T.C.

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü

TARIM TEKNOLOJİLERİ ALANI

YÖREDE MEYVE YETİŞTİRİCİLİĞİ
KURS PROGRAMI

Ankara, 2022
 İÇİNDEKİLER

PROGRAMIN ADI

PROGRAMIN DAYANAĞI

PROGRAMA GİRİŞ KOŞULLARI

EĞİTİMCİLERİN NİTELİĞİ

PROGRAMIN AMAÇLARI

PROGRAMIN UYGULANMASIYLA İLGİLİ AÇIKLAMALAR

PROGRAMIN KREDİSİ

PROGRAMIN SÜRESİ VE İÇERİĞİ

YÖREDE MEYVE YETİŞTİRİCİLİĞİ KURSU MODÜLLERİ VE ZAMAN TABLOSU

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEYLE İLGİLİ ESASLAR

PROGRAMIN UYGULANMASINDA KULLANILACAK ÖĞRETİM ARAÇ VE GEREÇLERİ

BELGELENDİRME
PROGRAMIN ADI

Yörede Meyve Yetiştiriciliği

PROGRAMIN DAYANAĞI

1. 10.07.2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı

Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (Kararname Numarası: 1),
2. 24.06.1973 tarihli ve 14574 sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan 1739 sayılı Millî Eğitim
Temel Kanunu,
3. 11.04.2018 tarihli ve 30388 sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı
Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği,
4. Talim ve Terbiye Kurulunun 20.04.2016 tarihli ve 19 sayılı kararı ile kabul edilen Yaygın
Eğitim Kurumları Çerçeve Kurs Programı
5. 25.10.2016 tarih ve 29868 sayılı Resmî Gazete ’de yayımlanan Ulusal Meslek
Standartlarına Dair Tebliğ ekindeki 16UMS0545-3 referans kodlu Meyve Yetiştiriciliği
Seviye-3 Ulusal Meslek Standardı

PROGRAMA GİRİŞ KOŞULLARI

1. Okuryazar olmak,
2. 13 yaşını tamamlamış olmak,
3. Kurs programının öngördüğü temel becerileri gerçekleştirebilecek yeterliliğe (fiziksel,
psiko-motor) sahip olmak.

EĞİTİMCİLERİN NİTELİĞİ

Kurs Programının Uygulanmasında Eğitimciler Aşağıdaki Öncelik Sırasına Göre

Görevlendirilirler;

1. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığınca yayımlanan "Öğretmenlik Alanları, Atama ve Ders

Okutma Esaslarına İlişkin Çizelgeye” göre Tarım Teknolojileri/Tarım/Bahçe ve Tarla Bitkileri
alan öğretmeni olarak atananlar, bu alanlarda Hayat Boyu Öğrenme Kurumlarındaki
öğretmenler ve kadrolu usta öğreticiler,

2. Tarım Teknolojileri/Tarım/Bahçe ve Tarla Bitkileri alanına kaynak teşkil eden yükseköğretim

kurumlarında görevli öğretim üyesi, öğretim görevlileri,
3. Resmi kurumlarda çalışanlardan Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığınca yayımlanan
"Öğretmenlik Alanları, Atama ve Ders Okutma Esaslarına İlişkin Çizelgeye" göre ile Tarım
Teknolojileri/Tarım/Bahçe ve Tarla Bitkileri alanına kaynak teşkil eden yüksek öğretim
programları/fakülte mezunları,

4. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığınca yayımlanan "Öğretmenlik Alanları, Atama ve Ders

Okutma Esaslarına İlişkin Çizelgeye" göre Tarım Teknolojileri/Tarım/Bahçe ve Tarla Bitkileri
alanına kaynak teşkil eden yükseköğretim programları/fakülte mezunları,

5. Tarım Teknolojileri/Tarım/Bahçe ve Tarla Bitkileri alanına ile ilgili ön lisans programlarından

mezun olanlar,

6. Mesleki ve Teknik eğitim veren ortaöğretim kurumlarının Tarım alan mezunu veya bu alanda
asgari dördüncü seviyede eğitim almış olanlar.

