የመጀመሪያ ረቂቅ

ግንቦት ወር 2001 ዓ.ም

1
 ማ ው ጫ
ገጽ
መግቢያ

1. የመጀመሪያ ዯረጃ ትምህርት የዯረጃ መሇኪያ (Standard) ……………….. 1

1.1 የትምህርት ሥርዓት መዋቅር …………………………………...... 1
1.2 የት/ቤት ህንፃ አዯረጃጀትና የአካባቢ ሁኔታዎች …………………… 2
1.2.1. የት/ቤት ህንፃ አሠራር ……………………………………. 2
1.2.2. የቦታ አመራረጥ መመዘኛዎች ……………………………. 2
1.2.3. የምዴረ ግቢ ገጽታ ………………………………………… 2

1.3 የት/ቤት መጠን……………………………………………………… 3

1.3.1. የክፌሌ መጠን አዯረጃጀት………………………………….. 3
1.3.2. የምዴረግቢ ሥፊት ………………………………………… 3
1.3.3. የአገሌግልት መስጫ ክፌልች መጠን …………………….. 4
1.3.3.1. የመጀመሪያ ሳይክሌ /1-4/ ሊሊቸው ት/ቤቶች …. 4
1.3.3.2. ሁሇቱም ሳይክሌ ሇያዙ /1-8/ ት/ቤቶች ……….. 4

1.4 አስፇሊጊ የትምህርት ቁሳቁሶች ……………………………………… 5

1.4.1. አንዴ መማሪያ ክፌሌ ሉኖሩት የሚገቡ ቁሳቁሶችና መጠናቸው…. 5
1.4.2. 1-8 ክፌሌ ሇቤተመጽሐፌት የሚያስፇሌጉ ማቴሪያልችና
መጠናቸው ………………………………………………… 5
1.4.3. ከ1-8ኛ ክፌሌ ሊሇው ት/ቤት ሇር/መምህራን፣ ሇቢሮና
ሇመምህራን ማረፉያ ክፌሌ የሚያስፇሇጉ ዕቃዎች
መጠንና ብዛት ……………………………………………. 6
1.4.4. ከ1-8ኛ ክፌሌ ሊሇው ት/ቤት ሇዕቃ ግምጃ ቤት የሚያስፇሌጉ
ዕቃዎች መጠንና ብዛት …………………………………… 6
1.4.5. በመጀመሪያ ዯረጃ የሳይንስ ክፌሌ ሉኖሩት የሚገቡ እቃዎችና
ብዛታቸው…………………………………………………… 6
1.4.6. ሇትምህርት ማበሌፀጊያ ማዕከሌ የሚያስፇሌጉ መማሪያዎች. 7
1.5 የሰው ኃይሌ ምዯባ …………………………………………………. 7
1.5.1. በየሳይክለ ሉኖሩ የሚገቡ የተማሪዎች ብዛት…………….. 7
1.5.2. የተማሪ መጽሓፌት ጥምርታ ……………………………. 8
1.5.3. የመምህራንና የአስተዲዯር ሠራተኞች የትምህርት ዯረጃ … 8
1.5.3.1. ሇመጀመሪያ ሳይክሌ /1-4/ ………………………. 8
1.5.3.2. ሇሁሇተኛ ሳይክሌ /5-8/ …………………………. 8
1.5.3.3. የሌዩ ፌሊጏት ትምህርት ፕሮግራም ……………. 9
1.6 የትምህርት ፕሮግራም አዯረጃጀት ………………………………….. 9
1.6.1. የትምህርት ጊዜ አዯረጃጀት ……………………………….. 10
1.6.2. ትኩረት የሚሰጣቸው የትምህርት ዓይነቶች ……………… 10
1.6.3. የክፌሇ ጊዜ ሥርጭት በትምህርት ዓይነት………………… 13
1.6.4. የትምህርት ቤት አመራር ሚና …………………………… 14
1.6.5. የት/ቤት የሥራ ሰዓት አጠቃቀም …………………………. 16

2
 1.6.5.1. የመምህራን የሥራ ሰዓት አጠቃቀም …………… 17
1.6.5.2. ከመምህራን የሚጠበቅ ባህሪ ……………………. 18
1.6.6. የሌዩ ፌሊጏት ትምህርትን ፕሮግራም …………………… 19
1.6.6.1. የአእምሮ ውሱንነት ሊሊቸው /1-4/ …………….. 19
1.6.6.2. ማየት ሇተሳናቸው /1-4/ ………………………. 19
1.6.6.3. መስማት ሇተሳናቸው /1-4/ ……………………. 20
1.6.6.4. የሌዩ ፌሊጏት ትምህርት መምህራንና ሠራተኞች
ዴሌዴሌ ……………………………………….. 20
1.6.7. የሙለ ቀን ትምህርት ፕሮግራም ……………………….. 21
1.6.8. የተጓዲኝ ትምህርት ፕሮግራም …………………………… 21
1.6.9. የመማር ማስተማር መመሪያዎች ………………………... 22
1.6.9.1. አጠቃሊይ መመሪያዎች ………………………… 22
1.6.9.2. የሌዩ ፌሊጏት ትምህርት መመሪያዎች ………… 22
1.6.9.3. ላልች ሌዩ ሌዩ መመሪያዎች ………………….. 23

1.7. የማስተማር ዘዳ (Teaching Methodology) …………………….. 23

1.8. የትምህርት ምዘናና የማሇፉያ ነጥብ ………………………………… 24
1.9. የተማሪዎች ሚና (students’ role)…………………………………. 25
1.10. የወሊጆች ሚና (parents role ……………………………………… 26
1.11. ትምህርት ቤቱ ሇህብረተሰቡ ማሳወቅ የሚገባው ……………………. 27
1.12. በትምህርት ሥራ ሊይ የህብረተሰቡ ተሳትፍ ……………………….. 28
1.13. ሌዩ ሌዩ ዴጋፌ ሰጪ አገሌግልቶች …………………………………. 28
1.13.1. የሬዴዮ ትምህርት ………………………………………… 28
1.13.2. ቤተሙከራ ………………………………………………... 32
1.13.3. ቤተመጻሕፌት ……………………………………………… 32
1.13.4. የትምህርት ማበሌፀጊያ ማዕከሊት አዯረጃጀት …………….. 34
1.13.4.1. በአንዯኛ ዯረጃ ት/ቤቶች /1-8/ የትምህርት
ማበሌፀጊያ የትም/መርጃ መሣሪያዎች ከማዘጋጀት
አኳያ ሇኖር የሚባው ስታንዲርዴ ………………. 35
1.13.4.2. በት/ቤት ማበሌፀጊያ ማዕከሌ ውስጥ ሉኖሩ የሚገቡ
የእጅ ሥራ መሥሪያ መሣሪያዎች ……………… 35
1.13.4.3. ሇየትም/ዓይነቱ ሉኖሩ የሚገባቸው የትምህርት
መርጃ መሣሪያዎች ……………………………… 35
1.13.5. የመጀመሪያ እርዲታ መስጫ ክፌሌ ………………………. 40
1.13.6. ሇአንዯኛ ዯረጃ ት/ቤት የሚያስፇሇጉ የሰውነት ማጏሌመሻ
ትምህርት መሣሪያዎች ……………………………………. 42
1.14. የትምህርት ዯረጃ ማጠናቀቂያ ስታንዲርዴ …………………………. 43
1.14.1. በየክፌሌ ዯረጃውና በእየርከኑ የሚሰጡ የትምህርት
ማስረጃዎች ……………………………………………… 43
1.15. በየእርከኑ መጨረሻ የሚጠበቁ የተማሪዎች ፕሮፊይልች /ባህሪያት/. 44
1.15.1. የመጀመሪያ ዯረጃ የ4 ዓመት ትምህርት ያጠናቀቁ
ተማሪዎች ባህሪ …………………………………………… 44
1.15.2. የመጀመሪያ ዯረጃ የ8 ዓመት ትምህርት ያጠናቀቀ
ተማሪ ባህሪ ……………………………………………….. 45

3
 2

መግቢያ
ትምህርት የዕዴገት መሠረት ነው፡፡ ሰዎች የጠራ ራዕይ እንዱኖራቸውና ራዕያቸውንም
ወዯተግባር ሇመሇወጥ የሚያስችሊቸውን አቅም የሚያጏሇብት በመሆኑ ቀጣይነት ወዲሇው
የሌማት ዕዴገት የሚያሸጋግር ዋነኛ መሣሪያ ነው፡፡
የትምህርት ዓሊማ የተቀመጠሇትን ግብ ሉመታ የሚችሇው በአንዴ አገር የሚሰጠው
ትምህርት የጥራት ዯረጃውን የጠበቀ ሆኖ ሲገኝ ነው፡፡
የትምህርት ጥራት እንዯየአገሮቹ ኢኮኖሚያዊና ማህበራዊ እዴገት የተሇያየ ቢሆንም
እያንዲንደ አገር ሉዯርስበት የሚገባ የእዴገት ዯረጃ መሠረት ያዯረገ የጥራት መሇኪያ
(Standard) ሉኖረው ይገባሌ፡፡
በአንዴ አገር የትምህርት ሥርዓት ውስጥ የትምህርት መሇኪያ መኖር አስፇሊጊነት
የትምህርቱን ጥራት በተሇያዩ መንገድች ሇማረጋገጥ ስሇሚረዲ ነው። ይህም የትምህርቱን
አጠቃሊይ ፕሮግራም በመፇተሽ ሥ/ትምህርቱን፣ የመምህሩን የማስተማር ዘዳንና የግምገማ
ሂዯትን፣ የመምህራን ሥሌጠናንን እና የባሇዴርሻ አካሊትን ሚና በመከሇስ የትምህርቱን
የጥራት ዯረጃ ከፌ እንዱሌ በማዴረግ ረገዴ ዓይነተኛ መሣሪያ በመሆኑ ነው።

መንግሥታችንም ይህን እውነታ በውሌ በመገንዘብ ሇትምህርቱ ዘርፌ የተሇየ ትኩረት

በመስጠት ትምህርትን ከማስፊፊትና ሇሁለም ዜጎች በእኩሌ ዯረጃ ከማዲረስ በተጨማሪ
የትምህርት ጥራት ጉዲይ የተሻሇ ሇማዴረግ ከፌተኛ እንቅስቃሴ በማዴረግ ሊይ ይገኛሌ፡፡
ሇዚህም በትምህርት ዙሪያ የሚታዩትን የጥራት ችግሮች ሇማስወገዴና ጥራቱን ሇማስጠበቅ
የጥራት ማስጠበቂያ ፓኬጅ ተዘጋጅቶ ወዯ ተግባር ተገብቷሌ፡፡
የትምህርቱ ዘርፌ ከተያዘሇት ግብና ዓሊማ አኳያ እየተካሄዯ ስሇመሆኑ ሇማረጋገጥ
የሚያስችሌ የጥራት መሇኪያ (Standard) በ1987 ዓ.ም ተዘጋጅቶ ሥራ ሊይ የዋሇ ቢሆንም
ባሇፈት 16 ዓመታት ውስጥ በትምህርቱ ዘርፌ ሊይ በርካታ ሇውጦች የተካሄደ በመሆናቸው
እነዚህን ሇውጦች ማዕከሌ ያዯረገ መሇኪያ (Standard) ማዘጋጀት አስፇሊጊ ሆኖ ተገኝቷሌ፡፡

ስሇሆነም ይህ የመጀመሪያ ዯረጃ ትምህርት መሇኪያ (Standard) እንዯሚከተሇው

ተሻሽል ቀርቧሌ፡፡

4
1. የመጀመሪያ ደረጃ ትምህርት የደረጃ መለኪያ (Standard)
ዓሊማ፡-
 የትምህርቱ ዘርፌ መንግሥት ከቀየሰው የትምህርት ፖሉሲና የሌማት ጏዲና ጋር
አብሮ መጓዙን ሇማረጋገጥ፣
 በየዯረጃው የተማሪዎችን ብቃት ክህልትና አመሇካከት ሇማወቅ፣
 በመንግሥት ሇትምህርቱ ዘርፌ የሚመዯበው የሰው ኃይሌና በጀት በአግባቡ
ሇታሇመሇት ዓሊማ መዋለን ሇመገንዘብ፣
 በመንግሥትና በላልች ት/ቤቶች መካከሌ በትምህርቱ ዘርፌ ወጥ የሆነ የትምህርት
ሥርዓት እንዱኖር ሇማዴረግ፣
 የአገራችን የትምህርት ጥራትና ዯረጃ ከዓሇም አቀፌ የትምህርት ጥራትና ዯረጃ ጋር
ያሇው ትስስር ሇመረዲት፣

1.1 የትምህርት ሥርዓት መዋቅር

የመጀመሪያ ዯረጃ ትምህርት የቅዴመ መዯበኛ ትምህርት የተከታተለም ሆኑ
ያሌተከታተለ ከ7 እስከ 14 ዓመት እዴሜ ሊሊቸው ህፃናት በሁሇት ሳይክልች
ማሇትም 1ኛ ሳይክሌ ከ1ኛ-4ኛ ክፌልች፣ 2ኛ ሳይክሌ ከ5ኛ - 8ኛ ክፌልች ተከፌል
የሚሰጥ ሆኖ በ8 ዓመታት ውስጥ የሚጠናቀቅ መሠረታዊ ትምህርት የሚሠጥበትና
ሇሚቀጥሇው የትምህርት ዯረጃ የሚያዘጋጅ ነው፡፡ የሌዩ ፌሊጏት ትምህርትም ይህንኑ
መሠረት ያዯረገ አዯረጃጀት ይኖረዋሌ፡፡
የመጀመሪያ ዯረጃ ትምህርት አስፇሊጊነት፡-
 ሇተማሪዎች መሠረታዊ ትምህርትን በመስጠት አካሊዊ፣ አእምሮአዊ፣ ስሜታዊና
ማህበራዊ እዴገትን ሇማዲበር፣
 ተማሪዎች በአካባቢያቸው ከሚገኙ አገሌግልት ሰጪ ተግባራትና ምርትን
ሇማስተዋወቅ፣
 ተማሪዎችን ሇቀጣይ ትምህርት፣ ስሌጠናና ሇሥራ ዓሇም የሚያዘጋጃቸው እውቀትን፣
ክህልትንና አመሇካከትን እንዱጨብጡ በማዴረግ በዯረጃው የምናፇራቸው ተማሪዎች
ምርታማ፣ሥራ ፇጣሪና ሇሀገሪቱ ኢኮኖሚና ፖሇቲካዊ ግንባታ የበኩሊቸውን የሚወጡ
እንዱሆኑ ማስቻሌ።

1
1.2 የት/ቤት ህንፃ አዯረጃጀትና የአካባቢ ሁኔታዎች
1.2.1. የት/ቤት ህንፃ አሠራር
በዚህ እዴሜ ክሌሌ የሚገኙ ህፃናት በአካሌም ሆነ በአእምሮ ያሌዲበሩ በመሆናቸው
ምቹ የመማሪያ አካባቢ ሉኖራቸው ይገባሌ፡፡

ተማሪዎችን በብቃት ሇማስተማር የት/ቤት ህንፃ ሁኔታና ት/ቤቱ የሚገኝበት አካባቢ

አመቺነት፣ የተማሪዎችንና የመምህራን ብዛት መሠረት ያዯረጉ የትምህርት
ቁሳቁሶችን ማሟሊትና የትምህርቱን ፕሮግራም አዯረጃጀትንም አመቺ በሆነ መሌክ
ማዯራጀት በተማሪዎች ተፇሊጊ ባህሪያት ግንባታ ሊይ አዎንታዊ ተጽዕኖ ስሊሊቸው
በሥራ ሊይ የሚገኙም ሆነ ወዯፉት የሚከፇቱ ት/ቤቶች በብቃት መዯራጀት
ይኖርባቸዋሌ፡፡

የመጀመሪያ ዯረጃ ት/ቤት ህንፃ እንዯየአካባቢው ተጨባጭ ሁኔታ፣ የአየር ንብረትና

የማቴሪያሌ አቅርቦት ከሲሚንቶ፣ ከአሸዋ፣ ከብልኬትና ከሸክሊ ወዘተ… ማቴሪያልች
ይሠራሌ።

1.2.2. የቦታ አመራረጥ መመዘኛዎች

ተማሪዎች ከመኖሪያ ክሌሊቸው ከ 2 ኪል ሜትር በማይበሌጥ ርቀት ተመሊሌሰው
መማር የሚችለበት ሆኖ ት/ቤቱ የመማር ማሰተማር ተግባር ከሚያዯናቅፈ
ሁኔታዎች ማሇትም ከዋና መንገዴ፣ ከአዋኪ ዴምፅና ጫጫታ፣ ከመጥፍ ጠረን፣
ከመጠጥ ቤት፣ ከከፌተኛ ትራፉክ ፌሰት፣ ከወንዞችና ገዯሊማ ቦታዎች፣ ከገበያና
ከፊብሪካ እንዱሁም የተማሪውን ስነምግባር ከሚያበሊሹ ከቪዱዮ ቤቶችና ተሇጣፉ
ሱቆች ከመሣሰለት የራቀ መሆን ይኖርበታሌ፡፡

1.2.3. የምዴረ ግቢ ገጽታ

 እንዯየአካባቢው ተጨባጭ ሁኔታ ምዴረግቢው በዴንጋይ፣ በብልኬት፣ በእሾህ
አሌባ ሽቦና በእንጨት አጥር ሙለ በሙለ የታጠረና የተከበረ፣
 የመማሪያ ክፌልች፣ የአስተዲዯር ቢሮዎችና ላልች አገሌግልት ሰጪ ክፌልች
እንዯየሥራ ባህሪያቸውና እንዯየአገሌግልታቸው አመቺነት የተሠሩ፣
 ሇት/ቤቱ ማህበረሰብ ምቹ የእግር መንገዴ የተሠሩሊቸው፣

2
  በቂ የመኪና ማቆሚያ ቦታ /ሥፌራ/ ያሇው፣
 ንፁሕ የመጠጥ ውሃ አገሇግልት ያሇው፣
 የመዝናኛና መጫዎቻ ሜዲዎች ያለት ሆኖ ከክፌሌ ውጭ ሇሚሰጡ
ትምህርቶችም ተመጣጣኝ ቦታ ያሇው፣
 እንዯአጠቃሊይ የህንፃው አቀማመጥም ሆነ የግቢው ሁኔታ ሇመማር ማስተማሩ
ሂዯት አመቺ፣ ሳቢና ማራኪ የሆነ፣

1.3 የት/ቤት መጠን

የአንዴ ት/ቤት መጠን በመማሪያ ክፌልችና በሚኖሩት የተማሪዎች ብዛት የሚወሰን
ሲሆን የመማሪያ ክፌልች ብዛት ዯግሞ በተማሪ ቁጥር ይወሰናሌ፡፡

