Josef Stalin 1

Josef Stalin
Josef Stalin

Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel

Sekreteri
Görev Süresi
3 Nisan, 1922 – 5 Mart, 1953

Yerine geldiği Vladimir İlyiç Lenin

(Parti lideri olarak)

Yerine gelen Nikita Kruşçev

Doğum 18 Aralık 1878

Gori, Rusya İmparatorluğu

Ölüm 5 Mart 1953

Moskova, Sovyetler Birliği

Milliyeti Gürcü
Partisi ‎Sovyetler Birliği Komünist Partisi
Politik ilişkisi Komünizm, Stalinizm

Mesleği Politikacı

Dini Yok ( Ateist )

Askeri hizmeti

Rütbesi

Ödülleri

Josef Stalin (Rusça: Иосиф Виссарионович Сталин; asıl adıyla Gürcüce: იოსებ ბესარიონის ძე ჯუღაშვილი, İosif
Besarionis dze Cugaşvili, d. 18 Aralık 1879; Gori, Tiflis Guberniyası, Rusya İmparatorluğu - ö. 5 Mart 1953;
Moskova, Sovyetler Birliği), Gürcü asıllı Sovyetler Birliği devlet adamı, Sovyet Mareşali, 1922'den, 1953 yılındaki
ölümüne kadar 31 sene boyunca Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri. Lenin'in ölümünden sonra,
Sovyetler Birliği'nin lideri konumuna gelmiştir.
Josef Stalin 2

İlk Yılları
Gori’de dünyaya geldi. 7 yaşında çiçek hastalığına yakalandı ve bu
hastalık yüzünde kalıcı izler bıraktı. 10 yaşında rahip okuluna
devam etti. Burada Gürcü çocuklar Rusça eğitim alırlardı. 12
yaşına geldiğinde geçirdiği iki at arabası kazası sonucu sol kolu
sakatlanacak ve hayatı boyunca tam iyileşmeyecekti. 16 yaşında
Gürcü Ortodoks Rahip Okuluna gitmeye hak kazansa da, burada
otoriteye karşı başkaldırıp huzursuzluk çıkardığı için 1899 yılında
atılır.

Bu dönemde Stalin, Lenin’in eserleriyle tanışır ve marksist bir

devrimci olmaya karar verir. Tiflis'deki RSDİP örgütüne katıldı ve
1901 yılında Tiflis'de Çarlık askerleri tarafından bastırılan 1 Mayıs
gösterilerini örgütledi[1] . Buradan Batum'a geçer ve petrol işçileri
arasında örgütlenir. Mart 1902'de petrol işçilerinin grevini
örgütler[2] . 1903 yılında Bolşeviklere katılır. Ohranka tarafından
sürekli izlense de profesyonel devrimci olarak illegal parti
faaliyetlerine başlar. Kafkaslar’daki önde gelen Bolşevik
liderlerden birisi olur. Bu dönemde propaganda, grev örgütleme,
banka soygunu gibi alanlarda faaliyet gösterir.

İosif Cugaşvili (1894)

1905 ve sonrası
1905 Devrimi sırasında Tiflis'dedir[3] . Aralık ayında önce Sankt
Petersburg'da yapılması planlanan ancak sonradan Finlandiya'ya
alınan Bolşevik Konferansına delege seçilir ve 24 Aralık 1905
günü Tampere'de yapılan toplantıya katılır. Burada hep
yazılarından tanıdığı Lenin ile ilk kez tanışma fırsatı bulur[4] .
Tiflis'e döndüğünde Çarlık askerlerinin ve Karayüzlerin devrimi
bastırdığını ve katliamlara başladığını görür. Tiflis'i kana bulayan
Çarlık Ordusu komutanı General Fyodor Griiazanov'a düzenlenen
başarılı suikast saldırısında yer alır[5] . 1906 yılı Nisan ayında
Stockholm'de yapılan 4. Kongreye katılır. Burada sonradan birlikte
çalışacağı Kliment Voroşilov , Feliks Dzerjinski, Grigori
Zinoviev, Aleksey İvanoviç Rikov ile tanışır ve eski dostları
Mihail Kalinin ve Stepan Şaumyan ile yeniden buluşur[6] .

