Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 10

Collision Of Comet Shoemaker- Levy 9 With Jupiter

(Sự va chạm của Sao Chổi Shoemaker- Levy 9 với Sao Mộc)

1
The last half of July 1994 witnessed much interest among astronomers and the wider
public in the collision of comet Shoemaker-Levy 9 (SL9) with Jupiter.
Nửa cuối tháng 7 năm 1994 chứng kiến sự quan tâm nhiều giữa các nhà thiên văn học và
lượng lớn công chúng trong vụ va chạm của sao chổi Shoemaker-Levy 9 (SL9) với sao
Mộc.

The comet was discovered on 25 March 1993 by Eugene and Carolyn Shoemaker and
David Levy, using the 450 mm Schmidt camera at the Mount Palomar Observatory.
Sao chổi được phát hiện vào ngày 25 tháng 3 năm 1993 bởi Eugene và Carolyn
Shoemaker và David Levy, sử dụng camera Schmidt 450 mm tại Đài thiên văn ở Núi
Palomar.
The discovery was based on a photographic plate exposed two days earlier.
Phát hiện này được dựa trên một tấm ảnh được phơi ra ánh sáng hai ngày trước đó.

The Shoemakers are particularly experienced comet hunters with 61 discoveries to their
credit.
Các Shoemakers là những thợ săn sao chổi có kinh nghiệm đặc biệt với là 61 khám phá
được ghi nhận.

Their technique relics on the proper motion of a comet to identify the object as a non-stellar
body.
Kỹ thuật của họ lần theo trên chuyển động thích hợp của một sao chổi để xác định đối
tượng là một vật thể không phải ngôi sao.

They photograph large areas of the sky, typically with an eight minute exposure, and repeat
the photograph 45 minutes later.
Họ chụp ảnh những khu vực rộng lớn của bầu trời, thường được phơi sáng 8 phút và lặp
lại bức ảnh 45 phút sau đó.

Comparison of the two photographs with a stereo-microscope reveals any bodies which
have moved against the background of fixed stars.
So sánh hai bức ảnh bằng kính hiển vi cho hình ảnh nổi cho biết bất kỳ vật thể nào đã di
chuyển trên nền của các ngôi sao cố định.
2
As so often in science, serendipity played a large part in the discovery of Shoemaker-Levy
9!
Như thường lệ trong khoa học, sự may mắn đóng vai trò lớn trong việc khám phá ra
Shoemaker-Levy 9!

The weather on the night of 23 March was so poor that the observers would not normally
have bothered putting film into their camera.
Thời tiết vào đêm ngày 23 tháng 3 quá tệ đến nỗi các nhà quan sát thường không bận tâm
vào việc khi đưa phim vào máy quay của họ.

However, they had a box of old film to hand which had been partially exposed by accident
some days previously, so decided to insert it into the camera rather than waste good film.
Tuy nhiên, họ đã có một hộp phim cũ để xử lý đã tình cờ được phơi sáng vài ngày trước đó,
vì vậy họ quyết định chèn nó vào máy ảnh thay vì lãng phí những phim tốt.

Fortunately, two of the film plates, despite being fogged round the edges, captured the first
image of a very strange, bar-shaped object.
May mắn thay, hai trong số các tấm phim, mặc dù bị nhòe quanh các cạnh, chụp được hình
ảnh đầu tiên của một vật thể rất lạ, dạng thanh.

This object, which Carolyn Shoemaker first described as a squashed comet, later became
known as comet Shoemaker-Levy 9.
Đối tượng này, mà Carolyn Shoemaker lần đầu tiên được mô tả như là một sao chổi bị đè
bẹp, sau này được gọi là sao chổi Shoemaker-Levy 9.
3
Other, more powerful, telescopes revealed that the comet was, in fact, composed of 21
cometary fragments, strung out in a line, which accounted for the unusual shape.
Các kính thiên văn khác, nhìn rõ nét hơn, cho thấy rằng sao chổi, trên thực tế, bao gồm 21
mảnh vỡ , được xâu chuỗi thành một đường thẳng, giải thích cho hình dạng bất thường của
nó.

The term string of pearls was soon coined.


Thuật ngữ chuỗi ngọc trai đã sớm được đặt ra.

