Professional Documents
Culture Documents
Cyber Awareness Ebook Marathi
Cyber Awareness Ebook Marathi
gm`~a OmJê$H$Vm-B©~wH$
www.quickhealfoundation.org
`m àH$maMr ’$gdUyH$ H$‘r-CËnÞ JQ>/Jar~ bmoH$m§da bpú`V Ho$br OmVo. Á`m§Zm WmoS>çm H$Om©D$ aH$‘oMr Amdí`H$Vm AgVo Am{U Á`m§Zm
VmaU R>odÊ`mgmR>r H$mhrhr ZgVo qH$dm H$moUVohr h‘rXma ZgVmV, Aem§Mr H$O© A±n Ûmao ’$gdUyH$ hmoD$ eH$Vo.
01 02
Vwåhmbm Y‘H$sMo H$m°b/‘ogoO `oV ’$gdUwH$s~Ôb Vw‘À`m g§nH$mªZm
Agë`mg Km~ê$ ZH$m Am{U nwT>o n¡go H$idm Am{U Ë`m§Zm Vw‘À`m dVrZo
XoUo Wm§~dm n¡go Z XoÊ`mg gm§Jm.
03 04
Vw‘À`m g§nH©$ `mXrbm Ë`m§À`m ‘m°’©$ H$m°b/M°Q, no‘|Q> {hñQ´r BË`mXr gmaIo
Ho$boë`m ’$moQ>m|gh Y‘Š`mhr {‘iy gd© nwamdo g§H${bV H$am.
eH$VmV,na§Vw Km~ê$ ZH$m, Ë`mEodOr
nmo{bgm§H$S>o VH«$ma H$am.
05 06
A°n, eoAa Ho$boë`m qbŠg, ’$gdUyH$ OdiÀ`m gm`~a nmo{bg ñQ>oeZ‘Ü`o
H$aUmè`m§Mm Vnerb `mgmaIo H$moUVohr VH«$ma H$am qH$dm ñWm{ZH$ nmo{bg
nwamdo {‘Q>dy ZH$m `m‘wio nmo{bgm§Zm Vnmg ñQ>oeZMr ‘XV ¿`m.
H$aÊ`mV Am{U H$madmB© H$aÊ`mg ‘XV hmoVo.
07 08
nmo{bgm§nmgyZ H$mhrhr bndy ZH$m. VH«$ma H$aÊ`mgmR>r Vwåhr hoënbmBZ 1930 (J¥h
‘§Ìmb`, ^maV gaH$maÛmao) da H$m°b H$ê$
eH$Vm qH$dm amï´>r` gm`~a H«$mB‘ [anmo{Qª>J
nmoQ>©b https://cybercrime.gov.in/
da VH«$ma Zm|Xdy eH$Vm.
Zoh‘r bjmV R>odm H$ñQ>‘ A{YH$mar ’$m°‘© Oa ^oQ>dñVy Iar Agob Va Vr Vw‘À`m
^aÊ`mÀ`m Am¡nMm[aH$Vo{edm` H$Yrhr ehamV nmohmoMob - (Á`m nmoñQ>
Am°ZbmBZ goQ>b‘|Q>gmR>r {dMmaV ZmhrV. Am°{’$g‘Ü`o Vw‘Mm nÎmm Zm|Xbm Amho).
Vwåhmbm H$ñQ>‘ {X„r, ‘w§~B© qH$dm Aem nmoñQ> Am°{’$g‘YyZ `oUmam H$m°b Vwåhmbm nmoñQ>
H$moUË`mhr {R>H$mUmhÿZ H$Yrhr H$m°b `oV Am°{’$gbm ^oQ> XoD$Z, ewëH$ ^aÊ`mg Am{U
Zmhr. ^oQ>dñVy KoÊ`mg gm§Job.
