Karapatan Ipaglaban

ni: Gregorio V. Bituin Jr

Yayamang pagkilala sa karangalan

Pantay, di maikait na karapatan

Ng lahat ng pamilya ng tao’t bayan

Ang siyang saligan nitong kalayaan.

Sa pagkamit ng lahat ng katarungan

At sa kaganapan sa sandaigdigan.

Yayamang yaong pagwawalang-bahala

Pag-aalipusta’t pagbabalewala.

Sa karapatang pantao’y nagbunga man Ng gawang malupit na lumapastangan

Sa budhi ng bayan at sangkatauhan

At ang pagtatamasa ng kalayaan.

Sa pagpahayag at paniwala nilaAt kalayaan din mula sa pangamba

At pagnanasa ay ipinahayag na

Bilang matayog na hangarin ng masa.

Yayamang kung wala nang pagpipilian

At kailangan bilang huling takbuhanAng maghimagsik laban sa pang-aapi

Kaysa naman magsisi sa bandang huli.

Pagsusuri ng tula

1. Paksa

- Pamagat
- "Karapatan Ipaglaban" - Ang pamagat ay nagpapahiwatig ng pangunahing tema ng tula, na
tumutukoy sa kahalagahan ng pagtatanggol sa ating mga karapatan bilang mga tao. Ito ay
nagpapahayag ng isang malakas na panawagan para sa pagkilala at pagtatanggol sa mga
karapatang pantao. Ang pamagat ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagiging aktibo sa
pagtatanggol sa ating mga karapatan bilang mga tao at bilang mga miyembro ng isang
komunidad o bansa.

- May akda
- Si Gregorio V. Bituin Jr. ay isang kilalang manunulat sa Pilipinas. Siya ay isinilang noong ika-19 ng
Pebrero, 1918 sa Tondo, Maynila. Si Bituin ay kilala sa kanyang mga akda sa larangan ng
panitikan, lalo na sa tula. Isa sa kanyang mga kilalang tula ay ang "Ang Pag-ibig na Walang
Hanggan". Siya rin ay naging bahagi ng kilalang grupo ng mga manunulat na tinatawag na "Ilaw
at Panitik".

2. Kayarian

- Uri

- Ang tula ay isang tulang pampolitika na nagpapahayag ng kahalagahan ng paglaban para sa karapatan.
At ito ay isang makabagbag-damdamin na tula na nagpapahayag ng kahalagahan ng pagkilala at
pagtatanggol sa mga karapatang pantao. Sa kaso ng tula na ito, ito ay nagpapahayag ng malalim na
damdamin at pagnanais para sa katarungan at kalayaan. Ang mga salita at talinhaga na ginamit sa tula
ay nagpapahiwatig ng malalim na emosyon at pagkakaroon ng paninindigan.

- Stropa/taludtod

- Ang tula na "Karapatan Ipaglaban" ni Gregorio V. Bituin Jr. ay binubuo ng 4 taludtod o stropa. Bawat
taludtod ay may 4 na linya o berso. Samakatuwid, mayroong kabuuang 16 na linya ang tula na ito.

- Ritmo/indayog

- Ang ritmo o indayog ng tula na "Karapatan Ipaglaban" ni Gregorio V. Bituin Jr. ay maaaring maituring
bilang isang malayang taludturan o free verse. Ito ay dahil walang tiyak na pagkakasunod-sunod o
pattern ng mga pantig o sukat sa bawat linya ng tula. Ang mga taludtod ay sumusunod sa natural na
pagkakasunod-sunod ng mga salita at pahayag, na nagbibigay ng malayang ritmo at indayog sa tula.
Hindi ito nakatali sa tradisyonal na anyo ng tula tulad ng haiku o soneto. Sa halip, nagbibigay ito ng
kalayaan sa manunulat na ipahayag ang kanyang mga saloobin at damdamin sa paraang kanyang nais.

- sukat

- Ang bawat taludtod ay mayroong apat na linya o berso. Samakatuwid, ang bawat saknong ay may
kabuuang 16 na linya.
3. Anyo

- Tuno

- Ang tono ng tula ay mapagpatol at mapaghamon, na nagpapahiwatig ng isang malakas na panawagan

para sa pagkilala at pagtatanggol sa mga karapatang pantao.

- Tayutay

- Ang tula ay puno ng mga tayutay tulad ng mga metapora at simili na nagpapalakas sa kanyang
mensahe. Halimbawa, ang pagkakumpara sa karapatan bilang isang "matayog na hangarin ng masa" ay
isang metapora na nagpapahayag ng kahalagahan ng karapatan sa lipunan.

- Talasalitaan

- Ang mga salitang ginamit sa tula ay malalim at makahulugan, na nagbibigay ng mas malalim na
kahulugan sa mensahe ng tula. Halimbawa, ang salitang "pang-aapi" ay nagpapahiwatig ng mga hindi
makatarungang gawain na dapat labanan.

- Pagsusuri

- Ang tula ay nagpapahayag ng kahalagahan ng pagiging aktibo sa pagtatanggol sa ating mga karapatan
bilang mga tao at bilang mga miyembro ng isang komunidad o bansa.

- Paksa

- Ang paksa ng tula ay ang pagtatanggol sa mga karapatang pantao. Ito ay nagpapakita ng mga hamon at
kahirapan na dala ng paglabag sa mga karapatang pantao, at ang kahalagahan ng pagkilos laban sa mga
ito.

- Diwa

- Ang diwa ng tula ay ang pagpapahalaga sa karapatang pantao at ang kahalagahan ng pagkilos laban sa
anumang uri ng pang-aabuso sa mga ito.

5. Implikasyon

- Mensahe

- Ang mensahe ng tula ay simple: Ang ating mga karapatan bilang mga tao ay mahalaga at dapat nating
ipaglaban. Ito ay isang panawagan para sa lahat na maging mapagmatyag at proaktibo sa pagtatanggol
sa ating mga karapatan. Ito ay nagpapakita na ang pagkilala at pagtatanggol sa ating mga karapatan ay
hindi lamang isang personal na tungkulin, kundi isang kolektibong responsibilidad ng bawat isa sa atin
bilang mga miyembro ng lipunan.