Figure 1 is a mosaic taken by the Hubble Space Telescope (HST) during 24-27 January
1994.
Hình 1 là một bức tranh được chụp bởi Kính viễn vọng Không gian Hubble (HST) trong
khoảng thời gian từ ngày 24-27 tháng 1 năm 1994.

It shows the main fragments which at that time spanned a linear distance of approximately
600,000 km.
Nó cho thấy các mảnh chính vào thời điểm đó kéo dài khoảng cách tuyến tính khoảng
600.000 km.

Initially the fragments were surrounded by extensive dust clouds in the line of the nuclei but
these later disappeared.
Ban đầu, các mảnh vỡ này được bao quanh bởi những đám mây bụi lớn cùng với dòng hạt
nhân nhưng sau đó chúng biến mất.

Some of the nuclei also faded out (presumably due to disintegration), while others split
into multiple fragments.
Một số hạt nhân cũng bị mờ đi (có lẽ là do sự tan rã), trong khi những hạt khác phân chia
thành nhiều mảnh.
4
The use of large telescopes enabled the precise positions and velocities of the cometary
fragments to be obtained and this facilitated calculation of their orbits.
Việc sử dụng kính thiên văn lớn cho phép các vị trí chính xác và vận tốc của các mảnh vỡ
sao Chổi được thu được và điều này tạo điều kiện thuận lợi cho việc tính toán quỹ đạo
của chúng.
At the time of their discovery, the fragments were located approximately 50 million km from
Jupiter, all co-orbital in a highly elliptical orbit.
Vào thời điểm phát hiện của họ, các mảnh vỡ nằm cách sao Mộc khoảng 50 triệu km, và tất
cả các đồng quỹ đạo khá giống hình elip.

Calculations revealed that, prior to its disintegration, the comet had been in a periodic orbit
around the Sun.
Các tính toán cho thấy, trước khi tan rã, sao chổi đã ở trong quỹ đạo có chu kỳ quanh Mặt
Trời.

It was captured by Jupiter at some unknown date and, on 07 July 1992, passed
approximately 21,000 km above the Jovian cloud tops.
Nó đã bị chiếm bởi sao Mộc vào một số ngày không rõ và, vào ngày 07 tháng 7 năm 1992,
đã vượt qua khoảng 21.000 km trên đỉnh đám mây của Jovian.

The gravitational forces associated with such a close approach caused the comet to
disintegrate, creating the 21 fragments visible at the time of its discovery.
Các lực hấp dẫn liên quan đến cách tiếp cận gần như đã khiến sao chổi tan rã, tạo ra 21
đoạn có thể nhìn thấy tại thời điểm phát hiện ra nó.
5
The size of the original comet and each of the fragments was, and still is, something of a
mystery.
Kích thước của sao chổi ban đầu và từng mảnh vỡ là, và vẫn là một thứ bí ẩn.

The first analysis of the orbital dynamics of the fragments suggested that the comet was
originally some 2.5 km in diameter with an average fragment diameter of 0.75 km.
Phân tích đầu tiên về động lực quỹ đạo của các mảnh vỡ cho thấy sao chổi ban đầu có
đường kính 2,5 km với đường kính mảnh trung bình 0,75 km.

Later work gave corresponding diameters of approximately 10 km and 2 km and these


values are now considered more likely.
Nghiên cứu sau đó đưa ra các đường kính tương ứng khoảng 10 km và 2 km và những
thông số này hiện được coi là hợp lý hơn.

There was considerable variation in the diameters of different fragments.


Có sự thay đổi đáng kể về đường kính của các mảnh khác nhau.
6
Further calculations revealed that the cometary fragments were on course to collide with
Jupiter during July 1994, and that each fragment could deliver an energy equivalent to
approximately 500,000 million tonnes of TNT.
Các tính toán tiếp theo cho thấy rằng các mảnh vỡ sao Chổi đang đang theo hướng va
chạm với sao Mộc trong tháng 7 năm 1994, và mỗi mảnh có thể tạo năng lượng tương
đương với khoảng 500.000 triệu tấn TNT.

