Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 66

ole

mweralTa asociacia
Sinaarsi

Telavi _ qalaqi mdidari istoriiT

2022
(36), 2018
`literaturuli kaxeTis~ gamocema 2. giorgi gociriZe. Telavis istoriis
narkvevebi

e m b e r idekemberi ȹ14,(57),
The Literary Magazine OLE

mxatvruli literatura
Jurnali gamodis 2004 wlis ivnisidan
ISSN 1512-3995 8. vano CxikvaZe. gvirabi. romani
21. giuli CixiaSvili-vaxvaxiSvili.
leqsebi 1

s e q tseqtemberi,
ole – bryena, gina mogrZe tye velTa Sua 23. Tornike kandelaki. leqsebi
sulxan saba
26. roland giorgaZe. wiTeli kaba.
ole – axoSi saCrdiloblad datovebuli
moTxroba
xe
qarTuli enis ganmartebiTi leqsikoni 30. lana manveli. sad aris bedniereba.
ole – giorgi leoniZis poeturi Sedevri marti, ivnisi, romani
35. jemal SainiZe. leqsebi

mTavari redaqtori 37. ana manoSvili. leqsebi


mTavari redaqtori
akaki dauSvili 39. maia diakoniZe. moTxrobebi
akaki dauSvili
redaqtorebi 43. zoia ZamsaSvili-cercvaZe. leqsebi
farna raina
redaqtorebi: 44. naTia botkoveli. miniaturebi
nunu ZamukaSvili
farna raina
nunu ZamukaSvili
mxatvruli redaqtori
sofio WeliZe bavSvebisTvis sakiTxavi
gamodis sam TveSi erTxel

46. iveta pavliaSvili. leqsebi


misamarTi: 2200 Telavi
erekle II-is gamziri ȹ6 sityva xelovans
III sarTuli
mob: 555 46 44 29 47. rezo adamia. qmedebiTi
mweralTa asociacia gardauvaloba bumerangisa
`literaturuli kaxeTi~
mob: 558 48 24 80
kritika-publicistika
masalebis gamogzavna SegiZliaT 51. zaal botkoveli. cecxliviT
eleqtronuli fostiT
`oles~ redaqciaSi Semosuli masala mogizgize
E-mail: akakidau@mail.ru
ar recenzirdeba da avtors ar ubrundeba 56. zaira mindeli. iqneb, jer kidev, ar
aris gvian?!..
Jurnal `oles~ wina nomrebis wakiTxva
SegiZliaT
masalebissaqarTvelos parlamentis
gamogzavna SegiZliaT werilebi
`ole~ literaturuli Jurnali

erovnuli biblioTekis
eleqtronuli saitze www. nplg.
fostiT
gov. ge _ cifruli biblioTeka `iverielis~ 58. sofiko gvritiSvili. `deduleTo
E-mail: akakidau@mail.ru
vebgverdze. siyvarulo Cemo“

Telavis kulturuli cxovrebis


Jurnal `oles~ wina
`oles~ redaqciaSi nomrebis
Semosuli wakiTxva
masala qronika
SegiZliaT saqarTvelos parlamentis
ar recenzirdeba da avtors ar ubrundeba
erovnuli biblioTekis saitze www. nplg. 63. Telavis Teatris warmateba
ole, #4, 2022

gov. ge _ cifruli biblioTeka `iverielis~


saerTaSoriso Teatralur festivalze
vebgverdze.
Jurnali `ole~ gamoicema Telavis mu-
Jurnali `ole~ gamoicema Telavis mu-
nicipalitetis
nicipalitetis meriis (meri batoni
meriis (meri levan
batoni SoTa
andriaSvili), Telavis municipalitetis
narekliSvili, meris pirveli moadgile
sakrebulos
batoni giorgi(Tavmjdomare batoni Tengiz
Jurnali `ole~TuSiSvili)
mTvareliSvili) gamoicema mxardaWeriT.
mxardaWeriT. Telavis mu-
garekanis pirvel gverdze
nicipalitetis meriis (meri batoni SoTa
narekliSvili, meris pirveli moadgile mxatvari Salva matuaSvili.
batoni giorgi
daibeWda TuSiSvili)
gamomcemloba mxardaWeriT.
`meridianSi~ avtoportreti
o
Telavi - qalaqi l mopovebuli werilobiTi da arqeologiuri ma-
e
mdidari istoriiT o
salis safuZvelze SeiZleba davadginoT XVIII s-is
l bolosa da XIX ss-is dasawyisis qalaq Telavis sacx-
e ovrebeli ubnebisa da mosaxleobis gansaxlebis ruka.
o
l 1802 wlis gegmis mixedviT, Telavi 3 nawilisagan
e Sedgeboda. qalaqis mTavari da saqmiani centri iyo
giorgi o
l `batonis cixis~ teritoria. meore nawili mdebareob-
gociriZe e da vaxvaxiSvilebis cixis midamoebSi, xolo mesame _
o
istoriis doqtori, l yorCibaSiSvilebis kuTvnil cixesimagresTan.
profesori e
o
2 l giorgi gociriZe
e
oleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleole

Telavis istoriis narkvevebi


nawili meore
dasasruli. dasawyisi ix. `ole~ #3, 2022 weli Semdeg, 1281 wlidan, misi Svilis xutlubuRas
mmarTvelobis periodSic.
XIII s-is 20-ian wlebSi samxreT kavkasia- vfiqrobT, giorgi brwyinvales (1314-1346
Si pirvelad gamoCndnen monRolebi, romleb- ww.) mier erTiani centralizebuli saxelmwifos
mac sul male, 40-iani wlebisaTvis, TandaTan aRdgenis Sedegad Seqmnili viTareba, mogvi-
daipyres aRmosavleT saqarTvelo da qveynis anebiT aleqsandre I-is (1412-1442 ww.), kaxeTis
mosaxleobas mZime uReli daadges. SedarebiT samefos pirveli mefis, giorgi VIII-is (1466-1476
gansxvavebuli viTareba iyo TelavSi, rac da- ww) da misi Zis, aleqsandre mefis (1476-1511
kavSirebulia monRoli didmoxelis, mxargr- ww.), reformebi sasikeTod waadgeboda Tela-
Zelebis yofili ymisa da Semdgom gaaznaurebu- vis ekonomikur ganviTarebas. am dros kaxeTi
li aTabag sadun mankaberdelisa da misi Svilis, nivTierad moRonierebuli, mWidrod dasaxle-
xutlubuRas, saxelTan. buli da politikurad awyobili qveyana iyo.
saqarTvelos mefis centraluri xelisu- Tumca xazi gvinda gavusvaT im garemoebasac,
flebis dasustebis mizniT, monRolebi qveynis rom politikuri uflebebis dakargvam mainc
romelime kuTxes an qalaqs samarTavad gadas- Tavisi daRi daasva qalaqs, rac gansakuTrebiT
cemdnen xolme erTgulebiT dawinaurebul naTlad gamoCnda materialuri kulturis Ze-
pirovnebebs, romlebsac xasinjud iwyalebdnen glebSi. am xanaSi Telavsa da mis SemogarenSi
da romlis teritoriazec monRoli moxelee- ar gvxvdeba arc erTi mniSvnelovani xuroT-
bi da gadasaxadebis amkrefebi ver Sediodnen. moZRvruli Zegli. amave dros, saqarTvelos
erTguli samsaxurisTvis abaRa yaenisagan gan- samxreTiT agresiuli osmaleTis imperiis ga-
didebulma sadun mankaberdelma „iurva mefis Cenam da didi geografiuli aRmoCenebis Sede-
dimitrisagan Telavi...“, riTac obieqturad gad aRmosavleT-dasavleTis damakavSirebeli
moxerxda qalaqis gadarCena da dacva ekono- msoflio mniSvnelobis savaWro gzebis zRvebze
mikuri dacemisagan. JamTaarmwerlis cnobiT, gadanacvlebam uaryofiTad imoqmeda rogorc
„saduni keTilad ganagebda saqmeTa saqarTve- zogadad samxreT kavkasiis qalaqebze, ise konk-
losaTa, rameTu dReTa misTa ara iqmneboda retulad _ Telavze. daeca maTi saerTaSoriso
TaTarTagan Zali da usamarTloba, arca did- mniSvneloba da vaWroba, moispo savaWro-ekono-
Ta noinTagan, arca elCTagan da esreT aSenda mikuri kavSirebi aRmosavleTTan da dasavleT-
saqarTvelo da moirWuna“. sadunma mis mflob- Tan.
elobaSi myof Telavs, sxva qalaqebTan da mamu- Tumca aRniSnuli viTareba didxans ar
lebTan erTad, Tarxnoba moupova, gaaTavisuf- gagrZelebula. dasavleT-aRmosavleTis damaka-
la monRoluri gadasaxadebisagan da miuxedavad vSirebelma savaWro gzam adgili dauTmo Crdi-
qveynis masStabiT xelosnobisa da vaWrobis loeTi-samxreTis damakavSirebel gilan-Se-
daqveiTebisa, SedarebiT kargi pirobebi Seuqmna maxa-astraxanis „abreSumis saqaravno gzas“,
Telavs Semdgomi ganviTareba-aRmavlobisaTvis. romelic kaxeTze gadioda. kaxeTidan gahyavdaT
daaxloebiT aseTi viTareba unda gagrZele- cxvari, cxenebi, gahqondaT Rvino, abreSumi,
buliyo sadun mankaberdelis gardacvalebis noxebi, samRebro mcenareuloba da sxv.
miuxedavad imisa, rom kaxeTis dasxna episkoposni... da iyo Sveba-
mefeebma samefos politikuri sa da nadiroba-nadimobasa Sina...
centri geografiuli mdebareo- emateboda da Sendeboda kaxeTi
bis gamo Telavidan gremSi gadai- da iyvnen SeerTebulni qarTvel-
tanes, Telavma mainc SeinarCuna Ta Tana yoveliTurT.“
Tavisi ekonomikuri siZliere, arCilis Semdeg iranis Sa-
saqalaqo cxovrebis garkveu- his kaxeTis mahmadian moxeleebs
li done. qalaqSi mimdinareobda dedaqalaqi Telavidan sparsul
mniSvnelovani mSeneblobebic: yaidaze aSenebul qalaq yaraRa-
XVI s-Si safuZvlianad aRadgines jSi gadaaqvT. 1706 wels ki kaxe-
da gadaakeTes V-VI saukuneebSi Tis qarTvelma mahmadianma mefem
aSenebuli „RvTaebis eklesia“, daviT II imamyuli xanma (1703-1722
„gorijvris“ cixe-darbazSi ki ww.) sataxto qalaqi yaraRajidan 3
wminda giorgis saxelze aages giorgi gociriZe kvlav TelavSi gadmoitana da aq
e.w. „gorijvris“ qarTuli ekle- daiwyo cixe-simagris ageba lek-
sia, romelic mogvianebiT, XVIII s-Si, erekle II-m Ta Tavdasxmebisagan dasacavad, romlis das-
somxebs uboZa. am ukanasknelebma imdenad sa- ruleba dakavSirebulia erekle II-is (1744-1798
fuZvlianad gadaakeTes taZari, rom misi Tavda- ww.) saxelTan.
pirveli xuroTmoZRvruli formebi ZneladRa erekle II-s gansakuTrebuli Rvawli miuZ-
SeimCneoda. aRniSnul periodSi mniSvnelo- Rvis Telavis istoriaSi. qalaqi, sadac daiba-
vani mSeneblobebi Catarda „Zveli galavnis“ da da gardaicvala, swored mis dros gadaiqca
cixe-darbazSi. kerZod, mefeTa Zveli sasaxle qveynis umniSvnelovanes politikur, ekonomi-
sacxovrebel nagebobad aRadgines. misi kedle- kur da kulturul-saganmanaTleblo centrad.
bi aSenebuli iyo zomieri riyis qviT, mcire daiwyo mesame aRmavlobis periodi. 1758 wels
zomis oTxkuTxa formis aguriT, gansxvavebu- erekle mefem TelavSi axali karis eklesia
li duRabiT da qvis Tanabari, „Tevzifxuris“ aago, xolo 1766 wels darejan dedofalma dai-
msgavsi wyobiT. „Zveli galavnis“ teritoriaze wyo sazarbazne burjis ageba.
arqeologiuri gaTxrebis Sedegad aRmoCenili 1758 wels erekle II-isa da anton I kaTa-
dilegi da samlocvelo Tavisi konstruqciiT likosis TaosnobiT TelavSi gaixsna safilo-
musulmanuri tipis nagebobebs warmoadgenda da sofoso-saRvTismetyvelo skola, romelic
amave periodSi unda yofiliyo agebuli. 1782 wels seminariad gadakeTda. misi pirveli
yovelive es adasturebs, rom TelavSi reqtori iyo gaiozi, xolo Semdeg mas saTave-
XVI s-Si saukuneSi mniSvnelovani RonisZiebebi Si Caudga cnobili qarTveli moRvawe daviT
Catarebula qalaqmSeneblobis TvalsazrisiT, mesxiSvili. aRniSnuli saswavlebeli iqca ga-
rac kidev erTi maniSnebelia im dros kaxeTis naTlebisa da kulturis mniSvnelovan kerad,
ekonomikuri momZlavrebisa. samwuxarod, ro- romelmac didi roli Seasrula saqarTvelos
gorc qveynis ekonomikuri aRmavloba, ise Tel- istoriaSi. mis kedlebSi miiRes ganaTleba da-
avis ganviTareba Seaferxa iranis Sahis, abas viT, ioane da Teimuraz bagrationebma, Semdeg
I-is, mier 1614-1617 wlebSi ganxorcielebulma saukuneebSi ki araerTma gamoCenilma qarTvel-
gamanadgurebelma Semosevebma. man „mosrna, mos- ma moRvawem: vaJa-fSavelam, rafiel erisTavma,
tyvevna, ahyara da moaoxra eklesiani, xatni da irodion evdoSvilma, lado mesxiSvilma, kote
juarni Semusrna da samkaulni maTni hyo xarWva- marjaniSvilma, sandro axmetelma, ivane berit-
Ta TvisTa aRsamyofelad“. amasTan erTad, kax- aSvilma da sxvebma. aqve aRvniSnavT, rom sa-
eTs daRestneli mTielebic moedvnen, odesRac suliero seminariam 1801 wlamde iarseba. 1808
ayvavebuli qalaqebisa da soflebis nangreveb- wels sasuliero seminariis SenobaSi sasulie-
ze tye gaizarda, irgvliv gaveranda yvelaferi. ro saswavlebeli gaixsna, romelic 1917 wels
amis miuxedavad, im xanis mogzaurTa cnobiT (J. vaJTa gimnaziad gadakeTda, 1921 wlidan ki is
Sardeni, n. vitseni), mTeli XVII s-is manZilze pirvel saSualo skolad moixsenieboda. dRes
ole, #4, 2022

Telavi mainc inarCunebs qalaqis funqciebs. igi amayad atarebs mefe erekle meoris saxelo-
Telavis Semdgomi ganviTareba, e.w. meore bis Telavis pirveli sajaro skolis saxels.
aRmavlobis periodi, dakavSirebulia XVII s-is XIX s-is Telavis swavla-ganaTlebis kerebs
60-ian wlebTan, rodesac iranis Sahma kaxeTi Soris gamoirCeoda ana bagration-WavWavaZis
vaxtang mefis Zes, arCils (1664-1675 ww.), uboZa. mier 1865 wels daarsebuli wminda ninos saxe-
mematiane mas miawers samefo rezidenciis Tel- lobis qalTa saswavlebeli, sadac moRvaweobd-
avSi gadatanas: „aman arCil hyo sasaxle Telavs nen vasil da aleqsandre barnovebi, ilia da
da ganaaxlna eklesiani yovelni kaxeTisani da qristefore zarafiSvilebi, ivane rostomaS-
vili, valerian sidamon-erisTavi, niko sulx- romelic XVIII s-is meore naxevars miekuTvneba.
aniSvili, daviT CxeiZe (Turdospireli) da sxv. am dros aSenda zRude kuTxis mrgvali burjeb-
swored am ukanasknelis damsaxurebaa 1927 wels iT da dasavleTis alayafis kari.
Telavis istoriuli muzeumis daarseba. er- „batonis cixis“ arqitequrul ansambls mie-
ekle II-is dros, Tbilisis msgavsad, qalaq Tel- kuTvneba XVII-XVIII saukuneebis mefeTa reziden-
avSic moRvaweobdnen cnobili poetebi: besik cia. igi mdebareobs kaklis xeebsa da batonis
gabaSvili da saiaTnova. samefo karze idgmebo- wyaros Soris da aRmosavleTiT, dasavleTiT
da speqtaklebi qarTuli da ucxouri reper- da samxreTiT farTo vake adgilebi ertymis.
tuarebidan. masSi monawileobdnen mogvianebiT garda amisa, „batonis cixis“ kompleqsi moicavs:
krwanisis brZolis dros gmirulad daRupuli zRudes, karis or eklesias, abanosa da gvirabs.
gabriel maiori da maCablis dasis wevrebi. Te- masve miekuTvneba zRudis gareTa mrgvali burji.
atraluri tradicia gagrZelda SemdegSic. aq am periodis Telavis meore mniSvnelovan
4 speqtaklebs dgamdnen da masSi monawileobas nagebobas warmoadgens vaxvaxiSvilebis cixe,
Rebulobdnen kote marjaniSvili, lado mesxiS- romelic batonis cixis samxreT-aRmosavle-
vili, vaso goZiaSvili, sergo zaqariaZe, maiko TiT mdebareobs. misgan SemorCenilia mxolod
safarova-abaSiZisa, marine Tbileli da sxv. kuTxis 5 burji da aRmosavleTis zRudis naw-
erekle II-is saxelTan aris dakavSirebuli ili. vaxvaxiSvilebis cixe agebulia riyis qvis
RonisZiebebis gatareba Telavis mosaxleobis Tanabari wyobiTa da duRabiT. cixis ezoSi md-
raodenobis gasazrdelad, xelosnobis asaRo- gara eklesia, romelsac aRmosavleTis mxares
rZineblad da vaWrobis gasafarToeblad. ker- miSenebuli hqonia ekvderi. masze mdgara patara
Zod, man ganjeli da yarabaReli somxebis 60 samrekvlo 6 TaRiT. eklesiis maxloblad mari
komli „Zveli galavnis“ teritoriaze Caasaxla, brosem 1850 wels aRmoaCina qva, romlis war-
xeli Seuwyo xelosnobisa da vaWrobis ganvi- weridan gairkva, rom cixe 1743 wels bazier-
Tarebas, sabazro meurneobis zedamxedvelebad Tuxuces zaal vaxvaxiSvils augia.
sagangebo moxeleebi, bazris mouravi-taruRe- XVIII s-Si agebul mesame arqiteqturul
bi daniSna. 1772 wels Telavs estumra cnobili kompleqss warmoadgens kaxeTis erT-erTi
germaneli mogzauri i. giuldenSteti, romel- uZlieresi feodalis, yorCibaSiSvil-rusiSvi-
mac mis Sesaxeb saintereso cnobebi dagvitova. lis mier agebuli cixe-galavani, romelic Rv-
amrigad, XVII s-is meore naxevarsa da XVIII Taebis eklesiis uZveles namosaxlar borcvzea
saukuneSi TelavSi sakmaod nayofieri mSeneblo- agebuli. aq aRmoCenili arqeologiuri masala,
ba warmoebda. am periodSi TelavSi aSenda sami keramikuli nawarmi ki, XVII s-is dasasruliTa
didi cixe-galavani, romelTa Soris mniSvnelo- da XVIII s-is dasawyisiT TariRdeba.
vani adgili „batonis cixes“ ukavia. mis mSene- mopovebuli werilobiTi da arqeologiu-
blobaSi ori etapi gamoiyofa: pirveli etapis ri masalis safuZvelze SeiZleba davadginoT
dros, romelic qronologiurad moicavs arC- XVIII s-is bolosa da XIX ss-is dasawyisis qalaq
ilis mefobis wlebs (1664-1675 ww.), aigo sasax- Telavis sacxovrebeli ubnebisa da mosaxleo-
le, karis eklesia, aRmosavleTis alayafis kari bis gansaxlebis ruka. 1802 wlis gegmis mixed-
da abano, da meore _ erekle II-is droindeli, viT, Telavi 3 nawilisagan Sedgeboda. qalaqis

Zveli Telavi
ReleebiT da xevebiT“. qalaqi warmodgenili
iyo saSualo da mcire SenobebiT, quCa-baRebiT
da ulevi savaWroebiT, „batonis cixis“ dasav-
leT karibWis wina moedanze mdebare Telavis
bazriT, romelic Sedgeboda samrigad Cam-
wkrivebuli savaWro-saxelosno duqnebisagan,
„batonis cixis“ samxreTiT mdebare moedniT
moqalaqeTa salxinod da saasparezod, ori
abanoTi, romelTagan erTi mefeTa karis abanos
warmoadgenda da mdebareobda „batonis cixis“
galavnis SigniT da meore, qalaqis erTsarTu-
liani, 7-ganyofilebiani abano, romelic qa-
laqis CrdiloeT nawilSi mdebareobda, „Zvel 5
galavanSi“ mdebare xelosanTa ubniT, romelic
dResac cnobilia „dabaxanebis“ saxelwodebiT,
iqve, yadoris borcvze gaSenebuli salxino
baRebiTa da saamqro nagebobebiT, dRevandeli
nadikvris parkis midamoebSi mdebare samarovan-
iT.
marTalia, Telavi samefo qalaqs warmoad-
genda, magram aq mefes Zalauflebas uyofdnen
Zlieri Tavadebi: vaxvaxiSvilebi da yorCiba-
SiSvilebi. aRniSnuli periodis istoriuli wy-
aroebidan irkveva, rom Telavis mosaxleobis
Zveli Telavi or mesameds xelosnebi Seadgendnen. im dros
xelosnobis wamyvani dargebi tyavis damuSaveba
mTavari da saqmiani centri iyo „batonis cix- da saRebavebis warmoeba iyo, maRal doneze idga
is“ teritoria. meore nawili mdebareobda vax- abreSumis warmoeba, calke iyo gamoyofili me-
vaxiSvilebis cixis midamoebSi, xolo mesame _ waReTa da mequdeTa duqnebi. 1802 wels Catare-
yorCibaSiSvilebis kuTvnil cixesimagresTan. buli aRweriT TelavSi muSaobda 234 xelosani
amas emateboda qalaqis me-4 ubani, „Zveli gala- da 60 savaWro duqani. erT-erTi sabuTis mixed-
vani“, romelic gvianfeodalur xanaSic aqtiur viT, Telavis „dabaxana“ Tavisi duqnebiT ekle-
rols TamaSobda qalaqis cxovrebaSi Tavisi xe- siis sakuTrebas warmoadgenda, romelsac is
losanTa ubnebiT, savaWroebiT, amqarTa salx- gaqiravebuli hqonda. saxeli „dabaxana“ momdin-
ino baRebiT da sxva. yovelive es saSualebas areobs sityva „dabaRi“-dan, rac tyavis gamomy-
gvaZlevs davaskvnaT, rom XVIII saukunis 70-iani vans niSnavs.
wlebisaTvis Telavi warmoadgenda tipiur feo- XVIII s-is bolosaTvis Telavis mosaxleoba
dalur qalaqs 740 komliT, 3700 suliT, romel- Semcirebuli Cans. mas Seadgenda 327 komli, anu
Sic idga 4 Zlieri cixe-galavani Tavisi sasax- 1 635 suli. aqve warmovadgenT Telavis mosax-
leebiTa da eklesiebiT. isini mtkiced icavdnen leobis dinamikas. 1835 wels qalaqSi aRiricxa
cixesimagreeebis gareT darCenil qalaqis mcx- 2680, 1865 wels _ 7300, 1897 wels _ 13929 mosax-
ovreblebsa da maT savaWro-saxelosno duqnebs. le. 1954 wels TelavSi ukve 65 quCa iyo 13284
es 4 cixesimagre erTmaneTisagan patar-patara adamianiT, xolo 2002 wels Telavis mosaxle-
ReleebiT iyo gamoyofili da qalaqs Crdi- obis ricxvma 21 800 miaRwia. momdevno wlebSi
loeTidan icavda. aleqsandre jambakur or- qalaqis mosaxleoba Semcirda da 2014 wlisTvis
belianis gadmocemiT: `oTxi ese galavani dgas misma raodenobam 19629 suli Seadgina.
xazzed maRlobidan damWvreteli dabla, pir XIX s-is dasawyisidan Telavma sruliad ax-
mimarTuli CrdiloeTis kavkasiis mTisaken da ali, gansxvavebuli arqiteqturuli saxe miiRo,
ole, #4, 2022

iqidan gadahyureben metad mosawon bunebas.~ rac gamowveuli iyo cvlilebebiT saqarTvelos
qalaqs ori ZiriTadi Sesasvleli kari hqon- politikur da socialur-ekonomikur cxovre-
da: Sida kaxeTTan damakavSirebeli aRmosavle- baSi. ruseTis mier qarTl-kaxeTis samefos da-
Tis mxridan da pankisis xeobasTan _ dasavleTis pyrobis Semdeg igi sataxto qalaqidan gadaiqca
mxridan. CrdiloeTidan qalaqi ukavSirdeboda Tbilisis guberniis erT-erT samazro qalaqad.
mis irgvliv mdebare soflebs, xolo samxreTis carizmis kolonizatoruli politikis miuxe-
mxridan ertya „wvrili tyiani vrceli aRmarTi, davad, omianobis Sewyvetam da qveyanaSi mSvi-
aSliltyiani maRali civi mTis napiri lamazi dobianobis damyarebam mainc keTilismyofeli
gavlena iqonia Telavis mosaxleobis raodeno- sayofacxovrebo da sameurneo moTxovnilebas
bis zrdaze, ramac, Tavis mxriv, gazarda moTx- damatebiT 2 dabaxana emsaxureboda.
ovnileba Sinamrewvelobis sagnebze da vaWro- XIX s-is Sua xanebis Telavis sazogadoebis
bis ganviTarebaze. yovelive es ki aisaxa qalaqis Sesaxeb saintereso cnobebs gvawvdis aleqsan-
mosaxleobis socialur Semadgenlobaze da qa- dre jambakur-orbeliani, romelic 1857 wlis
laqis iersaxeze. ivnisSi stumrebia qalaqs da moxiblula Tel-
1851 wlis statistikuri aRweriT, Tel- avis maRali sazogadoebis wris qalbatonebis
avis 5325 macxovreblisgan 89%, anu 4749 simSvenieriTa da TavdaWerilobiT, evropuli
vaWar-mrewvelTa da momsaxureTa fenas ekuT- yofiT.
vnoda, xolo mosaxleobis danarCeni 11% Tav- Telavis warsulis Sesaxeb saintereso
adaznaurebi, sasuliero pirni da ymaglexobis cnobebs vxvdebiT Telavis mematianis, ivane
socialuri fenis warmomadgenlebi iyvnen. 1802- paataSvilis, 1947 wels daweril narkvevSi
6 1819 wlebSi xelosanTa savaWroebis mWidrod „fiqris gora“. masSi bevr sayuradRebo faqt-
gaSenebuli axali quCa, SemdegSi „zemo bazrad“ Tan erTad, avtors moTxrobili aqvs aTaswlo-
wodebuli, gaSenda. qalaqis farTobi Zvel far- vani Wadris Sesaxeb, romlis baRSi Telavis
glebs gascda. mosaxleobam TandaTan qalaqis amqrebi maisis TveSi ixdidnen e.w. „saRvToebs“.
tyis teritoria daikava. gaizarda sacxovre- drois tareba da lxini sam dRes grZeldeboda,
beli saxlebis raodenoba. maTgan gamoirCeoda romlis drosac amqris ustabaSebi locavdnen
mravalsvetiani aivniani saxlebi, romlebmac xelobaSeswavlil axalgazrdebs da aRniSnavd-
xeivnebsa da sayrden kedlebTan erTad Seqmnes nen maT mier swavlis damTavrebas. swored am
lamazi arqiteqturuli ansamblebi. Wadris qveS umaspinZldebodnen Telavelebi
XIX s-is 50-iani wlebis statistikuri aR- qalaqSi Camosul gamoCenil pirovnebebs. maT
weriT, TelavSi ukve 800-mde saxli (maTgan 567 Soris iyo akaki wereTelic, romelsac qalaqis
qvis) da 267 duqania. maTi raodenoba saukunis inteligenciam 1911 wlis 21 ivliss kaxuri lx-
bolosaTvis aTasamde gaizarda. XIX s-is bolo ini gaumarTa.
da XX s-is dasawyisi axali sacxovrebeli sax- ramdenime sityva unda vTqvaT qalaqis
lebis mSeneblobiT aRiniSna. maTi umravlesoba mmarTvelobisa da TviTmmarTvelobis Sesax-
Telavis axal ubanSi, ruseTis imperiis dros eb. Telavs, saqarTvelos sxva didi qalaqebis
yofili „mesame aRmarTis“, dRes ki elene axv- msgavsad, garkveuli TviTmmarTveloba jer
ledianis quCis da nadikvris quCis dasawyisSi kidev feodalizmis xanaSi hqonda. SezRuduli
aigo. maTi mepatroneebi, rogorc somexi, ise uflebebiT saqarTvelos qalaqebSi, maT Soris,
qarTveli burJuaziisa da inteligenciis war- TelavSi, marTva-gamgeobas mouravis instituti
momadgenlebi iyvnen. saxlis asaSeneblad msur- asrulebda. ruseTis mier saqarTvelos dapyro-
vels garkveuli winaRobebi unda gadaelaxa. bis Semdeg Telavi samazro qalaqad da mazris
upirveles yovlisa, saWiro iyo qalaqis mama- ufrosis, kapitan-ispravnikis, rezidenciad iqca.
saxlisis Tanxmoba, Semdeg qalaqis policiis XIX s-is meore naxevarSi ruseTis imperiaSi
boqaulisa da mazris ufrosis nebarTvebi, ar- batonymobis gauqmebam kapitalizmis ganviTare-
qiteqtoris mier saxlis naxazis damtkiceba da, basa da burJuaziuli reformebis gatarebas
bolos, Tbilisis gubernatoris dasturi. daudo saTave. maT Soris iyo saqalaqo refor-
yorCibaSiSvilebisa da vaxvaxiSvilebis cix- ma, romelic Tavdapirvelad imperiis mxolod
eebma TandaTan dakarges kedlebi da mxolod did qalaqebs Seexo. Telavma saukunis bolos,
zogierTi kuTxis burjebi SeinarCunes, rom- 1896 wels, miiRo SezRuduli, gamartivebuli
lebic Seerwynen zed midgmul sacxovrebel struqturis mqone TviTmmarTveli qalaqis sta-
saxlebs. „Zvel galavanTan“ axali mSenebloba tusi. qalaqis TviTmmarTvelobis rwmunebulTa
mxolod cixis gareT gaiSala, „batonis cixeSi“ kreba, romlis wevrebic vaWar-mrewvelTa fenis
ki piriqiT _ mis SigniT. XIX s-is ganmavlobaSi warmomadgenlebi iyvnen, faqtobrivad, mxolod
aq gaSenda: satusaRo, xazinis Senoba, Zveli sem- Tavisi viwro interesebis samsaxurSi idga, ara-
inaria gadakeTda oficerTa saxlad, Semdeg ki frad agdebda qalaqis qarTveli mosaxleobis
kvlav saswavleblad. TviT mefeTa sasaxle 70- interesebs da mamasaxlisis nebis usityvo Sems-
ian wlebSi gadakeTda wm. ninos qalTa saswav- rulebeli iyo.
leblad, xolo mefis karis eklesia _ samrevlo aseTi viTarebis Sedegad qalaqis mosaxle-
eklesiad. obis didi nawili, romelic qarTvelebisagan
mSeneblobis aRmavlobam gazarda moTxov- Sedgeboda, mmarTveli xelisuflebis politikas
nileba saSeni masalis warmoebaze. 1851 wels iwunebda, saqalaqo arCevnebs boikots ucxadeb-
TelavSi 10 aguris, 4 kramitis, 6 WurWlis qa- da da amiT gamoxatavda Tavis ukmayofilebas.
rxana muSaobda. qalaqisa da misi Semogarenis Telavis saqalaqo TviTmmarTvelobis xelmZR-
Zveli Telavi

vanelTa viwro piradi da klasobrivi interese- deboda, misi iersaxe icvleboda, social-ekono-
bis, garkveulwilad antiqarTuli politikis mikuri pirobebi umjobesdeboda; qalaqs hqonda
miuxedavad, romelsac mxars uWerda carizmis miRwevebi sportSi, kulturasa da ganaTleba-
xelisufleba, qalaqis komunaluri meurneo- Si; represiebma, romelmac ramdenime talRad
bis gaumjobesebis mizniT garkveuli nabijebi gadauara Telavis mosaxleobas, sisxlis tbebi
idgmeboda, riTac xelisufleba winare xanis daayena qalaqSi. mokled, erTmaneTs enacvlebo-
sapolicio mmarTvelobasTan SedarebiT ufro da warmatebebi da warumateblobebi.
nayofierad gamoiyureboda, Tumca reaqciuli unda aRiniSnos, rom sabWoTa sinamdvileSi
kanonmdeblobis moqmedebisa da finansuri saxs- Telavi warmoadgenda erTaderT mcirericxo-
rebis simciris pirobebSi man ver SeZlo drois van qalaqs mosaxleobis raodenobis mxriv, sa-
moTxovnebis Sesabamisad gardaeqmna saqalaqo dac nebadarTuli iyo saxelmwifo umaRlesi
cxovreba. XIX s-is bolosaTvis Telavi hgavda saswavleblis funqcionireba. xazgasasmelia
mivardnil sofels Tavisi moukirwylavi, wvi- is faqtic, rom sabWoTa Telavs wlebis ganmav-
mebis dros atalaxebuli da gaunaTebeli quCe- lobaSi ganumeorebel Strixs sZenda mis far-
biT. 1918 wlis maisSi, saqarTvelos demokrati- glebSi sami instituciis arseboba: umaRlesi
uli respublikis gamocxadebisTanave, Zvelma saswavleblis, saxelmwifo muzeumisa da saxelm-
TviTmmarTvelobam muSaoba Sewyvita. wifo dramatuli Teatris. isini dResac qalaqis
damoukidebeli saqarTvelos xelisufleba savizito baraTs warmoadgenen da mniSvnelovan
did yuradRebas uTmobda samazro da saqalaqo rols asruleben mis ganviTarebaSi. 2014 wels
TviTmmarTvelobebis, erobebis ganviTarebas Telavi mcire xniT TviTmmarTvel qalaqad iqna
da am mimarTulebiT mniSvnelovan warmatebeb- gamocxadebuli. am statusis dakargvas Telavis
sac miaRwia, magram aRmSeneblobis es procesi sazogadoebis didi ukmayofileba mohyva.
Sewyda ruseTis wiTeli armiis mier saqarTve- rodesac Telavis istorias ecnobi da mas
los dapyrobis Semdeg. saqarTveloSi sabWoTa aanalizeb, dakvirvebuli mkvlevari advilad
xelisuflebis damyarebis Semdeg Telavi ad- gamokveTs erT kanonzomierebas, romelic wi-
ministraciul-teritoriuli dayofiT Tela- Tel zolad gasdevs mis arsebobas. esaa qalaq-
vis mazris centrs warmoadgenda, 1929 dayofiT is, misi mosaxleobis saocari unari istoriuli
kaxeTis olqSi Semavali Telavis mazris cen- qartexilebis sxvadasxva etapze xelsayreli
tri iyo, xolo 1930-idan calke gamoyofili viTarebis SeqmnisTanave did warmatebebs miaR-
Telavis raionis centri gaxda. wios politikuri, socialur-ekonomikuri da
ole, #4, 2022

ase gadaiqca Telavi tipur sabWoTa qa- kulturul-saganmanaTleblo cxovrebis aspar-


laqad. sabWoTa kavSiris sxva qalaqebis ms- ezze. imeds gamovTqvamT, rom damoukidebeli
gavsad misi mosaxleobac Cabmuli aRmoCnda saqarTvelos saxelmwifo Sesabamis pirobebs
sabWoTa saxelmwifos cxovrebis yvela pro- Seqmnis qalaq Telavis ganviTarebisaTvis, ro-
cesSi: erovnul-ganmanTavisuflebeli moZrao- melic, upirveles yovlisa, moiTxovs misTvis
bac mimdinareobda da komunizmis mSeneblobac, realuri TviTmmarTvelobis miniWebas, da amiT
faSizmis winaaRmdeg aqtiuri brZolac da to- daafasebs qalaq Telavis Rvawlsa da amags
talitaruli reJimis ganmtkicebac; qalaqi Sen- saqarTvelos istoriaSi.
o ZaRli, magaliTad, egrea: auSveben, Sexsnian jaWvs
proza l da sayelos, isic gairben-gamoirbens, gavardeba, gamo-
e vardeba, moivlis mTel sofels, gaeTamaSeba, vinc Sex-
o
l vdeba, mxiaruli yefiT amcnobs Tavis bednierebas da,
e Tavisuflebis haeriT ZRomaze gaburTuls, rogorc ki
o
l moSivdeba, maSinve saZaRlesTan datovebuli, gamosaxravi
e Zvali gaaxsendeba... uZRebi SviliviT isev iq dabrunde-
vano o
l ba, patrons xelisguls aulokavs da jaWvsa da sayelos
CxikvaZe e nebiT Seibams... Zvalsac, ra Tqma unda, maSinve knawaknuws
o autexs!.. adamiansac, ZaRlis jaWvi rom ar gabia, jer kidev
l
e ar niSnavs, rom dabmuli ar xar!.. aba, Sen nebaze gaiwie,
8 o ZvalTan Tu migiSveben!..
l
e vano CxikvaZe
oleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleole

gagrZeleba. dasawyisi ix. `ole~ #2, 3, 2022 w.

