26/11/2022

.:1451
 ΕΙΣΑΓΩΓΗ – ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Όταν ένα κορεσμένο έδαφος υπόκειται σε αύξηση φορτίου, αυτό συνήθως παραλαμβάνεται
αρχικά από το νερό των πόρων, που είναι ασυμπίεστο συγκριτικά με το στερεό σκελετό του
εδάφους. Καθώς το νερό στραγγίζει από τους πόρους του εδάφους, το φορτίο μεταβιβάζεται
στο στερεό σκελετό του εδάφους. Η μεταβίβαση του φορτίου συνοδεύεται από την μεταβολή
του όγκου του εδάφους που είναι ίση με τον όγκο του νερού που στραγγίζει. Το φαινόμενο
αυτό είναι γνωστό σαν «Στερεοποίηση» και μπορεί να προσομοιωθεί στο εργαστήριο με
φόρτιση ενός δείγματος εδάφους από το πεδίο και μέτρηση της μεταβολής του όγκου του με
την πάροδο του χρόνου.

ΔΟΚΙΜΗ ΣΤΕΡΕΟΠΟΙΗΣΗΣ

Απαραίτητες Συσκευές και Υλικά

1. Κυψέλη δείγματος
2. Μηκυνσιόμετρο
3. Συσκευή φόρτισης δείγματος
4. Χρονοόμετρο
5. Εξοπλισμός διαμόρφωσης δείγματος
Προτεινόμενη Διαδικασία
Η δοκιμή εκτελείται με βάση τη διαδικασία που περιγράφεται στις «Προδιαγραφές
Εργαστηριακών Δοκιμών Εδαφομηχανικής» (Ε 105-86, Κεφ.13) καθώς και στο πρότυπο
ASTM D2435.
Υπολογισμοί
1. Με βάση τις μετρήσεις που γίνονται στο εργαστήριο, κατασκευάζονται τα
διαγράμματα «Συμπίεση Δείγματος – Λογάριθμος Χρόνου» και «Συμπίεση
Δείγματος – Τετραγωνική Ρίζα Χρόνου» για κάθε φορτιοβαθμίδα. Από αυτά
προσδιορίζεται για κάθε φορτιοβαθμίδα ο συντελεστής στερεοποίησης Cv, με την
μέθοδο λογάριθμου του χρόνου κατά Casagrande και με την μέθοδο τετραγωνικής
ρίζας του χρόνου κατά Taylor. Οι δυο μέθοδοι περιγράφονται στο βοήθημα
«Συνοπτική Θεωρία και Προβλήματα Εδαφομηχανικής» του Γ.Α Αθαβασόπουλου.

Προσοχή: Στις συσκευές στερεοποίησης που χρησιμοποιούνται στο Εργαστήριο

Γεωτεχνικής Μηχανικής, η στράγγιση του δείγματος είναι διπλή. Επομένως, σαν Η
στους τύπους προσδιορισμού του Cv χρησιμοποιείται το ½ του μέσου πάχους του
δείγματος για την συγκεκριμένη φορτιοβαθμίδα. Το πάχος του δείγματος
μεταβάλλεται από φορτιοβαθμίδα σε φορτιοβαθμίδα λόγω της συμπίεσης που δέχεται
το δείγμα.
2. Συμπλήρωση του «Πίνακα Υπολογισμών Δείκτη Κεν’ων (e) και Συντελεστή
Στερεοποίησης (Cv)»

Στήλη [1]: Η τιμή της κάθε φορτιοβαθμίδας (kPa)

