientibns, in miilo statu vivere et in pejori mori : quae requiruiitur ad legitiraam declaratioiiem Sancti
quemadmodum in Anniilibus rcfert Lucas Watldingns. alicujus. Post euni erit Papa Teutonicus, et niodico
Elsi enim, faclionis ducc in rarcerem scmel ilcrumque toinpoie tenebil Apostolicam Sedem. Iluic mortuo
abduclo, dispersa sit erronum ei adliwrentium coliors; Papu Florentinus succedet, prioriscon^anguineus
hoc ipsim tanien causso esse potial, ul in Galliam, iibi Diripielur Romana civitas, et pace composita ve-
laxior eriit Ordinis disciplina, fugitivnriim aliqiii se pe- nicnt lioftiles e.\ercitus coiitra Florentiani, et unius
netraverint; ct externa pxnitcntix arctioris specie, po- anni spatio obsess^mi liabebuut qui dcdita; tandem :
pulum concitaverint iidversiis Fratres Minores; velut urbi Principem imponent. spurium quenul.im. eum-
qni ad snte Rcgulx, qualcm ipsi suadebant, observan- que Ducem constitnent Flnrentinum : sed raodicum
'
tiam esscnt eleemosynis sublraclis cogcndi : contra fjuos regnabit bic, a quodara suo consanguineo, cui plus
viia fticril utilis ftttura Sancli Pnulant auctoritas, qux ceteris fidet, cccidendus. Cives lamen Florcntini,
nulli possel csse suspecta, nlpote in suinina cum suis cognosceutes absque Duce subsisfere se non posse,
pauperlale viventis. aliura ex eadem assument familia, qtii legitinie elec-
73 Porro lantis lainque continiiis pcr omnem viinm tns, non poterit ultra tyrannus
dici quem autem ;
Eiitstol^c ad miruciilis illuslris Franciscus, tam crebro prophcticse in habiturus finem scire mihi
non concessit Deus.
sit
Simom'111 ilc
prwdicendis fuliiris rebus manifeslanilisque lalenlilms Sotis ctora hxc de Pontificibus Leone x, Adriano vi,
Mimcuo
gratix usu nolissimus cunctis, non egcbnt consarcinalis ctCtimente vii, itcmde Alcrandro alque Lnurcntio ite
lidenlur post
turpiler fabulis commendari ; quules conlinent sexaginta, Medicis, ac demum deCosnio, Patre pntrix cagnoniiiin-
annum 1337
octo cpislot^, snb ejiis nomine falricatie, lamqiuim scrip- to : scd qux videas post fiiclum scripta, ut ctitim ittiid de
lce forenl ad quemdam Scmonein de Aliniena, in 3Ion- Canonizatione Sancli.
tc-alto, Paula ad x P. M. dissito, commorantem, el, 77 Dc Cosini anno mdxxxvii electi fine prudeiiler
ut prxfcrtur, prxcipuum amiciim et adjutorem in fiui- notiiit tiinc divinorc ; in sequcnti tanien, qiuv est ordine
dandis aleudisqne priniis convenlibiis Ordinis, ab aiino sepiiiagesiina, factus audacior; novuni tegitimtimque
Mccccsu ad MCCCCLxxxi. JJarum cpistolnriim inipostu- Duccm aiidct ufftiri eique promitterc; Si Dei viventis
ra, post Ordinis alque Ecctesix tam scverade iisjudi- signum suscipiat, fnturum in cuelo terrisque beatuni,
cia, qtialia in Pvooimio vidimiis, non est operosius rete- alque ante mortern R gem coi'unaudum, et quidein
genda discurrendo per singulas : satis sit ex una atte- Regni, multo quam spei-ar» posset amplioris : el ad-
rave decerpsuise specimen, qiiod jiidicia ista probet fuisse dil. H»c epistola veniet in manus tuas : Beatus er'is
xqtiissima, simiitque adipsum ficiionis incptUsimxtem- siintellexeriseam, et secutusfueius liocconsiliurn....
pus tocumque natalem nos deducat. Argiimentiim epis- Mutlo dcnique aperliiis in tertia cpislota, qux esl LXXl Florenlia
fabricata.
tola: Lxvni, anno MCCccLXxri notala; cst Simonis illius in Cenliiria, Cosmum monet, utcumsanctas Cruciata;
tibcralilas, a qualuor peregriiiis Siculis, Coniposletta vexillumerectum viderit, ei seadjungat. ... animam
venienlibus, corain Rege Francix tnudnla; qui Paula corpusque salv:itur'us : alias prwparet se.... Si spa-
transeiinles narraverint Sunclo, quomodo cimcta no titt piiiiciis signala, viodo media; tineic, modu nnius, ac
V
' bilitas fuerit attonita, audiens ab iis quod privatus laiidem quuliwr, ipse iiuctor vacun retiquit, fecit catite:
sitb jioinbie
aliquis fortunaiura Ijaud magnarum nobilis, soleret non tanien eflecit, lU quisquis hxc tegel Hislorix Fto-
S. Fraiiclsci
coiiriclH, cuicumque peregrino eleemosynam petenti ducatum rentinie peritus, iion sil continno judicuturus, confitta
aureum dare et quomodo ex Proceribus unus, eis-
: hxc esse eo tempore, cnm de promutganda ad Tiircicitm
dem in partem vocatis, dixerit, ex'. eadem se cura belluin Cruciala consullurelur . Oinnes autcm islx epis-
dictoSimonede-scendisse origine, quffi a RegePipino totx, qu.r praler tres iiltimiis totx snnt in describenitis
initium duceret, seque vocari Claudium de Alimena, virtutibiis, miraculisac propheliis, ipsias ad qurm Sanc-
et ejusdem nominis tenere Coraitatum, qui sibi ni- tiis scribere fingitur, Simonis, et in promitlciuio ex ejiis
mium amplus esset, nisi partem illius alter teneret. stirpe monarditt, qui ctiiim Titrcicicm evcrliitiniperium,
Domi autem sua; esse antiqua familiie chronic^ ex sedemqite Regiii constitiiat itrbeni.... Omnes inqiiam
quibus constare poterat. qui Imperatores Reges ac istx epistolx sic proponnnlur, tamqiioni eurum quiedam
Principes ex ipsa processissent. A^^H/^w.s-T^ra/jcJw «o- iiitcr nobilcs varios, potissimitin familix tle Aliincim
vit Aliineni,e Comiles. Limaniumscio cutgo vocari, qiix sparsx, apud eosdcm originaliler asserventur; et qnin-
atiis infcrior Arvernia esl : sed Arecrnia universa eum quaginta reliqiur inveniaiitur translat:e in antiqiium
siia metropoti Ctaro-monie, Comitcti tnne hnbebat ex libruin MS, asservatum ;q)ud nionachas S. Luci:u in
ab aliqtio
.domo Borbonia, quoruni geneatogins e.vactissime sernta' civitate Floi'entina, Or'dinis Pra^dicatorum : unde fide Annii Viter-
tus Savaro in Originibits Claroinontanis, nultum noiis pubticu inlfrposita acceperitnt li, qui si itti-i creduti ni- biensis disci-
pula :
Claiidiiimnominat, ncque ante neqtie post. Limena arx miuin non fuissenl, ex jain dictis fiicite poluissent con-
in Patuvino dislriclu unde Comites de Limena,
fiiit, jectare, quod omniiim auctor fucrit atiquis ex Annii f^i-
noti X Febr. in commenl. ad Vitam B. Arnaldi Cata- tcrbicnsis sclioln. xmutatiis tamlem, quam in mentiendis
nei : an e.x hae famitia aliciiiis migrarit in Catabriiim, vetenim aiictorum scriptis magister suiis videbalur con-
indeque ortus Simon atiquis sit non est operx pretium seeiitus. Catlide aulem omiiiuttis est nou diu occuttiim
divinare. fulurum iiduttcriniv nionelx thesauruin, qiicin mutiebri
fiilci
HISTORIA S. FRANCISCI DE PAri.A.
216
custodiemlum committeret :
cum anlem in luccm dice Comjnissario pcrrexif producere, die xv jncnais D
fidi-i
fraudem possc latcre, siiis qun.s co- Prxfati, Pauliinorum^ Mont-nhcnsium alque Maij- ,
AixTORE D, p. effeiretur, sperarit
similcs alix cnm deusium, nec nun Regis et Rcijinx Francorum missivns
dex contiucbateptstolis, fidcm faccrent
curavit ut cssct cadem in- ad summum Pontificcm Littcras. xx Martiiaddiditva-
aliis communicntx : ideoqnc
omnium Multimi Magnifico et rios proccssus Calnbricos, jnssu Coniilis Arenarutn in
scriptio et suhscriptio :
de Alimcna, Do- tcrris Sorctialquc Stjilifnctos. cujn ipsins Comitis Arc-
Virtuoso Dnmino nieo, D. Simciii
narum epistoln nec non cpistolas Comitis Groltcrise
minn meo et benefactori ccntinuo observanilissimOj
:
atqnc Anlonn Stnramclhv ilem processus Amnlthca-,
in Mnntealto. Et Servitor perpetuns" atqiie indignus
:
"" "
Ncocnstri formnios ad rccognosccnda
orator, pauper Irater Franciscus de Paula, Minimub Ciitiiniiiri ct ; cl
iiQinimorum servorum Jesu Chri^ti benedicti. sigilla innnu-squc scrihcntium idoncos ctiamjuratosque
78 Fuctum impnidens! qunsi futurus essel iicnio qui tcslcs obtulil. XXV Maftii cxhibuit chartas, in vulgari
mirnretur, homincm tnnla clccmosijiiurum crgn quosvis Gnllico scriptns, unnm Chrittianissimai quuiidam Re-
pauperes Inrgitatcconspicuum, tanla miraculum ac prx- ginEcFrancorum, Marix vidclicet Anglse, R?gis Uen-
dictionum gratia pnrdilum, quanta dc Simoiie isto fin- rici VII filix, paucis mcnsihus Ludovico xii nnplx, ct
giintur, iion niodo non pari apud cive^ suos in hvnorc littera: et
,r / . 1-
hnhcri, alque hahetur ipsc Sanctus Fraiiciscus; sed ncc Maiiauni mdxvi ((/Ham miramur tntcrcuhsse, incuna (tocumaita
cum Suiicius
uoinen quidem apud postcros ullum ohtinuissc antequam forlassis iraiiscribcntium Ro/nani Archivii libros) alias jirodncuntur
in Italia lix
epiKtolx isf^ prodireiit. Quamdiu circa Consentinm Con- Regis Rcginxque, Diiris Borbonii et Gratianopoliinni
iitlas (iictarii.