gvirabi
(romani)

* * * amovlebuli gvirgviniT, sasoebiT rom


`visac bevri aqvs, is ufro Tavga- utarebiaT Cems winamorbedebs~.
sulobs, raRa undaT, Tavis qerqSi, ban- `eg fuye maRalfardovaneba aminds
jgvlian, msuqan sinoyivreSi ver daetevi- ver Secvlis!.. Tqvens pirad da mTlad in-
an?!~ glisis taxtis tragediaSi, saxarbielo
`vera, Toma, adamians imdeni arasodes Wkuis saswavli mxolod is aris, ase rom ar
eqneba, rom Tqvas, meti aRar mindao~. momxdariyo, verc samefo da verc Tqveni,
`ratom? eg xom Cemma saaxalwlo qucu- SuaRamis sigriliT gaToSili gogra ig-
namac icis _ naxadiT guls roca ijerebs, rZnobda, ra usazRvroa adamianis, anu avx-
salafavs Tavs mianebebs, gamZRari, mucel- orci nezvebis mtacebeli buneba, Tundac
gaburTuli, madlieri RrutuniT saRo- Cveni Svilebi iyvnen!~
res Crdilis mxridan miuwveba, rom ar dai- `mere rad minda, raRaSi margia imis
sicxos... miwveba da nebierad, nasvam-naWami codna, rac sulsa mxdis da Zvlebs mid-
inelebs... Tan, rom icode, aprixavs kuds nobs~.
da, monelebuls uxvad aalagebs xolme `Tqvens magaliTze sxva mainc gons
xonCaze dawyobili, Semwvari vaSlebiviT... moegeba, Wkuas iswavlis, ase xelukuRma ar
isa kmarobs-meTqi, sixarbiT laSebidan gaaniavebs taxtis avladidebas!~
SadrevaniviT rom mosCqefs naxadi... amaT `eh, Toma, gana sxvis magaliTze Wkua-
kidev, sul mzeSi undaT dgoma! ara, erTi naswavli, Tu kedels Tavisi cxvir-piri ar
mzesac hkiTxon, siamovnebs uZRomela or- mianaya, vinme ginaxavs?!. ai, aq, gulis mx-
fexa gombeSoebis yureba?~ ares, gauTaveblad mwiwknis, mwiwknis, mwi-
`aba, ra giTxra, kentebrielo, ori is- wknis, rogorc abezari zafxulis WriWina
eTi nezvi mec gavzarde, ZRomas rom ver siCumiT gaTangul SuaRames!~
igeben~. `Cemo batono, sanugeSod isRa dagvrCe-
`mereda ratom, mowyaleo xelmwifeo, nia, radganac wiwknas grZnobT, maSasadame,
eg muSti SublSi ufro adre rom Semo- jer kidev cocxali xarT da, Tqveni Rr-
gertyaT, im Sxamian safuars Tu samd- mad Seuracxyofili, odesRac qva-guli,
edro kveTs xom ar CauSvebdiT inglisis romelmac egeb daimsaxura kidevac es
dedoflis saSoSi!~ gansacdeli, feTqavs, viT mZimed aRWurvi-
`ara da ara, odnav mainc rom megumana, li legioneris xorkliani fexsamosis qveS
ra jojoxeTs momimzadebdnen, Cemi day- slikina lokokina _ gvirgviniT Semkuli
rilebi... magram axla ra SemiZlia, liri _ Tavis nacvlad, sakuTari xeliT dadgmuli
ukanasknel bacaca mojamagireze ufro rqebi rom amSvenebs!.. kidev gcivaT, kidev
Rataki, miusafari mefedyofili, lafSi _ batono? rac gamaCnda, yvelaferi mogax-
ureT da, saidan da rogor bekze rom Semoaskupa, Tavad ki
mogiaroT, cotaTi mainc rom sasaxles Semoesivnen da cari-
mogimyudrovoT... ra viRono, eli skamic aRar datoves, Sig
rodesac Tqveni windauxed- Tavisi an axloblebis ukanal-
aobiT oTxive kedeli unuge- iT rom ar amoevsoT~.
Sod CamoSlilia?!~ `kaco, me bestaeTze
`karasko, eg bolo gelaparakebi-meTqi, mwigno-
striqoni romeli son- barTa, swavlulTa, stumarT-
etidanaa... TiTqos mecnoba moyvareobiT, Semwynareblo-
da aRarc mecnoba.~.. biT, qvriv-oxerTa da kidev
`striqoni rogorRa unda ufro uaresTa gamkiTxavze~.
icnoT, rodesac lamis Tqve- `diax, mec magaze mogax- 9
ni dabadebidan fexTamtveri senebT da ramdeni `meTqic~
grafi kentic ki ver micaniT vano CxikvaZe ar unda daaxurdaoT Cems
da damwyebi poeti ggonivarT, kinkrixoze, nexvis gamxmari
pirveli tomis meTvramete TavSi uniWo goroxiviT, pirvel Cvenebas ver Semacv-
leqsebiT rom bazrobs... Tavmdabloba ki levinebT _ es sicxiT gadaZovil-gaxrio-
gSveniT, magram an mandedan raRa sikeTes kebuli veli, naxiric rom arsad WaWanebs,
gamoadnobT?! miTumetes, amas Tu ugunuri mainc bestaeTia, sadac baR-venaxebi da
xelgaSlilobac daemateba!.. aha, Sedegic, kanoni rom yvaoda da bakalavr karaskos
taxtidan gadmogabrZanes, mwvane TivTikis kokobi ulvaSis buCqebidan saveqsilod ga-
kamzoliTa da wiTeli toleduri arax- mowiwknil, naxmar cxvirsaxocSi gaxveul
CaniT damSvenebuli, am dasaqcevi Tu ukve Rersac ki pativiscemiT epyrobodnen!..
daqceuli bestaeTis Ramis gzas gamogi- axla ki, moTenebulze, bzikebis nayariviT,
yenes.~. gaficulTa karvebidan gamozuzundebi-
`Svilebisgan da bediswerisgan gaubed- an Tu ara, Svilebisgan devnili, sakuTari
urebuli ki var, magram Tu mexsiereba am- ugunurebis msxverpli gvirgvinosani, Sei-
jeradac ar mRalatobs, mag pasaJiT meore Zleba, Tokze ise Camogakonwialon, saxel-
wignis mecxre qveTavi unda iwyebodes... ic ar gkiTxon...~
diax... sadac kunZulze gubernatorad gam- `kidevac rom mkiTxon, raRas etyviT
etebul Cems erTgul msaxurs, epistoleSi Cemi saxeli!.. magas ajobebs, saerTod
im Wkuas varigeb, Tavad rom naklebad mqon- davmalo da Tavi mawanwala idalgod
da!.. Seni brZaneba usaTuod unda aRsrul- SevasaRo... Senma cnobebma uaRresad dam-
des, Tundac mis samarTlianobaSi Tavadac duRra Cemi guli, isedac gayinuli da un-
eWvi geparebodes! aRusrulebeli brZane- ugeSo...~
ba-kanonebi im Ror-bayayebis mefe-jirks `Tu damduRra, ukeTesad gaifufqeba...
emsgavsebian, Tavisi mxilvelni jer rom tomarawafarebuls cota orTqlSi gamoa-
SeaSina, mere ki, maTgan ise agdebuli da SuSeb da mere slikin-slikiniT wava gabaR-
Seuracxyofili Seiqna, rom gaTamamebuli vuli Roris jagari~.
bayayebi kiserze Seaxtebodnen xolme.~. `gulTan jagars ra esaqmeba! is xom is-
`eg jirki xom yvelas daudges!~ eTi mgrZnobiare da saTuTia, qinZisTavis
`rogor, patiosnebiT, TanalmobiT, Sexebazec ki sapnis buStiviT skdeba~.
xelovnebis niWiT dajildoebul bestaeT- `gulsac gaaCnia, batono, Tqveni qal-
sac?~ iSvilebis `mgrZnobiare~ guls rom jagari
`egeni yvelaze metad gairyvnen, Tqveni asxia, ise tye-tye nawowialebi, gareuli
TvaliT ar naxeT da ar mousmineT, vidre taxic ki ar aris Semosili~.
kruxebiviT daququl karvebSi, TavisTaviT `maS, am xrovaSi mefe-jirkic SeniS-
ole, #4, 2022

kmayofili protestantebi Zilad miiq- neT?.. Senze ori mtkaveliT maRalma, ra-
ceodnen? giTxariT da kidev gavimeoreb _ tom ver davinaxe?~
alali umwikvloba da patiosneba swrafad `aki giTxariT, imiT mecno, rom zemodan
iryvneba, ise, xamuS-xamuS ki ara!.. gana ver WerexiviT eyarnen bayayebi, daaxloebiT
SeniSneT, TavianT rCeul `mefe-jirkze~ ise, an ufro uaresad, rogorc Tqvens me-
ramdeni bayayi iyo Sexorxlili?! Tanac fur Rirsebas _ Tqveni qaliSvilebi, Tavi-
Cemnairi gudamSivrebi ki ara, isini vinc anTi qmrebiTa da saxleulebiT..~.
mefe-jirki, viTom xelisufalis kvarcxl- `Semsvi ulayze, rom Cemi SubiT am wur-
belebis myrali sisxli niaRvrad gavuSva~. Zirkve, sul egre iqnebi!~
`ggoniaT, amiT mefe-jirks Zalian `ra vici, Cemi colis wioks ki ver-
gaaxarebT? jer Tqveni bayayebi moicileT afers uxerxeben da... erTi is CaaxSos da
da sxvebs mere mixedeT, Torem CamogiRe- daadumos! nuTu, vidre ar davaqvriveb an
ben jaglagidan da...~ me TviTon ar davqvrivdebi, am dReSi unda
`rogor, mexsierebac dakarges? ar viyo?!~
axsovT _ meore tomSi bestaeTs rogori `Sens xvedrs sad gaeqcevi!.. ise, qvriv
pativiscemiT movixsenieb?~ kacze metad qvrivi, patiosani qalia cod-
`rac vici, mxolod imaze mogaxsenebT, va, mouzelavad rom Wkneba da dneba~.
rac ara, viT davudge imas Tavdebad?!~ `mere, moezelinos, xels ra uSlis?~
`eh, tvini SemiWame mag Seni sonetebis `patiosneba, wesiereba, valdebuleba
10 amonaridebiT... mere imiT vitanjebi, gardacvlilis, ojaxisa da Svilebis wi-
saidan aris-meTqi~. naSe~.
`Tqveni leqsebis rveulidan gaxlavT! `eg yvelaferi, rac CamoTvale, am
werisTvis Tavi ar unda dagenebebinaT~. Cokinamac sxapasxupiT icis, magram ra saW-
`mogwonT Cemi Wabukobisdroindeli ironi arian, Tuki adamianebs borkilebad
naRvaw-nacodvilari, grafo? eg CemTvis unda eqcnen?!~
didi pativia!~ `piriqiT!~
`ki ar momwons, ubralod, taxtze uari `Tu piriqiT, maS, raRad Wkneba, var-
rom geTqvaT da mag xelobas gahyolodiT, di maisisa! rom davynosoT, misi ra midis!
imden davidarabas aicdendiT... ise, ro- gana isev ar aRivseba macocxlebeli sur-
mel grafs mimamgvaneT, batono, miTxariT neliT?.. Tanac, Cemo batono, CvenSi iseTi
mainc?~ ficxi miwaa Tu kvlebSi wyali droulad ar
`maS, grafo-meTqi?.. saidan sadao, Zil- SeuSvi, daskdeba da moifSvniteba... wyalma
buranSi xom ar viyavi?~ Tu ar Seaqorfava, patiosani, gaxevebu-
`ra vici, Tvalebi ki gexilaT da... xom li oxraxuSis Rerebi vReWo?! eh, eh, axla
ar gavecaloT aqaurobas, vidre karvebs kargad rom gaiTqvareba da kmayofili
gauRviZiaT? raRaa mosasmeni, yuri rom akrusundeba!~
daugdoT, viTom yvela bestaeTis dakar- `mwvanileuli da baRCeuli?~
gul didebas mistiris, sinamdvileSi ki!~.. `gana Tqven sxva rame an vinme igulisx-
`mere egre davbrmavdiT, TeTrisa da meT?~
Savis garCeva gviWirs? Tu Sens mwuxarebas `Znelia adamianis gumanis gamocnoba,
ver damajereb, maSin arc Cemi TanagrZno- ufro advilia Senken gamoqanebul loms
bis imedi unda gqondes... vatyob, maTi miuxvde, ra uZevs gonebaSi!~
samarTlianoba prokrustesac ki aRtace- `magas ra gamocnoba unda, lomi xelis
baSi moiyvanda!~ CamosarTmevad xom ar gamogenTeba!~
`hoda, gavecaloT-meTqi, vidre saxr- `ratomac ara, Cemi TvaliT vnaxe, se-
Cobelebis oCofexebi Cvenken wamobajbaj- viliaSi moxetiale cirkis maneJze ijda
debian!~ da sigarets batonkacurad abolebda, Tan
`tye rom gajansaRdes, gamoxSirva pensneTi mayurebels aTvalierebda!~
unda. kacTa tye _ uRrani, saSiSi da daun- `arCevda, romeli SevWamoo?~
dobelia... aqaurobisTvis droulad rom `am SemTxvevaSi, lomi ara, maimuni,
wamoertyaT qimunjebi, nexviT gabusknil Tanac meore xelisguls ferfls uSverda,
bosels ar daemgvaneboda, gamouCndeboda maneJze rom ar daeyara... bolos ferflic
damcveli da gamomxvetavi!.. miTqvams da da namwvic sanagveSi Cayara!~
gavi...~ `RmerTmani, ar mjera!~
`batono, axla CagTvlimaT, karve- `iman iq taSi mowyvita... xedav, mai-
bi roca erTbaSad axmaurdnen?.. naxeT, munma is qna, rasac mwevelTa umetesoba
krazanebi ra yofaSi arian!~ arasdidebiT ar izamda... asea, adamianis
`asea, Toma, mTis mdinaris xmauri ban- sindisze maincdamainc didi warmodgenisa
giviT moqmedebs, namceca wylis wveTi ki ar unda iyo, Torem, erT dRes, iseT mwux-
mTeli Rame ar dagaZinebs~. arebas mogayenebs, mejogeebis cema-tyepa,
`me egeni xels ar miSlis, oRond bal- gverdebis dalilaveba, mziT gamTbar auz-
iSze Tavi mivdo~. Si nebivrobad mogeCveneba~.
`yurebidan Tu `buCqebi~ ar amoi- `albaT, kacTa usindisobaa mizezi,
kacobrioba mwuxare saxis raindad rom `agvaxvevineben da ra sjobia Tavisu-
gicnobT~. flebis haers! Tavisufleba iseTi ramea,
`nawilobriv, SeiZleba... ZiriTadad ki, arc feri aqvs, arc gemo, arc suni _ unda
xose borgneulis xuTwigneulis wakiTxvis CaisunTqo da inetaro~.
Semdeg, mwuxareba Cemi gamometyvelebis `rogorc es bestaeTeli mekarveebi
moucilebeli atributi gaxda... ver avx- netareben, ara? inetare, Tuki advilia Ta-
sni, ase mZafrad ratom imoqmeda, mas Sem- visuflebis haeriT savse stomaqis tare-
deg, ymawvilkacobidan moyolebuli, Cems ba... Tu kacma piridan Casuli, `iqidan~ ar
saxes mona lizas mqrqali Rimilic ki ar gauSva, vin icis, rogori codvis kiTxva
mihkarebia!~ daatrialos!.. ZaRli, magaliTad, egrea:
`aba, iqneb, erTxelac scadoT guliani auSveben, Sexsnian jaWvs da sayelos, isic
gacineba!~ gairben-gamoirbens, gavardeba, gamovar- 11
`vcade, magram ar gamomivida~. deba, moivlis mTel sofels, gaeTamaSe-
`iRliaSi Tqveni beberi tilebi rom ba, vinc Sexvdeba, mxiaruli yefiT amc-
SevawuxoT da me rom vici, taSxoSianad, nobs Tavis bednierebas da, Tavisuflebis
kai Ronivrad gamogfxanoT, anu mogiRi- haeriT ZRomaze gaburTuls, rogorc ki
tinoT?~ moSivdeba, maSinve saZaRlesTan datove-
`ra saWiroa axali Tavsatexi! jer si- buli, gamosaxravi Zvali gaaxsendeba...
cils iswavli, mere CaRimilebas, mere uZRebi SviliviT isev iq dabrundeba, pa-
Caqirqilebas, mere dacinvas... xedav, am- trons xelisguls aulokavs da jaWvsa da
plitudis texili maRla da maRla rogor sayelos nebiT Seibams... Zvalsac, ra Tqma
miiwevs?~ unda, maSinve knawaknuws autexs!.. adami-
`ra moxda, dacinvas kaci ar mouklavs!~ ansac, ZaRlis jaWvi rom ar gabia, jer
`Wkviani megone, magram gamaxsenda Seni kidev ar niSnavs, rom dabmuli ar xar!.. aba,
bebiaqalis daskvna – Toma iseTi saeWvo Sen nebaze gaiwie, ZvalTan Tu migiSveben!..
RimiliT pirgaxeuli daibada, rogorebic swored Tavisuflebis haers daxarbebul-
bolomde sulelebad rCebiano!~ ma Tqvi, gubernatoris kverTxis nacvlad,
`rao, rao, kargad ver gavige!~ namgali unda meWiroso; Tumca vinmem da-
`Sen ver gaige da Caxveuli bewviT am- gifasa, anda, Seni gadagdebuli kverTxi
ovsebuli yurebi gaigebdnen?!
gamoTqma gaRimebul Wkuasusteb- mxatvari sofio WeliZe
ze gamoqvabulobis droindelia,
velurebi msxverpls rom SeiTre-
vdnen da koleqtiurad aTox-
lavebdnen!~
`anu, Wamdnen!~
`diax, anu!.. magram iseTive
uazrobaa, rogorc camowmendil,
mTvarian RameSi qolgiT siaruli,
an SublzemoT wamokosebuli saT-
vale... gana ar ici, rom dRemde,
did da mcire brZolebSi imdeni
adamiani ar gangmirula, ramdenic
dacinvis msaxvral xels mouspia!~
`gismenT, batono da mikvirs,
saidanac wamovediT, iq egre ar
laparakobdiT da aq ratom gai-
ole, #4, 2022

leqseT?!~
`asea saWiro, Toma! Tu ig-
rZnes, rom gamokeTebis gzas da-
vadeqiT, gulispirze kovzidan
gadmoRvrili wveni ar Camoviqci-
eT an, madlierebis niSnad, momv-
lel qals xelze vemTxvieT, xom
maSinve agvaxvevineben?~
ukeTesma aiRo?.. ician `patronebma~, rom erTaderTi, rasac aq wuns ver dasdeb-
monis jaWvs msurveli yovelTvis gamouCn- di, haeri da buneba iyo, marTlac mkvdars
deba..~. rom moasulierebda da fexze daayenebda.
`geTanxmebiT, batono, camde marTali dasasvenebeli saxli mwerfondis kal-
xarT!~ mis ostatebs ekuTvnodaT, magram arc sxva
`xandaxan meCveneba, rom erTnairad profesiis adamianebi, ukve wlebis ganmav-
vfiqrobT, magram sxvadasxvanairad vlapa- lobaSi aqaurobas SeCveuli eqimebis, in-
rakobT~. Jinrebis, mecnierebis, msaxiobebis ojaxebi
`magas mainc ra uSavs, imas xom didad aklda.
sjobia, sxvadasxvanairad rom fiqroben tradiciul damsveneblebs, zafxulis
da erTnairad laparakoben?.. ager, karvebi dadgoma imis gamoc uxarodaT, rom qa-
12 rogor kuTaven!~ SxeTSi erTmaneTs Sexvdebodnen. mTavari
`mkbenarebma Seawuxes Tu avma sizmreb- Sesakrebi, sasadilos siaxloves, yvela
ma?~ danarCenze mozrdili, lurjad SeRebili
`mkbenarebi mkbenarebs ar etanebian, fanCaturi iyo
gaTendeba da gavigebT, ra muclis gvr... – mrgvali, calfexze Semdgari bet-
gvrem... emm... ammac... mmouaraT!~ onis magidiT da gareSemo Semorigebuli
`ra xdeba, Toma, yurisZirTan qvas xom ZelskamebiT.
ar texaven?~ magidaze xan nards gaSlidnen, xan
`ara, batono, sicivisgan kbils kbilze Wadraks da xanac _ RviniT damSvenebul
vacemineb!~ sufras.
`cota dabalze rom CarTo, ar Segi- nards ufro asakianebi etanebodnen.
Zlia?~ erTi dRec aris da, kamaTels eqimi
`SemiZlia, magram meSinia, viris sun- da mwerali `amRereben~. gamoiara dilis
ma mglebi ar moizidos, imaT vafrTxob... sauzmiT nasiamovnebma turavebis ojaxma.
o-o-o, rogor mababanebs, sicxis mere vidre kamaTels gaagorebda, Tvali mohkra
sicive... warmomidgenia, aseT susxsa da mweralma da dauZaxa:
yiameTSi, ugvirgvino berikaci ra dReSi – gamarjoba, turikoebo!
Cavardeboda!~ turava: _ kai gamarjoba, batono dem-
na!.. gadamrevs es kaci, aki ver vxedavo?
* * * (aimriza, etyoba, mimarTva ar esiamovna).
aqeT rom movdiodi, vidre dasav- vaxtangi: _ Tavis dasanaxs, `baTa qeqias~
leT-aRmosavleTis mTavar wyalgamyofs avtori, yovelTvis xedavda da xedavs.
mivadgebodi, deda-mdinaris ayolebaze, turava: _ aba, mag sisqe linziani saT-
im midamoebSi, sadac nostelma aznaurma vale modisTvis ukeTia, Tu raSia saqme?
Turqebs gaCenis dRe awyevlina, ferdob- vaxtangi: _ eg TviTon unda hkiTxo!
ze Sefenil saagarako sofels da tragi- turava: _ gamanebe Tavi, Tu kaci xar!
kulad, ucxoobaSi aRsrulebuli moRvawis metyvis raRac mwares da ukadriss...
adgil- mamulSi gaxsnil, SemoqmedebiT da- vaxtangi: _ ver Segpirdebi, ar ge-
sasvenebel saxls CavuareT. tyvis-meTqi...
sofels qaSxeTs veZaxdiT, sasadilos eqimi: _ (siciliT) gaagoreT, axla, ba-
nairnairi gemosa da warmomavlobis `qaSe- tono demna, marjvena xelSi rodemde unda
bis~ gamo, romelic gvindoda Tu ar gvin- aCanCxaroT! ymawvilkacoba xom ar gaixsen-
doda, an Cven, an bavSvebs anda danarCen eT?
ojaxis wevrebs, dila saRamos mosaxdeli demna: _ (mogvibrunda) rao, ra Tqva?
samxedro valdebulebasaviT, mainc Sedi- mamfi _ kargs ras getyodaT, gineko-
oda sauzme-vaxSmis arcTu mravalferovan logiaSi WipmoWrili kaci.
meniuSi. vaxtangi: _ Tanac saxelganTqmuli.
saTavado-samuzeumo saxli mozrdili mamfi: _ ki, ki, saxeliani imitom iyo,
baRiT da kar-midamoTi, gamudmebiT, gagan- erTxel rom Seyo, ormocdaaTi weli aRar
ia sicxeSic ki moqiqine niaviT, aswlovani gamouRia...
cacxvebis xeivniT, ezos, aRmosavleTidan demna: _ (es gaigona) xeli?
rom sazRvravda da, rogorc etyoboda, mamfi: _ xeli, ra Tqma unda!
Tavis droze, qvemodan momaval saetle eqimi: _ Tqven ra ifiqreT, batono dem-
gzas miuyveboda. na.
demna: _ gaagore Tu kaci xar!.. ise, demna: _ ho, amirejibi?.. saidan Camov-
Sens TiTebSi naWer kamaTels xels arc ida, cimbiridan?
unda vkidebde! vaxtangi: _ raRa dros cimbiria, gvaS-
mamfi: _ batono eqimo, mainc, sa- ayireb, demna babu?
varaudod, ramdeni geyolebaT, Tqveni mamfi: _ Camovida kidec da magari ro-
praqtikis manZilze, gasinjuli? manic dado!
eqimi: _ (cera TiTiT saTvale gais- demna: _ eqimo, uceb rom wamokref ka-
wora da Tvali gauSterda) rogor giTx- maTels, ar unda damanaxo?
raT, sxvebze rom araferi vTqvaT, mTeli eqimi: _ SaSi-Cari. a, batono ar gada-
dedaqalaqis, ase vTqvaT, prestiJuli qal- mibrunebia!
batonebis umetesoba Cemi klientura gax- demna: _ imdeni sikeTe me, ramdenic Sen
ldaT! gadagibrunebia... SaSi-Cari... gasagebia... 13
mamfi: _ albaT, cota saidumlos ar vaxtangi: _ rad unda magas bevri
inaxavs Tqveni mgrZnobiare guli, maTi fiqri... gekvliT, batono demna, gekvliT!
cuRlutobis Sesaxeb. demna: _ mekvlis da dascxe magas kink-
eqimi: _ nu mkiTxavT! nu mkiTxavT! (ka- rixoSi!.. literaturaSi egeTi yaCaRi ar
maTliani xeli gaatatana). maxsovs!.. didebuli, didebuli... marTa-
demna: _ codviani kaci xar; vin icis lia, rasac mag romanze amboben?
qveynisTvis saWiro ramdeni Canasaxi gagis- mamfi: _ ras amboben batono demna?
tumrebia... demna: _ ras da... eqimo, ajen, anu svam
eqimi: _ (gadmogvCurCula) tyuils ar kamaTels!.. amis Semdeg, WiqiT gagagore-
amboben, enamware da uxiagiao!.. mamis suli bineb.
nu wamiwydeba, Tu iZulebuls ar gamxdid- eqimi: _ (isev Cumad) xom vTqvi, myrali
nen, Canasaxs rogor movacilebdi... Tanac, berikacia-meTqi... demna babu, maS davigi-
ginekologia mxolod `aborti~ xom ar no, damsmelis damsmeli-meTqi?
aris... Sevide axla amasTan kamaTSi? demna: _ ormocdaaTi wlis winaT rom
vaxtangi: _ me ar girCevT da, ar vici, dagegina, kidev ho, axla me da Sens dagine-
mamfi ras ityvis! bas da ZaRlis cuils, erTi fasi aqvs.
mamfi: _ ra unda vTqva, am paxmeliaze eqimi: _ arc egrea saqme, ar gagigoni-
axla Cxubi, davidaraba da gawev-gamoweva aT, beberi xaris rqaze raa naTqvami?..
minda?!. arc duduki da qalebi... ori boT- demna: _ uh, uh, Seni rqa ar geiSva!..
li ikmarebda da wynari taSi... WiSkrisken, marTalia-meTqi, vikiTxe da ar gameciT
gaixedeT, vin CamobrZanebulan? pasuxi _ stalins SeuTvala Tu piradad
vaxtangi: _ amirejibebi! elodebodnen, uTxra, oRond cimbirSi oTxmoci wliT
Camovleno... mgoni, TviTon ar Cans! gamagzavne da kai romani Cemze iyoso!
mamfi: _ nu gadamrev, vaxtang, rom Ca- eqimi: _ gacimbirebuli TviTon belad-
mosuliyo, alvis xesaviT kacs ver davi- ic iyo, ratom novela mainc ar Camoitana?
naxavdiT?!. iciT, rogori Sexeduli iyo? mamfi: _ imas gacimbirebamde ukve hqon-
rusTavelze rom gaivlida, xalxi Cerde- da datovebuli saocari leqsi, iliam rom
boda da uyurebda. daubeWda `iveriaSi~.
vaxtangi: _ Seuxedavi da tanmorCili vaxtangi: _ ager, goTuasac xom `ga-
arc mamfis eTqmoda. moatana~, ufro sworad, nawil-nawil ga-
mamfi: _ ara, magasTan vin movidodiT, moagzavnina `gmirTa varami~...
yvelas gvaxunebda! mamfi: _ nawil-nawil imitom, rom `fan-
demna: _ (kamaTels gasagoreblad aTa- jos~ magazec ar eeWviana, beladma sxvisi
maSebs) rao, vin Camovida? romaniT daasaCuqrao...
vaxtangi: _ (daixreba da pirs yurTan vaxtangi: _ ise, seriozulad Tu vi-
ole, #4, 2022

