Nr Imię i Nazwisko Grupa 6

Wydział Semestr
ćwiczenia Data nr lab.
Energetyka I
108 6
Ocena

Temat: Wyznaczanie modułu sztywności metodą dynamiczną.

1. Podstawy teoretyczne.
Siły działające stycznie do powierzchni ciała stałego powodują przesunięcie kątowe
poszczególnych elementów i prowadzą do odkształceń typu ścinanie lub skręcanie. W
odkształconym ciele następuje zachwianie równowagi sił międzyatomowych, w wyniku
czego pojawiają się siły oporu sprężystego. Stosunek stycznej Fs, do powierzchni S, na
którą działa, nazywa się naprężeniem stycznym τ:
𝐹
𝜏 = 𝑠𝑠 .

Prawo Hooke’a:
𝜏 = 𝐺𝜑.
G-moduł sztywności, 𝜑- deformacja kątowa

Jako przykład odkształcenia skręcającego rozpatrzymy cylinder cienkościenny poddany

działaniu sił stycznych przyłożonych do górnej podstawy. Kąt skręcenia 𝜑 możemy
wyrazić przez obrót podstawy α:
𝑠 𝑟
𝜑 = 𝑙 = 𝑙 𝛼,

a naprężenie stycznej:
ⅆ𝐹
𝜏 = 2𝜋 ⅆ𝑟𝑠 2 .

Po uwzględnieniu dwóch powyższych wyrażeń znajdujemy styczną dFs:

2𝜋𝐺𝛼𝑟 2
ⅆ𝐹3 = 𝑙
ⅆ𝑟,

a po obustronnym pomnożeniu przez r otrzymamy moment siły dM:

2𝜋𝐺𝛼𝑟 3
ⅆ𝑀 = 𝑙
ⅆ𝑟.

W warunkach równowagi statycznej powyższe równanie można odczytać na dwa

sposoby – przyjmując moment siły za przyczynę, a odkształcenie za skutek lub odwrotnie.
W pierwszym przypadku skręcenie o kąt α jest wynikiem działania siły zewnętrznej o
momencie dM, natomiast w drugim – moment siły zewnętrznej sprężystości jest
skutkiem istniejącego odkształcenia.
 Przedstawiony na rysunku cylinder możemy
traktować jako element pełnego walca. Moment
siły skręcający podstawę walca o kąt α otrzymamy,
całkując przyczynki pochodzące od pierścieni o
promieniach zawartych od r=0 do R=0
𝑅
2𝜋𝐺𝛼
𝑀= ∫ 𝑟 3 ⅆ𝑟
𝑙
0

Po wykonaniu całkowania otrzymamy wyrażenie

na moment siły:
𝜋𝐺𝑟 4
𝑀= 𝛼,
2𝑙

w którym, poza modułem sztywności G, występują

wielkości łatwo dostępne do pomiaru, a więc
powyższe równanie może służyć do wyznaczenia
modułu sztywności.