sentiiiamque diiecc.sim novus sc Ordo continuit, ncmo Fpi.^copi; sed hnnc uliimam Latine scriplain, ct Anto-
unus nominatnr ad qucm suo nominc scribi Franciscus nii Garncrii, in sacro Palalio caus.-iarum Notarii ad lioc
jusscrit, uiiica caque vcro.^rimiliter ficlitia profcrlur nd lcgilimc adjurati, rccoguitionc verificatam. Rursum au~
equitcyn Navnrram in Calabriam ultcriorcjn cpistola : tem dic scqucnti siiniH modo recognitiV fncrc niunus
etcrcd&mus upud omnessuos, quafiliosqua amicosquan- atque sigillntum Parisicnsis Episcopi, qui Turancnsem
tumcumque dissitos, nnllis aut rarissitnis vtentcm litle- Proccssum Romam miscrut, luni Rcgia atque Reginie,
E
rw, pcr aiinos tolos quadraginta; ad unum istum Simo- pcr Frnnciscum de Falconihus Caiionicum Bnjocenscm,
nem adeo sihi vicimun, tam mullas scribi jussisse, non Joanncm Ccrhinum Cnnonicum Lngduncnsem, el Ar-
alium oh (incm quam ut ipsi in os sua hcne factn alque turum de Hnrdatz Clcricuin Rcdoncnscm, ub hoc a Bi-
miraculalaudaret, et futurnrum nihilquc ad ipsuin pcr- neto pnc^cntatos.
lineutium rcrum fncerel prsesciuTn? Qnid^. quod in lot 80 f/xc quinque primis scssionibiis acta ; dic xxix
laniquc uccuratis Processibus, ipsisque e Montc-alto ad Apritis sccuta est sexta, in qun prolnlit Binelus ceterns
in Fraiida ad
Ponlificcm littcrii, quibiis Siinon ci Mattlucns de Ali- ex aula O-Uicann liltcras, dc quihus actum cst salis,
solos longe
distitot vicnn, islius Simonis (si vcre ab anno mccccxli talis ibi cum cpititola Latinn civitatis Conscntina: Longnm pos-
paucas. vixii) filii aul ncpotcs suhscripsere, ne miiiima qiiidcni tcn jn.stitium fiiit iisque ad xvii Octuhris quunto .solus
pei' sessioiies
fiat tot illuslrium ct jam implcri cirptnrum pra.'iliclio- .Jmhianciisis Proccssus nllatiis cstcl ad tcstimonium Ro-
se-xdecim.
mun mcntiol In Francia, dilatatojam mngis ordinc oc- bcsti Doulcct Clcrici Amhiancnsis lcijitimc csl rcccptus;
todecim circiter invcnitur dictasse epistolas; idquc 7na.ri- rursumquc lyimili allcstatione vcrificatus,, cjusdem mrji-
t}iis urgentijisimisquedumtaxat ex cnussis,ct ad personas sis dic XXIV per Nalalcm Tourtier Preshijterum Am-
procul dissitas : in quibus subscriptione semper varia hiaiicnsem. Mensc aulcin N^ovembri, die xv ejusdcm,
Hteiis, modo solum suum cxprcssil nomcn, fr. Francis- ostcnsa.' sunl littei.-e dc quibus ad Cardinales directis e
cus de Paula, modo vcrbiih addilo liumilitatem ostcndit Francia jam anlca cgimus. Oslcnsa tunc etiam cst
suatn, et scnbi ad nomen jussit, minlmus pauper. aut epistoln Gratianopolitnni Episcopiad cosdcm Cardina-
pauper erimita : denique, postquain priori noiniue niu les, sub die iv Mciisis Junii anni mdxvi, qux adliuc
tato sui ccepissent Apostolica auctoriialc appcUnri Mini- latet; el de omniu7n ac suigularutn fidc tcstati sunt Arlu-
mi, ipse aliquando sc appcllavit, Minimum Minimo- rus des Ardoys ct Clemcns Champion, Redoncnses Cle-
rum ; et nohis persuadcbit aliquis isto cuin litulo in rici, nna cutn Petro Snlin Clerico Ainbinncnsi.Dic an-
Italia usum totics, tam constnnter et laulo anlc quam tcm mensis xvii, supiadictis Paulnnorum aique Mon-
de iiominc Minimorum suis dniido coijitare cwpissct ; qui taltensium littcris fidcm sua allestalwne fccerc Antonius
co jam nolu et confinnato, non, nisi raro est usus in Papa Prcshgtcr, ct Pctrus Anlonii Papa laicus diaxe-
Frnncia cuni litleras diclarct ? sis Bisiniancnsis.
81 j-Jnno dcindc mdxviii, (/(( xviii Martii, coram
pro/racfns
CAPUT X. Pr;vfato Cavlinali Papiensi comparens Binctus suppli lisqiir nd
S. Francisci Paulani canonizatio. cavit, ut iiuimiam prupter ejus de proximorecessum aniiiim l^is
a Romana curin, Sanctisslmus Dominus Leo x ne-
l\."»o siDvii die II Ajjrtlis morluiim Saiirlum niliilii gotium canonizationisB. Francisci de Paula commi-
Frimc. Bniet. miiiorn, qiiam viims 1'eceral, seculamiriicida suut, ijua: serat Uevenmdissimn D. Dominico de Jacobatiis,
Cineialis usque adtempuscaiiour.iiliouis ciirandx, fideliler leslata tituli S. Bartholomjei Presbytnro Cardinah oninia ;
vidimiis in Turoneiisi processu. Hunc vero aliumqiie hujusmodi caussa
et singula regislra et processus, in
Consentiir formatiim Romiim deferens Fraurisciis Bi- facta etfactos. per ip>iuscanssaiNotarium etscribam
netus, ultera tum vice Geiieialis, et in imcinctu triiiis- tranferri juberet : quod et fnctum est. Conscqucntcr
lerendiiid aliiimmuneri^ constilutiis, exuminiindue ciiu.i- dic \uiJunii,coram jam diclo Cardinali, deJacobatiis,
sx impetrnvi Judicera Commissai-ium, Antuniuni de uUatus est processus, curanfc Consentino Cantore for-
Monte, titiili S. Praxedis S. R. E. Preshjterum mutus, postulutumquc ut e.v Italico reddeirtur Laline;
Cardinalem, Papien.^-em nuncuiiatiim, una cum Ra- proul jussu ejusdcmCardinnlisah ipsius secretario Hicro-
ph.-iele Kpiscopo Ostiensi et S. Eustachii Cardinali- ngmo de Cathnllcs Latinc redditum, postridie exhi'iuil
Jtutictm bus. Ilis cero vice sua subdelcijanlibus jam dietiim An- ejusdem tres adduxit festcs, fr.
Bineliis ; et x die 7neiisis
inipelrat torimn Cardinalem, corameo, domi sum ad jiira red-
Ciird. 1'iipicn-
DominicumdeConsentia Ord. Pr.ediratorum acbast-
dcnda et caussas audiendas loco suo solito et con- licasS. Marise MajorisdeUrbePoenitentiarium, Joan
siieto pro tribunali sedente, coramquc Xolario el tes- nem Bonum hominem Ord. Minimorum Turoiien.
tibiis, annonativitatis DominicajMuxvii,die
iiiMartii, diubcesis ac D. Juaiincm Mattheum Palatinum, lai-
comparuil Binetus, pro veriBcatione sanctaj et lau- cum Cunsentinum qui : juruti profilerenlur cogtuisci e( (licn' H'
dabilis vitae ac niiraculorum B. Fraiicisci de Paula, asemnnum sigillumque ^^ocriiiiins
'fiatii, qiio, I
Canloris prxdicti.
Deniquc
rf<e ^ Maiiii
supe.riiis collecta jura successive produclurus. Primi, Mcnsis Novcmbris die xv, cornm prxnominnto Judice
on. ]hri. il«os di.cimus, proeessus fiiere deinde corain eodem Ju-
:
Commissoriati comparens Binelus, cilnri pc.liit Guiliel-
vium
SECUNDA APRILIS. 217
mttm Btirgoitclz, Clorictm Cenomanen. ilirccesia, ejiis- cunctanter matureque considerandam duximiis. D
tlem Ciirtltitalis .Jndicis eameraiium, compellique. ad 82 Post complures igiturcommissiones, aulae Pa- ALXTORF. D. P.
producc.itiltim e.texliibenilum rjuxilam jttra, peiies
ipsum latii nostri Advocato Consistoriali, et Auditoribus
poft mritumm
existenlia el ail Canuiiimlirittis neijolium perlinentia : caussarum ejusdem Palatii super hoc debita; facias, totiu* cauMX
qui dlaliis coitipulsiisque postritUe, exliiliuit quamdam tandem tribus etiam sanctje Roniana; Ecclesiae Car- examen.
sceilulam fldei et aUestationis, moris, styli, et con- dinalibus ex tribus illorum Ordinibus, videlicet ve-
suctuilinis Gallicana? computanili aureum numerum, nerabili fratri NicolaoEpi.^copo Albanensi de J'lisco,
in Latinoet papyro scriptam, etdiversarurn persona- et dileclis
filiis nostris Dominico titiili
S. Barlholo-
rum maniljiis subscri[itam, cujus sccdiilx leiiorem Ita- m;ei in Insula Presbytero de Jocubatiis, ac
Joanni
bes anle Processum Turonensem nitm. 4. Alque liic Saiictorum Cosinie et Damiani, nostro secundum
finis est Processus in Curia, qitaitlum quidem rx MSS. carnem nepoti, Diaconode Salviatis, respective nun-
qtia- sttpersunt inoitumenlis scire possumus. An aulem cupatis Cardinabbus, de Fratrum nostrorum consilio
post Itivc alia sinl prodtuta certo non i>ossumus defrnire; et assensu commisimus
ut ipsi visis et examinatis
;
nisi itnod probalitiis virleatur asscrtiu ejiis, qui vilx per proce.ssibu.s, super ejusdem beati viri vita,
edilis
coirvum auctorem composilx adscripsit, illnm quoqite moribus, fama et miraculis, ante et post ipsius obi-
libcllum Leimi Pupne fuissc exltibitum. Islum aulem tum ejiis intercessionibus a Deo factis, aliisque
Curiitlis processus ordinem, qui verbolenus trunscriptus cunctis ad Sanctorum
canonizationem hujusmodi
molcm operis iiiulililer au.tisset cum fantidio Leclorum, necessariis, se super omnibus ac singulis diligenter
visum e.st sic compcndio explicare : ut praxis cttrix, in inlormarent, et per eos comperta, in nostro secreto
cunonixationibiis tnnc scrvari solita, corjnosceretur ; consistorio (ut moris est) fideliter referrent. Cum-
qttoiiinnt ea itunc in miillis muliita, iideo difficilem esse que ipsi Cardinales, visis ae diligenter examinatis
fecit canoniMlionttm abliueittlarum effecttim, ulcjus suc- diversis processibus, in partibus Calabrias et Fran-
cessus delieat cen.wii miraculum pene
mujns qunm sint ciaede Sedis Apostolicffi commissione babitis, et ad
eaiimnia, ob quie aliquis jtulicutur mcreri til in Saitc- curiam nostram transmissis, tesliiimque fide Jigno-
tortim ciitalofjnvi adscrilialnr. rum deposilioiiibus, pro tanta: rei dignitale debite
Si Ut uutem ei Fritncisetim de Puttlu adscriheret ponderatis, de supradictis niiraculis, ac vitje sancti-
Pontifcx, qua fucrit ratione inductus, juvat addere ex monia, et aliis ajure requisilis. fidelem nobis rela-
ipsa ejus Bullu, quie apiid Suriumetuliostotaexlatet a tionem in pluribus etiam secrelis consistoriis jara
Jucobo Sitiloleto Muttnensi, postmodum Cardinali, con- fecissent ; nosque ipsorum
omniiim alicirum Car-
et
scripla dicitur. Ita ertjO, expositis snmmatim vtla et iiii- dinalium vota. pro facienJa diclacanonizatione, con- ex omniuin
Pinilifex niculis prircipuis, nurrationem suam Cltristi vicarins venientia et conformia invenissemus et proul- Cardiualium :
flrqum ac seiitenlia.
