Professional Documents
Culture Documents
Turi̇zm Tesi̇sleri̇ Yönetmeli̇ği̇
Turi̇zm Tesi̇sleri̇ Yönetmeli̇ği̇
Turi̇zm Tesi̇sleri̇ Yönetmeli̇ği̇
**21/06/2005 tarih ve 25852 S.R.G. de yayımlanan 10/5/2005 tarih ve 2005/8948 sayılı "Turizm
Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmelik" in 56. maddesi ile
yürürlükten kaldırılmıştır.**
AMAÇ
KAPSAM
YASAL DAYANAK
Madde 3 - Bu Yönetmelik, 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu'nun 37 nci maddesinin (A) bendi
hükmü uyarınca hazırlanmıştır.
TANIMLAR
c) Turizm İşletmeleri: Türk veya yabancı uyruklu, gerçek veya tüzel kişilerce birlikte veya ayrı ayrı
gerçekleştirilen ve turizm sektöründe faaliyet gösteren ticari işletmeleri,
d) Turizm tesisi: Turizm yatırımı kapsamında bulunan veya turizm işletmesi faaliyetinin yapıldığı
tesisleri ve bunların ayrıntıları ile tamamlayıcı unsurlarını,
f) Turizm belgesi: Turizm yatırımı belgesi, turizm deneme işletmesi belgesi, turizm işletmesi belgesi,
kısmi turizm deneme işletmesi belgesi veya kısmi turizm işletmesi belgesini,
g) Turizm yatırımı belgesi: Turizm sektöründe bu Yönetmelik'te nitelikleri belirtilen yatırımı yapana
verilen belgeyi,
h) Turizm deneme işletmesi belgesi: Müşteri kullanımına hazır hale getirilmiş olan turizm tesisinin
Yönetmelik hükümlerine ve varsa projesine uygunluğunu belgeleyen, tesisin deneme işletmesine
açılması iznini içeren belgeyi,
j) Kısmi turizm deneme işletmesi belgesi; Yapılacak olan üniteler yatırım kapsamında tutularak tür
ve/veya sınıfının gerektirdiği zorunlu üniteleri yapılmış ve müşteri kullanımına hazır hale getirilmiş olan
turizm tesisinin bu Yönetmelik hükümlerine ve varsa projesine uygunluğunu belgeleyen, tesisin
deneme işletmesine açılması iznini içeren belgeyi,
k) Kısmi turizm işletmesi belgesi; Kısmi turizm deneme işletmesi belgeli tesislerde yapılan
sınıflandırma çalışması sonucu düzenlenen veya sınıfının gerektirdiği zorunlu üniteleri yapılmış ve
müşteri kullanımına hazır hale getirilmiş olan turizm işletmesi belgeli tesislerde yapılacak diğer
kısımların yatırım kapsamında tutularak verilen belgeyi,
l) Geçici işletme belgesi: Bu Yönetmeliğin geçici üçüncü maddesine göre verilen belgeyi, ifade eder.
Madde 5 - Turizm yatırımı belgesi taleplerinde, aşağıda belirtilen belgelerin aslı veya aslını vermeye
yetkili mercii veya noterce onaylanmış örnekleri ile Bakanlığa başvurulur.
a) Başvuru dilekçesi,
b) Yatırımın yeri, tür ve sınıfı, kapasitesi, finansmanı ve pazarlaması gibi bilgileri içeren rapor,
d) Tapu ve/veya kiralama, izin, irtifak hakları gibi ayni hakları gösterir belge ve/veya belgeler ile
ortaklardan birinin veya birkaçının adına yatırımcı ve/veya işletmeci olarak belge düzenlenmesinin
talep edilmesi halinde bu hususta ortaklar arasında düzenlenen sözleşmeye dayalı muvafakatname,
e) Talebin şirket adına yapılması halinde şirket tesciline ilişkin Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi ile
şirkete ait imza sirküleri, isim tescili yapılmış ise tescile ilişkin belge,
f) Türü, yöresi, büyüklüğü veya konumu gibi nedenlerle, özellik arzeden yatırımların, Bakanlıkça
gerekli görüldüğü durumlarda bu özelliklerini genel olarak yansıtan uygun ölçekte fikir projesi, fikir
maketi ve/veya referans kişi veya kuruluşlardan alınan görüş yazısı.
Madde 6 - Belgeli turizm yatırımının tamamlanıp işletmeye hazır olması durumunda, belge sahibi
tarafından aşağıda belirtilen belgelerin aslı veya aslını vermeye yetkili mercii veya noterce onaylanmış
örnekleri ile birlikte yazılı olarak Bakanlığa başvurulur.
a) İlgili idaresinden alınmış yapı kullanma izin belgesi veya tesisin kullanım amacını ve bu amaca
uygun olarak fen ve sağlık kuralları yönünden uygunluğunu belirten belge,
b) Atık su sisteminin çözümüne ilişkin ilgili kamu kurum veya kuruluşlarından alınacak uygun görüş
yazısı,
c) Tesiste yangına karşı gerekli önlemlerin alındığına ilişkin İtfaiye Müdürlüğü veya ilgili kuruluş
yazısı,
d) Bakanlıkça gerekli görülmesi halinde, konaklama tesisleri, yeme-içme ve eğlence tesisleri için
genel güvenlik, asayiş ve ahlak yönünden ilgili Mülki İdareden alınmış uygun görüş yazısı,
Madde 7 - Turizm yatırımı belgesi almadan doğrudan turizm deneme işletmesi belgesi taleplerinde
5 inci maddenin (c) bendi hariç olmak üzere, 5 ve 6 ncı maddelerde belirtilen belgelerle birlikte yazılı
olarak Bakanlığa başvurulur.
Madde 8 - Turizm belgesinin verilmesi, bu belgenin diğer bir belgeye çevrilmesi, kapsamının
değiştirilmesi, belge devri, süre uzatımı ve sınıflandırma konularına ilişkin talepler Bakanlıkça incelenir.
Yatırımın İmar Kanunu, yürürlükteki imar planı ve diğer ilgili mevzuat çerçevesinde
gerçekleştirilmesi girişimcinin kendi sorumluluğundadır. Belge talebinde bulunanlar bu hususlara
uyacaklarını taahhüt ederler. Bu husus turizm belgesine şerh edilir. Kamu kurum ve kuruluşlarına karşı
yasal yükümlülüklerin yerine getirilmesi Kanunla yetkili kılınan kurumlarca izlenir.
Turizm deneme işletmesi veya kısmi turizm deneme işletmesi belgesi taleplerinde; tesisin tür
ve/veya sınıfının asgari nitelikleri, Yönetmeliğin 5 inci maddesinin (f) bendi kapsamında değerlendirilen
tesislere ait fikir projelerinin uygunluğu, kapasitesi, fiziki özellikleri ve kullanılan malzemelerin standardı
denetlenerek uygun görülenler belgelendirilir.
Turizm deneme işletmesi veya kısmi turizm deneme işletmesi belgeli tesislerde altı ay içerisinde
yapılacak sınıflandırma çalışması sonucunda; tesisin tür ve sınıfı için belirlenen puan barajını aşması
halinde turizm işletmesi veya kısmi turizm işletmesi belgesi verilir. Üstün hizmet düzeyindeki
işletmelere, üst sınıf için belirlenen puan barajını aşması durumunda yeni sınıfın gerektirdiği asgari
fiziksel niteliklere bakılmaksızın bir üst sınıf verilebileceği gibi nitelikleri düşük olanlara da alt sınıf
verilebilir. Sınıflandırma Komisyonunca yapılacak değerlendirmeler sonucunda tesisin kendi türüne
ilişkin belirlenen asgari puanın tutmaması halinde ise tesise ait belge iptal edilir.
Sınıflandırma çalışmaları için tesisin tür ve/veya sınıfının asgari nitelikleri, kapasitesi, fiziki
özellikleri, kullanılan malzemenin standardı, işletme ve hizmet kalitesi ile personelin nitelikleri ve eğitim
düzeyi gibi kriterlerin yer aldığı, puanlama sistemine dayalı değerlendirme formları Bakanlıkça
hazırlanır ve bu formlar tesiste Sınıflandırma Komisyonu'nca uygulanır. Sınıflandırma Komisyonu; üç
Bakanlık Kontrolöründen veya iki Bakanlık Kontrolörü ile turizm belgeli konaklama tesisleri
işletmecilerinin oluşturdukları derneğin ya da birliğin bir temsilcisinden oluşur. Kıdemli olan Kontrolör
Komisyona başkanlık eder.
Sınıflandırma kararlarına belge sahibi veya ilgili Genel Müdürlük, kararın tebliğ tarihinden itibaren 30
gün içerisinde Değerlendirme Kurulu nezdinde itiraz edebilir. İtiraz üzerine verilen karar kesindir.
İşletmecinin talebi veya Bakanlığın gerekli gördüğü hallerde sınıflandırma çalışması yenilenebilir.
Müsteşarın bulunmadığı hallerde Kurula Müsteşar Yardımcısı başkanlık eder. Kurulun raportörlük
ve sekreterya hizmetleri İşletmeler Genel Müdürlüğü'nce yürütülür.
Değerlendirme Kurulu gerekli gördüğü hallerde görüş almak üzere uzman çağırabilir.