15-16 Temmuz 1906 akşamı[7] Ekaterina Svanidze ile evlenir. Bu

evlilikten ilk oğlu Yakov dünyaya gelir. Bolşevik Parti banka
soygunlarını yasakladığı için geçici bir süre partiden resmen istifa
eder, bir banka soygunu düzenler ve Bakü’ye kaçar. Eşi Ekaterina
Stalin (1902)
Bakü’de tifüsten dolayı ölür. Bakü’de yeraltı faaliyetlerini sürdüren
Stalin Çarlık taraftarlarına karşı örgütlenmeyi hızlandırır. 27 Nisan
(10 Mayıs) 1907 günü Stepan Şaumyan ile birlikte İngiltere'ye geçerek 5. Kongreye gözlemci delege olarak katılır[8]
. Bu dönemde hastalanan eşi Kato 22 Kasım 1907 günü Bakü'de ölür[9] . Eşinin çok genç yaşta ölümü Stalin'i çok
derinden etkileyecektir.
Josef Stalin 3

Stalin Bakü'de bulunduğu dönemde Müslüman işçiler arasında örgütlenme faaliyeti gösterir. Parti içindeki işçiler
tarafından sevilmekteyse de partili aydınlar tarafından davranışları beğenilmez. Bakü'de Çarlık yanlısı Karayüzler
örgütü ile mücadele eder, Bolşevikler için zengin petrol maden sahiplerinden zorla para toplar[10] Bu yıllarda
Kafkasya'daki parti tabanında Lenin'den sonra en etkili kişi olduğu belirtilir[11] .
Kafkaslardan sonra ilk kez 1911 yılında Bolşeviklerin büyük örgütlerinin bulunduğu Moskova veya Sankt
Petersburg'a gitmek istediğini belirtir. Bunun üzerine 1911 Eylül ayında Sankt Petersburg örgütüne katılır[12] . Ocak
1912'de yapılan ve Bolşeviklerin ayrı bir parti olduklarını açıkladıkları ilk toplantı olan Prag Parti Konferansına
delege olmasına rağmen katılamasa da ilk kez Merkez Komitesine seçilir. Bu dönemde yine Merkez Komitesinde
bulunan ve aynı zamanda Bolşevik Duma vekili olan Ohranka ajanı Roman Malinovski sayesinde Çarlık rejimi tüm
Bolşevik liderleri yakalamayı başarır. Nisan 1912’de Sankt Petersburg’da Pravda’yı çıkartmaya başlar. Artık
yazılarında ve parti içinde Rusça çelik anlamına gelen Stalin mahlasını kullanmaktadır. Temmuz ayında yakalansa
da kısa sürede sürgün edildiği Sibirya'daki Narym kasabasından kaçar.
Bu dönemde Bolşevikler ile Menşevikler arasında birlik sağlanmasını savunur ve bugünkü Polonya sınırları içinde
bulunan Kraków'da bulunan Lenin tarafından çağrılır. Lenin kesinlikle Bolşeviklerin ayrı bir siyasi hatta kalmasını
savunmaktadır ve Rusya'da bulunan Merkez Komitesi üyelerinden Stalin'i bu görüşe ikna etmeye çalışır. Stalin
Kraków'da bulunduğu bu dönemde Viyana'daki Bolşeviklerin yanına gidecektir[13] . Burada Mart 1913'de
yayınlanacak ünlü eseri Marksizm ve Ulusal Sorunu yazacaktır.
Şubat 1913'de Sankt Petersburg'a döner. Malinovski tarafından burada tuzağa düşürülür ve 4 yıl sürecek son
sürgününe Kuzey Kutup dairesindeki Turhansk bölgesi küçük Kureika köyüne gönderilir[14] . 1916 yılının Aralık
ayında I. Dünya Savaşından zor durumdaki Çarlık rejimi tarafından orduya alınmak üzere diğer siyasi sürgünlerle
beraber çağrılır. Şubat 1917'de Yenisey Irmağı kıyısındaki Krasnoyarsk'a ulaşır ancak çocukluğundan beri sakat olan
sol kolu nedeniyle askere alınmaz. Şubat Devriminin patlak vermesiyle beraber özgür kalır ve 12 Mart günü Sankt
Petersburg'a varır[15] .