comiutlil Propter qua; carissimus in Cliristo tilius
: teriori executione dilectus filius .Angelus de Cesis,
1'rtncipum
iupiihcritiiini-
no.ster Fraiiciscus, hujus norainis primus, Franco- utriusque juris Doctor, et diclaj aiilae nostr» Con-
tius, rum Rc\ Cliristianissimus, carissimaque in Cliristo sistorialis Advocatus, in publico cousistorio omnia
filia Claiidia Reijina, ejus consors (qum alias, coram de ipsius beati mnribus, fama, miraculis
viri vila,
dicti Ordinis lunc Generali ac aliis nobilibus perso- copiose percensuisset; nobisque humililer supplicas-
iiis, einisso voto, quod si gratijm pro masculo asse- set. ut ad ejusdem beati canonizalionem, matura
queretur, in bonorem Francisci nomen
l.eati Patris deliberatione pr;ebabita , procedere dignaremur :
ei imponerel, lulgentissimum puerum iu lucem edi- Nos de reliilis corani nobis in primis humiliter Deo
dit . juxta dictum ejusvotum, Francisci no-
illique, gratias agentes, rogavimus omues, in eodeio publico
men Xec non dilecla etiani in Cbristo
iniponi IVcil) consistoriu tuiic adstantes, ut suis orationibus et
filia, lUibilis mulier, Aloysia de Sabaudia, Ande^a- jejuniis Ecclesiam Dei juvarent, ac ne eam .illissi-
vensis et Angolisniensis Ducissa, Cenonianensisque mus moJo aliquo in hujusmodi canonizationis officio
Comilissa, ejusdem Francisci Regis genitrix, nobis enare permilteret, in^tanter orarent.
per venerabilem fratrem nostruni Dionysium Ejii- 84 Demun;, post aliquot dies, convocatis denuo in elimn hi
scopum Maclovienseni Generalem, ac dilectos filios, aula noatra cousisloriali in palatio .\postolicouniver- publico
consislorin
Jacobum Lucam, Decanum ecclesia; Aiireliauensis, sis et singulis, qui tunc aderant in nostra Romana
rotjata.
et nobilem virnm Antouiuin Rapbin, alias de Poton, curia. Ecclesiarum Prcclatis; Patriarchis viJelicet,
dominum lemporalem loci de Podio-Calvario Agen- Archiepisct'pis, ac Episcopis ; in prsesentiaeorumdem
nensis diojcesis, pro nonnullis paiticiilaribus ipsius Fratrum nostrorum priefata; saiictae Romana; Eccle-
Cbristiauissiuii Regis negutiis nuntios et oratores ad siie CarJiualium. eusdem processus siiper ipsius
nos destinatos, bumiliter supjdicari fecerunt, ut beativita, moribus. famaetiniiaculiseditos, pereum-
prainiissis diljgenler imiuisitis etexploratis, ailejus- deni .\ngeluui breviter suinniaricque repeli fecimus.
dembeati viri canoiiizatiouemprocederedignaremur. Qia; ;um ex serie per Canliuales ac alios, quibus id
iimii.ir/ue Quorum quidem precibus licet libenler annuere vel- munuspernos injunclum luerat, enaiTataelexposita
Iwdli rifi lemiis, summopereque gauderemus, bujusmodi cano- fuisseiit; omnesque adstanlesPra;laii, quid sibi super
lutrilis
uizutiouem mstris temporibus divino qiiodam mys- bujusmodi negotio viderelur, interrogati, unanirai
iiirlhliihts.
tcrio contigisse ac nobis ajquum viderelur, ut idem
; consensu, uullo penitus discrepante, respondissent
li. Franciscus de Paula (quem jani Deus iu ccelesti sibivideri,quodidein beatus vir inlerSanctos merito
gloria Sanctorum choro digiium fccisse, |duribus ac adjcriberetur et connumeraretur Nos ilerum hu- :
raanifestis indiciis et miraculis osteuderai) in lerris miles omuipotenti Deo gratias agentes, quod ad bea-
etiam sibi debito Sauctorum honore non defrauda- tum servum suum debitis bonoribus prosequendum,
retur ; ac super eu maxime nobis instaret veuerabilis curda uuslrailluminaredignalus esset, ipsius c;mo-
Frater noster BernarJinus Episcopus Sabinensis, nizationis diem Douiinicam in .\Ibis nuncupatam {qua
Cardinalis sancta: Crucis nuncujialus, iu dicti Ordi- in Ecclesia canlatur, Quasi modo geniti infantes,
nis Protectorem ab eodem beato viro, nomlum tunc quio tunc uccurrebat prima die Maii, auui DiiUiini
ab lium.iuis egresso. assumptus cunuilatissiuiieque ; millesiini qiiingentesinii deiiminoni, qua etiain tunc
preces nobis ac \'enerabilibus Fratribus nostris, beatorum .\poslolorum Pbilippi et Jacobi fcstuin
sanctiu Rom.iua; Ecclesi:e Cardiiialibus per dicti , conlingebal) deputavimus, ac in basilica principis
Ordiuis tiiiic Zelosum, totius Minimorum Ordiuis no- .•Vposlolorum de Urbe amplum suggesium ligneum
snper boc sa'pius porrecla; fuisscnt; nou sta-
uiiiie,
de more parari et exornari jussimus. Super qiio qui-
alqae ts tcnto
lim i-em tauti ponderis ac momeuti faciendam, dem lioJie, ad.^tante populu ac universo Clero, el de supplicaiiiiiiin
sed juxta veterem et laudabilem consuetudinem, vita, niiraculis et fama ejusJem bead
Francisci de
Apnlis T. I 28 Paula
HISTORIA S. FRANCISCI DE PAULA.
218
sermone per nos, gloriam omnipotentis Dei, qui in Sanctis .suis mira-
Paula huniili devotioiieque pleno
deindeque litania et liymno, bilis et gloriosus.vivit et regnatbenedictus iu secula
AtXTORE D. P. ut moris est, Imbito ;
Spiritiis, per orania devote decantatis; seculorum.
Veni oreator
canonizatio- 87 Hujus rei sic peracta^ nuntius iii Franciam Kegis de liac
iiecnon a Procuratoribus causs;v ipsius
Cliiistianissimi Francorum Regis oratori- alhilus, quanlopere Christianissimos Reges aflece- eanonizatione
nis, et a la-litta
rit, haud facile potest explicari verbis. Nurai|uam
:
bus hujusmodi, ejusdenniueOrdinis Mininioruni tunc
\'ice-generali Currectore, a nobis niagna cum in-
exiude aliier i|uam P.^tbe.m susthum S. Fuanciscum
audili sunt nominare, quod ciim faciebi\iit, aperto
slantia petito pronuntian, adtcribi inter Sanctos
euradeni beatum Franciscum de Paula ; oum j.im Kex cupite, Regina humililer iuclinata, raonstra-
bant, qua in veneratione iiomeii ejiis momoriamque
orania consiiraniata essent, oronesque consuetas ec-
clesiaeceremonias super ea re rite servavissemus; haberent. .lussit eti;im Rex raonetam cudi, qiias ex
Deuni prae oculis liabentes, ad canonizationem ejus- una parte efligiem suam. ex altera Sanctum repras-
dem Beati sub bis verbis procedenduni duxinius et sentaret, cum hac ihscriptione, RiiCi.E sTiuvis i'iio-
processimus. p.\G.\TuRi. Scilicet ex simili, quo ipse-
ob iialuin sibi
Dei, Patris, et niet Rex conceptus eral, volo Delphinum, Francis-
85 Ad lionorem omjiipotenlis filii
Sanclum cuni nomine qui lamen, ad Regnum non pervenit,
et Spiritus Sancti, ad exaltalionem fidei Catholicie ;
dectarat
Christianajque religionis augmentum, ac Ordinis anno ailalis circiler decimo octavo, Christi mdxxxvi,
Minimoriini consolationem et increnientuni, auctori- veneno extinctus. Denique asserebat idem, ex hac
tale Domini nostri Jesu Diristi, Bealorumf|ue Peti'i canonizatione ])eracla liquidiorem se animo cepisse
et Pauli Apostoloruni ejus, etiiustra; de Fratrum voluplalem, quani si totius inundi inonarcham fac-
nostrorum speciali consilio et assensu, decernimus tuin se vidisset. Quitl uiinc de Ciilabria tola tlicam?
qititt tle aliis locis, qitx sua Saactus piwscutta lioucsta-
et definimus, bonae menioria: Franciscum de Pauia,
ejusdem Ordinis Minimorum Institutorcm, in coe- vit? Rcliiiquciitlu lufc cogilatui sunt, quauilo nitsquain
lesti Hierusalem inter Beatoruni choros jam recep- litfeiis c.rpirssa let}untur. At quoinotlu cjttfitlein canoni'
zatiouisfania tetitjcnt inliuuuint illius itauclcri auimttm,
E
tum ; condonalum
ajterna^que glori» fuisse, ac Sanc- naii'x frga
torum Confessorum catalogo adscribendum fore ; qui Iransituro in Siciliani Sauclo cijinbx sitie neijtivcyat
Sancium
ipsunique hujusniodi calalogo in prajsenliarum ad- obsequium, uotavit (r. Mattheus de .Ancoiia. Cum enim olim inhuma'
ni pu:nilentia.
