Grupa A Klasa .................... Liczba punktów ...... / 25 p.

Imię ..................................................................................

1 Przyporządkuj podanym strukturom komórkowym (1–3) pełnione przez nie funkcje (A–D). ( ... / 1 p.)
1. Szorstka siateczka środplazmatyczna. A. Trawienie wewnątrzkomorkowe.
2. Aparat Golgiego. B. Biosynteza białek.
3. Lizosomy. C. Produkcja glikoprotein błonowych.
D. Reakcje utleniania i redukcji związków
organicznych.
1. _____ 2. _____ 3. _____
2 Na rysunkach przedstawiono rożne rodzaje transportu przez błonę komórkową. ( ... / 3 p.)

a) Wskaż rysunek przedstawiający transport aktywny. Uzasadnij swój wybór za pomocą jednego
argumentu.
b) Podaj jedno podobieństwo i jedną różnicę między dyfuzją prostą a dyfuzją ułatwioną.
c) Podaj nazwy trzech związków chemicznych, których transport odbywa się w sposób przedstawiony
na rysunku A.
3 Oceń prawdziwość stwierdzeń. Zaznacz P, jeśli zdanie zawiera prawdziwe informacje, lub F – jeśli ( ... / 1 p.)
fałszywe.

1. Po zewnętrznej stronie dwuwarstwy lipidowej znajdują się ogony fosfolipidów. P F

2. Błony biologiczne są selektywnie przepuszczalne. P F
Asymetryczność błony jest efektem różnego udziału w jej budowie lipidów
3. P F
i białek.

4 Na rysunkach przedstawiono fazy podziału mitotycznego komórki. ( ... / 3 p.)

a) Podaj właściwą kolejność rysunków, tak aby przedstawiały przebieg mitozy.

b) Podaj numer rysunku, który przedstawia komórkę w stadium metafazy.
c) Podaj znaczenie podziału mitotycznego komórki dla organizmu jednokomórkowego i organizmu
wielokomórkowego.
5 Wyjaśnij, dlaczego w komórkach muszą występować przedziały subkomórkowe, dzielące cytozol na ( ... / 1 p.)
zamknięte obszary.

Grupa A | strona 1 z 3
6 Zaznacz dwie funkcje, których nie pełni cytoszkielet. ( ... / 1 p.)
A. Wspomaga utrzymanie właściwego kształtu komórki.
B. Zapewnia komórce wytrzymałość mechaniczną.
C. Wchodzi w skład rybosomów.
D. Uczestniczy w ruchu pełzakowatym.
E. Buduje rzęski i wici.
F. Uczestniczy w syntezie tłuszczów.
G. Warunkuje przemieszczanie się chromosomów podczas podziałów komórkowych.
7 Zaznacz podpunkt, który poprawnie opisuje cykl komórkowy. ( ... / 1 p.)
A. Ogół procesów od momentu powstania komórki do jej śmierci.
B. Ogół procesów od momentu powstania komórki do jej podziału na 4 komórki potomne.
C. Ogół procesów od momentu powstania komórki do jej podziału na 2 komórki potomne.
D. Szereg zmian zachodzących w komórce w trakcie jej istnienia.
8 Zaznacz nazwę komórki, której charakterystyczną cechą jest obecność dużej, centralnie położonej ( ... / 1 p.)
wakuoli.
A. Komórka grzybowa. B. Komórka roślinna. C. Komórka zwierzęca. D. Komórka bakteryjna.
9 Oceń prawdziwość stwierdzeń. Zaznacz P, jeśli zdanie zawiera prawdziwe informacje, lub F – jeśli ( ... / 1 p.)
fałszywe.