miutans) amirejibebi! tyviT, ki unda gamoices nacimbirali mwer-


demna: _ vinao? lebis anTologia... demna babu, ori sea,
eqimi: _ a, rac ar unda, ar gaigonebs, ori se!.. ho, egre wyvilad da koxtad... la-
ai, gverdiT oTaxSi rom gavifaCunoT... doc mobrZandeba, kidev erTi naxiStari,
mamfi: _ xangrZliv `mivlinebaSi~ rom CavuCoCoT skamze...
iyo SoreulSi... manamde jer cixeSi, sami eqimi: _ ra sWirs lados, sul ase xe-
Tve sikvdilmisjilTa `adinoCkaSi~ da laweuli rom dadis?
mere... mamfi: _ magis ambavi me mkiTxeT... omi
rom daiwyo, ivnisis ocdaor-ocdasamSi, mamfi: _ ukeTesad vilaparakebdi, kai
es Cveni umcrosi serJanti ladoie, ukve kaxuriT gapipinebuli `gansxvavebulic~
xelebaweuli idga Turme sangrispirze... rom meWiros.
Cabarda germanelebs da, mas Semdeg, egre vaxtangi: _ TamadobaSi vin Segedreba,
xelaweuli dadis... ase gaakeTa xelaweul- magram januki ambobs, bolo xanebSi, su-
ma Svilebi da ase moiara amanac cimbiri. frasTan, erT `taimze~ mets ver TamaSobs,
demna: _ magas araferi uwyaloba male Tvrebao...
stalinma? mamfi: _ jer es erTi, veterani var da,
vaxtangi :_ ver moaswro... gaagorebines SeiZleba, oTxmocdaaTwuTian datvirTvas
belads, gaurkvevel viTarebaSi, duSaSi da Zveleburad veRar govuZlo, magram gyavT
dabrunda ladoie, reabilitirebuli, ma- Semcvleli? `saTadarigo~ skamze Tu giziT
14 gram xelcarieli. Cemferi, SemcvaleT, batono! gavjiqdebi,
mamfi: _ (fanCaturis Taroze viRacas ar gamoval `moednidan~ Tu ra!..
`manifafas~ TefSi daetova) modi, aq, cuga vaxtangi: _ ratom, TviTonac Zaan
(fafa gadauyara) naxe, erTi, ras gvaWmevs, magaria, januki!
es Cveni mzareuli... SexedeT, piri ar daa- mamfi: _ ho, vin uaryofs, magram Cem-
kara! saviT yvela `nomrad~, yvela `poziciaze~
vaxtangi: _ mzareulis ZaRlia, pa- iTamaSebs? ise, kaci Tu svam, unda mogeki-
troniviT loTi da xaSi unda magas, xaSi! dos kidevac, pawa... mag frangma ar Tqva,
mamfi: _ xaSi arc Cven gvawyenda... vinc Rvinos svams da ara Tvreba, idio-
vaxtangi: _ sergom kai CaSuSulic tiao?!. kasri xo ar xar, Caasxa xuTi li-
icis... xo gvca amaswinaT pativi... tra da Zvra ver giyos...
mamfi: _ mere? erTxelac rom gaim- vaxtangi: _ Svilis qorwilSi rom uTa-
eoros, RmerTi uwyens?.. made, rogor uTxari?
nika: _ (fexdafex mohyva lados) dauS- mamfi: _ mismenT, batono demna? did-
vi, kaco, xelebi, ocdaaT welze metia, ga- Zali xalxi mouvida, rom moeloda, imaze
Tavda omi, morCa, aRar arian faSistebi! meti. CeviCoCoT, CeviCoCoTo, cotac, co-
lado: _ eseni ra, naklebi ggonia? tac da amden CoCva-CoCvaSi, mgoni, magi-
nika: _ ra vici, leqsebSi ki sxvagvarad das `krugi~ rom davartyi da stumre-
umReri, qeba-didebas ar akleb da... bi ise CavexuteT erTmaneTs, `svarkiT~
lado: _ gamRereben ki ara, gacekveben ver dagvacilebdi, vusayvedure: ra aris,
kidevac, Tu moindomes. meti ra vici... Se frango, sufra `petitiT~ rom amiw-
eqimi: _ bodiSi, demna batono, ori qva ye-meTqi!.. xom iciT, redaqtorebs uyvarT
zedmeti gamogiyvaT. `petiti~ _ bevr masalas Cateven xolme...
demna: _ ra mWirda gamosayolebeli... aba, kaco, sufra Camoawvrila leonid il-
gekadreba?! iCis sapirvelgverdo moxsenebasaviT... xo
eqimi: _ faqti saxezea, eqvsi gqondaT xedav, vaxtang, aravin aris Cveni patroni,
gamosasvleli da ori saidan darCa... CavirbinoT Seni manqaniT bazarSi, amovi-
demna: _ saidan da iqidan. tanoT da SemovdgaT magidaze winandali,
mamfi: _ ra saocari sityvebi gvaqvs Tavisi misatanebliT da mere vnaxoT, egeb,
qarTvelebs, gamogiyvaTo, viTom TviTon janukis jibrze, `damatebiT~ drosac qe
ar undoda da TavisTavad, misdauneburad gavuZlo!..
moxda... ise unda gaagebino, rom mogpara, vaxtangi: _ ki batono, ager manqana, sa-
Tan arc awyenino... esec xelovnebaa qar- sadilosTan dgas da gasaRebic jibeze ma-
Tuli sityvisa... guriaSi ician, sadilad qvs.
magidasTan rom unda moipatiJon stumari, mamfi: _ aba, pijaks aviReb da...
ki ar daibaneTo, xeli devimSvenoTo... vaxtangi: _ rad ginda, am sicxeSi.
rogor aris gafaqizebul-gamSveniere- mamfi: _ rava, Cveni ocnebis sisruleSi
bul-amaRlebuli erTi lamazi sityviT moyvanas mayuTi ar sWirdeba? im pijakis
stumar-maspinZlobis madli; rogori, marcxena gulisjibeSi midevs, Tu aqamde
mokrZaleba, pativiscema, mofereba, al- col-Svilma eqspropriacia ar uyo... mgo-
ersi, ra aRar... xom ar vaWarbeb, batono ni, ar ikadrebdnen, Cvens samyofs mainc Ca-
demna! tovebdnen.
demna: _ ras hqvia, kaco, kargad lapa- vaxtangi: _ adre `fistonCikSi~ gedo
rakob! xolme, oTxad Tu eqvsad gadakecili...
mamfi: _ ki, ki, mere rogori tkbili tonoo!.. kari gaaReTo! axlave, Cavicvam,
iyo `fistonCikis~ fuli! yvela jibe rom saTvales movZebni da... droze gaaReT,
dagicarieldeboda da, `deJurniviT~, iq saTvale, albaT, aRar dagWirdebaTo!.. ra-
rom geguleboda... axlac Cavidebdi, ma- tom CqarobT, batono, axlave, axlaveo...
gram Sarvlebs `fistonCikebs~ aRar ak- me ara, isini Cqaroben, me ra ufleba maqvs,
ereben... ise gabednierda da imdeni aqvs me Semsrulebeli varo... SegindoT ufal-
sabWoTa adamians, `fistonCikSi~ tilaobas mao, Tu raRac amdagvari CaiCifCifa da
ikadrebs?!~. kari gauRo...
vaxtangi: _ aba, aba, Cveni didi mecx- vaxtangi: _ ise yvebiT, TiTqos Tqvenc
rameteelebi `fistonCikSi~ daiwyebdnen iq ideqiT.
qeqvas?! nika: _ vinc aiyvana, erT-erTi imaTTa-
mamfi: _ nametani arc imaT ulxindaT. gani Cekistis naambobia... 15
Zalian uWirda vaJas. Tavs arc akakis ga- mamfi: _ mas Semdeg ramdenjer gani-
dasdioda, sxvebsac... ramdeni rame axsovs Zarcvnen es Wadrebi... batono nika, RamRa-
am are-midamos, ramdeni Taoba gaistumres mobiT aivanze bolTas rom scemT xolme,
am cacxvebma, ramdeni momsvlel-wamsvle- uZiloba gWirT Tu raSia saqme!.. Cemi
li axsovT... ravaria, ha, batono nika, qve- rCevaa, dawolamde gadahkariT erTi-ori
modan zanzalakebis wkaruni rom Semoes- staqani!
modaT da, aq atydeboda qaTam-indauris nika: _ Zili iqac meyofa... rac asak-
xocva-Jleta, aprialdeboda Tone, da- Si Sevdivar, ufro miZlierdeba am yvela-
gozil Tavs Semoubaravdnen Tavkveris friT tkbobis wyurvili... ar aris saoc-
qvevrebs... dadgeboda did-patara qeCoze... ari, kacs sicocxle rogor unda waarTva!
samzadSi afuvdeboda saxaWapure comi. yvelaze Zvirfasi, rac abadia, vin mogca
nika: _ maS, ra unda eqnaT, miTumetes, imis xelyofis ufleba?! ar unda ikadro...
TviT ilia Tu stumrobdaT. zogierTi Cveni, arcTu urigo mgosanic
mamfi: _ eris mama vidre amobrZande- umReroda represiebis wlebis sikvdilis
boda, sauzmeuli, `cocxaliT~ damSvenebu- manqanebs, cixeebisken anda soRanluRis
li da orTqlavardnili, `bludze~ ukacrieli adgilebisken dasaxvretad
gaSotili doSi ukve cacxvebqveS gaSlil adamianebi rom mihyavdaT... iciT, am fan-
magidaze yelyelaobda, mogvxedeT, ar Caturis magidaze erTxel rogori drama
gagvacioT, gripi ar dagvmarToT, Tqve gaTamaSda? diliT sasadiloSi cota Zveli
uRmerToeboo!.. ilia rom gadmovidoda karaqi mogvarTves. gadairia erTi cnobili
etlidan da maspinZels gadaexveoda, erTi mwerali, im sikvdilis manqanis mexotbeTa-
am ori bumberazis Sexvedra manaxa da maS- gani, gaaSanSala dedaqalaqSi gasagzavni
inve waviRo Tqveni Wiri, Tanaxma var! dasmenis gancxadeba, direqtoris moxsnas
nika: _ dimitrim Cvens damawyevar eg- rom moiTxovda da fanCaturSi dado magi-
zarqoss, aqedan gaawna sila da peterburg- daze, kalamTan erTad, damsveneblebis xe-
Si gaigones tkacani... pasuxic adekvaturi lis mosawerad.
iyo _ saidumlo samsaxuris migzavnilma dagviZaxa da mivediT. ganrisxebuli
loTma gamoasalma sicocxles. saxiT gagvacno saCivaris Sinaarsi, Tan
mamfi: _ ise, saocaria, es ubedureba dagvanamusa, albaT, Tqvenc daadasturebT,
unda momxdariyo, akakis `ganTiadi~ rom rac sasadiloSi moxda, magram, me mgoni,
Seqmniliyo? `dedaSvilobam mets ar gTx- pirvelma, mainc batonma leom, sjobs xeli
ov~... moaweros, sufTa kaci da avtoritetiao!
nika: _ paradoqsia, magram egrea, didi mere Tu sufTaa, axla ginda, gaiTx-
tragediebi impulsia SemoqmedisaTvis... varos-meTqi, vkiTxe, magram vin gagca pa-
demna: _ aqaurobas ocdaaTiani wlebic suxi. nasauzmevi, seirnobiT momavali leo
ole, #4, 2022

mwared axsovs. aqedan gauyenes mousavle- fanCaturSi SemoipatiJa, dasva skamze da


Tis gzas `jayos~ avtori. daudo win saCivari Tavisi kalam-melaniT...
nika: _ ager, wyaros gadmoswvriv, mo- ra aris eso, saTvale moirgo leom.
saxvevSi rom saxlia, mand isvenebda, Turme, auxsna saqmis viTareba, vidre ar
saagarakod Camosuli... rogorc sCveodaT, davuwamlivarT Zveli produqtiT, unda
gamTeniisas, gulisZilSi rocaa kaci, maSin moscildnen Tavis Tanamdebobas di-
miadgnen _ daubraxunes karze. gamoepa- reqtoric da sasadilos personalico.
suxa. javaxiSvili brZandebiTo? diax, ba- leo Caakvirda furcels:
`saqarTvelos mwerfondis di- qalbatonis sasworze meore mxares, rac
reqtors...~ SeiZleba, meti daawonos?! amitom Cem-
xmas daudabla da kiTxva rom daam- nairi siRatakis patronsac mometebuli
Tavra, saCivris avtors warbSekrulma sifrTxile sWirdeba, radgan gamigonia,
amoxeda: marTalia, qaRaldi yvelanair bevr cuds cota cudi sjobiao~.
sisaZagles itans, magram mainc yvelaferi `mag Tvalaxveulma qalbatonma ga-
ar unda akadro! ras hgavs es, Se arakaco, maxsena: erT viTom monazons vicnobdi,
amis dawera ram mogafiqra, an me rogor locvanze monaniebis imden cremls Rvri-
makadre, rom dagidasturoo... da, rom asoebi aRar ikiTxeboda, magram
mamfi: _ didi kaci iyo, leo, acxonos rad ginda, amZuvnebul xorcs ver moeria _
RmerTma... sxvanair saqciels arc velodi scodavda, rom moenaniebina da inaniebda,
16 misgan... raTa kidev Seecoda... mokled, rogorc am-
nika: _ ra aRar uTxra, Zveli codvebic bobdnen, ymawvilqalobaSi iseTi morcxvi
gauxsena, gadaaxia Tavze saCivari, nakuwe- iyo, marto myofi, tansacmels sarkis wina-
bad aqcia da miayara saxeSi. Sec gabedulad ver ixdida, mere ki qalaqis
vaxtangi: _ iman, rao? folorcebma rom SeiCvies... monazvnis sa-
nika: _ egeTebi furTxs advilad iwmen- mosmac ver gaanela SigniT aburburebuli
den... cecxli...
vaxtangi: _ leos `haki aZbas~ vin ar erTxel, samzareuloSi ganmartoebi-
moawers xels, magram TviTon Civilis ini- sas, vTxove, udrtvinvelad moesmina, ra-
ciatoric rom ar iyo urigo mwerali? sac vetyodi.
demna: _ ki, Zalian saintereso ena, RvTis msaxurebam moTmineba maswav-
stili hqonda... la, brZane, Cemo batonoo; Tan xelisguli
muxlze ise damado, cxadad vigrZeni qalis
* * * ZarRvebSi aqafqafebuli sisxlis mduRa-
`mefe abuqam Tavis Tavze rom iwvnia reba... Tavidan marTlac moTminebiT usmina
damcirebisa da siRatakis simware, mere Cems lailais, bolos ki, sityva gaTxoveba-
gagvikeTilSobilda, Torem manamde Tvi- ze rom Camovugde, Cemeburad mivuigave,
Tonac kargi ZaRlTapiri iyo... ver gavige, sabudarze ifiqre, romelSic mokruxdebi
varskvlavebi sadRa gaqrnen, albaT, bevrs da Sens ojaxur bednierebas daCekav-meTqi.
werdnen mricxvelze da gamorTes!~ imis TiTebi, muxlisTavs rom mimduRra-
`rogor, qveyniereba mgeliviT kuna- vda, axla Cems marjvena loyas moexuta,
pets Seatoves? gaxsovT, serxio mefun- vidrove da meore loyasTan aRar mivuS-
duke, imaze wuwki da xelmoWerili vin iyo, vi... gadavida Wkuidan, Tavze daimxo da da-
magram Roris qonis sanTels fexsalag- mamxo yvelaferi _ qvabi, tafa, jam-WurWe-
Si mainc anTebuls tovebda, Sig vinme ar li... giJi giJia, magram giJsac xom gaaCnia?..
CaiCexoso! ra gemarTeba, ras atokdi, Se ai, Sen, magaliTad, vis ras uSaveb?~
oxero!~ `aba, Tqven win rogor wavide, mag
`Toma!~ saqmeSic garkveuli da dawinaurebuli
`Tqven ara, saxedarma ZilSi Seikun- brZandebiT, magram mec minda ori sityva
truSa da lamis kefa wopian qvasa vx- giTxraT _ unagirze rom SemogesvaT, bal-
eTqe... sul minda gamogitydeT, batono, iSiviT sqelua dundulebiani, qalbato-
amas winaT bedisweris konspiraciaze rom ni da rosinantis kuzebamoyril Txemze
brZaneT, raRac mTlad keTilSobilur gerwiaT da geqanavebinaT, genaxaT mere
saqcielad ver CavTvale~. rogor dagitkbebodaT da Tqven rCevasac
`bedisweram Tu Tadarigi ar dagaWeri- Tavmodrekili kdemamosilebiT moismen-
na da, magaliTad, Seni jvrisweris saidum- da... Tqven ki, imis nacvlad jer cecxli
lo gaibzareba, vin daudgeba Suamavlad gagenelebinaT da navTi mere migemarjve-
anu Tavdebad qonebis gayofis davidara- binaT~...
bas?~ `me xom keTili ganzraxviT~...
`ras ambobT, batono, simdidrea Zne- `ee, qals rom magis gagebis Wkua
li gasayofi, Torem siRaribis gayofas hqondes, yoveldRe xom ar mogvadgebod-
ra unda _ arc erTi mxare ar moindomebs, nen sasesxeblad, magram rom asesxo, Senc
CiCqic ki zedmeti rom waiRos _ vis ra xom unda gqondes?~
jandabad unda, vin ecdeba, Tvalaxveuli `mag mxriv mainc bednieri var, Cem
rCeuls, tobos asuls, arc sesxad, arc da amboben; xolo ris aRiarebazec mzada
saCuqrad ar uTxovia... Wkua da goneba xar, iq Tvalebis veqiloba da Suamavloba
sakmarisze metic ki aqvs!~ raSi gWirdeba, amisTvis ena mogvca gamCen-
`rodis unda eTxova, erTxel gyavT ma... ena ki iseTia, kbili Tu auSvi, aspar-
nanaxi da isic sizmarSi~. ezi mieci da Rrjolis daWera dagaviwyda,
`Toma!~ ZilSic ar gaCumdeba...
`ho, a, vCumdebi, samare var!.. mgoni, maS, uars meubnebiTo, meore yurT-
kidev raRacis Tqmas apirebdiT...~ majidan cicqna, sasanTledan naRvenTis
asafxeki dana gamoiRo da majaze Zalumad
`im avadsaxsenebeli dRidan gavida mfeTqav kapilars piriT daaWira... ara
xani, imaze bevrad cota, vidre vvaraudob- mgonia, Tavisi sifxavis gamo, danas siga-
di: samzareuloSi yvela namsxvrevi bo- mxdriT gaTxelebuli kanis gaWra mainc 17
lomde gamogvilic ki ar iyo, rom xelaxla SeZleboda, magram Tavs amiT xom ar da-
mixmo, ufro mZimed Tavdaburulma da aske- vimSvidebdi – Cemo ufrTebo angelozo,
turi ieriT damZimebulma – Cemo idalgo, mec swored magis mosasmenad geaxeli!.. ma-
unda mogibodiSoT, jer Tqven da mere im Sinac, rodesac aRSfoTebis sababi gavxdi,
avla-didebas, am Taroebs saR-salamaTebi, CemTvis virjebodi da ara romelime, Tun-
mTelebi rom amSvenebdnen da sanagveebSi dac ufro pativcemuli idalgosTvis anda
CavuZaxeTo... mikib-mokibvas azri ara aqvs, umaqnisi, galoTebuli, samefo karze Cemze
verc im jam-WurWels davacocxleb, Tqvens pativcemuli, kamer-laqias uzangis daW-
Tavsa da mxarbeWs rom daemtvra da verc eris uflebiT privilegiuri msaxurisT-
Cems damsxvreul qalwul-qalobas aR- vis-meTqi... CemTvis, sayvarelo, CemTvis!..
vadgen, magram, rogorc ki Cemi gonebidan danas mzeras ar vacilebdi da gaugonar
mrisxaneba amoSra, gamudmebiT vzomav da sisuleleebs vbodavdi, oRond, amjerad,
vwoni TiToeul sityvas... vfiqrob, Tavs Tvalebi dabla mqonda daxrili, rom ar
vamunaTeb, magram ufro didi cecxli ek- wamoeyrantalebinaT im qalis saxeli, ro-
ideba am Cems saban-gobans da lamis nazaf- melzec sinamdvileSi gulis siRrmeSi
xulevi Tivis bululiviT Cambugoso... vloculobdi... aseTi gamocdilebis qal-
vocnebob `sabudarzec~ da `mamalzec~ batons rames gamoapareb?! TiTdaudebeli
da, roca gaigebT vinaobas im wiTelbibi- xom ar aris, Tavisi saganZuris xarjvas jer
lovanisa, me rom minda dameuflos, al- rom ar Sesdgomia; gayamirebuls jer sax-
baT, sixaruliT cas eweviT, magram imedia, nisis piri rom ar mihkarebia da saxnissac
rogorc Rirseuli, enaSenaxuli kabalie- didi SemarTeba, gambedaoba da sifrTx-
ro, awyvetili, gauxednavi kviciviT, Cems ile rom marTebs, raTa ar gaiRunos anda
naTqvams gareT ar gamoaWenebTo... mokled, sulac naxnavSi Catydes!.. ar mendo-meTqi,
raRa bevri gavagrZelo da, Tqven brZan- aba, TvalebSi Semomxedeo!.. vera, ar Semi-
debiT is meTuluxCe, vinc ukvdavebis wy- Zlia, bednierebis naperwklebs ver gavuZ-
aros wyliT unda gaminedlos gamogvalu- leb da farvanasaviT Caviferflebi... arao,
li sxeulio... da Seatoka daniani TiTebi.~..
Toma, aqamdec bevrjer miTqvams, kaci `eg sijiute virsac ki SeSurdeboda!..
moulodnelTan Sesajaxeblad sul mzad frTxilad, batono, age, Cemma wyeulma Tu-
unda iyos-meTqi, magram yvelafers xom jis qvabis Tavsaxuri gamoaSxuila!.. frTx-
aqvs asatani zoma-wona da sazRvari? ilad-meTqi, moixareT da Tavi daRuneT,
maxsovs, Cemma usazRvro aRSfoTe- aseT dros alvis kenweros ufro uWirs,
bam lamis kefa amxada, miTumetes maSin, vidre ZeZvis buCqs... auh, mgoni, gadavr-
SavyurTmajebiani xeli roca isev gamoCn- CiT!.. gaswordiT welSi, ukve gadaiSxuila~.
da, gamoZvra aseve Savi mosasxamis idum- `ubedur bestaeTs kidev ngreva undo-
ole, #4, 2022

alebidan da Cems muxlisTavze da cota da?!~


ufro zemoTac dabanakda... mrisxanebis ali `amas ra uSavs, vicnob magis modgmas,
gul-mucelSi damitrialda, magram piri erTxelac qvabis yurs gamobmuli Tvi-
droulad movmuwe, saTqmeli maRla aRar Tonac gamoSxuildeba da... mgoni, mono-
amovuSvi, Tumca Tvalebma mainc gamces, logi ar dagisrulebiaT, mere ra moxda?
am moRalate Tvalebma, gamousworebel- oRond miniSnebiT sityva `qali~ rom ar
ma Worikanebma, romlebic, risi Tqma da axsenoT da Cemi `RvTaeba~ xelaxla ar ga-
gamxelac ar ginda, swored imas amxelen narisxoT!~
`hoda, arao da arao _ iman!.. oRond eg samarTlis codna, miTumetes, analizisa,
ar mTxovo-meTqi da imis majas Cemi majac kanonTa muxlebisa (imedia, es `muxlebi~,
gverdiT mivusvene... xmis tonze Sevatyve, saxels rom ar vaxsenebT, imaTi ar gegone-
eama. amasobaSi, dabindda kidevac. mec sib- baT), ganswavluloba da obieqturoba,
neliT daimedebulma, Tavi Tamamad avwie... daakmayofilebs dRevandel sasamarT-
mere eWvic ki gamiCnda, ase rom Zalaobs, los?~
Tvali Cems avladidebaze xom ara aqvs- `guSindelisa ra mogaxsenoT da dRe-
meTqi dadgmuli~. vandel sasamarTlos _ ueWvelad!.. ase
`am SemTxvevaSi sruliad imis mxareze rom, movale var braldebulTan unayofo
var, vis saxelsac da sqessac Segnebulad dialogis xvrelSi SevZvre, romelic jer-
ar vamxelT _ Tqvengan ras unda gamolode- jerobiT arc ki vici, saiT miemarTeba;
18 boda, Tvaluwvdenel mamulebs Tu semira- rac Seexeba kanonTa krebuls da, rom ar
midas baRebs! iqneb, sacodav aRWurvilo- vaxsenebT, imaT `muxlebs~ erTmaneTisgan
bas anda neknebamoyril jaglags daadga varCev Tu ara, iman icis, vinc Tqvens gan-
Tvali, amden xans rom daaToxarikebT da sasjelad momavlina!~
erTi Casafrebuli, Tqveni mter-moyvare `vina, im Tvalaxveulma xelSi sas-
meromanes wyalobiT, mkiTxvels rom ver woriT?~
gadauwyvetia_ dagcinoT Tu giTanagr- `maSin ar iyo Tvalaxveuli, Tqvens
ZoT?!~ gonebaSi moxarSul varauds erTaderT
`damRale, Toma, es ramdeni abdaubda WeSmaritebad rom warmoadgendiT da
daaxvave!~ ucodvel cxvris faras Submomarjvebuli
`ara, mxolod imas vcdilobdi, Tqven daereodiT xolme?!~
ufro meti ar dagexvavebinaT~. `ufalo mosamarTle, rac axla
`Cemi moTminebac ar aris usazRvro!~ brZaneT, mtknari sicruea!.. qveynis mtrebs
`gamotydiT, rom simarTlis saswori Tu cxvrebad TvliT, neba momeciT, ar dag-
axla me mwyalobs~. eTanxmoT... bestaeTi rom daicala, iqneb
`Sen Tu gajiutdi, yvelaze mkacri egec me damabraloT!.. anda Tu samarTalma
da usulgulo Saragzis yaCaRic ver zurgi aqcia, maSin ra gasakviria, rom da-
CamogaqveiTebs~. cliliyo?~
`magas Cemze brZanebT? visac Tqven na- `cxeli xaviwiT piri daiwviT? mec mo-
cvlad cxviri araerTxel waumtvrevia?! geciT, xedavT, fora, ai, Cemi metafora!~
egec ar iyos, iq ratom unda CamovqveiT- `mand metaforas ra unda, Toma... po-
de, sadac arc amis saWiroebaa da arc adg- etikaSi moikoWleb, rogorc Seni saxe-
ili!.. gindaT, koWebamde lafSi Cavdge da dari... fexebSi gaqvT nexvis gora, eg ufroa
is, saxels rom ar vaxseneb, roca erTx- metafora... eg aris samarTali? virs oTxi
elac, Tujis yurebians am Cems gogras fexi da rva Cliqi aqvs da sami naliT aris
moaxvedrebs da imqveynad gamistumrebs, daWedili~.
aRsavlis kars lafiani fexebiT mivadge? `ra vqna, cal quslze Cem mokasinebsac
ara, batono, iseT simyraleSi, guberna- nali aqvT amZvrali da cal mxares imitom
torobis dros rom momixda Wyapa-Wyupi, vqanaob, magram vuZleb, ar vkvdebi~.
iqidanac ki sufTad gamovedi, wuwis wveT- `Sens fexze, qalamanis garda, araferi
ic ki ar momkarebia... CamomqveiTebeli, minaxavs~.
me ki ara, Tqvena gWirdebaT!.. Tumca ager `rogor naxavdiT, jvrisweris Semdeg,
ar var, Tqven saqmeebSi ukeTesad sxva vin fexsacmeli gamxada Cemma sulis ziarebam,
aris Cayuryumelavebuli... aba, abrZandiT, daklitul zandukSi Seinaxa da saaRd-
batono, erT mtkavelze ascdiT unagirs, gomod Tu Camacmevs, isic mxolod nakian
Tuki gagiZles Tokdampalma uzangebma da wlebSi... Tanac, Cemi banjgvliani virglebi
sasamarTlos pativi eciT!.~. ise gajojovdnen, albaT, aRarc Cameteva~.
`kanonebs yovelTvis mowiwebiT vepy- `visac unda ziareba, fexSiSvela iare-
robodi!~ ba!~
`vnaxoT, batono, vnaxoT!.. kanonebi- `uxerxulobas ra vuyo, Torem arc qa-
sadmi mxolod Tqveni pativiscema ar kmara: lamans Cavicvamdi – beberi kameCis kiser-
pativi imanac unda sces, vinc kanonebis ze uaresi tyavi davide~.
eniT gelaparakeba... am SemTxvevaSi, me!~ `gubernatorobisas fexisgulebis fx-
`mere, ufalo korxeidero, Tqveni aniT aZinebdneno~.
`migoneben, batono, siarulSi gadaR- `gamagiJebT, am SuaRameSi ra dros
letil tyavs TiTis cacuniT ki ara, sagar- sadilobaa anda raze epatiJebodiT, erT
bile qlibiT verafers agrZnobineb~. muWa yvelis nafSxvenze?~
`mec axal Ceqmas mxolod partiul yri- `cotaa, sityviT rom vasiamovneT?
lobebze an sazeimo miRebebze Tu Camac- gana Cvenma moqalaqeebma ar icodnen, yov-
mevs maria ivanovna... eseni ki `nepis~ dros el fexis nabijze gakruli lozungebi
yoveldRiur saxmarad rom miboZes, Cemda tyuils rom qadagebdnen? magram Tvals
bedad, ucveTeli gamodga... rogorc Cemi uxaroda da isinic bednierni iyvnen... sad
pensneiani ministri mimtkicebs, oflis gavCerdi?~
analiziT, Cemamde caricinSi daxvretil, `ki ar gaCerdiT, gagaCereT!~
ioSkarolel TeTr oficers ekuTvnod- `hoda, SemiZRva kremlSi... fui, sizmar-
ao!~ Si, saxarazoSi~. 19
`acxonos misi suli!~ `namdvilad saxarazo iyo?~
`TeTr oficerTan cxonebas ra unda, `bavSvobidan, mamaCemis wyalobiT,
Toma!~ fexsacmlis sapire tyavisa da webos nac-
`suli rom miabara ufals, imitom nobi suni SemeSleboda?!. vxedav, uzis
vacxone, Torem cocxali rom yofiliyo, winsafarafarebuli es Cemi TanamebrZo-
Ceqmebs vin gaRirsebdaT!~ li mejRanis magidas da revoluciuri
`Ceqmaze gamaxsenda _ haosis STamoma- SemarTebiT ukakunebs CaquCs sadgamze
vali TanamebrZoli myavda, yvelas Tavze wamogebul Ceqmis Zirs~.
wamovasvi, davawinaure (mainc ZmaTaSvile- `iqneb beso iyo?~
bad viTvlebiT) da imperiaSi meore kacad `ara, pensneiani mamasTan Semiyvanda?..
vaqcie, magram rad ginda, ZilSi Turme, erTxans vuyure, rogor ugergilod ir-
rogorc imis modgmis erT-erTi mTavari jeboda da gulwrfelad vinane, amdeni we-
xeloba, sul saZireebi, fexsacmlis ran- liwadi, saxelmwifo saqmeebiT Tavis mTa-
tebi, tyavis webo, lursmani da mewaRis var mowodebas rogor movwyvite-meTqi...
CaquCi elandeboda~. gamovTqvi Tu ara sinanuli, pensneianma ma-
`vaah, amxela TavsatexSi gabmul kacs, Sinve SemomTavaza, `666-is~ erT-erT `gan-
kidev sizmrebisTvis ecala?!. albaT, Tvi- sawmendelSi~, polarul Crdilo-aRmosav-
Ton gamogitydaT! aba, imis sizmrebSi ro- leTSi, swored xarazi gvakliao da~...
gor SexvidodiT, abano xom araa!~ `uari uTxariT?~
`is Sevida. gauWirda, magram mainc Se- `ho!~
vida!~ `Tqven da gulCviloba?!~
`vin is?~ `ara, Toma, ubralod, rom davakvirdi,
`zemoT naxsenebi pensneiani!~ damwyebi SegirdiviT flobda xelobas...
`SeuZlebelia!~ Semecodnen patimrebi, bolos da bolos,
`rom gcnoboda~. tyvia erTxel gagaTavebs, cudi fexsacme-
`jvari mweria!~ li ki mudmivi sawamebelia~.
`is ki ara, erTxel mec Semiyvana, Tqve- `mag Tqvens didsulovnebas sasamarT-
ni TvaliT naxeT, mere rame rom ar dam- lo gaiTvaliswinebs~.
abralono!~ `gmadlobT, amxanago!~
`pensneians raRa dabraleba undoda!~ `ra brZaneT, batono?~
`Sevedi da, ras vxedav... gamarjobaT, `wamomcda, mapatie!~
batono, rao, bestaeTidan miemgzavre- `pirveli da erTaderTi var, vinc gai-
biT? Cven _ piriqiT... CacmulobiTa da ZulaT sasamarTlos winaSe moibodiSoT!~
asakiT Tu vimsjelebT, seminarieli unda `mobodiSebiT naTqvams Tu sibrZne
brZandebodeT... mec odesRac... dauCor- ar axlavs, yvelanairi paTetika mxolod
ole, #4, 2022

TeT Tqvens faSats, sadilobis dro modis, fSute TavTavia; nebismieri, odnav mainc
sadme CrdilSi SeviaraqaToT!.. sadils ver nacadi, sxvagvarad moazrovne politiko-
xedavT? iqneba, iqneba... ver SeamCnieT, Ta- si uceb agaburTavebs _ `Tu waiqceva didi
namgzavrs TeZoze ramxela gudis sapalne monarqi, mas miawveba yvela mona rqiT!~
adevs!.. ra ginda, sulo da gulo!.. keTili, `eg xom sakuTar Tavze gamoscadeT!..
neba Tqvenia, iqneb, aqeTobas bedma gag- afsus, visTvis da raSi daixarja Tqveni
viRimos, kidev SegvxvdeT da maSin mainc niWiereba! ar ajobebda wylis cicqna ylu-
dagvafaseT... mSvidobiT, mSvidobiT!~ piviT, leqsebis nacvlad, grZeli da usas-
rulo poemebi geweraT? ai, ise, muzas erTi `eg darekiloba ki ara, ufro simamace
portugalieli rom eRlabuceba?~ unda iyos... saxeli sworad SearCie!~
`pirdapir poemebi?~ `saxeli raa, Tu saxravi ar mohyva!..
`ho, mere ra uSavs, miT umetes, Tu rac me Tqveni danayili cxvir-piri, amog-
gasamrjelos striqonebiT aginaz- debuli mxari, Calewili kbilebi da Camt-
Raurebdnen!~ vreuli neknebi minaxavs!.. simamaces Tu
`aba, ras ambob, raRa deda gamiyid- qoneba da pativiscema ar moaqvs, unayofo
ia da raRa gulsa da gonebaSi gamomwvari sigiJea, meti araferi!.. ager brZandeb-
striqoni!.. Tanac Znelia poemasTan pirda- iT magaliTi _ rac imxela `tomebSi~ gix-
pir misvla~. aTqunes, kidev kargad gamoiyurebiT! im
`maSin xerxi gecadaT, xan marjvnidan dalocvils, mokled mainc daewera, ase,
20 SegetiaT, xan marcxnidan... Cemi azriT, mok- ori Tormetfurcliani rveulisxela,
led wera unda iyos Zneli, Torem uTavbo- imdenjer xom ar daibegvebodiT _ `Tu
lo mideb-modebas, sindisis xmas Tu CaaCu- waiqceva didi monarqi, mas miawveba yvela
meb, ra unda!.. gaxsovT, ra dReSi Cagvyares mona rqiT.~.. egec xom gamoscadeT!.. `roca
Tqvengan daxsnilma katorRelebma? imaT Sarvalze amwyda folaqi, maSin daeca didi
namoqmedars xom yvelaze mdare poemac ki monarqi,~ _ aba, naxeT rogori Semovlaa
sjobda!~ marjvnidan da marcxnidan!~
`maSindeli faTeraki yvela arqividan `kargia, magram taxtisTvis kurTxeu-
ise amovSanTe, rom pensneianmac ver mi- li monarqis Sarvlis folaqTan gariTm-
akvlia da, Tqven saidan, rogor, ra gzebiT... va, mainc uxerxuli unda iyos, miT umetes,
rac Seexeba im Cemi codviT savse orto- Tu folaqi, igive Rili, Seni aqoTebuli
meuls, striqon-striqon maqvs ganCxre- Sarvlis ubes moswyda, Tundac sapatio
kil-amokrebili da mravalze umravlesi mizeziT~.
sisuleleni, avtorsac da idalgosac Tav- `egeTi ra sapatio mizezi unda hqono-
ze sayrelad rom asxiaT, naxevarze meti, da, mindorSi damekarga da amogdebuli
arc momifiqrebia da arc Camidenia~. damtova... xom SeiZleba, iseTma vinmem ipo-
`magas me meubnebiT? Tqveni faTerake- vos, sulac rom ar sWirdeba?~
bis erTaderT da utyuar mowmes?!~ `damerwmune, kidevac rom sWirde-
`xom gTxove, gaCumdi-meTqi! isic bodes, axlos mainc ver miekareba, ise
geyos, Cemi sulis amoxdomas rom ar iqneba Seni Sardis winwklebiT gapatios-
daeswari, sulTmobrZavis maja xelSi rom nebuli!.. da, saerTod, Cemi jaglagis na-
ar geWira~. Cliqars vficav, Subis wvers uTuod vage-
`ras brZanebT, is dedaboZi axlac meb monatrebul dundulis gemos, Tuki
gaRunulia, me rom mwuxarebiT daxun- ybebs droze lagams ar amosdeb!~
Zlul Tavs vurtyamdi!~ `vCumdebi, batono, vCumdebi, Torem
`ho, kargi, kargi!.. iq daimarxa max- Tvalebi ise agemRvra, advili SesaZlebe-
vilgonieri idalgo da meore da mesamed lia, dundulis nacvlad, eg Tqveni mraval-
mosvlis Semdeg, mxolod meoTxe cdaze, nacadi Subis wveri, folaqawyvetil
isev jaglagze amxedrebuli gamoecxadeba ubeSic mTuTqoT!~
tobos asuls anu miwieri angelozis xate- `aha, muqaris SiSma, Senc gakmia gonier-
bas...~ ebis gundruki!~
`erTxel rom naxeT sizmarSi...~ `me egre ar vityodi!~
`ar ajobebda, Senc erTxel genaxa `rom ar ityodi, swored magitom mo-
Seni amSenebeli cxovrebis Tanamgzavri CanCaleb mTeli cxovreba Cems ukan!~
sizmarSi da amiT mogeTavebina?~ `Tqvens ukan rom ar meCanCala, me sawy-
`magis iRbali vin momaSava!.. poemebze als vin gamixsenebda... ara, unda gamov-
mogaxsenebdiT, sawerad Tu pirdapir mis- tyde, rom uCemod, verc Tqveni varskvlavi
vla giWirT, iqneb, xan marcxnidan, xanac ibrwyinebda saraindo romanebis mxiarul
marjvnidan mouaroT-meTqi, magram, vici, ciskabadonze~.
ar izamT, STagonebiT Tavbrudaxveul
darekilebs mudam pirdapir uyvarT misv- gagrZeleba Semdeg nomerSi
la!~
o
poezia l
e
o
l
e xar: maradisi, uflis nakurTxi, _
o
l karibWe: sibrZnis, imedis, rwmenis,
e dedao enav _ sazrdov sulis da...
giuli o
l gonierebav _ qarTveli eris.
CixiaSvili- e
o
vaxvaxiSvili l giuli CixiaSvili-vaxvaxiSvili
e
o
l
21
e
oleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleole

saqarTvelos

movedi, mitom,
rom Sen miyvarde,
mzians gxedavde
da mixarode:
raic ki viSvi, _
am samzeoze,
Seni Rimili,
Seni cremli var.
mravaltanjulo,
qveyanav, Cemo,
Seni mexotbe
da... mlocveli var.