የሌዩ ፌሊጏት ትምህርት ሇሚያስፇሌጋቸው ተማሪዎች ከላልች በተሇየ ክህልትንና

ትምህርትን ሇመስጠት የሚያስችለ ላልች ተጨማሪ መማሪያ ክፌልችና ተስማሚ
የሆኑ የትምህርት መሣሪያዎች ማሟሊት ይገባሌ፡፡

1.3.1. የክፌሌ መጠን አዯረጃጀት

አንዴ ት/ቤት ሇመጀመሪያ ዯረጃ ሇመጀመሪያ ሳይክሌ /1-4/ ቢያንስ አራት የመማሪያ
ክፌልች ሉኖሩት ይገባሌ፡፡ እንዱሁም ሇሁሇቱም ሣይክልች /1-8/ ቢያንስ ስምንት
የመማሪያ ክፌልች ሉኖሩት ይገባሌ፡፡

1.3.2. የምዴረግቢ ሥፊት

 የመጀመሪያ ዯረጃ ትምህርት ቤት እንዯ መማሪያ ክፌልች ብዛት ከ15,000 እስከ
25,000 ካሬ ሜትር የሚሆን የቦታ ስፊት ይኖረዋሌ፡፡
 ነገር ግን ይህ ቦታ መጠን በከተማና በገጠር እንዯ ሁኔታው ሉሇያይ ይችሊሌ
በትሌሌቅ ከተሞች ከሚታየው የቦታ ጥበት የተነሣ የት/ቤቶች ሕንፃዎች በፍቅ
ዯረጃ ሉሠሩ ይችሊለ። እንዱሁም የእስፖርት መሥሪያ ቦታዎች ከአንዴ ዓይነት
አገሌግልት /ከአንዴ የእስፖርት ዓይነት/ በሊይ አገሌግልት እንዱሰጡ ተዯርገው
ይዘጋጃለ።
 በገጠር ት/ቤቶች ግን ት/ቤቶች ሰፉ ቦታ እንዱኖራቸው ማዴረጉ የት/ቤቶች
የውስጥ ገቢ ምንጭ ሆኖ ሉያገሇግሌ ስሇሚችሌ ከሊይ የተጠቀሰው የቦታ መጠን
እንዲሇ ሥራ ሊይ ይውሊሌ።

3
  ሇትምህርቱ ጥራት መጠበቅ ሲባሌ አንዴ የመጀመሪያ ዯረጃ ት/ቤት ከ2000
ተማሪዎች በሊይ ማስተናገዴ የሇበትም።
 የመጀመሪያ ዯረጃ ትምህርት ቤት የመማሪያ ክፌሌ ስፊት ከ50 እስከ 56 ካሬ
ሜትር ይሆናሌ፡፡
ይህም ሇት/ቤት ህንፃ፣ የስፖርት ሜዲዎች፣ የጓሮ አትክሌት ቦታና ሇተማሪዎች
የእረፌት ሰዓት መዝናኛና መጫወቻ እንዯዚሁም ቀዯም ሲሌ በተገሇፀው የክፌሌ
መጠን አዯረጃጀት መሠረት ት/ቤቱን ተጨማሪ የመማሪያ ክፌልች እንዱኖሩት
ያስችሊሌ፡፡

1.3.3. የአገሌግልት መስጫ ክፌልች መጠን

1.3.3.1. የመጀመሪያ ሳይክሌ /1-4/ ሊሊቸው ት/ቤቶች

ተራ የያንዲንደ ክፌሌ
ክፌልች ብዛት ምርመራ
ቁ. መጠን በካሬ ሜትር
1 የመማሪያ ክፌሌ 4 8x7 = 56 ሇአንዴ ተማሪ 1.12
2 የርዕሰ መምህር ቢሮ 1 4x4 = 16
3 የመምህራን ክፌሌ 1 4x4 = 16
4 የዕቃ ግምጃ ቤት 1 3x3 = 9
5 የመፀዲጃ ቤት 6 1.50x80 = 1.2 2 የመምህራንና ሠራተኛች
4 የተማሪዎች (የሴትና
የወንዴ ተማሪዎች) በተሇያየ
ሕንፃ የተሠራ
6 የትምህርት ማበሌፀጊያ ክፌሌ 1 7x15 = 105
7 የንባብ ቤት 1 7x8 = 56
8 ሁሇገብ የሣይንስ ክፌሌ 1 7x15 = 105
9 የዘበኛ ቤት 1 2.45x2.45 = 6.8
10 ሇሌዩ ትምህርት የመማሪያ ክፌልች 4x7 = 28
የመማሪያ ክፌሌ
11 የንግግር ወጌሻ መስጫ ክፌሌ 4x3.5 = 14
12 የመጀመሪያ እርዲታ መስጫ ክፌሌ 1 4.05x7.26 = 19.6
13 የፅዲት ሠራተኛ ክፌሌ 1 1.21x2.7 = 3.27

1.3.3.2. ሁሇቱም ሳይክሌ ሇያዙ /1-8/ ት/ቤቶች

ተራ
ክፌልች
ቁ.
1 የመማሪያ ክፌሌ /1ኛ-4ኛ/
2 የመማሪያ ክፌሌ /5ኛ-8ኛ/
3 የርዕሰ መምህር ቢሮ
4 የፀሐፉ ቢሮ
5 የመምህራን ክፌሌ /ስታፌሩም/
6 የመምህራን ክፌሌ
7 የመጀመሪያ እርዲታ መስጫ ክፌሌ
8 ዕቃ ግምጃ ቤት /ስቶር/
የያንዲንደ ክፌሌ
ብዛት ምርመራ
መጠን በካሬ ሜትር
4 7x8 = 56 1-4 ክፌሌ 50 ተማሪዎች በክፌሌ
4 6.2x7.26 = 50.24 5ኛ-8ኛ 40 ተማሪዎች በክፌሌ
1 4.8x4.5 = 19.6
1 2.7x4.84 = 13.67
1 4.05x7= 17.67 /ከ5ኛ-8ኛ ክፌሌ
1 2.4x7.26=17.42 ከ1ኛ-4ኛ ክፌሌ/
1 4.05x1.84 = 19.60
1 6.72x6.05 = 40.84

4
 ተራ የያንዲንደ ክፌሌ
ክፌልች ብዛት ምርመራ
ቁ. መጠን በካሬ ሜትር
9 የጽዲት ሠራተኛ ክፌሌ 1 1.21x2.7 = 3.27
10 መጸዲጃ ቤት ሇመምህራንና ሠራተኞች
 የወንድች 1 3.63x4.05 = 14.7
 የሴቶች 1 2.7x3.63 = 9.8
11 የንባብ ክፌሌ 1 12.1x6.92 = 83.73
12 የመጻሕፌት ማስቀመጫ /ስቶር/ 1 2.42x6.77 = 16.38
13 ሁሇገብ የሣይንስ ክፌሌ 1 7x15 =105/-/ ከ1ኛ - 4ኛ
14 ሁሇገብ የሣይንስ ክፌሌ 8x15=/ = 120 ከ5ኛ - 8ኛ
15 የትምህርት ማበሌፀገያ ማዕከሌ 1 7x15 =105 የትምህርት መርጃ መሣሪያዎች
16 የትምህርት ማበሌፀገያ ማዕከሌ 1 8x10 = 80 ማዘጋጃ፣ ሰርቶ ማሳያና ማዋሻ
ክፌሌ
17 መፀዲጃ ቤት /ሇተማሪ/ 8 90x1.20 = 1.08 የብልኩ መጠን 5.30
18 የዘበኛ ቤት 2.45x2.45 = 6.8 4.20 = 22.26 የሴትና የወንዴ
1 ተማሪዎች በተሇያየ ሕንፃ የተሠራ
19 የሌዩ ትምህርት መማሪያ ክፌልች
2
የመማሪያ ክፌሌ ስፊት 4x7 = 28
20 የንግግር ወጌሻ መስጫ ክፌሌ 1 4x3.5 = 14

1.4 አስፇሊጊ የትምህርት ቁሳቁሶች

1.4.1. አንዴ መማሪያ ክፌሌ ሉኖሩት የሚገቡ ቁሳቁሶችና መጠናቸው
ተራ መጠኑ በሴንቲ ሜትር
ምርመራ
ቁ. ከፌታ ወርዴ ቁመት ብዛት
1 ዳስክ /የመቀመጫው/ 45 10 74 25 በ1 ዳስክ 2 ተማሪዎች
ይቀመጣለ
2 ጠረጴዛ 80 74 100 1 ሇመምህሩ
3 ወንበር 40 56 78 1 ሇመምህሩ
4 ጥቁር ሰሇዲ = 500 120 1
5 ማስታወቂያ ሰላዲ = 50 100 1

1.4.2 ከ1ኛ-8ኛ ክፌሌ ሇቤተመጽሕፌት የሚያሰፇሌጉ ማቴሪያልችና

መጠናቸው
ተራ ቁመት/
ዓይነት ከፌታ ወርዴ ብዛት ምርመራ
ቁ. ርዝመት
1 ወንበር 40 56 74 40-80
2 ጠረጴዛ 80 100 74 7-14
3 መጽሐፌ መዯርዯሪያ 200 40 150 5-8
4 የቆሻሻ ማጠራቀሚያ ቅርጫት 1 መካከሇኛ

5
 1.4.3 ከ1ኛ - 8ኛ ክፌሌ ሊሇው ት/ቤት ሇርዕሰ መምህራን፣ ሇቢሮና
ሇመምህራን ማረፉያ ክፌሌ የሚያስፇሌጉ ዕቃዎች መጠንና
ብዛት፣
ከ1ኛ - 4ኛ ክፌሌ ከ1ኛ - 8ኛ

ርዝመት
ሇር/መምህር ሇመምህራን ሇር/መምህር ሇመምህራን
ተራ

ወርዴ
ከፌታ
የዕቃው ዓይነት ቢሮ የሚያስፇሌ ማረፉያ የሚያ ቢሮ የሚያስፇ ማረፉያ የሚያ ምርመራ
ቁ.
ገው ብዛት ስፇሌግ ክፌሌ ሌግ ቢሮ ስፇሌግ ክፌሌ
ብዛት ብዛት ብዛት
1 ባሇኪስ ጠረጴዛ 80 150 74 1 - 1 -
2 ጠረጴዛ 80 100 74 1 1 1 3
3 ወንበር 40 56 78 5 6 7 18
4 የፊይሌ ማስቀ 200 60 100 1 - 1 -
መጫ ቁም ሳጥን
5 መጽሐፌ 200 40 100 1 - - -
መዯርዯሪያ
6 ቁሌፌ ያሇው 200 40 120 1 - 1 4
ቁም ሣጥን
7 የማስታወቂያ 40 50 100 1 1 1 1
መሇጠፉያ ሰላዲ
9 የቆሻሻ 1 1 1 1
ማጠራቀሚያ - - -
ቅርጫት

ማሳሰቢያ
በየሣይክለ የመማሪያ ክፌሌ ቁጥር በጨመረ ሌክ የዕቃዎቹ ብዛት በዛው ሌክ ሉጨምር ይችሊሌ፡፡

1.4.4 ከ1ኛ - 8ኛ ክፌሌ ሊሇው ት/ቤት ሇዕቃ ግምጃ ቤት የሚያስፇሌጉ

ዕቃዎች መጠንና ብዛት፣
ተራ ከ1ኛ - 4ኛ ክፌሌ ከ1ኛ - 8ኛ ክፌሌ
የዕቃው ዓይነት ከፌታ ወርዴ ርዝመት
ቁ. ሊሇው ት/ቤት ብዛት ሊሇው ት/ቤት ብዛት
1 ጠረጴዛ ባሇኪስ 80 150 74 1 1
2 ወንበር 40 56 78 2 2
3 መጽሐፌ መዯርዯሪያ 200 40 100 4 16
5 ቁምሳጥን 200 40 150 1 4
6 የቆሻሻ ማጠራቀሚያ - - - 1 1

1.4.5. በአንዯኛ ዯረጃ ሁሇገብ የሳይንስ ክፌሌ ሉኖሩት የሚገቡ

የዕቃዎች አይነትና ብዛታቸው፣
ተራ ቁ. የዕቃው ዓይነት ብዛት
1. የመምህሩ /ዱሞንስትሬሽን/ ጠረጴዛ 1
2. በቀሊለ የሚንቀሳቀሱ የተማሪ ጠረጴዛዎች 10
3. ኩርሲዎች ወይም ወንበሮች 50
4. ጥቁር ሰላዲ 1
5. ማስታወቂያ ሰላዲ 2
6. /ሰፊፉ/ መዯርዯሪያዎች/ ሇሥራዎች ማስቀመጫ 4

6
 7. ቁምሳጥን 1
8. የንብረት ማስቀመጫ /ትንሽ ክፌሌ 1
9. የሳይንስ ኪቶች 2
10. የውሃ መያዣ ጀሪካን 1

1.4.6. ሇትምህርት ማበሌፀጊያ ማዕከሌ የሚያስፇሌጉ መሣሪያዎች

ሳይዝ በሴንቲ ሜትር
ተራ
ዓይነት ቁመት/ ምርመራ
ቁ. ከፌታ ወርዴ ብዛት
ርዝመት
1 ወንበር 40 56 78 3
2 ጠረጴዛ 80 74 100 3
3 መዯርዯሪያ 150 40 150 1
4 የመሥሪያ ቤንች 2 የእንጨት 6 70 100 3 ከሞርስ ጋር
ሥራ መሥሪያ
5 ጥቁር ሰላዲ = 500 150 1
6 ማስታወቂያ መሇጠፉያ ሰላዲ = 100 200 1
7 የቆሻሻ ማጠራቀሚያ ቅርጫት = = = 1 መካከሇኛ

1.5 የሰው ኃይሌ ምዯባ

1.5.1. በየሳይክለ ሉኖሩ የሚገቡ የተማሪዎች ብዛት
- ከ1ኛ - 4ኛ ክፌሌ ባሇው ዯረጃ በክፌሌ እስከ 50 ተማሪዎች ይመዯባለ፡፡
- ከ5ኛ - 8ኛ ክፌሌ ባሇው ዯረጃ በክፌሌ እስከ 40 ተማሪዎች ይመዯባለ፡፡
- የሌዩ ፌሊጏት ትምህርት የሚያስፇሌጋቸው ህፃናትና ወጣቶች ከላልች ጋር
ተቀሊቅሇው የሚማሩ ከሆነ በክፌሌ ከ5 መብሇጥ የሇባቸውም፡፡
- በመዯበኛ ት/ቤት በሚከፇት ሌዩ ክፌሌ ውስጥ አንዴ መምህር ከ10-20 የሚዯርሱ
ሌዩ ትምህርት የሚያስፇሌጋቸውን ህፃናት ያስተምራሌ፡፡
- አሁን ባሇንበት የእዴገት ዯረጃ የተማሪዎች ቁጥር በዚህ መጠን መወሰን አስፇሊጊ
የሆነው በትምህርት አሰጣጥና አቀባበሌ ክትትሌና ዴጋፌ ከማዴረግ አኳያ የተሻሇ
ውጤት ሇማምጣትና የትምህርት ፊሲሉቲዎችን በአግባቡ ሇመጠቀም ሰሇሚያስችሌ
ነው፡፡
- በአንዴ ት/ቤት ከሚገኙት ከመዯበኛ ተማሪዎች ውስጥ ሌዩ ፌሊጏት ትምህርት
የሚያስፇሌጋቸው ህፃናት ብዛት በአማካኝ ከ5%-10% ይሆናሌ ተብል
ይታመናሌ፡፡

7
1.5.2. የተማሪ መጻሕፌት ጥምርታ
- ተማሪዎች በየእሇቱ በሚቀስሙት ትምህርት ውጤታማ ሉሆኑ የሚችለት
አስፇሊጊ የትምህርት ግብኣቶች ተሟሌተው ሲቀርቡሊቸው ነው፡፡ ከግብኣቶቹ
መካከሌ የማስተማሪያ መጻሕፌት በዋናነት የሚጠቀሱ ሲሆን እያንዲንደ ተማሪ
በክፌሌ ውስጥም ሆነ ከክፌሌ ውጭ የሚሰጠው ሥራ በአግባቡ ሉወጣ የሚችሇው
የተማሪ መጻሕፌት ጥመርታ 1፡1 መሆን ሲችሌ ነው፡፡ ስሇሆነም እያንዲንደ
ተማሪ ከየትምህርት ዓይነቱ አንዲንዴ መጽሐፌ ሉኖሩት ይገባሌ፡፡

1.5.3. የመምህራንና የአስተዲዯር ሠራተኞች የትምህርት ዯረጃ

1.5.3.1. የመጀመሪያ ሳይክሌ /1-4/
ተራ የሠራተኛው
ብዛት የትምህርት ዯረጃ
ቁ. ዓይነት
1 ርዕሰ መምህር 1 - በዱኝልማ የተመረቀ/ች ሆኖ የርዕሰ
መምህርነት ኮርስ የወሰዯ/የወሰዯች
2 ዩኒት መሪ 1 - በዱፕልማ የተመረቀ/ች

3 መምህራን - - በዱፕልማ የተመረቁ ሆነው ሇዯረጃው

የሚሰጠውን የመምህርነት ሥሌጠና
የወሰደ
4 ዘበኛ 2 - 8ኛ ክፌሌ ያጠናቀቀ/ች
5 ተሊሊኪ 1 - 8 ክፌሌ ያጠናቀቀ/ች
6 የፅዲት ሠራተኛ 1 - 8ኛ ክፌሌ ጠናቀቀ/ች
7 ፀሐፉ 1 - በሴክሬታሪያሌ ሳይንስ በዱፕልማ የተመረቀ/ች
8 የቤተ መጻሕፌት 1 - በሊይብራሪ ሳይንስ በዱፕልማ የተመረቀ/ች
ባሇሙያ

1.5.3.2. የሁሇተኛ ሣይክሌ /5-8/

ተራ
የሠራተኛው ዓይነት ብዛት የትምህርት ዯረጃ
ቁ.
1 ርዕሰ መምህር 1 - በትምህርት አመራርና እቅዴ ዝግጅት በዱግሪ
የተመረቀ/ች
2 ምክትሌ ር/መምህር 1 “ “ “ “
3 ዩኒት መሪ 2 - በማንኛውም የትምህርት መስክ በዱፕልማ
የተመረቀ/ች
4 መምህራን - - በዱፕልማ የተመረቁ
5 ፀሐፉ 1 - በሴክሬታሪያሌ ሳይንሰ በዱፕልማ
የተመረቀ/ች
6 የቤተ መጻሕፌት 1 - በሊይብራሪ ሳይንስ በዱፕልማ የተመረቀ/ች
ባሇሙያ
7 የዕቃ ግምጃ ቤት 1 - በንብረት አያያዝ ሙያ በዱፕልማ የተመረቀ/ች
ኃሊፉ

8
 ተራ
የሠራተኛው ዓይነት ብዛት የትምህርት ዯረጃ
ቁ.
8 ዘበኛ 2 - 8ኛክፌሌ ያጠናቀቀ
9 ተሊሊኪ 1 - 8ኛ ክፌሌ ያጠናቀቀች
10 ፅዯት ሠራተኛ 1 - 8ኛ ክፌሌ ያጠናቀቀች

