Professional Documents
Culture Documents
فزیولوژی2 (فصل های 38،39،40)
فزیولوژی2 (فصل های 38،39،40)
ترتیب کننده
مریویس"فرهاد"
بسم هللا الرحمن الرحیم
دیافراگم ()Diaphragm
دیافراگ یک عضله گمبدی شکل است که قلب،شش ها و قفسه سینه را از پائین بسته کرده اند که در فرایند تنفس نقش مهم دارد.
دیافراگ خود دو مرحله دارد:
زمانیکه CO2را آزاد مینمایم یعنی در زمان بازدم دیافراگ پائین میشود و حجم قفسه سینه کاهش پیدا میکند. Expiration -.
زمانیکه O2میگریم یعنی زمان دم دیافراگ باال میرود و حجم قفسه سینه هم از لحاظ طولی و هم از لحاظ عرضی Inspiration -1
افزایش پیدا میکند.
زمان نفس گرفتن کیسه ها پر از هوا میشود و دیافراگ باال میرود و حجم قفسه سینه هم ازلحاظ طولی و هم از لحاظ عرضی افزایش پیدا میکند و
فشار در داخل کم میشود و در خارج زیاد میگردد پی به اساس قانون Diffusionهوا داخل میشود و در بازدم برعکس عمل صورت میگرد یعنی
دیافراگ پائین میاید و حجم قفسه سینه هم از لحاظ طولی و هم از لحاظ عرضی کاهش پیدامیکند و به حالت اولی خود بر میگردد که در داخل حجم
کم میشود زمانیکه حجم کم شد فشار زیاد میگردد و هوا خارج میگردد .این فرایند تنفس در دقیقه .1بار صورت میگرد.
جلسه دوم:
یکی از فکتور اساسی و مهم که در Pulmonary ventilationنقش دارد سیستم Complianceاست.
: Complianceعبارت از توانایی پذیرش مقدار هوای مشخص به وسیله شش ها میباشد.یعنی شش ها چه مقدار ظرفیت دارد که هوا را بیگرد و چه
مقدار هوا را پس بدهد که این ظرفیت و توانایی در همه اشخاص یکسان نیست.
گراف :Compliance
در این گراف محور Yتابع محور Xاست
هر قدر که Pleural pressureمنفی تر باشد مقدار حجم ورودی بیشتر است چون نسبت به اتموسفیر اختالف فشار فوق العاده زیاد میشود.
هر قدر Pleural pressureکاهش پیدا کند Inspirationبیشتر میشود و هر قدر Pleural pressureکاهش پیدا کند Expirationنیز کاهش پیدا
میکند.
فرایند Inspiration and Expirationمتواتر انجام میشود یعنی مقدار حجم ورودی شش ها افزایش و کاهش پیدا میکند به اثر تابع Pleural
pressureکه همین فرایند افزایش و کاهش مقدار حجم ورودی شش ها را بنام Pulmonary ventilationیاد میکند.
مفهوم اساسی Complianceتغیرات حجم هوای شش ها است که تابع در تغیرات ،Pleural pressureکه میتوانیم گفت تغیر در Pleural
pressureباعث دم و بازم میشود که این دم و بازدم چینچ در مقدار هوای موجود در شش ها است.
𝑛𝑜𝑖𝑡𝑖𝑙𝑖𝑡𝑛𝑒𝑣 𝑦𝑟𝑎𝑛𝑜𝑚𝑙𝑢𝑝
= 𝑒𝑐𝑛𝑎𝑖𝑙𝑝𝑚𝑜𝐶
𝑒𝑟𝑢𝑠𝑠𝑒𝑟𝑝 𝑙𝑎𝑟𝑒𝑢𝑙𝑝
:Surface tensionعبارت از کشش سطحی که در سطح مایع مجاور با هوا ایجاد میشود.