01 02
’$gdUyH$ H$aUmè`mbm AOyZ n¡g
à{VgmX XoUo Wm§~dm. XoD$ ZH$m
03 04
H$m°b/M°Q> {hñQ´r , no‘|Q> OdiÀ`m gm`~a nmo{bg
{hñQ´r BË`mXr gmaIo gd© ñQ>oeZ‘Ü`o VH«$ma H$am
nwamdo Jmoim H$am. qH$dm ñWm{ZH$ nmo{bg
ñQ>oeZMr ‘XV ¿`m.
05 06
E°n, eoAa Ho$boë`m qbŠg, ’$gdUyH$ nmo{bgm§nmgyZ H$mhrhr
H$aUmè`mMm Vnerb `mgmaIo H$moUVohr nwamdo bndy ZH$m.
{‘Q>dy ZH$m.- `m‘wio nmo{bgm§Zm Vnmg
H$aÊ`mV Am{U H$madmB© H$aÊ`mg ‘XV hmoVo.
07 08
VH«$ma H$aÊ`mgmR>r Vwåhr hoënbmBZ amï´>r` gm`~a H«$mB‘ [anmo{Qª>J nmoQ>©b
1930 (J¥h ‘§Ìmb`, ^maV https://cybercrime.gov.in/
gaH$maÛmao) da H$m°b H$ê$ eH$Vm da VH«$ma Zm|Xdy eH$Vm.
AmnU nr{S>V AmhmV ho bjmV Amë`mg, Imbrb nmdbo CMbUo Amdí`H$ Amho.
01 02
’$gdUyH$ H$aUmè`mbm nwT>o n¡go
à{VgmX XoUo Wm§~dm XoD$ ZH$m
03 04
H$m°b/M°Q> {hñQ´r, no‘|Q> OdiÀ`m gm`~a nmo{bg
{hñQ´r BË`mXr gmaIo gd© ñQ>oeZ‘Ü`o VH«$ma H$am
nwamdo Jmoim H$am. qH$dm ñWm{ZH$ nmo{bg
ñQ>oeZMr ‘XV ¿`m.
05 06
E°n, eoAa Ho$boë`m qbŠg, ’$gdUyH$ nmo{bgm§nmgyZ H$mhrhr
H$aUmè`mMm Vnerb `mgmaIo H$moUVohr nwamdo bndy ZH$m.
{‘Q>dy ZH$m .- `m‘wio nmo{bgm§Zm Vnmg
H$aÊ`mV Am{U H$madmB© H$aÊ`mg ‘XV hmoVo.
07 08
VH«$ma H$aÊ`mgmR>r Vwåhr hoënbmBZ 1930 amï´>r` gm`~a H«$mB‘ [anmo{Qª>J nmoQ>©b
(J¥h ‘§Ìmb`, ^maV gaH$maÛmao) da H$m°b https://cybercrime.gov.in/
H$ê$ eH$Vm da VH«$ma Zm|Xdy eH$Vm.
’$gdUyH$
H$er amoIm`Mr?
hm` [aPmoë`yeZMo ’$moQ>mo, pìh{S>Amo gmoeb ‘r{S>`mda H$Yrhr eoAa H$ê$ ZH$m.
gmoeb ‘r{S>`mda Vw‘À`m EH$mH$s/qgJb ñQ>oQ>gMr ‘m{hVr XoD$ ZH$m.
qQ>S>a gma»`m A°ßgda Vw‘Mo Iao Zmd Am{U BVa Vnerb H$Yrhr dmnê$ ZH$m.
AZmoiIr Z§~adê$Z Amboë`m pìh{S>Amo H$m°bbm à{VgmX XoD$ ZH$m.
Vw‘Mo d¡`{º$H$ ’$moQ>mo/pìhS>rAmo BVam§À`m ’$moZ‘Ü`o H$mTy> XoD$ ZH$m.
Oa Vwåhr AZmoiIr Z§~adê$Z Ambobm pìh{S>Amo H$m°b CMbUo Amdûm`H$ Agob Va àW‘ H°$‘oam H$ìha H$ê$ZM
‘J Vmo ’$moZ CMbm.