ማሳሰቢያ
ከ5ኛ - 8ኛ ክፍል ሊለ ት/ቤቶች የተማሪዎች ቁጥር ከ1000 በሊይ
ከሆነ ምክትልር/መምህር ይመደባል

1.5.3.3. የሌዩ ፌሊጏት ትምህርት ፕሮግራም መምህራንና

ሠራተኞችን በተመሇከተ፣

ተራ የትምህርት ዯረጃ
የሠራተኛው ዓይነት
ቁ. /1-4/ /5-8/
1 መምህር በሌዩ ፌሊጏት ትምህርት በሌዩ ፌሊጏት ትምህርት
ሙያ በዱፕልማ የተመረቀ/ች ሙያ በዱፕልማ የተመረቀ/ች
2 የንግግር ወጌሻ በቋንቋ ትምህርት በዱፕልማ በዱፕልማ በቋንቋ
የተመረቀ/ች ሆኖ በሌዩ የተመረቀ/ች የሌዩ ትምህርት
ፌሊጏት ትምህርት ሥሌጠና ፌሊጏት ሥሌጠና የወሰዯ/ች
የወሰዯ/ች
3 ረዲት ወይም ሞግዚት በሌዩ ፌሊጏት ትምህርት በሌዩ ፌሊጏት ትምህርት
በዱፕልማ የተመረቀ/ች በዱፕልማ የተመረቀ/ች

1.6. የትምህርት ፕሮግራም አዯረጃጀት

ትምህርት ታቅድና ታሌሞ ከህፃናት እዴሜ፣ የአካሌ ብቃት፣ የአእምሮ ብስሇትና
የመማር ዝግጁነት ጋር እየተገናዘበ በዯረጃና በጊዜ ተመጥኖ የሚሰጥ ሲሆን ይህም
የሥርዓተ ትምህርት ዝግጅት ተቀዲሚ ተግባር ነው፡፡

ሥርዓተ ትምህርት በአንዴ አገር የትምህርት ዓሊማዎች ሊይ ተመሰርቶ የሚዘጋጅ

ሲሇበስ፣ የተማሪ መጽሐፌ፣ የመምህሩ መምሪያ፣ መርጃ መሣሪያዎች፣ ዴጋፌ ሰጪ
ጽሁፍችና የማስተማር ዘዳዎችን ያካትታሌ፡፡

በመሆኑም በአገራችን አስፇሊጊውን ዯረጃ የጠበቀና በየትምህርት እርከኑ ተገቢውን

የባህሪ ገጽታ ሉቀርጽ የሚችሌ ሥርዓተ ትምህርት በትምህርትና ሥሌጠና ፖሉሲ
በተገሇጹት አጠቃሊይ የትምህርት ዓሊማዎች ሊይ ተመስርቶ ተዘጋጅቷሌ፡፡

የትምህርት ፕሮግራሙ የሚከተለት አዯረጃጀቶች ይኖሩታሌ፡፡

 የትምህርት ጊዜ አዯረጃጀት፣

9
  የክፌሇ ጊዜ ሥርጭት በትምህርት አይነት፣
 የትምህርት ቤት አመራር ሚና፣
 የት/ቤት የሥራ ሰዓት አጠቃቀም፣
 የሌዩ ፌሊጏት ትምህርት ፕሮግራም፣
 የሙለ ቀን ትምህርት ፕሮግራም፣
 የተጓዲኝ ትምህርት ፕሮግራም፣
 የተሇየ ትኩረት የሚሹ የትምህርት አይነቶች፣
 የመማር ማስተማር መመሪያዎች፣

1.6.1. የትምህርት ጊዜ አዯረጃጀት

 የተሇያዩ አገሮች ጥናት እንዯሚያመሇክቱት በአንዴ የትምህርት ዘመን ውስጥ
ከ150-250 የትምህርት ቀናት አለ፡፡ በዚህ መሠረት በኛ ሀገርም በየዯረጃው
የሚሰጠው ትምህርት የተዘጋጀው ከ203-206 ባለት ቀናት ውስጥ እንዱጠናቀቅ
ታስቦ ነው፡፡ ስሇዚህ በዓመት ውስጥ ከ203-206 የትምህርት ቀናት ይኖራለ፡፡
 አንዴ የትምህርት ዘመን በሁሇት ሴሚስተር ይከፇሊሌ፡፡
 መዯበኛ የትምህርት ቀናት ከሰኞ እስከ አርብ ሆኖ 5 ቀናት ይይዛሌ፡፡
 አጋማሽ የሴሚስቴር ፇተናዎች እና ተከታታይ ግምገማዎች ቴስቶች በትምህርት
ክፌሇ ጊዜ ውስጥ ይሰጣለ፡፡
 የየሴሚስተሩ መጨረሻ ፇተናዎች በሴሚስቴሩ ባለት 10 ቀናት ውስጥ
ይጠናቀቃለ፡፡
 ከ1ኛ ሴሚስቴር ፇተና በኋሊ የአንዴ ሣምንት የፇተናና የማረሚያ ውጤት
ማጠናቀሪያ ጊዜ ይኖራሌ፡፡
 በብሔራዊ ፇተናዎችና በላልች የተሇያዩ ምክንያቶች የሚባክኑ የትምህርት ቀናት
ቢኖሩ መካካስ ይኖርባቸዋሌ፡፡

1.6.2. ትኩረት የሚሰጣቸው የትምህርት ዓይነቶች

 የመጀመሪያ ዯረጃ ትምህርት መሠረታዊ ዕውቀቶችን በማስጨበጥ ሇሚቀጥለት
ተከታታይ የአጠቃሊይ ትምህርትና ሥሌጠና እርከኖች ብቁ የሚያዯርግና መሠረት
የሚጣሌበት በመሆኑ፣ ሇቋንቋዎች፣ ሇሂሣብና ሇተፇጥሮ ሣይንስ ትምህርቶች ትኩረት
እንዱሰጥ ይዯረጋሌ፡፡

10
 ሇነዚህ የትምህርት ዓይነቶች ትኩረት ይሰጣሌ ሲባሌ ከሥርዓተ ትምህርት ከመማሪያ
መጻሕፌት፣ የመምህሩ መመሪያ፣ ከትምህርት መሣሪያዎች አቅርቦትና በክፌሌ ውስጥ
ሇተማሪው የሚዯረገውን ጨምሮ የተሟሊ የትምህርት አቀራረብ ዴረስ ያሇውን ሂዯት
ያጠቃሌሊሌ፡፡
 መምህሩ ትምህርቱን በዓመት፣ በሴሚስተር፣ በሣምንት/ በቀንና በክፌሇ ጊዜያት
ከፊፌል፣ የሚጠቀምበትን ተስማሚ የአቀራረብ ዘዳ፣ ትክክሇኛ የትምህርት መርጃ
መሣሪያዎችን፣ ተማሪዎች የሚያከናውኗቸውን ሥራዎች (Activities) በመምረጥና
በማዘጋጀት ከቀረበ በኋሊ ትምህርቱ ተፇሊጊውን የባህሪ ሇውጥ በተማሪው ዘንዴ
ማምጣቱን የመገምገሙ ሥራ በብቃትና በጥንቃቄ ያካሄዲሌ፡፡

ከ1ኛ-4ኛ ክፌሌ ሇሚያስተምሩ መምህራን ሥሌጠናን አስመሌክቶ

ሇአንዯኛ ዯረጃ ሇመጀመሪያ ሳይክሌ መምህርነት የሚሰሇጥኑ መምህራን አሀዲዊ
የክፌሌ አያያዝና አመራር ዘዳን የሚጠቀሙ ሲሆን አሰሇጣጠናቸው የክሊስተር
ሞዲሉቲ መሠረት ያዯረገ ሆኖ ቋንቋን፣ የህብረተሰብ ሣይንስን፣ ሂሣብንና የተፇጥሮ
ሣይንስን እንዱሁም ኤስቴቲክስ በአማራጭነት በመያዝ ይሰሇጥናለ።

ከ5ኛ- 8ኛ ክፌሌ ሇሚያስተምሩ መምህራን ሥሌጠናን አስመሌክቶ

ተራ በትኩረት መስክ የሚሰጡ
መግሇጫ
ቁ. ትምህርቶች
1 ቋንቋ
 አማርኛ ሶስቱንም የተምህርት ዓይነቶች ማስተማር እንዱችለ ሆነው
 እንግሉዝኛ ይሰሇጥናለ፣
 ብሔር/ብሔረሰብ ቋንቋ
2 ተፇጥሮ ሣይንሰ
 ባዮልጂ ሶስቱንም የትምህርት ዓይነቶች በተናጠሌና በማቀናጀት
 ኬሚስትሪ በአጠቃሊይ ሣይንሰ ማስተማር እንዱችለ ሆነው
 ፉዚክስ ይሰሇጥናለ፡፡
3 የህ/ሰብ ትምህርት
 ጂኦግራፉ ሶስቱንም የትምህርት ዓይነቶች በተናጠሌና በማቀናጀት
 ታሪክ /ኅብረተሰብ ትምህርት/ ማስተማር እንዱችለ ሆነው
 ሲቪክስ ይሰሇጥናለ፡፡
4 ሂሣብ ከሂሣብ ትምህርት ጋር ቅርበት ያሊቸውን ትምህርቶች
ሇምሳላ ፉዚክስና ኬሚስትሪ በተጨማሪ ማስተማር
እንዱችለ ሆነው ይሰሇጥናለ፡፡
5 የጤናና የሰውነት ማጏሌመሻ የጤናና የሰውነት ማጏሌመሻ ትምህርት እንዱያስተምሩና
በተጨማሪም ላልች አግባብ ያሊቸው ትምህርቶችንም
ይወስዲለ፡፡
6 ሙዚቃና ሥነ ሥዕሌ ሁሇቱንም የትምህርት ዓይነቶች እንዱያስተምሩ ሆነው
ይሠሇጥናለ፡፡

11
ከሊይ የተጠቀሱት የትምህርት ዓይነቶች በትኩረት መስክ ይሰጡ እንጂ የሠሌጣኞችን
አጠቃሊይ ዕውቀት ሇማሳዯግ ያህሌ በተጨማሪ በጋራ (common) የሚወስዶቸው
የትምህርት ዓይነቶች ይኖራለ፡፡ ሇምሳላ፡- ፔዲጏጂክስ፣ ሣይኮልጂ፣ እንግሉዝኛ፣
ብሔር /ብሔረሰብ ቋንቋ፣ ሂሣብ፣ የአካባቢ ሳይንስ፣ የጤናና ሰውነት ማጏሌመሻ፣
ሲቪክስ ወዘተ…

1.6.2.1. ቋንቋዎች
ቋንቋ ሇግንኙነትና ሇትምህርት መስጫ ያገሇግሊሌ፡፡
 በት/ቤት ተማሪዎች ሉማሩዋቸው የሚገቡ ቋንቋዎች
ሀ/ የአፌ መፌቻ ቋንቋ
- በመጀመሪያ ዯረጃ ት/ቤቶች /1-8/ እንዯ አንዴ የትምህርት ዓይነት ሆኖ
ይሰጣሌ፡፡
- በመጀመሪያ ዯረጃ ት/ቤት /1-8/ በማስተማሪያነት ያገሇግሊሌ፡፡
ሇ/ አገር አቀፌ ቋንቋ
- አገር አቀፌ ቋንቋ አማርኛ ሲሆን በአገር ውስጥ ሁለንም ብሔረሰብ
የሚያገናኝ ነው፡፡
- አፌ መፌቻ ቋንቋቸው አማርኛ ሇሆኑ፣ አማርኛ 1ኛ - 8ኛ ክፌሌ
የትምህርት መስጫ ቋንቋ ሆኖ ያገሇግሊሌ፡፡
- አማርኛ የአፌ ቋንቋ መፌቻቸው ሊሌሆኑ ከ3ኛ ክፌሌ ጀምሮ እስከ 8ኛ
ክፌሌ እንዯ አንዴ የትምህርት ዓይነት ሆኖ ይሰጣሌ፡፡
ሐ/ ዓሇም አቀፌ ቋንቋ፣
ከዓሇም ጋር ሇመግባቢያ የሚያገሇግሌ ቋንቋ እንግሉዝኛ ሲሆን፣
- በመጀመሪያ ዯረጃ ት/ቤቶች /1-8/ እንዯ አንዴ የትምህርት ዓይነት ሆኖ
ይሰጣሌ፡፡

1.6.2.2. የሂሣብ ትምህርትና የተቀናጀ ሣይንስ ትምህርት

 ከ1-8 ሊለ ክፌልች ሇተጠቀሱት የትምህርት ዓይነቶች ከላልቹ የትምህርት
ዓይነቶች ይሌቅ ከፌተኛ ክ/ጊዜያት ተመዴቦሊቸዋሌ፡፡ በአጠቃሊይ ከ1ኛ-8ኛ ክፌልች
ከሊይ በ1.6.2.1 እና በ1.6.2.2 ተ.ቁ. በተጠቀሱት የትምህርት ዓይነቶች ከላልቹ

12
 የትምህርት ዓይነቶች ይሌቅ ከፌተኛ ክፌሇ ጊዜ መመዯቡ ትኩረትን የሚያመሇክት
ሲሆን በተጨማሪ መምህራን፡-
- በዕቅዴ ሊይ ተመስርተው በየጊዜው የተማሪዎችን ሥራ የመገመገም፣
- ከግምገማው ውጤት በመነሳት የመማር ማስተማሩን ሂዯት የማሻሻሌ፣
- ዯከም ያለትን እና ሌዩ ተሰጥዎ ያሊቸውን ተማሪዎች በመሇየት አስፇሊጊውን
ተጨማሪ ዴጋፌ የመስጠት፣
- የተጓዲኝ ትምህርት ፕሮግራም የማጠናከር ተግባራትን ያከናውናለ፡፡

1.6.3. የክፌሇ ጊዜ ሥርጭት በትምህርት ዓይነት

 በፇረቃ ሇሚያስተምሩ ት/ቤቶች
- ከ1ኛ - 8ኛ ክፌሌ በቀን 6 ክፌሇ ጊዜ ይኖሩታሌ፡፡
- የአንዴ ክፌሇ ጊዜ ርዝማኔ 40 ዯቂቃ ሆኖ በሳምንት 30 ክፌሇ ጊዜያት
ይኖሩታሌ፡፡
 ሙለ ቀን ሇሚያስተምሩ ት/ቤቶች
- ከ1ኛ -2ኛ ክፌሌ በቀን 6 ክፌሇ ጊዜት ይኖራለ።
- ከ3ኛ ክፌሌና ከዚያ በሊይ 7 ክፌሇ ጊዜያት ይኖራለ።
- የአንዴ ክፌሇ ጊዜ ርዝማኔ 45 ዯቂቃ ሆኖ በሳምንት 35 ክፌሇ ጊዜያት
ይኖሩታሌ፡፡
የመጀመሪያ ሳይክሌ በትምህርት አይነትና በክፌሌ ዯረጃ የክፌሇ ጊዜ ሥርጭት፣
የሳምንቱ ክፌሇ ጊዜ ሥርጭት
ተራ
የትምህርት ዓይነት በክፌሌ ዯረጃ
ቁ.
1ኛ 2ኛ 3ኛ 4ኛ
1 አማርኛ - - 3 3
2 የሥነ ውበትና የሰውነት ማጏሌመሻ 6 6 4 4
3 እንግሉዝኛ 6 6 5 5
4 የአካባቢ ሳይንስ 7 7 7 7
5 ሒሳብ 6 6 6 6
6 የአፌ መፌቻ ቋንቋ 5 5 5 5
ዴ ም ር 30 30 30 30

13
የሁሇተኛ ሳይክሌ /5-8/ በትምህርት አይነትና በክፌሌ ዯረጃ የክፌሇ ጊዜ ሥርጭት፣
የሳምንቱ ክፌሇ ጊዜ ሥርጭት
ተራ
የትምህርት ዓይነት በክፌሌ ዯረጃ
ቁ.
5ኛ 6ኛ 7ኛ 8ኛ
1 አማርኛ 3 3 2 2
2 ባዮልጂ - - 2 2
3 ኬሚስትሪ - - 2 2
4 የሥነ-ዜጋና ሥነ-ምግባር 3 3 3 3
5 እንግሉዝኛ 5 5 5 5
6 የተቀናጀ ሳይንስ 4 4 - -
7 ሂሣብ 5 5 5 5
8 የአፌ መፌቻ ቋንቋ 3 3 3 3
9 ስዕሌና ሙዚቃ 2 2 1 1
10 የጤናና የሰውነት ማጏሌመሻ 2 2 2 2
11 ፉዚክስ - - 3 3
12 የህብረተሰብ ሳይንስ 3 3 3 3
ዴ ም ር 30 30 30 30

ማሳሰቢያ፡-
ከሊይ በሰንጠረዡ የተጠቀሰው የክፌሇ ጊዜ ሥርጭት በቀጣይ ከ30 ክ/ጊዜ ወዯ 35 ከፌ ሉሌ ይችሊሌ፡፡
ይኸውም 5ቱ ክፌሇ ጊዜያትና ሇ5ኛ እና 6ኛ ክፌሌ በአማርኛ፣ በእንግሉዝኛ፣ በሒሳብና በጤናና
የሰውነት ማጏሌመሻና በተቀናጀ ሳይንስ ሊይ አንዲንዴ ክፌሇ ጊዜ ይጨምራሌ፡፡ ሇ7ኛና 8ኛ ክፌልች
ሇአማርኛ 1 ክ/ጊዜ፣ ሇሦስቱ የሣይንስ ትምህርቶች 3 ክ/ጊዜ፣ ሇጤናና የሰውነት ማጏሌመሻ ትምህርት
1 ክፌሇ ጊዜ ይጨምራሌ፡፡

1.6.4. የትምህርት ቤት አመራር አካሊትና ሚናቸው (School

management role)
በት/ቤቶች ሇተማሪዎች ውጤት መሻሻሌ ሚና ከሚጫወቱ አካሊት መካከሌ ተገቢውን
የማስተባበር እና የመምራትን ሥራ የሚያከናውን የትምህርት አመራር በዋነኛነት
የሚጠቀስ ነው፡፡

የት/ቤት አመራር አካሊት ሲባሌ ር/መምህራን፣ መምህራንና የአካባቢውን ህብረተሰብና

ወሊጆች እንዱሁም በየዯረጃው ያለ የትምህርት ባሇሙያዎችና ኃሊፉዎችን
ያጠቃሌሊሌ፡፡
የመጀመሪያ ዯረጃ ት/ቤቶች በትምህርትና ሥሌጠና እና አመራር ቦርዴ ይመራለ።
ቦርደ ከህ/ሰቡ፣ ከት/ቤቱ ማኅበረሰብና ከቀበላ መስተዲዴር የተውጣጡ አባሊት ሲኖሩት
አባሊቱ በመሌካም ስነ ምግባራቸው የተመሠከረሊቸው እና በአመራር ችልታቸው

