หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 ภูมิศาสตร์ทวีปอเมริกาใต้ (1)

เรื่องที่ 2 ภูมิลักษณ์ของทวีปอเมริกาใต้

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 ภูมิลักษณ์ของทวีป
1 ชั่วโมง
อเมริกาใต้
1 สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด
ทวีปอเมริกาใต้มีพื้นที่ส่วนใหญ่อยู่ทางซีกโลกใต้ มีลักษณะภูมิประเทศเป็นเทือกเขาสูง ที่ราบกว้างใหญ่
และมีชายฝั่งทะเล

2 ตัวชี้วัด/จุดประสงค์การเรียนรู้
2.1 ตัวชี้วัด
ส 5.1 ม.3/1 ใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการรวบรวม วิเคราะห์ และนำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะทาง
กายภาพและสังคมของทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
2.2 จุดประสงค์การเรียนรู้
1) เลือกใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการศึกษาลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาใต้ได้
2) อธิบายลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้ในแต่ละเขตได้

3 สาระการเรียนรู้
3.1 สาระการเรียนรู้แกนกลาง
- เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ที่แสดงลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาใต้
3.2 สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น
(พิจารณาตามหลักสูตรสถานศึกษา)

4 สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน
4.1 ความสามารถในการคิด
- ทักษะการวิเคราะห์
4.2 ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต

5 คุณลักษณะอันพึงประสงค์
1. ใฝ่เรียนรู้
2. มุ่งมั่นในการทำงาน
3. มีความรับผิดชอบ

265
ภูมิศาสตร์ ม.3
หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 ภูมิศาสตร์ทวีปอเมริกาใต้ (1)
เรื่องที่ 2 ภูมิลักษณ์ของทวีปอเมริกาใต้

6 กิจกรรมการเรียนรู้
1. ครูนำภาพภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้มาให้นักเรียนดู เช่น ป่าแอมะซอน เทือกเขาแอนดีส ทะเล
ทรายอาตากามา ทุ่งหญ้าปัมปัส เป็นต้น แล้วให้นักเรียนช่วยกันตั้งคำถาม โดยในภาพแรกครูจะเป็นผู้
ตั้งคำถามนำเพื่อเป็นตัวอย่าง เช่น
- ลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้เป็นแบบใด
- ทวีปอเมริกาใต้เกิดขึ้นได้อย่างไร
- บริเวณเหล่านี้มีลักษณะภูมิประเทศแบบใด
- บริเวณนี้น่าจะมีประชากรอาศัยอยู่หรือไม่
2. ครูเปิดวีดิทัศน์สารคดีเกี่ยวกับลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้ในเรื่อง ความมหัศจรรย์ของป่า
แอมะซอน
3. นักเรียนช่วยกันยกตัวอย่างความลี้ลับ ความมหัศจรรย์ของธรรมชาติ ความทุรกันดารของทวีปอเมริกาใต้
และร่วมกันอภิปรายเพื่อนำไปสู่ความเข้าใจเกี่ยวกับลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้
4. ครูอธิบายให้นักเรียนเข้าใจว่า ทวีปอเมริกาใต้มีลักษณะภูมิประเทศหลากหลาย จากนั้นครูให้นักเรียน
ช่วยกันสรุปประเด็นสำคัญเกี่ยวกับลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้
5. ครูแบ่งนักเรียนออกเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 4 คน คละกันตามความสามารถ คือ เก่ง ปานกลางค่อนข้างเก่ง
ปานกลางค่อนข้างอ่อน และอ่อน แล้วให้แต่ละกลุ่มร่วมกันสำรวจค้นหาความรู้เรื่อง ภูมิลักษณ์ของ
ทวีปอเมริกาใต้ จากหนังสือเรียน หนังสือค้นคว้าเพิ่มเติม ห้องสมุด หรือแหล่งข้อมูลสารสนเทศ จาก
นั้นสมาชิกแต่ละกลุ่มร่วมกันสรุปสาระสำคัญจากความรู้ที่ได้สำรวจค้นหา
6. นักเรียนแต่ละคนนำความรู้ที่ได้จากการศึกษามาบันทึกลงในแบบบันทึกการอ่าน
7. นักเรียนตอบคำถามกระตุ้นความคิด ข้อ 1-2
1) ทำไมบริเวณตอนใต้ของทวีปอเมริกาใต้จึงมีลักษณะภูมิประเทศแบบฟี ออร์ด
(เพราะในอดีตมีธารน้ำแข็งไหลกัดเซาะชายฝั่งทะเล)
2) ลักษณะเด่นของเทือกเขาสูงทางด้านตะวันตกของทวีปอเมริกาใต้ คืออะไร
(เทือกเขาแอนดีสเป็นเทือกเขาที่ยาวที่สุดในโลก)
8. ครูนำแผนที่แสดงลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้มาให้นักเรียนใช้ประกอบในการนำเสนอข้อมูล
จากนั้นให้ตัวแทนของแต่ละกลุ่มออกมาอธิบายความรู้จากข้อมูลตามที่กลุ่มของตนได้สืบค้นมา
9. นักเรียนแต่ละกลุ่มนำความรู้ที่ได้มาทำใบงานที่ 4.1 เรื่อง ลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้
10. ครูและนักเรียนช่วยกันตรวจคำตอบในใบงานที่ 4.1
11. นักเรียนตอบคำถามกระตุ้นความคิด
 ภูมิลักษณ์ของทวีปอเมริกาใต้ส่วนใหญ่มีลักษณะเป็นอย่างไร
(เทือกเขาสูง ที่สูง ที่ราบลุ่มแม่น้ำ)
12. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เรื่อง ลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้