Ekim Devrimi ve Kuruluş

1917 Şubat Devriminin ardından sürgünde beraber bulunduğu Lev
Kamenev, Matvei Muranov ile birlikte Petrograd'a döndü. Bu
dönemde Bolşevikler Şubat Devrimi hazırlıksız yakalanırlar.
Lenin dahil olmak üzere önde gelen tüm liderler yurtdışı veya yurt
içinde sürgündedir. İkincil derecedeki önderlerden Vyaçeslav
Molotov ve Aleksandr Şlyapnikov yönetimi ele alacak ve Bolşevik
yayın organı Pravda'da Geçici Hükümeti şiddetle eleştiriyordu.
Stalin, Kamenev ve Muranov şehre gelir gelmez Pravda'nın başına
geçer ve Geçici Hükümet ile ılımlı bir siyaset izlemeye başlar.
Ayrıca Menşeviklerle birlik yapılmasını önerirler. Sürgünde "Kafkasya üçlüsü", Mikoyan, Stalin ve Ordzhonikidze
bulunduğu İsviçre'den durumu izleyen Lenin bu siyasi hatta karşı
çıkmakta ama duruma müdahale edememektedir. Ülkeye acilen
dönmek isteyen ancak sürmekte olan savaş yüzünden İsviçre'den
dışarı çıkamayan Lenin İsviçreli komünist Fritz Platten'in
aracılığıyla Alman İmparatorluğu ile görüşmelere başlar. Sonunda
anlaşma sağlanır ve Mühürlü Tren olarak adlandırılan yolculukla
Lenin ve Rus sürgünler Nisan ayı başında Petrograd'a gelirler.
Lenin gelir gelmez Pravda'da izlenen hattı şiddetle reddedecek ve
Nisan Tezleri olarak bilinen kararlarını ilan edecektir. Buna göre Stalin, Lenin ve Kalinin (1919)
Josef Stalin 4

parti Geçici Hükümete destek vermeyecek, tersine iktidarın sovyetlere verilmesi için örgütlenecektir. Temmuz
Günleri olarak bilinen tabandaki işçi ve asker ayaklanmasından sonra Bolşevikler Geçici Hükümet tarafından
kovuşturmaya uğrayacaktır. Stalin bu dönemde toplanan 6. Kongresinde Lenin'in Geçici Hükümet tarafından
aranması üzerine teklif edilen ve Lenin'in teslim olmasını içeren görüşlere şiddetle karşı çıkar. Kovuşturmaya
uğrayan Bolşeviklerin toparlanmasını ve Lenin'in gizli bir şekilde saklanmasını sağlar[16] . Bu dönemde Lenin
Finlandiya'da yeraltında olduğundan Sverdlov'la birlikte partinin yönetimini üstlendi. Kornilov Olayının
bastırılmasından sonra popülerliği olağanüstü derecede artan Bolşevikler Ekim Devrimi ile iktidarı alır. Petrograd'da
toplanmakta olan 2. Tüm Rusya Sovyetleri Kongresine iktidar verilir. Bolşeviklerin ve müttefikleri Sol SR'ların
çoğunlukta olduğu kongre Lenin'in başkanlığındaki ilk Sovyet hükümeti olan Sovnarkomu oluşturur. Stalin de bu
kabinede Milliyetler Halk Komiseri olarak yeralır.[17]