aprili mosula

frTosnebma siCume datoves,


nislebi mTebs miRma midian,
ra axlos, ramxela, ra Tbili,
mze naZvis wveroze hkidia.
frTosnebi zecaSi aWrilan
galoben, aprili mosula,
irgvliv, surnelia, _ yvavilTa,
miwa, Wreli kabiT, morTula...
TeTri fantelebi dahqrian,
ole, #4, 2022

maRliT, _ saxlebis da quCebis,


netav, Senc genaxa, _ zRapruli,
aq, qorwilia nuSebis...
* * *
ca gamixunda da yvavilebi
gamiferade RmerTo,
sicili, isev, SemaZlebine
yovlis SemZleo, erTo.
TvalSi mze, isev, amibriale,
Ramis bnel caze _ mTvare,
miusafari, dedaRvTismSoblis
safarvels Semafare.
siyvaruli Sobs bednierebas,
22 versaiT vpove, vwuxvar,
SemaZlebina, _ `miyvardes yvela, _ giuli CixiaSvili-
isinic, visac vZulvar~... vaxvaxiSvili

ganwyoba modi da grZnobiT miTxar, miyvarxar,


da... civi marti gamiaprile.

xan, TvalSi cremlis wyaroa,


xan, mzian dReTa naTeli,
xan, vlaRob, iRbliani dRiT, ocneba
xan, vnaRvlob, RamenaTevi.
xan, sakuTari Tavi mZuls,
mze dRes qargavda,
xan, miyvars sicocxlesaviT,
da sizmrebs Cemsas _
vinc miyvars, TiTqos, arc miyvars,
kvalze vedeqi, _ ocnebiT savse,
xan, miyvars _ iesosaviT...
gamorCeuli zRapris principiT
sazRapreTidan, mosuls vamsgavse.
diodnen wlebi: grZeli, mRelvare,
im wlebma gulze dardi momfines,
qaro gamiyolie masze ocnebas da daviwyebas
`erTi sicocxle ver vamyofine~...

marto, ratom dahqrixar?! –


ezo-ezo, kardakar?!..
qaro, gamiyolie, gnatrob...
SenTan erTad, _ mxardamxar,
SemaCere _ mis saxlTan, _
quCas mivuyvebi marto,
naxva minda, _ xandaxan.
sul marto,
gareSe mowmis,
Tma Semivercxla fantelma
marti gayinul bageze mkocnis,
sicarielea, irgvliv,
SeniT vRondebi, marto,
scivaT am SiSvel nuSebs da Sindebs,
rogorc, mocxari, Tovlis qveS _
mze gadikarga, ratomRac, isev,
Tbil aprils, _
qari Tavs mesxmis mebrZvis, maSinebs.
ise, gnatrob...
mzes vnatrob, axla, mzisfer aprilebs...
o Sen ar giSvelis Tavis codebac,
poezia l Tavs Tu uSveli, viT giSvelia,
e
o radgan mTel am Sen wvas da godebas
l TanasagrZnoblad arsad elian.
e
o
l xandaxan fiqri am mZime jvarze
e
bevrad mZimea, vidre TviT jvari,
Tornike o
l kacis cxovreba yofila ase, _
kandelaki e cocxlob da jvaric sazidi ari.
o
l
e Tornike kandelaki
o 23
l
e
oleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleole
momavali wignidan „qarebis saxli“

marad sanukvari TiTebi morieloba vicani axla


maTi mTavari aris Tviseba,
mag TiTebis alerss danatrebuli vgrZnob, raRac ucnob, uCinar daRlas
guli Cemi, guli Cemi vnebuli, da frTebis SxamiT paralizebas.
siTbos maTsas gadarCenad igonebs
da gigzavnis am naRvlian striqonebs. aqeben sadme suls barbarosuls? –
me mwyuria mag TiTebis fereba, me imaT wreSi verasdros mpoveb.
sxva sadaa CemTvis bedniereba? me ver viqnebi is, vinac brbos surs,
yvelgan RvarZli, siamaye da Suri, Tundac damaxrCos civ simartovem.
yvelgan CemTvis karebia daxSuli.
yvelgan mkacrad miyeneben pirobas da veTxovebi uniRbo qalaqs,
da yovelTvis mTxoven maTnairobas. Tumc zurgSeqceva mwarea Cemi,
eg TiTebi, mag TiTebis ambori vipovi sadme mdumare alags
CemTvis wminda sinaa da Tabori. da guldamwvari fiqrs mivecemi.
isinia erTaderTi nugeSi,
rom araa suli jerac uxeSi.
o, es maTi simebiT da gedebiT,
qveynis xelSi Tu ar gavsuleldebi!
nislSeuxebi
mxolod ase suli wyvdiads ereva,
mxolod ase ZaluZs bedniereba, Tvals isev mtanjvel sizmrebSi vaxel,
mxolod ase mwams me gulis Zgereba, isev dangreul vdgavar saxlebTan
mxolod ase miyvars da memRereba! da magondeba arc erTi saxe,
aseT krZalviT, wyurviliT da ridebiT, romlis danaxvac suls amaRlebda.
mxolod Seni sanukvari TiTebiT...
am amborSi aris didxans faruli, ar magondeba arc erTi mxare,
o, imdeni cremli da sixaruli!.. ar magondeba arc erTi kera,
maTiT vRelav da maTiTve vmSviddebi, sadac guls Cemsas naRveli mware
sanam Seni me maTboben TiTebi, moundeboda amoeJRera.
Sors iqneba Cemgan gaboroteba
da cda yvela marcxiT dabolovdeba. aravis Rimils ar velodebi,
me amcda aseT kvarTis tareba,
ole, #4, 2022

arc vinme melis cecxlis modebiT,


qveynad arsaiT mimeCqareba.
gamgzavrebis win
da araferi me ar mitacebs,
gadmovyurebdi me uwin qalaqs rogorc Weneba velur cxenebis,
da sabudridan vafrendi leqsebs, sxva veraferSi dedamiwaze
Sig gulisgulSi vawobdi kalams, sulma ver naxa mosasvenebi.
magram qalaqi daeZebs eqscess.
ar damanaxvo mag gulze wyluli guls saguleSi garemo iTxovs,
Cemi ocnebis xmav da zRaparo, guli, guli ki misamardeba.
cecxlmodebuli es Cemi suli
elvare Tasebs rom Sevafaro! mikvdeba guli, ras Sevadaro,
ra naRvliTaa amovsebuli,
vadri ra bnelSi anTebul ra sityva vuTxra axla samyaros,
kandels, rom SevZra misi qvasaviT guli?
kandels meomars qaris
ZerebTan... an ras miSvelis, romc
dafleTils vxedav yvela im momeferon,
mandils, nugeSi mcen, Tu icvan Talxebi,
romelic am qars SeaCerebda. midis, is midis, ar icis me rom
24 cocxlad viRupvi da vimarxebi.
da am sizmrebSi Tvalis gaxeliT, Tornike
dRes aRsasrulis roca viCqari, quCis bolosken misi nabiji,
krTeba xsovnaSi erTi saxeli
kandelaki TiToeuli nabiji misi
waruSleli da dauviwyari. civdeba, rogorc tyvia Zval-rbilSi,
rogorc saflavSi goraxi miwis.
ros Camowveba nislebi fiqrSi
da mwuxrebs miaqvT landebi saxlis, SeCerdes, vinmem uTxariT, sTxoveT,
nislSeuxeblad dgas erTi niSi kargi ar melis misgan gankveTils,
da Tavs varskvlavi dahnaTis maRliT. uTxariT, sTxoveT nu mimatovebs
am udabnoSi sasowarkveTils.

wavida, morCa... raRasRa veZeb?


Ramis tbaze rogorc gedi daferflilia suli da qaro
maRalo, miTxar, aw ferfli ese
Ramis tbaze, rogorc gedi, romel angelozT dass mivabaro...
ise minarnarob,
netav, Seni momca bedi
avsebulo mTvareo!
gulCaketiloba
veli, veli, isev veli,
magram Cemze axia, Sen yvelaferi guls Caikali,
ra xania sayvareli eulad guli Seni iwvoda
Cemi ar minaxia. da ro brunavda Sen Tavs grigali
aravin qveynad sxvam ar icoda.
Sen varskvlavebs abnev tkbilad,
raa dardi, ar ici, ratom da risTvis, – Sen ver axseni,
satrfo yelze, mova dila, ra idumali gqonda mizezi,
mogexveva xalisiT. bevrjer ki tanjuls da gulgasenils
xma ginatria ugulTmisnesi.
Rame SenTvis seiria,
gulis mosaamebo, viT reliqvia, viT saganZuri
CemTvis dardis zeimia da saidumlo rame wignebi,
da wuxilis samefo. ise damale Seni warsuli,
Seni grZnobebi, Seni fiqrebi.

da gawamebda Sen gamudmebiT


iq, quCis bolos qali rom midis pirakemsva da nakemsarebi,
mogandomebdnen sikvdils wuTebi
iq, quCis bolos, qali rom midis, guldaTuTqvebis da gamwarebis.
iq, quCis bolos, rom midis qali,
Tan miaqvs Cemi cxovreba mSvidi magram mdumare iyo zeca da
da Cemi sulic misdevs SemkrTali. mdumare iyo xalxis mzerebi,
icodi, rac Sen pirs gikemsavda,
amomxdes suli, risaTvis iyos, es sakuTari iyo xelebi.
dafaron igi romel vardebma?
Sen ar giSvelis Tavis codebac, Tu mikavia mernis sadave,
Tavs Tu uSveli, viT giSvelia, Tu rame cecxli CemSi RvTiurobs,
radgan mTel am Sen wvas da godebas netav, vicode SenTvis rada var
TanasagrZnoblad arsad elian. aseTi ucxo gzav mSobliuro!
xandaxan fiqri am mZime jvarze
bevrad mZimea, vidre TviT jvari, me maxsovs siTbo Seni TiTebis,
kacis cxovreba yofila ase, _ roca yvelasTvis ucxo viyavi,
cocxlob da jvaric sazidi ari. Zirs dacvenili margalitebi
da mosrolili sadRac niRabi.

yvela Tass davcli me wmindad, gwamdes!


xidze Cemi tkivilic moiZevs saflavs
da yvelaferi dasasrulamde 25
axla, rodesac am werils giwer, miva rac axla mtanjavs da mzafravs.
Ramea, irgvliv aravin aris,
vdgavar Cvens nacnob saocar xidze _ araferia, Cemo Zvirfaso,
naTlis qveS axal amosul mTvaris. bevrjer daRvrila cremlebi cxeli,
bevri warwera vnaxe kvirbaze,
TiTqos omidan me dagibrundi, magram jer kidev guli maqvs mTeli.
isev wreSi var saxemRimarTa,
dafrTxa da gaqra yvela bindbundi, da axla, roca am werils giwer,
roca es xidi aq aRimarTa. vismen sixaruls Soreul Weris,
kvlav Cvens saocar amoved xidze
raRac dakarguls vibruneb ukan, da qars uxilavs vatan am werils.
didi xania rasac Tvalebi
ar Sexvedrian da TiTqos ruka
me mawvalebda gafermkrTalebiT.

Sexe, ramdeni sanTeli Caqra!


uCinari qaliSvilis werili
vin gadaurCa sulis oblobas? poets
me axlobeli bevri myavs, magram,
es unda mxolod Cvens axloblobas?
Sen sul yovelTvis dagyvebodnen qaliSvilebi
sulSi ra xdeba mxolod Sen gandob, da gexveodnen Tavze CitTa rogorc gundebi,
me SenTan vxarob TavisuflebiT, maTi Semyure me Sens TvalSi daviCrdilebi,
ar gekrZaleba, erTi Sen, marto ar moixedav da me aRar momibrundebi.
miglovo, Tuki daviRupebi.
...TanagrZnobisTvis ver daviwyeb gamaTxovrebas,
jojoxeTSi var, Tu ver gigoneb guli ki mwydeba, mwydeba Zlier, Zlier
da ufro bnelSi bilikebs mivsdev vRondebi,
da radgan vgzavni Senken striqonebs, wlebi gaivlis, Tvals gaaxel, naxav cxovrebas
es imas niSnavs, axlos xar isev. da sinanuliT, sinanuliT mogagondebi.

ar damemduro, gicqeren sadac gagaxsendebi, moawydeba xsovnas kadrebi,


RalatiT, RvarZliT, dacinviT, SuriT, sxva sixarulze fiqrs Seswire adamiani,
iq gulgriloba mSvidi da sada mogenatrebi, usaSvelod mogenatrebi,
mogereoda Senc uneburi. Sen ki ifiqreb savalalod aris gviani.

rodemde unda enTos sanTeli? magram ra ici, rom viqnebi rogorc tirifi,
Cum sixaruliT, Cumi tanjviT, Cumi godebiT,
ole, #4, 2022

rodemde unda stanjon qarebma?


rodemde unda man winandeli me Sens siyvaruls davicav da Sevewirebi,
gadaiviwyos gulmwyurvaleba? sikvdilamde da mis Semdegac dagelodebi.

me ver vikaveb verasdros Rimils, Cemi sicocxle me Sens fexTqveS gamifenia,


rodesac vxedav ra fiqriT sduman, kvlav veli me Sen mobrunebas frTxil
rac mosvlas iTxovs aTasi wvimis, guliscemiT,
Sen mas, Zvirfaso, mixvdebi umal. mTeli arseba, mTeli Cemi guli Senia,
Seni ki erTi gaRimebac araa Cemi.
o Zlivs mivaTrie CanTa gaCerebamde. male trolebu-
proza l sic mogrixinda. ukana karidan avedi. mowyvetiT daiZra.
e
o wavbarbacdi, xeliT haers wavepotine da wonasworobada-
l karguli zurgiT saxelurs Sevenarcxe. savarZlidan ax-
e
o algazrda biWi wamoxta, arc ukiTxavs ise CamomarTva Can-
l Ta. bodiSi momixada, droulad ver dagexmareo. araferi
e
miTqvams, uxerxulad vgrZnobdi Tavs. saxeze wamomaxura,
roland o
l albaT mTlad wiTeli viyavi. kacs madloba gadavuxade
giorgaZe e da CanTis CamosarTmevad xeli gavuwode. iuara, Casvlam-
o
l de CemTan iyoso. ra meTqmoda. saxeSefaklulma Tvali
e Sevavle. moxdenili, Savgvremani axalgazrda iyo.
26 o
l roland giorgaZe
e
oleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleole

wiTeli kaba
gogona idayvebiT fanjris ra- deg ki sasiamovno xmiT wamoiwyo _ „guls
fas dayrdnoboda da ezoSi icqirebo- rad miklav“... ar CaumTavrebia, wamovar-
da. celqi sio malimal miealerseboda, da fexze da bebias oTaxSi Sevarda. bebia
awewil Tmebs Tvalebze afenda da samzers rogorc yovelTvis axlac sakerav manqa-
uketavda. Zirs macqerali Tavis aqnev- nasTan ijda, amjerad qsovda.
iT cdilobda CamoSlili Tma gaeswore- _ bebo, rava sul qsov da kerav?
bina. uyvarda ezoSi cqera. aq misTvis wamoweqi, daisvene, wigni waikiTxe, sul
xom yvelaferi nacnobi iyo: alubali, qsova da qsova?
leRvi, qliavi, moSorebiT Txili, kidev _ ratom Sewyvite simRera? Cemi axal-
ufro Sors TuTa. nawvimarze alublis gazrdoba gamaxsena, _ TiTqos SviliSvi-
xeebs Sescqeroda, wvimis wveTebi kun- lis naTqvami arc ki gaugonia, ise hkiTxa
wulebs margalitiviT rom Camoekidebo- bebom.
da dauokebeli survili moeZaleboda da _ ra vici bebo, am bolo dros guls
TiToeul wveTs TiTebiT exeboda. mama verafers vudeb. ratomRac aforiaqebu-
afrTxilebda: ar daginaxo nawvimar xeze li var, bolomde verc erTi saqme ver
asulio. axla TuTaze gadaitana mzera, mimyavs. bednieri qali xar bebo, Segi-
rogor gaizarda, gamsxvilda da gaito- Zlia wynarad ijde da kero an qsovo.
ta. adre advilad abobRdeboda xolme. _ asakis bralia mag yvelaferi, male
axla ki gaafrTxiles, Seni asakis gogoe- gagivlis. dro ki RvTis naCuqari gan-
bi xeebze aRar dabRotialobeno. ramde- Zia, ar SeiZleba uyairaTod gaflango.
ni rame ar SeiZleba Turme didobisas. moklea Svilo wuTisofeli da Zilsa da
xasiaTic cvalebadi gauxda, TviTonac kotrialSi ar unda gaataros kacma. iq
ar icoda ra undoda. niavi ki Tavisas ar rom mival, xom SemekiTxebian, Cemi na-
iSlida da momabezreblad danavardobda Cuqari dro fuWad ratom gaflangeo.
TmebSi. frTebis tkacuniT mofrindnen gogona bebos miuCoCda, kalTaSi Cau-
mtredebi, frTxilad daeSvnen TuTis jda, ise rogorc pataraobisas WaRara
Ziras, mousvenrad, Tavis qiciniT daRu- Tmebi gadauwia da Sublze nazad eambo-
Runebdnen da daTaflul nayofs Seeq- ra. mere magrad Caekona da cremli wask-
ceodnen. sainteresoa, netav xeze ra- da.
tom ar miirTmeven, gaifiqra da abezari _ ra xdeba patarav, ra gagWirve-
niavisgan CamoSlili Tma kidev erTxel bia? aba, dawvrilebiT momiyevi! oRond
Seiswora. ezo mzeriT Semoirbina, mere marwuxebisgan gamanTavisufle, veRar
fanjaras mowyda da fexis wverebze Semd- vsunTqav.
gari cekva-cekviT gaemarTa roialisken. gogona muxlebidan Camosrilda da
TiTebi klaviSebze kalmaxiviT daxtod- iatakze mokalaTda.
nen da srialebdnen. patara pauzis Sem- _ bebo, ra aris siyvaruli? Sen ro-
gor Segiyvarda? zogs adre ewveva, zogs gvi-
qali daibna, dumili an, bevrs ki gverdze Cauv-
Camowva. gogona gafac- lis. Sesabralisia is adami-
icebiT eloda pasuxs. be- ani vis gulsac siyvaruli ar
bom saTvale Seiswora, isev swvevia. imasac amboben, siy-
saqsovs miswvda da Tavi varuli sulis niWiao, rome-
CaRuna. erTi Tvali rom lic sadRac gulTan axlos
amoiyvana gogonas amoxeda ivanebs. aba ra giTxra, Cemi
da RimiliT warmoTqva: istoria araferSi gamogad-
_ yvelafers Tavisi dro geba. Tumca, gulidan mowye-
aqvs. jer bavSvi xar, isedac niloba rom gadaigdo, mogi-
uamravi sazrunavi gaqvs: yvebi. 27
swavla-ganaTleba, musika, roland giorgaZe Zalian miyvars maisi, Cemi
ucxo ena, _ bebo pasuxs Tavs usayvarlesi Tvea. bunebac
aridebda. sxvanairad kiskasobs am TveSi, grZnobeb-
_ kargi ra bebo, Semomxede, bavSvi sac aforiaqebs. swored maisis TveSi
var axla me? daiwyo yvelaferi. im dRes mzis pirve-
bebo TvaliT miealersa, TiTqos li sxivis SemoWrisTanave wamovvardi
SviliSvils pirvelad xedavso. loginidan. uamravi saqme mqonda gasa-
_ xo, aRnagobiT bavSvs aRar gavx- keTebeli, abazanas mivaSure, Tavi mov-
ar, magram asakiT jer isev bavSvi xar. iwesrige da saqmianobas Sevudeqi. guli
bavSvoba, Svilo, oqros xanaa, sad geCqa- sixaruliT mqonda savse. rogorc iqna
reba, zrdasrulobas moeswrebi. Sevipire xelosnebi da axalmiRebuli bi-
gogonam yurs miRma gaatara naTqva- nis keTilmowyobas Seudgnen. guli sa-
mi. guleSi aRar meteoda, xumroba saqme xom
_ Sen rogor fiqrob, romeo da ju- ar aris, sakuTari bina meqneba. marTa-
lieta Cemze ufrosebi iyvnen? SenTvis lia erToTaxiani, magram Cemi. mezobeli
me sul bavSvi viqnebi, _ tuCebi gabusxa mikeTebda remonts da saTanadod unda
da gabutulma warbebi maRla azida. movmzadebuliyavi. purmarilian ojaxad
gulze Semoawva bebos, fexze wamod- gvicnobdnen da Tavs xom ar Sevircxven-
ga. SviliSvilmac wamoiwia. di. kargi sadili unda gamekeTebina. RiR-
_ modi patarav, yvelaferi iniT vagrZelebdi saqmianobas da fus-
dawvrilebiT miambe, _ bebom SviliSvils fuss. xaWapuri ki gamorCeulad Cemeuli
xeli gamosdo da iqve taxtze Camosxd- receptiT gamovacxve. patara gogo aRar
nen, _ aba, patarav, Tamamad. viyavi da kulinariaSi kargad verkveodi.
_ bebo, ar vici, ra hqvia amas. Rvinoze vWoWmanobdi. xelosani Rvinis
erTi biWia, CemTan erTad cekvavs, Cemi moyvaruli iyo da vifiqre, ar gamoT-
mewyvilea, Zalian Semawuxa Tavisi yur- vres-meTqi, magram qarTveli kacisTvis
adRebiT, _ Seyovnda, Tavi gaiqnia, mere sadili Rvinis gareSe ra sadilia. yvela
TvalanTebulma emociurad ganagrZo, _ saqme rom movaTave mere vigrZeni daR-
Cemze ori wliT ufrosia. Sexedulic la. cota xans wamovweqi. Tan vfiqrobdi,
aris, Tavazianic, kidevac mafrTxobs Tu ra Camecva. xeli Caviqnie, ra mniSvn-
misi gadametebuli yuradReba da kidevac eloba aqvs, Senc axla paemanze ar midi-
msiamovnebs. iqneb miTxra ra aris siy- ode. bebiaCemis naTqvamma gamomafxizla,
varuli, ras grZnoben am dros? uyvarda xolme Tqma _ saxlidan gasuli
ole, #4, 2022

_ aba ra giTxra, uamravi ram dawer- qali yovelTvis koxtad unda gamoiyure-
ila siyvarulze, savsea msoflio lit- bodeso. rogorc ityvian, aTasi Tvalia
eratura siyvarulze Seqmnili nawarmoe- da aTasi yurio. kabebi gadavaTvaliere,
bebiT, magram zusti pasuxi kacobriobas romeli? bolos Cemi moqsovili wiTeli
mainc ar aqvs, ar arsebobs siyvarulis kaba avirCie. makiaJiT Tavi aRar Semiwux-
formula da recepti. Cemi gadasaxe- ebia. gulaxdilad rom giTxra, arc vgi-
didan siyvaruls Tvali ar aqvs, siyvar- Jdebodi maincdamainc, mxolod Tvalebs
uli gulidan icqireba. arc asaki icis, Seviferadebdi xolme.
Zlivs mivaTrie CanTa gaCerebamde.
male trolebusic mogrixinda. uka-
na karidan avedi. mowyvetiT daiZra.
wavbarbacdi, xeliT haers wavepotine
da wonasworobadakarguli zurgiT
saxelurs Sevenarcxe. savarZlidan ax-
algazrda biWi wamoxta, arc ukiTxavs
ise CamomarTva CanTa. bodiSi momixa-
da, droulad ver dagexmareo. araferi
miTqvams, uxerxulad vgrZnobdi Tavs.
saxeze wamomaxura, albaT mTlad wiTe-
28 li viyavi. kacs madloba gadavuxade
da CanTis CamosarTmevad xeli gavu-
wode. iuara, Casvlamde CemTan iyoso.
ra meTqmoda. saxeSefaklulma Tvali
Sevavle. moxdenili, Savgvremani axal-
gazrda iyo. gaCerebamde bevri aRar iyo
darCenili, roca biWma Tavisufali xe-
liT jibidan furceli amoiRo da gam-
omiwoda. am misamarTze mivdivar, iqneb
damakvalianoTo. saubarze etyoboda
adgilobrivi ar iyo. misamarTs davxede,
gaoceba da Rimili erTbaSad momeria
mxatvari sofio WeliZe saxeze. furcelze Cemi korpusis nomeri
sakmaod mozrdil CanTas wamovavle iyo miTiTebuli. vupasuxe, ra Tqma unda
xeli. memZima, erTi ki gavifiqre, amas dagexmarebiT, mec mag korpusSi mivdi-
ra CaaTrevs iqamde-meTqi, magram raRas var-meTqi. vaJma gaiRima, gammarTlebia
vizamdi. mama wavedi, _ SevuZaxe mamas da eg ariso. uxerxulobidan jer kidev
da safexurebze mZimed daveSvi. mezo- ver gamovsuliyavi, Tavs xan Zirs vxri-
bel qals mivesalme, romelic yvavilebs di da xan fanjris miRma mrqolav kor-
dahfofinebda. Zalze mxiaruli qali pusebs gavayolebdi mzeras. erTxel me-
iyo, uzomod uyvarda yvavilebi, martox- tad arc Semixedavs ucnobi vaJisTvis.
ela qali iyo da siyvaruls yvavilebSi is ki Turme SefarviT maTvalierebda.
aqsovda troleibusi nel-nela icleboda, bolo
_ rodemde unda iaro, gogo, eulad? gaCerebaze marto Cven CamovediT. CanTa
_ SemomZaxa Tavwakrulma mezobelma, _ ar damaneba da korpusisken mimaval gzas
mogklavs mag CanTebis Treva. sxva Tu davadeqiT. uxmod mivdiodiT. Cem Tavze
araferi, CanTis waRebaSi mainc gamoga- vbrazobdi, ranairad wavforxildi, al-
dgeboda. baT ra sasacilod gamoviyurebodi, ras
_ gamirige mere vinme, ciala bicola, ifiqrebda es kaci, es ra mouxerxebeli
_ gavixumre mec. vinme yofilao. gunebaSi gamecina. axali
_ Cemi garigebuli rad ginda, korpusi iyo da lifti gamarTulad jer
varskvlavebs eTamaSebi gogo. kidev ar muSaobda. fexiT avuyeviT kibes.
uzomod saTno da keTilmosurne meoTxe sarTulze SevCerdi, movubrundi
qali iyo. yvelas ase mieyvavileboda da vuTxari, Tqven mexuTeze unda axvi-
xolme. deT. daxmarebisTvis didi madloba ga-
_ biWi rom myoloda ukve Cemi rZali davuxade. araferi uTqvams, gamiRima da
iqnebodi. safexurebi aiara. gamikvirda, arc saxe-
davimorcxve. li uTqvams, arc Cemi ukiTxavs. patara
_ modis ciala bicola, modis, oRond xans davyovndi. Semafiqriana ucnaurma
Zalze Sori gzidan, _ vupasuxe RimiliT. da Tavazianma axalgazrdam. mere Cemi bi-
_ elode, elode, _ ukve wasuls mo- nisken gadavdgi nabiji. CanTa tyviasaviT
mawia sityva. gamxdariyo, gavifiqre _ ra meSveleboda
es RvTisnieri kaci rom ar gadamyroda. maxsenda, Rimili momeria. netav saidan
xelosnebi mouTmenlad melodnen. gaigo vardebi rom miyvars, gamielva
Zvel magidaze morCenili Spaleri gadaa- TavSi. bebo dadumda. Tvali gauSterda,
fares, saxeldaxelo sufra gaSales da rogorc Cans fiqrebiT isev warsuls el-
madianad Seeqcnen. me Ria aivanze gavedi aciceboda. SviliSvili moTminebiT elo-
da ezoSi daviwye cqera. isev Cem marcxze da. bebo gamoerkva da isev gaagrZela
vfiqrobdi. Txroba. weRan rom geubnebodi, xelos-
bebo wamoiwia, saTvale moixsna, Ca- nebma sigaretisTvis gamagzavnes-meTqi,
moSlili WaRara Tmebi ukan gadaivarcx- Turme Cems iq aryofnaSi, es vaJbatoni
na, mxrebSi gasworda, sazurges miesvena, muSebTan Camosula, misalmebia, Seuqia
sadRac Sors, sagnebs miRma icqireboda. naxelavi, uTqvams mec damWirdeba Tqve-
karga xans iyo ase garinduli. SviliSv- ni daxmarebao, zemo sarTulze Cemma dam 29
ilma daabruna saamqveynos. miiRo bina, momewona Tqveni naxelavi da
_ mere bebo. mere ra moxda? gaagr- minda gaaremontoTo. amasTan SefarviT
Zele, momkla cnobismoyvareobam, veRar gamoukiTxavs Cems Sesaxeb, SeeSleboda
viTmen. Tu ra, arc saxiereba aklda, arc Wkua da
_ ra Svilo da zogierTi SemTxveva moxerxebuloba iurist kacs. mezobels
adamianis cxovrebaSi gadamwyvet mniSvn- yvelaferi Camoukaklavs. bebias Rimi-
elobas iZens da mTlianad cvlis mis mo- li gadaefina saTno saxeze. didi xnis
mavals. TavisiT araferi xdeba, amboben mere, roca ukve ojaxi gvqonda, vkiTxe,
yvelaferi RvTis gangebulebas emor- im aT wuTSi rogor movaxerxe Seni mox-
Cilebao. ar vici, albaT asea. ibvla-meTqi? ar ikiTxav, ra mipasuxa?
cota xanSi mezobelma damiZaxa, Tu Senma ususurobam da dabneulobam, Senma
ar dagvexmare, Cagveyreba wyalSi dageg- damfrTxalma Tvalebma, Senma kdemam da
mili dRe. sigareti gagviTavda, egaa Cve- ubraloebam, Senma wiTelma kabam momxi-
ni dopingi, magis gareSe ver vimuSaveb- blao. warmogidgenia, kabisTvisac ki mi-
To. oRond Tqven ar mocdeT da sigarets uqcevia yuradReba. axlac Senaxuli ma-
axlave mogitanT, vupasuxe, xelCanTa mx- qvs, xandaxan Cacmas mTxovs, Zveli dro
arze gadavikide da kibeze daveSvi. gavixsenoTo.
mivuyvebodi gzas da momavlis geg- xedav, kudraWa, erTma waborZikebam
mebs vawyobdi. aTas rameze vfiqrobdi, ra gaakeTa? ras gaugeb kacis guls. ami-
magram razec ar unda mefiqra, Cemda tom geubnebodi, siyvarulis recepti ar
gasaocrad, is axalgazrda amomesvetebo- arsebobs-meTqi. SeiZleba erTma Sexed-
da xolme. mikvirda, TiTqos da araferi vam gadawyvitos yvelaferi. im dRidan
uCveulo ar momxdara. mere ra Tu axl- moyolebuli, eqvsi Tvis ganmavlobaSi,
gazrda kaci Tavazianobas gamoiCens da yovel SabaTs, erTsa da imave dros Ca-
dagexmareba. vin moTvlis ramdeni aseTi modioda Tbilisidan da vardebis Tai-
SeTxvevaa dReSi. kacma rom Tqvas, wesi- guliT mxvdeboda. bevri rom ar gavagr-
erad arc ki Semixedavs. quTaisSi maisi Zelo, misma Tavazianobam, znekiTilobam
maisobda da vardis surnelSi gaxveul da uaRresad saintereso saubrebma, ara
qalaqSi cxovreba Cveulebrivad miedine- marto me momxibla da Semiyvarda, aramed
boda. davdiodi samsaxurSi, vsaqmianob- Cem mSoblebsac Seayvara Tavi. aseTia,
di ojaxSi, remontic bolosken midioda. Cemo lamazo, Cemi siyvarulis istoria.
yvelaferi Tavis adgilas dadga, magram daamTavra bebom, alersianad gadaxe-
im biWis xateba gulidan Tu gonebidan da ymawvil qals da Tvalebze Camocure-
ole, #4, 2022

vera da ver amoviRe. buli Tma gauswora. cremlmoreuli, sax-


erTxelac, samsaxuridan gamosuls, eRimiliani SviliSvili ki gulSi Caekra
is axalgazrda WiSkarTan vardebis Tai- da WknobaSeparuli loyebi daukocna.
guliT damxvda. xrigina troleibusi ga-
o vidre dajdeboda, skamis momrgvalebul sazurg-
proza l es damWknari xeli gadausva. maT saxlSi TiTqmis
e
o mTeli aveji mamamisis naxelavi iyo, romelic Tavis
l droze cnobili elzaseli durgali gaxldaT. masTan
e
o avejis SesakveTad germaniidan da Sveicariidanac ki
l Camodiodnen. yavarjeni kedels miayuda da magidis
e
lana o kides dayrdnobili erTxans gairinda. misi amqvey-
l nad yofnis meoTxmoce weliwadi iwureboda. wyn-
manveli e
o arad da uSfoTvelad gaatara wlebi. aurzauris da
l mniSvnelovani cvlilebebis gareSe, gulSi saimedod
e
o gadamalul, TiTqosda miviwyebul tkivilTan erTad...
30 l lana manveli
e
oleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleole

Il est où le bonheur
sad aris bedniereba
(romani)
gagrZeleba. dasawyisi ix. `ole~ #4, 5, 2021 weli, mTavari koncerti 9 saaTze iwyeboda...
`ole~ #1, 2, 3, 2022 weli melani da noemi gutenbergis moedanze
erTad wavidnen. Sarlotas didad ar un-
FesƟval de Musique de Strasbourg* doda melanis gaSveba, magram ratomRac
uari mainc ar uTqvams, mxolod saxlSi
biWebi Zalian Relavdnen. dRes isini droulad dabruneba mosTxova. melanis
pirvelad unda warmdgariyvnen sazogadoe- ar uyvarda dedis gamudmebuli kontro-
bis winaSe, ramdenime simRera specialurad li, axsna-ganmartebebis saWiroeba da Ta-
festivalisTvis moamzades. teqstebs da vis gasamarTlebeli tyuilebis mogoneba.
musikas ZiriTadad lui da damiani werd- Sarlotam axlac mxolod is icoda, rom
nen. jgufis yvela wevrma Tma gaizarda da gogonebs qalaqSi unda gaeseirnaT da sx-
erTmaneTis msgavsi imiji Seiqmna. vadasxva musikalur RonisZiebebs daswre-
sasceno kostiumebis raRac detalebi, bodnen. simarTlis codnis SemTxvevaSi, ra
bleizis daxmarebiT, Teatris gardero- Tqma unda, melanis wasvlis uflebas ar
bidan SearCies. mosacmelis daWmuWvnis miscemda. luis koncertze gamosvlis Ses-
SiSiT, klodi mTeli dRe ar damjdara. axebac araferi icoda.
lukasma isedac xveuli Tma kidev ufro jonaTani ukve moedanze daxvdaT.
daixvia da waramara im patara sarkeSi vidre aq movidoda, manamde klebeRis
iyureboda, romelsac yovelTvis jibiT moedanzec gaevlo da vinaidan iq gogone-
atarebda. damianma gulze metalis mrgva- bi ver enaxa, aqeT gamoegrZelebina gza.
li firfita daikida. fransuam special- yvelgan uamravi adamiani ireoda. irgvliv
urad koncertisTvis `rei banis~ markis musika, xmauri da mxiaruleba sufevda da
saTvale SeiZina. luim vercxlisbalTiani samives karg xasiaTze ayenebda, Tumca maT
tyavis sqeli qamari da tyavis mokle qur- isedac uxarodaT erTad yofna. Ria kafeSi
Tuki moirgo. dasxdnen da krepebi SeukveTes. jonaTani
klebeRis moedani rkinis patar-patara noems esaubreboda, maT magidasTan kar-
konstruqciebiT SemoeRobaT. xalxi Tan- oli rom gamoCnda, man melanis uCumrad
daTanobiT grovdeboda. scenis win patara kalTaSi yayaCo Caudo da skamis mosatanad
skamebi daedgaT, romlebic jer kidev kafeSi Sevida.
dRisiT daekavebinaT iRblianebs. danar- jonaTans karolis qcevaze Rimili
Ceni mayurebeli zogi generlis qandake- tuCebze SeaSra, noemisTan saubars umal
basTan, zogi betonis barierebze, zogic Tavi mianeba da skamianad melanis mxares
pirdapir Zirs jdeboda. gadajda. ukan mobrunebul karols Tavis
* strasburgis musikaluri festivali _ (Targmn. fran- dasa da jonaTans Soris mouwia dajdoma.
gulidan).
melanim erTxans uxerxulad atriala xe-
lSi yayaCo, mere CanTidan leqsebis blo-
knoti amoiRo da furclebs Soris Sein-
axa...
im saRamos klebeRis moednidan gvia-
nobamde ismoda damianis maRali, myvira-
la vokali, gitarebis dasamaxsovrebeli
rifebi da luis soloebi.

***
im dRis Semdeg, TiTqmis yoveldRe
xvdebodnen erTmaneTs melani da jo- 31
naTani. noemic maTTan erTad iyo, raTa
Sarlotas eWvi ar aeRo da melani ar gae-
mwarebina. viTom sasxvaTaSorisod kar-
olic xSirad Cndeboda maTTan, motoebiT
xom isedac yvelani erTad seirnobdnen.
jonaTanma melanis tyavis qurTuki, tya-
vis xelTaTmanebi da Cafxuti aCuqa, raTa
motocikletis swrafi svlis dros ar ga-
ciebuliyo da Tan mgzavrobis wesebic ar
daerRvia.
Tumca es yvelaferi Sarlotas SiSiT
isev jonaTanis saxlSi inaxeboda.
siyvarulze arasodes araferi uTq-
vamT, TiTqos arc erT maTgans ar surda mxatvari sofio WeliZe
daerRvia sulTa harmoniuli mdgomareo- sawoli gancalkevebiT idga. paskalis si-
ba. mxolod grZnobdnen da ufrTxilde- cocxleSic ase iyo. oTx wvril fexze
bodnen. melanisTvis es grZnoba nacno- Semdgar sarkian magidas miuaxlovda da
bi iyo. eliasis Semdeg, jonaTani iyo is xmarebisgan galeuli, mownuli skami gamos-
sando adamiani, romelTanac saimedo nav- wia. vidre dajdeboda, skamis momrgvale-
sayudeli hpova da simSvideSi gairinda. bul sazurges damWknari xeli gadausva.
maT saxlSi TiTqmis mTeli aveji mamami-
sis naxelavi iyo, romelic Tavis droze
aneti cnobili elzaseli durgali gaxldaT.
(nivTebi, romlebic tkivils gvayeneben) masTan avejis SesakveTad germaniidan da
Sveicariidanac ki Camodiodnen. yavarjeni
anetma aivanze gamavali orive kari kedels miayuda da magidis kides dayrd-
mWidrod daxura da odnav Camobnelebul, nobili erTxans gairinda. misi amqveynad
saukunes mitanebuli saxlis kedlebSi yofnis meoTxmoce weliwadi iwureboda.
ganmartoveba scada. wynarad da uSfoTvelad gaatara wle-
strasburgSi ivlisis mze acxunebda. bi. aurzauris da mniSvnelovani cvlile-
lui da misi jgufis wevrebi sarepeticiod bebis gareSe, gulSi saimedod gadamalul,
sardafSi Casuliyvnen. bleizi TeatrSi TiTqosda miviwyebul tkivilTan erTad...
iyo. sarkes Sexeda, moCuqurTmebuli Car-
mas Semdeg, rac aivanze daeca da fexi Codan mzera sakuTar gamosaxulebaze ga-
moitexa, anets gadaadgileba uWirda. daitana, mere xelebi saxesTan miitana da
ole, #4, 2022

marcxena xeliT yavarjens dayrdnobili, TiTis wverebiT jiutad Seecada naoWebis


Tavisufali xeliT isev yoveldRiur saq- gasworebas. anets Sekruli Tma ucabedad
meebs akeTebda. xmauriani musika awuxebda, spilenZis samajurze gamoedo, romelic
Tumca arafers ambobda. aseve ar wuwuneb- majaze maRali wnevis dasaregulireblad
da sigaretis kvamlzec, romelic bleizis ekeTa. damatebiTi samagris asaRebad ma-
gamoisobiT uwyvetad trialebda saxlSi. gidis patara ujra gamoswia. ujram gaiR-
aneti saZinebel oTaxSi Sevida, ori rWiala. samagrebi spilos Zvlisgan damza-
debul patara, aqsesuarebis Casalagebel
eqvskuTxa prizmis msgavs sxeulebi...
mogrZo, Ria yuTSi elaga. yu- da mere, ramdenjer at-
Tis wina mxares, tevridan ga- kenen erTmaneTs guls,
mosuli, Tavdaxrili qudiani asakisTvis Seuferebeli Rel-
qali iyo amotvifruli, ukana vis, usasoo yofis fonze ec-
mxares ki... anets ucbad yelSi debian Serigebas...
raRac gaeWeda da xvela auty- mere? mere ki mixvdebi-
da. suli rom moiTqva, misT- an, rom amqveynad arasodes
vis Zvirfasi nivTi saTuTad araferi ar icvleba. mniSvn-
amoatriala da zed amotvi- eloba ar aqvs ramdeni wlis
fruli asoebi, RmerTma uwyis, xar, sad iare, rogor ada-
32 wlebis manZilze ukve meram- mianebs Sexvdi cxovrebis
dened daaTvaliera: gzaze... mainc verasodes ver
`Cems anets... marad mo- lana manveli iswavlian urTierTobebis,
migonebde... 1928 w. 1 ivlisi... grZnobebis gafrTxilebas;
Alessandro~ mainc yovel jerze gautydebaT guli,
imitom rom mere itanjon, sxva an sulac
alesandro gariciom Zmebi grimebis sakuTari Tavi daidanaSaulon da kvlav
saxelobis parkSi aCuqa es suveniri da am daelodon im erTaderT adamians, romel-
bolo Sexvedris yvela detali samudamod ic arasodes ar gamoCndeba...
aRebeWda gonebaSi... Sarlota saxlSi dasabruneblad wa-
jarSi wasuli alesandro ukan aRar modga.
dabrunebula. anets misgan es suveniri, `besame muCo...~ STambeWdavad mRero-
sami Reri gamxmari gvirila da miCqmalu- da samociode wlis WaRaraTmiani, simpa-
li, ukvdavi siyvaruli darCa... Tiuri mamakaci, romelic moulodnelad
scenidan gadmoixara da Sarlotas xeli
gamouwoda. Sarlotam uaris Tqma daapira,
Bésame mucho magram ratomRac gadaifiqra. momReralma
scenaze aiyvana da masze xelCakidebulma
Sarlotam etieni cxeli zafxulis Se-
daasrula simRera.
darebiT gril saRamos gaicno.
etiens SarlotasTvis xeli aRar gauS-
strasburgis meria sazafxulo pro-
via. saRamos dasrulebis Semdeg erTad
gramis farglebSi, xanSiSesuli adamianebi-
dalies TeTri Rvino da strasburgis
sTvis Ria cis qveS cekvis saRamoebs awyob-
moRuSul cas serenadebi umReres...
da.
Sarlota, rogorc sCveoda Zveli urT-
ijda Sarlota ganmartoebiT, xeebis
ierTobebiT miyenebuli tkivilebis mo-
qveS da Soridan adevnebda Tvals sxvaTa
SuSebas isev axali urTierTobebiT cdi-
axali urTierTobebis dawyebas. TviTonac
lobda.
ar icoda aq ratom movida. es iqneb uzomo
simartovis gancdis, anac gulSiCamwvdomi
musikis hangebis brali iyo? Au Pays de Jeanne*
irgvliv sasiamovno atmosfero sufe-
melani da noemi melanis saxlidan er-
vda. jer iRimeboda, mere ki dasevdianda
Tad gamovidnen. mSvidi da mziani dila
mudam Tanmdevi gaunelebeli sulis tki-
gaTenebuliyo. gogonebi Tavs mxiarulad
vilis gamo.
grZnobdnen da umizezod icinodnen. Sar-
vin icis ramden xans gastans wyvilebis
lotas jer kidev eZina, bolo dros sul
Tavaziani sityva-pasuxis gacvla-gamocv-
fiqrebSi iyo CaZiruli da melanis didad
la, ramdenjer gaaxareben erTmaneTs
ar ekontaqteboda. Tu speqtakli ar hqon-
yuradRebiT, Tbili RimiliT. ramdenjer
da saaTobiT ijda sibneleSi ganmartoebu-
wavlen kinoSi, saRamoobiT ramdenjer da-
li.
leven mxrebze erTmaneTis samosmosxmule-
biWebi supermarketis win elodebod-
bi elzasuri RviniT savse bokal Rvinos...
nen. jonaTans melanisTvis, xolo toms
Tavidan uamrav fotos gadaiReben, Ri-
noemisTvis Cafxutebi gaemzadebinaT.
miliT, bednieri gamometyvelebiT. egone-
karolma yvelas koka-kola da sendviCe-
baT rom sadRac Sors darCa warsulSi
daRvrili cremlebi, wyenisgan gaxevebuli * Janas samSobloSi _ (Targmn. frangulidan)
bi dauriga. melanis gaeRima, karols isev karoli iq gaCerda, sadac `Que ta volo-
uzomod epkurebina `Bleu De CHANEL~i. nté soit faite~***** ewera.
swrafad isauzmes. jonaTanma melanis amasobaSi noemma mindvris yvavilebi
tuCze SerCenili puris namceci moacila mokrifa. tomi SekveTili heroinis Casab-
da pirSi Caido. melanim akoca da Cafxu- areblad q. tulSi marto wavida.
tis dasaxureblad Tavi miuSvira, yelT-
an Sesakravis Sekvra verafriT ver iswav-
la. iqneb eswavla kidec, magram Zalian Hôtel Jeanne D’Arc
moswonda jonaTanis zrunva da yovel
mzisken
jerze nebierad dgeboda mis win, isic
didi rudunebiT asrulebda misTvis fri- tomis dabrunebis Semdeg, savaxSmod
ad sasiamovno rituals. jonaTans uecrad sastumro `Jana darkis~ restoranSi Sevid- 33
Tavisi Cafxuti, romelic mklaviT eWira nen. tomma gulis jibeze xeli orjer mii-
gaeSva da Zirs davarda. yvela Secba. man do, rac imas niSnavda, rom baikerTa klubis
ki gaiRima, daixara, Cafxuti aiRo da jer prezidentisTvis gadasacemi Tanxa swored
savarZelze, Semdeg ki avzze daakakuna... iq hqonda Senaxuli.
erTi wris dartymis Semdeg gezi sufrasTan yvela mxiarulobda, mxolod
lotaringiisken, Jana darkis mSobliuri melani wuxda, icoda saxlSi misvla daagvi-
soflisken aiRes. yvelaze win jonaTani da andeboda da Sarlotas Cxubis eSinoda. cota
melani iyvnen, Semdeg tomi da noemi, sul Rvino dalies. melanim noems tualetSi gay-
bolos ki karoli, romelic gzad xandaxan ola sTxova, magram man ratomRac gayolaze
maT uswrebda da gamarjvebis niSnad mar- uari uTxra. jonaTani wamoiwia. melani Seex-
jvena xels Tavs zeviT swevda. vewa darCeniliyo.
melanis Zalian uyvarda motoze jdoma, ...gaxurebuli Subli civi wyliT daiba-
gansakuTrebiT did gzaze wasvla moswon- na da sastumros ukan mdebare baRSi gavida.
da. Semxvedri qarisgan Tvalebs rom veRar cxeloda, mze TiTqos cis kabadonze gadawo-
axelda, vizors bolomde xuravda da oc- liliyo. jer yvavilebTan mivida, moefera,
nebebSi mihqroda. mere Citebis WikWiki moesma da maT xmas gahy-
jonaTani zogjer motos xels uSvebda va. xeebis qveS griloda.
da melanis fexze exeboda. am dros melani _ netav, jonaTanic aq iyoso, _ gaifiqra
gulSi samjer imeorebda: Je t’aime! Je t’aime! da is iyo gabruneba daapira, rom viRacam
Je t’aime!* zurgidan saxeze xeli aafara...
jonaTanma Tavisi harli davidsoni melani uZaliandeboda, magram verafers
`Galerie de la Tour~**-Tan gaaCera. danarCen- xdeboda, ukanac ver trialdeboda, TiTqos
ebic iqve gaCerdnen. xelTaTmanebi da rkinis saltiT iWerdnen. kiserTan cxel
qurTukebi gaixades, Cafxutebi moixsnes sunTqvas da Sanelis sunamos nacnob suns
da iqve mdebare kafeSi `Au Pays de Jeanne~ grZnobda...
Sevidnen. yvelam erTxmad Pâté en Croûte*** jonaTanma melani tualetSi rom ver
SeukveTa... naxa, mis mosaZebnad sastumrodan gavida. iq
saRamomde Jana darkis saxl-muzeumi, ramdenime ucxo adamianis garda aravin iyo.
eklesia da wminda borcvi daaTvalieres. uecrad swrafad momavali karoli dain-
borcvze, miwaSi Camagrebul qvebiT da axa, romelmac Cafxuti ise ucbad daixura,
betoniT aSenebul filebze liTonis fir- TiTqos saxis damalva undoda. jonaTanma
fitebi daemagrebinaT, sadac RvTisadmi dauZaxa, man ki xeli auqnia da motocikleti
sxvadasxva saTxovari ewera. firfitebze daqoqa...
aseve miniaturuli naxatebi amoetvifraT noemi da tomic gareT gamosuliyvnen,
da mTlian zedapirze liTonis didi jvre- yvela mixvda rom raRac moxda.
ole, #4, 2022

bi miewebebinaT. SokSi Cavardnili, gadafiTrebuli mel-


melani da jonaTani xelixelCakidule- anis danaxvaze, jonaTanma nabiji veRar ga-
bi mividnen iq, sadac `Qui cherchez vous?~**** dadga, Tvalebi cremliT aevso da amoigmina.
ewera. melanim tirili daiwyo. jonaTanma muStebi
* miyvarxar! miyvarxar! miyvarxar!
Sekra da Tavisi motosken gaiqca. tomi gaeki-
** `koSkis galerea~ da.
*** xorciani Rvezeli, romelsac jer kidev Sua saukuneebSi _ Sen darCi! _ dauRriala.
amzadebdnen safrangeTSi.
**** `vis eZeb?~ ***** `Sesruldes Seni neba~
gzaze manqanebi Cerdebodnen. jonaTani Et comme je croyais à l’amiƟé ! Il ne sait proba-
karolis saxels yviroda, Tavze Cafxuti ar blement pas...
efara. karols qalaq sareburgTan daewia, Je vais au soleil, je n’ai plus d’autre chemin ici...
gza mouWra, motocikletidan gadmoaTria Il y a une fille qui pleure, près de mon cœur et si
da saxeSi daartya. karoli daeca, magram ma- loin...
leve wamodga, daixara da jonaTans fexebSi
eca. jonaTanma pistoleti amoiRo da sami me baikeri, mivdivar mzisken
tyvia esrola.
policiis sirenebis xmaze pistoleti mivdivar mzisken, me ar damrCa aq sxva
iqve daagdo. isev motoze dajda, tiroda. savali.
mze Cadioda, wiTel-yviTeli ferebi erT- damrCebi gulSi, gayinuli xsovnis kideze.
me gavusinje gemo Ralats, yvelaze mwares.
34 maneTSi ireoda. maqsimaluri siCqare aiRo
da saWes xelebi gauSva... yvela Ralatze umwaresi, moZmis Ralati.

Je suis un motard, je vais au soleil* is gogo SoriT, cremliT savse TvalebiT


melis...
Je vais au soleil, je n’ai plus d’autre chemin ici. me ki mivdivar Camavali mzis
Tu resteras dans mon cœur, au bord de la kurcxalisken...
mémoire gelée. bolomde rCeba uRalato es Cemi moto.
J’ai goûté à la trahison, la plus amère. Cemi saxli da axla kubo, erTguli marad...
La plus amère de toutes les trahisons est la trahi-
son du frère. rogor miyvardi! es me vici da icis
CeƩe fille m’aƩend au loin, les yeux pleins de RmerTma!
larmes... da rogor mwamda megobrobis! ar icis
Et je vais vers les rayons du soleil... C’est ma de- albaT!
vise. mivdivar mzisken, me ar damrCa aq sxva
Ma maison et maintenant le cercueil, fidèle à ja- savali...
mais... iq gogo tiris, gulTan axlo da
Comme je t’aimais ! Je le sais et Dieu le sait ! ase SoriT...
* (Targmn. frangulidan, leqsis avtori da mTargmneli _
lana manveli). gagrZeleba Semdeg nomerSi
o ar minda sxvasTan gayofa grZnobis,
poezia l msurs daviferflo SenTvis da Senad,
e
o me vici, Tovli damicdis wlobiT,
l Tumc ver gavigeb me Tovlis enas.
e me minda Seni lamazi xeli
o
l meWiros, rogorc faqizi gunda,
e da miyvars, roca sityvebi mwveli
jemal o
l swrafadve migaqvs caxcaxiT gulTan.
SainiZe e xasiaTs micvlis mainc udavod
o Senze fiqri da Tovlis amindi,
l
e qari rodesac gareT gundaobs
o da ifareba TovliT kramiti...
l 35
jemal SainiZe
e
oleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleole

babuas

me Sens dakargvas axla vgrZnob mZafrad,


ganvicdi, rogorc arasdros ise,
mZimea, roca ojaxis Zafi
gawydeba da ver amTeleb isev.

da Tuki axla gvxedav da gesmis,


imqveynad Tuki arsebob sadRac,
Sena xar Cveni ufrosi mwyemsi
da SeniT avalT sikeTis aRmarTs.

zamTari

xasiaTs micvlis mainc udavod


Senze fiqri da Tovlis amindi.
gareT rodesac qari gundaobs,
dafarulia TovliT kramiti.
roca saxlSiac aRwevs wvimis xma,
Rrma mogonebebs vmarcvlav gonebiT,
miyvars xmauri sveli miwisa,
vzivar da vusmen siamovnebiT.
goneba mainc verasdros waSlis
rac adre iyo, Zalian adre,
da axla Cemi Zvirfasi saxlic
am mogonebebs badebs da badebs.
ar minda sxvasTan gayofa grZnobis,
msurs daviferflo SenTvis da Senad,
me vici, Tovli damicdis wlobiT,
Tumc ver gavigeb me Tovlis enas.
ole, #4, 2022

me minda Seni lamazi xeli


meWiros, rogorc faqizi gunda,
da miyvars, roca sityvebi mwveli
swrafadve migaqvs caxcaxiT gulTan.
xasiaTs micvlis mainc udavod
Senze fiqri da Tovlis amindi,
qari rodesac gareT gundaobs
da ifareba TovliT kramiti...
* * *
Sen ise kargi xar da ise Tbili xar
da ise maoceb mag Seni bunebiT,
mende da merwmune, me dRemde verafriT,
verafriT,
verafriT
ver dagiwunebdi.

Sen ise kargi xar da sanatreli xar.


o, rogor giambo, miWirs darwmunebiT,
amitom, Zvirfaso, me dRemde verafriT,
verafriT,
36 verafriT,
ver dagiwunebdi. jemal
xolo Sen, Wkviano, momTmeno, gamgebo, SainiZe
me girCev ar ayve am saSiS cdunebas,
Sens garda me bevri Wkviani, naswavli
gogona wixls mkravda da damiwunebda.

warRvnis Semdeg
gadaiara SfoTma da SiSma,
mdinaris piras gamoCnda saxli
da saxlTan axlos datovil niSans
davyureb, rogorc utyuar samxils.

mxolod RmerTisRa gvjeroda yvelas,


Zlivs gadatanil dReebis Semdgom,
da, ai, ukve gamoCnda Svela,
arada rogor gviWirda erT dros.

vardobis Tve
vardobis Tves, maisis Tves mze siames axlida,
modiodi da mogqonda sixaruli saxlidan.

arca Suri, arca wyena, borot gzebze mavali,


micemodes daviwyebas mraval, mraval, mravali...
mxolod Sen erTs geubnebi, Tu xar Cemi msmeneli,
rom gaivlis bevri weli kvlavac Seusveneblad.

Sen SerCebi maRal mwvervals bukebiT da dairiT,


vardobis Tves vardi iyos, vardi mravalnairi...

* * *
es Tebervlis saRamo
Sens saxelsa mReris,
sevda ar Semayaro
Seni Tvalis feri.

getyvi gulis nadebsa


siyvarulis gamo,
momklavs Savi adesa
Tebervlis saRamos.
o me isev mivyvebi tyesa da lelians,
poezia l
mohquxs da moRelavs giJmaJi aragvi,
e
o uSenod sicocxles, aba, ra fasi aqvs?!..
l me ar meSinia, icode, arafris.
e
o Tumca, mze anaTebs da mTeli, samyaro
l Cems gulSi fiqrebis, gancdebis mindia...
e
siyvaruls rad unda miTi da araki?!..
ana o
l rodesac _ dReebi, uSenod, midian.
manoSvili e wamodi wagiyvan Cems lamaz walkotSi,
o
l wamodi, Camohye _ aragvis napirebs,
e siyvaruls agixsni da saxlSi wagiyvan
o da... erTad SevxvdebiT gazafxuls, aprilebs.
l 37
e ana manoSvili
oleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleole

saqarTveloSi rom ar maSin veRar mogvereva,


verc mteri, verc satana,
mRerode mxolod, ase gadavrCebiT, _
Tuki, erTad viqnebiT,
Cvens samSoblos sadideblad
saqarTveloSi rom ar mRerode,
saqmiTa da fiqrebiT.
da... rom... ar werde _ leqsebs frTianebs;
erTmaneTis siyvaruliT
ver gavaCerebT gulebs sagules,
momavali vaSenoT,
dardi wagvlekavs adamianebs.
saqarTvelos Zliereba
saqarTveloSi Tu ar imRere,
mTel msoflios vaCvenoT.
winaprebis gziT Tu ar givlia;
siyvaruli gadagvarCens, _
yvarlis mTebs Tu ar moeferebi,
Cvens gulebSi Tu kia,
efereboda, rogorc ilia.
`siyvaruli _ gzad da xidad~, _
krZalviT vabijebT iyalTos miwas,
did rusTavels uTqvia.
monastris kedlebs veamborebiT;
aq xom swavlobda Wabuki SoTa,
iwvoda fiqriT da STagonebiT.
iliasa da SoTas madlia,
rom ibadeba wyaro muzebis; * * *
viT, gazafxulze SemonaTeba _
atmebisa da lamaz nuSebis. leqss vuZRvni Cems sayvarel
im winaparTa nakvalevs mivdevT, SviliSvils anis
ver SevedrebiT, nuTu veravin?!..
gancdiT, ocnebiT mudam, dafrinavs, ulamazesi gogo xar,
simRerisa da leqsis merani. msgavsi mzisa da mTvarisa;
saqarTveloSi rom ar mRerode, Cemi ocnebis wyaro xar,
da... rom... ar swerde leqsebs frTianebs, sadari zurmuxt-lalisa.
ver gavaCerebT gulebs sagules, _ maisis nazi vardi xar, _
dardi wagvlekavs adamianebs. da... ciskari xar, _ dilisa;
lamazi gazafxuli xar,
da siyvarulis Tilisma.
Sen, Cemi gulis _ feTqva xar,
da.. mze xar, _ amomavali,
Sen, Cemi tkbili fiqri xar,
ole, #4, 2022

`siyvaruli gzad da xidad~ warsuli da momavali.


ulamazesi gogo xar, _
siyvaruli gadagvarCens, _ msgavsi, _ mzisa da mTvarisa,
Cvens gulebSi Tu kia, Cemi ocnebis wyaro xar,
`siyvaruli gzad da xidad~ sadari _ zurmuxt _ lalisa!..
did rusTavels uTqvia.
sikeTiT da siyvaruliT,
erTmaneTis gatana,
qalav

didi xania, vfiqrob,


da... gulSi grZnobas vmalav,
modi, amodi, mTaSi,
Cemo, lamazo qalav.
sul, Sen gekuTvnis, kargo,
es mTa da turfa veli,
Rame mikrTeba Zili,
da... mouTmenlad, geli.
minda Camovxsna, _ cidan,
38 mTvare dagkido mkerdze
da iCaxCaxos, _ RamiT,
leqsma naTqvamma Senze. ana
dRisiT mogirTav kabas, manoSvili
ferad-feradi mZiviT,
ise brwyinavdes, marTlac,
rogorc, mzis oqros sxivi.
didi xania vfiqrob
da gulSi grZnobas vmalav,
modi, amodi, mTaSi,
Cemo lamazo qalav!

Zalian, Zalian, Zalian


miyvarxar!..