scribiraus, et eura tamquam Sanctura, publicepriva- iu conveiitu Mjlassensi lunc degens, vidisset ad di-
timque colendiiin esse declaramus alque inandanius ;
catum Sancto in ecclesia saceilum accedere quotidie
tt fcslnm
slaluentes ejus feslum die secunda mensis Aprilis ab viruni senein, mullisque cum lacrymis et suspiriis
dtccrnit
universali Ecclesia annuatim celebrandum fore, et lundere inter orandum pectus, tainquam gravissirao-
ab eo suffragia a Christi iidelibus implorari et ex- runi scelerum consciuin : pia raotus curiu^itate, ab-
pectari posse, omnesque ac singulos houores illi me- ductum 111 partes hominem , rogavilque ei tam
rito prajstandos etexhibendos esse, qui ceteris etiam raoestse deprecalionis esset caussa. Rein aperit ille,
Sanctis Confessoribus, in hujusniodi catalogo de- et culpam fatetur ; cujiis ut veniani inereretur acci-
scriptis,convenire noscuntur. Quibus debiteperactis, pere, quotidie se ante sacram illius imaginem reum
inchoatoque per mis ac decant;ilo, et ad fineni usque suppliceinque advolvi. Coii^olalus est boiiura viruiu,
a cantoribus prosecuto hyrano, Te Deum laudaaius, ut potuit Frater, quodque ex eo audierat ad Coiiven-
in illius etiam fine Cardinali Diacono in cantu di- tum retulit : et sic renovata veteris facti memoria,
cente, Ora pro nobis Beale Francisce de Paula a ;
tum Religiosi ex ipsiusmet nautfe ore certatim reni
choroque responso, Ut digni efficiamur proniissioni- cupiebant auJire lum sparsa per circuinjectas vil-
;
bus Christi Nos illico propriam orationem de eoJem
: las fania, turmatim accurrebiint Siculi, ut oadera
Sancto alta voce decantaviraus, dicentes Ser\itu- ; identidem interrogarent et discerenl, lain fide digno
tis nostra; tibi Doniine jura solventes, quajsumus cerloque sub teste : ipse vero quanidiu vixit, in quo-
ut B. Francisci de Paula Confes.soris tui patrocinio tidiana illa sua devotione perseveravit.
suflVagante, in nobis tua dona multiplices, et ab
omnibus tuearis adversis. Per Christum Donjinum CAPUT XI.
nostrum. Mii-acula eodeiii quo Canonizatio seculo facta.
86 Deinde vero a dicto choro responso, Amen,
idem ejus sitl/ solennem illic Missani nosipsi celebravimus, de dicta Xli^.^i magna ertjii S. P'ranciscuin Pauluuiim fiieril
Missa comm e-
tunc currente Dominica in Albis, Culleclas singulas devotio fulelium pointlorum intu.i qttam Sunctorum esset Pauca hic
moralioticm
sub una conclusioiie terniinantes addilis eliam pra;- dantur
facit. ; catalogo adscriptus ub Romana Etxle&ia; inagnis ttiincn
ej muttis.
dicta, celerisque specialibus ejusdem sancti Fran- ettm augerioporluit increinentis, poslquum itltits puhltca
ciscide Paula collectis. iraraediate sequenlibus. Pro iitvocatio yipostolicx Sedis soleniti judicio fuit compro-
secreta videlicet, Hoslias Doniine tuoruni suscipe hatu aucla vero iavocantium pie-tuLe
: et freqitentia, du-
popiilorura, quas tibi in B. Fr.ancisci de P,iUia fes- bilundum non est qitin multiplicalx siiU e ccelo gralix
tivitale dicamus, ut nobis conferant tua; propilia- ac beneficia. Sed Itorttm publicis lalmlis legitime .lignan-
tionis auxiliura ; cum sua
conclusione, videlicet, Per tiorum primo pcst caniinizutionem seculo minorfttit citr-a,
Dominum elc. Deinde vero post communionem sub qiiod ejusmodi diligeiitiu soleat spectare effectum caiio-
junximus. dicentes Coelesti
Doraine sacraraento
:
uiMlionis obtinendx, eaque obtenta esse remissior ac
consolati, le supplices de|irecamur, ut intercedente sa.ye nulla. Qutdui tamen c.v Isidow alnsqite colliga-
B. Francisco de Paula, ab onmi nos mentis et cor- mus aiiqua, ijiso qtto cunoniuitto stxulo facta'/ Ila con-
poris labe custodias, et per ipsuin lua; sentiainus in- stabtt tliaumaturgicitmSancti Patiiarclix virtulem ne-
dulgentia; largilaleni cum siinili conclusione. Et
;
qtiaquam elangimse fluxu temporis sed ad pra^sens ,
ita Missam ipsam ad finem usque cum solitis cere- usqiie seculiim vividam peiseverasse, ad Dei gloriam
moniis. juxta Ordinarium Apostolicum, illic debite qui est in Sanctis sitis mirabilis.
terminavimus Indulgentiamque plenariam omnibus,
;
89 Cuni anno mdxxvii, abexercitu Caesareo, mul-
oflicio huiusmodi tunc devote assistentibus,
conces- tis e Germania Lutlieranis perniixlo, capta esset euonnts
simus; ac eliara in loco sepulturaj ejusdem Sancti Roma, et sacra prnfanai|ue omnia direptioni data rupltirii
;
Francisci de Paula, in depositionis sua; die, videli- quidain insigniter crudeles, adconventura Fralrum
cetsecunda Aprilis, hujusmodi perpetuo duraturara Minimorum delati, Procuratorem Ordinis Gciiera-
quadraginta annorum totidemque quadragenarum
lein, P. Desiderium de Motta, intercepere, de
ino-
ludulgentiam annuatlra coudonavimus, ad laudemet
nasterii pecuniis quaistioiiem habituri. Hic cum as-
severaret
:
SECUNDA APKIUS. ii»
sevpraret, prajter ecclesiie calices et reliriuiim sa- sibi aquam dedisset. Sed negavit puer inter illos D
crorum :ipparatum, nihil auri argentive a te osfendi adstare fimillimum autem ei fuisse asseruit, cujus iixtohf.
: b. r.
posse; su!-pensum per genitalia miserum tani dire imago in altari spectabatur, S. Francisci effigiem
cruciavpre,ut intestina loco motaad humani capitis representans.
modum enormiter extuberare inventa sint, pnstquam !)2 ExCatonensiportu MessinamnavigafurusDo- arnanaci
tortorilius inde digressis, depositus' visitafusque a minicus Capellus nauta Messanensis, fcsto S. Ni- QMnqumnU
medicis est. Nullum appareliat malo tam grandi candri die annOMiixcvi una cum uxore Minichelia '""'
sd ShmH ;
sepiikliiiitn
remedium ergo spe viva animatus Pater, licenliam
:
et quimiuenni filio Antonio dicto. unaque cum aliis
siiiitiliir. poslulavit, Turonas, qua posset ratione, adeundi ex nautis et vectoribus navim solvit ; quam medio in
voto. Ibi In sepulcralem sancli Patris ryptam de- <
freto subita involvens procella inevitebili casu
latu.s, comitantibus prajcipuis quibu^dam illius con- evertit. Periere circiterpersonie undecim. Navar-
ventus Patribus, invenit sacrum corpus, aque for- chus natandi peritior carinam superaquas extantem
mosum infegrumque atque illuc primitus illatum obtinuit, ex eaqiie circum.spiciens num filium aut
erat acceptoque reverenter linteo, quo vultus
:
uxorem videret uspiam, acjugiterS. Franci»cum
venerabilis tegebatur, illud corpori suo admovit : Paulaiiiim invocans, piierum procul a navi supra
ac multis cum lacrymis se commendans Sancto, undas fliictuantem vidit quem licet morluum ar- :
sensit intestina omnia ad prislinum reduci statum, bitraretur, paterno tamen amore victus, in mare
pleneque sanatus toti postea Ordini prafuit Correc- denuo se mira! dormiebat suaviter non
devolvit. PlCS submergi-
tor Generalis. extenso siiper flucfus corpore puer et intra patris '"' «""<'"<'•
90 Lupiis, urbe primaria, monasterium
Apiiliie natantis uliias revectus ad eversa; cymbie carinara, '"'' " ^°"''°-
iupiis caca
est Ordinis, ad qiiod ingens bominum multitudo ipso nec sine miraculo ad littus una cum eadem ejectus,
iiatu
Sancti festo assuevit concurrere. Idem facere a postquam a somno experrectum interrogare pater
multis annis insiituerat niulier. cui filia domi trede- suus ccepit, de eversa cymba sciret, et
nuraqiiid
13
cennis erat, eaqiie ab ipso vitee principio cseca ; quomodo non submersus; aliud se negavit
fuisset
sperans quod visum posset eidem obtinere. Anno meminisse. quam quod exceptus fuisset brachiis
tandem mdlx, spem eatenus irritam dejtonens ex cujusdam Fratris •enioris, similis S. Francisco Pau-
animo, non tamen piam consuetudinem suam inter- lano ; quem eliam in sua imagine recognovit, sta-
mittere volens, recurrente S. Francisci festivo die, tim atque adductus est in ecclesiam conventus
cura convicaneorum suorum caterva Lupias ire dis- sancti Sepulcri.
posuit, et filiam ca^cam doniui relinquere. Hiec vero 93 Giialteri-villa hauil procul Mylazzo distat in
if) ejus festo
ilhminalur. suasfrustraesse preces non ferens, qiiibus pefebat dioscesi Messanensi : Iiic anno mdxcvii Blandina ?"'""».