1930lu Yıllar
Sovyetler Birliğinin ilk önder kadrosu tarihteki ilk işçi sınıfı
devletinin istikamet yönünü tayin ederken daha önce tarihte benzer
bir örnek olmamasının her türlü sıkıntısını çekmiştir. Lenin'in
ölümünden sonra 1930'lu yıllara kadar süren derin tartışmalar,
yargılamalar ve verilen idam cezaları aslında farklı istikamet tayin
etmek isteyen Bolşevikler arasında gelişen siyasal ve ideolojik
kavgalardır. Bu dönemde NEP siyasetinden çıkılması eleştiri
konusu olacak, sanayileşme ve kolektivizasyona karşı çıkılacaktır.
Savaş Komünizminden NEP'e geçişi eleştiren Troçki, NEP
siyasetine son verilmesine karşı çıkan Buharin, önce Troçki ile
SSCB Bilimler Akademisi onursal üyelik sertifikası
daha sonra Stalin'e karşı parti içinde muhalefet eden Zinoviev ve
Kamenev süreç içinde tasfiye edileceklerdir. II. Dünya Savaşı
yıllarında Troçki 20 Ağustos 1940 tarihinde, Stalin'nin talimatıyla
Sovyet Gizli Polisi GPU tarafindan düzenlenen bir suikast sonucu
Meksika'da öldürülmüştür. Komünist Parti içinde "sağ veya sol
sapmayla" suçlanan eski liderlerin tamamı ise 1930'lu yıllarda
mahkûm olacak, Stalin tarafından idam ettirileceklerdir. Özellikle
eski Bolşeviklerin yargılanması ve cezalandırılması ilginçtir.
Moskova'da 1936-1938 yılları arasında yapılan duruşmalarda
Bolşevik Partinin eski önderlerine zorla akıl almaz suçlamalar
yapılmış, kendilerini emperyalist devletlerin ajanları olarak ifşa
etmeye zorlanmışlardır. Büyük Temizlik terör adıyla toplumda
geniş yankı bulan tasfiye hareketi sonucunda, özellikle partide Kızı Svetlana ile (1935)

Stalin ve ekibi (Molotov, Voroşilov, Kaganoviç, Beria)

hakimiyetlerini kurmuşlardır. Bu sayede planlanan sanayi hamlesine hız verilmiş, büyük topraklar binlerce yoksul
köylünün ve çiftlik hayvanının gereksiz yere hayatını kaybetmesi pahasına zorla kollektifleştirmiştir. Küçük
üreticiler ve ve köylüler kooperatifler içinde örgütlenmiştir.
Josef Stalin 5

1941-45 Büyük Vatanseverlik Savaşı

II. Dünya Savaşı sırasında parti liderliği, hükümet başkanlığı ve
Sovyet orduları başkomutanlığı görevlerini bir arada yürüttü.
1939'da Hitler'in Nazi Almanyası'yla Molotov-Ribbentrop paktı
diye de bilinen bir saldırmazlık anlaşmasını imzaladı. Bu sayede
faşizmin ordularına karşı savaş hazırlığı yapmak için vakit
kazanmış oldu. Bu anlaşma müzakereleri sırasında, Stalin,
Hitler'den, Polonya'nın doğusunun, -ki bu topraklar Rus Devrimi
sırasında, devrimi doğduğu gün boğmak isteyen Polonya hükümeti
tarafından işgal edilmişti- Finlandiya'nın güneyinın, Estonya,
Letonya ve Litvanya'nın Nazi ordularının güzergahları dışında
Stalin, Roosevelt ve Churchill (Tahran Konferansı)
bırakılmasında diretti ve bu bölgelerin Sovyet nüfuz alanında
olduğunu belirtti. Bu sayede diplomatik bir manevrayla Baltık
Denizi'nden Karadeniz'e kadar Naziler'in -eğer yapmış oldukları anlaşmayı ihlal etmeselerdi- asla yaramayacağı
tampon bölgeler oluşturdu. Bu büyük bir diplomatik başarıydı. Savaş sırasında Stalin'in Türkiye'den de toprak
talepleri olduğu iddiası savaşın çeşitli taraflarınca Türk-Sovyet ilişkilerini germek amacıyla pek çok kereler farklı
amaçlarla dillendirildi. Bu propagandanın savaş sonrası dönemde ABD'nin Türkiye'deki nüfuzunu arttırmasında ve
Türkiye'nin NATO'ya üye yapılmasındaki etkisi büyüktür.
Josef Stalin 6