14
የተመሰገኑ ሆነው የቦርደ ሰብሳቢ ከቀበላ መስተዲዴር የሚወከሌ ሲሆን የት/ቤቱ
ር/መምህር የቦርደ ፀሐፉ ይሆናሌ።

እነዚህ አካሊት በትምህርት ሥራ ሊይ ቁሌፌ ሚና የሚጫወቱ በመሆናቸው

የሚከተለትን ተግባራት ማከናወን ይጠበቅባቸዋሌ፡፡

 ት/ቤቶች ህብረተሰቡን በማስተባበር በመማር ማስተማር ሥራ ሊይ በባሇቤትነት

የሚሳተፈበትን ዕቅዴ በማቀዴና ሇተግባራዊነቱም ያሊስሇሰ ጥረት በማዴረግ
ተጨባጭ ውጤት ማምጣት፣
 የት/ቤቱን ማህበረሰብና የአካባቢው ህብረተሰብ በአጠቃሊይ በውሣኔ አሰጣጥ
ሂዯቶች ሊይ በማሳተፌ በተማሪዎች ውጤት ሊይ ጉሌህ የሆነ ሇውጥ እንዱመጣ
ማዴረግ፣
 መምህራን በአመራር ሥራዎች በፇቃዯኝነት ሊይ የተመሠረተ ንቁ ተሳትፍ
እንዱያዯርጉ ቁሌፌ በሆነ የውሣኔ አሰጣጥ ሊይ ኃሊፉነትን በማካፇሌ የባሇቤትነት
ስሜት ኖሮአቸው ሥራቸውን ብቃት እንዱወጡ ማስቻሌ፣
 መምህራን፣ የወሊጅ ኮሚቴዎችና የትምህርት ባሇሙያዎች በት/ቤት እቅዴ
ዝግጅትና አተገባበር ግምገማ ሂዯቶች ሊይ እንዱሣተፈ በማዴረግ የት/ቤቱን ዕቀዴ
ውጤታማ እንዱሆን ማዴረግ፣
 መምህራን በሥራቸው የበሇጠ እንዱተጉ /እንዱበረቱ/ ባሳዩት ውጤት አርአያ
የሆኑትን ሇብቻ ስማቸውን በማስታወቂያ ሰላዲ በይፊ በመሇጠፌ እንዱታወቁና
የማበረታቻ ሽሌማት እንዱያገኙ በማዴረግ፣
 ት/ቤቱ የተማሪዎችን ወሊጆች ቢያንስ በዓመት ሁሇት ጊዜ በመጥራት በሌዩ ሌዩ
የትምህርት ጉዲዮች ሊይ የውይይት መዴረክ በማዘጋጀት በት/ቤቱ ሊይ የባሇቤትነት
ስሜት እንዱኖራዋቸው ማዴረግ፣
 በት/ቤቱ ያጋጠሙ ችግሮችን በየጊዜው ሇይቶ በማውጣት ጉዲዩ ሇሚመሇከተው
አካሌ በማቅረብ አስፇሊጊ የመፌትሔ እርምጃ እንዱወሰዴ በማዴረግ ችግሮቹን
ማስወገዴ፣
 ት/ቤትን ማዕከሌ ያዯረገ ጥናትና ምርምር ሇሚያዯርጉ መምህራን የማቴሪያሌና
የቴክኒክ ዴጋፌ በመስጠት በትምህርቱ ዙርያ የሚታዩትን ችግሮች እንዱቀረፈና
መምህራን ከፌተኛ የሥራ ተነሳሽነት እንዱኖራቸው ማዴረግ፣

15
 በትምህርታቸው ከፌተኛ ውጤት ያመጡ፣ በተጓዲኝ ትምህርት ጥሩ ተሳትፍ
ያሊቸው እና በጥሩ ሥነ-ምግባር ሇላልች አርአያ የሆኑትን ተማሪዎች
በማስታወቂያ ሰላዲ ስም ዝርዝራቸውን በመሇጠፌ እና ሽሌማት በመስጠት
በት/ቤቱ ማህበረሰብ ዘንዴ እንዱታወቁ በማዴረግ እና በላልች ተማሪዎች ዘንዴም
የተወዲዲሪነትን መንፇስ በማሳዯግ ሇበሇጠ ውጤት እንዱነሳሱ ማስቻሌ፣
 በት/ቤት ውስጥ ካለት ዴጋፌ ሰጪ ሠራተኞች መካከሌ በሥራቸው የሊቀ ውጤት
ያመጡትን የማበረታቻ ሽሌማት በመስጠት ሇተሻሇ ውጤት እንዱበቁ ማዴረግ፣
 ከመምህራንና ተማሪዎች ጋር ሥራንና የትምህርት ውጤትን በማሻሻሌ ዙሪያ
በየጊዜው ግሌፅ ውይይት በማካሄዴ የተሻሇ የሥራ አፇጻጸም እንዱኖርና
የተማሪዎች የትምህርት ውጤት እንዱሻሻሌ ማስቻሌ፣
 የአጠቃሊይ ትምህርት የጥራት ማረጋገጫ ፖኬጅ መርሀ ግብሮችን ጠንቅቆ
በማወቅና ላልች ባሇዴርሻ አካሊትም እንዱገነዘቡት በማዴረግ የትምህርቱ ጥራት
እንዱረጋገጥ ማስቻሌ፣
 የት/ቤቱን የውስጥ ሇውስጥና ከላልች አቻ ት/ቤቶች ጋር የሌምዴ ሌውውጥ
በማካሄዴ የተሻሇ አሠራርና ውጤት ማስመዝገብ፣
 የት/ቤቱን መምህራንና ሠራተኞች የሥሌጠና ፌሊጏት በመሇየት ሥሌጠና
እንዱያገኙ በማዴረግ በመማር ማስተማሩ ሂዯት ሊይ የተሻሇ ውጤት
እንዱያስመዘግቡ ማስቻሌ፣
 የት/ቤቱን የውስጥ ሱፐርቪዥን በማካሄዴና በተገኘው ውጤት መሠረት መምህራን
እርስ በእርስ እንዱማማሩ ሁኔታዎችን በማመቻቸት የተሻሇ የሥራ አፇፃፀም
እንዱኖር ማዴረግ፣

1.6.5. የት/ቤት የሥራ ሰዓት አጠቃቀም

 ትምህርት በሙለ ቀን ይሰጣሌ፡፡
 በአሃዲዊ ክፌሌ /1-4/ በቀን 6 ክ/ጊዜ በሣምንት 30 ጊዜ ይሰጣሌ፡፡
 በመጀመሪያው ሳይክሌ /1-4/ ሇ4 መማሪያ ክፌልች አንዴ ረዲት መምህር
ይመዯባሌ፡፡
 ረዲት መምህሩ በመዯበኛነት የተመዯቡ መምህራን በሌዩ ሌዩ ምክንያት ከሥራ
ገበታቸው ሲቀሩ እነሱን በመተካት ማስተማርና በላሊም ጊዜ የቤት ሥራ በማረም
የትም/ መርጃ መሣሪዎችን በማዘጋጀት በትምህርታቸው ዯከም ሇሚለ ተማሪዎች
ዴጋፌ በመሰጠትና በተጓዲኝ ትምህርት በመሣተፌ ተመዴቦ ይሰራሌ፡፡

16
 አሃዲዊ ትምህርት የሚሰጠው ከ1ኛ - 4ኛ ክፌሌ ሊለ ተማሪዎች ሲሆን
የሚከተለት ጠቀሜታዎች ይኖሩታሌ፡፡
- አንዴን ትምህርት ከላልች የትምህርት አይነቶች ጋር በማዛመዴ
ሇማስተማር ይረዲሌ፡፡
- የተማሪውን ዯካማና ጠንካራ ጏኖችን በመሇየት እርዲታ ሇመስጠት
ያስችሊሌ፡፡
- የትምህርቱን አሰጣጥ እንዯ ተማሪዎች የትምህርት አቀባበሌ ሇይቶ
ሇማቅረብ ይረዲሌ፡፡
- መምህራን ሇተማሪዎች የቅርብ ክትትሌና ዴጋፌ ሇመስጠት ያስችሊሌ፡፡
- በሣምንቱ ውስጥ ሉሰጥ የሚገባው ክ/ጊዜ ሳይጓዯሌ ፕሮግራሙን
እንዯአመቺነቱ ተሇዋዋጭ ሇማዴረግ ያስችሊሌ፡፡
 ከ5ኛ - 8ኛ ክፌሌ ሇሚማሩ ተማሪዎች በቀን 6 ክፌሇ ጊዜ በሳምንት 30 ክፌሇ
ጊዜ ይሰጣሌ፡፡
 ከ5ኛ - 8ኛ ክፌሌ የሚያስተምሩ መምህራን ከክፌሌ ወዯ ክፌሌ በመዘዋወር
ትምህርቱን ይሰጣለ፡፡ መምህራኑ በሰሇጠኑባቸው የትምህርት ዓይነቶች
ይመዯባለ፡፡

1.6.5.1. የመምህራን የሥራ ሰዓት አጠቃቀም

የአንዴ መምህር የሳምንት መዯበኛ የሥራ ሰዓት 40 ሰዓት ሆኖ ይህም ሇትምህርት
ዝግጅት፣ ክፌሌ ውስጥ ገብቶ ሇማስተማር፣ የተማሪዎችን ሥራ ሇማረምና
ሇመከታተሌ ይጠቀምበታሌ፡፡
 ክፌሌ ውስጥ ገብቶ ሇማስተማር 22፡30 ሰዓት
 ሇትምህርት ዝግጅትና የተማሪዎች ሥራ ሇማረምና ሇመከታተሌ
11፡30 ሰዓት
 ሇተጓዲኝ ትምህርት 3 ሰዓት
 ሇሌዩ ሌዩ ሥራዎች እስከ 3 ሰዓት ይሆናሌ፡፡
 የተጠቀሰው የሥራ ሰዓት እንዯወቅቱ የሥራ ሁኔታ አመቺነት ተከፊፌል ሉሰጥ
ይችሊሌ፡፡

17
 የአንዴ መምህር የክፌሇ ጊዜ ብዛት ከሚፇሇገው በታች ከሆነ አንዯአስፇሊጊነቱ
በተመሣሣይ የትምህርት ዓይነትም ሆነ በላሊ ሥራ ሊይ ተመዴቦ/ተመዴባ
ይሰራሌ/ትሰራሇች፡፡
 ከ1ኛ - 4ኛ ክፌሌ ባሇው ዯረጃ የሚየስተምሩ መምህራን በክሊስተር ሞዲሉቲ
የሰሇጠኑ ሆነው በሰሇጠኑባቸው የትምህርት ዓይነቶች ያስተምራለ፡፡
 ከ5ኛ - 8ኛ ባለ ክፌልች አንዴ መምህር ብዙ ሴክሽኖች ባለበት በአንዴ የክፌሌ
ዯረጃ ወይንም በተሇያዩ የክፌሌ ዯረጃዎች ተመዴቦ/ተመዴባ ያስተምራሌ/
ታስተምራሇች፡፡

1.6.5.2. ከመምህራን የሚጠበቅ ባህሪ

መምህራን በመማር ማስተማሩ ሂዯት ሊይ ቀዲሚ ሥፌራ ስሊሊቸው ያሇእነሱ ብርቱ
ጥረት ተጨባጭ ሇውጥ ሇማምጣት አይታሰብም፡፡

መምህራን በማስተማር ችልታቸው የሚተማመኑ ሇተማሪዎችና ሇሥራቸው ጥንቃቄ

የሚያዯርጉና እርስ በርሳቸው የሚረዲደ ሉሆኑ ይገባሌ፡፡ መምህራን በማስተማሩ ረገዴ
ተጨባጭ እቅዴ በማዘጋጀት ከሁለም አስቀዴመው ሙያዊ ግዳታቸውን ሇመወጣት
እንዱችለ የሚከተለት ቁሌፌ ሚናዎች ይኖራቸዋሌ።
 መምህሩ በክፌሌ ውስጥ ሇመማር ማስተማሩ ሂዯት አዋኪ-የሆኑት /ሲጋራ
ማጨስ፣ሞባይሌ መጠቀም፣ወ.ዚ.ተ ከማዴረግ መቆጠብ፣
 የሚያስተምሩትን የትምህርት ይዘትና አቀራረብን ጠንቅቆ በማወቅ፣ተማሪዎች
ከነበሩበት ዯረጃ ወዯ ተሻሇ ውጤት ማብቃት፣
 ግሌጽ የሆነ ግብ በመንዯፌ ሇተግባራዊነቱ ያሊሰሇሰ ጥረት በማካሄዴ፣ተጨባጭ
ሇውጥ ማስመዝገብ፣
 የሚያስተምሩትን ትምህርት ሇተማሪው በሚያመች ግሌጽ፣ ሳቢ፣ ማራኪ እና
አሳታፉ የትምህርት አቀራረብ (Active Learning) በመጠቀም ሇተማሪዎች
ውጤት መሻሻሌ የበኩሊቸውን አስተዋጽኦ ማዴረግ፣
 ሇት/ቤቱ ንብረቶች ከፌተኛ እንክብካቤ በማዴረግ ተገቢ ግሌጋልት እንዱሰጡ
ማዴረግ፣
 ውጤታማ የሆነ የክፌሌ አያያዝ ሥርዓትን ተግባራዊ በማዴረግ፣
 ሇተማሪዎች ውጤትና ሥነ-ምግባር መሻሻሌ በማቀዴና በመተግበር ተጨባጭ
ሇውጥ ማምጣት /መኮራረጅ፣ መዯባዯብ፣ የት/ቤት ንብረት ማውዯም ወ.ዘ.ተ/

18
 ተማሪዎች የተማሩትን ትምህርት በሚገባ ሇመረዲታቸው በየጊዜው ክትትሌና
ዴጋፌ በማዴረግ እንዯተማሪው የትምህርት አቀባበሌ የባህሪ ሇውጥ ማምጣት፣
 ተከታታይ ግምገማና ምዘና በማካሄዴ በተገኘው ውጤት መሠረት የማስተማር
ዘዳዎችን ከተማሪዎች የትምህርት አቀባበሌ አኳያ በመጠቀም ተማሪዎችን ሇጥሩ
ውጤት ማብቃት ፣
 በት/ቤቱ ማህበረሰብም ሆነ በላሊ የመሌካም ሥነ ምግባር አርአያ ሆኖ መገኘት፣
 በተማሪዎች መካከሌ የፆታ እኩሌነትና የችልታ ሌዩነት መኖሩን በመረዲት እና
ተገቢ ዴጋፌ በመስጠት ተጨባጭ ሇውጥ ማምጣት፣
 ሙያቸውን ሇማሻሻሌ እርስ በርሳቸው የሚማማሩባቸውና ሙያዊ ዴጋፌ
የሚሰጣጡባቸውን መዴረኮችን በመፌጠር አቅምን - ማዲበር፣
 በት/ቤቱ የሥራ ዕቅዴ ዝግጅትና ትግበራ በመሣተፌና ከወሊጆችና ከተማሪዎች ጋር
በመወያየት በመማር ማስተማር ሥራ ሊይ ተጨባጭ ሇውጥ እንዱመጣ ማዴረግ፣
 የት/ቤቱን የዯምብ ሌብስ /ጋዋን/ መሌበስና ማንነታቸውን የሚገሌፅ ባጅ ማዴረግ።

1.6.6. የሌዩ ፌሊጏት ትምህርት ፕሮግራም

 አብዛኛዎቹ የሌዩ ፌሊጎት ትምህርት ይዘቶች ከመዯበኛ ትምህርት ይዘቶች ጋር
ተቀናጅተውና ተዋህዯው ስሇሚሰጡ የተሇየ የክ/ጊዜ ስርጭት አያስፇሌጋቸውም፡፡
 የተሇየ ትኩረት ሇሚያስፇሌጋቸው ተማሪዎች መምህሩ አመቺ የሆነ ክፌሇ ጊዜ
በመስጠት ሇእያንዲንደ ተማሪ ሌዩ ዴጋፌ ይሰጣሌ፡፡
 አንዴ የሌዩ ፌሊጏት ትምህርት መምህር የሥራ ሰዓት ከመዯበኛው ት/ቤት
መምህር እኩሌ ነው፡፡

1.6.6.1. የአእምሮ ውስንነት ሊሊቸው /1-4/

 ሇመዯበኛው የትምህርት ፕሮግራምና ሇእዴገት ዘርፍች የሚረደ ስሌጠናዎች
ማሇትም በቋንቋ፣ በንባብና ቅዴመ ንባብ፣ በቁጥር፣ በማህበራዊ እዴገት፣ በሥነ
ስዕሌ፣ በእጅሥራና በዴራማ ትምህርቶች ሊይ ትኩረት ይዯረጋሌ፡፡

1.6.6.2. ማየት ሇተሳናቸው /1-4/

 የስሜት ህዋሳት ስሌጠና፣ ነፃ እንቅስቃሴና ትውውቅ፣ የአባካስ፣ የብሬሌ ንባብና
ጽሕፇት፣ ጽሑፌን በቴፕ አቀራረጽ፣ መተየብ፣ የእጅ ጽሕፇትና የዕሇት ተዕሇት
ክሂሌ ካዲበሩ በኋሊ ከላልች ተማሪዎች ጋር በመቀሊቀሌ ይማራለ፡፡

19
 1.6.6.3. መስማት ሇተሳናቸው /1-8/
መስማት ሇተሳናቸው ተማሪዎች የነፌስ ወከፌና የቡዴን ንግግር፣ የማዲመጥ
ሥሌጠናና የቋንቋ ችልታን ማዲበር የመሣሠለ ክሂልችን ይማራለ፡፡

1.6.6.4. የሌዩ ፌሊጏት ትምህርት መምህራንና ሠራተኞች ዴሌዴሌ

የሌዩ ፌሊጏት ትምህርት መምህራን ዴሌዴሌ እንዯ መዯበኛው ት/ቤት የመምህራንና
ሠራተኞች ዴሌዴሌ ሆኖ፣ በመዯበኛ ትምህርት ቤት ውስጥ ከ10-20 ሇሚሆኑት የሌዩ
ፌሊጏት ትምህርት ሇሚያስፇሌጋቸው ሕፃናት ሌዩ ክፌሌና ተጨማሪ የሰው ኃይሌ
እንዯሚከተሇው ይሆናሌ፡፡
- የማየት ጉዴሇት ሊሇባቸው ሕፃናትና ወጣቶች አንዴ ሌዩ መምህር፣
- የመስማት ጉዴሇት ሊሇባቸው ሕፃናትና ወጣቶች አንዴ መምህር፣
- የአእምሮ ዕዴገት ውስንነት ሊሇባቸው አንዴ ሌዩ መምህርና አንዴ ረዲት መምህር
ወይም ሞግዚት፣
- የስሜት መረበሽ ሊጋጠማቸው አንዴ የሌዩ ፌሊጏት ትምህርት መምህር፣ አንዴ
የሳይኮልጂ ባሇሙያ፣
- የመማር ችግር ሊሇባቸው አንዴ ሌዩ መምህርና አንዴ ረዲት መምህር፣
- የአንዴ የሌዩ ፌሊጏት ትምህርት መምህር የሥራ ሰዓት ከመዯበኛው ትምህርት
መምህር እኩሌ ነው፡፡
- የመናገር ችግር ሊሇባቸው አንዴ ሌዩ መምህርና አንዴ የአንዯበት ወጌሻ፣
- የአካሌ ጉዴሇት ሊሇባቸው አንዴ ረዲት መምህር ወይም ሞግዚት፣
- ተዯራራቢ ችግር ሊሇባቸው እንዯየሁኔታው ታይቶ የሰው ጋይሌ ይመዯባሌ፡፡ ሇምሳላ
አንዴ ሕፃን የመስማትና የማየት ጭምር ችግር ካሇበት የሰው ኃይሌ ምዯባው አንዴ
ባሇሙያ ሇአንዴ ወይም ሇሁሇት ሕፃናት ይሆናሌ፡፡
- ሌዩ ተሰጥኦ ሊሊቸው ሕፃናት የሚመዯበው ባሇሙያ እንዯየሕፃናቱ አእምሮ ችልታና
ሌዩ ተሰጥኦ ሁኔታ ይሇያያሌ፡፡ ሇምሳላ አንዴ ሕፃን በሂሣብ ትምህርት ወይም
በሥዕሌ ወዘተ. ከላልች ሕፃናት በጣም የመጠቀ ችልታ ካሇው በዚህ ትምህርት
እንዱገፈበት የሚመሇከተውና ችልታ ያሇው መምህር ተመዴቦሇት እንዱከታተሇውና
እንዱያበረታታው ይዯረጋሌ፡፡
ሌዩ ፌሊጏት ትምህርት ሇሚያስፇሌጋቸው ሕፃናትና ወጣቶች ከላልች መዯበኛ ትምህርት
ቤት ተማሪዎች ጋር ተቀሊቅሇው እንዱማሩ በሚዯረግበት ጊዜ የተሇየ ክህልትና ይዘት