Madde 11 - Bu Yönetmeliğin 42 nci maddesinde belirtilen tesislere turizm yatırımı veya işletmesi
belgesi verilmesi, bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde belirtilen fen ve sağlık kurallarına uygunluk
belgesinin hangi durumlarda kabul edileceğinin esasları, Yönetmelik'te belirtilen metrik limitlere
uyulmadığının denetimde tespiti halinde tesisin işlevi ve yöre özelliği gözönünde bulundurularak
limitlerin en fazla %10 oranında değiştirilmesi, Sınıflandırma Komisyonu kararlarına itirazlar,
uygulamalardaki görüş farklılıkları ve Kurula sevk edilmesi İşletmeler Genel Müdürlüğü'nce gerekli
görülen diğer konular Değerlendirme Kurulunca karara bağlanır.
Değerlendirme Kurulu, başkanın çağrısı üzerine ayda en az iki defa ve en az beş üye ile toplanır.
Kurul kararlarını oy çoğunluğu ile alır, oyların eşitliği halinde başkanın oyu iki oy sayılır. Farklı görüşler
ayrıntılı gerekçelerle belirlenir. Kurul kararları Bakan onayı ile yürürlüğe girer.
Madde 12 - Tesisler; yapı ve dekorasyon olarak yöre, çevre ve doğa ile uyumlu, pazarlama ve
işletmenin gereklerini sağlayabilecek şekilde Yönetmelik'te öngörülen fonksiyonlara ve ölçülere uygun
mekanlarda gerçekleştirilir. Yapının tamamı belge kapsamında değil ise belge kapsamı dışındaki
kısımların müşteriyi rahatsız etmeyen bir kullanımda olması, görünüşü bozmaması veya belgeli
kısımlardan tümüyle ayrılması, kullanış biçimiyle amacının belirtilmesi ve ayrı bir girişinin olması
gerekir.
Yönetmelik'te asgari nitelikleri belirlenmiş olan tesis türlerinin, diğer bir tesis bünyesinde bulunması
halinde, Yönetmeliğin ilgili hükümlerine uygun olarak düzenlenmesi gerekmektedir.
Bahçesi olan tesislerde, bahçeler özenle ve çevrenin doğal yapısıyla uyumlu olarak düzenlenir,
yeterince aydınlatılır ve sürekli bakımları sağlanır.
Genel mahallerde, kadın ve erkek için ihtiyacı karşılayacak sayıda tuvalet ve lavabo bulundurulur.
Yıl boyu açık tesislerde, kış aylarında açık tutulan tesisler merkezi sistemle ısıtılır. Yazlık işletmeler,
geçici ve kısmi ihtiyaçlar için elektrikli sistemlerle ısıtılabilir.
Tesislerde, devamlı ve yeterli basınçta sıcak ve soğuk su bulunur. Su kesilmesi ihtimaline karşılık
yeterli kapasitede su deposu ile hidrofor veya pompa bulundurulur.
Şehir şebekesi haricinde temin edilen sular için otomatik klorlama ve arıtma tesisatı yapılır.
Dış ve çevre aydınlatmaları, müşterileri rahatsız etmeyecek ve doğal yaşamın etkilenmesini
önleyecek şekilde düzenlenir. Toplam kapasitesi 100 yatağın veya 100 kuverin üzerinde olan
tesislerde kapasiteye uygun jeneratör bulundurulur.
Tesislerde yangın ihbar, söndürme tesisat ve donanımı bulunur. Doğal zemine ulaşmak için inilip
çıkılan kat merdiveni sayısı ikiden fazla ise yangın anında boşaltmayı kolaylaştırmak için her kat ile
bağlantısı olan ayrıca bir yangın merdiveni yapılır. Yangın merdivenine yatak odalarının içinden veya
merdiven sahanlığından çıkış verilemez. Yangın merdiveni bina dışında, açıkta ya da gerekli tecridin
sağlanması kaydıyla bina içerisinde olabilir.
Bina dışına irtibatı sağlanmış, ihbar-söndürme tesisat ve donanımı bulunan iki veya daha fazla
merdiven varsa, ayrıca yangın merdiveni aranmaz.
Doğal zeminle doğrudan bağlantısı olmayan katlarda yer alan ve kapasitesi 100 kişiden fazla olan
diskotek, eğlence yeri, çok amaçlı salon gibi kullanımı yoğun olan genel mahallerde acil durumlarda
kullanılmak üzere ikinci bir çıkış imkanı sağlanır.
Tesislerin uygun yerlerinde, uluslararası normlara uygun olarak hazırlanan, elektrik yokluğunda da
çıkış yollarını gösteren yeterli işaretler ve alarm tesisatı bulundurulur. Kapalı yangın merdiveni
kovalarının aydınlatılmasında kesintisiz güç veya şarjlı aydınlatmalar kullanılır.
Tatil merkezleri, tatil köyleri, kampingler, günübirlik tesisler, temalı parklar gibi yaygın yerleşim
düzenindeki tesislerin açık alanlarında kolayca ulaşılabilecek konumda yangın ihbar sistemi ve
uluslararası standartlarda yangın söndürme vanası ve hortumu bulunur.
Madde 14 - Tesisler, atıklarının çevreye zarar vermesini önleyecek gerekli önlemleri alırlar. Atık
sular ilgili mevzuatta belirtilen parametre ve standartlara uygun olarak artırılmadan hiçbir şekilde
açığa, akarsulara, göllere veya denize akıtılamaz. Katı atıklar; akarsular, göller, denizler ve benzeri
alıcı ortamlar ile çevrenin olumsuz yönde etkilenmesine neden olacak yerlere bırakılamaz.
PERSONEL NİTELİKLERİ
Madde 15 - Turizm tesislerinde görevli personelin hizmet standardını yükseltmek amacıyla eğitim
için gerekli önlemler, mesleki teşekküller ile işveren tarafından alınır ve uygulanır.
Turizm işletmeleri personeli, çalışmaları sırasında işlerine ve görev mahallerine uygun özel ve temiz
kıyafet giyerler.
Madde 16 - Tesis tanıtımı Bakanlıktan alınan belgeye uygun olarak yapılır. Tesis tanıtımında
tüketici hakları açısından doğru bilgilere yer verilir, ülke turizmini zedeleyecek ya da yanıltıcı olabilecek
tanıtımlarda bulunulamaz. Yanıltıcı tanıtımda bulunulduğunun tespiti halinde tesisin durumu
değerlendirilerek belge iptali yoluna gidilebilir.
Belgeli tesisler, Bakanlıkça istenen her tür bilgiyi zamanında sağlamakla yükümlüdür.
Belgeli turizm işletmelerinin, takip edecek takvim yılı içerisinde uygulayacakları fiyat tarifelerinin
hazırlanması ve onaylanmasına ilişkin genel ilkeler, her yıl en geç Haziran ayının sonuna kadar
Bakanlıkça belirlenir ve belgeli işletmelere duyurulur.
İşletmeler, en geç Temmuz ayı sonuna kadar bir sonraki takvim yılında uygulayacakları fiyat
tarifelerini Bakanlığa ulaştırmak zorundadırlar. Tarifelerini öngörülen zaman içerisinde Bakanlığa
göndermeyen işletmeler,
Bakanlıkça onaylı bir önceki fiyat tarifelerini uygularlar. Turizm işletmeleri, Bakanlıkça onaylanmış
tarifelerde yer alan fiyatların üzerinde uygulama yapamazlar.
Onaylı tarifelerin İngilizce, Fransızca ve Almanca tercümeleri, gereğinde müşteriye verilmek üzere
hazır bulundurulur. Bakanlık, gerekli gördüğü yörelerde diğer lisanslarda da tarife bulundurulmasını
isteyebilir. Konaklama tesisleri, uygulanan oda ve yatak fiyatlarını müşterinin kolayca görüp
okuyabileceği şekilde teşhir ederler. Yeme-içme ve eğlence tesislerinde uygulanan fiyatlar liste halinde
müşteriye sunulur. Bu hal, onaylı tarifelerin istendiği takdirde müşteriye verilmesi gereğini ortadan
kaldırmaz.
Tüm fiyat listelerinde şikayetlerin yapılacağı mercilerin adres ve telefon numaraları belirtilir.
Madde 17 - Turizm tesislerinde, her türlü tesisatın tasarımında, kullanılan yapı malzemelerinin
seçiminde, suyun temizliğinde ve klorlanmasında, yiyecek-içecek maddelerinin hazırlanmasında,
depolanmasında ve saklanmasında hijyen ve sağlık kurallarına uyulur. Turist sağlığını tehdit eden
hastalıkların oluşmasını önleyecek gerekli önlemler alınır. Kapasitesi 500 yatak ve üzerinde olan
konaklama tesislerinde sürekli doktor ve hemşire bulundurulur.
Tesislerin temizlik ve bakımları düzenli olarak yapılır. Elektrik, kullanma suyu ve atık su
sistemlerinde meydana gelebilecek arızaların en kısa zamanda giderilmesi için gerekli önlemler alınır.