مکانیزم حذف شدن کشش سطحی در بدن :کشش سطحی در بدن مضر است و باعث میشود که نفس کشیده نشود بنا ً در بدن ما یک ماده شحمی بنام
Surfactantبه واسطه یک گروه حجرات اپیتلیال بنام Type2سنتز میشود چون Surfactantیک شحم نظیر فسفولیپید است میاید Surface
tensionرا ازبین میبرد یعنی باعثشکستن باندهای هایدروجنی Surface tensionمیشود و بعد میتوانیم به راحتی نفس بکشیم.
پس Surface tensionنیروی است که در سطح آب و مایع به وجود میاید و مایع یا آب باید با هوا در مجاورت هم باشد و جای دیگر Surface
tensionبه وجود نمیاید.
*اگر شش ها دارای Surfactantباشد شش ها باز میباشد و میتواند هوا داخل شود و اگر Surfactantوجود نداشته باشد شش ها بسته میشود و هوا
داخل شش نمیشود و در نتیجه نفس کشیده نمیشود.
𝑛𝑜𝑖𝑠𝑛𝑒𝑡 𝑒𝑐𝑎𝑓𝑟𝑢𝑆2.
= فشار داخل آلوئل دارد. Surface tensionبا فشار داخل Alveoliرابطه مستقیم دو برابری
شعاع آلوئی
کار که در فرایند تنفس انجام میشود از 3ناحیه ناشی میشود که قرار ذیل اند:
-1ناحیه Complianceاست که ناشی از 3الیه است.
3- Surfactant 2- Basel membrane Epithelial cell -1
-2ناحیه مقاومت Tissueاست (شامل قفسه سینه،دیافراگ و عضالت بین دنده یی داخلی و خارجی)
-8کار ناشی از Resistanceمجاری تنفسی.
حجم باقی مانده از جمله حجم های است که نمیتوانیم توسط وسیله اسپیرومتر اندازه گیری نمایم.
نحوه تعیئن ظرفیت باقی مانده :ظرفیت باقی مانده را نمیتوان با اسپیرومتر اندازه گیری نمود بنا ً ار روش رقیق سازی هلیوم استفاده میکنیم چون
هلیوم در داخل با گازات موجود در حجم باقی مانده تعامل نمیکند و این رویش را بنام هلیوم دایلشن یاد میکندو توسط فورمول ذیل محاسبه
𝑒𝐻𝑖𝐶
میشود𝐹𝑅𝐶 = (𝐶𝑓𝐻𝑒 − 1)𝑣𝑖𝑠𝑝𝑖𝑟.
گازات تنفس شده مستقیم وارد خون نمیشود چون در داخل حجم هوای باقی مانده وجود دارد.
جایکه آکسجن یک فضا مصرف نشود بنام فضای مرده یاد میکند.
فضای مرده عبارت از فضای است که در آن آکسجن وجود داشته باشد اما با خون تبادله صورت نمیگرد.
فضای مرده به دو نوع است که قرار ذیل است:
:Dead space Anatomic -1به فضای گفته میشود که وظیفه آن انتقال است نه تبادله.
:Dead space Physiologic -2به فضای گفته میشود که وظیفه تبادله را دارد ولی تبادله انجام نمیشود.
از 500ccهوا تنفس شده 150ccآن در فضای مرده است و حدود 350ccآن در حال تبادله
میباشد که 350ccهمان pulmonary ventilationاست و اگر بخواهیم در یک دقیقه این
مقدار هوا را محاسبه نمایم از فورمول ذیل استفاده مینمایم:
)𝐷𝑉 𝑉𝐴 = 𝑓𝑟𝑒𝑞(𝑉𝑇 −
حجم تهویه آلوئل در دقیقه =VA
حجم جاری =VT
حجم فضای مرده =VD
تعداد تنفس در دقیقه =Freq
فصل ( )39جلسه چهارم:
Pulmonary circulation
در شش ها دو نوع گردش خون وجود دارد:
(High pressure, low flow circulation -1گردش خون با فشار زیاد و حجم کم)
(Low pressure, high flow circulation -2گردش خون با فشار کم و حجم زیاد)
هدف از این دو نوع گردش خون در شش ها چیست؟
چون شش ها برعالوه اینکه در فرایند تنفس نقش دارد و نسج ها به تغذیه و خون نیاز دارد وظیفه تصفیه سازی خون را نیز بر عهده دارد پس
به منظور تصفیه و به منظور تغذیه ،شش ها دارای دو نوع گردش خون میباشد.