Lac quoque vice in iirbem duci, lacrymis ubertira qua-dam paupercula, ut sibi et matri, ab annis tri-
"/^'"^J^"!,""
fusis obtinuit a matre, qiio,l verbis non pofiierat ginta viilufe ef annis qiiinque septiiagenaria majori,
mo.xque ut templo pedem intulit. apertis oculis vi- victum lucraretur, prseter proprium quera lactabat
dere cirpit, et acceptum beneficium multo clamore filiiim, etiam filiura Josepbi ile Amico Dutriendum
gaudioque testari. .\cciirrunt omnes qui priesentes suscepit. Sed infra necessif.ifem duorumcopia lactis
aderant. asscrcntibusqtie cum matre viciiiis puellam fuit, quod ubera niinime abundanter dare poterant.
a nativit:ite ca^cam fuisse, quas nunc primiim videre Ergo obligationi propiori fictura dumtaxat satis,
incepisset, mira ciincforum extitit gratulatio, red- noleiis tamen stipendio privari quod sibi a Josepho
dilieque sunt ilebiia; Sancto grafiee. proveniebat, rogavit matrem vetulam, ut quo me-
111 Anno MnLxxxi, deposita a medicis jacebat liori pos^et moiio fallere alienum puerum, et ne
MijUs matrona
morltninda,
Mjlis in Sicilia nobilis raulier, Elisabefha .\larcon; ploraret conaretur cohibere. Hsec vero periculiim
et jam jam expiratura; extremas preces recitabat D. damni faciendi considerans, flexis corara iraagine
Nicohius Baeli Sacerdos. Adsfaliat tristi officio mo- Sancti geaibus, opem poposcit, uf
etiam faceret,
ribiindai m;itertera, Siror .\ngp|a Baeli, Tertiaria pro duobus, fllia; suie lac abiimlare deinde ab ora- :
Ordinis nonnullam conseriandie neptis spera
: qua.' tione consurgens accepit pueruin eumque tantis- ;
habens in meritis S. Francisci colloc;itam, cuidam per fallere cupiens, suam pridera arentem mamil-
decumbeniis iiifirni?e filio Joanni-Slepliano iinpe- lain ori ejus admovit. Vix puer ctepit papillam su- p
ravit, ut propere ad convenfum pergens, aquam de gere, cumiotannorumvetula mamillam sensit lacte
nqii.T ali ijiso
puten San< fi peteret. Ivit, petivit : sed a Fratribus, turgescere. Inferim Josephus pueri pafer ingreilitur
Sanclo desperatumagriE statum scientibus, repulsam tulit; flliumque id sinu nutricis Blandinse non reperiens, anas
apparcute
itemque a P. M;iuro de Monteforti, ad quem ab aliis eumque cura claiuore requirens, asccndit in came- miraculose
fiaiisla potii, ''"'"<"«"'"
rejectus accesserat. Quid ageret puer? Nolebat sine rain iibi vetul;< eraf et quid agerelur intuens, non
;
aqua reverli, et qui b.aurire vellet millus er.it. Ac- niinus quam ipsa obsfupuit. id ietafis anum habere
cessit tamen lacrvmabundus nd puteuni, et <-ircum- raamillara iinara velut florenfis mulieris turgidam,
spiciens num qua ratione suuni p<isset implere vas- cura altera prorsus exucca evanidaque penderet e
culura, a<lstaiitein viiief laleri senem Fratrem qiii ; seiiili pectore. Miraculique evidentiara et auctorem
caussam puerilium lacrymarumquicrens etaudiens, cot^noscens, gr;ttias S. Francis<'0 egit ; anui autem
accepto vasculo hausit aquara. ea f;icilitate. ac si lacfandum reliquit filiura, aucfo etiara supra qu.am
piiteus alias profundus usque ad supreraum labrum priraa; nufrici constituerat stipendio
sustulisset liquorem et plenum ilhid puero porri-
; 94 Aiinus Moxcvui, Catanensi urbi orainosus, de-
gens, Vade, iiiquit, ne timeas .san.ahitur maler.
: ficieiitibtiseiaplo aquis ingenspericulum minabatur:
Redit ille, accc[<ta ;iqiia ef proiiiisso la^fus, afqiie in itaque urlis futuri anxia ab suura recurrit .\ntisti-
ipsoscalarunidomesticarum ascensucoinploriitioiiera tein, publicas institui preces exposcens. Supplicatio-
familiariura audiens,clamandomonuit ne plorarent: neui hic ad S. Francisci Paulani a-dera cum S. Catniiriisi
concionem habendam lirlii stccitnte
saiiandam eiiim matrein dixisse euni Fratrem, iiui .•\gafbaReliquias iiidicit, et ,ad
latioranti
tiiliifo
canva- sibi aquam dederat. Et vero mox ut .\ugela aquam ibiilera invitarijubet, quera scieb.at Sancto illi devo-
lcscit.
illam iegr.ie bibendam dedit, hajc purulenfam pifui- tissimum, Bernardum Colnagum, e Societate Jesu
tam raultam evoniuit, ct continuo sana siirrexit e rane virtutis virum, quem duodennio ost ibidem i
XI k.alendas Maias pieulissime morliium
civitas
lecto. Publicum mox oppido toto miraculum fuit ;
acturi Sancto grafias una cuin puero ad templum universa ut Sanctiim cxfulif. Bernarihis perfusus
veniunt ejus parentes jubent collectos in chor<i
;
lacrvmis, inserlo in collum fune et mitlis pedibus
Fratres singulos considerare, et dicere quis eorum Diva; feretrum secutus, suggestuiii conscendit et :
priiuo
HISTORIA S. FRANCISCI DE PAULA.
pessima mulier, quse ex mancipio suo non pecuni,e
primoardentissiniisverbistofam concionem in abun-
in vitia lantorum sed iniquitatis lucrum capt.ans, fidei Christianas odio
MICTORE |). P. dantes concitavit fletiis, deinde
cunclis- dirissiniis Gabrielem vexab.at modis.potissimiini fa-
malonnn caussam vebementissiraedetonuit,
quemisencordiam inclamantibus, cum sua nibilo- me et ne a suo eum conspeclu dimitleref, liabeb.at
:
Salvato- ingenti catena ferrea ligalum ad lecti sui frontem.
minusc(plo serenitas staret, ad crucifixuni
conversuo, Quid lioc, ait, o summum bonum ? Sed aniraumqnem frangereaeruinnainull;i3poterant, fldel et casti-
rem
totius populi, et populi niolliori lelo aggressus daTOon oppugnare eflijcit ;
tatis caussx
JIpi-h. Cobm- Ersrone lacrymse geniitus^iue dire veralus.
ut crudelislierseimpudens filia lascivos in Gaesarem
gus in fcmplo landem nun mei sed lui, penetrare possint bujus
oculos conjicerel unde postbabilo viri sui aniore
Saiicli
saciie ledis ]ira?duraniarmora ; tuum vero pectus, :
cotitiininiif,
in caplivum exarsit, ut desiderii sui indiean-
palerna pietale cereum, non pervadant .Ali si ita
'! I
dinactacommoiUtatem, blandiliis proinissisque in-
nostrajid culpLC probibent;merilale moveautsancti
gentibus tentare Cbristianum niililem non cessaret,
mei Francisci de Paula, viri quem exaudias longe
jnvenis ipsa et formosa satis. Rejecit tamen solici-
dignissimi. Tu vero, mi amantissime Sancte, divinam
tantem, idque coiistanter adeo Dei timore arniatus,
nobi^ majestatem placa.ut pluviam larjjiatur. Aquam,
ut explendffi libidinis desperatione in rahiein acta,
aquam,' exclamabat, aquam peto : promisisti niilii
populo ter bene pugnis, iinguibus, baculis sa;viret in vinctum. Qui-
pluviara : sta promissis. Dixit, et
precatus, dimitlere eum voluit ; sed cum ipse in bus cum nihilo plus profireret, suasit malri secu-
Itaque tandeni rioris ciistodia; prKlextu alibi asservandiim loi'are,
sugge.>.tu hajreret, discessit nerao.
pluviaiu Divi speransibi facilius siiai voluntati cessurum. Hic ille
anirai sui sensum .aperuit. Et Ego, inquit, e
iiiipefrnf t
propnsiti sui tenax, nescio unde liniam nbtinnit
templo, nisi ejusdem precibus pluviara impelravero,
:
hnfirofo.
pedem nouefieram. Hoc dicto descendit e suggestu, sed ea uti ausus non est, propter catenje grossitiem,
Breviarium poscit. divinum Officium persolvere in- veritus ne in ipso conaliis deprehensus crudelius
Iiaberetur. Interim P. Alphonsus Ximenez, Chris-
cipit. At primunivi.\Psalmum ad finem perduxerat, et .S. Fraiich-
cuni contr.ictis repente nubibus ccelum omne in lianorum niancipiorum visendorum nactus a Mauri.s cn commenda-
potesfatera. etiam C,Tsarem visitavit eunique qua lus,
plnvias solutum esl ut nemo jam doranra ire,
:
;
si
potuit consolatns, quein Sancto Paulano devotissi-
E
vellet, posset. Tota crgo concio, in repentinam \x-
titiamelgratiarumactionemeflnsa.miraculnm agno- niuni intellexerat, ejusdera ipsi opem sub sacrificio
servalam Missae instantissinie exoravit. Adfuit invocatiis
vit, et pluvi.T? desperatae auctori Sancto
messis speni adscripsit. Sanctus dormieiiti, et Surge, inquit Caesar, terapus
95 Idem Bernardus, moderatorum nutu Messana est abeundi. Credidit experreclus bomo visioni, et
Pannrmum evocatus aliquanJo, liaud longe Mylaz- manibus suis catenain ajieruit acsi cerea fuissct, solii/is scnie!
ifertmqne
zo babebat iter. Sancli igitur sui illo in loco, queni alque per arctam fenestellam elapsus e dorao, in-
sua olim pra;sentia consecrarat. venerandi studio, gressusque viam secundum flumen, qu;e ad Ma-
niaguis navarclium fatigavit precibns, ut navim ap- morram, prsesidii Catholici locuin, ducil;jam .se
pelleret ad illud beatura littus, ubi, emenso pedibus liberura fore sperabat. Verum deprehensus agnitns-
freto, niiraculosi trasitus vestigia duro saxo impres- que a Mauris, et deiino in vincula raptus, intra
sa sanctus Pater reliquit ; daretque comraodit.item eorumdera tabernacnlum custodiebatiir vinctuscate-
oscula figendi solo felici, et Divi «dem invisendi. na gravissima. Inde tanien corporea' necessitatis
tf >iilioiiain iSavarchus econtra ventos in reditu adversos, cce- caussa exire permissns, reperit et clam secum retulit
/riii/te-\tnfe)H
lum nubibus obductuin, tempestalem imrainentem aculum bacillum : deinde ad noclurnam inler qna-
causabatur initio : tandera tam-^n, Bernardo pros- tiiorcustodes quietem se dedit, ardenter se suo
pera pollicente omnia Sanclique Francis';i praisen- Sanctn commendans. Hic vero rursum eidem de
tem opem, gubernacula flexit ad 0|itarum Colnago nocte assistens, surgere ac fugani maturarc jiissit.
portum. Vix ibi ille anchoras jecerat, cum oborta Nihil cunctatus Ciesar. debili ill-i inslrumento citra
tempeslate mare inturauit, et imraanibus jactata ullitra strepitum catenara laxat : et per medios cus-
fluctibus navis tantum non fuit aquis hausta. Hic todes egressus, par.itum in ripa fluminis currum
enimvero indignari vectores, stfilidam Patris pieta- reperil, quod ad Catholicorum partes avectus, pu-
tem incusare et raaledictis proscindere. Ast Pater blic.avit miraculum in se patratiim.
inter conlunielias constans, niptim ad Divi templum
provolare, prolixas ad Deum preces fundere, Sanc- CAPUT XII.
i
lumque suum Paulanum obtestari, servaret sibi Sancti viri porpus ail llugonotlis combus-
devotam navim. Denique petita ex capulio Beati fi- tum : ReliquiiC asservattc.
lamenta paucula, jiuerorum caterva coniilante, et,
Sancte Francisce serva navigium, identidem accla- ,/\.nnus agebatur Christiana; ALth; mdlxii, qnando Aiuio 1502
mante, detulit ad littus, Divi laudes etiam ipse ca- R. P. Maturinus Aubert, ad visitandas Franci?e jiijfa proiilie-
tiinn SaiH'/'
iiin:tis iiinri
nens. Omnibus vero in genua provolutis, veneranda provincias destinatus, et socium seciim ducens R.