The prospect of celestial fireworks on such a grand scale immediately captured the
attention of astronomers worldwide!
Triển vọng của pháo hoa thiên thể trên quy mô lớn như vậy ngay lập tức đã thu hút sự chú
ý của các nhà thiên văn học trên toàn thế giới!
7
Each fragment was assigned an identity letter A-W (letters "I" and "O" were not used to avoid
potential confusion with numbers "1" and "0") and a co-ordinated program of observations
was put in place world-wide to track their progress towards impact with Jupiter.
Mỗi mảnh được gán một chữ cái A-W (chữ cái "I" và "O" không được sử dụng để tránh
nhầm lẫn tiềm ẩn với số "1" và "0") và một chương trình phối hợp quan sát được diễn ra
khắp nơi trên toàn thế giới theo dõi tiến trình của họ đối với tác động với sao Mộc.

As the cometary fragments reached the cloud tops of Jupiter, they were travelling at
approximately 60 km/s and the chain of fragments had spread out to cover approximately
30 million km.
Khi các mảnh vỡ sao chổi đạt đến đỉnh mây của sao Mộc, chúng di chuyển với vận tốc
khoảng 60 km/s và chuỗi các mảnh vỡ văng ra khoảng 30 triệu km.

The impacts occurred during 16-22 July.


Các tác động xảy ra trong ngày 16-22 tháng 7.

All took place at a latitude of approximately 48°S which nominally placed them in the SSS
Temperate Region however, visually, they appeared close to the Jovian polar region.
Tất cả đã diễn ra ở vĩ độ khoảng 48 ° S, được đặt tên một cách thông thường trong Khu vực
Nhiệt độ SSS tuy nhiên, quan sát thấy, chúng xuất hiện gần vùng cực của Jovian.

Although the impacts all occurred some 10-15° round the limb on the far side of the planet
as seen from Earth, the rapid rotation of the planet (a Jovian day is only some 10 hours
long) soon carried them into the view of Earth-based telescopes.
Mặc dù các tác động tất cả xảy ra khoảng 10-15 ° theo quầng phía xa của hành tinh như
được nhìn thấy từ trái đất, sự quay nhanh của hành tinh (một ngày Jovian chỉ dài khoảng
10 giờ) sớm đưa chúng vào tầm nhìn của kính viễn vọng dựa trên Trái đất.

The collisions lived up to all but the wildest expectations and provided a truly impressive
spectacle.
Những va chạm thực hiện gần đúng với những kỳ vọng mãnh liệt nhất và mang lại một
cảnh tượng thực sự ấn tượng.
8
Jupiter is composed of a relatively small core of iron and silicates surrounded by hydrogen.
Sao Mộc bao gồm một nhân tương đối nhỏ bằng sắt và silicat bao quanh bởi hydro.

In the depths of the planet (approximately 1000 km and more below the visible cloud tops)
the hydrogen is so compressed that it is metallic in form; further from the centre, the
pressure is lower and the hydrogen is in its normal molecular form.
Ở độ sâu của hành tinh này (khoảng 1000 km và nhiều hơn nữa dưới đỉnh đám mây có thể
nhìn thấy), khí hydro được nén đến mức nó có dạng kim loại; ở xa trung tâm, áp suất thấp
hơn và hydro ở dạng phân tử bình thường.

The Jovian cloud tops visible from Earth consist primarily of methane and ammonia with
relatively small amounts of other elements and compounds which are thought to be
responsible for the colours seen in the atmosphere.
Các đỉnh đám mây của Jovian có thể nhìn thấy được từ Trái đất bao gồm chủ yếu là mêtan
và amoniac với một lượng tương đối nhỏ các nguyên tố và hợp chất khác được cho là
nguyên nhân của các màu sắc nhìn thấy trong khí quyển.
9
The smaller cometary fragments plunged into Jupiter, rapidly disintegrated and left little
trace; three of the smallest fragments, namely T, U and V left no discernible traces
whatsoever.
Các mảnh vỡ sao Chổi nhỏ hơn rơi vào sao Mộc, nhanh chóng tan rã và để lại dấu vết nhỏ;
ba trong số các mảnh nhỏ nhất, cụ thể là T, U và V không để lại dấu vết rõ ràng nào.
However, many of the cometary fragments were sufficiently large to produce a spectacular
display.
Tuy nhiên, nhiều mảnh vỡ của sao Chổi là đủ lớn để tạo ra một cảnh tượng đẹp mắt

Each large fragment punched through the cloud tops, heated the surrounding gases to
some 20,000 K on the way, and caused a massive plume or fireball up to 2000 km in
diameter to rise.
Mỗi mảnh lớn chui qua các ngọn mây, làm nóng các khí xung quanh lên khoảng 20.000 K
trên đường đi, và gây ra một chùm lớn hoặc quả cầu lửa có đường kính lên đến 2000 km.

