ZABURZENIA AFEKTYWNE DWUBIEGUNOWE

/ CHOROBA AFEKTYWNA DWUBIEGUNOWA /

ZABURZENIE DWUUBIEGUNOWE

1899 EMIL KRAEPELIN- Termin psychoza maniakalno depresyjna(

terminu stosuje się nawet współcześnie )

CHAD typu 1 ryzyko zachorowania dotyczy około 1-2% populacji

CHAD typu 2 ( i zaburzenie o spektrum CHAD*) -||- 3-5% populacji
CHAD u bliźniąt monozygotycznych zgodność zachorowania
wynosi 60-80 %
* to zaburzenie posiada cechy dwubiegunowości ale
niespełniających kryteriów dsm5 dla choroby afektywnej
dwubiegunowej typu 1 i 2

BADANIE DEP-BI
Badanie dotyczyło sprawdzenia częstości występowania CHAD
wśród chorych na depresje pozostających pod ambulatoryjna
opieka psychiatryczna
96 psychiatrów i 880 pacjentów w wieku 18-65 lat

WNIOSKI U PONAD 60 % BADANYCH WYSTEPOWALY CECHY

CHAD
CHAD TYPU 1 O. 10% CZESCIEJ U MEZCZYZN
CHAD 2 O 10 % CZESCIEJ U KOBIET
KRYTERIA SPEKTRUM CHAD SPELNILO 12% BADANYCH

ETIOPATOGENEZA
Rola czynników biologicznych w tym genetycznych jest bardziej
istotna w porównaniu z depresja okresowa
Rola czynników stresowych jest nieco mniejsza

BADANIA NEUROOBRAZOWE
Zmiany czynnościowe i strukturalne w obszarach korowych
( głównie korą przedczołowa i skroniowa) zakręcie obręczy i
Układzie limbicznym ( hipokamp i ciało migdałowate )

MANIA W ODROZNIENIU OD DEPRESJI

- nadmierna aktywność neuroprzekaźników
- Zaburzenie rytmu dobowego
- Zaburzenia układu odpornościowego
- Zmiany podobne a niekiedy bardziej nasilone
MANIA
Wzmożony drażliwy ekspansywny nastrój plus przynajmniej 3
objawy z 7
- nastawienie wyzszosciowe
- Zmniejszona potrzeba snu
- Wzmożenie aktywności seksualnej /socjalnej
- Nadmierna gadatliwość
- Przyspieszony tok myślenia
- Rozpraszalnosc uwagi
- Zaangażowanie w czynności przyjemne mogace spowodować
przykre następstwa

By nastapila diagnoza taki okres musi utrzymywać przez minimum

7 dni oraz objawy znacząco upośledzają funkcjonowanie i/lub
występuje konieczność hospitalizacji

Mania to zespół zaburzeń 3 grup procesów psychicznych;

emocjonalnych NAJBARDZIEJ CHARAKTERYSTYCZNE JEST
WZMOZENIE NASTROJU, poznawczych i motywacyjnych
Nastrój ;
- hiperhedonia czyli stan jednostajnie euforyczny
- Stan euforyczny z domieszka cech drażliwości lub labilności
nastroju OD SMIECHU PO LZY
NASILONA DRAZLIWOSC MOZE POWODOWAC AGRESYWNE
NASTAWIENIE DO OTOCZENIA CZY SZYBKIEGO POPADANIA
W ZLOSC
ZABURZENIE KONCENTRACJI,UWAGI , PRZYSPIESZONY TOK
MYSLENIA , WYPOWIEDZ Z KILKOMA
WATKAMI ,WIELKOOSCIOWE TRESCI MYSLENIA, POCZUCIE
WYBITNOSCI POCZUCIE POSIADANIA WIELU TALENTOW

