ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΜΕΙΓΜΑΤΩΝ

Β΄ Γυμνασίου
Γενική Ενότητα ΙI
Ενότητα 2.5 Σελ. 44-47
Ασκήσεις 1,2,3
ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ
ΜΕΙΓΜΑΤΩΝ
 ΧΗ
Σ Ι Κ Η ΑΡ
ΒΑ
Για να διαχωρίσου ε τα συστατικά
ενός είγ ατος

εκ εταλλευό αστε

τις διαφορές στις φυσικές ή

χη ικές ιδιότητες των συστατικών
ΜΕΘΟΔΟΙ
ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ
 Μηχανική διαλογή
κοσκίνισ α
 Για μείγμα στερεών
Αν τα συστατικά του μείγματος είναι μεγάλα και ευδιάκριτα μεταξύ τους τότε
χρησιμοποιούμε τη μηχανική διαλογή που γίνεται με τα χέρια ή με τη βοήθεια
λαβίδας.
(Απλή και αποτελεσματική μέθοδος για να απομακρύνουμε τις πέτρες από τα
φασόλια ή τις φακές πριν από το μαγείρεμα).

Μηχανική διαλογή αποτελεί και το συνηθισμένο κοσκίνισμα, για το διαχωρισμό

στερεών σωματιδίων διαφορετικού μεγέθους.

Τα συστατικά έχουν διαφορετικό

σχήμα, μέγεθος και χρώμα.
 Μαγνητικός
διαχωρισ ός
 Για μείγμα στερεών
Αν κάποιο συστατικό του ίγ ατος ε φανίζει αγνητικές
ιδιότητες τότε χρησι οποιείται ο αγνητικός διαχωρισ ός

Όπως δείχνει και το σχή α το αγνητικό υλικό συγκρατείται από τον

ηλεκτρο αγνήτη και πέφτει στη περιοχή Β ενώ το η αγνητικό πέφτει στη
περιοχή Α Με τη έθοδο αυτή πορού ε να διαχωρίσου ε κασσιτερίτη η
αγνητικό υλικό από βολφρα ίτη αγνητικό
Εξάτ ιση
 Για μείγμα στερεών - υγρών

Εξάτ ιση ονο άζεται το φαινό ενο κατά το οποίο ένα υγρό π χ ο διαλύτης
ενός διαλύ ατος απορροφά θερ ότητα και έρος του υγρού ή και
ολόκληρη η ποσότητά του ετατρέπεται σε αέριο

ΕΞΑΤΜΙΣΗ ΔΙΑΛΥΜΑΤΟΣ

Διαχωρισ ός αλατόνερου ε εξάτ ιση

Ο διαλύτης νερό εξατ ίζεται και στον πυθ ένα του ποτηριού
σχη ατίζεται λευκό ίζη α αλάτι
Αλυκές = διαχωρισμός του
θαλασσινού νερού με εξάτμιση
Απόσταξη
 Για μείγμα υγρών

διαχωρισ ός ενός είγ ατος από υγρά

ΑΠΟΣΤΑΞΗ συστατικά που βράζουν σε
διαφορετικές θερ οκρασίες έχουν
διαφορετικά Σ Ζ
Μηχανισ ός απόσταξης
εξάτ ιση ενός υγρού ε θέρ ανση και υγροποίηση του ατ ού ώστε να ξαναπάρου ε
το υγρό Με την απόσταξη πορού ε να πάρου ε ένα διαλύτη από το διάλυ ά του ή
να πάρου ε καθαρά υγρά απαλλαγ ένα από προσ ίξεις

έξοδος νερού

συμπυκνωτής

μείγμα

φλόγα

είσοδος νερού
 ια ευχάριστη εφαρ ογή της
απόσταξης…

Εφαρ ογή της εθόδου έχου ε

στην παρασκευή των
αποσταζό ενων αλκοολούχων
ποτών πχ ούζου ρακής κλπ
 ία πολύ χρήσι η εφαρ ογή της
απόσταξης…
ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ
πετροχη ικά

ορυκτέλαια
βενζίνη
υγραέρια
κηροζίνη

Άλλη εφαρ ογή της εθόδου έχου ε στη διύλιση του

αργού πετρελαίου από το οποίο απο ονώνου ε τα
διάφορα διαλυ ένα σ αυτό συστατικά κλάσ ατα
εκ εταλλευό ενοι τις διαφορές που ε φανίζουν στα
Χρω ατογραφία
 Μέθοδος με την οποία μπορούμε να διαχωρίσουμε
ΧΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ ουσίες που κινούνται με διαφορετική ταχύτητα μέσα
σε διάφορα μέσα.