Turizm tesisleri; doğal varlıklar, biyolojik çeşitlilik, sosyal, kültürel ve tarihi değerler ile yöresel
değerlerin koruma, kullanma dengeleri ve turizm kaynaklarının sürdürülebilirliği gözetilerek işletilir. Katı
atıklarla ilgili yönetmeliklere uygun olarak; belediye sınırları içerisinde bulunan tesisler çöplerin
belediyece toplanmasına kadar geçecek süre içinde bunların muhafazası için, belediye sınırları
dışında yer alan tesisler ise çöplerin koku, pislik ve haşarat yapmayacak biçimde muhafazası ve
sağlıklı yöntemlerle yok edilmesi için gerekli önlemleri alırlar. Yiyecek ve içecekler, bozulmalarını
önleyecek biçimde, uygun ısıda muhafaza edilir. Bu amaçla düzenlenen soğuk saklama depolarında
kapılar içeriden anahtarsız açılabilecek ve bir alarm düzeni olacak şekilde düzenlenir.
Yatak odaları tefriş ve dekorasyonu sağlandıktan sonra, rahat sirkülasyon imkanı verebilecek
büyüklük ve ölçülerde banyolu olarak düzenlenir. Tek veya iki kişilik olarak düzenlenebilen odalara
sadece müşterilerin talebi halinde ilave yatak konulabilir. Odalar teknik normlara uygun olarak; yatak,
gece lambası, tuvalet masası ve aynası, bagaj ve elbise dolabı, oturma yeri veya grubu, perde ve halı
gibi tesisin tür ve sınıfına uygun malzemelerle tefriş ve dekore edilir. Güvenlik için kapıların dışarıdan
açılmasını engelleyecek önlemler alınır.
Dört ve beş yıldızlı oteller ile tatil köyleri hariç diğer konaklama tesislerinde apart üniteler dışındaki
oda sayısının %25'inden fazla yapılamayan süit odalar, bir adedi oturma olmak üzere en az iki
bölümden oluşur. 40 metrekareye kadar olan süitler üç yataklı, 40 metrekareden büyük süitler dört
yataklı olarak kabul edilir. Süitlerde içecek ve basit yeme ihtiyacını karşılayabilecek, kapsamlı olmayan
mutfak nişi düzenlemesi yapılabilir.
Bodrum katlarda yatak odası yapılamaz. Ancak, eğim dolayısıyla taban döşemesi mevcut arazi
seviyesinden aşağı olmayan ve yeterli doğal ışık alan katlar bu hükmün dışındadır. Yatak odalarının
pencereleri, mutfak, tuvalet gibi müşteriyi rahatsız edebilecek mahallerin bulunduğu aydınlığa
açılamaz. Aydınlığın dar kenarı 2,5 metreden az olmamak kaydı ile toplam oda kapasitesinin %20'sini
aşmayacak sayıda aydınlığa bakan oda yapılabilir.
b) Personel ve mahalleri:
Konaklama tesislerinde kadın ve erkek personel için ayrı soyunma yerleri, dolapları, duş, tuvalet ve
ortak oturma, dinlenme ve yemek ihtiyaçlarını karşılayan bir mahal bulunur. Ancak pansiyon ve
müstakil apart otellerde personel ünitesi yapılması zorunlu değildir.
Turizm tesislerinde eğitimli personel ile hizmet verilmesine özen gösterilir. Personelin nitelikleri ile
eğitimli personel çalıştırılmasına ilişkin esaslar gerektiğinde sektörün de görüşü alınarak Bakanlıkça
ayrıca belirlenir.
Toplam kapasitesi 80 oda ve üzerinde olan konaklama tesisleri ile eğlence merkezleri, günübirlik
tesisler ve temalı parklarda, müşteriler tarafından kullanılan tüm genel mahaller ile açık alanların
bedensel engelli müşteriler tarafından da kullanılabilmesini sağlayıcı fiziki düzenlemeler yapılır. Bu
düzenlemeler, özel işaretlerle belirtilir.
Tesis başına en az bir oda olmak üzere, oda sayısının %1'i oranındaki yatak odası ve banyosu,
bedensel engellilerin kullanımına uygun olarak inşa ve tefriş edilir.
Kış sporları yapılan tesislerde kayak pisti kayak sporuna hizmet verecek şekilde hazırlanır ve pistin
güvenliği için gerekli önlemler alınır. Tesislerde acil durumlarda hizmet vermek üzere gerekli yardım
ekibi ve donanımı bulundurulur. Tesise hizmet verebilecek konumda helikopter pisti bulunmaması
halinde; tesis bünyesinde uygun yer ya da yakın çevresinde arsa temin edilebildiği takdirde helikopter
pisti oluşturulur.
OTELLER
Madde 19 - Oteller, asıl fonksiyonları müşterilerin geceleme ihtiyaçlarını sağlamak olan, bu hizmetin
yanında, yeme-içme, spor ve eğlence ihtiyaçları için yardımcı ve tamamlayıcı birimleri de bünyelerinde
bulundurabilen tesislerdir. Oteller, Yönetmeliğin bu bölümü ile üçüncü ve dördüncü kısımlarda
belirlenen genel nitelikleri taşırlar. Oteller, bir yıldızlı oteller, iki yıldızlı oteller, üç yıldızlı oteller, dört
yıldızlı oteller ve beş yıldızlı oteller olarak sınıflandırılırlar.
a) Bir yıldızlı oteller; aşağıda belirtilen nitelikleri taşıyan en az 10 oda kapasiteli otellerdir.
1) Girişte rüzgarlık, otel kapasitesine uygun düzenlenmiş resepsiyon, bekleme yerini kapsayan,
telefon hizmetinin de verildiği lobi ve vestiyerden oluşan bir kabul holü (sadece yaz sezonu boyunca
açık tutulan tesislerde rüzgarlık ve vestiyer şartı aranmaz),
2) Kahvaltı ofisi ve bağlantılı kahvaltı salonu (yeterli büyüklükteki oturma salonu veya varsa lokanta
bu amaçla kullanılabilir, yazlık tesislerde bu amaçla kullanılan salonun bir kısmı açık olabilir),
3) Kent içinde oda sayısının %30'u, kent dışında %50'si oranında oturma imkanı sağlayan oturma
salonu (yazlık tesislerde bir kısmı açık olabilir),
4) Ayrıca;
- Yönetim odası,
- Müşterinin ineceği veya çıkacağı kat sayısının üçten fazla olması halinde otel kapasitesi ile orantılı
müşteri asansörü,
- Genel mahaller ve yatak odaları döşemelerini tamamen kaplayan nitelikli malzeme (halı, seramik
gibi),
- Oda sayısının %25'ine hizmet verebilecek sayıda, şifreli veya çift anahtarlı kasa gibi müşteriye
emanet hizmeti verilen düzenleme.
b) İki yıldızlı oteller; bir yıldızlı oteller için aranılan şartlarla birlikte aşağıda belirtilen nitelikleri taşıyan
en az 20 oda kapasiteli otellerdir.
c) Üç yıldızlı oteller; iki yıldızlı oteller için aranılan şartlarla birlikte aşağıda belirtilen nitelikleri taşıyan
en az 40 odalı otellerdir.
5) Kişi başına 1.2 metrekare olmak üzere en az 50 kişilik çok amaçlı salon,
d) Dört yıldızlı oteller; üç yıldızlı oteller için aranılan şartlarla birlikte aşağıda belirtilen nitelikleri
taşıyan en az 80 odalı otellerdir.
1) Otel kapasitesine uygun servis girişi, servis asansörü veya merdiveniyle bağlantılı bagaj odası,
telefon kabinleri yerlerinden oluşan kabul holü,
2) Müşterilerin ineceği veya çıkacağı kat sayısının ikiden fazla olması halinde otelin kapasitesiyle
orantılı müşteri asansörleri ile servis merdiveni veya asansörü,
3) Her katta kat ofisi düzenlemesi (servis merdiveni veya asansörü bulunması durumunda bu
mahaller kat ofisleri ile bağlantılı düzenlenir, ayrık yerleşim düzenlerinde hizmetin aksamaması
kaydıyla kat ofisinin her katta bulunması zorunlu değildir),
7) Odalarda minibar.
12) Ayrıca;
- Kişi başına en az 1.2 metrekare düşecek şekilde en az 100 kişilik ikinci bir çok amaçlı salon ve
fuayesi,
- En az 100 kişi kapasiteli kabare, tiyatro, sinema etkinliklerinin yapılabileceği kapalı salon,
- Kişi başına en az 1.2 metrekare alan düşen, en az 100 kişilik konferans salonu, fuayesi, salon ile
bağlantılı en az iki çalışma odası, sekreterlik ve simültane tercüme hizmetlerinin verildiği mahaller,
- Kişi başına en az 1.2 metrekare alan düşecek şekilde en az 100 kişilik gece kulübü, diskotek veya
benzeri eğlence imkanı veren ayrı bir salon,
- En az 40 metrekare büyüklükte aletli jimnastik, aerobik veya bilardo salonu, alarm sistemi bulunan
sauna, Türk hamamı, mini golf, tenis veya voleybol sahası, bowling salonu, go-kart pisti, kayak ve
deniz sporları, squash salonu veya benzeri imkanlar sağlayan ünitelerden en az üç adedi,
- En az beş çeşit Türk yemeğinden oluşan bir mönünün de sunulduğu ikinci bir lokanta,
ünitelerinden en az üç adedi.
e) Beş yıldızlı oteller; yerleşme durumu, yapı, tesisat, donatım, dekorasyon ve hizmet standardı
olarak üstün özellikler gösteren, dört yıldızlı oteller için aranılan şartlarla birlikte aşağıda belirtilen
nitelikleri taşıyan en az 120 odalı otellerdir.