گردش خون با فشار زیاد و حجم کم مخصوص تغذیه شش ها اس ت چون نسج شش ها را باید تغذیه نمایند و خون با فشار باال نیاز ندارد و حجم
این نوع گردش کم است چون نسج شش ها زیاد نسیتند و از Aortaمنشا میگرد و حجم خون در Aortaحدود 120mmhgاست.
گردش خون با فشار کم و حجم زیاد مخصوص تبادله گازات است این گردش دارای حجم زیاد است چون تمام خون که به قلب راست میریزد از
شش ها باید عبور کند و خون بدن و سیستمیک باید تصفیه شود .و دارای فشار کم است چون فشار در قلب راست نهایت Maximumحالتش
15mmhgاست.
تمام خون که به قلب راست میریزد از شش ها عبور میکند و خون که به قلب راست میریزد دارای چند مشخصه میباشد:
-1دارای Concentrationباالی کاربن دای اکساید
-2کاهش آکسجن
-8تغیر رنگ
ارتباط شش ها با قلب
در قلب راست گردش خون سیستمیک از دو رگ بزرگ SVCو IVCمیریزد به دهلیز راست از دهلیز
راست وارد بطن راست میشود و از بطن راست توسط Pulmonary valveوارد Pulmonary artery
میشود که Pulmonary arteryوارد شش ها میشود و در شش ها توضیع میشود تا حد Capillaryکه
اطراف Alveoliتعداد زیاد قرار میگرد تا مساحت بسیار زیاد برای تبادله گازات تنفسی را به وجود
بیاورد.
خون ها پس از تبادله گازات تنفسی وارد دهلیز چپ میشود واز دهلیز چپ با فشار 120mmhgوارد
Aortaمیشود و به تمام بدن را منشوب میسازد.
* :Circulation shuntعبارت از گردش خون است که از قلب راست بدون اینکه آکسجنت شود به قلب
چپ میریزد.
Shuntبه معنی مسیر کوتاه است که کار را انجام نمیدهد ولی بالفاصله از یک جا به جای دیگر یک
بخش را دور میزند یعنی مسیر خود را تغیر میدهد که در گردش خون ششی نیز shuntوجود دارد.
Shuntها در اطراف alveoliهم به وجود میاید که بنام Alveolar shantyیاد میکند.
گراف :با یک سیکل قلبی(استول و دیاستول) که در قلب راست صورت میگیرد چه تغیرات در فشار داخل بطن راست و چه تغیرات در داخل
Pulmonary arteryبه وجود میاید؟
فشار داخل بطن راست در ابتدا صفر است و پس از مدت که بطن راست منقبض میشود فشار داخل بطن راست باال میرود و فشار داخل بطن راست
حدود 25mmhgمیشود که در این مقدار فشار Pulmonary Value،باز میشود و زمانیکه Pulmonary Valueباز شود فشار داخل
Pulmonary arteryزیاد میشود که فشار هر دو در این زمان با هم مساوی به 25mmhgاست.
ً
و زمانیکه سیکل قلب حالت سیستولیک پیدا کند فشار داخل بطن راست و Pulmonary arteryکم میشود که فشار بطن راست مستقیما پایئن میشود
و به حالت Restمیرسد ولی فشار Pulmonary arteryیک مقدار افزایش پیدا میکند و این افزایش در حالی است که فشار بطن راست صفر است
بعد از یک مقدار افزایش فشار Pulmonary arteryدوباره کاهش پیدا میکند.
یعنی در سیکل قلبی سیستولیک فشار بطن راست سریعا ً کم میشود ولی فشار Pulmonary arteryبه تدریج کم میشود.
افزایش محدود فشار در بطن راست بر اساس بسته شدن دریچه بین دهلیز راست و بطن راست است زمانیکه خون به داخل دهلیز راست میاید
یک مقدار خون باقی میماند و فشار که دهلیز وارد میکند یک مقدار منقبض میشود.