20
እንዱያገኙ ሇማዴረግ እንዱቻሌ ከመዯበኛ ክፌልችና የትምህርት ጊዜ ውጭ በሌዩ ክፌልች
(unit) በሌዩ ፌሊጏት ትምህርት መምህራንና ባሇሙያዎች ይስተናገዲለ፡፡

1.6.7. የሙለ ቀን ትምህርት

የተማሪዎች ብዛት ከጊዜ ወዯጊዜ እያዯገ በመምጣቱ ት/ቤቶች እነዚህን ተማሪዎች ተቀብሇው
ሇማስተናገዴ ባሇመቻሊቸው ምክንያት ትምህርት በሁሇት ፇረቃዎች እንዱሰጥ ሲዯረግ
ቆይቷሌ፡፡ ይህ አሠራር ሇጊዜው ሇችግር ማቃሇያነት ተብል የተወሰዯ ቢሆንም ተማሪው በቀን
ውስጥ ማግኘት የሚገባውን ትምህርት በስፊትና በጥሌቀት እንዱያገኝ ስሇማያስችሇው
በትምህርቱ ጥራት ሊይ አለታዊ ተጽዕኖ ይኖረዋሌ፡፡

በመሆኑም እስከ አሁን ዴረስ በሁሇት ፇረቃ ይሰጥ የነበረውን ትምህርት ቀስ በቀስ
ሁኔታውን በማመቻቸት ሙለ ቀን እንዱያስተምሩ ይዯረጋሌ፡፡ ከአሁን በኋሊ የሚከፇቱ
ት/ቤቶች ግን ትምህርት የሚሰጡት በሙለ ቀን ፕሮግራም ይሆናሌ፡፡ የተጓዲኝ ትምህርት
ከክፌሌ ትምህርት ጋር ተቀናጅቶ ከክፌሌ ውጭ ይሰጣሌ፡፡

1.6.8. የተጓዲኝ ትምህርት ፕሮግራም

የተጓዲኝ ትምህርት ከክፌሌ ትምህርት ውጭ የመማር ማስተማር ሥራ ሇማገዝ የሚሰጥ
ትምህርት ሆኖ የሚከተለት ዓሊማዎች ይኖሩታሌ፡፡ ተማሪው የበሇጠ እውቀት እንዱገበይ
ሇመርዲት፣
 ተማሪው ሇሙያ ሥራ አክብሮትና ጥሩ አመሇካከት እንዱኖረው ሇማዴረግ፣
 ተማሪዎች ዕምቅ ችልታቸውን በማውጣትና በማዲበር በፌሊጏታቸውና የሙያ
መስክ ሇመምረጥ እንዱችለ ዕዴሌ ሇመስጠት፣
 ችልታቸውን በሳይንስና ቴክኖልጂ እውቀት እንዱያዲብሩ፣
 የሥራ ፌሊጏትና ፌቅር ሇመፌጠርና ሇማዲበር፣
 ተማሪዎች ማህበራዊ ግሌጋልቶችን እንዱሰጡ ሇማበረታታት፣
 በክፌሌ ውስጥ በሚሰጡ ትምህርቶች ሉገኙ የማይችለ የማቀዴ፣ የመምራት፣
የማስተባበርና የመገምገም፣ ኃሊፉነትን የመቀበሌ ውሳኔ የመስጠትን ችግሮችን
በራስ ተነሳሽነትና በፇጠራ የመፌታትን ክህልቶችንና ሌምድችን ሇማዲበር፣
 ትርፌ ጊዜያቸውን ትምህርት በሚሰጡ እንቅስቃሴዎች ሊይ እንዱያሳሌፈ
ሇማዴረግ፣ ተጨማሪ ዯስታና ሌዩ ስሜት ሇመፌጠር፣

21
  በጥሌቀትና በስፊት እንዱሰጡ የሚዯረጉ የትምህርት ዓይነቶች አማካይነት
ሇሚዯክሙ ተማሪዎች ሌዩ እርዲታ ሇመስጠት፣
 አካባቢያዊ፣ ክሌሊዊ፣ አገራዊና ዓሇም አቀፊዊ የሆኑ ወቅታዊ ጉዲዮችን፣ አዲዱስ
ክስተቶችንና ግኝቶችን ሇተማሪዎች ሇማስተዋወቅና ብልም በመፌትሄ ሰጪነት
ሇማሳተፌ፣

የተጓዲኝ ትምህርት ፕሮግራም በትምህርት ቤቱ አቅምና እቅዴ መሠረት የተሇያዩ ክበባትንና

ቡዴኖችን በማቋቋም በክፌሌ ውስጥ የሚሰጡትን ትምህርቶች በእያንዲንደ ተማሪ ዝንባላ፣
ፌሊጏትና ችልታ መሠረት ያዯረገ እውቀትንና ክህልትን ያዲብራሌ፡፡

የተጓዲኝ ትምህርት ፕሮግራም የሚከናወነው መዯበኛውን የትምህርት ጊዜ ሳይሻማ አንዲንዴ

ሥራዎችን ሇመስራት ያስችሊሌ፡፡ እንዱሁም ተማሪዎች ጊዜያቸውን እንዯፌሊጏታቸው
አራዝመውና አሳጥረው እንዱሰሩ ይረዲቸዋሌ፡፡ ፕሮግራሙ እንዯተማሪው ዕዴሜና ጥንካሬ
በሳምንት ከ4 ሰዓት ባሌበሇጠ ጊዜ ውስጥ ይካሄዲሌ፡፡

1.6.9. የመማር ማስተማር መመሪያዎች

1.6.9.1. አጠቃሊይ መመሪያዎች፣
 ሥርዓተ ትምህርት ማዕቀፌ፣
 የየትምህርቱ ዓይነት መርሀ ትምህርቶች፣
 የመምህሩ መምሪያዎችና መርጃ መጻሕፌት በትምህርት ዓይነትና በክፌሌ
ዯረጃ፣
 የተማሪው መጽሐፌ በትምህርት ዓይነትና በክፌሌ ዯረጃ፣
 የትምህርት ካላንዯር፡፡

1.6.9.2. የሌዩ ፌሊጏት ትምህርት መመሪያዎች

 በመዯበኛ ትምህርት የተዘጋጁት እንዯተጠበቁ ሆነው በተጨማሪም
- ማየት የተሳናቸው ሕፃናት ትምህርት መመሪያ፣
- መስማት የተሳናቸው ሕፃናት ትምህርት መመሪያ፣
- የአእምሮ እዴገት ዝግመት ያሇባቸው ሕፃናት ትምህርት መመሪያ፣
- የሌዩ ፌሊጏት ትምህርት መርሃግብር እስትራቴጅ፣

22
 1.6.9.3. ላልች ሌዩ ሌዩ መመሪያዎች
 የአጠቃሊይ ትምህርት አመራር አዯረጃጀት የህብረተሰብ ተሳትፍ የፊይናንስ
መመሪያ (Blue Book)፣
 የትምህርት ቤት አመራርና አስተዲዯር መመሪያ፣
 አጠቃሊይ የትምህርትና የሥሌጠና ፖሉሲ፣
 የአርብቶ አዯር እስትራተጂ፣
 ስሇግሌ የትምህርት ተቋሞች ፇቃዴ አሰጣጥና ቁጥጥር የወጣ
የሚኒስትሮች ምከር ቤት ዯንብና ማብራሪያ /ሇግሌ ት/ቤቶች/፣
 አማራጭ መሠረታዊ ትምህርት፣
 የማዕከሌና የክሌሌ አስፇፃሚ አካሊትን ሥሌጣንና ተግባር ሇመወሰን የወጣ
አዋጅ ቁጥር 41/85፣
 የትምህርት ማበሌጸጊያ ማዕከሌ መመሪያ /ቀዴሞ የተዘጋጀው/፣
 የት/ቤቶች ተጨማሪ በጀት መመሪያ (School grant manual)፣
 አገር አቀፌ የሴቶች ትምህርት እስትራተጂ፣
 የመምህራን ሌማት ፕሮግራም ሌዩ ሌዩ መመሪያዎች፣
 የት/ቤት መሻሻሌ ፕሮግራም ሌዩ ሌዩ መመሪያዎች፣
 የአጠቃሊይ ትምህርት ጥራት ማረጋገጫ ፓኬጅ፣
 የሥነ-ዜጋና ሥነ-ምግባር ትምህርት ፕሮግራም መመሪያዎች፣
 የትምህርት ሕግ።

1.7. የማስተማር ዘዳ /Teaching Methodology/

በት/ቤቶች ካለት ችግሮች መካከሌ በዋናነት በርካታ ተማሪዎች በትምህርታቸው
በሚፇሇገው መጠን ውጤታማ ሆነው አሇመገኘት ነው፡፡ ሇዚህ ምክንያት ይሆናለ
ተብሇው ከሚገመቱት ውስጥ፡-
 ተማሪዎች፣ ወሊጅና ት/ቤት በሚፇሇገው መጠን በትምህርቱ ሥራ በቅንጅት
አሇመሳተፌና
 የትምህርቱ አሰጣጥ ማራኪና ሳቢ ባሇመሆኑ ተማሪዎች ከትምህርት ገበታ
አዘወትሮ መቅረትና ማቋረጥ ወ.ዘ.ተ. ናቸው፡፡
ይህን ችግር ሇመቅረፌ ት/ቤቶች፣ ወሊጅ፣ የአካባቢው ህብረተሰብ እና ላልች ባሇዴርሻ
አካሊት በጋራ በመወያየት ተማሪዎችን ሉያበረታታና ሉያሳትፌ የሚችሌ ትርጉም

23
 ያሇው የትምህርት አሰጣጥ ዘዳ ሉቀይሱ ይገባሌ፡፡ ስሇመምህራን የጊዜ ሰላዲና
የሪሶርስን አጠቃቀም በተመሇከተ ሇተማሪ ተኮር የማስተማር ዘዳ ተግባራዊነት ምቹ
ሁኔታ መፌጠር ያስፇሌጋሌ፡፡

በመጀመሪያ ዯረጃ ት/ቤቶች የሚያስተምሩ መምህራን ተማሪ ተኮር እና ብቃትን

መሠረት ያዯረገ የትምህርት አሰጣጥ ዘዳን ይከተሊለ፡፡ ይህም እው ሉሆን የሚችሇው
የሚከተለትን ማዴረግ ሲቻሌ ነው።
- የት/ቤቱ ቀዲሚ ዓሊማና ተግባር የተማሪዎችን ፌሊጏት ሟሟሊት ሊይ
ማተኮር፣
- ሇሁሇም ተማሪዎች ስኬታማነት /ውጤታማነት/ ምቹ ሁኔታ መፌጠር፣
- በመምህራንና በተማሪዎች መካከሌ ዱሞክራሲያዊ የሆነ ግንኙነትን
በማጠናከር ተማሪዎች ካሇምንም ፌርሃትና መሸማቀቅ ትምህርታቸውን
እንዱማሩ ማዴረግ፣
- የመማር፣ የትምህርት መሻሻሌ፣ የትምህርት አኩሌነት፣ የትምህርት
ፌትሃዊነትና መከባበር የት/ቤት ባህሌ ማዴረግ፣

* እንደአጠቃሊይ መምህራን በክፍል ውስጥም ሆነ ከክፍል ውጭ ሇሚሰጡ ትምህርቶች

የተማሪዎችን የግልና፣ የቡድን ችሎታ፣ ፍሊጐት፣ ዕድሜ፣ የመማር ዘይቤና ቀዳሚ
ተሞክሮ ሊይ የተመሠረተ የትምህርት አቀራረብና የምዘና ሥርዓት ሉከተለ
ይገባል፡፡

1.8. የትምህርት ምዘናና የማሇፉያ ነጥብ

የአገራችን የትምህርትና ስሌጠና ፖሉሲ ትኩረት ከሰጣቸው ክፌልች አንደ
የትምህርት ምዘና ጉዲይ ነው፡፡ ተማሪዎች በየክፌሌ ዯረጃው የሚሰጠውን ትምህርት
በተሟሊ ሁኔታ በመማር የባህሪ ሇውጥ ሇማሳየታቸው የመማር ማስተማሩን ክንውን
ሇማሻሻሌና የትምህርት ተግባር በጥራት መካሄደን ሇማረጋገጥ የትምህርት ምዘና
ከፌተኛ ጠቀሜታ አሇው፡፡ በአጠቃሊይ የትምህርት ምዘና የትምህርት ሂዯት አካሌ
እንዯመሆኑ መጠን በጥራት መሇኪያነትም የሚያገሇግሌ መሣሪያ ነው፡፡

ተማሪዎች ተገቢውን እውቀትና ክህልት መጨበጣቸውን እንዱሁም መምህራን

በአግባቡ ማስተማራቸውን ሇማረጋገጥ የሚረዲ መረጃ ሇመሰብሰብ በመምህራን

24
 የሚካሄዯው ተከታታይ ምዘና (Continuous Assessment) ዋነኛውና እጅግ አሰፇሊጊ
የትምህርት ምዘና አካሌ ነው፡፡

ስሇሆነም የመጀመሪያ ዯረጃ ትምህርት ከ1ኛ-3ኛ ባለት ክፌልች የተከታታይ ምዘና

ስሌት ሆኖ ነፃ የክፌሌ ክፌሌ ዝውውር ይዯረጋሌ፡፡
 ከ4ኛ-7ኛ ክፌልች ከተከታታይ ምዘና በተጨማሪ የማጠቃሇያ ግምገማ በማካሄዴ
ወዯሚቀጥሇው ክፌሌ የሚዘዋወሩት በየዯረጃው በተቀመጠው የምዘና ሥሌት
መሠረት ሆኖ መንግሥት ሇት/ቤቶች በሚያወጣው መመሪያ መሠረት ይሆናሌ፡፡
 ከ4ኛ-7ኛ ክፌልች ወዯሚቀጥሇው የክፌሌ ዯረጃ ማሇፌ ሊሌቻለ ተማሪዎች የክሌለ
ትምህርት ቢሮ ክፌሌ መዴገምን በሚመሇከት ሇትምህርት ተቋማት በሚያወጣው
መመሪያ መሠረት ተፇፃሚ ይሆናሌ፡፡
 ከ8ኛ ወዯ 9ኛ ክፌሌ ሇመዛወር ፇተናውንም ሆነ የማሇፌያ ነጥብ ክሌልች
በሚያወጡት መመሪያ መሠረት ይፇፀማሌ፡፡

1.9. የተማሪዎች ሚና (students’ role)

በመማር ማስተማር ሂዯት ሊይ ሇውጥ ሉመጣ ከሚችሌባቸው ዋነኛ ጉዲዮች መካከሌ
የተማሪዎች የራሳቸው ጥረት አንደ ሲሆን ተማሪዎች በጥሩ ዱስፕሉን ታንፀው
የትምህርት ቤትን ዯንብና ሥነ-ሥርዓት በማክበር ትምህርታቸውን በንቃት
የመከታተሌና ሇጥሩ ውጤት በትጋት መሥራት ይጠበቅባቸዋሌ፡፡ በመሆኑም
ከመምህሩ የቅርብ ክትትሌና ዴጋፌ እየተዯረገሊቸው የሚከተለትን ተግባራት
ማከናወን ይጠበቅባቸዋሌ፡፡
 በክፌሌ ውስጥም ሆነ ከክፌሌ ውጭ መምህሩ የሚሰጠውን ትምህርት በጥሞና
መከታተሌ፣ ከት/ቤት ያሇበቂ ምክንያት ያሇመቅረት፣ መሌመጃዎችንና የቤት
ሥራዎችን እንዱሁም የችልታ መመዘኛዎችን ሠርተውና አጠናቀው በጊዜ
ማቅረብ፣
 የት/ቤቱ አመራር አካሊት የሚሰጡትን ምክር፣ ዴጋፌና መመሪያ በአግባቡ
በመፇፀም በዱስፕሉን የታነፀ ሆኖ መገኘትና ጤናማ የመማር ማስተማር ሂዯት
በት/ቤቱ ውስጥ እንዱኖር አስተዋፅኦ ማዴረግ፣
 የት/ቤቱን የዯምብ ሌብስ መሌበስና በአጠቃሊይ ሥነ-ሥርዓትን የተከተሇ አሇባበስ
(በአካባቢው ህብረተሰብ ተቀባይነት ያሇው አሇባበስ) የሚሇብሱ፣ አካሊዊ

25
 ንጽህናቸውን የጠበቁና በላልች ጓዯኞቻቸው ዘንዴም በመሌካም አርአያነት
የሚጠቀሱ ሆኖ መገኘት፣
 በቡዴን በመስራት እርስ በርስ በመረዲዲትና በመማማር በጋራ የመሥራትን፣
ዱሞክራሲያዊ አስተሳሰብን እና የመቻቻሌ ባህሌን ማዲበር፣
 በተሇያዩ ክበባትና ኮሚቴዎች ውስጥ በመሣተፌ እውቀትና ክህልት የመቅሰም
ፌሊጏትና ችልታ የሊቸው መሆን፣
 የሀገሪቱን ህገ መንግሥት ጠንቅቆ በማወቅ በት/ቤት ግቢም ሆነ ውጭ
መብታቸውን ማስከበርና ግዳታቸውን በአግባቡ መወጣት፣
 ሇት/ቤቱ ማህበረሰብ አክብሮት ያሊቸውና ት/ቤቱን የሚወደ በዚህም የተነሣ ትርፌ
ጊዜያቸውን በት/ቤቱ ውስጥ የቲቶሪያሌና የማካካሻ ፕሮግራሞች ሊይ በመሳተፌ
የተሻሇ ውጤት ማምጣት፣
 በቤተሙከራዎች ንቁ ተሳትፍ የሚያዯርጉ ሆነው በቤተመጽሓፌት አዘወትረው
በመጠቀም ተግባራዊና ንዴፇ ሀሳባዊ ዕውቀትን ማዲበር፣
 የመጠየቅ፣ የመመራመርና የማወቅ ፌሊጏታቸው ከፌተኛ የሆነና በራስ
የመተማመን ብቃት ሇማዲበር የሚተጉ፣
 የመማር ማስተማሩን ሂዯት ከሚያዯናቅፈ ነገሮች /ሞባይሌ መጠቀም፣አሌኮሌ
ጠጥቶ ክፌሌ መግባት ወዘተ/ መቆጠብ።