Tu damakvirdebi, maSinve, mixvdebi,


me sadac mivdivar, Senc, mudam, iqa xar,
damyveba mag TvalTa lamazi naTeli,
Zalian, Zalian, Zalian miyvarxar.
me isev mivyvebi tyesa da lelians,
mohquxs da moRelavs giJmaJi aragvi,
uSenod sicocxles, aba, ra fasi aqvs?!..
me ar meSinia, icode, arafris.
Tumca, mze anaTebs da mTeli, samyaro
Cems gulSi fiqrebis, gancdebis mindia...
siyvaruls rad unda miTi da araki?!..
rodesac _ dReebi, uSenod, midian.
wamodi wagiyvan Cems lamaz walkotSi,
wamodi, Camohye _ aragvis napirebs,
siyvaruls agixsni da saxlSi wagiyvan
da... erTad SevxvdebiT gazafxuls, aprilebs.
Tu damakvirdebi, maSinve, mixvdebi,
me sadac mivdivar, Senc, mudam, iqa xar,
damyveba mag TvalTa lamazi naTeli,
Zalian, Zalian, Zalian, miyvarxar!..
o Cafiqrebuli mivedi samsaxurSi, savarZelSi Cav-
proza l
jeqi da am istorias Cavukvirdi. uecrad kari gaiRo,
e
o mamakaci Semovida, lamazi, maRali, momnusxveli Ri-
l
e miliT da vardebis TaiguliT. xelze xeli momkida,
o nazad meambora. Jruantelma damiara tanSi, _ colad
l
e gamomyvebiT qalbatono Tea? _ mkiTxa. xmaze vicani,
maia o
l
gigo iyo, gavogndi, magram uaris Tqma Cems Zalebs
e aRemateboda... davTanxmdi, cota xani xom mainc vi-
diakoniZe o brwyineb-meTqi almasiviT. gameRima, isev Sevxede Cems
l
e
win mdgom mamakacs, xelmklavi gamovde da gareT
o gamovediT.
l 39
maia diakoniZe
e
oleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleole

gigo
lamazi qali iyo sofia, didi mwvane
TvalebiTa da qera TmebiT, tanic kargi hqon-
da da Rimilic. momajadoebeli gamoxedvis
gamo gulgrilad verc erTi kaci gverds ver
auvlida, yvelas monusxuls da Seyvarebuls
tovebda. namdvili jadoqariao, _ ityoda
xolme bebiaCemi, roca dainaxavda berZnis
qals, _ albaT, rame saidumloeba icis, kacebs
Tavi rogor Seayvaros, Torem ager Sen, la-
mazic xar, Wkvianic, magram damiberdi bebo
saxlSi, _ metyoda da TanagrZnobiT gad-
momxedavda xolme.
qmari ki Seuxedavi hyavda sofias, jmuxi,
dabali, gamxdari mamakaci, uzarmazari ul-
vaSebiT da TaviT, magram Tqven warmoidg-
ineT, imis garda qals aravin undoda. iwvoda
da idageboda qmrisTvis, eWvianobda kidec.
ayalmayalic xSirad mouwyvia, maRaziaSi gamy-
idvel qals, rus oqsanas, ramdeni xani elapa-
rakebodio, _ etyoda. umtkicebda gigo, _
araferi saqme ar maqvs, Tevzi Zveli xom ar
aris, imas vamowmebdio, _ magram araferi es-
moda sofias, agrZelebda vai-vuSvelebels.
mgoni amdeni skandalebisgan daiRala gigo da
marTlac miatova Cveni lamazi berZnis qali
da oqsana SeirTo colad. uceb daWkna Tval- mxatvari sofio WeliZe
daxelSua. aseTma gardasaxvam yvela gaaogna, gavida ori weliwadi, axla oqsanasa da
sofia uceb moberda, saxe naoWebiT daefara, gigos Soris daiZaba urTierToba. oqsanam
_ ase icis siyvarulma da gulgatexilobamo, Turme Cemze daiwyo eWvianoba, iuridiul
_ mixsnida bebia, viTom me ar vicodi araferi konsultaciebs vuwevdi gigos sofiasTan
ole, #4, 2022

amis Sesaxeb. qonebrivi davis Taobaze. mikvirda es yve-


Tqven warmoidgineT, axla oqsana gabrwy- laferi, Cven Soris xom araferi ar iyo, ma-
inda mzesaviT. galamazda, broliviT anaTeb- gram erT dResac sofia Semomxvda gzaze, _
da misi TeTri kani, rom gaicinebda TiTqos Sen xar axla misi rCeulio?! _ mkiTxa da dac-
vardebi cvioda piridan, modiT amkrifeT, inviT gamomayola Tvali.
damynoseT, ra surneli midiso. maRazia, sad- Cafiqrebuli mivedi samsaxurSi, savar-
ac qali muSaobda klientebiT gaivso, rigebi ZelSi Cavjeqi da am istorias Cavukvirdi. ue-
dadga, maincdamainc am maRaziaSi undodaT crad kari gaiRo, mamakaci Semovida, lamazi,
xorcis, mwvanilis Tu kidev sxva ramis SeZena. maRali, momnusxveli RimiliT da vardebis
TaiguliT. xelze xeli momkida, da yvavilebiTaa dafaruli. Cve-
nazad meambora. Jruantelma da- ni Txac iqaa, Tavisi ciknebiT.
miara tanSi, _ colad gamomyve- imaT vcnob, imitom rom Sublze
biT qalbatono Tea? _ mkiTxa. uzarmazari Savi niSani aqvT
xmaze vicani, gigo iyo, gavogn- suyvelas, samkuTxedis formis.
di, magram uaris Tqma Cems Za- marTalia didi xnis nacnobebi
lebs aRemateboda... davTanxmdi, ara varT, sul erTi kviris Camo-
cota xani xom mainc vibrwy- sulebi varT me da deda Tbili-
ineb-meTqi almasiviT. gameRi- sidan, magram maTi qcevebic
ma, isev Sevxede Cems win mdgom male Seviswavle da garegnobac,
mamakacs, xelmklavi gamovde da Zalian miyvars ciknebTan Tama-
gareT gamovediT. TiTze niSno- Si. rom araferi damiSavos deda
40 bis beWedi mekeTa, amayad miv- Txam, xan puri mimaqvs imisTvis,
abijebdi quCaSi da vgrZnobdi maia xan xaWapuris naWersac wavuReb
aRtacebul mzeras, romelic diakoniZe xolme. bevrs gadmomiRebs bico-
manamde arasodes mRirsebia, mec laCemi venera TefSze, gamxdari
namdvili jadoqari viyavi... gverds ki msof- xar, unda gagasuqoo.
lioSi yvelaze lamazi mamakaci mimSvenebda. biliks axla qveviT CavuyeviT, iseTi vi-
wroa, TiTo-TiTo mivdivarT, win zeinabi
midis, mere me, ukan mayvala momyveba, etyo-
qalebis samflobelo ba Cems dazRvevas cdilobs, fexi Tu damic-
da, wamomeSveleba. zeinabi, rogorc ufrosi
gzaze xelixelCakidebuli mivdivarT me
gzas mikvalavs, gafacicebulia, win rame ar
da Cemi biZaSvilebi. erTs zeinabi hqvia, meo-
SemogvefeTos da ar SemaSinos. male mdi-
res _ mayvala. Cems gamo waiCxubnen. xandax-
naris piras aRmovCndiT, bicolam Soridan
an gzispirze gadabardnil mayvlis buCqebs
dagvinaxa, droze wamodiTo, xeliT gvaniSna.
gadaswvdebian, Tan cdiloben xeli ar ga-
sarecxis recxvas qalebi ukve morCenili-
miSvan, iqiT-aqeT meqaCebian, magram romeli-
yvnen, uzarmazar qvebze gadaefinaT loginis
Racam aucileblad unda damTmos, ise xils
TeTreuli gasaSrobad, aqa-iq tansacmelic
ver mokrefen. guldawyvetiT mcildebian xan
moCans. feradi RilebiviT Camwkrivebulan
erTi, xan meore, muWebs aivseben da isev Ce-
zeinabis da mayvalas kabebi, marto Cemi zein-
mTan morbian, mayvals pirSi matenian, _ xom
abis da mayvalasi ki ara, sxva maTi mosaxele
gemrieliao, _ mekiTxebian da Tan TvalebSi
gogoebisac, imitom rom imereTis am mTian
miyureben, undaT kmayofili davrCe. erT-
sofelSi kidev bevrs aqvs aseTive saxeli.
maneTs ejibrebian, vin met mayvals maWmevs,
mdinarispiras buCqebze Sarvlebi gadaufe-
TviTon erTsac ar gasinjaven. mec SoSiasaviT
niaT, qmrebis da vaJebis, maT Soris biZaCemi
vaReb pirs da vitkbaruneb gemriel nayofs.
bondosi da Cemi biZaSvili fridonisac. ax-
isic momwons, rom Cemi gulisTvis aseTi da-
los mivediT, deda qalebs SuaSi CaujeniaT
ka-daka aqvT.
da gafacicebiT usmenen mis damtvreul qar-
kmayofili mivdivar gzaze. iqauri mzec
Tuls. yveba Tavis ukrainul sofelze.
momwons, Tavze ki macxunebs, magram ar vimC-
axalmisulebs SeZaxilebiT Segvxvdnen, _
nev. gogonebs CemTvis qudis daxureba daavi-
rusis gogo movidao, _ momaZaxes aqeT-iqidan
wydaT, dedam ki daavalaT, aucileblad SeniS-
da mzera isev dedasken gadaitanes. gogoeb-
vnas miiReben! SuadRis mze Tavs matkivebs
ma dedaCemisgan CurCuliT aiRes Cemi banao-
xolme, cxviridan sisxls madens. erTxel,
bis nebarTva. gamxades, dagubebul wyalSi
maxsovs, sisxlisdenas verafriT miCerebdnen,
Camayenes. civi wyalia, magram xmas ar viReb,
bevri sisxli vRvare, lamisaa varcli gaivso.
vacli Cemze zrunvas. gamsapnes, xan jamiT,
amitom dedas uqudod arasodes gavyavar sax-
xan peSvebiT wyals masxamen. uxariaT, Cems
lidan.
gazrdaSi wvlili rom SeaqvT, _ gaizarde, ga-
nela-nela mivuyvebiT soflis Saras, gza
suqdio, _ iZaxis zeinabi da siyvaruliT mis-
TandaTan viwrovdeba. kldis bilikebs davad-
mevs Tavze xels. _ ixvis WuWuls ara hgav-
eqiT, zeviT da zeviT avdivarT. aqa-iq fer-
so, _ butbutebs mayvala da isic gamalebiT
dobebze Sefenili saqoneli moCans. zogs Savi
masxams zurgze wyals. Tan, iqve, wyalSi
zurgi aqvs, zogsac _ TeTri, zogs _ mowiTa-
mocurave lifsitebze miTiTebs, _ Sexede, ra
lo, adamianis Tmis feriviTaa. gaRma ferdob-
lamazebiao! _ mec vuyureb mzeze oqrosfrad
ze Txebi dakunkuleben, kargad Canan, radgan
molivliveebs. Cveni raze ar eSiniaT-meTqi,
ferdobi SiSvelia, mxolod mwvane balaxiTa
Cems Tavs vekiTxebi. Tan sxva qalebs vuyureb, saxlebi. uyureben ZvelbiWebi, rogor icv-
maT TeTr qunqula tanebs, mzeunaxavebs, aq leba fasadebi. axali mepatroneebi yoCaRebi
sabanaod Camosulebs. mikvirs, saxlSi ratom arian, miaSeneben, moaSeneben, Zvel nangrevebs
ar banaoben-meTqi. isinic wylis Wavlis qveS aiReben, sadac meria amis nebas darTavs, ax-
molivlive Tevzebs hgvanan, maTac aravisi eS- als dadgamen, sasaxles, mere oTaxebs aqirave-
iniaT. ician mamakacebi aq ar movlen, es qa- ben, sastumrod aqcies iqauroba. amaT ki ukve
lebis samflobeloa. daTrobis Tavic aRara aqvT, Tanac rom daT-
gogoebma pirsaxocSemosxmuli did sip vre da ayalmayali atexo, Tundac imRero
qvaze damsves, gamafrTxiles, ar adge, fexi Zveleburad `mravalJamieri~, egec ar gamo-
ar dagicdeso. mec davmorCildi. axla Tvi- dis. xalxs `biznesi~ aqvs, ucxoelebi darbian
Ton banaoben. cal mxares klde dagvcqeris, taraknebiviT, ver Seawuxeb, xels ver SeuSli
iqidanac wyali moedineba, mdinareSi mo- mezobels.
Jonavs, _ ra wyalia-meTqi, _ vkiTxulob, _ ramden qveyanaSia namyofi, xan manqane- 41
wyarosiao, _ mpasuxoben. mere gogoebi zeviT bi Camohyavda germaniidan, xan avstriaSi
adian, Tixis doqebs avseben, saxlSi gaviyo- ltolvilad Cahbarda, xan amerikaSi wavida, ma-
loT, aseTi wyali CvenTan ar aris, Wis wyali gram CasvlisTanave mama gardaecvala da ukan
amas ras Seedrebao. damalevines, gul-muce- dabrunda. israelSic icxovra, eleqtrikosad
li Cameyina, mesiamovna mzis qveS mjdars. de- muSaobda. wasasvlel fuls yovelTvis yofi-
daCemsac umaspinZldebian, _ ra civia, madlo- li coli aZlevda. albaT, fiqrobda, wavides
bao, _ ambobs deda damtvreuli qarTuliT, da aRar dabrundeso. mousavleTSic didi si-
_ Cems saSobloSi aseT civ wyals ver dalev, amovnebiT gaagzavnida. rac misgan usiamovne-
dailocos saqarTveloo, _ Rimiliani dgeba bebi hqonda nawvnevi, magram ra qnas, versad
fexze, Cemi gogo wyalma ar dacados, ar gami- rom ver gaZlo?!
civdeso. macmevs tansacmels da gzas miuyve- axla tualets eZebs. romelime megobris
ba ukve gamSrali TeTreuliT savse kalaTiT, saxlSi Seva, araa problema. maTi colebi ki
sxva qalebic wamoiSalnen da ukan mihyvebian, ubRveren, magram ara uSavs, aitans.
stumars win xom ar gadauswreben. saRamo xans svaneTis ubnis gzas fexiT
isev atyda Cxubi zeinabs da mayvalas So- auyva. erTma RvTisnierma kacma, kerZo saxl-
ris, ara me movkideb xels maias, ara _ meo! me Si, sardafi dauTmo. nasvami ufro mxiarulad
ki maT aRar vusmen, iqve axlos, buCqebs Soris ivlis, miva, aanTebs fanars, dadgams, gain-
Sveli SevniSne. dakvirvebiT gviyurebs, haers aTebs soros...
iynosavs, arasodes minaxavs aseTi lamazi ar-
seba. cota xani iyuCa, mere gaiqca. Cven samive
xelixelCakidebuli davadeqiT saxlis gzas,
albaT, manamde, sanam saTiTaod ar mogviwevs Tomas saCuqari
kldovan bilikebze siaruli.
Tomas skolaSi eCqareboda, magram jer
megobarTan unda Seevlo, imasTan hqonda da-
tovebuli saCuqari _ patara xis yuTi, qarTu-
usaxlkaro li CuqurTmebiT, ninosTvis rom SeafuTina.
skolaSi Cumad unda gadasces, magram egrec
cxovrebaSi yvelaferi xdebao, amaze aris rom ar gamova?! imxela qaRaldSi Seaxvies,
naTqvami. zed bafTac gaukeTes! kidev kargi, qaRaldis
plexanovze gaizarda, axla aRmaSenebels parki mainc SearCia sada. `magaT ra vuTxari~,
rom eZaxian. iqaurobas ver scildeba, Tum- _ fiqrobda biWi, es zedmeti sazeimo ganwyo-
ca saxli aRar aqvs _ yofilma colma dai- ba raRa saWiroao, magram TviTonac sixaru-
sakuTra. aqiravebs, Svils rCena sWirdebao. liT dafrinavda. TxuTmeti wlis gaxda nino,
cerebraluri dambla aqvs gogonas, raRa mis danaxvaze eleTmeleTi mosdioda, netav,
gogona, ukve qalia. kaci ki gareT gamoagdo, aseTi rame sxvasac sWirs, ra Tqma unda, Sey-
ole, #4, 2022

dadis axla aRma-daRma, xan sad aTenebs Rames, varebulebs gulisxmobda, Tu marto meo, _
xan sad. ZiriTadad quCaSia, sasmels mieZala, gaognebuli fiqrobda biWi.
ubnel biWebTan erTad iyidis erT-or Wiqa _ aleqsi! _ SesZaxa megobars da WiSkarTan
arays, gadaxuxavs. ilaparakeben biznesze, es gaCerda. guli amovardnaze hqonda.
gavakeToT, is gavakeToTo, magram `ara Sej- gamovida aleqsi, erT xelSi qaRald-
da mwyeri xesa, ara iyo gvari misio~, arafris is parkiTa da zurgze CanTiT. parki xelSi
Tavi rom ara aqvT?! SeaCeCa megobars, Tanac ise gauRima, cali
iyideba iqauroba, _ mimdebare quCebze ybiT, TiTqos raRaca did saidumlos inaxav-
so. gverdi gahkra Tomam:
_ Senebs xom araferi uTxari?
_ ara, saxlSi ise Sevitane, veravin
SeamCnia, _ iyo pasuxi.
_ CemTan xom ici, bebiaCemi yvelafers
Tvalyurs adevnebs, malulad ver Sevitandi,
_ TiTqos moubodiSa Tomam.
_ araferia, _ mxarze xeli mouTaTuna
aleqsim.
megobrebma raRaca didis molodinSi gza
ganagrZes.
_ gakveTilidan Sen gamoiyvane, _ sTxova
42 Tomam megobars. iman uxmod dauqnia Tavi.
skolaSi misulebs klaselebi Semoex-
vivnen, yvelam icoda Tomas rom parale-
lulklaseli nino uyvarda. ainteresebdaT,
ra iyo parkSi. gansakuTrebiT gogoebi ar ac-
ilebdnen Tvals saCuqars. zogierTs Suric
aRZvroda ninos mimarT, Toma xom skolaSi
erT-erTi saukeTeso iyo, ginda swavliTa
da ginda SesaxedaobiT, ginda zrdilobiTa
da ginda vaJkacobiT, magram axla ratomRac
daemorcxvebina da gogoebisTvis TvalebSi
Sexedvisa rcxvenoda. skolis zari daireka
da gakveTilebic daiwyo. pirveli maTematika
hqondaT.
_ jigari qalia, magas vTxovoT, gakveTi-
lidan gagviSvas, nino gamoviyvanoT, _ uTxra
Tomam gverdze mjdar aleqsis. biWma Tanxmo- mxatvari sofio WeliZe
bis niSnad Tavi dauqnia. ben, ubralod erTmaneTs eCurCulebian: aiRo
oTaxidan gasulebi paraleluri klasis saCuqari, esec kargiao.
oTaxs miadgnen. kedlebi TiTqos iryeoda, ga- gakveTilebis Semdeg mTeli skola
di-gamodioda, Tomas CurCuli esmoda: gaikrifa, mxolod orni darCnen TavTavianT
_ Tomas nino uyvars, _ es xma sul ufro merxebze, Toma da nino. ninom, rogorc iqna,
cxadi xdeboda. gaxsna saCuqari, SigniT werilebia, mamamis-
saidan ismiso, fiqrobda Toma. iqneb ninos is, didi xnis win daRupulis, Tomas dedisT-
saklaso oTaxidan, iqneb samaswavleblodan, vis minaweri. maSin isinic TxuTmeti wlisebi
iqneb direqtoris oTaxidan. mgoni icin- iqnebodnen, Cumad atirda gogona, werilebi
ian kidec, eg ra ninos Sesaferisia, Raribia, cremlis wveTebiT daifara. ar gavafuWoo,
cal-cali kaloSiT dadis, anda, ra saCuqari xeli gadausva qaRaldebs, guldasmiT daawyo
unda moutanos, rom gaakvirvos, mTeli ojaxi erTimeorze. kedlebi aReldnen, gaiw-gamoi-
rom gayidos, iseTs verafers SeiZenso. WoW- wies, gogonas dawynareba undodaT, im siy-
manebs biWi, Rirs ki ninos gamoyvana?! marTla varulis mowme esenic iyvnen. mdidar biWs
araferia qveyanaze ninos Sesaferisi, is rom Raribi gogona colad ar moayvanines, eg ra
gaaxaros, is rom gaakvirvos. aleqsi atyobs Cveni ojaxis Sesaferisiao. nino adga, frTxi-
megobars, rom aRar unda saqmis gagrZeleba: lad gaiara derefani da Tomas klasSi Sevida.
_ ras Svrebi biWo, gagiJdi? mTelma icoda, iq iqneboda.
skolam rom gaigo am saCuqris ambavi, axla _ didi madloba, _ nazad mohxvia xeli mx-
ixev ukan? _ eubneba da jiqur aRebs saklasos rebze da Sublze akoca.
kars. gakveTilidan gamohyavs nino. xelixelCakidebuli gamovidnen skoli-
gogona naTeli TvalebiT Sehyurebs bi- dan biWi da gogo. axla aivnebma da fanjrebma
Webs, elodeba, ras etyvian. parksac xedavs, morTes zriali, TiTqos taSs ukravdnen, cno-
Tomas rom moridebiT uWiravs xelSi. rom bismoyvared icqirebodnen, tuC-kbilic win
ar gamoarTvas uzrdeloba iqneba, uxmod Ca- wamowies, sakocnelad emzadebodnen. yvelaze
moarTva da gakveTilze dabrunda. SvebiT Zalian ki is ainteresebdaT, netav, rogor
amoisunTqa skolam, kedlebic aRar qanao- damTavrdeba amaTi siyvarulis istoriao?!
o
poezia l
e
o
l
e Cemo lamazo samSoblo, da... dasaxato xedebo.
o mindvris yvavilTa samefo, Sen, gmirTa gmiro qveyanav,
l
e sul siyvaruliT gvatare, uflis zvaro da zinaTo,
zoia o rwmena arodes wagverTos. yoveli dilis aisi _
l
ZamsaSvili-cercvaZe e ciT angelozni galoben, sul sixaruliT inaTo...
o brolis mTebo da edemo,
l
e vardis kokrebiT Sekrulo zoia ZamsaSvili-cercvaZe
o
l 43
e
oleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleole

RmerTo, marTali gzebiT matare yovel wuTs da


wams, _
RmerTo, marTali gzebiT matare, _ dRiTa, Tu RamiT.
nu mimatoveb codvils... didi meufe papis
Sen yvavilovan baRSi SemiSvi, gverdiT rom _
nakaduli rom modis. cas eweodnen:
yvavilebs, foTlebs nami vapkuro, giorgi, nino,
ukvdavebis aqvT azri; bebo ucxobda
cas cisartyela mZivad Svenodes, _ tkbil Taflis
Svidferadi da nazi. kverebs, _
peplebis cekvas mayurebine SviliSvilebma
futkrebis Sroma-garjas, rom moilxinon.
yvela sikeTe mzesaviT gvaTbobs, _ deduleTidan,
Tu avi suli ar Cans. bebo-papa rom...
sanTels, yovelTvis, krZalviT aginTeb, gvestumrebodnen,
zoia
bindi ar gaCndes uceb... _ savse kalaTiT, ZamsaSvili-
ra diadia, Tu yvelas guli _ kalaTi nugbars cercvaZe
siyvarulisTvis ucems. veRar itevda, _
RmerTo, viaroT,
Svilebs mudam baraqiT.
mogonebebis talRa savsea _
miyvarxarT ise, ocnebebiT da tkbili siamiT,
miyvarxarT ise, wuTisofeli mogveci RmerTo,
rogorc arasdros, sikeTiT savse, _ didi dRiani...
axla, am wuTas...
vigoneb warsuls, _
droTa qaosSi,
SviliSvilebs
imediT, rwmeniT qristes rjulis gqondeT rwmena
gatanil guTans. da iyaviT erTgulni;
Cemi fiqrebis SegadarebT frTaTeTr mtredebs, _
lamaz laSqarSi _ bina rom gaqvs Cems gulSi.
awmyo, momavlis silamazis, siyvarulis
Suqi matulobs, mociqulni Tqvena xarT...
Cemo Svilebo, gvsurs, rom _ gabrwyinebuli
ole, #4, 2022

imediT savse saqarTvelo gvenaxa.


ded-mamisaTvis Tqven meufe gyavdaT papa, _
mudam natrulo. didi grigol cercvaZe,
mere, suraTebs _ mrevlze zrunvis, erTgulebis
ferads gamovSli, mantia rom ecva zed!...
ros dro SeCerda, _ roca mReriT sagaloblebs,
sul, erTi wamiT: gibrwyindebaT gulebi...
mSoblebi Tqvenze saqarTvelos siyvaruli
zrunavdnen mudam, mudam, gqondeT ulevi.
o
proza l ninuca kargi gogoa, friadosani, TerTmeti wl-
e
o isaa, kacma rom Tqvas, axla fulze metad deda sWir-
l deba, magram mainc axal aifons iTxovs.
e
o merabikoze ukve xeli Caiqnia, kompiuteris skami-
l dan ver aZroben. ninuca ambobs, ramdenjerme TamaSSi
e
naTia o daaTendao _ deda mogikvdaT Svilo, _ Caibutbuta.
l nawyenia dedamTilze, magram ras izams, xmas ver
botkoveli e
iRebs, saWmels is amzadebs, is urecxavs bavSvebs,
o
l qmars...
e
o
44 l naTia botkoveli
e
oleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleole

avtobusSi pasuxi ar aris

sigareti saswrafod Caaqro da av- me is kiTxvebi davsvi, Tqven rom vera-


tobusSi avida. eh, Cemo Tavo, gxedavdes sodes gabedeT
axla Seni dedamTili, xom gagxdida qvey-
nis salaparakos _ gaifiqra TavisTvis. rogor ar gesmoda im dedis RaRadi,
aq ki vis unda daenaxa, italiis am mi- Tvalwin rom uklavdnen Svils, da Tu ma-
yruebul qalaqSi. bebos saxlamde rva Sin ver gaigone, gagraSi, axla rogorRa
gaCerebaa, uazrod iyureba avtobusis gamogrCa mariupolSi?
fanjridan, verafers xedavs, mTeli maSin sad iyavi da ras akeTebdi
gonebiT samSobloSia. ToTxmeti wlis gogona xuTma mxecma rom
ninuca kargi gogoa, friadosani, gaaupatiura? amboben, fexmZimedaao, al-
TerTmeti wlisaa, kacma rom Tqvas, axla baT, imedi gaqvs Seni romelime megobris
fulze metad deda sWirdeba, magram saxels daarqmevs Svils...
mainc axal aifons iTxovs. im ukraineli samSoblos mcvelis
merabikoze ukve xeli Caiqnia, tkivili Tu igrZeni rusebma kastracia
kompiuteris skamidan ver aZroben. ni- rom Cautares, an Cveni anwuxeliZis Zv-
nuca ambobs, ramdenjerme TamaSSi daa- lebis mtvrevis xma rogor ar Semogesma?
Tendao _ deda mogikvdaT Svilo, _ Ca- sad iyavi maSin me da kidev bevr-
ibutbuta. nawyenia dedamTilze, magram ma, Tvalebi rom amoviRameT tiriliT,
ras izams, xmas ver iRebs, saWmels is cremli rom gagviSra da mainc ver vC-
amzadebs, is urecxavs bavSvebs, qmars... erdebodiT, rom geZaxdiT da Sen wagvi-
qmari? ho, eg kinaRam damaviwyda. yrue, nuTu mtiral dedebs usmendi da
qmaric hyavs, romelic wesiT, bavSvebs amitom ver moicale CvenTvis, da Tuki,
unda zrdides, sayvarelTan ki ar unda rogor anugeSe isini?
daZvrebodes. es ar gaigos, am bolo ar vici, albaT gamogepara rogor
dros isedac gulSi sul saSinel Cxv- godebda samyaro, albaT, SvebulebaSi
letas grZnobs. TiTqos xeli mouWire- gaxvedi, rogorc im sulelur komedia-
so: bavSvebis patara momTxovni xele- Sia.
bi, dedamTilis danaoWebuli, gamxmari raRac ver lagdeba logikurad, ra-
xeli, qmris uxeSi, botota TiTebiani nairadaa, rom aq xalxi momavals kar-
xeli da mere veRar sunTqavs, TiTqos gavda da okeanis gadaRma kardaSiane-
igudeba… bi mdidrdebodnen? ranairadaa, rom
_ tutto bene signora? acqua, acqua, per Seni msaxurebi mudam dRe gvarcxvenen
favore! da gangvsjian, rogorc ki sityvis Ses-
ara, rogorme unda gaaxilos Tvali, abruneblad pirs gavaRebT, gvaCumeben,
ninucas Zalian unda is axali aifoni... nu ganikiTxavTo. ar gjera. ai, naxav, ro-
gorc ki am teqsts gamovaqveyneb...
da mainc, Tuki mainc yovlisSemZle
xar, ranairadaa putini kvlavac cocx-
ali? Sen ra Tqma unda ar mipasuxeb, an
aqamde rodis gipasuxia...

rogor movklaT xelovneba

mogesalmebiT! didi madloba Cvens


sajaro leqciaze mobrZanebisTvis. dRe-
vandeli leqciis Tema erTob aqtualuri
da moTxovnadia. dRes Cven gaswavliT, 45
Tu rogor movklaT xelovneba. naTia botkoveli
modi, daviwyoT mxatvrobiT.
minda siamayiT aRvniSno, rom Cven tinis `darwmuneba~ gadaiRo da mTavar
ukve gadavdgiT ramdenime warmatebuli rolSi, arc meti, arc naklebi, dakota
nabiji. magaliTad, Tqven Tu CabrZandeb- jonsonia. ai, ase unda moklaT klasiku-
iT parizSi da estumrebiT luvrs, naxavT ri literatura.
Cvens erT-erT yvelaze warmatebul pro- poezias rac Seexeba, ki, dageTanx-
eqts, Cven movaxerxeT da erTi pawawina mebiT, es ukanaskneli Tavneba da jiu-
portretiT mTeli luvri movkaliT. tia, Tan moklea da xelidan advilad
qoreografiis mimarTulebiTac gvisxlteba. uceb waekiTxineba mkiTx-
sasikeTo cvlilebebi gvaqvs: erovnul vels da mere Cven Tveebi gvWirdeba, rom
doneze xalxi davarwmuneT, rom Turme rogorme Tavidan amovugdoT adamians
cekvas seqsualuri orientacia gaaCnia. am leqsiT miRebuli emociebi. ra Tqma
vici, vici, mec mecineba, saerTaSoriso unda, televizia, instagrami da tikto-
doneze ki warmatebiT vklavT balets, ki am saqmeSi Cveni mTavari xelsawyoebi
SedegebisTvis SegiZliaT dagugloT bal- arian. da mainc, yvela karg poets moe-
let core. Zebneba premier-ministris, oligarqis
oh, literaturis mokvlas ra unda, Tu patriarqisadmi miZRvnili oda, hoda,
SeitaneT literaturis Teoria univer- Cvenc am xavss vebRauWebiT.
sitetSi da daxurulia saqme. arc saer- dabolos, Tu mainc ver gaigeT ro-
TaSoriso doneze dagviklia mcdeloba, gor moklaT xelovneba, nu inerviulebT,
magaliTad, Netflix-ma axlaxans jein os- am yvelafris fonze erT dResac Tavad
moiklavs Tavs.
ole, #4, 2022
o
sabavSvo leqsebi l gvirilebis Sekrul konas
e
o Zlivs ikavebs lali,
l saxlisaken miiCqaris
e
o dedas natvrisTvali.
l
e
iveta o dRes dedis dRes aRniSnaven
l gazafxulis daris,
pavliaSvili e
deda mudam saficari
o
l da mzis sxivi aris.
e
o
46 l iveta pavliaSvili
e
oleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleole

es Cemi saqarTveloa minda isev


aSrialdes
gogona xatavs firuz cas, tye-tye is
caze mzes _ sxivTa javariT, namuxari!..
zurmuxt miwaze yvavilebs
xasxasa nairferebiT. ...rom sazRvari
saqarTvelos
qals wyliT pirsavse suroTi, iyos Seulaxavi
kacs celiT Tivis velobze, da misi mTa, misi
iqve venaxic daxata _ bari
bavSvebi mwvane mdeloze. iyos gauyofeli.
gogona irgvliv yvelafers saqarTvelo minda
xatavda lalis ferebSi, iyos
aaRimila mTa-bari ise... ise...
baRebi monaferebi. Zlieri!...
iveta
mteri gojsac ver pavliaSvili
mere mTis wverze nislebi
gvarTmevdes,
mTas leCaqiviT axada,
qarTvelia mzis eri!!
Tavis bavSvuri ocnebiT
man saqarTvelo daxata.
Cemi Tbilisi
ver daumsxvries far-xmali
qarTvelia mzis eri! ver daumsxvries _ abjari,
mTebSia, mtero! mTebSia,
me minda, rom saqarTvelo Cemi Tbilisi Camjdari! _
iyos mudam mziani,
minda iyos mziani da metexi udgas darajad!
keTil Saragziani... mTawminda udgas _ darajad!..
mudam ecmeva erekles
mzec msurs iyos mzisferi! jaWvis perangi farajad.
ca ki... mudam cisferi,
varskvlavebi _ oqrosferi,
miwa _ zurmuxtisferi! mifrinaven mercxlebi
veli _ narinjisferi!
Semodgoma miiwura,
mTebi _ firuzisferi!
daaTova ukve mTaze,
...minda miwas asdiodes kudmakratela mercxlebi
puris yanis surneli, WikWikeben dabal xmaze.
mTebSi wyaro rakrakebdes,
Cemi misvlis msurveli... SexeT, rogor iswrafian
samxreTisken erTad, gundad,
Cems qveyanas winaparTa Tumca guli pawawina
darajobs namuxlari!.. samSobloSi rCebaT mudam.
o
werili l
e diax, ucnauri da utexi kanonebiT kosmos-
o
l Si planetebic ar patioben erTmaneTs varskvlave-
e Tur areulobiT danaSaulebriv uzneobas. mag udides
o
l planetarul ZalTa fsiqologiuri moZraoba marad
e gamoucnobia Cveni drois da donis adamianebisTvis. ase
rezo o
l mgonia, mravalma rusma Secdomilma eklesia miatova
adamia e da eSmakis gomurSi sulmaxinji daiareba, sadac gvelis
o
mwerali da mxatvari l budesaviT aqoTebuli yars yvelaferi...
e
o
l rezo adamia 47
e
oleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleole

qmedebiTi gardauvaloba bumerangisa


miwier-zesivrcobriv-varskvlaveTuri momlodine adamiano! yovlad SeuZlebelia
disciplinaa bumerangi, TviT samyaros uma- Sengan qmnili sikeTe sikeTiTve ar dagibrundes;
Rles mraval Tvisebebsac rom uswrebs; sao- boroteba – misive saxiTve, mogegeba wmidanuri
car-sakvirveli kanonikur-kanonia, miukareba keTilSobileba? umokles droSi Tavadve mogi-
xilul-uxilavi, mtkiced gacxadebuli, Sekum- va: TiTqosda ubralo keTili Rimili sruliad
Sul marTali, alal-qmedebiTi xma da Zalaa igive forma gamamxnevebeli siTboTi geaxleba.
qveynierebisa... Sengan mrisxanebas wamosuls xom ufro uares
varskvlaveTis, kerZod, Cveni miwa planetis umZimes agresiuli saxiT miiReb. siyvaruls?
yovelTa utyuari kanon urTierToba pirdapiri warmoudgenelia, rom siyvaruliTve ar Sexvd-
gamxela bumerangia, romlis samarTliani moq- nen.
medeba kosmiur-sistemuria. gZuls axloblebi? megobrebi, naTesavebi,
damoukidebeli simarTle bumerangi sik- sazogadoeba? umal elvasaviT igive sapirisp-
vdil-sicocxleSi uTuod arsebobs da, ra Tqma iro sulieri uaryofiTi moZraoba SenTanaa
unda, omsa da mSvidobaSic gmirulad dahqris. misjil-anTebuli. axla ki Cveulebriv cxovreb-
bumerangisa, samarTlian adamianebsac eride- iseul magaliTs SevexoT: Zmakacs, sam-xuTjer
baT. lomos, dauZaxeb da meeqvse Sexvedraze igive
yovelgvari barbarosuli omi, kosmiur ukusiTboTi valdebuliviT lomoTi mogmar-
idumalebiTi agresiaa, romelsac axlavs didi Tavs. anda damamcirebel saxels Sehkadreb?
uaryofiTi Zala. misi Sekaveba? mas mxolod uaxles droSi uxilavi Zala misgan imave mware
samyaroseuli maradiuli sikeTe Tu gascems ganacxads gargunebs. yovelive es ucnaur
sakadris pasuxs. dRevandeli ruseTis amdag- utex-ucvleli mudmivi kanonia Cvens irgvliv
vari uRmerToba dedamiwis urTulesi cecxlo- Taviseburad mkacri wriul mbrunavi bunebisa,
vani maradiuli problemaa, romelic sivrcesa, romelic mtkice kanonikur varskvlaveTurs
bunebasa da Cven Soris arsebuli umZimesi avT- warmoadgens. bumerangs Rebuloben uklebliv
visebiani daavadebaa, rasac Tavis droze uxi- yoveli ubralo adamianebi, didi da geniose-
lavi bumerangi daupirispirdeba. adamianebo! bic. am ucnaurobis qmedeba gardauvali iyo
gaxsovdeT bumerangis droul garduvalobisa!.. saxelmwifoebisa, imperiebis da aRzevebul, ga-
mis idumal Zalas da qmedebas uflis sidiadec borotebul dampyrobi sardlebis mimarT. maT-
ver Secvlis... gan veravin gadarCenia mas da dRes Tu xval
mudmiv miuwvdomeli kanonikuri bumeran- arc aravin gadaurCeba. am ganCinebaSi ar movyve-
gi! is aranaklebia aTi mcnebisa, meti Tu ara; is bi mraval dampyrobTa CaJamul beds, Tu rogor
ole, #4, 2022

wmidaTawmida samyaroseul-globaluri ucnaur ekveTa maT igive Tvisebeb funqciebi, rac pira-
anarekl sarkismieri ukumxed Tvisebebisaa. dad gaaCndaT eSmakeulis doneze, zneobrivad
yovelive da yvelaferi Sengan gasuli am maRalT, TavianTi RirsebiTi saamo utyuari
qveyniur Tu im qveyniurSi Tavadve uklebliv bumerangi gaaCniaT: nebismier mag gardauvalo-
ukan gibrundeba. am SemTxvevaSi arc RvTis mo- bas veravin gaqcevia da ver gadaurCeba mis
qmedebaa da aseve sxva romelime mraval ada- mzis sxivebr sistemur SemoWras. maSin vecad-
mianur Tviseba saxisac. amdagvari movlena mx- oT, zogierTi istoriuli magaliTebi moviyva-
olod da mxolod qveynierebis mecnierul Rrma noT. aleqsandre makedonels, xalxTa sisxlSi
saidumlo Tvisebebidanaa momdinare. mocuraves, sruliad axalgazrdas, rogori
saSineli bedi ewia. ratomRac zogTa siamaye unda iTqvas, Sxamma mousavleTisam Caylapao.
napoleons, Sumerebis da xeTebis sicocxlis sakadrisad daisaja gveli, jalaledini – is
samudamod CamqrobT. sikvdilTan mimarTebaSi xom ufro da uaresis Rirsic iyoo samyaros
faraonebsac ver uSvela piramidebma da didma samarTliani ganaCenisagan?
RvTiurma xelovnebam; troas miwaze gamasworeb- saerTod qveyniur bumerangs, verc erTi
el damsamareblebs. dideba simarTlem qarT- religiur-sulier gonebrivi Tu mecnieruli
velTa mter satana Sah-abass gangeba bumerangma iuridiuli umaRlesi mimarTeba ver gautol-
Tavisi binZuri Signeul-nawlavebi sikvdilad deba, yovelgvari RvTiur-adamianuri gad-
moasaqmia. ar daklebia bumerangis samarTa- awyvetilebebi masTan xom uZluria rogorc
li uZveles kolxTa wamSlelebs, kacobriobis sinamdvile warmosaxvis winaSe.
upirveles sawyisi civilizaciisa. saSineleba yvelaze umniSvnelovanesi saxe-formis
mtarval hitlers da mis Tanamoazreebs, usas- bumerangi berZnebis Soreuli warsulis isto-
48 tikesi da samarcxvino sikvdiliT rom ekveTa. riaSia Cakiruli. erT dros berZnebi TavianTi
rogori umZimesi bedi SesTavaza Tavadve meryevi unayofo budidan ayrilni mozRvavdnen
misma xalxma, ruseTis imperiis mefes nikolozs da barbarosulad Seesivnen kolxuri uZvele-
da mravalricxovan ojaxs, ukanaskneli damna- si civilizaciis tomebs, kerZod, pelazgebs-
Saveebis doneze rom gamoasalmes wuTisofels etruskebs da maT miwa-noyier mamulebs
da iqve, maT irgvliv, udreki bumerangi cisfer kaWkaWebiviT daepatronnen da samudamod dasax-
droSas afrialebda. brZenTagan naTqvamia kacis ldnen, TiTqmis Caylapes adgilobrivi xalxi
mkvlels bumerang pirovneba klavso da sruli- da maTTvis ucxo kultura, mentaliteti, xe-
ad samarTliania. lovneba gaiTavises. aq ki Tavis droze ufro
rodesac uborotesi pirovneba am qveynidan mtkiced da mZafrad amoqmedda kanon-simtkice
gabunZuldeba, ityvian, samarTlianad CaZaRld- da rogor? Sua aziidan daiZra Turqmenuli
ao. ratom ayeneben Seuracxyofas mag keTil momTabare eri da veluri skviTebiviT See-
cxovels da adamianis uRalato megobars? sivnen ukve aRzevebul berZnebs, saubedurod,
am SemTxvevaSi ufro miesadageba gamoiTqvas ar daindes antikuri xelovnebis filosofi-
Cagvelda, Camorielda, ukuneTad CaSavda an isa da mecnierebis nimuS-Sedevrebic, walekes

mxatvari rezo adamia.


