‫‪811‬‬

‫‪13131‬ו‪3‬זי ‪ 1/\0‬חט‪>1‬חט ‪.: ^100953-0-01- 0002-0001 3 )3^1-‬ן־ |\|‪1-‬י‬

‫‪11‬נ‬
‫‪11‬ג‬
‫>‪ 81‬ו‪1‬זס‬

‫י‬ ‫‪/‬־ ‪ 4‬י‬

‫י‪ ; :‬־*‬
‫אחשורזש שפיל‬
‫גשפרקד פון הטן אינ םררכי אונ אל‬
‫ניכט‪-‬יג פראגן אונ אנטוואדטן פון דיא‬
‫םלנה ושתי אונ אםתוי אונ אלי דאצו‬
‫גהיגריגי בדינטן • פאן פיר אונ צװאנצג‬
‫אקטיגק • נאטורליני װײזע אוני‬
‫דייטליך גרעדיט אונ גמפיאנן • איין‬
‫װאונדר םיגדקליכס װזנזן ורגלנם נאך‬
‫ניא םאהלס אין דר דחק גל ^ גט װארדן‬
‫איזט ‪:‬‬

‫וז ‪>)>16>1‬ז ‪^ 1 6 ) ! 8 4 61 23‬וו)‪@) 6‬‬

‫‪*.‬׳ < י‬ ‫‪1848.‬‬
 ‫חו‪!/^ 13‬זע!>)ח‪3‬ז^>|‪ 0‬ו‪!1‬ס‬
‫‪11‬כ!ונ‪3[!3| 31‬ז‪ \/6‬וחט‪>1‬חט ‪.: 000953-0-01- 0003-0003 813)0!-‬ז^‪>0*1‬‬
‫‪811‬‬

‫‪7‬‬
‫פערסאנן‬ ‫יד‬ ‫נאמן פון‬
‫קיניג‬ ‫אחשמייים ׳‬
‫כןיניגז‬ ‫ושתי‬
‫קיניגן‬ ‫אפתר‬
‫פרינץ‬ ‫הםן‬
‫אײן ױר‬ ‫םרדבי‬
‫קאנצילאר‬
‫לוייור‬
‫ױע רעש חםן‬ ‫זרש‬
‫דעו זןנן ךי צעהןכןינךר פון הטן‬
‫פרשנדתא‬
‫דלפון‬
‫אםפתא‬
‫פירתא‬
‫אדליא‬
‫ארירחא‬
‫פרםשתא‬
‫אריסי‬
‫ארידי‬
‫זיזתא‬
‫אחניינטר‪ 6‬וןמ(ו׳‬ ‫כגתן‬
‫א״ן ניינםרנוןםלו‬ ‫תרש‬
‫׳*רײס־‬ ‫שםשון‬
‫טאכטר חםן‬
‫נרינםרפץטלו‬ ‫חרכונח‬
‫נרינטרפין ײגרטלנח‬ ‫החן‬

‫> ‪0‬זזזס‪1‬״ ‪- 81111‬זס^ ז ‪8‬‬

‫‪ 11. 61101 .‬ז‬
‫‪1'11‬נ׳‪4£‬זעזר>‪1‬‬
‫ז־ ‪6‬י‪ 1/‬חט‪1‬סחט ‪1-‬וצ‪^00953-0-01-0003-0004 513‬‬
‫‪8113‬‬
‫‪11‬נ‪!51‬‬
‫‪11‬סו‪1‬נ‬
‫־זטן>‪1‬חפ ^ >‪61‬ר‬
‫‪1/1‬‬
‫ח‪^ 31‬‬

‫אשחורוש שפיל‬
‫ױהי בימי אדושוךויש הואאחשורוש דמולןי‬
‫'י ‪ ,‬מהותױ<ד כוש ישבע ועשךס ומאדז‬
‫מדינר־; י‬
‫לײפר שפראך אןו אינר מ״ן י* נעל'ר רערלײזטא״ןי‬
‫ך‪ .‬עףןאויבררינאןהיטעך דעעאדק‬ ‫!! '‬
‫ךא פר יאננט אךייןצוקאםיןרך גרועיד קיניב ארטק שאכטיק‬
‫אחשוךוזצםיטךינעלײטן * ךען ךער גרושר' לןיניג אךטק •‬
‫שאשטיק אהשורוש קאםט שוין גאר געך אינ גאר באיי י א‬
‫נפיךיטײל פון ךער יועלט איזט אונטר זײן גױאלר ךאראם ייניעז‬
‫גיליגאטיאן אוןן ךא אללעזאנען זאלטאיריםיר בפלאנטיי■ ז״|‬
‫ךאשמײן בךאךער קאנצילאר זאלנ׳ט לאנג אין ךרויפןי ׳ךטײן‬
‫טיטאײן לאפט זאל נגר קוםץ אךין צי גיין צא םאךשיךק אונר‬
‫צאשנ׳ןאנךיךין ־ העך״ן • העךײן* העך״ן בךאךרלןאנצילאד‬
‫‪,‬ךאמיין ‪'' :‬‬
‫לןאנצילאר וואשסר א״ןגאט גי_ ק ןעייגי י׳ירת‬ ‫״יגט‬
‫אונד יאך וואש פר אײן גאט גליק‬ ‫*י‬
‫זעלעד צײט העךא עעו זאל ךין §ר אללע מײנע העךין * אונר‬
‫פיךשטין אן גבךײט • איןו בךאךער ך)אנצילאר ; אכטער מענטן‬
‫בראווער ‪.‬קאוואליךער* י‪.‬א •‪ .‬י_א '‪.‬וואד איך ךירךאס גרנזינט•‬
‫פאראײן דויפט קאנצילאךיפט וואדאיך בײאךײן גאוץ‬
‫גנעךיגליבן ‪ .‬עךילגבאךענין פאטקרקעע איבערךיןגאנצען‬
‫לאנדיױאהלבאקאנט • ךחםאלזא וועלאיןא״ןפךעץ‬
‫לןאנצילאד איק נײאיצ״טוג טאהץ זאגן • ךאפ ךזע צוי״א וועלן‬
‫בײאךעםפאטערקיניגטאהיןפלאגען • אירהאטעםניכט‬
‫גהעךטאין אײער לעבינסטאגן • זאגטאחשוחשוױאזעךן‬
‫אי ;ט‬
 ‫‪11‬נ‬
‫‪3131‬זו‪3‬ו־ ‪ 1/\0‬חט‪>1‬חט ‪.: 000953-0-01- 0004-0005 3 )3^1-‬־‪-1^1‬‬ ‫‪11‬ס‬
‫‪11‬נ‬ ‫ח‪^31‬‬
‫‪1/1‬־זו‪1‬ז>‪1‬ח‪3‬‬
‫ז־ ^>‪ 61‬ו‬

‫אחשורוש שפיל־י‬
‫זאנט יןאנצילאר׳אמרהײכט • פךינ׳זדםן • איןיר אנלרי‬
‫הײפט • ןאדאס םךךרי • איגרךיצוויי* ויעין‬
‫אין גדוש גישףיא ' ־ " ךני‬ ‫מאכן לאהם ‪.‬גרוש‬
‫פךיןץ הםן וועט אן הײבין םיט זיין גיט אנד געלד צורןלינגן *‬
‫אובךגדןאדםךךכי וויגש ןא הײבן םיטזיקצייגהןגנט״ציט‬
‫אניציךנגן• ךרום בל״באיןד‬ ‫אלםיגכטיגן גאט צי• לובק‬
‫יןאנצי^ אר אויף טײןןגךשטי שטגל שטיץ ווי איןפאר מיק י‬
‫ךאש םײן בראךר הםןזאל אין ךרויםין ניט לאנג שטײן • ‪.‬רג‬
‫זאל קיטן מיט אײן ליסט אףין צו גײך אךײן •יאךײן • אךײן *‬
‫מײן בראךזגר הטן ךא ם״ן ‪' :‬‬
‫פאנגטא[ הטן א חא הוכריגאט איןךײן‬
‫העכםטיגן‬
‫היםמעל אויףךײן היגבכטיגר שטי‪* 5‬‬
‫ךײניג װינךערזעניןײז ^ רפיל • דײן קךאפט האט קײןיץאהל‬
‫זאלםט םיר העלפן שון הךנט אין אליג םאהל * אלםזגכטיגד‬
‫גאט בינט איך ךיף אין ךיגס וויגג זאלפטי םיןד גליקליך םאכן‬
‫קײן ױד אוךר ךןיץ קדיסט זאל אום םיר נישט שפגטן אונ לאכין‬
‫ךדיססײני ליביג ךאטהיגףן ווילט אירמײן נאםן װיסן‬
‫אוךד קיגנק שטךאקס גיב איך איקו טיק ליבן נאטן צודך יקיננן‬
‫אונ צו ניגנק • איך בךאוועד לןוואליײגי אײן קלײנע װײלעווינל‬
‫איךרפ מײן פאטר קיניג טאהן ךןניזגן ךאש מיעע וועךטיר ‪ :‬אל‬
‫וצ ךעם‪.‬פאטר קיניג אק ךא אוךק אףקפלייגן* אונ פון חאלע‬
‫זאךן וויגל איך םיק שטים ניט אפ פיךן* נאר איך וװגל אן‪,‬הײבן‬
‫טיטךייןאנאלקגױךק צושטאנףףן • איךהאבטיראךיין‬
‫גיקי־ןטאקףא ביכר פיןףאלאנגעןאךן • אזאזואײןױדוױא‬
‫מךךכי זאל נישט וועךן גיבאףן • גיבאהךק* גיבאהךין זאל אזו‬
‫איין ױד נישט מעךין גיבאהךק ‪ :‬פון מײנע הענדוועט‪,‬יגר וועךן‬
‫פר לאךק •' ךאך ברוך׳גר ‪.‬קאנצילאר איך בק ךיך גיקיטן װא׳צ‬
‫פךעגק פון נעכטן אין שט״םטו ךײא םיר טיט ףין בלוםן ךעגן‬
‫שם״סטו"‬ ‫י‬ ‫י‬
 ‫אחשורוששפיל־*‬
‫ךס 'סטי ךזן פין ײלגגץפ־ ;בטן א‪1‬רד יטטרײט־אנ טייזזנן ךעם‬ ‫ז*‬
‫פאטרלןניגסלייט • איןדזישטיל איז ךיאבעםטיצײט •‬
‫י סין ? צעהן טויזינט ךעגעטענטר זאלן ווןךן ןא גבךײט‬
‫רןאנצילארניין ןריךער הסן אין שט״א נישט פיןווי;גן‬
‫נאר ווי;גןאײן‬ ‫אײןאנךרשטךײט •‬ ‫י'‬
‫גןרײנקיש • אזךר פאטרנןיניג הטךי חידפר ניםען האטעך‬
‫ליפט אדיין ציקיםן•‬
‫זא;ט המן אזרך קיניג״הט יוא ליםט אױין וצ קימן • זאל טען‬
‫י י אן היבן' צו צו שפילן אין צי יצ בריםין‪:‬‬
‫לייפלרי• וואשרפ אײן גיטן שבת ךעםלבן העךןהויז‬
‫יויןןט• טיר פר האפין ךעה וויךט ווינט אינז זנפים‬
‫געבן • סירזאללען האבןפרוואשציליעבך ציךגםין אינ‬
‫יצ טךיניןן אין אײן גיטילןיואטיר • ױאךין םאלךאטין זענן סיר‪:‬‬
‫וואש ‪'.‬זע‪:‬ט איהר פר‬ ‫אהילורושהזךךין םאיןךאטין‬
‫אלײט‪:‬‬
‫יא‪:‬דגיטי‬ ‫ךכטיגי‬ ‫ךע^ עפנסרטירזענין א‪1‬ף‬
‫ליט •‬ ‫׳־ י'‬
‫זזאנמאחשירויש•• זענט איר גוועזן אין שישן אויף ׳יער הױכצייט‬
‫ךעגםענטר • מירזענן גוועזן אין שישן אוף ךרהובצ״ט ײשע‬
‫איז ‪.‬גוועזן אויףגיציךטאין ניט אץגבךײט‪:‬‬
‫זאגט הםן רך קיניג איזוועךט * אךיןוצ• קוםןםיטךר בלו ^ר‬
‫שוועךר• טרעט ? י אײין • אוף םעד אין וײן הינר‬
‫אנד פיש ־ אויףךעםי טיש ‪.‬אלש ךש בעשטךפר אונזױ געשט‪:‬‬
‫איךקיניג״בין‬ ‫יזינגט ‪ :.‬אנא • אנאווען‬ ‫אחישותש‬
‫מעגםירשאפיןױאשאיךוױל^ איךקאןמיר‬ ‫‪ 1‬״ '״‬
‫ךעבין אין גרושיפךי ;ןױ יי ‪ ,‬ז'ש ‪.‬קאן םירק״‪:‬ר_קײן יואךט‬
‫נישטךײךין ‪:‬‬
‫טיטגךעכטר ^ יאט ( ןךךכײ אנא • אנא ךען ױא קיניג ביםט‬
‫‪8113131‬ו־ ‪ 1/\0‬חט‪1‬זחט ‪^ -‬׳‪^>30953-0-01-0005-0007 8 )3‬‬
‫‪11‬נ‬
‫‪11‬נ‬
‫ח& ^־זע ^ח ^ )‪61‬ס)ס‬

‫שפיל‬ ‫אדו׳שורו ^‬
‫ך‪,‬אנסטדיר יעאפן וואשידוא װילעט רןאנשט לעבין אין‬
‫■וךיןײנר ׳ • נישט‬ ‫נחלילײךן • יני‪, £‬קאן ייר " *‬
‫ךײדץ‪:‬‬ ‫־‪#‬‬
‫זאנט ךמןצונךךך‪-‬י • סארטצים טײבילדואיןאנאליישר‬
‫הונט איך גײא טיטךיר איף א״ן עמיײט י איךיועל‬
‫דיר ‪ .‬ארונטרשךאגןד"ן ‪.‬קאפ אינהײבט• ךשצינהנטי גביךט‬
‫וועל איך ךירךך שיאגן • ‪.‬או רו מךךך‪.‬י \ןויט ךי נע ייךין וועסט‬
‫י ךאכן צו ווײנין איןצוכןלאגין‪:‬‬
‫זאגט אחשוךוש'• ווש איז ?ײ סיר אזויאײן גיוואיט אזו ‪ */‬אךף‪:‬‬
‫ך־עןאיך יןיניגליבה לײט בךאךף ךרים איךהליבדי‬
‫לײטין לאזט אײך ניט טײטן • םיר וועלן מאךשי‪,‬ח אין ךי וועלט‬
‫צו שטךײטין;‬
‫אחשורוש אףין צו פיךן‪:‬‬ ‫ךעס היניג‬
‫זאגט המן • ךאבךענגיןטירךננם ליבליבןלןיניגהעךײן יצ‬
‫פיהךן וואש רע לאלט איןז ףא וועיט אויז סאךשןק‬
‫דרים מײנע ליבסטי בדוךר אללעצו ן‪-‬אמן מיט נדושי פףיד‬
‫רך ךןיניג זאל א‪ 1‬יש לינבן ‪ .‬זײנע יאךר מיט זינןקײט אךנע‬
‫י לײר<‬
‫זאגט אח׳טורויש אלזואזינ־ןאיךטיך אניךר • גאטגףם‬
‫ישװעםטר אונ ברוךר • ״ױנגאונאלט •‬
‫אינטר מײן גיואלר • ארום אינךײך זיננן כײא מיר אלי צו גל״ך‬
‫‪.‬יוײב ^נ לןיניר יעךר אוף יײן אוךט בזינךר;‬
‫זאגט המן ציקאנצילאר• • זינהזעה • ברוךר ‪ .‬קאנצייארווש‬
‫פד אצווײא ליבליכה קאםךאטין םירזענן גווינזן‬
‫אײןלאנגיצײט • אויש גךייןטהײךזטירד׳נם ‪.‬פאטינךסקינג‬
‫לענךריוײט אינ בךײט • האב איך נישט פר נוסן פיל שיגנירם‬
‫אונ פיל בגםינךם אונ פיל גױינםגךס וויא זךש מײן װייב‪:‬‬
‫זאגט קאנצילאר ' ; א איךהאב גהעךט לוביןךיןווײב א;ן‬
‫ל' א‬
 ‫‪11‬נ‪>31‬‬
‫‪8113‬‬
‫ז‪6 -‬י‪ 1/‬חט ^חגו ‪1-‬וצ‪)30953-0-01-0005-0008 813‬נ‬ ‫|> ‪6‬ר‬
‫‪11‬ס‬
‫‪11‬נ‬

‫אחשורוש עפיד‬
‫אללב ; אםן אזן אין ׳? עאב ?דאסין איבר‬
‫אץ וועל מיטי םײן ווײב יך וואךתײט גאיוײזין‪:‬‬
‫זאגט םאןןףש עטין טוט אייןז טיט אײרע ווײב לאזן אונ ‪$‬ייזן‬
‫אין טו מך ‪.‬מיט מײן ווײב אינטרךעס אובין‬
‫ןאםקיןזנן• ‪.‬עטיןןאגט אײערווײברזענןאיךגךליךמ״ןווײב‬
‫איז אובר אבשרווײבי זיאי ךייטטזיך טיט אנךף ןן״בר ךא‬
‫זךלײעךליך • אי״גךי ױײבר גײן אויפין םאךק ברוט קופין‬
‫אובר ם״ן ווײב אױם ךראךמורוש טיט ךוםן אין ד״ן לייב • אז‬
‫זי גײט אוף ךעם מאךק ברוט קויפין טיט זיא אײנם קויפין •‬
‫אײן צעדזן גנבנין אין טיט ךער םיט אהײם לויפין • אמאהל בין‬
‫איןו פךינ׳ן מאנךךינאי גױועזן אגרוםד חריף אינ האב שאךפי‬
‫צײן וויאי אײן גיטר בךיטאן ‪/‬קאןאויףךייבין צעהן צוואנןויג‬
‫ךךײסיג פעךציג פיפציגפארבךייטליןד אוף אמאהל • אםאהל‬
‫זבין איך גזעםין אין ךר םמעךךע האב טיר גילעךנט איבר‬
‫םײן פפר פךאךיש וויא איןו זיין אוינ לעךן האט טיןד גיךאבט ווי‬
‫איןד ניין הונגךיג אין חלאסק אחײם צו• טײן ווײב ארוףמייןווײב‬
‫האט ויןדזײער‪ .‬ךר שראקין אונ הט גזאגט צו מיר מיין מאןוושי‬
‫איז ךיר גשעהן איןו האבם‪ %‬פין ךירי אין טיין לעבן נישט‬
‫גזעהן • העך׳צטי סײן ווײב וואש אין וועל ךיר זאגן דדיועיגזט‬
‫ךזאבן צו װייינין אונ צו קךאגן • איןד בין גזעםן אין ךר םמעךךי‬
‫מיט מיין קינד בין איןד גװאךן הונגךיג װי אהונד • ךר װיילויויא‬
‫טײןווײב היאטךשךר העךטיאיזזיאגלאפין אוף ךעםטאךק‬
‫ארוש וױא אגרוש פערד • ךאש איז אבר גוועזן אין אוגן בליק‬
‫טוא אין צום פענצטי׳ ארוש אקיק ־ אקינד האב איך גךזאט פון‬
‫צװעלף װאבן • םײן װ״ב האט טיד א״ן אנבאםין איאה־ אונ‬
‫אטיטװאן גטאן קאכן • ךאש קינד װײנט אובר נאן • אונ מײן‬
‫ווײביהאט זין גארנישט גיזוםט נאר צעהןךאר א־נ אםיטױאן‬
‫ךר װ״יל טוא אין צי םײן טײב לופין מיט אגרושין צא־ךין יאונ‬
‫נזנס‬
 ‫אהשורושישפיד‬
‫נעם אגיטן ׳צטער‪,‬ין אינטיאזיא ציךעקן פוןהינטן אינפון‬
‫פאךין • איןי טיא םיןד איבר אין ךר פיטן ךר טאנן איז ױא םיט‬
‫ךר נאד גויף גזיטאנין • זאג אין יצ איר די טישטךיןד דא םיט‬
‫אינךרהײםךאטיןיינרןישטךשקינרצי‬ ‫ךרבאדגךיהקךיגן‬
‫ןויגען • גייאךיאהײם צו אןלע שװאךצץאהרדאשקינד אן‬
‫זײג־גן • אינ איןדװיגלםירךא םיטךעםבארגױאלײןאיבר‬
‫לייגען • ויי אץ האב םין אןגיהיבן םיטרך גאדגװהגשטאנן‬
‫פאלץ םיד אךיאפךי הוזץ • אין ךיג מין אויאפ וצ צוא בינרען‬
‫ךעם זאק • ךט זי גײ טיר גןעהן ךעס '_ ס ץוטאק ; אין האב מין‬
‫זײןגר ךר שךאקן אינ בין גװארן גךין אונ גיגל • אינ ליף אהײם‬
‫צי םײן װײג עך״ט ןי אין הא ב ניט אוף שבתךןיץ םעהל ‪ :‬עם‬
‫ז_לא ךין אן חאפין ךש ‪.‬קךחת אונ ךש אש • אין האב ניט אוף‬
‫שבת ניט ל‪,‬יין שטיקל פל״ש ־ האב אין זי גיט אניךר גץאךפן‬
‫אונגיןאין פםינךךע אנטךאפין ‪ :‬אינ ךאב טירךארטין ♦! '‪1‬‬
‫הםצאה גטיאנט ‪ :‬אינ האב מיר םײן קפר פךאליש יפאךטיג‬
‫גמאבט־ וו״טר ךאב אין אײן גאד נישט צו זאגן ־רק אין זאל‬
‫זונהזײן ךש יאךדךשװײב צו קלאגץ ‪:‬‬
‫זאגט אתשױוש • איךר טיט אײן טיט אײץר ווײבר לובן אינ‬
‫פױץין • איןוױלמיט םײןשענרוושךיאידד‬
‫וואךהײט בװ״זין •ליופי • לופר* גטיײאר ךינר ךא םיץ • לופן‬
‫זאלפ״טי צו ךר קיניגן װשתי אונ איהךן זאל אדײן ‪ :‬ז׳יגן זאךסטי‬
‫איר ןיא זאל קאפן נאקיט אךיין • נאקיט טיט איר בלופןילײב‬
‫זיעהןיזאל איף איר מאן אינדװייב ־ווײב איגד םאן • ךיא_זאן‬
‫זאלװערןגשווינדגטאן ‪:,‬‬
‫ןאגט ל״פר פחא טיטר קיגינן ייאש פד אײן שלוס נ״א צייטיננ ײעל אין‬
‫א״ן טױאן זאנן ייש איהר הט נישט גהעךט אין א״ןנרלעבינם‬
‫טאגן* דער פו־ינ*ן הסן הט איף זן״ן אסם־ךח אן נינענ־ן • סען זאל אײן‬
‫איועק נעסין א״ער יונגעפ לענין • עשיךאל א״ך נישט העלפן א״ןר געלר‬
 ‫אהשורוש שפיל־•‬
‫געלך אונד גאט• דיארט ״עס גחפרנאסץ ױעךץאײער גוםבען נלאט‪:‬‬
‫זאגט וןשתי • אפר '• אפר • נטךײסטער ךינראך מײן 'ל־ופן זאלסטי צוא‬
‫ךעס פאטי־ קיניג איןזךן זאהל אך״ן איגזאגץ ; אלסטו איהם‬
‫װאו ער ז־ןי הט‪2.‬זפיןג־יט_זײן כעד אונךיוײן ‪ :‬לײגךזאךער ץך קךאנק אין‬
‫איןשנייאװײס כעטארײן ♦ אוןדזאל^ ערז־ךנישטמאכיןלן״ןגריש־יױעזין‬
‫ער זאל ךעגקין ער וואר בײא מײן עלטר פאטיר נביבךנצר יאײן שטאל‬
‫זאלערץךניט‪ .‬זאמאכיןרײןד ‪:‬י • ׳גראיזביטארלע‬ ‫מײנסטר גװעזן ‪ :‬א‪1‬ןד‬
‫שטאל מיעסטרצו_ גלײךאיךהא‪ 2‬איהםג_ םאכטפראגר‪ 1‬ש' יהערין ךעצט‬
‫זאלאיך פוןאיס יזאלכי שלעכטץועךטיר ?‪,‬נעךן * ןײא זעלכי שלעכטי‬
‫װעךטליך װעל איך נישט פך‪ 2‬ל‪ 1‬יכין אנך אוך נישט צו העךין ‪ :‬איך װעל‬
‫זךןקיניגךײןל באלריפך שטערין *‬
‫זאגט לײפר♦_ קייזעךליבך‪ .‬קעניגליכר מײםטעטיאזעלכיר ישלעכטי באט״שפט‬
‫מטרקיױגןױשאפן‬ ‫ןיןאיך פךינץלופיר ‪ :‬ישט גינאננץ ; װאשךיאפרוי‬
‫האט פזיז איך ךעם פאטירלןיניג אונ דין זאהלי העךין ז־ד לאנגץ‪:‬‬
‫אחשוחיש‪ .‬װאש ךזאט ךי פרויא מוטר קעיגן פר שאפין ;‬
‫ר׳ ךיא פרויא מוטר יןנען הט פר שאפין • לויפר לוייפדגיטךײסטר ךינד‬ ‫*לוײ‪-‬‬
‫אך מײן ״ לייפין זאלסטו צו ךעס פאטר ‪.‬קיניג אונ זײנר זאהל אךײן •‬
‫זאנין זאלשיטו איהם װאו ער ךאט זיך ? זאפין מיט זיץ מעד אנד וײץ ; לײגץ‬
‫זאל_ ער ךך ךךאניק אין _זײן שױיאךײס כעטבז אךײן ‪ :‬ײאש מאבט ערמיט‬
‫עראיזןײ טיץ עלטר פאםר נמבךנצר א־ץ שטאל‬ ‫ךךאזואייעזין ;‬
‫מײפטער גיועזן ‪ :‬ער מאכט ךך ‪ :‬אך אז‪ 1‬ךײןד ‪ :‬איז י‪-‬נר ךאך םיט אללע‬
‫איךהאיאיהם נמאבטפר״אנרוסץהעױרין‬ ‫שטאלמײנםטער צוגלײך ‪:‬‬
‫‪.‬יעצט> אל איך פין איךום אזעלביישלעכטי װעךטר פנעךן‪:‬‬
‫אז ‪.‬גט אהשירוש‪,‬אללע העךךן אנד פךשטין ‪ :‬י ךײא גיפאל״עס אײך יואש‬
‫ךשהיךאט‬ ‫רפ אשלימעס ייעךטר ךיא_ קאנאליע האד‬
‫איךװעלאיריפרששעךץ אידיאנגעס לעןןאיהי‬ ‫מירגיטואןגעןן •‬
‫שלדבטי ךייד ייעל איך ױשט טאהן פר ? ״סן ‪ :‬מיט םײן שטאךקהטען‬
‫העננסטין ײעל איך איר לייכ צוךײסען • *או־ך פךינץ המן װיא גיהיעל י ;'ש‬
‫ךיר_גאױ שלים אהריךײד׳פר ךהי ךיר איז ךא ײאל ײיעךט איר הײפט א‪ 2‬צו‬
‫האקץ מ־ט טײן ? ליץ נבליםן שײעךר ־ יאךאט מךךכי יךא עס גיפעלס ךיר‬
‫קאןגארױשטז_־ץ א־הךיװעריטרזענץ ױטאטרי אונניטךײן ‪ . :‬יאךאט‬
‫מךךכי זזאגט • אז איןו‪ .‬זאל יקיניג אחשירו'ש_זײן* וואלט איך גיגעבן א־הר‬
‫ן־ |\|‬
‫‪13151‬ו‪8‬ו־ ‪ \/0‬וחט‪1‬זחט ‪.: ^100953-0-01- 0007-0011 313^1-‬‬
‫‪11‬נ‬
‫‪11‬נ‬
‫‪/‬ן־זנז ^ח ^>‪ 61‬ו‪)1‬ס‬
‫ח ^‬