1) Yukarıda (d) bendinin 12 numaralı alt bendinde belirtilen ünitelerden ilave olarak en az üç adedi,
2) Müşterilerin ineceği veya çıkacağı kat sayısının birden fazla olması halinde otelin kapasitesiyle
orantılı müşteri asansörleri ile servis merdiveni veya asansörü,
3) Oda sayısının en az %20'si kadar park yeri imkanı olan garaj veya üzeri kapalı otopark,
MOTELLER
Madde 20 - Moteller, yerleşim merkezleri dışında, karayolları güzergahı veya yakın çevrelerinde
inşa edilen, motorlu araçlarıyla yolculuk yapanların konaklama, yeme-içme ve araçlarının park
ihtiyaçlarını karşılayan en az 10 odalı konaklama tesisleridir. Moteller aşağıda belirtilen asgari
nitelikleri taşırlar.
a) Tesisin kolayca bulunmasını ve görülmesini sağlayan yol ve yön işaretleri, otopark ile diğer
hizmet tesislerini gösteren işaretler, yeterli aydınlatma ile iyi bir çevre düzenlemesi,
e) Oda sayısının %25'ine hizmet verebilecek sayıda, şifreli veya çift anahtarlı kasa gibi müşteriye
emanet hizmeti verilen düzenleme, telefon ve faks hizmetleri,
f) Yönetim odası,
TATİL KÖYLERİ
Madde 21 - Tatil köyleri; doğal güzellikler içerisinde, rahat bir konaklama yanında çeşitli spor,
eğlence ve satış hizmetlerinin de sağlandığı yaygın yerleşim düzenindeki en fazla iki katlı yapılardan
oluşan, en az 60 odalı konaklama tesisleridir. Eğimli arazilerde, eğimden kazanılmış üçüncü bir kat
yapılabilir. Bu kat, taban döşemesi mevcut arazi seviyesinden aşağı olmamak ve yeterli doğal ışık
almak kaydıyla müşteriye yönelik kullanılabilir.
Tatil köylerinde, doğal varlıklar ile yöresel değerlerin korunmasına özen gösterilerek çevre
düzenlemesi yapılır.
a) Giriş ve park üniteleri: Tatil köyü hudutları emniyet altına alınır, girişte kontrol ünitesi ile tesis
bünyesinde oda sayısının en az %25'i oranında park yeri olan otopark yapılır.
1) Resepsiyon, danışma, bagaj, telefon kabini ve bekleme yerinden oluşan bir kabul alanı,
3) Oda sayısının %25'ine hizmet verebilecek sayıda, şifreli veya çift anahtarlı kasa gibi müşteriye
emanet hizmeti verilen düzenleme,
1) Bu birimlerin; tatil köyünün diğer ünitelerinin gürültü ve rahatsız edici etkilerinden korunacak
biçimde düzenlenmesi,
3) Telefon hizmeti,
1) Tesiste tatil köyünün yapı ve işletme nitelikleri ile uyumlu ve yatak sayısının en az %30'u
oranında kapalı, yatak kapasitesinin en az %70'i oranında açık oturma yeri sağlayacak şekilde ikinci
sınıf lokanta, kapalı kısımda klima, açık kısımda güneş ve yağmurdan koruyucu gerekli önlemler,
mutfak için servis avlusu ve servis girişi,
2) Aletli jimnastik, aerobik, bilardo, bowling, golf, tenis, voleybol, squash, su oyunları, kayak ve
deniz sporları gibi tesisin kuruluş yerine uygun nitelikteki çeşitli spor imkanlarından en az dört adedi,
3) Serbest zamanların değerlendirilmesi amacıyla dinlenme terasları, oturma ve okuma salonu, açık
veya kapalı bar, açık hava tiyatrosu, açık dans yeri gibi yardımcı tesisler,
4) Oyun ve TV salonu,
e) Servis ve bakım tesisleri: Tesis kapasitesi ile uyumlu bakım ve onarım atölyeleri, çamaşırhane
hizmetlerinin dışarıdan sağlanamaması halinde çamaşırhane ile çamaşırhaneye bağlı kurutma,
ütüleme, dikiş ve temiz çamaşır depolama tesisleri bulunur.
f) Sınıflandırma: Yukarıda belirtilen nitelikleri taşıyan tesisler dört yıldızlı tatil köyü, yerleşme
özellikleri, yapı, tesisat, donatım, dekorasyon ve servis yönünden üstün özellikler gösteren ve ilave
olarak aşağıda belirtilen nitelikleri taşıyan tesisler beş yıldızlı tatil köyü olarak sınıflandırılır.
1) Yatak odalarında uydu veya video yayınları imkanı olan TV, minibar, kıymetli eşya kasası ve iklim
koşullarına göre klima, banyolarda küvet ve saç kurutma makinesi,
2) Lokantanın birinci sınıf olarak düzenlenmesi (Tesis bünyesinde ayrıca kafeterya veya ikinci sınıf
lokanta bulunması halinde birinci sınıf lokantanın kapasitesi en az 100 kişilik olacak şekilde ve özel
yemek salonu olmaksızın düzenlenebilir. Toplam kapasitenin en fazla %70'i açık alanlarda olabilir),
3) Diskotek veya gece kulübü veya benzeri eğlence imkanı veren ayrı bir salon,
4) Kreş,
PANSİYONLAR
Madde 22 - Pansiyonlar; konaklama tesisi olarak planlanıp inşa edilen, yönetimi basit, müşterilerin
kendi yemeklerini bizzat hazırlayabilme imkanı bulunan, en az 5 odalı tesisler olup aşağıda belirtilen
asgari nitelikleri taşırlar.
b) Oturma, yemek ve kahvaltı ihtiyacını karşılayabilecek yeterli kapasitede bir salon (Yazlık
tesislerde kısmen açık olabilir.),
c) Pansiyon mutfaklarında ihtiyaca yeterli sayıda buzdolapları, pişirme ve ızgara donanımı, bulaşık
yıkama, hazırlık ve malzeme istif yerleri, servis malzemesi dolapları ve kapalı çöp kutusu,
KAMPİNGLER
Madde 23 - Kampingler; karayolları güzergahları ve yakın çevrelerinde, kent girişlerinde, deniz, göl,
dağ gibi doğal güzelliği olan yerlerde kurulan ve genellikle turistlerin kendi imkanlarıyla geceleme,
yeme-içme, dinlenme, eğlence ve spor ihtiyaçlarını karşıladıkları en az 30 ünitelik tesislerdir.
a) Çevre düzenlemesi: Kamping alanı, kamping iç ve dış güvenliklerinin sağlanabileceği biçimde
çevre özelliklerine göre çit, duvar, yeşillik gibi düzenlemeler ile çevreden tecrit edilir.
Kamping alanı drene edilerek ağaçlandırılır. Boş alanlar çimlendirilir. Geceleme birimlerinin
uzağında gerekli spor ve eğlence alanı ve tesisler düzenlenir. Araç yolları, arazi ve iklim şartlarına
uygun olarak toz kaldırmayacak şekilde düzenlenir.
c) Giriş tesisleri: Girişte otopark, resepsiyon, danışma, emanet, ünite sayısının %25'ine hizmet
verebilecek sayıda, şifreli veya çift anahtarlı kasa gibi müşteriye emanet hizmeti verilen düzenleme,
posta hizmetlerinin yapıldığı tesisler ile bekçi yatak odaları ve personel tesisleri bulunur.
d) Araba yıkama yerleri: Kampinglerde, beton zeminli ve akan suları drene edilmiş araba yıkama
yerleri düzenlenir.
e) Müşterek kullanım tesisleri: Kampinglerde müşterek kullanım tesisleri aşağıda belirtilen şekilde
düzenlenir.
2) Her otuz kampçı için en az bir kadın ve bir erkek tuvaleti, duş ve lavabosu, lavaboların yanında
priz, erkek tuvaletlerinde en az otuz kampçı için bir pisuar,
4) Kampçı ünitelerinin %20'sine hizmet verebilecek yemek hazırlama, pişirme ve bulaşık yıkama
imkanı sağlayan üstü kapalı bir mahal,
5) Kampçıların yemek yeme, dinlenme ve eğlenme ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla üstü kapalı
açık teraslar ve spor ihtiyaçlarını karşılayıcı tesisler.
7) Kamp çevresi ile tuvalet, duş ve genel kullanım ünitelerini aydınlatma tesisatı,
APART OTELLER
Madde 24 - Apart oteller; mesken olarak kullanılmaya elverişli bağımsız apartman ya da villa tipinde
inşa ve tefriş edilen, müşterinin kendi yeme ve içme ihtiyacını karşılayabilmesi için gerekli teçhizat ile
donatılan ve otel olarak işletilen konaklama tesisleridir.