Before encountering thicker layers of the atmosphere and disintegrating in a mammoth


shock wave, the large fragments raised dark dust particles and ultra-violet (UV) absorbing
gases high into the Jovian cloud tops; in visible light, this material manifested itself as a dark
scar surrounding the impact site.
Trước khi gặp phải những lớp khí quyển dày đặc hơn và tan rã trong một sóng xung kích
khổng lồ, các mảnh lớn tạo ra các hạt bụi đen và các tia cực tím (UV) hấp thụ cao vào các
đỉnh mây Jovian; trong ánh sáng thấy được, các hạt bụi này hiện ra như một vết sẫm màu
xung quanh vị trí tác động.
10
The HST took many fine pictures of the collisions using its Wide Field Planetary Camera.
HST đã chụp nhiều ảnh đẹp về các va chạm sử dụng Máy ảnh Hành tinh Trường Rộng.
Figure 2 is a view of the impact sites of fragments C, A and E (in that order from left to right
across the disk).
Hình 2 là khung nhìn của các vị trí tác động của các đoạn C, A và E (theo thứ tự từ trái qua
phải trên đĩa)

The satellite may also be seen, passing above the equator of the disc.
Vệ tinh cũng có thể được nhìn thấy, đi qua trên đường xích đạo của đĩa.

The photograph was taken on 17 July. The impact sites, all near the planet's south polar
region, are considerably more prominent in UV light than visible light (because of the
presence of UV-absorbing gases).
Bức ảnh được chụp vào ngày 17 tháng 7. Các vị trí tác động, tất cả gần vùng cực nam của
hành tinh, nổi bật hơn đáng kể trong ánh sáng tia cực tím so với ánh sáng thấy được (vì sự
có mặt của các khí hấp thụ tia cực tím).

Some idea of the scale of the impact sites may be gained from comparison with the Great
Red Spot, visible on the eastern limb of the planet, which has a major axis approximately
equal to the diameter of the Earth.
Một số ý tưởng về độ lớn của các vị trí tác động có thể đạt được so với các Điểm đỏ lớn, có
thể nhìn thấy trên quầng phía đông của hành tinh, trong đó có một trục chính xấp xỉ bằng
đường kính của trái đất.
11
Fragment G, one of the larger components of the comet, suffered a particularly impressive
collision with Jupiter (at approximately 07:30 UT on 18 July.)
Mảnh G, một trong những thành phần lớn hơn của sao Chổi, chịu một va chạm đặc biệt ấn
tượng với sao Mộc (vào khoảng 07:30 ngày 18 tháng 7).

Figure 3 shows the impact plume associated with the collision as seen by the HST, with
views in several wavelengths.
Hình 3 cho thấy các ảnh hưởng liên quan đến va chạm mà kính viễn vọng Hubble nhìn
thấy, với lượt xem một số bước sóng.

The plume is similar to the mushroom cloud associated with a nuclear explosion.
Chùm tương tự như đám mây hình nấm liên kết với một vụ nổ hạt nhân.

In the figure, the collision site is still on the far side of the planet but the plume has reached
sufficient altitude that it is visible round the limb.
Trong hình vẽ, vị trí va chạm vẫn còn ở phía xa của hành tinh nhưng chùm đám mây đã đạt
đến độ cao đủ để nó có thể nhìn thấy quanh bờ của hành tinh.

As explained above, the plume is most prominent in blue light.


Như đã giải thích ở trên, các chùm là nổi bật nhất trong ánh sáng màu xanh.

Figure 4 gives an Earth-based view of the plume taken by the Keck telescope on Mauna
Kea (Hawaii).
Hình 4 đưa ra quan điểm dựa trên Trái đất của chùm được chụp bởi kính viễn vọng Keck
trên Mauna Kea (Hawaii).