‫אדדצורוש שפיד‪4‬‬
‫זאנט המן פאי נאי נלייבט אונ באןײלט הימליישע טוזינט'‬
‫סאקיימענטין װיא טיט מין ךיא רןאנאליע האר‬
‫ווישתי בךאטין אינ בךענין אונשפיםין • אונטר מײנן העךצין‬
‫איןקאן ניטלייךיןךעספאטעררןיננםך״ד אונדשםארצין‬
‫פארךעםפאטעדםקינינ לײר • זאל מען איהר אפהאקין‬
‫איךרדייפט װעןיליא ‪.‬קאנאלןע הארוושתי איז װואלװעךט‬
‫אונד און װאלװערט אפצו‪ -‬האקןאידךןאפ מיט מײן בלי׳ן ‪0‬‬
‫בלוםןשװעךר ' אלינוײברואלןנעםןננקסענזפעלךראן •‬
‫>עך> זאל ערךין איהר מאן • םייניךײד זאלן בײא ךעםי ננעךגן‬
‫פאטד קיננ צו נפעהלן • ךא קאנאל; ע האר וושתי צו איהר‬
‫טוטשטעלךם״ניךײדטיאאיןװאלךייךן • ךיא קאנאליע‬
‫ך‪ .‬אד וושתי םוז איהר טוט לײךן • טיט איהךן בין איך נישט‬
‫בלאננך ; עצטטואאיןמיט ךען ; אךאטמךךניאנפאנגןאוף‬
‫אײנר דיט אונד אוף אײנר זײט וויא װאנט ךר ‪.‬קאנאלןע האךן‬
‫זאהןםךךבי סיטזײנעןשעלבןלײט • וויא לאשיךט ךער‬
‫קאנאליע םךךכי ךיזעד םאן• אין ^ דון םיט איהם צו האלטן‬
‫שטךײטאן ־ װעט םין אובר ךיזער םךךכי בײא קיסן • זאלין‬
‫סיינע צעהן זוך‪.‬ן פר לןנעכט װעךן גנוםן ־ װעט םין אונר ךער‬
‫נישט ךר שלאגן ‪ :‬אין פד האף אין װעל א־ם אן טואן שםארץ‬
‫אונפײןאיונפלאגן • אובד איהרםארטץ קאנאליעי האךע‬
‫י״אךען פין וואש זאלטאירךען שטאךק זײןךען איהרפךעפט‬
‫בײאזאםןקיק פאטייאנד״קײןשוויק • שווײן אנדפאטרךאיש‬
‫איזךאשבעםט • איר שעיביןקאנאליע האךען ״יאךן ךאש‬
‫ניכט פךעםט י ‪ :‬אובר אין פףנץ קאװאלער המן טיט טײנע‬
‫־שטאךלןעשאףן • איןפרהיאףיאיןװעלאײערבליט םאנן‬
‫ףנקפיןטארצוטאףן ‪.‬״‬
‫‪,‬קאנצילאר זאנט פרויא םוטר לןינעען ײאש פר איק שליםנײא ^ייטונג יועל‬
‫״ז'‬
 ‫‪11‬נ‪31)3!31‬זי ‪6‬י‪ 1/‬חט‪1‬‬
‫>חט ‪-‬‬
‫‪^00953-0-01-0007-0012 51361‬‬ ‫חו ^‪/‬ןיזט ^ח ^>]‪]6‬ו‪1‬ס‬
‫‪11‬נ‬

‫אחשורוש שפיל‬
‫‪ %‬איהרטה ױט נװמסחט • א>יי<ף‬ ‫איןי א״ןו פךינץ_ קאנאילארטאהץ מגן ‪ :‬ײע‬
‫לענינפ טאגין • ידפדינץ קאייאלער הםן הט איף א״ןד אטםיךה אן גנעץן‬
‫סען זאל א״ןד אץעק נעםין״א ;דנ יזננעס לעןין • ‪.‬םץ זאל איץו ניט חעלפין‬
‫גן״ן גאלט אין _ק״ן י גאט ■ נ״ארט עס ;אל פרנאםין יועךן א״ער ; אננעם‬
‫בלאט ‪:‬‬
‫יי״וישפרא״ןשליםךא״צ״טוננהא‪:‬‬ ‫יושתי ךיקינינען אןו יוינר אונד‬
‫איןד‪,‬קענינען ײשתי נפואן ךרהעךין • ךשךרברינץהכן סיט רעם‬
‫קינע אהשירוש יוילן ם״ן טיט ןאנעךץ ‪ ; :‬עצט מוז איןד טיר סאךקין אז עפ‬
‫איז מיר ניט בייעךט • םיר קיניגן וישתי איז ם״ן יונגי־ טוט נעןוים בשעךט נ‬

‫ךאראם פדינץ_קאדאליךר המן װיךען מעגן ךעקפ ךאטק •‬

‫וױלעןװעגןךײנעםנאטעןטװאיןשטארבן • וױנדאינדװיי‬
‫וועד װעט טיינע צוייײא קעיגדכע לענךרמאנן אךבן וױנד אונ‬
‫וויי ׳‪,‬עסרלןי אנד נװט װיא םויז איך ךךניגלינד‪ .‬װשך‪,‬י ליך־ין אזו‬
‫אײןײנמךליכן טוט װינדאנד װײא ; עךךליך אונ קלאג װיא םינ‬
‫איך ‪.‬קינינקינה וושתי דךן אזעלכי פין אנד פלאג י וױנד אנד‬
‫װ״עסדליך אנד פלאג • ‪ ,‬יעסךדך אנד קלאג • וױמיזאיך‬
‫י;ענינן' װשתידיקאײן שװעדןטוםאונקלאג • אזעלביפץ‬
‫אונפלאגןםוזאיךלןעױנןוושתיייק • אנרפוןךיזרשינער‬
‫לעכטיגד װעיט םוז איך קעניגן וושתי אפ םיךן • אפ מיךין םוז‬
‫איך קענינן װשי‪.‬י פון אזואץ שינער לעכטיגד װעלטניט‬
‫העיפץ קאן םיד קעניגן וושתיךךן גאט אעקץ געלט •' אויך‬
‫העלפן קאן מיר שוץ ניטךןינניגן װשתי_קץ געלט אװקץגאם‪:‬‬
‫ניעךט ץש םיז ? דגאסץ װעךץ ץמ יינג ביםכען ב ^ יט • טיין‬
‫;אנג ביסכען בלאט מיזפדגאסןװעךץוציױשןאלעגאםץ •‬
‫םיט םײנע ױנגע טךעהךין טיא איך טיך בװיעען אנד בװאשין‬
‫;עטצט װעל איך ימיך פץ ךעס פךינ‪/‬קאיואךער הםן אװעק‬
‫מעיךץאנדוועלסיךצאךעם פאטער ‪,‬קעניג אן‪,‬קעךן •‬
‫פילײכט װעט םיך דך פאטער קיניג אחשיךוש ^ יץ גנעט צא‬
‫ד‪,‬ער‬
 ‫אחשותש שפ״ד‬
‫ו״גרין ‪ :‬פאטעד קיניג • פאטער ‪.‬קיניג • װאעזוולטאיר‬
‫פין םיר האבן • םיין ױנג בוםכיגן בלאט טיט איר אום םיר ארוס‬
‫נאגין • דאםםײןןאנגביםכ‪ -‬גןבלאט זאליןאםיןצופריגוןן‬
‫וױלךי פ״גי אונ מילדייךאבין • פאט־גר קיניג פאטר ‪.‬קיניג •‬
‫וואש לגנט איר אוף םיר מיט אגדושין צאךין • צי בין אין יינגי‬
‫ךןיניגן ווישךןי םיט איין פךיגםףן םאןפר אים ךײגיגט גװאךיןי •‬
‫פאטיגר קיניג • פאטר ך)יניג י • וואדים זאלט אידיםיר דיגן ניט‬
‫גךיגנקן אין ךיזיגר צײט ךאש איר האט באיפפין םײן שנײא ויײם‬
‫לײב וואהם זאלט איר טיר ךגן ניט גךגנלןן איןךיזיגר ניט *‬
‫ךאשאירהאטגיפךגסיןבײאטײןזגךטר פאטר גכובךנצר‬
‫זאלץםיטברוט • זאלץםיט ברוט האט אירגטיאן בײא םײן‬
‫;גלט־פאטרנכיכךגצך פךיגםין ־ יגצינךךט טיינג שװגף‬
‫ביטךהנוטהאטאיראןםיד ‪.‬קיגניגןו‪ -‬שתייגטיאן פריגעםץ‬
‫וו אם יךלט איר ךגן ישון פין םיר האבן מײן יינג ביסבגן בלאט‬
‫טיש איר אוש ם־ר איוש נאגן • ךא׳צ םײן יינג בייסכן בלאט‬
‫;אל קיםן צי פךגםן ווילךי פײגל אינ שיואךצי ךאבין • ךרים‬
‫קיניגקיניג לאיןט אײןךיגנקן םך איןו בין אונ אייגךי אוגין וויא‬
‫אײן ײנגיגס פײגילײן׳‪ :‬ךרים ‪.‬פאטר קינג שגןקט םיר שון םײן‬
‫ײנגגםלגכלײן • אלי טײן גאנץ גנגךגליכר גיבאההנגד‬
‫י פאטר קינג ‪.‬קאן היגלפין מײןגבגמ‪:‬‬
‫אחשוךוש זאגט ^ם הגלפט ךיד לן״ן גבגט איןו ףין גגלר אנד‬
‫גוט טאהט ךיר נישט נוצן זונךר דויא טוזט‬
‫ךגםנאלגיגזבגש־צין‪:‬‬
‫המן ;אגט צו יישתי‪,‬קגניגין לןגניגין וושתי ציךילן• גס איזאײןו‬
‫גשגהן אײן גדושר אים גליק • ךגר פאטר‬
‫קיניג אחשורוש איז אוף איץ טיט אײן גדושן צאהן • װײל אוף‬
‫אייער הײפט אײ איר• גװאקסין א״ן גרוסר האףן‪:‬‬
‫י טאניי• ׳•‬
 ‫אחשוחיש שפנל‬
‫םאנךךיש זאגט נײן םלכה נײן • ךאם איז גאר נישט ד‪,‬יץ דאױן‬
‫נאר איין שיואךן אז אין נין ױא אױםגקיטן‬
‫איף שװענ׳ן וועל אין אײן ךר ציילן פין שימנ* ן‪:‬‬
‫אםאהלהאבאין פרידןםאנךךינא גהאטךמדאיין בײז ווײב‬
‫מיט ^קופךניס' בוםק םיט אייזךנה פיש ווען אין‬
‫‪.‬בין אהײם גקימן צו איר הט זי םיןךװקא גוואלט אײן שלװגק‬
‫אםאהל בין אין גזעסין אץ מײן םםעךךע האב םיר גלעךיגט‬
‫וװ אין זיק אונ ךעךין בק אין אהייס גלאפין צו םײן װייג אהײם‬
‫וױ איןלןם אהײם אונ ^ פין דו• טיר טיט זיא אגישר י ךאב אין‬
‫גם״נט זיא וויל םין טאקי אנשלמגן אונ האב םין זײער ךער‬
‫שךאקין אונ בין אנטלאפין ווי ‪ •:‬זין לוף בגעגינט מיןאוף ךעם‬
‫וועג א־יךגע אײן ‪.‬עיךה םלובה מיט_אפ״ פולט ‪ 3‬ים אינ ךי צרה‬
‫שײנט יװ ךיא בלאי לעבטני בלאטיג • אונ חאפט םין אן אע‬
‫הט םין ךרקענט אונ פיךענט מין פױנץ םאניךינע ווי נײסטו‬
‫איןגײא אק אוואנךױווקעךערייײל פךעגט זיא מין אוב אין‬
‫וועל מין שטעלין פר א״ן גאלד אךביטא‪ .‬ירזאג איןאירױא‬
‫אין האב מין ן*י איהר גימטעלט או‪ :‬האב בײ אירגיאךבײט‬
‫טשעךיוױס מיר האבין בײךע גיאךבײט אסאל אין אוף איר‬
‫אםאל ך אוף מיר • אין האב םיר גאר סיק גךנד אפ גאךכײט‬
‫האבאיןגזעהן יך אךבײט איזפרםיר גאדקײןתבליחנישט‬
‫בין אין פון ךר ױךנע אנטלאפין גװאךן אין בין גגאנגין אינטר‬
‫וועגינפ יװ אין גײ אז‪ 1‬באגעגינין מין ךרײ חפחחות • אטיל‬
‫גרוים • אפלוא ‪ :‬אונ אשלאנג איז גרוטין דוא פלוא איף דער‬
‫■ צו זי צי אונ פךעג‬ ‫שלאנג אורןליפ איף ךעםגיךאזי אין גײא צו‬
‫זי וױ אהין גײט עטין שפךיינגט מיר ךי פלוא אונ אוער אךײן אינ‬
‫דוםטםיראױין איין םםירוד אינ זאגט םיר אונ ךער הײליגי‬
‫שטאטטעךנאךיךאיהאסטואפעטייר וואש רע רןעדױרצי‬
 ‫אח׳טורו׳צ שפיד‬
‫אשמעליןיםאבט ונראוף איבר א;אהר אםיוםאץ פףנץ‬
‫םאנךףנא האבסך ךער העךטאיןדךאינ!‪ "*,‬אונ ךברהײריגע‬
‫שטאט טאךנאךיךע אונ פךבג מיך אפ צי םײן פבטי ײאפ‪,‬ער‬
‫נןער םיר אן אשטעךרןיאינ בין אןגקיםן פךײטאנ נאןדויאךימם‬
‫םײן פעטר ווס ער״קער מירצו אשםעלקי הט םיר גג‪-‬נבין אין‬
‫בךײטן שבת • אינ אשםאלין שיךיםךר צו ' אין קיק מיןד אום‪,‬‬
‫רנ • אוףרך אנךף‬ ‫איז ביה אל*ן נישט ךא• אוף אײן זאט לוגט?‬
‫זיט טוט אים וויא קיק םיך אום ארום אינ ארום איף אלע פיר‬
‫זיטן איז אךדונג נישט ךא נאר פיש גיאן אפ זונטאג אינ ךער‬
‫פךיא גיא איןד יאוף ךעם םארק שטייט אײן פײנםקי הינט אונ‬
‫באבילט סיך פר ייט אזו אײן הינט װיאךע איז איך גיבךעם‬
‫הװט אשםאךין אבךײטין פאטשרך הינט םאכט אפײגר האב‬
‫איןדכוךא גהאטטאםראיז ךאפאפ' ײנםל‪,‬יהינט וועלאין‬
‫אבילנול האבן האב איןסיןדהונטר װיךינם אוואךף גגעבץ‬
‫אונ מ״ן סםעךךי אךיין איןד זיטץ אזי אונ לעךין קיםט םײן‬
‫‪.‬קלײןלןינד וזאךאפטאלע אונזאגט טאטאנא ג״אאהײם‬
‫װאײםםאךש עסיןיאיןד האב גאר פד געםין אז םײן יוײב האט‬
‫אקיפךניט פיפק איך גײא אהײס וויך זי טיןד װײטר א״ן שלינגן‬
‫טוא אין אגשייי שטײ םיין ויײב ךףי זאבץ האב איןד סיר א‪ 1‬ם‬
‫צי בעטיןוועיםטיבװךאיםןןשירװעךיןךר ױילהאבאיןדםיר‬
‫גוואלט בעטין ווי אײין ןעךליבר טאן אינ האב גוואלטזאגן הב‬
‫לי נםף יזהב אינ האבםייןד טלעה גװעזין אינ ךזאב גזאגט בםף‬
‫וזנב בין איןד בװאקפין גייאךץ מיט פאםע שווענ׳) ‪:‬‬
‫ווי מײן װײב הט מיןדךר זעךן הט זי וצ םיר ג ;אגט גיט םײן םאן‬
‫דיװעסטזײןארוןדוואךגיר דואװעסטהאבןספאךקים וצ‬
‫פר קיפן איןד בין סיט‪,‬ךיא י שװענ׳ן אחם גגאנגין אינ האב זײ‬
‫נישט גהאט‪,‬קי;םנ אז צו הענגן אץ האנ גזעהן ווי ך שװענץ‬
‫‪ . .‬י ' יעק'‬
‫‪01-0009-0016 51361‬‬
‫‪13131‬ו‪5‬ח‪1/\6‬ח‪6 11‬חו‪- 1‬‬
‫‪11‬כ‬
‫‪11‬סו‪1‬נ‬
‫חו ^^יזט ^ח ^>‪ 61‬ו‬

‫אח׳עורוש שפיל‬
‫זעניןזײערשװער • איךהאב אפניםװיאבןנר ‪ :‬הטמיץיוייב‬
‫צו מיר גזאגט װס בוםטז אזו ביואקםין מיט האר ‪ :‬האםט ‪.‬אפנים‬
‫ווי אשװאך;ן יארךר װײל זאג איך אזו שטײ ם״ן ווײב טיא ףןד‬
‫נישטשךעקן • איךײעלמיר מײנעװינךןני׳צטךרווזנקן ‪:‬‬
‫איך האב ‪.‬היר נאךאײן ‪ :‬אך ב״ ךבי שרוםה אופ צי בעטן ךבי‬
‫ױנה שלוסהחהאכט םיר גגעבן שװענץ בעט איך ךיך הײנט‬
‫נעםמיראוועק ךישווענץמיץ ךב״ונהשרוםההאטמיךצו■‬
‫גהעךט אונ האטםירךישווענץ אפגשעךטאיךביןאהײם‬
‫גקיטן צום ווײב טיט אפךײליך רײב זאגט טײן ווײב גיט םײן‬
‫םאןבוםטאשײנר חחןאוףשבת ‪ :‬דואהאסטאפניםוויאלי‬
‫ךךאבים ‪:‬‬
‫ךש איז אבר גש‪ £‬הן אין מיטיואך שבתות צו נאבט • מײן װײב‬
‫האט באךאךפט אוף שריםזל גיךר אינ םקוה אךײן צו‬
‫גײן ‪ :‬איךהאב מיך בײאםײןחבחתהפרזומטאיךהאבנישט‬
‫גןעהן שון אהײם צו גײן ווארןםע איז שון דיער שפעט גװעזן‬
‫ווי איך בין מיט שליםזל אהײם גקיסן איך חךאפקיצו סיין ײײב‬
‫אינ בעט אךײן װי םײן װײבהטמיךךרזעהן‪ :.‬איזאירזאףז‬
‫אגרוס גשעכניש גשעהן ‪ :‬זי הײךט אן צו זיןצן אינ צו ווײנען‪:‬‬
‫ךהטךךנישטאוםציךײףןפרלןײנם ‪ :‬װאם איזךירךאס מײן‬
‫ווײב גשעהןיעם הט אפניס ח האסט ס־ך פר ףינע אוגן נישט‬
‫גזעהן ‪ :‬נײן טײן םאן איך טי נישט ײײנין ךאם איך האב מיך‬
‫נישט צו זאבאווען םיטווט• ווי איך האב ךאםרך העךט חאב‬
‫איךגזאגטשטײא םײןװייב שדעקףך נישטאיךהאב םיר‬
‫נאךאײן זאךצו בעטןבײםײן ' ךביױנה שדותה • ךביױנה‬
‫שלומה חאפט טיר גגעבן שװענין בעט איך ךיך גיב מיר‬
‫חאטשי אפ ימײן שװא‪..‬ץ פיןיךאנן האב א־ך אהער שיואנץ‬
‫בליבט שװאנץ םיקת בליבט םלןח אונ חךשתי זאג יטאקע‬
‫וויטר ‪:‬‬
‫זאנט‬
‫>ח□ ‪^ -‬׳‪.: ^(00953-0-01- 0010-0017 3 )3‬ו־ |\ן‬
‫ז‪/‬ז־זע ^ח ^>)©ר)זס!‪1‬כ‪!1‬ב!‪5(13^3‬־!©‪\/‬זחע‪11‬‬
‫חו ^‬