W wyniku mitozy powstają dwie komórki potomne o identycznej liczbie

1. P F
chromosomów jak komórka macierzysta.
2. Mejozie mogą ulegać zarówno komórki haploidalne, jak i diploidalne. P F
3. Wzrost organizmów wielokomórkowych jest możliwy dzięki mejozie. P F

10 Wykreśl wyrazy tak, aby opisy budowy ściany komórkowej były prawdziwe. ( ... / 2 p.)
a) Młode, rosnące komórki roślin okrywa rozciągliwa ściana komórkowa pierwotna / wtórna. Po okresie
wzrostu niektóre komórki po wewnętrznej stronie ściany pierwotnej tworzą ścianę komórkową pierwotną /
wtórną.
b) W wyniku inkrustacji w dojrzałej komórce roślinnej pojawiają się lignina i krzemionka / kutykula i
suberyna. Opisane zmiany powodują zwiększenie funkcji ochronnej / transportowej ściany komórkowej.
11 Zaznacz punkt, w którym błędnie scharakteryzowano proces apoptozy. ( ... / 1 p.)
A. Apoptoza jest nazywana programowaną śmiercią komórki.
B. Apoptozie podlegają komórki uszkodzone, zainfekowane lub nieprawidłowe.
C. Apoptoza nie występuje podczas rozwoju zarodkowego.
D. Apoptozie mogą ulegać komórki, które powstały w nadmiernej ilości.
12 Wybierz poprawne dokończenie zdania. ( ... / 1 p.)
Trawienie składników pokarmowych i zniszczonych organelli odbywa się z udziałem
A. lizosomów, 1. zawierają enzymy.
ponieważ
B. rybosomów, 2. uczestniczą w syntezie białek.

13 Wymień dwie cechy mitochondriów, które potwierdzają teorię endosymbiozy. ( ... / 1 p.)

14 Podkreśl wyrazy tak, by informacje w zdaniach były prawdziwe. ( ... / 1 p.)

Jądro komórkowe jest otoczone pojedynczą / podwójną błoną nazywaną otoczką jądrową. W jego wnętrzu
znajduje się chromatyna, czyli kompleks utworzony z DNA, RNA i białek / DNA i białek. Jąderko jest
obszarem, na którym zachodzi intensywna synteza mRNA / rRNA. Człowiek w jądrze komórkowym komórek
swojego ciała zawiera 23 chromosomy / 46 chromosomów.

Grupa A | strona 2 z 3
15 ( ... / 2 p.)
Ilustracja przedstawia budowę błony
biologicznej. Podaj, która z przestrzeni
(X czy Y) przedstawia środowisko
zewnętrzne komórki. Odpowiedź
uzasadnij jednym argumentem.

16 Uczniowie na zajęciach koła biologicznego przygotowali następujące doświadczenie: dwie skórki z łuski ( ... / 2 p.)
spichrzowej cebuli umieścili w dwóch zlewkach. Zlewka I zawierała wodę destylowaną, a zlewka II – 15%
wodny roztwór sacharozy. Po odpowiednim czasie inkubacji przygotowali preparaty mikroskopowe z
materiału biologicznego pochodzącego z obu zlewek.
a) Zaznacz zdanie, które jest poprawnym opisem próby kontrolnej do przeprowadzonego przez
uczniów doświadczenia.
A. Próbę kontrolną stanowiła zlewka I, gdyż zawierała wodę destylowaną.
B. Próbę kontrolną stanowiła zlewka II, gdyż zawierała 15% wodny roztwór sacharozy.
C. Obie zlewki stanowiły próby kontrolne.
D. Nie było próby kontrolnej, ponieważ nie przygotowano roztworu o stężeniu identycznym jak ten, który
panuje we wnętrzu badanych komórek.
b) Zaznacz ilustrację, która przedstawia
komórkę skórki łuski spichrzowej cebuli
inkubowanej w zlewce II.

17 ( ... / 2 p.)
Na schematach przedstawiono podziały komórkowe.
a) Określ, który schemat (1 czy 2) przedstawia
podział mejotyczny. Odpowiedź uzasadnij dwoma
argumentami.
b) Podaj, który podział (1 czy 2) jest związany z
rozmnażaniem płciowym organizmów.