W mani czesto występuje nasilenie psychotyczne w postaci urojeń

Wielkosciowych ZAZWYCZAJ UROJENIA ZGODNE Z
NASTROJEM ZAZWYCZAJ WYOLBRZYMIANIE WLASNYCH
MOZLIWOSCI i/lub urojeń posłannictwa SZCZEGOLNA MISJA O
WIELKIM ZNACZENIU DLA LUDZKOSCI, bywają także urojenia
prześladowcze NIBY PRZESLADOWANIE ZE WZGLEDU NA
SWOJE TALENTY MOZLIWOSCI
Występuje również myślenie anastro czne TO NADMIERNE
POCZUCIE WLASNEJ WARTOSCI , NIEUZASADNIONE
POZYTYWNE NASTAWIENIE DO PRZYSZLOSCI , POZYTYWNA
INTERPRETACJA RZECZYWISTOSCI

Niewielkie lub umiarkowane pobudzenie psychoruchowe prowadzi

do kreatywności i przejawia zwiekszona wydolność motoryczna ,
natomiast duże pobudzenie powoduje chaos myślowy
POBUDZENIE PSYCHORUCHOWE TO WZMOZONA
MOTYWACJA DO DZIALANIA , ZMNIEJSZPNA POTRZEBA
SNU POBUDZENIE CZYNNOSCI PSYCHICZNYCH ,
RZEZYWISTE PRZEJAWY ZWIEKSZONEJ WYDOLNOSCI
MOTORYCZNEJ

ZMIANY W MANII
SKUTEKNASTAWIENIA WIELKOSCIOWEGO , WZMOZONEJ
MOTYWACJI DO DZIALANIA, NIEDOSTATECZNEGO
FUNKCJONOWANIA MECHANIZMOW MOZGOWYCH
fi
WYWIERAJACYCH HAMUJACY WPLYW NA NIEKTORE
ZACHOWANIA
- tendencja do szybkiego podejmowania radykalnych i
ryzykownych decyzji życiowej
- Strefa interpersonalną ; łatwe nawiązywanie kontaktów w tym
seksualnych I NIEPOHAMOWANE ZAKUPY
- Niedostateczne funkcjonowanie mechanizmów mózgowych
wywiera hamujący wpływ na niektóre zachowania

HIPOMANIA
- wszystkie objawy mani ale o mniejszym nasileniu
WESOLOSC WIELOMOWNOSC LATWE NAWIAZYWANIE
KONTAKTOW SPOLECZNYCH , LEKKO WZMOZONY LUB
DRAZLIWY NASTROJ , LATWO ROZPRASZALNA UWAGA,
ZWIEKSZONA AKTYWNOSC I MNIEJSZA POTRZEBA
SNU ,WIEKSZA AKTYWNOSC SEKSUALNA , SPOLECZNA ,
WIEKSZA KREATYWNOSC
- Nie występuje upośledzenie funkcjonowania FUNKCJE
PSYCHOSPOLECZNE NIE WYKAZUJA ISTOTNYCH
ZABURZEN CZASAMI ZDARZA SIE ŻE MAJ LEPSZA
PRODUKTYWNOSC NIZ NORMALNIE
- By zdiagnozować hipomanie taki okres musi utrzymywać się
minimum 4 dni
1998 JULES ANGST - KROTKOTRWALA HIPOMANIA 1-3 DNI

DEPRESJA
Badanie DEB-BI wykazało ze w CHAD częściej występuje
depresja;
- o wczesnym początku czyli przed 25 rz
- Poporodowa
- Oporna na leczenie lekami antydepresyjnymi
WYSTEPOWANIE DEPRESJI W KONTEKSCIE CHAD MA
ISTOTNE IMPLIKACJE TERAPEUTYCZNE BO SPOSOB
LECZENIA I PROFILAKTYKI TAKIEJ DEPRESJI JEST
ODMIENNE NIZ W PRZYPADKU DEPRESJI NAWRACAJACEJ

STAN MIESZANY
- To współwystępowanie objawów mani i depresji
- w zależności od przewagi objawów wyróżniamy mieszany stan
maniakalny lub depresyjny
1. Stan mieszany maniakalny inaczej mania dysfotyczna-
minimum 3 objawy depresyjnych i okol1/3 zespołów
maniakalnych
2. Stan mieszany depresyjne - 2 objawy hipomaniakalne, może
wystepowzc z połowy pacjentem z 2 typem choroby
( nieuznawany w systemach diagnostycznych