Betii/iiiis illa pignora ilerum iteiumque exosculatus. denier.sit P. Jnsephum le Teilier (ex cujus ore hsec quas sub-
srtUit in raare. Quo facto, tumidos aquariim montes ita jun^am, inqiiil Claudiiis du Fiviercap. 27 in jine,
phicavit, ut a littore ad navim subita se porrigeret audivi saepius) invenit in conventu Turonensi homi-
tranquillilas, etceteris cymbis adhuc contra vento- nera octogenariura, P. Eustacbiiim lioniine, qui ab
rum Huctuumque injurias periculose luctantibus, ipso Sancto Patre admissus in Ordinein baliitiique
sola quiesceret;donec ad rehquas in littore stanles donatus, nonnullis cum eodem vixerat annis farai-
eadem se dilatavil nialacia, S. Francisci merilis im- liariter satis, et raultarum quas raemoriter tenebat
petrata. Hxc ex libro 2 cap. 8 de Vila el viHutilms rerura fldelis relator. Hic ad prsesentia tempora de-
tjuMlem P. Bernardi, scripto per Joannem Paalinum lapso sermone, multis perfusiis lacrymis ; Heu,
ilidem Socielatis Jesn. e.Tcerpere pliicmt : minc aliud inquit, Pater, attigimus annum, qiio bonns nosler Tiiroiiihiis
pergo ex Italico Isidnri Laliiie reddere iiclesins
: quia ad eadem Pater prEedixit expilandas subvertendasque urbis
ejpiliiitt
arbilror speclare lemporii, lieel anninola niilla addU'- Tiirnnensis ecclesias. Quam aiitem veraaccerla fueril h.uvtia :
tur. viri Sancti proplietia, paiicos inlra menses probavil
90 Gabriel Ca>saris, Ayamonte in Hispania na- eveiitiis, et sacrorimi omniiim eversio per Huijoiioltas
tus, in civitate Africse, Sale dicta, tenebatur cap- facla. In hae qiiomodo hahilum sit sacrum S. Fran-
Afnca,
tivus, domi ciijusdam Hispani apostatse, Bayren cisci eorpus, polius qiiam alioriim tradamus verliis,
nnminati. Eraerat ipsura ejusdem apostatae socrus. coxvQS rei (feslx testes legilime autlilos produeemus ea-
instrumcnto
SECUNDA APRILIS. 221
iiislmmeiito, ciyiis solum primam jiartem ad Lalinic curiositate fractus sciendi quid in d. conventu Hu- !>
vilse calcem P. Franciscus Viclnn atlexuil ; inteijrum gonottac acluri essent, eodem cuin aliquibus jiive- •>'•'
autem eximiplar curiiml nohis Parisiis describentlum, nibus amicis siiis se contulit, hora circiter postquam
iiiem qui plura iilia , R. P. Philippus de Mrsemucre, e strato surrexerat tertia. Ibi adveniens, invenit
et est hujusmodi. rnagnam Calholi orum Turonensinm multitudinem, disfjreisia a
conventu
98 Ad lionorem Dei opt. max. Sanctissinvae Dei- eodem simili curiositate adductam, a quibus audivit sacrite^is.
jwrx' Virginis Mariie, et beatissimi PatrisFrancisci Plugonottas recessisse a conventu. S:incto igitur sti-
Viufalort
potl "»""<
de Paiila Palriarcliae Fratrum Minimorum. Nos Fr. mubitus desiderio cognoscendi injurias et contume-
(iO in5/i'w'«. Olivarius Chaillou, sacri Minimorum Ordinis Sa- li.is, loco sacro ab Hugonottis illatas, intravit eccle-
cenlos. professus, habilis, et in Provineia Franciae siam dicti conventus : seqne recta contulit ad locum.
dicti Ordinis Collega Provincialis, annos natusieta- ubi ent tumulus ef reqiiieverat corpus S. Francisci
tismea; i.vi, religionis vero xvii; cDm accepis.semus de Paula: ad quera scilicet locum tumulumque ssepe
a Keverendissimo Patre Fr. Francisco de .Mayda, alias venerat; eratque tumulus infra terram, lapidi-
Episropo Lavellensi et d. Ordinis nostri Generali bus (|uadris iisdem pavimen-
iiuibiis reliqiiiim sacelli
meritissimo, litteras patentes, suli Datum Romje in tumopertus, unoque pede quain nunc sit
circiter
Conventu sanctissiraae Trinitatis, quibus
no.-i Vica- alfari vicinior. Vidil autera quadros, quibiis tumulus
'ilmln^JH^it
riura et Visitatorem generalem in Provinciis Fraii- tegchatur, sublatos comminutos'|ue, etipsumfumu- viataium ;
cise , Tureniic. Lyonnesii, Provinciae, Aquitania; lum di.scoopertum recliisuinque:quiquidem tumiilus,
,1,11 CJ SUHCti
j)r(}nei>olil)iis. constitueliat et nouiinabat; continuo ad opus visita uno solido iii lapide excavatus, idem est qui etiam
tioinim nostrarum nos accinximus. Cumque provin- nunc in d. capella honor.itur. Tunc, inquit deponens,
ciam Tnronensem fausto oraineet numine appulisse- manus iminisi in tumidum, neque recordor me toto
raus, id potissimum in mente habuimns. ut qu£e ad in templo aliud quid fractum vidisse ac ne Cruci- ,
honorem sanctissimi Patriarchae nostri Fraiicisci de fixum quideni majorera, ab odieo, super qiiod stabat,
Paula quoraodocumque spectarent, ea, si obscura deturbatura : mernini tamen , quod aliquando post
essent, luce clariora redderemus ; si dubia, firraa- tem'pore in loco Crucifixi fuerit appensa magna tela, ^
reinus ; si pnblica. solidareraus ; si sancta, venera- in qua depictura erat Cru''ifixionis raysterium, ideo-
remur : diipliri ad id nos impellente spiritu, consan- qne credo dejectiim quoque Crucifixum fuisse etsi ,
guinitatis niniirum naturalis. et flliationis .-piritualis. illi^ non reminiscar.
seimtcro
Qiiapropter eum accepisseraus a viris probis et spec- 101 Ab ecclesia progressiis sum ad cameram ,
el tle
mlato tata; s.inctitatis, corpus beatissirai Patris noslri ante excipiendis hospitibus destinatam, et tunc apothecae audiviise
iiiformari hac ab hiereticis, nescio quo diabolico furore, a tu- lignariie propinqu-im. in quam ab interiori claustri '"°1 '^'',^„"'
salftgmti,
miilo 5110 raptura et crematura fuisse; violatoque parfe erat iiigressus, et ex eadem in hortum pro
jure sepulcri in cineres ejus esse sievitum; sanctas- spectus. Ibi a pluribus honesta conditionis personis
que Reliquius ejus, tam pie custoditas , tara sancte (quas tunc cogiioscebam, nunc autera nequeo nomi-
veneratas, tantis miraculis claras; flammis esse do- nare) didici , Hugonottas, postquam S. Francisci
iiatas : ideo ne tam imniane facinus pereat et delea- Paulani tumulura vi'da.ssent, corpus ejusdem inibi
tur, et ut jiosteritati innote.scat ; quasque flararais repertum integrura, .adherescentibus eidera quad:im-
habemus ereptas Reliquias et residuos cineres, ubi teiius vestilius . inde exlraxisse violenter atque sa-
et unde possideraus, jure possidere possimus; deni- crilege, funeiue ad collum alligato raptavisse per ec-
que ut rei gestffi veritas .'ingulis et omnibus in pos -
clesiam atque claustruin, usque in dictam camer.ara.
teruin pateat : lequura et justum duximus, sl quos Ubi dum ad ejus corabustionem omnia apparant et
hiijus immanitatis testes vel oculatos vel fidos repe- comportant impii. pii quidam C itliolici iisdem per-
rirenins, ab iis cun<'ta sciscitari et audire. mixti. commoditatem habiiere decerpsndi de sancto
l)i) Die igitur xviii raensis Maii anni mdcxsii ,
corjiore particulas, ossa aut raeinbra quiedam; quie
devliiial Ttsli: iu nostro cotiventu Naniietensi annosos Religiosos a suo trunco divellere, propter diuturni-
ficile er:it
ocloifengrlus, reperientes, ipsoscoram nobis in camera solita;nob- tatem temporis. quod :\b ejus sepultura ad diem il-
tra; audientiaj vocatos, supra d. crematione exami- lum fluxerat. Ego verocogiiovi aliquos ex habitato- et reiiquiic
naviinus et inquisivimus Ad hunc effectum die et , ribus suburbii, Mariae divitis appellati , homines atiqux cou-
'
anno pra.*fatis, constitutus est personaliter coram honoratos et fide dignos, sericique operatores ; qui p"
nobis vocatus, Ven. P. Fr. Carolus Koyer, Ordinis mihi dixerunt , quod ipsimet accepissent aliqua ex
nostri Sacerdos, professus, liabilis, annns iiatus dictis ossibus, qiiie citra violeiitiam dissolvebanlur;
iefatis Lxxx vel circa, religionis vero lvi vel circa, e.aque postea portaverint , scapulam quidera ad ec-
ut ipse dixit .-
cui in virtute sanctse obedientiie et clesiain Mariie-divitis , reliqua \q\'(\ ad conventum
sub priecepto ipsius pra'cepimus, ut aperiret nobis Miuiraorum Plessiaoensem. Ipseque lactus Religio-
vere, sinipliciter, et iutegre cuncta d. creinationem sus vidi aliquos civium praedictorum (nominum ta-
spectanlia; nirairiim tempus, locuni, niodum, et per- men non recordor) referentes duodecim aut iiuinde-
sonas inibi pnesentes ; ipsumque insuper jurare fe- cim ossa, quorura aliqiia erant de spinadorsi, eaque
ciiiuis nianii tacto pectore , more Religiosoriim et consignantes in inanus R. P. Provincialis, ejus qui
qua; ossa, quus videnl
Sacerdolum, de integritate priefata' coir.bustionis K. Patrein Bourdrier priecessit in officio :
approtinn.
nobis propalanda. Post quse dixil nobis . Tnronibus mappa; piilclire laiioralie involuta . reposita simt
in p.irochia S. Saturuini natuni se, ibidera semper concIus:ique intra arcam, qiiatuor clavibus. Poslea
habitasse priusquam esset Religiosus, et adfuisse dicta ossa et reliquis priesentatte fuerunt per R. P.
indicta urbe anno Mni.xii, raense (prout recordatur) Provincialein et per Correctorem couvenliis qui ,
Aprili, quando Hugonotta3 proditorie occuparunt d. tuiic erant (norainum enim nou recordor) Reveren-
urbeni Turonensein. dissimo Archiepiscopo Turoiionsi (cujiis mihi pariter
100 Erat ipse annoruni tunc oclodecim vel uo- iionien excidil) qui iisdem diligeuter consideratis. et
ijiiiul ,1,1
„f
Nemdecim et scit, quod cuin dicli Hiigonotta; d.
