วใจ

หั นุ่ม
จุดเด่น* รูปแบบการเขียนเป็นแบบ จดหมาย
มีความแปลกใหม่ และมีความสมจริง

ช าย ห
พระองค์ทรงเป็นกวีและนักเขียน
บทพระราชนิพนธ์มีไม่น้อยกว่า
๑,๒๐๐ เรื่อง องค์การศึกษา
วิทยาศาสตร์และวัฒนธรรม
แห่งสหประชาชาติ (UNESCO)
ได้ประกาศยกย่องให้ทรงเป็น
นักปราชญ์แห่งโลก

ผู้แต่ง พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงใช้นามปากกาว่า “รามจิตติ”

ลักษณะคำประพันธ์ บันเทิงคดี โดยใช้การเขียนจดหมายเล่าเรื่องเป็นตอน ๆ ต่อเนื่องกันไป
เป็นจด ๑๘ ฉบับ

ความเป็นมา นวนิยายเรื่องหัวใจชายหนุ่ม ตีพิมพ์ครั้งแรกในหนังสือพิมพ์ดุสิตสมิตรายเดือน เมื่อ

พ.ศ. ๒๔๖๔ โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ทรงนำเสนอเรื่องราวของ
ตัวละครผ่านจดหมายทั้งหมด ๑๘ ฉบับ ซึ่งเป็นการเขียนนวนิยายที่แปลกใหม่สร้างสรรค์
และสมจริงมากที่สุด
เนื้อเรื่องย่อ
 จดหมาย ฉบับที่ 1

นายประพันธ์ ประยรูสิริ ได้ส่งจดหมายถึงนายประเสริฐ สุวัฒน์ซ่ึ่งเป็นเพื่อนรักกัน

เป็นฉบับแรก เนื้อความในจดหมายกล่าวถึงการเดินทางกลับ มายังประเทศไทยจากลอนดอน
ของนายประพันธ์ นอกจากน้ั้นยังบรรยายถึงความเสียใจที่ไปกลับ ประเทศไทยและการดูถูก
บา้นเกิดเมืองนอนของตนเองและ ไดเ้ล่าถึงเหตุการณ์ที่เกิดข้ึนระหว่างการเดินทางกลับ
ภายในเรือโดยสารคือได้พบปะกับผู้หญิงคนหน่ึงที่ตนเองสนใจแต่ต้องผิดหวังนื่องจากหล่อน
มีหวานใจมารอรับที่ท่าเรืออยู่แล้ว

คำทับศัพท์ : เร็สตอรังค์ ศิวิไลซ์ อันศิวิไลซ์

คำแสลง : โก้

จดหมาย ฉบับที่ 4

จดหมายในฉบับที่ ๔ กล่าวถึงการกลับมาถึงประเทศไทยและการเข้ารับราชการซ่ึ่งใชเ้ส้นสาย
แต่ไม่ สำเร็จผล นอกจากนี้คุณพ่อของนายประพันธ์ได้หาภรรยาไว้ให้นายประพันธ์แล้ว
หล่อนชื่อ กิมเน้ย เป็นลูกสาวของนายอากรเพ้ง ซ่ึ่งพ่อของนายประพันธ์รับรองว่าเป็นคนดี
สมควรแก่นายประพันธ์ด้วยประการทั้งปวงแต่ด้วยนายประพันธ์เป็นนักเรียนนอกจึงไม่ยอมรับ
เรื่องการคลุมถงชน จึงได้ขอดูตัวแม่กิมเน้ยก่อน นอกจากนั้น ในจดหมายไดเ้ล่าถึงการพบปะกับ
ผู้หญิงคนหน่ึ่งที่ตนถูกใจที่โรงพัฒนากรดว้ย

คำทับศัพท์ : แบชะเลอร์ ฟรี แฟแช่น โฮเต็ล

สำนวนที่ได้ : เดินเข้าท้ายครัว หมอบราบคาบแก้ว คลุมถุงชน ลงรอยเป็นถ้าประนม

จดหมาย ฉบับที่ 5

จดหมายฉบับที่ ๕ กล่าวถึงการได้เข้ารับราชการของนายประพันธ์ นายประพันธ์ได้เข้ารับราชการ