Grupa A | strona 3 z 3
Grupa B Klasa .................... Liczba punktów ...... / 25 p.
Imię ..................................................................................

1 Przyporządkuj podanym strukturom komórkowym (1–3) pełnione przez nie funkcje (A–D). ( ... / 1 p.)
1. Szorstka siateczka środplazmatyczna. A. Trawienie wewnątrzkomorkowe.
2. Aparat Golgiego. B. Produkcja glikoprotein błonowych.
3. Lizosomy. C. Biosynteza białek.
D. Reakcje utleniania i redukcji związków
organicznych.
1. _____ 2. _____ 3. _____
2 Na rysunkach przedstawiono rożne rodzaje transportu przez błonę komórkową. ( ... / 3 p.)

a) Wskaż rysunek przedstawiający transport aktywny. Uzasadnij swój wybór za pomocą jednego
argumentu.
b) Podaj jedno podobieństwo i jedną różnicę między dyfuzją prostą a dyfuzją ułatwioną.
c) Podaj nazwy trzech związków chemicznych, których transport odbywa się w sposób przedstawiony
na rysunku A.
3 Oceń prawdziwość stwierdzeń. Zaznacz P, jeśli zdanie zawiera prawdziwe informacje, lub F – jeśli ( ... / 1 p.)
fałszywe.

Asymetryczność błony jest efektem różnego udziału w jej budowie lipidów

1. P F
i białek.
2. Po zewnętrznej stronie dwuwarstwy lipidowej znajdują się ogony fosfolipidów. P F
3. Błony biologiczne są selektywnie przepuszczalne. P F

4 Na rysunkach przedstawiono fazy podziału mitotycznego komórki. ( ... / 3 p.)

a) Podaj właściwą kolejność rysunków, tak aby przedstawiały przebieg mitozy.

b) Podaj numer rysunku, który przedstawia komórkę w stadium metafazy.
c) Podaj znaczenie podziału mitotycznego komórki dla organizmu jednokomórkowego i organizmu
wielokomórkowego.
5 Wyjaśnij, dlaczego w komórkach muszą występować przedziały subkomórkowe, dzielące cytozol na ( ... / 1 p.)
zamknięte obszary.

Grupa B | strona 1 z 3
6 Zaznacz dwie funkcje, których nie pełni cytoszkielet. ( ... / 1 p.)
A. Wspomaga utrzymanie właściwego kształtu komórki.
B. Wchodzi w skład rybosomów.
C. Zapewnia komórce wytrzymałość mechaniczną.
D. Uczestniczy w ruchu pełzakowatym.
E. Uczestniczy w syntezie tłuszczów.
F. Buduje rzęski i wici.
G. Warunkuje przemieszczanie się chromosomów podczas podziałów komórkowych.
7 Zaznacz podpunkt, który poprawnie opisuje cykl komórkowy. ( ... / 1 p.)
A. Ogół procesów od momentu powstania komórki do jej śmierci.
B. Ogół procesów od momentu powstania komórki do jej podziału na 2 komórki potomne.
C. Ogół procesów od momentu powstania komórki do jej podziału na 4 komórki potomne.
D. Szereg zmian zachodzących w komórce w trakcie jej istnienia.
8 Zaznacz nazwę komórki, której charakterystyczną cechą jest obecność dużej, centralnie położonej ( ... / 1 p.)
wakuoli.
A. Komórka grzybowa. B. Komórka zwierzęca. C. Komórka roślinna. D. Komórka bakteryjna.
9 Oceń prawdziwość stwierdzeń. Zaznacz P, jeśli zdanie zawiera prawdziwe informacje, lub F – jeśli ( ... / 1 p.)
fałszywe.