PROGRAMIN AMAÇLARI

Yörede Meyve Yetiştiriciliği kurs programını bitiren bireyin,

1. Çalışma ortamında ortaya çıkabilecek kaza, yaralanma ve yangına karşı gerekli

güvenlik tedbirlerini alması,
2. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak tarımsal üretim yapılacak arazide, bitki
yetiştiriciliği için gerekli koşullara uygun olarak araziyi yetiştiriciliğe hazır hâle getirmesi,
3. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak bitkisel üretimde kullanılacak arazinin toprak
özelliklerini tespit ederek gerekli olan düzenlemeleri yapması,
4. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini, bölgesinin iklim, toprak ve ekonomik kriterlerini
dikkate alarak uygun sulama sistemi ile sulama yapması,
5. Meyve ve sebze türlerinin farklılıklarını göz önünde bulundurarak meyve ve sebzelerin
genel özelliklerini ayırt etmesi,
6. Süs bitkileri arasındaki farklılıkları göz önünde bulundurarak süs bitkilerinin genel
özelliklerini ayırt etmesi,
7. Tarımsal üretimde kullanılan traktörler, tarım alet ve makinelerinin yapı ve özelliklerini
açıklaması,
8. İklim faktörlerinin bitki yetiştiriciliği üzerine olan etkilerine göre gerekli düzenlemeleri
yapması,
9. Değişik üretim alanlarında uygulanan yetiştiricilik sistemlerini uygulama,
10. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak farklı bitki kısımlarıyla yapılan üretim
yöntemlerini kullanması,
 11. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak meyve bahçe tesis etmesi
12. Gübreleme için gerekli toprak ve yaprak analiz örneklerini alır ve sonuçlarını
değerlendirmesi,
13. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak bahçe bitkilerine tür, çeşit, bölgenin iklim ve
toprak özelliklerine göre terbiye sistemini uygular ve bahçe bitkilerinin budama işlemini
gerçekleştirmesi,
14. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak bitkilerde iyi bir gelişim sağlayabilmek için
yapılması gereken bakım işlemlerini uygun yöntem ve makineler ile yapması,
15. Bitkilerde hasat kriterlerine göre hasat ve hasat sonrası işlemlerini yapması
amaçlanmaktadır.

PROGRAMIN UYGULANMASIYLA İLGİLİ AÇIKLAMALAR

1. Yörede Meyve Yetiştiriciliği Kurs Programı'nı bitiren bireylerin; yörenin koşullarına

uygun meyve yetiştirme ile ilgili bilgi ve beceri sahibi olması amaçlanmaktadır.
2. Programın uygulanmasında ağırlıklı olarak mesleki yeterlilik kazandırmaya yönelik
yöntem ve teknikler uygulanmalıdır. Anlatım, soru-cevap grup çalışması, beyin fırtınası,
tartışma, araştırma, problem çözme, gösterip yaptırma, uygulama yapma gibi öğretim
yaklaşımlarından programa uygun olanlarından grupla/bireysel öğretim yöntem ve
teknikleri uygulanmalıdır.
3. Kurs programı, Millî Eğitim Bakanlığında görevli uzman, alan öğretmenleri ve alan
uzmanları ile iş birliği içinde hazırlanmıştır.
4. Program, Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğüne bağlı eğitim kurumlarında
veya diğer kurumlarca açılan ve eğitim-öğretime uygun ortamlarda uygulanır.
5. Programın uygulanmasında gerektiğinde iş piyasasının eğitim olanaklarından
faydalanılabilir.
6. Kurs programında yer alan “kök değerler” şunlardır: adalet, dostluk, dürüstlük, öz
denetim, sabır, saygı, sevgi, sorumluluk, vatanseverlik, yardımseverlik. Bu değerler,
öğrenme ve öğretme sürecinde hem kendi başlarına hem de diğer kök değerlerle
birlikte ele alınarak hayat bulacaktır.

PROGRAMIN KREDİSİ

Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 29.11.2013 tarihli ve 135 sayılı kararı ile kabul edilen
‘’Mesleki ve Teknik Eğitimde Kredilendirme Esasları’’ doğrultusunda, kurs programını başarı
ile tamamlayanlara 20 (yirmi) kredi verilir.

PROGRAMIN SÜRESİ VE İÇERİĞİ

Kurs programının süresi; günde en fazla 8 ders saati uygulanacak şekilde toplam (512) saattir.

YÖREDE MEYVE YETİŞTİRİCİLİĞİ KURSU MODÜLLERİ VE ZAMAN TABLOSU

Süre
MODÜL ADI KAZANIM ÖĞRENME KAZANIMLARI (Ders
Saati)
 İş sağlığı ve güvenliğinin
amacı ve önemini açıklar.
 İş kazası ve meslek
hastalıklarından korunma
yöntemlerini sıralayarak

İŞ SAĞLIĞI VE İş sağlığı ve güvenliğinin gerekli önlemleri alır.

12
GÜVENLİĞİ önemini kavrar.  Tehlikelerden
kaynaklanacak risklere
karşı gerekli önlemleri alır.
 Acil durumlarda gerekli
tedbirleri alır.