Apart oteller; belgeli bir otel veya tatil köyü veya turizm kompleksi yatırım ve/veya işletmesi bütünü
içinde yer alabildiği gibi imar planlarında konut ya da ticaret kullanımına ayrılmış yerlerde imar planı ve
plan hükümlerine uygun olarak inşaatı tamamlanmış, en az 10 üniteden oluşacak şekilde, bir tesis
bünyesinde bulunma zorunluluğu olmadan "müstakil apart otel" adı altında müstakilen de
düzenlenebilir. Müstakil apart otellere turizm yatırım belgesi verilemez.
a) Asgari nitelikler:
2) Apart ünitelerde;
- Yatak odalarında; yatak, komodin, gece lambası, elbise dolabı ile yataklarda; çarşaf ve kılıflı
yastıklar, iklim şartlarına göre pike ve battaniye,
- Mutfakta; kullanılmaya hazır fırın veya ocak, buzdolabı, yeterince tabak, bardak, fincan, çatal,
bıçak, kaşık, dolaplar ve kapalı çöp kutusu,
3) Yerleşim merkezleri dışındaki apart otellerde, müşterilerin ihtiyaçlarını karşılayan satış ünitesi.
Tesis bünyesindeki apart otellerde yukarıda 1 ve 3 numaralı alt bentlerde belirtilen nitelikler, apart
ünitelere de hizmet verecek şekilde düzenlenmişse ayrıca aranmaz.
b) Kapasite: Apart otellerin toplam yatak kapasitesi, içinde yer aldıkları ve beraber işletildikleri
konaklama tesislerinin toplam yatak kapasitesinin %25'ini, 4 ve 5 yıldızlı otellerde %40'ını aşamaz.
Apart otellerin kapasitesinin hesabında oturma alanı dışındaki odalar iki yataklı kabul edilir. 7-9
metrekare arası büyüklükte odalar tek yataklı sayılır.
HOSTELLER
a) Resepsiyon, vestiyer, emanet kasa, telefon kabini, idari üniteler, bagaj yeri ve bekleme yerinden
oluşan bir giriş holü,
b) Kapasiteye uygun oturma salonu,
d) Yönetici odası,
e) En az üçüncü sınıf lokanta veya müşterilerin kendi yemeklerini bizzat hazırlayabilme imkanı olan
yeterli teçhizatlı mutfak, yemek salonu,
g) Kız ve erkekler için ayrı bölümler halinde kişi başına en az 4 metrekare alan sağlanmış en fazla 8
kişilik odalar ve en fazla 8 yatağa bir banyo,
LOKANTALAR
Madde 26 - Lokantalar tabldot, alakart veya özel yemek ve bu yemeklere uygun servisler ile yeme-
içme ihtiyaçlarını karşılayan tesislerdir.
Lokantalar üçüncü sınıf, ikinci sınıf ve birinci sınıf olarak sınıflandırılırlar. Lokantaların
sınıflandırılmalarında Yönetmelik'te belirlenen nitelikler kadar işletmenin dekorasyonu, hizmet
standardı, yemeklerin nefaset, kalite ve sunuş özellikleri de dikkate alınır. Üçüncü sınıf lokantalar ile
zincir tesisler kapsamı dışında kalan ikinci sınıf lokantalar müstakilen belgelendirilemezler. Birinci sınıf
lokantalar lokanta adı altında müstakilen de belgelendirilebilir.
1) Tüm hacimlerin, fonksiyon ve sınıfına uygun malzeme kullanılarak uyum içinde dekore ve tefriş
edilerek aydınlatılması,
3) Alarm düzeni olan ve içeriden açılabilen soğuk saklama deposu veya dolabı,
6) Yıkama, kurutma, istif yerleri, raflar, dolaplar ve servis takımları için tesis kapasitesine uygun
bulaşık makinesi,
b) Kapasite ve alan ölçüleri: İkinci sınıf lokantaların kapalı salon kapasitesi en az 50 kişiliktir. Birinci
sınıf lokantalarda en az 100 kişilik yemek salonu ve ayrıca 50 kişilik özel yemek ve kokteyl salonu
bulunur. Kapasite, müşteri yerleşiminin rahat bir şekilde sağlanması koşuluyla, müşteriye hizmet
verilen alanların kişi başına en az 1.2 metrekareye bölünmesiyle hesaplanır. Mutfak için ayrılan alan,
kapasiteye yeterli hizmet verilebilmesine imkan sağlayacak şekilde düzenlenmesi kaydıyla; birinci sınıf
lokantalarda 50 metrekarenin altında, ikinci sınıf lokantalarda ise müşteriye yemek hizmeti verilen
salonun %25'inden daha küçük olamaz. Hazırlama, pişirme, servis ofisi, servis bankosu, bulaşık
bölümleri ve mutfak fonksiyonlarını yerine getiren diğer alanlar bu alana dahildir.
c) Üçüncü sınıf lokantalar: Üçüncü sınıf lokantalar; bu maddenin (a) bendinde belirtilen asgari
nitelikleri taşıyan, bir ve iki yıldızlı oteller, moteller, pansiyon, kamping, dağ evi, hostel, müstakil apart
otel, kırsal turizm tesisleri ile spor ve avcılık tesisleri bünyesinde yer alabilen, (b) bendinde belirtilen
hükümleri sağlama zorunluluğu bulunmayan tesislerdir.
d) İkinci sınıf lokantalar: İkinci sınıf lokantalar, lokantalar için aranılan asgari şartlarla birlikte aşağıda
belirtilen nitelikleri taşıyan tesislerdir.
2) İdare odası,
4) Salon ve servis birimleri ayrı katlarda ise servis merdiveni veya monşarj,
Yukarıda belirtilen mahaller, bünyesinde yer aldığı tesiste lokantanın işleyişine de hizmet verecek
şekilde bulunuyorsa ayrıca aranmaz.
e) Birinci sınıf lokantalar: Birinci sınıf lokantalar; ikinci sınıf lokantalar için aranılan şartlarla birlikte
aşağıda belirtilen nitelikleri taşıyan tesislerdir.
1) Mutfakla doğrudan bağlantı veya servis mutfağı bulunan özel yemek ve kokteyl verme imkanı
sağlayan ayrı bir salon,
6) Müzik yayını,
7) Bankolu vestiyer.
KAFETERYALAR
Madde 27 - Kafeteryalar; süratli, temiz ve kaliteli yeme-içme hizmetinin garson servisi olmadan
müşteriye sunulduğu en az 50 kişilik tesislerdir. Müstakilen belgelendirilemeyen kafeteryalar,
lokantalar için aranılan asgari şartlarla birlikte aşağıda belirtilen nitelikleri taşırlar.
a) Servis bankosu,
b) Kişi başına en az 1.2 metrekare alan düşecek şekilde düzenlenmiş yemek salonu,
Yukarıda belirtilen mahaller, bünyesinde yer aldığı tesiste kafeteryanın işleyişine de hizmet verecek
şekilde bulunuyorsa ayrıca aranmaz.
EĞLENCE YERLERİ
Madde 28 - Eğlence yerleri; dört ve beş yıldızlı oteller, tatil köyleri ile tatil merkezleri bünyesinde
faaliyet gösteren, müşterinin öncelikle eğlence ihtiyacını karşılamak yanında, yiyecek-içecek servisi de
yapılabilen işletmelerdir. Eğlence yerleri aşağıda belirtilen asgari nitelikleri taşırlar.
2) Salon kapasitesiyle orantılı kadın ve erkekler için girişleri ayrı tuvaletler ve tezgahlı lavabo,
4) Diskotek olarak işletilmeyen eğlence yerlerinde sanatçıların sahneye çıkışı için ayrı bir kapı,
kadın ve erkek sanatçılar için hazırlık odaları, tuvalet, duş ve lavabolar,
6) Yiyecek ve içeceklerin konulacağı depoyu, içki ve meze hazırlık yerlerini, bulaşık yıkama
mahallini, çay-kahve pişirme yerini kapsayan yiyecek-içecek hazırlama yeri,
7) Salona girişin dışında acil durumlar için ikinci bir çıkış imkanı.
Bu mahallerde, yemek servisinin yapılması halinde, bu Yönetmeliğin ikinci sınıf lokantalar için
öngörülen hükümlerine ve işletmenin hizmet standardının gereklerine uygun bir mutfak düzenlenir.
Konaklama tesisinin lokantasının eğlence yeri ile fonksiyonel bağlantısının bulunması halinde lokanta
mutfağı eğlence yerine de hizmet verecek şekilde teçhiz edilir ve düzenlenir. İçeceğin ve yiyeceğin
servise hazırlanabilmesi için yeterli ofis oluşturulur.
Sağlık ve tedavi ünitelerinin Sağlık Bakanlığı'nca belirlenen yapı ihtiyaç programı çerçevesinde
gerçekleştirildiğine ilişkin belge ile Bakanlığa başvurulur. Sağlık ve tedavi ünitelerinin konaklama
tesislerinden ayrı binalarda ve kapalı geçitlerle bağlantılı olarak düzenlenmesi esastır. Ancak girişleri
ve kullanımı ayrı olmak üzere aynı binalarda yapılabilir ve işletilebilir.
Madde 30 - Yönetmelik'te belirlenmiş bir konaklama tesisi bünyesinde bulunan, doğal çevre
içerisinde düzenlenen, müşterilere sağlıklı yaşam hizmeti sunmaya yönelik, çeşitli yaş grupları için
sağlık ve bakım hizmetleri, rehabilitasyon, gıda-beslenme gibi belirli bir konuda uzmanlaşılarak
tümüyle bu amaca yönelik hizmet verilen ve bu hizmetin gerektirdiği ünitelerde uzman personel ile
işletilen tesislerdir. Bu tesisler aşağıda belirtilen nitelikleri taşırlar.