1. Wzrost organizmów wielokomórkowych jest możliwy dzięki mejozie. P F

W wyniku mitozy powstają dwie komórki potomne o identycznej liczbie
2. P F
chromosomów jak komórka macierzysta.
3. Mejozie mogą ulegać zarówno komórki haploidalne, jak i diploidalne. P F

10 Wykreśl wyrazy tak, aby opisy budowy ściany komórkowej były prawdziwe. ( ... / 2 p.)
a) W wyniku inkrustacji w dojrzałej komórce roślinnej pojawiają się lignina i krzemionka / kutykula i
suberyna. Opisane zmiany powodują zwiększenie funkcji ochronnej / transportowej ściany komórkowej.
b) Młode, rosnące komórki roślin okrywa rozciągliwa ściana komórkowa pierwotna / wtórna. Po okresie
wzrostu niektóre komórki po wewnętrznej stronie ściany pierwotnej tworzą ścianę komórkową pierwotną /
wtórną.
11 Zaznacz punkt, w którym błędnie scharakteryzowano proces apoptozy. ( ... / 1 p.)
A. Apoptoza jest nazywana programowaną śmiercią komórki.
B. Apoptoza nie występuje podczas rozwoju zarodkowego.
C. Apoptozie podlegają komórki uszkodzone, zainfekowane lub nieprawidłowe.
D. Apoptozie mogą ulegać komórki, które powstały w nadmiernej ilości.
12 Wybierz poprawne dokończenie zdania. ( ... / 1 p.)
Trawienie składników pokarmowych i zniszczonych organelli odbywa się z udziałem
A. rybosomów, 1. zawierają enzymy.
ponieważ
B. lizosomów, 2. uczestniczą w syntezie białek.

13 Wymień dwie cechy chloroplastów, które potwierdzają teorię endosymbiozy. ( ... / 1 p.)

14 Podkreśl wyrazy tak, by informacje w zdaniach były prawdziwe. ( ... / 1 p.)

Jądro komórkowe jest otoczone podwójną / pojedynczą błoną nazywaną otoczką jądrową. W jego wnętrzu
znajduje się chromatyna, czyli kompleks utworzony z DNA i białek / DNA, RNA i białek. Jąderko jest
obszarem, na którym zachodzi intensywna synteza rRNA / mRNA. Człowiek w jądrze komórkowym komórek
swojego ciała zawiera 46 chromosomów / 23 chromosomy.

Grupa B | strona 2 z 3
15 ( ... / 2 p.)
Ilustracja przedstawia budowę błony
biologicznej. Podaj, która z przestrzeni
(X czy Y) przedstawia środowisko
zewnętrzne komórki. Odpowiedź
uzasadnij jednym argumentem.

16 Uczniowie na zajęciach koła biologicznego przygotowali następujące doświadczenie: dwie skórki z łuski ( ... / 2 p.)
spichrzowej cebuli umieścili w dwóch zlewkach. Zlewka I zawierała wodę destylowaną, a zlewka II – 15%
wodny roztwór sacharozy. Po odpowiednim czasie inkubacji przygotowali preparaty mikroskopowe z
materiału biologicznego pochodzącego z obu zlewek
a) Zaznacz, które zdanie jest poprawnym opisem próby kontrolnej do przeprowadzonego
doświadczenia.
A. Próbę kontrolną stanowiła zlewka I, gdyż zawierała wodę destylowaną.
B. Nie było próby kontrolnej, ponieważ nie przygotowano roztworu o stężeniu identycznym jak ten, który
panuje we wnętrzu badanych komórek.
C. Obie zlewki stanowiły próby kontrolne.
D. Próbę kontrolną stanowiła zlewka II, gdyż zawierała 15% wodny roztwór sacharozy.
b) Zaznacz ilustrację, która przedstawia komórkę
skórki łuski spichrzowej cebuli inkubowanej w
zlewce II.

17 ( ... / 2 p.)
Na schematach przedstawiono podziały komórkowe.
a) Określ, który schemat (1 czy 2) przedstawia
podział mitotyczny. Odpowiedź uzasadnij dwoma
argumentami.
b) Podaj, który podział (1 czy 2) jest związany z
rozmnażaniem płciowym organizmów.

Grupa B | strona 3 z 3