 Makinelerin bakım ve
kullanma kılavuzlarına
göre arazinin temizliğini
yapar.
 Arazinin özelliğine göre
drenaj ile ıslah yapar.
 Tesviye makinelerin
İş sağlığı ve güvenliği bakım ve kullanma
tedbirlerini alarak tarımsal
kılavuzlarına göre, arazi
üretim yapılacak arazide,
ARAZİ HAZIRLIĞI bitki yetiştiriciliği için gerekli tesviyesi yapar. 60
koşullara uygun olarak
 Toprak işlemesi
araziyi yetiştiriciliğe hazır
hâle getirir. makinelerin bakım ve
kullanma kılavuzlarına
göre toprak işleme yapar.
 Ekim-dikim yerlerini
hazırlar.
 Yetiştirilecek bitki çeşidine
göre ekim nöbeti uygular.
  Yetiştireceği bitkinin
isteklerine uygun olarak
toprak özelliklerini ayırt
eder.
 Yetiştireceği bitkiye uygun
İş sağlığı ve güvenliği toprak özelliklerini
tedbirlerini alarak bitkisel
üretimde kullanılacak oluşturmak için, toprak
TOPRAK 44
arazinin toprak özelliklerini numunesi alır.
tespit ederek gerekli olan
düzenlemeleri yapar.  Toprak özelliklerini ve
besin maddelerini
düzenler.
 Kullanım amacına uygun
olarak harç hazırlar.

İş sağlığı ve güvenliği
tedbirlerini, bölgesinin iklim,
TARIMSAL toprak ve ekonomik
SULAMA kriterlerini dikkate alarak
uygun sulama sistemi ile
sulama yapar.
 İş sağlığı ve güvenliği
tedbirlerini alarak bölgenin
iklim ve toprak özelliklerine
uygun bir şekilde salma
sulama yapar.
 İş sağlığı ve güvenliği
tedbirlerini alarak bölgenin
iklim ve toprak özelliklerine
uygun bir şekilde basınçlı
sulama sistemlerini
kullanır. 36
 İş sağlığı ve güvenliği
tedbirlerini alarak bölgenin
iklim ve toprak özelliklerine
uygun bir şekilde hareketli
sulama sistemlerini
kullanır.
 İş sağlığı ve güvenliği
tedbirlerini alarak bölgenin
iklim ve toprak özelliklerine
uygun bir şekilde diğer
 yeni sulama sistemlerini
kullanır.

 Literatürü dikkate alarak

Meyve ve sebze türlerinin meyve tür ve çeşitlerini

farklılıklarını göz önünde ayırt eder.
BAHÇE BİTKİLERİ bulundurarak meyve ve 30
sebzelerin genel özelliklerini  Literatürü dikkate alarak
ayırt eder. sebze türlerini ayırt eder.

 Literatürü dikkate alarak

tahıl türlerine göre tahılları
ayırt eder.
 Literatürü dikkate alarak
endüstri bitkisi türlerine
göre endüstri bitkilerini
ayırt eder.
 Literatürü dikkate alarak
baklagil bitkisi türlerine
göre baklagil bitkilerini
Süs bitkileri arasındaki
farklılıkları göz önünde ayırt eder.
TARLA BİTKİLERİ 30
bulundurarak süs bitkilerinin  Literatürü dikkate alarak
genel özelliklerini ayırt eder.
çayır-mera ve yem bitkisi
türlerine göre çayır, mera
ve yem bitkilerini ayırt
eder.
 Literatürü dikkate alarak
tıbbi ve aromatik bitki
türlerine göre tıbbi ve
aromatik bitkileri ayırt
eder.

 Bakım ve kullanma
Tarımsal üretimde kullanılan
kitaplarına göre tarım
TARIM ALET VE traktörler, tarım alet ve
24
MAKİNELERİ makinelerinin yapı ve traktörlerini ve parçalarını
özelliklerini açıklar.
inceler.
  Bakım ve kullanma
kitaplarına göre tarım alet
ve makinelerini inceler.

 Bitki tür ve çeşitlerine göre

sıcaklığın etkilerini
değerlendirir.
 Bitki tür ve çeşitlerine göre
ışığın etkilerini
değerlendirir.
 Bitki tür ve çeşitlerine göre
İklim faktörlerinin bitki
yetiştiriciliği üzerine olan nemin etkilerini
İKLİM KOŞULLARI 16
etkilerine göre gerekli değerlendirir.
düzenlemeleri yapar.
 Bitki tür ve çeşitlerine göre
rüzgârın etkilerini
değerlendirir.
 Bitki tür ve çeşitlerine göre
yağışın etkilerini
değerlendirir.