‫אח׳צורױצ שפיר‬
‫זאגש ושתי ךרים קיניג לןנג נןיוג איזךען ניט פרהאנךן‬
‫אזוא אײן םיגנש וואש רץ טיט זעריגן ך‪,‬עגן‬
‫אלס־נכש־גן גאט אךײן • אי־ ךען ניט פר האנדן אזוא אײן‬
‫טננש ' וואש ^ער ז־ןךיגט רןנגן אלםינכטיגן גאט אלײן י‬
‫אובר איך ױנגס נןיניגןךשתי האב גטיאן זינךגן נןנגן װ אײן‬
‫מננש וואש איז לוטר פלײש אינ הײםין בײן • ךרים איר‬
‫קייבליכי פרואן וויא נינסט ןןש אײןד ניט אזו אגדוש ווינדר •‬
‫אן ןנךךייפרויא בזינךר • וונן אײןנךי הנךצר ױאלטן שוין‬
‫גיינזין אױש לויטיל אייזן אונ שטיין • וױא ךןאנט נט׳ן א״ןד•‬
‫אוף תאלטן אויף מיךקנניגן ושתי אוף א־ו אןעסייייןז■ גשךײ‬
‫אינןנמךךך גיוײן י ךרוךקאנציךאד ךא םיין י פיךין זאךשטו‬
‫םיך צוםיךנם פאטר קינג אין_זיק זאהל אךין ‪.‬פרךעם פאטר‬
‫לןינגןאלשטי מאכן טךנטין פילײבט יינל איךםיר םײן יינגם‬
‫לנבן אוים ווײנין אונ אויס בנטין • יךדום אלז‪ 1‬א שטײא איך ‪:‬‬
‫דרש אלזוא גײא איך • דרים אלזואיטךנט איך • י ךרוםאלזואי‬
‫בנטאיך • ךריםאלזואטי איךסיך 'שוןניגןאינביילןן • יאיך‬
‫פיז םיר שוין יינגם קיניגן װשתי צי בךנבן אױף ציוײאן מײן יינגן‬
‫רמזן‪:‬‬
‫ך‪,‬אנםיךארךאגט • פדוי מיטרקיניגזפרךען הויך איךלגבוהךנן‬
‫פאטרךיניגװנל איך אייך מאבין טךנטין •‬
‫ךנר אלםנכטיגרגאט װײסטאויב איר ױנטאינרױניגם לנבן‬
‫אויש װינין אוךר אוש בנטן • אלזא ווען איך קעגן װשתי שויא‬
‫עשהנלפטסירקײןנווײןאינ קיץיגכנטאינ גשךיאצי״פאר‬
‫מיר אךזא מיז איך םיך אױם שטךנקין םיט טיני אלנ פיר • צו‬
‫ךיני טיר י סיט טיננ אךע פיר • צי דיך טיי־׳• םיז איך סיך‬
‫שון איפ עטךנקן • אלזאװעלאיזו טײ‪ -‬נשװנךיביטדיזינד‬
‫טיאן • דנר װעדןךטײננ ;ןנך ;ענן פד ךנם אלםנבטיג; גאט‬
‫־ ' * אום‬
 ‫אחשורוש שפיל‬
‫ןײןגרגױס • וויי‪ $‬איןז האב גטיאן מיט‪.‬דיא ייױשי טיי‪ .‬ק שפיגן‬
‫אים שבת נאקיט אונ בלוס • םיט ךי ױףשי מײךן הג איןד גטאן‬
‫איששבתשפינןאונצװינן • ךגצינךךט ‪.‬קאן איך אן גאנץ‬
‫גנעףגליבן פאטרךןניג_קײן גנאד נישט גפינן ‪ :‬שבת האב איך‬
‫גטאן םיט ף ױףשי מײךן שפינן אינד צוואךן ־ ;ןנצינר איז אוים‬
‫גוואקסן אויםמ״ןהײפט אײןגרוםטעבטיגרהאךץ • שבת‬
‫ךא ב אין גטאן טיט ף ייךישי טײףן אךבײט שטעיין• ןעצינד‬
‫זעהט אלע העךין אינ פיךשטן םיין טוט איז אײך גאר‬
‫ךיבליןד צי גפעלן • ךדים טיא איד טיןד ‪.‬קיניגן וושתי ז״ער‬
‫שײן בלאנקן • אינ טוז מיין ;עןזךליכן טוט שין אנטפאנגן‬
‫פףד אינד פףר ׳ אוף אײך וויב אינ מאן * אןעךליי פרויא‬
‫זאלזיןדנעמן אין ‪.‬עקםעטפיל ךךאן ־י איעךךיפױיא זאכי‬
‫עהךין איהךן סאן ־ י ךרים וויל איןד קעניגן וישתי האב טין‬
‫ןןאן לןינג 'אחשודוש נישט עךךיך גהאלטן • מיז מײן הײפט‬
‫י אוף צײיאן וויעק צו שפאלטן‪:‬‬
‫ךרום בריךר<‪ 6‬ופר טײן טוט זאלשט וד םיר גשווינד טאבן‬
‫ךאשך‪,‬״ן ; אד אינ קין ךןרוםט זאל אוש ט־ר נישט‬
‫שפאטן אינ נישט לאבן‪:‬‬
‫ךרום ןרודר לןאנצייאר םיט שנײ ווײםי טיבד זאלשט דוא‬
‫סיר מײן יינגם בלאט צי יעלןן • ךאש מיין הינט‬
‫אינ קײן שײ ין זאלךעדיצו נישט שמעלןען אינ א‪1‬ןד נישט‬

‫ךדום פאטי קיניג צים לעצט וועל איך מיןד טיט איןד טון‬
‫גייםין • עש זאלאילגאר נישטפי־ךףםין • מיט אץ‬
‫אנךרױנג פױיא זאלט איהר בעםירי לעבןי • מיר קיניגןושתי‬
‫זאל רך אלמעכטיגד גאט מײני זונד פר געכן ‪ :‬י ' י‬
‫דריפ‬ ‫י‬ ‫‪.‬‬
 ‫אחשורוש שפיל־*‬
‫ךדום פףנ׳ן הםן • ךרים ווק איןד ש‪ 1‬יא דאש ?יינע‬
‫•‬ ‫ךייד זענין בײא איןו גאר נישט גאכט‬
‫העךין אנד פירשטין אום גךיק אונךר בךייט אינ אין רך ךענג‬
‫ךאש אזו אין ייינגעס קיניגן ושתי זאל אים קיםן דוי־ון אז‪ 1‬אין‬
‫בךינטןזינע הענך • וויא געשיבטךאשאין ךרלענגאינ אין‬
‫ךער בךייט ךש' אזו אין יינגיםקיניגןךשתי זאל אום קיםן הינט •‬
‫אבראיךױנגעם ‪ .‬קיניגןיושתי האב םיך שון װא‪ $‬בדאכט •‬
‫העךיןאנרפיךשםןאךעאיןגוטענאךט ‪:‬‬
‫זאגט לײפדןאךאטםךךבישאךף ױכטאינזאגפאטשיר ‪:‬‬
‫טךיםטא טעבי נאבאךקי אינאםאטיער • האםטי‬
‫אגךים פין ךעם טאטי אונ פין ך םאםע ‪ :‬ןאךאט םךךכי גײ ף‬
‫מלבהקעפין‪:‬‬
‫םאנךךיו* זאגט ךי מלבה פלעפין ‪ :‬נײן ךיםלבהקעפיןי‬
‫ײש וד טלבה שךעפין ‪ :‬נײן דוםלבהקעפין 'ז‬
‫יים ךי טלבה פלעםין״• נ״ן דו םלבה קעפין '•' װש • דו טלבה‬
‫קעפין • א האי ‪ :‬א הא ‪ :‬די םלבהקעפין טײנםטי א ךא גײא‬
‫איףגיטשון םירךעם חליף י לײפר זאלםטםייר וועךין ןנפי‬
‫ואכ< אט איז דר חליף* ךש איז ךר חליף לײפר • זאללט װעךן‬
‫עפר ואפר ־ ‪-‬קם איז ךיןד אקאטשיךי שךײבד • האםט אפנים‬
‫ווי אבעךין טךײבר ‪ :‬גיב דו שוןיךעס חליף ‪ :‬אךפ איז א פײנך‬
‫חליף • אךער חליף איז פון ךעםקאלים״איר שוחט װש ׳ער‬
‫פלעגיט ךר םיט נאווױאר חזךיים ציקול״ין ‪ :‬הײנט דו מלבח‬
‫■ ךעד פינצטךעדשחיטה אונןאגךעם‬ ‫קום דואהערשוןצי‬
‫* הייליגן פאטשיראוניזאג מלביה פאךעןד‪:‬‬
‫חםלאןו • ךרגזאלצינר ‪ :‬הגואד ‪ :‬ךד איםגזילפיךטר • אותי‪:‬‬
‫גזידיאריןד מלבה פאךעןדױר • מקל • ךרךעימכינר '׳ןזטעקין‬
‫היךשפאךעןםיטיאלעפאךבעס‬ ‫ךע‪• -‬רך ? ײיערשטעױן •‬
‫י זאק‬
 ‫אח׳עורוש ׳עפיל‬
‫זאין אינ א״נם ניזק‪-‬ױעךץ ‪; :‬בךןד־ עד ןאל טאכן־קנו*)ן ‪.‬־‬
‫טשיךיןיס ‪:‬‬ ‫‪,‬את • יד ך‪,‬ךענק ךאךין ‪ :‬ךנעךיב ־ די‬
‫■ יי‪-‬נגי ךויא^‬
‫אךיעש‬ ‫‪#‬‬ ‫אלי‬ ‫מיט‬ ‫נהם‬ ‫ךךןדע • 'םן זאל ײעךין אום גריפין ‪:‬‬
‫שמי • מײןנאשין ‪ :‬יטח שסוךײן נאםין ^עכותי • דו גפךאךגעי‬
‫אבךםרך שונךר* ; צחקךר בךינךער ‪; _:‬עקב ךט אן גאךביט‬
‫‪,‬אפילעןיאק םיט קינךער ‪ :‬לרובזאיםטפר יײגן ‪ :‬בקךבימיט‬
‫ךעםקאפ ‪ :‬ךאךץ ' אונ ךר ןנךר ארײן • אוצינא׳ט • טטיע;‬
‫זענךךלןןדעטךנ ךאפע קיאשט ‪ :‬קאךע קךא ^ שאםעז •‬
‫‪.‬ןישעבי טאבע בא^יע סעךצי יאק‪.‬קאסין ־ אדוח אונ ךין טאטין‬
‫אינ ךיין מאםין • ךײנטיװעלין ‪.‬םיר ‪.‬זאגז נאן ךער מלבד‪.‬‬
‫קךיש‪:‬‬
‫קךיש אז ךר בעל ךב;ת קומט ןנךב שניחות וצ נאבט מיטואןנ‬
‫נאןדסךאךע פאשט ןךב יו־כנאןד דו כפרות אוםךער‬
‫מולאחםטיט ‪.‬עד זיךאןךעם ‪.‬קיטעל ‪ :‬אונמאכטאן ךעם‬
‫■ ךדוסות‬ ‫דוטיל אונ גיםט אן רו בוסיח ‪ :‬אונ לאיפעט אן אונ דו‬
‫נאןו ךעפיךך׳ן י וואשט ‪.‬רע זיך אונ טדיבטךעםדייט נישט‬
‫ארום ‪ :‬פר וךאש■• יואךן עס שטײטילבל בנעשיךאל לאןחדן‬
‫בלם ישונונ קץנעםט ; נדדומיטויםטי& ציהיאונצי ברעכט‪.‬‬
‫אוףצץײאין ‪ :‬אונ די אנךךע ךעךפט ךייבטרע אןצו דךײאין‬
‫בךפסזאג איךצי מ״ן יוײב נאךירגתנם • זאגטמ״ן ווײבצו■‬
‫‪.‬מיר נאךיר צים רוטין • ךהצה וואש איךיז מיטךער ביאטע‬
‫צו גלײך ‪ :‬םיציא זאך איך קךיכען אונ אגייועלב אךיין אונ ‪.‬זאל‬
‫מאגן איץ גךאבי טיציא ‪ :‬מצח ךאב איך םיךא מען ײעט םיך‬
‫גאנץגיטאפםאצקץ ‪ :‬מרור • װעטךיךסירך־יויאי זייןי‬
‫בוטער זיץ ‪ :‬ביךך אײן היײן קינר וויקולט קוען מיט יוינךליך‬
‫םעךוועטמען בינךןםיטגוטיפאםטיאנקים ‪ :‬שויחן עדיך ‪:‬‬
‫מען ןועט ם־ר גךייטין אוף ךעם ^אחיס וצ טיש ‪ .‬צפין ! יר ‪-‬‬
‫‪.‬װעט‬
‫זא‬
‫‪5[13131‬ו־ ‪ 1/\0‬חט‪1‬זחט ‪■.: ^00953-0-01- 0012-0021. 5 )3^1-‬ן |‬
‫‪11‬ג‬
‫‪11‬נ‬
‫חו‪1/^ 8‬חו‪1‬ן>‪1‬ח‪3‬׳זק>‪ 61‬ו‪}1‬ס‬

‫אחשורוש עפיד‬
‫שם״ם‪ :‬הלדנרצהיײב ‪8‬‬
‫אבךכה;לנ אכילח‬
‫װןמןמן טאכן‬
‫נאכט וועט ןוק ם ך גאנ׳ן גיפ אפ טר׳נני] ‪:‬‬
‫^בדים הײני ל? אריך בםצוץס • איין וואגין יםיט פאךכם זענן‬
‫גפאךן ‪.‬קיין םצךים ךהץנו ראש ך& אךכים הפארך‬
‫ךגדולאפלגןדיגרקאפ ; הירש פאךך • אחד שכור • אחד‬
‫םםאךלןאטע • אחדפאךךיי אחד קילװאטיג • בנגדאךבןה‬
‫בנים חלאפטשיקם ;‬ ‫‪.‬י ‪.‬‬
‫פאךך הט אוםר וואש זאגטרך פאךך נעבך קם ציפט אים‬
‫םק פלוקט אים מק חיםט אים םען טשאבעט אים‬
‫םק סקךאבעט אים‬
‫אפאךך טאר לןק פךנס חוךש נישט זײן וואק ןך האט ןנפיפ‬
‫אנךךשטאוףךעםקאפ ;‬
‫אפאךיך טאר פךרךין שלאם נישט §יר‪,‬גיין וואךן םען שחיט‬
‫פאךחא ךקאםקא‪:‬‬
‫אפאךך טאר אונלןײןפוכה נישטזיצן װאךןןך האט ךעם‬
‫שאךבן אוף ךעם יןאפ ‪:‬‬
‫אפאךך טאר' םען נישטשוךןן אהין קולען וואךןרע פליקט ך‬
‫זאךיזאפ ;י‬
‫אפאךך טאד קט נישט שוקן אונ קײן שליחות םען שיקט‬
‫אים לןײן קילקיב ךײםט ער זיך קין נאװיךע אזו וױ אינ‬
‫פםוק שטײטױעבידי מצךים בפאךעך ‪: :‬‬
‫שבור םה הוא אוםר וואש וױלט עטק נעביך האבן פין ךעם‬
‫זונךיגן שבור אײן שבור יאױ נעביך תטיד אין אבל וואךן‬
‫?ר איז טשתין בײא ךעם שענקר אינטדדך וואנר • ביא ךעם‬
‫שבוראיזתםירפךיא פםח וואךןע‪,‬ם ווײבפיךט יאונ זנךגוםט‬
‫אשכור האט זיין יווײב ביא איהם תטיר פךנםה וואקרך טיאן‬
‫פאלט איהר תםיד בײא ךער טיר אזו װי אין פםוק שטײט לכ‬
‫היוצא מפױ שבור‪:‬‬
‫ננזארעאצע‬
 ‫אדמזורוש שפיל‬
‫פמאךקאטע המ ' איםד דד םםאדקאטע זאנט ןר הופט אונ‬
‫ממאךקיט אונ נוםט ‪:‬‬
‫אפםאךקאטי איז אײן נוטד קוךא דע לײענט מיט דעם טראפ‬
‫אסמארקאטי ךזאט םיין שפע וויא אלע שענקידם וואךן ?נר‬
‫נוט אטךאפין םײן ‪ :‬בײא אםטאךלןאטיקאן ןפ‬
‫זץ קײן פןאל נישט קײן וויעג ךר פדעגן װאק עד ױײזט אךין‬
‫אונאהער ‪ :‬אפטאךקאטי איזאגיטר מב װאק םןקאן אים‬
‫נישט דר ווישן ‪:‬‬
‫קילאויאטי מה אוםר ײאש וױלט עטץ פון ךעם זונךנן‬
‫קלוואטי האבן עם הידוט זיןד‪,‬עם פאננולטזיךי‬
‫ס‪ #‬טעלעפעט זין ענם וואלןילט ךד אונ שאלןילט זין ןןס םאבט‬
‫ארבאדטשאק נןשיקטישאק אזוווי אין פסיק שטײט ‪' :‬‬
‫אקיךאוואטי ימענאיוף_אפעךד ױאךײטן וואק ער דאךףקײן‬
‫זאטיל נישטעך האטךין א״מים זאק ‪ :‬י‬
‫אקלאךאטי האט ךזםיד כשךי כוצות ײאךן ךש וואךגר האלץ‬
‫לונטתמיד אוף ךמיעךע ‪:‬‬
‫איןלאיואטי טאראונקײן וואעיי נישטאךײןנײז וואיןעד‬
‫וועט דוא‪,‬נאנצי קהיה איין ײײקן וויא אונ פפק‬
‫שטײטךךנשובני פאקיוע נא ךיר דיא קיךע אונ שפיל םיר אוף‬
‫ךדבאנךאךע‪:‬‬
‫עשרמכותצזעזאטכיעהאניעצלטאטשייאם ‪:‬‬ ‫אלי‬
‫ײעלכי בחילהךשהאט נישטקייןךם וועל אין איר געבץ‬
‫אפאטש וועט זי ולאכין םיט ךם•• מנים וועלכי בתילת‬
‫ןנש ײעט לינן רןראנק אונ ײעט נישט האבן צולונן י ײעל אין‬
‫אירנעבן אונסאמכיךר הקךשקיאמיקזיזאלדארטן האבן‬
‫‪.‬צולינן■• ןרובײעלכיטאד^ עשויעטהאבןךאשקרחת אונ‬
‫יעש ײעט אירקינד נישט וועלן נטדךען ײעל אין שטעלן םיץ‬
‫ערוב‬
 ‫שפיד־‪ ,‬ז‬ ‫אח׳ןץררט‬
‫עחב • ךבר ;יא זאל אוס גךעוױרט וועדן • שחין זאל דןו נעטן‬
‫אונ ז קאפאחין • בךדךאגל • אךבעפיר • חויזןפינטיניש •‬
‫םכות בכוחת איף איטליכר בתולה כײךעם בעלהבית אינ‬
‫ךריץים ‪ :‬אנירךב״ורא הןהנוחןי עשןאל אלעמײףן ןא‬
‫יךטופן • ךמרךבי היה ניחן הגלילה • קישט טין אלי אין יער‬
‫מחייה • נעמט אײן אךי פימנים • ךךײט זיןד אײיטש ‪.‬כײא חיה‬
‫אוףךעספ־פיק ‪ :‬אלו ‪ .‬נאכםעםנאםיקטיפלאסן מיטפלײ׳פ‬
‫דײנו ‪ :‬אלי ווען שמשק מ ביד איז אריבר גשפתנגן איבראפלוי‬
‫אינ האט זין זאךאקעטימ ט ךעם קואפל אינ איז גפאלן אייןו‬
‫ייאךני ‪ :‬אלי ױען צאיטיל ננךאניע הט גניטן אפפייע צצה אינ‬
‫ךטךעפקאטראיברךעםלױקן אײגשלאנן איז אוןךךאיני י‬
‫אלי ויק פיער‪ ,‬ךט גפאךצט אינ ךי טךאסטינעפ ךיאךני ‪:‬‬
‫עד א״ת כטהוכסה‪/‬יענאטי מאמע‪:‬‬
‫מךיכיהײבטאן צוךאוונןיחזזי באם • שטיניןר* זאגןאלי‬
‫ךא ךא־ךא;‬
‫זאנ‪ .‬ט םךרךי ־ פאץטאם מא צ‬
‫‪ :‬י יא ךײ כט זין אז ךי מאיךײש יצ ךאױינן‪:‬‬
‫מה טובי י מעןיזאלךתאן טיאןאױיפיםיןע • אױזעוים‬
‫המן איז אךײחנער גוךם ־ עךל ־ ײמןױעטצי‬
‫שפתוגזייערן ךיאגאל • כתך ישאסר • ךמןאיזאגויגמוי‬
‫ךמןזאלךקימיןיםןײאןעךיניקיחת ; יחי‬ ‫שבד ךינות ‪:‬‬
‫ככוי • הםן זאל באקימז ייײן נאנלי טוט• בתן ךיאטא־זישסעון‬
‫מען שטיפטךין לאטצי פךקעם ; ױחהלבי סגױ אלגױ • גאש‬
‫לענגיב אגיטען טיינק כךאנךײן * יאךנאמעני חאןיקא‬
‫ךאינטקיאייבאמעייטשאפיטשקייאםיױטרןי • אלבאטעני‬
‫פאקני קיײםני אייבאםעני זיפטשינעךײטי ג‬
‫יחרידור ; שםעײרנאייינײק •‬
‫בדכו‬
‫‪811‬‬
‫‪•.: ^00953-0-01-0013-0024 513011‬ז‪^1‬־‪1‬ס‬
‫ז־ ‪ 1/\6‬חט‪1‬סחט ‪-‬‬
‫‪5113‬‬
‫‪11‬נ‪31‬ז‬
‫‪11‬סו‪1‬נ‬
‫ו‪/‬זיזט ^חפח^ >‪61‬ר‬
‫חו^ ^‬