7 การวัดและประเมินผล
วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์

266
ภูมิศาสตร์ ม.3
หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 ภูมิศาสตร์ทวีปอเมริกาใต้ (1)
เรื่องที่ 2 ภูมิลักษณ์ของทวีปอเมริกาใต้
ตรวจใบงานที่ 4.1 ใบงานที่ 4.1 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์
ตรวจแบบบันทึกการอ่าน แบบบันทึกการอ่าน ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
ประเมินการนำเสนอผลงาน แบบประเมินการนำเสนอผลงาน ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
สังเกตพฤติกรรมการทำงานกลุ่ม แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานกลุ่ม ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
สังเกตการใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่นในการทำงาน แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
และมีความรับผิดชอบ

8 สื่อ/แหล่งการเรียนรู้
8.1 สื่อการเรียนรู้
1) หนังสือเรียน ภูมิศาสตร์ ม.3
2) หนังสือค้นคว้าเพิ่มเติม
(1) DENIS WOOD และคณะ. (2554). มองโลกผ่านแผนที่ : ร้อยแผ่นร้อยเรื่องราว (SEEING
THROUGH MAPS : MANY WAYS TO SEE THE WORLD).
(อรวรรณ คูหเจริญ นาวายุทธ, ผู้แปล). กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
(2) สุรภี อิงคากุล. (2548). การวิเคราะห์ข้อมูลระยะไกล (REMOTE SENSING ANALYSIS).
กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
3) บัตรภาพ
4) วีดิทัศน์สารคดีลักษณะภูมิประเทศทวีปอเมริกาใต้
5) ใบงานที่ 4.1 เรื่อง ลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้
8.2 แหล่งการเรียนรู้
1) ห้องสมุด
2) แหล่งข้อมูลสารสนเทศ
- http://www.kullwat.net/south_america/geo.htm
- http://www.baanjomyut.com/library/global-community/01_2_4.html

267
ภูมิศาสตร์ ม.3
หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 ภูมิศาสตร์ทวีปอเมริกาใต้ (1)
เรื่องที่ 2 ภูมิลักษณ์ของทวีปอเมริกาใต้

บัตรภาพ


ภาพเทือกเขาแอนดีส ภาพป่ าแอมะซอน

ภาพทุ่งหญ้าปัมปัส ภาพทะเลทรายอาตากามา

ที่มา : ภาพที่ 1 http://img824.imageshack.us/img824/5396/titicaca.jpg

1234
ภาพที่ 2 http://img.xcitefun.net/users/2011/07/257237,xcitefun-amazon-rainforest-1.jpg
ภาพที่ 3 http://conservacionpatagonica.files.wordpress.com/2011/03/k1.jpg
ภาพที่ 4 http://d262lib51hltx0.cloudfront.net/max/800/1*0AYeolSsjOqpz4UpxeE9sw.jpeg

268
ภูมิศาสตร์ ม.3
หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 ภูมิศาสตร์ทวีปอเมริกาใต้ (1)
เรื่องที่ 2 ภูมิลักษณ์ของทวีปอเมริกาใต้