: aiiimadversis vestiuin reliquiis ad ipsa ossa adhtv-
IS ,infii^
urbein tenerent. combusserint corpora SS. Galiani rentibus, approbavit et declaravit esse veras beati
<t M.irtini; eodemque tempore, nescit quo pnecise Patris nostri Reliquias.
dic, viderit nialulinis horis turbani graudeui Hugo- 102 Combusserunt liKi-etici sacrura corpus, afque
n"ltaruni equitiim pedituniqne transire per plateam cineres redegerunf, in privdicta caiuer.i. uti mihi
iii
sicui oHm
majorem, qui se tlicebaut ire ad conventum Plessia- relalum est a plnribus qiios istic reperi ,
adveni :
Jifj^,;','^,-
leiiseni, uti de facto ibant. Itaque ip<e deponens. autem eo circa quartani aiit quintam horani postme- cjr ciiirnOiis
rid<anam
222 HISTORIA S. FRAMCISCI DE PAULA.
ridiannm, ibique ndhiic reperi cinM-es et lignnriim in c:imera hospitum corpus S. Francisci de Paula D :
qundque eornm qu:c nunc sunt in capsa S. Fr.ancisci 7"orf
afqnecarlioniMn rpliqnias: notavi etiam totum
c:i- ossn in
amliilnm iiroplcr f"ci lucnlcnti o-^sinm, aliqiia repcrta fueriiit in sepiilcro ipsius S, sejmtcro
mini CNleriorem , riperta
nemiiicra Francisci, ibidcmrclicta.cum Hugonotta:iiide aufer-
m6i;nilu<linem, Henigralum sse et creilo i :
conventu neminem tnnc
Ego certe rent corpus: et postea verificata siut per D. Oflficia-
tunc fni^se in .
porsuasi Reliciosos omnes fiiga rti- lem Tiironcnsem et Grapliiarium Archiepiscopatus,
reperi, niihique
lapsos fuisse. Postcro die, eoilem redii. et vidi Reli-
ad hoc ut liaheri possent pro ve
You might also like
- Script Jungle CruiseDocument24 pagesScript Jungle CruiseronnyNo ratings yet
- The Painter S Manual PDFDocument110 pagesThe Painter S Manual PDFartbyashmore AshmoreNo ratings yet
- Heraldry in Scotland Vol. 2 by J. H. Stevenson (1914)Document365 pagesHeraldry in Scotland Vol. 2 by J. H. Stevenson (1914)Andres Mäevere100% (1)
- Memoirs of William Miller by Sylvester Bliss, 1853Document434 pagesMemoirs of William Miller by Sylvester Bliss, 1853sirjsslutNo ratings yet
- 30 Years Among CowsDocument150 pages30 Years Among CowsErik KinseyNo ratings yet
- Acta Sanctorum. 1863. Volume 1.Document918 pagesActa Sanctorum. 1863. Volume 1.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Acta Sanctorum. 1863. Volume 4.Document1,074 pagesActa Sanctorum. 1863. Volume 4.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Acta Sanctorum. 1863. Volume 17.Document680 pagesActa Sanctorum. 1863. Volume 17.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Acta Sanctorum. 1863. Volume 2.Document880 pagesActa Sanctorum. 1863. Volume 2.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Acta Sanctorum. 1863. Volume 15.Document928 pagesActa Sanctorum. 1863. Volume 15.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisNo ratings yet
- Orationongods00inge PDFDocument92 pagesOrationongods00inge PDFBorja Rodríguez MelaraNo ratings yet
- Acta Sanctorum. 1863. Volume 18.Document722 pagesActa Sanctorum. 1863. Volume 18.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Acta Sanctorum. 1863. Volume 19.Document1,070 pagesActa Sanctorum. 1863. Volume 19.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisNo ratings yet
- Acta Sanctorum. 1863. Volume 9.Document1,058 pagesActa Sanctorum. 1863. Volume 9.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Acta Sanctorum. 1863. Volume 13.Document820 pagesActa Sanctorum. 1863. Volume 13.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Acta Sanctorum. 1863. Volume 8.Document1,084 pagesActa Sanctorum. 1863. Volume 8.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Acta Sanctorum. 1863. Volume 6.Document856 pagesActa Sanctorum. 1863. Volume 6.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Speer J K - Collectanea A Collection and Exposition of The Things Relating To The Two Adams - 1872Document252 pagesSpeer J K - Collectanea A Collection and Exposition of The Things Relating To The Two Adams - 1872Keith Jundeacon100% (1)
- Acta Sanctorum. 1863. Volume 7.Document1,022 pagesActa Sanctorum. 1863. Volume 7.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Public Gdcmassbookdig Bookofbeautyvigo00newy Bookofbeautyvigo00newyDocument114 pagesPublic Gdcmassbookdig Bookofbeautyvigo00newy Bookofbeautyvigo00newynokutendakachereNo ratings yet
- آفاق ديمقراطية 2Document98 pagesآفاق ديمقراطية 2Yaseer KhirelseedNo ratings yet
- Acta Sanctorum. 1863. Volume 25.Document1,110 pagesActa Sanctorum. 1863. Volume 25.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisNo ratings yet
- Acta Sanctorum. 1863. Volume 24.Document1,014 pagesActa Sanctorum. 1863. Volume 24.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Acta Sanctorum. 1863. Volume 26.Document976 pagesActa Sanctorum. 1863. Volume 26.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisNo ratings yet
- Acta Sanctorum. 1863. Volume 16.Document876 pagesActa Sanctorum. 1863. Volume 16.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisNo ratings yet
- Acta Sanctorum. 1863. Volume 34.Document954 pagesActa Sanctorum. 1863. Volume 34.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisNo ratings yet
- The Earth and Its Inhabitants, Reclus Elisée, Vol 9. North AmericaDocument598 pagesThe Earth and Its Inhabitants, Reclus Elisée, Vol 9. North AmericaAdi Petre100% (1)
- Acta Sanctorum. 1863. Volume 20.Document1,030 pagesActa Sanctorum. 1863. Volume 20.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Acta Sanctorum. 1863. Volume 3.Document852 pagesActa Sanctorum. 1863. Volume 3.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- The Earth and Its Inhabitants, Reclus Elisée, Vol 10. North AmericaDocument610 pagesThe Earth and Its Inhabitants, Reclus Elisée, Vol 10. North AmericaAdi PetreNo ratings yet
- Acta Sanctorum. 1863. Volume 29.Document924 pagesActa Sanctorum. 1863. Volume 29.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisNo ratings yet
- Acta Sanctorum. 1863. Volume 46.Document1,086 pagesActa Sanctorum. 1863. Volume 46.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisNo ratings yet
- Acta Sanctorum. 1863. Volume 37.Document892 pagesActa Sanctorum. 1863. Volume 37.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisNo ratings yet
- Nunan-1993 1-11Document6 pagesNunan-1993 1-11SilvioNo ratings yet
- The Earth and Its Inhabitants, Reclus Elisée, Vol 13. EuropaDocument620 pagesThe Earth and Its Inhabitants, Reclus Elisée, Vol 13. EuropaAdi PetreNo ratings yet
- O Mundo Como Imagem À Imagem Do MundoDocument5 pagesO Mundo Como Imagem À Imagem Do MundoBrigida CampbellNo ratings yet
- Material 1 Fil - Der 2022 - Opt 1Document28 pagesMaterial 1 Fil - Der 2022 - Opt 1Oscar TarquiNo ratings yet
- Development: 1 Natural Gas-Origin andDocument17 pagesDevelopment: 1 Natural Gas-Origin andEdson SejasNo ratings yet
- Owner'S Manual: WWW - Vwt4Camper - Info - A Useful Website For Owners and Enthusiasts of VW T4 Transporter CampervansDocument243 pagesOwner'S Manual: WWW - Vwt4Camper - Info - A Useful Website For Owners and Enthusiasts of VW T4 Transporter CampervansrcriganNo ratings yet
- The Earth and Its Inhabitants, Reclus, Elisée, Vol 1. AfricaDocument606 pagesThe Earth and Its Inhabitants, Reclus, Elisée, Vol 1. AfricaAdi Petre100% (1)
- III Parcial. Material 2Document10 pagesIII Parcial. Material 2Katerine PinedaNo ratings yet
- Acta Sanctorum. 1863. Volume 22.Document678 pagesActa Sanctorum. 1863. Volume 22.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisNo ratings yet
- Anals of Indian Administration Vol 1 PDFDocument655 pagesAnals of Indian Administration Vol 1 PDFAbhilash MalayilNo ratings yet
- 2018 Al Engineering Technology Et Part II Alevelapi - Com PDF NDocument7 pages2018 Al Engineering Technology Et Part II Alevelapi - Com PDF NLearning With Shanu GeekNo ratings yet
- Acta Sanctorum. 1863. Volume 50.Document1,142 pagesActa Sanctorum. 1863. Volume 50.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisNo ratings yet
- Acta Sanctorum. 1863. Volume 39.Document1,122 pagesActa Sanctorum. 1863. Volume 39.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisNo ratings yet
- Monotribe SchematicsDocument6 pagesMonotribe SchematicsUruk HaiNo ratings yet
- Mti SMKDocument2 pagesMti SMKIndonesia Energi CorpNo ratings yet
- Acta Sanctorum. 1863. Volume 47.Document1,006 pagesActa Sanctorum. 1863. Volume 47.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisNo ratings yet
- Bathuku Payanam-B S RamuluDocument19 pagesBathuku Payanam-B S RamuluRamji RaoNo ratings yet
- Quasten - The Concept and History of PatrologyDocument3 pagesQuasten - The Concept and History of PatrologyPatrologia Latina, Graeca et OrientalisNo ratings yet
- Ottley. Studies in The Confessions of St. Augustine. 1919.Document156 pagesOttley. Studies in The Confessions of St. Augustine. 1919.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisNo ratings yet
- Budge. The History of The Blessed Virgin Mary and The History of The Likeness of Christ. Vol 1. 1899.Document274 pagesBudge. The History of The Blessed Virgin Mary and The History of The Likeness of Christ. Vol 1. 1899.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (2)
- Jackson. The Apostolic Fathers, and The Apologists of The Second Century. 1879.Document228 pagesJackson. The Apostolic Fathers, and The Apologists of The Second Century. 1879.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (3)