κηλίδα ελανιού
διηθητικό χαρτί

Ο διαλύτης π χ νερό διαβρέχει το χαρτί και διαλύει το ελάνι

Ο διαλύτης ανεβαίνει στο διηθητικό χαρτί παρασύροντας τα συστατικά του
ελανιού
Τα συστατικά διαχωρίζονται καθώς κινούνται ε διαφορετική ταχύτητα
Αποτελέσ ατα χρω ατογραφικών αναλύσεων
 Εκχύλιση Απόχυση
Διήθηση
 Για μείγμα υγρών - στερεών

ΕΚΧΥΛΙΣΗ ΑΠΟΧΥΣΗ ΔΙΗΘΗΣΗ

Εκχύλιση Η έθοδος στηρίζεται στην εκλεκτική διάλυση κάποιου

συστατικού του είγ ατος σε ορισ ένο διαλύτη Στην παραπάνω εικόνα
κάποιες ουσίες από τα φύλλα του τσαγιού εταφέρθηκαν στο νερό
Απόχυση διαχωρίζου ε το υγρό ρόφη α από τα στερεά φύλλα του
τσαγιού
Διήθηση φιλτράρισ α Ο διαχωρισ ός ενός στερεού από ένα υγρό ε
διέλευση του υγρού έσω πορώδους υλικού συνήθως διηθητικού χαρτιού
Διαχωρίζου ε τα στερεά φύλλα του τσαγιού χρησι οποιώντας φίλτρο
• Το απο ονω ένο πλέον υγρό που έχει διέλθει από αυτό το φίλτρο
ονο άζεται διήθη α
• Το στερεό κατάλοιπο που έχει συγκρατήσει το φίλτρο ονο άζεται
ίζη α
Φυγοκέντρηση
 Η έθοδος διαχωρισ ού των συστατικών ενός
είγ ατος που στηρίζεται σε γρήγορη περιστροφή του
ΦΥΓΟΚΕΝΤΡΗΣΗ είγ ατος Τα βαρύτερα υλικά π χ το βούτυρο στο
γάλα κινούνται προς την περιφέρεια και
συσσω ατώνονται οπότε απο ακρύνονται

Γαλάκτω α είγ α ικροσκοπικών στερεών έσα σε υγρό

Για το διαχωρισ ό τους χρησι οποιείται η διαδικασία της φυγοκέντρησης

Το ίγ α τίθεται σε δοχεία ή κυλίνδρους που περιστρέφονται ε εγάλη ταχύτητα

ε αποτέλεσ α τα βαρύτερα σω ατίδια να συλλέγονται περιφερειακά

Εφαρ ογή της εθόδου σε βιο ηχανική κλί ακα

έχου ε κατά την αφαίρεση του λίπους από το
γάλα
διαχωρισ ός των συστατικών του αί ατος…
Εφαρ ογέ
ς
Με κάθε συσκευή από αυτές που εικονίζονται πορού ε να
διαχωρίσου ε ε απλό ή σύνθετο τρόπο τα συστατικά ενός
είγ ατος Προσπαθήστε να αντέψετε ποιο όνο α αντιστοιχεί σε
κάθε συσκευή

κοσκίνιση απόχυση διήθηση

απόσταξη φυγοκέντριση χρω ατογραφία
Σας δίνονται ερικά είγ ατα Επιλέξτε την καταλληλότερη έθοδο
ε την οποία πορού ε να τα διαχωρίσου ε

Για να διαχωρίσου ε σ ένα είγ α ένα

υγρό από ένα στερεό που έχει κατακαθίσει
Για να διαχωρίσου ε το αύρο ελάνι
Α Απόχυση
χρώ α από τα συστατικά του
Για να διαχωρίσου ε το αλάτι από το Μαγνητικός
Β
θαλασσινό νερό διαχωρισ ός
Για να παράγου ε το τσίπουρο από κρασί Γ Διαλογή
Για να διαχωρίσου ε τη χαλασ ένη φακή
Δ Εξάτ ιση
και τα πετραδάκια από τη καλή φακή
Για να καθαρίσου ε το νερό από το
Ε Διήθηση
ανακατε ένο χώ α
Για να ξεχωρίσου ε τα ρινίσ ατα σιδήρου
ΣΤ Απόσταξη
από το χώ α
Να πάρου ε βούτυρο από το γάλα Ζ Χρω ατογραφία
Για να ξεχωρίσου ε το αλεύρι από τα
Η Κοσκίνισ α
πίτουρα
Για να διαχωρίσου ε οινόπνευ α από νερό
 Διαθέτου ε είγ α που αποτελείται από αλάτι και ά ο
α διαχωρίσετε το είγ α στα συστατικά του επιλέγοντας από τη λίστα
τις διαδικασίες που θα ακολουθήσετε κατά σειρά

εξάτ ιση φυγοκέντρηση διήθηση διάλυση

χρω ατογραφία εκχύλιση απόχυση απόσταξη

η
διαδικασία

η
διαδικασία

η
διαδικασία

Λύσ
η
Διαλύου ε πρώτα το είγ α διηθού ε για να κατακρατήσου ε την
ά ο και τελικά εξατ ίζου ε το νερό για να κρυσταλλωθεί το αλάτι