افزایش محدود فشار در شریان بر اساس منقبض شدن بطن راست فشار در Aortaبه 120mmhgمیرسد زمانیکه حالت سیستولیک ختم
میشود فشار Aortaیک مقدار ثابت میشود بعد کم میشود بخاطر بسته شدن دریچه Aorticچون خاصیت االسیستی دارد.
گراف :گردش خون در حالت استراحت و ورزش توضیع میدهد در 3ناحیه شش ها
در حالت استراحت گردش خون در ناحیه فوقانی کم است ،در ناحیه وسطی افزایش پیدا میکند و در ناحیه تحتانی بسیار زیاد میشود.
در حالت ورزش گردش خون در حدود .8برابر با نسبت حالت استراحت تغیر پیدا میکند.
در هر دو حالت گردش خون بیشتر در ناحیه تحتانی شش ها صورت میگیرد به اساس چند فکتور:
-1چون وزن خون تمایل حرکت به سمت پایئن دارد.
-2در قسمت تحتانی فشار کم است.
-8در قسمت تحتانی جریان خون بیشتر است.
-4جریان خون تحتانی نسبت به جریان خون فوقانی مصرف انرژی قلبی کمتر دارد.
جلسه پنجم:
Outputقلب عبارت از حجم خون است که در یک دقیقه از قلب خارج میشود.
Inputقلب عبار از حجم خون است که در یک دقیقه وارد قلب میشود.
در حد نارمل مقدار input and outputیکسان است یعنی مساوی به 4,5Lاست.
س :در زمان ورزش Outputقلب به چند میرسد ،آیا در افزایش Outputقلب فشار جریان خون در
Pulmonary artery, left atrium and pulmonary capillariesتغیر میکند یا خیر و چگونه تغیر پیدا میکند؟
ج :به صورت نارمل در فرد بالغ outputقلب در یک دقیقه 4,5Lخون است و فشار جریان خون maximumدر
Pulmonary artery=25mmhgاست در pulmonary capillaries=7-8mmhgاست و در left atrium=2-3mmhgاست.
در زمان ورزش outputقلب افزایش پیدا میکند و بر اساس افزایش outputقلب فشار جریان خود در هر 3ناحیه نیز افزایش پیدا میکند و سبب
پاره شدن جدار Capillariesمیشود ولی 3مکانیزم مالیکوالر وجود دارد که از افزایش بیش از حد جلوگیری میکند و این3مکانیزم مالیکوالر قرار
ذیل اند:
Increase open capillaries -1
زمانیکه فشار جریان خون با افزایش outputقلب بیش از حد افزایش پیدا کند در این زمان کپیلری ها باز میشوند یعنی تعداد کپیلری هایکه
خون دریافت میکند زیاد میشود و فشار جریان خون بین کپیلری هایکه قبالً بود و کپیلری هایکه جدید باز شدند تقسیم میشود و به این صورت از
افزایش فشار جریان خون بیش از حد جلوگیری میکند.
Dilation capillaries -2
این نوع کپیلری ها در زمان استراحت باهم چسپیده و تنگ میباشد ولی زمانیکه outputقلب افزایش پیدا میکند و فشار جریان خون بیش از حد
افزایش پیدا میکند این کپیلری ها توسعه پیدا میکند و میتواند حجم زیاد از خون را انتقال دهد و به اندازه حجم خون میتواند کپیلری ها حجم خود
را زیاد نماید و به این صورت از افزایش فشار جریان خون بیش از حد جلوگیری میکند.
Increase arterial pressure -8
اوسط فشار جریان خون در pulmonary artery=15mmhgاست و زمانیکه outputقلب افزایش پیدا میکند بطور مثال فشار جریان خون
در pulmonary artery=20mmhgمیرسد پس سرعت جریان خون نیز زیاد میشود و به این صورت از افزایش جریان خون بیش از حد
جلوگیری میکند.