Figure 5 shows HST photographs taken once the impact site was carried by the planet's
rotation into visibility from the Earth.
Hình 5 cho thấy các bức ảnh của kính viễn vọng Hubble chụp một khi vị trí tác động được
thực hiện bởi sự quay vòng của hành tinh có tầm nhìn từ Trái Đất.

The impact site bears a certain resemblance to a sunspot with a dark central region
surrounded by lighter shading.
Các vị trí tác động tạo ra một hiện tượng giống nhau nhất định với một vết đen mặt trời với
một khu vực trung tâm tối bao quanh bởi bóng mờ sáng hơn.
12
Some days after collision the impact sites began to evolve and fade as they became subject
to the dynamics of Jupiter's atmosphere.
Một vài ngày sau va chạm, các vị trí tác động bắt đầu thay đổi và mờ đi khi chúng trở thành
đối tượng với sự đầy biến động của bầu khí quyển Sao Mộc.

No-one knows how long they will remain visible from Earth, but it is thought that the larger
scars may persist for a year or more.
Không ai biết chúng sẽ tồn tại bao lâu từ Trái đất, nhưng người ta cho rằng những vết lớn
hơn có thể tồn tại trong một năm hoặc lâu hơn.

The interest of professional astronomers in Jupiter is now waning and valuable work can
therefore be performed by amateurs in tracking the evolution of the collision scars.
Sự quan tâm của các nhà thiên văn học chuyên nghiệp vào sao Mộc hiện nay đang giảm đi
và công việc có giá trị do đó có thể được thực hiện bởi những người nghiệp dư trong việc
theo dõi sự biến chuyển của những điểm va chạm.
The scars are easily visible in a modest telescope, and a large reflector will show them in
some detail. There is scope for valuable observing work from now until Jupiter reaches
conjunction with the Sun in November 2004.
Những vệt đó có thể dễ dàng nhìn thấy trong một kính viễn vọng vừa phải, và một sự phản
chiếu lớn sẽ hiển thị chúng một cách chi tiết. Có phạm vi cho công việc quan sát có giá trị
từ nay cho đến khi sao Mộc kết hợp với Mặt trời vào tháng 11 năm 2004.
13
Astronomers and archivists are now searching old records for possible previously
unrecognised impacts on Jupiter.
Các nhà thiên văn học và các nhà bảo quản văn khố hiện đang tìm kiếm các hồ sơ cũ về
các tác động trước đây chưa được công nhận trên sao Mộc.

Several spots were reported from 1690 to 1872 by observers including William Herschel and
Giovanni Cassini.
Một số điểm đã được báo cáo từ 1690 đến 1872 bởi các nhà quan sát bao gồm William
Herschel và Giovanni Cassini.

The records of the BAA in 1927 and 1948 contain drawings of Jupiter with black dots or
spots visible.
Các hồ sơ của BAA vào năm 1927 và 1948 chứa các bản vẽ của sao Mộc có chấm đen
hoặc các chấm đen có thể nhìn thấy được.

It is possible that comet impacts have been observed before, without their identity being
realised, but no-one can be sure.
Có thể các tác động sao chổi đã được quan sát trước đây, mà không nhận dạng được
chúng, nhưng không ai có thể chắc chắn.

Dịch bởi Trang Trần


Link:
https://docs.google.com/document/d/1RI6v3GDgTEHFGK1p-L4LNNlVpCK5B7oEzazy8MGv
9no/edit?usp=sharing

📍
--------------------------------------
Giới thiệu về Group ECCYL (English Can Change Your Life)

📍
http://bit.ly/2mNGFnL
Quy trình tham gia đóng góp bài dịch thuật cho group ECCYL

📍
http://bit.ly/2JTbIaL
Tổng hợp các bài chia sẻ anh Thomas Amstrong

📍Các bạn có thể đọc các bài song ngữ của nhóm ECCYL ở đâu? http://bit.ly/2Pi8oMZ
http://bit.ly/2LKThH2

Các nhóm tự học khác:

1. Group song ngữ Anh Việt: http://bit.ly/2wisPP4

2. Group song ngữ Pháp Việt: http://bit.ly/2MXOQMC

3. Group song ngữ Hoa Việt: http://bit.ly/2wfe7Zp

4. Group tự học Writing IELTS Task 2: http://bit.ly/2LsywPr

You might also like