Bu tartışmalı tarihsel dönemle ilgili olarak, Stalin'e düşman veya

Stalin'den yana olan her iki tarafın da farklı tezleri vardır. Stalin
karşıtlarının tezlerine göre, Hitler'le aralarındaki açıklanmayan
gizli protokole bağlı olarak Finlandiya, Estonya, Letonya,
Litvanya, Romanya ve Polonya'nin Naziler veya Sovyetler
tarafından işgalinin yolu açılmıştır. Stalin'in doğru yaptığını
savunanlara göre ise, 1937'deki Münih görüşmelerinde açıkça
ortaya çıktığı gibi, İngiliz ve Fransız emperyalistleri ve dolaylı
olarak da Amerikalılar, Nazileri kışkırtıyorlardı ve onların
Ön sırada: Attlee, Truman ve Stalin, arka sırada: Sovyetler Birliği'ne saldırısının önünü açmaya çalışıyorlardı. Bu
Amiral Leahy, Bevin, Byrnes ve Molotov (Potsdam
amaçla Avusturya'nın Almanya'ya katılmasına (Anschluss) ve
Konferansı)
Çekoslovakya'nın işgaline göz yummuş ve onaylamışlardı.Ne var
ki, özellikle Çekoslovakya'nın işgalinden sonra Sovyetler
Birliği'nin İngiltere ve Fransa ile ilişki kurma çabalarına rağmen bu iki ülke Nazi tehdidini birlikte ortadan kaldırma
girişimini reddetti. Böylece Sovyetler Birliği, kendi sınırlarını güvence altına almak için bu protokolü imzaladı.
Stalin'in amaçlarına göre, Polonya ve Baltık ülkelerinde oluşturulacak tampon bölgeler, Nazilerin Sovyetler
Birliği'ne ulaşmasını engelleyecekti. Böylece 1939 yılında Nazi işgalinden sonra Sovyetler Polonya'nın kalan
yarısını işgal edip Estonya, Litvanya ve Letonya'yı sınırlarına kattı. Sovyetler'in kuzeyindeki saatli bomba niteliği
taşıyan Finlandiya'ya saldırdı ve büyük kayıplar vermesine rağmen Mart 1940'da Kış Savaşı olarak bilinen bu savaşı
da kazandı. 1941'de Hitler'in Sovyetlere saldırması üzerine Stalin bu sefer müttefiklerin yanında yer aldı. Faşizmin
yenilmesinde II. Dünya Savaşı'nın en ağır bedeli ödeyen güç olarak (24 milyon ölü) müttefiklerin yanında Nazi
Almanyası'na karşı kazandığı zafer uluslararası alanda gücünü ve popüleritesini artırdı.

Sovyetler Birliğini işgal eden Nazi Ordularının Kafkasya petrollerine ulaşabilmek için savaştığı 1942 yılında
Nazilere elçiler yollayarak temas sağladıkları ve Nazilere askeri açıdan aktif olarak yardım ettikleri nedeniyle Kırım
Tatarlarını Sibirya'ya sürdü. Türkiye Cumhuriyeti hükümetlerinin savaş sırasında Nazi Almanyası ile yakın ilişkiler
tesis ettiğini, Nazi Almanyası ile dış ticareti Alman para birimi "Reichsmark" ile yaptığını, TC banknotlarını
Almanya'da bastırdığını, Nazi Almanyası'na paslanmaz çeliğin hammaddesi olan krom sevkiyatı yaptığını,bakan
Saraçoğlu'nun ırkçı ve Nazist söylemleri, Sovyetler Birliği'ne dahil olan Kırım ve Kafkasyada askeri harekat
yapmakta olan Nazi Ordusunu cephede takip etmek için Türk hükümetinin komutanlar yollaması sebebiyle ilişkiler
iyice gerildi. İki Gürcü profesörün Kars ve Ardahan'ın Gürcistan'nın tarihsel topraklarına dahil olduğunu ileri
sürmesi Türkiye'deki çevrelerde Sovyetler Birliği'nin bu illeri ilhak etmek istediği şeklinde algılandı ya da bu
hükümet taradından bu şekilde lanse ettirildi. Stalin İstanbul ve Çanakkale Boğazlarının olası bir saldırıya karşı ortak
savunulmasını teklif etti. 2. Dünya Savaşı gibi uluslararası bir ortamda bu teklif kulağa çok kötü gelmese de aynı
zamanda boğazlarda askeri deniz üsleri anlamına gelecekti ki bu da Türkiye nin Almanya'ya içli dışlı ilişkileriyle
uyuşmuyordu. Bu gibi talepler savaş bittikten sonra Türkiye'nin NATO üyeliği veya NATO'dan gelen yardımlar gibi
konularda iç ve dış platformlarda propaganda malzemesi yapılmıştır.