Taleplerde sağlık ve tedavi ünitelerinin Sağlık Bakanlığı'nca belirlenen yapı ihtiyaç programına
uygun olarak hazırlanarak bu kurum tarafından onaylandığına ilişkin belge ile Bakanlığa başvurulur.
HAVUZLAR
Madde 31 - Havuzlar; belgeli bir tesis bünyesinde yer alabilen ve müstakilen belgelendirilemeyen
tesislerdir.
1) Havuzun çevresinde taşma oluğu veya aynı fonksiyonu yapan benzer sistem,
5) Havuz çevresi ile güneşlenme alanlarında kaymayı önleyici zemin kaplaması ve düzenlemesi,
5) Doktor ve hemşire hizmetinin verildiği ilk yardım araç ve gereçleri bulunan revir,
6) Tatil köyleri, dört ve beş yıldızlı oteller, günübirlik tesisler, eğlence merkezleri ve temalı parkların
havuzlarında bedensel engelliler için düzenlemeler,
GOLF TESİSLERİ
Madde 32 - Golf tesisleri; golf sporunun uluslararası normlarına uygun alanlarda, golf sporuna
yönelik parkur, ısınma ve pratik yapma alanıyla birlikte, kulüp binası ve bu aktiviteyi destekleyici diğer
bölümlerden oluşan tesislerdir. Golf tesisleri aşağıda belirtilen asgari nitelikleri taşırlar.
a) Çevre özelliğine göre doğal veya yapay çit, duvar, yeşillik gibi tecrit elemanlarıyla emniyet altına
alınmış golf sahası,
b) En az 60 hektar alana sahip yaklaşık 25 hektarı çimlendirilmiş, en az bir adet 18 delikli golf
parkuru,
c) Golf oyuncularının eğitimi ve ısınması için kullanılmak üzere ayrı bir ısınma ve pratik yapma
alanı,
d) Kulüp binası;
1) Resepsiyon, haberleşme olanağı, emanet hizmetleri ve bekleme yerini kapsayan giriş bölümü,
4) Golf oyuncuları için elbise değiştirme yerleri, kilitli elbise dolapları, duş, tuvalet, bekleme yeri ile
gerekli malzeme ve teçhizatın muhafaza edileceği depoların da bulunduğu salon,
5) Satış yerleri,
6) İlkyardım odası,
7) Yönetim odaları,
Golf tesislerinde; konaklama, yeme-içme, spor ve eğlence tesislerine golf alanlarını daraltmamak ve
golf oyuncuları kapasitesiyle uyumlu olmak koşullarıyla yer verilebilir.
Madde 33 - Dağ evi, spor ve avcılık tesisleri; spor ve avcılık turizmine cevap verebilecek en az bir
yıldızlı otel niteliklerini taşıyan konaklama tesisleridir. Bu tesisler amacına uygun yerlerde yapılması ve
en az bir yıldızlı otel niteliklerini taşıması koşuluyla aşağıda belirtilen nitelikleri taşırlar:
a) Girişte saçak,
d) Bazı spor dalları için öğretmenler, gerekiyorsa öğretmen oda veya odaları,
a) Kişi başına en az 1.2 metrekare alan düşecek şekilde aynı anda asgari 1.000 kişiye hizmet
verebilecek büyüklükte bölünebilir bir kongre salonu,
h) Yönetim odaları,
ı) Teknik imkanlarla donatılmış basın merkezi,
TATİL MERKEZLERİ
Tatil merkezleri, Yönetmeliğin bu bölümü ile üçüncü ve dördüncü kısımlarında belirlenen genel
nitelikleri taşırlar.
a) Tatil merkezi otellerinin asgari nitelikleri: Tatil merkezi otelleri tümü üç yıldızlı oteller veya tümü
dört yıldızlı oteller için belirlenmiş olan asgari nitelikler ile aşağıda belirtilen asgari nitelikleri taşırlar.
1) Müşteri yatak odalarında iklim şartlarına göre klima, minibar, kıymetli eşya kasası, müzik yayını,
2) Banyolarda saç kurutma makinesi, telefon, resepsiyon ile bağlantılı alarm düzeni.
Bu otellerde, müşteriye hizmet verecek ilave salon ve üniteler yapılamaz, asgari nitelikler arasında
olan genel mahallerde kapasite artışına gidilemez.
b) Ortak kullanım tesislerinin asgari nitelikleri: Tatil merkezleri bünyesinde yer alan bu tesisler,
müşteriye yeme-içme, dinlenme, eğlence ve spor imkanları veren mahalleri içeren ortak kullanım
alanları ile tüm konaklama tesislerine hizmet veren personel, tesisat, çamaşırhane gibi servis
birimlerinden oluşur. Ortak olarak işletilen bu tesisler aşağıdaki nitelikleri taşırlar.
1) Kongre, balo, toplantı gibi amaçlar için kullanılabilecek kişi başına en az 1.2 metrekare alan
düşen, sekreterlik ve simültane tercüme hizmetleri ile fuayesi olan, en az 500 kişilik çok amaçlı salon,
2) Çok amaçlı salon ile bağlantılı en az 4 adet 50'şer kişilik çalışma-toplantı salonları,
4) Kafeterya,
6) Toplam, en az 250 kişilik diskotek veya gece kulübü veya benzeri eğlence imkanı veren salon
veya salonlar,
7) Türk hamamı, alarm sistemi bulunan sauna, aletli jimnastik salonu, bowling, bilardo, squash,
sinema, spor veya benzer imkanlar sağlayan ünitelerden en az altı adedi,
8) Pastane,
9) Turizm amaçlı satış üniteleri,
10) Kuaför,
11) Kreş,
14) 24 saat doktor, hemşire ve ambulans hizmetinin verildiği, ilkyardım malzemeleri ile tam
donanımlı, dinlenme odaları bulunan sağlık ünitesi,
15) Müşterinin inip çıkacağı kat merdiveni sayısının birden fazla olması halinde tesisin kapasitesi ile
orantılı müşteri asansörü,
17) Tesis bünyesinde uygun yer ya da yakın çevresinde arsa temin edilebildiği takdirde helikopter
pisti,
18) Konaklama üniteleri ile ortak kullanım tesisleri arasında araçlar ile taşıma hizmeti,
19) Oda sayısının en az %20 si kadar park yeri imkanı olan garaj veya iklim şartlarına göre üzeri
kapalı otopark,
20) Tesis sınırları ile giriş/girişlerde güvenlik önlemleri ile danışma ünitesi,
21) Personel yatakhanesi ile yapılması halinde oda kapasitesinin en fazla %5'i oranında personel
lojmanı,
23) Çamaşır yıkama, ütüleme ve terzi ünitesi ile kuru temizleme mahalli,
c) Belgelendirme: Tatil merkezi bütününe ana belge düzenlenir. Ancak ayrı mülkiyet, irtifak veya
intifa hakları söz konusu olması durumunda oteller ve ortak kullanım tesisinin her biri için yatırımcı
ve/veya işletmeci adına ayrı ayrı alt belge düzenlenebilir. Bu tesisler farklı isimlerle tanıtım yapabilir.
Farklı mülkiyet, irtifak veya intifa hakları söz konusu olmaması durumunda ortak kullanım tesisleri
tümüyle kiralanamaz.
d) Özel hükümler: Ortak kullanım ve hizmet alanları ayrı parsellerde oluşturulabilir, bu durumda
Yönetmeliğin 47 nci maddesinin (c) bendinde yer alan fonksiyonel bağlantı zorunluluğu ile tatil merkezi
bünyesinde sağlık ve termal turizm ünitesi bulunması halinde konaklama üniteleriyle doğrudan
bağlantı aranmaz.
Tesisin kurulacağı alanda yol, su, elektrik, atık su arıtma tesisi, iletişim gibi alt yapı sistemleri
tamamlanmadan tatil merkezi, ortak kullanım ve servis üniteleri tamamlanmadan konaklama tesisi
işletmeye açılamaz. Ortak kullanım tesislerinde bulunan ve bu Yönetmelik'te yer alan türler belirlenmiş
olan asgari nitelikleri bünyelerinde taşırlar.
EĞLENCE MERKEZLERİ
Madde 36 - Eğlence merkezleri, bünyesinde konaklama tesisi bulunmayan eğlence ve rekreasyon
ihtiyacını karşılamak amacıyla oluşturulan ve müşterinin aktif katılımının sağlandığı tesislerdir. En az
50.000 metrekare arsa üzerine kurulabilen eğlence merkezleri aşağıda belirtilen asgari nitelikleri
taşırlar:
b) En az 500 kişi kapasiteli kabare, tiyatro, sinema etkinliklerinin yapılabileceği çok amaçlı kapalı
salon,
e) Doktor ve hemşire hizmetinin verildiği ilk yardım araç ve gereçleri bulunan revir,
g) Yüzme havuzu,
k) Ayrıca;
simulasyon, animasyon gibi sanal ortamların yaratılmasına veya gösterilerin yapılmasına imkan
sağlayan teknik donanıma haiz en az üç ünite,
- Oyun, uyku, yemek ve dinlenme mahalleri ile çocuk tuvaletleri bulunan kreş,
- Go-kart pistleri,
- Sauna, Türk hamamı, masaj yerleri, aletli jimnastik salonu, soyunma ve dinlenme yerlerim içeren
sağlık merkezi,
TEMALI PARKLAR
Madde 37 - Temalı parklar; geleceğin dünyası, bilim, bilimkurgu, tarih, kültür, gelenek ve birikimler
ile dünya coğrafyası gibi belirli bir konunun uluslararası görsel ve işitsel teknolojinin de yardımıyla
tanıtıldığı ve müşterinin izlemesine sunulduğu eğlenceye yönelik tesislerdir.