1.10. የወሊጆች ሚና (parents role)

ወሊጆች ከት/ቤት ሥራ ጋር የተያያዙ የመማርና የማስተማር ሂዯትን የሚያጏሌብቱ
የተሇያዩ ግሌጋልቶችን መስጠት ይጠበቅባቸዋሌ፡፡ ወሊጆች የሌጆቻቸው የወዯፉት ዕጣ
ፇንታና የሀገራቸውን እዴገት ሉሳካ የሚችሇው የችግሮች ሁለ መፌቻ በሆነው
በትምህርት ሥራ በሚያስመዘግቡት ውጤት ሊይ መሆኑ ሉገነዘቡ ይገባሌ፡፡ ስሇሆነም
ተማሪዎች ጥራቱን የጠበቀ ትምህርት እንዱያገኙ ወሊጆች የሚከተለትን ተግባራት
ማከናወን ይጠበቅባቸዋሌ፡፡
 ሇት/ቤቶች አስፇሊጊ የገንዘብ ዴጋፌና የትምህርት ቁሳቁሶችን በማሟሊት ት/ቤቶችን
ይበሌጥ ውጤታማ እንዱሆኑ ማዴረግ፣
 ከት/ቤቶች ጋር የጠበቀ ግንኙነት በመፌጠር በት/ቤቶች አመራር ውስጥ ጉሌህ
ሚና መጫወት፣

26
  የተማሩ ወሊጆች በት/ቤት በመገኘት ቲቶሪያሌ በመስጠትና በላልች ትምህርታዊ
እንቅስቃሴዎች ሊይ በመሳተፌ ሇተማሪዎች ውጤት መሻሻሌ የበኩሊቸውን
አስተዋጽኦ ማዴረግ፣
 ሇሌጆቻቸው ሇትምህርት የሚያስፇሌጓአቸውን የትምህርት ቁሳቁሶች ማሟሊት፣
 በተሇያዩ ጊዜያት ት/ቤት ዴረስ በመምጣት ስሇሌጆቻቸው ክትትሌና ዴጋፌ
በማዴረግ ሇተሻሇ ውጤት እንዱበቁ ማስቻሌ፣
 ሌጆቻቸው የቤት ሥራ ሇመሥራትም ሆነ ሇጥናት ምቹ አካባቢና የጥናት ጊዜ
እንዱኖራቸው ማዴረግ፣
 ተማሪዎች በትምህርት ገበታቸው አዘወትረው መገኘታቸውንና የት/ቤቱን ህግና
ሥነ- ሥርዓት መጠበቃቸውን ከት/ቤቱ ጋር የቅርብ ግንኙነት በመፌጠር
ሁኔታዎች እንዱሻሻለ ጥረት ማዴረግ፣

1.11. ትምህርት ቤቱ ሇህብረተሰቡ ማሳወቅ የሚገባው

በት/ቤቶችና በህብረተሰቡ መካከሌ ጥብቅ ትሥሥር ሉኖር ይገባሌ። ት/ቤቶች
ራሳቸውን እንዯ ዯሴት ሳይቆጥሩ ህብረተሰቡን በትምህርቱ ሥራ ሊይ በቀጥታም ሆነ
በተዘዋዋሪ መንገዴ ማሳተፌ ይጠበቅባቸዋሌ። ይህም፡-
 ወሊጆች አቅም በፇቀዯ መጠን ሇሌጆቻቸው የተመጣጠነ ምግብ፣ በቂ የጥናት
ስፌራና የእረፌት ጊዜ እንዱሰጡአቸው ማበረታታት፣
 ሌጆች የቤት ሥራና ላልች ከትምህርት ሥራ ጋር ተያያዥነት ያሊቸው ሥራዎች
ሲሰጡኣቸው ወሊጆች እንዳት መርዲት እንዯሚችለ ግንዛቤ እንዱያገኙ
ሁኔታዎችን ማመቻቸት፣
 ሇወሊጆች በመዯበኛነት ስሇሌጆቻቸው የትምህርት አቀባበሌና ክትትሌ ምክር
በመስጠት የሌጆቻቸው የትምህርት ውጤት እንዱሻሻሌ አቅድ መንቀሳቀስና
ተግባራዊ ማዴረግ፣
 በተማሪ ውጤትና በላልች ጉዲዮች ሊይ ፍርም በማዘጋጀት ሇወሊጅ በየጊዜው
የሚያሳውቁበት መንገዴ በማቀዴ ሥራ ሊይ ማዋሌ፣
 በት/ቤት በኩሌ የሚወጡ ማስታወቂያዎች ሇወሊጆች ግሌጽና በቀሊለ ሉረደዋቸው
በሚችሌ መሌኩ አዘጋጃቶ መተግበር፣
 በት/ቤት እቅዴ ዝግጅት ወሊጆች ከመምህራን ጋር ተሳትፍ እንዱኖራቸው
መጋበዝ፣

27
  የወሊጆች ሌሣን የሆኑ ትምህርታዊ ጽሑፍችን በማዘጋጀት ሇወሊጆች እንዱዯርሱ
ማዴረግ፣
 የወሊጆችና የት/ቤት ግንኙነት ሇማጠናከር ወሊጆችን ያሣተፈ ትምህርታዊ መዝናኛ
ፕሮግራሞችን ማዘጋጀት፣
 በወሊጆች ቀን ወሊጆች ት/ቤት በመገኘት የት/ቤቱን አጠቃሊይ እንቅስቃሴና
የሌጆቻቸውን የትምህርት ውጤት አውቀው የበኩሊቸውን ዴርሻ እንዱወጡ አቅድ
ተግባራዊ ማዴረግ፣

1.12. በትምህርት ሥራ ሊይ የህብረተሰቡ ተሳትፍ

ህብረተሰቡ ትምህርት ቤቶችን በማሻሻሌ፣ በመገንባት፣ የውስጥ ገቢን በማሳዯግ፣
በትምህርት አመራርና በሥርዓተ ትምህርት ቀረፃ በባሇቤትነት ስሜት በመሳተፌ
የትምህርትን ጥራት ሇማሻሻሌ ጉሌህ ሚና መጫወት ይኖርበታሌ፡፡ ይህም፡-

 ት/ቤት ሲቋቋም ማህበረሰቡ የሚፇሌገውን ጥቅም እንዱሰጥ ሆኖ መዯራጀቱን

ያረጋግጣሌ፡፡
 ሇት/ቤቶች መሻሻሌ ባሇው አቅም የገንዘብ ዴጋፌና የትምህርት ቁሳቁሶች ያሟሊሌ፡፡
 በት/ቤቶች በተሇያየ የአመራር ዯረጃ በመሳተፌ ሊይ ጉሌህ ሚና ይጫወታሌ፡፡
 የተማሩ የህብረተሰብ ክፌልች በት/ቤቶች በመገኘት በቲቶሪያሌና በላልች
የትምህርት እንቅስቃሴዎች ሊይ ዴጋፌ በማዴረግ የትምህርቱን ጥራት ከፌ
እንዱሌ የራሳቸውን ዴርሻ ይወጣለ፡፡
 ሇችግረኞችና ሇወሊጅ አሌባ ህፃናት ዴጋፌና እንክብካቤ በማዴረግ ከትምህርታቸው
እንዲይተጓጏለ ጥረት ያዯርጋሌ፡፡
 ከት/ቤቱ አስተዲዯር ጋር በመተባበር ዕዴሜአቸው ሇትምህርት የዯረሱ ህፃናት ወዯ
ት/ቤት እንዱመጡና ትምህርታቸውን እንዲያቋርጡ ከፌተኛ እገዛ ያዯርጋሌ።
 በተሇያዩ የትምህርት ኮሚቴዎች በመወከሌ ከእቅዴ ዝግጅት ጀምሮ እስከ ትግበራ
ሂዯት ሊይ በመሳተፌና አፇፃፀሙንም በመከታተሌና በመቆጣጠር የትምህርቱ ሥራ
በአግባቡ እንዱካሄዴ እገዛ ያዯርጋሌ።
 በሥርዓተ ትምህርት ዝግጅት ሊይ ተሳትፍ በማዴረግ ትምህርቱ ተገቢነትና
ተጨባጭነት እንዱኖረው በማዴረግ በኩሌ ዴርሻውን ይወጣሌ፡፡

1.13. ሌዩ ሌዩ ዴጋፌ ሰጪ አገሌግልቶች

1.13.1. የሬዱዮ ትምህርት

28
ሬዯዮ ሇመዯበኛ ትምህርት ሂዯት ያሇው ጠቀሜታ
የመዯበኛ ትምህርት ሲባሌ ትምህርት የሚሰጥበት ቦታ ተዘጋጅቶ ሕንፃው ተሰርቶ
ሇትምህርት የሚያስፇሌጉ መሣሪያዎች ተሟሌተው፣ ሥርዓተ ትምህርት ተዋቅሮ፣
የመማሪያ መጻሕፌት ተዘጋጅተው፣ መምህር ተቀጥሮ የጊዜ ሰላዲው ወጥቶ በሙለ
ጊዜ የሚካሄዴ የትምህርት ሂዯት ነው፡፡

የአንዴን አገር እዴገት ሇማፊጠን ከሚያስፇሌጉ ነገሮች አንደና ዋነኛው ትምህርት

ነውና ትምህርቱ ውጤታማ የሚሆነው ዯግሞ በአቀባዩና በተቀባዩ መካከሌ ስኬታማ
የሆነ ተግባቦት (effective Communication) ሲኖር ነው፡፡ ስሇሆነም ተግባቦትና
ትምህርት በጥብቅ የተሳሰሩ ናቸው፡፡ መማር፣ ማወቅና የአስተሳሰብ አዴማስን
ማስፊት የተግባቦት ውጤት ነው፡፡ ስሇዚህ ሇመዯበኛም ሆነ መዯበኛ ሊሌሆነው
ትምህርት ፋዴዮ አማራጭ ያሌተገኘሇት መገናኛ መሣሪያ ነው፡፡

የሬዱዮ ትምህርት ከላልች የመገናኛ ዘዳዎች የተመረጠበት ምክንያት፡-

 ወጪው አነስተኛ በመሆኑ፣
 ትምህርትን በስፊት ሇማዲረስ አመቺ በመሆኑ በተሇይ ሇገጠሩ ህብረተሰብ፣
 በአንዴ በተወሰነ ሰዓት ብዙ ሰው ማስተማር ማስቻለ፣
 የትምህርት ጥራትን ሇማሻሻሌ እገዛ ማዴረጉ፣
 የባሇሙያዎችን እውቀትና ሌምዴ በቀሊለ ወዯ ክፌሌ ተማሪዎች ማምጣት
መቻለ፣
 የጥቂት ብቁ መምህራንን የማስተማር ዘዳና ሌምዴ ሇላልች ሇማካፇሌ ማስቻለ፣
 በየት/ተቋማት ውስጥ ያሇውን የትም/ዴጋፌ ሰጪ መሣሪያዎች ችግር ማቃሇለ፣
ወዘተ… ናቸው፡፡

የመዯበኛ ትምህርት ሬዱዮና ሥርዓተ ትምህርት ቅንጅት

የመዯበኛ ትምህርት ሬዱዮ ፕሮግራም፣
 ከ1ኛ - 8ኛ ክፌሌ ሊለ ተማሪዎች ይዘጋጃሌ፣
 እንዯ የሁኔታው በእያንዲንደ የት/ዓይነት እየተዘጋጀ ይሠራጫሌ፣
 በአገሪቱ ሥ/ትምህርት መሠረት ይዘጋጃሌ።
ይህም በመሆኑ በትምህርት ሬዱዮና ሥርዓተ ትምህርት ዓሊማዎች፣ ይዘቶች
የአቀራረብ ዘዳዎችና ግምገማ መካከሌ የጠበቀ ግንኙነት ሉኖር ይገባሌ፡፡

29
 መዯበኛ የሬዱዮ ትምህርት ሚና
የመዯበኛ ትምህርት ሬዱዮ ፕሮግራም በመዯበኛ ትምህርት ሥርዓት ውስጥ
ተማሪዎችን ዓሊማ ያዯረጉ ሦስት ሚናዎች አለት፡፡
1. በማጠናከሪያነት (enrichment)
2. በመማር መዴብሌነት (learning resources)
3. በቀጥታ በማስተማሪያነት (Bates, 1984)
የሬዱዮ ትምህርት ፕሮግራም ተግባራዊ ሇማዴረግ የሚያስፇሇጉ ዝግጅቶች
 የሬዴዮ ትምህርት መቀበያ ሬዴዮኖች፣
 የሬዴዮ ማዕከሊት ወይም የሬዴዮ መማሪያ ክፌልች፣ የመብራትና የስኬት
እንስታላሽን፣
 የሬዴዮ ትምህርት የሥርጭት የጊዜ ሰላዲ፣
 በእያንዲንደ የት/ዓይነት የተዘጋጀ የሬዴዮ የመምህሩ መምሪያ።
ባሇሙያዎችን በተመሇከተ
 ባሇሙያዎቹ ከመምህራን ይመሇመሊለ፣
 በሬዴዮ ትምህርት ሥሌጠና የወሰደ መሆን ይኖርባቸዋሌ።

30
 የ2001 ዓ.ም የሬዱዮ ትምህርት ሥርጭት ፕሮግራም
(ከሇገዲዱ ትም/ማሰራጫ ጣቢያ የተወሰዯ)
ሰኞ ማክሰኞ ረቡዕ ሐሙስ አርብ

ፔሬዴ ሰዓት
ሙለ ቀን
የሬዱዮ
የክፌሌ

የክፌሌ
ፔሬዴ

ሥርጭት

ክፌሌ

ክፌሌ

ክፌሌ

ክፌሌ

ክፌሌ
ሰዓት የት/ዓይነት የት/ዓይነት የት/ዓይነት የት/ዓይነት የት/ዓይነት

1 2፡15 - 3፡00 2፡20 - 2፡35 እንግሉዝኛ 3 እንግሉዝኛ 3 እንግሉዝኛ 3 እንግሉዝኛ 3 እንግሉዝኛ

2 3፡05 - 3፡50 3፡10 - 3፡25 እንግሉዝኛ 1 እንግሉዝኛ 1 እንግሉዝኛ 1 እንግሉዝኛ 1 አካባቢ ሳይንስ
3፡55 - 3፡50 ሕብረት 5 ሣይንሰ 5 እንግሉዝኛ 8 አማርኛ 6 እንግሉዝኛ
3 3፡55 - 4፡40 4፡00 - 4፡15 አማርኛ 4 አካባቢ ሳይንስ 2 አማርኛ 1 አካባቢ ሣይንስ 3 አማርኛ
4፡40 - 4፡55 እረፌት እረፌት እረፌት እረፌት እረፌት እረፌት
4 5፡00 - 5፡45 5፡30 - 5፡45 አማርኛ 8 አካባቢ ሳይንስ 4 አማርኛ 8 አማርኛ 7 ሳይንስ
5 5፡50 - 6፡35 6፡15 - 6፡30 ሳይንሰ 6 ሕብረተሰብ 5 እንግሉዝኛ 5 አካባቢ ሳይንሰ 1 አካባቢ ሳይንስ
6 8፡00 - 8፡45 8፡05 - 8፡20 እንግሉዝኛ 4 እንግሉዝኛ 4 እንግሉዝኛ 4 እንግሉዝኛ 4 አካባቢ ሳይንስ
8፡25 - 8፡40 አካባቢ ሣይንሰ 3 ሐብረት 6 አማርኛ 7 ሳይንሰ 6 አማርኛ
7 8፡50 - 9፡35 8፡55 - 9፡10 እንግሉዝኛ 2 እንግሉዝኛ 2 እንግሉኛ 2 እንግሉዝኛ 2 አማርኛ
8፡15 - 9፡30 9፡15 - 9፡30 ሕብረተሰብ 6 እንግሉዝኛ 5 እንግሉዝኛ 6 እንግሉዝኛ 7 እንግሉዝኛ

ማሳሰቢያ፡-
 የእንግሉዝኛ IRI ፕሮግራሞች ከሰኞ - ሐሙስ በየቀኑ አዲዱስ ፕሮግራሞች ስሇሚሰራጩ ሇእያንዲንደ ክፌሌ ሁለንም IRI ስርጭት ማስዯመጥ
ይገባሌ፡፡
- የ1ኛ መንፇቀ ዓመት የሬዱዮ ትምህርት ሥርጭት መስከረም 26/2001 ተጀምሮ በየሳምንቱ እየተካሄዯ ጥር 1 ቀን 2001 ዓ.ም ይጠናቀቃሌ፡፡
- የ2ኛ መንፇቀ ዓመት የሬዱዮ ትምህርት ሥርጭት የካቲት 16/2001 ተጀምሮ በየሳምንቱ እየተካሄዯ ግንቦት 21/2001 ዓ.ም ያበቃሌ፡፡
- የዏውዯ ዓመት /የሕዝብ በዓሊት/ ዕሇቶች የሬዱዮ ትምህርት ሥርጭት አይኖርም፡፡

ከሊይ በተገሇፀው የጊዜ ሰላዲ መሠረት ክሌልች እንዯየአፌ መፌቻ ቋንቋ አጠቀቀማቸውና የጊዜ ሰላዲቸው መሠረት በማጣጣም መጠቀም
ይችሊለ፡፡
31
1.13.2. ቤተ ሙከራ
የመማር ማስተማር ሥራ ውጤታማ ከሚሆንባቸው ምክንያቶች መካከሌ አንደ
ትምህርቱ በንዴፇ ሀሳብ ሊይ ብቻ ተወስኖ ከሚሰጥ ይሌቅ በተግባር ተዯግፍ ሲሰጥ
እንዯሆነ የትምህርት ባሇሙያዎች አበክረው ያስረዲለ፡፡ በተሇይ እዴሜአቸው በዝቅተኛ
ዯረጃ ሊይ የሚገኙ ተማሪዎች ይህ ጉዲይ የበሇጠ ይመሇከታቸዋሌ፡፡ ተማሪዎች
ፇጣሪዎችና ተመራማሪዎች የሚሆኑት ዕሇት በዕሇት የሚሰጠውን ትምህርት ራሳቸው
በተግባር ሲሞክሩትና ከውጤቱም መማር ሲችለ ነው፡፡ በቤተ ሙከራ የሳይንስ መርጃ
መሣሪያዎች መኖር ዓሊማ የምሌከታ፡ የመሇካት፣ የመመራመር፣ የዱዛይን፣ ግንባታና
አካባቢን የማጥናት ክሂልችን ተማሪው እንዱያጏሇብት ሇማዴረግ ነው፡፡