‫אחשורוש שפיל‬
‫בךבו • באתטץ מיר אקיא •' ביז טאךג_ין אע ךדפליא • פד‬
‫פאלין ביזלעויםךןד • אחקטיטשײןזונגקי אדןחמרטוט‬
‫הופפען ביזציך׳נםבאלטץשפחנגן • דו חטאים זזננןזיחגר‬
‫גרוש־ױצרהמאוחת ‪. :‬‬
‫־;‬ ‫‪1‬‬
‫ךבהטשהלאבע־באםבאםבאם־ משה;אדקזג •‬ ‫_אהבה‬
‫לאפזג קאךקע ‪ :‬אןו•_אך •_אך ‪:‬ווייא• ווײא• ווײא י אײן‬
‫גדושגשךײ ‪ :‬איך האב זנפים צום ךאווינןלןײןגדוש חשק אונ‬
‫תאוה י הבוךון־ בזנטו ; שךאל באהבה נ‬
‫גאל ;שךאלייי אבפךה הטןי םיט אתשוךושרפ בל ;שךאל נ‬
‫בחך אתה־ בלוך לאטע‪ 1‬אחך אין המנם טאטי • אגוי לטך‬
‫חלאפטשיקא שלמה צרוק ‪ :‬הבךץ ךשענאשעביניצי‬
‫טיא נאםיגני • ;א נאטעבי ‪ :‬אתה יאךאצת מלזנצים םיקאלךנ‬
‫הלאפטשאנא • ויאש טישטיבײךר שוליי ודגרגשעחקט אין‬
‫ךייןטיאוםפניםאנײר‪:‬‬
‫ד| 'א'ש השנהקאטשקאטש קאטש ! ובױם צום בפיר פלאטש‬
‫?לאטש פ^ אטש • ‪.‬מץחיה וחגךזנס זאל האבן‬
‫אםךצוטךינקןי ‪ :‬ומיןםיתי* ווינר לנםזאלזײןטוטשיכיד‪: .‬‬
‫ומי בםים י װזנר ‪.‬זנס זאל טחנקין בךאנד פין וויאוואםיר* וםי‬
‫באשװזנך׳נשךאלזק אפייאיךךיגי גני * ימיבחךב * װזנר‬
‫<נש זאל גיקולטװזנךין‪ .‬אן אשוונךד* ומי בחןה • המן זאל‬
‫אחחןםיןקךיגפליךאוםפיךים • ימי בך;נש המן האט אפנים‬
‫יויא אבךאװאש • וםי ;רום ומי שלזנפחק אפגיךתאםיחה‬
‫משונהיאצײן װיאטאג אליב ךיסיניש אקאפ גישים קינר אלש‬
‫צו המן ווײנטם וויבר* װינםטװיבר * ךר שוחט איז פר שטאפט‬
‫גוואךין שיר הםנלות • גיי איך אוף ךיא בינךג ק נגין ךי קל נצר‬
‫האילאװי‬
‫‪13131‬ו‪8‬ז‪\/0‬וח‪ 1/‬ג>חט ‪^00953-0-01- 0014-0025 3 )3^1-‬‬
‫‪11‬ג‬
‫‪11‬נ‬
‫‪11‬ס‬
‫}>‪1‬ח‪3‬ז^>‪ 61‬ו‬
‫‪1/1‬זו‪1‬‬
‫ח]‪^3‬‬

‫אחשורוש שפיל‬
‫פארט טיןי אן אהים פד גלעבטר • טאהיפ' אױתי װערין קימין‬
‫ךיא גיןארצינינ ‪.‬קנצניפ‪ -‬םיט יאטיצאטיגניג פיפיןים ומלין‬
‫בענשין מיט ‪.‬קאליכדיגי בךבות קויט אבציג חחות אחחהםן‬
‫ךיריי אבךכה מררני םיר • סאנךךיש ךךשית פר הגםגיםינים‬
‫עולם‪1‬‬ ‫יי‬
‫גטרא שכירים פךקעבורשנפלדף‪ ];,.‬ךיאגבלא ןאגטאי)‬
‫ביבוה בטקוםג ;לה שםחהא רעוה* יךאסאיז טײטש‬
‫אימינחם וויא ןנם איז שםחה מיזזין ךאךין ציטךגיש בכן‬
‫ךבוהיט ביןאיך גיואר גוואךין אז אויף ךעדיועלט איזפר‬
‫ךאנחןפוחם■ אויף אנשים ונשים יטף יבתילותוגם בחוחס •‬
‫בכן' רבותים טיט_עטץ איןד אן נךיטן ןזיןי טחנקןיאינ שין ׳ןםין‬
‫בעט איןו איך זא עטץ זאלט אן חש״ןניטפרגעםין • בםה‬
‫ובםחפעםים איזמירךר איבר גךין ציחלוםגקיסן אינךאט‬
‫םיןו גוועקט אינ הט צי םיר ךשע ךעוע • וואש טיםטי אזו‬
‫לאנג שלאפןגײ בעסירךעםעולם זךטראפן • בכןךבוחים‬
‫האב איך טיך איבר גקעדט אוף ךר אנדךי זײט י• וויא עש‬
‫אױאיןקהלהםפואךהךאךטן בין איןדיךד עךשטר שךךה *‬
‫אונךאשגעלדאיז חעישטיבפךה י וואשזאדיאיךזאםלען י‬
‫ךיקינךר ? אלין םיך יךשינן • לאזין זיא איף רעם קצרנישט‬
‫ךךשינען י איךרזיאזאלין נישטיעכט זין י ‪ .‬לאזץךאךיבפךה‬
‫זןן י ערבאן טכילהשל שביךים ‪:‬‬
‫צעךןגראיךיןגיטציחיסנעםץאיהםאדוש ׳‬ ‫ארום נעמץס ‪:‬‬
‫יעצןור • אט־ט י אטיט • חברךעפטשיואק בןךעפשטיסל‬
‫בםקוםקאןן ‪ :‬טעי לי ;ט איחם פיר; ח' תיכחהפין ךרםגיךה‪:‬‬
‫לטבהבראשף • מבה ביךיףונרגליף • םבףךגלךעדראש י‬
‫ויםליכהתחת ישךי‬
‫יעםוד■ אטיט • אטוט י חבר ךעפ איךא האפטעגי בן געני‬
‫האילאווי‬
 ‫אחשורוש שפיד‬
‫האידאוױ • מען לינט איהם פירךא עשרת בױ הטן גיז ױזתא‬
‫ןאקמיםאיש עיםיננרןי שםשא םיאיש פךאךעניןא • ‪.‬יא סאם‬
‫האפשא שטשא חאטשיש ;א טינןהאם פאלטאליךים ‪.‬ניךאם •‬
‫אפאךיק ךאשינ פאם ניא חאטשא • ניא וואזםא • נפךא‬
‫מטךאטבואהאיךאשעךעשינט ‪:‬‬
‫ךםודיאטוט • אטוט ‪ :‬ךעפ אללןא וױן הםן אבפךה פדבל‬ ‫ז‬
‫ישךאל םן לײיט איהם פיר נוסח פין טחיפ םחה תםחה אח זבר‬
‫שקץתשוןצנוותןבתחינכנוכיחךם היאןמח שםו‬ ‫ןגםלק •‬
‫וזכחךןנאםיןךערזיןטיט המןינאמרהאבין • ‪ .‬יעמודאטוט‬
‫אטוט ךעפ וועמױ‪$‬י פאן פישר קליאפטיר מן לײנט איךם פיר‬
‫פינצטרה צרות ‪ :‬ןר זאל זיין כליןשךאלפבפחת ונאםד האבין‬
‫מי שכיךן לךטן‪:‬‬
‫טשאםביךך בןונותינוהךכים אחחךיר הטן אונךערטאמינ‬
‫וויא האט ךר טאטענהיםין • אגג הינט יארוח דף אונ גזונד •‬
‫טין ליכ קינך טיט שתנה גילאפעט' כענזרו ינאטךדזאבין ‪:‬‬
‫הםן פאנגט אן ךזנם דיטשן לידךז איזפד גווישיוואש גינךאיט‬ ‫ן‬
‫איזטךרייקיױג םא^סיאן פעךשאפץ האט אוףקיץ זײטאץ‬ ‫|‬
‫פרךןיץקאנאילע‬ ‫לןן זיםפ ךאךף טעןקיץ ציטזנד ניכט בואן •‬ ‫[‬
‫האךעוויבד ךאךף מעןקײן ציםייבהךײד נירטפר טרויאין•‬ ‫|‬
‫ךחם זאג איןי אי״ך׳זיט גשיט • טרועט איניםיאוך ניט קינים •‬ ‫י‬
‫קיין ײײבם גכילד נעיויס ניבט • טיטךרעךשטיפיאבע וועל‬ ‫ן‬
‫איףאײןדטיאןשטעלן • וואשך ‪ .‬קאנאל;ע' ווײבר האבן גטאן‬ ‫]‬
‫ךעם טיט שטעלין ‪ :‬אדםןך וואדרך ץךישטר מאן• וואש אים‬ ‫{‬
‫גאט גבאסן הט • הט ץר אלי צײטגטאן ‪ :‬יאן ךעם אלםעבטיגן‬ ‫׳‬
‫גאט הט ער ןך גטיאן באליבען • אץ ‪.‬קאנאליע ווײב ךזאטרע‬ ‫|‬
‫גטיאן קך־גען • צים אלםעכטיגן גאט האט רע גטואן בינטין‬
‫א־ןי צײט • אקאנאלע חוה ךט ‪.‬ער אים גגענן פר איץ וו״ב ‪:‬‬
‫רך אךםטה זיןןא ‪.‬דך חוה גטואן בעליבן • אונ ף ‪ .‬קאנאלע‬
‫הוה‬ ‫דלת‬
 ‫אדדנ־דררש שפיל‬
‫ךויהסך אים זיין טיט ; פיאן *אטךיגן ‪ :‬פין ךעם אפיל ב‪1‬ים וט‬
‫יז איס גגעבן זצ פךעסין • אן דעס ארםענטיגן גאט האט זיא‬
‫אים גסאנט פר‪,‬געםין אינ דער אפיל בױס ױאר טיט שוועךי‬
‫אונ מטךי נויט ־ דוךןו ךער ‪.‬קאנאךע חוה קוםט ארום ךער‬
‫;עסרליבערטוט ־אך זאג איןד אײןי טרױעט אײנם • אוך נישט‬
‫קײנם ׳יקײן װייבם געבידיר גװים ניט ' ו ךערצװײטער אנךם‬
‫ער יואד אבךאייירםאן״ ־ גאטס דינסט טה רע אלי צײט גטון‬
‫צים אלמעכטיגן גאט האט ךע זיך גטיאן בליבן • ‪.‬זײןקײפם‬
‫יוײב הגרהאטאים גטאן בטךיגן ־ אײן קלײגםקינד ישםעאל‬
‫האט זיא פין אים איך גטיאן קריגן • םיט ךיזע זאבן האט זי ניט‬
‫גטאן לאנגזוימן ־ אינד הט ךאש קיןד ‪.‬ישםעאל גשםיקצווישן‬
‫יך בוםין 'אונ ךאש קינר ךזאט זיך נישט גקאגט בװעךין ־ אײן‬
‫ענגל פאן היטל איז ארונטר גפליגן ךאפ נןלײגי קינר צורך‬
‫נעךיןי־ ךרענגל האט יצ איםגשפיאבןךײני קיןירײעלןזיך‬
‫מעיןוויא איןיהיםלךיאשטעךין '־ ךהםזאגאיך אײך זײט‬
‫גשײט • טי״ועט אײנם* *יך ניט קיעם ־' ווײבם גבילר געיוים ניט‬
‫רך ךךיטר איזאק דע ױאר אבליניר טאן • ןאטש גבאט ךאט‬
‫ער אלי צײט גטאן ־ אן זײן עלצטן זאהן״עשו האט רע זיןל‬
‫;טואן בליבן אינרךו־ ױנגסטר זאהן ‪.‬יעקב האט אים טיט •ח‬
‫בענשקייט גטאןיבטךיגן י אעד אן ךעם םעךבן ךבקה ױאר‬
‫רע ךך באליבן ־ אונצױײ‪.‬קאנאליםך) ע זוהן האט זיא פין אים‬
‫גטיאן קרוגן •" ךײם זאג איך אײך טרועט אײנם ניכט קײנם •‬
‫ױײבם גבילד געיוים ניקס * ‪.‬ךעקברר פיךךד וואר אײן װיךד‬
‫קנאבע • ךז־ום שױט םײני ליבעהעךן אונ 'פיךשטןױו ער האט‬
‫גטאן זיבןיאהר פיך ױײךן ױעגן ךחל בײ לכן םיט יײנם שטאק‬
‫אןךעםטעךנן ךחל האטערךךגטאן בליבן אונדריתקב‬
‫האט שון גטאן לײךן ?יק אינ פלאגן ־ ךאס םעךכןךחל האט‬
‫‪ ; ,‬קאן ךא טךיבע שװעןזטדלאה איךי וואיצײכ] איבר זאגן *‬
‫ידיים‪.‬‬ ‫׳‬ ‫״■ ' ־‪' -‬‬
 ‫אח׳עורו ^ שפיל‬
‫ךרום זאג איןואײןוזייטגשייטטררנט א״נם נינט‪,‬קיינם ווייגס‬
‫גףלד געווים ניכט • ‪ $‬רער ךריפיפטר ערװאר אין ! ידײרגדובן‬
‫גנר ךאט מיט זטוועךי אךבייט םיט ך״אךן אןגדנבן י א‪ :‬נ פון‬
‫וועםיןקאטין אחםף ױךין נאר פייװךישי ריײין י אינדר‬
‫פךעהךאטפרשנ־ךאךןצו‪ -‬ךרטךענקיןךיאקליעיבאבין איג‬
‫יך טיפי טעךין י י אונד ךי קאנארעוי‪ -‬ףשי הייבאם האבן גטאן‬
‫ך רןלײני באבן זעלבר יר נעףן י האטךד אלםעכטיגר גאט‬
‫גמאיטךעםפךע! ־‪ ,‬םיטףני עניפטישי לייט אינ טיבי םעױן‬
‫איבףקעףן • ךרוםזאגאיןד אײן טרױעט איןנםגיבט ק״נם י‬
‫שןןשוןךעדזעלןשמדערװאר‬ ‫ל‪,‬יק ״ײבס בילד געוויפניקם ;‬
‫זעךטמ״ניהעךןאונדפיךשטן וויא‬ ‫אשטארקר העלדי ךדום‬
‫ענר הטיזץ וצ ךעס טוט זעלבךט גשטעךט אונרך פר פלוכטע‬
‫גןאנאלע האךע ךדלה האט יןגר גטאן § אליבן י ציפ לעצט‬
‫ךזאט אים ף _ קאנאלע האךע פרוא ךףיה בטריגן אלי וו״לע‬
‫ךזאט ;יא צו איסגשפךאכן מיין ליבר םאן שיטשון ףזע זאבין‬
‫פרףאפלשתיםךאטזיאגשפךאכן אײן‬ ‫זעניןװאלוואד •‬
‫קראפט שטעקט ןיווישן ףנע ךזאר האט זיא איםי גטאן אײן‬
‫ישלעפין א־נ האט אים גכאן זייני האר ארײכר שעחן • ךאש‬
‫קךאפטזאלאינאיםנישטךאנג גוועךן װיךר עינזשון האט‬ ‫■זייין‬
‫אוףיגוואיכט י זעהט ערךס_רע האט פר לוךין זייןימאךט *‬
‫הײבט רע אוף‪,‬זײן האנ־ אינ עיטיכט א‪ 1‬ש ף וואנד אונ לופט‬
‫אינן׳נהטכףןסענש בײאיךעם הװזי• יך ךלילהוואר‬ ‫יאדיש‬
‫עךשיאקין אונ איז גךאד צי• ך פלשיוים פאדטנלאיפין • ךתם‬
‫■זאגאיןד אײךזײטגשייט י ‪ .‬טרוךעטאײנםיניכטק״נם ••״קײן‬
‫ךוײבםגבילרגעווים ניכט • ךער זיבנטר םיפךאךד װאר א״ן‬
‫אךםיר טךיאפ • ךרום זעהט אךע העךיןואוקפירשטין ךם״נאגיל‬
‫איי ףנעם ךןאפי• וויאשע הט ןיןו אויףרך ‪ .‬וועלט גטךאפן • ךר‬
‫^יסךא װאר וצ רך ;לע אינ וזיהךען זאל אךײן גילאפן * ‪,‬רע‬
‫‪11‬נ‪31‬ן‪!3‬ו‪8‬ו־ ‪ 1/\0‬חט‪>1‬חט ‪.: ^100953-0-01- 0016-0029 313^1-‬ו־ ^ז־‬
‫ז־ ^>‪ 61‬ו]}סו‪1‬נ‬
‫^ז‪/‬ז־זו‪)>11‬ח‪3‬‬
‫חו‪3‬‬

‫אוזשוחש ׳טפיד‬
‫האט דענםאהל האט זיא איםםד ‪.‬נאגיל אינ רןאפ אדיןגיטךאפן‬
‫ךי נכט‬
‫רך םיםיאטה ױף גטין באליבן 'י אינ־ןי האט אים ניט ‪-‬‬
‫שאפן גיטין באטתגין • ךפרוא קנאלע ךאריג ײנל האט אים‬
‫גטיןפקךזנם בעסטןווײן אונצעיןמידןדגיגזנבן צוטתנקן •‬
‫ךהם זאג זיט גשיט טמןנט אײנם • ניכטקינםיקיןוויבםגבילר‬
‫ניבט־ךנה ז‪.‬יא וואד אןן גשײטי \ מאד • איהךי צוױא ברוךד‬
‫שםזנון וךױהאנן ךיא שטאט שכם ווזנגן איךד בלוט גהויאט •‬
‫זיא האטױןיי‪ .‬אבראןשכםגטון' באליבן ־ יאיך צווי ברוךר‬
‫שםדנון‪.‬ולוי האבןחגם שכם גטין בטרוגין • ןדום זאג איךאיץד‬
‫טרױ׳נטאיינים • נישט ‪.‬קײנים • ‪.‬קײןווײבסגבילרגוויםניט•‬
‫בלײבט ךש לידפרגזנוויםפרויא אנדמאנין האטקײןפתךךים‬
‫איןדוהםןקאןױנגינןווואםאיןויווײםאײןךײטשיםליד אן איינר‬
‫שפ״ז •ולאנגי ךייר אין‪,‬קאךצין פרשטאנד פרויא אונד םאנין‬
‫וואליבקאנט• ךאס ליד האב איך המן געוויםיגעמאכט • הזנךין‬
‫אנךופיךשטין אײן גיטי נאבט • אובינרךינרקיניגיאחשורוש‬
‫אחשורושיך׳נר פאטר קיניגיעד האט אםאהל אין טאהילצײט‬
‫גםאבט י‪.‬אךן אינ ‪ :‬קךםטן האטךע ךרוף גיבךאכט אויבעדרד‬
‫פר שוואךציתר קינג שאכםין ךיאךךש היאט אמהל א םקוה‬
‫אויש גיגנכיט אונ האט נישט גיהאט‪:‬וויא‪:‬וצ בהאלטין האט‬
‫זנרײנסראשחוךשסיךךיל אבילבל גיםאכט ‪.‬פר' וואש ךעד‬
‫בסה מךליקין טאר נישט גײאן מיט טאךךר פר בךעטט ‪.‬אבד‬
‫ךער קעיג אחשוךוש האטוױך אטהל בזופק מיטומעט אונכויט‬
‫ווין פר שפךאכיין האט זנד ךא קיניגן װשתי זאל ‪.‬אךין קיםן‬
‫נאקיט םיט‪ .‬איד בלאםץ לײב שויאן זאלאוף איר טאן אינווייב‬
‫רפ‬
‫אונד םאן ךיא זאך זאל וועךין געןד גיטאךזן אובער ךעד ‪.‬‬
‫שװאךצךקר קינג אחשורוש שאכםאן ךיאךךיש ךעדרפ‬
‫שװאךצדיקר קינג האטױףאםהל איןאטהל ‪ .‬אלעטניקגםכט‬
‫אין האט נישט גיהאט טיט‪,‬וואש צו ביא ליגן האטער זיך םיט‬
‫צװײא‬
 ‫אהשורוש שפיל‬
‫צוױאהייםאןאבםאיףך־גם פיגיןיליז גןךגשאינ ד; ךעד פר‬
‫שווארצךיךןי רןינג אחשורוש האט אםהל אינ איזהל אבאךשט‬
‫נילןאכט אינ האט נישט גיהאט םיט װאש אונטיגר צו שךאגץ‬
‫ה•וטייגרךיא טלבה ךיא אוגין אינטערגשלאגין י פאנגט אן‬
‫רג <ד‪,‬ײג הםן הקן איך האב סיןנכײא דאכט אינ נײא דנן‬ ‫ך?‬
‫איבערםײן איבךןגן טךינק סי ; ד אינד וייין איז םיר גגאנגין מײן‬
‫קינג] ישתי ךאךײן איזו ' פףנץהסן גיג םיראייןאנךךיךךיץ‬
‫פאנגט ןא אחשוךוש הטן הסן ךא גיב איך ךיד ים״ן זיגל‬
‫שפאציר אום םײן אײגינך האנט אויש צו שךײאן אינ אוישוצ‬
‫רופן איבךץ פאטרס קינגים גאניצזג לאנד איויש וצ שךײאן אונ‬
‫אויש רופץ אײן ױנג פהיאבץ פון י״גגין סיינד אױש צי זיכן פיל‬
‫שענר אינ פיל בי; פיר אינ פיל גךיגסיר וויא ךיא קינגןװשתי‬
‫ווארפון וצף אײךילגישטאלט זאל זיא זײן אינ גאוצץגאי■' •‬
‫וועטזיאםירזײןצוגיפןלין אשט־ל בײאסײנה ךינכטירזײט‬
‫וויגלאיןדזאירטאהןשטי׳גלןװי׳גטצי טירךין צו םיװןלינבזךי‬
‫לןדון פון טײנם הײפט וועל איך אךינטרגעבין וױגטזיא נזירךן‬
‫אן גבךײט וועט ךא לוגין בײא מײנר זךט ‪:‬‬
‫פאנגט ןא לןאנצילר פףדצו אײך אלעהעךץאונד אלע‬
‫פעךשטץ אינך אליג גךײפיךפין פךם אינ טךי זאךט איר אלע‬
‫שואין וויא איך ךזאכ גניםן ךעם זיגל אוךךיר שפאצייפון ךעם‬
‫פאטר לןינג ז״ן א״גנה האנט אויש צי שךײאן אינ׳אויש וצ הפץ‬
‫יאיבעףן פאטר כןינג זײן גיאנצים לאנד' איש יצ שךײאן אינאיש'‬
‫צו הפן ‪ :‬אײןױאנגם פהכין פץ זײנטי װעגץ אוש צי ױכן ניט פיל‬
‫שענראינױט׳פיל בעםיר אונניטיפירגךעסיר יויא ךיאקינגן‬
‫וואר פין הוןד אײךל גשטאלט זאל זיא ךין אינ גאנצין גאר װעט‬
‫זיא איהם זײן צונגפעלץ • אײן שטול בײא_זינער ‪.‬זײט װעט ״ער‬
‫איר טיהן שטעלץ װעטזיא אים זײן צו גװעבין • קהן פךינץ‬
‫הײפטייעטעראיר ארינטר גיגבץ װעטזץ ךיהםאןגבך״ט •‬
‫וועט ;יא ליגין בײא זיינך זײטע‪:‬‬
 ‫אדזשורוש שפיל‬
‫פערשטין אינד ‪.‬גךאפין פון פיס‬
‫ןא רנ׳ן פריד צי איןד אלע‬
‫אי״־ם זײגן הא‪ :‬ט ״ איס צי‬ ‫יעצט פאנגט‬
‫‪2‬י איןד ״גניסין ךעס קיניג זיגיל ׳ןןפאציר‬
‫לאנד ‪ :‬אלזו האנ איך מץ־ גטאן‬ ‫וםךי הא‬
‫אזנ איה צו רופין איןרזײן נאנצן‬
‫אהיפ־ם ױנג פךואבין האט סיר‬ ‫שךײאן‬
‫אלמעכטיגן גאט פײעהךין ‪ :‬גךײט‬
‫פ; ל שענר • אונ בעפיר ־ אוספיל‬ ‫וצ דעם‬
‫גאט נטון בעועךץ ‪:‬‬
‫ךר אלמעכטיגר‬
‫איהךןךאםץהײסטזיאאםהר‬ ‫קיניגן ועותי װאד • םיט‬
‫שױעסטר ‪ :‬םיט איהךק‬ ‫גךעפיר ‪ :‬װיאךיא‬
‫איך המןזיא ךיאט גךץ כדוךראונלןיץ‬
‫הײךאס טיט זיא שמעקץ י‬ ‫דא שןוער‬
‫זיא ה״ךאם י • וויא אײן‬
‫אדאנךקייןךךוסטךא ךאגימאלפו‬ ‫רעכטען נאסןהײםט‬
‫ןעקין* פרקיץ^‬
‫פעטר ער הייםט םרךבי פרןנץ‪,‬מאנךךינא‬ ‫וױאאקובץאיסדעם‬
‫גטואן אנפלעקץ י• אנר איהר‬
‫* ײאש עסאיז‬
‫מירלעקיןאונזאלסטסירשמעקין‬ ‫טעךירלעקין ‪ :‬זאלםט‬
‫אונ ןלעסחילת ^ טעקין ‪:‬‬
‫גןליןץ נײארך קיא‬
‫אךיך אןאךיק • אספךיק אק ;לװאטי‬
‫מךךבי איןז פליא צואיף־ ״ אשיף‬
‫• זעך ^ ץ זעהטץ ךא האצ איןד‬ ‫־ממט‬
‫• אניפליכטס פון אײן מלםד‬
‫• ‪ .‬אויסךען פא ^־*‪.‬קיניג אחאישמיךריןדי׳•‬ ‫אונטר ןעךפיר‬
‫צו ^ יפיןאיםאערזיץגא^ ץ‬ ‫ניגיומן מאךךירךגיל פאךציר‬
‫האנט ‪ :‬אויםצו סךייעז אונ‬
‫* אהי ? ש ױגג שטרױאבין פץ דיננו‬ ‫פארךך״טיר‬
‫אויס צו שךאיןען אונ איפ צו רופין‬
‫וויא ךיאקיניגן ‪ .‬קאשקי װאד‬ ‫לאנד‬
‫צו זובין ״ פיל ישעניר אונ פיל ןעסיר‬
‫זיץ אונ גאנצץ נארי ‪ :‬ײעט איס‬ ‫וועגין אוס‬
‫נרוי אונ גישװאלין זאל זיא‬
‫אונרך ךיט ויעט זיןי איהם טאץ‬ ‫הוןי ךיק אײךיל‬
‫צו נשיועלץ ‪ :‬אמבה ? ײא אחישירוש‬
‫‪ :‬ךעם פךעח פון ךעםקאפ ײעס‬ ‫זיץ‬
‫ײעט אים זײן ני ^ זט צום לע ? ן‬
‫אןלױךרמכח‬ ‫אןגיןךײם '‬ ‫^טעליך‬
‫ײעטךאאיהםזיץ‬ ‫איר אראפ ^ עןין י‬
‫אן זײגרךעבטרךײט ‪*' :‬‬