- Quasten - The Fathers' of The ChurchDocument2 pagesQuasten - The Fathers' of The ChurchPatrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Budge. The History of The Blessed Virgin Mary and The History of The Likeness of Christ. Vol 2. 1899.Document308 pagesBudge. The History of The Blessed Virgin Mary and The History of The Likeness of Christ. Vol 2. 1899.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (3)
- Budge. The Book of Governors (By Thomas, Bishop of Marga) - Volume 1. 1893 PDFDocument626 pagesBudge. The Book of Governors (By Thomas, Bishop of Marga) - Volume 1. 1893 PDFPatrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Budge. The Book of Governors (By Thomas, Bishop of Marga) - Volume 2. 1893 PDFDocument746 pagesBudge. The Book of Governors (By Thomas, Bishop of Marga) - Volume 2. 1893 PDFPatrologia Latina, Graeca et OrientalisNo ratings yet
- Izydorczyk. The Medieval Gospel of Nicodemus: Texts, Intertexts, and Contexts in Western Europe. 1997.Document600 pagesIzydorczyk. The Medieval Gospel of Nicodemus: Texts, Intertexts, and Contexts in Western Europe. 1997.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Sparrow-Simpson. The Letters of St. Augustine. 1919.Document344 pagesSparrow-Simpson. The Letters of St. Augustine. 1919.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisNo ratings yet
- William H. Faulkner - The Subjunctive Mood in The Old English Version of Bede's Ecclesiastical HistoryDocument64 pagesWilliam H. Faulkner - The Subjunctive Mood in The Old English Version of Bede's Ecclesiastical HistoryPatrologia Latina, Graeca et OrientalisNo ratings yet
- Blunt. An Introduction To A Course of Lectures On The Early Fathers, Now in Delivery in The University of Cambridge. 1840.Document52 pagesBlunt. An Introduction To A Course of Lectures On The Early Fathers, Now in Delivery in The University of Cambridge. 1840.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisNo ratings yet
- Neander. Lectures On The History of Christian Dogmas. Volume I. 1858.Document424 pagesNeander. Lectures On The History of Christian Dogmas. Volume I. 1858.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Neander. Lectures On The History of Christian Dogmas. Volume II. 1858.Document396 pagesNeander. Lectures On The History of Christian Dogmas. Volume II. 1858.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Tyler. The Worship of The Blessed Virgin Mary in The Church of Rome: Contrary To Holy Scripture, and To The Faith and Practice of The Church of Christ Through The First Five Centuries. 1844.Document438 pagesTyler. The Worship of The Blessed Virgin Mary in The Church of Rome: Contrary To Holy Scripture, and To The Faith and Practice of The Church of Christ Through The First Five Centuries. 1844.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis0% (1)
- Chase. The Lord's Prayer in The Early Church. 1891.Document200 pagesChase. The Lord's Prayer in The Early Church. 1891.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (3)
- Weymouth. The Resultant Greek Testament (... ) - 1892.Document678 pagesWeymouth. The Resultant Greek Testament (... ) - 1892.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (2)
- Feltoe. St. Dionysius of Alexandria: Letters and Treatises. 1918.Document120 pagesFeltoe. St. Dionysius of Alexandria: Letters and Treatises. 1918.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Goodspeed. Historical and Linguistic Studies in Literature Related To The New Testament. 1901. Volume 2.Document222 pagesGoodspeed. Historical and Linguistic Studies in Literature Related To The New Testament. 1901. Volume 2.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Harris. Philo: Fragments Newly Edited by Rendel Harris. 1886.Document156 pagesHarris. Philo: Fragments Newly Edited by Rendel Harris. 1886.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisNo ratings yet
- Krüger, Gillett. History of Early Christian Literature in The First Three Centuries. 1897.Document452 pagesKrüger, Gillett. History of Early Christian Literature in The First Three Centuries. 1897.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (3)
- Cutts. Saint Jerome. (N.D.) .Document250 pagesCutts. Saint Jerome. (N.D.) .Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (4)
- Morris (Transl.) - Select Works of S. Ephrem The Syrian: Translated Out of The Original Syriac, With Notes and Indices. 1847.Document478 pagesMorris (Transl.) - Select Works of S. Ephrem The Syrian: Translated Out of The Original Syriac, With Notes and Indices. 1847.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisNo ratings yet
- Burton. Testimonies of The Ante-Nicene Fathers To The Divinity of Christ. 1829.Document524 pagesBurton. Testimonies of The Ante-Nicene Fathers To The Divinity of Christ. 1829.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisNo ratings yet
- Goodspeed. Historical and Linguistic Studies in Literature Related To The New Testament. 1901. Volume 1.Document114 pagesGoodspeed. Historical and Linguistic Studies in Literature Related To The New Testament. 1901. Volume 1.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisNo ratings yet
- Robinson. Irenaeus: The Demonstration of The Apostolic Preaching. 1920.Document192 pagesRobinson. Irenaeus: The Demonstration of The Apostolic Preaching. 1920.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Rambaut, Roberts. The Writings of Irenaeus. 1868. Volume 1.Document540 pagesRambaut, Roberts. The Writings of Irenaeus. 1868. Volume 1.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Freese. Photius: The Library. 1920.Document272 pagesFreese. Photius: The Library. 1920.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Ferrar. Eusebius: The Proof of The Gospel, Being The Demonstratio Evangelica. 1920. Volume 2.Document288 pagesFerrar. Eusebius: The Proof of The Gospel, Being The Demonstratio Evangelica. 1920. Volume 2.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Ain Soph - The Endless One PDFDocument7 pagesAin Soph - The Endless One PDFAgasif AhmedNo ratings yet
- Lab 4: Self-Balancing Robot: Learning ObjectivesDocument4 pagesLab 4: Self-Balancing Robot: Learning ObjectivesAtikah AbdallaNo ratings yet
- Multicultural Literacy ReportDocument8 pagesMulticultural Literacy ReportNove Claire EnteNo ratings yet
- Crime Scene Search Study Guide 20 10: Part Ii of IiDocument31 pagesCrime Scene Search Study Guide 20 10: Part Ii of IiKarachi SpediaNo ratings yet
- International Economics and Trade Theory Chapter 15 QuizDocument3 pagesInternational Economics and Trade Theory Chapter 15 QuizMeghana1205No ratings yet
- Interjection: Law Kai Xin Chiew Fung LingDocument17 pagesInterjection: Law Kai Xin Chiew Fung LingLaw Kai XinNo ratings yet
- Technical Writing: CDT 3C Gascon, Patrick Generoso Section 9Document16 pagesTechnical Writing: CDT 3C Gascon, Patrick Generoso Section 9robin zaragosaNo ratings yet
- Module 3 - IPTV Architectures and ImplementationDocument57 pagesModule 3 - IPTV Architectures and ImplementationMladen VratnicaNo ratings yet
- French 3Document15 pagesFrench 3luciaNo ratings yet
- 1 SM PDFDocument8 pages1 SM PDFjihan safNo ratings yet
- Case StudyDocument29 pagesCase Studymoke100% (2)
- Anthro Quotes Midterm+Final (FML) Flashcards - QuizletDocument51 pagesAnthro Quotes Midterm+Final (FML) Flashcards - QuizletLhamokyi GNo ratings yet
- Financial Statement Analysis Of: Icfai Business SchoolDocument1 pageFinancial Statement Analysis Of: Icfai Business SchoolVineet PushkarNo ratings yet
- Paper 3 SOLVE-Integrating Health Promotion Into Workplace OSH Policies - FinalDocument44 pagesPaper 3 SOLVE-Integrating Health Promotion Into Workplace OSH Policies - FinalAng chong bengNo ratings yet
- Ratios and Proportions QuestionsDocument2 pagesRatios and Proportions QuestionsRavi Shankar0% (1)
- Adverb Exercise AnswerDocument3 pagesAdverb Exercise AnswerNatalia ErvinaNo ratings yet
- CBSE Class 11 Chemistry Notes: Ionic Equilibrium: by - October 22, 2014Document16 pagesCBSE Class 11 Chemistry Notes: Ionic Equilibrium: by - October 22, 2014scsa31619No ratings yet
- 15 William Golangco Construction Corp Vs PCIB Article 1158Document3 pages15 William Golangco Construction Corp Vs PCIB Article 1158Vina CagampangNo ratings yet
- Informativo para Rendir Examen de Suficiencia 2022 - ActualizadaDocument2 pagesInformativo para Rendir Examen de Suficiencia 2022 - ActualizadaFrancesco ArteagaNo ratings yet
- EvalDocument34 pagesEvalGuillermo Manuel Elizondo0% (1)
- Beatriz Ulloa Writing 2 June 9, 2016: Three Sides To The Same StoryDocument8 pagesBeatriz Ulloa Writing 2 June 9, 2016: Three Sides To The Same Storyapi-320640072No ratings yet
- Read The Information and Complete Exercises.: Vivian Samaniego ParanzaDocument6 pagesRead The Information and Complete Exercises.: Vivian Samaniego ParanzaVivian Veronica Samaniego ParanzaNo ratings yet
- Lab Act FinalsDocument4 pagesLab Act FinalstaiyuraijinNo ratings yet
- Petition - Report & RecommendationDocument5 pagesPetition - Report & RecommendationAmanda RojasNo ratings yet
- What Is Manufacturing Engineering?Document50 pagesWhat Is Manufacturing Engineering?mariappanNo ratings yet
- Iec61508 Uses and AbusesDocument5 pagesIec61508 Uses and Abusesuserscribd2011No ratings yet
- 2............. Human Anatomy and Physiology MCQDocument7 pages2............. Human Anatomy and Physiology MCQshahida hassanNo ratings yet
- Aced SNFDocument12 pagesAced SNF김성곤No ratings yet