Park, ana temalara uygun dekore edilmiş, geleneksel ve/veya uluslararası özellik taşıyan ürünlerin
sergilendiği ve satıldığı bölümleri de içerir.
Park içerisinde, yine temalara uygun inşa ve dekore edilmiş spor tesisleri ile kabare türü gösterilerin
yapılabileceği yeme-içme tesisleri de bulunur.
En az 50.000 metrekare arsa üzerine kurulabilen temalı parklarda aşağıda belirtilen asgari nitelikler
aranır.
a) Otomobil ve otobüsler için ayrı ayrı düzenlenmiş, tesis alanının %5'i oranında otopark alanı,
c) Parktaki oyun ve gezi elemanlarının imal edildikleri ülke ve Türkiye'de uygulanan standartlara
uygun emniyet sistemleri,
d) Parktaki oyun, gezi ve gösteri elemanlarının standartlarına uygun periyodik bakımı yapacak
büyüklükte ve kapasitede bakım, onarım ve servis üniteleri,
e) Park içinde yangın alarmı ve söndürme, anons, kapalı devre televizyon sistemleri,
f) Doktor ve hemşire hizmetinin verildiği ilk yardım araç ve gereçleri bulunan revir,
GÜNÜBİRLİK TESİSLERİ
Madde 38 - Günübirlik tesisleri turizm potansiyeli yüksek olan yörelerde; yeme-içme, dinlenme,
eğlence ve spor imkanlarından birkaçını günübirlik olarak sağlayan, konaklama yapılmayan tesislerdir.
Bu tesisler aşağıda belirtilen asgari nitelikleri taşırlar.
c) Yüzme havuzu veya spor, eğlence, oyun imkanı sağlayan açık düzenlemeler,
e) Doktor ve hemşire hizmetinin verildiği ilk yardım araç ve gereçleri bulunan revir,
f) Tesisin çit, duvar, yeşillik gibi malzeme ile çevreden tecridi,
Madde 39 - Kırsal turizm tesisleri; Bakanlıkça sınırları ve mevkii tespit edilen kırsal alanlarda
geliştirilmeleri planlanan veya köy ve çiftlik evleri gibi kırsal alanlardaki mevcut yapılaşmanın
iyileştirilmesiyle turizme kazandırılan veya bu türde yeni yapılan mekanlarda düzenlenen, müstakil
veya toplu olarak hizmet verecek en az 5 odalı konaklama tesisleridir.
YÜZER TESİSLER
Madde 40 - Yüzer tesisler; Türk karasularında veya limanlarında turizm amaçlı olarak konaklama,
yeme-içme ve/veya eğlence hizmeti verebilecek nitelikteki kendiliğinden hareket etme kabiliyetine
sahip veya bir römorkör vasıtasıyla çekilen, kullanım amacı belirtilmiş denize elverişlilik belgesi olan ve
bu belgeleri ilgili mevzuat çerçevesinde yenilenen deniz araçlarıdır.
a) Kendiliğinden yüzer tesisler: Kendiliğinden hareket kabiliyetine sahip olan yüzer tesisler aşağıda
belirtilen asgari nitelikleri taşırlar.
1) Deniz aracının demirleme ve bağlama yerleri ile mola duraklarını ve dolaşacağı güzergahı
belirten onaylı harita,
3) Deniz aracında içme ve kullanma suyu ile enerji kullanımına, atık suların sağlıklı tahliyesine ve
kullanılan teçhizata ait bilgiler.
b) Gemi niteliğinde olmayan yüzer tesisler: Kendiliğinden hareket etme kabiliyetine sahip olmayıp
römorkör ile çekilen turizm amaçlı yüzer tesisler aşağıda belirtilen asgari nitelikleri taşırlar.
1) Deniz aracı hakkında emniyet, denizde can ve mal güvenliği mevzuatı ile deniz mevzuatı
yönünden yetkili kuruluşların uygun görüş yazısı,
2) Yüzer otel olarak işletilmeleri halinde en az 200 yatak, yüzer lokanta olarak işletilmeleri halinde
ise en az 100 kişilik kapasite,
3) Liman sahaları dahil olmak üzere, mahalli liman başkanının görüşü de alınarak, faaliyette
bulunacakları yer belirlendikten sonra Valilikçe verilen işletme izninin aslı ya da onaylı örneği.
Madde 41 - Kayakçıların kayak yapması amacıyla farklı noktalar arasında taşınmasına yönelik,
teleferik, telesiyej, teleski, telekabin gibi mekanik düzenlemelerden oluşan tesislerdir.
Bu tesislerde kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla; alt, üst veya ara istasyonlarda büfe
hizmeti, güneşlenme ve seyir noktaları, idare ünitesi, genel tuvaletler, korunak ve servis üniteleri
düzenlenir. Kullanıcıların mekanik düzenlemelerden kaynaklanabilecek tehlikelere karşı güvenliklerini
sağlayacak önlemler işletmece alınır, sağlık ve ilkyardım hizmeti sağlanır.
Madde 42 - Aşağıda (a) ve (b) bentlerinde yer alan tanımlardan birinin gerçekleştirildiği tesislere,
gerek görülmesi durumunda ilgili kurum ve kuruluşların görüşü de alınarak, Değerlendirme Kurulunca
turizm yatırımı veya işletmesi belgesi verilebilir.
a) Bakanlıkça desteklenmeleri uygun görülen ve Yönetmelik'te belirlenmiş olan tür ve nitelikleri tam
olarak sağlayamayan, ancak yapı, yöre, çevre, sokak, doğa, sanat tarihi gibi özelliği bulunan veya
özgünlük, üstün hizmet, ulusal veya uluslararası şöhret gibi nitelikleri nedeniyle işletme özelliği
arzeden tesislerdir.
b) Yapısal özelliği, mimari tasarımı, tefriş, dekorasyon ve kullanılan malzemesi yönünden özgünlük
arzeden, işletme ve servis yönünden üstün standart ve yüksek kalitede hizmet verilen ve aşağıda
belirtilen nitelikleri taşıyan en az 20 odalı otellerdir.
- Modern, röprodüksiyon, antika gibi özelliği olan mobilya ve malzemeler ile tefriş ve dekorasyon,
- Beş yıldızlı otel odaları için belirlenen nitelikleri taşıyan konforlu odalar,
- Yönetim odası,
- Lokanta,
- Otopark hizmeti.
TURİZM KOMPLEKSLERİ
1) Turizm kompleksleri; tatil merkezi, kongre ve sergi merkezi ile buna ilave olarak Yönetmelik'te
tanımlanmış olan golf tesisleri, eğlence merkezleri, temalı parklar, termal turizm tesisleri, apart otel, en
az 100 adet yatın barınabileceği yat limanı ile sağlık, rehabilitasyon ve bakım tesislerinden en az üç
adedini bünyesinde bulunduran tesislerdir.
Tatil merkezi ile kongre ve sergi merkezinden birinin ve seçenekli türlerden en az ikisinin
tamamlanarak işletmeye hazır hale getirilmesi durumunda tesise kısmi turizm deneme işletmesi
belgesi verilebilir. Yatırımın Bakanlıkça belirlenmiş olan sürede tamamlanması esastır.
2) Turizm kompleksleri; bünyesinde konaklama tesisi olarak en az 500 yatak kapasiteli beş yıldızlı
otel veya beş yıldızlı tatil köyü ile yine bünyesinde kongre ve sergi merkezi veya eğlence merkezi
bulunan tesislerdir.
Tesiste en az 250 adet yatın barınabileceği yat limanı yapılması durumunda ilave olarak apart otel
yapılabilir. Komplekste bulunması zorunlu olan ünitelerden birinin tamamlanarak işletmeye hazır hale
getirilmesi durumunda tesise kısmi turizm deneme işletmesi belgesi verilebilir. Yatırımın Bakanlıkça
belirlenmiş olan sürede tamamlanması esastır.
b) Özel hükümler:
1) Bünyesinde birbirinden bağımsız tesisler bulunan ve yukarıdaki tanıma uygun olan turizm
kompleksine ana belge düzenlenir. Ancak, farklı mülkiyet, irtifak, intifa hakları veya farklı yatırım
ve/veya işletme ortaklıkları olması durumunda kompleksi oluşturan tesis türlerinin her biri için yatırımcı
ve/veya işletmeci adına ayrı ayrı alt belge düzenlenebilir.
2) Daimi ve müstakil üst hakkı tesis edilmiş tahsisli arazilerde ve özel mülkiyete konu turizm
komplekslerindeki apart otel üniteler üzerinde, mülkiyet hakkı, şerhe konu mülkiyetten gayri ayni
haklar, şahsi haklar, devre mülk ve benzeri haklar kurulabilir.