SOS! atomuri warRvnis win!
da ayvavebul qveyanas gadauares znedacemul barbaros iazons
adidebul-atalaxebuli mdin- rom arguna... uxsovar droid-
aresaviT. Turme ar arsebobs an moyolebuli, maRali zneobiT
ganurCevlad miukareba marTal Tu dabaliT, ganvlili yovel-
TvisebiT – patieba bumerangisa, gvari qmedebani kanonmdebel-
amdagvaria misi varskvlaveTuri ma ukontrolod ar dautova da
udreki misia, mzesaviT maradiul kacobriobas Semounaxa yovelTa
gaucveTavisa... sisastikis mogonebani. qurd da
damWirda da meramdened mimtacebel berZnebs, kerZod ia-
unda vTqva, yovelive xom sam- zons sisxlian romantikoss, ver
yaros zneobriv urRvevi kanon- uSvela legendarulma gmirma _
mdeblobaa da veraviTari Zala, zeadamianuri siZlieris herku-
moqmedeba win ver udgas. Tugind lesma. SedarebisTvis dRevandeli 49
rom Seikribnen umaRles aRm- uZlieresi iaraRis tolma, sisx-
sarebelni serobad, ieso qriste,
rezo adamia lismRvrel-msmelma adamian-ar-
buda, iuda, alahi da mravali religiuri seqta sebam. isic ukvalod gaqra idumali Zalisgan,
damoukidebelni, maT zeciur saCivar-gankiTx- kolxeTis saocreba legendarul miwaze. ase da
vas yurTanac ar miikarebs. aseTia zneuryevi amgvarad, Savma Zalebma droebiT gaanadgures
bumerangis sivrcobriv kanonikuri moqmedebaTa mefe aietis medea da kolxeTis upirvelesi
gardauvaloba. am formis movlenebi Cvens plan- civilizacia. diax, megobrebo, ucilod yovel
etaze mravalia uxsovar droidan dRemde, mar- adamian-pirovnebas ers da uZlevel gmirs, mud-
Tali bumerangi aravis istoriaT gamomswore- miv-ganuyrelad dahyveba, sikvdilisa ar iyos,
belia da Wkuis maswavlebelia, is mxolod sakuTari qmedebismierobiT sakadrisi mzesaviT
ukiduresad sakadrisis magieris momxdelia, miukareba bumerangi, riTac sufTavdeba plane-
rasac vercerTi RvTiur-adamianuri kanonmde- ta usaSinlesi WuWyisagan...
bloba SeaCerebs da axlosac ver miuaxlovde- Cvens epoqaSi isev Tu gaiRviZa saSinelma
ba; amitom bumerangis sruli dideba-aRiareba siavem da swrafvam msoflios xalxTa batono-
camde mwvdomi simarTlea, kacobriobis samive bisken. mcdarTa xrovam saRad ifiqros, raTa
drois maradiul istoriaSi. Zala didi, Cvengan istoriis mraval aTaswleulebSi veravis miuR-
Secnobili uZvelesi da umtkicesi nebismier wevia mag usastikes Sedegamde veluri TvisebiT
religiaze, ucvlel uryev naRdi maRalzneo- umZimesi seniT da sastiki borotebiT. Tum-
briv Semsrulebel (yovelgvari locvis da ca zogierT atartarozebul imperias hqonda
Txovnis gareSe) usazRvro WeSmaritebad unda garkveuli satanisturi miRwevebi; erebis da
miviCnioT... qveynebis damoneba-ganadgurebis fonze, yove-
gana namcec-misxalic apatia planetis da live xom sikvdiliTac amouZirkvavi da umax-
kacobriobis odiTgan dRemde da momavlis injesi fsiqologiaa adamis modgmisa, romelsac
samudamod upirveles qals, medicinis sawyis win uZRvis kaenis ZmaTa mkvlelis maxinj-uz-
dausruleblobas? aseve qurd-TvalTmaqc mim- neoba. etyoba kacobriuli humanizmi sustia am
tacebel-matyuara da moRalate uzneo iazons?! SemTxvevaSi, nebismieri religiebisa ar iyos. ma-
usazRvro bumerangma maTSi Cveuli da organ- gram maRal zneobrivi WeSmariteba sabolood
uli wesebiT yvelaferi kanonierad aRasrula. yvelafers da yovelives awesrigeb-awonas-
iazons dauxoca Svilebi da medeam Tavis Tav- worebs uryev samarTliani ukubumerangis meox-
sac miuzRo kosmiuri miukareba ganaCeni, riTac ebiT.
dasaja Tavisi saSo. medeam xom iazons da Tavis Sokirebuli „kacobrioba dRes gaognebu-
Tavs moukla Svilebi, Sedegad sibnelidan ga- lia“. nuTu ruseTis borot gzaze damyenebels,
mosuli uzneobis sansalidan. araadamianuro- romelmac 2008 wels udanaSaulo damoukideb-
bidan gamojujebuli RalatiT misi Semcvleli, el qarTvelTa qristesmier sisxlSi do-
mkacr-ujiutesi mefis asulic, romelsac sikv- pingirebuli sportuli JiniT rom icurava,
dilis samosi Caacva. aseve ar apatia bedkrul- SerCeboda mas? ara! da kidevac man Seimzada um-
ma samSoblom da medea xangrZliv sikvdilamde kacresi momavlis bumerangi, ukrainaSi samarcx-
ole, #4, 2022

(fizikuri) sulierad ewama. ucxo miwaze, kolx- vino galaSqrebiT. yvelaze usastikes mters ise
Ta mopirispire xalxTan, risganac iSva bibli- ar moeqcevian, rogorc ruseTis prezidenti da
uri kaeniseuli uzneoba: maT irgvliv dRe da misi kacT mgudavi jalaTebi moqmedeben keTil-
Rame Seusvenebliv aregulirebda zneoba-uzne- Sobil ukrainaSi.
obis sakiTxebis bumerangi da aravis ar patiob- „Cvens Tavs erTi da igive ganaCeni unda ga-
da Secdomas, uzneobas Tu SemTxveviTobebsac. movutanoT, borotebi varT, borotebi viyaviT
kolx medeas ver uSvela kosmiurma umaRlesma da borotebi viqnebiT“ – lacius-aneus seneka
wmida siyvarulmac, raTa Cveulebrivze dabal (romaeli).
„ra aris adamiani? RmerTis tragedia“ – Tavi gamostacos Tavadve an daaRwios keTil
morgenSteini. garemoTa gavleniT (Tuki Tandayolili araa),
yovelTvis mikvirda, am azrebis damwer raTa am sazizRar omSi arcerTi mxare iqneba
filosofosebma Tu mwerlebma netav ra ix- gamarjvebuli, raTa samyaroseuli wmidaTawmi-
iles adamianebSi iseTi gamaognebeli saSinele- da morali miudgomel umkacresia da ze-zneo-
ba-meTqi, magram amJamad rac xdeba ukrainaSi, brivi.
Tu rogor spoben udanaSaulo, mSvidobismoyva- amJamindeli ruseT-ukrainis omi mxolod
re gaognebul xalxs, ukve ar makvirvebs, raTa da mxolod gvel-satanuri ukiduresi movle-
Cveni, mesame aTaswleulis gamanadgurebeli naa... frTxilad, damnaSave adamianebo, zogier-
saSineleba rom enaxaT mag Rrmad moazrovneebs, Ti sivrcobrivi bumerangi utyuar momakvdine-
uTuod mkacr Sefasebas ufro mZafrad dawerd- belia...
nen, xolo Tavad me ar vici, rogor daxatul az- bumerangis meoxebiT saerTaSoriso borot-
50 rebs mogvawvdidnen. Tavad ver vpoulob Semadar moqmedTa momavlis bedi gadawyvetilia. am
azrT sityvebs, mag umZimesi suraTi maTsaviT SemTxvevaSi cecxlis alSi mewvis gul-RviZli
srulyofilad rom gamovxato. warmoudgeneli da uZlieresi marTali vaJkacuri ukrainelebi
yovelT amazrzen amRgznebia rusuli dRevan- sakuTari ZmebiviT mecodeba da, ra Tqa unda,
deli uazro agresia, moZme xalxis, bavSvebis, moSxamuli zneobisgan CaTreuli rusi normal-
qalebisa da moxucebis mimarT. ulamazesi qvey- uri xalxic. codviliani ZlierTa arakacobiT
nis qalaqebi da soflebi xom daanaxSires da mi- momavlis axalgazrdoba iRupeba, ZmaTa SxamiT
wasTan gaaswores, es ukve kacobriobis erT-er- garecxil omSi yovelTvis pirSavi winmavali
Ti maradiuli nawilis ukiduresi daundobloba kaeni moqmedebs, magram ukidures damnaSaveeb-
da ganadgurebaa. magre sastikad qvewarmavleb- ma unda Seignon, kaeni arasodes ar imarjvebs,
sac ar gasrisavs nebismieri aRmsareblobis Tu raTa is yovelmxriv borotmoqmedebaa jojoxe-
bunebiT aTeistnic. Turi, znedacemuloba da adamianTa samarcxvi-
„adamians rom Seeqmna adamiani, gana sircx- no pirsisxliani xasiaT-gamovlinebaa, satanuri
vili ar daswvavda?“ – ambobs mark tveni. danaSauliT; srul-marTali pasuxi mxolod ma-
yovelTvis Semdeg marTlac rom siZulvili radiul marTal da miukareba bumerangs abaria
Cemi Tavis mimarTac mwvaved mewyeba, adamianad da mainc CvenTvis samwuxaroa...
rom gavCndi am qveynad... diax, ucnauri da utexi kanonebiT kosmosSi
kosmiurad aRelvebuli „planeta miwa, Sina- planetebic ar patioben erTmaneTs varskvlave-
ganad yovelmxriv emzadeba mcire erebis ga- Tur areulobiT danaSaulebriv uzneobas. mag
dasarCenad“. aq ukve eWvsgareSea, usasrulobis udides planetarul ZalTa fsiqologiuri moZ-
gadawyvetileba miRebulia da prezidenti pu- raoba marad gamoucnobia Cveni drois da do-
tini varskvlavuri jiuti sasjelgarduvalo- nis adamianebisTvis. ase mgonia, mravalma rusma
bis winaSe dgas, rogorc duCe musolini da Secdomilma eklesia miatova da eSmakis gomur-
mravali sxva. Si sulmaxinji daiareba, sadac gvelis budesav-
yovelgvari boroteba ufro did samagi- iT aqoTebuli yars yvelaferi...
ero siaves Sobs deda bumerangis miukareba sakvirvelia mag uborotesi varskvlavis-
kanonebiT. nuTu baton putins ar esmis sam- gan mourCenlad rogor moiwamla amxela qvey-
yaroseul-kanonikuri ukumZle garduvalobisa. nis prezidenti, Tavis TavSi Zirfesvianad ada-
„ZmaTa omSi uzneo jildoebs ar iZlevian, mianuri sikeTe rom dakarga da, saubedurod,
raTa is samarcxvino ormxrivi masobrivi ubed- ruseTSi sxva mravalsac gadaedo es yovlis
urebaa“. vfiqrob da vityvi, moskovSi, sanqt-pe- momspobi Sxam-seni. kacobriobis warsulis is-
terburgSi da bevrgan mraval arian filoso- toriidan yvela uborotesi molaSqre sardle-
fosni, Rrmad moazrovne winaswarmetyvelni, bi, romelnic SemdgomSi kaenistebma geniose-
fsiqologebi, xelovanni. albaT ver SeZles bad rom monaTles, yoveli maTganic ucilod
moSxamuli ukve sacodavi pirovnebis darwmune- eSmakis msaxuria da maTTan erToblivi gone-
ba, rom xocavs uaxloes slavian ukrainelebs, briv-keTil-azrovnebiT moqmedeba brZolaa
didian-patarianad da rogor ulamazes ers. saWiro. dRes yoveli mxridan evedrebian, nu
nuTu erTxel mainc ar ufiqria dampyrob sar- Rupav, ruso batono! keTilSobil ulamazess
dals, amdagvar sisastikes ar SearCens kaco- da RvTismier ukrainelebs (erT dros maT bev-
brioba da arafriT ar apatiebs zeZala, ro- ri qarTvelic rom gaistumres), Tqvens moZme
melsac gaaCnia uZlieresi Tvisebebi, xmebi da xalxs aseve momavalSi, ruseTis mraval udan-
kanonebi. marTalia, qveynis upirvelesi moq- aSaulo mSromel sazogadoebas. amitom jer-
ceulia Sxamiani varskvlavT damaavadebel gam- jerobiT keTilgonivrulad TxovniTac mogi-
Woli sxivebis marwuxebSi, riTac mourCeneli wodeben kaenis zneobiT SepyrobilT, icxovroT
fsiqologiuri zne WiriTaa daavadebuli (uwia am qveynad znemarTal, mxolod mzeebr naTel
qarTvelTa codvam). magram rogorc SedarebiT qristianulado...
mainc Zlier pirovnebas SeuZlia mag borotebas
o
kritika l
e dedis landi misi maradiuli Tanamgzavria, tki-
o
l viliani Tanamgzavri. am tkiviliTaa savse maTi Zveli
e uZvirfasesi saxli _ buxarSi cecxli ki ara, ded-
o
l is xelisgulebiT gamTbari dardi anTia, lamfa rom
e lamfaa, isic ki oxravs buxris Tavze da oTaxs iis-
zaal o
l feri sevdiT avsebs. saerTodac, ra saocari andamatiT
botkoveli e izidavs mSobliuri sofeli farcxnali, kordebgada-
o
l varcxnili samoTxe, mTvare rom uzis inaxad.
e
o
l zaal botkoveli 51
e
oleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleole

cecxliviT mogizgize
leqsi _ sityva sruli da TiTqos alublebs mihyavT,
rCeuli, gina Sewyobili. cecxliviT mogizgize,
ase ganmartavs didi dedi, mWedlaanT mixa
sulxan-saba leqsis raobas. rad mesizmreba isev.
ra saocrad zusti mTvare waiZrobs niRabs,
da, amave dros, lakonu- gadmokiduli goriT,
ri ganmartebaa im cnebisa, dedi, mWedlaanT mixam
romelic miriadi sauku- Tan wamiyvana, mgoni.
nea, rac suls gvifori- Tqveni ar vici, batonebo,
aqebs da mosvenebas ar gva- magram me, Tqvens mona-mor-
Zlevs, gvakeTilSobilebs Cils, damburZgla ki ara, vee-
da Segvaxsenebs, rom Cven _ ba gorgali momawva yelze da
adamianebi bednierebisTvis, nugzar koberiZe kinaRam damaxrCo, Tan Sveba
siyvarulisTvis, erTgulebi- da sixarulic momgvara, ima-
sTvis, raindobisTvis varT Seqmnilni da vdroulad. am patara, sul raRac sam-
ara eSmasa da satanis msaxurebisTvis. strofian leqsSi didi, veeba adamianuri
axla, am striqonebis werisas, meore vnebebi boboqrobs, vulkanuri lavasaviT
ganmartebac amomitivtivda gonebaSi. nax- moedineba da kidev erTxel Segvaxsenebs
eT, ra saintereso mosazrebaa: yvelas im martiv WeSmaritebas, rom siy-
_ roca namdvilad Rirebul raimes wa- varulis, oRond namdvili da yovlis wam-
vikiTxav, iqneba es nawarmoebi mTlianad lekavi siyvarulis dakargvis SemTxveva-
Tu erTi patara epiTeti an Sedareba, vi- Si amqveyniuri arseboba azrs kargavs da
meoreb, Tu marTla kargi da Rirebulia, ukve aRaraferi gakavebs am codviTdace-
maSin marcxena xelze, majidan idayvamde, mul dedamiwaze.
aucileblad damburZglavs... am leqsis literaturuli gmiri _
unda dameTanxmoT, rom sul cota xnis erTi ubralo glexis gogo ise misti-
win aRsrulebuli guram doCanaSvilis es ris gulisswors _ cecxliviT mogizgize
iumornarevi opusi arafriT Camouvarde- mWedlaanT mixas, rom Zalauneburad para-
ba poeziis arcerT kanonikur ganmartebas lelis gavleba mogindeba veroneli kap-
ole, #4, 2022

da sruli ufleba aqvs legitimuri arse- uletebis erTaderT qaliSvilTan, rome-


bobisa. lic daufiqreblad gadaeSveba aryofnis
axla ki erTi leqsi minda movuyvano morevSi, rogorc ki guliswori leTas
nimuSad mkiTxvels. gadacuravs.
qari samosels ixevs, metismetad maRal notze daviwye am
arc Tovam gadaiRo, werilis wera, magram vecdebi dagarw-
dedi, mWedlaanT mixa munoT, rom am leqsis avtori marTlac
mkvdaric lamazi iyo. Cinebuli poetia da saliteraturo kri-
tikis ufro met yuradRebas imsaxurebs. mas Saragzis peplebad moixseniebs... azia
ara, ar ifiqroT, rom saqme ucnob misTvis SeSlili dedaa, evropa ki _ tur-
poets exeba. ara, masze werdnen qarTuli fa dedinacvali...
mwerlobis iseTi aRiarebuli korifee- WeSmariti qristiania, wers qristeze
bi, rogornic iyvnen ana kalandaZe, Wabua ise, rom mas arc ki axsenebs, TiTqos im
amirejibi, akaki baqraZe, baCana bregvaZe, molaRurisa Surs, geTsimaniis baRisken
guram doCanaSvili, daviT werediani, rom mifrinavs da SeuZlia im misteriis
nodar wuleiskiri... werdnen, rom misi mowme gaxdes, kacobriobis istoria rom
poezia qarTuli poeziis miRwevaTa rigs Secvala Zirfesvianad...
ganekuTvneba: rom misi Semoqmedebis mTa- maradiuli martoobiT SeRonebuls
vari Rirseba mainc is aris, rom poets sa- isic ki SeuZlia iwamos, rom wvimebma ga-
52 kuTar samyaroSi, emociurad mdidar, az- moigones.
robrivad saintereso poetur samyaroSi ise marto var,
SevyavarT, romelic SemoqmedebiT da cx- TiTqos ar viyo,
ovrebiseuli gamocdilebis Sedegia, rom TiTqos wvimebma gamomigones
misi poeturi krebulebi misive stilis- da meSinia, ar gadaiRos.
tikis individualurobisa da TavisTava- saocari Tvali aqvs da imis danax-
dobis dasturia... va SeuZlia, Tu rogor loculobs anwli
da mainc ukmarobis grZnoba ar miZinebul freskebTan, rogor mifrinavs
mtovebs, radgan poetis Semoqmedeba ga- mtredi macned mewamuli cis laJvardebi-
mowvlilviT „ganCxrekvas“ saWiroebs. sken...
es poeti nugzar koberiZe gaxlavT, dedis landi misi maradiuli Tanamg-
romelic TiTqmis eqvsi aTeuli welia, zavria, tkiviliani Tanamgzavri. am tki-
rac cdilobs Tavadac dagvarwmunos im viliTaa savse maTi Zveli uZvirfasesi
WeSmaritebaSi, rom leqsi mSvenierebis, saxli _ buxarSi cecxli ki ara, dedis xe-
sikeTis ukvdavebis, saTnoebis damkvidre- lisgulebiT gamTbari dardi anTia, lamfa
bas unda emsaxurebodes, rom leqsi uk- rom lamfaa, isic ki oxravs buxris Tavze
vdavi sulis RvTaebrivi gamovlinebaa, da oTaxs iisferi sevdiT avsebs. saerTo-
rom... dac, ra saocari andamatiT izidavs mS-
nugzar koberiZe is poetia, romelsac obliuri sofeli farcxnali, kordebga-
bediswerasTan araerTi omi gadautania davarcxnili samoTxe, mTvare rom uzis
da axla am omebiT gadaRlili TavSesa- inaxad
fars eZebs, eZebs ki ara, ukve Segulebu- rac qveyanaze varskvlavia,
lic aqvs _ WianWvelebis samefoSi surs Cemi soflis caze hkidia,
damkvidreba, am samarTliani da mSromeli aq Tavs verafriT ver irCens kaci,
mwerebis saufloSi... albaT imitom, rom aqedan wasulT
iq, sadac uwevs cxovreba, farisevelTa varskvlavebis sagzali miaqvT.
da medroveTa kasta gamefebula, romel- dabejiTebiT SeiZleba iTqvas, rom
Tac arc samSoblo, arc xalxi da arc misi varskvlavuri sagzali nugzar koberiZe-
satkivari Ciradac ar uRirT... mac gamoiyola mSobliuri soflidan, di-
sityvebi, sityvebi, sityvebi Sesevi- axac rom swored am varskvlavebis mironi
an cofiani ZaRlebiviT da mosvenebas ar da brwyinvaleba ganumeorebel elfers
aZleven, imasac ki pirdebian, samareSic aZlevs mis leqss, siyvaruliT da sikeTis
ar mogasvenebTo, isic ebrZvis sityvebs, qmnis dauokebeli JiniT avsebs mis suls.
wers, wers da efereba yvelas da yve- vynosav Cemi soflis qondars,
lafers, im xesac ki, romlidanac misi gan- vercxli miCxrialebs TmaSi,
sasvenebeli unda Seikras. roca araferi mqonda,
neta maCvena yvelaferi mqonda maSin.
axla is xe _ efereba Tavis bavSvobas, Tundac im
Cems kubod rom unda Seikras, beber kaklis xes, romlis totebze xSir-
wyali davusxa ad uwevda RamisTeva am celqsa da onavar
da garSemo Semovubaro. biWunas. roca Zalian, Zalian gauWirdeba
gasalanZRad mtveric ki enaneba da xolme, maSinve im kaklis xisken miiCqaris
da miiltvis im xisken, rome- me Sen simwriT geZie,
lic... didi xnis win moWres. RmerTo,
swored misi bavSvobis- nu mimatoveb,
droindeli mogonebiTaa RmerTo,
STagonebuli Tundac is Sen Semewie!
laRi da siyvaruliT gamT- poetma icis, rom Tu ram
bari striqonebi, wuTiT rom afrTxobs sikvdils, es gar-
gaviwyebs amaoebas amaoTa da iJraJisas mamlis yivilia,
soflur idiliaSi amogayof- zecisken Tavaweuli mamlis
inebs Tavs. yivili, RvTismSoblis wilx-
dRe gatrunula, vdomili qveynis gadarCenas
Rele CurCulebs, rom SesTxovs arsTagamriges, 53
mzes bumbuliviT zaal botkoveli im qveynisa, gamarglul msof-
scviva almasi, lio rukas qristes cremliv-
agvistos xvatiT gamoSaSrul iT rom daepkura. is ki arada, mze rom
soflis Saraze mzea, saqarTvelos caze rom mogoravs,
mifratunobs batis WuWuli. isic uflis cremlad iRvenTeba, radgan
magram imave sofelSi didi trage- ise vqrebiT da ise vileviT, rogorc de-
diebic trialebs. poeti kalmis erTi vebis nanadirevi. natvris xe gagvxmobia,
mosmiT Semorkalavs msgavsi ubedurebis kombles misi komblebi aRar sWirdeba,
samans da sul ramdenime striqonSi atevs radganac misi nasaTuTevi cxvrebi dare-
saTqmels: vian da cocxlad sWamen erTmaneTs, wiqa-
emodeni oblebi, rasTvis rqebi dauZvriaT, ciskaras ki, ra
Sen kidena xania, saRaTas ZiliT sZinavs. poetis sa-
galoTdi... kuTar danaSauladac miaCnia, rom ver Se-
sevdiani soflebi Zlo xeli SeeSala qveynis gapartaxebaSi,
serze sasaflaoTi. amdeni nasoflarisa da naqalaqaris gaCe-
kiTxulob am wyevla-krulvian leqss naSi xelgawafuli naZiralebisTvis. ucxo
da myisve gaxsendeba niko lorTqifaniZis sofelSi moxvedrili mitovebuli kar-mi-
„tragedia ugmiroT“. igive simZafre, ig- damos namosaxlarze waawydeba gulismom-
ive tragizmi, igive dramatizmi... oRond kvlel suraTs _ gaudaburebul, jagebad
mkafiod gamokveTili individualizmiT qceul ezoSi ra Tavgadaklulad hyvavis
da TavisTavadobiT daRdasmuli kivili atami da macxovars samarTals SesTx-
ganwiruli sulisa. sasaflaos Tema kidev ovs. xmal-xanjaliRa darCenila saqarT-
ramdenjerme SemoiWreba nugzar kober- velod saqarTveloSi. gaqceva mogindeba,
iZis SemoqmedebaSi, sikvdilis _ sicocx- magram sad gaeqcevi sakuTar Tavs, sa-
lis nairsaxeobis Tema. iq, sasaflaoze, kuTar sindiss. mZafri moqalaqeobrivi
kviparosTan TeTri kvarTi gamokrTeba da paTosiTaa damuxtuli leqsi, romelic
alaverds iasamanTan gadadis: im gonebadabindul qarTvelebs amxels,
saflavidan saflavze vinac arc Tu ise didi xnis win saqarTve-
dadis, lo kidev erTxel acva jvars, rac gaaCn-
gaaqvs samani, da SvilebisTvis gadanaxuli ukanasknel
brma da miusafari, lukmad, isic ki waarTva da Ramis dediS-
TeTri iasamani. obila gauyena aryofnis gzas. rogor See-
dadis da cxovrebaze aRrenil wuTi- guos poeti amas, rogor dauxaros Tavi
ole, #4, 2022

soflis mgzavrebs bageze momwydar satanis naSierebs, mumlebiviT rom Sese-


yvavilebs atans... vian qarTul muxebs da Zirianad Wrian.
nugzar koberiZe _ siyvarulisa da lekvi mglisa
sikeTis apologeti ki RmerTsaa mindobi- gadmodgeba algeTs,
li da evedreba sikvdilamde nu momklav, miwas toravs
rwmenaSi ganmamtkice, rom ufals, samSob- da gaZleva uWirs.
los da mSobel xalxs vemsaxuroo. ra gasakviria, Tu aseT Jams, wvima rom
sikvdils nu momandomeb, wvimaa, isic cremlebad eRvreba didi da-
viTis erT dros Tavmomwone ers da yve- roca uyvars, maSin yvelaferi uyvars,
lafers asvelebs _ Tvalebs, suls, war- yvelafers Sestrfis. miniaturebis dido-
sulsa Tu awmyos, yvelafers nislis feri statia. Saradebs qmnis, romelTa amoxsna
dasdebia nislis sasaxleSi, romlis kari arc ise Znelia.
mTvariT gadaurazavT samudamod. balax-bulaxSi mival,
Tor-abjriani saukuneni CamiCumia niyvis.
sadRac SoreTSi is Worikana Tiva
miRimRamulan ityvis,
da Cemi mravaltanjuli geni yvelafers ityvis.
hkidia Rames, rogorc Ramura. am striqonebSi eteva gatacebac, Tav-
ase gulgasenili poeti caSi aixedavs daviwyebac da is grigalebic, romlis ga-
54 da saocar suraTs mohkravs Tvals _ ro- reSec WeSmariti siyvarulis warmodgena
gor misdevs laJvardebSi xarebs mexre _ SeuZlebelia. am dros poets bewvis xidze
es Cveni didi winapari da saxres gviRe- uwevs siaruli, raTa ar gascdes im zR-
rebs, Tan vaJkacobas, samSoblosaTvis vars, rasac siyvaruli hqvia da ara siZva
Tavdadebas gviwunebs da Tan codvebis Tu mruSoba. nugzar koberiZe ki amas ax-
monaniebisken, gamofxizlebisken mogvi- erxebs. STabeWdileba gvrCeba, rom Tavad-
wodebs, raTa momxdurma Cveni ugergi- ac siyvarulis xnis aris da mzadaa margal-
lobiT ar isargeblos da Cvens marCenal itis maZiebeliviT CaiZiros siyvarulSi,
wiqarebs rqebi ar gadaumtvrios, yeli ar puris yanaSi mzis sxivebi daukrifos sa-
gamoRadros. trfos, vnebiT aafofinos sakuTari mar-
poeti ki gauqmebul xidze wers da tooba. imis imedad cocxlobs, rom Tun-
masze gadavlis Jini mosvenebas ar aZlevs. dac weliwadSi erTxel misi dawyevlili
Tavadac im xidad qceula, Tamaris xidad qoxis kari angelozma SeaRos da iqauroba
da mtkiced swams, rom am xidis iavarqm- samoTxed aqcios. naxeT, ra srulyofili
na da ganadgureba metismetad umaduri striqonebia:
saqmea, radganac am xidSi saqarTvelos sul oriode sityviT
ukvdavi sulia daunjebuli. da samiode mZimiT,
Tavad ki is SeuZlia uTxras mSobel mimogiqarge mkerdi
miwas, rom ise uaxlovdeba, rogorc msuye amaoebis mZiviT.
belts puris marcvali, raTa mere isev agvistos xvatiT gaTangul WalaSi
amoiwveros da ganagrZos sicocxle... Sehyurebs fexSiSvela biWebs, farTod
ase marTlad, ase alalad, gina Tav- daRebuli TvalebiT rom Sehyureben sa-
ganwirulad mxolod imas SeuZlia mSobel ocrebas:
miwasTan Serwyma, visac siyvarulis niWi agvistoa, Savi leRvi mwifs,
aqvs, vinc am marTlacda diad grZnobas kakaliviT ikroleba mze,
sakuTari sxeuliT atarebs. nugzar ko- Wabukebi suls iTqvamen Zlivs
beriZe rom siyvarulis trubaduria, amis Seni kabis gaqrolebaze.
damtkiceba werilis dasawyisSive vcade. siyvaruliT gaTanguls SeuZlia didx-
misi poeziis lirikuli gmiri, upirvele- ans, Zalian didxans ucqiros Zelskamze
sad, swored rusTveluri mijnurobis ni- mTvlemare moxuc col-qmars, ZilburanSi
WiT gamoirCeva. krialosaniviT rom iTvlian erTmaneTis
cicinaTelam sunTqvas...
gaTanguli Rame Relis wyals misTvis, siyvarulisTvis, bedniere-
amoarida. bisTvis movlenili arsebisTvis, yvelaze
ase micuravs Savi kaba saSineli ugazafxulo yvavilebi da uy-
Seni tanidan. vavilo gazafxulebia. SeuZlia, Rirseu-
wers poeti da marTlac ginda dai- lad daemSvidobos siyvaruls.
jero, rom misi nandauri ulamazesi aRar vustven,
zRapridan gamogogmanda da mSveniere- aRarc cremli momdis,
biT, siyvaruliT auvso suli. yvelaferi ginatre
uyvars gulisworisa, mis Tlil TiTebSi da...
gamoparuli nislic ki da, saerTodac, aRar momagondi.
TiTze ki mainc moCans TeTri rkali _ Zals agonebs, Wiamaia _ sisxlis wveTs.
xsovnis beWedi. wisqvilebi TiTqos bedisweras fqvaven,
Savi Rvino viTxove, wlebi ki swored am bedisweris mtrede-
TeTri Rvino masves, bad qceulan.
TeTri qali miyvarda, atmis ayvavebul bages
Savis gverdiT damsves. daakvdeba Rame _ mavris tuCi
RmerTo, ras memarTlebi, da Senc Zalauneburad am misteriis
rad damcini ase?! momswre xdebi, rodesac Rameuli zmaneba-
es striqonebi simRerad iqca, mSveni- ni, vnebani, ltolva sasurveli arsebisak-
er simRerad siyvarulis trubadurisa. en, marTlac, veeba mavris tuCad iqceva
ra saocrad gulwrfeli, tkiviliani da ipyrobs samyaros.
striqonebi uZRvna gzagamrudebul mego- an kidev, tokavs Savi klaviSi, Citi 55
bars, romelsac cxovrebaSi, albaT, ar- brolisfexebao, acxadebs poeti da mkiTx-
aerTi Secdoma dauSvia, araerTi danaSau- velic ijerebs, rom am mSvenier klaviSebs
li Caudenia... augis saTqmelad mainc ar bramsisa Tu Sopenis opusebis jadosnur
emeteba, radganac icis, misi gulis erTi hangebad aJRerebis Semdeg ZaluZT mercx-
kunWuli mainc ufals ukavia... ori oboli lebad gadaqceva da...
biWis megobroba ki ukvdavia. aq unda davsva wertili. erTi ramis
nugzar koberiZis poeziaze bevri ram Tqma ki aucileblad mimaCnia. nugzar
SeiZleba iTqvas, Tu rogoria misi leq- koberiZe Tanamedrove qarTuli poezi-
sis fonika, metrika, ritmika, prosodi Tu is erT-erTi gamorCeulad saintereso
strofika. yovelive amis ganCxreka nafic da kolorituli warmomadgenelia. mis
kritikosebs mivandoT, me ki mxolod imas umTavres Rirsebas isic warmoadgens,
mogaxsenebT, rom nugzari didebuli po- rom poetis SemoqmedebiTi Rvwa da ru-
eti rom ar iyos, namdvilad damwydeboda duneba misi cxovrebiseuli gzis organ-
guli, rom man kalami arCia yalams. namd- ul gagrZelebas da nayofs warmoadgens.
vili mxatvris Tvali aqvs da imitom. nax- mas arasodes ucxovria mSobeli qveynis
eT, ra saocari xedviT gamoirCeva: interesebis gareSe da mudam imediT da
moikirwyleba gza kowaxuriT, optimizmiT, SeiZleba iTqvas, bavSvuri
miWirs gaZleba... optimizmiT gamoirCeoda. marTalia, erT-
wiTelSi iwvis usayvarlesi ma Cemma didi xnis megobarma Tqva, imedi
da inacreba. mRviZarTa sizmariao, magram xom SeiZleba
ise mogviTxrobs zamTarze, rom erTxel mainc axdes es sizmari, sizmari
marTlac Segecodeba es welSi oTxad saqarTvelos gabrwyinebisa...
moxrili CaCaCuli windebiT mofratune nugzar koberiZisTvis mkvdradSobili
bindebis jadoqari. xanjlebze mocek- leqsi pepelas waagavs. wignis furcelze
vave mze izidavs. mze misTvis xan koWli nemsiT mikrul pepelas. amitomac ebrZvis
avazaa da xanac gvelis gorgali. hoda, sityvas, ebrZvis da metwilad gamarjve-
roca misi udidebulesoba _ mnaTobi ga- buli gamodis.
daiSoreTebs, gamoCndeba gzaze upatro- mec isRa damrCenia warmatebebi vu-
no mkvdariviT migdebuli qalaqi. imis survo am mSvenier poets, romelic Tavisi
danaxvac SeuZlia, Tu rogor daagore- RirsebebiT im mdinares emsgavseba, rome-
ben katebi saxuravze aRma-daRma mTvares, lic rac ufro Rrmaa, naklebs xmaurobs
romelic xan SroSanebis karavelaa, xanac da cecxliviT gizgizebs qarTuli leqsis
cisfer iasamnebad CamoRvrili saocreba, WiakokonaSi, Cveni codvili sulebidan
ole, #4, 2022