Στήλη [2]: Η τελική ένδειξη μηκυνσιομέτρου σε κάθε φορτιοβαθμίδα (cm)
Στήλη [3]: Η τιμή του α100 σε κάθε φορτιοβαθμίδα όπως προκύπτει από την γραφική
διαδικασία της μεθόδου λογαρίθμου χρόνου κατά Casagrande (cm)
 Στήλη [4]: Η μεταβολή του ύψους του δοκιμίου λόγω κύριας στερεοποίησης σε κάθε
φορτιοβαθμίδα (cm)
Στήλη [5]: Η μεταβολή του δείκτη κενών λόγω κύριας στερεοποίησης σε κάθε
φορτιοβαθμίδα.
ΔΗ
Δe= όπου Ηs: ύψος στερεών στο δείγμα (cm)
Ηs
Στήλη [6]: Ο δείκτης κενών μετά την ολοκλήρωση της φάσης της κύριας
στερεοποίησης σε κάθε φορτιοβαθμίδα.
e=e0-Δe όπου e0: αρχικός δείκτης κενών δείγματος
Στήλη [7]: Μέσο ύψος δείγματος σε κάθε φορτοβαθμίδα (cm)
ΔΗ i−1+ ΔΗ i
Hi=H0- όπου Η0: αρχικό ύψος δοκιμίου (cm)
2
Στήλη [8]: Χρόνος που απαιτείται για την ολοκλήρωση του 50% της στερεοποίησης
όπως προκύπτει από την γραφική διαδικασία της μεθόδου λογαρίθμου χρόνου κατά
Casagrande. (min)
Στήλη [9]: Συντελεστής στερεοποίησης σε κάθε φορτιοβαθμίδα. (cm2/min)
2
0.197∗H
cv=
4∗t 50
3. Σχεδιάζεται το διάγραμμα e – P και προσδιορίζονται ο συντελεστής συμπιεστότητας
av και ο συντελεστής συμπιεστότητας όγκου mv για κάθε μεταβολή φορτίου:

Δe
av= (kPa-1) (συνήθως αγνοείται το αρνητικό πρόσημο)
ΔΡ
av
m v= (kPa-1)
1+ e 0
4. Σχεδιάζεται το διάγραμμα e – logP. Από το γραμμικό τμήμα του διαγράμματος
προσδιορίζεται ο δείκτης συμπίεσης cc:
Δe
cc= (αγνοείται το αρνητικό πρόσημο)
log ⁡( P 2−P 1)
5. Σχεδιάζεται το διάγραμμα cv-logP
Για την συγκεκριμένη φορτιοβαθμίδα της εργαστηριακής δοκιμής στερεοποίησης,
σχεδιάζεται η συμπίεση του δοκιμίου ως συνάρτηση του λογαρίθμου της χρονικής
διάρκειας ενέργειας της φορτιοβαθμίδας.
1.1.1.1. Προεκτείνονται τα ευθύγραμμα τμήματα των καμπυλών κύριας
στερεοποίησης και δευτερεύουσας συμπίεσης και ορίζεται το σημείο
τομής τους. Η τεταγμένη του σημείου τομής είναι α100 και αντιπροσωπεύει
τη συμπίεση στο τέλος της κύριας στερεοποίησης.
1.1.1.2. Το αρχικό καμπύλο τμήμα του διαγράμματος προσεγγίζεται με
παραβολή μέσω της παρακάτω γραφικής διαδικασίας:
α)Στο καμπύλο τμήμα επιλέγεται αυθαίρετα μια τιμή του χρόνου tA (tA≤
min) και μια τιμή tB=4* tA
β) Μετράται η κατακόρυφη απόσταση x των σημείων Α και Β της
καμπύλης που αντιστοιχούν στους χρόνου tA και tΒ
γ) Σχεδιάζεται οριζόντια ευθεία σε απόσταση x πάνω από το σημείο Α. Η
τεταγμένη του σημείου τομής της ευθείας αυτής με τον κατακόρυφο
άξονα είναι α0 και αντιπροσωπεύει το σημείο μηδενικής στερεοποίησης.
1.1.1.3. Η τεταγμένη που αντιστοιχεί στο 50%της στερεοποίησης είναι
α50=(α0+α100)/2. Η αντίστοιχη τετμημένη προσδιορίζεται από την καμπύλη στερεοποίησης
και συμβολίζεται με t50.
 1.1.1.4. Η τιμή του χρονικού παράγοντα Τv που αντιστοιχεί για ποσοστό
στερεοποίησης 50% είναι Τv=0.197
1.1.1.5. Η τιμή του συντελεστή στερεοποίησης για συνθήκες διπλής
2
0.197∗H
στράγγισης (εργαστηριακή δοκιμή) προκύπτει ίση με cv=
4∗t 50
Περιγραφή Μεθόδου Τετραγωνικής Ρίζας του Χρόνου κατά Taylor
Για συγκεκριμένη φορτιοβαθμίδα της εργαστηριακής δοκιμής στερεοποίησης,
σχεδιάζεται η συμπίεση του δοκιμίου ως συνάρτηση της τετραγωνικής ρίζας της χρονικής
διάρκειας ενέργειας της φορτιοβαθμίδας
1.1. Προεκτείνεται προς τα επανω το αρχικό ευθύγραμμο τμήμα της καμπύλης. Το
σημείο τομής με τον κατακόρυφο άξονα ορίζει την τεταγμένη στην αρχή της κύριας
στερεοποίησης α0.
1.2. Σχεδιάζεται ευθεία ΔΕ έτσι ώστε οι τετμημένες που αντιστοιχούν σ’ αυτήν να είναι
1.15 φορές μεγαλύτερες από τις αντίστοιχες του ευθύγραμμου τμήματος της
καμπύλης.
1.3. Το σημείο τομής της ευθείας ΔΕ και της εργαστηριακής καμπύλης ορίζει την τιμή
του √ t 90
1.4. Η τιμή του χρονικού παράγοντα Τv που αντιστοιχεί για ποσοστό στερεοποίησης 90%
είναι Τv=0.848
1.5. Η τιμή του συντελεστή στερεοποίηση για συνθήκες διπλής στράγγισης
2
0.848∗H
(εργαστηριακή δοκιμή) προκύπτει ίσης με cv=
4∗t 90