Savaştan Sonra
II. Dünya Savaşı'nın sonlarında Kızılordu tarafından Nazi işgalinden kurtarılan Doğu Avrupa ülkelerinde komünist
partilerin iktidara gelmesine destek sağladı. Bu ülkelerin kapitalist ekonomiden sosyalist ekonomiye geçmesine ve
Sovyetler Birliği'nin tecüblerinden yararlanmalarında yardımcı oldu.
5 Mart 1953'te öldü. Ölümünden sonra Kruşçev ünlü 20. Kongre ile Stalinin yanlışlar yaptığını iddia ederek
anti-Stalinizasyon kampanyasını başlattı. Bu kampanya kendisinden sonra gelen Brejnev dönemine kadar sürdü.
Daha sonra Gorbaçov döneminde Sovyetler Birliğinin içinde bulunduğu sorunların sebebi olarak Stalin suçlandı ve
anti-tez olarak Glasnost ve Perestroika kavramları gündeme getirildi.
Josef Stalin 7

Mezarı ve doğduğu ev
Stalin öldükten sonra naaşı Lenin'in naaşının yanında kalmıştır. Ancak 31 Ekim 1961 tarihinde alınan kararla naaşı
Kremlin Duvarı Mezarlığına defnedilmiştir.Doğduğu ev Gürcistan'ın Gori kentinde bulunan Stalin Müzesi
kompleksi içerisinde korunmaktadır. Gori kentinde kendisine ait heybetli bir heykel de kent meydanında
bulunmaktaydı. 1950 de dikilen 6 metrelik dev heykel, 25 Haziran 2010 tarihinde sessiz sedasız bir şekilde
kaldırıldı.[18] Yerine 2008'de Rusya ile savaşta ölenler için anıt yapılacağı açıklanmıştır.

Kaynakça
[1] Montefiore, s.82
[2] Montefiore, s.95
[3] Montefiore, s.142
[4] Montefiore, s.146
[5] Montefiore, s.149
[6] Montefiore, s.158
[7] Montefiore, s.160
[8] Montefiore, s.168
[9] Montefiore, s.191
[10] Gelecekteki ünlü Sovyet savcısı Andrey Vışinski ile bu sırada tanışır ve arkadaş olur.
[11] Montefiore, s.199
[12] Montefiore, s.236
[13] Viyana'da bulunduğu sırada Nikolay Buharin ile tanışacaktır.
[14] Bu son sürgün onun hayatını derinden etkileyecektir. Korkunç kış koşullarında hayatta kalma mücadelesi verecek ve çok az sayıdaki yerel
Sibiryalıyla kaynaşarak onlardan avcılık öğrenecektir.
[15] Montefiore, s.304
[16] Montefiore, s.322-323
[17] Stalin bu dönemde saklanmakta olan Lenin'in güvenliğinden ve onunla Merkez Komitesi arasındaki irtibattan sorumludur. Özellikle Torçki
tarafından Ekim Devrimi döneminde hiçbir şey yapmamış olmakla eleştirilen Stalin, Lenin ile ilgili görevinden başka Pravda'nın
çıkartılmasından sorumludur. Lenin'in Ekim Devrimi günlerinde muhafızlarına yazmış olduğu ve sadece Troçki ile Stalin'in önceden randevu
almaksızın odasına girebileceğine dair talimatı Stalin ile ilişkilerinin seviyesini anlatmaktadır.(Montefiore, s.338)
[18] 25 Haziran 2010 tarihli BBC haberi (http:/ / news. bbc. co. uk/ 2/ hi/ world/ europe/ 10412097. stm) (İngilizce), 25 Haziran 2010 tarihinde
erişilmiştir