 Bölge, iklim ve pazar

şartlarına göre açıkta
yetiştiricilik sistemlerini
ayırt eder.
 Bitki türüne göre örtü altı
Değişik üretim alanlarında
YETİŞTİRİCİLİK
uygulanan yetiştiricilik yetiştiricilik sistemlerini 24
SİSTEMLERİ
sistemlerini uygular.
uygular.
 Bitki türüne göre alternatif
yetiştiricilik sistemlerini
uygular.

 İş sağlığı ve güvenliği

İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak bitki tür

ÜRETİM VE
tedbirlerini alarak farklı bitki ve çeşitlerine göre
ÇOĞALTIM 32
kısımlarıyla yapılan üretim
TEKNİKLERİ generatif üretim
yöntemlerini kullanır.
yöntemlerini kullanır.
  İş sağlığı ve güvenliği
tedbirlerini alarak bitki tür
ve çeşitlerine göre vejetatif
üretim yöntemlerini
kullanır.

 Yetiştirilecek olan sert

meyvelerin farklarını ayırt
eder.
 Bölgesel özelliklere uygun
meyve dikimi yapar.
 Meyveleri bölgenin iklim
ve toprak özelliklerini
İş sağlığı ve güvenliği dikkate alarak bakım
MEYVE
tedbirlerini alarak meyve 48
YETİŞTİRCİLİĞİ yapar.
bahçesi tesis eder.
 İş sağlığı ve güvenliği
tedbirlerini alarak
meyvelerde olgunluk
kriterlerine uygun bir
şekilde hasat ve hasat
sonrası işlemleri yapar.

 Toprak ve yaprak
numunesini literatüre
uygun olarak alır.
 Toprak ve yaprak numune
Gübreleme için gerekli analizi sonuçlarını, iklim ve
GÜBRELEMENİN toprak ve yaprak analiz
toprak özelliklerine göre 22
ESASLARI örneklerini alır ve
sonuçlarını değerlendirir. değerlendirir.
 Topraktan besin
maddelerinin alımını
düzenler.

İş sağlığı ve güvenliği  İş sağlığı ve güvenliği

tedbirlerini alarak bitkisel
GÜBRELER üretimde kullanılan gübre tedbirlerini alarak uygun 22
çeşitlerini tespit eder, toprak gübreleme makinaları ile
analiz sonuçlarına ve bitki
 isteklerine uygun bir şekilde bitkinin ihtiyacına göre
gübreleme yapar.
organik gübreleme yapar.
 İş sağlığı ve güvenliği
tedbirlerini alarak uygun
gübreleme makinaları ile
bitkinin ihtiyacına göre
inorganik gübreleme
yapar.
 İş sağlığı ve güvenliği
tedbirlerini alarak uygun
gübreleme makinaları ile
bitkinin ihtiyacına göre
mikrobiyal gübreleme
yapar.

 Meyve ağaçlarının kök,

gövde ve dal özelliklerini
inceler.
 İş sağlığı ve güvenliği
tedbirlerini alarak meyve
ağaçlarında uygun
dönemde, uygun sistemde
İş sağlığı ve güvenliği ve bitkilerin tür ve çeşidine
tedbirlerini alarak bahçe
bitkilerine tür, çeşit, bölgenin göre budama yapar.
BUDAMA VE iklim ve toprak özelliklerine  İş sağlığı ve güvenliği 40
TERBİYE göre terbiye sistemini
uygular ve bahçe bitkilerinin tedbirlerini alarak
budama işlemini asmalarda uygun
gerçekleştirir.
dönemde, uygun sistemde
ve asma çeşidine göre
budama yapar.
 İş sağlığı ve güvenliği
tedbirlerini alarak
asmalarda uygun
dönemde, uygun sistemde
 ve asma çeşidine göre
budama yapar.

 İş sağlığı ve güvenliği
tedbirlerini alarak olgunluk
kriterlerine göre uygun
yöntem ve dönemlerde
hasat yapar.
Bitkilerde hasat kriterlerine  Bitki tür ve çeşidine göre
HASAT VE
göre hasat ve hasat sonrası 24
PAZARLAMA muhafaza ve depolama
işlemlerini yapar.
yapar.
 Piyasa koşulları ve tüketici
isteğine göre pazarlama
yapar.