اگر outputقلب افزایش پیدا کند فشار جریان خون در شش ها ،کپیلری ها،ارتریول ها و وریدها به مقدار بسیار اندک تغیر پیدا میکند نه به
مقدار بسیار زیاد بر اساس 3مکانیزم مالیکوالر فوق.
دینامیک عروق
در زون 3کپیلری ها در حد کنار همدیگر قرار گرفته است که به مثل یک صفحه از جریان خون مشاهده میشود که بنام Sheet of flowیاد میکند.
فشار در داخل کپیلری ها در حدود 7mmhgاست و حجم که از کپیلری ها در شش ها خون جریان پیدا میکند در حدود 70mlاست و تمام حجم
خون که در شش ها در حدود 500-450mlاست و همچنان ماندن خون در شش ها(خون باقی مانده) وابسته گی به سرعت خون دارد و سرعت خون
وایسته گی به rateقلب دارد ،بطور اوسط طول زمان خون باقی مانده در شش ها در حدود 0,3-0,8secاست.
CAPILLARY EXCHANGE OF FLUID IN THE LUNGS AND PULMONARY INTERSTITIAL FLUID DYNAMICS
-1فشار pulmonary capillaryدر داخل شش ها حدود 7mmhgاست و در peripheral tissuesدر حدود 16-17mmhgاست.
-2فشار interstitial fluidدر شش ها در حدود -5 to -7mmhgاست و در نسج peripheral subcutaneousدر حدود مثبت است.
-8فشار آسموزی-کلوئیدی در شش ها در حدود 14mmhgاست و در peripheral tissuesدر حدود 6mmhgاست.
در عروق دو نوع فشار اساسی وجود دارد که قرار ذیل اند:
-1فشار ناشی از ماده آسموتیک :که فشار آسموزی-کلوئیدی است.
-2فشار ناشی از مایع و آب :که فشار هایدروستاتیک است.
Partial pressureدر 3پارامتر concentration, volume and pressureتابع تعداد ذرات شرکت کننده در فضا است ذرات هر کدام بیشتر
باشد سهم شان نیز بیشتر میباشد.
در گازات تنفسی N2از همه بیشتر است به تعقیبش O2و بعد CO2است.
فشار در اتموسفیر در حدود 760mmhgاست ولی سهم گازات N2,O2 and CO2از هم فرق میکند.
Partial pressureعبارت از فشار یک گاز متناسب است با مقدار سهم که در فضا اشغال میکند.
𝑠𝑎𝑔 𝑑𝑒𝑣𝑙𝑜𝑠𝑠𝑖𝑑 𝑓𝑜 𝑛𝑜𝑖𝑡𝑎𝑟𝑡𝑠𝑒𝑐𝑛𝑜𝑐
( =Partial pressure )
𝑡𝑛𝑒𝑖𝑐𝑖𝑓𝑓𝑒𝑜𝑐 𝑦𝑡𝑖𝑙𝑖𝑏𝑢𝑙𝑜𝑠
( Concentrationمقدار ذرات شرکت کننده) با Partial pressureرابطه مستقیم دارد.
(Solubilityضریب انحاللیت) با Partial pressureرابطه عکس دارد یعنی هر چه زیاد یک گاز در یک محلول منحل باشد Partial pressure
کمتر است و گاز که در محلول حل شود فشار ایجاد نمیکند و اگر حل نشود فشار ایجاد میکند.
ضریب انحاللیت( )solubilityهر گاز متفاوت است که ضریب انحاللیت برخی از گازات قرار ذیل اند:
جلسه هفتم
Partial pressureگازات از اتموسفیر تا بازدم یکسان نیست بلکه متفاوت است.
500ccهوا که ما وشما میکشیم و وارد آلوئل ها میشود این مقدار هوا به صورت تدریجی به مصرف میرسد و همچنان 500ccهوا اولیه پس از
شانزده هُمین بازدم ختم میشود یعنی از این این نتیجه را بدست میاریم که در فرایند تنفس هوا دمی به تدریج مصرف میشود و اگر به تدریج مصرف
نگردد ممکن با مرگ مواجه شویم چون فرایند هموستاتیک خون مختل میشود.