ในกรมพานิชย์และสถิติพยากรณ์ และนายประพันธ์ได้พอกับแม่กิมเน้ย หน้าตาของหล่อนเหมือน
นายซุนสู หยิน แต่ก็ยังไม่เป็นที่ถูกใจของนายประพันธ์ นอกจากนั้นนาขประพันธ์ได้เล่าถึงผู้
หญิงที่เจอในโรงพัฒนากร หล่อนชื่อนางสาวอุไร พรรณโสภณ เป็นลูกสาวของพระพินิฐพัฒนากร
 จดหมาย ฉบับที่ 6
จดหมายฉบับที่ ๖ กล่าวถึง การได้นับพบแม่อุไร การไปเที่ยวในระหว่างงานฤดูหนาวทุกวัน
ทุกคืนและได้บรรยายถึงรูปร่างลักษณะของแม่อุไร ว่าเป็นคนสวยน่ารัก และกล่าวว่า แม่อุไรงาม
ที่สุดในกรุงสยาม แม่อุไรมีลักษณะเหมือนฝรั่งมากกว่าคนไทย มีการศึกษาดี โดยสิ่งที่
นายประพันธ์ชอบมากที่สุดคือ การเต้นรำ ซึ่งแม่อุไรก็เต้นรำเป็นอีกด้วย

คำทับศัพท์ : ปอปูล่าร์ สัปเปิอร์ เอดูเคชั่น โช

สำนวนที่ได้ : ทำตัวเป็นหอยจุ๊บแจง ค้อนเสียสามสี้วง

จดหมาย ฉบับที่ 9

จดหมายฉบับที่ 9 กล่าวถึง การแต่งงานการแม่อุไร โดนรีบรัด เนื่องจากสาเหตุการนัดพบเจอกัน

บ่อยครั้ง จนทำให้แม่อุไรตั้งครรภ์ขึ้นมา การสู่ขอนั้นคุณพ่อไห้ไปขอให้ท่านเจ้าคุณมหาดเล็กไปสู่ขอ
หลังจากแต่งานทั้งคู่ได้ไปฮันนี่มูนที่หัวหินด้วยกัน.

คำทับศัพท์ : ฮันนีมูน
สำนวนที่ได้ : โรงเรียนฝึกหัดเจ้าชู้ ชิงสุกก่อนห่าม

จดหมาย ฉบับที่ 11

ประพันธ์กลับกรุงเทพได้ ๓ อาทิตย์ มาอยู่ที่บ้านใหม่ บ้านใหม่ที่เขาคิดว่าไม่มีความสุขเลย

ประพันธ์ได้เล่าให้พ่อประเสริฐฟังถึงตอนที่อยู่เพชรบุรีว่า ได้ทะเลาะกับแม่ดูไร แล้วเลยกลับ
กรุงเทพ มีเรื่องขัดใจ มีปากเสียงกันตลอดขากลับ เมื่อมาถึงที่บ้านใหม่ ก็ต้องมีเรื่องให้ทะเลาะกัน
แม่อุไร ไม่อยากจัดบ้านขนของเพราะถือตนว่าเป็นลูกผู้ดี และนอกจากนั้นก็มีเหตุให้ขัดใจกัน
เรื่อยๆ ไม่ว่าประพันธ์จะทำอะไร แม่อุไรก็มองว่าผิดเสมอ

คำทับศัพท์ : หัวเมือง หน้ามู่ทู่ บ่าว

 จดหมาย ฉบับที่ 12
แม่อุไรได้แท้งถูก และสิ้นรักประพันธ์แล้ว แต่ประพันธ์ก็ยังทนอยู่กับแม่อุไร ยอมฝืนรับ
ชะตากรรม แม่อุไรชอบไปเที่ยวและชอบไปคนเดียว พอประพันธ์ถามว่าไปไหน แม่อุไรก็โกรธ
ฉุนเฉียว นานเข้ าห้างร้านต่างๆก็ส่งใบทวงเงินมาที่ประพันธ์ ประพันธ์จึงเตือนแม่อุไร แต่แม่อุไร
กลับสวนกลับมาว่า ประพันธ์ไม่สืบประวัติของเธอให้ดีก่อน และเธอก็จะไม่ปรับเปลี่ยนตัวเอง
ประพันธ์จึงต้องไปขอเงินพ่อเพื่อใช้หนี้
ต่อมาพ่อของประพันธ์จึงลงแจ้งความในหนังสือพิมพ์เรื่องจะไม่ชดใช้หนี้ให้แม่อุไร เมื่อแม่อุไร
เห็นแจ้งความ จึงลงซ้อนกลับบ้าง แล้วแม่อุไรก็กลับไปอยู่บ้านพ่อของเธอ คุณหลวงเทพปัญญา
มาหาประพันธ์คุยเรื่องต่างๆกัน รวมถึงเรื่องแม่อุไร ที่เที่ยว อยู่กับพระยาตระเวนนคร ด้วยความ
เป็นห่วงแม่อุไร จึงส่งจดหมายไปกล่าวเตือน แต่ถูกฉีก เป็นชิ้นๆ กลับมา
ต่อมาหลวงเทพก็มาหาประพันธ์ เพื่อบอกว่าแม่อุไรไปค้างบ้านพระยาตระเวนนครแล้ว และ
หลวงเทพก็รับธุระเรื่องขอหย่า ตอนนี้ประพันธ์จึงกลับมาโสดอีกครั้ง