‫שידוןי פוןאחשורוש ז‬ ‫רך‬ ‫יעצטפאנגס אן‬

‫דךךכי‪ -‬איזךר ^ ילן ‪*,‬‬
‫צזםךךךג^‬ ‫י ײער איז ךיזעד חאן • װא ^ קלאפט‬
‫פאננט אןךער_קאנצילאר‬
‫פךיא אן ן‬ ‫‪5‬‬
‫׳זאגטכירייכי י ע זע *‬
‫איזךער־ עזג ז‬ ‫פךעגט_ קאנצילאך \ וער‬ ‫'יי י‪ 1‬׳‬
‫זאגטכדךכי זג ‪: 2‬‬
‫‪ %‬נ ״‬
‫ךעגטךאנצילארייעמאיזךער‬ ‫י נ*‬ ‫י‬
‫מאך י ‪5$‬‬ ‫ןין ךיזער מאן • ײאשץא‬
‫*אגט כרךןי‪,‬איך פךינץי מאנךךינא‬
‫קעיג אז‪ 1‬פייא ו* ואן‪:‬‬ ‫'‬
‫‪4‬‬
‫ד‪• 1.‬‬ ‫י‪ 1‬י‬ ‫י ‪ -‬׳•‬ ‫׳‬ ‫‪1‬‬
‫‪.: ^00953-0-01- 0017-0032 513011‬ץ |ל‪1>1-1‬ו‪8‬‬
‫ז־ ‪6‬י‪ 1/‬חט‪1‬סחט ‪-‬‬
‫‪5113‬‬
‫‪11‬נ‪>51‬‬
‫‪11‬סו‪1‬נ‬
‫חו‪1/^ 3‬זטז>‪1‬ח‪3‬ז^ >‪ 61‬ו‬

‫אחעדחש ׳עפיל‬
‫יאגט קאנעלאר ויעזײאהאםט פיר צו רעכטין אונצוטואןזא^׳^וט‬
‫קרימץאר״ןעוג״ן‪:‬‬
‫זאגט מךךבי נא ?ין איןוךא‪:‬‬
‫זאנטקאנציראר שאםעךיכם‪:‬‬
‫יאנט מךי ני אגוט טאךגץ ‪:‬‬
‫זאגט ‪ .‬קאנצילאר פוןךאנץ ?ןסטו <‬
‫יאנט ס־רכ ' ץליכם שלים' ‪:‬‬
‫זאגט קאץצילאר ייאש זענט איראזינם ‪:‬‬
‫זאנט טרדךי ייאש איר בךאךפט ‪:‬‬
‫׳‬ ‫זאנטקאנצילארײאש'ךאךףאיןד ‪:‬‬
‫זאגט מרדניװ״ש אץ ײאש דואריזרפםט ו‬
‫זאנט‪.‬קאנצ'לאר איך דאיףאשךכן '‪:‬‬
‫'׳‬ ‫יאגטמךדנמאךןאיןד ‪:‬‬
‫יזאנט_ קאנצילאר ייאש ב; נט איד‪:‬‬
‫יאנם מךרכך איך ?ין ךס ייאש איר צךאךפט ‪:‬‬
‫זאןט_קאנצילאר איןד ךאךף אשךכן ךעם מרןד אשידוןד צו ךעךץ ‪:‬‬
‫(אגט םךךני‪ <8‬איך ךארף ייא ךעס מלך אשײוך צו ךעדץ ‪ :‬יױריםען יאל‬
‫אץד ךא אךיין ג״ןלײפר * ץ״פדיזאלסם מיר ײערין עפריןןפרנ‬
‫ײירומין יאל איןד אךיץ גיין‪:‬‬
‫זאןט_קאנצילאד אובץארומין • אינין ארום ‪ .‬זיצט אגךאס נךאיר מאן אייש‬
‫ךר נאז ארום איו ייואקסיןך״ן נרײס גראירצאן• האב א‪-‬דן םירא_ער_זאל‬
‫מירניטאפי‪,‬פישטיאץ ־ קאןאץ אוןד גישט אךיץג״ן המןעסזאלךיר‬
‫פר ‪.‬קחםיןוא לאמץ ׳‪:‬עס ץאל ײעךץ אים גיקזעקט ךיץ נאטץ י זאנ דו מיר‬
‫ײיא אי־וס זאל אץדיזר״ן גיץ‪1‬‬
‫יאנטהטן אונךרךעכטערךיט ‪:‬‬
‫זאגט םךךכי אונרך ךעכטד י״ט ־ איז ךץ איבר אמזייה ‪ :‬אונאינךער‪,‬‬
‫מזיזה שט״ט יהױ לטיםפות ׳ך_מ; ם*ט‪.‬ךעח ןזלןדץאךץקרונץ‬
‫ךאם_נייאיקךחת • אדוניאונךיק • ךרקאפ איז ךיר נרונךק• רוא יאלשט‬
‫אפניפ הא?ץ ץיא איין אעךיק • יויא מאכט זן״ן אינךיק אוךר אוךר אוךר‬
‫יישײאךץ ; אי ךיא ײקען‪1‬אל ! יץ‪ 18‬״‪ 1‬גיץ ‪ :‬י‬
‫יאגט ערנלײןד ' ‪:‬‬
‫(אנט םךךכי ארוח אײף ‪:‬‬
‫(אגט מךךכיגיבעךנאטיר ■קאנצילאר • קימטץ אוניפיךטץ מיף אוףיעס‬
‫?ילןי ?רייף ןאײאילע ךבי לעב ‪.‬איר יאלט ךאניישטאך״ן פאליו‬
‫״װאר‬ ‫י‬
 ‫אחשורוש ש־יו‬
‫סע איז אגרוי; שרײט כ־דךבי גיואלט זאגט ךערנעבעךנאטו־וואע^‬
‫ײארין‬
‫שר״אט איר ריי לע‪^2‬זאגט מררבי איך פאל;‬
‫זא ;ט ךער געיעךנטר איר פאלט ךיןי נאןד נישט ‪:‬‬
‫זאגטביךדבי נא ייאש ךען שךייאאיןי&־ װיא װאיט פאךט ךער מןךריייזט‬
‫‪.‬נןאנצילאר ארףךעם מלך‬
‫מרךביטט מארגין מלך • קיש מ'ך;אונ ךאײארנרקעךעטךירױין‬
‫זאנט '‬
‫ךאפ הארץפךייליןד ‪:‬‬
‫זאגטרך מיך װאשי זענט איר אזונך פר *יער ‪:‬‬
‫זאגט מךךכי איף בין טאקי אקאךאט וואפ איר‪.‬כךאךפט ו‬
‫זאנט בךדבי איןד כין אשךכן ‪:‬‬
‫זאנטךרי םלךאזאירזענםיואאשךבןךעדמ*דאשיךיןד ‪:‬‬
‫איך האב פון אײ ^ רינט ײעגין אפײגה בלה* אשךנע אנעלי־אנךיני‬
‫מרךבי‬
‫אײיסי א‪3‬לאי ♦ אזו איאר^זאל הםן האבן בךאש • האטזיא‬
‫אשײארצי‬
‫־ךאישון • טוט זיא זיף‪ .‬בימאבט‪2‬אפישין • אען וױ‬ ‫אפניםיײ אפךאש •* ‪/‬‬
‫ךיברעין ; ירוסטץײיךיסטוגק • אמויליױאהעליר • אבעליםײיאטעליר‬
‫איר גשװאלין וױא אגלאז * אחיפש‬
‫פיפיןטוטיזימיטךרנאדדשלײבאיז‬
‫אוף ךעםרוקין • די צײןטוןאיר אויסךען מוילארוםקוקין ״‬
‫בעךגיל‬
‫אגאנץ ׳שײן מיךיל׳ אקעפיל‪-‬וױאפיסחךיג קניךיל • ךשיזעניןדימעלות‬
‫פוץךער כלה־ אונגינוג ‪:‬‬
‫א;עצט היפט זיך אן צו שלימזל ישךם ך״םין‪:‬‬

‫טאפ‬ ‫שדימזל‬
‫המגיף מךא**ית אהךית היא ;תן ך‪,‬בױ־הצ‪ 1‬ביל‪ -‬ידיײי^‬
‫דאךהךייוהשױםרײפין ' שהיחניבין ךצדךס ‪:‬‬
‫■'‬
‫• השיביר • אבאר יינג • במר‬
‫מצדההחןהנאשירהפךעםיר‬
‫פאפיר נרו• יםצד השני הבךה ךמבךערה ציךחה בחנאר‬
‫ךאנטיק‬
‫ינל פך חיציח • שיױם בתב • פניהיבקיסיה■ פיל נשור‬
‫שט‬
‫סךתצאךטילטךאניתטותמךךהי ‪:‬‬ ‫הבור • מצחךךיב •‬
‫צסוייתןנךןרהניההױל‬ ‫היהךךךןהני׳לךתחךבאת ?‬ ‫ד־ד‬
‫ךדשאקגזאךציךדיהות ‪ :‬ובגךים פעלץ גייץי אויךעךתים‬
‫גגף װל • יבגךי שבת • מטיפילטיט פיבקים • טאךךיוואנע‬
 ‫אהשורוש שפיל‪-‬‬
‫מיזן • אפיאךטעטיט האר• אל' ? ץ מיטךעםרישין שעגקש‬
‫טיט פיגטוךשלןע פנאנד צו טוןטישין‪ :‬הכל לפי ככודו ‪ 5‬גךאגין‬
‫זאלאיןואיס ‪ :‬וםצדהשניהכלה הנ״למחויכתליתן נךןכןד‬
‫כ״״דלױטנינךיל • ־ קךחתףר • קךענקךיד םײןליברחהן ‪:‬‬
‫ךאצי פאךצינע פון הונט זאװיןים אונטרגישלאגק • אוויפט פון‬
‫רך מךכר חו׳ן בגךי שפת ךכל לפי כבוךה • אונ גײא איייגק רי‬
‫חחן םםךקאטי נאםלחאי ‪.‬קעסט ב׳ 'שנים א• שנהצולוגין‬
‫קךאנק אונ םאמביךר הקךש • ושנר אחח זאלךין לחצאיז מיט‬
‫אגךאין טאפלע ההול אונ םיט אגיגלײםטין טאפ לכבוד שבת‬
‫אייביגךיךה אפלאק אוףך׳נם וואשר • אײןאוךט אוף ךנם‬
‫קברות ‪ :‬םזונות םצד השני גקלאפטןםפ םיט זעקס לויט מיתה‬
‫טשונה •' •<ריב • ‪,‬קבךנים םצד א• הךותןךודקישיןעםןזניי■‬
‫קולזכה ךינךוו׳זשיש • ' יםצר השני גחנם םן גרינךע הי״ט י* ט‬
‫;נךב' פיךיפתספ״רןלפ״קפךאםךנ‪.‬קין;ס ‪:‬‬
‫םילוק התנאים‬
‫זאגט אךושוףש ךבי לעב טיר וועלין אין נישט אווינק לאזין‬
‫ביזאירוועט מםךר קיײשן זיק ‪ :‬כךךכי איז כסךר‬
‫קידושין • הײ • עש זאל אײן ףן וױנד אינ וויאי• את • בעךךײ‬
‫סטא ךשאכלי עךאט • יל • חולשות אינ קךענל‪ ,‬טאבי • כךת‬
‫טשה‪/‬ךח ‪:‬״ ױשךאל בדון■ וזה האטץ ‪ :‬יאתעורושצוםרךכי‬
‫ךבילעבטאינץךאשטצוהטענציללםם סטים ‪ :‬םךךביזאגט‬
‫לפםםםןם • טיךאףםי טאנצװאטי טיחאךיטי טאנטשאװאטי‬
‫שעךשי באבי נאךאחא • וױךלאבאל םאבןעעםךאפע‬
‫טשאףפאחע • הע ‪ -‬העיהישאם • דזשאםיפאצטװיבךלין‬
‫לםם םםןם • ןט׳ן זאלטקיחגץךאש חאליםןם • 'איש תחתױ‬
‫איןגטאנצטךאשמצוהטעמךל • לאזמיטאיןזײן‬ ‫םכוהאב‬
‫בלע הטות לנ ? חתט מצוה טךאגט זיא'‪,‬ביףארוים • גהיבט‬
‫אונ‬
‫‪.: ^100953-0-01- 0019-0035 513011‬ז‪-|>1‬‬
‫‪1>11‬ח‪3‬־ףז>‪ 01‬ו‪1‬זסו‪1‬ג‪1‬וג‪31‬ז‪81}3‬ז‪6‬ץ‪ !/‬חט‪>1‬חט ‪-‬‬
‫‪1/1‬זג‬
‫‪131‬ו‪/‬‬
‫ח‬

‫אחשורוש ׳צפיל‬
‫אינ גר)ךינט אונ ךויךינן לאנר* שיאגט איך ך) אפ אונ ךר ױאנט‬
‫ונאטר אמן ‪:‬י‬
‫יןנצט פאנג הםן אן ךעם גוךר‪:‬‬
‫דדיס־יאךאט זיאךאט ךא_ קאנאיישר הונט שטךאקם אין‬
‫שמםיןזאלסטישויאןךיןשנאפיךםםינדךעןאיך' הםן יר‬
‫ךיצר ךער זאהן פאן אנג ; אךיטענט פון ףא !גטלךןיס ‪:‬ןין נןיד‬
‫אנדאײןנײד • ; אזושומגיאיך הןגרהםןךאש ‪ .‬איךױערךיא‬
‫ייךין בךזגנגן צי גרוים שםארצן אנד פיין אונ צױאםער ‪.‬ליר אונ‬
‫‪.‬ד ; יאףןךי 'ױאךין'_ ארוםגיקילון פין ךי ךךײ עלטךין ‪:‬‬
‫*־ענט אחשורוש ױיא הײםן זיא ‪ :‬י‬
‫זאגט הםן גןאן ךען אבךם אנך אי־אק אנך פאן ךעם ; גקב הול‬
‫איםרך טײויל פאן פאטךאחט גױעזןי ױעגין זיקעד גיטיגקיט‬
‫אונ פון וועגין זײעדךרוטקײט פין ךיא‪,‬עםלקיפ זענן זיא יאלע‬
‫װאךין גנעזין ךר פאטר אבךם ;גר וואר שון גנע‪/‬ין פאן ךעם‬
‫דןאליךאוכן אנדךעד איזאק ױאד שון גנעזין פאן ךער צײט‬
‫ךער אױפער בךאנד אונד ךער נעקב האטגישטך״טטיט אײן‬
‫ןננגיל פאן זײנר אײגנר האנד • ךרייםקאנצילאךייע איךעךי ליבע‬
‫גיטךײםטי ךאט ךרום שויעטוויאאיך ' הםן האבאיף םיר‬
‫גינוםין אײן ביבייל טאהרךרום ױיט איך ניט אוי ױיא םיט ייאס‬
‫פד אײן טוט איך‪.‬קאן ךיא ; אךין שלאגין אוךר פראגין • זאל‬
‫איך ךען ךיא ;אךין שלאגן םיט פיאך ךענק א‪,‬יך טיר הערוך ‪£‬ן‬
‫ךאם טיטפיאר קאן ךאםניטגיזײן‪:‬‬
‫זאגט_קאנצי‪.‬לארױארום ךען‪:‬‬
‫״זאגט הטףוײלךרקעיגנטרודהאט פר שפךאנן יעםעלטר‬
‫פאטראבךםאינ _קאליךאובין לענענדיג העךרײן צו‬
‫שטייםין אלזואאיזגיקיסןאיין ענגילפוןהקםל אונד האטאים‬
‫גיטאן לעביענךיג ארום ךײםן ךרים ױיים איך‪.‬ניט הער הםן ?ויט‬
‫ןיאש פר איין טויט שלאגיןאוךר פלאגין ‪.‬זאל איךךעןףא‬
‫יור‬
 ‫אהשורוש שפילי‬
‫ױךןשלאגץ םיט יואםר יעיק אידםיר העריזחז יעס‪,‬קאןאויןד‬
‫ניעיט ןך ; אגט‪.‬קאנצלר וואתש ' ‪ ,‬ואגטהמןורילךר ר‪,‬יניג‬
‫ןךעה האט ?ר שפראכין ךיא קליינע קיניר צי ךער טךגנקן‬
‫אונךיטיפימעךיןי״אתא הטךרא םענטיגד גאט ךם פדעה‬
‫מיטזןינעלײטזעלנרגיטאכטפרךן״גךיןיאינ ךיטיפיטעךין •‬
‫ךדים ייײם איןד ניט טיט עאם פר אײן טוט איןךקען ךיאיודין‬
‫שלאגין יננטװעךר פלאגין ‪ /‬זאל איךךען הטןךיא ױךין שלאגן‬
‫מיטהינגרידענק איך העך הםן מיט הינגר קאן ךאס אוךנישט‬
‫גיזײן‪:‬‬
‫זאגט ‪ .‬קאנצלאדװאחםךען ׳ זאגטהםן ווײלךרךאפיניי‬
‫קאיים איז פיךציג טעג אונ פיךציג נעכט אוף ךעס היםיל‬
‫{יזעםיןשװעראץיהםןךאם ‪ ,‬ערהאט ניטגיגעםין אונניט‬
‫ךאנינדמאזיםאיזפוןהיםלאויןזךק‬ ‫גיטךינקין ‪ :‬אנרךער‬
‫געןזליכין נאךג העחנטר געגאנגין • האנן זײני ןאךין איהם‬
‫נינט וואלין עמפפאנגיןער האט זײנע נײךע טאװעלין‬
‫בעשךיכנעםיטיזייך גינךאכטדער ווײל האכיןךיא שליעכטי‬
‫ױךיןי איהר אפ גאט גי‪ .‬פאכט י• אנד ךער ךאנער סאזיס היאט‬
‫ךיזע ;איכין אלע גיטיאןביןאךגין ! ך‪ -‬י עי האטךיא צווײא‬
‫בעשךינענע טאוועל פין געטייכן היםעל אוף צװײאין פר‬
‫ךאךבץ י ‪.‬אנד ךערךאבילר םאזיםטה נ‪.‬טאן אוהצײט אנך אוף‬
‫צײט פד ךיא שלעכטי ייךין גיטאן בעטין האט ךר אלםעכטיגר‬
‫גאטגישפךאכין טאזיס םאזים איךןועל ךיינ״וךין פרגעבין‬
‫זךעי לענין אנד ךער ךאנינר טאןיס האט גיטאן פיל צײט אנד‬
‫פיל צײט פיךיאשלעכטיייךןגיטיאןחיךיןאלזוא האטךער‬
‫אלםעכטיגר גאט גטואן שפךעכין םאזים מאױס אין װעל ךיני‬
‫ױךין ניכט ךאםין אינ ןובטטי ^ין • אךזו וואךף איףםײן םאנטל‬
‫דראן איף װעלכין טאג קטוועךר אוףוועלבין כאנהיטאיך‬
‫קאן קיםין אן אלזוא װעליןצף מיןד ניכםלאזין ‪.‬לאנג ?ךלןטיךען‬
‫‪13151‬ן‪3‬ז‪)\/0‬ח‪0 11‬וח□ ‪000953-0-01- 0020-0037 813)01-‬‬
‫‪11‬נ‬
‫‪11‬סו‪1‬נ‬
‫ז־ב‪ 61>1‬ו‬
‫^‪/‬ז־זעז>‪1‬ח‪3‬‬
‫ח)‪13‬‬