AmnU nr{S>V AmhmV ho bjmV Amë`mg, Imbrb nmdbo CMbUo Amdí`H$ Amho.
01 02
’$gdUyH$ H$aUmè`mbm gmoeb ‘r{S>`mda [anmoQ>©
à{VgmX XoD$ ZH$m. Am{U ãbm°H$ hm n`m©`
dmnam.
03 04
E\$~r, B§ñQ>mJ«m_ {H§$dm VËg_ Vw‘À`m gmoeb ‘r{S>`mdarb
_mÜ`_m§À`m ~m~VrV, Vw_À`m gd© {‘Ìm§Zm gm`~a JwÝøm~Ôb
‘m{hVr Úm. Omon`ªV Vwåhr
gd© gmoeb _r{S>`m {_Ìm§Zm ñdV… Ë`m§Zm ’$moZ H$ê$Z H$mhr
Ago H$aÊ`mg gm§Jm gm§JV Zmhr qH$dm Hw$R>br
‘mJUr H$aV Zmhr Vmon`ªV BVa
Hw$R>ë`mhr H$m°b/‘ogoObm
à{VgmX XoD$ ZH$m Ago Ë`m§Zm
gm§Jm
05 06 07
H$m°b/M°Q> {hñQ´r, no‘|Q> {hñQ´r E°n, eoAa Ho$boë`m qbŠg, OdiÀ`m gm`~a nmo{bg ñQ>oeZ‘Ü`o
BË`mXr gmaIo gd© nwamdo Jmoim ’$gdUyH$ H$aUmè`mMm Vnerb VH«$ma H$am qH$dm ñWm{ZH$ nmo{bg
H$am. `mgmaIo H$moUVohr nwamdo {‘Q>dy ñQ>oeZMr ‘XV ¿`m.
ZH$m.- `m‘wio nmo{bgm§Zm Vnmg
H$aÊ`mV Am{U H$madmB© H$aÊ`mg
‘XV hmoVo.
08 09 10
nmo{bgm§nmgyZ H$mhrhr VH«$ma H$aÊ`mgmR>r Vwåhr hoënbmBZ amï´>r` gm`~a H«$mB‘ [anmo{Qª>J nmoQ>©b
bndy ZH$m. 1930 (J¥h ‘§Ìmb`, ^maV gaH$maÛmao) https://cybercrime.gov.in/
da H$m°b H$ê$ eH$Vm da VH«$ma Zm|Xdy eH$Vm.
B©‘obÀ`m ~m~VrV, B§J«OrMm dmna Vnmgm (’$gdUyH$ H$aUmè¶m ~hþVoH$ B‘ob‘Ü`o MwH$sMo B§J«Or qH$dm ewÕboIZmÀ`m MwH$m Agy
eH$VmV.)
’$gdUyH$
Pmë`mg
H$m` H$amb?
V§ÌkmZmMm dmna H$ê$Z bmoH$m§Zm Ìmg XoUo, Y‘H$mdUo,‘mZhmZr H$aUo øm H¥$Vrbm gm`~a ~w{b§J åhUVmV. Am°ZbmBZ N>oS>ImZr gm‘mÝ`V…
AkmV ì`º$s qH$dm AmoiIrÀ`m ì`º$s¨Ûmao XoIrb Ho$br OmVo na§Vw Ë`m§Mr AmoiI bndyZ R>odbr OmVo. åhUyZ hm JwÝhm OmñV hmZrH$maH$
Amho
Am°ZbmBZ N>oS>ImZr, gmoeb ‘r{S>`m ’$moa‘ qH$dm Am°ZbmBZ Joq‘J,{OWo bmoH$ gh^mJr hmoD$ eH$VmV,~moby eH$VmV qH$dm eoAa H$ê$
eH$VmV Aí`m {R>H$mUr EgE‘Eg qH$dm A°ßgÛmao XoIrb hmoD$ eH$Vo.
~ir nS>ë`m§Z§Va
nwT>rb nmdbo
CMbmdrV.