Hakkında Yazılan Eserler

• Bertram D. Wolfe, Devrimi Yapan 3 Adam: Lenin Troçki Stalin, BFS Yayınları
• Kemal Okuyan, Stalin'i Anlamak, Yazılama Yayınları, 2008
• Simon Sebag Montefiore, Young Stalin, Vintage Books, Ekim 2008 (İngilizce)
• Doğu Perinçek, Stalin'den Gorbaçov'a, Kaynak Yayınları, 2010

Lenin, Stalin, Kalinin; 1919. Stalin'in komünizm 4 Ocak 1943 5 Şubat 1945
hakkında konuşurken tarihli Time tarihli Time
çekilmiş bir dergisi dergisi
videosunun kapağı kapağı
animasyonu.
Josef Stalin 8

Annesi Ketevan Geladze (Rusça Babası Besarion Vanovis

Ekaterina) Cugaşvili

Dış bağlantılar
• Stalin'in yazılarının Türkçe tercümeleri (http://www.marxists.org/turkce/stalin/)
• Stalin'i Savunmak (http://www.okul.gencliginsesi.net/okul/stalin.htm)
• Documentary 52': Stalin by Stalin (http://www.documen.tv/asset/Staline_film.html)

Önce gelen: Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sonra gelen:

Yeni makam(Parti Lideri:Lenin) Sekreteri Nikita Kruşçev
1922 - 1953
Önce gelen: Halk Komiserleri Konsey Başkanı Sonra gelen:
Vyacheslav Molotov 1941 - 1946 İsim Değişikliği
Önce gelen: SSCB Bakanlar Kurulu Başkanı Sonra gelen:
İsim Değişikliği 1946 - 1953 Georgy Malenkov
Önce gelen: SSCB Savunma Bakanı Sonra gelen:
Semyon Timoshenko 1941 - 1947 Nikolai Bulganin
Madde Kaynakları ve Emeği Geçenler 9

Madde Kaynakları ve Emeği Geçenler

Josef Stalin Kaynak: http://tr.wikipedia.org/w/index.php?oldid=9178771 Katkıda bulunanlar: 16, Akhilleus, Alcolick, Alma89, Amaninbe, AnıL06, AnıL97, Atabəy, Aylakadam, Bahar,
Benvewikilerim, Beyaz yakalı, Blcksprt, Cagrisenel, Cemyildiz, Charismaniac, Citrat, CommonsDelinker, Denisutku, DenizRC, DeveDiKeNi, Devrimdpt, Dreamer319, Dünya vatandaşı,
Eldarion, Erdemsenol, Ertly, Evrimonal, Fcn, Felecita, Ff28, Filanca, Ghetto, Gökçe Yörük, Hozro, Ibrahim Dede, Island, Jackaltugay, Jorunn, Karadeniz, Karahan, Katpatuka, Kemal K.,
Khutuck, Kibele, Kilimanjaro, Kitty555, Kmly, Levent, Linuxsever, Mach, Makedon, Martianmister, Mehmet709, Memty, Mentaldestruction, Mercy, Merube 89, Metal Militia, Muratsahan,
Murtasa, Mustafa11, Nihan, Noone, Noumenon, Numbo3, Olağan Şüpheli, Ostique, Oğuzhan, Partizan01, Pinar, Plenumchamber, Qarapapaq, Revolutionary Marxist, Rhn, Sabri76, Sapiens,
Simon Bolivar, Spas, Szoszv, Takabeg, Troçki, Türk Süvarisi, Uur93, Veritas-tr, Vito Genovese, Vizör, Wapman, Withouthat, Yurekli74, Çapasapı, İsimweb, Светоносец, 267 anonim
değişiklikler