‫רי‬

‫אדושורוש שפיל־*‬
‫ךרוףגיךיקריך א‪1‬יף ךען ןךשטין ן־אגזאנטאג אלזוא װעלאיןד‬
‫סים דישלזגכטי ױךין שטאדירן ־ דרים ארג הזגךין םאךקאנטין‬
‫ליקנניג אויף גישפילט ‪:‬‬
‫זאגטקאנצלאר נין בחךד הםן ךעםזגךעיטין טאג‪.‬זינטאגלןאן‬
‫י ינס גישטגיזײן ‪:‬‬
‫זאגטהםן װאחםךען ‪:‬‬
‫זאגטךןאנצילארווײל ךעןזגךישטיןטאג זאנטאג האט ךער‬
‫אלםינכטיגך גאט־בשאפין היםל אינ עךד אלזיוא איזךר‬
‫טרטךיאױךיןנישט בשעהךט • אלזואהאב איך _קאנצייאר‬
‫םיט םײן פר שטענךייןײט גיטיאן ' גךײפן • גךאך פאן ךק‬
‫זנרשטיןי טאג ןאנטאג אפ יצ ווײכין ‪:‬‬
‫זאגט הםן״אךלײד ךא ניט םער צודך לײךן ‪ .‬יאךפ איןד הער‬
‫הםן שויא טיט קלוגהײט יא ךאם איך הער הסן שױא‬
‫םך איך קאן טיט ךי שלעכטי ייךין ךעם ‪.‬עדשטין טאג זאנטאג‬
‫ניכט שטאךחן דדויף גלמיןלף אוףךעם צווײטין יטאג‬
‫מאנטאג אלזוא וועל איןו םיט ךיא 'שלעכטי ױךין שטאךיךין‬
‫ךרום אלע העךין םאךקאנטין לאםטיג ' אויפגעשפילט ‪:‬‬
‫‪:‬אגט קאנצילארנײן בחךר הטן ךעם צווײטן טאגםאנטאג‬
‫קאן סך אוןד ניישט זײן ךען ךעם צווײטין טאג מאנטאג‬
‫איזײב ף ןאךן ך‪,‬ךיאת התוךה האבין ז‪.‬ײ'פר ךעם פאטריקיניג‬
‫אינ פרךעם פחנ׳ן העד המןקײן מיךא‪:‬‬
‫דמן זאגט ווי איןד שויא יךם אלע טעגן פיןרך װאןד וועחן פד‬
‫לאךין • איך םעכט ךאןוגעךיןךאשךןײן ‪ .‬יארזאלאויף‬
‫רך וועלט יועךין גיבאהךין ‪ :‬האב אין הער הטן אן גיהובין‬
‫יצ באנייגין אינ רפ לאנגין אינ ציךעפעחךין • ‪ ,‬ןעצט האב‬
‫איף הער הםן נישט גקאנט גפינין אזו אײן טאג אובר אזו אײן‬
‫םאנהייט אבר אזו אײןשטינד ךאש איןדזאל קאנין מיט ךא‬
‫קאניאלישעױחןשטאחךץוויהאבאין העד הםן אן גיהובק‬
‫צו‬
 ‫אח׳עוחי׳ט ׳צפיל‬
‫צי באנ״גין אװר צו בעלאנגין אונ ךי ױךישי קיבערנאןד יז‬
‫שבאקילירעך אינ נאןד צי זוכן ‪ :‬האבאיןיה־נדהםן נישט‬
‫‪.‬גקאנט גפינק אזו איין טאג ןננטוועדד אזו איק מאנאש‬
‫לגנטװעךראזו איץ שטונדךם איןד זאלקאנין ףיודין שעלטן‬
‫אוךד פליבץ■ ווען ךער פשע ; אךאט םאנךךיהאי וועךט פין‬
‫זעליכייזאכן גיואר • אום ףיפן וועל אץינ׳ויר קלאטפעןווײם‬
‫אום םײן_קאפ טײני האר םרקײן ױףש הויז וועל איך ניט םער‬
‫קאנין פרבײ גײן • ' פרגייא גײןװעל איךניט ײעףקעניןפר‬
‫ל( ין ױףש הויז • ױךין וועלין ךך םיט םיר שפידין ווץקאטץםיט‬
‫םויז • זײא וועלין זאגן ךם איז ףזד םאן שיעלנן הםן יואם־דע‬
‫דאט טיט אונז אן גפאנגין צן שטאףףן • ןיגצט םוז איך ךםן‬
‫שענךליךיאםאדידן‬
‫ןאגט ‪.‬קאנצילאד נײן נײןי ןרוךר הטן זאלךט ףר ניט נעסן וצ‬
‫ףינםךאךצין • דוא ױעםטקאנץ ףאךאךין םאךן פײן‬
‫אונך שמאךצן* _עס איז רפ האניךן איק םאנהײט םךציאן ךער‬
‫םאנהײט מךציאן וועט רף באגל ;קן טאן • אינךעם םאנך יט‬
‫םאךציאן איזךערךאבינרטאזיסגשטארבין • פרהאףאיך‬
‫ל[א?צילאד צום אלמערטיגן גאט דוא װעפט נאךלןאוין אלע‬
‫;אךין פקרך מעיט פדדאךבן • זאגט הםן פףק!יך ברוךר‬
‫קאנצילאר מײן לײב אינד ױיל האשטויטיד גטואן רךרןיוילוין‬
‫יגסקאן קײן םענש נישט ךדןרוקןאדיאגײא איך צים פאטר‬
‫קינג אינ ךיןי זאהל ײ שלעבטי ; אךין ךענאציהףן נ‬
‫זאגט אםתרקלאגליךרברוךרקאנצילר גײאצו ךעםיאךט‬
‫םךךכי אין זײנעם זאהל אײין אונ זאללןט אים שפךעכן‬
‫ענר זאל נישטשךעלןן ־ איך ייעל אים זײנעיאר יך וועקן אינ‬
‫אוך זאלשטי אים נעבן ךשווײםי ‪.‬קךי״ר אן וצ קלײךן ׳ןר זאל‬
‫דפ געםק אן זײנע ליךע שפךעבןזאלשטי איס ךש רע זאל צו‬
‫נא ; ד רופן אלעןאךקפײאיזאםז ‪ :‬ךךיייא טןג אונ דדײ נעכט‬
 ‫אחשורוש שפיל‬
‫זאל זזך וױינין אונ שדייןן • פילײנט יועט זץדד ארסעכפיגר‬
‫נאט איבר אים אונ אינרךיד׳נ ;איין טץ ידםייען‪:‬‬
‫זאגטםךךכ‪/‬זעטץזענןץ םיינעלבעױךין ךנןיניגן אםרןרהט‬
‫םיר גשיקט ךש וויעי ‪.‬קלײד אן וצ ך‪,‬לײךן י איך זי־זל יער‬
‫לעבן אן הסן גיוםי ציוה אונ לײךן באבילן האט ױ טיר ךאש‬
‫איך זאל צינאינדריפן אלע ; איין בײא ‪.‬זאםן ךךײא טעג אינ‬
‫דךײאנעיט זאל איךויײגין אונשךײאןךעדאלםענטיגרגאש‬
‫זאל זיך איגר אינז ױךן ךער טײען • אינ הסןיזאליאויף זײנע‬
‫צ״ןשױיאן ז‬
‫אצזנךערט גײט ךד פוץץ הםן צום לןינג אחשירזש ך טסיךח‬
‫י‬ ‫'״‬ ‫אןגעבין ;‬
‫פךעגט לײפר ווער איז ךיזך םאן י װאש דע לןלאפט צוס קינג‬
‫אחשוךושאן ‪:‬‬
‫זאגט ךםןאיך פךינץקוואלער ךמן בץךוער סאןאיךרןלאפ‬
‫צוים ך‪,‬ינג אחשוולש אװ פףא אן איך האב פיל צוךעכטן‬
‫אונפילציטאן 'ז‬
‫זאנט לישד װעןרד הער פךנץ הסן האט פיל צו ךעכטין אונװז טאך זאי‬
‫קוםץ אךין ;ױױין‪.‬וײא ןןײךגרופר םאן‪:‬‬
‫פאננט אן המן אינ קומט מיטאגריסין ' שסאךם צוסקוניג ‪::‬השיךישזענין‬
‫' ‪ 1‬אלי םעניקטעךפױך שךאקק ‪.‬נײיי־ץ ךײאיזךן ק״נרניעיטגןקאןש‬
‫זײן מײנוננ קענץ ‪ ':‬כיזרך הסן האטץיקעךאך ‪.‬ניטאןךענין ךעךט פאננט אן‬
‫גי־וס צאךן ךענין אליג כײאךעםקיניג ךעישךאקין ‪.‬גײאךן ' י‬
‫המןיםיט‬
‫'שפו־עכט המן אלע מיין נאנץ ' ננעךנליכר גיגאהךינךקעסטלינךפאטיױ‬
‫‪.‬קינ־ג פאן ק״םראני ט־ריאינ טאהר אנוינאןדםער' ‪ :‬אקעךקןקנךײך זאל‬
‫ז״ן עו 'אײבינ 'אמוצ צרוםי ‪.‬עהר י • פאןגעפטךןאךנד האכאיןומיןו‬
‫פךינץ הער המן גיפאיירט היר _פר טאהר אנד טיר;‬
‫זאגט נ־אנךריש צו המןיוויא גײפטו המן;‬
‫זאגט ךומן װאס ^טײ עם ךיך אן איךמי מ*ר ךיא ױךין אןיםלמסךן•‬
‫זאנט פךךב' ^ ט״א ניט גײא איך ויעלרך נעךן אמ&ן חוךש * פרךיץ‬
‫פךיעדבךש ‪:‬‬
‫עגפרט‬ ‫ןאגטהמןײאס ן‬
 ‫>חגו ‪-‬‬
‫‪^00953-0-01-0021-0040 513011‬‬ ‫‪51)3131‬‬
‫ז־ ‪6‬י‪ 1/‬חט‪1‬‬ ‫ח‪)/1^ 31‬חס‪1>1‬ח‪3‬ח^ >‪61‬ו‪)1‬ס‬
‫‪11‬נ‬
‫‪11‬נ‬

‫אח׳צזורו ^ שפיד‬
‫ענפךט נךךכי ננה זאד‪ 1‬ףר פאלין ףא נא‪: :‬‬
‫ײ״פטי י״אס א־ןו יךל ךיר נעפן * ״ן חיךש מיין טאטי ײעט נךר פךענגין‬
‫אצךענניי ייעל איןי‪ -‬לאךן ךעם צאן ךאקטר אלע צ־ין ארי־ס נעטין ךיר ‪:‬‬
‫דיאזאלסטפרשךיםן^ ף־ןשנ^ ־מטינד‬ ‫זאנטה ;;ן פארט קאנאןישרהונט ‪:‬‬
‫פין זעלק־ זאנ־ן זאיסטוקזיר ניט מער ךײךין • זינסט ײעל אץד ךיר מט‪ -‬מ״ן‬
‫ךפעלך״ן קאפ ארינטר שנךךין ‪:‬‬
‫זאגט הפן צז אחשירישלא מ״ן נאנץ גנעךינליבר ניךאךניר פאטר קינינ ‪:‬‬
‫זאןט נירךבי צי המן* שטייא ריא פשא הםן ‪ :‬עם זאל ךיך פך קריגץ אינ‬
‫יאםין* עפ זאל אוים ג־מעקט' ייעךין ך״ן נאםין • שןזייאאיןד װיל ניי ן‬
‫עס זןיז מיין ב‪ -‬יעךשי אונ זאנט צו אחשירוש ניט מאךגי; מלןי‪:‬‬
‫ךאם האךק איז מיר פך״ליך י יוען ךא נאןד אזו פיל לעכט פךענין אונ ךא‬
‫זייןאזךאװאונטךרמיןד • העךפטו דואיןיןד אז הםן‬ ‫איי פינצטיר מוז‬
‫װעט ךא קיםן אן געקין אמםיךה ‪:‬‬
‫זאגט אחשךרוש ייאפ פר אמםיךה ‪:‬‬
‫;אןט סאנדןיש‪,‬ןנס זאל איף ךעם אחשיריש קיםין א״ן ן״זה פגיךה‪:‬‬
‫ךיא מקיךה איז אזו • עפ איז םיר אונךיא הוזין אך״ן ! יפלויא‪:‬‬
‫האט ךא גמאכט אחשירויש אזו אונ אזו • העךשטו רוא םלך • מיר מלןד •‬
‫ךר ז‪?5‬׳? יןד ‪ :‬א״ן ‪ $‬פיל* ךיר אצפיל • מיר א״ן ן־ין * רוט • אויף ךעם‬
‫פישע הםן א״ןנאנלי טוט‪:‬‬
‫ומגלאיךטאקיךרץיייןךישסייה • ‪ :‬גסזאלאוףהםן‬ ‫ד״נט‬
‫קומןןזײןןײזיפגיךה • רך פשאהסן האטזיך גפיאזיטזיהךר‬
‫אםך םםזךים • זןיא האנין אפנים גהאט וויא חזךים והראךעזײ‬
‫זענין ציךעםקינגאחשורוש ארײןגר) ךאנן אינהאנין ךיא‬
‫ןעפטיבײםרגנךאניןי• ךאם איזפראחעויךושנײמששײן אז‬
‫רך פשע המן ווזנט ךא קישן זאלקמי אים אוש האקין אךי צײן‬
‫בןטץא ךיך ך זא^ םם איךןם נייטם צי העךין אי טאסיר װעט‬
‫עדדידיועלין גענין חויש שםײט ךין איד ינ השוחי ‪ :‬־ןייר•י‬
‫וױ איז ךאם גךעם גװאךן בײ אײן קלוגן סלך אובר וד ביםם דיןי‬
‫אײן מךך ט‪ -‬פש נוםטו ךך גאר אזנ ךר ןךיר ‪.‬אז וד וועםם װיגלן‬
‫אונאיךיװעלגפזנןחיין או‪:‬‬ ‫זאגיןאםנאםצאחיחןנזנעיך‬
‫ךײני איגן בעט איך ףך ךי זאלשט ךעם פשא המן גאר נישם‬
‫‪11‬נ‪!3!81‬נ‪3‬ו־ ‪ 1/\0‬חט‪0‬רו□ ‪000953-0-01- 0022-0041 $ }3>0!-‬‬
‫חו ^‪^/‬־זע ^ח ^>‪ 61‬ו‪!1‬ס[‪1‬נ‬

‫אהשורוש ׳עפיל‬
‫צו רעין אונ זאר׳צט ךיןד צו ; ײני רײר נישט יןעךן טאטר װעפטו‬
‫אהעורוש פאיט ני׳* ט ווינק וועט דיר דײן בויןו נשיוינרין‬
‫הײנט י ? ט איןד דיך דו זאלשט ךעס פשא השן נישט צו• ה׳ניין‬
‫היינטגײדיפשאהםן איןו האבךירגן׳נט אבונט דוא זאלםט‬
‫מירךךינןליגץ אוים גישטךעךןט י אוננאף האבאיךךיר‬
‫גםאכט אגאג• ךזאלשט לוגן אונ סםביךדהרןךש אןארטיט‬
‫ן׳נדם װארין רןראנק אינ גײא יך יאז ךירצוקי״ן‪:‬‬
‫איצט גײט' המן דיא ך׳נכטי טסיךה אן ג׳נבן • וןם ;אל אים פר‬
‫‪,‬ק׳נךצט ווי׳נךןזײן לינןין ‪:‬‬
‫זאגט חמן אל םיין גאנק גנ׳נךיגלינד פאטד קינג אינדאויןו‬
‫_קײםר אנד קרון אינ טאר איךנדקיךגףיןד זאר זײן אוף‬
‫לאנגץאד ; אקליין ײײלינן ײ׳נל אין םיןו פךינץ הטן טיןאוייךן‪:‬‬
‫װעל אין אן פאננ] םיט ךעם פעוא ;אךען מךךני צי שטאנדךין י• אקל״זע‬
‫װ״לע‪ .‬זיעל איך' מץ פרינין הםן זעצין יןניאן העךא ךאס מ״נע װעךטר‬
‫ןאלק ךעכ פאטר ‪.‬קינינ' אונ זײנע אוךן אר״ןסלי״ען ‪ :‬ךרום שײעטאייס' אינ‬
‫העךט אװפ 'אונ יעזט אװם מ״נע ציםלנע װעךטר אונ מ״נע צוםלכע ‪:‬אנן‬
‫^״ןיקאנאלןע פאלק ?ין איןי פדינץהער המן גיקיק צוךעספא^ רקיןיג‬
‫' צו עקיאנין ‪:‬‬
‫פדעגט אחשיךויש װער יענין י״א! י‬
‫ענפירטהמןיאןד ;אדן • אן • ‪.‬אןי • אן ;אךן ‪ .‬דיא מאזים ך״ט דוא‬
‫כטךיגר ז״א זאגין איםר היי ירוךךזיי ‪ :‬װאךין ךיא איז ךם ג‪.‬עאנט ‪ :‬פר‬
‫שיפך־ט הא ?ן'זי'א‪ .‬ךען פאטר קינינ ײיא ךא‪5‬״נל אוג ךין נאנצן לאנד ‪ :‬אונ‬
‫פאטירקינינפלענךר טואן ז״א איעךצן• איןזשוועדפךנץהמןךפדעד‬
‫פאטר קעינטה פון ז״ קיין ניטצין • װאן מען ז״ א״ן אדבייט ט״ל אפגעפן‬
‫פראוםעךיןז״ךעםפאטרקעינסז״ןױנגעסלענין וװעןךיי■* פאפרקעיג‬
‫זעלבכט טוהט ז ;י א״ן אךב״ט ט״ל אפ נעבי] ‪ :‬טואן ךי אימער מיט שיהע‬
‫?• העלעביןי ‪ :‬אינדזי שפרעבןאך אןי • מירזענין שייאןו י שבת ךױם ‪:‬‬
‫ןןפח הױם ‪ :‬םיר זענק שװא?י לייט ‪ :‬קךאנקי יייטוצ ‪.‬קיין‪,‬אךבײטטייי‬
‫זענין מיר ניםאלט אן ניבךייט‪:‬‬
‫ןןימ״ן ןאניןגנעךערינד פאטרקינ־גייען זייייעלן נזיןד ייעלין פךענין ‪.‬ײיא‬
‫האביןזיןן א?ו ןןיל ;ארן ננוסן דא שיוער א‪ -‬ךפרינץהמןךסןאן‬ ‫י‬
‫דעם‬
 ‫>חט ‪-‬‬
‫‪000953-0-01- 0022-0042 513011‬‬ ‫‪11‬נ‬
‫‪5113131‬ח‪ 1/\6‬חט‪0‬‬ ‫‪1/1‬חו‪1‬ז>‪1‬חפח^ >‪ 61‬ו‬
‫‪11‬סו‪1‬נ‬ ‫ח‬
‫‪/\131‬‬

‫אהשררוש שפיל‬
‫‪.‬ךעם עלטיר פאטר אכחזם זענןךי אלי אדוס גקןמץ ן‬
‫הךענט אהשירוש װי הײםץ די יעלטרן;‬
‫אכךםגעאנטךערצווײטר איזאק ררךריטר‬ ‫ןנשיךט הטןרך עךשטר װאר‬
‫ענךרערהאט‬ ‫יעקכךראבךם האט לא‪:‬ג ‪ .‬גיאבט אונ גיטךאכט •‬
‫ךען איזאק איףרך װעלט גיכךאנט* לי אהאק א*ז גךעסין אמ ־ך־י״ק״ט‬
‫זײן לעכעם טאגן • ' צײײא_קא ‪ :‬אלסקע ^זאהן האטךגר אויףךערײעלט‬
‫‪,‬גיטאן האכן ן‬
‫גךעגט אחשוריש ײיא הײסן זײ ‪:‬‬
‫^נטכ־וךט הכזן ךער עלצטר ײאר עשי ננאנט • ךער װגגסטער ײארךעקכ‬
‫גנאנטאך ךער ע׳גוי האט זיך גיטואן װאיל ? עקליגן ׳ אונךער ‪ :‬עקכ האט‬
‫אים גטיאן איבל אונד איכל בטרוגין • ךאס כענטישק־יט האם ער כײא אים‬
‫אײעק ? שטילן גןאנט האט ‪ .‬ער' צו• אים ךער טײביל זאל ךןד הײלן • ךאס‬
‫זגלצטקײט האט ער _פאר א״ן טאש לינזן נטואן א‪ £‬קױפ |_ קײן ראנוי הרן צו‬
‫זײזיפעטר לכן האט ערגטאן לויפן ״ אהין איזךערךאקאי גקומן ״* אײן‬
‫װײיךחרהאט‪,‬ער ‪ .‬גנומן * צײעלףאײנציגע ‪ .‬נשלעכטי ^• זפון איםאייל‬
‫אנץגנעךיגליכרפאטךקעיגיייאנפעל‬ ‫אונדאעלארויסנקומן • אלמיץ ^‬
‫עס‪ .‬א״ןי ײיא אנטרץר ךאךאך־ן זענן ‪:‬‬
‫ענטפיךט אתשוריש גאר שלים ‪:‬‬
‫זאגט המן העךטבאןז־ *‬
‫פךעגט אחשןךיש ךאפ נאןד ;‬
‫זאגט המן איז ךשךעכט אוךר שיעבט ‪:‬‬
‫ןינפוךט אהשוךיש ךש איז אום ךעכט‪:‬‬
‫זאגטיהמןהעךטסקד ‪:‬‬
‫פרעגט אילשיריש ײס נאןד‪:‬‬
‫זאגט המ• פין ךזע זאכן ײעלין מיר אש שטײן* צים ויײךר י‪1‬ףם ךערין מיר‬
‫ײיךר גיץ* אץי אץ אײנר צײט אין אײך צײט • יײא איז ךאס גשעהן גױא־ן‬
‫גאנץ גשײט* ךער ךעקב חאטךײנע ‪ .‬קיגךר גשןקטךיא שאף שערץ* אנר‬
‫ךער ייסף ווײךר איז נגאבנן צו זיינע צרוךר גיוארךיעךץ * ךער ייסף איז אין‬
‫קייטן ךעם ײעג ךר שךאקן גײאךן • אונ איז אץ םיטן ײאלד פר ץךט נייארן‬
‫ךענקט ױסףצוײאישײעל איןדןעצט טייגן • ךאגלײך א־זאײןךלנגילפון‬
‫אלזאךאטיעךענטל צו דעס ייסף ײײךר גטואן‬ ‫ה ;‪ :‬ל צו_ארונט״ נפאיגן ־‬
‫זאנן* יוסף יךךר ךס טוסטו ךיך אין ײילךן‪,‬ןואלךאײםךאג ן • האט יויךר‬
‫דר ױסףוײךר צו ךעם ;ננגיל גטאן זאנץ ־ ‪/‬גנגיל ײײסטו ניט ײי מײנע כרוךר‬
‫א? ?ן אױעק גצונןםה ױיךריךער ‪ /‬ןנלל צוךעם ױםףךיץרר נטואןךאגן* ‪:‬‬ ‫‪1‬‬
‫יקף‬ ‫ואו‬
 ‫אה׳צורױט ׳עפיל‬
‫יופף ױיידרךײני ברוךר הא‪3‬ן ; אןי לאנר דיתן נצ‪1‬גן צודעי ברודר איזיר‬
‫ױ״יר גקימןי ; גלײך איף טום חאבן ךי איךזם ײאלץךר שלאנין* א‪ :‬ד‬
‫ױסף‬
‫' פוןאיהםא‪ £‬גצןג ^ װיא־זפיןאיינםריב־׳גן ;‬
‫ךאסךתעהעםדילהאבןד‬
‫זעליךטהאבןךיאיהםאךײןגישג׳ופין אונאײןפןנצטךיךגך־בען*_ אךאונ‬
‫אײנרי צײט^זענין ךי ^ טיךקשי קיפלײטי פר בײ גג ^נגין ־‪ .‬האבןךינ ' ברורר‬
‫װךדר אוסךעם פינצלן גךאבען ארופ נפאגגן* װיא טיט ךך אלס‬
‫ךעןױפף‬
‫אוף ךר ײעלמ פר לופין ; צו ךי טיךקשייקופלײטי האבן ז‪.‬ײא א־הם נטזאן‬
‫קיפין • צו ךעם לאנך עגיפטן האבין זײ מיט אים גטאן אנטילופין* ‪ ..‬קײן‬
‫פר‬
‫לאנד גנגיפטן איז?ער ױסף גקוםן צא פיטי_פר ‪ .‬פל אקנעכט איז •׳גר וואךין‬
‫ניגומץ ‪:‬‬
‫אונר פ־טיפר וואראיף איהס םיט אי־ין גרושןצאי־ין • אינ איין‬
‫י יןאךצל צײט מא רך רפף וףךר אינ גפענקניש אךײן‬
‫גפאננן טויארן‪:‬‬
‫אלזא וועלץ םיר פון דוא ‪.‬זאכין אפ שטיק • אנד פין ך 'ודייש'‬
‫דויכצײטן פאנגן םיר וויךד אן ‪.‬אלס״ן גאנ‪/‬גנזגריגלינר‬
‫גיננוךניריפאטדךןינג װאן דיא יאךץ הוכצייטן םאכ) • אגאנצ'‬
‫נאכט טואןזייא שפאטיןי אנד לאבין • אזױבר םײךלטיאן זײא‬
‫אנציךין • אונ גלאנק אינ שיין מיאן זייא זיא אךײן פיףן •‬
‫נאך ךיגףקאםט אײן אלטרםאן צי ‪.‬קאפן אונ שפךינכט אך‬
‫אןד • םיין קינדים״ן קינר‪ 1‬םאןד גשווינד צים ;אל א״ן קינד •‬
‫נאן דואיעזאכין ך ;נין װאל וואר • וויגן‪/‬סקיסטנאןדףזען‬
‫יאר • ךע האט ף קאנאליכ פױוא אײןךלייניס םשהייגן* ווען‬
‫ךש םשה לק װעךט אלש אטאג אנטאוךר ךין • טךאנט םן‬
‫ךעזקינל איגךל שאהליאריין • אונךלשיל • מטײט אײן‬
‫שטול אוףלך שטייל ליגטאיין )ויברקישין * הױל איםךרנזיװל‬
‫וואסךר ךאבינל טיהט ךרוף זעךבר זיץין • איין זויבדמעםיר‬
‫טואןזײא ארום ציגין י איןד שװיבל הטןלאסםײן זךבילאנל‬
‫ךגספאטר קינג״זינביל איז ניט פיל שיבנל אונ ניט פיל בעסל‬
‫פןךיזנרטיגםיר‪:‬‬
‫םאכין‪-‬זײא״*רד *ם־ט ו‬
‫אחשויוש*װאם *י י ן‬
‫•אנט ־‪ •1‬ג ־‬
‫זאגט‬ ‫ן‬
 ‫אחשורוש שפיל‬
‫ןאנט ךמן א״נרטיטשנײףן״איעד טיטך״סיןךרךףטרמבט‬
‫נאנן ךא ץיב־ךעכז אןאןד ךאםברייט • ‪.‬איז_ז״ער גיט •‬
‫איך שווער ךסן ךאס זײא פר האפין פין ךעם פאטר ל‪,‬ינג אױף‬
‫ךן ױננעס בלוט ווען ךר קאנאילעהאךען םאןקוםטם־טךיא‬
‫ךייטי צי הױז צ• נ״ן סארט דד ךי לןאנאייע פרױא 'א;וקלײן •‬
‫אונ שפךעבט אך לןד מײן מאן • וואןדוא ביסטיפוןנװעזן ביי‬
‫מײנר שץעךי ביטף בײסן״ י * זווער ‪.‬איןד עוי ־יאהעסטי״פד‬
‫נוושי יײד איםנקיםין י ךען ןנם אייאקאנאייע םאן וואס טיט‬
‫דו אלעזאכןוואל בעזאךנין י ךענלןט ‪ .‬עדךם די ‪.‬קאנליע‬
‫ט־ויװעט ניטךד לעבין ביז יםאךנין 'י וויא עס ךיטטטאדנין‬
‫פיףאאוף ךען רוננ טיהט ךעךקאנאליעםאןיױפיך זנינ אלע‬
‫ןנעסטי הינער טיט ער אוףקופין י עם איז ב״א איךם אךעם‬
‫ניכטי צאטיײער י איך שווער המן עם איז אינ טאש נישט‬
‫^יבליבן נ״אר אךףיער י יןאנט הםן אלמײן גאנץ גנעך״ליבר‬
‫ךער גיבאהךינר פ״אטר ‪.‬קי‪/‬ינ וויא נפעלם אײןו װאם פו־‬
‫אבםליגי חא״יאףךענין‪:‬‬
‫זאנט אהשירוש גאר שיים‪:‬‬
‫זאנט הםן וזעיט נאך ‪:‬‬
‫זאנטאחשירושו״ואשנאןד ;‬
‫זאנט הסן װעלין םירפין דיױףישיהובצייטאפ שט״ן י אז‪1‬‬
‫גיײןד איף ף ױףשי םאנאטין פאננן מיר ױיךר אן י ‪.‬אייםײן‬
‫^אניןנ״נעךיגליכי ננאהךינר פאטייןיניניךרעךשטיי״םאנט‬
‫ניי״סן • ךעד‬‫אויף ףיטש ה״םט אפףל אױף ייףש הײםטער ‪.‬‬
‫י״אךאט מךיכיהאטבפוליןךער פאטרקי־ניג זאל״װעךן אים‬
‫ןריסן ; וייא״עם קיסט פייצעףן טענ אונ ניםן י אזו טיט איץ‬
‫יאד ךעם אנךךן צױויםן י ; אינ יװיא עםקיםט פיפצעהן טעג‬
‫אינ ניסן אזייבר בעטכין טיאן ךיא וױברי אוף בעט; ךמיף‬
‫ארױףסערןין‪. -‬פיר בעבירײ״ן טיאןןײאאן פילן • ‪,‬איך עזיוער‬
‫‪13131‬ז‪5‬ז‪\/0‬וח<_‪>11‬חט ‪-‬י‪.: 300953-0-01- 0024-0045 313>3‬ז‪\|1‬‬
‫‪11‬ב‬
‫‪11‬סו‪1‬כ‬
‫חו ^‪/‬ןזט ^ח ^>‪©1‬ר‬

