Nedir bu Basra balı?

Ülkemizin güneybatı bölgelerinde ve Yunanistan'da yer alan bazı özel ağaç türlerinden (Özellikle
Kızılçam) elde edilen Basra balı, arıların çiçek polenini değil, Akdeniz iklimine mahsus bu ağaç
türlerinin gövdesinde yaşayan bir aracı böceğin dışkısını kullanarak ürettiği bir bal olarak bilinir. Fakat
yaygın olarak bilinenin aksine durum tam olarak böyle değildir.

İşin Özü Bambaşka!

Arılar, halk arasında Basra (Balsıra) Böcesi adıyla anılan böceklerin salgıladıkları özü değil ağaçların
özsuyunu kullanarak bal üretirler. Basra böcesi, beyaz renkli, pamuksu salgısıyla ağaçların dal ve
gövdelerinde kolaylıkla ayırt edilebilir. Ağaçların kabuğunun altından ağacın özsuyunu emerek onu
yavaş yavaş kuruturlar. İstilacı bir türdür ve uygun şartlar oluştuğunda bütün bir ormanı
kaplayabilirler.

Aslında Şekerden İbaret

Yeşil yapraklı her bitki fotosentez yapar. Fotosentezin basitçe formülü şu şekidedir:

Güneş Enerjisi + Karbondioksit + Su = Glikoz (şeker) + Oksijen

Görüldüğü üzere iki çıktısı vardır; Glikoz ve Oksijen.İşte Balsıra Balı dediğimiz balın kaynağı bu
glikozdur. Basra böcesi bu glikozu besin olarak kullandığı için ağacın kabuğunu delerek bu özün dışarı
akmasını sağlar. Arılar da bu özden faydalanır.

Başka Bir Yanlış Da "Balın Gökten Yağdığı" İnancı

Ağaçtan sert bir kıvamda akan bu öz, zamanla üzeri kabuk bağlayarak kurur. Bu sebeple, arılar
tarafından zamanında toplanması önemlidir. Yağmur yağdığında ise ağaç su emdiği için hem daha
fazla fotosentez yaparak daha fazla öz üretir hem de özün kıvamının yumuşayarak daha rahat
akmasına neden olur. Bu durumda arılar daha rahat öz toplayabildikleri için daha çok bal üretirler. Bal
gökten yağmaz.

Sanıldığı Kadar Çok Faydası Var mı?

Yağmur, genelde çiçek nektarlarını yıkar ve akıp gitmesine sebep olur. Çiçeklerin, arıları yeniden
kendilerine çekebilmesi için 3-4 gün boyunca yeniden nektar üretmeleri gerekmektedir. Çam balında
böyle bir durum yoktur. Ayrıca Basra balının besin değeri, çiçek balından çok daha azdır.