Dr inż.

Marcin Bukowski
▪ Obliczanie kapitału początkowego na podstawie znanej
wartości kapitału końcowego nazywane jest
dyskontowaniem;
▪ Dyskontowanie oznacza także określenie bieżącej wartości
płatności występujących w przyszłości
▪ Różnicę między wartością przyszłą a wartością obecną
określa się dyskontem (D).
▪ Jest odwrotnością oprocentowania
▪ Oznacza zmniejszenie wartości przewidywanych w
przyszłości nakładów i efektów
▪ Zmniejszenie to wynika z potrącenia pewnej określonej
procentowo części jako kosztu użytkowania kapitału
▪ Umożliwia porównywanie strumieni występujących w
różnych okresach poprzez sprowadzenie ich do
wartości obecnej
▪ Określane jako dyskonto matematyczne;
▪ Jest odwrotnością oprocentowania liczonego wg modelu procentu
prostego;
▪ Polega na obliczeniu kapitału początkowego na podstawie znanej
wartości kapitału końcowego, przy ustalonej stopie oprocentowania
prostego;
▪ Stosuje się do wyceny zobowiązań krótkoterminowych
 𝐾𝑡 = 𝐾0 1 + 𝑡 ∙ 𝑟
𝐾0 = 𝐾𝑡 1 + 𝑟 ∙ 𝑡 −1

𝐷 = 𝐾𝑡 − 𝐾0
𝐾𝑡 ∙ 𝑟 ∙ 𝑡
𝐷=
1+𝑟∙𝑡
Oprocentowanie lokaty w skali roku wynosi 6%. Jaką kwotę należy wpłacić:
a) 1 stycznia;
b) 1 kwietnia
aby saldo rachunku na dzień 1 stycznia przyszłego roku wynosiło 1000 zł?
▪ Polega na obliczeniu wartości kapitału początkowego na podstawie
znanej wartości kapitału końcowego dla ustalonego czasu
oprocentowania przy znanych warunkach oprocentowania
składanego
▪ Stosowane wówczas, kiedy termin realizacji płatności jest na tyle
długi, że konieczne jest stosowanie oprocentowania składanego
▪ Stosowaną tutaj domyślną metodą kapitalizacji odsetek jest
kapitalizacja z dołu
 𝐾𝑡 = 𝐾𝑜 1 + 𝑟 𝑡
𝐾0 = 𝐾𝑡 1 + 𝑟 −𝑡

𝐷 = 𝐾𝑡 − 𝐾0
𝐷 = 𝐾𝑡 1 − 1 + 𝑟 −𝑡

𝐾𝑡 = 𝐾0 𝑒 𝑟∙𝑡
𝐾0 = 𝐾𝑡 𝑒 −𝑟∙𝑡
▪ metoda oprocentowania wkładu pieniężnego, w której odsetki są naliczane na
początku okresu na podstawie wartości przyszłej (future value);
▪ Opłata za pożyczkę obliczona na podstawie kwoty, którą dłużnik odda po
ustalonym czasie, i zapłaconą w chwili otrzymania pożyczki
▪ różni się od oprocentowania prostego, w którym odsetki naliczane są na końcu
okresu na podstawie wartości początkowej;
▪ ma szerokie zastosowanie, przede wszystkim w rachunku weksli i bonów
skarbowych
 Procent prosty Dyskonto handlowe

▪ Kwota zwrotu pożyczki wynosi 120 zł;
▪ Odsetki stanowią 20% pożyczanej
kwoty
▪ Kwota pożyczki wynosi więc 100 zł
▪ Odsetki płacone z dołu
▪ Kwota zwrotu pożyczki wynosi 120 zł;
▪ Odsetki stanowią 20% zwracanej
kwoty
▪ Kwota pożyczki wynosi więc 96 zł;
▪ Odsetki płacone z góry

Ko = 100 zł Kt = 120 zł Ko = 96 zł Kt = 120 zł

20% Kt
20% Ko DK = 24 zł
DK = 20 zł
▪ Obliczane jest od kwoty, którą dłużnik zwróci po ustalonym czasie;
▪ Jest proporcjonalne do tego czasu;
▪ Odejmowane jest od pożyczanej kwoty w chwili udzielania pożyczki

𝐷 = 𝐾𝑡 ∙ 𝑑 ∙ 𝑡
𝐾0 = 𝐾𝑡 1 − 𝑑 ∙ 𝑡
gdzie:
d – roczna stopa dyskontowa;
Dyskonto handlowe Procent prosty

𝐾𝑡 ∙𝑟∙𝑡
▪ 𝐷 = 𝐾𝑡 ∙ 𝑑 ∙ 𝑡 ▪𝐷 = ;
1+𝑟∙𝑡

▪ 𝐾0 = 𝐾𝑡 1 − 𝑑 ∙ 𝑡 ▪ 𝐾0 = 𝐾𝑡 1 + 𝑟 ∙ 𝑡 −1
K0

r1 < r2 < r3
Kt
r1

r2

r3 t
 Roczna stopa dyskontowa d oraz roczna stopa procentowa r
są równoważne w czasie t
jeśli dyskonto oraz oprocentowanie obliczone przy tych stopach
dla tej samej pożyczki są równe.
 𝐷 = 𝐾𝑡 ∙ 𝑑 ∙ 𝑡 ∆𝐾 = 𝐾0 ∙ 𝑡 ∙ 𝑟
𝐾𝑡 ∙ 𝑑 = 𝐾0 ∙ 𝑟
𝐾0
𝐾0 = 𝐾𝑡 1 − 𝑑 ∙ 𝑡 → 𝐾𝑡 =
1−𝑑∙𝑡
𝐾0 ∙ 𝑑
= 𝐾0 ∙ 𝑟
1−𝑑∙𝑡

𝑑 𝑟 1 1
𝑟= 𝑑= 𝑡= −
1−𝑑𝑡 1+𝑟𝑡 𝑑 𝑟
▪ Wysokość równoważnych stóp r i d nie zależy od kapitału, ale zależy od czasu t;
▪ Stopa dyskontowa d równoważna dodatniej stopie procentowej r jest też
dodatnia;
▪ Stopa dyskontowa d większa, lub równa stopie procentowej r nigdy nie jest jej
równoważna;
▪ Istniej dokładnie jeden okres równoważności stóp;
▪ Dla każdej dodatniej stopy procentowej r istnieje dodatnia stopa dyskontowa d
równoważna w okresie t.