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ
Αρχικά, γίνονται οι συναρτήσεις χρόνου-τιμές συμπίεσης για κάθε τιμή Δσ. Προεκτείνονται
ευθείες πριν και μετά την αλλαγή της καμπυλότητας της κάθε καμπύλης ώστε να βρεθεί στο
σημείο τομής τους το τέλος της στερεοποίησης α100. Στην συνέχεια επιλέγεται τυχαία τιμή tA
σε κάθε γραφική παράσταση (στην συγκεκριμένη εργασία επιλέγεται σε όλες τις γραφικές
παραστάσεις τιμή tA=1.5 sec), έπειτα προεκτείνεται σημείο στην καμπύλη στον τετραπλάσιο
χρόνο του tA, tB , και υπολογίζεται η διαφορά Δα. Υπολογίζεται η τιμή στην αρχή της
στερεοποίησης R0=RA-Δα. Υπολογίζεται, επίσης, η τιμή R50=(R0+R100)/2 για το 50% της
στερεοποίησης και έτσι βρίσκεται από την κάθε καμπύλη ο χρόνος t50 για το 50% της
στερεοποίησης.

 Δσ=25kPa:
tA=1.5sec
tB=4*tA=4*1.5sec =0.6sec
RA=0.200kPa
RB=0.280kPa
Δα=ΔR=RB-RA=0.08kPa
R0=α0=RA-Δα=0.200-0.08=0.120kPa
R50=(R0+R100)/2=(0.120+1.200)/2=1.320/2=0.660kPa

Επομένως για U=50% και R50=0.660kPa βρίσκεται ο χρόνος για το 50% της στερεοποίησης
από την γραφική παράσταση ίσος με t50=6sec:
 25kPa
0.1 1 10 100 1000 10000
t50
0.000 tA=0.15sec tB=0.6sec

α0
0.200

0.400

0.600
α50

0.800

1.000

1.200
α100
1.400

 Δσ=50kPa:
tA=1.5sec
tB=4*tA=4*1.5sec =0.6sec
RA=1.405kPa
RB=1.450kPa
Δα=ΔR=RB-RA=0.045kPa
R0=α0=RA-Δα=1.405-0.045=1.360kPa
R50=(α0+α100)/2=(1.360+1.920)/2=1.640kPa