 İş sağlığı ve güvenliği
tedbirlerini alarak bitki
özelliklerine göre uygun
alet ve makineler ile
çapalama yapar.
 Bitkinin su ihtiyacına bağlı
olarak uygun sulama
sistemleri ile sulama
İş sağlığı ve güvenliği
yapar.
tedbirlerini alarak bitkilerde
iyi bir gelişim sağlayabilmek  Toprak ve yaprak
BİTKİ BAKIM
için yapılması gereken 48
İŞLEMLERİ özelliklerine göre
bakım işlemlerini uygun
yöntem ve makineler ile gübreleme yapar.
yapar.
 İş sağlığı ve güvenliği
tedbirlerini alarak bitkinin
gelişim durumu ve tür
özelliğine göre budama
yapar.
 İş sağlığı ve güvenliği
tedbirlerini alarak bitki
sağlığı işlemlerini zirai
 mücadele teknik
talimatlarına göre yapar.

TOPLAM 512

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEYLE İLGİLİ ESASLAR

1. Kurslarda başarı, programın özelliğine göre ders öğretmeni tarafından değerlendirilir.

2. Değerlendirme; yazılı, uygulamalı sınavlar veya varsa ödev ya da projelere göre yapılır.
Birden fazla sınav şekli ile sınavı yapılan kursun puanı, bu sınavların aritmetik
ortalaması ile belirlenir. Bu puan, kursun başarı puanı olarak değerlendirilir.
3. Kursiyerlerin kendi kendine yaptıkları tüm öğrenme faaliyetleri de değerlendirme
kapsamına alınabilir.
4. Her modülün sonunda başarı değerlendirmesi yapılır. Bireyin modüldeki başarısı
öğrenme çıktılarının başarı oranları dikkate alınarak bütüncül biçimde değerlendirilir.
5. Ölçme araçlarında kullanılacak kriterler başarım ölçütlerinden oluşturulur. Öğrenme
kazanımlarına ait başarım ölçütlerine modül bilgi sayfasında yer verilmiştir.
6. Programların özelliğine göre sınavlar ve başarı değerlendirmesi bilişim teknolojisi
kullanılarak da yapılabilir.
7. Kursiyerlerin sağlık durumları veya bedensel engelleri nedeniyle bazı derslerdeki
sınavlar, durumlarına uygun sınav yöntemiyle yapılır.
8. Kursiyerlerin kendi kendine yaptığı tüm öğrenme faaliyetleri ile kursiyere kurs sonunda
yapılan yazılı, sözlü ve performansa dayalı (uygulamalı ) tüm sınavlar 100 puan
üzerinden değerlendirilir.

PROGRAMIN UYGULANMASINDA KULLANILACAK ÖĞRETİM ARAÇ-GEREÇLERİ

Programın uygulama sürecinde;

1. Ders kitabı olarak Millî Eğitim Bakanlığının yayınlamış olduğu materyaller

kullanılmalıdır.
2. Kaynak ders kitapları, bireysel öğrenme materyalleri, kaynak ders kitaplarının
bulunmaması durumunda öğretmen/öğretici tarafından hazırlanan ders notları
kullanılmalıdır.
3. Yararlanılacak kaynak araç-gereçlerin programın amaçlarını gerçekleştirecek nitelikte
öğretim, yöntem ve tekniklerine uygun olması önem taşımaktadır.
4. Yararlanılacak araç ve gereçler:
  Aşı malzemeleri (aşı bağı, aşı macunu, aşılama makinesi ve benzeri)
 Bahçıvanlık alet ve makinaları (testere, budama makası, motorlu tırpan, dikim kazığı,
fide söküm kaşığı, plastik tutturucu, saksı, serpet, sırık, viyol ve benzeri)
 Ekim, dikim, gübreleme makinaları (fide dikim makinası, tohum ekme makinaları,
mibzer)
 El aletleri ( bel, bıçak, tırmık, tırpan, kürek, çapa ve benzeri)
 Hasat makinaları
 Kişisel koruyucu donanımları ( eldiven, maske, gözlük ve benzeri)
 Ölçüm aletleri (pH metre, refraktometre, nemölçer, tansiyometre, tartım aleti ve
benzeri)
 Örtü altı (plastik tüneller, seralar ve benzeri) sistem ve ekipmanları
 Sulama, drenaj alet ve ekipmanları
 Toprak işleme alet ve makinaları (çapa makinası, pulluk, kazayağı, kültivatör ve
benzeri)
 Traktör, römork
 Yangın söndürme araçları
 Zirai mücadele alet ve makinaları (pulverizatör, atomizör, holder ve benzeri)

BELGELENDİRME

Kurs programını başarı ile tamamlayanlara, kurs bitirme belgesi, not döküm çizelgesi ve talep
edenlere Europass Sertifika Eki verilir. Kursu tamamlamadan ayrılanlar ile bütün modülleri
başaramayanlara başardıkları modülleri gösteren not döküm çizelgesi verilir.