สำนวนที่ได้ : เมฆทุกก้อนมีซับในเป็นเงิน อุทิศตัวเป็นพรหมจรรย์

คำศัพท์ : ฉิว

จดหมาย ฉบับที่ 13
ประพันธ์มีความสุขที่ได้กลับมาเป็นโสดอีกครั้ง ส่วนแม่ดูไรก็ไปอยู่กับพระยาตระเวนนคร
พระยาตระเวนนครมีนางบำเรออยู่ถึง 2 นาง และทั้งหมดก็แผลงฤทธิ์เวลาพระยาไม่อยู่ พระยา
ตระเวนนครจึงหาบ้านให้แม่อุไรอยู่อีกหนึ่งหลัง ประพันธ์ใด้ย้ายตำแหน่งการทำงาน มาเป็นผู้ช่วย
เจ้ากรมโรงเรียนในพระบรมราชูปถัมภ์ ทางเสือป่า ประพันธ์เข้าประจำกรมม้าหลวง

คำทับศัพท์ : อินเตอเร็สต์ อ็อกฟอร์ค เล็กเชอร์

คำศัพท์ : นางสุวิญชา ผู้รั้ง หลวง

จดหมาย ฉบับที่ 15

ประพันธ์คิดว่างานเฉลิมฉลองพระชนมพรรษาคงจะสนุกมาก พระยาตระเวนก็สนุกเหมือนกัน
เพราะไปไหนมาไหนเป็นชายโสด เนื่องจากพระยาตระเวนกับแม่อุไรยังไม่ได้เป็นผัวเมียกันตาม
กฎหมายตอนนี้พระยาตระเวนติดผู้หญิงที่ชื่อสร้อย แต่แม่อุไรก็ยังได้เต่นิ่งเฉยไม่สามารถทำอะไรได้

สำนวนที่ได้ : ขนมปังครึ่งก้อนดีกว่าไม่มีเลย
คำศัพท์ : ฉุนแตรตรวจ หัวนอก
 จดหมาย ฉบับที่ 17

ประพันธ์ไปอยู่ที่ค่ายตอนนี้ได้เลื่อนยศเป็นนายหมู่ใหญ่ขึ้น พอกลับป้น แม่อุไรก็มาหาประพันธ์

ที่บ้าน หล่อนมาง้อประพันธ์ให้ชุบเลี้ยงหล่อนอีกครั้ง เพราะหล่อนไม่มีที่ไป บ้านที่หล่อนเคยอยู่
พระยาตระเวนก็ยกให้แม่สร้อย จะไปหาพ่อ ก็เคยพูดอวดดีกับพ่อไว้ แต่ประพันธ์เห็นว่า ให้หล่อนกลับไป
หาพ่อจะดีกว่า หล่อนจึงไปง้อพ่อแล้วก็ไปอยู่กับพ่อ

สำนวนที่ได้ : ขุดอู่
คำศัพท์ : เรี่ยม

จดหมาย ฉบับที่ 18
แม่อุไรไดแ้ต่งงานกับ หลวงพิเศษผลพานิช พ่อค้ามั่งมี ประพันธ์จึงคลายห่วง ส่วนประพันธ์ก็ได้รัก
ชอบพอกับนางสาวศรีสมาน ลูกสาวพระยาพิสิฐเสวก

สำนวนที่ได้ : เทวดาถอดรูป
คำศัพท์ : เพื่อนบ่าว
 วใจ
หั นุ่ม
ห
5. “ทำตัวเหมือนหอยจุ๊บแจง” หอยจุ๊บแจงหมายถึงอะไร