ใบงานที่
4.1 ลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้
คำชี้แจง ให้นักเรียนสรุปลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้ แล้วเขียนคำตอบในกรอบที่กำหนด

1. เขตเทือกเขาสูงทางตะวันตก
ลักษณะภูมิประเทศ

ตัวอย่างบริเวณที่มีลักษณะภูมิประเทศเด่นๆ

2. เขตที่สูงทางตะวันออก 3. เขตที่ราบ
ลักษณะภูมิประเทศ ลักษณะภูมิประเทศ

ตัวอย่างบริเวณที่มีลักษณะภูมิประเทศเด่นๆ ตัวอย่างบริเวณที่มีลักษณะภูมิประเทศเด่นๆ

269
ภูมิศาสตร์ ม.3
หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 ภูมิศาสตร์ทวีปอเมริกาใต้ (1)
เรื่องที่ 2 ภูมิลักษณ์ของทวีปอเมริกาใต้
ใบงานที่
4.1 ลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้
คำชี้แจง ให้นักเรียนสรุปลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้ แล้วเขียนคำตอบในกรอบที่กำหนด
2. เขตที่สูงทางตะวันออก
ลักษณะภูมิประเทศ บริเวณที่สูงกิอานา
ตอนบนของทวีปเป็นต้นกำเนิดแม่น้ำหลายสาย
เช่น แม่น้ำโอรีโนโก สาขาของแม่น้ำแอมะซอน
บริเวณที่ราบสูงบราซิล เป็นแหล่งกำเนิดของ
แม่น้ำแอมะซอน
ตัวอย่างบริเวณที่มีลักษณะภูมิประเทศเด่นๆ
ที่สูงปาตาโกเนีย ประเทศอาร์เจนตินา ที่สูงบราซิล
ประเทศบราซิล
270
ภูมิศาสตร์ ม.3
1. เขตเทือกเขาสูงทางตะวันตก
ลักษณะภูมิประเทศ มีเทือกเขาแอนดีส
ทอดเป็นแนวยาวขนานกับชายฝั่งมหาสมุทร
แปซิฟิกจากเหนือสุดลงมาใต้สุด เป็นต้นกำเนิด
แม่น้ำแอมะซอน มีที่ราบสูงหลายแห่งที่เหมาะ
ในการทำการเกษตร
ตัวอย่างบริเวณที่มีลักษณะภูมิประเทศเด่นๆ
ที่ราบสูงโบลิเวียทางตอนกลางของทวีป ทะเลทราย
อาตากามา บริเวณชายฝั่งตอนกลางประเทศเปรู
กับชิลี
3. เขตที่ราบ
ลักษณะภูมิประเทศ เกิดจากดินตะกอนที่แม่น้ำ
สายต่างๆ พัดพามาทับถมกันอยู่ พื้นที่อุดมสมบูรณ์
เป็นแหล่งเกษตรกรรมที่สำคัญ ได้แก่ ที่ราบลุ่ม
โอรีโนโกบางส่วนของประเทศโคลอมเบียและ
เวเนซุเอลา เหมาะแก่การเลี้ยงสัตว์
ตัวอย่างบริเวณที่มีลักษณะภูมิประเทศเด่นๆ
ที่ราบลุ่มแอมะซอนในประเทศโคลอมเบีย เปรู
บราซิล เป็นป่าดิบชื้นที่มีความหลากหลายทาง
ชีวภาพมากที่สุดของโลก
หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 ภูมิศาสตร์ทวีปอเมริกาใต้ (1)
เรื่องที่ 2 ภูมิลักษณ์ของทวีปอเมริกาใต้

แบบบันทึกหลังแผนการสอน
Ÿ ด้านความรู้

Ÿ ด้านสมรรถนะสำคัญของผู้เรียน

Ÿ ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์

Ÿ ด้านอื่นๆ (พฤติกรรมเด่น หรือพฤติกรรมที่มีปัญหาของนักเรียนเป็นรายบุคคล (ถ้ามี))

Ÿ ปัญหา/อุปสรรค

Ÿ แนวทางการแก้ไข

ความเห็นของผู้บริหารสถานศึกษาหรือผู้ที่ได้รับมอบหมาย
ข้อเสนอแนะ

ลงชื่อ
( )
ตำแหน่ง

271
ภูมิศาสตร์ ม.3