‫אדדצץרו׳צ׳צפיד‬
‫הםן םד לייא פואן זין ךגר מיט אגאנץי נאכט ניט שט־לן • יתן‬
‫אינ װײן פאלט אריין אײן םיק אוירר אפךג אך כיק שכײסץ‬
‫איז אחש י אינ דעס וויין טךינקן זיא אוס אוכר דר פאםר קינג‬
‫טינגס ךיגס װײן אן ריךין • פאנגט איין ; אד צינ אנדךן צא‬
‫װינ ןן*;ינפ־נקן • זיאװאלין דיגם װײןניט םינדטךינקן • זײא‬
‫שפ ‪-‬נכז יאם>;יז ;;ן נםן • זייא שפךזנכןךרפטר לןנגאחשיורש‬
‫זאלפרח׳פטװינךן הײנט אוךרפםח • וױיל ךיא װאלן ךיא‬
‫לןײשטיא‪:‬ישי גינכיךטינ ניטגנוםן • זײאשפך׳נכן ךזנרװיין איי‬
‫יו נךט םן ;אל איחט איף יס םיםט ״ארוס גיסן י װ נלין מיר פין‬
‫ךאיאל נ זאכן אפ שטײן י זא ;לײןו פיןךיא יודישי האנך ו׳נךגד‬
‫פאנגן םיר וויךר אן‬
‫זאגט אחשוךוש וךאהײםן ‪ .‬זײאךען‪:‬‬
‫ןננטפיךטהםן איינראיז אײן שןײךר • ךרצװײטיראייןמיטצין‬
‫סיאכרךינרדךטר אײןגאלרשםיר ‪ :‬אךמײן גנעךיגליכר‬
‫גכא־מירפאטרקינג • ויינן איןוקים צוךגששנ״ךראיאק‬
‫ראכן • ט׳אן ; יא שפאטן אינ לאכין • אינ ויינן איןד קים צים‬
‫שנײךראינ גיכ איךש נאד אזו פילטאןז • גיגטזגר״םדודײא‬
‫איין ײנך פיךטינילאיטנדזיןד נאןד • ךךיייאכזאל״אריםךם‬
‫רווג טי־ט ער'םיט םיראײסלופין • ךך״א פיךטל ‪ .‬פראיןנהל‬
‫טיט ״נרי מירקופין • אנר שפךנכט איך״זאליאיהם אלעס ךא‬
‫צי גינכין ־ ךא שװינר איןד ךסן נר פראיםינךט ? ײננם לנבין •‬
‫וונלן םיד פין יך שנײךיךם אפ שטײן • אונ םיר װנלן פץור‬
‫יווי שי םיטצן םאכד אן פאנגן • ווינן אין קים צו דו יוךישי טיטצן‬
‫מאכ־ אײין מיצן קיפין • טואן ךיא םיט םיר אײם לופץ אונ‬
‫שפךנכין • אן אןאןחםחם • ? אטשײנאווספאןםאם •‬
‫נאלייכ״נינטשאםעטשקי טאם ־ פאנניפײא פאםיפוקפ פאםי‬
‫בויכל • ךא שװינר אין ?ךינץךםןםך איז פץ א״ןקיךאפירטן‬
‫הו״ט אײנטי^צוגן* ןינץטיוו׳נלין דמ ץפ וד ױךשי טיטצן םנה‬
‫פא‬
 ‫אחשורוש שפל‬
‫אפ 'ש‪£:‬ײן • זא גל״ן מיט זװ ױדישי גאלעטךן פא ;כי מיד א״‬
‫יועןיאןיקום צי ךם ױדײשן גאלשסידארונג קפין • טךש רן‬
‫ךין אינ אהערלופין י אנד לא ; ט זיןד ניט בניגען י יוײלע־ וויל‬
‫ביןד בטךיגן • אנד וואל ער ם״ | גנוטן • יער טיהט סידאונ םײן‬
‫פײנסטין ;ילבד קאגפער אךײן גיםן ‪ :‬אלסיין גאנין גנעךיגלנר‬
‫פאטד קינג וויא גיפעל םע איין ךא בטךיגךײא פין חױדישי‬
‫‪..‬‬ ‫האנדוועךגר ‪ :‬י‬
‫זאגט הסן אלם״ןגאנין גנעףגיכרגיבאהרנעדפאטרקיניג‬
‫איזךאםוואדךם רך יפאטר קינגהטםירגגעבין אייןקךײט׳ן‬
‫אוף ם״נעןךאקען • ךאס העךיןיאנד פךשטין זאלין זיך צי‬
‫■מירנײגיןאונךביקין • האבאיןדאום גךײזטפין •‪ :‬יטיךצי‬
‫אלז־א האבין זין צי םיד געביקט פקניולי | ביז‬ ‫שטא־אום‬
‫גדוים ‪ :‬ווען איןדיקאםצ• ךיזעןןאדןסךךכי ציךיזעןיטאר •‬
‫יםעקטךערךאךין םךךכי סיט זיינילאנגי ךאר ־ ייען ;יןדפךינ׳ן‬
‫הסןשפךעדיציךיזעןןאךן סךךני ביקין * שםרעךטעדך^ פ‬
‫איךזאל אונ ךין אךש שפיגל אךײן‪,‬קיקין 'ז אלםײןגאנ׳ן‬
‫גענךיגליכד גבאךנר 'פאשרקיניג • ביןאיך פךינקךםןפין‬
‫זעךכייךזעךין • ' ךאסאיך זאל פין איךם אזעלכי שףסע‬
‫וועךטרבגעךין ‪:‬‬
‫זאגט הסן אנוטן אבינד אינד אגיטי צײט • עס זאל זײן פד ךעם‬
‫מייםטעט אינ פין אלי העיףן אונד פיךשטין אן גיבךײט ‪ :‬איין‬
‫יטיינע נײא צייטינג האב איזו ‪.‬פד ךעם פאטר קיניג גיבךךט אײן‬
‫גאמאל פין פופציג אילין האב איך גםאכט פיפציג אײיין ךאב‬
‫איך גסאכט י פיךציג איילין קאב איך גטיאן בויען ‪ :‬ךאפ יר‬
‫פשאןאךאטםרךביזאלאוף איהםזעלנד שי;ען יניכטזא פין‬
‫‪-‬ווענן ךםפשאןאךאט מךךכי אךײן ׳ ' זאנךךיןנאדךפ *ך־סע‬
‫פאךק ;אדין יםגטײןי ‪:‬‬
‫זאגס אחשןךוש• ‪#‬סשון ביכר לעזין‬
‫זאגט‬
‫‪311‬ץ©‪\/‬וחע‪>11‬חט ‪-‬י^‪3)30953-0-01- 0025-0047 8 )3‬‬
‫‪£1131‬‬
‫‪11‬כ‬
‫‪11‬כ‬
‫‪11‬ס‬
‫חו ^‪/‬ז־זס ^ח ^>‪©1‬ר‬

‫אחשורוש ' שפיר‬

‫פאטר ‪.‬קיגג‬ ‫זאנטישמלוןלויםםץאינדייאםכץאדעםײר‬
‫ךאט אסהל איין סאהי * ײטגהארט■• יאףן אונ יןריסשן ךט‬
‫ער דרוף גךראלט ‪:‬‬
‫זאגט אךשורייש ניךמ ךאם םיץיאיך‪:‬‬
‫ענטפייט ךמשץלאפסן אונד לאםפץ אלעס היריךינרךןרג‬
‫אחשוחש האט גהאט ציוײא ךנך ךגךן אנד תךש ‪ :‬אץךן‬
‫האךין ;ייא גי״יאךט ךם פאטי־ קיניג ךי גיפטפי געךץ ‪ :‬אךזא‬
‫האט ךר״יאךט םיךךי ךר הינךט י אינ ךאטךעם פאטר״קינג‬
‫יפץ ךעס טוט אפגוועיט ‪:‬‬
‫פךעגט אהשייוש איז ךס כץאלט גװאיץ‪:‬‬
‫ענפיךט מךךכי אגךעצאלע י ניטץ ניא ךאליע‪:‬‬
‫זאגט' אחשוחש המן המן וואם איז ךער סענטיש וואול יועךט‬
‫יװאם ךאט ךעס קיניג אח‪-‬ץודוש פון ךעט טוט ‪.‬אפ גױערט'‬
‫זאגט ךמן חזרםענטש איז װאולויעךט אוף צי ‪.‬ז ;צן איף ךעם‬
‫קיניגם זײן בעסט פעךדי אן צו קלײךןךעם קיניגם ‪ .‬ךעםטי‬
‫ךלייךר אוים צי שךײאן אינ אים צי פאבלאצייײן א־ן' אלי הובט‬
‫גאםץ אחם צי פיךץ י אינ צי זאגן יאםי איז חזר טאן י וואםרך‬
‫פאטר לךניג נגער איךפעךח צי טאן ‪:‬‬
‫ץאגט אח׳ךוחשהמן המןךץע יועךטייואם חהאםטגטיאן‬
‫ײך ‪.‬ײין • זאךםטי גיײוךען ‪ .‬יאךאט מךךכי בשײךן‪:‬‬
‫פךעגט ךםןאל״מײןגאגץ גגעײגליבר קינג וועיכר״יאךאט‬
‫״ מךךכי ?‬
‫ענטפיךט אחשיךוש ךעי י״אד ויאם בײא םיר אץ ט״ארזיצט ‪:‬‬
‫פיעגט ךמן עפ גיכט ןאפיל ;אךין מיטןײער ״נאםן מךךכיז‬
‫ענטפי־יט אחשויוש ך״זר ״יאךאט מךרכיױאס ״אין טאר שישן‬
‫ז ןיצט \‬
‫זאגט המן אל ריץ גאצץ גנעךיגליבר פאטי קיננ ער איז ךלןו‬
‫םײן פײנר אינ ךעש פאטר נןיניגם פיינד ‪:‬‬
‫ענפרט‬
 ‫אחי׳צוחש שפיל‬
‫ענפולט ^חשורוש װען ;רג איז מײן פי(‪ 5‬ד אינ דיין פײנד •‬
‫״ י י פוטצין אונשעךין םיזטו איפךאןהיץט ‪:‬‬
‫)אגט דםן טין גיט אונ נעךד װעל איןו ךעס פאטרכ־ױנג גענן‬
‫ךר ; אךאט םךךכי זאל ךאס אן סירניטךר לעבן‪:‬‬
‫ןננטפוךט אחשורושךײןגוטאונדגעלדױעסטו מירגעבןרך‬
‫ךאךאטנמךךני יועט ;נס • ין ךיר ך* ןרך לעבן‪:‬‬
‫אןוונךךט ח״בט אן יחםן צו קלאג איבר מךךבי אינ זאגט‬
‫לאךאטםךךכיוױאהאט זיןשוןךער אךסינכטיג•־‬
‫גאטאיברםײנרלשטגטאןךרס״אן ךגצטםיז איןהםן אן‬
‫חייבין צוװײנןאונצו שךייאן‪ 1‬צושךײאן אונ צו ברוםן • ךאש‬
‫אין טמצו ךעסןאךאט םרךכ' אין זײנם זאהלאךיין קיסן‪:‬‬
‫‪ 1‬זסן זאגט צי םךךני י ; אךאט ; אךאט םךךני שטײא שון אויף‬
‫ךעםקיניגם‬ ‫פוןךײנרךוײסרןנךד • אונזיט׳ן יאויף‬
‫‪ 3‬עפט פעךדאונטירהםן איזגוויסךרטוט בשעךט• ; אךאט‬
‫יאךאט טךךני דו בופט ךין שון אײן גלעךינטר טאן יל װ״םט‬
‫ךין יואל וואס אין ךיי ביבעל גאטעס גשךיבז שטייען י אין‬
‫ךיינע ביבעל טוט גשריבן שטיין בנפול יאוןבן יאל תשסח אז‬
‫ךײןפייצדוועט פאלין זאלבטיךיןניט פרײעןפילײלט קאן זין‬
‫ךאן ךאסךעךיל איבר ךךײען* פילייכט װעט זיןךאסךעךיל‬
‫איבר ווענךין* ךא פשא ; אלאט פךך'ני ;־) אנסט נאןהיםן אין‬
‫ם״ניג ד<‪ :‬לי!׳ !‬
‫ןאגט םךךני יוען עס וועט ךיןי װאיפן אונ שםיצן װעל אין‬
‫פאךט אוף ךעס פינךר נישט איף זיצן‪:‬‬
‫חייבט אן סאנךךיש סליחות צךזאגן ‪:‬‬
‫רך עךשטרפזדון * אכותיבי בטתו * זיצטךדםנועסקר‬
‫שיוחיט איףיךר קי איזךי הי בשר* טךינקט סן ײן פר דינם‬
‫גאנצין בשר א־ז ף קיא טךפית עם זאליאיףיהםן קיםן אבײזיג‬
‫מגפח י ױ ^ בור הםן װ ; ט לוגן םיט ךעס בײליק קאפועי *‬
‫שבתות י‬
‫>ח□‪^>30953-0-01- 0026-0049‬‬ ‫‪11‬נ‬
‫‪11‬ג‬
‫‪8113131‬ו־ ‪\/0‬וח(‪11‬‬ ‫ח)‪1/|>|/3‬־זג‪1‬‬
‫}>‪1‬ח‪3‬־ ^>‪ 61‬ו‬
‫‪11‬ס‬

‫אח^־ורוש*כ־פיל‬
‫שכיזית צי נאכט אין ךר פייא ־ וזט מץ פגעגינטאי׳יװארץ‬
‫סאסיטיגני קיא * עסזאלאוף הנזןקישןאײןגדוסאשדוא *‬
‫םים ך איגן ךט זי מיך אןגקיך‪ • * ,‬מיט ךי וממר הט זי םץ‬
‫>פ גידדוקט ׳‪ .‬כיט ך׳גן לינל‪,‬ן פיפ יט זי םיר י* מם ליגק םיר‬
‫גגיגפין י יםיט ך׳גס ךיגכטין פיט ךט זי קךישגױננין* מיט ךיא‬
‫פ גל הט זיאגכגנטש • םיטךיגן װײךיל הטזיא לךלכגשאקיט‬
‫סיט ךי קישק־גם האט זיא‪,‬יגם פיגלד גמאסטין • מיט דיגס פיםק‬
‫ך־אטייאגזינגין בסהרה • בטךךה• איףיהמןזאלקיסןאכיןג‬
‫גזךה ‪ :‬אסאל כיןאץסאנדרינאגגאנגן אוףךגנייויגלט״' •‬
‫האבאיןדנישטגהאט קײן גראשיןגיגלט י איז םירךיגיםלאןזי‬
‫רטותאקיגגיןגקיםיז ־ אינךט פין ' טירגײאלטםײןלעבין‬
‫נ־גםין האב אין םיך זיךגרךר שךיאקן • ביןא־ךאנטלאפין‬
‫גײאךין אן שיל אינ אן ; אקן • אין בין גקיםן איף אײן פיםטא‬
‫בוךס איז םיר ךרמלאן הםות נאן גלאפין • האב איף גנימין‬
‫ך׳גם פפאךיק אונ האכ מיר אן געיאן פין ה ;נטן ‪ :‬הט ךר םלאן‬
‫הםית גםײנט ךם איז ‪.‬אק־אפ אונ ךט םיף גקוךט • ווילט זנטץ‬
‫ווייבךליךםיר גישטגלײבן • זיגטיןײייא ‪.‬אשפאלט י ;יג האט‬
‫מירגמאכט‪:‬‬ ‫'!‬
‫סילוקהםיליחית‬
‫םעעזה פון דעם פערד רײטין פון םררכי‬
‫וױא הםן איז נקיםן צו םךרכי אונ האט גזאגם כןירכיךטץ איף‬
‫א' ‪1‬יף ךעם פעיד ‪ :‬י‬
‫זגנטפיךט מךךכי דייא הסן ליג איןרך ?נךד •ץא סײ• לעכינם‬
‫*! י יטיאג יהאב איןו איף קיין פעךד ניט גטיאןךייטז * נאר‬
‫אין ב ן גךגקי אין בית ךמךךש אין טדית יתפייין אינ ךאב‬
‫איײךאםקאךאץנישטאוף״קיין‬ ‫^טיאןךעךנןקיטיײטן •‬
‫§עךד ךײטן • נאר ? ץ ןין פ־ן פי צײטן י‪:‬‬
‫פאגגט‬
 ‫אח׳צץר׳ע שפיל‬
‫פאננט אןהךן יייא ךאב איןו׳צין הטן אן נפאנגן צו• בגײנן אינ‬
‫צי בעלאגגן צײימן ארי נאבין • ניא װעי אין מיןו‬
‫הטן ׳* וז טיט טיעי ךײסע צטךעדין בװ״נן אוג בוואשן • אןו‬
‫ג׳גסצוין אןגעכמדין • געםטייןבײנאיט וואס ? ראיןביטיד‬
‫טרױב האט ביןו נטואן ברױםן • ךאפ אום פ״ז סינד אינדנאז‬
‫האטגטואן אײן עױםשױמן • געכטיין בין איןו שוןגזעפןײב‬
‫ךעם פאטר ל‪,‬יננ אן זײנרךענטןן״טן• גשױעטהאןן אוף םיר‬
‫יאנד אונד לײטן • ; עצט םוז איך שט״ן וויא א״ן בעטיל מאן‬
‫פוןווייטן • ניגכטךין האב איןגטדינךןן םינד אונךוו״ן אויס איץ‬
‫ס״ןטױטהאבאיןקייןמענטשפר‬ ‫נולךנים בענרי‪/‬יעצטפר‬
‫לײןיפיר עפךיננר • פון א״ן וו״טן לאנד בין אין הםן אהיגר‬
‫נקיםן י פר ' רעןהענפטן אפיציחר האטיםיןרך קינג אוושיחש‬
‫אוףגניטן • ; עצטטוז איןפוןאזואײןשיינילענטיניװעךט‬
‫אוםקימן ־פין אװ״טעסלאנד בין איןהםן גקוטן צופאךין ' *‬
‫פון הון א״ךיל נשטאלט נין ' אין המן וואךן גנאךן ץעצט טיז‬
‫איןהםן פוןאזואש״נעלענטיניװעלטוועךןפר לאחןי• װיא‬
‫איזפרהאנדן ; עצט אזו א״ן םאן • ' ךאםערזאל לופןךעם‬
‫םאטר צי ; ויםןטאין • ווען םיין אלטר פאטר וױגךט פין ךיזע‬
‫זאבן נװאר • פר פלונן אונ פר שזנלטין וו׳נט ץד זייןזײניז‪; .‬אר‬
‫אונ װילךןוואלדוויגט׳נרכיןלופןזובן • זײני טאנ אונד ;רא‬
‫וועט?ניר פר שנלטן אונ פד פלונן • רע וועט שך״אן הםן יםן‬
‫מיין ליבפט נסקיינר■ וויא ביםטי פין םיר אהין גקומן אזונינן‬
‫*ונ נשװינד • פיל ינעלך אינ פייל זילבר וועט אין גטאןרפ ךיר‬
‫געבן* ךאם ךא זאלשט בלײבן לעבן ־ וויא איזךען פר האנדן‬
‫אזו אײן סאןרע זאל לופיין צו סײנע םיטר ףא נטךײע צווויםן‬
‫טאן • װען ם״ן םוטר ךי נטיײע װעט שון פון ףזע זאכן װעךן‬
‫װעטךךןאוםיעם^קאפ איהךיהאר םײני‬ ‫נװאר • אום דיפן‬
‫י מוטר‬ ‫׳‬ ‫זיץ‬
 ‫‪11‬ג‬
‫‪13131‬ו‪5‬ז‪ 1/\6‬חט‪>0‬חע ‪-‬‬
‫‪.: 000953-0-01- 0027-0051 313101‬־‪-1^1‬‬ ‫חו ^‪/‬זזס ^ח ^>‪ 61‬ו‪1‬זס‬
‫‪11‬כ‬