Resim Kaynakları, Lisanslar ve Emeği Geçenler

Image:Stalin01.jpg Kaynak: http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dosya:Stalin01.jpg Lisans: bilinmiyor Katkıda bulunanlar: Kullanıcı:Felecita
Dosya:Pin_of_the_Flag_of_CPSU.png Kaynak: http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dosya:Pin_of_the_Flag_of_CPSU.png Lisans: Public Domain Katkıda bulunanlar: PekKos
Resim:CCCP army Rank generalissimus CCCP infobox.svg Kaynak: http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dosya:CCCP_army_Rank_generalissimus_CCCP_infobox.svg Lisans:
Creative Commons Attribution 3.0 Katkıda bulunanlar: User:F l a n k e r, User:Mboro
Image:Hero of the Soviet Union medal.png Kaynak: http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dosya:Hero_of_the_Soviet_Union_medal.png Lisans: Public Domain Katkıda bulunanlar:
User:Zscout370
Dosya:Stalin 1894.jpg Kaynak: http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dosya:Stalin_1894.jpg Lisans: Public Domain Katkıda bulunanlar: Csman, DIREKTOR, DaB., EugeneZelenko,
Kl833x9, Man vyi
Dosya:Stalin 1902.jpg Kaynak: http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dosya:Stalin_1902.jpg Lisans: Public Domain Katkıda bulunanlar: ComtesseDeMingrelie, Csman, Infrogmation,
Kl833x9, 2 anonim değişiklikler
Dosya:Ordzhonikidze, Stalin and Mikoyan, 1925.jpg Kaynak: http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dosya:Ordzhonikidze,_Stalin_and_Mikoyan,_1925.jpg Lisans: Public Domain
Katkıda bulunanlar: Alex Bakharev, Augiasstallputzer, Editor at Large, EugeneZelenko, Geagea, Kjetil r, Mariluna, 3 anonim değişiklikler
Dosya:Stalin-Lenin-Kalinin-1919.jpg Kaynak: http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dosya:Stalin-Lenin-Kalinin-1919.jpg Lisans: Public Domain Katkıda bulunanlar: User:AlMare
Dosya:Joseph Stalin. Honorary member of the Academy of Sciences of USSR.jpg Kaynak:
http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dosya:Joseph_Stalin._Honorary_member_of_the_Academy_of_Sciences_of_USSR.jpg Lisans: Public Domain Katkıda bulunanlar: Alex Bakharev,
EugeneZelenko, Mariluna, Svajcr, TarzanASG, The Deceiver, Túrelio
Dosya:Joseph Stalin with daughter Svetlana, 1935.jpg Kaynak: http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dosya:Joseph_Stalin_with_daughter_Svetlana,_1935.jpg Lisans: bilinmiyor Katkıda
bulunanlar: Alex Bakharev, Editor at Large, EugeneZelenko, Mariluna, Mutter Erde, Night Ranger, Starscream, Stilfehler
Dosya:Teheran conference-1943.jpg Kaynak: http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dosya:Teheran_conference-1943.jpg Lisans: Public Domain Katkıda bulunanlar: U.S. Signal Corps
photo.
Dosya:Bundesarchiv Bild 183-R86965, Potsdamer Konferenz, Gruppenbild.jpg Kaynak:
http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dosya:Bundesarchiv_Bild_183-R86965,_Potsdamer_Konferenz,_Gruppenbild.jpg Lisans: bilinmiyor Katkıda bulunanlar: Docu, Felix Stember,
Mbdortmund, TUBS, Wikieditoroftoday, 2 anonim değişiklikler
Resim:Stalin-Lenin-Kalinin-1919.jpg Kaynak: http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dosya:Stalin-Lenin-Kalinin-1919.jpg Lisans: Public Domain Katkıda bulunanlar: User:AlMare
Resim:Stalin.gif Kaynak: http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dosya:Stalin.gif Lisans: Public Domain Katkıda bulunanlar: Alex:D, Shizhao, 4 anonim değişiklikler
Resim:Stalin (TIME 04011943).jpg Kaynak: http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dosya:Stalin_(TIME_04011943).jpg Lisans: bilinmiyor Katkıda bulunanlar: Takabeg
Resim:Stalin (TIME 05021945).jpg Kaynak: http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dosya:Stalin_(TIME_05021945).jpg Lisans: bilinmiyor Katkıda bulunanlar: Takabeg
Resim:Ekaterina Dzhugashvili.jpg Kaynak: http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dosya:Ekaterina_Dzhugashvili.jpg Lisans: Public Domain Katkıda bulunanlar: Gori photographer
Resim:Vissarion Jughashvili.jpg Kaynak: http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dosya:Vissarion_Jughashvili.jpg Lisans: Public Domain Katkıda bulunanlar: Official photographer of
Gori. Appears on his grave marker.

Lisans
Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported
http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/