MOLA NOKTALARI
f) Telefon imkanı,
ZİNCİR TESİSLER
a) Bakanlıkça uygun görülecek belirli bir tur güzergahı üzerinde, inanç, tarih, kültür gibi alternatif
turizm hareketlerine hizmet verecek ve esas olarak tur müşterilerinin konaklama ve yeme-içme
ihtiyaçlarına yönelik, asgari beş ayrı noktada bu Yönetmelikte yer alan ve müstakil olarak
belgelendirilen farklı türlerin zincir olarak işletildiği tesislerdir.
b) Bu Yönetmelikte yer alan ve müstakil olarak belgelendirilen türlerden birinin aynı işletmecilik
anlayışıyla asgari beş ayrı yerde zincir olarak işletildiği tesislerdir.
Bu tesisler, yukarıda yer alan bentlerdeki tanımlardan biri çerçevesinde gerçekleştirilir.
Madde 46 - Personel eğitim tesisleri; turizm sektörünün eğitilmiş personel ihtiyacım karşılamak
üzere, her seviyedeki personelin eğitiminin çeşitli eğitim programları çerçevesinde teorik ve uygulamalı
olarak, birlikte veya ayrı ayrı yaptırıldığı en az 120 öğrenci kapasiteli eğitim ve uygulama tesisleridir.
Bu tesislerde uluslararası normlara uygun olarak bir tanesi ön büro, yiyecek ve içecek servisi, kat
hizmetleri ve yiyecek üretimi branşları arasından seçilmek üzere turizm ile ilgili en az üç konuda teorik
ve uygulamalı eğitim yapılır.
Personel eğitimi tesisleri bünyesinde en az iki yıldızlı otel, ikinci sınıf lokanta, yönetici personel
eğitimi için ise en az üç yıldızlı otel niteliklerini taşıyan uygulama oteli bulunur.
Eğitim bölümünde; teorik eğitimin yapılacağı yeterli sayı ve büyüklükte dershaneler, buna bağlı
mutfak, yemek salonu, yatak odası ve banyosu gibi örnek pratik yapma yerleri ile eğitim görenler için
ortak oturma, dinlenme ve yemek yeme ile kadın ve erkekler için ayrı soyunma, duş, tuvalet mahalleri
bulunması şarttır.
Eğitim bölümü ve uygulama oteli ayrı binalarda gerçekleştirilir. Ancak, girişleri ve kullanımı ayrı
olmak kaydıyla, aynı binalardaki tesislere de belge verilebilir. Eğitim görenlerin konaklamaları
uygulama oteli dışında sağlanır.
Bu tesislerdeki eğitim, ilgili idarenin hazırladığı programlar çerçevesinde yürütülür. Tesisin ilgili
kısımlarının bu idarece belirlendiği şekilde gerçekleştirildiğine ilişkin belge ile Bakanlığa başvurulur.
ÖZEL DÜZENLEMELER
Madde 47 - a) Turizm belgesi; bu Yönetmelik'te yer alan tesis türlerine müstakilen verildiği gibi,
kendi tür ve sınıfı için gerekli asgari nitelikleri sağlayan birden fazla türün bir araya gelerek
oluşturacakları tesislere de verilir.
b) Yukarıda 43 üncü maddenin (b) fıkrasının (2) numaralı alt bendinde belirtilen turizm
komplekslerindeki apart otel üniteleri dışındaki turizm belgeli veya belge talep edilen konaklama
tesisleri, devre mülk sistemiyle çalıştırılamaz. Bu tür tesislere turizm belgesi verilemez. Bu sisteme
kısmen veya tamamen geçtiği tespit edilen tesislerin belgeleri iptal edilir.
c) Tür ve sınıfının gerektirdiği asgari nitelikler dışında tesise hizmet çeşitliliği ve zenginliği
sağlayacak ilave üniteler, işletme şekli veya imar planı, arazi yapısı gibi teknik ve mimari nedenlerle
aralarında yol, akarsu veya benzeri ayrımlar bulunan farklı parsellerde gerçekleştirilmesi durumunda,
hizmet ve işletme birliği ile fonksiyonel bağlantı sağlanması kaydıyla belge kapsamına alınabilir.
Madde 49 - Turizm belgelerinde yer alacak süreler, yatırımın özellikleri ve yatırıma başlama
koşulları dikkate alınarak Bakanlıkça belirlenir. Ancak inşaata başlama süresi, belge tarihinden itibaren
bir yılı, işletmeye açılma süresi ise dört yılı aşamaz. Tahsisli arazilerde bu süre tahsis koşullarına göre
belirlenir. Kısmi turizm işletmesi belgesinde yatırım kapsamında kalan üniteler de dahil olmak üzere,
yatırım bu süre içerisinde tamamlanır. Tadilat ve ilave yatırım konuları da bu süreye dahildir. Yatırımın
Bakanlıkça belirlenecek süre içerisinde tamamlanmaması halinde tesise ilişkin belge iptal edilir.
YENİDEN DEĞERLENDİRME
Madde 50 - Doğrudan turizm deneme işletmesi belgesi taleplerinde denetimlerin arka arkaya iki kez
olumsuz olması, sınıf yükseltme taleplerinde ise talep edilen sınıf için gerekli puanın birbirini izleyen iki
sınıflandırma formu uygulaması sonucunda sağlanamaması durumlarında yeni talepler son denetim
tarihinden itibaren altı ay içerisinde değerlendirmeye alınmaz.
Madde 51 - 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununun belge iptaline ilişkin maddesinde açıklanan
nedenlerden birinin gerçekleştiğinin tespit edilmesi durumunda tesislerin belgesi iptal edilir. Yatırım
belgeli tesislerde bu tespitler doğal afetler ile hukuki ve idari uyuşmazlıklara dayalı mücbir sebeplerden
kaynaklanmış ise belge iptal edilmeyerek mücbir sebebin devam ettiği sürece süreler işletilmez.
a) Turizm belgesi başvurularında istenilen yatırıma ilişkin rapor, taahhütname ile diğer bilgi ve
belgelere ilişkin konular,
d) Yönetmeliğin 5 inci maddesinin (f) bendi ve 16 ncı maddede belirtilen konular ile klima sisteminin
iklim şartlarına göre istenilmesi hususlarının uygulanmasına esas oluşturmak için yörelerin
belirlenmesi,
e) Kış sporları yapılan tesisler ile termal turizmi tesislerinde alınacak güvenlik önlemlerine ilişkin
ayrıntılar,
Madde 53 - 06/09/1993 tarihli ve 93/4811 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Turizm
Yatırım ve İşletmeleri Nitelikleri Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
GEÇİCİ MADDELER:
Geçici Madde 1 - Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce belge almış olan turizm yatırım ve
işletmelerinin belge almaya esas fiziksel niteliklerinin can güvenliği, çevre sağlığı ve temizlik dışında
değiştirilmesi zorunlu değildir. Can güvenliği, çevre sağlığı ve temizlik hususlarına ilişkin yeni
düzenlemeye uygun değişikliklerin bir yıl içinde tamamlanması zorunludur.
Geçici Madde 2 - Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılan ve başvuru tarihinde
yürürlükte olan Yönetmelik hükümlerine uygun olan başvurular önceki Yönetmelik hükümlerine göre
sonuçlandırılır. Bu Yönetmelik yürürlüğe girdiği tarihten önce Bakanlıkça verilmiş olan belgeler,
belgeye esas nitelikler korunduğu sürece geçerlidir.
Geçici Madde 3 - Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle turizm yatırımı belgeli olup
yatırımı tamamlanmış olmasına rağmen turizm işletmesi belgesi alamamış tesisler ile turizm yatırımı
veya işletmesi belgesi iptal edilmiş konaklama tesislerine, ilgili idaresinden alınmış fen ve sağlık
kurallarına uygunluk belgesinin getirilmesi ve 31/12/2000 tarihine kadar başvurulması halinde mevcut
durumları değerlendirilerek geçici işletme belgesi verilebilir. Geçici işletme belgesinin süresi bir yıldır.
Verilen süreler 31/12/2001 tarihini geçemez.
Yukarıdaki fıkra kapsamında yer alan tesislerin turizm deneme işletmesi belgesi talepleri bu süre
sonunda yeniden değerlendirilir. Bu değerlendirme sonucunda turizm deneme işletmesi belgesi
alamayanların geçici işletme belgeleri iptal edilir.
Bu madde kapsamına giren tesislere ilişkin her ne şekilde olursa olsun bu Yönetmelikle sağlanan
hükümlere göre başvuruda bulunulamaz.
Geçici Madde 4 - Özelleştirme Yüksek Kurulunun 98/26 sayılı kararı ile özelleştirme kapsamına
alınan, İstanbul Ataköy Turizm Merkezi içerisinde kalan, mevcut tesisleri içeren vaziyet planına haiz
Ataköy Turizm Tesisleri ve Tic. A.Ş., Ataköy Otelcilik A.Ş. ve Ataköy Marina ve Yat İşletmeleri A.Ş.'nin
kamu hisselerinin özelleştirilmesini teminen; bu tesislere, 2634 sayılı Kanuna bağlı olarak çıkarılan ilgili
Yönetmeliklerde belirtilen şartlar aranmaksızın, hak sahibi şirketler tarafından bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girdiği tarihe kadar yapılmış olan tüm üst yapıların mevcut fiziki konumları ile işletme
belgeleri verilebilir.
YÜRÜRLÜK
YÜRÜTME