በመጀመሪያ ዯረጃ ት/ቤት ሉኖሩ የሚገቡ የሣይንስ መርጃ መሣሪያዎችም የሚከተለት

ናቸው፡፡
 ቻርቶች /ሥዕልች ፍቶግራፍች፣
 ሞዳልች፣
 ሌዩ ሌዩ ቁሳቁሶች/ቢከር፣ ፔትሪ ስሃን፣ ፌሊስክ… አካሊት፣
 የተሟለ የሣይንስ ኪቶች፣
 ተፇጥሮአዊና ማኅበራዊ ቅርሶች፣
 መገሌገያ መሣሪያዎች፣
 መሇኪያ መሣሪያዎች /ርዝመት፣ ግዝፇት፣ አንግሌ፣ ይዘት፣ ጊዜ/፣
 የእጅ መሣሪያዎች /መድሻ፣ መጋዝ/፣
 የነበሩ ናሙናዎች (Preserved specimen)፣
 በአካባቢው የሚገኙ /ህይወት ያሊቸውና የላሊቸው/ ነገሮች፣

1.13.3. የቤተመጻሕፌት አገሌግልት

ሀ/ የቤተ መፃህፌት አዯረጃጀት
የመጀመሪያ ዯረጃ ት/ቤት ቤተ መፃሕፌት የሚዯራጀው በት/ቤቱ ግቢ ውስጥ
ሆኖ ከተሇያዩ አዋኪ ዴምፆች የራቀና ሇት/ቤቱ ህብረተሰብ ተገቢውን
አገሌግልት መስጠት በሚችሌ መሌኩ መሆን አሇበት፡፡

32
 የቤተ መጻሕፌት በአንዴ ት/ቤት መኖር ፊይዲው፡-
- ሇመምህራን፣ ሇተማሪዎችና እንዱሁም ሇአካባቢው ህብረተሰብ አገሌግልት
የሚሰጡ መጻሕፌትን በማቅረብ የንባብ ፌሊጎትን ሇማዲበር፣
- በተሇያዩ የትምህርት ርዕሶች ዙሪያ ሇሚካሄደ ጥናቶች በምንጭነት
ሇማገሌገሌ፣
- ተማሪዎች ትርፌ ጊዜአቸውን በቤተመፃሕፌት መጻሕፌት በማንበብና
እንዱያሳሌፈ ሇማዴረግ ነው፡፡

ሇ/ የመጀመሪያ ዯረጃ ት/ቤት ቤተ መጻሕፌት የተሇያዩ የመሥሪያ ክፌልች

የአንዴ ት/ቤት ቤተ መጻሕፌት ስፊትና ይዘት እንዯየት/ቤቱ ተማሪዎች ብዛትና
የሚያስተግናዯው የክፌሌ ዯረጃ የሚሇያይ ሲሆን፣ የመጀመሪያ ዯረጃ ት/ቤት
ቤተ መጻሕፌት የሚከተለት የመገሌገያ ክፌልች ይኖሩታሌ፡፡
- የመጻሕፌትንና የመጽሔቶችን መዯርዯሪያዎች ጭምር የሚይዝ ስፊቱ
10 ሜ X 20 ሜ = 200 ካሬ ሜትር የሆነ የማንበብያ ክፌሌ፣
- ሇመጽሐፌ መዋሻና መቀበያ ስፌራ 30 ካሬ ሜትር፣
- ስፊቱ 5 ሜ X 8 ሜ. = 40 ካሬ ሜትር ወይም ከዚያ በሊይ የሆነ የቤተ
መጻሕፌት ሥራ ማከናወኛ ክፌሌ፣
- አዲዱስ መጻሕፌትና መጽሔቶች ማስታወቂያ ስፌራ 9 ካሬ ሜትር፣
- ሇት/ቤቱ ስታፌ (staff) አባሊት ማንበቢያ ስፌራ 20 ካሬ ሜትር፡፡

ሐ/ ቤተ መጻሕፌት መያዝ ያሇበት ክምችት

ሇሰው ሌጅ የመረጃና የዕውቀት ምንጭ ከሆኑት ነገሮች መካከሌ በዋናነት
መጻሕፌት ናቸው፡፡ ሰዎች መፃሕፌትን በማንበብ ስሇዓሇምና ስሇራሳቸው
የሚኖራቸው የግንዛቤ አዴማስ ያሰፊለ፡፡
ስሇሆነም አንዴ የመጀመሪያ ዯረጃ ት/ቤት ቤተ መጻሕፌት ሇመማር ማሰተማሩ
ተግባር ዴጋፌ የሚሰጡ በተሇያዩ ርዕሶች ሊይ የተጻፈ መፃሕፌት፣ ሞኖግራፍች
(monograph)፣ በተከታታይ የሚታተሙ መጽሔቶች፣ ሥዕሊዊ መግሇጫዎች፣
የኦድቪዥዋሌ ማቴሪያልች፣ ሇጥናትና ምርምር የሚያገሇግለ መጻሕፌትና የጥናት
ውጤቶች፣ መዝገበ ቃሊት፣ መዝገበ ጥበብ አሌሚናክ ዓመታዊ ስንክሣር የሕይወት
ታሪክ፣ ጋዜጦች፣ በራሪ ጽሑፍችና ካርታዎች ሉኖሩት ይገባሌ፡፡

33
 በአንዴ ት/ቤት ውስጥ የሚቋቋመው ቤተመጽሓፌት
 ከመማሪያ ክፌልች የራቀ፣ በማጣቀሻና በክፌሌ ትምህርት መጻሕፌት የተሟሊና
የሰሇጠነ የሰው ኃይሌ ሉኖረው ይገባሌ፡፡
 የመጻሕፌቱ ብዛትና አይነት ከተማሪ ቁጥር ጋር ተመጣጣኝ መሆን ይኖርባቸዋሌ፡፡
 ከ5ኛ እስከ 8ኛ ክፌሌ ያለ ተማሪዎች በቂ ቅጂ ያሊቸውን መጻሕፌት በውሰት
እንዱጠቀሙበት ይዯረጋሌ፡፡
 ቤተመጻሕፌቱ መምህራንም ሆኑ ተማሪዎች እንዱገሇገለበት ቀኑን ሙለ ክፌት
መሆን ይኖርበታሌ፡፡

1.13.4. የት/ቤት ማበሌጸጊያ ማዕከሊት አዯረጃጀት

የትምህርት ማበሌጸጊያ ማዕከሊት ዋና ዋና ዓሊማዎች
 የመማር ማስተማሩን ሂዯት በጥናትና በምርምር ሇማበሌጸግ ምቹ ሁኔታ
መፌጠር፣
 ሥርዓተ ትምህርቱን እንዯየ አካባቢው ሁኔታ ማዲበር፣
 የማስተማሪያ መርጃ መሣሪያዎችን ማዘጋጀት፣
 አጫጭር የሙያ ማስተዋወቂያ ፕሮግራሞችን ማካሄዴ፣
 የመማር ማስተማሩን ሂዯት የሚዯግፈ የቤተ መጻሕፌት ድክሜንቴሽንና
የኦድቪዙዋሌ አገሌግልቶችን ማሳዯግና ማስፊፊት፤
በአጠቃሊይ የማዕከሊት ዋና ዓሊማና ተግባር ከሊይ የተገሇጹትን በማከናወን
ትምህርቱን ተጨባጭ የሚያዯርጉ አዲዱስ ዘዳዎችንና ስሌቶችን በመቀየስና
የፇጠራ ሥራዎችን በማካሄዴ ሇትምህርቱ ጥራትና ጥሌቀት ጠቃሚና ከፌተኛ
የዴጋፌ አገሌግልት መስጠት ነው፡፡

ሇዚህም አገሌግልት እንዱያመች በየወረዲው የተጠናከሩና የተዯራጁ ማዕከሊት እንዱኖሩ

የሚዯረግ ሲሆን በት/ቤት ዯረጃ ዯግሞ ከወረዲ የትምህርት ማበሌጸጊያ ማዕከሌ ጋር የቅርብ
ግንኙነት በመፌጠር ከሊይ የተጠቀሱትን የማዕከሊት ዓሊማ ተግባራዊ የሚያዯርጉ የት/ቤት
ቅርንጫፌ ማዕከሊት ይቋቋማለ፡፡

ስሇዚህ አንዴ የመጀመሪያ ዯረጃ ት/ቤት በሰው ኃይሌም ሆነ በማቴሪያሌ የተዯራጀ

የማበሌፀጊያ ማዕከሌ ሉኖረው ይገባሌ፡፡

34
1.13.4.1 በአንዯኛ ዯረጃ ት/ቤቶች /1-8/ የትምህርት ማበሌጸጊያ
ማዕከሌ የትምህርት መርጃ መሣሪያዎች ከማዘጋጀት አኳያ
ሉኖር የሚገባው ስታንዲርዴ፣

 አንዴ ስፊቱ 7 ሜ x 15 ሜ የሆነ የትምህርት መርጃ መሣሪያዎች ማዘጋጃ

ክፌሌ፣
 አንዴ ስፊቱ 7 ሜ x 8 ሜ የሆነ የሠርቶ ማሳያና የትምህርት መርጃ
መሣሪያዎች ማዋሻ ክፌሌ ሉኖር ይገባሌ፡፡

1.13.4.2. በትምህርት ቤት ማበሌጸጊያ ማዕከሌ ውስጥ ሉኖሩ

የሚገቡ የእጅ ሥራ መሥሪያ መሣሪያዎች፣

ተ.ቁ የዕቃው ዓይነት ብዛት

1. ስክሩዴራይቨር 1
2. አግዴም ቆረጥ መጋዝ 1
3. የብረት መቁረጫ መጋዝ 1
4. መሊጊያ ትሇቁ 1
5. መሊጊያ ትንሹ 1
6. ተጠቅሊይ ሜትር /ባሇ 3 ማትር/ 1
7. ቲ-ስኳር 1
8. ትራይ ስኳር 1
9. ዴሮውንግ ኢንስትሩሜንት 4
10. ፕሮትራክተር 1
11. ትራያንግሌ ሂሺ ፕሊስቲክ 30 60 90 2
12. ትሪያንግሌ ሂሺ ፕሊስቲክ 45 90 2
13. የእንጨት መሰርሰሪያ 1
14. የብረት መሰርሰሪያ 1
15. የእንጨት ሞረዴ 2
16. የወረቀት መቁረጫ 61 x 61 ሳ.ሜ 1
17. ትሌቅ የብረት ማሠሪያ ሞርሣ 1
18. ትንሽ የእንጨት ማሠሪያ ሞርሣ 1
19. የብረት መሞረጃ ሞረዴ 2
20. ግራይንዯር ቤንች ሃንዴ 1
21. የእንጨት መሮ 1
22. ሴክሊምፕ 2
23. ፒንሣ 1
24. ማድሻ 1

35
1.13.4.3 በመጀመሪያ ዯረጃ ት/ቤቶች /1-8/ ሇየትምህርት ዓይነቱ ሉኖሩ
የሚባቸው የትምህርት መርጃ መሣሪያዎች
1.13.4.3.1. ሇቋንቋ ትምህርት
1. የዴምፅ መሣሪያዎች (Audio materials)
2. ቪዥዋሌ (Visual materials)
3. ቻርቶች (Charts)
4. የቃሊት ካርዴ (Word Card)
5. ፌሊሽ ካርዴ (Flash card)
6. ሻሽ ቦርዴ (Shash board)
7. ሥዕልች (Picture cards)
8. ክፌሌ ሉወሰደ የሚችለ ዕቃዎች (Realia)
9. ምሌክቶች (Signs)
10. ፉሌሞች /የሚንቀሳቀሱና የማይንቀሳቀሱ

1.13.4.3.2. ሇሂሣብ ትምህርት

No. Description of Items
1. Wooden black-board protractor (with handle)
2. Set square
3. Chalk compasses
4. Black-board ruler
5. Pegboards (for nail boards or geo-board)
6. Balance (excluded if available in science laboratory)
7. Plastic graduated beakers and funnels
8. Geometrical surfaces and solid samples
9. Graph-board with horizontal and vertical lines at the with-top
comer (graph board)
10. Set of mathematical instruments (students)
11. Token money (Ethiopia)
12. Abacus metal or wooden ten parallel wires each line containts
too polished wooden heads.

1.13.4.3.3. ሇኅብረተሰብ ትምህርት

1. የአንዯኛ ዯረጃ ት/ቤቶች አትሊስ
2. ፖንቶግራፍች
3. ቴርሞሜትሮች
4. የግዴግዲ ካርታዎች
- የዓሇም ካርታ
- የአፌሪካ ካርታ
- የኢትዮጵያ ካርታ
- የክሌሌ ካርታ
5. ላልች /ግልቦች/

1.13.4.3.4. ሇሥነ ሥዕሌ ትምህርት

1. ሇኮሊዥ ሥራ የሚያገሇግለ የተሇያዩ ዕቃዎች
2. ሇንዴፌ ሥራ “ “ “
36
 3. ሇሕትመት ሥራ “ “ “
4. ሇቅርፃ ቅርጽ ሥራ “ “ “
5. ሇቀሇም ቅብ ሥራ “ “ “

1.13.4.3.5. ሇሙዚቃ ትምህርት

1. መዝሙሮችና ምቶችን ሇማጀብ የሚረደ የሙዚቃ መሣሪያዎች
/ሪትምስቲክ፣ ከበሮ ማራካሻ/ ፀናጽሌ፣ ትሪያንግሌ …/
2. የሙዚቃ ኖታዎችን ሇማስሇየት የሚረዲ የሙዚቃ መሣሪያ

1.13.4.3.6. የሌዩ ትምህርት ማካሄጃ ተጨማሪ መሣሪያዎች

ማየት ሇተሳናቸው የሚያስፇሌጉ መሣሪያዎች
- የብሬሌ ወረቀት
- ስላትና ስታይሇስ
- የብሬሌ መጻሕፌት
- የብሬሌ ማስመሪያና ፕሮትራክተር
- አባከስ
- ቴፕሪኮርዯርና ካሴት
- የታይፕ መኪናና የቴፕሪኮርዯር መሇዋወጫ
- ነጭ ባትሪ
- ኣፕታኮን /ዓይነ-ሥውራን ሇንባብ የሚረደበት መሣሪያ/ መጠነኛ
የዕይታ ችልታ ሊሊቸው
- በቅርበት የሚያሳይ ቴሇቪዥን
- ኦቨርሄዴ ፕሮጀክተር
- ትሌሌቅ ስፒሌ
- ባሇትሌቅ መስመር ወረቀት
- አጉሉ መነፅር
- ሇማንበቢያ የሚረዲ
- የታይፕ መኪናና ቴፕሪከርዯር

መስማት ሇተሳናቸው የሚያስፇሌጉ መሣሪያዎች

- መሣሪያዎች መንቀሳቀሳቸውን የሚያመሇክት ብርሃን ማሳየት፣
- የማስጠንቀቂያ ዯወሌ ሇመተካት እንዯባትሪ ያሇ ነገር እንዱታይ
ማዴረግ፣
- በከፉሌ ሇሚሰሙት ዴምፅ አጉሉ መሣሪያ መጠቀም፣ ሇምሳላ፡-
ረዲት የመስሚያ መሣሪያ፣
- ዴምጽ አሌባ የታይፕ መኪና መጠቀም፣

ማቴሪያልች
- የዕይታ መሣሪያዎች፣ ብርሃን አስተሊሊፉ ወረቀት ፉሌምና
ካብሽን፣ ስሊይዴ ፉሌምና ቻርት ሇማሳያ አስፇሊጊ ናቸው፡፡

37
1.13.4.3.7. ሇተፇጥሮ ሣይንሰ ትምህርት /Science Kit Items For
Primary Schools/

No. Items Quantity

1. Peg board stand with base 1
2. Peg boards strip for moments 1
3. Peg board strip 1
4. Pulley-small 5
5. Pulley-combined 1
6. Pulley-combined 2
7. Trolley -
8. 10 Grm Mass 1
9. 20 Grm Mass 2
10. 50 grm Mass 3
11. 100 Grm Mass 2
12. Scale Holder 1
13. Block weight -
14. Clip-Large 4
15. Clip-small 6
16. Spindle-short 54mm long 5
17. Spindle-long 90 mm long 2
18. Spindle-Conical end 69 mm long 1
19. Bi-convex Lense F 100 mm clear Plastic R 100 mm 2
20. Semi-circular Block R. 30 mm clear plastic 1
21. Bi-concave lense F-clear plastic R 100 mm 1
22. Prism 90 – 45 Clear plastic 1
23. Bi –convex Lense F 50 mm Clear Plastic R,
-30mm k2-100mm 1
24. Plane parallel Block-Clear plastic 1
25. Plane Mirror mounted – 60x15 mm 2
26. Curved Mirror 2
27. Angle Bracket 2
28. Iron clip 1
29. Iamination set-30 pieces, mild steel strips 12x65mm 1
30. Battery connector 6
31. Contact Strip-Large -
32. Contact Strip-small 90x12mm 4
33. Vibrator-Mild-Steel, 180x12mm 1
34. Strip for magnets mild steel, 50X12m 1
35. Flexible lead 120 mm with wedged ends 5
36. Flexible lead 300 mm “ “ “ 4
37. Flexible lead 500 mm “ “ “ 2
38. Coil 400 turn with square spia forcone 1
39. Bush 1
40. Spring connector 16
41. Plastic sleeve 1
42. Resistance wire-Nichrome 500 mm -100 mm per meter
43. Copper wire-Tinned 500 mm 1
44. Copper wire insulated-singlestrand 500 mm 1
45. Moving Iron with pointer 1
46. Riged Plastic -50 mm long 32 mm diameter 1

38
47. “ “ 150 mm “ “ 1
48. Bulb holder – with long leads for optics 1
49. “ “ “ short long for circuit board 3
50. Inclined plane 1
51. Hook for single pully 1
52. “ ‘ double pully 1
53. Coil 30 turns 1
54. String with coxs – 500 mm 1
55. String with Hoozs – 750 mm 1
56. “ “ “ 1000 mm 1
57. “ “ “ 1250 mm 1
58. Joined string with Hooks 1
59. Knurled nut 25
60. Rhehostat 1
61. Plastic Tubing 1/8 100 mm long 1
62. Test tube holder 1
63. Test tube holder base 1
64. Viewer 1
65. Land lens 1
66. Forcens 1
67. Mounted needle 1
68. Universal clip handle 1
69. Plastic Tube -100 mm –Long 1
70. Universal clip 1
71. Plate with slites 1
72. Test tube Brush 1
73. Root marker 1
74. Wooden Block 1
75. Scalpel Handel 1
76. Pointer for expassion experiment 1
77. Current Blance lever 1
78. Asbestos hat 150 mm square 1
79. Copper electrode-cooper tube 80 mm long 2
80. Carbon electrode-carbonrod in copper tube 2
81. Spatila-stair less-140 mm long 1
82. Deflagrating Spoon-stainless 220 mm long 1
83. Beaker – 400 ml 1
84. Dropper 1
85. Themometer 1
86. Set of slides – 13 slides 1
87. Test tube – large 1
88. Test tube disposable 6
89. Filter punnel-plastic 1
90. Petri-Dish 2
91. Syringe 10 ml 2
92. Cork Stopper-large 4
93. Blades for Scalper 2
94. Modeling clay, ½ packet 1
95. Scissors 1
96. Funnel 1
97. Boiling tube 1
98. Screw-long 2
99. Screw-short 6
39
 100. Plastic cap 1
101. Plastic cap with hole 1
102. Plastic cap with glass tube 1
103. Bulb-round 3
104. Measuing cylinder 50 ml 1
105. Delivery tube glass 245 mm long 1
106. “ “ “ 80 mm long 2
107. Glass rod – 5x140 mm long 1
108. Combustron tube 300 mm long 10-48 dia. 1
109. Measurings silinder 10 ml 1
110. Watch glass -75 mm diameter 1
111. Rubber Bung large with 1 hole 1
112. Rubber Bung large with 1 hole 1
113. “ “ “ “ 2 holes 1
114. “ “ small for 150x16 mm test tube 1
115. “ “ “ with 1 hole 2
116. Cork stopper for 150x16 mm test bue 6
117. Porcalain boat 1
118. Plastic tubing with hole intended dia ¾ for
Expansion experiment 1
119. Rubber Bung with glass tube 1
120. Crystalization Dish-plastic bottle 110 mm 2x85 cm
Deep 1
121. Boiling flask 1
122. Crocodile clip with 300 mm lead 2
123. Penlight Bulb 1
124. Diode 50 V. lamp 1
125. Dry cell-Di.6V 32mm dia. 55mm long -
126. Visking Tubing 15 cm 2
127. Beader – 50ml heat resistant 2
128. magnet – round 1
129. Washer 6
130. Hammer 1
131. Halk saw 1
132. Plier 1
133. Screw driver 1
134. Audus Apparatus 1
135. Kit Box 1