TYPY CHOROBY

1. CHAD typu 1
- ,, klasyczna ” postać choroby
- 1 lub więcej epizodów depresyjnych , 1 lub więcej epizodów
maniakalnych
- Zazwyczaj więcej epizodów depresyjnych niż epizodów mani
średnio 4:1

2. CHAD typu 2
- 1 lub więcej epizodów depresji
- Co najmniej 1 hipomania
- Istotnie dłuższy okres depresji niż hipomanii
- Depresja jako główny czynnik upośledzenia funkcjonowania

3. CHAD z częsta zmiana nastrojów RAPID CYCLING

- u około 15 % pacjentów z CHAD
- Występowanie w przeciągu roku 4 lub więcej epizodów depresji,
manii, hipomanii lub mieszanych
- Zazwyczaj po kilku latach normalnego przebiegu
- Częstsze u kobiet chorujących na CHAD typu 2
- Ciężką postać choroby
- Rzadko kiedy ULTRA RAPID CYCLING( epizody zmieniające się
w obrębie tygodni, dni, godzin

4. SPEKTRUM DWUBIEGUNOWE
- Zaburzenie o cechach dwubiegunowości , niespełniające
kryteriów diagnostycznych CHAD typu 2
- Hipomania trwa co najmniej 4 dni
- Występują epizody depresyjne
- Coś pomiędzy CHAD typu 2 a depresja okresowo nawracającą
5. CHAD a nadużywanie substancji psychoaktywnych
- bardzo często współistnienie CHAD i uzależnienia/ nadużywania
- Wśród uzależnionych najczęstszą przypadłość to CHAD
- Około 20-40% chorujących na CHAD nadużywa susubstancj p.
( najwiecej przy CHAD typu 1)
- U. Chorych wcześniej na CHAD a później nadużywanie - młode
osoby
- Gdy występuje odwrotna sytuacja- u osób dorosłych zazwyczaj
w wieku średnim

PRZEBIEG
- początek CHAD najczęściej przypada na 20-25 rz
- U kobiet drugi szczyt choroby przypada najczęściej na 45-50 rz
PRAWDOPODOBNIE JEST TO ZWIAZANE Z CZYNNIKAMI
HORMONALNYMI
- Może pojawić się początek mani także w późniejszym wieku
ZWIAZANE ZAZWYCZAJ Z ORGANICZNYMI ZMIANAMI
MOZGOWYMI
- To zwykle zaburzenie nawracające , często przewlekle ze średnia
liczba 10 epizodów OCZYWISCIE JEST TO KWESTIA
INDYWIDUALNA ROZNIE MOZE BYC U ROZNYCH OSOB
- Średnia długość epizodu depresyjnego to 2-5 miesiąca a manii 2
- Pierwszy cykl OKRES OD JEDNEGO EPIZODU DO
POCZATKU NASTEPNEGO zwykle dłuższy a drugi krótszy ,
następne cykle maja nieregularne odstępy
- Stan hipomanii można łatwo przeoczyć
- W części przypadków pierwszy epizod mani występuje z
nasilonymi objawami psychotycznymi
- W około 50% przypadków pierwszym epizodem jest epizod
depresyjny , pierwsza mania czy hipomania niedługo po lub po
kilku epizodach depresyjnych LECZENIE
ANTYDEPRESANTAMI MOZE SPRZYJAC WYSTAPIENIE 1
EPIZODU MANI CZY HIPOMANI

ROKOWANIE
- na ogół pomyślne przy odpowiednim długoterminowym leczeniu
- 1/3 nie osiąga pełnej społecznej remisji
- 1/4 występujące przewlekle zaburzenia funkcjonowania
społecznego
- Występowanie zaburzeń funkcji poznawczych nie tylko w okresie
epizodu ale tez w czasie eutymii

SMIERTELNOSC A CHAD
- główny czynnik śmiertelności to samobojstwa
- Około 15 % chorych popełnia samobójstwo
- Częstość występowania zachowań samobójczych jest bardzo
duża
- Prawdopodobnie wśród chorych na typ 2 istnieje większe ryzyko
samobójstwa