Zalze rom uxdeba Rameul zRvas. TeTri Winkebisa da eSmakebis gansadevnad rom
askili jvrisweridan gamoqceul patar- dainTo miriadi wlis win.
o
PUblicistika l nu moakleb Sens Svilebs yvelaze Zvirfass da
e mTavars _ dedasamSoblos siyvaruls.
o
l es gaWirveba droebiTia, ramdeni umZimesi dro
e gadautaniaT Cvens winaprebs. daitove gza ukan dab-
o
l runebis, Torem, mere, gvian iqneba. gaizrdebian Seni
e Svilebi samSoblos fesvebamoZirkvulebi, usamSoblo
zaira o
l STamomavlebi da.. amaSi mxolod, sakuTari mSoblebi,
mindeli e Tqven da Tqveni qarTveli meuRle iqnebiT damnaSave.
o
l dafiqrdiT! iqneb jer kidev ar aris gvian?!
e
o
56 l zaira mindeli
e
oleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleole

iqneb, jer kidev, ar aris gvian?!..


dilidanve cxela. iwureba zafxu- gad, ucxo enebi ician. Tanac, kargad
li, bolo dReebs iTvlis, magram, mainc, gvexmarebi iqidan. CvenTvis xom, mTa-
saSineli sicxea, iwvis yvelaferi. vari, es aris?.. ager, mezoblebma Suri
piradobis mowmobis asaRebad miviC- ver dafares, mTlian saxls aivnebi rom
qari, sicxisagan da grZeli gzis fexiT SemovartyiT.
gavlis Semdeg, cota daRla vigrZeni. axla ukve vigrZeni nerviulobis-
axla, vinane, ratom transportiT ar agan rogor wavbarbacdi. Cems gver-
wamovedi, albaT, im ramodenime TeTrs diT mdgomma qalma xeli SemaSvela da
gavufrTxildi, romelic mgzavrobis iqve, skamze mjdomma qalma ki adgili
dros unda gadamexada. damiTmo.
adgilze misuls didi rigi damxv- cota rom movgondi, saswrafod,
da. rigSi bolo rom vikiTxe, vin iyo, azrebis dalageba daviwye. mindoda
axalgazrda biWma mipasuxa: me da deda momeswro da erTi-ori sityviT de-
varTo. madloba movuxade da davelode da-Sviluri rCeva mimeca im ucno-
Cems rigs. bi biWisaTvis, romelsac Tavisi sa-
lodinma cota damRala, Cems win Tayvanebeli, saficari samSoblo ase
mdgomi deda-Svilis saubarma, unebu- mobezrebia. mesmis, Wirs aq, CvenTan
rad, miipyro yuradReba. cxovreba, adamiani SeiZleba droebiT
vici, ar gewyineba deda, simarTles yvelgan wavides samuSaod, _ cxovrebis
getyvi, ucxoeTSi ise kargad vgrZnob gasaumjobeseblad, magram ase, xelaRe-
Tavs, araviTari survili ara maqvs ukan biT, samSoblos uaryofa me jer arsad
dabrunebis, verc Cems Svilebs Camovi- momismenia. samwuxaroa, rom maTTvis,
yvan, ra unda naxon aq?... ra vaCveno?.. deda-SvilisTvis faseuli, mxolod,
riT gavakvirvo?.. me ra movige, ocdax- materialuri mdgomareoba yofila.
uTi weli aq rom vicxovre?!.. me misi toli Svili myavs da
vgrZnob, garkveuli gancdiT, ro- TiTqmis fexiT aqvs Semovlili Tavisi
gor mifarTovdeba Tvalebi. RmerTo samSoblos miwa-wyali. rogor eamayeba
Cemo, ras ar gaigebs kaci? riT gavak- Tavisi uZvelesi, mdidari istoriuli
virvoo? warsulis mqone, Cveni patara qalaqi,
dedam Svils mxarze xeli daado, romelzec vkiTxulobT, rom `mis ter-
gauRima, moefera. Seni nebaa, Svilo... itoriaze pirveli dasaxleba, gvian,
marTalia, Cems aTi-Tormeti wlis brinjaos xanaSi gaCenila, elinistur
SviliSvilebs, mxolod suraTebiT vic- xanaSi ganviTarebula, xolo, gvian, an-
nob, magram icode, rogor meamayeba da tikur xanaSi, qalaqis tipis dasaxleba
Tavi momwons, rom maT qarTulze kar- warmoqmnila~.
rogori istoria aqvs im cani: SoTa, ilia, akaki, vaJa,
qveyanas, Cemo Tanaqalaqe- galaktioni... romeli erTi
lo, sadac axla Sen cxov- CamovTvaloT?.. gaacani qa-
rob?.. riTac Cven ase Tavs rTuli kultura, xelovne-
viwonebT?... or saukuneze ba, aCvene mTawminda da Seni
meti istoria, marto, Seni Svilebi arsad aRar moisur-
qalaqis Teatrs aqvs. aq ra veben wasvlas, _ Cemo ucno-
unda naxon Cemma Svileb- bo Tanaqalaqelo.
mao? damcinavad ambob. nu moakleb Sens Svilebs
Camoiyvane Seni Svilebi yvelaze Zvirfass da mTa-
Cvens _ Sens qalaqSi da... vars _ dedasamSoblos siy-
57
naxav _ ramdeni ram aris aq varuls.
sanaxavi, saamayo da gasao- zaira mindeli es gaWirveba droebi-
cari. Tia, ramdeni umZimesi dro
aiyvane nadikvarze, iqidan daa- gadautaniaT Cvens winaprebs. daitove
naxve ulamazesi alaznis veli da am ga- gza ukan dabrunebis, Torem, mere, gvi-
dasaxedidan, uneburad, ramdeni leqsis an iqneba. gaizrdebian Seni Svilebi sam-
striqoni Segaxsenebs Tavs, romlebic Soblos fesvebamoZirkvulebi, usamS-
Sedevrebad qceula. aCvene iyalTo- oblo STamomavlebi da.. amaSi mxolod,
Si `poeziis dResaswauli~ _ `SoTao- sakuTari mSoblebi, Tqven da Tqveni qa-
ba~, agreTve `alaverdoba~, `SuamTo- rTveli meuRle iqnebiT damnaSave.
ba~, daatkbe civgomboris, kavkasionis dafiqrdiT! iqneb jer kidev ar aris
qedis ulamazesi peizaJebiT, romelTa gvian?!.
naxvisas ucxo qveynis stumrebi ga- yvela qarTvels gulisficars unda
ocebas ver faraven. rogor SeiZle- hqondes amokveTili Cveni sulmnaTi
ba daiviwyo Cveni erovnuli siamaye rafiel erisTavis es, _ marad ukvdavi
jvari da sveticxoveli, SiomRvime, sityvebi:
zedazeni, ufliscixe, varZia da kidev `ar gavcvli me Cems samSoblos
ramdeni ram. esaubre Cvens gmir wmin- sxva qveynis samoTxezeda~.
danad Seracxul mamuliSvilebze. gaa-

ole, #4, 2022

Telavis Zveli ubani


(gvirabis quCa)
mxatvari vano gociriZe
o
werili l arTanel Tavad giglo yaralaSvils Zalian axlo
e da megobruli urTierToba hqonia vaJa-fSavelasTan.
o
l poeti misi xSiri stumari yofila. arTanaSi vaJa-fSave-
e las didi venaxis zvaric hqonia. im adgils arTaneli
o
l Zveli xalxi dResac `vaJaseula~ zvars eZaxis. Tavadi
e giglo yaralaSvili yofila metad Tavmdabali da yve-
sofiko o
l lasaTvis sayvareli adamiani, hyolia ukeTilSobilesi,
gvritiSvili e SesaniSnavi meuRle mariam babadiSi.
o
l
e sofiko gvritiSvili
o
58 l
e
oleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleoleole

`deduleTo siyvarulo Cemo~


`arTana _ alaznis napirze, ulamazes
dacemul mindorze mdebareobs. mas Crdi-
loeTiT zviadi kavkasionis mTavari qedi
sazRvravs, aRmosavleTidan mdinare lo-
pota, dasavleTidan mdinare WiWakvi, xolo
samxreTidan sofeli saniore akravs.
arTana kavkasionis mTis kalTebis Zir-
Sia gaSenebuli, uZvelesi soflebis nafuZ-
varze _ arTanis rogorc soflis dasaxle-
ba jer kidev adre feodalur xanaSi unda
momxdariyo. arTana didi istoriuli war-
sulis mqonea, aq aris V-VI saukunis Zeglebi
e.w. `JuJuraulis RvTaeba“, saniore-arTanis
sazRvarze mdebare bazilika _ `sameba“,
`wminda giorgisa“ da `Tevdores“ eklesie-
bi. X-XI saukuneebisa `ormocis eklesia“,
`cxrakara“, wminda abramis eklesia da mis
axlo-maxlo teritoriaze gabneuli sxva
patar-patara eklesiebi da niSebi. istori-
ul-arqiteqturuli Zeglebi, saintereso
vaJa-fSavelas albomze muSaobis dros nagebobebi, cixe-koSkebi, romlebic Tavis
Sevxvdi aseT cnobas, rom vaJa-fSavelas ma- droze did rols TamaSobdnen. JamTa sia-
mas Telavis raionSi, sofel arTanaSi hqo- visagan isini, rasakvirvelia, gacvdnen, da-
nia venaxis zvrebi, romlebsac Semdgom va- karges TavianTi pirvandeli saxe, magram
Ja-fSavela patronobda. dResac metyveleben arTanis mdidar isto-
arTanaSi vaJa-fSavelas hyolia Zalian riul warsulze.
axlo megobari, Tavadi giglo yaralaSvili, iqneb, amitomac uyvarda Zalian Cven ge-
mama SesaniSnavi qarTveli pirovnebisa da nios poets _ vaJa-fSavelas sofeli arTana
msaxiobis koxta yaralaSvilisa. da iq mcxovrebi usayvarlesi megobari Tav-
yaralaSvilebze da sofel arTanis is- adi giglo yaralaSvili. (s.g.)
toriul warsulze cota ram vicodi. gam- Tvals Wrida, _ mnaxvels atyvevebda
iCnda didi survili, rom ufro farTod yaralaanT did da daburul xexilis baRis
gavcnobodi, radgan arTana Cemi deduleTia siRrmeSi Cadgmuli qvitkiris didi saxli,
da Zalian miyvars. zafxuls xSirad iq va- romelic Cafluli iyo mTlianad kvipa-
tareb deidasTan, meamayeba rom am sofels rosebis, iasamnebisa da vardebis xeivanSi.
aseTi mdidari istoriuli warsuli aqvs. giglo yaralaSvili SesaniSnavi xmisa
ai, ras swers qalbatoni nunu beJaniSvi- da uzado artistuli niWis patroni yofi-
li Tavis wignSi `arTanis warsuli da awmyo“ la. yaralaSvilebi gamoirCeodnen saocari
musikalobiT _ isini ukravd- aSvils gaugia, rom aleqsan-
nen yvela sakravze. arTanis dre yazbegi aq gaWirvebul md-
mcxovrebT bevri saintere- gomareobaSi yofila. giglos
so cnoba SemounaxavT giglo saswrafod uyidia qaRaldi,
yaralaSvilis Sesaxeb. mas bev- melani, kalmistari, zed fulic
ri sasikeTo saqme gaukeTebia. daumatebia. laqiisTvis uTxo-
misi TaosnobiT gaxsnila via ar uTxra Tu vin gaugza-
sofel arTanaSi orwliani vnao, fiqrobda, rom SeiZleba
skola, sadac glexis Svilebs mis Tavmoyvareobaze emoqmeda.
TviTon yaralaSvilebi as- sofelSi dabrunebuls giglos
wavlidnen usasyidlod. yazbegis werili miuRia.
giglo yaralaSvili yo- yazbegi werda: 59
fila saqarTvelos istoriisa `batono giglo! davin-
da literaturis SesaniSnavi sofiko teresdi Tqveni vinaobiT, mi-
mcodne, mas axlo urTierTo- gvritiSvili vageni Tqvens kvals, gagicaniT
ba da miwer-mowera hqonia im- Soridan. bevri ram movismine
droindel qarTvel mwerlebTan da sazoga- Tqvens kacTmoyvareobaze. Tqvens keTil
do moRvaweebTan. gulSi sxvebTan erTad mec CamtieT"!
akaki wereTeli ise axlos yofila gig- giglo yaralaSvils gansakuTrebiT hy-
lo yaralaSvilTan, rom erT-erT werilSi varebia vaJa-fSavela. maTi megobroba didx-
Tavis ojaxur usiamovnebebzec ki werda. ans grZeldeboda. giglosTvis didi six-
giglo yaralaSvilis bebia WavWavaZiaanT aruli iyo misi arTanaSi stumroba. giglo
qali yofila. mas xSiri miwer-mowera hqonia yaralaSvili nacadi mebrZoli yofila, yar-
ilia WavWavaZesTan. igi araerTxel stumre- sis gmirad aris cnobili.
bia mas arTanaSi. giglo yaralaSvilma memkvidreobiT
giglo yaralaSvili axlo naTesavi yo- miRebul xalxur melodiebze aRzarda Ta-
fila didi qarTveli mecnieris ivane javax- visi Svilebic: natalia (tala), vaxtangi,
iSvilis, isini mkvidri deidaSvilebi iyvnen. farnaozi da koxta yaralaSvilebi, rom-
sofel arTanaSi xSirad stumrobda qa- lebic Semdgom kaxuri simRerebis ubadlo
rTveli poeti tician tabiZe. arTanelebi Semsruleblebad iyvnen cnobilebi. misi
mas Tavis sayvarel siZed Tvlidnen. tician Svilebidan gansakuTrebiT gamoirCeoda qa-
tabiZe giglo yaralaSvilis biZaSvilis _ rTveli xalxis sayvareli kinomsaxiobi kox-
varo mixeilis asul yaralaSvil-mayaSvilis ta yaralaSvili. igi daibada da gaizarda
qaliSvilis _ ninos meuRle iyo. ticiani di- sofel arTanaSi. ganaTleba Tbilisis vaJTa
dad aRfrTovanebuli iyo yaralaSvilebiT, pirvel gimnaziaSi miuRia. mas Tavis lamazi,
giglos moswrebuli sityva-pasuxiT, kargi vaJkacuri garegnobiT mouxiblia cnobili
qarTuliT da rac mTavaria, misi SesaniSnavi reJisorebi aleqsandre wuwunava, ivane ber-
xmiT, aman daawerina tician tabiZes Tavisi estiani, mixeil Wiaureli da sxva. mas mrava-
erT-erTi SesaniSnavi leqsi ,,kaxeTi“ li roli Seusrulebia kinofilmebSi: `eli-
ase meZaxis alaznis veli; so~ (reJ. nik. Sengelia) `vaJias saxe~, `sakani
modiT stumrebo, xarT sasurveli #79~. somxur filmSi `zamalu~, `qeTo da
modiT da naxeT yvarelis Rvino kote~ (reJ. v. tabliaSvili, S. gedevaniSvi-
modiT kaxurad rom movilxinoT. li) `arsenaSi~ (reJ. mix. Wiaureli), `giorgi
neta sxva xalxic wamogveyvana, saakaZeSi~ Seqmna aznaur qvliviZis saxe. Sem-
geliT poetebs sufra gaSlili, dgom `daviT guramiSvilSi~.
SildaSi mReris dedas _ levana kidev gadaRebuli yofila calke naw-
da arTanaSi yaralaSvili. ilad `qajeTis cixis aReba~ sadac mas
ole, #4, 2022

dedam es leqsi wamimRera kidec, Sesan- erT-erTi mTavari roli Seusrulebia, amas
iSnavi melodia aqvs. arTanaSi dResac bevri deda momiyva, Tavisi axloblebisagan mous-
mReris: simaSvilebi, CaxutaSvilebi da bev- menia didi xnis win. (s.g)
ri sxva. batoni andro simaSvili, SesaniS- yvelasaTvis moulodnelad 49 wlis
navi lotbari dedas maswavlebeli yofila, asakSi, kaxeTis gzaze avtokatastrofis
yovelTvis didi siyvaruliT hyveba masze. dros sasikvdilod daSavda da jer kidev
(s.g.) axalgazrda gamoeTxova sicocxles~.
erTxel TbilisSi myof giglo yaral-
* * * roza bebias naambobi
dedaCemis gamzrdel papa-bebias Tavian-
Ti umcrosi SvilisTvis koxta daurqmevi- arTanaSi yofnis dros gavige, rom roza
aT, koxta yaralaSvilis didi siyvarulisa bebia (deidas dedamTili) giglo yaralaSvi-
da pativiscemis niSnad. koxta Cemi papaa, lis Svilis natalias (talias) qaliSvilis,
sofel arTanidan. misi mSoblebi _ Cemi qalbaton turfas naxevarda yofila. gaoc-
didi papa da bebia, Tamari da giorgi, didi eba da sixaruli ver davfare, da ra Tqma
siTboTi da siyvaruliT igonebdnen Turme unda, visargeble am SemTxveviT. bevr sain-
yovelTvis arTanel Tavad yaralaSvilebs, tereso ambebze mesaubra roza bebia. masTan
gansakuTrebiT giglos, koxtas, rezos. saubarma xalisTan erTad, sevdac momgvara.
axla mxolod ramodenime sityviT, rac me
60 yvelaze Zalian mainteresebda, vaJa-fSave-
arTanaSi mcxovrebi sandro gagniZe las da baton giglo yaralaSvilis urTier-
(goreli) TbilisSi stumrad Casula Tav- Tobis Sesaxeb. da kidev Zalian damaintere-
is axlo megobarTan koxta yaralaSvilT- sa koxta yaralaSvilis pirovnebam.
an. koxtas Tavisi megobari restoranSi vaJa-fSavelas da giglo yaralaSvils
daupatiJebia. baton koxtas magidaze gad- ganuyreli megobroba akavSirebdaT. maT
mobrunebuli TefSebi daulagebia da masze Zalian hyvarebiaT erTmaneTi. didi poeti
SesaniSnavad ucekvia, ise rom arc erTi xSiri stumari iyo baton giglosio. Svileb-
TefSi ara Tu gautexia, arc ki gabzarula. sac erTnairi saxelebi daarqves _ levani.
erTxel koxta yaralaSvils arTanidan samwuxarod giglo yaralaSvilis Svili le-
SildaSi kameCebis urmiT mihqonebia didi vani, romelic mas pirveli meuRlisgan hy-
qvevri. qvevrSi Camsxdaran arTaneli zur- olia, axalgazrda 22-23 wlis asakSi garda-
nisa da dolis damkvrelebi. mTeli es gza icvala tuberkuloziT. misi didi suraTi,
musikiTa da qeifiT midiodnen Turme. ase Zvirfas CarCoSi Casmuli, dResac inaxeba
mxiaruli ganwyobiT misula SildaSi koxta Cemi dis saxlSio.
yaralaSvili Tavisi megobris saxlSi. rac Seexeba koxta yaralaSvils, masze
bevri ram miambo. piradad vicnobdi da
* * * Zalian miyvardao. mReroda SesaniSnavad,
arTanel Tavad giglo yaralaSvils yofila aseve kargi garegnobis, hqonda
Zalian axlo da megobruli urTierToba ganieri mxar-beWi, weli wvrili, darbais-
hqonia vaJa-fSavelasTan. poeti misi xSiri luri mimoxvra. iyo vaJkacuri bunebis,
stumari yofila. arTanaSi vaJa-fSavel- axloblebis, megobrebis da saerTod ada-
as didi venaxis zvaric hqonia. im adgils mianebis moyvaruli da Tavdadebulio. yo-
arTaneli Zveli xalxi dResac `vaJaseula~ fila Zalian Tavmdabali. misi erT-erTi da
zvars eZaxis. Tavadi giglo yaralaSvili roca colad gahyolia glexis Svils, yvela
yofila metad Tavmdabali da yvelasaTvis Zalian gabrazebula, mxolod koxta iyo dis
sayvareli adamiani, hyolia ukeTilSobile- manugeSebelio.
si, SesaniSnavi meuRle mariam babadiSi. mis erT das q-n lizas ucxoeTSi ucx-
Tavad giglo yaralaSvilisa da va- ovria, yofila konsulis meuRle. ucxovria
Ja-fSavelas Sexvedra yovelTvis did did fufunebaSi. adre aseTi Tavisufali
lxinad iqceoda xolme, erT-erTi ase- urTierToba ar yofila ucxoeTTan da Zmis
Ti Sexvedris dros leqsi gamouTqvams va- koxta yaralaSvilis daRupvis ambavi mas
Ja-fSavelas megobrisaTvis. gaugia ucxoeTSi wasuli qarTveli mocek-
bevrjer masmevdi Rvinosa, vaveTa ansamblis wevrebisagan. iqve gadaux-
roca mwyuroda wyalia dia misTvis panaSvidi. q-ni liza meuRlis
TavadiSvilis xelSia gardacvalebis Semdeg Camosula saqarTve-
fSaveli daCagrulia. loSi. yofila Zalian lamazi, magram erT
koxta papa Zalian ganaTlebuli adami- weliwadSi Rrmad moxucs daemsgavsao. sul
ania, masTan yvela Temaze isaubreb, gansa- imas gaiZaxoda ise ar movkvde rom Cemi ar-
kuTrebiT uyvars xelovneba da literatu- Tana ar maCvenoTo.
ra. bevri kargi saqme aqvs gakeTebuli qalaq koxta yaralaSvilis pirveli meuRle
TelavisTvis da sofel arTanisTvis. xelmZ- iyo leJavebis qali maria, romelic tu-
Rvanelobda bevr sapasuxismgeblo mSeneb- berkuloziT gardaicvala. masTan Svilebi
lobas. ar hyolia.
meore coli iyo iyalTodan _ mariami. sityvas leqsiT vityvio da ToTxmeti wlis
maT hyoliaT oTxi qaliSvili. biWs es leqsi gamouTqvams.
saxli, romelSic cxovrobdnen yaralaS- mogikvdaT uqSerebeli
vilebi, yofila didi orsarTuliani Senoba. Wir Sexvda uSvelebeli,
1924 wels es saxli CamourTmeviaT. wlebis an ki sxva vina yofila
ganmavlobaSi am SenobaSi yofila arTanis ukvdavi _ uberebeli?!
rvawliani skola. dReisaTvis aRar arse- misi bevri leqsi, Turme, xalxurad mon-
bobs, siZvelis gamo daungreviaT. aTles. sinamdvileSi es leqsebi yofila
aleqsandre wveroSvilisa. igi axalgazr-
* * * dobidanve monawileobas Rebulobda fSaur
axla visaubreb fSaveli moleqse ale- leqsobaSi da am poetur SejibrSi umetes
qsandre (fruSka) wveroSvilisa da va- wilad gamarjvebuli gamodioda. igi Turme 61
Ja-fSavelas Sexvedris ambavs CargalSi, gamarTulad metyvelebda germanul da ru-
romelic Cemma karis mezobelma, kargma sul enebze.
pirovnebam da SesaniSnavma eqimma alika batoni aleqsandre kargad icnobda
(aleqsandre) Ziam miambo. igi baton aleqsan- Cvens genios poets vaJa-fSavelas. mas da
dre (fruSka) wveroSvilis SviliSvilia. nino hyolia CargalSi mis mezoblad gaTxo-
alika Zias TiTqmis ukve mzada aqvs ga- vili. CargalSi myof aleqsandres (fruSkas)
mosacemad wigni Tavis papaze _ ,,me ubralo vaJa-fSavela Sexvedria, saxlSi miupatiJia
moleqse var". da gamaspinZlebia. cota xnis Semdeg, va-
papaCemi aleqsandre (fruSka) wveroSvi- Ja-fSavela fruSkas Seleqsebia. mas kargad
li SesaniSnavi moleqse yofila. dabadebu- scodnia Tu vin iyo vaJa-fSavela. miuxeda-
lia 1878 wels TianeTis raionis sofel vad amisa, man pasuxi daubruna da mowiwebiT
soflionSi. wera-kiTxva ojaxSi Seuswavlia. hkadra, me poetebTan leqsobas ver SevZleb,
poeturi niWi da leqsis gamoTqmis unari me xom ubralo moleqse varo.
bavSvobidanve gamoumJRavnebia. mama adre vaJa-fSavela:
gardaecvala da cameti wlis biWs dawolia CemTan modi soflivnelo,
ojaxis mZime tvirTi. vaJam giTxras arakebi
erTxel, rodesac misi ojaxis wevrebi fruSka:
gardacvlil axloblis ojaxSi midiodnen Cargals imitom gadmovel
samZimris saTqmelad, aleqsandresac moun- artans movspe arayebi
domebia iq wasvla da uTqvia: me samZimar me ubralo moleqse var,

sofeli arTana
ole, #4, 2022
poetebTan ras gavxdebi?! masTan yofna.
qvemoT dawerili leqsebi ekuTvnis ba- vaJas dedas, dali deidas, romelic Cemi
ton aleqsandre (fruSka) wveroSvils. sayvareli maswavlebeli iyo baRSi, axlo
urTierToba hqonia vaJa-fSavelas qaliSv-
* * * ilTan, Rrmad moxucebul gulqanTan.
rac ki axal ambavia, vaJam fSavidan bevri fotomasala
gamagoneT me saiTa, Camoitana, maT Soris iyo baton mixa xelaS-
eg ki aRar gamigonav vilis saflavis qvis suraTi. me mis Sesaxeb
colis cema xvedaiTa araferi vicodi.
jer kambeCeb iwurTneba ai, ra miambo vaJam mis Sesaxeb: mixa xe-
Se urjulov, wkeplaiTa, laSvili mamaCemis bebiis Zma ariso dedis
62 magas ginda dajereba, mxridan. yofila saxalxo mTqmeli, saqarT-
kargs moiyvan versaiTa. velos erovnuli gmiris qaixosro (qaquca)
ColoyaSvilis razmis wevri. aris aseTi
azri, rom SesaniSnavi xalxuri leqsi `vefx-
* * * isa da moymisa~ ekuTvnis mixa xelaSvilso.
samWedloSi momitanes leqsi `leqso amogTqom~ yvelas xalx-
xvTiso Seni monaweri, uri gvegona, sinamdvileSi baton mixa xel-
ise Zaan gamixarda aSvilis yofila. ai, is masalac gazeTidan,
rkinas veRar davkar kveri romelic vaJas ojaxSi inaxeba (almanax
egre rogor agisrulda, uqimerionis biblioTeka) `leqso amogTqom,
RvTisTvis ra gaqvs SenaZRveni? oxero, Toro iqneba vkvdebode~ Semosulia
TianeTSi vadRegrZele qarTuli wyobilsityvaobis oqros fond-
Seni mauzeris wveri. Si, magram bevrs uTuod igi xalxuri hgo-
nia, am leqsis avtori ki gaxlavT Suafxos,
sofel axadis mkvidri, brwyinvale moleqse,
* * * mixa xelaSvili, vinc sruliad axalgazrda
gagicvda SuSan qalao, daiRupa tragikulad. amitomac gaibna misi
wiTel kabais briali, leqsebi.
koWamde TeTri Ciqila. vaJa nadiraSvili xSirad axsenebda la-
bolomde xoxbis Tvliani, mara mamidas saxels, q-ni lamara yofila
lxin-qorwilebSi sirbili, niko (baCana) razikaSvilis SviliSvili, gig-
TiTis wverebze triali. la razikaSvilis Svili. is vaJas mamis ala-
aleqsandre (fruSka) wveroSvili garda- li deidaSvili yofila.
icvala 1942 wels. 64 wlis asakSi. dakrZalu- me mjera, rom Cemi Tanaklaseli vaJa
lia Telavis raionis sofel lafanyurSi. Tavisi Rirseuli winaprebis Rirseuli mem-
kvidre gaizrdeba, winaprebis xsovnas Rir-
* * * seul pativs miagebs, maT Sesaxeb mouyveba
axla ramodenime sityviT giambobT Cemi Tavis Svilebs, SviliSvilebs, ise rogorc
Tanaklaseli fSaveli biWis vaJa nadiraSvi- axla mas uyveba Tavisi mama.
lis naambobs. didi madloba Cveni qarTuli enisa da
misi winaprebi, didi xnis win, fSav- literaturis maswalvlebels qalbaton
idan, sofel WiCodan yofilan Camosule- nineli naTiZes, rom ase Zalian Segvayvara
bi. mas bevri naTesavebi hyolia iq. xSirad Cveni samSoblo da misi sasiqadulo mamu-
Cadis CargalSi. man bevri ram miambo Tav- liSvilebi.
is saxelovan winaprebze. fexi CargalSi warsulze mogonebebma saocari sevda
audgams, didi vaJa-fSavelas ezoSi. vaJa momgvara, marTlac wuTia wuTisofeli.
sainteresod miyveboda Tu rogor Tevzaob-
da vaJa-fSavelas SviliSvilTan lukasTan 2003 weli
mdinare Cargulaze. mas Zalian hyvarebia
63

Telavis Teatris warmateba saerTaSoriso


Teatralur festivalze
ozurgeTis saxelmwifo dramatul TeatrSi nodar dumbaZis saxelobis mes-
ame saerTaSoriso Teatraluri festivali 5-15 ivliss, saqarTvelos kultur-
is, sportisa da axalgazrdobis saministros mxardaWeriT gaimarTa. festivalSi
monawileobda sxvadasxva qveynis 8 Teatri 9 speqtakliT, xolo 15 Teatri Cveni
dedaqalaqidan da saqarTvelos regionebidan 17 speqtakliT. mayureblis winaSe

ole, #4, 2022


wardga lvovis maria zankoveckas saxelobis nacionaluri akademiuri dramatu-
li Teatri ukrainidan; aseve dasebi portugaliidan, TurqeTidan, yazaxeTidan.
xazgasasmelia, rom festivali fond „qarTus“ mier reabilitirebul ozu-
rgeTis TeatrSi pirvelad gaimarTa da safestivalo dReebSi nodar dumbaZis
nawarmoebebze, aseve qarTveli klasikosi mwerlebis Semoqmedebaze Seqmnili 26
speqtakli mayurebelma Teatris samive _ did, mcire da eqsperimentul scenaze
ixila.
wlevandeli festivalis stumrebi iyvnen Teatrebisa da festivalebis saer-
TaSoriso asociaciis ETA damfuZneblebi da bordis wevrebi. festivalis far-
glebSi Catarda asociaciis kongresi, romelSic monawileobda okupirebuli
xersonis dramatuli Teatris xelmZRvaneli oleqsandr kniga.
64
daxurvis ceremoniaze, romelsac kulturis ministri Tea wulukiani daes-
wro, Telavis vaJa-fSavelas saxelobis saxelmwifo dramatul Teatrs speqtak-
lisaTvis „kacia _ adamiani?!“ (reJisori levan wulaZe) saukeTeso speqtaklisaT-
vis gadaeca mTavari prizi „nodar dumbaZis premia“.

You might also like