1.13.5. የመጀመሪያ ዕርዲታ መስጫ ክፌሌ

3.13.5.1. ሇመጀመሪያ ዯረጃ ት/ቤት ሇመጀመሪያ ሕክምና እርዲታ
የሚያስፇሌጉ መሣሪያዎችና ባሇሙያዎች
ተማሪዎች ካሊቸው የአካሌና የስሜት ዕዴገት ባህሪያቸው እና ከትምህርት ቤት
ግቢና ከት/ቤት ውጭ በሚፇጠሩ ችግሮች የተነሣ በተሇያዩ መንገድች ሇበሽታና
ሇአዯጋ ይጋሇጣለ፡፡ ሇምሳላ ያህሌ በጨዋታ ሜዲ ሊይ እንዱሁም በሥራ
ቦታዎች የወሇምታ፣ የስብራት፣ የመቁሰሌና የመዴማት፣ በእባብ የመነዯፌና
በውሻ የመነከስ፣ በስሇት ነገር የመቆረጥና የመወጋት፣ በሌዩ ሌዩ ሕመሞች
40
ምክንያት /በስኳር በሽታ በሚጥሌ በሽታ/ አእምሯቸውን የመሳት፣ በውኃ
የመስመጥ፣ የመታፇንና የእሳት አዯጋ ሁኔታዎች ሉያጋጥማቸው ይችሊሌ፡፡
በዚህን ጊዜ ጉዲት የዯረሰበት ተማሪ ከፌተኛ የሕመም፣ የጭንቀት፣ የሁከት
ሁኔታዎች ይታይበታሌ፡፡

ይህን በመሳሰለ ችግሮች ፇጥኖ በመዴረስ የሕክምና እርዲታ የሚሰጥ የጤና

ባሇሙያ በቅርቡ ሊይኖር ይችሊሌ፡፡ በአቅራቢያው የጤና አገሌግልት ቢኖርም
እንኳን እቦታው እስኪዯርስ ዴረስ በሽተኛው ሉጏዲ ይችሊሌ፡፡ ሉሞትም
ይችሊሌ፡፡

ስሇዚህ በት/ቤት ቅጥር ግቢ የሚገኘው የመጀመሪያ ሕክምና እርዲታ ዋና

አገሌግልቱ በሽተኛው ሐኪም ቤት ከመዴረሱ በፉት ያሇውን ችግር ሇመቀነስ፣
እንዲይባባስ ሇመርዲትና በሕይወት አቆይቶ ሇሕክምና ባሇሙያ ሇማዴረስ
የሚያግዝ ፇጥኖ ዯራሽ የነፌስአዴን ሥራ ነው፡፡

በመሆኑም አንዴ ት/ቤት ይህን ሥራ ሇማከናወን በየት/ቤቱ የሰሇጠነ

የመጀመሪያ ህክምና ዕርዲታ ሰጪ ባሇሙያ፣ የህክምና ዕርዲታ መስጫ
መሣሪያዎችና የመጀመሪያ ህክምና ዕርዲታ መስጫ ክፌሌ (1st aid post)
ሉኖሩት ይገባሌ፡፡

በአንዴ የመጀመሪያ ሕክምና እርዲታ መስጫ ሳጥን (first Aid Kit) ውስጥ
ሉኖሩ የሚገባቸው የሕክምና መሣሪያዎች የሚከተለት ናቸው፡፡
1. Adhesive plaster 5 cm x 10 m rolls
2. 12 vow gauze bandage 8 cm x 5 rolls
3. Dissecting foreceps
4. Examination gloves
5. 1 battle dettol 250 ml.
6. Scissers 14 cm Gc.P
7. Elastic bandage 10 cm x 4.5m.
8. 2 elastic woven bandage 8 cm x 5m.
9. 12 vow gauze bandages 7.5 cm x 5m.
10. 4 triangulaire bandages
11. Cotton Wool 400 gm.
12. I pack handy plast ናቸው፡፡

41
 እነዚህ ከሊይ የተጠቀሱት የመጀመሪያ ሕክምና ዕርዲታ ቁሳቁሶች ከነሳጥኑ በቀይ
መስቀሌ ማኅበር በኩሌ ሉገዙ ይቻሊሌ፡፡

ከዚህም በሊይ በውስጡ ያለት ዕቃዎች ሲያሌቁ የተወሰነ ገንዘበ ሇቀይ መስቀሌ
ማኅበር በመክፇሌ ማሟሊት ይቻሊሌ፡፡ ከ100 በሊይ ተማሪዎች ሊለዋቸው ት/ቤቶች
ሁሇት ወይም ሦስት የመጀመሪያ ሕክምና ዕርዲታ ሳጥን ያስፇሌጋሌ።

ሕክምናው ከት/ቤቱ አቅም በሊይ ሆኖ ሲገኝ በአቅራቢያ ወዯሚገኙ የሕዝብ /ኮሚኒት/

ክሉኒኮች ይሊካለ፡፡

1.13.6. ሇመጀመሪያ ዯረጃ ት/ቤት የሰውነት ማጏሌመሻ ትምህርት

መሣሪያዎች
ተራ የክፌሌ
የመሣሪያ ዓይነት መጠን ክብዯት ብዛት ምርመራ
ቁ. ዯረጃ
1 ኳሶች
- የእግር ኳስ 1-3 ቀሊሌ የሊስቲክ ኳስ 3 1 ሇ80 ተማሪዎች
- “ “ 4-6 ቁጥር 3 3 1 ሇ80 ተማሪዎች
- “ “ 7-8 ቁጥር 4 3 1 ሇ80 “
- ቅርጫት ኳስ 1-4 ቀሊሌ የሚነጥር ኳስ 3 1 ሇ100 “
- “ “ 5-8 ሚኒ ባስኬት ቦሌ 3 1 ሇ80 “
- የእጅ ኳስ 1-4 ጁኒየር ሳይዝ 3 1 ሇ80 “
- “ “ 5-8 ሲኒየር ሳይዝ 3 1 ሇ80 “
- መረብ ኳስ 1-4 ጁኒየር ሳይዝ 3 1 ሇ80 “
- “ “ 5-8 ሲኒየር ሳይዝ 3 1 ሇ80 “
- ከባዴ ኳስ 1-4 2 ኪል ግራም 2 2 በአንዴ ክፌሇ
- “ “ 5-8 3 ኪል ግራም 3 ጊዜ
“ “ “
2 የአትላትክሰ መሣሪያዎች
- ጦር 4-6 500 ግራም 3 በአንዴ ክፌሇ ጊዜ
- “ 5-8 600 ግራም 2 “ “ “
- “ 5-8 700 “ 3 “ “ “
- ዯስከስ 4-6 0.75 ኪ.ግ 3 “ “ “
- “ 7-8 1 ኪ.ግ 2 “ “ “
- አሇል 4-6 3 ኪ.ግ 3 “ “ “
- “ 7-8 4 ኪ.ግ 3 “ “ “
- የከፌታ ዝሊይ ቋሚ በጥንዴ 1-8 ከብረት የተሠራ 1 ሇት/ቤቱ
- የከፌታ ዝሊይ አግዲሚ 1-8 1 “
- የሩጫ ሰዓት 1-8 ኤላክትሮኒክስ 3 “
- የሩጫ ማስነሻ ሽጉጥ
“ “ ጥይት/በፓኬት/ 1-8 2 “
- ሳንቃ 1-8 1 “
- የሪላይ ቅብብሌ ደሊዎች 1-8 28 ሳ.ሜ ርዝመት 8 ክብዯቱ ከ50 ግራም
ካሌበሇጠ እንጨት
 ወይም ስስ የብረት
ቧንቧ የተሠራ

42
ተራ የክፌሌ
የመሣሪያ ዓይነት መጠን ክብዯት ብዛት ምርመራ
ቁ. ዯረጃ

3 የጂምናስቲክ መሣሪያዎች
- ፌራሽ 1-8 12 ሳ.ሜ ውፌረት 1x3 3 ሇት/ቤቱ
- ተዯራራቢ ሣጥን 1-8 ሜትር 3 “
- በከ 1-8 1 “
- አግዲሚ ወንበር /ቤንች/ 1-8 2 “
- ቀሇበቶች 1-8 ½ ሜትር ሬዱየስ 20 “
4 ላልች
- ሇመውጣት ሇመውረዴ 8 ሜትር ቁመት
የሚያገሇግለ ገመድች 1-8 7 ሣ.ሜ. ውፌረት
- የመዝሇያ ገመዴ 1-8 1.50 ሜ ርዝመት
- ሇኢሊማ መምታትና ሇሌዩ 1-8 አነስተኛ መጠን
ሌዩ ጨዋታዎች ማከናወኛ ያሊቸው ከፕሊስቲክ 20 ሇት/ቤቱ
የተሰሩ ኳሶች
- ሇኢሊማ የሚያገሇግለ 20 ከእንጨት ወይም
ሶኬትሌስ ከፕሊስቲክ የተሠራ
- የካኪ ጨርቅ ከረጢቶች 1-8 20 x10 ሚ.ሜ 10 ሰአሸዋ የተሞለ
- የመምህሩ ቱታ 1-8 የሀገር ውስጥ 1 በዓመት
- ሸራ ጫማ 1-8 “ “ 2ጥንዴ

- ፉሺካ 1-8 2 ሇት/ቤቱ

- የኳስ መንፉያ ፓምፕ 1-8 2 “
- የመረብ ኳስ መረብ 1-8 የሀገር ውስጥ 2 “
- የባስኬት ቦሌ ቋሚ ከነሣንቃ
ውና ከነቀሇበቱ በጥንዴ 1-8 1
- መሇኪያ ሜትር 1-8 ባሇ 50 ሜትር 1 “
- የስፖርት ሹራብ /ማሉያ/ 1-8 16 “
ከነቁምጣው
5 የስፖርት ሜዲዎች
- የእግር ኳስ ሜዲ 1-8 110x90= 9900 ካ.ሜ የሩጫ መስመሮችን
- የቅርጫት ኳስ ሜዲ 1-8 20x16 = 448 ካ.ሜ ያጠቃሌሊሌ
- የእጅ ኳስ ሜዲ 1-8 42 x 22 = 924 ካ.ሜ
- የመረብ ኳስ ሜዲ 1-8 20 x 11 = 220 ካ.ሜ
- የከፌታ ርዝመት መዝሇያ 1-8 20 x 15 =420 ካ.ሜ

43
1.14. የትምህርት ዯረጃ ማጠናቀቂያ መሇኪያ /ስታንዲርዴ/
ተማሪዎች በተዘጋጀሊቸው ሥርዓተ ትምህርት መሠረት የዯረጃውን ትምህርት
ማጠናቀቃቸውን ሇማረጋገጥ ት/ቤቶች የሚከተለትን መንገድች ይከተሊለ፡፡
 ሇክፌሌ ዯረጀው የተዘጋጀውን ትምህርት ቀዴሞ በተቀመጠው ክ/ጊዜና የትምህርት
ወቅት ተገኝተው መማራቸውን ያረጋግጣለ፡፡
 ተከታታይ ምዘናና የማጠቃሇያ ፇተና መውሰዲቸውን እና በዝውውር ፖሉሲው
መሠረት ወዯ ሚቀጥሇው ክፌሌ ሇመግባት የሚያስችሌና “የነበሩበትን ክፌሌ
አጠናቋሌ” የሚሌ አጥጋቢ ውጤት ማምጣታቸውን ይረጋገጣሌ፡፡
 ሇክፌሌ ዯረጃውና ሇእርከኑ የተመዯበውን ትምህርት ተማሪዎች በትክክሌ
ማጠናቀቃቸውን በት/ቤቱ ወይም በብሔራዊ ፇተና ውጤት ይረጋገጣሌ፡፡

1.14.1. በየክፌሌ ዯረጃውና በየእርከኑ የሚሰጡ የትምህርት ማስረጃዎች

 በየዓመቱ የክፌሌ ትምህርት ማጠናቀቂያ ወይም የሴሚስቴር ፇተና ውጤት
መግሇጫ ወይም የተጣራ ሪፖርት ካርዴ ሇተማሪ ይሰጣሌ፡፡
 የአንዴን እርከን ትምህርት ሳያጠናቅቅ በየእርከኑ መካከሌ ተማሪው ት/ቤት
ቢቀይር ከሚሇቅበት ት/ቤት የሚሰጠው ዝርዝር ውጤት የየክፌለ የተጠናቀረ እና
የመሌቀቂያ /ትራንስክሪብት/ ህጋዊ ሠርቲፉኬት የተወሰነ የትምህርት ዯረጃ
ማጠናቀቂያ ማረጋገጫ ይሆናሌ፡፡
 በየእርከኑ መጨረሻ ክፌሌ የሚሰጥ የትምህርት ውጤት ህጋዊ መግሇጫ
/ትራንስክሪብት/ እና የብሔሪዊ ወይም ክሌሊዊ ፇተና የሚሰጥበት ዯረጃም ከሆነ
የብሐራዊ ወይም የክሌሊዊ ፇተና ውጤት ህጋዊ መግሇጫ ሇሚቀጥሇው
የትምህርት ዯረጃ መብቃታቸውን ማረጋገጫ ይሆናሌ፡፡
 በየአርከኑ መጨረሻ የሚሰጡ የትምህርት ማስረጃዎች ወይም ሰርቲፉኬቶች
በማስተማሪያ ቋንቋ በአገር አቀፊዊ የሥራ ቋንቋ ወይም በክሌሊዊ የሥራ ቋንቋ
ተዘጋጅተው ይሰጣለ፡፡

1.15. በየእርከኑ መጨረሻ የሚጠበቁ የተማሪዎች ፕሮፊይሌ /ባህሪያት/

1.15.1 የመጀመሪያ ዯረጃ የአራት አመት ትምህርትን ያጠናቀቁ
ተማሪዎች ባህሪያት /1-4/
 ዯረጃውን የጠበቀ የእጅ ጽሑፌ የማንበብና መሠረታዊ ስላት ችልታዎች
ይኖራቸዋሌ፡፡
44
 ስሇራሳቸው ማንነትና ምንነት፣ ስሇቤተሰባቸውና ህብረተሰቡ ኃሊፉነቶችና ችግሮች
መጠነኛ ግንዛቤ አሊቸው፡፡ የአቅማቸውን ያህሌ ኃሊፉነት ይሰማቸዋሌ፣ ችግሮችንም
ሇመፌታት ጥረት ያዯርጋለ፡፡
 ስሇ ተሇያዩ የቤት ቁሳቁሶች ምንነት ጠቃሚነትና እንክብካቤ ያውቃለ፣ በተግባር
ይገሌፃለ፣ ያሳያለ፡፡
 በአካባቢው ያለትን የሥራና የምርት እንቅስቃሴዎችን ያስተውሊለ፣ ይገነዘባለ፣
በሚፇሌጓቸው የሥራ ዘርፍች ይሳተፊለ፡፡
 በግሇሰብ፣ በቤተሰብና በህብረተሰብ ዯረጃ ጏጂና ጠቃሚ የሆኑትን አመሇካከቶች፣
እምነቶች አስተሳሰቦችና ዴርጊቶች ይመረምራለ፣ ያነፃፅራለ፣ ይመርጣለ፡፡
 አስቸጋሪ ሁኔታዎች ሲያጋጥሟአቸው ሇመጠየቅና ሇመረዲት ይፇሌጋለ፣ ባገኙት
ምክርም ሇመጠቀም ይጣጣራለ፡፡
 ከችልታውና ከአቅማቸው ጋር የሚጣጣሙ ሌዩ ሌዩ ሥራዎችን የመሞከርና
የመሇመማዴ ከፌተኛ ፌሊጏት ያሳያለ፡፡
 የግሌና የአካባቢ ንጽህና ይጠብቃለ፡፡
 ተግባርን በተናጠሌ ከመፇፀም ፊንታ እንዱተገቢነቱ በመስተጋብሮታዊ ተሳትፍ
በጋራ ክንዋኔ ሇጋራ ውጤት የመሰሇፌ ስሌትን ይሇማመዲለ፡፡

1.15.2. የመጀመሪያ ዯረጃ የስምንት ዓመት ትምህርትን ያጠናቀቁ

ተማሪዎች /ባህሪያት/ /1-8/
 ሇቀሊሌ ሥራ ዝግጁ ናቸው፡፡
 በእውቀትና በሙያ ዘርፍች መጠነኛ አጠቃሊይ ግንዛቤንና ክሂልትን የጨበጡ
በመሆናቸው ሇብዙ አይነት ስሌጠናዎች የተዘጋጁ ይሆናለ፡፡
 የእዯጥበብ ችልታዎች፣ የእጅ መሣሪያዎችና የቀሊሌ መኪኖች አጠቃቀም
ክሂልት፣ የሥራ ሂዯት እውቀት ስሊሊቸው በሥራ ሊይ መመሪያ፣ ሥሌጠናና
ተከታታይ ዴጋፌ እየተሰጣቸው ቁጥጥር እየተዯረገ አምራች ሠራተኞች ይሆናለ፡፡
 በየዯረጃው ኃሊፉነት የሚሰማቸው ስሇሆኑ ንቁ ባህሊዊ ተሳትፍ ይኖራቸዋሌ፡፡
 በተከታታይ ትምህርት አማካኝነት የአውቀት አዴማሳቸውን ሇማስፊት ክሂልትን
ሇማዲበር፣ አስተሳሰብን ሇማጏሌበት የእዯ ጥበብ ችልታን ሇማሻሻሌ ይችሊለ፡፡
 በጋራ ክንዋኔ ሇጋራ ውጤት በመስተጋብሮታዊ ተሳትፍ የመሰሇፌ ሌምዴን
ያዲብራለ፡፡

45
46