าย
ก. หญิงที่ใช้ชีวิตแบบสมัยใหม่

ช
ข. ผู้หญิงที่ชอบเก็บตัวอยู่แต่ในบ้าน ขี้อาย
ค. หญิงสาวที่ชอบใช้จ่ายฟุ่มเฟือย
ง. หญิงสาวที่จบจากเมืองนอก แต่งตัวจัด

6. หัวใจชายหนุ่มในเรื่องนี้หมายถึงอะไร
ก. ความรู้สึก ความคิดของคนวัยหนุ่ม
ข. ทัศนะและอารมณ์ของคนวัยหนุ่ม
ค. ความรู้สึกนึกคิดที่มีการเปลี่ยนแปลงตามกาลเวลา
ง. ถูกทุกข้อ
1. เรื่องหัวใจชายหนุ่มพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
ทรงใช้พระนามแฝงว่าอย่างไร
ก. อัศวพาหุ 7. เหตุใดแม่กิมเน้ยจึงถูกนายประพันธ์เปรียบกับ
ข. แว่นแก้ว ต้นคริสต์มาส
ค. รามจิตติ ก. มีชื่อเล่นแปลว่าคริสต์มาส
ง. พระขรรค์เพชร ข. ประดับเพชรพลอยเหมือนต้นคริสต์มาส
ค. ทรงผมเหมือนต้นคริสต์มาส
2. พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระราชนิพนธ์ ง. ทาปากแดงเหมือนต้นคริสต์มาส
เรื่องหัวใจชายหนุ่มโดยมีพระประสงค์อย่างไร
ก. เพื่อพระราชทานลงพิมพ์ในวารสารข้าราชการ
ข. เพื่อพระราชทานลงพิมพ์ในหนังสือแบบเรียนภาษาไทย 8. ปัญหาที่พบในเรื่องหัวใจชายหนุ่มปัญหาใดที่ปรากฏใน
ค. เพื่อพระราชทานลงพิมพ์ในหนังสือพิมพ์ดุสิตสมิต สังคมปัจจุบันน้อยที่สุด
ง. เพื่อพระราชทานลงพิมพ์ในหนังสือปฐมนิเทศ ก. ชิงสุกก่อนห่าม
ของนักศึกษาใหม่ ข. ปัญหาคลุมถุงชน
ค. ปลูกเรือนคล่อมตอ
ง. ปลูกเรือนตามใจผู้อยู่ ปลูกอู่ตามใจผู้นอน
3. พฤติกรรมของประพันธ์ในข้อใดที่ตรงกับแนวคิดของเรื่อง
หัวใจชายหนุ่ม 9. เหตุใดประพันธ์จึงกล่าวว่า “การรักเมืองไทย
ก. ประพันธ์แต่งงานกับหญิงสาวที่เขาเลือกเอง เปรียบเหมือนรักพ่อแม่”
ข. ประพันธ์ปฏิเสธการแต่งงานด้วยการ ก. เพราะเมืองไทยเป็นบ้านเกิด
“คลุมถุงชน” ข. เพราะเมืองไทยให้ความรู้เหมือนกับพ่อแม่
ค. ประพันธ์ตัดสินใจหย่าขาดจากแม่อุไรเมื่อเกิด ขัดแย้งกัน ค. เพราะเมืองไทยคร่ำครึเหมือนกับพ่อแม่
รุนแรง ง. เพราะเมืองไทยให้อาชีพเขาเหมือนกับพ่อแม่
ง. ประพันธ์ตกลงแต่งงานกับผู้หญิงที่เขาพอใจและผู้ใหญ่
เห็นชอบด้วย 10. แก่นเรื่องหัวใจชายหนุ่ม
ก. การเปลี่ยนแปลงสภาพสังคมไทยทำให้เกิดความเจริญ
4. ข้อใดคือไม่ใช่อุปนิสัยนิสัยของแม่อุไร ข. การดำเนินชีวิตอย่างมีสติรอบคอบนำไปสู่ความสำเร็จ
ก. ชิงสุกก่อนห่าม ค. วัฒนธรรมไทยที่ดีงามควรตระหนักเห็นคุณค่าและธำรง
ข. ประดับเพชรพลอยพองาม รักษาไว้
ค. ไม่ไว้หน้าสามี ง. การรับวัฒนธรรมตะวันตกของคนไทยโดยไม่ปรับย่อมเกิด
ง. ชอบทำงานบ้านงานเรือน ปัญหา