‫אחשורוש שפיל‬
‫‪ /‬מיטי איז גגאנגן צו אײן צובךין נוואד וועךן האט ךיא ציבףן‬
‫גישױעט אוף םײנם שט־ניי] • אונד ךר שטזגךקיואר ףטץ דוט‬
‫וויא אײן בלוט ךאם באטײט אוף ניבט גיט • מיטר טוטר• ךיא‬
‫גיטדךגמאטנרווארום ךענקסטו ניט מזטר ‪ :‬ווק ךיא האסט‬
‫מיףגיטאן אין ךײןלייבדרפילק• מאךקאנטין האפטוגלאםט‬
‫וויקן טײנר אוף שפילק ‪ :‬םוטי םיטר ‪ :‬וואיום ךגנקםטי ניט‬
‫ךיא האםט סיר גגעבן ךײני ןךאסטק צו זײגען • יע!צונד פוז‬
‫איך פין ךגד יייגלט אפ ם״ךק •‪ ' .‬אבםייךקםוזאיךהםןפין‬
‫ךיזעד וועךט י היגלפךקאןםירניבטםײןגיטאונ ג־גיטי ‪:‬‬
‫וזזגלפין קאן טיר ניכט םײן גיגלט אינד גאט • זאנךיגךם ךם‬
‫םוזפר גאסין וויגךין םײן ױנג ביםל בלאט ‪ :‬םײןיינג בוםל‬
‫בלאט םיז פד גאםין ווגךין צױישן ךי גאםין פרך׳גם פאטד קינג‬
‫םוז איך טיך םיט םײניג ךזךםי טיעלין בווײנן אונ בוואשךטוטר‬
‫גיטךײ׳גםוטר ליבםטג מאטגי ווארים ךענקסטו ניטווגן‬
‫איך צווײךאד אלט • טךאגין האסטו טיך אוף ךיינר האנט •‬
‫איין אלטר צויבךר איז פר בײ גיגאנגין אונ האטגישפךאכין ךײן‬
‫קיגד װם ךי טראגסט אוף ך״נר האנט־ װיגט ךזאבין צו שאפין‬
‫איבראגאנץ לאנד ‪ :‬הײנט שויא איך שון הםןךאם ךיייג זאכן‬
‫איז אליגם גוואךן ווי אײןי פלים ױא־יגם §ר פלוכט זאלןוויגךין‬
‫ךי טיגג אונ ךיךאךן • וום איך ךזםן בין װאךןיגיבאךן • גיבארן‬
‫אונ גיצוגין אונ גםאםטץ אונ גיװאגץ בין איך הםן בײא מײנר‬
‫םוט־ אין גרוםיג פרײףן י פר לאךין םוז איך הםן װזגךן אין‬
‫גרוםילײךק י צוגליכן זאלאיך מיך הסן צו ךיא שטךאםן אונ‬
‫דיאוואםגךן וואםזײא לױפןהין אונ היגי אונ האבז קײן‬
‫בשטאנד • צ זאל איך ךזסן םיך גלײכן צי ךיגם שאטין פין ךר‬
‫ואנט •' גוױנשן וואלטאיך טיד ךאם זאל םירךאך אךגדזײן •‬
‫ךאם איךיזאל נישט אוויגק גײן פץ אזו אוויגלט אונ פון אזו איץ‬
‫לאנד‬ ‫י‬
‫‪811‬‬
‫‪•.: ^00953-0-01- 0027-0052 813011‬ז‪'1‬ז־‪>3‬‬
‫>חגו ‪-‬‬
‫ז־ ‪6‬י‪ 1/‬חט‪1‬‬
‫‪8113‬‬
‫‪11‬נ‪>31‬‬
‫‪11‬סו‪1‬נ‬
‫חטן>‪1‬ח‪3‬ח^ >‪61‬ר‬
‫ח‪1/^ 31‬‬

‫אהעורוששפיל־*‬
‫לריי■ • ציא גיײכן זאל איןד סיך העי המן ציךיא טיך‪,‬ין אינ יד‬
‫וואקערן וואם זײא וזאנק מיליראינ קאנןניט יײךן י ציזאל‬
‫איך יויך גלײךן צי אײןסזידפאיק • יורסזײיעבן זײערװאיל‬
‫אינ טיאן ךך שײךן • צי זאל איך מיך גלײנן צי דיא טיטיךײט‬
‫ויאש אין ךר לופטן טיאן שווי כן • צו זאי איך ךטן טידגךײכן‬
‫ציאײז םײךעםרןינד • ךאשערפד שילדסיט ןײנרםינד •‬
‫פא טר קיניג פאר גיב טיר םיינע זיני ױיא איין פאטד ךעםךןינד‬
‫זאגט ךםן אל מײן גאנ׳ז גנעךגלכר גיבאהךנעד פאטלךןיניג‬
‫העלפטימײן גבעט ןאגט אח׳ךירוש ךםן ךמן • אײן גאלגעל‬
‫יאסטי גיטאן שניטצןןעצט םיזטךיאאיםזעלבכט באזיכצן •‬
‫זאגטהםןיוויאבין איך׳פױן ךמןךר שךאקן' וואךן פון מיר‬
‫ליבליבע גליךר • וויא איז םיר שון אזו אווינךד ווען איך פאל‬
‫מיט םײנר ענציל צירך הײטר עךד אניךר • וויא איז מיד שוין‬
‫אזואװינךדווען איך פאל סיט מײנרעוצילצוךרהיטצער‬
‫הײםרעיר • הײנטםאךק א־ךםירשיןךאסיידביטךרטוטאיז‬
‫ה־י שין פין גאט בשעהךט ‪:‬‬
‫פיימן א־ן ךיא ויעלדר ־ נאך קראטײער אין ךיא פעלךר ‪3 :‬י'נ־ז ; יאס זײא‬
‫ײאקהן איף ך־א הו־ך־ פעךנ• ךאס א־ז אלעם נאטעס נײעךק ־ אינד‬
‫ךיא טיפע טאהלין ־ יײא‪,‬קאן איך מ־ך המן שיין פון ךעם ב־טך־ן טי־ט אונ‬
‫פון ךעם פר פלוכטן נאלנין ניט אפ ךאהלין י ײיא איזרפ האנךן אזו אךקטר‬
‫אנר אזו אײןיקרייט פלאט ךאפער זאל מיר מ״ניװאונךןקענן ה״לן • ײיא‬
‫איז פר האנךן אזי אמענטש אייףרך נאצךי ײעלט ךאם איךךאל קענן פר‬
‫איהם מ״ן אום גליק אייפרד צ״לן ־ אך א״ן אים גליק האט מיך ןײא ךיא‬
‫קינינן אסינדאין' איהךךאהל אן נטיאפין ־ טיט םעד אנד װיין הי איך מיך‬
‫הםן אן גזאפך אן נזאפן האפ איך מ־ך מיט מעד אנד יי״ן ׳ ןעצט מוז איך‬
‫מיךהמןךען נאלנין אײךךירוננז״ן‪:‬‬
‫צוךעסאלםעכטינןגאטצובעטן־ךיאךפערנאט •‬ ‫יעצט פאננאיך אן‬
‫דואיאלמעכטנר גאט דוא כופט שוין ךער אלמענןטעי נאט ײאס‬
‫איןוהאבנהערטפוןםײנעזנלטיךךזאנן ‪ :‬ײעןךערזע‪3‬ל‪ <.-‬ףגטשויןאיף‬
‫‪ ' .‬י יק‬ ‫‪.‬‬
‫©‪\/‬וח‪11_1‬זחט ‪-‬ז‪.: 000953-0-01- 0028-0053 8 )3>0‬־‪-1^1‬‬ ‫‪611‬וכ‪1‬‬ ‫ח]‪13‬ן‪1/| /‬־זו‪1‬‬
‫}>‪1‬ח‪3‬־ךז>)@ר‪)1‬ס‬

‫אתטדוש עפיל־״‬
‫ךען מענטזוין זיץ האלז זאל מן ךאך ניט פר צאגן ; דוא אזמעכטיגר גאט‬
‫תא אלםעכטינר פאטר חא יוםט ךער אלמעכטערגאט‪,‬װאס_זי' צט אין ךר‬
‫הײןיאינזעהפטאין ךער ניךער * כעט א־ןי ךןד גאט תא ךאיסט םיר‬
‫רזעלפן הײנט אונ ג׳אמןוױךר <‬ ‫;״‬
‫יעצט ייעל איף מיןד פון ךעס אלמעכטיגןיגאטאפװעי־ן * יצא מײן פרויא‬
‫‪,‬צ־ישײעלאץג;יףאוםךןררן*יזךש זךשמ״ןװײי • • ט״ךהאךץ‬
‫איז ךײגש ליינ * װאס פר אשויאךצן נעהןין נרויטװעל איןד המן ךיר הייגט‬
‫זאגן ״ ךאסךר שאךפרוכטרװעט מיר םײן הײפט_ארו‪:‬רט שלאגן • אלזא‬
‫זאלפטו צו מירקוםןמיט מײנע צעהן קלײנע'גקנאבן‪:‬‬
‫זאגם זיש םײן טאן השן פרךעם פאםר יןיניג ( יןל איךםיןד‬
‫מאנן טן־‪1‬טן • ךגר אלשכרטיגר גאט יוײםם זגו ווינר איך ךיר‬
‫ךיין לעבן אוים בעטן‬
‫פאנגט אן זךש יצ בעטין י פר ךעם פאטר‪,‬קיניג פאוי צי טר זטץ‬
‫אינ יאגט ךרום ‪.‬קיניג יואם ווילט איר פון סײן םאן ךםן‬
‫וואסהאנןיךאם אירווילט אוסאיהםךין ביםבלבלוטאחם‬
‫נאגץ • שויאטשיןךאס זײןביסכקבלוט ‪.‬זאל ניטקיםן וצ‬
‫פךגםין צי ך שװאךצי פײני׳גל אונ ךיא ווילרב ראבין •׳שװאךצי‬
‫פיןלאונווילךגךאבןוועטזיץפךײשפךיגםין • אונזיץ ביגםטר‬
‫נאםן השן וועט פץ ךריויגךטווינךן פר גיגםין‪:‬‬
‫פ‪.-.‬דט ‪.‬קיױג ־ןיניגפאטר ‪ .‬לאזסאיייךגנקןךם םײן מאןפךנץ‬
‫הםן איז גווינן בײךגם פאטר ךןניג אײן פ״געלץי• אונ‬
‫פליהט כײ ךעם פאטר קינג אין זיץ שלאם אום אונ אײן • ידום‬
‫בעט איך אײןו שענקט םיץ םאן פךינץ הםן ךם לגכליץ ‪:‬‬
‫אך פאטר קליג טיץש ךאם ניט פון וועגץ טײן םאן הםן אװד‬
‫ם״ניג • ; איוךגגן מײנןג ןניגהן קינךר ךקלײנע ; מײן מ‪:‬אן‬
‫‪.‬הםןךאד ביי א״ך_איץ שטאלטײנסטךזײן • אונדאיך זךשפאר‬
‫איינ־גקגבןזי‪-‬ץ• אונדםײנגצגיהןקינךר ךקלײנג זאלן בײא‬
‫ךגפ ? אע־ מיניג ש §אל פ ‪#‬ך<ז■ אונ שטזב קגךידזיץ • שענקט‬
‫םיץ י‬
 ‫‪5113131‬ח‪6‬י‪ 1/‬ח□‪1‬סחט ‪-‬‬
‫‪•.: ^)30953-0-01-0028-0054 513)11‬ז‪>1-^1‬‬
‫‪811‬‬ ‫חו ^‪/‬ןיזט ^ חס^ >‪ 61‬ו‬
‫‪11‬סו‪1‬נ‬
‫‪11‬נ‬

‫אחשורוש שפיל‬
‫סײן םאן הטן זײנעםיזנגעסלענין פיכ אײער מנד איײן‪:‬‬
‫ודש קיםט צים םאן רסין אונ טיט זאגן דחם הטןרפ כד פאטר‬
‫ךןיניג ךאג איך גיטאן טךעטין • ךײנעכיונגם רענין האב‬
‫איןד ניט ג ;קאנט אוים וו״נן אונ אויננ־עטין‪:‬‬
‫זאגטהםןםײנבםײנע ליבסטיוךשמײנפווייב • םײן ךאךץ‬
‫אונ ךײנזגם לייב • וויא טו איןו הםן ךיך גגלינדלאזין • וױ‬
‫אין וואלדךיאױנגע האזין‪ -‬־נאןו םינעם טוטוױגםטום‪:‬ןווײנין‬
‫אייף אלע שטךאךן ‪:‬‬
‫‪,‬ןנפךט זךשיזינר מײנראןו טײןינזאן פױנץקאװאלעדהמן‬
‫פין אזיגלכיזאכן האב אין ךירכרויא זךשלאנגאפ‬
‫ויעךן • ךאס ךיא זאיםט טיט ךיא_קאנאלישע ;אךען אויפה־גק‬
‫ךעןךיאלןאנאלישיג ;אךשן זענןצוגלײןו םיטאײטקה״םי‬
‫בךאנד • אז‪ 1‬װיא מען גיכט שיוינבל אונ פיגך אוף ךר בליםר‬
‫ךיאנדישװעכילאינפעךקאן נישט שלימעךזײן אייא װיאךיא‬
‫יאךיען מיטךיערגבעט אונגייײןיװיא בוםטוךםזגךאפן איבר‬
‫פנאהל אינ איבר בעךג אינ איבר װאםךן יךאם דוא זאלםט ױא‬
‫האטױךךראלםעכטינרגאט אויף‬ ‫יױץםםךן • איברױזן‬
‫ךײןיעכן גטאןאסייז • מײנרםײניי ךיבםט־ סאן פךינץ‬
‫יןאװאלעי המן װאס איז ךיר אזעײיס גשעךן װאס ײא יביםט‬
‫בײא ךער קיניגן אםהר אוף אסאהלצײט גװעךן • האסטו דען‬
‫בײא סיר ניט גהאט צי פ־עםין אינ צי זאפין װאס ײיא ביסט‬
‫צוךרקיניגן אםתד צירך מאהיצײט גלאפן אבר א ך דענק‬
‫חא ביםט ניט גלאפן פיעםין אוךר ז״פין ‪ .‬זאנךךם ײא זא ‪-‬שיט‬
‫זייאקיניגן אםתרבשלאפין • אלזאהאט ױןוךראלםעביןןגר‬
‫גאט אוף ךײניױנגי ;רא גטאן שטךאפין •‬
‫הסן הײבט ךך ‪.‬אן צוגזעגינין כזיט ךינע צעהן קינדר‪:‬‬
‫ראס‬
 ‫אדר׳גױרוש ׳צפיל‬
‫ךאש ;זױן ייא ‪:‬‬
‫פחמךחאדמין ׳אספתא * ײוא אדלא ארײתא פךט׳טתא‬
‫אךיםיךךתןיזחא ‪:‬‬
‫זאנט ךסן ס״ן עךצטר זוהן םישנךתא דוא בוםט גײא םיר מײן‬
‫ערזזטיפקינד • ״י ? צט זארםטי ז‪.‬תהן‪.‬ײיא ־ וך‪ -‬ךײןפאם־איז‬
‫איסגגאןגןיאײן אים גיליק אזייגעך אינ גשוייני ‪ :‬אײן אום גליק‬
‫האט ייין פאטי בײא ךי ךןניגן אסתר גטךאפין • וױײד איך ה ‪3‬‬
‫םיך םיט םעד אונ ווײן אן גזאפין• אן גזאפין האג איך םיך םיט‬
‫מעדיאונווײן • ;עצינר םיזין םיר אלע כײא זאםן ךעס גאלגאל‬
‫איץ צירונג זײן‪:‬‬
‫דוביםטבייאנצרצאםצוויטיןן • זעךזט טײנרךיבע‬ ‫ךלפון‬
‫קינךר םיר קאנן ךך ניט פון ךעם פר פליונטען גאלגל‬
‫אפ' שטרײטן‪:‬‬
‫אםפדא חא ביפט בײאיסי צים ךױטן • ױןךט םײנע לינע‬
‫י י * לןינךר• וויא ך גךאביו ?זטךילןן • טיאןואיךןךן ךיןן‬
‫פאטר באלד רך שטיקן ‪1 :‬‬
‫פירתא ח ביםט בייא מיר ציש פיךק • ךחם זיןהט מײנעליבע‬
‫קץךר• וויא אירטיטאײזןד ‪.‬ליבן ‪.‬פאנ‪ £‬רבאךדפר^ ךק‪:‬‬
‫אךלךא חא ביםט צי םיד סײן פיפטעםך‪,‬ינד ;זעהט םיןני ליגי‬
‫קיניר וױא איײןר פאטר מוז פר ציקין נשװינר ‪:‬‬
‫יעצינךךטי סײנעאיבךיגהפינף ‪.‬ניטךךע ריבע קערד * מיר‬
‫סןין אלליו יר לאךין נ״ן איעךר נזיניד • ךעם כךךגי מיט‬
‫תױךיזהאטזיתרנאטנמואןגחסיוױנךר ‪' :‬‬ ‫י‬
‫אינוואלדאױיןךעםנאלנאלזוכןאוךפאננם‬ ‫יעצט גײטהסן‬
‫אןםיטחא בײםרצירײךין • וועלבין בוםזןרזאליפד‬
‫אײן גאלנאל אפשײדיןן ‪:‬‬
‫שפרעכט‬ ‫'‬
‫>צ‪0-01-0029-0056 513‬‬
‫‪1- 111x11‬‬
‫ן־©\‪1/‬ח‪_1‬‬
‫‪3113‬‬
‫‪11‬כ‪>51‬‬
‫‪11‬ס!‪1‬כ‬
‫חו^ ^זט ^ח ^ >‪©1‬ר‬

‫אחשורוש ׳עפיד‬
‫שפדעכם ער צי ךעם אפיל בוים י אפיר בייס זאל '־ייך ךנן‬
‫איפ ךיר אגאלגאי םאךין י ךאם קיין יאיין אינקךיפטן‬
‫זאלן אום מי ‪ -‬נישט שפיגטין אינ יא ;ן *יז_י ;ר פין ךיגש אפיל‬
‫בײ ‪ -‬אװיגק גינאזגין • יאינ האם םימ ךם באךין בוים אןגפאנגין‬
‫אינ זאגם ח באךין בוים זאל איך ךזן אופ ךיר אײן גאךגאל‬
‫שניצן ענפךינ דרבאךין בויםח״זאיפטאום טיררץין גאךגאל‬
‫נישם שניצן • איז״ער פין ךעם באךין בוים אװעק גגאנגיןאינ‬
‫איז צי ךעם אײבן בויסגגאנגן ‪ •.‬אינ ך> יטסיט ךעם_אייכן כום‬
‫אןגפאנגן אינ ןאגסי דואיאייבן בויס זאר איך ךען אויםךיר‬
‫אגאךגאל טאלין ‪; :‬ענפךט ךר אײבן בום די זאלםט אױש מיר‬
‫קײ״ן גאלגאל מאךין• } ואךין דיא יועקט ךיך ניפ קענין פין םיר‬
‫מיט דײן גיט אינ געלר אפ צאלין ־ אינד אוך זאלפטיךיך צי‬
‫םיר ױםרוךין • ײ יל תא ; אךין האבין פין םיר צויךעם מיךבן‬
‫פידין • איז דע פ־ןךעס א״בן ־בוים אװעק גגאנגן • אינ האט‬
‫מיט רען ךאךין בוים אן גפאנגך אונ האט גטאן אום ךען ךאךן‬
‫בױם אײן גאלגאל מאבן • ךאפ ךיא גאנצי װעדט ויעךט יעצט‬
‫אום איהש שפאטין אנד יאבין‪:‬‬
‫זאגט הטךדךײצעהןשטינר פרךעם םענש־ןזײן טוטקימט‬
‫ךר טיט ענגיל אינ שטעךט זיך ב״א ךעם קךאנק־ן צי קאפין‬
‫ן אינ טיהט אים א״ן געבן ךךײא ביטרי טךאפין • פיןךם עײשטן‬
‫טךאפין' • װעךט ךין יײב אינ זײל ךר שךאקין • סין ךעם‬
‫צווייטן טךאפיןװעךטזייןענצילנךןאיניגעל • יךאזפײטין‬
‫אנך פײפידשפיךין ' אי; דינר ‪.‬קעל •' פיןךעם ךיןטיטךאפן‬
‫וועךט ז״ן האיק יייא אשט־ין ■ ךיןויײב אינקינךרםאכין‬
‫אגרושיגשךײאאינגװײן • [ עהדיאמענשווײל דיא יע־םט‬
‫ביםט זײעך ךײך • צים ךעצט אז ךר טײט־ ענגיד קץזט איז‬
‫איום אינ ךײך כײא אים אלעס גךײך • ט־פי ‪:‬ךיפ נן ט;הט טאן‬
‫דעם‬
 ‫‪11‬ס‬
‫‪1511‬נ]‪)3)£‬ו‪3‬ז‪ 1^0‬חט‪0‬חג‪'.:000953-0-01-0030-0057 3)3>0)- 1‬‬ ‫ח‬
‫‪)/ 1^131‬זו‪1>11‬ח‪3‬ז^>|‪0‬ר‬

‫אחשימ׳צ ׳צפיל‬
‫סזי׳ןוןנאןךןטויטגךאבן • ךן יו" באונ ‪ .‬קעךרטיאן‬ ‫ךעם‬
‫נאךאיהם קלאגן • הוןד האביךגךאךףזיךךןײןמענמ נ־טצו‬
‫ה <ט־ן' • צים ל־ ; צט ייא ךן שטאךב טו‪ -‬ךט טן איהס פוןזיין‬
‫שייןי ליבט־גי שטיגי• אינ פינצטףן גרונ • אךיין געהאךטין ‪: -‬‬
‫ג; ;גינטזיך המן • אינ ;‪ •-.‬גט • ה־גךךין אנד פיךשטי)• וירט ;ר‬
‫ך ;ן וויסן װעהך־גםליד האט א־ס גטךאכט • ךאם איךיפףנץ‬
‫ה ;ר הםן דזאב זי ; דבסט ךעס ?אלגאן גטיאנט • ן ; צט מוז אין‬
‫וו ;ךין פוןרך װי ; דט פר טךאבט•' ךרום ה ; ח־ין ׳א ;ר פי ;ךשטין‬
‫איין גיטי נאכט‪:‬‬

‫ענדי די רעדי פון המן‬

‫‪* .‬ו‬ ‫‪ . . './‬׳‬
‫‪811‬‬
‫‪•.: .(00953-0-01-0030-0058 813011‬ז‪^1‬־^‬
‫‪3113131‬־‪61‬י‪ 1/‬חט ^חגו ‪-‬‬
‫‪11‬נ‬
‫‪11‬סו‪1‬נ‬
‫חו ^‪/‬ןיזגא^ח ^ >‪ 61‬ו‬