Επομένως για U=50% και R50=1.640kPa βρίσκεται ο χρόνος για το 50% της στερεοποίησης
από την γραφική παράσταση ίσος με t50=6sec:
 50kPa
0.1 1 10 100 1000 10000
1.300

1.400

1.500

1.600

1.700

1.800

1.900
α100

2.000

2.100

 Δσ=100kPa:
tA=1.5sec
tB=4*tA=4*1.5sec =0.6sec
RA=2.160kPa
RB=2.210kPa
Δα=ΔR=RB-RA=0.05kPa
R0=α0=RA-Δα=2.160-0.05=2.110kPa
R50=(α0+α100)/2=(2.110+2.700)/2=2.405kPa

Επομένως για U=50% και R50=2.405kPa βρίσκεται ο χρόνος για το 50% της στερεοποίησης
από την γραφική παράσταση ίσος με t50=4.2sec:

100kPa
0.1 1 10 100 1000 10000
2.000
2.100
2.200
2.300
2.400
2.500
2.600
2.700
2.800
2.900

 Δσ=200kPa:
tA=1.5sec
tB=4*tA=4*1.5sec =0.6sec
RA=3.010kPa
RB=3.090kPa
Δα=ΔR=RB-RA=0.08kPa
R0=α0=RA-Δα=3.010-0.08=2.930kPa
R50=(α0+α100)/2=(2.930+3.580)/2=3.255kPa

Επομένως για U=50% και R50=3.255kPa βρίσκεται ο χρόνος για το 50% της στερεοποίησης
από την γραφική παράσταση ίσος με t50=3sec:

200kPa
0.1 1 10 100 1000 10000
2.800
2.900
3.000
3.100
3.200
3.300
3.400
3.500
3.600
3.700
3.800

 Δσ=400kPa:
tA=1.5sec
tB=4*tA=4*1.5sec =0.6sec
RA=3.880kPa
RB=3.970kPa
Δα=ΔR=RB-RA=0.09kPa
R0=α0=RA-Δα=3.880-0.09=3.790kPa
R50=(α0+α100)/2=(3.790+4.390)/2=4.090kPa

Επομένως για U=50% και R50=4.090kPa βρίσκεται ο χρόνος για το 50% της στερεοποίησης
από την γραφική παράσταση ίσος με t50=2sec:
 400kPa
0.1 1 10 100 1000 10000
3.800

3.900

4.000

4.100

4.200

4.300

4.400

4.500

4.600

 Δσ=800kPa:
tA=1.5sec
tB=4*tA=4*1.5sec =0.6sec
RA=4.710kPa
RB=4.800kPa
Δα=ΔR=RB-RA=0.09kPa
R0=α0=RA-Δα=4.710-0.09=4.620kPa
R50=(α0+α100)/2=(4.620+5.195)/2=4.9075kPa

Επομένως για U=50% και R50=4.9075kPa βρίσκεται ο χρόνος για το 50% της στερεοποίησης
από την γραφική παράσταση ίσος με t50=2.9sec:

800kPa
0.1 1 10 100 1000 10000
4.600

4.700

4.800

4.900

5.000

5.100

5.200

5.300

5.400
  Δσ=1600kPa:
tA=1.5sec
tB=4*tA=4*1.5sec =0.6sec
RA=5.470kPa
RB=5.560kPa
Δα=ΔR=RB-RA=0.09kPa
R0=α0=RA-Δα=5.470-0.09=5.380 kPa
R50=(α0+α100)/2=(5.380+5.910)/2=5.645kPa

Επομένως για U=50% και R50=5.645kPa βρίσκεται ο χρόνος για το 50% της στερεοποίησης
από την γραφική παράσταση ίσος με t50=1.4sec:

1600kPa
0.1 1 10 100 1000 10000
5.400

5.500

5.600

5.700

5.800

5.900

6.000

6.100